Skladista se magacinski prostori za skaldiranje proizvodi vo refus sostojba ili
kartonski kutii 2.Se skladiraat surovini ,polugotovi proizvodi i gotovi proizvodi 3.Tie se: Insekti - insecta-arthropoda Pajaci-Arachnida-Arthropoda Polzavi-Gastropoda ptici-aves nematodi-nematelmintes-vermes mikroorganizmi 4.Najcesto ne pristigaat zarazeni vo skladistata tuku vo niv se zarazuvaat 5.Tie se ekonomski najznacajni no najmalkubrojni,predivikuvaat 90 % od stetite,napagaat zdravi neosteteni zrna,tuka spagaat gravov i ziten zizok,bakaren molec,ambarov molec i ziten molec 6.Tie se gravov i ziten zizok,ambarov molec,bakaren molec,trogoderma i drugi 7.Tie ja sledat pojavata na primarnite stetnici odnosno ne napagaat zdravi zrna najznacajni pretstavnici se : Cryptolestes sp.,Cryptolestes ferrugieus,Tribolium sp i Oryzaephilus surinamensis 8.Tie ja napagaat micelijata na muvlata na povrsinata na zrnoto,tie se indikator za losa sostojba,so namaluvanje na temperaturata i vlagata se unistuvaat .Pretstavnici se : Tipheae stercorea,Mycetophagus qudrigutattus i Ahasverus advena 9.Spored FAO se procenuvaat 8 % na proizvodi i plus 2 % ako se smetaat zagubite od magacinite 10.2% vo silosi i 8% vo ambari 11.TyrogliphidaeTyroglypohus farinae 12.Tyroglyphidae-Tyrophagus casei---belo telo so smegi noze napaga mlecni i mesni proizvodi,ja napaga vlaznata povrsina ja susi i ostava siva prasina koja e smesa od mrtvi i zivi insekti,egzuvi i izmet,embrionalen razvoj e od 15 do 18 dena 13.Periplaneta americana-amerikanska bubasvaba Blatta orientalis-Crna bubasvaba Blattella germanica-Buba Prus Dragan Poposki 10/09/2013 14:10 Dragan Poposki 14. ? Fam.Curculionidae-Sytophilus granarius Kafeno-crno telo,vo nezagreani skladista sozdava od 3-4 generacii godisno a vo zagreani od 68,ima krila no ne leta,od edna zenka godisno se dobivaat od 100-200 jajca,ne podnesuva direkna insolacija(osvetlenost) i niski temperatura,napaga vo fabriki za testenini,magacini za zito,silosi ambari i slicno 15. ? Fam.CurculionidaeSytophilus oryzae Crvenkasto crno telo,ima krila i leta,od edna zenka se dobivaat od 300-500 jajca,vo 1 zrno moze da se javat poveke larvi dodeka pak kaj zitniot zizok vo 1 zrno samo edno jajce,trpi poniski temperaturi. 16.Kolku generacii godisno razviva ziten zizok? Toj razviva od 3-4 vo nezagreani skaldista 6-8 vo zagreani skladista 17. od Fam.Bruchidae? Acantoscelides obtectus-gravov zizok Bruchus pisorum-graskov zizok Bruchus lentis-zizok na lekja Bruchus rufimanus-Bobov zizok 18.Kolku larvi od grashkov zizok se razvivaat vo zrno? Larvite se razvivaat na meshunkata a ne vo zrnoto,dopolnitelna hrana dobivaat od socvetieto 19.Kolku larvi od gravov zizok se razvivaat vo zrno? Najcesto vo edno zrno ima edna larva no moze i poveke 20. ? Fam Cucujidae-Oryzaephilus surinamensis Belo
jajca,zolta pegava i vlaknesta larva,kuklata e zolta so dva para krila no ne
leta,imagoto(zrel insekt znaci) ima smego crna boja.Embrionalen razvoj mu e 60 dena,od 1 zenka se dobivaat od 45-285 jajca,godisno sozdava od 2-3 generacii,napaga brasno,tutun,droga i slicno i gi zagaduva so izmet,egzuvi,mrtvi i zivi edinki 21. Cryptolestes ferrugineus? Toj napaga soncogled 22. ? Fam.Tenebrionidae-Tribolium confusum Kostenlivo-crveno telo,go napaga brasnoto i go obojuva crveno so sto se namalva negoviot peciven kvalitet,edna zenka snesuva do 970 jajca,moze da razvie pojava na kanibalizam,toj e primaren stetnik 23. ? Fam.Anobiidae-Lasioderma serricorne Toj ima temno-crveno telo,napaga tutun no i brasno i negovi prerabotki,godisno ima od 2-3 generacii 24. ? Fam.Anobiidae-Stegobium paniceum Temno crveno telo,vlaknesto,edna zenks anese od 50 do 60 jajca sto e porazlicno od tutunar koj nese do 40 jajca na temperatura od 20 stepeni celziusovi,se naoga vo magacini za zito,farbiki za testenini,silosi,ambari i sl 25.Trogoderm,sto napaga,kolku generacii godinso ima,dali e prisutna kaj nas? Fam.Dermestidae-Trogoderma granarium Crno smego vlaknesto telo,poteknuva od Indija kaj naj e karantinski vid(go nema) od edna zenska se dobivaat do 50 jajca napaga brasno,prerabotki,tutun,cokolado,griz i sl.. 26. ? Fam.Pyralidae-Ephestie Kunhiella edna zenska snesuva do 200 jajca,napaga brasno i go zagaduva so izmet,egzuvi,mrtvi i zivi edinki,napadnatite proizvodi gi obvitkuva so pajazinesti konci 27.Kako se manifestira stetata od ovoj vid? Se manifestira so pajazinesti konci koisto go namaluvaat kvalitetot i pecivnata vrednost na brasnoto 29. ? Fam.Pyralidae-Ephestia elutella edna zenka snesuva od 60-130 jajca godisno,razviva kanibalizam,napaga tutun no i brasno,keksi,cokolado,griz i sl... Go utnav brojot kaj tutunov plamenec treba 28 da e e sega gledi 29 prasanje 29. ? Fam.Gelechidae-Sitotroga ceralella Zolto telno,edna zenska snesuva od 40-50 jajca,godisno ima od 2-4 generacii,se naoga vo magacini za zito,farbiki za testenini,silosi,ambari i sl Dragan Poposki 10/09/2013 14:11 Dragan Poposki 30. ? Fam.Piophilidae-Piophila casei Crno telo so crveni oci,stetnik na sirenje i suvo mesto,Ako se jade sirenje napadnato od vakva musicka moze da se dobijam stomacni tegobi no i poseriozni zaboluvanja,od edna zenska se dobivaat od 140-150 jajca,Moze da skoka na toj nacin sto so usniot otvor se zagrizuva za dolniot abdominalen del na toj nacin muskulite mu se optenuvaat i koga ke se pusti skoka vo dalecina od 20 cm.razviva do 6 generacii godisno Dragan Poposki 10/09/2013 14:11 Dragan Poposki 31. ? Fam.Muridae-Mus musculus Ima temno siva boja no moze da se najdat i crni i albino formi se kotat od
4-6 pati godisno,od eden par se dobivaat do 20.000 edinki,zivee vo blizina na
covekot,se hrani so zrna preferira ishrana so skrob i se hrani navecer,ima usi bez vlakna i opas so sitni lushpi, Dragan Poposki 10/09/2013 14:11 Dragan Poposki 32.()? Fam.Muridae-Rattus Rattus Ima crna boja no moze da se najdat i siva i beli formi raziviva pojava na kanibalizam,se koti od 3-6 pati godisno,najmnogu go ima vo indija,zivee do 4 godini Dragan Poposki 10/09/2013 14:11 Dragan Poposki 33. ? Fam.Muridae-Rattus norvegicus Poteknuva od Azija,Zivee na vlazni temni mesta,se koti od 3-8 pati godisno,razviva kanibalizam,najpameten i najitar vid,moze da pregriza i koza i tenki listovi hartija,napaga pomali zivotni vo kokosarnici i svinjarnici zivee do 4 godini Dragan Poposki 10/09/2013 14:11 Dragan Poposki 34.Kakvi steti pricinuva vo skaldistata? Vo 1951 godina unistile hrana dovolna da se prehranat 150 milioni luge i isto taka rasfrlaat 4 pati poveke hrana otkolku sto mozat da izedat 35.Ptici sto pricinuvaat steti? Fam.Passeriforme -Passer domesticus -Corvus frugilegus 36.Kakvi pregledi treba da se izvrsat na skladirani proizvodi? Treba da se vrsi predgled za vlaga i temperatura na proizvod 37.Kolku cesto se konroliraat skladistata? Na sekoi 5 dena 38.Koi fizicki metodi se koristat za zastita? Tuka spagaat upotreba na inertna prasina,ultravioletovi zraci,joniziracki zraci,hermetizacija i zamena na kislorod so CO2 ili N2 isto i entoleter 39.Koj procent na vlaga vo zitata go limitira razvojot? Od 13-14% ja namaluva zarazata 12% ja onevozmozuva 40.Sto se toa higienski merki? Tuka spagaat: opsta higiena(onevozmozuvanje uslovi za razvoj na insekti) redovno varosuvanje(So vodeno staklo) cistenje 1-2 pati godisno zatnuvanje na otvori spaluvanje na otpadoci 41.Sto e toa fumigacija? Fumigacija e hemiska merka za suzbivanje stetotcini vo skaldista,nema rezidualni svojstva i ima pozitiven efekt,no e skapa operacija i stetna po zdravjeto na covek i zivotni 42.Koj vrsi fumigacija? -sluzbi 43.Koi fumiganti se koristat kaj nas? Toa se metil bromid cijanovodorod i fluoprovodorod