TAKLIMAT UNTUK

SETIAUSAHA HAL EHWAL MURID

SEKOLAH-SEKOLAH NEGERI MELAKA
Mac 2013
BIDANG TUGAS SUB UNIT KESIHATAN :
1.

3 K (KEBERSIHAN, KESIHATAN & KESELAMATAN)

- KESIHATAN MURID
- KANTIN SEKOLAH
- TANDAS SEKOLAH
- PROGRAM BEBAS DENGGI DI SEKOLAH

2.

PROGRAM SUSU 1 MALAYSIA

3.

PROGRAM VITAMIN 1 MALAYSIA

4.

SISTEM MAKLUMAT MURID (SMM)

BUKU PANDUAN

PANDUAN PENGURUSAN 3K

AMALAN KEBERSIHAN SEKOLAH : PANDUAN AKTIVITI

PANDUAN PENGURUSAN PENDIDIKAN PENCEGAHAN DENGGI DI

SEKOLAH

PANDUAN PENGURUSAN KANTIN SEKOLAH SIHAT

BUKU REKOD / LAPORAN

BUKU REKOD KESIHATAN MURID PINDAAN 2011

LAPORAN KENDIRI KANTIN SEKOLAH

PENARAFAN KEBERSIHAN TANDAS SEKOLAH

AMALAN KEBERSIHAN DI SEKOLAH

Persepsi BERSIH

Tiada contengan

- Tidak berbau busuk

Tiada goresan

- Tidak berlumut

Tiada sawang

- Dalam warna asal

Tidak berdebu

- Tiada sampah

Nyahkuman / bakteria

Persepsi SIHAT

Pemakanan

- Pengudaraan

Punca air bersih

- Pencahayaan mencukupi

Persepsi SELAMAT

tidak berbahaya

tidak licin

peralatan sempurna dan selamat digunakan

penggunaan peralatan yang ada standard dan kualiti

tidak menjadi tempat pembiakan serangga atau haiwan perosak

boleh digunakan dengan sempurna pada bila-bila masa dijaga dan

diselenggara dengan baik

KONSEP AMALAN KEBERSIHAN DI SEKOLAH

bilik darjah

bilik-bilik khas

kantin

tandas

kemudahan di kawasan sekolah

prasarana kawasan sekolah

kawasan berumput / padang permainan

kawasan bersimen / berturap

longkang dan perparitan

pelupusan sampah

a) KESIHATAN
Bekerjasama dengan Jabatan Kesihatan Negeri Melaka / Pejabat
Kesihatan Daerah :
- rawatan kesihatan
- imunisasi
- pergigian
- kawalan tempat pembiakan Aedes
- Program 1 Stop Centre Health
- Program Minda Sihat
RAWATAN DARI UNIT KESIHATAN SEKOLAH PKD
Sediakan bilik pemeriksaan kesihatan yang bersesuaian, meja besar
-

beserta kerusi
perlunya guru

dijalankan
pastikan Buku Rekod Kesihatan Murid telah dilengkapkan oleh guru

kelas

guru

pengiring

semasa

pemeriksaan

dan ibu bapa :

* Tahun 1 m.s 3, 4, 5, 6, 8, 10, 11, 12, 14 dan 15
* Tahun 6 m.s 10
* Tingkatan 3 m.s 13
* mesti ditandatangani oleh ibu bapa / penjaga m.s 3
pastikan

BKRM

dari

sekolah

lama

dibawa

bersama

murid yang baru berpindah dari sekolah lain

guru-guru kelas buat ujian penglihatan, ambil berat dan tinggi

murid & catat sebelum lawatan perkhidmatan kesihatan dijalankan

pihak sekolah diminta menyediakan ENROLMEN setiap kelas dan

maklumat murid
sekiranya berlaku perubahan pada jadual lawatan, pihak sekolah
hendaklah maklumkan lebih awal kepada Unit Kesihatan Sekolah,
Pejabat Kesihatan Daerah masing-masing

JIKA BERLAKU KES PENYAKIT :

maklumkan pada PKD, JPM, PPD, unit berkaitan

buat laporan lengkap melalui e aduan / e pidp ( portal JPM)
- bertulis
- fail sekolah, salinan JPM, PPD & unit berkaitan
jangan panik atau hebahkan kepada umum

JIKA BERLAKU KES KERACUNAN MAKANAN :

-

kenalpasti murid terlibat

hentikan jualan kantin / ambil sampel makanan
bawa murid ke hospital / klinik berdekatan
laporkan ke jabatan / pegawai kesihatan
hubungi ibu bapa / waris murid
maklumkan kes ke JPM / PPD
pastikan pengurusan makanan hari berikutnya
sediakan laporan keracunan ke JPM / PPD ( ikut format

1:3:7 )
* Format Laporan Kes Keracunan Makanan - Lampiran 14
m.s106

ISU

Pihak Jabatan Kesihatan Melaka / Daerah selalu meminta murid /

guru untuk menyertai program yang mereka anjurkan tetapi tidak
menghantar surat permohonan kepada Pengarah terlebih dahulu
(terus kepada Unit HEM atau sekolah terlibat). Masalah yang selalu
timbul adalah berkaitan kebajikan dan keselamatan murid/guru
terutamanya

berkaitan

pengangkutan

program.
Mengira BMI
Ujian penglihatan

b) KANTIN SEKOLAH
BANGUNAN

pergi

balik

ke

tempat

Bangunan

kantin

keselamatan,
-

sekolah

seharusnya

memenuhi

ciri-ciri

kebersihan dan keceriaan

lantai
dinding
siling
pengudaraan
pencahayaan
tempat buang sampah
sistem perparitan
tandas
perubahan atau pengubahsuaian

KEMUDAHAN-KEMUDAHAN

mempunyai semua kemudahan yang diperlukan supaya dapat

beroperasi dengan baik
- bekalan air bersih
- bekalan elektrik
- tempat penyediaan makanan
- tempat penyimpan bahan makanan
- kaunter jualan
- tempat makan
- tempat basuh tangan
- penyelenggaraan sisa pepejal
- ruang rehat untuk pekerja kantin

PENGENDALI MAKANAN

Pengendali

makanan

bertanggungjawab

di

dalam

kantin

adalah

penyediaan

individu

makanan.

yang

Pengendali

makanan juga dapat menentukan makanan yang disediakan dan

dijual adalah
-

selamat untuk dimakan oleh pengguna di sekolah.

status kesihatan
pakaian
amalan
amalan yang ditegah
kursus pengendalian makanan

GARIS PANDUAN PENJUALAN MAKANAN DI KANTIN

SEKOLAH

meliputi penyediaan dan penjualan makanan di sekolah termasuk

kantin sekolah dan mana-mana lokasi di sekolah, juga semasa

aktiviti khusus seperti Hari Sukan atau Hari Kantin.

Pihak pengurusan sekolah perlu memastikan pengusaha kantin
menyediakan hidangan mengikut Panduan Hidangan Sihat Di Kantin
Sekolah dan perlu memastikan pematuhan kepada garis panduan
dimasukkan di dalam syarat kontrak perjanjian pengusaha kantin.
Syarat-syarat adalah seperti berikut :
a) Markah pemeriksaan kantin adalah melebihi 75 %
b) Semua pengusaha dan pengendali makanan di kantin perlu
mempunyai :
i)
Sijil Pengendali Makanan (dikeluarkan oleh Sekolah
Latihan Pengendali Makanan yang diiktiraf
Kementerian
Kesihatan Malaysia
ii)
Sijil vaksinasi / tifoid
iii) Sijil Latihan Katering Sihat

Senarai Makanan Dan Minuman Yang Dilarang Dijual Di

Kantin Sekolah
1. makanan dan minuman minuman yang melanggar Peraturanperaturan Makanan 1985 seperti :
- makanan yang melampaui tarikh luput
- semua jenis makanan yang berupa permainan atau dijual
bersama permainan seperti cincin, gambar, belon dll
2.

gula-gula dan coklat

3. jenis-jenis makanan yang telah dijeruk sama ada masam, masin

atau manis, basah atau kering seperti asam masin, jeruk mangga,
kulit limau dan jeruk bawang
4. makanan ringan yang mengandungi bahan perisa dan pewarna
tiruan, kecuali susu berperisa
5.

makanan dan minuman yang beralkohol

Senarai Makanan Dan Minuman Yang Tidak Digalakkan

Dijual Di Kantin Sekolah
1. Mi segera
2. Konfeksi ais dan aiskrim

3.
4.
5.
6.

Teh dan kopi

Minuman berperisa berkarbonat
Makanan yang berkrim atau bersalut gula
Makanan diproses seperti daging burger, sosej dan nugget
Jawatankuasa Kantin Sekolah
Pengerusi
: Pengetua / Guru Besar
Naib Pengerusi : Guru Penolong Kanan HEM
Setiausaha
: Guru Kantin
Ahli Jawatankuasa : Penolong Kanan Pentadbiran
Penolong Kanan Kokurikulum
Penyelia Petang
Wakil Guru
Wakil PIBG ( ibubapa)
Wakil Lembaga Pengurus Sekolah
(Sekolah Bantuan Modal )
Wakil Staf Sokongan
Wakil Murid

Perkara-perkara yang perlu diberi perhatian :

a) Sebut harga terdiri daripada :

- Kenyataan sebut harga
- Tarikh sebut harga dikeluarkan dan ditutup
- Borang sebut harga : percuma
- Syarat-syarat sebut harga dan pembekalan
perkhidmatan
- Senarai jenis makanan dan minuman dibenarkan
- Contoh perjanjian
Contoh Kenyataan Tawaran :
Tawaran Sebut Harga Untuk Kantin Sekolah - m.s. 84 & 85
* Wang pertaruhan : RM 100.00 ( seratus ringgit )
- Contoh Borang Permohonan
m.s. 86
- Contoh Borang Butiran Pemohon m.s. 87 91
b) Jawatankuasa Buka Peti Sebut Harga
Pengerusi : Penolong Kanan Pentadbiran
Ahli
: 2 orang
c) Jawatankuasa Sebut Harga ( Sekolah rendah )
Pengerusi : Guru Besar
Ahli : Seorang pegawai kanan sekolah

Seorang wakil PPD Kumpulan Pengurusan

dan Profesional
d) Jawatankuasa Sebut Harga ( Sekolah menengah )
Pengerusi : Pengetua
Ahli : Sekurang-kurangnya 2 pegawai kanan sekolah
Catatan : Ahli bagi Jawatankuasa Buka Peti Sebut Harga dan
Jawatankuasa Sebut Harga adalah terdiri daripada
orang yang berlainan

Perjanjian

Tempoh sesuatu perkhidmatan adalah dua tahun (24 bulan)

atau mengikut perjanjian. Namun begitu pengusaha kantin boleh
memohon pelanjutan tempoh perkhidmatan tidak melebihi 1 tahun
(12

bulan)

Jawatankuasa

dengan
Sebut

perkhidmatan.

mengemukakan
Harga

Jawatankuasa

bulan
Sebut

permohonan

sebelum
Harga

tamat
boleh

kepada
tempoh
memberi

pertimbangan yang sewajarnya.

Perjanjian Penyewaan dan Pengurusan Kantin Sekolah m.s. 92

100
Tempoh perjanjian : mulai daripada 1 Disember ..... hingga

1November ...... ( 24 bulan )

Bayaran sewaan adalah 22 bulan / 11 bulan

PENGURUSAN KANTIN SEKOLAH

Pihak

sekolah

mesti ambil perhatian dan buat tindakan serius

tentang cara pengendalian makanan yang betul, aspek kebersihan

pengendali makanan, peralatan dan persekitaran kantin sekolah
masing-masing.

Laporan Kendiri Kantin Sekolah diisi oleh pengusaha kantin setiap

hari persekolahan dan dinilai semula oleh GPK HEM / Guru Kantin /

Guru Bertugas.
item tidak berkaitan, jangan bulatkan markah, tulis TIDAK
BERKAITAN (TB)
Borang Kendiri 2 perlu dianalisis dan dihantar ke :
Pejabat Kesihatan Daerah (salinan 2 - warna merah jambu)
Pejabat Pelajaran Daerah (salinan 3 - warna kuning)
sebelum 5 haribulan bulan berikutnya
Markah Laporan Kendiri Kantin
90 ke atas
- A
80 - 89
-B
70 - 79
-C
69 dan ke bawah - D
( 64 ke bawah biasanya akan diarah tutup / sita )

Aplikasi SisMakan : Mac 2013

Pertandingan Kantin Bersih

c) TANDAS SEKOLAH

Buku Penarafan Kebersihan Tandas Sekolah

- Rumusan pada setiap penggal perlu dihantar ke PPD
Pertandingan Anugerah Tandas Bersih 2013
- April Mei : peringkat daerah
- Mei Jun
: peringkat negeri
- Julai : pencalonan peringkat kebangsaan
- Ogos September : peringkat kebangsaan
Semak perjanjian dengan kontraktor pembersihan terutama

peralatan yang perlu disediakan.

Pentadbir perlu mengetahui latar belakang pekerja kontraktor

pembersihan dan memantau perkhidmatan mereka

d) PROGRAM BEBAS DENGGI DI SEKOLAH

ingatkan semua guru, murid dan kontraktor pembersihan untuk

mengambil langkah-langkah pencegahan

bagi

pastikan

sekolah bebas dari menjadi tempat pembiakan Aedes

- digalakkan menjalankan aktiviti berkaitan pembersihan kawasan
dan kempen-kempen kesedaran tentang perlunya menjaga kawasan
sekolah daripada menjadi kawasan pembiakan Aedes
- Jika didapati ada tempat membiak nyamuk aedes, sekolah boleh
dikompaun tidak melebihi RM 500.00

di bawah Seksyen 25

Akta Pemusnah Serangga Membawa Penyakit 1975 (Pindaan 2000 )

m.s. 15
- Borang

KD1

(Pindaan

2004)

dilengkapkan

setiap

minggu dan disimpan oleh pihak sekolah

Borang KD 2 (Pindaan 2004) hendaklah dilengkap setiap bulan,
disimpan oleh sekolah dan satu salinan hendaklah dihantar ke
Pejabat Pelajaran Daerah (PPD) dan Pegawai Kesihatan Daerah
(PKD) masing-masing sebelum 5 haribulan bulan berikutnya

e) PROGRAM SUSU 1 MALAYSIA

akan dilaksanakan 2013

borang kebenaran ibu / bapa / penjaga
murid yang layak :
- warganegara Malaysia dari Tahun 1 hingga Tahun 6
- sekolah luar bandar : semua murid
- sekolah bandar : murid RMT
* Pastikan tiada tanda-tanda berikut pada kotak susu UHT
- Bocor atau pecah
- Mengelembung
Tanda-tanda akibat menerima tekanan seperti kemek,
tanda
lipatan pada kotak atau telinga pada tepi kotak
terangkat
- Kesan kehadiran makhluk perosak (kesan najis tikus, telur
lipas, gigitan pd kotak dll

e) SISTEM MAKLUMAT MURID (SMM)

akan terus dilaksanakan

kutipan data pada :

- 31 Januari
mesti lengkap & kemaskini

- 30 Jun

* perlu hantar data SMM yang lengkap :

a)
b)

DATAHEM.zip SMM (softcopy) diemelkan pada

smmmelaka@gmail.com dan salinan pada
asnah_hemjpm@yahoo.com
Lampiran pengesahan SMM (hard copy) yang
disahkan oleh guru besar / pengetua dan GPK HEM