: 336.71:336.77(497.

7)

HA
BO

M-r Elena Naumovska

, -
-
,
, ,
.
,

,
, ,
,
".
: , -
, ,
, ,
.
1.

, 2003
, 2003
"
sleeping beauties" . Bo
,
- ,

, ;

M-r Elena Naumovska

2007
-
( ) 2002
3 2007 .



. ,
:
-
;
,
; -
;
-
- .
2008 ,
,
34,4%.
2009
3,5%,
31%

.

:


,

,
,
-,
.

600

God. Ekon. fak., t. 45 (2010)

. 1

: (
2002 - 2009)
,

, .
2002
- 2009
. ,
2004 , ,

, -
. , 2005

(
),
.

.
2009 ,
,

.

Annu. Fac. Econ. v.45 (2010)

601

M-r Elena Naumovska

. 2.

: (
2002 - 2009)
, 2002 ,
. 2003


.

,

.
2007 ,
- 1,8 .

2008 1,3
.
, , ,
. , 2009



,
.

602

God. Ekon. fak., t. 45 (2010)

. 3.

: (
2002 - 2009)

2002 2009
.

, 2003 ,
.
,

.
, ,
,

.


.

Annu. Fac. Econ. v.45 (2010)

603

M-r Elena Naumovska

. 4.

: (
2002 - 2009)
2.
-

,
2002 - 2007

.

,
"
. 2008
,
.
, ,
, 2007 .
, .. "
,
.
,


,
,

.
. 5, 2002 2007

604

God. Ekon. fak., t. 45 (2010)

,
.
. 5. , /

:
(2002 - 2009 );
, 2007
2002 64,1% 10,2
. 2008 ,
", " "
.
, ,


.

2009 ,
.

,
,
, . ,

,
2001
2002 , 2003 2004 .,
2005 .
2006 .

Annu. Fac. Econ. v.45 (2010)

605

M-r Elena Naumovska

Grafikon br. 6. Soodnos na nefunkcionalnite krediti so redovnite krediti i

so vkupnata kreditna izlo`enost

JOCJ

HXM

.-':'

JOG*

200?

-/
^ -/

:
(2002 - 2009 );
, ,
18%
2007 , 20,2% 2008 23% 2008
,
17% 14% 2007 , 16,2% 12,9% 2008
16,4% 12,6% 2009 .
2002 - 2007 ,

.
, 2008

, 0,3 ( 4% 31.12.2007 , 4,3%
2008 ).
2009

1,5
5,8%.
/
, ,
2009 , 2,3
6,7% 9%.

2008 ,

,

606

God. Ekon. fak., t. 45 (2010)

6,7%,
, 9,7%
7,2% .
. 7. .

$% #------*-------g------^---------------------------------------------------

V-JL *i*F ^4- ^**

Ii007

: International Monetary Fund, "Global Financial Stability Report", October

2009
3.

,
.
2008
2009 , .
. 8.

:
RM (2002 - 2009);
Vo ovaa nasoka, i pokraj postojaniot trend na porast i na nivoto na
finansiskata intermedijacija vo istiot period, toa e daleku
ponisko
od
nivoto na finansiska intermedijacija
Annu. Fac. Econ. v.45 (2010)

607

M-r Elena Naumovska

- ,
(-25)
. ( 2008
,
,
. . 1.

/ /
62,9%
45,4%
42,1%
61,7%

29,4%

37,1%

107,9%

63,1%

74,3%

132,0%

56,9%

93,0%

117,8%

52,1%

72,2%

101,0%

62,2%

47,4%

104,4%

67,3%

52,2%

337,4%

134,2%

154,1%

331,9%

117,3%

137,9%

: ,
2010

, , ,
,
. /
90%
300%.


.
.
,
,
,

. - , ,
, , , 2009 ;
2

608

God. Ekon. fak., t. 45 (2010)

,
.
. 9. /

:
(2002 - 2009 );


.

. ,
,
,
,
.
4.

-
,
.

,

. ,
,
,
,
.

2003 - 2008 ,

Annu. Fac. Econ. v.45 (2010)

609

M-r Elena Naumovska

.
,
.
. 2008

. , ,
(

),
.
,
,
2009 .
,
, 2008 ,
, ,
. ,

0,1 .
. 10.

:
(2002 - 2009 );

Sporedbata so bankarskite sistemi na odredeni zemji poka`uva

deka bankarskiot sistem na Republika Makedonija se karakterizira so
relativno povisoko nivo na kapitaliziranost i mala zavisnost od
nadvore{ni izvori na finansirawe. Vakvite
610

God. Ekon. fak., t. 45 (2010)

karakteristiki na izvorite na finansirawe na bankite vo Repub-lika Makedonija

upatuvaat na nivna pogolema sigurnost i stabilnost. Razornoto vlijanie na me|
unarodnata finansiska kriza vrz bankarskite sistemi vo svetot ja potvrdi va`nosta
na kapitalnata pozicija na bankite za nivnata stabilnost i sigurnost. Sporedbata
so bankarskite sistemi na odredeni zemji poka`uva deka bankarskiot sistem na
Republika Makedonija, spored visinata na stapkata na adekvatnost na kapitalot i
na stapkata na kapita-liziranost, se nao|a vo gorniot del od listata na analizirani
zemji. Stapkata na adekvatnost na kapitalot na bankarskiot sistem na Republika
Makedonija (16,4%) e poniska vo odnos na soodvetnata stapka kaj samo tri od
analiziranite zemji: Bugarija, Albanija i Srbija, kade {to ovoj pokazatel se dvi`i
od 16,5% do 21,2%.
Grafikon br. 11. Sporedba na stapka na adekvatnost na kapitalot i stepen na
kapitaliziranost so nekoi drugi zemji

^ )1

:
(2002 - 2009 );

, 2003
" , a 2007
,
2008

:


,

Annu. Fac. Econ. v.45 (2010)

611

M-r Elena Naumovska

jadro za finansirawe na kreditnata aktivnost i zaostrenite uslovi za zadol`uvawe

na me|unarodnite finansiski pazari, namaluvaweto na aktivnosta vo doma{nata
ekonomija, namalenata kreditna pobaruva~ka, kako i zabaveniot rast na
depozitite kako osnoven izvor na finansirawe na bankite.
,

. ,

, ,
,
,

.
,
.
Razornoto vlijanie na me|unarodnata finansiska kriza vrz bankarskite
sistemi vo svetot ja potvrdi va`nosta na kapitalnata pozicija na bankite za
nivnata stabilnost i sigurnost. Makedonskiot bankarski deloven model e
relativno konzervativen, {to zna~i deka kreditnata ekspanzija, glavno, e
finansirana od depozitite, a pomalku od me|unarodnite kreditni linii i od
doma{niot me|ubankarski pazar. Relativno visokata adekvatnost na kapitalot e
pokazatel za stabilnata i solventna pozicija na bankite vo Republika
Makedonija, no vo isto vreme e pokazatel i za slabata efikasnost pri vr{eweto
na finansiskata intermedijacija.
Dokolku se zeme predvid faktot deka bankarskiot sektor na Republika
Makedonija, takov kakov {to e, poka`a otpornost na nadvore{nite {okovi
predizvikani so ekonomskata kriza, toga{ slobodno mo`e da se ka`e deka
konzervativniot bankarski model na Republika Makedonija prakti~no gi potvrdi
dobrite strani na nerazvienosta".
Koristena literatura:

1. NBRM, Izve{taj za bankarskata supervizija i bankarskiot sistem

na Republika Makedonija za (2002-2009) godina", Skopje (20032010) god.;
2. NBRM, Godi{en izve{taj (2002-2009)", Skopje (2003-2010) godina;

612

God. Ekon. fak., t. 45 (2010)