Professional Documents
Culture Documents
Ok Du Lieu Va Thong Ke PDF
Ok Du Lieu Va Thong Ke PDF
Ok Du Lieu Va Thong Ke PDF
www.mientayvn.com/chat_box_toan.html
Thng K - Chng 1
CHNG 1
D LIU
v
THNG K
1
NI DUNG CHNH
Thng k v cc ng dng trong kinh doanh v
kinh t
D liu
li
Ngun d liu
Thng k m t
Thng k suy din
2
Thng K - Chng 1
Thng K - Chng 1
D LIU
D liu
D liu l cc s kin v con s c thu thp, phn
tch v tng kt trnh by v gii thch
Tp d liu l tt c cc d liu c thu thp cho
mt nghin cu c th
Thang o
D liu nh tnh so vi nh lng
D liu cho so vi chui thi gian
8
D LIU
Cc phn t, cc bin v cc quan st
Phn t l tan b thc th da vo d liu c thu
thp
Bin l cc c tnh c quan tm i vi cc phn t
Quan st l tp cc i lng o lng c thu thp
i vi mt phn t c th
Thng K - Chng 1
D LIU
Variables
Company
Dataram
EnergySouth
Keystone
LandCare
Psychemedics
Stock
Annual Earn/
Exchange Sales($M) Sh.($)
AMEX
OTC
NYSE
NYSE
AMEX
Elements
Data Set
73.10
74.00
365.70
111.40
17.60
0.86
1.67
0.86
0.33
0.13
Datum
10
Cu hi?
Tham kho Bng 1.1:
B D LIU CA 5 LAI CHNG KHAN:
D LIU
Thang o
Xc nh lng thng tin c trong d liu v ch ra s
tng kt d liu v phn tch thng k no l thch hp
nht
Thang o ch danh
Thang o th t
Thang o khong
Thang o t l
12
Thng K - Chng 1
D LIU
Thang o ch danh
S dng nhn hiu hoc tn nhn dng mt thuc
tnh ca phn t bng s hoc khng bng s
Thang o th t
C c tnh ca thang o ch danh v c th dng
sp hng hoc th t d liu bng s hoc khng
bng s
Thang
Th
o khong
kh
C c tnh ca thang o th t v khong cch gia
cc quan st c din t di dng cc n v o
lng c nh lun lun bng s
Thang o t l
C c tnh ca thang o khong v t l ca 2 gi tr l
c ngha lun lun bng s
(Cha gi tr Zero C ngha l khng c g)
13
D LIU
D liu nh tnh so vi nh lng
D liu nh tnh
D liu nh tnh l cc nhn hiu hay tn c dng
nhn dng v c trng cho mi phn t
BIn nh tnh l bin vi d liu nh tnh
D liu nh tnh s dng thang o ch danh hoc thang
o th t; c th o bng s hoc khng bng s
14
D LIU
D liu nh tnh so vi nh lng
D liu nh lng
D liu nh lng l d liu cho bit s lng bao nhiu
ca mt i lng no
Bin nh lng l bin vi d liu nh lng
D liu nh tnh s dng thang o khong hoc thang o
t l; lun o bng s
15
Thng K - Chng 1
D LIU
D liu nh tnh so vi nh lng
S khc nhau gia d liu nh lng v nh
tnh
Cc php tnh s hc thng thng ch c ngha i vi
d liu nh lng
Tuy nhin, khi d liu nh tnh c ghi nhn nh cc gi
tr bng s th cc php tnh s hc s cho ra cc kt qu
khng c ngha
16
Cu hi ?
Hy pht biu xem cc bin sau y bin no l
bin nh tnh, bin no l bin nh lung v
hy ch ra thang o thch hp cho mi bin.
Tui
T i
Gii tnh
Th hng trong lp
Nhit
Thu nhp
17
D LIU
D liu cho v d liu chui thi gian
D liu
cho l cc d liu
c
thu thp
p trong
g cng
g
hay gn cng mt thi im
D liu chui thi gian l cc d liu c thu thp
trong cc thi im lin tip nhau
18
Thng K - Chng 1
NGUN D LIU
Ngun d liu c th thu thp t:
Cc ngun hin c:
Internet tr thnh mt ngun
d liu quan trng
Cc nghin cu thng k:
Nghin cu th nghim
Nghin cu quan st
19
NGUN D LIU
Cc sai s ca thu thp d liu
Mt sai s trong thu thp d liu xy ra khi gi tr ca d
liu thu thp c khng bng vi gi ng/thc c
c t mt qui trnh thu thp ng
S dng d liu sai c th xu hn khng s dng bt
k d liu no
GIGO Garbage In Garbage Out Rc vo Rc Ra
20
THNG K M T
Thng k m t: Thu thp, Tng kt v M t d liu
Cc phng php c s dng tng kt d liu:
Lp Bng
Th
Bng s
21
Thng K - Chng 1
THNG K M T
Thng k m t:
Cc tham s thng
g k
Tn s
Phn phi xc sut
22
23
Tng
th
Mu
n
c Lng
Kim nh gi thuyt
24
Thng K - Chng 1
CHNG 2
TRNH BY
BNG BNG v BIU
25
NI DUNG CHNH
Tng kt d liu nh tnh
Tng kt d liu nh lng
Phn tch d liu khm ph: Trnh by dng
cnh v l
th phn tn im v bng cho
26
27
Thng K - Chng 1
Sprite
Coke Classic
Diet Coke
Coke Classic
Diet Coke
Coke Classic
Sprite
Pepsi-Cola
Coke Classic
Coke Classic
Coke Classic
Pepsi-Cola
Coke Classic
Sprite
Dr.Pepper
Pepsi-Cola
Diet Coke
Pepsi-Cola
Coke Classic
Coke Classic
Coke Classic
Pepsi-Cola
Dr Pepper
Dr.Pepper
Coke Classic
Diet Coke
Pepsi-Cola
Pepsi-Cola
Pepsi-Cola
Pepsi-Cola
Coke Classic
Dr.Pepper
Pepsi-Cola
Sprite
28
Tn s
19
8
5
13
5
50
29
10
Thng K - Chng 1
Tn s tng i
.38
.16
.10
.26
.10
Tng
Tn s phn trm
38
16
10
26
10
1.00
100
32
Tn s
Diet Coke
Dr. Pepper
Pepsi- Cola
Sprite
Nc gii kht
33
11
Thng K - Chng 1
Coke
Classic
38%
Diet Coke
16%
Sprite
10%
Dr. Pepper
10%
Pepsi- Cola
26%
34
35
12
Thng K - Chng 1
14
15
27
21
18
19
18
22
33
16
18
17
23
28
13
39
13
Thng K - Chng 1
Tn s
4
8
5
2
1
20
40
41
Tn
T s
ttng i
.20
.40
.25
.10
.05
1.00
Tn
T s
phn
h ttrm
20
40
25
10
5
100
42
14
Thng K - Chng 1
15
20
25
30
35
44
10
10
15
15
20
20
25
25
30
30
35
35
15
Thng K - Chng 1
46
Tn s
Tch ly
Nh hn hoc bng
Nh hn hoc bng
Nh hn hoc bng
Nh hn hoc bng
Nh hn hoc bng
14
19
24
29
34
Tn s tng i
Tch ly
4
12
17
19
20
Tn s %
Tch ly
.20
.60
.85
.95
1.00
20
60
85
95
100
47
10
15
20
25
30
35
48
16
Thng K - Chng 1
49
72
92
128
104
108
76
141
119
98
85
69
76
118
132
96
91
81
113
115
94
97
86
127
134
100
102
80
98
106
106
107
73
124
83
92
81
106
75
95
119
50
10 0
11 2
12 4
13 2
6
8
14 1
51
17
Thng K - Chng 1
TH PHN TN IM
v BNG CHO
Bng cho
Bng cho l mt tng kt di dng bng ca d
liu gm 2 bin. Cc gi tr ca mt bin c trnh
by theo cc hng. Cc gi tr ca mt bin khc
c trnh by theo cc ct
Bng cho c s dng rng ri trong vic xem xt
mi quan h gia hai bin
52
TH PHN TN IM
v BNG CHO
BNG CHO V NH GI CHT LNG V GI
CA CC BA N TI 300 NH HNG LOS-ANGELES
Gi ba n
Cht lng
Tt
Rt tt
Xut sc
Tng
42
34
2
78
40
64
14
118
2
46
28
76
0
6
22
28
84
150
66
300
53
TH PHN TN IM
v BNG CHO
PHN TRM TNH THEO HNG
I VI MI LOI CHT LUNG
Cht lng
Tt
Rt tt
Xut sc
Gi ba n
$10-19
$10
19 $20
$20-29
29 $30
$30-39
39
50.0 47.6
2.4
22.7 42.7 30.6
3.0
21.2 42.4
$40-49
$40
49
0.0
4.0
33.4
Tng
100
100
100
54
18
Thng K - Chng 1
TH PHN TN IM
v BNG CHO
th phn tn im v ng xu hng
Mt th phn tn im l mt trnh by di dng
th v
mi
i quan h ca
h
haii bi
bin. Mt bin
bi
c
trnh by trn trc honh v bin khc c trnh by
trn trc tung
Mt ng xu hng l mt ng cho thy mt
cch gn ng mi quan h gia hai bin
55
TH PHN TN IM
v BNG CHO
D LIU MU I VI
CA HNG THIT B STEREO V M THANH
Tun
Doanhs ($100s)
S thng v
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
2
5
1
3
4
1
5
3
4
2
50
57
41
54
54
38
63
48
59
46
56
TH PHN TN IM
v BNG CHO
th phn tn im
th phn tn im i vi ca hn thit b Stereo v m thanh
65
Sales
($100s)
60
55
50
45
40
35
0
Number of commercials
57
19
Thng K - Chng 1
TH PHN TN IM
v BNG CHO
th phn tn im
Cc loi quan h c miu t bng th phn tn im
Quan h ng bin
58
D liu
nh tnh
Phng php
Bng
D liu
nh lng
Phng php
th
Phng php
Bng
Phng php
th
Phn phi tn s
Biu im
Biu tn s
Biu tn s tch
ly (Ogive)
th phn tn
im
59
CHNG 3
CC I LNG
BNG S
60
20
Thng K - Chng 1
CC NI DUNG CHNH
Gii thiu
i lng v v tr
i lng v s bin thin
i lng v dng phn phi, v tr tng i v
nhn dng cc im c bit
Phn tch d liu khm ph
i lng v s lin h gia 2 bin
Trung bnh c trng s v x l d liu nhm
61
GII THIU
Mt i lng m t l mt con s n gin
c tnh ton t d liu mu cung cp thng
tin v d liu tng th
C hai loi i lng m t:
i lng v v tr
i lng v s bin thin
62
GII THIU
Tham s ca tng th (population parameter)
l mt gi tr bng s c dng nh mt i
lng tng kt i vi mt d liu ca tng th
Cc tr thng k ca mu (sample statistics)
c dng nh mt i lng tng kt i vi
mt mu
63
21
Thng K - Chng 1
CC I LNG V V TR
(measure of location)
Mt s cc i lng v v tr l:
S trung bnh (Mean)
S trung v (Median)
S yu v (Mode)
S phn v (Percentiles)
S t phn (Quartiles)
64
CC I LNG V V TR
S trung bnh
S trung bnh c s dng ph bin nht o
lng v tr
Trung bnh ca tng th:
n
65
CC I LNG V V TR
S yu v (Md)
S trung v l gi tr gia tp d liu c sp xp
theo th t
n l s l, Md l gi tr gia tp d liu
n l s chn, Md l trung bnh ca hai gi tr gia
tp d liu
66
22
Thng K - Chng 1
CC I LNG V V TR
S yu v (Mo)
S yu v l gi tr d liu xut hin vi tn s
ln nht
Bimodal
c hai s yu v
Multimodal
CC I LNG V V TR
S phn v
S phn v pth l gi tr c t nht p % s hng ca
tp d liu c gi tr nh hn hoc bng gi tr ny,
v c t nht (100-p) % s hng ca tp d liu c
gi tr ln hn hoc bng gi tr ny
Phn v 50th l s trung v
68
CC I LNG V V TR
S phn v
Xc nh phn v pth
Bc 1: Sp xp tp d liu theo th t tng dn
Bc 2: tnh ch s i:
* n
p
100
Bc 3:
Nu i khng l s nguyn
lm trn ln trn. S
nguyn k tip > i s ch v tr ca phn v pth.
Nu i l s nguyn, phn v pth l trung bnh ca 2 gi tr d
liu v tr i v i + 1
69
23
Thng K - Chng 1
CC I LNG V V TR
S t phn
S t phn ch n thun l cc s phn v c th, s
chia tp d liu ra lm 4 phn, c gi tn l:
Q1 = s t phn th nht
= P25%
Q2 = s t phn th hai
= P50% = Median
Q3 = s t phn th ba
= P75%
70
72
24
Thng K - Chng 1
n 1
73
s s2
H s bin thin
CV
S
Standard Deviation
*100 *100
Mean
X
74
25
Thng K - Chng 1
xi x
s
76
nh l Chebyshev
nh l Chebyshev c s dng pht biu v phn
trm ca cc s hng s nm trong mt con s c th
ca lch chun tnh t gi trung bnh
77
nh l Chebyshev
Ti thiu ((1-1/Z2) ca cc s hng
g c trong
g mi tp
d liu s phi nm trong Z lch chun tnh t
s trung bnh, khi Z > 1.
hay
Prob x zs x x zs 1
1
z2
78
26
Thng K - Chng 1
nh l Chebyshev
i vi mi
tp
p d liu
Prob x - 2s x x 2s 75%
Prob x - 3s x x 3s 89%
Prob x - 4s x x 4s 94%
79
x - 1s x x 1s 68%
Prob
x - 2s x x 2s 95%
Prob
x - 3s x x 3s 99.7%
80
81
27
Thng K - Chng 1
= Min
S t phn th nht
= Q1
S t phn th hai
= Q2 = Median
S t phn th ba
= Q3
Gi tr ln nht
= Max
84
28
Thng K - Chng 1
Lower
Limit
Q1
Median
Upper Limit
Q3
Outlier
4
3
1.5(IQR)
IQR
1.5(IQR)
1
0
1900
2000
2100
2200
2300
2400
2500
2600
2700
2800
2900
85
I LNG V S LIN H
GIA 2 BIN
ng phng sai (Covariance)
ng phong sai o lng s lin h tuyn tnh gia 2
bin.
ng phng sai ca tng th: xy
ng phng sai ca mu:
s xy
x y i y
x y i y
n 1
86
I LNG V S LIN H
GIA 2 BIN
ng phng sai
sxy > 0
Quan h ng bin
sxy < 0
87
29
Thng K - Chng 1
I LNG V S LIN H
GIA 2 BIN
TH PHN TN IM C PHN CHIA
I VI C HNG THIT B STEREO V M THANH
..
Doanh s ($100
0s)
65
II
60
55
50
..
45
40
35
0
.
.
x=3
.
.
.
y = 51
I
V
III
S thng v
88
I LNG V S LIN H
GIA 2 BIN
GII THCH V NG PHNG SAI CA MU
. .. .
. ..
y
Sxy dng:
(x v y c quan h tuyn
tnh ng bin )
.. .
.
.
89
I LNG V S LIN H
GIA 2 BIN
GII THCH V NG PHNG SAI CA MU
Sxy gn bng 0:
(x v y khng c quan h
tuyn tnh )
. . . . ..
. .
.
.
.
. ..
.
y
90
30
Thng K - Chng 1
I LNG V S LIN H
GIA 2 BIN
GII THCH V NG PHNG SAI CA MU
.. .
.
.. .
y
Sxy m:
(x v y c quan h tuyn
tnh nghch bin )
.
.
. ..
91
I LNG V S LIN H
GIA 2 BIN
H s tng quan (Correlation Coefficient)
Mt i lng bng s o lng mi quan h
tuyn tnh gia 2 bin
H s tng quan Pearson
xy
xy
Tng th:
xy
s xy
Mu:
r
r rxy
x x y y
x x y y
i
xy
s xs y
92
I LNG V S LIN H
GIA 2 BIN
H s tng quan
Cc tnh cht quan trng ca r:
-1 r 1
r cng ln th mi quan h tuyn tnh cng mnh.
r = 0 -> khng c quan h tuyn tnh gia X vY
r = 1 hoc r = -1 X v Y tng quan tuyn tnh
hon ton
Du ca r cho thy mi quan h gia X v Y l ng
bin hay nghch bin
93
31
Thng K - Chng 1
I LNG V S LIN H
GIA 2 BIN
30
.
. . .
.. .
25
20
15
..
35
10
5
0
10
20
30
40
50
60
30
y
35
.
. . .
.. .
25
20
15
..
10
5
70
10
20
30
Income (thousand)
40
50
60
70
Income (thousand)
94
I LNG V S LIN H
GIA 2 BIN
th phn tn im i vi cc gi tr r khc nhau
y
. .
. . . .. . . .
. . . . ..
. .. .
r=0
r=1
. .
..
..
r = -1
95
I LNG V S LIN H
GIA 2 BIN
th phn tn im i vi cc gi tr r khc nhau
y
.
.
.
. .
x
r = 0.9
.. .
. . ..
.
. . ..
. .
x
r = -.8
.
. . . ..
. . . .. .
. . . .
. . . . x
r = .5
96
32
Thng K - Chng 1
w *x
w
i
97
98
f *M
Mu
f *M
N
i
n
99
33
Thng K - Chng 1
R Tng th
f * M
R Mu
s2
f * M
N
i
n 1
100
CHNG 4
GII THIU
v
XC SUT
101
NI DUNG CHNH
102
34
Thng K - Chng 1
TH NGHIM, QUI TC M v
XC NH XC SUT
Th nghim (Experiment)
Th nghim l mi qu trnh to ra kt qu c
nh ngha r rng
TH NGHIM, QUI TC M v
XC NH XC SUT
Qui tc m
S cy l mt phng tin th rt hu ch trong
vic xc nh cc im ca mu ca mt th nghim c
lin quan n nhiu bc.
Qui tc
m
i
vi th nghim nhiu
bc
N
N!
n n!N n !
104
TH NGHIM, QUI TC M v
XC NH XC SUT
Yu cu cn bn ca xc sut
Gi Ei l kt qu ca th nghim
0 P(Ei) 1
P(Ei) = 1
35
Thng K - Chng 1
TH NGHIM, QUI TC M v
XC NH XC SUT
Phng php c in
Mt phng php xc nh xc sut thch hp khi tt c cc
kt qu ca th nghim c cng kh nng xy ra
TH NGHIM, QUI TC M v
XC NH XC SUT
Phng php ch quan
Mt phng php xc nh xc sut da trn c s
phn
h on
Mt xc sut ch quan l mt mc tin tng ca c
nhn i vi vic xy ra mt kt qu ca th nghim
107
BIN C v
XC SUT CA BIN C
Bin c
Mt bin c l mt tp hp ca cc kt qu ca
th nghim
g
Xc sut ca bin c
Xc sut ca mt bin c bt k s bng vi tng
cc xc sut ca cc kt qu ca th nghim
108
36
Thng K - Chng 1
MT S MI QUAN H CN BN
CA XC SUT
Phn b/ph ca bin c
Phn ph ca bin c A l bin c cha tt c kt
qu ca mu m khng thuc v A
Khng gian mu S
P(A) = 1 P(Ac)
Bin c A
Ac
109
MT S MI QUAN H CN BN
CA XC SUT
BIn c HI ca 2 bin c: A B
A B l bin c cha tt c cc kt qu ca
th nghim thuc A hoc B, hoc c hai
Khng gian mu S
Bin c A
Bin cB
cB
110
MT S MI QUAN H CN BN
CA XC SUT
Bin c GIAO ca 2 bin c: A B
A B l bin c cha tt c cc kt qu ca
th nghim thuc A v B
Phn giao
Bin c A
Khng gian mu S
Bin c B
111
37
Thng K - Chng 1
MT S MI QUAN H CN BN
CA XC SUT
Php cng xc sut
P(A B) = P(A) + P(B) P(A B)
XC SUT C IU KIN
Xc sut c iu kin
PA B
P(A \ B)
P(B)
hay
PA B
P( B \ A )
P( A)
Cc bin c c lp
Nu A v B l hai bin c c lp th:
P(A\B) = P(A) hay P(B\A) = P(B)
113
XC SUT C IU KIN
Php nhn xc sut
P(A B) = P(B). P(A\B) = P(A). P(B\A)
Php nhn xc sut
i
vi hai bin
c
c lp
P(A B) = P(A). P(B)
114
38
Thng K - Chng 1
NH L BAYES
Cc xc sut tin nghim: Cc c lng ban
u v xc sut ca cc bin c
nghim:
g Cc xc sut c
sa li
Xc sut hu
ca cc bin c da trn cc thng tin b sung
nh l Bayes
P(A1 \ B)
P(A1)P(B\ A1)
P(A1 B)
CHNG 5
PHN PHI XC SUT
RI RC
116
NI DUNG CHNH
Cc bin ngu nhin
Cc phn phi xc sut ri rc
Gi tr k vng v phng sai ca bin
ri rc
Phn phi xc sut nh thc
Phn phi xc sut Poisson
117
39
Thng K - Chng 1
118
X: height, in feet
119
120
40
Thng K - Chng 1
x
P (x)
1
2
3
4
5
6
1/6 1/6 1/6 1/6 1/6 1/6
Xc sut
Bng
th ( th t
tn s)
)
Cng thc (Hm s)
1/6
3 4
5 6
121
122
123
41
Thng K - Chng 1
Gi tr k vng
E (x) = = x * f(x)
Phng sai
Var (x) = 2 = (x - )2 * f(x)
or
2 = x2 * f(x) - 2
lch chun
124
n
n x
f ( x ) p x 1 p
x
Gi tr k vng v phng sai ca phn phi
xc sut nh thc
Gi tr k vng: E(x) = = np
Phng sai: 2 = np (1-p)
126
42
Thng K - Chng 1
127
x e
x!
= Gi tr k
vng
g hay
y s trung
g bnh ca s kin trong
g
mt khong.
Var(x) =
128
CHNG 6
PHN PHI XC SUT
LIN TC
129
43
Thng K - Chng 1
NI DUNG CHNH
Gii thiu
Phn phi xc sut u
Phn phi xc sut chun
Tnh gn ng phn phi chun cho phn phi
nh thc
130
GII THIU
Mt bin ngu nhin lin tc l mt gi tr ngu
nhin c th nhn bt k gi tr no trong mt
khong hay tp hp cc khong
Mt Phn phi xc sut i vi mt bin ngu
nhin lin tc c c trng bi mt Hm mt
xc sut (Probability Density Function
PDF)
131
GII THIU
Density
S
x
a
P(a X b) S f ( x )dx
a
132
44
Thng K - Chng 1
GII THIU
Mt s cc phn phi xc sut ph bin i vi
bin lin tc:
Phn phi u (Uniform Distribution)
Phn phi chun (Normal Distribution)
133
f (x) b a
0
for a x b
elsewhere
Density
x
b
134
E( x ) x.f ( x )dx
a
ab
2
Var( x ) 2 x f ( x )dx
a
b a 2
12
135
45
Thng K - Chng 1
1
e
f (x)
2
Vi
x 2
22
= Trung bnh
= lch chun
= 3.14159
e = 2.71828
X N (, 2)
136
137
138
46
Thng K - Chng 1
X
1 < 2
139
S
a
P( a < X < b) = S
P ( - < X < + )
= 68.26%
141
47
Thng K - Chng 1
f(x)
S
a
- 3 - 2 -
+2
+3
x
142
S
Z
-3
-2
-1
Za 0
1 Zb
3
143
X N(,
2)
Z N (0, 12)
Zb
144
48
Thng K - Chng 1
S
z
-3
-2
-1
Using table
or
Using table
Z
145
np(1 p)
Vo trong nh ngha ca ng cong chun
147
49
Thng K - Chng 1
148
CHNG 7
LY MU
v
PHN PHI MU
149
NI DUNG CHNH
Gii thiu vn ly mu
Ly mu ngu nhin n gin
c lng im
Gii thiu phn phi mu
Phn phi mu ca trung bnh mu
Phn phi mu ca t l mu
Cc tnh cht ca c lng im
Cc phng php ly mu khc
150
50
Thng K - Chng 1
GII THIU VN LY MU
Mt Tng th l tp hp tt c cc phn t cn
quan tm trong mt nghin cu.
Mt Mu l mt tp hp con ca tng th.
Mc ch ca thng k suy din l thu thp
thng tin v tng th t cc thng tin c trong
mu.
151
GII THIU VN LY MU
Ly mu
ngu nhin
Tng th
N (C)
(Trung bnh)
( lch
chun)
p (T l)
Mu
n
x
s
c lng
Kim nh
Gi thuyt
152
GII THIU VN LY MU
Cc tr thng k mu: Mt c trng ca mu,
nh l trung bnh mu x , lch chun mu s,
t l mu p .Gi tr ca tr thng k mu c
dng c lng gi tr tham s ca tng th
153
51
Thng K - Chng 1
N!
n!( N n )!
155
52
Thng K - Chng 1
C LNG IM
Trong c lng im chng ta s dng d liu t
mu tnh mt gi tr ca tr thng k mu v da
vo cung cp mt c lng v mt tham s
ca tng th
c lng im l mt tr thng k mu, nh l x ,
s hay p cung cp c lng im v tham s ca
tng th, , v p.
158
53
Thng K - Chng 1
PHN PHI MU CA
Phn phi mu ca
x
E(x ) =
160
PHN PHI MU CA
Mt mu ngu nhin n
gin vi n phn t c
chn
h t tng
t th
Tng th
vi trung
g
bnh = ?
Gi tr X c dng
suy din v gi tr
Tng kt ca d liu mu
cung cp mt gi tr trung
bnh mu X
161
PHN PHI MU CA
lch chun ca
Vi
Nn
N 1
Nn
l nhn t iu chnh tng th hu hn
N 1
162
54
Thng K - Chng 1
PHN PHI MU CA
lch chun ca
163
PHN PHI MU CA
Phn phi ca
nh l gii hn trung tm
Phn phi ca tng th c bit l phn phi
chun
N (, 2/n)
X N (, 2)
164
PHN PHI MU CA
nh l gii hn trung tm
Trong vic chn cc mu ngu nhin n gin c
mu n t mt tng th, phn phi mu ca trung
bnh mu x c th gn ng tun theo phn phi
chun khi c mu ln.
X ~ Bt k phn phi no
Khng bit phn phi
X N (, 2/n)
xc sut tng th
C mu ln
(N>30)
165
55
Thng K - Chng 1
PHN PHI MU CA
X N (, 2/n)
vi
x
Z N (0,12)
x
/ n
166
PHN PHI MU CA
Phn phi mu ca p
Phn phi mu ca p l phn phi xc sut
ca tt
c cc gi tr c th
ca t l mu
p
Gi tr k vng ca
E( p ) = p
167
PHN PHI MU CA
Tng th
vi t l p
=?
Gi tr p c dng
suy din v gi tr
p
Mt mu ngu nhin n
gin vi n phn t c
chn t tng th
Tng kt ca d liu mu
cung cp mt gi tr trung
bnh mu p
168
56
Thng K - Chng 1
PHN PHI MU CA
lch chun ca p
p(1 p)
Tng th v hn: p
n
Tng th hu hn: p
p(1 p) N n
n
N 1
Nn
N 1
169
PHN PHI MU CA
Dng phn phi mu ca
170
57
Thng K - Chng 1
Ly mu thun tin
Mt phng php ly mu phi xc sut theo cc
phn t c chn vo mu da trn c s thun tin
173
174
58
Thng K - Chng 1
CHNG 8
C
C LNG
G KHONG
O G
175
NI DUNG CHNH
c lng khong ca trung bnh tng th: bit
c lng khong ca trung bnh tng th: khng
bit
Xc nh c mu
c lng khong ca t l tng th
176
C LNG KHONG CA
TRUNG BNH TNG TH: BIT
c lng khong l mt c lng ca mt
tham s ca tng th theo cung cp mt
khong c tin l s cha gi tr ca tham s
Trng hp c mu ln: n 30
Trng hp c mu nh: n < 30
177
59
Thng K - Chng 1
C LNG KHONG CA
TRUNG BNH TNG TH: BIT
Dng tng qut ca c lng khong l:
178
C LNG KHONG CA
TRUNG BNH TNG TH: BIT
f(x)
1-
-z/2
/2
z/2
P( Z > Z/2) = /2
P( Z < -Z/2) = /2
P( -Z/2 < Z < Z/2) = 1-
Z/2: l gi tr ca bin phn phi chun chun ha tng ng vi
mt din tch /2 di ui pha trn ca phn phi
179
C LNG KHONG CA
TRUNG BNH TNG TH: BIT
P Z 2
Z 2 1
/ n
P x Z 2
x Z 2
1
n
n
180
60
Thng K - Chng 1
C LNG KHONG CA
TRUNG BNH TNG TH: BIT
Tnh c lng khong: bit
x Z 2
Vi
Vi:
(1-) l tin cy
x l c lng im ca
Z 2
l bin ca sai s
n
C LNG KHONG CA
TRUNG BNH TNG TH: BIT
CC GI TR CA Z/2 I VI CC MC
TIN CY C S DNG PH BIN NHT
M ti
Mc
tin cy
90%
95%
99%
.10
.05
.01
/2
/2
.050
.0.25
.005
Z/2
1.645
1.960
2.576
182
C LNG KHONG CA
TRUNG BNH TNG TH: BIT
Tnh c lng khong: bit
Bin ca sai s l gi tr cng v tr vo c lng
im to ra mt khong tin cy
Khong tin cy: Mt khong tin cy 100(1 - )% i
vi
trung bnh ca phn phi chun l
, x Z 2
x Z 2
n
n
183
61
Thng K - Chng 1
C LNG KHONG CA
TRUNG BNH TNG TH: KHNG BIT
Nu khng bit , lch chun ca mu s
c dng c lng lch chun ca
tng th v khong tin cy thch hp s da
trn mt phn phi xc sut c gi l phn
phi t
Tr thng k t:
x
s/ n
184
C LNG KHONG CA
TRUNG BNH TNG TH: KHNG BIT
Tr thng k t s tun theo mt Phn phi
Students t, vi t do df
df = n - 1
Phn phi t thng c c dng vi phn
phi c mu nh ca x
If n N then t # Z
185
C LNG KHONG CA
TRUNG BNH TNG TH: KHNG BIT
t
Phn phi t
186
62
Thng K - Chng 1
C LNG KHONG CA
TRUNG BNH TNG TH: KHNG BIT
c lng khong ca mt trung bnh tng th:
khng bit
x t2
s
n
187
Khng
Dng
x z /2
Dng
x t / 2
Trng hp bit
s
n
XC NH C MU
Gi E = bin ca sai s k vng
E Z 2
C mu i vi c lng khong ca mt
trung bnh ca tng th
2
Z 2 2
n
E2
2
Z 2 s 2
C mu i vi khng bit n
E2
189
63
Thng K - Chng 1
C LNG KHONG CA
T L TNG TH
E( p ) p
p p(1 p) / n
c lng khong ca t l tng th
p Z 2 p
hay
p Z 2 p (1 p ) / n
190
C LNG KHONG CA
T L TNG TH
Xc nh c mu
Gi E = bin ca sai s k vng
E Z 2 p(1 p) / n
Z p(1 p)
n
2
E2
191
CHNG 9
KIM NH GI THUYT
192
64
Thng K - Chng 1
NI DUNG CHNH
193
H0 l mt gi nh ng trong th tc kim nh gi
thuyt
Ha : 0
or
H0 : 0
Ha : 0
or
H0 : 0
Ha : 0
65
Thng K - Chng 1
THUYT
iu kin ca tng th
H0 ng
H0 sai
196
MIN BC B
Mt min bc b R nh r cc gi tr ca tr thng k
s ch dn cho chng ta bc b H0
Kim dnh 2-pha
Rf(x)
H0 : = 0
Ha : 0
R/2
R/2
RZ
R-Z/2
RKhng bc b
RBc b H0
RH0
RZ/2
RBc b H0
198
66
Thng K - Chng 1
MIN BC B
Kim nh 1-pha
H0 : 0
Ha : 0
H0 : 0
Ha : 0
R
RZ
RZ
RZ
R-Z
RBc b H0
RKhng bc b H0
RKhng bc b H0
RBc b H0
199
KIM NH 1
1--PHA V TRUNG BNH
CA TNG TH: BIT
Gi thuyt
Trng hp 1
Trng hp2
H0 : 0
Ha : 0
H0 : 0
Ha : 0
Tr thng k
200
KIM NH 1
1--PHA V TRUNG BNH
CA TNG TH: BIT
Phng php p-value
p-value
p-value l xc sut, c tnh t tr thng k, o lng mc
ng h (hay khng ng h) cung cp bi mu i vi gi
thuyt H0
67
Thng K - Chng 1
KIM NH 1
1--PHA V TRUNG BNH
CA TNG TH: BIT
Phng php gi tr ti hn
(Qui tc bc b)
Bc b H0 nu Z < -Z
Z
Bc b H0 nu Z >Z
RZ
RZ
RZ
R-Z
RBc b H0
RKhng bc b H0
RKhng bc b H0
RBc b H0
202
KIM NH 2
2--PHA V TRUNG BNH
CA TNG TH: BIT
Gi thuyt:
H0 : = 0
Ha : 0
Tr thng k:
X
/
n
203
KIM NH 2
2--PHA V TRUNG BNH
CA TNG TH: BIT
p-value i vi kim nh 2-pha
Trong kim nh 2-pha, p-value c tnh bng cch nhn
i din tch phn ui ca phn phi
V din tch c nhn i nn p-value c th so snh trc
tip vi v qui tc bc b vn ging nh trc
Bc b H0 nu p-value <
204
68
Thng K - Chng 1
KIM NH 2
2--PHA V TRUNG BNH
CA TNG TH: BIT
Phng php gi tr ti hn
(Qui tc bc b)
Bc b Ho nu Z < -Z/2 Rf(x)
Bc b Ho nu Z > Z/2
R/2
R/2
RZ
R- Z/2
RZ/2
RKhng bc b H0
RBc b H0
RBc b H0
205
KIM NH 2
2--PHA V TRUNG BNH
CA TNG TH: BIT
Mi lin h gia c lng khong v kim nh gi thuyt
Mt phng php khong tin cy kim nh gi thuyt di dng:
H0 : = 0
Ha : 0
Chn mt mu ngu nhin n gin t tng th v dng gi tr ca
trung bnh ca mu pht trin khong tin cy i vi .
X Z /2
CC BC KIM NH GI THUYT
Bc 1: Pht trin H0 v Ha
Bc 2: nh mc ngha
Bc 3: Thu thp d liu mu v tnh tr thng k kim nh
Phng php p-value
Bc 4: Dng gi tr ca tr thng k kim nh tnh p-value
Bc 5: Bc b H0 nu p-value <
Phng php gi tr ti hn
Bc 4: Dng xc nh gi tr ti hn v qui tc bc b
Bc 5: Dng gi tr ca tr thng k kim nh v qui tc bc b
xc nh xem c bc b H0 hay khng
207
69
Thng K - Chng 1
s c dng c lng
Tr thng k kim nh l
X - 0
s/
n
df = n-1
C mu nh (n < 30) v tng th tun theo mt phn phi
chun hoc gn chun cng dng cng thc ny
208
H0 : 0
Ha : > 0
Bc b H0 nu t > t, n-1
Kim nh 2-pha
H0 : = 0
Ha : 0
Bc b H0 nu t < -t/2, n-1 hay nu
209
X 0
s/ n
Dngg bngg t
df = n-1
p-value
l
Bc b H0 nu p-value <
210
70
Thng K - Chng 1
KIM NH V T L CA TNG TH
Gi p : t l ca tng th
p0 : gi tr c th ca gi thuyt i vi t l ca tng th
Gi thuyt
Ho : p p0
H : p p0
H0 : p = p
Ha : p < p0
H : p > p0
Ha : p p0
Tr thng k kim nh
p p0
p
p 0 (1 p 0 )
n
211
KIM NH
V T L CA
TNG TH
RQui tc bc b
212
RCHNG 10
HI QUI
TUYN TNH N
71
Thng K - Chng 1
214
y = 0 + 1x +
Vi:
R 0 v 1 c gi l cc tham s ca m hnh,
R
PHNG TRNH
RHI QUI TUYN TNH N
RE(y) = 0 + 1x
0 l tung gc ca ng hi qui
1 l dc ca ng hi qui
E(y) l gi tr k vng ca y i vi gi tr x cho trc.
216
72
Thng K - Chng 1
PHNG TRNH
HI QUI TUYN TNH N
R dc 1
Rdng
Rx
217
RPHNG TRNH
RHI QUI TUYN TNH N
Quan h tuyn tnh nghch bin
RE(y)
Tung gc
hi quii
ng
R0
R dc 1
Rm
Rx
218
PHNG TRNH
RHI QUI TUYN TNH N
Khng quan h
RE(y)
Rng hi qui
RTung gc
R dc 1
RBng 0
Rx
219
73
Thng K - Chng 1
y^^ = b0 + b1x
th c gi l ng hi qui c lng.
b0 l tung gc ca ng.
b1 l dc ca ng
y^ l gi tr c lng ca y i vi gi tr x cho trc.
220
QU TRNH C LNG
RD liu mu
RM hnh hi qui
Ry = 0 + 1x +
RPhng trnh hi qui
RE(y) = 0 + 1x
Tham s cha bit
R0, 1
Rx
Rx1
R.
.
Rxn
y1
.
.
yn
RPhng trnh
Rb0 v b1
Rc lng ca
y bR
0 b1 x
R0 v 1
RTr thng k mu
Rb0, b1
221
PHNG PHP
BNH PHNG TI THIU
Tiu ch bnh phng ti thiu
min (y i y i ) 2
Vi:
yi = gi tr quan st ca bin ph thuc
quanlng
st th
i bin ph thuc
yi ^ =i
givi
tr c
ca
i vi quan st th I
222
74
Thng K - Chng 1
PHNG PHP
BNH PHNG TI THIU
dc ca phng trnh hi qui c lng
b1
( x x )( y y )
(x x )
i
223
RPHNG PHP
RBNH PHNG TI THIU
I
b0 y b1 x
Vi:
xi = gi tr ca bin c lp i vi quan st th i
yi = gi tr ca bin ph thuc i vi quan st th i
R_
Rx = gi tr trung bnh ca bin c lp
R_
Ry = gi tr trung bnh ca bin ph thc
Rn = tng s quan st
224
V d: Doanh s xe hi
RQung co
RDoanh s
RTV
Rxe hi
R1
R14
R3
R24
R2
R18
R1
R17
225
75
Thng K - Chng 1
PHNG TRNH
HI QUI C LNG
dc ca phng trnh hi qui c lng
b1
( x i x )( y i y )
( x i x )2
20
5
4
226
TH PHN TN IM V
NG XU HNG
Doanh s xe hi
30
25
20
y = 5x + 10
15
10
5
0
0
2
Qung co TV
4
227
H S XC NH
Mi lin h gia SST, SSR, SSE
(y y ) ( y y ) (y y )
i
Vi:
SST = Tng bnh phng ton phn
SSR = Tng bnh phng hi qui
SSE = Tng bnh phng sai s
228
76
Thng K - Chng 1
RH S XC NH
H s xc nh l:
Rr2 = SSR/SST
Vi:
SSR = Tng bnh phng hi qui
SST = Tng bnh phng ton phn
229
RH S XC NH
230
H S TNG QUAN MU
rxy (sign of b1 ) r 2
Vi
b1 = dc cay phng
b b xtrnh hi qui c lng
0
231
77
Thng K - Chng 1
H S TNG QUAN MU
rxy (sign of b1 ) r 2
y 10 5 x
Du
ca b1 trong phng trnh
rxy = + .8772
l +.
Rrxy = +.9366
232
CC GI NH V S HNG SAI S
R1. Sai s l bin ngu nhin vi trung bnh bng 0
R 2. Phng sai ca , k hiu 2, s ging nhau
R
i vi tt c cc gi tr ca bin c lp.
R3. Cc gi tr ca l c lp.
4. Sai s l bin ngu nhin tun theo
R
KIM NH NGHA
R kim nh ngha ca mi quan h hi qui, chng
RTa phi tin hnh kim nh gi thuyt xc nh xem
gi tr ca 1 c bng 0 hay khng.
RHai kim nh c dng ph bin l:
Rt Test
Rv
RF Test
RC kim nh t v F u yu cu mt c lng ca
R 2, phng sai ca trong m hnh hi qui
234
78
Thng K - Chng 1
KIM NH NGHA
c lng ca
SSE ( yi y i ) 2 ( yi b0 b1 xi ) 2
235
KIM NH NGHA
c lng ca
c lng chng ta ly cn bc hai ca 2.
Kt qu s c gi l sai s chun ca c lng
s MSE
SSE
n2
236
Tr thng k
b1
sb1
237
79
Thng K - Chng 1
Qui tc bc b
RBc b H0 nu
p-value <
Rhay t < -thay t > t
Vi
R1. Xc nh gi thuyt.
H a : 1 0
R2. Xc nh mc ngha.
R = .05
b1
sb1
b1
5
4.63
sb1 1
1.08
08
80
Thng K - Chng 1
KHONG TIN CY CA 1
241
KHONG TIN CY CA 1
Cng thc ca khong tin cy i vi 1 l:
t /2sb1
b1 t /2sb1
Rb1 l
Rl bin
ca sai
lng
Vi
im
242
KHONG TIN CY CA 1
Qui tc bc b
Bc b H0 nu 0 khng nm trong
khong tin cy ca 1.
Khong
tin cy 95% ca
1
b1 t / 2 sb1 R= 5 +/+/- 3.182(1.08) = 5 +/+/- 3.44
Ror 1.56 to 8.44
Kt lun
R0 khng nm trong khong tin cy .
Bc b H0
243
81
Thng K - Chng 1
Gi thuyt
H0 : 1 0
H a : 1 0
Tr thng k
RF = MSR/MSE
244
Qui tc bc b
B b H0 nu
Bc
Rp-value <
Rhay F > F
Vi:
R1. Xc nh gi thuyt.
H0 : 1 0
H a : 1 0
R2. Xc nh mc ngha.
R = .05
RF = MSR/MSE
246
82
Thng K - Chng 1
MT VI LU V
GII THCH CC KIM NH NGHA
y p t /2 s y p
D on khong tin cy ca yp
y p t /2 sind
Vi:
h s tin cy l 1 - v
t/2 da trn phn phi t
vi t do l n - 2
249
83
Thng K - Chng 1
C LNG IM
Nu 3 qung co TV c tin hnh trc khi
bn, chng ta k vng trung bnh doanh s xe
hi l:
yR^= 10 + 5(3) = 25 xe hi
250
Kt qu
khongE tin cy t Excel F
D
1
2
3
4
CONFIDENCE INTERVAL
3
xp
2.0
x bar
10
1.0
x p -x bar
(x p -x bar)2
6
7
8
9
10
11
12
13
1.0
2
(x p -x bar)
Variance of y hat
Std. Dev of y hat
t Value
Margin of Error
Point Estimate
Lower Limit
Upper Limit
4.0
2.1000
1.4491
3.1824
4.6118
25.0
20.39
29.61
251
252
84
Thng K - Chng 1
RKHONG D ON CA yp
Kt qu khong d on t Excel
H
PREDICTION INTERVAL
Variance of y ind
6.76667
2.60128
Std. Dev. of y ind
8.27845
Margin of Error
5
Lower Limit 16.72
1
2
3
4
6
7
253
RKHONG D ON CA yp
254
y i y i
255
85
Thng K - Chng 1
R TH PHN D THEO X
256
R TH PHN D THEO X
y y
RPhn d
RDng tt
R0
Rx
257
R TH PHN D THEO X
y y
RPhn d
R0
Rx
258
86
Thng K - Chng 1
R TH PHN D THEO X
y y
RPhn d
R0
Rx
259
R TH PHN D THEO X
Phn d
Observation
15
Residuals
-1
1
25
-1
20
-2
15
25
260
R TH PHN D THEO X
th phn d
Phn d
2
1
0
-1
-2
-3
0
Qung co TV
261
87