Uvodna razmatranja

Elektrine mree Spojne sheme bilo kako povezanih izvora i otpornika,

ako su otpornici linearni onda je i mrea linearna.

OSNOVE RJEAVANJA
LINEARNIH MREA
ISTOSMJERNE STRUJE

12/21/2006

Cilj:
UPOZNATI KARAKTERISTIKE ELEKTRINE MREE
I PRONAI OPTIMALNU METODU RJEAVANJA

12/21/2006

Uvodna razmatranja

Osnovne definicije

Postoje dvije osnovne mogunosti rjeavanja elektrinih

mrea:
na osnovu poznatih podataka mree potrebno je

izraunati struje, napone i snage ANALIZA

na osnovu poznatih struja i napona potrebno je odrediti
elemente mree SINTEZA

12/21/2006

GRANA - dio elektrine mree koji se sastoji

samo od serijski spojenih izvora i otpora kroz koje u
svakom trenutku prolazi struja iste jakosti
VOR
- toka u kojoj se sastaju barem tri ili
vie grana
KONTURA - bilo koji zatvoreni put sastavljen od
nekoliko grana (nezavisne konture - svaka sljedea
razlikuje se od prethodnih barem za jednu granu)
12/21/2006

METODA SUPERPOZICIJE

Zasniva se na principu da se struje kroz pojedine

otpore mree proraunavaju postepeno, tako da
se uvijek SVI IZVORI OSIM JEDNOG KRATKO
SPOJE i raunaju struje kroz pojedine grane
mree.
PRVI KORAK:
- Aktivan je izvor U1, a
izvor U2 je kratko
spojen.
- Raunamo sve struje i
padove napona u
ovakvom strujnom
krugu

Ova metoda ne
pojednostavljuje
rjeavanje mree, ali
omoguava da se
analizira utjecaj
svakog pojedinog
izvora na cijelu mreu.

12/21/2006

12/21/2006

Drugi korak:
RI = R1 + R23 = R1 +
I11 =

U1
RI

`
U 23
= I11 R23

12/21/2006

R2 R3
R2 + R3

I 21 =

- Aktivan je izvor U2, a

izvor U1 je kratko
spojen.
- Raunamo sve struje i
padove napona u
ovakvom strujnom
krugu

`
U 23
R2

`
U 23
I 31 =
R3

12/21/2006

 Trei korak:
- Nacrtamo konture
mree i na njoj ucrtamo
sve smjerove struja iz
prethodna dva koraka
- Da bismo dobili stvarne
struje kroz pojedine
grane, treba ih zbrojiti
prema predlolku
I1 = I11 I12
I2 = I22 I21
I3 = I32 + I31

R R
RII = R2 + R13 = R2 + 1 3
R1 + R3
I 22 =

U2
RII

U13` = I 22 R13

12/21/2006

I12 =

U13`
R1

I 32 =

U13`
R3

12/21/2006

Primjer: 1
U mrei prema silici treba metodom
superpoziciji odrediti struje I1, I2, I3. Zadano je
U1 = 36 V
I1
U2 = 4 V
I2
U3 = 24 V
R1 = 1
R2 = 3
R3 = 1
R4 = 6
12/21/2006

11

10

Prvi korak: Aktivan je izvor U1, a ostali su ugaeni

I/1

I/2

I/3

R / = R1 + R2 +

R3 R4
R3 + R4

R / = 4,857

I3

I1/ =

U1
= 7,41A
R/

U 34 = I1/ R34 = 6,35V

I 2/ =
12/21/2006

U 34
= 6,35 A
R3

I 3/ =

U 34
= 1,06 A
R4
12

Drugi: Aktivan je izvor U2 a ostali su u kratko spojeni

I//1

I//2

I//3

R // =

Trei: Aktivan je izvor U3, a ostali su kratko spojeni

( R1 + R2 ) R4
+ R3
( R1 + R2 ) + R4

I///1

I///3

U2
= 1,176 A
R //

I///2

U124 = I 2// R124 = 2,82V

I1// =

U124
= 0,705 A
R1 + R2

I 3// =

U124
= 0,47 A
R4

12/21/2006

( R1 + R2 ) R3
+ R4
( R1 + R2 ) + R3

R /// = 6,8

R // = 3,4

I 2// =

R /// =

I1///
13

I 3/// =

U3
= 3,53 A
R ///

U123 = I 3/// R123 = 2,83V

U 123
U
=
= 0,71A
I 2/// = 123 = 2,83 A
R1 + R2
R3

12/21/2006

14

Zavrni dio: Nacrtajmo mreu spoja i oznaimo struje

I/1

I//1 I///1

I/2

I/3

I//2
I///2

I//3
I///3

I1 = I/1 I//1 I///1

I1 = 7,41-0,705-0,71= 6 A

I2 = I/2 I//2 + I///2

I2 = 6,35 1,176 +2,83 = 8 A
I3 = I/3 + I//3 - I///3
I3 = 1,06 + 0,47 3,53 = -2 A
12/21/2006

15