Professional Documents
Culture Documents
SINTAKSA Skripta PDF
SINTAKSA Skripta PDF
01
( )
I. .................................................................................... 5
1. ........................................................................ 5
2. ............................................................................................................................. 8
3. .................................................................................................. 11
4. ....................................................................................... 14
5. ........................................................ 18
6. ..................................................................................................................................... 21
7. ................................................................................................................................... 27
8. ......................................................................................................................... 32
9. ................................................................................................................... 34
10. ..................................................................................................................................... 36
11. ............................................................................................................................ 37
12. () .......................................................................................................................... 38
13. II ................................................................................................................................... 41
14. ............................................................................................................................. 43
15. ................................................................................................................... 45
16. .............................................................................................................................. 46
17. ............................................................................................................................. 47
18. () ............................................................................................... 51
................................................................................................................ 54
II.
- ..................................................................... 56
1. ................................................................................................................................ 56
2. ..................................................................................................................................... 57
3. .................................................................................................................. 58
4. ................................................................................................................. 62
5. ............................................................................................................ 64
6. .................................................................................................... 66
7. ..................................................................................... 70
8. ......................................................................... 73
9. ...................................................... 75
10. ........................................................................... 79
11. ......................................................................................... 81
12.
........................................................................................................................................ 83
13. ............................................................................................................................ 87
14. ................................................ 91
15. ............................................................................................................. 92
................................................................................................................ 94
III. ............................................................ 95
1. .................................................................................................................... 95
2. ................................................................................ 97
3. () ............................................................................................................. 99
4. ......................................................................................................................... 101
5. .......................................................................... 103
6. ......................................................................... 104
7.
....................................................................................................................... 106
3
8. ............................................................................................ 109
9. ..................................................................................................................... 111
10. ...................................................................................... 113
11. .................................................................................................... 114
12. - .................................................................................................. 115
13. ...................................................................... 117
14. ................................................................................................... 123
15. ......................................................................................................... 125
16. ............................................................................................................. 126
.............................................................................................................. 129
IV. ............................................................................................................................ 131
1. .............................................................................................................................. 131
2. ..................................................................................................................................... 156
01
( )
I.
1.
1.1.
(. ) ,
. .
1. : / . ,
.
, .
:
,
, :
/ , /
/ ,
,
( ,
); ,
. :
/ /
...
.
, .
/
. (= ,
).
,
, .
,
:
/ / / .
.
,
. ,
:
, .
( ),
:
.
.
2. : ,
, ( ).
, : ,
.
:
.
, .
...
.
... .
.
.
...
.
.
, ,
:
.
.
.
.
: 1,
:
.
.
.
,
. ,
,
(
, ):
; / .
,
.
.
1
7
... ...
.
, , ,
...
, ,
-
: / + . (
), + . ( ), + . + . ( ), +
. ( ) .
3. : (
), , ,
; (.
) ,
(. ).
:
.
.
.
, .
, .
.
.
.
.
. .
.
, :
,
: , ..
1.2.
.
,
. (
, )
, ,
.2
2
;
.
( , ),
( ; ;
, . ). ,
, , , , , ;
8
:
( )
.
2.
2.1.
:
3.
(), ()
: ,
/ (
1997: 174; 2005: 192).4
.
.
( ,
), ( ,
,
, ).
, (. ) ,
() .
(. ),
(. ,
).
; , ,
(.
) : /
) ( 1998). ,
( / /
).
.
, .
3
, ,
. (19571958)
( , - -).
4
, ,
,
( ,
, , , , , , .
(. 19571958).
, ,
. , ,
( , .).
9
, . (
)
. ,
( ,
). ,
; , ,
, . ()
.
2.2.
. :
(1) ,
. .:
.
.
.
(
4).
.
, :
? = (
)?
. = , 5.
:
? = (
).
. / .
, ,
:
11 . (* 11
.)
:
?
. (* ).
.
, . , .
(. 7.1).
10
,
. ,
(, , .), :
, .
,
, , :
, !
!
:
(, ). ( )!
(2) , .
; (
). :
( / ).
( / ).
2.3.
.
() ( .
):
?
(). / (). / ().
.
, ( / /
):
. / . / .
,
:
/ ; ,
: ,
(* , * ) ( 1972: 31).
() .
: , ,
, :
11
?
/ (=). ,
( , ;
). :
/ . :
.
, ? , ,
, , (
). , , ,
..., : :
.
()
:
.
( ?).
. .
:
. .
.
.
3.
3.1.
( ,
), ( , ,
, )
( , ,
).
().
,
.
() ,
; .
, ,
, (. , .
2). ,
;
, .
.
. :
12
,
6.
(I)
, .
. ,
:
(1) ?
.
(2) , , ,
(. ).
(3)
(. ).
:
(4) .
(5) , , ,
, , (.
.).
:
(6) () .
(7) , , ,
(. .).
(II)
, ,
7. .
(. 8, 9, 11, 14).
6
,
; ,
( ).
7
(
) ( )
. ,
. , ,
( ) , , ,
( 1979:577578).
, . (. . 1967).
13
( )
;
(. 10, 12, 13, 15, 16).
; (
):
(8) , (. .).
. . 9 ,
, . 10
:
(9) , , ,
. , , ,
(. .).
(10) (. )
, ,
,
.
,
; . 11
(), ; . 12
:
(11) .
, .
(12) (. ).
:
(13)
( 2005).
:
,
,
, . , .
, (. ).
,
,
. ,
,
.
14
... .
( 2005: 367, .)
.
:
(14) .
(. ).
(15) , ,
(. ).
. (1979) ,
:
(16) , (. ).
(III)
,
. . ,
,
(. . 6.3).
( 1966).
3.2.
()
,
.
, ,
.
,
. (.
).
, (.
1966).
4.
4.1.
,
.
15
(I)
( ,
), . ,
.
()
( )
, ( ).
, ,
(. 1983):
(1) . .
(2) , , ,
! ()
(3) ; -
().
, ?
... , , .
, , ,
, 8 (.
1983).
()
, .
, . . 4
(=) ,
, . (
, ).
. 5 ,
, (
).
(4) , ,
, (. .).
(5) , ;
, . , ,
, (. ).
()
:
(6) , : , (. 1983).
(
) . .
16
(),
; , .
()
:
, ;
(. .
5):
(7) .
(7) .
:
(. )
(.
).
, (. , ).
,
.
.
, , ,
, , ,
, .
.
, ( . 4, 5)
(. 6). ,
(. 1, 2, 3), (. 7).
.
, .
(II) I
:
,
.
(8) ,
, , ,
(. ).
(9) , (. .).
(III)
, , :
(10) : , , ...
17
4.2.
,
, .
(I)
. . ( )
, . ,
:
(11) .
..., , - , ...
. .
.
(II)
,
:
(12) / .
. ,
:
, , - .
,
( 2007). . 13,
13:
(13) .
(13) ,
.
(III)
( ,
).
:
(14) , .
, , (. ).
(15)
, ,
, ,
.
.
(. ).
18
(IV)
:
(16) , / , /
, / , / , /
, / - / ,
! ( 1966, ).
4.3.
(
); . (1983)
,
9:
(17) . : .
5.
5.1.
()
? ( ?).
, . . ,
. .
. .
. ,
, , .
().
5.2.
: (
), ( ) (
). ,
. :
, , , :
,
, :
, .
19
.
.
.
,
.
.
.
,
10
.
.
.
,
.
.
:
;
.11
.
, ,
. ,
(
), ;
.12
,
. , :
( ).
, .
.
5.3.
;
. , , .
: ,
.
10
, .
, . ()
1. , () 2. ; ()
1. , () 1. 2. ,
( 1. 2. . . 3. .
. .), ( 1. 2. . .). ,
, , .
( , ).
11
. :
, .
12
, ,
.
20
,
.13
5.4.
,
,
.
.
,
, ;
,
(,
, . 1) (,
, . 2).
(. 2):
(1) , (. .).
(2)
(. .).
;
(
. 3, . 4):
(3) , ,
, (. .).
(4) , (. ).
, ,
:
. , .
( ) .
, , ,
; ,
. .
5.5.
. ,
. , .
5 :
13
.
, , (.
), , .
(. 1966).
21
(5)
,
, , :
, , .
. , ,
:
; [], ,
(. .).
6.
6.1.
(. 1). (
),
. (. 2,
3).
(1) ?
.
(2) .
(3) .
( 2005: 4850):
(4) ( 2005: 49,
).
(5) ( 2005: 48, .).
:
(6) - ( 2005: 370).
(. 7, 8) (. 9)
. .
(. 10, 11),
.
(7) .
(8) ,
, , ,
(. ).
(9) . =
(10) . (. :
.)
(11) .
22
(. 12) (. 13, 14) :
(12) , ,
( 2005: 372, ).
(13)
( 2005: 373, ).
(14) ( 2005: 374, ).
; (
), ,
:
(15) , . (. ,
.)
: ,
:
(16) , ,
,
(. ).
6.2.
.
.
, ,
. , .
(. 17);
. , ,
( . 18 19
):
(17) ( 2005: 148,
).
(18) , , ,
. , , ,
( 1966: 12, . ).
(19) . .
, . .
( 2005: 151, ).
.
,
, .
23
,
. , (1966),
.
I.
,
() :
(20) , ( 1966: 66).
(21) ().
:
(22) ! [ ].
(23) , , , / ( 1979,
. ).
,
. ,
, ,
:
,
.
:
;
, , .
:
.
II.
, .
( 1966). :
(24) , ( 2005: 382, ).
(25) ... ( 2005: 382, ).
(26) ( 2005: 382, ).
:
(27) .
(28) 27. .
2428 , , ,
. , ,
,
.
, ,
. ,
, ,
.
, ,
. ,
24
-,
-; ,
,
, .,
.
,
.
. , :
, 27. .
,
, .
6.3.
,
; .
.
, , .
:
) (. 29) (.
30); ( ):
(29) .
(30) , , , ,
! (. )
) :
(31) , ,
. ,
, .
, ,
. - ,
. ,
, (
).
) , (
II):
(32) , (. ).
(33) , .
(34) , , (. .).
,
.
(35) 1868 . ,
, ,
25
, (. ).
(36) .
( 2005: 150, ).
. 35 36 ,
: .
..., .
6.4.
,
, :
(37) ( 2005: 324).
(38) ( 2005: 170, ).
(...
; .../ ),
.
(. )
( ) +
( 2005: 324325).
,
, , , ,
. (. 2008: 312).
, . (. 39, 40),
(. 41) (. 42):
(39) .
(40) .
(41) .
(42) .
,
:
; .
6.5.
,
,
(. 43) (. 44). , ,
3. . :
(43) !
(44) , .
26
,14
, .
2. 3. :
(45) ( 2005: 166, ).
(46) ( 2005: 166, ).
(47) ( 2005: 166, ).
(
).
(2005) , , :
(48) . .
(49) . .
(50) ().
;
, . ,
,
( 2005: 167).
,
. :
, ,
.
1. . .
.:
(51) ( 2005: 167, ).
(52) ( 2005: 168, ,
).
, 1. . .,
:
(53) ( 2005: ). ,
, !.
(54) ( 2005: 168, .). , ,
.
(55) , ( 2005: 168, ).
.
(
), , ,
, (. 1997/98:
24):
14
+ ,
( ;
).
.
27
(56) ?
(57) ?
(58) ?
(59) ?
, ,
:
(60) ?
(61) , , ?
. ,
:
.
7.
, ,
. , ,
,
. . ,
.
, ,
. . (
) : (1)
(2) ;
,
( . 19531954: 259260). ,
, .
7.1.
; .
, , , .,
, (
1973).15 , .
,
( 1980) (. . 9.2):
15
( ):
() ,
.
( ): ? ( 1973).
28
(1) .
(1) .
, . 1 , . 1
( , ) ( 1980).
,
. ,
. ,
(2) . ,
( 1981).
,
. :
(3) .
(4) .
(5) .
. 3 ,
. . 4 ( )
,
( , ,
... ); ,
. . 5 ,
, ,
;
, 16. ,
, 5 ...
. ,
,
.
. ,
.
(. 6, 7) (. 8, 9) . :
(6)
() (, ).
(7) ( 1979: 611,
).
16
(2005)
(. , ,
, , ). ,
,
.
29
(8)
().
(9) ( 1979: 611).
.
.
(. 10).
,
. ,
(. 11).
(10) , ,
(. ). . ,
...; , ...
(11) .
. (. ).
(. 12). ,
(. 13),
(. 14):
(12) , ,
... ( 2005: 408, . .).
(13) , ,
. (, .
.).
(14) , , .
(. ).
(. 15) ; ,
,
; , ,
, .
, :
(15) , . (. , .)
:
(16) . ,
, (. ).
7.2.
/
, (
30
).
, (. 2005).
()
( . 17 )
(. 18),
(. 19),
(. 20, 21):
(17) .
(18) , .
(19) .
(20) .
(21) .
() ,
(. 22, 23)
(. 24):
(22) .
(23) , .
(24) .
(
) + ( 2005):
(25) .
.
7.3.
(),
, .
.
:
(26) ,
( 2005: 402).
(27) ...,
( 2005: 402).
, (.
).
31
( , )
. :
(28) ,
-... (-).
(29) , ,
, ,
(. ).
(30) , (. ).
:
(30) , .
; . 31
,
():
(31) , ( 1979: 610611,
).
(. 32, 33):
(32) , , !
(33) , ! (= / )
( 1979,
2005),
. ,
: ,
.
.
7.4.
, ,
. ; , ,
,
:
, . :
(34) !
(35) !
7.5.
, , , .
:
32
(36) ( )
(37) . ( )
(38) . ( / )
(39) . ( )
8.
.17
, ,
.
8.1.
,
, , .
:
(1) !
, (. 2). ,
,
(. 3):
(2) ( 2005: 396, ).
(3) ( 2005: 396, ).
:
(4) .
(5) , .
(6) , .
8.2.
:
(7) , .
(8) , .
,
( ).
17
,
.
, .
33
( ):
.
8.3.
. :
()
.
, ( ,
, ,
):
(9) .
(10) .
(11) ,
, , ...
()
,
(, ):
(12) , , ,
( 2005: 408, . .).
(13) . , ,
. ,
( 2005: 408, ).
8.4.
.
:
(14) ( 2005: 397).
(15) / ... ( 2005: 397).
:
(16) . . .
. ... ( 2005: 398).
8.5.
()
, , ,
, .:
(17) !
(18) ! ()
(19) !
(20) , ! ( 2005: 410, )
(21) !
34
,
( , ):
(22) , .
8.6.
( ).
, :
(23) ...
9.
9.1.
. ( . 1
, . 2 ):
(1) ,
, ( 1966: . ).
(2)
( 1966: . ).
,
, :
(3) , .
, .
(4) , . :
.
.
,
: ... .
,
, . (.
1982):
(5) , () ( 1982).
35
(. 6),
, (7):
(6) ( 1979, .
).
(7) ,
( 1979, . .).
9.2.
, :
(8) ,
( 1966: . ).
(9) , .
( 1980).
, :
( 1980). .
:
, :
(10) . ( , , .)
.
(10) . ( ?)
.
(11) . (, .) .
(11) . ( ?)
.
:
,
(
1966: 60).
. ,
.
9.3.
, .
(1979)
. , ,
,
36
. , ...
, ,
(669). .
(1983: 9798)
,
, .
9.4.
,
, ( 1979:
667). ,
, ,
.
10.
10.1. :
.
(. 1)
(. 2). ( 1985: 100)
, .
; . . 3
, . 1 4
:
(1) ( 1985: 101).
(2) , ( 2005: 424).
(3) / ? (.).
(4) , (.).
:
(5) , .
10.2.
,
(. 6).
(6) . ,
. ... .
. .
( 2005: 425, ).
, ;
37
,
, . (. 7, 8):
(7) .
! .
(8) .
. , , ,
().
10.3.
:
(9) .
(10) , .
,
, . . (2005: 427)
; (, ,
),
.
10.4.
:
(11) , , , ( 2005: 429, ).
(12) , !
( 1979,
2005), .
: ,
,
.
.
11.
11.1.
,
, . (
) ,
( , ,
) ( 1979).
,
.
38
11.2.
, ,
(
):
(1) ( 1967).
(2) ( 1967).
:
(3) , ; ,
.
11.3.
:
(4) ( 1979).
(5) , [=
], ,
. ,
, , , ( 1987: 169, ).
(6) , , , , ,
, .
.
[=], ( 1987: 170, ).
11.4.
?,
? , (1979)
( ) , .
. :
?, ?
, .
12. ()
12.1.
, ,
( ) , .
(1) .
39
(2) , / /
().
(3) , (. .).
, , , ,
(.
).
:
(4) , ( 1979,
. ).
(5) , ( 1979, ).
(6)
( 1979, ).
(,
, ),
; .
; , :
(7) [ : ,
.]
: ?
: , .
;
( ), , ,
, .
.
12.2.
,
( ).
, , .
, .
. 8 9 :
(8) ,
( 1979, ).
(9) ,
( 1979, . ).
, :
(10) :
? . ... ( 2005, . .). =
.
40
(1979)
:
(11) , (
1979, . ).
12.3.
.
, ( 1983)18.
(12) (. ).
(13) ,
().
(14) . , , ,
, (. ).
:
, (. 9 10
. 4.1).
12.4.
.
.
:
.
(15) . [. .]
(16) (
1979: . ).
12.5.
.
.
,
,
:
(17) . =
...
18
,
(1979: 673).
41
, (. 18)
(. 19, 20):
(18) , .
? ( 2005). = , .
(19) ( 1979, ). =
(20) (
1979, ). =
12.6.
( ,
. 21), (. 22):
(21) ? = ...?
(22) ! ( 1966).
13. II
13.1.
, . (1956),
II ,
. ,
:
) :
(1) , ( 1956).
(2) , .
) :
(3) , ( 1956).
) :
(4) , ( 1956).
(5) .
, II :
(6) ,
II ,
( ),
I ( ).
42
13.2. II
. 1, 2, 4 5 II (=
..., ..., ..., ... ). ,
(1956), :
(7) ; ,
. :
.
(7) ; , .
.
13.3. II I
(1956: 91) II
:
, , , , , .
I II, :
(8) .
(8) .
. 8 , ,
. . 8 ,
;
. , :
, , .
(1982) :
(9) , , .
(9) .
. 9 ,
; . . 9
( ),
. .
:
(10)
( 1979).
, , ; ,
.
13.4. ?
II :
( ),
(1988) .
II
: . 13.1,
43
( 1988
); I (.
13.3), .
14.
14.1.
: .
, ().
:
()
, .
(. 1, 2, 3); ,
;
(. ... . 4):
(1) / , .
(2) / ,
.
(3) , .
(4)
, [, ,] 3000
, 60 .
()
.
(. 5) (. 6):
(5) , .
(6) , . (= )
()
(
):
(7) , ,
.
. =... ...
(8) . , .
. = ... .
()
(. 9, 10, 11),
(. 12):
(9) .
.
(10) [] .
(11) . , :
. , !
(12) : , .
: , , ! ...
44
()
:
(13) ,
.
.
()
(
):
(14) ,
.
()
,
:
(15) , .
:
(16) (
2005: 460, ).
(17) , .
14.2.
(. 18, 19), (20), (21) ., :
(18) .
(19) .
(20) .
...
(21) 700 , .
14.3.
(. . 4.2).
:
(22) , . , ,
,
,
[...].
,
. [...] (. , ).
45
15. ()
15.1.
(1990)
.19
(1)
( ).
( ):
(1) , , , ().
(2) ... ...,
().
(2) II
( ). ,
, :
(3) , , , , ,
(= ) ().
(4) (= ) ().
15.2.
(1979)
.
(5)
(. ).
(6) ... ...,
(. ).
,
.
15.3. ( )
, (1979) ,
( ).
, (1979: 719) :
(7) ,
().
.
.
19
() ().
46
15.4. II
,
(
- : ).
,
,
( . 3 4) ,
(
).
16.
16.1.
; , , .
( ,
).
.
()
, . :
(1) ! / !
(2) !
(. . 1).
() ( !), (1956)
, , (.
! ).
()
, :
(3) , , .
()
(. 4, 5, 7) (. 6):
(4) , .
(5) ? .
(6) .
(7) , ( 2005: 454, ).
47
()
:
(8) ? .
,
; (
1979: 710):
(9) , , , ! (= ...)
(10) , ( 1979:
710). (= ...)
16.2.
, .
(. ).
2. . ., .
( . 1979:
709) , .
:
(11) , , ,
( 2005: 456, . .).
(12) , , , .
(13) , , ,
( 1966).
(14) , , , .
( 1979: 709):
(15) , / , /
, / , / , /
, / / ,
! ( 1966, ).
, ,
, (
):
(16) : ,
.
17.
.
. , (.
) .
48
17.1.
()
, /
, / , / , /
, . :
(1) ( 1979: 768, ).
(2) ( 1979: 768, ).
(3) ( 1979: 768, ).
+
.
()
(. ) : , ,
( ), , (
, ., ),
, (), :
(4) ( 1979, . ).
(5) ( 1979, ).
(6) ( 1979, ).
(7) , ( 1979, ).
(8) ( 1979, ).
(9) ( 1979, ).
(10) ( 1979, ).
(11) ( 1979,
).
(12) ( 1979, ).
+.
,
/ :
(13) , ; ,
( 1979: 772, ). = ...
(14) ( 1979: 771, ). =
...
(15) ( 1979). = ...
(16) ( 1979: 767,
). = ... .
: ... = ...
,
: ,
( , ).
()
, , , ,
, . :
49
(17) / / .
()
,
,
.
:
(18) ( 1972).
(19) ( 1972).
(20) ( 1972).
(21) ( 1979: 766).
(22) ( 1979: 766).
(23) ( 1979: 766).
(24) ( 1979: 766).
()
,
:
(25) ( 1979, . ).
(26) .
,
.
(. 1972):
(27) (. ).
: +,
. .
() . +
.
17.2.
. ( 1972)
.
. (1) , (2)
.
.
(1)
,
(. 28), (. 29),
(. 30):
(28) .
(29) .
(30) : 1.
... 2.
... ().
50
(2)
( ).
:
(31) ? ( 1972).
(32) ? / ? / ? / ? / ?
(* ?) ( 1972).
17.3.
:
()
. ,
. (. 33)
(. 34). , , (. 35 36):
(33) .
(34) . (. .)
(35) ? ( 1972, ).
(36) ...
... , ( 1972, ).
()
:
(37) ( 2005).
()
.
:
(38) ( 1979: 767).
(39) ,
, (. , ).
(40) , ,
(. , ...).
:
( , .
): * ? ( 1979: 775).
(. ).
17.4.
. ,
(
. 19511952), .
:
(41) , :
, ! , , ,
, ( 19511952: 218).
51
(42) , . ,
( 19511952: 220).
(
):
(43) , ( 19511952:
218).
(44) , ( 19511952: 220).
18. ()
18.1.
.
(1983: 155).
(),
, (), .
; ,
, .
. ,
. , , .
,
:
(1) ,
, .
:
, ,
:
(2) =
/ .
, :
(3) .
18.2.
(. )
.
52
(1) .
:
(4) . = ... ...
(5) . = .
(6) = () .
(7) , . =
() ...
(8) . = .
(2) . (.
2005: 336),
: . 9 , . 10 11
:
(9) . =
(10) . =
(11) . = /
...
(3) .
:
(12) , . = ...
(13) , = ...
.
( )
( ):
(14) . = .
(15) . =
.
(4) .
:
(16) ,
= ...
,
:
(17) , . = ,
: .
(18) , . =
, : ...
. ,
.
53
, ,
:
(19) , . =
() .
(20) , . = ...
.
54
2007: ,
,
, 36/1, . 137150.
19511952: ,
, , XIX: 14, 19511952, . 213224.
1955: , ,
, . II, . 1, . 19.
1967: Jovan Vukovi, Sintaksa glagola (studije), Sarajevo: Zavod za izdavanje
udbenika, 1967.
1956: , II ( ),
, . VIII, . 34, 1956, . 89105.
19571958: ,
, , XXII, 19581959, . 65130.
1953: uro Grubor, Aspektna znaenja, Rad, 293, str. 5234, 295, str. 81284.
1963: Sreten ivkovi, Glavna funkcija perfekta, Iviev zbornik, Zagreb:
Hrvatsko filoloko drutvo, 1963, str. 415420.
1958: , , , , :
, . 2344.
1972: ,
, , I, 1972, . 2732.
1972: Milka Ivi, Problematika srpskohrvatskog infinitiva,
, V, 1972, . 115138.
1980: , .
, XXIII/1, 1980, . 93100.
1983: Milka Ivi, Naini na koje slovenski glagol ovremenjuje ponavljanu radnju.
Lingvistiki ogledi, Beograd: Prosveta (Biblioteka XX vek), 1983, str. 3656.
. 19531954: ,
, , , 19531954, . 229
262.
1981: Radoslav Katii, Kategorija gotovosti u vremenskom znaenju glagolskih
oblika, Jezik, god. 29, br. 1, str. 313.
1996: Duka Klikovac, O glagolskom vidu u srpskohrvatskom jeziku iz drugog
ugla, , XXXIX: 1, 1996, .
134139.
1959/1960: Miroslav Kravar, Futur II u naem glagolskom sistemu, Radovi, Zadar,
god. 1, sv. 1, 1959/1960, str. 3050.
1982: ,
, Knjievni jezik, Sarajevo 1982, 11/1, str. 112.
1982: ,
,
, 11/2, 1982, . 125138.
1987: Milivoje Minovi, Sintaksa srpskohrvatskog hrvatskosrpskog jezika za vie
kole (Reenica, padei, glagolski oblici), Sarajevo: Svjetlost, 1987.
: Srpskohrvatski jezik Enciklopedijski leksikon Mozaik znanja (red. i ur. A.
Peco, . Stanoji), Beograd: Interpres, 1972.
1985: ,
, ,
14/2, 1985, . 97103.
1997/98: , - :
,
, 4/5, 1997/98, . 1430.
55
2008: , , [ ] ,
, I, II, III IV ,
: (11. ).
(): . ,
.
1990: Milorad Radovanovi, Spisi iz sintakse i semantike, Sremski Karlovci:
Izdavaka knjiarnica Zorana Stojanovia / Novi Sad: Dobra vest, 1990.
1998: Midhat Rianovi, Jezik i njegova struktura, Sarajevo: ahinpai, 1998 (3.
izdanje).
1966: ,
, : , 1966.
2008: , , [ ]
I, II, III IV , :
, 2008 (11. ), . 385407.
1979: , (
), II , : , 1979
(3. ).
1988: , , [
] , : , 1988.
1996: , , :
, 1966.
2005: ,
, [ ] , : , 2005, . 64
71.
2005: , , :
, : /
/ , 2005, . 345476.
56
II.
-
1.
1.1.
.
.
, , ,
:
(1)
(2)
(3)
.
1.2.
()
:
(4) .
(5) .
()
:
(6) / .
()
, , , ,
(), (), () :
(7) .
(8) .
, ,
(. 6.8).
1.3.
.
. 9 10 +
;
, :
(9) . =
57
(10) . =
+
(. 11, 12):
(11) . =
(12) . =
1.4.
. ,
(. 13, 14)
(. 15, 16) ( 125, 126):
(13) ! !
(14) ! !
(15) ! !
(16) ! !
2.
2.1.
.
. , , ,
, ,
., ( 2010: 288). ,
; ,
:
(1) , !
(2) , !
2.2.
(
) (
2010: 384):
(3) (())!
2.3.
(
)
:
(4) (. ).
58
(5) ().
,
, .
3.
3.1.
, ,
.
(. 1, 2, 3, 4)
(. 5):
(1) / .
(2) .
(3) .
(4) .
(5) .
,
+ ( / ).
- (. 6, 7) :
(6) .
(7) .
(8) .
( )
:
(9) / .
3.2.
, ,
( ()),
( . ()).
( / /
). .
() , (), , , , , ,
, , , , , , ,
, , , .
59
() , , , , , , ,
, , , , , ,
, , , , , ,
, , , , .
:
(10) .
(11) .
:
(12) .
(13) .
( ).
, , ,
: . , ,
: ()
( ),
() ( ).
,
( / ). ,
: ,
: .
:
, , , , , (),
, , , , , ,
, , , () , ,
, , , , ,
, , , ,
, , , , , ,
, , , .
(14) .
(15) .
(16) .
, , ,
, :
( ,
), (
).
, ,
:
(17) .
60
,
:
/ /
:
, , , , , , , ,
, , , , , , , .
(18) .
(19) .
(20) . (: )
,
:
(21) .
(22) .
3.3.
,
. :
()
(
):
(23) .
()
, (
):
(24) , . =
...
(25) ,
. = ...
3.4.
() ,
. .
:
/ (. 26), (. 27),
(. 28):
(26) .
.
(27) .
61
(28) .
/ ,
(. ?
/ ?),
, (
/ * ?).
3.5.
()
, ,
. , /
, / , , / .
(.
32).
(29) / .
(30) .
(31) .
(32) .
(33) .
(34) .
(35) .
(36) .
(37) .
(38)
.
(39) .
(40) .
(41) .
. , , ,
. .
1. . . ( ) 2.
. . ( ).
(42) ? ?
(43) !
(44) .
(45) !
(46) !
(47) , ! .
(48) , ! !
62
3.7.
:
(49) .
(50) , .
(51) !
4.
, , (), , ,
.
4.1.
/ / () +
,
( !) ,
(. 1).20
+ .
(1) .
, ()
( ,
):
(2) / / .
(3) / .
,
( ),
:
(4) (=
).
,
, :
(5) ...
(6) .
(7) .
+
, , , , ,
.
20
; . ( )
( ).
63
(8) .
(9) .
(10) .
, ,
, , , (), (), , ,
, , , , , , , , :
(11) .
+
, , ( . 12 ):
(12) / .
+
, ,
, , , .
(13) .
(14) .
/ :
/ .
+ : /
.
4.2.
(. 15); (. 16):
(15) .
(16) ...
4.3.
- .
, (
):
(17) .
(18) , .
(19) , .
= ...
,
:
(20) , ().
64
5.
5.1.
( , , ):
(1) / .
(2) .
(3) .
(4) .
(5) .
(6) .
(7) .
(8) / .
(9) .
(10) .
:
, , . ,
: ( ), ( )
, .
,
: , , , .
(
) :
()
/ , / , /
, / ; +
:
(11) . =
/ / ...
(12) . =
/ / ...
()
,
() (), / (), (), /
(), / (), () (),
/ () .
(13) . = ...
(14) . =
...
()
, , , , , ,
, , , , , ,
, . (), , , ,
, , .;
:
65
(15) . = ...
(16) . = .
(17) . = ... .
(18) . = ...
...
5.2.
,
. (.
21, 22, 23) (19, 20, 24).
(23, 24), ,
(19, 20) (21, 22):
(19) .
(20) .
(21) .
(22) .
(23) .
(24) .
5.3.
.
( . ).
:
,
?; , :
(25) . =
(26) . =
,
?. (. 27, 28)
(. 29):
(27) .
(28) .
(29) .
5.4.
.
(. 30, 31, 32) (. 33, 34).
(30) .
(31) .
(32) .
(33) .
(34) .
66
6.
6.1.
/
, .
(),
(), (),
(
/ ()):
()
(1) .
(2) .
()
(3) .
(4) .
(5) .
(6) .
(7) , .
()
(8) .
(9) .
()
(10) .
= ... ...
/
, , , .,
.
(11) .
(12) .
(13) .
;
:
(14) .
, , (. -),
. + .
6.2.
. ; ,
:
(15) . =
(16) / . = /
(17) . =
(18) . =
(19) . = /
67
, , , , .
,
; .
(, ):
(20) . = ...
...
(21) ... . = ...
...
(22) 1973. .
(). = ... ...
6.3.
:
(23) . = ...
...
(24) . = ... .
(25) . = .
., ,
, , , ,
, , .
(26) ... ( ).
(27) ...
().
(28) .
6.4.
,
. , . :
(29) . = ... .
6.5.
, ;
. .
, :
(30) / .
(31) ...
6.6.
.
, .
68
. ( ?).
. (
, ) :
(32) / .
(33) .
( ?),
. . (
):
(34) .
, , , .
,
:
(35) . =
(36) , .
,
, :
(37) / .
.
. ; .
. + :
(38) ... ... (). =
/ .
(39) , ,
... ().
6.7.
.
, , .
, .
, , ,
:
(40) (
).
(41) .
(42) / .
, ,
, , , , :
(43) (. ).
(44) / .
69
:
(45) ... ().
: , , , , , , , , ,
, :
(46) .
. /
() :
(47) .
(48) , .
(49) ().
. , , ,
, , , , ,
/ ;
:
(50) / .
(51) .
(52) .
(53) .
6.8.
, .
.
. , ,
, .
, , , , , () ,
, , , , , ,
() .; . . :
(54) ... ().
(55) ().
(56) ...
(57) .
: / ,
; :
/ .
. , ; ();
, :
(58) / .
(59) .
70
(60) .
(61) .
.
(, , ),
: , / ,
, , / , .
. , , :
(62) .
(63) .
.
: ; ;
; / .
6.9.
,
(), () (), , (), , .;
, +
:
(64) .
(65) . =
(66) .
(67) . =
(68) ( ). =
(69) . =
:
(70)
, , ().
7.
. :
( ) ().
: , , , , / / / ,
().
7.1.
+
, , :
, , .
71
:
, , , , ,
, .
7.2.
, ,
( ):
() , () , ( )
.
.
,
(), (), ():
() / .
() .
() .
, :
.
/ / / / .
,
( , ).
( , ,
, ) + , .
,
: .
(), () , , , ,
, .
, , ().
()
/
. ,
- + / (
), . / ( ), / (
) . ( ):
, .
.
/ .
()
:
.
72
(), (),
+.
,
, .
/
.
: () / (),
. :
.
.
.
.
7.3.
( ) .
, , ,
. .
.
.
.
, .
/ / .
7.4.
,
.
( ):
.
.
,
, ,
:
.
,
/ .
7.5.
, , ,
.
, :
73
.
.
.
, -
:
/ .
7.6.
()
( )
.
:
.
.
.
,
.
:
.
.
8.
. (), ().
.
( ), :
(1) ;
(2) ;
(3) ;
(4) .
(1)
,
: .
( )
( ). ,
. .
() : , : .
,
: ,
( ,
74
, : ).
()
: .
, ,
, ; , ,
, .
() : , .
, .
() : , .
,
.
: .
() : , .
,
.
() : , .
, , : .
( .)
, : .
, : .
, ,
. ,
,
.
() : . .
() : .
: . ,
: , .
, ,
+, ? ( ? * ; ?
* ).
() :
.
(2)
(2-) ,
: ,
. ,
; .
.
(3)
(3-) ,
( ). (
75
, / / .
: /
.
(4)
, , ,
, (.
) ( ).
9.
.
, . ,
.
9.1.
,
, .
? ,
, ;
,
. , . ,
, (
).
, +,
( . 1 , . 2 , . 3
):
(1) ... [] ().
(2) .
().
(3) .
, (-).
, (
+ +),
, ,
.
(1)
(. 4), (. 5, 6) (. 7, 8)
:
(4) ().
(5) ...
(. ).
76
(6) ... []
... ().
(7) / /
(8) ... ().
(2)
(. 9, 10),
(. 11, 12) (. 13)
/ , /
:
(9) (.).
(10) [] ...
().
(11) / / /
(12) ().
(13) , , ...
().
(3)
,
. :
(14) , , ... ().
(4)
(. 15),
(16) :
(15) [],
? ()
(16) , , ,
().
(5)
/ .
,
.
:
(17) ... ,
... ().
(18) ... ... ...
(-).
9.2.
.
(. I , . 1.1).
9.3.
,
, ;
, .
.
77
:
, ,
. , ,
.
+
. ?:
(19)
(20)
(21)
;
, , .
,
. + ?:
(22) ... ().
(23) ... ..., ... ().
(24) ().
. / (
, . ), ( ) , ,
. + ?
?:
(25) , ...
().
(26) ... ... ().
(27) ... [] ().
(28)
(. ).
(29) ... 6 ... (-).
9.4.
:
, , .
, ,
.
,
.
:
, .
; +
.
.
(. 30);
(. 31);
.
78
(. 32); (. 33). ,
, , , , ,
. (. 34):
(30) ...
, ... (-).
(31) // ...
(-).
(32) ... ,
().
(33) ... ().
(34) ...
().
.
:
(35) (-).
(36) [ ]
, , ,
, ().
(37) , ,
(38)
9.5.
,
. , , .
: , ,
,
.
,
,
.
.
(. 39)
(. 40). (. 41),
(. 42).
(. 43):
(39) ... ...
(-).
(40) ... ().
(41) ... ... ().
(42) , ,
().
(43) ...
... ().
,
:
79
, ,
, , .
, , , .,
, :
(47) ... ... ().
(48) ... ().
(49) ..., ().
, , /
:
(50) ... ().
(51) ... [] ... ().
10.
10.1.
. , , .
: .
, , (
) ; , ,
: -
. ,
. , . ,
, ,
,
(. ). ,
.
: , , , , , , , , ( ) .
.
.
.
10.2. +
, (
).
, . ,
80
, ,
. (,
, , , , ,
) (, , , , , ).
. 1 , . 2 , . 3
:
(1) , ().
(2) , ,
(-).
(3) ().
,
( ), (
); , , :
- .
10.3. +
, ,
, (. ) , ,
.
, . . 4
; . 5
; . 6 :
(4) , , ().
(5) ,
? ()
(6)
().
: . . 7
; . 8
( ); . 9 +
( ):
(7) , ,
... ().
(8) ... , ,
().
(9) ... ().
10.4. -
, ,
, , , :
, ,
-.
,
81
.
:
; .
, , , :
, . :
, ,
- . -
, :
, ;
;21
, .
11.
, , :
( )
( ). .
,
, , ( ),
:
(1)
().
:
, ,
.
.
,
,
(. 2). ,
(. 3):
(2) ,
, ,
().
(3) ...,
... ().
21
,
, : ...
[ ] , (); ...
().
, .
82
, ,
. :
()
/
.
,
:
(4) .
().
()
:
(5) (
, ) ... ().
()
.
, , ;
(, )
():
(6) ... ().
()
()
,
/ , :
.
.
()
/ :
(9)
().
(10) ... ().
+ ,
. , (
) ,
, , ,
: , , , ,
, , , , , , , ,
, , .:
(11) ...
, , ,
83
().
(12) ...
().
(13) , , ... ().
12.
,
. / , / , / . ,
,
, :
, , .
.
12.1.
,
.
, .;
. , , ,
, , ,
.
. ( ),
.
,
; ,
( .);
,
.
, .
:
( , )
( , , ).
, ; ,
:
. :
, (
); ,
,
.
, ,
; , , , .
( / /
, / , / , / .).
84
. : ,
, ;
,
; (
). , , .
, , , . , ,
,
.
:
, , . ( /
/ , .). ,
. / / /
.; ,
.
, ,
, ( / ).
.
, .
, (
), ( )
/ ; ,
( ), ( )
/ .
12.2.
.
.
(1)
(, , ) :
. ,
()
.
, () , , ()
,
. , ()
.
( )
( ) . , :
( ) (
). ,
,
85
22. , ,
.
,
, . ( ).
: ()
( ) . ,
; ,
, .
()
. , (
)
. ,
(:
) .
(2)
.
, .
:
.
, ,
: .
() ()
:
, ; ,
, ,
. , ( )
; ( )
, , ,
. ( ).
,
; ,
( , ,
: / / . , ,
, ,
:
( ), :
( , ).
(3)
()
, /
.
,
( ); ,
,
,
.
22
, ;
.
.
86
, ,
, ,
/ / . , , ,
( / .),
. /
;
.
, :
; .
;
.
, :
,
: /
. , /
: , ... ( , , .) (,
).
: , , ,
;
, ,
.
(4)
:
, .
, ,
, ; , ,
. , ,
; (
/ / ) /
:
.
/ /
:
, /
, ;
, .
.
(5)
.
,
(, ) (, ),
. ,
:
, , ,
... (. , .., . 171); .
:
, (
87
), (
,
).
12.3. ,
, , .
() ()
: ,
.
:
. , ,
?
( ),
:
, ( .
; . 3.2).
: , . ,
, ,
: / / ; ,
. , ,
, ,
: / /
( , , ).
( )
( ) , ( ) ( )
. , ( ,
) : /
/ / ... , .
, : /
, . ,
( 1979: 490492).
:
.
13.
13.1.
:
. .
()
() ( ) .
. ;
88
() ,
:
(1) .
(,
, , , .);
,
:
(2) .
(3) .
()
, . ,
, :
(4) .
(
) , .
13.2.
, (.
) .
.
,
:
(5) .
(6) .
.
,
; , ;
; .
,
.
:
(7) .
(8) .
, .
, ,
89
,
.
.
:
(9) .
(10) .
;
; (
, ,
). .
. :
(11) ,
().
(12) ().
()
.
. ()
,
, , ;
() ,
.
;
.
,
.
.
:
(13) .
(14) .
: , .
:
; ; , . ,
.
.
90
;
:
(15) ... ...
.
(16) ...
.
(17) , , .
; .
:
(18) , ,
...
().
(19) , , ,
.
,
( ) ,
( ) .
:
(20) .
(21) ... .
:
(22) ... .
(23) ... ...
/
:
, .
, , ,
; / /
.
.
, . ,
, ,
.
.
91
14.
14.1. ,
.
, , .
-
, :
. .
. .
. .
, , , ,
. ,
:
. .
. .
. .
, , , ,
,
:
( ).
( ).
( ).
( ).
( ).
( ).
( ), :
.
.
14.2. ,
.
: , ,
, , , , :
.
.
92
.
.
.
() .
( ),
:
.
.
,
. ,
( , . ):
.
, .
15.
15.1. -
.
(1)
-
( ):
.
/ .
/ .
(2)
- (,
).
() :
, , , , +
. , , , , + . ( .
);
, , , , + . , ,
, , + .:
. .
. .
. .
() -
(
):
93
. .
. .
()
:
() .
( ):
. .
15.2. - ,
: ,
(= ); .
; ,
; . .
94
2004: , , ,
LX, 2004, . 6797.
2005: , , [ ]
(. . ), :
/ / , . 119300.
- 1971: -,
, : , 1971.
1954: ,
(- ). : / /
, 1954.
2004: Duka Klikovac, Metafore u miljenju i jeziku, Beograd: XX vek, 2004.
2006: Duka Klikovac, Semantika predloga Studija iz kognitivne lingvistike,
Beograd: Filoloki fakultet, 2006 (2. izdanje).
2007: ,
: , [ ]
, : , 2007, . 4763.
: Srpskohrvatski jezik (Enciklopedijski leksikon Mozaik znanja), Beograd:
Interpres, 1972.
2010: , , [ ] ,
, I, II, III IV ,
: (12. ).
95
III.
1.
1.1.
, , .
, .
1. : .
:
.
: (. ), (.
).
2. : .
: (
).
3. : .
: ( ),
( ) ( ).
4. : .
: ( ).
5. : .
: ( ) (
).
.
(), (),
, , . , , ,
.
() , .
.
( )
.
, () , .
( , );
.
;
( ).
, (
).
.
96
1.2.
.
.
, .
.
,
. :
, . , ,
: , .
( ).
.
) .
. , .
, . ,
.
,
(),
( , ).
,
, .
) . (.
).
() .
, , .
) () . ,
.
,
.
, :
, .
,
; :
( ) . .
) .
; ,
.23
, ,
.
23
:
. . ,
() (
).
97
2.
2.1.
. ,
;
, :
.
, , , .
( ) .
(. ).
.
(
): . .
: ()
().
:
) . : , , ,
, , , , ... ( );
) : , , , , ,
, , , ... ( ).
:
) (. . ): .
) . / (. . ):
.
: ( )
. :
) ;
: , , , , , , ... (
);
) ; :
, , , , , , ,
... ( );
) , ;
: , ,
( ), ( )... ( );
) ;
: ;
.
98
: .
:
) ; ,
: , , , ...; , ,
, ... ( ; );
) ; ,
: ;
;
) ;
: ( ), ( ),
( ) .
( , .), : .
: .
, :
.
2.2.
().
, . ,
.
, .
: ,
, , , .
,
, , , , ... :
.
.
?
.
(
, ),
; ,
: ?
.
. ,
. ,
.
99
,
:
.
.
.
.
.
,
. , ,
( ,
, ,
). ,
( : ,
), . ,
, .
, ,
, , , .
3. ()
3.1.
. ,
(.
); .
1) () ( ). ,
,
, () (. 1, 2, 3); ;
(. 4):
(1) .
(2) .
(3) .
(4) .
2) . :
(5) .
(6) .
3) (, ):
(7) .
(8) .
(9) .
(10) .
4) :
100
(11) .
5) , :
(12) .
.
, . .
( 2), , ,
, .
.
3.2.
(. 112),
(. 13), (. 14) :
(13) .
(14) .
(
) , :
(15)
(16)
.
(. 17), (. 18, 19)
( , . 20, 21):
(17) .
(18) , . : .
(19) .
(20) , (/) .
(21) , .
3.3.
() . ,
.
:
) ( ,
, , ) :
(22) . / . . / .
101
)
(. 23) (. 24); .
(. 25, 26):
(23) . (: .)
(24) . (: .)
(25) . .
(26) . (=
).
,
(
).
3.4.
(. ),
;
(
):
(27) .
,
(. );
( . 28 )
(. 29):
(28)
(29) .
4.
4.1.
:
( 1, 2, 3)
( 410).24
(. )
( 1),
( 2)
, . ( 3):
24
() ,
, .
, , , : ,
.
.
102
1) / , , , ...;
2) , , , ,
...;
3) , , , ...
; :
4) / , ; / ....
( ), ;
5) , , ...
, ;
6) / ;
7) / / / ; / /
, ( ),
;
8) / / ,
, ;
9) , / / ,
, ;
10) , , , ;
, ... ,
, .
, :
, , .
, ,
, :
11) ,
(, , , )
, ,
( ).
4.2.
,
(. .
3.1.).
:
.
()
,
;
,
:
103
(1) . . ( : . .)
(2) . . ( : . .)
:
. , ,
:
.
.
()
. (
).
(. 3, 4, 5),
:
(3) . (: .)
(4) .
(5) , , .
( ): ;
.
(. 6,
7) ( 8):
(6) .
(7) .
(8) , .
5.
5.1.
,
:
1) : / ( / );
2) : () ( );
3) : , , ,
, ( ), ( / );
4) : ( / );
5) : ( ), ()
();
6) () : ( / );
7) : (/), .( / ).
104
5.2.
: ()
: , , () ;
(/) (), (),
+ . : ; ()
+ : , , ,
, ,
6.
6.1.
. , ,
: . .
. .25
, (,
3. . . ): . .
, :
, .:
(1) ... (. ).
(2) (. ).
(3) (. ).
, ,
, ,
(. ) , .
. 1 :
(1) .
,
:
(2) () .
(3) () .
, ,
, , .
,
.
25
, ? .,
.
105
: ,
.
: * , *
.,
: * , * 26.
:
() , () .
, ,
:
(4) * .
, ( 1953):
(4) .
6.2.
. .
() ,
, .
,
:
(5) * .
, , ,
:
(6) *
,
:
(5) .
(6)
()
, ( . 7) (
. 8,
):
26
106
(7) * , .
(8) *, , . , ,
.
:
(7) , .
(8) , , . , , .
()
,
:
(9) .
6.3.
( , )
4, 5 6. ,
, :
, . :
,
.
7.
7.1.
, ,
:
. 19. ,
;
.
7.2.
.
(
).
; , ,
, .
,
, ( 1979).
.
, / . ,
107
, ,
, , ,
, , ;
,
, , ,
(, 2003: 125).
: .
,
/ /.
, , ()
, .
.
,
. ,
, ,
( ) :
(1) , / / .
,
( ,
).
7.3.
: (1)
-
,
; (2)
.
. ,
.
( , , .);
, , .
,
, (
, , );
( 2008). , ,
. ,
, .
:
(2) .
(2) .
(2) , .
(2)
(2),
(2)
. (2) ,
108
,
); ,
. ,
, , 2
, , 2
, .
.
( ,
,
,
),
.
, .
.
:
(1) , / .
,
:
,
;
, . , .
27:
. . .
. . .
( )
.
7.4.
(
) ( ). ,
, (.
27
: ; ; ,
, ; .
,
, . .
109
,
,
).
, (
) ( ).
;
. . 1
, ; ,
. .
7.5.
,
: (
, . );
, .
.
,
:
, . ,
. , ,
. ,
.
, .
.
:
(3) . * .
(4) , . * .
, ,
; .
. 1 ,
; ,
.
;
.
8.
.
:
(1) [
].
(1) .
(1) .
110
()
. 1 1 .
, ,
( . 1),
( . 1).
, .
. 1 :
, ,
.
:
? .
,
.
(. 1).
. . 2
, .
, ,
( . + .),
( , ):
(2) .
. 3 3 .
. 3 , ,
(
). . 3 , ,
( ,
):
(3) .
(3) .
,
, ( )
. . 4
;
. 4, .
, :
, () (
, ):
(4) . :
(4) .
111
9.
9.1.
,
,
, . , ?
:
(1) .
,
,
.
, : ()
; ()
.
.
9.2.
(.
1, 3 .), (. 2, 6 .) , (. 8), .
.
( 3. ): , , , ; , ; ,
(. 2,3, 8).
.
(. 4, 5; . . 17):
(2) , . . ,
, (. ).
(3)
(4) , (. ).
(5) .
(. 6, 7);
. ,
. , , . 8,
:
, :
(6) , . , ! (.
).
(7) . (.
).
(8) / .
112
9.3.
(.
9 ), (. 10).
: ,
; ,
:
(9) () .
(10) , . / ,
.
9.4.
(. 11) (. 12). ,
(. 13); ,
, :
(11) .
(12) .
(13) .
( ):
(14) .
9.5.
(. 15)
(. 16) :
(15) () .
(16) () .
(. 17)
(. 18); ,
.
(17) .
(18) , .
113
10.
10.1. (
)
.
.
(. 1 ; . 2),
(. 3
. )
(. 4
):
(1) , .
(2) , .
(3) , .
(4) , . / .
. 4
/ .
(. 5),
(. 6):
(5) .
(6) .
10.2.
;
,
:
(7) .
.
:
(8) ... ...
(9) ... ...
. . 8 9
:
(8) ... / .
(9) ... .
114
10.3.
(
):
(10) , .
(11) ,
().
(
).
10.4.
:
(12) .
(13) .
(14) .
?, ?
, . .
,
.
10.5.
.
,
. .
:
, .
(15) ... , ... =
.
(16) , . = ()
.
, . , .,
(. 17). .
(17) , !
11.
,
,
115
. ,
.
,
( ), :
(1) , .
(2) , .
, .
,
:
(1) .
(2) , .
,
; ,
, , . ,
.
,
.
.
12. -
. . ,
.
-
. .
/ . .
(1) () .
(2) () .
-
; . ()
() .
() ,
(. 3), (. 4).
,
(. 3, 4), ,
(. 5, 6):
116
(3) () .
(4) () .
(5) () .
(6) .
() ,
:
. ,
/ (. 7, 8),
, / (.
9, 10).
( . 7 , . 8
, . 9 ).
(7) .
(8) .
(9) .
-
. , .
, ( )
.
/ ( . 10 , . 11
):
(10) .
(11) .
-
; . ,
, , .
, . ,
.
/ , . / .
(12) . /
.
(13) / .
(14) .
(15) .
(16) .
1: ,
,
( ),
.
:
(17) , . = ,
.
117
2: ,
, . .
, :
(18) / .
13.
13.1.
, .
28; .:
) :
. (. )
(. )
) :
. .
.
,
( 1981):
(1) (1) (2)
13.2.
,
- (
). . , ,
,
(. , )
( . ; ,
, ) ( 1978).
-
. (2006)
:
28
: , , , , . ( ,
).
118
() . .
. .
:
:
. .
:
. .
:
. .
:
. .
:
.
.
:
. .
:
. () .
:
( ) .
.
13.3.
- :
1)
,
: , ,
/ (
), , , , (
), . , ,
, ( )
, / ()
/ ( 1960).
. , ,
. ,
, .
2)
, . ,
. ,
/ , /
( 1988); , .
119
,
. , ,
,
. ,
, .
3)
,
. -
. , .
, , ,
, . ,
, ,
( ),
( ... , . ... ...
) (
, , ...
).
,
, ,
,
, .
1)
,
; ,
, . ,
:
1)
2)
3)
4)
5)
:
;
;
;
( );
.
,
:
.
.
.
( ).
.
120
2)
,
.
, .
. ,
:
.
( 2.
). ,
.
: , .
.
. , ,
,
:
( ),
.
13.4.
.
(
). , ,
,
, :
25
.
25 .
13.5.
29.
:
() .
.
( ):
( ):
29
(1977), .
121
:
() ( )
/
:
() ()
13.6.
. :
1) ,
( 1977).
: (*),
(*), : (
).
122
2) , , ,
. ,
. , , , ,
( ),
, ( ,
).
3) ,
( 1977). .
, ;
, , ;
.
; .
4) ,
. , , ,
, , .,
/ ,
( 1988).
5) , ,
:
,
( 1988).
6)
, :
;
( 1988).
7) ,
:
,
( 1977).
8) ,
:
,
( 1988).
9) ,
, , . .
, .,
, .
10) ,
( 1988).
(1977): ,
... ...
123
. ():
.
11) ,
: ()
; () .
12)
: , , ()
.,
, .
13.7.
?
, , ,
.
: ,
. , ; ,
.
,
, , .,
, , .
14.
14.1.
:
) : (, , , , , ,
), (, , , , , , ) (, , , / , , ,
);
) (, , , , , ), (,
, , , , ) (, , , , , );
) ;
) .
14.2.
.
.
1) :
* .
,
:
?
124
2) , . :
, * .
3) :
* .
4) , :
* .
5) (
):
* .
, , ; ,
, :
...
.
, 2. ( 2. ),
:
. ( ,
, ).
.
.
. .
.
1) (
, , ). ,
.
.
, .
* , .
2) :
?
, .
3) 2. , :
) :
?
?
) :
?
) :
, .
) :
!
14.3.
, ,
( 1997):
( )
125
:
?
?
.
15.
a
.
(. 1 2), (. 3):
(1) . . . ().
(2) ( ); ,
; ;
(. ).
(3) . . (. ).
(. 1, 3),
(. 2), .
.
,
. , ,
,
( . 3 , . 6 ).
, , .
(. 2, 4), (. 5),
(. 6), (. 7), (. 8, 9),
(. 10), (. 11):
(4) . . .
(. ).
(5) . . (. ).
(6) . , (. ).
(7) . (. ).
(8) . . (. ).
(9) . (. ).
(10) . (. ).
(11) . (. ).
. ,
,
. ,
, ,
. ,
.
126
16. 30
, ,
. ,
, .
,
. :
(1) ;
(2) ;
(3) ;
(4) .
(1)
()
(. 1, 3) (. 2)
.
, . ,
(. 1, 2);
, . ,
(. 3).
( ) :
(1) , .
(2) . .
(3) : .
(2)
.
:
(4)
?
. .
, ,
.
:
(5) , .
(...
), ,
( ).
30
(1976).
127
(3)
. . ,
, , , , , , , , , , ,
, , ..., - (
, , , , .)
( , , , .).
: / / ,
.
,
,
. ,
, , ,
; , ,
:
(. 6);
;
(. 7) .:
(6) ; ,
.
(7) . , .
(4)
.
(
):
(8) . .
:
(. 9), (. 10), (. 11), (. 12)
.:
(9) .
.
(10) . .
(11) . .
(12) . ,
, .
,
.
: (
) ( ,
). ,
(. ) (.
).
128
. . . 13
(13) 13,
, 30,
:
(13) . ?
. .
. .
14 14,
(
); 14, (
) 14:
(14) . .
. .
. .
129
2000: Ivana Antoni, O jo jednom tipu klauze s veznikom kada,
, XLIII, 2000, . 2733.
2001: Ivana Antoni, Vremenska reenica, Sremski Karlovci / Novi Sad:
Izdavaka knjiarnica Zorana Stojanovia, 2001.
1960: Rulon Wells, Nominal and verbal style, in: Style in Language (Thomas A.
Sebeok, ed.), Cambridge, MA: The M.I.T. Press, 1960, pp. 213218.
- 1971: -,
, : .
2005: R. M. W. Dixon, A Semantic Approach to English Grammar, Oxford:
OUP.
1953: [] [], . 3 , , . ., IV ., . 56,
. 275276.
1988: , ,
, XLIV, 1988, . 15.
2004: , , [ ] . , . , .
, . , , :
, 2004, . 166203.
2008: Duka Klikovac, O birokratizaciji srpskog jezika, [u knjizi] Jezik i
mo, Beograd: Biblioteka XX vek, 2008, str. 4791.
2003: ,
, [ ]
, : , 2003.
1991: Ronald W. Langacker, Concept, Image, and Symbol, Berlin / New
York: Mouton de Gruyter.
19811982:
()
, , XXXIIXXXIII, 19811982,
. 465476.
2005: , , [ ] . .,
, :
/ / , 2005,
. 564569.
1986: ,
, , 15/1,
1986, . 8583.
1973: ,
, , : 12, 1973, . 541549.
1977: , ,
, XXIV: 14, . 154163.
1997: , , :
.
130
1977: , (
), , XXXIII,
1977, . 53-78.
1978: Milorad Radovanovi, Imenica u funkciji kondenzatora, Novi Sad:
Matica srpska, 1978.
1981: ,
, , 7, 1981, . 251260.
2006: , ,
[ ] (. .
), : , 2006, . 211229.
1979: , II
, : , 1979 (3. ).
1976: M.A.K. Halliday, Ruqaiya Hasan, Cohesion in English,
London: Longman, 1976.
131
IV.
1.
1.1.
() .
:
,
. :
) ;
) ( );
) ( ).
) , .
:
: () , () ()
.
.
.
, , .
.
, .
.
.
/ ;
; ;
.
, ,
.
) (
), . (, ,
, , )
; . , ,
132
, ; .
, ,
.
) ,
( , ,
), ( )
( ).
1.2.
.
.
, .
: :
, , , , , .
: ( , , ).
, .
,
, .; ,
. ,
.
().
().
,
; . ,
:31 (, )
. ,
, .
() .
, , ,
, :
(), (), ().
2.
2.1.
.
.
31
, , ,
, .
133
(1) . ,
32 , (,
, , , , , ). ,
, .
,
. pluralia tantum: , , , .
( ) ( ).
(2) . , ,
, . ,
; ,
, :
; .
: , , ,
.
(3) . (
): , , , , , .,
() :
(. ), ( ),
, . ,
. singularia tantum.
: .
( ), (
).
,
, .
, . ,
, , , .,
, (, , ), (, ),
(, ), (, ), (); , .
(4) () .
, : ,
; , ; , , , .
.
,
.
32
. ,
(. )
(. ).
:
. ,
.
.
134
, , , , .
, , : / / ,
.
(5) . ,
: , , , , , , , ,
.
2.2.
2.2.1. : ,
.
; ,
.
, , ,
, , .
2.2.2.
() (. ):
, ;
, . ,
.
, ,
- . ( , ).
2.2.3.
(, , .).
2.2.4. ,
, , .
( ),
. , , ,
, , , .
() .
,
: , ,
, . , , .
:
,
; ,
; ,
(
).
, , ;
, , , ,
; , ,
.
2.3.
135
(.
); ( ),
( ), ( ),
( ) (
). .
, ( ,
),
(. ,
, .)
(. ? , ?
.),
.
( , / ).
, ,
.
, (
,
).
3.
3.1.
,
. ,
.
() () :
, , , .
.
() () :
, , , , . .
() ()
: , , , , .
:
. .
3.2.
: , , ,
.
, .
, :
,
( , , ).
136
,
(
). ,
, ,
; ( ),
( ), ( ,
) (
).
3.3.
,
( ), . .
, .
, / ;
(
), . .
,
( ;
.
( ,
) (
).
.
, (
, , ).
4.
4.1.
. ,
,
( ), (. , .
2).
,
:
(1) , .
(2) . [ .]
(3) .
,
. ,
137
( . 4); , (.
5):
(4) ? .
(5) : .
(. , , , , ,
, , , , , , .). , ,
.
4.2.
.
, ,
.
, .
4.3.
4.3.1. :
1.
2.
3.
()
-
( , , , , , )
,
, /
,
,
,
,
,
, ...
4.3.2. . 1.
, 1. (
). 2.
, 2.
. 3.
,
. .
138
, , (
), .
1. 2. . . .
; , , .
3. (. 6) (. 7):
(6) , ! [ .]
(7) ? .
.
,
. 3.
( ,
). , , ,
( , ).
, , , , :
.
,
() ().
:
? , (
( )!).
( ): ?
, (
).
2. (), 2.
().
(), (
).
4.3.3. . () ,
: , , .,
? ?. , .
, ,
.
,
. , , . ,
, , . ;
( ?, . ?).
4.4.
139
4.4.1. , ,
. : .
4.4.2. .
. :
1.
2.
3.
-
, ()
, , , ...
: ;
1.
. (
2. );
( 3.
). 1, 2. 3. ,
, ,
.
(
, .).
, , .,
: ? .
( ),
, , .
.
1. 2. ,
, . ,
; , , (.
8) (. 9). ,
, .
(8) . [ .]
(9) . .
4.4.3. . , ,
.
: , ,
1. ; ,
,
140
2. ; , ,
3. . (,
, ), (, , ) (, ,
).
:
1.
2.
3.
.-.
, ,
/
...
,
, /
...
,
, /
...
.
( ?
). (
). - ,
, . .
(. 10)
(. 11):
(10) , .
(11) : .
(
, ), .
( ; ?;
).
4.5.
:
:
1.
2.
3.
ja
141
, , ,
, ,
)
()
, /
,
,
.
,
...
...
...
...
...
...
5.
5.1.
,
, , ,
, .
1) , , , , , , , ,
.
; ,
.
(
) ( ):
(). ().
2) , , , , , , , , ,
, , , , , ...
() : ,
; , .
: , , , ...,
: , .
3) , , , , , , ,
, ...
.
4) , , , , , ;
, , , , . : ()
( ), () ( ) ()
: .
142
, , ,
( , , ,
.).
5.2.
, .
( ).
,
( ; .).
, . /
/ / / /
/ .
. .
. , .
( / , / ),
( ). ;
, .
;
, ( ,
, ).
5.3.
5.3.1. . ,
, , ,
.
5.3.2.
:
() ;
() ;
() ;
() ;
() .
.
:
, () (
) ,
, ;
. :
()
()
143
()
()
()
()
()
,
,
,
...
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()...
()
,
()
() ()
(),
(),
(),
()
...
(),
,
,
...
...
144
()
()
...
()
...
...
...
()
()
()
()
(),
(),
(), ()
...
, ,
,
...
,
,
,
...
...
5.3.3. , ,
(. 12),
(. 13):
(12) !
(13) . .
6.
6.1.
(),
, , .
6.2.
()
.
:
(1) ;
(2) ;
(3) -;
(4) .
,
.
6.2.1. . , , , , , ...,
, , ..., , () , () ...,
..., (), ( )..., , ,
.
145
.
( )
(. ).
(. ).
, : ()
, () () .
() , , ..., , ..., , .
. , ,
,
( ).
: , , e .
() (, , ) .
( , , ), .
, ,
. , , , ,
. , :
., ., .
.
., .
,
,
,
,
,
,
, , , , ,
( ) ,
. :
, .
, :
, .
:
.
, , , ,
- (.
): , , .
: ,
. , , ,
.
() , , , .
: . ,
( ,
).
: , .
6.2.2. . , , , , ...,
, ..., , ..., .
146
220,
29.
:
) :
( );
) (
, ), ;
) .
, , .
, : ,
/ , ( ) : , , ,
.
( )
; .
6.2.3. -. .
,
, : ,
, , . .
.
6.2.4. . , , , -, - (
), (-, -), (-, -), (-, -) . (
). , ( )
. , .
:
) : , ,
.;
)
: ( ,
),
: / /
. , (
).
6.3.
. ,
: , ,
. ( , ,
).
147
6.4.
:
:
..., ...,
/
...
...
-
...
, -, -,
, -,
-
...
,
...,
7.
7.1.
, .
.
7.2.
7.2.1. .
(1)
, (1) (1) .
,
() ,
, , ,
(, ) 33.
(2)
, (2) (2) .
(3) ,
, ( ) ,
. : (3) ,
(3) (3) .
.
(4) (4) (4)
.
33
(
) . ,
( ),
, .
148
(1) ()
,
. (,
), () 3. . . .
.
() , ()
, () () .
() .
/ , / , /
, , , , , , ,
, ...
( ).
3. . . :
. . .
: .
.
() .
, ... , ,
: . .
:
: . . ,
.
() () . (
) (
) (
): , ; ;
.
( ).
:
: ,
. (, ) :
; ;
().
(1) ()
,
. , ,
, .
. .
.
.
.
.
.
149
(2)
, ( / ),
( ) ( ).
,
(
/ , , / ).
;
.
.
(
.
) ( / ).
(3)
. , , , , , .
:
.
.
50.
.
(3)
,
.
( ; )
( ; ).
.
:
.
(3)
( , , , ,
.) : ,
+. ( ).
:
150
().
/
.
.
/ .
/ .
/ .
(4)
, .
.
() : .
().
(
); , ,
.
() - : ,
. (
) .
() : , .
.
(, );
, (, ),
. (
, ).
( ,
).
, (. ).
7.2.2. / .
( ,
): ; .
() () ; , ,
.
/ :
; . (
),
.34
7.2.3. .
;
34
/
,
.
151
,
+, .
, , , , , ;
.
; ,
, ; , ; , , .
,
( /
/ ).
.
7.2.4. ,
: / , (=), / ,
/ .
+ ( / ,
, ?).
7.3.
, ,
, () : (1) , (2) ,
(3) , (4) , (5) (6) / .
(. , ...; 1, 2. 3.
; .) 35.
(1) , (,
), () ().
(). ,
:
, . (.
),
(()), (
() , . ()), ( (),
()), (()) (),
(()). ;
,
35
:
,
, , , .;
, .
, : 3. . ,
.
152
; ( ),
.
, .
,
. (() ),
( ()), (()) ( ()).
, ,
, . : ,
, , .
, .
.
,
, , , :
, -
, .
:
.
, (,
, , ...),
(, , , , ., . , ,
.), (, .).
() . :
(()), () ()
(), () (())
(()). (),
:
, ,
.
:
()
()
()
(2) (3) , :
, (. ,
, , , , ).
( ) ( )36.
36
: / / ( 1997: 175).
153
(4) ,
: (. , ), (
, ) ( , ).
(5) ( , ),
( ).
(6) , ,
( ; ,
).
7.3.
()
( ),
( ).
( )
, ; (
)
, , ( ,
, ).
( ),
, , , , .
(. ,
).
8.
. ,
. . .
, , , ,
, . .
() : ( ), ( ),
( ), ( ),
( ), ( ), (
), ( ), ( ), (
) .
, .
() , , (
/ / ; ),
154
: (
), ( ), (
), ( ), ( ) .
() ( ),
( ), (
), ( ).
() (
) ( ).
() ( ).
() (
).
() (
).
() ( ).
() ( ).
() ( ).
: , (
, ),
( : / ),
( : / ).
: ,
. , :
, , .
. ,
, .
; : , ,
, , , .
.
:
, , , (), , , , , ,
, , , , , (), ,
(), , , , , ,
, , , , , , ,
(, .) .
, , (), ,
, , , , , , , , , , ,
(), , , , ,
, , , , ,
155
,
: (
).
,
: ( ).
, .
: ().
(); (). ().
. ,
( ) ,
, , .
. , , (), (),
(), (), (), ( /
), (), (), (), (),
( / ), () ., , ,
, .
9.
: .
:
, , .
.
: ,
; ,
; , .
.
, , ,
,
, ,
, ,
, , , ,
, , ,
, , ...
;
,
, , , ,
.
, , ,
: , , ,
, , , .
.
(, , ,
156
, , ; , , , , .) (, , ).
.
10.
.
:
( ) (
);
: , ( ),
;
: , (. ; !);
: ;
: , ;
: , ;
: , , ;
: , ;
: ,
, , , , , , .;
; : ,
, , , , ,
, , .
, , , , ,
.
:
, , .
11.
. :
(1) : !, !, !, !, !, ! .
(2) : , ,
, .;
(3) : !, !;
(4) : !, !, !, !,
! .;
(5) () : !, !; !
157
2.
1.
, .
. :
() , ;
() ;
() (, , ).
(. 1), (. 2).
, . .
. 1 2 , , . .
(1) .
(2) . .
. 1
; . . 2
; .
( , ,
, , .).
. , ,
. .
3 ,
,
:
(3) ( ): ?
( , , .
): , ,
.
: , .
: , .
: , ? , , .
[...]
: ? . (
.) , ?
( , , )
2.
( )
, .
,
; . (, , ).
158
(. 4, 5),
(. 6) ,
:
(4) , ! ( !)
1. 3. .
(5) ! (
! 2. 3. .
(6) .
, ,
.
, ; .
/ ,
( , , , , .).
, ,
( , , ), .
;
,
;
. . 7
; . 8
:
(7) .
(8) ,
3.
,
(. 9, 10; . . 2); ,
(. 10):
(9) , .
(10) , .
(11) :
(. III 05, 06).