Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 4

Since 2006

ZAM Information Department


ZAM Hotline
016-293 9027

informing people, transforming lives


Volume 9, Issue 44

ZAM Office
03-2142 6659
Email:
zomiassociationmls@gmail.com

...hongpai un, mapang khawm ni. Nehemiah 2:1718


Na lung himawh khazel hiam?

05 April 2015

alaysia gamsung a om Zomi te in nasep na hang maw, lamkal lauhuai na hang maw, haksatna
khatpeuh hangin Zomi zumpi ZAM tawh kizopna neikha man nailo in, sihna, kimat kihenna, leh
haksatna khatpeuh na tuahkhak zenzen leh maizum omlo, kisuan na omlo suakta takin zumpi
nong zaksak nangun deihsakna leh veina lianpi tawh ih ki zasak kikkik hi.
NANG pen Zomi na hih manin na buaina, na dahna leh na dongtuahna hun te ah Zomi zumpi ZAM panin
hong panpih dingin palaai nasem te ki gingsa in om ahih lam manggilh kei-in la lungmuang lel in. Banghang
hiam cih leh hiciang hongtun na Pasian in na hawhna, na ciahna, nasep nabawlna ah nang hongcing
hongkem ding hi. Na tuntunna ah nang honghuh, hongvan ding na minam kipawlna hong pia hi.
Migam, milei ah kei bek, kobek haksatna tuak ing/ung ci-in thanem kei in. Nang hong panpih dingin Zomi te
kipawlna zumpi Zomi Association of Malaysia (ZAM) in nang adingin om gige hi.

United States Ngeina le Dan Thusinna Khutzat Laibu : ZOMI


Khenpi Ngiatna - Laisin pilna tawh kisai (azom)
Khanghamte' Sangvai
Pilna sin cih pen America te in nuntaksung teng
sindet ding ngaihsun uh ahihlam phawk tawntung
in. Na thak sin dingin teek lua cih om ngeilo hi.
Technology thak leh sum le paai nuntaknuam ding
cih ciangin nasemte ahunhunin sangkah kikkik ding
cihna hi. Nasem kawm a lai sin/sangkah ding pen
ahithei mah hi, part time leh nitak sangkahna a
hunhunin om den hi. Picingte adingin sangkah
theihna nam tampi om hi. Gentehna pawl khat hi
bang hi:
Manglai sang: Resettlement thuneite in na tunkhit
ciangin manglai hong hilh ding hi. Mangpau zatna a
nasep leh mangpau zangte tawh kihona pen mang
pau theih baihna leh ahoih pen in ki ngaihsun hi. Tu
a na mangpau theih ciang pen patau kei in, hunbei
kul ding hi. Ahih hang Mang lai sinna in na nasep
na ah khantohna ding lampi khat ahi hi.
General Equivalency Diploma (GED): Sangkah
dinga sangnaupang kum tam khinsa te (kum 18 val)
high school tawh kikim laipi nangah theihna ding
GED laivuan in lai ong thei hi. GED course pen
munkim ah om in tawmbei mahmah hi.
Re-certification:
Hong kipatna gam
pan
professional nasep zato nasem, sang sia leh lawyer
(sitni) cih bang a semkhin te in US ah license a
ngah masiah amau sep ngeisa nasep ngahlo thei
hi. Hih bang a re-certification ngah theihna dingin
hun sawtpi leh sum tampi bei thei hi. Nasep ngeisa
tawh kituak re-certification nangah theihna dingin,
sum beina leh na sumzat ding na ngahna dingin na
nasep kul ding hi.

Vocational or Technical training (khut siamna


thusinna): Hih program te ah khutsiamna tawh
kisai nasepna tuamtuam tuizawn bawl, mei lam
siamma, Computer siamna, kizep kipuahna leh a
tuamtuam om hi. Hih bang course (Siamna/Sang) a
hun sawtdan kibang kimlo dinga, manglai sia
kisamin, sangsap zong na piakkul ding hi.
Nuntakna ding khutsiam silbawl siamsin: Hih
thu khun sungha nasep tuamtuam te ban ah, eima
sim zawk tawh ki tuak in, pipe zawm, mei lam tawh
kisai leh Computer siamna, kizepna leh a dangdang
te zong avek in huam hi. I sinnop dan tawh ki zui
subject tuamtuam in kikhen thei hi. Tuate tawh ki
sai in mikang lai leh pausiam mahmah kul ding a,
aban ah tu a i sin na sum leh paai beiteng pen ei
mah mawhpuak ahi hi.
College leh University te : College leh University
te in sang naupang te a picing nasep a ngah zawh
na dingin kum 4 sin theih program nei hi. Hih sang
inn te Manglai siamna a sang leh Mang lai theih ki
sit tel na (TOFEL) te om a, mark 550 pan 650 ciang
bang kisam hi.
Asangzaw sangkahna te atamzaw tamman in,
ahih hang sangnaupang tampi te in ameet tawm
tawh sum leh pai huhna, sangkah kawm a nasep
theina, ahih kei leh sanginn pan huhna sum leh
Scholarship ngahthei hi. Huh theihna lam tuamtuam
a omthei te sum leh pai tawh huhna zumah kah in.
America te in laisinna, pilna sinna pen nuntak sung
tawntung sin dingin ngaihsun uh ahih manin, picing
sate sangkah in asiamna uh behlap ahih kei leh
nasepana thak nangah ding pen angeina in ngaih
sun uhhi.
Zopzop lai ding
1

deihloh, company hoihna dingin a sem theilo te


nang zingciang pan hong kuan nawn kei in, na
tawp phot in cih bangin na gen kul hun om ding hi.
Tua banga mite lungtang natna ding na gen hun na
pelh theihloh hun om thei hi.
4. Hi theilo, kisanglo, kideihlo na cih a kul hun
om ding hi.
Na seppihte hiam, makai na muan mahmahte hiam,
ahih kei na mi it penpen nangawn in a gente hi thei
kei, piang thei kei, kisang theilo cih bangin na
nial, na nolh, amau ngaihsutna na pomsakloh hun a
om kul thei hi. Tua bang hun na pelh theihloh hun
om kha thei hi cih phawk in. Mite hong gen
khempeuh leh nget khempeuh Aw, aw.. na cih den
ding hilo a, hilo, kingahlo cih bangin khauhtaka na
nial a kul hun om ding hi. Nang mimal deihna hilo in
pawlpi leh nasepna company deihna masuan himasa a thukhenna na bawl kul ahih man hizaw hi.
Gentehna in sum kisapna hong kigen ciang sum
kicinglo ahih manin na nial kul, khasum a tamzaw
hong kinget ciang mi khempeuh khasum khansak
theilo na hih manin na nial kul, nasep tavuan leh
van deih khatpeuh hong kinget ciang hitheilo na
cih kul.. cih bangin...
5. Minsiat khempeuh na khuk a kul hun om.
Minphatna a om ciang nangmah a minpha masa
pen ding hiteh. Minsiatna a om ciang zong nang a
minsia masa ding hiteh. Khatveivei a minsiat
khempeuh nang khuk khit a kul hun om thei hi. Mite
hehna, lungkimlohna khempeuh nang bek in na
thuak, na puak keikai akul hun om thei hi. Nang
khialhna hikei taleh nang minsiat thuak a kul hun
om a, na thuakzawh ding a kisap hun om thei hi. Na
seppihte na mawhsak khin thei kei hi.
6. Na thukhenna khial thei hi.
Hoih inteh ci a na thukhenna khat pen na
upmawhloh lam ah a sialam na hizaw thei hi. Na
pawlpi leh na sepna bek hilo, na seppihte nangawn
in a hoihlohna a muh paihlet tuak thei hiteh. Nang
thukhen khialh man, nang sepkhialh manin
kipawlna sia dimdem thei a, nasepna hoih
khempeuh kicim thei hi. Na kammal khat bek in
zong na makaih pawlpi leh kipawlna, nasepna
phualte minsiatna lianpi tun thei hi. Siatna lian pen
a tunsak theih ban ah a kibawlpha thei nawnlo
kipawlna siacip ciangdong zong tungsak thei hi.
Tua ahih manin na thukhenna, na ngaihsutna khat
peuh thuneulo hi.
7. Hoih na sakloh hang na zuih a kul om hi.
Nang a makai, makai lak ah khat na hih manin nang
deihna bekbek tawh a pai khitloh ciang lawhcinna
piangzaw ding cih na theih hun om hi. Tua bang
ciang kei cih hikei veh aw cih man bek tawh mite
cihna na zuihloh ding hilo a, mite cih hitaleh a

Makai A Uthuai Lohna Nam Sawm

oi mun peuh ah makai hih ding na ut


mahmah hiam? Makai hih pen nuam
mahmah dingin na um hiam? Makai sep
pen baih mahmah dingin na ngaihsun hiam? Makai
na hih ma, makai na sep ma in hih a nuaia thu nam
sawm te na ngaihsun masa hamtang dih ve. Hih thu
sawm te pello in na phutkhak dingte ahi hi. Hih
thute na palsat khit zawh ding ban ah siamtaka
tuipek banga na peksuak zawh kei ding leh makai
ding nam hilo na hi cihna hi.
1. Mi thukhen noplohte thukhenna na bawl kul
ding hi.
Vai khatpeuh ah mipi in nop a sak mahmah laitak a
kisap leh na khawlsak, na beisak, na tawpsak kul
ding hi. Na nuai a nasemte lungkim hetloh ding
thukhenna tampi na bawl a kul hun om ding hi.
Gentehna in mi tampi nasep khawl ni in na lawm
hoih leh na muan pen, na nasemte lak pan zong na
it penpen nangawn utkei taleh nasem ding, vaisai
dingin naseh na omsak kul hun om ding hi. Ahih kei
leh na lawmhoih mahmahte i lawmte hiam
innkuanpihte hiam zong amau deihdanlo in na
paipih, vaihawm a kul hun om dinga, mi lungsim
natna ding na pelh theihloh thukhenna na bawl a
kul hun om ding hi.
2. Hoih kei, siam keiteh, kicing kei na cih a kul
hun om ding hi.
Na makaih kipawlna hiam, na nasepna ah hiam na
it leh deihsak penpente nangawn a sep a bawl a
hoih kei a, kipawlna, nasepna te lametna ciang a
tun kei leh na saanloh, na deihloh, na nolh, na tot,
na hansan a kul hun om ding hi. Mi lungsim natna
dingin na kampau a khauh hun a om kul dinga, mite
pahtakloh na tuak hun om ding hi. Banghang hiam
cih leh kipawlna leh nasepna ngimna a tangtunna
dingin pawlpi ngimna leh deihna tangtungsak dinga
hattaka mainawt a kul hun om ahih manin mimal
kikal thu na koihkhiat hun a om kul hamtang hi.
Mihing in mihing kikal kizopna i koih khiat ciang na
kisa, haksa kisa, kikhasia, kinopmawh hamtang hi.
Makai khat na hih leh tua bang hun na pelh theihloh
hun om ding hi. Billy Graham in, Makaite nuntakna
pen a nuam ding i sak leh hi peuhmahlo a, khattang
kisak mahmah hun, lungsim a neu mahmah hun
zong tampi om hi. na ci hi.
3. Mi na tawpsak, na khawlsak a kul hun om
ding hi.
Makai khat na hih leh kipawlna deihna a palsat, a
ngimna a ngimpihlo leh a tuamtat nuam a om ciang
thuhilhna leh a kul leh zong tawpsak, khawlsak,
nasep dang piak cih bang thukhenna na bawl hun a
om ding hi. Nasepna ah ulian pen na hih leh na
nuai ah nasemte na deihna ciang a tunglo na
2

hoihzaw ding na zuihpih a kul hun om hi. Na zuih


manin nang a siamlo, a theilo, a ngaihsun banlo
suak in mite in hong neumuhna nangawn piang thei
hi. Mindaina leh minsiatna nangawn na tuak lawh
thei hi. Ahi zongin na zuih a kul hizel si hi. Na
makaih kipawlna leh pawlpi leh mipite tup leh ngim
khempeuh nang deihna tawh kituak khinlo a om leh
zong na zuih veve a kul hun om hi. Tua bang ciang
nang thu hikei tah cih manin sepsak utlo, tangtunsak nuamlo cih bangin na omloh ding makai picing
hihna hi ding hi.
8. Lawm na hauhluat leh hoihlo zaw ding hi.
Makaipa na hihna tawh kiton in nangbek in siangtho
taka thu khatpeuh na ngaihsut theihna ding leh
lungsim ciimtak tawh hoihtak na ngaihsut theihna
dingin hong nawngkaisak thei ding mi leh lawmhoih
na hauh luat loh hoihzaw thei hi. A pua lam ah na
lawm hoih mahmah zong nasepna ah na lawmhoih
ahihloh phot ding kisam hi. Kipawlna vai kikup ciang
lawmhoihte mithek leh lungsim pukzia na khualloh a
kul hun om hi. Haksa mahmah ta leh na zuih phot
ding ahi hi. Naseppih vive hinapi deihsak tuam, it
tuam, ngaihtuam na neih pah malam leh na
makaihte sungah kithutuaklohna hong ompah
dinga, kipawlbawlna, kituambawlna lungsim hong
ompah ding hi.
9. Na omdan hong ki encik ding hi.
Na gamtat khempeuh hong kiencik dinga, na
kampau khempeuh hong kivelsak ding hi. Thupi
khol ken teh na cih khat nangawn a za a mu mite
adingin thupi in thuneulo ahih manin na kampau
neng khat, na gamtat neng khat zong na kidop
mahmah ding, a kilawm, a kituak a na gen theih, na
tat theih ding na hanciam kisam hi. A kilekkimlo
thugenna, a langkhai kampauna cihte in na makai
sepna hong lungam sak mahmah thei ding hi. Na
maitai kei a hopihnoploh leh pelh vanvan pawl na

neih leh mite in banghang hiam ci-in ni tampi


ngaihsun ding uh a, a hang theihsawm hamtang
ding uh hi.
10. Hong deihlo om hamtang ding hi.
Makaipi tutphah ah na tut ding hong deihlo, makai
na sep ding hong deih vetvetlo om hamtang ding hi.
Makai lak ah khat hilecin phamawhlo napi makaipi
pen na sep ding hong deihlo leh tangtel sihtan a
bang vilvel mi om hamtang ding hi. Tua bang mite
in na tutphah na khahsuah ding hong deih mahmah
kha mai dinga, na minsiatna ding leh na hihkhelhte
na tangkoko nuam mai ding hi. Makai na hih manin
na tutna bek zong mite mitkhamsak hithei hi cih
phawk in. Na sepzia panin khat dah in khat nuam
ding cih thei in, mi khempeuh in hong lungdampih
denlo ding hi.
Thukhupna: Makai khat na hih manin na pawlpi leh
kipawlpihte tawh na tupna ngimna na matut kul ahih
manin mi khempeuh lungkim takei leh tupna leh
ngimna nasep teitei a kul hun om ding hi. Hong
mabunpihlo te zong na khualsiam a na nuaksakloh
kisam a, hong tawsawn khempeuh zong hong
tawsawn denlo thei cih na theih ding hi. Ahih khial,
a sem khial khat pen na gup loh a nangma
sepkhialh hi, nangmah hiteh na cih ngam a kul hun
a om mah bangin a siam a thei khat pen nang
siamteh, nang thei teh na cih ngam a kul hun zong
om ding hi. Ahi zongin a tamzaw ah mi khempeuh
liangko kikim in deihsakna kibang, deidanlo in na
khual, na khoi, na kep, na makaih, na pattah kul
ding hi. A siamlo, a khial, maisak theihloh zah
donga hih khialte tawpsak ngam a kul mah bangin
nang zong sepkhialh hihkhialh na neih leh khial ing
mawh ing na cih ngam bek hilo a kul leh zong na
tutphah na taisan ngam a midang na piak ngam
ding, na ot ngam ding ahi hi.
Hau Za Cin, Phuitong Liim

Tukal Palaai te buaipih diak teng

Bank Card nang a lopi zangkha vet kei in

Cin Suan Piang (Bapi) leh Hau Suan Mung

UN Card tawh Bank Card bawl peuhmah in na len


ding uh ciangin na Bank Account uh midang pialo in
na bawlna vuah pai-in khaksak hamtang un. Aleng
khin tampi takin a Bank Account na khak saklo uh
ahih main Bank Card thak zong ki hong thei nawnlo
hi. Aleng ding khatpeuh in a Bank Card leh Bank
laibu hong piak leh sangvet kei in. Nasan a leh
nang adingin supna lianpi hong suak sak ding hi.

(Anlangh) te Ajil Camp ah ki buaipih.


Sang Bik (Tai-9) 24 March in Alor Star thongah ki

buaipih.
Khup Pi (Kawlpi) 24 March in UN ah ki buaipih.
Thang Lian Mang (Zampi) 25-26 March in Bukit
Jalil Camp leh Semenyih Camp ah ki buaipih.
Iang Men (Tai-9) 26 March in HKL zato ah ki
buaipih.
Ngo Lian Mung (Langzang) 27 March in UN ah a
vai kipuak sak.
Thang Sawm Tung (Gamlai), March 27 ni ki
buaipih.
Thang Ngaih (Vangteh) leh Do Cin Thang
(Mualbeem) te 27 March in UN avai ki puaksak.

Na omna (address) a maanin pia in


Zato paina, zum khat peuhpeuh paina ah na omna
hong kidot ciangin na omna mun address mah pia
pah lel in. Na om ngeilohnapi na lawmte inn,
kipawlna zum, biakinn cihte na piak leh nang
adingin buaihuai zaw bek thamlo in supna hong
tungzaw ding hi.
3

Zosuan Tuailai Khawmpi (ZTK) ading


mapankhopna apiasa teng
Pa Cin Suan Lian te innkuan
Ever Smile Ministry
Rawang Zomi Innkuan
Anlangh khua kipawlna

RM150
RM 50
RM200
RM200
Pawlpi, khua kipawlna leh mimal mapankhopna
kihelzo ding peuhmah in ZAM ah ki piapia thei hi.

New Eden Ansai ah ki ngahthei teng


Kawl an, Zomi an, Sen an limnono kingah.
Yangon-Kalay-Tedim amanlangin Sum kikhakthei.
MalayKawlgam van kikhak thei.
Zopuan, Be-ik, Khaini, Tuibuk, Red Ruby, DVD

lakhui tuamtuam.
Kawlgam-Malaysia Visa tawh a hawh nuamte
vaihawmpih.
Malay-Kawlgam vanlam, leilam tawh pai/ciah
nuamte zong ki vaihawmpih.
Kizopnang :
Pa Kaino
017 397 7533, 0095 950 39736
Nu Man Mang 017 649 8566, 0095 950 74162
Pa Nialpi 014 734 0661, Tg. Khaipi 017 650 6012

Innkuan lutpih thei nailo te theih ding


UN ngahsa innkuan pih lutpih thei nailo te in
UN ngah nailo na zi leh na tate adingin kidalna lai
(Protection Letter) na bawl nai kei a leh ZAM zumpi
ah bawl sak un. Deihlohpen in lamkal ah kisitna,
kimat kihenna, lockup, thong tunna khat a om leh
UN ten hong hotkhiat nang baih zaw deuh hi. Tua
mah bangin a lutpih ding nu/pa ih UN No. na
lotngah setset ding zong hong kisam hi.

ZAM pan dahpihna


Tungzang khua, Tedim Lawibual veng ateeng, Pa
Tun Sian Pau leh Nu Niang Suan Vung te tapa
nihna Tg. Thang Thawn Lian @ Lianpi, Naulak
beh (Kum 19) in Tuap TB natna tawh GHKL panin
26/3/2015, 7:05pm hunin Pa Pasian kiang hong
ciahsatna hangin adah akap lungzuang khua ngai
khempeuh tawh ki bangin Zomi zumpi ZAM panin ih
dah khawm hi.

Hehpihna tawh hong kanpih un


Talek khua, Pa Cin Do Thang leh
Nu Zen Khan Cing te tapa Lian
Za Eng pen 28 March ni a omna
Maluri veng pan paikhia in a
tunna
kithei
nawnlo
hi.
Amukha, atheikha na om uh leh
ZAM zumpi ah hong zasak un.

UN ciaptehna bangmah
thongpan hong pusuak te

ngahlo

Tukal sung Bukit Jalil leh Semenyih thong panin UN


ten thongkia tampi tak suakta sak theih uh ahih
manin lungdam huai mahmah hi. Ahih hangin
asuakta te inn nidang adanin laidalpi leh Card ngah
cihbang ngah neilo ahih manin dahhuai mahmah hi.
Tua ahih manin Zomi sungah tuadan atuakkha ten
ZAM zumpi ah na thong Body No. leh min uh nong
piak naikei leh hongpia un. Zum lam panin vaihawm
saktheihna a om khak leh cihna hi.

Zu hoihlohna
Zu hoih bel om kei naven, ahizongin tuhun ciangin
zu bawlte'n helpih tuamtuam nei uh ahih manin
lauhuai mahmah hi. Tua bang zu adawn kha te'n
gilnat luatna, sungpai natna, lutang nat luatna, mit
khuamuh kitel lohna, sungnim luaksuak, huih diik
hamsa sakna, sihbup theihna cihte ngah thei uh hi.
Hih atung a ih gelh natna te na neih leh na zu dawn
hang hi thei ahih manin nawh takin na omna tawh a
ki naipen Zato zuanpah inla, kivel sak in. Hithei hi
leh Zu dawn kei leng hoih penpen hi. (Selangor
Health Department)

2015 Kawlgam kiteelpi ding vai


Tukum 2015 Kawlgambup kiteelpi ciangin kiteeelna
encik dingin US gam abulphuh Carter Center te leh
EU gam in suakta takin na septheihna dingun
Kawlgambup kiteelna vaisai ulian makaite in March
24, 2015 ni-in phalna piata uh hi ci-in thu neite in
tangkokhia uh hi.

Zomi Card tawite ading nasep

Puchong setzung a sem ding Zomi pasal citak mi


Lailo khua mi, Pa Thang Do Kham leh Nu Zam
4 kideih. Nasep hun 8am pan 7:30pm. Nitha
Kholh Nuam te tapa nihna Tg. Mung Sian Zuan in
RM45. Nipi nisim off. Omna pia, an pialo.
GHKL panin 1/4/2015, 06:00pm hunin suaktung

Cheras ansai khat ah cashier sem thei ding pasal


phet hong nusia kikpah ahih manin adah akap Tuun
pauthei mi 2 kideih.
leh Zua leh Pawlpi te tawh ki bangin Zomi zumpi
Lungdam takin hong kisang ding hi
ZAM panin ih dah khawm hi.
Gamsung gampua mun tuamNauno Zuantawng luanghawm
tuam pan ZAM nasepnate panpih
pen
ZSM
makaihna
tawh
nopna leh thapiak nopna naneih
3/4/2015 ni-in Sunggai Buloh
zawh leh lungdam takin hong
hanmual ah lungkim huaitak in
kisang ding hi.
kivui thei hi.
ZAM Thupuak pen leitung muntuamtuam aom Zomi khempeuh in asimtheih dingin
www.zomidaily.org website ah ki koihden hi.
4

You might also like