Professional Documents
Culture Documents
Da in Lý Thuyết Tập Mờ Và Logic Mờ
Da in Lý Thuyết Tập Mờ Và Logic Mờ
Da in Lý Thuyết Tập Mờ Và Logic Mờ
L thuyt tp m v logic m
Bi:
unknown
1/14
L thuyt tp m v logic m
Gii thiu
Nh bit, trong nhng suy lun i thng cng nh cc suy lun khoa hc, logic
ton hc ng mt vai tr rt quan trng.
Ngy nay, x hi cng pht trin th nhu cu con ngi ngy cng cao. Do , s tin
b ca khoa hc cng rt cao. Suy lun logic mnh gii thiu trong chng 1 (tm
gi l logic nguyn thy hay logic r) vi hai gi tr ng, sai hay 1, 0 khng gii
quyt c ht cc bi ton phc tp ny sinh trong thc t.
V d: qun o nh th no c gi l dy, l mng my git bit c m c ch
t ng sy kh cho hp l ?
Hay trong th vn c cu:
" Trng kia bao tui trng gi?
Ni kia bao tui gi l ni non? "
Khi nim trng gi hay ni non l khng c nh ngha r rng. Nhng bi ton nh
vy ngy mt nhiu hn trong cc lnh vc iu khin ti u, nhn dng h thng,... ni
chung l trong cc qu trnh quyt nh nhm gii cc bi ton vi cc d liu khng
y , hoc khng c nh ngha mt cch r rng (trong iu kin thiu thng tin
chng hn).
Mt cch tip cn mi mang li nhiu kt qu thc tin v ang tip tc pht trin
l cch tip cn ca l thuyt tp m (FUZZY SET THEORY), do gio s Lotfi Zadeh
ca trng i hc California - M ra nm 1965. Cng trnh ny thc s khai sinh
mt ngnh khoa hc mi l l thuyt tp m v nhanh chng c cc nh nghin
cu cng ngh mi chp nhn tng. Mt s kt qu bc u v hng nghin cu
tip theo gp phn to nn nhng sn phm cng nghip ang c tiu th trn th
trng. L thuyt tp m ngy cng phong ph v hon chnh, to nn vng chc
pht trin logic m. C th ni logic m (Fuzzy logic) l nn tng xy dng cc
h m thc tin, v d trong cng nghip sn xut xi mng, sn xut in nng, cc h
chuyn gia trong y hc gip chun on v iu tr bnh, cc h chuyn gia trong x
l ting ni, nhn dng hnh nh,...Cng c ch cht ca logic m l tin ha v lp
lun xp x vi php suy din m.
Trong chng ny, mc ch chnh l gii thiu khi nim tp m, logic m, tp trung
i vo cc php ton c bn v bc u i vo lp lun xp x vi php suy din m.
2/14
L thuyt tp m v logic m
3/14
L thuyt tp m v logic m
int
L thuyt tp m v logic m
Cc php ton v tp m
c th tin hnh m hnh ha cc h thng c cha tp m v biu din cc qui lut
vn hnh ca h thng ny, trc tin chng ta cn ti vic suy rng cc php ton logic
c bn vi cc mnh c chn tr trn on [0, 1].
Cho = {P1, P2, ...} vi P1, P2, ... l cc mnh . Tp m A trn tng ng vi
nh x v nh sau:
v : [0, 1]
Pi v(Pi)
Ta gi v(Pi) l chn tr ca mnh Pi trn [0, 1].
Php b
Php ph nh trong logic kinh in l mt trong nhng php ton c bn cho vic xy
dng php b ca 2 tp hp. suy rng php ny trong tp m chng ta cn ti ton
t v(NOT P). Ton t ny phi tha cc tnh cht sau :
5/14
L thuyt tp m v logic m
L thuyt tp m v logic m
7/14
L thuyt tp m v logic m
nh ngha 5:
Hm T : [0,1]2 [0,1] l php hi (t-chun) khi v ch khi tha cc iu kin sau:
- T(1, x) = x, vi mi 0 x 1.
- T c tnh giao hon, ngha l : T(x,y) = T(y,x), vi mi 0 x,y 1.
- T khng gim theo ngha : T(x,y) T(u,v), vi mi x u, y v.
- T c tnh kt hp : T(x,T(y,z)) = T(T(x,y),x), vi mi 0 x,y,z 1.
T cc tnh cht trn c th suy ra T(0,x) = 0.
V d :
T(x,y) = min(x,y)
T(x,y) = max(0,x+y-1)
T(x,y) = x.y (tch i s ca x v y)
nh ngha 6:
Cho hai tp m A, B trn cng khng gian nn vi hm thuc v A(a), B(a), cho
T l mt php hi .
ng vi php hi T, tp giao ca hai tp m A, B l mt tp m trn vi hm thuc
v cho bi :
AB(a) = T(A(a), B(a)) a
Vi T(x,y)=min(x,y) ta c :
AB(a) = min(A(a), B(a))
Vi T(x,y) = x.y ta c:
AB(a) = A(a).B(a) (tch i s)
Ta c th biu din php giao ca hai tp m qua hai hm T(x,y)=min(x,y) v T(x,y) =
x.y theo cc th sau y:
- Hnh a : Hm thuc v ca hai tp m A v B
8/14
L thuyt tp m v logic m
9/14
L thuyt tp m v logic m
10/14
L thuyt tp m v logic m
11/14
L thuyt tp m v logic m
n(S(x,y)) = T(nx,ny)
Php ko theo
Chng ta s xt php ko theo nh mt mi quan h, mt ton t logic. Ta c cc tin
sau cho hm v(P1 P2) :
- v(P1 P2) ch ph thuc vo v(P1), v(P2).
- Nu v(P1) v(P3) th v(P1 P2) v(P3 P2), P2
- Nu v(P2) v(P3) th v(P1 P2) v(P1 P3), P1
- Nu v(P1) = 0 th v(P1 P) = 1 , P.
- Nu v(P1) = 1 th v(P P1) = 1 , P.
- Nu v(P1) = 1 v v(P2) = 0 th v(P1 P2) = 0.
Tnh hp l ca nhng tin ny da vo logic kinh in v nhng t duy trc quan
ca php suy din. T tin ban u (v(P1 P2) ch ph thuc vo v(P1), v(P2))
khng nh s tn ti ca hm s I(x,y) xc nh trn [0,1]2 vi mong mun tnh chn
tr ca php ko theo qua biu thc
v(P1 P2) = I(v(P1), v(P2))
nh ngha 9:
Php ko theo ca mt hm s I : [0,1]2 [0,1] tha cc iu kin sau :
- Nu x z th I(x,y) I(z,y), y[0,1].
- Nu y u th I(x,y) I(z,y), x[0,1].
- I(0,x) = 1, x[0,1].
- I(x,1) = 1, x[0,1].
- I(1,0) = 0
12/14
L thuyt tp m v logic m
nh ngha 10:
Cho T l t-chun, A l t-i chun, n l php ph nh. Hm IS(x,y) xc nh trn [0,1]2
bng biu thc :
IS(x,y) = S(n(x),y)
V d : Cho = {1, 2, 3, 4, 5}, v A, B l cc tp m trong nh sau:
A = {(1,0), (2,1), (3,0.5), (4,0.3), (5,0.2)}
B = {(1,0), (2,0.5), (3,0.7), (4,0.2), (5,0.4)}
Vi S(x,y) = max(x,y) v n(x) = 1 - x ta c :
Is (0,0) = S(n(0),0) = 1
Is (1,0.5) = S(n(1),0.5) = 0.5
Is (0.5,0.7) = S(n(0.5),0.7) = 0.7
Is (0.3,0.2) = S(n(0.3),0.2) = 0.7
Is (0.2,0.4) = S(n(0.2),0.4) = 0.8
13/14
L thuyt tp m v logic m
14/14