Pasurit nntoksore

Vite me radh, shfrytzimi i metaleve ka qene mbeshtetja

kryesore ekonomike, qysh prej koheve para Romake.
Iliret, Romakt, Bizantt, Saksont, Turqit, Francezt dhe
Britanikt kan kryer nje shfrytzim ekstensiv ne rajon.
Keto veprimtari kan qen t bazuar mbi nj seri prej
nnt minierash, pes prej t cilave prbjne kompleksin
e sotm t Treps.

Edhe pse informatat e sakta pr pasurit

nntoksore t Kosovs nuk dihen, ato t cilat
njihen e bjn vendin ton nj shtet mjaft t
pasur me minerale dhe pasuri t tjera
nntoksore.

Vendburimet m
t rndsishme
t plumbit dhe
zinkut jan gjetur
n pjesn verilindore t
Kosovs

Ato i prkasin
brezit
mineralmbajts
t Pb-Zn, me
gjatsi pr m
shum se 80 km
dhe prfshin
disa miniera.

Mitrovic

Prishtin

Pej

Gjilan
Gjakov

Ferizaj

Prizren

Rezervat e vrtetuara

Miniera e Bellobrdos
Minierat: Koporic dhe Zhutaprla
Belo Brdo
Leshak

Kopori

4.431.227t

Leposavi

Shkritorja e Pb
Zvean

Dubok

Zubin Potok

Miniera Stantrg &

Vendburimet satelite
Flotacioni n
Tuneli i Par

Krpimeh

Mitrovic

Rafineria e Zn
Mitrovic

Podujev

Zvean
Batllav

Vushtrri

Runik

Orllan

Skenderaj

Gurakoc
Jashanic

Trstenik

Obiliq

Strezoc

Klin

Krushec

Fush Kosova

Komoran
Slatin

Gllarev

Graaric

Drenas
Magur

Llapushnik
Irzniq

Lipjan

Minierat
qndrore
39.901.385t

Miniera uka e Batllavs

Budisaci
Raushic

Ag-98.8g/t

Pb-4.02%, Zn-3.25%,
Ag-76g/t

Keqekoll

PRISHTIN

Pej

Pb-6.66%,
Zn4.67%,

Miniera Crnac

Soanic

Bajgor

Daan

Minierat
e veriut

Flotacioni n Leposavi

Kamenica
Bresalc

Prilep

Miniera Ajvalia
(e fundosur)
Miniera Artan

Gjilan

Junik

Malishev Bellanic
Rahovec

Muibaba
Pozharan

Gjakov
Rogov

Shtime

Suharek
Krusha e Madhe

Ferizaj

Zhegr
Viti

Mushtisht

Qafa e
Prushit

Shtrpc

Prizren
Mushnikov

Zhur
Vrbrica

Lubij e P.

Brod

Kaanik

Minierat: Kishnic dhe

Badoc
Minierat e
(e fundosur)
Flotacioni n
Graanic

Brodosac

Brod

Harta e minierave, vendburimeve,

flotacioneve, shkritores dhe rafineris s
Treps

jugut
14.400.000t,
Pb-4.41%, Zn6.85%, Ag-103g/t

Burimet minerale kryesore

Plumbi
Zinku
Argjendi
Linjiti
Nikeli
Kromi
Bakri
Magnezi
Boksidet
Hekuri

Burimet e mineraleve
Linjiti ka rndsi t jashtzakonshme pr Kosovn.
Ai kontribuon me 97 % te prodhimit t energjis
totale elektrike me 3 % t bazuar n Hidrocentrale.
Me 14700 milion ton, Kosova zotron vendin e pest
me rezervat industriale t linjitit n Europ.
Historikisht shfrytzimi i linjitit daton qysh prej vitit
1922, kur filloi shfrytzimi me punime nentokesore te
cekta ne shkalle te voge ne pellgun e Kosoves.

Miniera e Kishnics
Duke u bazuar n t dhnat e drejtorit t miniers s
Kishnics z. Xhemajli:

Miniera e Kishnics eksziston q nga shekulli 14. At

e kishin zotruar francezt, agnlezt dhe serbt.

Xehet e ksaj miniere prmbajn kryesisht minerale

si plumbi, zinku dhe argjendi.

Para viteve 90 n miniern e Kishnics kan

punuar 1800 puntor, ndrsa sot jan vetm 400
puntor dhe nuk jane aq aktiv.

Sot kjo minier eksporton xehen bruto n Zvicrr,

duke mos ditur prbrjen e sakt t metaleve n
kto xehe.

N funksion sht vetm pjesa e miniers

siprfaqsore.

Miniera nntoksore sht fundosur nga uji dhe nuk

sht n funksion.

Miniera e Kishnices

Flotacioni
Flotacioni (pastrimi i
metaleve) ka filluar
punn n shtator t
vitit 1932. Xehja nga
Artana deri n
flotacion bartej me
teleferik me gjatesi
te pergjithshme prej
21 km.

Ndikimi n mjedis i aktiviteteve

n miniera

Prpunimi dhe nxjerrja e ktyre mineraleve shpesh

shkakton edhe dme t mdha n mjedis. Sidomos n
Kosov ku teknologjia e prdorur sht mjaft e vjetrsuar.

Prfundim
Si u pa m lart Kosova ka burime t
mjaftueshme nntoksore q garanton
n t ardhmen nj zhvillim ekonomik m
t madh.
Me funksionalizimin e ktyre minierave
mund t punsohen mbi 20 000
puntor.

Punuan

Ariton Dermaku
Gem Abdullahu
Lorik sfishta
Etnik Krasniqi
Uke Gashi