Proracun Zapremine

Zapremina rotacionog tela
Dr piro Gopevi
Sadraj
Uvod
Zapremina tela proizvoljnog oblika
Telo dobijeno rotacijom krive oko x ose
Telo dobijeno rotacijom krive oko y ose
Telo dobijeno rotacijom zatvorene oblasti oko ose
paralelne sa x ili y osom
Neautorizovani tekst.
Uvod
U nalaenju zapremine tela susreemo se
sa istim problemom kao pri nalaenju
povrine
Intuitivno znamo ta je zapremina tela
Sada emo da damo, pomou
integralnog rauna, preciznu definiciju
zapremine tela
Cilindar
Startujemo sa jednostavnim tipom tela kao to
je cilindar
Sa slike se vidi da je cilindar ogranien sa
ravnom oblau B1, koja se
zove baza, i podudarnom
oblau B2 koja je
paralelna sa oblasti B1
Cilindar
Ako je:
povrina osnove A
visina cilindra (rastojanje od B1 do B2) je h
zapremina cilindra V je
V = Ah
Valjak
Posebno, ako je osnova krug prenika r,
tada se cilindar zove valjak i njegova
zapremina je
V = r2h = Ah
Zapremina tela
Problem: Nai zapreminu tela proizvoljnog
oblika
Reenje: Za telo S koje nije cilindar, prvo
seemo telo S u komade i aproksimiramo svaki
komad sa cilindrom
Zapreminu S dobijamo sabiranjem zapremina
cilindara
Zapremina tela
Telo S seemo (delimo) sa ravnima Px
Ravan Px , je normalna na x-osu i prolazi kroz taku
x, gde je a x b.
Presek ravni i tela je
ravna oblast koja se
zove popreni presek
tela S
Povrina ravne oblasti
je A(x)
Zapremina tela
Povrina poprenog preseka tela A(x) se
menja kako se menja x od a do b.
Zapremina tela
Seenjem tela ravnima Px1, Px2, . . . koja su na
istim rastojanjima x, telo S delimo na n
rebara jednake irine x
10
Zapremina tela
Ako izaberemo take xi* u [xi - 1, xi], moemo da
aproksimiramo i to rebro Si (deo tela S
koje lei izmeu ravni Pxi 1 i Pxi ) sa cilindrom
koji ima povrinu osnove A(xi*) i visinu x.
11
Zapremina tela
Zapremina i tog rebara Si je
V ( Si ) A( xi* )x
Sabiranjem zapremine svih rebara n, dobijamo

priblino zapreminu tela
n
V A( xi *) x
i =1
Aproksimacija postaje sve bolja i bolja kako n

Zamislite da rebra postaju sve tanja i tanja
12
Zapremina tela
Neka je S telo:
koje lei izmeu x = a i x = b
A(x) - povrina poprenog preseka tela S, u ravni Px
kroz x, je normalna na x-osu i neprekidna je
funkcija
tada je zapremina od S:
n
i =1
V = lim A( xi *)x = A( x) dx
x
Najvei je problem nai A(x)

13
Zapremina tela
Primer: Telo je 75cm dugo i 25cm iroko. Visina
tela se ravnomerno menja od 3cm do 10cm. Nai
zapreminu tela
A( x) = h 25
h=d+3
75cm
25cm
10cm
A( x)
3cm
A( x) = ( 757 x + 3) 25
V =
75
d : 7 = x : 75
75
7
75
x + 3) 25 dx = 12,187.5 cm
Lopta
Primer: Pokaite da je zapremina lopte
V = r
Reenje:
4
3
15
Lopta
Neka je centar lopte u koordinatnom poetku
Ravan Px see loptu po krugu iji poluprenik ,
na osnovu Pitagorine teoreme, je:
y= r x
2
Povrina poprenog
preseka je
A( x) = y = (r x )
2
16
Lopta
Iz definicije zapremine sa a = -r i b = r, imamo:
V = A( x) dx = ( r x ) dx
= 2 (r x ) dx
2
(Integrand je parana
funkcija)
2
3 r3
x
= 2 r x = 2 r
3 0
3
= r
4
3
17

Telo dobijeno rotacijom krive oko x ose
f(x)
Popreni presek je krug koji

je normalan na osu rotacije
a
A( x) = [ f ( x) ]
V = [ f ( x) ] dx
b

Primer: Naite zapreminu tela dobijenog
rotacijom oblasti ispod y = x oko x-ose od
0 do 1.
Reenje:
19

Oblast koja rotira prikazana je na prvoj slici
Ako rotiramo oko x-ose, dobijamo telo prikazano na
desnoj slici.
Kada preseemo telo kroz taku x, dobijamo disk
sa poluprenikom
x
20

Povrina poprenog peseka je:
A( x) = ( x ) 2 = x
Zapremina jednog cilindra sa visinom x je:
A( x)x = xx
21

Telo lei izmeu x = 0 i x = 1.
Zapremina tela je:
1
V = A( x)dx
0
= xdx
0
x
= =
2 0 2
2
22

Telo dobijeno rotacijom krive oko y ose
Popreni presek je krug koji
je normalan na osu rotacije.
A( y ) = [ x( y )]
V = [ x( y ) ] dy
d

rotaciom oblasti ograniene sa y = x3, y =
8, i x = 0 oko y-ose
Reenje:
24

Kada oblast rotira oko y-ose, ima smisla da se
delovi tela odsecaju normalno na y-osu i da se
zapremina nae intgracijom u odnosu na y
Seenjem na visini y,
dobijamo kruni disk
sa prenikom x,
gde je
x=
25

Povrina poprenog preseka kroz y je:
A( y ) = x = ( y ) = y
2
2/3
Zapremina cilindra je
A( y )y = y y
2/3
26

Poto telo lei izmeu y = 0 i y = 8, njegova
zapremina je:
8
V = A( y ) dy
0
= y dy
23
96
3
3
= 5 y
=
0
5
5
27

Zapremina tela dobijena rotacijom
zatvorene oblasti oko ose koja je paralelna
sa
b
x-osom V = a A( x) dx
d
y osom V = A ( y ) dy
c
28

Popreni presek je prsten
Naemo unutranji poluprenik prstena rin i
spoljanji poluprenik prstena rout . Tada je
A = (rout)2 (rin)2
29

Primer: Oblast zatvorena krivima y = x i y = x2
rotira oko x-ose. Naite zapreminu dobijenog
tela
Reenje:
30

Krive y = x i y = x2 seku se u takama (0, 0) i
(1, 1)
Popreni presek je prsten iji je unutranji prenik rin=x2 i
spoljanji rout= x
Oblast izmeu krivih, telo dobijeno rotacijom, i popreni
presek normalan na x-osu vide se na slici
31

Povrina prstena je
A( x) = x 2 ( x 2 ) 2 = ( x 2 x 4 )
Zapremina tela dobijenog rotacijom
2
V = A( x) dx = ( x x ) dx =
0
0
15
1
32

rotacijom oblasti izmeu krivih y = x i y = x2 oko
linije y = 2
Reenje:
33

Popreni presek je prsten
Unutranji poluprenik rin= 2 x,
Spoljanji poluprenik rout= 2 x2
34

Povrina poprenog preseka prstena je
2 2
2
A( x) = (2 x ) (2 x)
Zapremina tela dobijena rotacijom je
8
2 2
2
V = A( x) dx = ( 2 x ) (2 x) dx =
0
0
5
1
35

rotacijom oblasti izmeu krivih y = x i y = x2
oko linije x = -1
Reenje:
36

Kod horizontalnog prstena
Unutranji poluprenik rin= 1 + y
spoljanji poluprenik je rout=1 + y
37

Povrina poprenog preseka je:
A( y ) = 1 + y (1 + y )
Zapremina tela dobijenog rotacijom je
V = A( y )dy = 1 + y
0
0
(1 + y ) dy =
2
2
38
39
Zapremina
Zapremina tela koja nisu dobijena rotacijom
40
Zapremina
In the following examples, we find

the volumes of three solids that are
not solids of revolution.
41
Zapremina
Primer: The figure shows a solid with a circular
base
of radius 1. Parallel cross-sections
perpendicular to the base are equilateral
triangles.
Find the volume of the solid.
42
Zapremina
2
Lets take the circle to be x + y2 = 1.

The solid, its base, and a typical cross-section
at a distance x from the origin are shown.
43
Zapremina
As B lies on the circle, we have
y = 1 x
So, the base of the triangle ABC is

|AB| 2
= 1 x2
44
Zapremina
Since the triangle is equilateral, we see

that its height is 3 y = 3 1 x 2
45
Zapremina
Thus, the cross-sectional area is :
A( x) = 2 1 x 3 1 x
2
1
2
= 3(1 x )
2
46
Zapremina
The volume of the solid is:

1
V = A( x) dx
1
3(1 x ) dx = 2
2
3(1 x ) dx
2
x
4 3
= 2 3 x =
3 0
3
47
Zapremina
Primer: Find the volume of a pyramid
whose base is a square with side L
and whose height is h.
48
Zapremina
We place the origin O at the vertex

of the pyramid and the x-axis along its
central axis.
Any plane Px that
passes through x and
is perpendicular to
the x-axis intersects
the pyramid in a
square with side of
length s.
49
Zapremina
We can express s in terms of x by observing

x
s
2
s
from the similar triangles that =
=
h
L
2
L
Therefore, s = Lx/h
Another method is
to observe that the
line OP has slope
L/(2h)
So, its equation is
y = Lx/(2h)
50
Zapremina
Thus, the cross-sectional area is:

2
L 2
A( x) = s = 2 x
h
2
51
Zapremina
The pyramid lies between x = 0 and x = h.
So, its volume is: V =
A( x) dx
L2 2
x dx
2
h
h
L x
Lh
= 2 =
3
h 3 0
2
52
Zapremina
In the example, we didnt need to place

the vertex of the pyramid at the origin.
We did so merely to make the equations simple.
53
Zapremina
Instead, if we had placed the center of

the base at the origin and the vertex on
the positive y-axis, as in the figure, you can
verify that we would have
obtained the integral:
2
L
2
V = 2 (h y ) dy
0 h
2
Lh
=
3
h
54
Zapremina
Primer: A wedge is cut out of a circular
cylinder of
radius 4 by two planes. One plane is
perpendicular to the axis of the cylinder.
The other intersects the first at an angle of
30
along a diameter of the cylinder.
Find the volume of the wedge.
55
Zapremina
If we place the x-axis along the diameter

where the planes meet, then the base of
the solid is a semicircle
with equation
y = 16 x 2 , -4 x 4
56
Zapremina
A cross-section perpendicular to the x-axis at

a distance x from the origin is a triangle ABC,
2
whose base is y = 16 xand
whose height
is |BC| = y tan 30 = 16 x 2 3.
57
Zapremina
Thus, the cross-sectional area is:
1
2
A( x) = 16 x
16 x
3
2
16 x
=
2 3
1
2
58
Zapremina
The volume is:

4
V = A( x) dx
4
16 x
2 3
dx =
16 x ) dx
(
1
x
128
=
16 x 3 =
3
0 3 3
3
59
60

Proracun Zapremine

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Proracun Zapremine

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Zapremina rotacionog tela

Sabiranjem zapremine svih rebara n, dobijamo

Aproksimacija postaje sve bolja i bolja kako n

Najvei je problem nai A(x)

Zapremina rotacionog tela

Popreni presek je krug koji

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina jednog cilindra sa visinom x je:

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

Zapremina rotacionog tela

In the following examples, we find

Lets take the circle to be x + y2 = 1.

As B lies on the circle, we have

So, the base of the triangle ABC is

Since the triangle is equilateral, we see

Thus, the cross-sectional area is :

The volume of the solid is:

We place the origin O at the vertex

We can express s in terms of x by observing

Thus, the cross-sectional area is:

The pyramid lies between x = 0 and x = h.

So, its volume is: V =

In the example, we didnt need to place

Instead, if we had placed the center of

If we place the x-axis along the diameter

A cross-section perpendicular to the x-axis at

Thus, the cross-sectional area is:

The volume is:

You might also like