Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

BI 6: CHIN LC KINH DOANH QUC T

Mc tiu

Nhn dng cc ng c pht trin hot

ng kinh doanh quc t ca doanh
nghip.
Gii thch cc ngun li th cnh tranh
ca quc gia v quc t.
La chn loi hnh chin lc kinh
doanh quc t.
La chn v nh gi cc phng thc
tip cn v xm nhp th trng quc t

Ni dung

ng c thc y cc doanh nghip pht

trin cc hot ng kinh doanh quy m
quc t.
Ngun li th cnh tranh ca quc gia v
li th trong kinh doanh quc t.
Cc loi hnh chin lc trong kinh
doanh quc t.
Cc phng thc xm nhp th trng
quc t.

Hng dn hc

Thi lng hc

8 tit

v1.0

Hc vin cn tm hiu thm cc kin thc

lin quan n kinh doanh quc t, cc
hnh thc kinh doanh quc t, li th
cnh tranh quc gia v cc phng thc
xm nhp th trng quc t. Hc vin c
th tham kho thm cc ni dung ny
mt s ti liu sau:
Chin lc kinh doanh quc t GS. TS.
Nguyn Bch Khoa, NXB Thng K, 2004.
Li th cnh tranh quc gia Michael
E. Porter, NXB tr.

99

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

TNH HUNG DN NHP

Ton cu ha hay a phng ha: Cu chuyn Coke Nht Bn

Thnh lp nm 1886, Coke ln u tin xut khu ra
ngoi nc M vo nm 1902. Ti nm 1929, Coke
c bn 76 quc gia trn th gii. S thng tr ca
Coke th trng Nht c gc r t thi k M chim
ng nc ny sau Chin tranh th gii ln th II. y
l th trng mang li li nhun nhiu nht cho cng
ty, ln hn c li nhun ca cc nc cn li Chu
v Trung ng gp li.
Tuy nhin, s thng tr ny khng phi v ngi Nht thch cola. Cola ch chim mt phn nh
trong tng doanh s ca Coke y. Phn ln doanh s v li nhun th trng Nht n t
vic bn cafe ng lon Georgia Coffee v khong gn 200 sn phm khc nh Real Gold
(nc ung gi ru) v Love Body (tr tng kch c vng ngc). Nhu cu phi c thm nhiu
sn phm lp y cc my bn hng t ng v s thch khc nhau i hi Coke phi gii
thiu c trm sn phm mi mi nm y. Tng hnh dinh Coke M khng thch th vi
chin lc a dng ha kiu ny, tuy nhin v cc hot ng Nht li qu c li nn buc
phi th lng cho th trng y pht trin.
Cu hi
Ti sao li c vn nh vy th trng Nht Bn. Anh/ch c nhn nhn nh vy khng?
Nghin cu ni dung ca bi ny s gip anh/ch l gii iu v hn th na t cch nhn
gip bn nhn nhn thu o hn v c th gii quyt nhng vn ti chnh hin i ca
doanh nghip.

100

v1.0

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

6.1.

Cc ng c quc t ha ca doanh nghip

Chin lc kinh doanh quc t l chin lc

m doanh nghip bn sn phm/dch v ca
mnh ra bn ngoi th trng ni a.
Mc tiu ca chin lc kinh doanh quc t l
cho php cc doanh nghip tng cng kh
nng sinh li theo nhng cch thc mi khng
c trn th trng ni a. Trong thc t, c rt
nhiu nguyn nhn thc y mt doanh nghip
pht trin cc hot ng kinh doanh quy m
quc t. Cc ro cn hn ch thng mi quc t
gim thiu rt nhiu, h thng lut php quc t cng c ci thin to thun li cho
hot ng u t ra nc ngoi, cc tin b cng ngh v truyn thng v thng tin thc
y vic di chuyn ca con ngi v cc tng nhanh chng hn so vi trc y.
Tuy nhin hu ht cc xu hng ny u c tc ng a chiu v khng phi c cng
mc nh hng trong tt c cc ngnh kinh doanh. V d nh s pht trin ca
Internet v hng khng cho php cng ng nhp c duy tr c cc c trng vn
ha gc ca mnh, do hn ch s hi t cc gi tr chung. Rt nhiu doanh nghip
ch tp trung hot ng ti mt vi th trng (c bit Chu u v Bc M) hoc ch
thit lp mi quan h i tc vi mt hoc hai quc gia khc, s dng cc i tc ny
nh mt ngun cung ng nguyn ph liu hoc gia cng sn xut. Nu nh c nhng
ngnh kinh doanh m mc hi t v nhu cu sn phm ca khch hng trn ton
th gii ngy cng cao (v d nh h thng phn mm iu hnh dnh cho my tnh c
nhn), th ngc li nhu cu ca khch hng mt s ngnh hoc nhm sn
phm/dch v li bin i rt ln gia cc khu vc a l khc nhau (c bit v nhm
hng thc phm).
thun li cho vic nhn dng v phn tch, c th h thng ha cc ng c quc t
ha ca doanh nghip vo 4 nhm ch yu nh trong hnh 6.1.

Chin lc
kinh doanh
quc t

Chnh
ph

Chi
ph

Th
trng

Cnh
tranh

Hnh 6.1: Cc nhn t quc t ha

Ngun: G. Johnson & K. Scholes, 2008

v1.0

101

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

6.1.1.

ng c lin quan n th trng

Nguyn nhn u tin thc y mt doanh nghip pht trin hot ng kinh doanh
quy m quc t chnh l tnh a dng v tnh khc bit gia cc th trng quc
t. y l mt ng lc quan trng i vi cc doanh nghip hot ng trong
nhng ngnh hng tiu dng, c bit l cc mt hng nh m phm v nc hoa,
cc phng tin nghe nhn, qun o thi trang, cng nh my ghi m v nghe
nhc, ... Tnh a dng v nhu cu i vi cc sn phm ny kch thch xut hin
cc on th trng lin quc gia hoc ton cu nh on th trng la tui thanh
thiu nin, cc nh qun tr kinh doanh, hoc nhng ngi tiu dng hng cao cp;
nhng nhm khch hng ny thng a thch nhng sn phm ca nc ngoi hn
so vi a s nhm ngi tiu dng khc trong cng mt quc gia. T m ra
nhng c hi pht trin cc sn phm v dch v cho nhng on th trng c
bit ny trn phm vi th gii.
Theo ui chin lc quc t cng l mt la chn
c bit hp dn i vi cc doanh nghip khi m th
trng ni a c tc tng trng hn ch.
V d: Ngnh kinh doanh nc ngt M hin nay
gn bo ha. Hu ht nhng thay i v th phn
ca bt c mt cng ty n l no u tc ng v
lm cho th phn ca i th gim st. Nhn thc
c thc t cnh tranh ny, hai i th ln nht
trong ngnh, Coke v Pepsi quyt nh pht trin
vo cc th trng quc t tn dng nhng c hi
tng trng ti y. u tin, Pepsi tn cng vo
th trng Lin X, sau th Coke thm nhp vo Trung Quc. Ban u, mi i
th u ginh c quyn phn phi c quyn ti nhng quc gia ny, tuy nhin
khi th trng Nga v Trung Quc m rng hn, th Coke c c s cnh tranh
bnh ng v vt qua Pepsi ti th trng Nga. Hn th na, doanh s ca
Coke vt cao hn so vi Pepsi Chu u, M La tinh v Chu . iu ny to
nn tng sn lng sn phm bn ra ca Coke gp ba ln Pepsi ti cc th trng
quc t. cnh tranh v gia tng quy m th trng quc t ca mnh, Pepsi
y mnh vic xm nhp th trng ti cc quc gia ang pht trin nh n v
Indonesia, nhng ni m Coke cha c c v th cnh tranh mnh m.
Nhng th trng quc gia ln quyt nh n kh nng thu c li nhun trn
nhng khon u t quan trng, nh l: nh xng, chi ph vn, my mc thit b
v/hoc chi ph R&D. V vy, hu ht cc ngnh c mc tp trung R&D cao l
nhng ngnh c mc quc t ha cao. V d, trong lnh vc sn xut my bay
i hi cc doanh nghip phi u t ln nghin cu v ch to ra nhng chic
my bay mi. b p li chi ph u t, cc nh sn xut cn phi y mnh
vic tiu th c th trng trong nc v cc th trng quc t. y chnh l
trng hp ca Boeing v Airbus. Doanh thu trn th trng quc t quyt nh
kh nng ca mi cng ty trong vic gia tng c t sut li nhun trn vn
u t (ROI). Mt yu t khc cng nh hng ti tnh cp thit phi m rng
th trng tiu th nhm thu hi khon u t ln cho R&D chnh l tc pht
102

v1.0

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

trin nhanh chng ca cng ngh mi. iu ny dn n chu k sng ca sn

phm ngy cng b thu ngn li, ng ngha vi cc khon u t cn c thu hi
nhanh chng hn. Ngoi ra, mc ch a dng ho v gim bt ri ro do s ph
thuc qu ln vo mt th trng chnh no cng c th thc y cc cng ty
xm nhp th trng quc t, bng cch s suy gim th trng ny c th
c b p bng s tng trng cc th trng quc gia khc.
6.1.2.

ng c lin quan n chi ph

Kinh doanh quc t cho php doanh nghip

gim thiu c mt s loi chi ph.
Trc ht, vic gia tng c sn lng
vt khi quy m th trng trong nc
cho php doanh nghip tn dng c tnh
kinh t theo quy m, ng thi tng cng
c nng lc thng lng vi cc nh
cung ng.
Trong mt s trng hp, v tr sn xut to nn li th khc nhau v chi ph
lao ng tng i hoc kh nng tip cn vi cc ngun ti nguyn. M rng
hot ng kinh doanh quc t cng cho php doanh nghip c c hi tm kim
s bo m cho vic tip cn vi cc nhn t sn xut vi chi ph thp. Cc
ngnh kinh doanh nh qun o, in t, ng h, chi v rt nhiu
ngnh cng nghip khc dch chuyn ton b hoc mt s b phn hot
ng ra bn ngoi (outsourcing) tn dng ngun chi ph thp hn.
V d: General Electric (GE) chuyn mt vi hot ng sn xut thit b ti
nhiu cc a im trn khp th gii. Tt c b phn sn xut gas ca hng ny
c tp trung ti San Luis, Potosi, Mexico. Ti y G.E thu hn 24.000 nhn
cng ti Mexico, ch yu l cho nhng b phn sn xut trc tip ca cng ty.
Chi ph nhn cng r v u ni tt ting Anh lm cho Ireland tr thnh ni
bn hng thng qua tng i in thoi "Call Center" pht trin nhanh nht ca
EU. Cho ti nay, trn 50 cng ty quc t t vn phng kinh doanh thng qua
cc tng i in thoi ti Ireland. Nh vn phng Dublin ca American Airlines,
chu trch nhim cho vic t v trc ti Chu u ca cng ty, c xp x gn
300 ngi Ireland trc in thoi hon thnh cng vic m trc y cn ti tm
trung tm t v ring l phn b trn khp Chu u.
6.1.3.

ng c lin quan n cnh tranh

Bn cnh s cnh tranh mnh t cc i th ni a, th s gia tng cnh tranh ton

cu cng thc y cc doanh nghip trin khai cc hot ng hng ra nc ngoi.
Trong mt s ngnh nh t, in t, thp, dt may v chp in t vi s c mt
ca nhng i th cnh tranh quc t i hi doanh nghip phi gia tng kh nng
trn th trng quc t nhm to s cn bng v nng lc cng ngh, phn phi,
hoc n gin l gi c cc khch hng ton cu trn nhng th trng ny.

v1.0

103

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

Trong bi cnh cnh tranh trong nc v cnh

tranh ton cu tng ln, nu cc doanh nghip m
rng cc hot ng quy m quc t, s cho php
bo m c kh nng tip cn nhng ngun lc
trng yu nht. Nhng nh cung ng trng yu v
nguyn liu th, c bit nh nhng khong sn
v nng lng, c vai tr quan trng trong mt s ngnh. V d, nhng nh sn
xut bc cn ngun cung v b-xt, cc cng ty sn xut lp xe cn cao su v cc
cng ty du la lin tc kho st trn khp th gii tm ra nhng ngun cung mi.
Cc doanh nghip tm kim vic quc t ha nhng hot ng kinh doanh cng
c th lin quan ti s gia tng p lc v mc p ng nhu cu a phng,
c bit ti nhng ni hng ha v dch v i hi s thch nghi theo nhng khc
bit v vn ha. V d, vi vic hot ng ti 104 quc gia, Mc Donald phi thay
i n ca mnh t quc gia ny sang quc gia khc. Ti n , mt loi
sandwich tht cu l Mc Maharajah thay th cho Big Mac - mt loi hamburger
ph bin ca Mc Donald. gia tng sc cnh tranh, cc cng ty kinh doanh
quc t c th la chn v phn b cc ngun lc ti cc quc gia khc nhau
nhm tm cch gim chi ph c bn hoc to ra cc khc bit cho hng ha
v/hoc dch v c cung cp.
6.1.4.

ng c lin quan n s iu tit ca chnh ph

S can thip ca Nh nc cng c tc ng thc y

hoc hn ch thng mi quc t. S can thip ny ca
Nh nc c th thng qua cc cng c nh: thu quan,
ro cn k thut, tr cp cho cc doanh nghip a
phng, kim sot lung vn u t, bo v quyn s
hu tr tu, ... Khng c bt k quc gia no m ca ton
b nn kinh t v mc iu tit ca Nh nc gia cc
ngnh khc nhau, trong nng nghip v quc phng l
hai lnh vc c bo h nhiu nht.
Nh phn tch trn, tim nng pht trin hot ng kinh doanh quc t l khng
ging nhau gia cc ngnh kinh doanh. Ngay trong mt ngnh cng c rt nhiu nhn t
vi mc tc ng khc nhau, c th thc y hoc km hm s pht trin ny. Do ,
trc khi quyt nh pht trin hot ng kinh doanh quc t cc doanh nghip cn thit
phi tin hnh mt phn tch c th cc nhn t ny trong khun kh lnh vc/ngnh
kinh doanh ca mnh.
6.2.

Li th cnh tranh quc gia v quc t

V tr a l l mt ngun li th cnh tranh ch yu v l mt trong nhng c tnh

khc bit ca chin lc kinh doanh quc t so vi cc loi hnh chin lc khc ca
doanh nghip. C 2 kh nng tn dng c ngun li th ny: mt l khai thc cc
li th cnh tranh quc gia thng l ngay ti th trng ni a ca doanh nghip; hai
l pht trin cc li th lin quan n vic to lp cc hot ng trn quy m quc t.
104

v1.0

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

6.2.1.

Li th cnh tranh quc gia M hnh vin kim cng ca Porter

Nh tt c cc chin lc kinh doanh khc, chin lc kinh doanh quc t phi da

trn kh nng to lp mt li th cnh tranh bn vng cho doanh nghip. Li th ny
ch c ngha tng i bi v cc cng ty kinh doanh quc t khi quyt nh thm
nhp mt th trng mi u phi i mt vi hng lot bt li so vi cc i th a
phng nh bt li do s thiu hiu bit v th trng, do thiu mi quan h vi khch
hng, chui cung ng, ... V d in hnh l trng hp ngi khng l Walmart phi
rt lui khi th trng bn l c l mt minh chng cho li th ca cc doanh nghip
a phng trc cc i th quc t.
M. Porter xut m hnh vin kim cng (xem hnh 6.2) gii thch ti sao mt
quc gia li c th s hu mt s li th cnh tranh trong ngnh ny hn l cc ngnh
kinh doanh khc? Li th cnh tranh quc gia s ph thuc vo 4 yu t nh hnh mi
trng cnh tranh cho cc doanh nghip trong nc, t thc y hay km hm vic
to lp li th cnh tranh ca doanh nghip.
CHIN LC DOANH
NGHIP, CU TRC V
CNH TRANH NI A

IU KIN
YU T SN XUT

IU KIN
V CU

CC NGNH CNG
NGHIP PH TR V
LIN QUAN

Hnh 6.2: M hnh vin kim cng ca M. Porter

Ngun: M. Porte, li th cnh tranh, 1985

Cc li th lin quan n yu t sn xut:

o

v1.0

Mi quc gia u s hu li th v mt s yu
t sn xut (factor of production) khc nhau.
Cc yu t sn xut l cc yu t u vo cn
thit cnh tranh trong bt c ngnh kinh
doanh no nh lao ng, t ai, ngun ti
nguyn thin nhin, vn v c s h tng.
Ngun lc cc yu t sn xut ban u ca mt
quc gia r rng ng vai tr quan trng trong
vic to lp li th cnh tranh ca cc doanh nghip trong quc gia , v d nh
s tng trng nhanh ca cc ngnh sn xut, ch to ti nhng nc c chi ph
nhn cng thp nh Trung Quc v gn y hn l Thi Lan minh chng cho
iu ny. Cc yu t sn xut c th c nhm thnh cc ngun lc sau:
105

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

Ngun nhn lc quc gia: bao gm s lng, k nng v chi ph tuyn

dng (bao gm c qun l), tnh c nhng gi lm vic tiu chun v o
c ngh nghip. Ngun nhn lc c th c chia ra thnh nhiu
loi, nh th sa cng c, k s in vi tin s, ngi lp chng trnh
ng dng,
Ngun ti sn vt cht quc gia: th hin s di do, cht lng, kh nng
tip cn v chi ph cho t, nc, khong sn, hoc tr lng g, ngun
nng lng thy in, din tch nh c v nhng c im vt cht khc.
iu kin kh hu c xem nh l mt ngun ti sn ca quc gia, ngoi
ra ti sn vt cht ca quc gia c th cn nm v tr a l ca quc gia
. V tr a l ca quc gia c th nh hng n chi ph vn chuyn v
s d dng trong trao i vn ha v kinh doanh.
Ngun tri thc quc gia: l nhng tri thc v khoa hc, cng ngh v th
trng ca mt quc gia c chuyn ha vo hng ha v dch v.
Ngun vn quc gia: l s lng v chi ph s dng vn ti tr hot
ng cho cc ngnh kinh doanh. Ngun vn thng khng ng nht, v
c nhiu loi nh n khng bo m v n c bo m, tri phiu mo
him, c phiu, v vn u t mo him. i km theo mi loi c rt
nhiu k hn v iu kin v chi ph.
C s h tng: bao gm chng loi, cht lng v chi ph s dng, bao
gm c h thng giao thng, h thng thng tin lin lc, th tn v bu
kin, thanh ton in t, dch v y t, C s h tng cng bao gm nh
ca v th ch vn ha, nhng yu t nh hng n cht lng sng v
s hp dn ca mt quc gia nh mt ni sng v lm vic.
S lng cc yu t sn xut c s dng rt khc nhau trong cc ngnh
cng nghip. Doanh nghip ca mt quc gia ginh c li th cnh tranh
nu h c c nhng loi yu t sn xut c th vi chi ph thp hoc cht
lng cao. V tr ca Singapore trn tuyn ng thng mi chnh gia Nht
Bn v Trung ng lm cho nc ny tr thnh mt trung tm sa cha
tu bin. Kh nng ca Thy S trong vic lm vic vi cc ngn ng v vn
ha khc nhau (Thy S gm cc vng ni ting Anh, Php v ) l mt li
th trong lnh vc dch v nh ngn hng, thng mi v qun l hu cn.

Cc iu kin v cu th trng a phng:

o Cc c tnh, i hi v mc hiu bit
ca khch hng a phng c th tr
thnh mt ngun li th cnh tranh. Mc
yu cu ca ngi tiu dng Nht
Bn i vi cc thit b in t l
ng c thc y cc doanh nghip Nht
Bn pht trin cc hot ng kinh doanh
v tr thnh s 1 th gii trong lnh vc
ny. Cng nh vic s hu gu thm
m cao m Php v Italia c th pht trin mnh v thi trang cao cp.
Cc ngnh cng nghip ph tr v c lin quan
106

v1.0

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

Nhn t th ba ca li th quc gia trong mt ngnh l s tn ti ca cc ngnh cng

nghip ph tr hoc c lin quan c kh nng cnh tranh quc t trong quc gia .
Cc nh sn xut my cng c Nht Bn da vo cc nh cung cp hng u th gii
v b phn kim sot bng s, ng c v nhng b phn khc. S tn ti ca cc
ngnh ph tr c kh nng cnh tranh quc t trong mt quc gia to ra nhng li th
cho cc ngnh cng nghip s dng u ra theo cc cch khc nhau. u tin l thng
qua vic tip cn vi hu ht cc yu t u vo sinh li mt cch hiu qu, sm,
nhanh chng, v i khi c u i. V d, s dn u th gii ca Italia trong ngnh
trang sc vng bc c duy tr mt phn do Italia sn xut 2/3 my ch tc trang sc
ca th gii v cng l quc gia dn u th gii v cc thit b ti ch kim loi qu.
Chin lc doanh nghip, cu trc v cnh tranh ni a:
Nhn t quyt nh th t n li th cnh tranh quc gia trong mt ngnh chnh l
bi cnh m cc doanh nghip c hnh thnh, t chc v qun l cng nh bn
cht ca cnh tranh trong nc. Mc tiu, chin lc v cch thc t chc ca cc
doanh nghip trong cc ngnh khc nhau kh ln gia cc quc gia. Li th quc gia
c c t mt s hi ha gia cc la chn ny v cc ngun li th cnh tranh
trong mt ngnh cng nghip nht nh.
Nhiu quc gia vn dng m hnh vin kim cng ca Porter tng cng kh
nng cnh tranh ca cc ngnh cng nghip a phng. Cc quc gia ny
khuyn khch cnh tranh hn l bo h cho cc doanh nghip a phng. Chnh
ph tng cng kh nng cnh tranh quc t cho cc doanh nghip a phng
bng cch thit lp cc yu cu kht khe v hiu sut, mc an ton hay bo v
mi trng (bng cch ny tng cng mc yu cu ca khch hng ni a) hay
thc y cc lin kt dc gia cc nh cung ng v khch hng (bng cch ny pht
trin cc ngnh cng nghip ph tr).
i vi cc doanh nghip, vai tr ca m hnh vin kim cng l hng dn cc
doanh nghip xc nh c cn phi da vo cc yu t cnh tranh quc gia no
to lp li th cnh tranh quc t. V l do cu th trng ni a ca H Lan khng
ln nn Heineken v Philips nh hng ton cu ha cc hot ng kinh
doanh ngay t khi thnh lp. Do , ngay t khi quyt nh pht trin kinh doanh
quc t doanh nghip phi xc nh c s s dng ngun li th quc gia no
tng cng cc nng lc chin lc ca mnh.
6.2.2.

Li th cnh tranh quc t

Trong kinh doanh quc t hin i, cc doanh nghip khng th hon ton ch da vo
iu kin ca quc gia mnh duy tr li th cnh tranh m cn cn la chn v b
sung thm nhng li th hoc b p nhng bt li th trng ni a thng qua vic
m rng hot ng quc t. Mt s doanh nghip t c li th cnh tranh
thng qua vic pht trin chui gi tr trn quy m ton cu.
V l thuyt, mt doanh nghip a quc gia c th gt hi c li th t tt c cc
quc gia thng qua vic thnh lp cc chi nhnh nc ngoi. Trong thc t, mi
chuyn li him khi xy ra theo hng . ginh c nhng li ch t trong mt
quc gia i hi phi l ngi nh trong hnh thoi vin kim cng quc gia (mc
6.3.1). iu ny rt kh t c tr khi doanh nghip c th tr thnh mt phn
v1.0

107

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

ca vn ha quc gia, cm nhn c p lc cnh tranh a phng v thc s ha nhp

vo mng li kinh doanh quc gia. Mc tiu ca cc doanh nghip ton cu khng phi
l sao chp nhng li th ca quc gia khc m l khai thc c chn lc cc ngun li th
ny b sung vo li th ca doanh nghip. Mt cch khi qut, chin lc kinh doanh
quc t i hi kh nng dch chuyn cc nng lc cnh tranh ca doanh nghip trn th
trng ton cu.
Li th cnh tranh quc t c th bao gm cc ngun li th sau y:
Tn dng tnh kinh t theo v tr: l li th pht sinh t vic phn b cc hot ng
to lp gi tr n cc v tr ti u bt k u trn th gii. Vic phn b ti u cc
hot ng quy m ton cu cho php doanh nghip h thp chi ph hay to ra cc
khc bit. Ni cch khc, tnh kinh t theo v tr lin quan n cc chin lc cnh
tranh v chi ph thp hay l khc bit ha. Cc doanh nghip nh Nike hay Adidas
chuyn ton b cc hot ng sn xut n cc nh my lin doanh Hng Kng
v Trung Quc trong khi vn duy tr cc b phn thit k mu M, Php v Nht
Bn. Chin lc ny cho php doanh nghip tn dng c cu trc chi ph v cc
k nng chuyn nghip trong cc quc gia khc nhau. u t vo Hng Kng ri
Trung Quc cho php doanh nghip h thp c chi ph sn xut, ng thi vic
duy tr cc trung tm thit k gip doanh nghip to thm cc mu mt khc bit.
Dch chuyn cc nng lc c bit: l cc kh nng hay nng lc ct li cho php
cng ty t c s li th cnh tranh. Cc doanh nghip s hu cc nng lc c bit
ny thng tm cch khai thc ti a cc li th ny i vi cc th trng nc ngoi,
ni m cc i th cnh tranh bn x cha hoc l thiu cc nng lc v sn phm
tng t. Cc cng ty nh Unilever hay P&G pht trin cc hot ng ra cc th
trng mi ni nh Trung Quc, Thi Lan khai thc ti a nng lc marketing cc
nhn hiu sn phm hng tiu dng ni ting, nhng th trng m hu ht cc i th
bn x cn thiu v yu v nng lc tip th v phn phi cc sn phm tng t.
6.3.

Cc loi hnh chin lc kinh doanh quc t

6.3.1.

Hai sc p cnh tranh trong kinh doanh quc t

Cc doanh nghip kinh doanh quc t u phi i mt vi 2 sc p: hoc la chn

gia vic tiu chun ha cc cho hng quy m ton cu nhm gim chi ph hoc
tm cch thch ng sn phm/dch v vi cc yu cu a phng (xem hnh 6.3).
Sc p gim chi ph

Mnh
Cng ty B

Cng ty A

Yu
Phn tn

Sc p p ng a phng

Tp trung

Hnh 6.3: Hai sc p cnh tranh trong kinh doanh quc t

Ngun: Pankaj Ghemawat, Ti hoch nh chin lc ton cu, 2009

108

v1.0

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

Hai sc p ny t ra cho cng ty kinh doanh quc t nhng iu kin rng buc tri
ngc nhau. Nu nh cng ty hng ti mc tiu gim chi ph hay chnh xc l ti thiu
ha chi ph n v sn phm th bt buc phi phn b cc hot ng ca n nhng v
tr quc gia c li th nht trn ton cu (tnh kinh t theo v tr), iu ny ng ngha
vi vic cng ty s cung cp cho th trng ton cu cc sn phm tiu chun ha, l
trng hp cc cng ty kinh doanh cc sn phm hng ha thng thng nh ha cht,
du la, st thp, ng, in thoi cm tay, my tnh c nhn ... Ngc li, nu doanh
nghip chu sc p phi p ng nhu cu a phng th li i hi phi khc bit ha
cc cho hng, xy dng cc chin lc marketing khc nhau cho cc th trng khc
nhau v th hiu, thi quen mua sm, knh phn phi, iu kin cnh tranh, ...tt c cc
khc bit ny gia cc th trng quc gia s to ra s trng lp cc hot ng v gim
tnh tiu chun ha ca sn phm v cui cng lm tng chi ph.
ng u vi cc sc p cnh tranh trn, cc doanh nghip kinh doanh quc t c
th la chn trong 4 loi hnh chin lc c bn: chin lc xut khu, chin lc a
quc gia, chin lc ton cu, chin lc xuyn quc gia (xem hnh 6.4). Mi mt loi
hnh chin lc ny u c nhng u th v c nhng hn ch ring ph thuc vo
kh nng thch ng vi 2 bin s: gim chi ph hay thch ng a phng.
Mnh
Chin lc
Sc p gim chi ph

ton cu

Yu

Chin lc
xuyn
quc
Chin
gia

lc
xuyn
quc gia

Chin lc
xut khu

Phn tn

Chin lc
a quc gia

Sc p p ng a phng

Tp trung

Hnh 6.4: Cc loi hnh chin lc kinh doanh quc t

Ngun: G. Johnson & K. Scholes, 2008

6.3.2.

Chin lc xut khu (Export)

Chin lc xut khu lin quan n mc tiu chuyn giao cc sn phm/dch v c gi

tr cho th trng nc ngoi.
Chin lc xut khu c ngha khi m doanh nghip c li th khc bit m cc i
th cnh tranh ti cc th trng xut khu khng c v ng thi doanh nghip ch phi
i mt vi sc p khng ng k v gim chi ph v p ng a phng.
Chin lc xut khu i hi vic tp trung cc hot ng chc nng (c bit l sn
xut) ti mt khu vc a l hoc mt quc gia (thng l quc gia s ti ca doanh
nghip). Trong trin khai chin lc xut khu, doanh nghip rt kh phi hp chng
trnh marketing cc sn phm xut khu bi v vic thng mi ha sn phm ti cc
v1.0

109

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

th trng xut khu khc nhau s do cc t chc

trung gian ph trch (nh nhp khu). Cc bin s
v gi, trng by sn phm, phn phi v c th c
nhn hiu s c quyt nh ti quc gia nhp
khu. Chin lc ny thng c la chn bi
cc cng ty s hu nhng ngun li th cnh tranh
quc gia mnh (nh trong m hnh vin kim cng
ca Porter) nhng nng lc kt hp cc hot ng
yu hoc khng c kh nng mang li cc gi tr
gia tng mi cho khch hng (v d: cc sn phm nng nghip ph bin hay mt s
nguyn liu th).
6.3.3.

Chin lc a quc gia (Multi-domestics)

Chin lc a quc gia l loi hnh chin lc m

doanh nghip theo ui nhm ti a ha vic p
ng nhu cu a phng.
c trng ca loi hnh chin lc ny l doanh nghip
kinh doanh quc t s tp trung khc bit ha cc sn
phm/dch v ca mnh nhm thch ng mt cch ti a
vi cc khc bit gia cc quc gia khc nhau.
Cc doanh nghip la chn chin lc a quc gia
c xu hng thit lp mt chui gi tr - bao gm
cc hot ng t R&D, sn xut v marketing - ti
mi mt th trng quc gia ch yu. Cc sn phm
hoc dch v ca doanh nghip khng c xut khu trc tip t tng hnh dinh m
c sn xut v thng mi ha ti th trng a phng. Mi mt th trng s
c p ng mt cch c lp theo cc yu cu c th ca khch hng a phng.
Kt qu l cc doanh nghip theo ui chin lc a quc gia thng c cu trc chi
ph cao do i hi phi a dng ha lin tc danh mc sn phm mi.
Sc p p ng th trng a phng trong ngnh kinh doanh gia dng

Mc d ngnh gia dng c th trng tng i n

nh M v Ty u t nhng nm 60, ln sng tp
trung ngnh ch thc s bt u t gia nhng nm 80
vi mt lot cc v thu tm. Nm 1986, Electrolux,
doanh nghip hng u ca Chu u mua li White
Consolidated nh sn xut th 3 ca M. Cc i th
M phn ng li bng vic Whirlpool mua li
nhnh gia dng ca Philips - nh sn xut th 2 ca
Chu u.
Mc d c nh gi l mt ngnh kinh doanh c mc ton cu ha cao, nhng
thc cht khng phi nh vy. u nhng nm 2000 nhng cng ty gia dng hng
u vn cho hng hng ngn loi sn phm khc nhau - nh Electrolux l khong
15.000 loi. R rng vn tn ti nhng khc bit cc th trng quc gia khc
nhau. V d r nht v s khc bit v cu th trng l i vi sn phm my git.
110

v1.0

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

Php, my git ca trn chim khong 70% th trng, my ca trc ch bn

c s lng nh, mc d chi ph sn xut 2 loi my l tng ng. c
khch hng li thch my git ca trc c tc quay trn 800 vng/pht. Ngi
tiu dng Italia li thch my git ca trc c tc quay 600-800 vng/pht.
Ngi Anh li thch b sung b phn chnh nng lnh.
Xt t quan im vn ha quc gia, im khc bit cn ln hn. V d, so vi ngi
M th ngi c mun c nhiu khng gian tr tht hn; ngi thch c ngn
ring rau; cc gia nh n v c ln ngi n chay v an bnh thng nn i
hi ngn kn mi thc n khng b ln vo nhau. V mt hnh chnh, s a dng
ca gia dng cng gia tng do khc bit v cc tiu chun in vi 13 loi v
phch cm, cng nh in p v tn sut in khc nhau. Tt c cc khc bit gia
cc quc gia ny c chng ln nhng khc bit trong nc nh th hiu v mu
sc, cht liu, kch c, tit kim nng lng, mc n, ...to nn nhng thch thc
v tnh a dng v phc tp.
Chin lc a quc gia ph hp vi cc trng hp khi m sc p phi thch ng vi
nhu cu a phng cao v sc p v gim chi ph thp, c ngha l trong nhng ngnh
m tnh kinh t theo quy m rt hn ch hoc khi m a phng ha cc cho hng l
nhn t quyt nh to ra gi tr gia tng. Trong trng hp ny thng l cc ngnh
kinh doanh dch v nh t vn hoc kim ton, nh ngnh sn xut t hay thc phm
ch bin sn c trng bi cc mi quan h trc tip vi khch hng a phng.
6.3.4.

Chin lc ton cu (Global)

Chin lc ton cu l loi hnh chin lc m

mc tiu l gia tng kh nng sinh li bng
cch gim chi ph do tnh kinh t ca v tr. V
bn cht y l nhng cng ty ang theo ui
chin lc cnh tranh bng chi ph thp.
Tri ngc vi chin lc a quc gia, chin
lc ton cu gi nh rng sn phm dch v
mang tnh tiu chun ho c th xm nhp vo
nhiu th trng khc nhau. Do , chin lc ton cu c hoch nh v trin
khai tp trung v kim sot bi tr s chnh. T , cc hot ng sn xut, R&D
v marketing s c cng ty phn b v tp trung vo mt s quc gia c li th
nhm ti a ha li th theo quy m v hiu ng ng cong kinh nghim. Chin
lc ton cu c ngha trong nhng ngnh kinh doanh chu sc p cnh tranh
mnh m v gi, tuy nhin sc p p ng a phng khng ng k nh trong
cc ngnh cng nghip hin nay.
V d: Mu xe Pontiac, mt trong cc mu xe ca hng General Motors, phn thit k
c trin khai bi chi nhnh ti c (Opel); trong khi chin dch qung co c
thu ngoi bi mt hng qung co ni ting ti Anh; cc b phn my mc phc tp
nht c sn xut ti Nht v cui cng chic xe c lp rp hon chnh ti nh
my Hn Quc. pht huy c s kt hp mc cao cc hot ng khc
nhau trn phm vi rng nh vy i hi mt cu trc t chc quc t rt linh hot v
kim sot tp trung.
v1.0

111

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

6.3.5.

Chin lc xuyn quc gia (Transnational)

tn ti trong mi trng cnh tranh ton cu nh hin nay, cc doanh nghip kinh
doanh quc t phi tm cch khai thc ti a kh nng gim chi ph da trn tnh kinh
t theo v tr nhng ng thi cng phi quan tm n tnh thch ng ca sn
phm/dch v vi nhu cu a phng. C. Barllet ch ra rng li th khc bit
khng ch tp trung th trng chnh quc (chin lc xut khu) m c th n t
bt k hot ng no trn ton th gii ca cng ty. iu ny c ngha rng, lung
dch chuyn cc k nng v cc sn phm khng phi ch theo con ng truyn thng
t chnh quc n cc cng ty con cc quc gia khc, m cn c chiu ngc li t
cc cng ty con v tng hnh dinh v chiu dch chuyn qua li gia cc cng ty con
bn ngoi ny vi nhau.
Chin lc xuyn quc gia l loi hnh chin lc m cng ty tp trung chuyn giao
cc nng lc v sn phm theo nhiu chiu gia cc cng ty con trn ton cu.
V bn cht, cc cng ty theo ui chin lc xuyn quc gia ang ng thi theo
ui c li th chi ph thp v li th khc bit ha. y thc s l mc tiu rt hp
dn nhng cng khng phi d theo ui. Bi v 2 bin s ny t ra nhng i hi
hu nh tri ngc nhau. p ng a phng s lm tng chi ph v gim chi ph
th kh to ra tnh khc bit.
Trong thc t, rt kh phn bit hon ton c mt doanh nghip kinh doanh ang
theo ui chin lc no trong 4 loi hnh chin lc kinh doanh quc t trn. La
chn gia mc tiu gim chi ph hay mc tiu p ng a phng l vn nhy cm
v c tnh tng i. Do cc cng ty kinh doanh quc t thng dch chuyn gia
cc loi hnh chin lc quc t. Ngoi ra, vic la chn cn ph thuc vo s bin
ng ca cc nhn t ton cu ha (mc 6.2). Nu s thch ca khch hng l tng
i ng nht cc cng ty c xu hng la chn chin lc ton cu hoc xuyn quc
gia. Ngc li, nu tnh kinh t theo v tr khng phi l yu t cnh tranh quyt nh
th chin lc a quc gia li c a thch hn.
6.4.

Cc phng thc xm nhp th trng quc t

Trong phn ny, chng ta quan tm n cc phng thc c bn m mt cng ty ang

d nh m rng hot ng ra nc ngoi phi lm, l: Xut khu, bn
li - xng,
6.4.1.

Xut khu

Nhiu cng ty trong cc ngnh khc nhau bt u m rng th trng quc t bng
vic xut khu hng ha ca h sang cc quc gia khc. Tp trung sn xut ti mt
quc gia, sau xut khu n cc th trng quc gia khc cho php cng ty ng
thi gim c chi ph thit lp cc hot ng cc th trng nc ngoi v tn dng
c tnh kinh t theo quy m v hiu ng ng cong kinh nghim nh tng doanh
s ton cu. Xut khu khng ch i hi chi ph vn hnh hot ng trn th trng
quc gia xut khu m cc doanh nghip cn cn xy dng mt chng trnh
marketing quc t v h thng phn phi hng ha ca mnh.
Trong lch s, cc cng ty Nht Bn s dng thnh cng hot ng xut khu
nh l mt phng thc xm nhp th trng quc t. l trng hp ca Canon,
112

v1.0

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

nh sn xut dn u th gii v cng ngh thng tin v hnh nh. Cng ty khi u
vo nm 1937 nh mt nh sn xut camera cht lng cao. Ti thi im , cc sn
phm ca Canon kh t i vi ngi tiu dng ti th trng ni a. Theo nh gim
c hin ti Fujio Mitarai, tnh th ny buc cng ty nghin cu lm th no
cnh tranh quc t. Do , gn nh ngay t khi cng ty c sng lp, Canon s
dng xut khu nh mt dng thc xm nhp vo nhng th trng quc t phc tp.
Tuy nhin, xut khu cng c mt s hn ch.
Trc ht chi ph vn chuyn cao, c bit i vi
cc sn phm cng knh, khi lng ln lm cho
xut khu khng kinh t. Ngoi ra, cc ro cn thu
quan ca mt s quc gia c th khin cho vic xut
khu hng ha tr nn ri ro v tn km chi ph
hn. Mt bt li na ca phng thc xut khu
n t kh nng sn xut sn phm nc ngoi
vi chi ph thp hn. V d nh nhiu cng ty in
t ca M dch chuyn mt s nh my sn xut
n Chu - ni c chi ph thp v ngun nhn lc c k nng - v t xut khu
n cc quc gia khc, k c n M. Cui cng, cc nh xut khu hu nh c rt t
kh nng kim sot v hot ng marketing v phn phi cc sn phm ca h ti
nc ngoi v phi tr cho nh phn phi, i l v cho php cc nh phn phi cng
thm gi thnh b p nhng chi ph v to ra li nhun. Kt qu l sn phm tr
nn thiu tnh cnh tranh thng qua xut khu.
6.4.2.

Bn Li - xng (License)

Vic tha thun cp li xng cho php mt cng ty nc ngoi mua quyn sn
xut v bn cc sn phm ca cng ty trong phm vi mt quc gia hay ti nhiu
quc gia khc nhau. Ngi bn giy li xng thng c tr tin trn mi n v
sn phm c sn xut v bn ra. Ngi mua li xng chu ri ro v u t tin
vo c s vt cht sn xut, marketing v
phn phi sn phm hoc dch v. Li th ca
phng thc ny i vi bn bn l khng phi
chu cc chi ph v ri ro lin quan n pht trin
hot ng nc ngoi.
Cp li xng cng l mt cch m rng
doanh thu da trn nhng i mi tin tin. V
d, Sony v Philips ng thit k my chy a
CD. Nm 1994, nhng nh sn xut CD v a
CD-ROM t c 50 t USD v doanh thu. V
d Sony-Philips cho thy rt nhiu cc cng ty c th da vo nhng li th t
nhng i mi trc y ca h. Tip tc tp trung cho vic nghin cu v thc
hin cc chuyn giao cc sng ch c th gip cho mt cng ty tng thm c li
nhun t nhng pht kin ca mnh hng nhiu nm sau .

v1.0

113

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

Tuy nhin, cp li - xng cng c nhng mt bt li. u tin, r rng phng thc
ny khng cho php cng ty kim sot cht ch cc hot ng chin lc
hay marketing ti cc th trng nc ngoi. Nhn chung, mi cng ty c cp
php s t thit lp cc hot ng sn xut v do khng cho php cng ty bn
li - xng tn dng c tnh kinh t theo v tr bi vic tp trung cc hot ng sn
xut. Hn ch th hai lin quan n ri ro b sao chp cc b quyt cng ngh ra
bn ngoi. Cc cng ty mua c li xng c th nm c b quyt cng ngh
v sau sn xut v bn cc sn phm cnh tranh tng t sau khi giy php
ht hn.
6.4.3.

Nhng quyn thng mi (Franchise)

Trn nhiu gc , phng thc nhng quyn tng t nh cp li - xng, mc d

nhng quyn c khuynh hng v cc cam kt di hn hn so vi bn li - xng.
Nhng quyn thng mi v c bn l mt dng c bit ca bn bn quyn
trong ngi c nhng quyn khng ch bn cc ti sn v hnh (thng l
nhn hiu thng mi) cho ngi c php m cn i hi ngi c nhng
quyn chp nhn tn trng cc quy tc cht ch v cch thc kinh doanh. Thng
thng nhng ngi nhng quyn cng s i hi ngi c nhng quyn mt
c s nn tng vn hnh kinh doanh. Vi vic nhng quyn, ngi nhng
quyn ni chung nhn c khon thu nhp v bn quyn, tnh bng t l phn
trm trn thu nhp ca ngi c nhng quyn.
Cc li th ca nhng quyn tng t nh cc li th ca giy php kinh doanh.
c bit, nhng ngi nhng quyn khng phi chu chi ph pht trin v ri ro m
mt th trng nc ngoi thuc s hu ca h, ngi c nhng quyn phi
gnh vc cc chi ph v ri ro . Nh vy, bng vic s dng mt chin lc cp
php, mt cng ty c th to lp mt s hin din ton cu nhanh chng vi chi ph
thp. Tuy nhin, bt li ca nhng quyn c xem l t hn so vi giy php kinh
doanh. Bi vic nhng quyn l mt chin lc c s dng ch yu bi cc
cng ty dch v, mt ngi nhng quyn khng phi xem xt yu cu phi hp ch
to t c hiu ng ng cong kinh nghim v li th theo quy m.
Mt bt li quan trng na ca nhng quyn thng mi l thiu kh nng kim
sot chin lc. Nn tng ca vic nhng quyn thng mi l quan nim nhn
hiu ca cng ty s truyn mt thng ip n vi khch hng v cht lng sn
phm ca cng ty. Tuy nhin nhng ngi c cp php nc ngoi c th khng
quan tm n cht lng m ng ra h phi m bo, cht lng km khng ch
lm mt doanh s th trng nc ngoi m cn lm gim danh ting ton cu
ca cng ty.
6.4.4.

Mua li (Acquisition)

Cc v sp nhp/mua li (M&A) phi bin gii gia cc quc gia ang gia tng r
rt cng vi xu hng t do ha thng mi trong th trng ton cu. Trn thc
t, vic mua li c th em li bc u kh nng pht trin th trng quc t
nhanh nht. in hnh trng hp mua li Rover Cars ca BMW gia nhp v
th trng xe hi th thao.
114

v1.0

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

Cho d vic mua li tr thnh mt phng thc ph bin gia nhp th trng
quc t nhng n khng phi khng c hn ch. Mua li mt cng ty hay mt hot
ng kinh doanh i hi nhiu chi ph v thng phi vay n (cng km theo cc
chi ph khc). Nhng tha thun quc t mua li c th phc tp hn bnh
thng rt nhiu so vi vic mua li mt cng ty trn th trng ni a, c bit l
cc nhn t lut php v cc phong tc tp qun/lut l nc ch nh ca cng ty
mc tiu v t c thng tin thch hp cho cuc thng lng/m phn hiu
qu tha thun cc vn quan trng hin ti. Cui cng, nhng vn ca vic
hp nht cng ty mi vo cng ty thu tm/mua li thng phc tp hn vic mua
li trong nc.
V d: Ngi ta ni n mt s cnh tranh gay gt trn th trng kem ang hnh
thnh M nhng khng phi gia cc cng ty M. Thng qua mua li quc t,
Nestl v Unilever tm kim 1 s hin din ln th trng kem ca M. Unilever
chim 17% th phn qua cc nhn hiu ca n nh Good Humor, Ben & Jerrys v
Breyers. Trong khi Nestl thu tm Dreyer v cho php n s hu 1 th phn tng t
bng vic thm vo nhng thng hiu c nh Haagen-Dazs v Drumstick. V th
trng kem i hi cc cng ngh lm lnh v rt nhiu kem c bn cc ca
hng, vn hc ba l kem li c lm cc khu vc sn xut b sa a phng.
Mc d vy, c 2 cng ty khai thc chin lc ny Chu u, ni m cc my lm
kem c th thy bt c ni u. H mong ch nhng c hi ging nh M bng
vic khai thc n tng ca hng bn l nh cc ca hng tin li, trm xng, ca
hng bng a, my bn hng t ng. Unilever bn kem hng trm cc ca hng
ToysRUs, True Value, Blockbuster v Family Dollar. Mi cng ty cng s khai thc
nhn hiu ko ni ting ca n bng vic trn ln nhng ko ny vi kem to ra
hng v mi nh kem Nestls Butterfinger Cc cng ty cng mong i to ra cc
c hi cp php nh Dreyers hp tc vi Walt Disney Co cho ra sn phm kem
Finding Nemo, n c th qung co cng vi b phim hot hnh ni ting.
6.4.5.

Lin doanh (Joint-Venture)

Lin doanh vi mt cng ty nc ngoi t lu

l cch thc c a chung nht xm
nhp vo mt th trng mi. Hnh thc lin
doanh ph bin nht l 50/50, trong mi bn
tham gia 50% v kim sot theo c phn ng
gp bi mt nhm cc nh qun tr t hai cng
ty m. Tuy nhin, mt s cng ty c t ra cc
hnh thc lin doanh m h c c phn a s
(v d, 51/49), iu ny cho php kim sot
cht ch hn lin doanh.
Cc lin doanh quc t c mt s li th sau y. Th nht, cng ty c th hng
li t s hiu bit ca i tc a phng v cc iu kin cnh tranh, vn ha,
ngn ng, h thng chnh tr, v h thng kinh doanh nc ch nh. Th hai, khi
chi ph pht trin v ri ro m rng th trng nc ngoi cao, cng ty c th c
li bi vic chia s mt phn chi ph v ri ro vi mt hoc mt s i tc a
v1.0

115

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

phng. Th ba, trong mt s cng ty nhng nh gi chnh tr c th lm cho

hnh thc lin doanh mi l cch xm nhp kh thi.
Bn cnh , cc lin doanh c th kh thit lp v vn hnh bi v n c hai bt
li ch yu. Th nht l khi mt cng ty gia nhp vo lin doanh th h c nguy
c mt quyn kim sot v cng ngh trc i tc lin doanh. Th hai, lin doanh
khng to iu kin cho cng ty kim sot cht ch cng ty con, trong khi n rt
cn lm iu thc hin cc hiu ng kinh t ca ng cong kinh nghim v
li th v v tr.
6.4.6.

Cng ty con s hu hon ton

Mt cng ty con s hu hon ton l mt cng ty m cng ty m s hu 100% c

phiu ca cng ty con. Ti mt s th trng quc gia vic thnh lp hoc mua li v
vn hnh ton b mt cng ty con l mt phng thc xm nhp quc t hiu qu.
Tuy nhin, y thng l mt gii php phc tp v tn km. Nhng b li n em li
nhiu li th nh s kim sot tuyt i cc hot ng quc t v do , nu thnh
cng, s c kh nng cao nht em li mc li nhun trn mc trung bnh ngnh.
Nhng ri ro lin quan ch yu n chi ph thnh lp mt hot ng kinh doanh mi
mt quc gia mi. Cng ty c th phi p ng c cc yu cu v kin thc v s
tinh thng v th trng bng vic thu kiu bo nc ch nh, c th l t i th
cnh tranh, v/hoc chuyn vin t vn (c th rt tn km). Thng qua hnh thc ny
cng ty c th duy tr kh nng kim sot cng ngh, marketing v phn phi sn
phm ca mnh.

116

v1.0

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

TM LC CUI BI

v1.0

Tim nng pht trin cc hot ng kinh doanh quc t ca cng ty ph thuc vo 4 nhm nhn
t: th trng, chi ph, mc iu tit ca Chnh ph v chin lc ca cc i th
cnh tranh.
Cc ngun li th cnh tranh ca chin lc kinh doanh quc t c th c hnh thnh t vic
trin khai cc hot ng quy m ton cu hoc tn dng cc ngun li th cnh tranh quc
gia nh trong m hnh vin kim cng ca M. Porter.
Mt doanh nghip kinh doanh quc t c th la chn gia 4 loi hnh chin lc: xut khu a quc gia - ton cu - xuyn quc gia nhm gii quyt bi ton i khng gia 2 sc p cnh
tranh: p lc gim chi ph v i hi p ng th trng a phng. Cc phng thc xm
nhp th trng quc t bao gm: xut khu, hp ng (giy php kinh doanh hoc nhng
quyn thng mi), cc hnh thc lin minh chin lc, mua li v u t trc tip.

117

Bai 6: Chin lc kinh doanh quc t

CU HI CUI BI

1. Nhng ng c no thc y cng ty trin khai hot ng kinh doanh quc t?

2. Trnh by ni dung cc nhn t li th cnh tranh quc gia, lin h vi cc li th cnh tranh
ca Vit Nam hin nay?
3. Trnh by im khc bit gia cc loi hnh chin lc kinh doanh quc t: xut khu, ton
cu, a quc gia, xuyn quc gia?
4. xm nhp vo th trng quc t, cc doanh nghip c th s dng nhng dng thc xm
nhp no? Mi dng thc ph hp trong nhng iu kin no?
CU HI THNG GP

1. Trong nhng ng c thc y doanh nghip trin khai chin lc kinh doanh th ng c
no l ng c ph bin nht?
2. i vi cc doanh nghip quc t khi h la chn m rng sang th trng Vit Nam th h
c th khai thc nhng li th cnh tranh no?
3. Xu th hin nay trn th gii l cc doanh nghip chuyn t a dng ha sang tp trung vo
mt lnh vc kinh doanh nht nh. Ti sao li nh vy?
4. Trin khai chin lc pht trin th trng ni a c thun li v kh khn g so vi khi
doanh nghip pht trin th trng quc t?

118

v1.0