Professional Documents
Culture Documents
TCP Ip Protokolü
TCP Ip Protokolü
BLM TEKNOLOJLER
TCP/IP PROTOKOL
481BB0121
Ankara, 2012
PARA LE SATILMAZ.
NDEKLER
AIKLAMALAR .................................................................................................................... ii
GR ....................................................................................................................................... 1
RENME FAALYET1 .................................................................................................... 3
1. TCP/IP ADRESNN SINIFLARI ....................................................................................... 3
1.1. Ipv4 ............................................................................................................................... 3
1.1.1. Ip Yaps ................................................................................................................ 4
1.1.2. Ipv4 Yaynlar (CAST) ........................................................................................... 6
1.1.3. Adres Trleri.......................................................................................................... 7
1.1.4. Ip Snflar ve Subnet Mask ................................................................................... 8
1.1.5. Alt Alar .............................................................................................................. 13
1.1.6. NAT lemleri ...................................................................................................... 24
1.2. IPv6 Adresleri ............................................................................................................. 27
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 28
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 30
RENME FAALYET2 .................................................................................................. 32
2. TCP/IP ADRESLEME ....................................................................................................... 32
2.1. Ip Adresi Atama .......................................................................................................... 32
2.1.1. Statik ve Dinamik Ip Atamas .............................................................................. 32
2.1.2. DHCP................................................................................................................... 38
2.2. Ip Config Komutu ve Parametreleri ............................................................................ 39
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 44
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 46
MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 47
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 49
KAYNAKA ......................................................................................................................... 50
AIKLAMALAR
AIKLAMALAR
KOD
481BB0121
ALAN
Biliim Teknolojileri
DAL/MESLEK
A letmenlii
MODLN ADI
TCP/IP Protokol
MODLN TANIMI
SRE
40/32
NKOUL
YETERLK
MODLN AMACI
Genel Ama
renci, bu modl ile gerekli ortam salandnda; aa uygun
olan TCP/IP adres snfn belirleyerek uygun adres girii
yapabilecektir.
Amalar
1. TCP/IP adresinin snfn belirleyebileceksiniz.
2. TCP/IP adres girii yapabileceksiniz.
ETM RETM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI
LME VE
DEERLENDRME
ii
GR
GR
Sevgili renci,
En nemli kitle iletiim aralarndan biri olan internet, artk gnmzde her alanda
kullanlmaktadr. Eskiden yalnzca bilgisayar aracl ile kullanlrken, imdilerde cep
telefonlar, PDA, IPAD ve hatta televizyonlarda aranan default bir zellik olarak karmza
kmaktadr.
nternetin sosyal alanda bu denli yaygnlamas gl bir alt yapnn da
oluturulmasn zorunlu klmtr. Bu alt yapnn oluturulmasnda a yaps ve kablolama
tekniklerinin doru ve ihtiyaca ynelik olarak yaplandrlmas olduka nemlidir.
Alar aras iletiimde bilginin kaynak ile hedef arasnda gvenli ve doru bir ekilde
iletilebilmesi iin IP adresleme ve alt a oluturma yntemlerinin bilinmesi gerekmektedir.
TCP/IP Protokol isimli bu modl, A Sistemleri ve Ynlendirme dersi iinde fiziksel a
yapsnn dzgn kurulduu sistemlerde IP adresleme tekniklerini renebileceiniz konular
iermektedir.
RENME FAALYET1
RENME FAALYET1
AMA
Aa uygun IP snfn belirleyerek alt alar oluturabileceksiniz.
ARATIRMA
Yerel a balants bulunan bir sistemde, bilgisayarlarn birbirleri ile nasl bilgi
alveriinde bulunduunu aratrnz.
1.1. Ipv4
Bilgisayarlarn birbirleri ile doru bir ekilde iletiim kurabilmesi iin ayn dili
konumalar gerekmektedir. IP adresi, bu iletiimin doru bir ekilde kurulmasn salar.
letiimin dzgn bir ekilde kurulabilmesi iin, aa balanan tm cihazlarn IP adreslerinin
birbirinden farkl olmas gerekir. Sistemde ayn IP adresine sahip birden fazla cihaz varsa
iletiim kurulamaz ve akma meydana gelir.
Gnmzde Ipv4 (nternet Protokol Versiyon4) adresleme tipi kullanlmaktadr. Bu IP
adresleme sistemi toplam 32 bitten oluur. 32 bit, sekizerlik gruplara ayrlarak gsterilir.
Her bir sekizerlik gruba oktet ad verilir. Her bir IP adresinde toplam 4 adet oktet vardr. Bu
rakamlar 0 ile 255 arasndadr.
rnein 192.175.32.4 bir IP adresidir. Her bir oktet nokta ile birbirinden ayrlr. Bu
Ipv4 adresleme ile 232 yani 4 milyardan fazla adres retilebilmektedir.
1.1.1. Ip Yaps
Aada bir Ipv4 paketinin yaps gsterilmitir. IP paketlerine datagram ad verilir.
1
16
24
32
Balk
Servis Tipi
Toplam Uzunluk
Uzunluu
(Type of Service)
(Total Length)
(IHL)
Tanmlama
Bayrak Bitleri
(Identification)
(Fragment Offset)
Yaam Sresi
Protokol
Balk Kontrol
(Time to Live)
(Protocol)
(Header Checksum)
Kaynak Adresi
(Source Address)
Hedef Adresi
(Destination Address)
Seenekler (0 veya daha fazla satr)
(Options)
Srm
(version)
11010011.10101011.00010101.10011001
8 bitlik her bir blme oktet ad verilir.
11010011.10101011.00010101.10011001
oktet
IP adresleri ikilik (binary) dzende yazlr ancak kolay okumak ve yazmak iin onluk
dzene (decimal) evirilir.
11010011.10101011.00010101.10011001
201.171.21.153
Aadaki tabloda ikili (binary) say sisteminde gsterilen her bir oktetin onlu
(decimal) say sistemine dnm gsterilmitir;
binary
11010011
10101011
00010101
10011001
2(7)
128
1
1
0
1
2(6)
64
1
0
0
0
2(5)
32
0
1
0
0
2(4)
16
1
0
1
1
2(3)
2(2)
2(1)
8
4
2
0
0
1
1
0
1
0
1
0
1
0
0
201.171.21.153
2(0)
1
1
1
1
1
decimal
128+64+16+2+1=201
128+32+8+2+1=172
16+4+1=21
128+16+8+1=153
Aadaki tabloda onlu (decimal) say sisteminden ikili (binary) say sistemine
dnm gsterilmitir;
decimal
201
172
21
153
2(7)
128
1
1
0
1
2(6)
64
1
0
0
0
2(5)
2(4)
2(3)
2(2)
2(1)
2(0)
32
16
8
4
2
1
0
1
0
0
1
1
1
0
1
0
1
1
0
1
0
1
0
1
0
1
1
0
0
1
11010011.10101011.00010101.10011001
binary
11010011
10101011
00010101
10011001
KAYNAK
HEDEF
Resim 1.1:Unicast Haberleme
1.1.2.2. Broadcast
Her yne yaplan yayndr. Belirli bir hedef yoktur, kaynak cihaz mesaj sistemdeki
tm cihazlara gnderir. Aa balanan bilgisayar evresindeki dier bilgisayarlar tanmak
iin sinyal yayar. Bilgisayarlar aa ilk girilerinde broadcast yayn yaparlar.
1.1.2.3. Multicast
ok yne yaplan yayndr. Kaynak cihaz, mesaj ada belirledii hedef cihazlara
gnderir. Bylece ada gereksiz bir trafik olumaz.
10.0.0.0
- 10.255.255.254
172.16.0.0 - 172.31.255.254
192.168.0.0 - 192.168.255.254
rnein bankalar geni alara sahiptir ve bankaclk ilemlerinin yrmesi iin kendi
aralarnda balantnn olmas yeterlidir. Bu tip kurumlar zel IP adreslerini kullanrlar.
Sistemde Ip adresi alamayan bir cihaz var ise 0.0.0.0 adresini alr ve yeni bir IP adresi
alana kadar bu adres ile devam eder. Eer bir IP adresinin host ksm sfr 0 ise bu adres a
ortamn tanmlam olur. Routerlar a tablolarna bakarak ynlendirme yaparlar. Bir IP
adresinin host ksm 255 ise bu adres bir broadcast adrestir. Adaki tm hostlara yayn
yapar. IP adresi 224 ile balyor ise bu adres multicast adrestir yani ada belirlenen hedef
cihazlara bir kerede mesaj gndermeyi salar. 127.0.0.1 adresi yerel hostu tanmlayan
Loopback adrestir. TCP/IP adresinin dzgn alp almadn kontrol etmek amacyla
kullanlr.
1.1.3.2. Genel Adresler
Aa bal olan tm bilgisayarlar birbirleriyle iletiimde bulunabilmek iin IP adresi
kullanmak zorundadrlar. Bu nedenle gnmzde Ipv4 adresleme sistemi kullanlmaktadr.
Bu adresleme sistemi 32 bitlik bir adres yapsna sahiptir ve 232 (yaklak 4 milyar) adet
bilgisayar internet ortamnda IP adresi alarak birbirleriyle iletiimde bulunmaktadr.
Sonu olarak, genel adresler zel adresler gibi nceden belirlenmi amalar iin deil
aa bal tm cihazlarn birbirleriyle iletiimde bulunabilmelerini salar.
VE
A maskesi
255.255.0.0
A adresi
123.34.0.0
Sistem adresi
123.34.0.1
01111011.00100010.00000000.00000001
VE
11111111.11111111.00000000.00000000
......................................................................
01111011.00100010.00000000.00000000
Not: IP adresi ile a maskesi bitleri VE (AND) ilemine sokulur. Bylece a
maskesinin 0 (sfr) olan bitleri ayn seviyedeki IP adres bitlerini sfrlar; 1 olan bitleri ise,
ayn seviyedeki IP adres bitlerini etkilemez.
rnek 1.1-2: A simlasyonu yazlmnda aadaki a yapsn oluturarak Bilgi
lem, Pazarlama ve Muhasebe isimli bilgisayarlara IP adres bilgilerini giriniz.
Yukardaki ekle gre, Bilgi lem isimli bilgisayarn a maskesi (subnet mask) dier
bilgisayarlardan farkldr. Bu da Bilgi lem isimli bilgisayarn farkl bir ada bulunduunu
gsterir. Yukardaki bilgiye gre farkl alardaki bilgisayarlar birbirleri ile direkt bilgi
alveriinde bulunamazlar. Ancak ynlendiriciler (router) ile haberleebilirler.
Yukardaki rnekte, Muhasebe isimli bilgisayar, Bilgi lem isimli bilgisayara e-posta
gndermek isterse;
10
NetID
7 bit
HostID
24 bit
Tablo 1.4: A snf adres format
10
NetID
14 bit
HostID
16 bit
11
Dolaysyla B snf bir ada bulunan bir bilgisayarn IP adresinin ilk okteti mutlaka
128-191 arasnda bir deer olur. Bir cihazn B snf bir ada olup olmadn anlamak iin
ilk oktete bakmak yeterlidir. lk oktet 128-191 arasnda ise B snf adrestir.
B snf adreslerde a ksm iin ilk 16 bit, geri kalan 16 bit adaki bilgisayarlar iin
kullanlabilir. Tm kombinasyonlar hesaplandnda B snf adres kullanan bir
organizasyonda toplam 65.534 adet bilgisayar aa balanr. Toplam 16.384 adet a
tanmlanabilir.
1.1.4.3. C Snf
C snf adres alannn format;
11 0
NetID
21 bit
HostID
8 bit
Yukarda da grld gibi, C snf IP adreslerinin ilk 24 biti a (NetID), son 8 biti
adaki bilgisayarlar (HostID) temsil eder. Gnmzde irketler en ok C snf adres
yapsn kullanmaktadr.
C snf adreslerin ilk 3 biti daima 110 (bir bir sfr) deerindedir. Oktetin alabilecei
en kk ve en byk deerler;
Geri kalan 5 bitin hepsi 0 olursa 11000000 = 192
Geri kalan 5 bitin hepsi 1 olursa 110111111= 223
C snf adreslerin ilk oktetinin alaca deer 192-223 arasndadr. Dolaysyla bir
bilgisayarn C snf bir ada olup olmadn anlamak iin ilk oktete baklr. rnein
201.153.109.54 C snf bir adrestir.
C snf adreslerde her biri 254 tane bilgisayar ierebilen 2.097.152 adet altaa izin
verir.
1.1.4.4. D Snf
D snf adreslerin ilk drt biti her zaman 1110 (bir bir bir sfr) dr. D snf adresler
multicast yaynlarda yani ayn anda birden fazla hedefe bilgi gndermek amal kullanlrlar.
D snf adres alannn format;
1110
multicast
28 bit
Tablo 1.7: D snf adres format
12
1.1.4.5. E Snf
E snf adreslerin ilk drt biti her zaman1111 (bir bir bir bir)dir. E snf adresler
nternetin ilerideki uygulamalar iin ayrlmtr.
E snf adres alannn format;
reserved
28 bit
1111
A SINIFI
B SINIFI
C SINIFI
D SINIFI
1111
E SINIFI
13
Alt a yaps kurumlarn kulland a yapsna ve topolojilerine gre deiir. Alt alar
oluturulduunda bilgisayarlarn adresleme ilemi merkezi olmaktan kar ve yetki dalm
yaplr. Dardan bir kullanc alt a kullanlan bir aa ulamak istediinde o ada kullanlan
alt a ynteminden haberdar olmadan istedii bilgisayara ulaabilir. Yani oluturulan alt
alar sadece kurumun kendisini ilgilendirir. Kurum sadece kendi iinde kulland gei
yollar ya da ynlendiriciler zerinde hangi alt aa nasl gidilebilecei tanmlamalarn
yapar.
A snf bir a tasarlandnda ada toplam 16.777.214 adet bilgisayara IP adresi
atanabilir. Ancak bu say ok byktr ve birok IP adresinin kullanlmamasna neden olur.
Ayrca a, farkl konumlarda bulunan dank bir a ise her bir lokasyonda farkl IP adresleri
kullanlmas gerekir. Bu da IP ynetimini zorlatrr. Btn bu problemler tek bir IP adresini
alt alara (Subnet) blerek zmlenebilir. Bu hiyerarik adresleme yaps yerleim
alanlarnn adreslenmesine benzer; nce mahallelere ayrlr, ardndan caddelere ve sonra da
sokaklara ayrlr. Tam bir hiyerarik yap vardr; kadky, gztepe mahallesi, pnar sokak
gibi.
1.1.5.1. Alt A Oluturma
Kurumlarn farkl ihtiyalarna gre (kullanc says, lokasyon farkllklar, farkl
departmanlar) eitli alt alar oluturulur. Herhangi bir IP snfnda host iin ayrlm baz
bitler dn alnarak deerleri 1 yaplr ve alt alar oluturulur.
rnein C snf bir IP adresini kullanan bir kurum deiik yerleim blgelerinde 3
farkl a oluturmak istemektedir. Her bir ada maksimum 50 adet kullanc bulunacaktr.
Kurum 168.125.20.0 adresini alm olursa, toplam 150 kullancs olan bu kurumda
168.125.20.1 168.125.20.254 arasnda ip adresleri kullanlabilir. Bu ip adresleri farkl 3
ada kullanlacaksa, mevcut a, alt alara blnr. Bylece bir adres blou 3 farkl ada
kullanlabilir. Bu durumda a adres aral byr, bilgisayarlara verilen adres aral klr.
Yani bilgisayarlarn adreslendii bitlerden bazlar dn alnarak a bitlerine katlr.
Yukardaki rnee baktmzda 3 adet alt a oluturmak iin, 2 bit host ksmdan
alnarak a bitlerine katlmaldr. C snf default a maskesi 255.255.255.0dr. ancak 2 bit 1
yapldnda oluan yeni maske;
11111111.11111111.11111111.11000000 255.255.255.192 olur.
0
0
1
1
0
1
0
1
14
168.125.20.1-64
168.125.20.65-128
168.125.20.129-192
168.125.20.193-254
168.125.20.71 ve 168.125.20.133 olmak zere iki farkl ip adresini ele alalm.
Varsaylan C Snf alt a maskesi olan 255.255.255.0 adresini kullanlsayd, her iki adres de
168.125.20.0 anda olurdu. Ancak alt a maskesi olarak 255.255.255.192 kullanlrsa, her
iki bilgisayar farkl alarda olurlar; 168.125.20.71 adresi 168.125.20.64 anda,
168.125.20.133 adresi ise 168.125.20.128 anda demektir.
Yukardaki yapy a simlasyonu yazlmnda oluturunuz. nce 255.255.255.0 a
maskesini kullanarak alar aras posta gnderiniz, daha sonra a maskelerini
255.255.255.192 yaparak alar aras posta gndererek fark inceleyiniz.
rnek1.1-4:
12.22.128.34 IP adresinin bulunduu a, 8 adet alt aa blnecektir. Bu IP adresinin;
Alt a adresini,
Bu alt an broadcast adresini,
Atanabilir ilk IP adresini,
Atanabilir son IP adresini
hesaplaynz
zm:
Verilen IP adresinin ilk okteti 1-126 aralnda olduundan verilen IP adresi A snf
bir IP adresidir.
Dolaysyla a maskesi 255.0.0.0 dr. Yani alt a bitleri 2. oktetten itibaren
balayacaktr.
n=alt a biti olmak zere
(2n-2)>=8 eitsizliinin salanmas gerekmektedir. Eitsizlii salayan en kk n
deeri 4 dr. (24=16) Yani 4 adet alt a biti vardr.
A snf IP adreslerinde toplam 24 u biti olduu iin (24-4)=20 adet u biti
bulunmaktadr.
Buna gre elde edilen yeni maske,
255.240.0.0 dr
11111111.11110000.00000000.00000000
15
A snf IP adresi
Yeni a maskesi
Alt A adresi
12.31.255.255
lk IP adresini (balang adresi) bulmak iin a adresinden bir sonraki IP adresi
alnr.
Buna gre a adresi 12.16.0.0 olduuna gre ilk IP adresi 12.16.0.1 dir.
Son IP adresini (biti adresi) bulmak iin broadcast adresinden bir nceki IP adresi
alnr.
Buna gre broadcast adresi 12.31.255.255 olduuna gre son IP adresi 12.31.255.254
dr.
rnek1.1-5:
132.116.2.4 IP adresinin bulunduu bir a, en az 100 kullancnn bulunduu alt alara
blnecektir.
Bu IP adresinin;
Alt a adresini,
Bu alt an broadcast adresini,
Atanabilir ilk IP adresini,
Atanabilir son IP adresini
Hesaplaynz.
16
zm:
Verilen IP adresinin ilk okteti 128-191 aralnda olduundan verilen IP adresi B snf
bir IP adresidir.
Dolaysyla maske 255.255.0.0 dr. Yani alt a bitleri 3. oktetten itibaren
balayacaktr.
m=u biti olmak zere
(2m-2)>=300 eitsizliini salayan en kk m deeri 7 dir. Yani 8 adet u biti vardr.
B snf IP adreslerinde toplam 16 u biti olduu iin (16-7)=9 adet alt a biti
bulunmaktadr.
Buna gre elde edilen yeni maske,
255.255.255.128 dir.
11111111.11111111.11111111.10000000
rneimizdeki IP adresi 132.116.2.4 /25 eklinde de ifade edilebilir
Alt A adresi, maske ile IP adresi arasnda AND ilemi yaplarak bulunur.
10000100.01110100.00000010.00000100
132.116.2.4
A snf IP adresi
11111111.11111111. 11111111.10000000 255.255.255.128 Yeni a maskesi
---------------------AND------------------------------------------------------------------10000100. 01110100.00000010.00000000
132.116.2.0
Alt A adresi
Hesaplanan alt a adresinin 0 olan u bitleri 1 yaplarak broadcast adresi elde
edilir.
132.116.2.0
10101010.01100100.00000010.00000000
10101010.01100100.00000011.11111111
132.116.3.255
lk IP adresini (balang adresi) bulmak iin a adresinden bir sonraki IP adresi
alnr.
Buna gre a adresi 132.116.2.0 olduuna gre ilk IP adresi 132.116.2.1 dir.
Son IP adresini (biti adresi) bulmak iin broadcast adresinden bir nceki IP adresi
alnr.
17
Buna gre broadcast adresi 132.116.3.255 olduuna gre son IP adresi 132.116.3.254
dr.
rnek1.1-6:
198.162.5.0 ip adresine sahip olan bir irket 4 adet alt aa ayrlacaktr. Buna gre;
zm:
2n-2>=blnecek alt a says olmaldr.
Bu formle gre 2n-2>= 4 den n=3 olarak bulunur. 3 bit subnet oluturmak iin
kullanlmaldr.
Yeni alt a maskesinin binary karl;
Eski alt a (255.255.255.0)
11111111.11111111.11111111.11100000
255 .
255 . 255 .
224
IP aralklarnn belirlenmesi iin IP adresinin kaar kaar artaca bulunmaldr.
Bunun cevab en soldaki 1 bitinin deeridir. 25=32dir. Yani IP adresleri 32er 32er
artacaktr.
Network ID
IP Aral
198.162.5.32
198.162.5.32 - 198.162.5.64
198.162.5.64
198.162.5.64- 198.162.5.96
Her subnetteki toplam host says iin forml; 2n-2=toplam Host says (toplam sfr
biti adedi)
25-2=30 Toplam host says
18
19
HostID (8 bit)
Subnet
(3 bit)
HostID (5 bit)
0
0
1
1
0
0
1
1
0
1
0
1
0
1
0
1
BALANGI ADRES
BT ADRES
175.134.92.00100000(175.134.92.32)
175.134.92.00111111 (175.134.92.63)
175.134.92.010 00000(175.134.92.64)
175.134.92.01011111 (175.134.92.95)
175.134.92.011 00000(175.134.92.96)
175.134.92.01111111 (175.134.92.127)
175.134.92.10000000(175.134.92.128)
175.134.92.10011111 (175.134.92.159)
175.134.92.10100000(175.134.92.160)
175.134.92.10111111 (175.134.92.191)
175.134.92.11000000(175.134.92.192)
175.134.92.11011111 (175.134.92.223)
20
Resim 1.9: rnek 1.1.7 a simlasyon yazlmnda oluturulan IP ve alt a maskesi deerleri
rnek1.1-8:
Bnyesinde birbirine bal birok LAN bulunduran bir niversite, ald B snf adresi
125 adet alt aa blp, kurum iindeki blmlere datmak istemektedir. Adresi 130.55.4.0
olduu varsaylrsa ;
An genel maskesi,
Alt a maskesi
ne olur?
zm:
B snf adresin, 125 adet alt aa ayrlmas iin sistemlere ait 16 bitlik ksmn 7 biti
kullanlr. Bylece 27-2 hesaplamasnda 126 tane alt a elde edilir. Kalan 9 bit ise alt alar
iindeki u sistemler iin kullanlr. Buna gre 23 bit alt alar, kalan 9 bit ise alt alar
iindeki sistemleri adresler.
B snf adresin genel maskesi 255.255.0.0 dr.
Alt alarn adresleri;
1. Alt a
2. Alt a
3. Alt a
.
.
253. Alt a
254. Alt a
130.55.5.0
130.55.6.0
130.55.7.0
maskesi
maskesi
maskesi
255.255.254.0
255.255.254.0
255.255.254.0
130.55.253.0
130.55.254.0
maskesi
maskesi
255.255.254.0
255.255.254.0
21
130.55.254.1
130.55.254.2
130.55.254.3
......
rnek 1.1-9:
Bir kurumun internete balants iin C snf bir adres 120.140.24.2 alnmtr. A
yneticisi bu adres alann kurumda bulunan LANlara blerek hiyerarik yapda datmak
istemektedir. 4 tane LAN olduuna gre bu alt alarn adresleri ne olur?
zm:
C snf adres maskesi 255.255.255.0dr. 4 adet alt a elde etmek 2n-2>=6
eitsizliinde n deeri 3 olmaldr. Host iin ayrlan bitlerden 3 bit (2 3=8) dn alnr ve
buras alta adreslemesi iin kullanlr. Dolaysyla bir C snf adreste 24 bit olan a adres
ksm 3 bit daha eklenerek 27 bite km olur. Buna gre;
C snf adres 120.140.24.2
maskesi 255.255.255.0
120.140.24.2
194.240.120.34
194.240.120.66
194.240.120.98
194.240.120.130
194.240.120.162
194.240.120.194
194.240.120.226
maskesi
maskesi
maskesi
maskesi
maskesi
maskesi
maskesi
maskesi
255.255.255.224
255.255.255.224
255.255.255.224
255.255.255.224
255.255.255.224
255.255.255.224
255.255.255.224
255.255.255.224
Daha sonra alt a iindeki sistemlere adres atamas yaplr. rnein 194.240.120.34
adresine sahip alt a iindeki 1, 2 ve 3. Sistemin adresleri srasyla;
194.240.120.35
194.240.120.36 ve
194.240.120.37
olur.
22
Alt alara ait yayn adresleri, alt a ierisindeki sistemleri adresleyen 5 bitin hepsinin
1 yaplmasyla bulunur. rnein 194.240.120.32 alt a iin yayn adresi;
A adresi
34 says
194.240.120.34
00100010
bunlar 1 yaplr
00111111
zm:
1.alt a
2. alt a
3. alt a
4. alt a
5. alt a
6. alt a
7. alt a
8. alt a
9. alt a
27.16.0.0
27.32.0.0
27.48.0.0
27.64.0.0
27.80.0.0
27.96.0.0
27.112.0.0
27.128.0.0
27.144.0.0
23
63
rnek1.1-11:
00.25.0.0 ip numaral bir sistemde 5 adet alt a oluturulmak isteniyor. Buna gre;
zm:
Oluturulan alt alarn adresleri;
2n = 5 olmal => n=3 olur. Host bitlerinden 3 bit alnmaldr.
1.alt a 200.25.0.32
2. alt a 200.25.0.64
3. alt a 200.25.0.96
4. alt a 200.25.0.128
5. alt a 200.25.0.160
Alt alarn maskeleri;
Alt a maskesi iin network bitleri 1, host bitleri 0 yaplr,
11111111.11111111.11111111.11100000 255.255.255.224
Bu ip snfnn genel maskesini yaznz
C snfnn genel maskesi 255.255.255.0
10.255.255.255
172.31.255.255
192.168.255.255 dir.
24
Aadaki rnekte, NAT tablosuna bakldnda dardan gelen paket belirtilen porta
gnderilmeden nce ynlendiriciye gelir. Ynlendiricide bulunan NAT tablosunda
tanmlanan adreslere baklr. rnekte 6868 ve 7777 nolu portlar srasyla kullanc-1 ve
kullanc-2 isimli bilgisayarlara ynlendirdiinizi dnrseniz, paket ilgili kullanclara
gnderilir. Ancak 3333 nolu port tanmlanm olsa bile paket ynlendirilmez nk
192.168.2.5 ip numaras WANa ait deildir.
25
Yerel ada bulunan bir bilgisayar dtaki herhangi bir aa balanmak ister.
Balant istei ilk olarak ynlendiriciye gnderilir.
Ynlendirici NAT tablosuna bakar. Eer statik NAT kullanlyor ise zel IP
adresini eleen genel IP adresine evirir, dinamik NAT kullanlyor ise IP
havuzunda bota duran bir IP ile eletirme yaplr.
26
Gnderilmek istnen bilgi web sunucuya gnderilir. Web sunucu paketi alr
ilgili yere gnderir.
Balant bittiinde dinamik NAT yaplmsa bu kayt bir dahaki balantya
kadar tablodan silinir.
32 bitlik adres yaps 128 bite karlm bylece IP adres says artmtr.
IPv4te adres yaplandrmas elle veya DHCP gibi bir protokol
kullanlarak yaplr, IPv6da ise IP adresi yaplandrma ilemi protokoln
iine entegre edilmitir.
IPv6 protokol balnda bulunan 8 bitlik ncelik (Traffic Class) blm
ile servis kalitesi (QoS) uygulamalarna tam uyumludur. Ses ve grnt
gibi gecikmeye tahammlsz bilgilerin tanmasnda ok yaraldr.
Ipv6 mobil iletiimi desteklemektedir.
Ipv6 ile iletiim gvenlii arttrlmtr.
IPv6 adresleri her biri 16 bit uzunlukta olan x:x:x:x:x:x:x:x eklinde 8 adres parasyla
gsterilir. Tipik bir adres yle olabilir (16'lk tabanda);
CDE3:EFE0:2389:ABF0:2183:1978:DBF0:2C09
Eer n tarafta veya arada deerleri sfr olan adresler varsa onlar aada gsterildii
gibi yazlmayabilir:
0:0:0:0:0:0:0:5
2893:0:0:0:0:0:0:1075
::5
2893::1075
27
UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
lem Basamaklar
neriler
192.168.2.1
10.0.0.2
228.170.60.70
130.15.1.5
Aada onluk dzende verilmi IP adreslerini kili say sisteminde bitlerin ald
ikili say sisteminde gsteriniz.
say deerlerine dikkat ediniz.
192.168.2.1
10.0.0.2
228.170.60.70
130.15.1.5
28
KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin
Evet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi
deerlendiriniz.
Deerlendirme ltleri
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Evet
Hayr
DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.
Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz
Evet ise lme ve Deerlendirme ye geiniz.
29
LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
30
7.
8.
B snf bir adres 250 tane altaa (subnet) blnmek isteniyor. Bunun iin hostlara
ayrlan bitlerden ka tanesi subnet iin kullanlr?
A) 5
B) 8
C) 4
D) 6
9.
C snf bir adreste 4 bit alta (subnet) iin ayrlmsa; her subnette ka cihaz
adreslenebilir?
A) 14
B) 12
C) 16
D) 18
( ) Broadcast yayn, tek bir kaynaktan ada yer alan tm hedeflere ynelik yaplan
yayndr.
11.
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme Faaliyetine geiniz.
31
RENME FAALYET2
RENME FAALYET2
AMA
A yapsna uygun TCP/IP adres girii yapabileceksiniz.
ARATIRMA
2. TCP/IP ADRESLEME
2.1. Ip Adresi Atama
Bir bilgisayarn ada bulunan farkl cihazlarla iletiimde bulunabilmesi iin mutlaka
bir IP adresine sahip olmas gerekir. Bu IP adresi dinamik ya da statik olmak zere iki farkl
ekilde verilebilir. Dinamik IP ile yaplan balantlarda, internete her balant yaplnda IP
adresi deiir. Dinamik balantda, internet servis salaycs her seferde geici olarak IP
adres havuzundan bir IP adresi tahsis eder. Statik balantda ise internet servis salaycdan
bir IP adresi rezerve edilir ve srekli ayn IP adresi ile balant yaplr.
Bilgisayara uzaktan erimek istendiinde IP adresinin statik olmas gerekir.
32
33
34
35
36
37
2.1.2. DHCP
DHCP (Dinamik Host Yaplandrma Protokol - Dynamic Host Configuration
Protocol) servisi, adaki istemcilere otomatik olarak IP adresi atanmasn salar. Bylece IP
adresleri merkezi bir yerden kontrol edilir, her bir istemciye tek tek IP bilgisi girilmesi
engellenir.
Adaki bir bilgisayarn adaki dier bilgisayar ve cihazlarla iletiimde bulunabilmesi
iin IP adresinin, alt a maskesinin ve varsaylan a geidi gibi bilgilerinin olmas gerekir.
Bu bilgilerin her bilgisayara elle girilmesi hem vakit kaybna yol aar hem de yanl yazlma
olasl vardr. Bu nedenle DHCP ile otomatik IP adresi atamas gvenli ve kullanl bir
yntemdir. Sisteme DHCP kurulduktan sonra bilgisayarlara IP adres aral tanmlanmas
gerekir. Datlan IP adreslerine scope (kapsam alan) ismi verilir.
DHCP sunucu ile istemci arasnda srasyla aadaki ilemler gerekleir;
38
39
40
41
"ipconfig /all parametresi ile kullanlrsa, bilgisayarn ad, IP adresi, fiziksel (MAC)
adres, DHCP sunucusunun aktif olup olmad gibi ayrntl bilgiler ekrana gelir.
42
43
UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
lem Basamaklar
Bilgisayarnza statik bir ip adresi veriniz.
Bilgisayarnzn yerel a balantsn gsteren
pencereyi anz.
TCP/Ipv4
anz.
protokolnn
zellikler
neriler
Denetim masasna girerek
A ve Paylam Merkezi
ni an.
penceresini
Anzda
kullanlan
IP
aralna dikkat ediniz.
Anzn hangi IP snfn
kullandna dikkat ediniz.
Sistemde
kullanlan
a
geidine dikkat ediniz.
Sistemde kullanlan DNS
adresine dikkat ediniz.
Simlasyon
yazlmnn
bilgisayarnzda ykl olup
olmadna dikkat ediniz.
Bilgisayarlarn
haberleebilmesi iin IP
adres bilgilerini dikkatli
giriniz.
Ping
ve
ipconfig
komutlarnn nasl altna
dikkat ediniz.
Bilgisayarlar arasnda e-posta alverii salayan Alt alar aras iletiime
simlasyonu altrnz.
dikkat ediniz.
Her bir bilgisayarn HUB ve dier bilgisayarlarla
iletiim kurup kuramadn kontrol ediniz.
44
KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin
Evet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi
deerlendiriniz.
Deerlendirme ltleri
Evet
Hayr
DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.
Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz
Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.
45
LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.
1.
2.
3.
4.
( ) Dinamik IP atamasnda her bir IP adresi elle verildii iin ayn IP adresi verilen
cihazlarda akma problemi meydana gelebilir.
6.
( ) Aa bal bir cihazn IP adres bilgilerini renmek iin komut satrna ipconfig
komutu yazlr.
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme Faaliyetine geiniz.
46
MODL DEERLENDRME
MODL DEERLENDRME
Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.
1.
2.
3.
4.
5.
47
7.
8.
9.
10.
( ) zel IP adresi kullanan bir bilgisayar internete kmak iin NAT tablosundaki IP
adreslerinden birisiyle eleir.
DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki modle gemek iin retmeninize bavurunuz.
48
CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET-1N CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
C
A
C
A
D
B
D
B
A
Doru
Doru
C
A
D
B
Yanl
Doru
D
A
B
C
B, A, C, D
Doru
Yanl
Doru
Doru
Doru
49
KAYNAKA
KAYNAKA
50