6.1.

ZADATAK
Za zadani profil tla (vidi skicu) odreena je raspodjela efektivnog geostatikog uspravnog
naprezanja, te raspodjela dodatnog uspravnog naprezanja uslijed optereenja temeljem neke
graevine. Iz gornjeg sloja (glina, do z=5(m)) izvaen je sondanim buenjem neporemeeni
uzorak i ispitan u edometru. Rezultati edometarskog pokusa dani su u prilogu. U donjem sloju
(pijesak) izvren je standardni penetracijski pokus, na dubini od z = 8.0 (m), i izmjereno da je
za zabijanje iljka u duini od 30.5 (cm) bilo potrebno 18 udaraca. Odredi veliinu slijeganja
temelja.

Glina (C):
= 19.0 (kN/m3)
' = 9.5 (kN/m3)

Pijesak (S):
' = 8.5 (kN/m3)
SPT: 18 udaraca iljkom
z=8.0 (m)

Edometarski dijagram ispitanog uzorka gline:

RJEENJE
Slijeganje gornjeg sloja odreujemo na osnovi rezultata edometarskog pokusa prikazanog u
priloenom edometarskom dijagramu:
e( ) e(ov
+ )
si = ov
zi
s = si
1 + e(ov
i
)

z
(m)

z'
ov
ov
(m) (kPa) (kPa)

(kPa)

1.0
2.0
3.0
4.0
5.0

0.0
1.0
2.0
3.0
4.0

50.40
46.37
34.27
24.19
17.14

19.00
38.00
57.00
66.50
76.00

28.50
47.50
61.75
71.25

+
ov
(kPa) (kPa)

e(ov
)

48.38
40.32
29.23
20.66

0.615
0.581
0.560
0.548

76.88
87.82
90.98
91.91

e (ov
+ ) z i

(m)

si
(cm)

0.543
1.0 4.5
0.533
1.0 3.0
0.529
1.0 2.0
0.528
1.0 1.3
sC = si = 10.8 (cm)
i

Slijeganje donjeg nekoherentnog sloja odredimo pomou rezultata SPT-a. Otpor izmjeren
iljkom potrebno je reducirati na odgovarajui otpor noa:
N()=18
N(n)= N() 0.75 = 18 0.75 =13.5 13

Za uspravno geostatiko naprezanje manje od 230 (kPa) na mjestu vrenja SPT-a, potrebno
je izvriti popravak izmjerenog otpora :
(u zadatku je zadano za z = 8.0 (m) ov = 101.5 (kPa) )
N k = N(n)

350
350
= 13
27
101.5 + 70
ov + 70

Iz popravljenog broja udaraca moe se iskustvenom vezom odrediti vrijednost statikog

specifinog penetracijskog otpora ckd (qc):
ckd = 400 Nk = 400 27 = 10800 (kPa) - za nekoherentne materijale
te vrijednost konstante stiljivosti:
c
10800
C = 1.5 kd = 1.5
= 159.6 (kPa)
ov
101.5
koju upotrijebimo za izraun slijeganja:
1 + eo
C = 2.3
Cc
Cc =

e
log

e = Cc log

e
1 + eo

s
z

s =

Cc log
1 + eo

Cc log s
=
1 + eo
z

Cc
+
2.3
+
log ov
z =
log ov
z
1 + eo
ov
C
ov

Npr: s ( z =56 m ) =

2.3
+
2.3
80.25 + 14.62
log ov
z =
log
100 = 0.10 (cm)
C
ov
159.6
80.25

z
(m)

z'
ov
(m) (kPa)

5.0
6.0
7.0
8.0
9.0
10.0

4.0
5.0
6.0
7.0
8.0
9.0

76.0
84.5
93.0
101.5
110.0
118.5

ov
(kPa)

(kPa)

80.25
88.75
97.25
105.75
114.25

17.14
12.10
9.48
7.26
6.05
4.84

+ z
ov
i
(kPa)
(kPa)
(m)

14.62
10.79
8.37
6.65
5.44

si
(cm)

94.87
1.0 0.10
99.54
1.0 0.07
105.62 1.0 0.05
112.40 1.0 0.04
119.69 1.0 0.03
sS = si = 0.29 (cm)
i

Ukupno slijeganje ispod temelja iznosi :

s =sC + sS= 10.8 + 0.29 = 11.1 (cm)

NAPOMENA: Slijeganje sloja gline je veliko, pa bi trebalo provjeriti da li konstrukcija moe

podnijeti slijeganje ovog reda veliine, ili promijeniti rjeenje temelja s ciljem da se smanji
slijeganje.

6.2. ZADATAK

Izraunati slijeganje sredinje toke pravokutne temeljne stope dimenzija 117(m), koja
prenosi na temeljno tlo dodirno naprezanje p=230 (kPa). Dubina temeljenja iznosi Df = 2.5 (m),
a ispod temelja nalaze se dva stiljiva sloja, gornji gline (CL) debljine H1=5.8 (m) ispod
temelja, i donji pijeska (SP) debljine H2= 3.8 (m). Razina podzemne vode nalazi se 3.2 (m)
ispod temelja. Parametri tla su :
SP:
2 ' = 7.6 (kN/m3)
CL: 1 = 18.5 (kN/m3)
SPT: N(n)=25 z=10.2 (m)
1 ' = 9.2 (kN/m3)
Mk = 10 (MPa)
Raspodjelu dodatnog naprezanja po dubini tla raunati prema Steinbrenner-u, a proraun
vriti u sljedeim tokama: sredini gornjeg sloja iznad NPV, sredini gornjeg sloja ispod NPV i
sredini donjeg sloja.

RJEENJE
Dio dodirnog naprezanja uslijed kojeg se ostvaruje slijeganje iznosi:
po = p 1 Df = 230 18.5 2.5 = 183.75 (kPa)

Geostatika i dodatna naprezanja u traenim tokama prorauna:

z
(m)
4.1
7.0
10.2

z'
(m)

'ov
(kPa)

1.6 4.118.5=75.85
4.5 5.718.5+1.39.2=117.41
7.7 5.718.5+2.69.2+1.97.6=
143.81

z'/b

NS

0.43
1.28
2.20

0.241
0.167
0.099

NS - oitano iz dijagrama Steinbrenner-a (vidi Zadatak 4.1) za:

a=11.0/2=5.5 (m)
b=7.0/2=3.5 (m)
a/b=5.5/3.5=1.57

=po4NS
(kPa)
177.1
122.5
73.3

Proraun slijeganja:
Sloj CL (izraun pomou modula stiljivosti):

s = i zi
i Mk

s=

177.1
122.5
320 +
260 = 5.66 + 3.419 = 8.85 (cm)
10000
10000

Sloj SP (izraun pomou rezultata standardnog penetracijskog pokusa):

350
N k = 25
= 40.9 41
143.81 + 70
(nekoherentan materijal)
c kd = 400 41 = 16400 (kPa)

16400
= 171.06
143.81
2.3
143.81 + 73.3
s=
log
380 = 0.91 (cm)
171.06
143.81
C = 1.5

Ukupno slijeganje :
s = 8.85 + 0.91 = 9.76 (cm)