INTERNACIONALNI UNIVERZITET TRAVNIK

SAOBRAAJNI FAKULTET

Tema:
ANALIZA PROMETNE SIGNALIZACIJE NA RASKRIJU KOD
HOTELA LIPA
SEMINARSKI RAD

Predmet: Planiranje saobraaja

Profesor: Doc.sc. Sinan Alispahi
Asistent : Mr.sc Azra Zaimovi

Student:Klopi Denad
Br.indexa: 39/10

SADRAJ
1.

Uvod..................................................................................................................... 3

2. Opis postojeeg stanja, lokacije, dionice, objekta ukljuujui geometriske,

saobraajno tehnike i ostale relevantne elemente....................................................4
3.

Obim i struktura saobraaja u vrnom satu..........................................................8

4.

Nivo saobraajne usluge na datoj lokaciji/dionici/objektu u vrnom satu...........22

5.

Prijedlog mjera za poboljanje funkcionisanja saobraaja..................................23

6.

Zakljuak............................................................................................................ 24

7.

Spisak tabela:..................................................................................................... 25

8.

Spisak slika:........................................................................................................ 26

9.

Literatura:........................................................................................................... 27

1. Uvod
Saobraaj je izuzetno kompleksna djelatnost i ima veliki uticaj na sve oblasti ivota. ovjek je u
svakodnevnom ivotu uesnik u saobraaju ili korisnik transportnih usluga ili istovremeno i
jedno i drugo. Saobraaj predstavlja kretanje vozila, ljudi ili informacija na odreenoj lokaciji,
irem prostoru ili mediju. Tako da npr. moemo o saobraaju govoriti na raskrsnicama, na dijelu
puta, na cijelom putu, na cijeloj saobraajnoj mrei, na web-stranici interneta itd. Podaci o
saobraaju koji se prikupe na terenu koriste se za prognoze saobraaja, ocjenu bezbjednosti,
projekciju trokova i ocjenu stepena udovoljenja razliitim zahtjevima i standardima. Nakon
prikupljenih podataka na terenu i obrade tih podataka odgovarajuim statistikim i drugim
analizama, dobivaju se informacije iji kvalitet zavisi od metode prikupljanja i analize podataka.
Bolji podaci o saobraaju vode k boljem planiranju, projektovanju i donoenju boljih odluka.
Zadaci koji su uraeni u ovom seminarskom radu su sljedei:
1. Opis postojeeg stanja, lokacije, dionice, objekta ukljuujui geometriske, saobraajno
tehnike i ostale relevantne elemente,
2. Obim i struktura saobraaja u vrnom satu,
3. Nivo saobraajne usluge na datoj lokaciji, dionici, objektu u vrnom satu,
4. Prijedlog mjera za poboljanje funkcionisanja saobraaja,
5. Zakljuak.

2. Opis postojeeg stanja, lokacije, dionice, objekta ukljuujui

geometriske, saobraajno tehnike i ostale relevantne elemente
Zadatak ovog seminarskog rada jeste da obradim raskrsnicu i nacrtam skicu ove raskrsnice koja
je na pravcu Istok Zapad, tj. magistralni put M5.
.
Raskrsnica se nalazi izmeu stambene zgrade i ehidskog mezarja, koje se nalaze s desne strane,
a sa lijeve strane nalazi se Hotel Lipa i crkva.
.
Na ovoj raskrsnici, na kojoj sam dobio zadatak da snimam saobraaj i na osnovu snimanja
saobraaja da uradim seminarski rad, dolazi do ukrtavanja puteva. Tako da desno (sjever) vodi k
ehidskom mezarju i lijevo (jug) vodi k centri grada Travnik.
.
Magistralni put sadri dvije kolovozne trake, koje su fiziki odvojene, svaka kolovozna traka ima
dvije saobraajne trake, a put koji vodi k centru grada ima jednu kolovoznu i dvije saobraajne
trake. Put koji vodi k ehidskom mezarju ima jednu kolovoznu i svoje saobraajne trake.
.
Na
raskrsnici se nalaze strelice za smjer nacrtane na kolovozu koji vodi Istok Zapad i lijevo centar
grada. Takoer, na kolovozu iz pravca Zapad Istok nacrtane su strelice za smjer koji usmjerava
desno za centar grada i lijevo za ehidsko mezarje i prav prema Sarajevu (istok). Na kolovozu
koji vodi iz centra ucrtane se strelice za smjer koji usmjerava lijevo tj. zapad, zatim pravo ili
sjever koji vodi d ehidskog mezarja i desno, tj. istok ka izlazu iz grada Travnik.
Raskrsnica je regulisana svjetlosnom signalizacijom (semafori) i saobraajnim znakovima. Na
raskrsnicama se nalaze sljedei saobraajni znakovi:
.
- Stop, postavljen od ehidskog mezarja prema raskrsnici,
,
- Zabrana zaustavljanja i parkiranja, postavljen iz pravca Istok, pored ehidskog mezarja,
- Znak obavezan smjer obilaska s desne strane, postavljen na poetku zelenog ostrva u oba
smjera.
Ciklus za vozila traje u vremenskom intervalu od 66 sec. Zeleno svjetlo za vozila traje 20 sec.
Crveno svjetlo za vozila traje 43 sec. uto svjetlo traje 3 sec. Ciklus za pjeake traje 62 sec. I to
zeleno svjetlo traje 32 sec. Crveno svjetlo traje 30 sec. Ovo se odnosi na pravce Jug Sjever i
Zapad - Istok. Suprotno su sljedei ciklusi:
,
Ciklus za vozila traje 66 sec. Zeleno svjetlo traje 26 sec. Crveno svjetlo 37 sec. uto svjetlo 3
sec.
Ciklus za pjeake pjeake traje od 65 sec. I to zeleno svjetlo traje 35 sec. Crveno svjetlo traje 30
sec.

Sematski prikaz raskrsnice

Slika raskrsnice
5

Slika 1.

Slika 2.

Slika 3.

Slika 4.
7

3. Obim i struktura saobraaja u vrnom satu

Tabela 1. Nivo saobraaja na dionici od Istok Zapad.
Vrijeme
15:00 - 15:15
15:16 - 15:30
15:31 - 15:45
15:46 - 16:00
16:01 - 16:15
16:16 - 16:30
16:31 - 16:45
16:46 - 17:00
Ukupno:

Teretna
vozila
19
16
22
20
14
17
21
20
149

Putnika
vozila
61
67
78
73
64
70
64
55
532

Motocikl

Autobusi

Ostala vozila

1
4
2
4
1
5
1
2
20

8
3
7
5
7
5
5
0
40

1
0
3
0
0
2
0
0
6

Dijagram 1.
600
500
400
300
200
100
0

Teretna vozila Putnika vozila

Motocikli

Autobusi

Ostala vozila

Dijagram 1. Nivo saobraaja na dionici od Istok Zapad

Tabela 2. Nivo saobraaja na dionici od Istok Jug.

Vrijeme
15:00 - 15:15
15:16 - 15:30
15:31 - 15:45
15:46 - 16:00
16:01 - 16:15
16:16 - 16:30
16:31 - 16:45
16:46 - 17:00
Ukupno:

Teretna
vozila
0
3
0
2
5
4
7
1
22

Putnika
vozila
12
11
28
15
25
30
12
17
150

Motocikl

Autobusi

Ostala vozila

0
0
0
0
1
3
1
1
6

0
0
0
0
0
0
0
0
0

0
0
1
0
0
1
0
0
2

Dijagram 2.
160
140
120
100
80
60
40
20
0

Teretna vozila Putnika vozila

Motocikli

Autobusi

Ostala vozila

Dijagram 2. Nivo saobraaja na dionici od Istok Jug.

Tabela 3. Nivo saobraaja na dionici od Istok Sjever.

Vrijeme
15:00 - 15:15
15:16 - 15:30
15:31 - 15:45
15:46 - 16:00
16:01 - 16:15
16:16 - 16:30
16:31 - 16:45
16:46 - 17:00
Ukupno:

Teretna
vozila
0
0
0
1
0
0
0
0
1

Putnika
vozila
7
3
7
2
0
3
0
2
24

Motocikl

Autobusi

Ostala vozila

0
1
0
1
0
0
0
0
2

0
0
0
0
0
0
0
0
0

0
1
0
0
0
0
0
0
1

Dijagram 3.
25
20
15
10
5
0

Teretna vozila Putnika vozila

Motocikli

Autobusi

Ostala vozila

Dijagram 3. Nivo saobraaja na dionici od Istok Sjever.

10

Tabela 4. Nivo saobraaja na dionici od Zapad Istok.

Vrijeme
15:00 - 15:15
15:16 - 15:30
15:31 - 15:45
15:46 - 16:00
16:01 - 16:15
16:16 - 16:30
16:31 - 16:45
16:46 - 17:00
Ukupno:

Teretna
vozila
8
7
12
17
6
8
13
10
81

Putnika
vozila
83
62
67
93
89
75
55
65
589

Motocikl

Autobusi

Ostala vozila

1
1
1
1
3
0
0
3
10

4
9
6
1
3
5
6
2
36

1
0
0
0
0
0
0
0
1

Dijagram 4.
600
500
400
300
200
100
0

Teretna vozila Putnika vozila

Motocikli

Autobusi

Ostala vozila

Dijagram 4. Nivo saobraaja na dionici od Zapad Istok.

11

Tabela 5. Nivo saobraaja na dionici od Zapad Sjever.

Vrijeme
15:00 - 15:15
15:16 - 15:30
15:31 - 15:45
15:46 - 16:00
16:01 - 16:15
16:16 - 16:30
16:31 - 16:45
16:46 - 17:00
Ukupno:

Teretna
vozila
0
0
0
0
0
0
0
0
0

Putnika
vozila
9
3
3
3
4
0
5
1
28

Motocikl

Autobusi

Ostala vozila

0
0
0
0
0
0
0
0
0

0
0
0
0
0
0
0
0
0

0
0
0
0
0
0
0
0
0

Dijagram 5.
30
25
20
15
10
5
0

Teretna vozila Putnika vozila

Motocikli

Autobusi

Ostala vozila

12

Dijagram 5. Nivo saobraaja na dionici od Zapad Sjever.

Tabela 6. Nivo saobraaja na dionici od Zapad Jug.

Vrijeme
15:00 - 15:15
15:16 - 15:30
15:31 - 15:45
15:46 - 16:00
16:01 - 16:15
16:16 - 16:30
16:31 - 16:45
16:46 - 17:00
Ukupno:

Teretna
vozila
0
0
3
2
0
0
2
2
9

Putnika
vozila
17
10
10
5
8
7
13
6
156

Motocikl

Autobusi

Ostala vozila

0
0
1
1
0
0
0
0
2

0
0
0
0
0
0
0
0
0

2
0
0
0
0
0
0
1
3

13

Dijagram 6.
160
140
120
100
80
60
40
20
0

Teretna vozila Putnika vozila

Motocikli

Autobusi

Ostala vozila

Dijagram 6. Nivo saobraaja na dionici od Zapad Jug.

Tabela 7. Nivo saobraaja na dionici od Jug Istok.

Vrijeme
15:00 - 15:15
15:16 - 15:30
15:31 - 15:45
15:46 - 16:00
16:01 - 16:15
16:16 - 16:30
16:31 - 16:45
16:46 - 17:00
Ukupno:

Teretna
vozila
3
1
2
2
0
1
2
2
13

Putnika
vozila
12
15
10
25
30
12
17
11
132

Motocikl

Autobusi

Ostala vozila

0
0
2
0
1
0
0
0
3

0
0
0
0
0
0
0
0
0

2
1
0
0
1
0
0
0
4

14

Dijagram 7.
140
120
100
80
60
40
20
0

Teretna vozila Putnika vozila

Motocikli

Autobusi

Ostala vozila

Dijagram 7. Nivo saobraaja na dionici od Jug Istok.

Tabela 8. Nivo saobraaja na dionici od Jug Sjever.

Vrijeme
15:00 - 15:15
15:16 - 15:30
15:31 - 15:45
15:46 - 16:00
16:01 - 16:15
16:16 - 16:30
16:31 - 16:45
16:46 - 17:00
Ukupno:

Teretna
vozila
1
1
0
1
0
0
1
1
5

Putnika
vozila
2
3
0
1
3
1
0
2
12

Motocikl

Autobusi

Ostala vozila

2
1
0
0
2
0
0
1
6

0
0
0
0
0
0
0
0
0

1
0
0
1
0
0
1
0
3

15

Dijagram 8.
12
10
8
6
4
2
0

Teretna vozila Putnika vozila

Motocikli

Autobusi

Ostala vozila

Dijagram 8. Nivo saobraaja na dionici od Jug Sjever.

Tabela 9. Nivo saobraaja na dionici od Jug Zapad.

Vrijeme
15:00 - 15:15
15:16 - 15:30
15:31 - 15:45
15:46 - 16:00
16:01 - 16:15
16:16 - 16:30
16:31 - 16:45
16:46 - 17:00
Ukupno:

Teretna
vozila
2
0
4
3
1
1
0
0
11

Putnika
vozila
10
26
23
25
20
10
11
22
147

Motocikl

Autobusi

Ostala vozila

1
0
2
0
1
1
0
0
5

0
0
0
0
0
0
0
0
0

0
0
0
0
0
0
0
0
0

16

Dijagram 9.
160
140
120
100
80
60
40
20
0

Teretna vozila Putnika vozila

Motocikli

Autobusi

Ostala vozila

Dijagram 9. Nivo saobraaja na dionici od Jug Zapad.

Tabela 10. Nivo saobraaja na dionici od Sjever Istok.

Vrijeme
15:00 - 15:15
15:16 - 15:30
15:31 - 15:45
15:46 - 16:00
16:01 - 16:15
16:16 - 16:30
16:31 - 16:45
16:46 - 17:00
Ukupno:

Teretna
vozila
0
0
0
0
0
0
0
0
0

Putnika
vozila
2
1
1
1
2
3
0
0
10

Motocikl

Autobusi

Ostala vozila

1
0
0
0
2
0
0
0
3

0
0
0
0
0
0
0
0
0

0
0
0
0
1
0
0
0
1
17

Dijagram 10.
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0

Teretna vozila Putnika vozila

Motocikli

Autobusi

Ostala vozila

Dijagram 10. Nivo saobraaja na dionici od Sjever Istok.

Tabela 11. Nivo saobraaja na dionici od Sjever Jug.

Vrijeme
15:00 - 15:15
15:16 - 15:30
15:31 - 15:45
15:46 - 16:00
16:01 - 16:15
16:16 - 16:30
16:31 - 16:45

Teretna
vozila
0
0
0
0
0
0
0

Putnika
vozila
2
1
1
0
0
0
0

Motocikl

Autobusi

Ostala vozila

1
0
0
0
2
0
0

0
0
0
0
0
0
0

0
0
0
0
0
0
0
18

16:46 - 17:00
Ukupno:

0
0

1
5

0
3

0
0

0
0

Dijagram 11.
5
4.5
4
3.5
3
2.5
2
1.5
1
0.5
0

Teretna vozila Putnika vozila

Motocikli

Autobusi

Ostala vozila

Dijagram 11. Nivo saobraaja na dionici od Sjever Jug.

Tabela 12. Nivo saobraaja na dionici od Sjever Zapad.

Vrijeme
15:00 - 15:15
15:16 - 15:30
15:31 - 15:45
15:46 - 16:00
16:01 - 16:15

Teretna
vozila
0
0
0
2
1

Putnika
vozila
9
5
2
1
1

Motocikl

Autobusi

Ostala vozila

0
1
2
0
0

0
0
0
0
0

0
0
0
0
0
19

16:16 - 16:30
16:31 - 16:45
16:46 - 17:00
Ukupno:

1
1
0
5

3
2
6
28

1
0
0
4

0
0
0
0

0
0
0
0

Dijagram 12.
30
25
20
15
10
5
0

Teretna vozila Putnika vozila

Motocikli

Autobusi

Ostala vozila

Dijagram 12. Nivo saobraaja na dionici od Sjever Zapad.

Tabela 13. Nivo saobraaja na svim dionicama.

20

Dionice
Istok Zapad
Istok Jug
Istok Sjever
Zapad Istok
Zapad Jug
Zapad Sjever
Jug Istok
Jug Zapad
Jug Sjever
Sjever Istok
Sjever Zapad
Sjever Jug
Ukupno

Teretna

Putnika

vozila
149
22
1
81
9
0
13
11
5
0
5
0
296

vozila
532
150
24
589
156
28
132
147
12
10
28
5
1813

Motocikli

Autobusi

Ostala vozila

20
6
2
10
2
0
3
5
6
3
4
3
64
2270

40
0
0
36
0
0
0
0
0
0
0
0
76

6
2
1
1
3
0
4
0
3
1
0
0
21

Dijagram 13.

3% 3% 1%

13%

Teretna vozila
Putnika vozila
Motocikli
Autobusi
Ostala vozila

80%

21

Dijagram 13. Nivo saobraaja na svim dionicama.

4. Nivo saobraajne usluge na datoj lokaciji/dionici/objektu u vrnom satu

Obzirom da se najkompleksnije varijacije saobraaja dogaaju tokom jednog sata, saobraaj u
vrnom satu je kritina veliina za operativne analize. Analize kapaciteta, kao i druge vrste
analiza fokusiraju se na saobraaj u vrnom satu tokom vremena od 15-minutnih intervala. Odnos
izmeu saobraaja u toku jednog sata i ekvivalentnog maksimalnog protoka definie se kao faktor
vrnog sata FVRS.
FVRS

Saobracaj (vozila / sat ) Saobracaj (vozila / sat )

Max. protok
4 Max15mnutni

FVRS u urbanim sredinama je generalno u granicama od 0.80 do 0.98.Manje veliine ukazuju na

vee varijacije saobraaja tokom jednog sata.Vrijednosti FVRS iznad 0,95 su indikacija veeg
intenziteta saobraaja i kapacitivnih ogranienja.

Tabela 14. Postupak odreivanja vrnog sata (FVRS).

Vrijeme

Broj vozila

Broj vozila na sat

15:00 15:15
15:16 15:30
15:31 15:45
15:46 16:00
16:01 16:15

285
257
300
308
298

1150 (15:00 16:00)

1163 (15:16 16:16)
22

16.16 16:30
16:31 16:45
16:46 17:00

269
240
234

1175 (15:31 16:31)

1115 (15:46 16:46)
1041 (16:01 17:00)

Vrni sat je u periodu od 15:31 do 16:31, a faktor vrnog sata je:

FVRS

Saobracaj ( vozila / sat ) Saobracaj (vozila / sat )

Max. protok
4 Max15 min

FVRS

1175( vozila / sat ) 1175( vozila / sat )

0,95
4 * 308
1232

Vrijednosti FVRS iznad 0,95 su indikacija veeg intenziteta saobraaja i kapacitivnih

ogranienja.

5. Prijedlog mjera za poboljanje funkcionisanja saobraaja

Infrastruktura ove raskrsnice zadovoljava saobraajne standarde, mada moe biti i bolje uraena.
Za lake skretanje bilo bi poeljno uraditi kanalisanje raskrsnice iz pravca Jug - Sjever i
suprotno, kako bi vozai imali laki orijentir za pravac. Takoer na pravcu Istok - Zapad bilo bi
poeljno uraditi jo po jednu traku za desno, odnosno lijevo iz oba pravca, kako bi bilo rasteretili
saobraaj koji vodi u pravcu Istok - Zapad i Zapad - Istok.

23

6. Zakljuak
Za efikasno funkcionisanje sistema sigurnosti saobraaja, potrebno je i aurno praenje pojava.
Funkcioniranje informacionog sistema je osnovni preduvjet za praksu i nauno istraivaki rad, a
samim time i uspjeno suprostavljanje ovim pojavama.
.
Analizom postojeeg stanja na raskrsnici obraenih podataka (brojanja vozila na raskrsnici) moe
se zakljuiti da ova raskrsnica spada u red optereenih raskrsnica. Kapacitet ove raskrsnice je
baziran na konceptu zasienog saobraajnog toka, koji se definie kao maximalni protok vozila.
.
Sve ove podatke sam dobio na osnovu runog brojanja, koje sam izveo na raskrsnici kod hotela
Lipa u vremenskom periodu od 15:00 17:00 asova. Takoer, uvidio sam da najvei broj
vozila na ovoj raskrsnici ine putniki automobili i teretna vozila.

24

7. Spisak tabela:
1. Nivo saobraaja na dionici od Istok Zapad.............................................................7
2. Nivo saobraaja na dionici od Istok Jug..................................................................8
3. Nivo saobraaja na dionici od Istok Sjever.............................................................9
4. Nivo saobraaja na dionici od Zapad Istok...........................................................10
5. Nivo saobraaja na dionici od Zapad Sjever.........................................................11
6. Nivo saobraaja na dionici od Zapad Jug..............................................................12
7. Nivo saobraaja na dionici od Jug Istok................................................................13
8. Nivo saobraaja na dionici od Jug Sjever..............................................................14
9. Nivo saobraaja na dionici od Jug Zapad..............................................................15
10. Nivo saobraaja na dionici od Sjever Istok.........................................................16
11. Nivo saobraaja na dionici od Sjever Jug...........................................................17
12. Nivo saobraaja na dionici od Sjever Zapad.......................................................18
13. Nivo saobraaja na svim dionicama.......................................................................19
14. Postupak odreivanja vrnog sata..........................................................................20

25

8. Spisak slika:

1. Skica
raskrsnice......................................................................................................
...4
2. Slika raskrsnice
1.......................................................................................................5
3. Slika raskrsnice
2.......................................................................................................5
4. Slika raskrsnice
3.......................................................................................................6
5. Slika raskrsnice
4.......................................................................................................6
6. Dijagram nivoa saobraaja na dionici od Istok
Zapad............................................7
7. Dijagram nivoa saobraaja na dionici od Istok
Jug.................................................8
8. Dijagram nivoa saobraaja na dionici od Istok
Sjever............................................9
9. Dijagram nivoa saobraaja na dionici od Zapad
Istok............................................10
10.Dijagram nivoa saobraaja na dionici od Zapad
Sjever..........................................11
11.Dijagram nivoa saobraaja na dionici od Zapad
Jug...............................................12
12.Dijagram nivoa saobraaja na dionici od Jug
Istok.................................................13
13.Dijagram nivoa saobraaja na dionici od Jug
Sjever...............................................14
26

14.Dijagram nivoa saobraaja na dionici od Jug

Zapad...............................................15
15.Dijagram nivoa saobraaja na dionici od Sjever
Istok............................................16
16.Dijagram niova saobraaja na dionici od Sjever
Jug...............................................17
17.Dijagram nivoa saobraaja na dionici od Sjever
Zapad..........................................18
18.Dijagram nivoa saobraaja na svim
dionicama.........................................................19

9. Literatura:
1 Kulovi Mirsad: Uvod u saobraajno inenjerstvo, Saobraajni faklutet, Internacionalni
Univerzitet Travnik, 2011.

27