Professional Documents
Culture Documents
Day Them Toan 7
Day Them Toan 7
Bui 1
n tp
BN PHP TNH TRONG TP HP Q CC S HU T
NI DUNG N TP:
KIN THC C BN:
Cng tr s hu t
x Q, y Q,
a
b
x ; y ( a , b, m Z )
m
m
a
b
ab
x y
;
m m
m
a
b
a b
x y
m m
m
Nhn, chia s hu t
1. Qui tc
a
c
; y (b, d 0)
b
d
a c ac
x. y .
b d bd
a c a d ad
x: y : .
b d b c bc
x
( y 0)
x: y gi l t s ca hai s x v y, k
hiu:
x
y
1
x
* x Q th x= hay x.x=1th x gi
l s nghch o ca x
x Q; y Q; z Q
Tnh cht
c:
a) Tnh cht giao hon: x + y = y
+x; x . y = y. z
b) Tnh cht kt hp: (x+y) +z =
x+( y +z)
(x.y)z = x(y.z)
c) Tnh cht cng vi s 0:
x + 0 = x;
Vi x,y,z Q ta lun c :
1. x.y=y.x ( t/c giao
hon)
2. (x.y)z= x.(y,z) (t/c
kt hp )
3. x.1=1.x=x
4. x. 0 =0
5. x(y+z)=xy +xz (t/c
phn phi gia php
nhn vi php cng)
B sung
Tnh cht phn phi ca php nhn i vi php cng
1
1.
x y
x y
z
z z
x y
x y
( z 0)
z
z z
x0
y0
3. (x.y) = (-x).y = x.(-y)
2. x. y 0
H THNG BI TP
Bi s 1: Tnh
a)
c)
2 1 52 3 55
3
26
78
78
9 17 (9).17 (9).1 9
1
.
1
34 4
34.4
2. 4
8
8
1
11
b) 30 5
11 6
5
1
30
30 6
18 25 18.25 3.25 75
7
.
1
17 24 17.24 17.4 68
68
5 3 5 4 ( 5).4 ( 5).2 10
1
:
.
3 ;
e)
2 4
2 3
2.3
1.3
3
3
1
4
21 5
21.( 5) 3.( 1) 3
1
f) 4 5 : 2 5 5 . 14 5.14 2 2 1 2
d) 117 .1 24
2
2
7 2
19
1
1 3
4. 4. 7
6
3
3
4 3
3
3
2 4
3
33
33 42 9 3
1
1 5
.11 7 .11 7
7
6
6
6
6
6
2
2
3 6
1 1
24 4
5 7
b)
7 5
c)
1 7
2 8
1 1 3
1 7 22 11
24 2 8
24 8
24
12
1
2 1
24 1 27
24 4
28 4
=
35 2
70
35
35
35
5
2
7 10
16
3
3 2 16
3 22 3.( 22) 2
. =
9
11 9
11.9
3
9
11 11 3
2 1 5
1 13 5
b) : : =
21 7 7
2 14 7
7
1 13 2 1 5 1 13 1 1 5 6 2 5 22 7 22
:
:
.
1
:
21 5
15
15
2 14 21 7 7 2 14 21 7 7 14 21 7
4 1
5
4
59
63
1
4 59
c) : 6 : = 9 .(7) 9 .(7) (7). 9 9 (7). 9 (7).7 49
9 7
9
7
3
a) .
3 11
2
4
x
;
3
15
8
20
:x
15
21
S:
S:
2
5
14
x
25
x
2 5
5 7
5 2
x
7 5
11
X = 1 35
c)
d)
e)
11 2
2
x
12 5
3
2 x x 0
7
11 2
2
x
12 5
3
2
11 2
x
5
12 3
2
1
x
5
4
1 2
X= 45
3
X = 20
d)
S:
3
20
S: x = 0 hoc x = 1/7
f)
3 1
2
:x
4 4
5
S: x =-5/7
Bi tp s 5: Tm x, bit
a) (x + 1)( x 2) < 0
x = 1 v x 2 l 2 s khc du v do x + 1 > x 2, nn ta c:
x 1 0 x 1
1 x 2
x2 0 x 2
2
)
3
2
+ 3
b) (x 2) ( x +
x 2 v x
>0
l hai s cng du, nn ta c 2 trng hp:
* Trng hp 1:
x2 0 x 2
2 2 x 2
x 3 0 x 3
* Trng hp 2:
x 02 x2
2
2 2 x
x 0 x 3
3 3
HNG DN V NH:
* Xem v t lm li ccbi tp cha trn lp.
* Lm bi tp 14, 22, 23 (SBT tr 7); BT 17,17,19,
4
*****************************************************************
******
Bui 2:
n tp
GI TR TUYT I CA MT S HU T
A. NI DUNG N TP
Kin thc c bn
a) nh ngha:
b) Cch xc nh:
c) Tnh cht:
x x
x x
x 0
du bng sy ra khi x = 0
H thng bi tp
Bi tp s 1: Tm x , bit:
a) x
4
4
x ;
7
7
c) x 0,749 x 0,479
3
3
x
;
11
11
1
1
d) x 5 x 5
7
7
b) x
Bi tp s 2: Tm x, bit:
a) x 0 x 0;
c) x 1
d)
khng tn ti gi tr ca x, v
3
3
, x 0 x
4
4
e) x 0,35 : x 0 x 0,35
Bi tp s 3: Tm x Q, bit:
2.5 x 1.3
a)
5
x 0
2.5 x 2,5 x
2.5 x 2,5 x
0
,
2
=>
= 1,6
KQ: x = 1,8 hoc x = - 1,4
*Cch gii bi tp s 3: x a(a 0) x = a hoc x = -a
x 0,2
Bi tp s 4.Tm x, bit:
a)
2 3x 1 1 5
b)
x
1 3
2
c)
2 1
3,5
5
2
d)
1
1
2
3
5
Bi tp s 5: Tm x, bit:
9
1
: x 2
4
3
21
x 2
3: 6
5
4 3
a)
6,5
b)
11 3
1
7
: 4x
4
2
5
2
c)
15
3
1
2,5 : x
3
4
4
2
d)
Hng dn v nh:
* Xem v t lm li cc bi tp cha trn lp.
* Lm bi tp 4.2 ->4.4,4.14 sch cc dng ton v phng php gii Ton
7
*****************************************************************
*****8
6
Bui 3
n tp
CC LOI GC HC LP 6 GC I NH
NI DUNG N TP:
Kin thc c bn:
1. Hai gc i nh:
* nh ngha:
Haigc i nh lag hai gc m mi cmh ca gc ny l tia i ca mi cnh
gc kia.
* Tnh cht:
j
O1i nh O2=> O1= O2
3
4 1 2
O
Bi tp 2:
a) V hnh theo cch din t sau: Trn ng thng aa ly im O. V tia
Ot sao cho gc aOt t. Trn na mt phng b aa khng cha tia Ot v tia
Ot sao cho gc aOt nhn.
b) Da vo hnh v cho bit gc aOt v aOt c phi l cp gc i nh
khng? V sao?
Bi gii:
Bi tp 3:
Cho hai ng thng xx v yy giao nhau ti O sao cho gc xOy = 450. Tnh
s o cc gc cn li trong hnh v.
Bi gii
Bi tp 4:
Cho hai ng thng xx v yy giao nhau ti O. Gi Ot l tia phn gic ca
gc xOy; v tia Ot l tia phn gic ca gca xOy. Hy chng t Ot l tia
i ca tia Ot.
8
Bi gii
Bi tp 5:
Cho 3 ng thng phn bit xx; yy; zz ct nhau ti O; Hnh to thnh c:
a) bao nhiu tia chung gc?
b) Bao nhiu gc to bi hai tia chung gc?
c) Bao nhiu gc bt?
d) Bao nhiu cp gc i nh?
Bi gii
Bi tp 6:
T kt qu ca bi tp s 5, hy cho bit:Nu n ng thng phn bit ct nhau
ti mt im c bao nhiu gc bt? Bao nhiu cp gc i nh?
Bi gii:
C n gc bt; n(n 1) cp gc i nh.
B. HNG DN V NH:
* Xem v t lm li ccbi tp cha trn lp.
* Lm bi tp:
1) Cho hnhch nht ABCD, hai ng cho AC v BD giao nhau ti O. Gi tn
cc cp gc i nh c trn hnh v.
Hng dn: S dng nh ngha hai gc i nh
2) trn ng thng xy ly im O. V tia Ot sao cho gc xOt bng 300. Trn na
mt b xy khng cha Ot v tia Oz sao cho gc xOz = 1200. V tia Ot l tia
phn gic ca gc yOz. Chng t rng gc xOt v gc yOt l hia gc i nh.
Hng dn:
t
30
y
O
120
t
z
9
- tnh gc tOz
- Tnh gc tOt
3) Cho 2004 ng thng phn bit ct nhau ti O; hnh to thnh c bao nhiu
cp gc i nh.
Hng dn: S dng kt qu ca bi tp 6
*****************************************************************
******
Bui 4
N TP
LU THA CA MT S HU T
A. . NI DUNG N TP
L THUYT:
1) N lu tha
xn =x .x . x . x ....( c n tha s bng nhau v bng x) trong x Q , n N, n> 1
a
b
a
b
nu x= th xn =( )n=
an
( a,b Z, b 0)
bn
(xm)n =xm.n;
(x.y)n
x n xn
( ) n ( n 0)
y
y
3) M rng
* Lu tha vi s m nguyn m
x-n=
1
( x 0)
xn
b) Cng s m
Vi n N*
Nu x> y > 0 th xn >yn
x>y x2n +1>y2n+1
x y x 2n y 2n
( x) 2 n x 2 n
( x) 2 n 1 x 2 n 1
10
BI TP:
DNG 1: TNH:
Bi tp s 1: Tnh:
a)
e)
;
21
3
7
b)
9
:
49
1
3
2
f)
c) 2,5 ; d)
7
3
1
2
: 2;
1
1
4
g) 253 : 52
Bi tp s 2: Tnh:
5
a)
1
5
.5 ;
5
d)
1203
403
e)
390 4
130 4
; f)
32
0,375 2
a)
1
.32 ;
81
b)
4.25 : 23.
16
c)
2
32.25.
d)
1
. .9 2
3
Bi tp s 5: Tm x Q, bit:
a)
0;
b) x 2 2
1;
c) x 2 3
8 ;
d)
1
16
c
d
a,d l ngoi t .
b,c l ngoi t .
b) Tnh cht:
T/c 1: Nu
a c
ad bc
b d
a c a b d c d b
; ; ;
b d c d b a c a
a c e ace
= ........
b d f bd f
(GT cc t s u c ngha)
BI TP:
LP T L THC T NG THC, T CC S, T T L THC
CHO TRC
Bi tp s 1: Lp tt c cc t l thc c th c t ng thc sau :
6. 63 = 9. 42
Bi tp s 2: Lp tt c cc t l thc c th c t t l thc sau:
1
1
6 : (27) 6 : 29
2
4
a c 3a 2c
b d 3b 2d
3)
a.c a2 c2
b.d b2 d2
a
c
b d
. Hy chng t:
2)
4)
a c 2a 7 c
b d 3b 7 d
a2 3a2 2ac
b2 3b2 2bd
13
GV hng dn:
- t
a
c
b d
x
2
27
3,6
c)
x
60
15
x
e) 3,8 : 2x =
1
2
:2
4
3
2 x
8
x
25
f) 0,25x : 3 =
5
6
: 0,125
GV hng dn:
- Tm trung t cha bit, ly tch ngoi t chia cho trung t bit
- Tm ngoi t cha bit, ly tch trung t chia cho ngoi t bit
Bi tp s 6: Tm a,b,c bit rng:
1) a:b:c :d = 2: 3: 4: 5 v a + b + c + d = -42
2)
a b c
, a 2b 3c 20 ;
2 3 4
b b
Bi tp s 7: Tm cc s x, y, z bit :
a) x : y : z = 3 : 5 : (-2) v 5x y + 3z = - 16
b) 2x = 3 y, 5y = 7z v 3x 7y + 5z = 30;
260
d)
x y
2 4
3) 2 3 ; 5 4 ,
a b c 49
c) 4x = 7y v x2 + y2 =
v x2y2 = 4;
e) x : y : z =
4 : 5 : 6 v x2 2y2 + z2 = 18
GV hng dn: p dng tnh cht ca dy t s bng nhau tm s cha bit
Bi tp s 8.Tm x, y, z bit:
a)
x y
v xy = 54
2 3
b)
x y
; x2 y2 = 4 vi x, y >
5 3
x y
2 3
d)
x2 y2
v x2 + y2 = 100
9 16
0
c)
y z
v x + y + z = 92
5 7
3x 2 y , 7 y 5 z
b)
x y z 32
2 x 3 y z 50
c)
2 x 3 y 5z
d)
x y z 95
x 1 y 2 z 3
2
3
4
x y z
2 3 5
xyz 810
Bui 6
N TP
T L THC. TNH CHT CA DY T S BNG NHAU (TIP)
DNG 4: TON C LI VN
I.Phng php chung:
-Loi bi tp ny u bi c cho di dng li vn, s kh khn khi cc
em chuyn li vn thnh biu thc i s tnh ton.
- Khi th hin u bi bng bu thc i s c ri th vic tm ra p n
cho bi ton l n gin v cc em lm thnh tho t cc dng trc,
nhng a s hc sinh qun khng tr li cho bi ton theo ngn ng li vn
ca u bi. Phi lun nh rng: Bi hi g th ta kt lun y!
Lu : Khi gi k hiu no l d liu cha bit th hc sinh phi t iu
kin v n v cho k hiu da vo i lng cn t k hiu. V kt qu
tm c ca k hiu phi c i chiu vi iu kin ban u xem c
tho mn hay khng. Nu khng tho mn th ta loi i, nu c tho mn th
ta tr li cho bi ton.
15
II.Mt s v d:
V d 1. Tm phn s
a
bit rng nu cng thm cng mt s khc 0 vo t v
b
a
a x
=
b
b x
a
= 1.
b
a
ax
a xa
x
=
=
= =1
b
b x
b x b
x
3
v cc t t l
196
vi 3; 5 v cc mu t l vi 4; 7.
Tht khng n gin cht no. Hc sinh c bi xong thy cc d kin
bi cho c ri tung ln, phi lm sao y?
Gio vin c th g ri cho cc em bng gi nh: Cc t t l vi 3; 5
5
3
cn cc mu tng ng t l vi 4; 7 th hai phn s t l vi: v 7 .
4
5
3
x : y = : 7 v
4
Hay :
x 21
=
y 20
x
y
=
21 20
v
v
xy=
3
.
196
3
196
3
xy=
196
xy=
+)
y
3
3
15
y=
=
.20 =
20 196
196
49
16
9
15
v
.
28
49
a b c abc
= = =
1 2 3 1 2 3
abc
6
a=
V a N* nn a + b + c M6
T (1) v (2) suy ra: a + b + c = 18
(2).
18
a b c abc
Khi : = = =
= 6 =3
1 2 3 1 2 3
a
= 3 a = 3.1 = 3
1
b
+)
= 3 b = 3.2 = 6
2
c
+)
= 3 c = 3.3 = 9
3
M s cn tm M18 nn ch s hng n v phi l ch s 6 .
+)
1
tm
2
2
3
tm vi th hai v tm vi th ba, th s vi cn li ba tm
3
4
S mt vi cn li tm th nht:
1
a (m)
2
2
b
3
3
S mt vi cn li tm th ba: c
4
S mt vi cn li tm th hai:
Theo bi, ta c:
(m)
(m)
a + b + c = 126 v
1
1
1
a= b= c.
2
3
4
a
=14 a = 14.3 = 28
2
b
+) =14 b = 14.3 = 42
3
c
+) =14 c = 14.4 = 56
4
+)
a 100 b c 100
= =
16
15
14
v a + b + c = 2250.
2250
a 100 b c 100 a 100 b c 100
= =
=
= 45 =50
16
15
14
16 15 14
a 100
=50 a 100 = 50.16 a = 800 + 100 = 900 (t/m)
16
b
+)
=50 b = 50.15 = 750
(t/m)
15
c 100
+)
=50 c + 100 = 50.14 c = 700 100 = 600
(t/m)
14
+)
18
30
Theo bi ta c: a + b + c = 38 v a : b : c = 1,5 : 3 1 8 : 2 : 9
p dng tnh cht ca dy t s bng nhau ta c:
a b c a b c 38
2
8 2 9 8 2 9 19
a
2 a 2.8 16 (t/m)
8
b
+) 2 b 2.2 4 (t/m)
2
c
+) 2 c 2.9 18 (t/m)
9
+)
Vy: Mi x nghip I, II, III theo th t phi tr: 16 triu ng, 4 triu
ng, 18 triu ng.
Bi Tp v nh
Bi tp s 8: S hc sinh bn khi 6, 7, 8, 9 t l vi cc s 9; 8; 7; 6. Bit rng
s hc sinh khi 9 t hn s hc sinh khi 7 l 70 hc sinh. Tnh s hc sinh ca
mi khi.
Bi tp s 9: Theo hp ng, hai t sn xut chia li vi nhau theo t l 3 : 5
.Hi mi t c chia bao nhiu nu tng s li l 12 800 000 ng.
Bi tp s 10: Tnh di cc cnh ca mt tam gic bit chu vi l 22 cm v cc
cnh t l vi cc s 2; 4; 5.
GV hng dn:
Bc 1: Gi n v t iu kin cho n.
Bc 2: Thit lp cc ng thc c c t bi ton.
19
Bui 7
N TP
I LNG T L THUN V 1 S BI TON V I LNG T L
THUN
NI DUNG N TP
I. L THUYT:
- Nu i lng y lin h vi i lng x theo cng thc y = k.x ( vi k l
hng s khc 0) th ta ni y t l thun vi x theo h s t l k.
- Khi y t l thun vi x theo h s t l k th x t l thun vi y theo h s t
1
l l v ta ni x, y t l thun vi nhau.
k
- Cho x v y l hai i lng t l thun vi nhau y = kx( vi k l hng s
khc 0). Khi , vi mi gi tr x 1, x2, x3, khc 0 ca x ta c mt gi tr
tng ng
y1 = kx1; y2 = kx2; y3 = k x3 ; ..ca y v lun c:
20
1/
y1 y2 y3
........ k
x1 x2 x3
2/
x1 y1 x1 y1 x2 y2
; ; ;.
x2 y2 x3 y3 x3 y3
II.BI TP
Bi 1: Cho x v y l hai i lng t l thun vi nhau.
a. in s thch hp vo trng trong bng sau:
x
-3
-2
y
9
6
-6
-12
-15
b. y t l thun vi x theo h s t l no? Vit cng thc.
c. x t l thun vi y theo h s t l no? Vit cng thc.
Hdn:
a. V x, y t l thun nn k = 6 : (-2) = -3. T in tip vo bng gi tr.
b. y t l thun vi x theo h s t l -3. Cng thc: y = -3x.
1
1
c. x t l thun vi y theo h s t l
. Cng thc: x =
y.
3
3
Bi 2: Cc gi tr ca 2 i lng x v y c cho trong bng sau:
x
-3
-2
0,5
-4,5
-3
0,75
1,5
25
1
4500.1
x
180
4500 x
25
120 => Cc gc a, b, c.
v
=>
3 5 7
3 5 7 357
15
a b c
a b c ca 8
v c a = 8 =>
4 . T tm c a, b, c.
3 4 5
3 4 5 53 2
B.BI TP V NH
Bi 1: Bit y t l thun vi x theo h s t l l 2, x t l thun vi z theo h s t
l l 1/3. Vit cng thc lin h gia y v z, y c t l thun vi z khng? H s t
l?
Bi 2: Mt hnh ch nht c chiu rng bng na chiu di. Vit cng thc biu
th s ph thuc gia chu vi C ca hnh ch nht v chiu rng x ca n.
Bui 8
N TP.HNH HC
I.TNG BA GC CA TAM GIC.
1.KIN THC:
-Pht biu nh l v tng ba gc ca 1 tam gic?
-ABC c: + B C = 1800.
-Pht biu tnh cht gc ngoi ca tam gic?
2.BI TP:
Bi 1.Cho hnh v:Tnh cc gc: AD C ? AD B ?
A
1 2
B
800
Xt ABC : + B C = 1800
+ 800 + 300 = 1800
= 1800 1100 = 700
AD l phn gic ca
A
2
70 0
1 = 2 =
= 350
2
1 = 2 =
Xt ABD :
0
B + 1 + AD B = 180 (theo L Tng ba gc ca tam gic).
22
300
80 + 35 + AD B = 1800
0
0
0
AD B = 180 115 = 65
AD B k b vi AD C
AD C + AD B = 1800
AD C = 1800 - AD B =
0
K
I
(Hnh 1)
580
( Hnh 2)
M
1
0
N 60
x
P
I
( Hnh 3)
HD
Hnh 1
Cch 1 :
vung AHI ( H = 900)
480 + I = 900 ( L)
vung BKI ( K = 900)
x + I2 = 900 (L)
m I = I2 (i nh)
x = 480
Cch 2 :
AHI : + 900 + I = 1800
BKI : x + 900 + I2 = 1800
m I = I2
Hnh 2
AHE c H = 900
+ = 900 (L)
580 + = 900
= 900 580 = 320
x = HB K
Xt BKE c gc HB K l gc ngoi
ca BKE
HB K = K + = 900 + 320 x =
1220
23
x = = 48
Hnh 3
M 1 = 900 600 = 300
MNI c I = 900
M 1 + 600 = 900
NMP c M = 900 hay : M 1 + x = 900 =>
300 + x = 900 => x = 600
Xt vung MNP c :
N + P = 900
600 + P = 900
0
0
0
P = 90 60 = 30
B
M
2.Bi tp:
Bi tp 1.Cho hnh v:
Chng minh: AM N BM N
N
H
Bi tp 2 :
Cho ABC v ABD bit :
AB = BC = CA = 3cm; AD = BD = 2cm (C v D nm khc pha i vi AB).
a) V ABC; ABD
b) Chng minh rng CD = CB D
x
Bi tp 3 : (Bi 20 SGK)
A
C
x
A
B 24
TH 1.
Chng minh:
TH 2
OAC v OBC c :
OA = OB (gi thuyt)
AC = BC (gi thuyt)
OC cnh chung
OAC = OBC (c.c.c)
1 = 2 (hai gc tng ng)
OC l phn gic ca xy
bui 9
N TP
I LNG T L THUN - I LNG T L NGHCH
A. NI DUNG N TP
L THUYT:
i lng t l thun
y t l thun vi x <=> y = kx ( 0)
a
x
Tnh cht
Neu x, y, z t le thuan vi a, b, c
th ta co:
x y z
= = .
a b c
Neu x, y, z t le nghch vi
a, b, c th ta co: ax = by = cz =
x y z
= =
1 1 1
a b c
BI TP
Bi tp 1 :
a) Cho bit x v y l hai i lng t l thun. Hy hon thnh bng sau:
x
2 5
-1,5
y
6
12 -8
b) Cho bit x v y l hai i lng t l nghch. Hy hon thnh bng sau:
x
3 9
-1,5
y
6
1,8 -0,6
Bi tp 2: Cho bit x v y l hai i lng t l thun v khi x = 5, y = 20.
a) Tm h s t l k ca y i vi x v hy biu din y theo x
b) Tnh gi tr ca x khi y = -1000.
Hng dn - p n
a) k = 20 : 5 = 4
y = 4x
b) y = -1000 <=> 4x = -1000 => x = -1000: 4 = - 250
Bi tp 3: Cho bit x v y l hai i lng t l nghch v khi x = 2, y = -15.
a)Tm h s t l k ca y i vi x v hy biu din y theo x
M
M
b) Tnh gi tr ca x khi y = -10
Hng dn - p n
a) k = 2.(-15) = -30 => y = -30:x
b)Ny = -10 <=>P -30:xN= -1 => x =P30
Bi tp 4: Ba lp 7A, 7B, 7C i lao ng trng cy xanh. Bit rng s cy trng
c ca mi lp t l vi cc s 3, 5, 8 v s cy trng c ca lp 7A t hn
lp 7B l 10 cy . Hi mi lp trng c bao nhiu cy?
Hng dn - p n
Gi s cy trng c ca 3 lp 7A, 7B, 7C ln lt l x, y, z ( x,y,z nguyn
dng)
26
Theo bi ton ta c:
x y z
3 5 8
v y x = 10
17
20
. T s ca phn s th nht,
Bui 10
N TP TNG HP-NNG CAO
Bi 1: Tm n bit
a)
1
.27 n 3 n
9
b) 3-2 . 34 . 3n = 37;
c) 2-1 . 2n +4.2n =
9.25
Bi 2: Tnh gi tr cc biu thc:
3 1
16 1
8 .5 3 .5
9 4
19 4 : 7
a) A
1
24
14
2
2
. 34
34
17
1
1
1
1
c) C = 6. 3. 1
3
3
3
Bi 3 Tm x bit:
a)
x
1 3
2
b). B =
3 1 13 1
29 1
:
:
8
:
4 28 21 28
42 28
b)
2 3x 1 1 5
Bi 4: Tm cc s x, y, z bit rng:
a) 3 x 2 y , 7 y 5 z v x y z 32
d)
D = 2. (63 + 3. 62 + 33) : 13
c) x
1
1
2
3
5
d)
x 1 60
15 x 1
b) 2 x 3 y 5 z v x y z 95
27
x
y
y
z
,
v 2 x 3 y z 124
3 4
5 7
x
y
g)
v x 2 y 2 4
5 3
5
Bi 5: Tm hai s khi bit t s ca chng bng
v tng bnh phng
7
d)
2
s hc sinh lp 6A bng s hc
3
4
s hc sinh lp 6C. Lp 6C c s hc sinh t hn
5
Bui 11
N TP
HAI TAM GIC BNG NHAU
CC TRNG HP BNG NHAU CA HAI TAM GIC
A. MC TIU:
- Gip hc sinh cng c v nh ngha, tnh cht ca t l thc, tnh cht
ca dy t s bng nhau.
- Rn k nng vn dng nh ngha, , tnh cht ca t l thc, tnh cht ca
dy t s bng nhau vo gii cc dng bi tp: Lp t l thc t ng thc, t cc
s cho trc; chng minh t l thc; tm s cha bit trong t l thc; gii ton c
li vn
- Rn tinh thn hp tc tch cc trong hot ng nhm, lm vic nghim
tc.
B. CHUN B:
GV: Son bi qua cc ti liu: SGK, SBT, SLT7, Ton NC v mt
s chuyn T7
28
A'
C B'
C'
C N
=N
; BC = NP
+ Nu ABC v MNP c : AB = MN; B
th ABC =MNP (c-g-c).
A
C N
C N
=N
=M
; AB = MN ; B
+ Nu ABC v MNP c : A
th ABC =MNP (g-c-g).
29
Bi tp 2:
Cho gc xOy khc gc bt. Ly im A, B thucOx sao cho
OA <OB. Ly cc im C, D thuc tia Oy sao cho OC = OA; OD = OB. Gi
E l giao im ca AD v BC. Hy chng minh:
a) AD = BC.
b) EAB = ECD
c) OE l tia phn gic ca gc xOy.
GV: Hng dn chng minh.
a) AD = BC(hai cnh tng ng)
30
EAB = ECD
b)
C ABE = CDE
Cn c/m: BAE = DCE;
AB = CD
c)
AB = OB - OA
CD = OD - OC
OB = OD; OC = OA(gt)
Cn c/m:AOE =C OE (c.g.c)
C:
AE = CE (EAB=CED)
OAD = OCB (OAD =OCB)
OA = OC (gt)
Bi tp 3 : Cho ABC c =900 v AB=AC.Gi K l trung im ca BC
a) Chng minh : AKB = AKC
b) Chng minh : AK BC
c ) T C v ng vung gc vi BC ct ng thng AB ti E.
Chng minh EC //AK
GV: Hng dn chng minh:
a) Chng minh nh phn a bi tp 1
b) Chng minh nh phn b bi tp 1
31
B
K
E
c)
AK BC( theo b)
CE BC(gt)
IV. Cng c :
Nu cc cch cng minh; 2 gc bng nhau; hai on thng bng nhau; hai
ng thng vung gc; hai ng thng song song ; hai tam gic bng nhau.
V. Hng dn v nh :
- Xem v t chng minh li cc bi tp cha.
- Hc k cc cch cng minh; 2 gc bng nhau; hai on thng bng nhau;
hai ng thng vung gc; hai ng thng song song ; hai tam gic bng
nhau.
- Lm bi tp sau: Cho ABC c AB = AC , k BD AC , CE AB ( D
thuc AC , E thu AB ) . Gi O l giao im ca BD v CE .
Chng minh ; a/ BD = CE
b/ OEB = ODC
c/ AO l tia phn gic ca gc BAC .
32
Bui 8
N TP
HM S - TH HM S
A. MC TIU:
- Gip hc sinh cng c v nh ngha, tnh cht ca i lng t l thun.
- Rn k nng vn dng nh ngha, , tnh cht i lng t l thun vo
vic gii cc bi ton v i lng t l thun.
- Rn tinh thn hp tc tch cc trong hot ng nhm, lm vic nghim
tc.
B. CHUN B:
GV: Son bi qua cc ti liu: SGK, SBT, SLT7, Ton NC v mt
s chuyn T7
HS: n nh ngha , tnh cht ca t l thc, tnh cht ca dy t s bng
nhau.
C. NI DUNG N TP
L THUYT:
+ Nu i lng y ph thuc vo i lng thay i x sao cho vi mi gi tr ca x ta lun
xc nh c ch mt gi tr tng ng ca y th y c gi l hm s ca x v x gi l
bin s (gi tt l bin).
+ Nu x thay i m y khng thay i th y c gi l hm s hng (hm hng).
+ Vi mi x1; x2 R v x1 < x2 m f(x1) < f(x2) th hm s y = f(x) c gi l hm ng
bin.
+ Vi mi x1; x2 R v x1 < x2 m f(x1) > f(x2) th hm s y = f(x) c gi l hm nghch
bin.
+ Hm s y = ax (a 0) c gi l ng bin trn R nu a > 0 v nghch bin trn R nu a
< 0.
+ Tp hp tt c cc im (x, y) tha mn h thc y = f(x) th c gi l th ca hm s
y = f(x).
+ th hm s y = f(x) = ax (a 0) l mt ng thng i qua gc ta v im (1; a).
+ v th hm s y = ax, ta ch cn v mt ng thng i qua hai im l O(0;0) v
A(1; a).
BI TP:
Bi tp1 : Hm s f c cho bi bng sau:
x -4 -3 -2
y 8
6
4
33
f x = 2x
-5
10
-2
-4
GIO N DY
B THM TON 7
g x = x
-5
-2
-4
-6
a)
4 1
9 3
d)
2 3 4 4 4 4
:
: ;
3 7 5 3 7 5
b)
11
B 5
49
c)
;
100
5 14 9 11 2
15 25 12 25 7
:3;
e)
d)
45 20.5 20
7515
Hng dn - p s
a) Tnh biu thc trong ngoc -> Tnh lu tha
49/81
1
27
2
4
x
3
27
3)
x 3,5 7.5
5)
2 x
8
x
25
2)
1 1
: x 4
3 2
x5
Hng dn - p s
1) KQ: 2/9
2) KQ: -3/26
3) KQ: x = 5 ; x = -5
4) KQ: x = 11; x = - 4
5) x2 = 16/25 => x = 4/5 hoc x = -4/5
Dng 3 : Gii ton c li vn :
Bi1: i I c 5 cng nhn hon thnh cng vic trong 18 gi. Hi i II
c 9 cng nhn th hon thnh cng vic trong bao nhiu gi? Bit rng nng
sut lm vic ca mi ngi l nh nhau
Hng dn - p s
36
KQ : 10 gi.
Bi 3: Ba lp 6A, 7A, 8A c 117 bn i trng cy. Bit rng s cy ca
mi bn hc sinh lp 6A,7A, 8A trng c theo th t l 2; 3; 4 cy v tng s
cy mi lp trng c l bng nhau. Hi mi lp c bao nhiu hc sinh i trng
cy.
Hng dn - p s
Gi s hc sinh ca lp 6A, 7A, 8A ln lt l x, y, z (x, y, z nguyn
dng)
Theo bi ton ta c:
2x = 3y = 4z v x + y + z = 117
p dng tnh cht dy t s bng nhau tnh c x = 54; y = 36; x = 27
PHN II: HNH HC
Bi 1: Cho tam gic ABC, bit AB < AC. Trn tia BA ly im D sao cho BC =
BD. Ni C vi D, Phn gic gc B ct cnh AC v DC ln lt ti E v I.
a) CHng minh rng Tam gic BED = tam gic BEC v IC = ID.
b) T A v AH vung gc vi DC (H thuc DC). Chng minh AH//BI.
Hng dn
E
C
H
AH vung gc vi CD
=> BI// AH
Bi 3: Cho tam gic ABC c AB = AC. Gi D l trung im ca BC. CHng
minh rng:
a) Tam gic ADB bng tam gic ADC.
b) AD l tia phn gic ca gc BAC
c) AD vung gc vi BC.
A
1 2
1 2
D
GV: Hng dn chng minh
a) ADB =ADC (c.c.c) <= AB = AC (gt); AD cnh chung; DB = DC(gt)
b) AI l tia phn gic ca gc BAC <= gc BDM = gcCDM (2 cnh tng ng)
<= ADB =ADC ( theo a).
c)
AD BC
IV. Cng c :
Nhc li cch lm cc dng bi tp cha.
V. Hng dn v nh :
- Xem v t lm li cc bi tp cha.
- Chun b tt cho k thi hc k I.
*****************************************************************
******
Bui 10
TAM GIC CN, TAM GIC U
38
A. MC TIU:
- Gip hc sinh cng c kin thc nh ngha, tnh cht, du hiu nhn bit
tam gic cn, tam gic u
- Rn k nng v hnhd, tnh s o gc trong tam gic, chng minh tam
gic cn, tam gic u.
- Rn kh nng t duy c lp, sng to, trnh by li chng minh khoa
hc c l gc. Tinh thn hp tc trong cc hot ng hc tp.
B. CHUN B:
GV: Son bi qua cc ti liu: SGK, SBT, SLT7, Ton NC v mt
s chuyn
T7
HS: n tp nh ngha, tnh cht, du hiu nhn bit tam gic cn,
tam gic u, tam gic vung cn.
C. NI DUNG N TP:
* L THUYT:
TAM GIC CN
TAN GIC U
A
A
HNH V
A
B
TAM GIC
VUNG CN
B
C
C B
ABC cn ti A
CBC du
ABC vung
nh
ngha
<=> AB = AC
<=> AB = BC =
CA
cn ti A
<=> A = 900 v AB
= AC
TNH
CHT
+ B= C
A= B= C
B = C = 450
Du hiu
nhn bit
1800 A
2
= 600
- Tam gic c 3 cnh
bng nhau.
- Tam gic c 3 gc
bng nhau.
- Tam gic cn c 1
gc bng 600
39
* Bi tp:
( cc dng ton v PP gii ton 7)
Bi tp 1:
a) V tam gic u ABC. pha ngoi tam gic ABC v tam gic ACD
vung cn ti C.
b) Tnh gc BAD cu a).
Hng dn:
- Hc sinh t v hnh
- S dung tnh cht v gc ca tam gic u v tam gic vung cn tnh
gc BAD ( gcBAD= 1050)
D
A
250
250
500
250
C
Hnh 1
D
Hnh 2
D
Hnh 3
360
0
0
72
250 36
B250
C
250
Bi tp 2: Tm cc tam gic cn trn hnh v sau:
Hng dn:
Hnh 1: tam gic ABD cn ti B v gc A = gc D = 250
40
K
1
H
I
K
1
H
O
2
C
OBC cn
B2 = C2
AHB =AKC(c.g.c)
41
AB = AC (gt)
A: chung
AH = AK (gt)
Bi tp 5: ( Bi 77SBT tr 107) Cho tam gic u ABC. Ly cc im D, E, F
theo th t thuc cc cnh AB, BC, CA sao cho AD = BE = CF. Chng minh
rng tam gic DEF u.
Hng dn:
F
E
B
DEF u
DE = EF = DF
Chng minh: DE = EF
DE = DF
BED =CFE
DEB =FDA
BE = CF(gt)
B = C(gt)
DB = CE ( BE = CF;AB = BC (gt)
(gt)
IV. Cng c :
42
BE = AD (gt)
B = A(gt)
DB = AF ( BE = AD;AB = AC
dm.
43
17
17
M
16
Hng dn:
- Tnh MA = MC = AC: 2 = 8
- Chng minh tam gic ABM vung ti M
- p dng nh l Pi ta go cho tam gic vung BAM tnh BM.
Kt qu: BM = 15
Bi tp 4: Cho tam gic nhn ABC. K AH vung gc vi BC. Tnh chu vi tam
gic ABC bit AC = 20cm; AH = 12 cm; BH = 5cm.
A
12
B
20
5
H
C
V: BC2 = 81
AB2 + AC2 = 80
=> BC2 AB2 + AC2
Bi tp 6: Chn trong cc s 5,8,9,12,13,15 cc b ba s c th l di cc
cnh ca mt tam gic vung.
Bi gii
n
n2
5
25
8
64
9
81
12
144
13
169
15
225
=> B ba s: (5; 12; 13); (9; 12; 15) c th l di cc cnh ca mt tam gic
vung
D
B
7
A
C
Hay BK BC
M BK // AD( cch v)
=> AD BC (pcm)
Bi tp 8( Dnh cho hc sinh kh gii): Cho tam gic ABC c gc A < 900. V
ngoi tam gic ABC tam gic vung cn nh A l MAB, NAC.
a) Chng minh: MC = NB
b) Chng minh: MC vung gc vi NB
c) Gi s tam gic ABC u cnh 4cm
+ Tnh: MB; NC
+ Chng minh: MN//BC.
Hng dn:
B
a)
Chng minh: BN = MC
AMC =ABN
AM = AB(gt)
MAC = BAN
( MAB = CAN; MAC = MAB + BAC; BAN = CAN +
BAC)
AN = AC (gt)
b) Gi I, K ln lt l giao im caBN, BA vi MC
Ta co: AMC = ABN (phn a)
MKA = BKI ( )
2
5
2
1
2
3
4
2
10
2
4
5
5
1
3
2
3
2
3
3
1
4
2
5
1
4
3
5
2
2
2
3
2
a/ Du hiu y l g?
b/ Lp bng tn s , tnh trung bnh cng v rt ra nhn xt.
c) V biu on thng.
Bi 2: Cho bng phn phi thc nghim ca du hiu X bng sau:
Gi tr(x)
Tn s(n)
10
50
17
....
20
19
25
17
30
11
35
13
40
5
N
=
140
a) Hy tm tn s ca gi tr 17 ca du hiu X ri in kt qu tm c vo
ch trng (...)
b) Tm s trung bnh cng v mt ca du hiu.
c) Biu din bng biu on thng.
Trn 25 30
Trn 30 35
Trn 35 40
Trn 40 45
Trn 45 50
Trn 50 55
Trn 55 60
Trn 60 65
Trn 65 - 70
6
8
11
20
15
12
12
10
6
N = 100
246
188
218
180
170
153
216
232
123
1
3
1
1
x ;y
vo biu thc 3x3 y + 6x2y2 + 3xy3
2
3
3
2
2
3
1 1
1 1
1 1
Ta c 3. . +6. . +3. .
2 3
2 3
2 3
1
1
1
1
+
=
8
6 18
72
1
1
1
Vy
l gi tr ca biu thc A ti x ; y
72
2
3
Thay
b. B = x2 y2 + xy + x3 + y3 ti x = 1; y = 3
Thay x = 1; y = 3 vo biu thc x2 y2 + xy + x3 + y3
50
2 x 2 3x 2
x2
2
2 x 3x 2
M
x2
biu thc
ti: x = -1
2.(1) 2 3(1) 2
Ta c M
= 2 3 2 = -3
(1) 2
Vy -3 l gi tr ca biu thc trn ti x = -1
Bi 3: Xc nh gi tr ca biu thc cc biu thc sau c ngha:
x 1
;
x2 2
x 1
;
x2 1
x 1
a) biu thc 2
c ngha khi x2 2 0 => x 2
x 2
x 1
b) biu thc 2
c ngha khi x2 +1 0 m x2 +1 0 vi mi x
x 1
a/
b/
4 6 5
3
2
A= x . x y .
5
4
5 4
2
2 5
B= x y . xy . x y
9
4
2 3 4
x y =
5
5 2
1
. x 2 x 3 x 3 yy 4 x8 . y 5
4 5
2
1
; bin : x8y5 ; bc : 13
2
3
8
3 8
2
H s :
B=
51
bin : x8y11 ; bc : 19
7 3 2 6
x y .
axy 3 5bx 2 y 4 axz ax x 2 y
9
11
7 6
1
C . ax 3 xy 2 y 3 5. abx 2 xy 4 z axx 6 . y 3
9 11
2
b/ D
14 4 5 5
ax y abx 3 y 4 z ax 6 y 3
33
2
3x
2 1
y 3 . x 2 y 8x n 9 . 2 x 9n
6
15x 3 y 2 . 0,4ax 2 y 2 z 2
(vi axyz 0)
3 10 7
.x y 16
2
D
6ax 5 y 4 z 2
III. N THC NG DNG. TNG V HIU CC N THC
NG DNG
Bi 1: Phn thnh nhm cc n thc ng dng trong cc n thc sau :
-12x2y ; -14 ; 7xy2 ; 18xyz ; 13xyx ;-0,33 ; -2yxy ; xyz ; x2y ; -xy2 ; 17
Cc n thc ng dng : -12x2y ; x2y v 13xyx ;
7xy2 v xy2
-14 ; -0,33 v 17
18xyz ; -2yxy v xyz
Bi 2: Tnh tng ca cc n thc sau :
a/ 12x2y3x4 v -7x2y3z4 ;
b/ -5x2y ; 8x2y v 11x2y.
a) 12x2y3x4 + (-7x2y3z4 ) = (12 7 ) x2y3z4 = 5 x2y3z4
b) -5x2y + 8x2y + 11x2y = (-5 + 8 + 11) x2y = 14 x2y
Bi 3: Cho A = 8x5y3; B = -2x6y3; C = -6x7y3
Chng minh rng: Ax2 + Bx + C = 0
Bi 4: Chng minh rng:
a) 8.2n + 2n+1 c tn cng bng ch s 0.
b) 3n+3 2.3n + 2n+5 7.2n chia ht cho 25.
III.Cng c:
Nhc li cch lm cc dng bi tp cha.
52
=>
AC - AB
AC + AB
< AM <
2
2
Chng minh
a)
So snh AB v CE.
Xt tam gic ABM v tam gic ECM
C AM = ME (gt)
55
MB = MC (gt)
Vy tam gic ABM = tam gic ECM (cgc)
=> AB = CE
b) Chng minh:
AC - AB
AC + AB
< AM <
2
2
AC AB
(1)
2
AC AB
(2)
2
AC - AB
AC + AB
< AM <
2
2
III.Cng c:
Nhc li cch lm cc dng bi tp cha.
IV. Hng dn v nh:
* Xem v t lm li cc bi tp cha trn lp.
*****************************************************************
******Bui 15
A THC. CNG, TR A THC
A. MC TIU:
- Cng c cho hc sinh cc kin thc: a thc, cng tr a thc.
- Rn k nng vn dng cc kin vo vic gii cc dng bi tp: Thu gn a thc,
tm bc ca a thc, cng tr cc a thc, tm a thc cha bit trong mt tng
hoc mt hu, tm iu kin hai a thc ng nht.
- Rn tnh cn thn, kin tr khi tnh ton.
B. CHUN B:
GV: Son bi qua cc ti liu: SGK, SBT, SLT7, Ton NC v mt s
chuyn T7
HS: n cc kin thc v: a thc, cng tr a thc.
C. NI DUNG N TP:
* L THUYT:
56
b)
1 2 2 2
1
xy + x y xy + xy2 - x2y + 2xy. Ti x = 0,5 ; y = 1.
2
3
3
1 2
x y + 2xy + x2y + xy + 6.
3
b)
2 2
xy +6
3
1 2
x y + x2 y ) + 6
3
bc ca a thc l 3
v B + A = 0 nn B l a thc i ca a thc A
=> B = -5xy2 - xy + xy2 +
1 2
x y - 2xy - x2y - xy - 6.
3
c) Ta c A + C = -2xy + 1.
2 2
x y + 6 + C = -2xy + 1.
3
2 2
C = -2xy + 1. (4 xy2 + 4xy +
xy +6 )
3
2 2
= -6xy - 4 xy2 xy -5
3
Nn 4 xy2 + 4xy +
B = 3x2 + 2xy - y2
b/ N = x (x + y ) - y (x2 + y2) + 3
S:
M = 7( x - y ) + 4a( x y ) 5
V x y = 0 nn gi tr ca biu thc M l -5
N = x.x2 + x.y2 - yx2 - y.y2 + 3
= x2 ( x y ) + y2 (x y ) + 3 = 3
III.Cng c:
Nhc li cch lm cc dng bi tp cha.
IV. Hng dn v nh:
* Xem v t lm li cc bi tp cha trn lp.
60