PITANJA

MANASTIRI I KULT RELIKVIJA

1) Nabrojte najznaajnije relikvije kod Srba u 19. veku: mosti sv Stefana Decanskog, mosti sv kneza Lazara,
mosti sv kralja Stefana Prvovencanog, srednjovekovna ikona Bogorodice Cajnicke
2)Kivot za moti Svetog Stefana Prvovenanog ktitorisala je: knjeginja Persida Karadjordjevic
3)Predstavu smrti Svetog Stefana Deanskog na unutranjoj strani poklopca kivota naslikao je: zograf
Anastas Konstantinovic
4) ije moti su se nalazile u manastiru Vrdniku: mosti kneza Lazara
5) Koji kult udotvorne ikone je uslovio podizanje nove crkve u 19. veku: kult ikone Bogorodice Cajnicke
6) ije moti su posle boravka u manastiru Feneku bile smetene u Kaleni: mosti sv Stefana Prvovencanog
7) Koje godine su prenete moti Svetog Stefana Prvovenanog iz Kalenia u Studenicu: 1839.godine
8) Najznaajnija relikvija obnovljene srpske drave- Kneevine/Kraljevine Srbije bile su: mosti Stefana
Prvovenacanog
9) Studenica je bila obnovljena zbog motiju: sv Stefana Prvovencanog
10) Na kom ikonostasu je Dimitrije Avramovi naslikao predstavu Svetog kneza Lazara, zbog motiju koje
su se tu uvale: na ikonostasu manastira Vrdnik
11) Iz Svete zemlje hodoasnici su donosili ikonu zvanu: Jerusalim
12)ta je najea predstava na paprinim ikonama donoenim iz manastira Hilandara: Bogorodica
Trojerucica i sam manastir Hilandar
13)Kopaniar Dimitar Staniev je izradio kivot za: mosti Stefana Decanskog
14) Krajem 19. veka, po krunisanju srpski vladari su ili na poklonjenje: mostima Stefana Prvovencanog
15) Koja se znaajna relikvija nalazi u parohijskom hramu, a ne u manastiru: ikona Bogorodice Cajnicke
16) Tokom Austrijsko-turskog rata Karadjordje Petrovi je pratio i uvao moti: sv kralja Stefana
Prvovencanog
17) Srpski hodoasnici u Svetu zemlju su koristili ruske: putpoise, prirucnike
18) U centralnom delu ikone Jerusalim predstavljeni su: obred sv. Ognja i Strasni sud
19) Nabrojte funkcije ikone Jerusalim: memorijska funkcija, moralisticko-didakticka dunkcija, molitvena
funkcija (privatna poboznost)

Liturgija i crkvena umetnost

1.) Koji prostor za odvijanje liturgije dobija na znaaju u pravoslavnim hramovima, poput Saborne crkve u
Beogradu: predoltarski prostor
2.) Navedite dva tipa asnih trpeza: sa jednom i sa cetiri stope
3) asne trpeze sa 4 stope se nalaze u: Vojvodini i Knezevini Srbiji
4) asne trpeze sa 1 stopom se nalaze u: crkvama vaseljenske patrijarsije
5) enski prostor u pravoslavnim hramovima 19. veka se prvobitno nalazio : priprata, galerija
6) Standardna liturgika tema, koja se sree na ikonostasima i u zidnom slikarstvu je: Tajna vecera
7) Iza asne trpeze postavljao se: zaprestoni krst
8) Navedite prostore unutar pravoslavnog hrama 19. Veka: priprata, naos, predoltarski prostor, oltar, gornje
mesto (galerija)
9) Nia proskomidije se nalazi u: severnom zidu oltara
10) Darohranilnica slui za: pohranjivanje svetih darova
11) Liturgija ne moe da se obavlja bez: antiminsa
12) Standardna likovna predstava na antiminsima 19. veka je: Polaganje Hrista u grob
13) U antiminse se uivaju: cestice (mosti) svetitelja
14) Liturgijske teme u pravoslavnim hramovima se predstavljaju u zidnom slikarstvu: Bog u slavi, Molitva o
casi, Pricesce apostola, Tajna vecera, Avramova zrtva, portreti arhijereja umestno Sluzbe arhijereja
15) Velika, okovana - prestona jevandjelja se postavljaju na: casnu trpezu

IKONOSTAS
1) Navedite tri tipa ikonostasa u 19. veku: ikonostasi na podrucju Vaseljenske patrijarsije, visoki ikonostasi
na podrucju Habrzburske monarhije i Knezevine Srbije, istoristicki ikonostasi
2) Kom tipu pripada ikonostas Saborne crkve u Beogradu? Visoki ikonostasi na podrucju Hab. Monarhije i
K. Srbije
3) Kom tipu pripada ikonostas crkve Svetog Nikole na Novom groblju u Beogradu? Istoristicki ikonostas
4) Kom tipu pripadaju ikonostasi Stare crkve u Kragujevcu i Saborne crkve u Vranju? Ikonostasi na
podrucju vaseljenske patrijarsije
5) Ko su slikari ikonostasa Stare crkve u Kragujevcu? Aleksa Lazovic i Janja Moler
6) Uticaj prilonitva i lokalne zajednice je posebno istaknut na jednom tipu ikonostasa. To su: ikonostasi na
podrucju vaseljenske patrijarsije

7) Koji tip ikonostasa je tesno povezan sa arhitekturom hanzenatike i srpsko-vizantijskog stila: istoristicki
ikonostasi
8) Navedite najeu liturgijsku temu na ikonostasima: Tajna vecera
9) Ikona Vaskrsenja Hristovog kao centralna ikona javlja se na ikonostasima tipa: visoki ikonostasi na
podrucju Hab. monarije i K.Srbije
10) Navedite simbolino znaenje ikonostasa: procelje Raja, ulaz u Nebeski Jerusalim
11) Kom tipu ikonostasa pripada ikonostas crkve u urugu? Istoristicki tip
12) Kom tipu ikonostasa pripada ikonostas crkve u Velikom Graditu? Visoki ikonostasi na podrucju Hab.
monarije i K. Srbije
13) Konstrukciju ikonostasa Saborne crkve u Beogradu izradio je skulptor iz Bea koji se zove? Dimitrije
Petrovic
14) Ciklus Stradanja Hristovih retko se javlja na ikonostasima 19. veka. Jedan od ikonostasa na kome je ovaj
ciklus prisutan u najvioj zoni, uz krst sa Raspeem Hristovima naslikao je Arsa Teodorovi. To je ikonostas:
Bogorodicine crkve u Zemunu
15) Navedite sastavne delove ikonostasa: carske dveri, bocne dveri, prestone ikone, vise zona ikona, krst na
vrhu
ZIDNO SLIKARSTVO
1) Navedite dva modela zidnog slikarstva u srpskim crkvama 19. Veka: a) prostor pod Vaseljenskom
patrijarsijom (zografsko) b) prostor Karlovace mitropolije (istorijsko)
2) Kom tipu pripada zidno slikarstvo Saborne crkve u Vranju? Prostor Vaseljenske patrijarsije
3) Zidno slikarstvo u Sabornoj crkvi u Beogradu slikao je Dimitrije Avramovi. Ko je bio ideator ovog
slikanog programa? Mitropolit Petar Jovanovic
4) Koja je standardna tema prvog svoda iznad soleje u zidnom slikarstvu hramova u Kneevini Srbiji i
Habzburkoj monarhiji? Bog u slavi
5) U nii proskomidije u zidnom slikarstvu hramova u Kneevini Srbiji i Habzburkoj monarhiji slika se:
Mrtvi Hrist (drugi nazivu za ovu predstavu : Evhartisticni Hrist, Hristos koji krvari iz rana)
6) U podunim crkvama kupolu zamenjuje: svod
7) Ciklus slika posveen Svetom Savi naslikao je Pavle Simi u kom manastiru? Kuvezdinu
8) Liturgijske teme u zidnom slikarstvu se sreu u prostoru: predoltarskog i oltarskog prostora
KNEZ MILO I VIZUELNA PROPAGANDA
1) Portret Kneza Miloa sa turbanom slikao je: Pavel Djurkovic
2) Knez Milo je podigao dvorske komplekse u: Pozarevcu, Kragujevcu, Topcideru (Beogradu)
3) Konak kneginje Ljubice, kao zasebni enski prostor proizaao je iz ije kulture? osmanske

4) Koja je struktura dvorskih kompleksa u Topideru, Kragujevcu i Poarevcu? Konak i crkva, pomocne
zgrade
5) Javni spomenik podignut u ast povratka kneza Miloa u Srbiju na drugu vladavinu je: Terazijska cesma
6) Koji deo odede je kneza Miloa isticao kao autentinog srpskog vladara? anterija (atila)
7) U spomen na Sentadrejsku skuptinu, na kojoj je doneta odluka da se knez Milo vrati u Srbiju Djura
Jaki je naslikao: Bakljada kroz Stambol kapiju
8) Navedite crkve koje je ktitorisao knez Milo: Topciderska crkva, Saborna crkva, Stara crkva u
Kragujevcu, crkva u Gornjoj Dobrinji
9) Prikaz kneza Miloa sa porodicom donosi se u knjizi: Joakima Vujica Putesevstvije po Serbiji
10) Slika Bakljada kroz Stambol kapiju nastala je: nakon Svetoandrejske skupstine 1858.godine
KARADJORDJE I KNEZ ALEKSANDAR KARADJORDJEVI
1) Ideologija Karadjordja i ustanika se jasno ogleda u: zastavama, ordenju i pecatima
2)Zastavu za srpske ustanike sa predstavom Svetog Stefana Prvovenanog naslikao je: Stefan Gavrilovic
3)Najvee gradilite ustanike Srbije bilo je u: Topoli
4) Ko su autori zidnog slikarstva u Karadjordjevoj crkvi u Topoli: Petar Nikolajevic i Jeremija Mihajlovic
5) U programu zidnog slikarstva Karadjordjeve crkve u Topoli vide se uticaji slikarstva manastira:Hilandara
6) Najpotovaniji vladarski svetiteljski kult kod Karadjordja i dinastije Karadjordjevi je: kult sv kralja
Stefana Prvovencanog
7) Kivot za moti Svetog Stefana Prvovenanog priloila je: knjeginja Persida Karadjordjevic
8) Galeriju likova iz Prvog srpskog ustanka za potrebu dvora kneza Aleksandra Karadjordjevia naslikao je:
Uros Knezevic
9)Dvor kneza Aleksandra Karadjordjevia bio je smeten u: gradsku kucu trgovca Stojana Simica na
Terazijama
10) Portret kralja Petra kao deteta u vojnikoj uniformi naslikao je: Arsenije Petrovic iz Bele Crkve
11) Dvorsku crkvu u Topoli obnovio je knez Aleksandar. Ikonostas je tada naslikao: Dimitrije Avramovic
POSLEDNJI OBRENOVII
KNEZ MIHAILO, KRALJ MILAN, KRALJ ALEKSANDAR
1) 1865. priredjen je veliki efemerni spektakl povodom 50 godina od: Takovskog ustanka
2) Spomenik knezu Mihailu izradio je: Enriko Paci

3) Vie fotografskih portreta, od neformalnih do vladarskih kneza Mihaila uradio je njegov upravitelj dvora:
Anastas Jovanovic
4) Litografiju kneza Mihaila u narodnom odelu izveo je: Anastas Jovanovic
5) Najvanija dinastika tema Obrenovia u vizuelnoj kulturi bila je: Takovski ustanak
6) Takovski ustanak su slikali: Djordje Krstic, Vinsent Kacler, Paja Jovanovic
7)Istorijske zasluge kneza Mihaila u oslobodjenju gradova u Srbiji istaknete su: na ostamentu spomenika
knezu Mihailu u Beogradu
8)Najraniji propagandne grafike u slubi kneza Milana Obrenovia izveo je: Eugen Ladislav Petrovic
9)Ikonostas crkve u Gornjoj Dobirnji priloio je: kralj Milan
10) Oslobodjenjem Nia kralj Milan je proglaen (poredjen sa): Stefanom Nemanjom
11) kapelu Svetog Simeona na horu nike Saborne crkve priloio je: kralj Milan
12) Za potrebe kog srpskog vladara je izgraen Novi dvor? Mihaila Obrenovica
12) Gde je sahranjen kralj Milan Obrenovi? U manastiru Krusedol
13) Djordje Jovanovi je izveo spomenike knezu Milou u: Pozarevcu i Negotinu
14) Proslava 500 godinjice Kosovskog boja je povezana sa krunisanjem: kralja Aleksandra Obrenovica
15) Za potrebe krunisanja kralja Aleksandra Obrenovia, Mihailo Valtrovi je uradio nacrt za vladarsku
insigniju - orden: Krst kneza Lazara
16) Miropomazanje kralja Aleksandra Obrenovia se odvilo u: manastiru Zica
17) Prvi vladar koji je posetio Hilandar posle srednjeg veka bio je: kralj Aleksandar Obrenovic
18) Miroslavljevo jevandjelje su monasi manastira Hilandara dali: kralju Aleksandru Obrenovicu
19) Poput srednjovekovne vladarke oblaila se: kraljica Draga Obrenovic
20) Crkvu u Velikoj Krsni ktitorisala je: kraljica Draga Obrenovic
KRALJ PETAR KARADJORDJEVI
1) Oplenac je zadubina : kralja Petra I Karadjordjevica
2) Nacrt krune, odede I predmeta za krunisanje kralja Petra uradio je: Mihajlo Valtrovic
3) Vladarska ideologija kralja Petra bila je povezana sa kultom: Karadjordja (Sv. Stefana Prvovencanog,
cara Dusana)
4) Plakete na kojima su prikazani Kralj Petar i Karadjordje uradio je : Djordje Jovanovic, ali i Petar Ubavkic
5) Poput kralja Aleksandra i kralj Petar je posetio: manastir Hilandar

6) Kralj Petar je inicirao podizanje dinastike spomen crkve i za nju je raspisao javni konkurs: za izgradnju
Oplenca

JAVNA
1) ta je to javni spomenik? Objekat koji sadrzi memorijalne vrednosti i cije javno dejstvo doprinosi
izgradnji nacije i moze da ima politicki znacaj
2) Navedite forme javnih spomenika: spomen ramovi, spomen grobovi, spomen kuce, spomenici u
gradskom i slobodnom prostoru, spomen cesme i fontane, spomen zdanja
3) Najvaniji spomen hram kod Srba je: hram Sv Save
4) Zato nije bilo spomenika skulptura u javnom prostoru kod Srba pre kraja 19. Veka ? Zato sto Srbija
nije bila slobodna pa nisu mogli da podizu spoenike
5) ta su to javne sveanosti? Kratkotrajni skupovi uz pomoc kojih su se mogle probuditi smocije naroda i
moglo se njima manipulisati ; efemerni spektakli
6) Navedite razliite forme javnih sveanosti : krinisanje, sahrane, jubileji ; crkvene, vojne, politickodinasticke, gradjanske
7) Navedite jedan efemeralni spektakl: docek Milosa i Mihaila Obrenovica pri povratku u Srbiju, 50 godina
od Takovskog ustanka 1865., krunisanje kralja Aleksandra Obrenovica
8) Trijumfalne kapije su se podizale za potrebe:vladarskih javnih svecanosti (krunisanja)
9) Navedite neki od grobova, koji imaju karakter javnih spomenika: grob Branka Radicevica, vojnicko
groblje oslobodilaca Beograda, grob Dositeja Obradovica i Vuka Karadzica u Sabornoj crkvi
10) Koja su javna zdanja: skole, bolnice, crkve, opstineske i seoske kuce, parlament, univerzitet, muzej,
hotel, banke i kafane
PRIVATNA
1) Autoportret sa fesom naslikao je: Steva Aleksic
2) Idealizovanje privatnog ivota povezano je sa: jacanjem nacionalne svesti
2) Ko se sve predstavlja na gradjanskim portretima 19. veka: deca, cele porodice, trgovci, bogate zanatlije,
ugledni gradjani
3) Da li postoji potpuna razdvojenost izmedju privatnog i javnog prostora: ne
4) Koji je to javni prostor u privatnim kuama: divanhana, salon (dnevna soba)
5) Krsna slava je jedan od najznaajnijih praznika kod Srba. Kako je ona uticala na vizuelno oblikovanje
privatnog prostora? Prevashodno na ikone, ali i na primenjenu umetnost (case, tacne)
6)Da li je privatni prostor mogao da se ideologizuje? Da (predstava vladara, graficki listovi sa nacionalnim
likovima, posudje sa grbom)
7) Navedite neku od patritoskih ikona, koje je distribuirao Petar Nikoli: Seoba Srba, Kosovka devojka,
Hercegovacki begunci, krsna slava

NACIONALNA IDEJA I PROPAGANDA

1) Navedite topose umetnosti nacionalizma : narod, teritorija, proslost, heroji
2) Navedite strukturu nacionalnih heroja : vladari, svetitelji, narod
3) Navedite slike nastale povodom Bosansko-hercegovakih ustanaka: Utopljenica, Bosansko-hercegovacki
begunci (Otmica Hercegovke, Hercegovacko roblje)
4) Navedite neke izlobe na kojima je bila iskaivana nacionalna propaganda: Svetske izlozbe (npr. Pariz
1900., Rim 1911.), Milenijumska izlozba u Budimpesti 1896.
5) Slika Seoba Srba je nastala za potrebe? Milenijumska izlozba u Budimpesti 1896.
6) Prolost je jedan od najvanijih toposa u umetnosti nacionalizma. Navedite neko od dela, koje je sa ovim
toposem povezano: Pad Stalaca, Knezeva vecera, Boj na Kosovu- kenzu Lazaru konja ubise
7)Narod, je jedan od najvanijih toposa u umetnosti nacionalizma. Navedite neko od dela, koje je sa ovim
toposem povezano: Bosanosko-hercegovacki begunci, Seoba Srba, Utopljenica, Na studencu
8)Teritorija je jedan od najvanijih toposa u umetnosti nacionalizma. Navedite neko od dela, koje je sa ovim
toposem povezano: Seoba Srba, Bosansko-hercegovacki begunci, Crnogorski ustanici, radovi Djordja
Krstica za album kraljice Natalije
9) Slika Seoba Srba proizilazi iz dva vana toposa, koja? Teritorija i proslost
10) Slika Bosanko-hercegovaki begunci Uroa Predia je povezana sa toposom: naroda