Sveuilite Josipa Jurja Strossmayera u Osijeku

Elektrotehniki fakultet

ELEKTROENERGETSKE MREE
4. INDUKTIVITET I KAPACITET KABELA
Prof. dr. sc. Lajos
j JZSA

S d j
Sadraj
4. INDUKTIVITET I KAPACITET KABELA
1.1 Induktivitet kabela
1.2 Kapacitet kabela

1.1 Induktivitet kabela (1)

Za proraun induktiviteta kabela moemo upotrijebiti iste metode kao i kod prorauna nadzemnih vodova.
Za magnetsku permeabilnost izolacije uzima se permeabilnost vakuuma.
U metalnom platu kabela openito moe tei neka struja.
Kod troilnih kabela u normalnom p
pogonu
g
plat
p
nije
j ulanan magnetskim
g
tokom
( I 0 ) i nema utjecaja na pogonski induktivitet.
Kod tri jednoilna kabela inducira se u platevima napon. Kako su platevi meusobno spojeni,
p j
u njima
j
e moi tei struja
j to ima utjecaja
j
j na induktivitet, pa
p se
induktivitet smanjuje za 5 10 %.
Plat svakog od tri jednoilna kabela moe se podijeliti izolacijskim umetcima na
tri dijela, pa se platevi vodljivo poveu prema slici 4.1.
Kod kabela se obino rauna s izmjerenim vrijednostima induktiviteta ili prema
podacima tvornice, a pribline vrijednosti za razne izvedbe mogu se nai u prirunicima.

1.1 Induktivitet kabela (2)

Slika 4.1: Elektrino preplitanje jednoilnih kabela

1.2 Kapacitet kabela (1)

Kod jednoilnog kabela i kod zakriljenog troilnog kabela nalazi se oko vodia
k
koncentrini
i i metalni
l i plat,
l odnosno
d
metalno
l zakrilje.
k ilj
Kod ovih kabela silnice elektrinog polja zavravaju na metalnom zakrilju odnosno platu, pa je podruje polja od r do R (sl. 4.2).
-Q
+Q

Slika 4.2: Jednoilni kabel

Plat je uzemljen, a

r 1, tako da opa formula za napon glasi:

Va

18 109

Qa ln

R
r

V 4.1

Na temelju toga dobijemo izraz za kapacitet:

Ca

Qa
r

Va 18 109 ln R
r

4 2
F / m 4.2
5

1.2 Kapacitet kabela (2)

Kod ovih kabela ovo je ujedno dozemni i pogonski kapacitet:

Ca C z C1

4.3

Kod pojasnog kabela gdje imamo zajedniki plat oko tri vodia, silnice polja zavravaju

j na platu
l t i drugim
d
i vodiima.
dii
Radi lakeg raunanja plat nultog potencijala moemo zamijeniti s tri zrcalna vodia.
Poloaj zrcalnog vodia mora odgovarati uvjetu (sl.
(sl 4.3):
4 3):

u1u2 r02

4.4

u1

r0

u2

Slika 4.3: Pojasni kabel

1.2 Kapacitet kabela (3)

Primjenjujui
j j j
metodu za izraunavanje
j kapaciteta
p
prikazanu
p
kod nadzemnih vodova, za pogonski kapacitet ovakvog kabela po faznom vodiu dobije se izraz:

C1

r
9 ln

3u2 (r0 u )
r 2 (r04 u22 r02 u24 )
2

2 2
2

4 5
F / km 4.5

gdje je:
r0 radijus plata
r - radijus vodia
Kod kabela obino se rauna s izmjerenim vrijednostima kapaciteta ili prema podacima tvornice, a pribline vrijednosti za razne izvedbe mogu se nai u prirunicima.
cima