Banghay ng Pagtuturo sa Filipino VI "Ang Mga Uri ng Tayutay"

9. Dinadalaw siya ng kaniyang guni-guni. Pagtatao __________10. Halos

lumuwa ang kaniyang mga mata nangmakita niya si Gino.B.
Ipaliwanag11-15. Bakit mahalaga ang Tayutay
? Mahalaga ang tayutay dahil mas nagiging mabisa angisang pahayag o ang
pagkakapahayag sa isang salitao mga salita. Dahil dito, mas nagiging
makulay angpagbigkas.
2.
Takdang Aralin

Ano ang bagay na binigyan mo ng talino o katangian? Ang buwan po na tum

ago sa mga ulap at ang kadilimanglumamon sa aking natitirang pagasa.Magaling! Sino pa? Ikaw James Eduard?
Humahalakhak ang alon sa tuwing itoy h
umahampas
satablikan.Ano ang bagay na binigyan mo ng gawi o talino? Ang along huma
halakhak po.
Magaling! Nauunawaan nyo na ba ang Tayutay na
Pagtatao? Opo!Ngayon ay dumako na tayo sa sunod na uri. Suriin
ninyoang sumusunod na pahayag. *Maniwala kang sa magdamag kong pagk
akahiga, nihindi ko naipikit ang aking mga mata dahil naiisip
kita.*Nakalulusaw ang mga tingin ng aking katabi.*Tunay ngang umabot sa
pagdanak ng dugo ang kani-lang paghihiwalay.Ano ang inyong napapansin
sa mga pahayag na ito?
Ikaw Mikky Mae? Ang mga pahayag po ay tila lampas na sa katotohanan.Lub
ha po nitong pinalalabis o pinakukulang angkatunayan ng kalagayan ng tao,
bagay, pangyayariatbp.Magaling! Tama ang sinabi mo. Ano ang pahayag na
tilalampas o pinakulang ang kalagayan? Ikaw Baby Jean? Ang hindi po maipik
it ang kaniyang mga mata sa buongmagdamag, ang nakalulusaw na tingin at
ang pag-danak ng dugo
po.Kung gayon, ano ang tawag sa uring ito ng Tayutay? Pagmamalabis po.Ma
raming Salamat! Sino naman ang makapagbibigay
ngsariling halimbawa? Halos madurog ang kaniyang puso sa nasaksihang pa
gta-takwil ng ama sa kaniyang sariling
anak.Ano ang pahayag na nagsasaad ng pagmamalabis dito? Ang halos mad
urog ang puso po.Okey. Tama! Sino pa? Ikaw Aivan?
Ang dalagay na
lusaw sa matinding
kahihiyan.Ano ang pahayag na nagsasaad ng pagmamalabis dito? Ang dalag
a po na nalusaw sa matinding kahihiyan.
Tumpak! Nauunawaan nyo na ba ang tayutay na
Pagmamalabis? Opo.Ngayon ay dumako na tayo sa ikalimang uri ng tayutay.

Suriin nyong muli ang sumusunod na mga pahayag.

Pakibasa Elizabeth.
*O, buwan! Sumikat kat aliwin mo ako
sa aking pangu-ngulila.*O tukso, layuan mo ako!
*Diyos ko! Kailan ko ba mahahanap ang true
-love
ko?
Maraming Salamat! Ano ang inyong napapansin sa
mgapangungusap? Ikaw Angelo? Kinakausap po ang karaniwang bagay o isa
ng di-nadara-mang kaisipan na para bang nakikipag-usap sa isangbuhay na
tao o sa isang t
aong gayong wala namayparang naroroot kaharap.
Okey. Mahusay! At anong uri ng tayutay ito? Pagtawag po.Magaling! Ano ang
bagay o kaisipan na kinakausap
samga pahayag? Ang buwan, ang tukso, at ang Diyos po.Sino naman ang
makapagbibigay ng sariling halimbawa?Ikaw Joshua?
O, Bathala! Anong pagkakasala kot akoy nagdurusa
nang ganito?Tama ang iyong halimbawa. Sino ang tinatawag sa
iyongpangungusap? Ang Bathala po.Okey. Sino pa? Ikaw Charlene? O, Kupido
! Sana hindi maging malamig ang Pasko ko!Tama! Sino ang tinatawag sa pan
gungusap? Si Kupido po.
Magaling! Nauunawaan nyo na ba ang Tayutay na

Pagtawag? Opo!Dumako na
tayo sa huling uri ng tayutay. Suriin nyo ang
sumusunod na pahayag. Pakibasa Camille. *Napakabuti niyang tao. Ni hindi n
iya tinulungangmakatawid sa kalsada ang matanda.*Marunong talaga siyang
tumanaw ng utang na loob.
Matapos siyang alagaat palakihin ng di niya
kadugo ay nagawa pa niya itong
pagnakawan.Okey. Ano ang inyong napapansin sa mga pahayag? Tila nangun
gutya po ang mga pahayag.Tumpak! Ang mga pahayag ay tila nangungutya
sa tao
obagay. Paano mo nasabing ito ay tila nangungutya? Gumamit poi to ng mga
salitang kapag kukunin satiyakan ay kapuri-puring mga
pangungusap.Mahusay! Kung gayon, anong uri ito ng tayutay? Pag-uyam po
.Tama! Sino ang makapagbibigay ng halimbawa? Hezel? Napakagaling niya s
a exam. Puro mali ang kaniyangsagot.Magaling! Sino pa? Napakahusay niyan
g umindak. Puro kaliwa ang kaniyangpaa.Okay. Maraming Salamat!
2.
Integrasyon
A.

Gawain/Laro
Kung talagang naunawaan nyo na nang husto
ang ating aralin, magkakaroon tayo ng laro.MEKANIKS:Mayroon akong
inihandang walong pahayag at tutu-kuyin ninyo kung saang Tayutay
ito nabibilang. Ang klaseay mahahati sa dalawang pangkat. Magkakaroon
ng tig-isang kinatawan sa bawat pahayag. Paunahan ang mgakinatawan sa
pagsulat ng tamang sagot sa pisara. Mataposna maibigay ang tamang sagot,
pipili ang nanalong kinata-wan ng isang lobo at papuputukin niya ito. Sa loob
ng lobonakalagay ang kanilang puntos at mayroon ding
sorpresapara sa kaniya.
Naunawaan nyo na ba?
Opo!Mga Puntos at Sorpresa:Lobo1= 5 puntos at 3 pirasong kendiLobo2= 7
puntos at 1 lapisLobo3= 10 puntos at 1 mansanasLobo4= 3 puntos at 1
pirasong kapeLobo 5= 2 puntos at 5 pirasong colored bondLobo6= 5 puntos
at 3 pirasong sagingLobo7= 4 na puntos at 2 pirasong kendiLobo8= 5 puntos
at 3 pirasong sugoPanuto: Tukuyin kung anong uri ng tayutay ang mga sumusunod na pahayag. SAGOT: _____1. Ang buhay ng tao ay tulad ng isang
Bangka. Pagtutulad _____2. Si Lorna ang pulot na nagpapatamis sa buhay
ko. Pagwawangis _____3. Nakapapaso ang init ng kaniyang
pagmamahal. Pagmamalabis _____4. O, kabaliwan! Kailan mo ba ako
lulubayan? Pagtawag _____5.Kumakaway ang umaga at nagsasabing ang
lahatay may pag-asa. Pagtatao _____6. Napakabilis talaga niya. Daig pa niya
ang pagongkung kumilos. Pag-uyam

_____7. Ang kaniyang buhay ay tulad sa isang nobelangkapanapanabik ang bawat eksena. Pagtutulad _____8. Ang daigdig ay isang
tanghalan. PagwawangisOkey!. Ang inyong pangkat ang nagwagi. Bigyan
natin silang Mommy Dionisia Clap. Sino ang nakakaalam nito?
IkawJaycob? One, Two, Three. One, Two, Three. Very Good! VeryGood! Very
Good!Okey, ulitin natin. One, Two, Three. One, Two, Three. VeryGood! Very
Good! Very Good!
B.
Paglalahat
Ano nga ulit ang Tayutay? Ikaw Czyra? Ang tayutay ay yaong mga matatalinh
agang salita. Itopo ay nagbibigay-kulay at sining para sa isangmas mabisang
pahayag.Anu-ano ang mga uri ng Tayutay? Pagtutulad, Pagwawangis, Pagtat
ao, Pagmamalabis,Pag-uyam, at Pagtawag po.
C.
Pagtataya
Ngayon klas, pakitabi na ng inyong mga gamit. Tumahimikpara sa isang
maikling pagsusulit.A.

Panuto: Tukuyin kung anong uri ng tayutay ang

mgasumusunod. Ilagay ang sagot sa bago ang bilang.
SAGOT: __________1. Sariwang hangin ang banayad na
humahaliksa kanyang mala-rosas na pisngi. Pagtatao(hanging humahalik) at
Pagtutulad(malarosasna pisngi). __________2. Tuwing eleksyon, umuulan ng
salapi. Pagmamalabis __________3. Kandila siya saaking paningin na untiuntingnalulusaw. Pagwawangis __________4. Ang luha sa kanyang mga mata
ay tulad sabatis na umaagos. Pagtutulad __________5. O, maawaing langit!
Bakit ang buhay ko aypuno ng sakit? Pagtawag __________6. Napakaganda ng
kaniyang pagkakasulat.Parang kinahig lang ng manok. Pag-uyam __________7.
Ang kaniyang tinig ay kawangis ng awit
ngibong pipit. Pagtutulad __________8. Siya ay isang
ahas. Pagwawangis __________
Pag-aralan ang Kabanata 11-15 ng El Filibuste-rismo.
Inihanda ni:
Teresa C. Villacote BEED-IV

Ano ang bagay na binigyan mo ng talino o katangian? Ang buwan po na tum

ago sa mga ulap at ang kadilimanglumamon sa aking natitirang pagasa.Magaling! Sino pa? Ikaw James Eduard?
Humahalakhak ang alon sa tuwing itoy h
umahampas
satablikan.Ano ang bagay na binigyan mo ng gawi o talino? Ang along huma
halakhak po.
Magaling! Nauunawaan nyo na ba ang Tayutay na
Pagtatao? Opo!Ngayon ay dumako na tayo sa sunod na uri. Suriin
ninyoang sumusunod na pahayag. *Maniwala kang sa magdamag kong pagk
akahiga, nihindi ko naipikit ang aking mga mata dahil naiisip
kita.*Nakalulusaw ang mga tingin ng aking katabi.*Tunay ngang umabot sa
pagdanak ng dugo ang kani-lang paghihiwalay.Ano ang inyong napapansin
sa mga pahayag na ito?
Ikaw Mikky Mae? Ang mga pahayag po ay tila lampas na sa katotohanan.Lub
ha po nitong pinalalabis o pinakukulang angkatunayan ng kalagayan ng tao,
bagay, pangyayariatbp.Magaling! Tama ang sinabi mo. Ano ang pahayag na
tilalampas o pinakulang ang kalagayan? Ikaw Baby Jean? Ang hindi po maipik
it ang kaniyang mga mata sa buongmagdamag, ang nakalulusaw na tingin at
ang pag-danak ng dugo
po.Kung gayon, ano ang tawag sa uring ito ng Tayutay? Pagmamalabis po.Ma

raming Salamat! Sino naman ang makapagbibigay

ngsariling halimbawa? Halos madurog ang kaniyang puso sa nasaksihang pa
gta-takwil ng ama sa kaniyang sariling
anak.Ano ang pahayag na nagsasaad ng pagmamalabis dito? Ang halos mad
urog ang puso po.Okey. Tama! Sino pa? Ikaw Aivan?
Ang dalagay na
lusaw sa matinding
kahihiyan.Ano ang pahayag na nagsasaad ng pagmamalabis dito? Ang dalag
a po na nalusaw sa matinding kahihiyan.
Tumpak! Nauunawaan nyo na ba ang tayutay na
Pagmamalabis? Opo.Ngayon ay dumako na tayo sa ikalimang uri ng tayutay.
Suriin nyong muli ang sumusunod na mga pahayag.
Pakibasa Elizabeth.
*O, buwan! Sumikat kat aliwin mo ako
sa aking pangu-ngulila.*O tukso, layuan mo ako!
*Diyos ko! Kailan ko ba mahahanap ang true
-love
ko?
Maraming Salamat! Ano ang inyong napapansin sa
mgapangungusap? Ikaw Angelo? Kinakausap po ang karaniwang bagay o isa
ng di-nadara-mang kaisipan na para bang nakikipag-usap sa isangbuhay na
tao o sa isang t
aong gayong wala namayparang naroroot kaharap.
Okey. Mahusay! At anong uri ng tayutay ito? Pagtawag po.Magaling! Ano ang
bagay o kaisipan na kinakausap
samga pahayag? Ang buwan, ang tukso, at ang Diyos po.Sino naman ang
makapagbibigay ng sariling halimbawa?Ikaw Joshua?
O, Bathala! Anong pagkakasala kot akoy nagdurusa
nang ganito?Tama ang iyong halimbawa. Sino ang tinatawag sa
iyongpangungusap? Ang Bathala po.Okey. Sino pa? Ikaw Charlene? O, Kupido
! Sana hindi maging malamig ang Pasko ko!Tama! Sino ang tinatawag sa pan
gungusap? Si Kupido po.
Magaling! Nauunawaan nyo na ba ang Tayutay na

Pagtawag? Opo!Dumako na
tayo sa huling uri ng tayutay. Suriin nyo ang
sumusunod na pahayag. Pakibasa Camille. *Napakabuti niyang tao. Ni hindi n
iya tinulungangmakatawid sa kalsada ang matanda.*Marunong talaga siyang
tumanaw ng utang na loob.
Matapos siyang alagaat palakihin ng di niya
kadugo ay nagawa pa niya itong
pagnakawan.Okey. Ano ang inyong napapansin sa mga pahayag? Tila nangun
gutya po ang mga pahayag.Tumpak! Ang mga pahayag ay tila nangungutya

sa tao
obagay. Paano mo nasabing ito ay tila nangungutya? Gumamit poi to ng mga
salitang kapag kukunin satiyakan ay kapuri-puring mga
pangungusap.Mahusay! Kung gayon, anong uri ito ng tayutay? Pag-uyam po.
Tama! Sino ang makapagbibigay ng halimbawa? Hezel? Napakagaling niya sa
exam. Puro mali ang kaniyangsagot.Magaling! Sino pa? Napakahusay niyang
umindak. Puro kaliwa ang kaniyangpaa.Okay. Maraming Salamat!
2.
Integrasyon
A.
Gawain/Laro
Kung talagang naunawaan nyo na nang husto
ang ating aralin, magkakaroon tayo ng laro.MEKANIKS:Mayroon akong
inihandang walong pahayag at tutu-kuyin ninyo kung saang Tayutay
ito nabibilang. Ang klaseay mahahati sa dalawang pangkat. Magkakaroon
ng tig-isang kinatawan sa bawat pahayag. Paunahan ang mgakinatawan sa
pagsulat ng tamang sagot sa pisara. Mataposna maibigay ang tamang sagot,
pipili ang nanalong kinata-wan ng isang lobo at papuputukin niya ito. Sa loob
ng lobonakalagay ang kanilang puntos at mayroon ding
sorpresapara sa kaniya.
Naunawaan nyo na ba?
Opo!Mga Puntos at Sorpresa:Lobo1= 5 puntos at 3 pirasong kendiLobo2= 7
puntos at 1 lapisLobo3= 10 puntos at 1 mansanasLobo4= 3 puntos at 1
pirasong kapeLobo 5= 2 puntos at 5 pirasong colored bondLobo6= 5 puntos
at 3 pirasong sagingLobo7= 4 na puntos at 2 pirasong kendiLobo8= 5 puntos
at 3 pirasong sugoPanuto: Tukuyin kung anong uri ng tayutay ang mga sumusunod na pahayag. SAGOT: _____1. Ang buhay ng tao ay tulad ng isang
Bangka. Pagtutulad _____2. Si Lorna ang pulot na nagpapatamis sa buhay
ko. Pagwawangis _____3. Nakapapaso ang init ng kaniyang
pagmamahal. Pagmamalabis _____4. O, kabaliwan! Kailan mo ba ako
lulubayan? Pagtawag _____5.Kumakaway ang umaga at nagsasabing ang
lahatay may pag-asa. Pagtatao _____6. Napakabilis talaga niya. Daig pa niya
ang pagongkung kumilos. Pag-uyam

_____7. Ang kaniyang buhay ay tulad sa isang nobelangkapanapanabik ang bawat eksena. Pagtutulad _____8. Ang daigdig ay isang
tanghalan. PagwawangisOkey!. Ang inyong pangkat ang nagwagi. Bigyan
natin silang Mommy Dionisia Clap. Sino ang nakakaalam nito?
IkawJaycob? One, Two, Three. One, Two, Three. Very Good! VeryGood! Very
Good!Okey, ulitin natin. One, Two, Three. One, Two, Three. VeryGood! Very
Good! Very Good!

B.
Paglalahat
Ano nga ulit ang Tayutay? Ikaw Czyra? Ang tayutay ay yaong mga matatalinh
agang salita. Itopo ay nagbibigay-kulay at sining para sa isangmas mabisang
pahayag.Anu-ano ang mga uri ng Tayutay? Pagtutulad, Pagwawangis, Pagtat
ao, Pagmamalabis,Pag-uyam, at Pagtawag po.
C.
Pagtataya
Ngayon klas, pakitabi na ng inyong mga gamit. Tumahimikpara sa isang
maikling pagsusulit.A.
Panuto: Tukuyin kung anong uri ng tayutay ang
mgasumusunod. Ilagay ang sagot sa bago ang bilang. SAGOT: __________1.
Sariwang hangin ang banayad na humahaliksa kanyang malarosas na pisngi. Pagtatao(hanging humahalik) at Pagtutulad(malarosasna
pisngi). __________2. Tuwing eleksyon, umuulan ng
salapi. Pagmamalabis __________3. Kandila siya saaking paningin na untiuntingnalulusaw. Pagwawangis __________4. Ang luha sa kanyang mga mata
ay tulad sabatis na umaagos. Pagtutulad __________5. O, maawaing langit!
Bakit ang buhay ko aypuno ng sakit? Pagtawag __________6. Napakaganda ng
kaniyang pagkakasulat.Parang kinahig lang ng manok. Pag-uyam __________7.
Ang kaniyang tinig ay kawangis ng awit
ngibong pipit. Pagtutulad __________8. Siya ay isang
ahas. Pagwawangis __________9. Dinadalaw siya ng kaniyang guniguni. Pagtatao __________10. Halos lumuwa ang kaniyang mga mata
nangmakita niya si Gino.B.
Ipaliwanag11-15. Bakit mahalaga ang Tayutay? Mahalaga ang tayutay dahil
mas nagiging mabisa angisang pahayag o ang pagkakapahayag sa isang
salitao mga salita. Dahil dito, mas nagiging makulay angpagbigkas.
2.
Takdang Aralin

Pag-aralan ang Kabanata 11-15 ng El Filibuste-rismo.MICHAEL D.

SAUDANBSED-IV (Filipino)
Inihanda ni: