I HC NGOI THNG

KHOA KINH T V KINH DOANH QUC T

--------o0o--------

ti:
VN DNG M HNH KIM CNG CA
M.PORTER PHN TCH LI TH CNH
TRANH CA NGNH XUT KHU GO THI
LAN
Nhm thc hin: 5
Vn Cng Mi
Phm Th Ngc Lm
Phm Th Kiu Oanh
Phan H Vi
Phm Th Hin
Chanthamaly Bounsong
Paliya Sengaloun
Lp: TMA301(1-1112).1_LT
Ging vin hng dn: THS. V Hong Vit
H Ni, ngy 8 thng 11 nm 2011

Bng phn cng nhim v

STT
1

H v tn
MSV
Vn Cng Mi
09510105906

Phm Th Ngc Lm
0951010134

Phan H Vi
0951020177

Phm Th Kiu Oanh

0951020204

Phm Th Hin
0951010868
Chanthamaly Bounsong
0951010880
Paliya Sengaloun
0751000472

6
7

Nhim v
- Lm phn chin lc, c cu v mi
trng cnh tranh ngnh.
- B sung v hon thin phn chnh ph
v c hi.
- Lm phn: iu kin cu, bi hc cho
Vit Nam.
- Chnh sa, b sung,hon thin, kim
tra cui cng, in v np tiu lun.
- Vit phn m u, c s l lun v kt
lun cho tiu lun.
- B sung v chnh sa bi tiu lun
- Lm phn: iu kin cc yu t sn
xut, mi quan h gia cc yu t trong
m hnh
- Mc luc, ba
- B sung v tng hp li ton b bi
tiu lun
- Lm phn: cc ngnh h tr v c lin
quan
- Lm phn chnh ph v c hi
- Lm phn chnh ph v c hi

MC LC
I.

Khi qut chung...................................................................................5

1. C s l thuyt.......................................................................................5
2. Tng qut v Thi Lan..........................................................................6
3. i nt v tnh hnh sn xut ch bin v xut khu go

ca Thi Lan....................................................................................................7
II.

Cc nhm yu t trong m hnh kim cng ca M.Porter...............7

1. iu kin yu t sn xut......................................................................7
2. Nhu cu trong nc...............................................................................11
3. Cc ngnh h tr v lin quan.............................................................12
4. Chin lc, c cu v mi trng cnh tranh....................................14
5. Vai tr ca Chnh ph...........................................................................16
6. C hi

18

III. Mi quan h gia cc yu t trong m hnh kim cng...................18

1. Mi quan h gia chin lc, c cu v mi trng
cnh tranh ngnh vi iu kin cc yu t sn xut.........................19
2.

Mi quan h gia chin lc, c cu v mi trng

cnh tranh ngnh vi iu kin cu...................................................19

3. Mi quan h gia chin lc, c cu v mi trng

cnh tranh ngnh vi cc ngnh h tr v c lin quan.................20
4.

Mi quan h gia iu kin cc yu t sn xut

vi iu kin cu..................................................................................20

5. Mi quan h gia iu kin yu t sn xut vi cc

ngnh h tr v c lin quan..............................................................21
6. Mi quan h gia iu kin cu
vi cc ngnh h tr v c lin quan.................................................21
7.

Mi quan h gia chnh ph v c hi vi cc yu t cn li..........22

IV. Bi hc cho Vit Nam............................................................................23

3

M U
Hin nay, tnh cnh tranh ca mt quc gia, mt ngnh kinh t, hay mt
sn phm l mt vn quan tm hng u ca Chnh ph v cc ngnh cng
nghip khi bc vo tin trnh hi nhp kinh t khu vc th gii.Vn ny
c rt nhiu cc nh khoa hc nghin cu, s khai trong cc l thuyt c in
v dn hon thin trong cc l thuyt mi. Mt trong s phi k ti Michael
Porter cha ca li th cnh tranh, vi l thuyt li th cnh tranh quc gia
( National Competitive Advantage).y c xem l l thuyt tip cn thng
mi quc t ton din, y nht, kt hp c cc cch gii thch khc nhau
trong cc l thuyt thng mi quc t trc v ng thi a ra mt khi
nim kh quan trng : li th cnh tranh quc gia. Cng chnh v im tin b
, rt nhiu quc gia, nhiu ngnh kinh t, nhiu sn phm vn dng l
thuyt ny to tnh cnh tranh cho mnh. S cnh tranh ca mt hng go
Thi Lan l mt v d in hnh vi vic tr thnh nc xut khu go hng u
th gii t nm 1962, khi Myanmar nh mt v tr s mt trn th trng lng
thc ton cu.
Vic nghin cu s vn dng m hnh kim cng cho mt hng go Thi l
vic lm cn thit rt ra bi hc qu bu cho Vit Nam, nc c mt hng
go khng qu khc bit v chng loi v cht lng so vi go Thi v cng l
nc xut khu go th hai sau Thi Lan trn th gii. c bit l hin nay, cc
chuyn gia Thi Lan v chu u nhn nh rng vi chnh sch bo h gi go
ca Chnh ph Thi Lan s khin Thi Lan mt v tr s 1 trong bn xut
khu go th gii vo tay Vit Nam.
Qu trnh nghin cu vn c thc hin qua vic thu thp, phn tch
cc ti liu c lin quan n iu kin cc yu t sn xut; iu kin v cu; cc
ngnh cng nghip h tr v c lin quan; chin lc, c cu v mi trng
cnh tranh ngnh ca mt hng go Thi , cc bi bo, cc tc phm nghin cu
ca cc nh khoa hc trong nc v nc ngoi c cng b, cc ti liu,
gio trnh mn chnh sch thng mi quc t, cc s liu thng k, cc ngun
thng tin trn website, cc phng tin thng tin i chng
4

I.
1.

Khi qut chung

C s l thuyt

Li th cnh tranh c hiu l nhng ngun lc, li th ca ngnh, quc

gia m nh c chng cc doanh nghip kinh doanh trn thng trng quc t
to ra mt s u th vt tri hn, u vit hn so vi cc i th cnh tranh trc
tip. Li th cnh tranh gip cho nhiu doanh nghip c c Quyn lc th
trng thnh cng trong kinh doanh v trong cnh tranh. Li th cnh tranh
quc gia thng b hiu nhm vi li th so snh. Thc cht li th so snh ch
l nhng iu kin c th to ra u th mt kha cnh no ca mt quc gia
hoc ngnh kinh doanh ca quc gia , nh nhng iu kin t nhin, ti
nguyn hay con ngi. Ngun nhn cng r, ti nguyn di do thng c coi
l li th so snh ca cc nc ang pht trin. Tuy nhin y mi ch l c s
cho mt li th cnh tranh tt ch cha l mt li th cnh tranh m bo cho
s thnh cng trn th trng quc t. Li th cnh tranh phi l kh nng cung
cp gi tr gia tng cho cc i tng c lin quan nh: khch hng, nh u t
hoc cc i tc kinh doanh v to gi tr gia tng cao cho doanh nghip.
L thuyt cnh tranh quc gia gii thch ti sao mt s quc gia li c
c v tr dn u trong vic sn xut mt s sn phm( c li th cnh tranh
mt s sn phm). L thuyt ny c xy dng da trn c s lp lun rng
kh nng cnh tranh ca mt nn cng nghip c th hin tp trung kh
nng sng to v i mi ca ngnh.Theo ng, khi th gii cnh tranh mang tnh
cht ton cu ha th nn tng cnh tranh s chuyn dch t cc li th tuyt i
hay li th so snh m t nhin ban cho sang nhng li th cnh tranh quc gia
c to ra v duy tr v th cnh tranh lu di ca cc doanh nghip trn thng
trng quc t. Theo l thuyt ny li th cnh tranh quc gia c th hin
s lin kt ca bn nhm yu t , tao thnh m hnh kim cng ( diamond) theo
nh s sau:

Chnh ph

Chin lc, c cu v mi
trng cnh tranh ngnh

iu kin cc yu
t sn xut

iu kin v cu

Cc ngnh h tr v
c lin quan

C hi

Trong , bn yu t tc ng qua li ln nhau v hnh thnh nn kh

nng cnh tranh quc gia bao gm: iu kin cc yu t sn xut; iu kin v
cu; cc ngnh cng nghip h tr v c lin quan; chin lc, c cu v mi
trng cnh tranh ngnh. Ngoi ra cn c hai yu t khc c th tc ng ti
bn yu t c bn trn, l : chnh sch ca Chnh ph v c hi. Michael
Porter cho rng thnh cng hay hay tht bi ca mt quc gia trong mt ngnh
cng nghip cnh tranh quc t ph thuc vo s hin din v mc tinh vi
ca cc nhn t quyt nh trong m hnh kim cng v mt quc gia ch
thnh cng khi n khai thc c nhng thun li v nng cp c li th
vt qua nhng bt li v cc nhn t. Li th cnh tranh lu di ch c th t
c nh i mi v nng cp lin tc li th cnh tranh.
2. Tng qua v Thi Lan
Vng quc Thi Lan (ting Thi: Racha-anachakra
Thai), thng gi l Thi Lan, l mtquc gia nm vng ng Nam , pha
Bc gip Lo v Myanma, pha ng gip Lo v Campuchia, pha Nam gip
vnh Thi Lan v Malaysia, pha Ty gip Myanma v bin Andaman. Thi Lan
l mt quc gia qun ch lp hin ng u l vua. Thi Lan c din tch
513.000 km2 (198.000 dm vung) ln th 50 trn th gii v dn s khong 64
triu ngi ng th 21 trn th gii. Ngn ng chnh thc l ting Thi.T
6

nm 1985 n 1995, kinh t Thi Lan pht trin nhanh v tr thnh nc cng
nghip mi trong du lch c nhng im n ni ting nh Pattaya, Bng Cc
v Phuket v xut khu ng gp quan trng vo nn kinh t.
3. i nt v tnh hnh sn xut ch bin v xut khu go ca Thi
Lan
- V sn xut: Thi Lan c 3,7 triu h gia nh, chim 66% ca 5,6 triu h
nng dn trng la trong c nc; vi din tch trng la khong 62-66 triu
rai, t sn lng l 24 27,2 triu tn thc/nm, chim 4% sn lng th
gii. 80% din tch trng la nm khu vc c ma.
- V ch bin: Thi Lan c khong 40.000 nh my xay st thuc c va v
nh nm ri rc cc vng nng thn.
- V th trng trong nc: Mi nm Thi Lan tiu dng ni a khong 13,614,2 triu tn thc, trong 10-10,3 triu tn dng trong tiu dng trc tip,
1-1,1 triu tn lm ging v ch bin thc n gia sc, cn li ch bin
khc.
- Th trng nc ngoi: Thi Lan c thu nhp t vic xut khu go l 70-80
t Baht ( tng ng 1,583 triu USD), ng th nht trn th gii, chim
27% th phn go trn th gii. Mi nm Thi Lan xut khu 5,6-7,5 triu tn
go, trong go c cht lng tt chim 56,7%, cht lng trung bnh
chim 6,6%, go cht lng thp 18,5%, go sy 28,1%. D kin nm 2004
Thi Lan s xut khu khong 8 triu tn go.
II. Cc nhm yu t trong m hnh kim cng ca M. Porter
1. iu kin cc yu t sn xut.
Da vo l thuyt v li th cnh tranh quc gia ca M. Porter,ta c th
gii thch ti sao Thi Lan li c c v tr dn u trong vic sn xut go
ng thi l quc gia dn u th gii v xut khu go thng qua vic phn tch
nhn t th nht trong khi kim cng ca M.Porter l iu kin cc yu t sn
xut.
S phong ph di do ca cc yu t sn xut c vai tr nht nh i vi
li th cnh tranh quc gia, Thi Lan c li th hn khi sn xut v xut khu
7

la go s dng nhiu cc yu t u vo m quc gia c nhiu. Trc ht phi

k n nhm cc yu t c bn bao gm: t ai, kh hu, thy li, ging la,
phn bn, lao ng gin n.

V tr a l

Thi Lan nm trong khu vc ng Nam

vi din tch khong 514000 km2 trn b
mt Tri t vi tng din tch t kh l
511770 km2 v din tch t ngp nc l
2230 km2. Thi Lan c hai h thng sng
chnh l sng Chao Phraya v sng M
Kng ngoi ra cn c sng Wang, Nan,
Yom v Ping thuc h thng song Chao
Phraya cung cp ngun nc cho sn xut
nng nghip.
Nh vy, vi din tch rng ln ng
bng cng vi h thng sng ngi dn
nc quanh nm th Thi Lan l t nc
c v tr a l thun li sn xut nng nghip, c bit l vi la nc. T
to ra li th cnh tranh vi cc nc ln cn nh Vit Nam, Mianma, n
t ai
Thi Lan c tng din tch t khong 51,4 tiu ha, trong din tch t
trng la chim 9,6 triu ha m phn ln nm trong khu vc ng Bc vi din
tch 4,8 triu ha. Khong hai phn nm din tch ca Thi Lan c bao ph bi
cc dy ni, i ni cn tr vic trng trt. Tuy nhin, theo thng tin chi tit
c thng qua cc cuc iu tra th phi c khong mt phn mi trong s
c chuyn i vi mc ch nng nghip. Hin nay, t canh tc chim
khong 34% din tch t trng trt, t trng cy lu nm chim 6%, ng c
vnh vin l 2%, rng v t trng rng chim 26% cn li 32% l t phc v
mc ch khc. T nhng s liu trn c th thy c phn ln din tch t
nng nghip Thi Lan c s dng trng la.

Kh hu
8

Kh hu Thi Lan l kh hu nhit i gi ma. Thi tit nng vi nhit

trung bnh hng nm l 28,1oC ( t 9,9 39,9oC). Lng ma trung bnh hng
nm ti Bangkok l 1418 mm (t 870 2072 mm), 85,8% tp trung t thng 5
n thng 10. Thi lan c bn ma r rt: Ma kh ko di t thng 1 n thng
2, ma nng t thng 3 n thng 5, ma ma t thng 6 n thng 10, ma mt
t thng 11 n thng 12. Trong ma nhiu nht (90%) xy ra vo ma ma.
Nhit trung bnh ca thi tit Thi Lan cao hn Vit Nam, nhit thng t
32oC vo thng 12 v ln ti 35oC vo thng 4 hng nm.
y l kh hu c trng ca ng Nam gip Thi Lan pht trin nng
nghip cc cy nhit i, c bit sn xut la go c li th cnh tranh cao.

Thy li

Hai h thng sng chnh ca Thi Lan l Chao Phraya v M Kng.Hai

con sng ny cng h tr thy li cho nn kinh t nng nghip ca Thi Lan.
Ngoi hai h thng sng ln cn c mt s h thng sng v cc sng khc t
cc vng t trong phm vi bin gii ca Thi Lan vo Vnh Thi Lan v bin
Andama.Cc lu vc sng Chao Phraya l con sng c h thng thy li ln
nht Thi Lan, bao gm khong 35% t ca quc gia, v thot nc c din
tch 157.924 km . Sng M Kng l con sng di th 11 trn th gii v ln
th 12 theo th tch (x 475 km3 nc hng nm). Chiu di c tnh ca sng l
4880 km v ti tiu cho gn 810 000 km 2. M Kng l h thng sng ln th
hai sau sng Chao Phraya.
Ging la
Thi Lan c ngun gen di do v ging la. Ngn hng gen c hn
24.000 dng/ging. Gn 100 ging la ci tin c cng nhn a vo sn
xut. Ging la ni ting nht l KHAO DAWK MALI 105 (HOM MALI) hay
cn gi l HNG NHI (JASMINE) c phm cht ngon, mm v thm.
Phn bn
Hin nay, phn bn ha hc c s dng rng ri cho sn xut la go
Thi Lan. Nng sut ti a nhn c t tng chng loi ph thuc vo mu
m ca cc loi t. Kt qu cng cho thy nng sut ti a t t st v t st
trn ln hn so vi ct pha st. Mt s th nghim c thc hin Thi Lan
9

hn 20 nm nghin cu v nh hng ca phn bn ha hc v phn trn

rm r da trn nng sut la, thy rng sn lng nhiu nh nhau cho tt c cc
phng php iu tr trong ngn hn, nhng phn trn rm nu lin tc p dng
s mang li mt s ci thin dn dn tnh cht ca t la v tng nng sut
ng k. Ngoi ra, mt nghin cu so snh cc tnh cht ca t theo phn trn
rm r v phn bn ha hc c thc hin trong di hn. t nhn c phn
trn rm khng ch cn c mt thp, m cn c hm lng cht hu c ng
k.
Lao ng ph thng
Thi Lan vn l mt nuc nng nghip truyn thng vi dn s nng thn
chim khong 80% dn s c nc. Nng nghip Thi Lan trong hng thp k
qua c vai tr quan trng, gp phn tng trng kinh t, bo m cht lng
cuc sng cho ngi dn.
Bn cnh cc yu t u vo c bn cn phi k n cc yu t u vo cao cp
bao gm h thng h tng v lao ng c tay ngh. Cc yu t ny hin ang l
nhng u vo quan trng nht gip ngnh nng nghip sn xut la go to
c li th cnh tranh trnh cao, l li th cnh tranh da vo tnh cht
c o sn phm v cng ngh.
H thng h tng
Thi Lan khuyn khch nng dn gieo trng la v 3 trong nm trn din
tch canh tc c th thc hin c, p dng cc my mc trang thit b khoa
hc tin tin hin i thay th lao ng chn tay gp phn chuyn mn ha
sn xut lm tng nng sut la trn cng mt din tch canh tc. Nh nc Thai
Lan c chin lc trong xy dng v phn b hp l cc cng trnh thy li
phc v cho nng nghip. H thng thy li bo m ti tiu cho hu ht t
canh tc trn ton quc gp phn nng cao nng sut la v cy trng trong sn
xut nng nghip. Chng trnh in kh ha nng thn vi vic xy dng cc
thy in va v nh c trin khai rng khp trn c nc. Nhm mc tiu
pht trin di hn, Chnh ph Thi Lan c k hoch hin i ha ngnh nng
nghip, ng thi thc y sn xut lng thc th phm (c bit l la go),
cc ngun nng lng thay th v p dng cc chnh sch mi ci thin hiu
qu s dng t trong c nc.
10

 Lao ng c tay ngh

thc y s pht trin bn vng nn nng nghip, Thi Lan p dng
mt s chin lc nh: Tng cng vai tr cc c nhn v cc t chc hot ng
trong lnh vc nng nghip; y mnh phong tro hc tp, nng cao trnh ca
tng c nhn v tp th bng cch m cc lp hc v cc hot ng chuyn mn
trong. lnh vc nng nghip v nng thn; tng cng cng tc bo him x hi
cho nng dn, gii quyt tt vn n trong nng nghip; gim nguy c ri ro
v thit lp h thng bo m ri ro cho nng dn. V vy, nng dn chuyn
nghip tng 19,5% trong tng s nng dn trong nm 2004
Tm li xt v kha cnh iu kin cc yu t sn xut th Thi Lan khng
ch tn dng tt nhng u i ca t nhin nh l nhng yu t c bn m cn
t trang b, nng cao nhng yu t u vo cao cp. iu ny mt phn l gii
cho nhng li th ca ngnh la go Thi Lan trn trng quc t.
2. Nhu cu trong nc
Thng qua cc tc ng tnh v ng nhu cu trong nc xc nh mc u
t, tc v ng c i mi ca cc doanh nghip trong nc. Ba kha cnh
ca nhu cu trong nc c nh hng ln ti li th cnh tranh ca doanh
nghip l: bn cht ca nhu cu, dung lng v m hnh tng trng ca nhu cu
v c ch lan truyn nhu cu trong nc ra cc th trng quc t.
Vi mt hng go, y l mt loi lng thc thit yu trong cuc sng
ngi dn Thi Lan. Cm-loi thc n c nu ra t go l thc n hng ngy
khng th thiu c trong ba cm ca ngi Thi. V vy nhu cu ni a
lun mc cao. D gi go c tng cao th ngi dn Thi Lan cng s khng
dng c vic tiu dung mt hng chuyn ngay lp tc sang tiu dung mt
hang khc c m ch c th tiu dung mt hang go vi s lng thp hn
thi.
Mt hng go l mt hng thit yu trong cuc sng nn mc i hi ca
ngi dn v mt hng ny cng d tnh. Nhng cuc sng ngy cng pht trin,
i sng ngi dn Thi cng khng ngng nng cao v xu hng mun n
ngon mc p l iu ng nhin. Mong mun c n nhng loi go ngon
11

hn l iu bnh thng v iu y s tp p lc hn cho cc nh qun l,

nghin cu tm ra nhng loi ging la mi ngon hn t hiu qu cao hn
p dng trong trng trt, sn xut.
3. Ngnh cng nghip h tr v c lin quan
Chn to ging
Vic ci to ging la c nng dn bn x thc hin qua nhiu th
k do h trng nhiu ging a phng trn cng mt l rung cho php s
lai tp to ra mt dng cy mi, ri chn lc cn thn nhng con lai tt nht
gieo trng trong v sau.
Nm 1907, cuc u xo ging la u tin c tin hnh ti Thi Lan
thc y cng tc chn to ging la. Nm 1916, tri th nghim la u tin
c thnh lp v chng trnh lai to ging cng nh cc cng tc nghin cu
mi mt c thit lp.
Hin nay, cng tc chn to ging la l mt trong nhng nhim v chnh ca
Phng Nghin cu & Pht trin La v 27 Trung tm Nghin cu La trc
thuc. Phng Nghin cu & Pht trin La cng chu trch nhim sn xut 2500
tn ht ging la nguyn chng hng nm
Quy trnh sn xut la ging cung cp cho ngi nng dn nh sau:

12

KHU VC NH NC

- Phng Nghin cu
& pht trin la
- Cc trng H
-Cc vin Nghin
cu
Phng Nghin cu
& Pht trin la

KHU VC T NHN

Chn to ging

Cng ty/nh sn
xut la ging

Ht ging siu
nguyn chng

HT

Ging
lai

Ht ging
nguyn chng

Ging
p

GIN
G
NNG
DN

Phng la ging

- Phng La ging
- Phng Khuyn
nng & Khuch
trng La go
- S Khuch trng
Hp tc x

Ht ging ng
k

Ht ging thng
mi

DNH

Ht ging xc
nhn

NNG
DN

NNG
DN

Thy li v phn bn
Theo b trng nng nghip Thai Lan Somsak Thepsuthin: m rng h
thng ti tiu v phc hi mu m ca t l phng tin then cht t
c nhng mc tiu trn. B nng nghip Thi Lan quyt nh chi 2 t baht
cho nhng d n ti tiu nhm y mnh sn lng la nhng vng thiu
nc v cho nng dn vay 10 t nui gia cm. Vic nui gia cm c th gim
gi thnh sn xut la v phn gia cm c th thay th phn ha hc.
Cng nghip ch bin, cng nghip dich v v sn xut gia
dng
V lnh vc cng nghip phc v nng nghip, Chnh ph Thi Lan tp
trung pht trin cc ngnh mi nhn, nh: thc y mnh m cng nghip ch
bin nng sn cho tiu dng trong nc v xut khu. Mt trong nhng chnh
sch em li thnh cng cho ngnh cng, nng nghip nng thn ca Thi Lan
l, Thi Lan ch ng m ca th trng khi thch hp. Thi Lan c
13

nhiu chng trnh xc tin u t, thu ht cc nh u t nc ngoi vo lin

doanh vi cc nh sn xut trong nc, pht trin ngnh cng nghip ch
bin thc phm, thng qua vic m ca cho cc quc gia d ln hay nh vo
u t kinh doanh ti Thi Lan. Chnh ph Thi Lan l ngi i din, thng
lng vi cc nc, cc doanh nghip ca h t c nhng li th cnh
tranh trong xut khu thc phm ch bin. Bn cnh , Thi Lan cn c chnh
sch tr cp ban u cho cc nh my ch bin v u t trc tip vo c s h
tng nh: cng kho lnh, sn u gi, u t vo nghin cu v pht trin; xc
tin cng nghip v pht trin doanh nghip va v nh. Khng nhng th
ngnh cng nghip dch v nh vn ti, ng gi bao b v bo him cng gp
phn thc y xut khu go ra th trng nc ngoi sn phm n tay
ngi tiu dng m vn gi c cht lng tt, hn na cn gip cc doanh
nghip gnh c nhng tn tht khi s c pht sinh trong qu trnh vn chuyn
nh mua bo him cho phng tin vn ti v hng ha. Nhng gia dng
khng th thiu em li bt cm ngon trong mi gia nh phi k n l ni cm
in v bt a. y l nhng mt hng lin quan v thc y s pht trin ca
ngnh nng nghip sn xut la go Thi Lan. Khng ch vy mt hng gia
dng cng c ngi tiu dng trong nc v ngoi nc a chung nh mu
m p, nhiu tnh nng hin i v s dng c lu nm.
4.

Chin lc, mi trng cnh tranh

Thi Lan lin tc dn u th gii v lng go xut khu. Song, cc nh

xut khu Thi Lan vn ang xy dng nhiu chin lc cnh tranh vi cc
nc xut khu go khc trong c Vit Nam, n , Pakistan... Bng cch
tm gii php nhm h chi ph, gim gi thnh sn xut la , sn xut vi nng
sut v cht lng co hn.Theo , sn lng go trong 5 nm ti s c nng
t 25,8 triu tn/ nm ln 33 triu tn/ nm.

Vai tr ca Hip Hi cc nh xut khu go Thi Lan

Hip hi cc nh xut khu go ca Thi Lan (gi tt l hip hi) l mt

t chc nhm gip v ng h cc cng ty v nh xut khu go ca Thi Lan.
Nhim v chnh ca hip hi l nghin cu v thu thp d liu v thng tin lin
quan n xut khu go trn th gii v thng xuyn cung cp cho cc thnh
14

vin ca hip hi. Do tnh cht thi s thay i nhanh chng ca th trng go,
cc nh kinh doanh go Thi Lan rt cn cp nht thng tin mi thi im v
th trng mua bn la go trong nc v tt c cc nc trn th gii nhm
nng cao kh nng cnh tranh ca mnh.
Chc nng khc ca hip hi l trung tm ca c khi t nhn v nh
nc v xut khu go. Hip hi xut nhng vn c lin quan n thng
mi la go gip tng hiu qu cnh tranh xut khu hoc kin ngh Chnh ph
gii quyt nhng vn cn tn ti. Bn cnh , b phn qun l ca Nh nc
Thi Lan s cng tho lun vi hip hi trc khi chnh ph ra chnh sch
hoc quy nh v thng mi la go.
Hip hi ch trng to s hp tc gia cc nh xut khu trong nc hn
l tranh u v quyn li ring hay cnh tranh khng lnh mnh. Hip hi cc
nh xut khu go Thi Lan cng c s hp tc, trao i vi cc hip hi nh
xut khu cc nc khc, trong c Hip hi Lng thc Vit Nam.
a dng ha, tp trung vo cht lng
Trong qu kh khng hong lng thc him khi xy ra. Nhng trong
tng lai rt c th khng hong lng thc xy ra thng xuyn hn. iu ny
c th do nhiu nguyn nhn: chin tranh, thin tai, biu tnh/nh cng quy m
ln ko di hoc do gi nhin liu tng nh hng n sn xut la go. Ngoi
ra, nng dn c xu hng gieo trng nhng loi cy khc thay th la sn
xut nng lng sinh hc, do cho thu nhp cao hn la. mt s nc nhp khu
nh Malaysia ang c gng sn xut nhiu la go hn bng cch tng din tch
trng la. Mt s nc khc u t tin bc mua nhiu t trng la hn. V
th Thi Lan duy tr v tr nc ng hng u xut khu go trn th trng th
gii bng cch ci thin v pht trin cht lng la go ngy cng tt hn.
Thi Lan tng cng a dng ha cc sn phm go v mu m bao b ng gi.
Thi Lan thng xut khu rt a dng cc mt hng go sau y: go thm
trng Thi Lan (Hommali, Jasmine rice), go trng Thi, go tm trng Thi,
go np trng Thi, go np en Thi, go Thi, go Thi (Thai Parboiled
Rice), go lc Thi, go lc thm Thi. Trong , go trng ht di Thi Lan
thng c cc phm cp go sau y: 100% phm cp B, 5%, 10%, 15%, 25%,
35% tm, 100% tm A 1 cc siu hng, v 100% tm A 1 siu hng. Loi go
ht di gm cc sn phm nh: loi 100% go khng chn la ht (khng dng
15

my tch ht khc mu), 5%, 10% v loi 15% tm khng chn la ht...

Gim chi ph

Vic gim chi ph ni chung gip cc nh xut khu go ca Thi Lan d

dng cnh tranh trn th trng th gii. Thi Lan lun i mi v gia tng hiu
qu xut khu v h thc rng cc nc khc cng pht trin chin lc
cnh tranh vi go Thi Lan trn th trng th gii. Trong nhng nm gn y,
cuc khng hong lng thc dn n sn xut lng thc th gii khng n
nh v gi go tng cao hn trc y. Kt qu l nhiu nc khc cng mun
gia tng gieo trng la go cho xut khu. V th Thi Lan nhn mnh s pht
trin mt cch nghim ngt chin lc ca mnh duy tr v tr nc xut khu
go hng u th gii.
M rng th trng
Chnh ph Thi cng n lc m rng th trng tiu th go ca mnh
bng cch c cc phi on thng mi sang nhng th trng mi nh Senegal,
Ghana, Tunisia, cc Tiu Vng quc Arp Thng nht v Trung Quc. Cc th
trng ny rt tin tng vo tiu chun v cht lng go Thi, v hu ht h
u tng nhp khu go Thi Lan.
Nghin cu chn ging, quy hoch vng gieo trng
Thi Lan duy tr v tr nc ng hng u xut khu go trn th trng
th gii bng cch ci thin v pht trin cht lng la go ngy cng tt
hn. Quan tm u t nhiu hn cho nghin cu chn to ging la l mt
trong nhng u tin hng u. V Thi Lan cng xc nh r rng chin
lc quy hoch cc vng gieo trng cc loi la cht lng khc nhau
nhm p ng cc nhu cu khc nhau ca khch hng. T , Thi Lan
tng kh nng cnh tranh v kch thch khch hng la chn loi go c
bit v c nht ca h nhp khu cho nhu cu tiu th ca ngi dn
nhiu nc trn th gii.
5. Vai tr ca Chnh ph

16

Chnh ph Thi Lan can thip th trng la go ln u tin l sau khi kt

thc chin tranh th gii ln th hai, khi bt u thc hin thu xut khu.Vi s
pht trin trn th trng go th gii v nn kinh t ni a, chnh sch sn xut
v xut khu la go b thay i trong thp k qua. Sau khi gia nhp WTO
vo u nm 1980, Thi Lan bi b thu xut khu v m ca th trng, t do
ha trong chnh sch xut khu go. V chnh sch y hon ton ng n khi
by gi Thi Lan tr thnh cng quc xut khu go trn th gii.
thc y nn sn xut v xut khu go pht trin bn vng Thi Lan
p dng mt s chin lc nh: u t cho sn xut v ch bin go, a ra
nhiu chnh sch hn ngch v xut khu go, cc u i v gi, v th trng...;
p dng nhiu tin b trong khoa hc k thut vo trong sn xut, ch bin, y
mnh vic nng cao cht lng mt hng go trong xut khu. Gia nm 2007
v 2011, su chin lc pht trin bn vng c thc hin. Cc chin lc lin
quan n mi kha cnh ca ngnh la go trong nc bao gm sn xut, ngi
nng dn, nng cao cht lng, pht trin sn phm v tip th. Tip th nc
ngoi cng c ch trng km theo chin lc to ra gi tr v hu cn pht
trin.
Nh nc Thi Lan lun quan tm n vic lp k hoch chin lc trong
xy dng c s h tng v phn b hp l cc cng trnh thy li ln, phc v
cho nng nghip. H thng thy li, bo m ti tiu cho hu ht din tch t
canh tc trn ton quc, gp phn nng cao nng sut la. Chng trnh im
kh ha nng thn vi vic xy dng cc trm thy in va v nh c trin
khai rng khp c nc.
Chnh ph khuyn khch, h tr thnh lp cc trung tm nghin cu, ng
dng cc tin b v khoa hc-k thut trong nng nghip, c bit ch trng n
vic chuyn i ging cy trng nht l cc lo ging la mi c u th, ph
hp vi tng vng th nhng. Kin tr tuyn truyn, vn ng ngi dn hc
hi, nng cao kin thc, k nng trong sn xut la; tng cng cng tc bo
him x hi, gii quyt tt vn v vn v n, thit lp cc h thng m bo
ri ro cho nng dn nng dn yn tm sn xut m khng phi mang ni lo
thng trc v c ma mt gi, c gi mt ma hoc u ra khng n
nh.
Go ca Thi Lan c uy tn trn th trng xut khu, do nng dn ch
trng mt s ging la c cht lng, c ng k r rng, d nng sut khng
17

cao. bo h go trong nc, B Thng mi Thi Lan c quy trnh kim tra
rt kht khe cht lng go trc khi nhp kho, hu trnh tnh trng thng li
mua go nc khc gi r, mua v bn gi cao ly chnh lch.
t c mc tiu ni trn, B Thng mi Thi Lan thnh lp 4
tiu ban chuyn trch, gm Tiu ban v tiu ch thc go; Tiu ban
qung b v thc y tip th; Tiu ban thng tin v go v Tiu ban
chin lc th trng.
Hin nay Chnh ph ca ng Pheu Thi p dng chng trnh can thip
mua la go t cc nh sn xut ti 31 tnh thnh t ngy 7/10 . Nhng
ngi trc tip sn xut ra la go vng nng thn Thi Lan vui mng
trc chnh sch mi. Nhng ngi nng dn Thi Lan khng ch ng h
vic tng thu nhp m c chnh sch thc y kinh t, h tin rng nhng
chnh sch ny l phn thng i vi gii lao ng chn chnh v mang
li li ch khng nh cho th trng lao ng ca nc nh.
6. C hi
Go l ngun cung cp nng lng thit yu cho c th. Cm 1 loi
thc n c lm ra t go l thc n gn nh hng ngy ca ngi dn khu vc
ng Nam v ng . C khong 2 t ngi chu dng go v cc ch
phm t go b sung 60% ti 70% ngun nng lng hng ngy cho c th.
Th trng lng thc v go l gia tng mi thi i, bi v s gia tng dn
s th gii hng nm.. Hn na khi m dn s th gii t 7 t vo cui thng
10/2011 , LHQ cng ang d on con s ny s t mc 8 t vo nm 2025 v
10 t vo nm 2083 th nhu cu v lng thc dc bit l go hay th trng cho
go Thi Lan.Ta l v cng ln. C th thy r nhu cu v go ln nht l cc
nc chu nh: Trung Quc, n , Philippin, Malaysia, Iran, Iraq,...v mt
s nc khu vc khc nh: Tanzania, Nigeria,
Trn th gii bin i kh hu vi nhng tc ng nghim trng v khng th d
on ht c ca n ang gy ra nhiu thit hi nng n cho nn nng nghip
ton cu. Cng vi l s thu hp v din tch gieo trng nhiu nc do
nhim mn, xa mc ha hay mt t cho nhng cy trng khc hiu qu hn v
kinh t hoc ly mt bng cho cng nghip xy dng. Khi lng thc, c
bit l la go li cng l vn nng bng trn phm vi ton cu.
III.

Mi quan h gia cc yu t trong m hnh kim cng

18

Trong qu trnh phn tch c th tng yu t cu thnh m hnh kim

cng, chng ta c th thy rng Thi lan l quc gia c y cc th mnh
cng nh cc iu kin cn thit nm gi v tr ng u th gii v xut
khu la go. Tuy nhin cc yu t khng phi l tn ti c lp, tch bit vi
nhau m chng c mi quan h cht ch tng i mt lm nn mng li kim
cng vng chc, cc yu t tc ng qua li v h tr ln nhau gip cho ngnh
sn xut la go ni ring v ngnh sn xut nng nghip ni chung ca Thi
Lan pht trin bn vng. C th minh chng iu qua nhng phn tch sau:
1. Mi quan h gia chin lc, c cu v mi trng cnh tranh ngnh
vi iu kin cc yu t sn xut
Ngy nay, mt s nc nh Malaysia, n , Vit Nam ang c gng sn
xut nhiu la go hn bng cch da vo cc yu t sn xut ni bt ca nc
mnh cnh tranh ngi v ng u xut khu go trn th trng th gii. Tuy
nhin, vi chin lc a dng ha, tp trung vo cht lng, Thi Lan khng p
dng cch tng din tch trng la nh Malaysia hay u t tin bc mua
nhiu t trng la hn m tp chung ch yu vo ci thin v pht trin cht
lng yu t u vo l ging la gip nhanh chng chim lnh th trng nh
vic cung cp nhiu mt hng la go. C th l Thi Lan ch trng chn to
ra cc ging la thm ngon nh: go thm trng Thi Lan (Hommali, Jasmine
rice), go trng Thi, go tm trng Thi, go np trng Thi, go np en Thi,
go Thi, go Thi (Thai Parboiled Rice), go lc Thi, go lc thm
Thi. Bn cnh , Hip Hi cc nh xut khu go Thi Lan cng thng
xuyn xut v kin ngh vi Chnh ph gii quyt nhng vn cn tn ti v
cc yu t sn xut nh phn bn, thy li, c s h tng gip tng nng sut
cy trng.
2. Mi quan h gia chin lc, c cu v mi trng cnh tranh ngnh
vi iu kin cu
Hiu r c nhu cu ca ngi tiu dng trong nc lun mc cao
cng nh mong mun ca ngi Thi c n nhng loi go ngon hn vi y
hm lng dinh dng, Chnh ph Thi Lan khng ngng trin khai cc
chin lc nghin cu tm ra cc loi ging la mi ngon hn, t hiu qu cao
hn p dng trong trng trt, sn xut. Ngi tiu dng trong nc lun c
19

u tin s dng cc loi go c cht lng hng u v khi nhu cu trong nc

c p ng y th Chnh ph mi tin ti m rng th trng xut khu
la go d tha ra th trng nc ngoi. Phi ni rng sn lng la go Thi
Lan l v cng ln, khng ch cung cp y ngun lng thc cho khong 64
triu ngi m Thi Lan cn hng vic cung cp la go ra th gii ra th
trng Chu u, Chu M v Chu vi s lng 5,6 5,7 triu tn go mi
nm trong cht lng tt chim 56,7 %, cht lng trung bnh chim 6,6%.
Nhng con s ny phn no phn nh c v th chim lnh hng u cng
nh li th cnh tranh ca Thi Lan.
3. Mi quan h gia chin lc, c cu v mi trng cnh tranh ngnh
vi cc ngnh h tr v c lin quan
Chin lc ca quc gia khng ch tp trung vo cc yu t u vo hay
nhu cu trong nc m cn tp trung vo cc ngnh h tr v lin quan. Nh
phn tch, pht trin ngnh sn xut la go khng th thiu c cc ngnh
h tr v lin quan, cng chnh v l do m chnh ph a ra cc chin
lc nng cao cc ngnh h tr nh chn to ging, sn xut phn bn, kh
tng thy vn v cng nghip ch bin thc phm. C th a ra mt trng
hp c th l hin nay Phng La ging v 23 Trung tm La ging chu trch
nhim sn xut khong 100.000 tn la ging hng nm. Mt khc,mun to
c mi trng cnh tranh vi cc quc gia cn phi h thp gi thnh ca sn
phm mc hp l ni cch khc l gim chi ph sn xut. Cc doanh nghip
sn xut nhng yu t u vo cn a ra nhiu gii php nh nng cao cht
lng u t, thay i cng ngh, b sung thit b hin i nhm gim tiu hao
nng lng, ng thi nng cao k nng qun l cho cn b qun l sn xut
bng cch o to nhng k nng, cng c qun l sn xut cn thit, ph hp
vi trnh , nng lc cn b qun l, hn na doanh nghip cn mnh dn p
dng mt s phng php qun l n gin, hiu qu t s gim chi ph sn
xut.
4. Mi quan h gia iu kin cc yu t sn xut vi iu kin cu
Do ngnh sn xut la go c quy m ln cng tc pht trin nhanh,
cu trong nc v mt hng ny rt cao phi p ng c nhu cu tiu dng
ca khch hng, hn na th hiu ca ngi dn mun s dng cc loi go c
20

cht lng tt, thm ngon v c hm lng cht dinh dng cao v vy cc yu
t u vo v ging la phi tng c v s lng ln cht lng, phn bn phi
c p ng y cy la pht trin tt cho nng sut cao v cht lng
ht go t tiu chun, ngi nng dn cng phi khng ngng hc hi nng cao
tay ngh, bit kt hp c kin thc trong sch v vi cc kinh nghim thc t v
trng trt c c phng php thm canh tt nht cho din tch la ln.
5. Mi quan h gia iu kin yu t sn xut vi cc ngnh h tr v c
lin quan
S thun li v v tr a l, t ai v kh hu l mt iu kin quan trng
m thin nhin u i ban tng cho Thi lan t nc ny c th pht trin
nn vn minh la nc. Nu ch dng li cc yu t t nhin th ngnh sn
xut la go s khng pht trin c nh ngy nay bi l cho d t ai c mu
m n u th tri qua nhiu ln thm canh s tr nn cn ci, la go c sn
xut nhiu n my m khng c tiu th cng s tr nn d tha. khc
phc c iu phi cn n cc ngnh h tr sn xut nng nghip. C th
l cc ngnh nghin cu khoa hc tm ra cc loi ging mi ph hp vi iu
kin kh hu v th nhng, to ra cc loi phn bn hu c cha hm lng
khong cht y thay th phn ha hc gip cho cy sinh trng tt m
khng lm nh hng n mi trng ng thi cng to ra cc loi thuc gip
cy chng li dich bnh v su hi, hn na cng nghip ch bin pht trin
cng gp phn a mt hng la go tip cn vi th trng nc ngoi. T
c th thy c vai tr quan trng ca cc ngnh h tr nh ngnh chn to
ging, ngnh cng nghip sn xut phn bn, ngnh cng nghip ch bin thc
phm to ra cc yu t u vo gp phn thc y sn xut. Nh c ngun
tiu th nhiu nh vy m cc ngnh h tr mi c th m rng c quy m
sn xut, to ra c nhiu sm phm ng ngha vi doanh thu tng li nhun
em v rt li gp phn thc y nn kinh t.
6. Mi quan h gia iu kin cu vi cc ngnh h tr v c lin quan
Khc vi cc nc phng Ty, Thi Lan cm c xem l thc n quan
trng khng th thiu trong mi ba cm gia nh. V vy hng nm 23 Trung
tm La ging ca Thi Lan phi chu trch nhim sn xut khong 100.000 tn
la ging p ng nhu cu s dng la go cho ngi tiu dng trong nc.
21

Ngi nng dn khng ch cn ging la gieo trng m h cn c thm phn

bn, thuc tr su v c ngnh cng nghip u ra cho sn phm m h sn xut
c. Nhng nhu cu chnh ng ca ngi nng dn ang to ra thch thc
ln buc Chnh Ph cn c nhng bin php m rng v nng cao k thut i
vi cc ngnh chn to ging, cng nghip ch bin phn bn v cng nghip
ch bin thc phm. Cc ngnh cng nghip lin quan cng gp phn lm tng
li th cnh tranh cho mt hng la go. C th k n ngnh sn xut gia
dng, sn xut rau qu, thy sn, ngnh vn ti v bo him, s pht trin ca
cc ngnh ny cng ko theo s pht trin ca ngnh nng nghip sn xut la
go bi l ngi tiu dng cn c vt dng thit yu nh ni cm in- mt
hng c a chung khng ch trong nc m c ngoi nc nh cc tnh nng
a dng, bn v p ch bin go. la go Thi Lan tip cn vi th trng
nc ngoi khng th khng k n vai tr quan trng ca cc ngnh dch v
vn ti, ng gi bao b v bo him a sn phm n tay ngi tiu dng m
vn m bo c tiu chun.
7. Mi quan h gia chnh ph v c hi vi cc yu t cn li
Thng qua vic phn tch bn yu t c bn: iu kin yu t sn xut,
chin lc,c cu v mi trng cnh tranh, nhu cu trong nc cng nh cc
ngnh h tr v cc ngnh lin quan c th thy vai tr to ln ca Chnh ph
trong vic ch o thc hin tng hiu qu sn xut la go. Chnh ph a ra
c chin lc quan trng gip ci tin cc yu t u vo, khc phc c tnh
trng thiu ging v phn bn, ngn nga l lt v thin tai, tng cng o to
nng cao tay ngh ngi nng dn yn tm sn xut. ng thi c chnh sch
khuyn khch m rng quy m cc ngnh h tr nhm cung ng y cc yu
t sn xut c thit v kp thi ngi nng dn gieo trng, t to ra la go
t tiu chun p ng nhu cu tiu dng ca ngi dn trong nc cng nh
phc v qu trnh xut khu go ra th trng nc ngoi. t c mc tiu
ni trn B Thng mi Thi Lan lp ra bn tiu ban chuyn trch c lin
quan n bn yu t c bn trong sn xut la go. Mi tiu ban m nhn mt
khu nht nh nhm hng ti mc tiu chung l tng nng sut cy trng,
nng cao cht lng la go v thc y ngnh cng nghip xut khu go trn
ton th gii.
Hin nay, mt hng la go ca Thi Lan c uy tn trn th trng xut
khu, do nng dn ch trng mt s ging la c cht lng, c ng k r
22

rng, d nng sut khng cao. B Thng mi c quy trnh kim tra rt kht khe
cht lng go trc khi nhp kho, hu ht trnh c tnh trng thng li mua
go nc khc gi r, mua v bn gi cao ly chnh lch. V vy, vic m
rng th trng ra cc nc trong khu vc cng nh ngoi khu vc tr nn d
dng hn. y l c hi thun li Thi Lan c th qung b su rng thng
hiu la go ca mnh ng thi tip cn vi cc th trng tim nng nh M
v th trng chu U.
IV. Bi hc cho Vit Nam
Nh chng ta bit trong vi thp k qua, Chnh ph Thi Lan ra sc
chn hng nn nng nghip ca t nc v hng n mc tiu sn xut
nng nghip bn vng vi nhng chnh sch ht sc ci m cho nng dn cng
nh bt c nh u t no trong v ngoi nc mun tham gia vo lnh vc
trng trt, chn nui. y l mt i din m Vit Nam nn hc hi v rt ra
kinh nghim trong qu trnh sn xut v xut khu la go.
Thi Lan l nc xut khu go ln nht th gii v l mt trong nhng
nh sn xut hiu qu nht. Chnh sch la go Thi Lan lun lun c coi
trng ch khng phi ch v nh hng cho xut khu. Trong khi Chnh ph
Thi Lan khng xut khu go mc gi xung di 450 USD/tn m ch xut
khi gi ln 550 USD/tn nhng vn thu mua ca nng dn vi mc gi 550
USD/tn th Vit Nam li thu mua la ca nng dn vi gi r lm thit hi cho
h. Vn t ra y l Vit Nam nn t b cch xut khu chy theo thnh
tch thng qua con s triu tn v nn ch trng n s lng USD thu c.
Bi ton m Vit Nam vp phi l bi ton v gi tr khng phi l s lng.
Bn cnh nh nc Thi Lan c nhng chnh sch h tr tng
sc cnh tranh, vi nhiu hnh thc, nh: T chc hi ch trin lm hng nng
nghip, y mnh cng tc tip th... Ngoi ra, Nh nc Thi Lan cn tnh ton,
phn b khai thc ti nguyn thin nhin mt cch khoa hc v hp l. Qua ,
gp phn ngn chn tnh trng khai thc ti nguyn ba bi; kp thi phc hi
nhng khu vc m ti nguyn b suy thoi, gii quyt tt nhng mu thun
trong nng dn c lin quan n vic s dng t ai, a dng sinh hc, phn b
t canh tc...
Khi i t vng ng Bc Thi Lan qua Bng Cc n st vng bin
Pattaya, chng ta c cm nhn mt iu l qu t nng nghip ca nc ny
23

cn kh di do v c quy hoch kh bi bn; dc hai bn cc con ng

quc l, tnh l khng c chuyn dn ra chim t hai bn l ng lm nh, hay
lp hng qun bun bn, ln rung-vn lm nh my, xy cng ty... nh
Vit Nam.
Thi Lan c mt Qu d tr quc gia, di l Cc d tr la go lo
vic an ton lng thc. Qu d tr ny c ngun vn l ngn sch, c th vay
vn ca cc ngn hng, c giao nhim v bo m an ton lng thc trong
nc, iu ha lng thc tiu th trong nc v xut khu. H mua la ca
nng dn vi gi hp l, tn tr bo qun trong h thng kho (silo), sau ty
thi im s mua i bn li (o kho) nhm bo m quyn li ca nng dn v
n nh gi cho ngi tiu th, d nhin h cng c th kim li. Bn cnh cht
lng, chnh iu ny gip go Thi Lan lun c gi cao hn go Vit Nam
trn di 100 USD/tn. Trong khi , Vit Nam giao vic xut khu go v iu
ha an ninh lng thc cho Hip hi Lng thc Vit Nam (VFA). VFA c l
ch chuyn tm lm kinh doanh (thu mua xut khu) m xem nh nhim v an
ton lng thc quc gia. n nay qua tnh hnh th trng la go, c th thy
hnh nh VFA thiu mt k hoch an ton lng thc cho tng thng trong nm,
c bit l cho nhng thng thu hoch r v thng gip ht tin hnh thu mua
v o kho. Cch lm vic cng rt th ng, ch khi Th tng ni xut tin thu
mua la ca dn th mi i mua (lm nh y l nhim v ca Th tng!).
Chin lc nng nghip-nng thn v nng dn ca Vit Nam ni n vic
hp tc bn nh, nhng trong thc t trng ging g, bn ra sao, ch yu l do
nng dn t lo. Nh nc cha u t kho d tr ln, nh khoa hc thng dng
li nghin cu hoc chm trin khai, nh doanh nghip th ch chm cht cho
quyn li trc mt ca ring mnh, trong khi nh nng t nhn ging hoc t
tm ging, sn xut ra th khng c kho d tr, phi bn la ngay ly tin tr
n, u t lm v k tip nn buc phi bn theo gi ca doanh nghip t ra.
V vy chnh ph Vit Nam cn phi khuyn khch, h tr thnh lp cc
trung tm nghin cu, ng dng cc tin b v khoa hc-k thut trong nng
nghip, c bit ch trng n vic chuyn i ging cy trng nht l cc lo
ging la mi c u th, ph hp vi tng vng th nhng. Kin tr tuyn
truyn, vn ng ngi dn hc hi, nng cao kin thc, k nng trong sn xut
la; tng cng cng tc bo him x hi, gii quyt tt vn v vn v n,
thit lp cc h thng m bo ri ro cho nng dn nng dn yn tm sn
24

xut m khng phi mang ni lo thng trc v c ma mt gi, c gi

mt ma hoc u ra khng n nh,

KT LUN
L thuyt cnh tranh quc gia ca Michael Porter c vit thnh sch
vi hn mi ln ti bn v c dch ra mi hai th ting, cun sch thay
i hon ton quan nim ca chng ta v qu trnh to dng v duy tr s thnh
vng trong nn kinh t ton cu hin i. Nghin cu t ph ca Porter v
cnh tranh quc t nh hnh chnh sch quc gia cho nhiu nc trn th
gii. N cng lm thay i suy ngh v hnh ng cc bang, cc thnh ph,
cc cng ty v thm ch l ton b khu vc nh Trung M. Nm bt c iu
ny, cc nh sn xut mt hng go Thi Lan vn dng kh tt l thuyt ny
vi s pht huy mi lin h gia cc yu t trong m hnh v t c nhng
hiu qu nht nh, ngy cng nng cao tnh cnh tranh ca mt hng trn th
trng quc t.
Kinh t nng nghi p ca Thi Lan ang pht trin ht sc mnh m v
theo hng bn vng. Nng nghi p c nh nc h tr thng qua cc d n
ca chnh ph ho c ca hong gia trong vi c nghin cu ging, th nhng,
ti tiu, th trng tiu th sn phm.Thm vo l s phong ph di do ca
cc yu t sn xut c vai tr nht nh i vi li th cnh tranh quc gia nh:
t ai, kh hu, thy li, ging la, phn bn, lao ng gin n.Mt khc s
pht trin ca cc ngnh h tr v c lin quan, nhu cu trong nc cao, chin
lc c cu hp l, mi trng cnh tranh tt,cc tc ng tch cc ca Chnh
ph v c hi em li cng to ra li th cnh tranh tt cho mt hng ny.
Tuy nhin bn cnh cn c nhng mt hn ch cn tn ti ang v
s tc ng tiu cc ti s pht trin ca mt hng.V vy nhng gii php nhm
nng cao tnh cnh tranh ca mt hng trong tng lai c a ra chng ta
c th tin tng v s pht trin bn vng , khng nh v th, tn tui ca Go
Thi Lan.

25

Ti liu tham kho:

1. Gio trnh kinh t ngoi thng-Trng i hc Ngoi Thng- GS.TS
Bi Xun Lu & PGS.TS Nguyn Hu Khi- NXB Lao ng-X hi.
2. Cc trang web
http://quantrikinhdoanh.info/showthread.php/2841-L-thuyt-v-li-thcnh-tranh-ca-M.Porter
http://www.gentraco.com.vn/vn/tin-tuc/xuat-khau-gao-bai-toan-gia-tri.html
http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%C3%A1i_Lan
http://diendan.hocmai.vn/archive/index.php/t-26039.html
http://www.ttnn.com.vn/khu-vuc/278/tin-tuc/30612/tinh-hinh-xuat-khaugao-cua-thai-lan-sang-chau-phi.aspx
http://www.baomoi.com/Thai-Lan-giam-xuat-khau-gao-gia-gao-the-gioitang/45/6976136.epi
cng nhiu trang web khc.

26

Bng nh gi v cho im
STT

H v tn

Nhn xt

Vn Cng Mi

Tt

Phm Th Ngc Lm

Rt Tt

Phan H Vi

Rt Tt

Phm Th Kiu Oanh

Rt Tt

Phm Th Hin

Tt

Chanthamaly Bounsong

Kh

Paliya Sengaloun

kh

27

im
t nhn

im
ca
nhm