Professional Documents
Culture Documents
TM Otpornost Materijala
TM Otpornost Materijala
TM Otpornost Materijala
,
.
: ; ,
.
.
,
.
.
.
,
.
.
.
. .
, .
.
.
, .
, .
1.1
:
, .
;
, . ;
,
;
,
, ;
( ).
() F1 , F2 .....Fn 0
(. ).
.
.
.
-
.
- ,
,
. -
, .
.
( )
.
.
.
Q F1 , F2 .....Fn 0
(. ).
115
.
( II)
,
.
.
( I).
C
.
, .
xyz
:
Fa , Ftx , Fty , M x , M y , M u M t . (.2).
Fa - () Cz,
Ftx - Cx,
Fty - Cy,
x- Cx,
y- Cy,
z=Mu - Cz.
. ,
,
, , ,
(53) , (
) :
(1) X 0 ; (2) Y 0 ; (3) Z 0 ; (4) M x 0 ; (5) M y 0 ; (6) M z 0 . (1)
1.2
Q F1 , F2 .....Fn 0
.
.
,
.
C-C, A ,
n .
,
A ,
,
FR M .....
116
() pn , sr 0
n .
.
,
.
,
A dA.
pn
dF
A dA
R
A0
A0
()
pn
n .
.
n C-C..
A ,
M
lim 0 ,
A 0
sl.3
I II (6)
, ,
.
pn C-C n
(.4), ,
n , () n :
117
pn n n ; (6)
n ()
nx ny : pn n nx ny ;
(7)
n,
- ,
( .4- n ),
( .4- x y ).
(6)
:
sl.4
(8)
pn n n nx i ny j ; pn n , nx , ny
pn .
.
,
.
:
Fa z dA;
A
FTx zx dA;
A
FTy zy dA;
A
(**)
M x y z dA;
A
M y x z dA;.
A
M z zx y zy x dA.
A
dA.
X 0; Y 0; Z 0; (1 3),.. M x 0; M y 0; M z 0;(4 6)
( **).
z , xy , xz
.
:
F
pn .
A
.
118
.
.
, ,
,
,
,
,
.
,
(.5),
,
. ,
.5
x xy xz
S yx y yz
zx zy z
, ,
(9).
1.4
.
(.6),
.
B= dl ,
, B B
B= dl + dl , l dl ,
() .
.
()
(
dl
B): sr
dl
dl
(
)
dl
B: lim dl0
;
dl
119
, , , .
.
, , .
.
B, , ,
.
N,
.
, C ,
MKN 1 2 .
.
,
.
.
,
.
.
(11)
,
,
sl.6 Deformacije: dilatacija i klizanje
.
(11).
x xy xz
yx y yz ;
zx zy z
1.5
: ,
, : , ,
, , . .
, , ,
. ,
. ,
-
, .
: , , , .
120
.7 : ) ( ); ) ; ) ;
) ; ) ; ) ; )
-
(.7) ,
, .
.
-
(.7),
.
-
(.7),
.
-
(.7), . ,
.
-
. ,
(.7). ,
, .
.
- ,
, .
,
,
(.7).
-
(.7). ,
,
.
121
,
,
,
,
.
() .
.
,
(.8):
n
A A1 A2 ..... An Ai ; (12)
i 1
A lim Ai 0 Ai
n i 1
dA ;
( A)
dA .
( A)
[L2],
cm2.
.8
2.1
. :
x:
def .
S x y1 A1 .... yn An yi Ai ;
i 1
y:
n
def .
S y x1 A1 .... xn An xi Ai .
i 1
.
( )
.
[L3], cm3.
, Ox :
n
def .
Sx
lim y A y dA.
A0 i 1
122
(13)
, Oy :
def .
Sy
lim x A x dA. .
A 0 i 1
(14)
,
, ( - 67),
:
xC
Sy
Sx
1
1
x
dA
;
y
dA
; (15)
C
A ( A)
A
A ( A)
A
(.10) :
Sx
y dA
(); S dA ; y b ; ()
( A)
Sy
( A)
x dA
(); S dA ; x a ; ()
( A)
( A)
b dA S b A ;
() () S x
( A)
a dA S a A .
() () S y
( A)
.
.
.9
d C
(15) b yC ; a xC ,
:
()
(.11).
S 0 ; S 0 .
(16)
.10 ;
d
C
a)
b)
.11 : ) ( ); ) 0x-
123
2.2
.
, Ai (.12)
d (.12),
(12),
,
, (2.1), :
)
.12
( )
, .
:
n
i 1
i 1
(16)
( A)
x dA ; I
2
0 ; I y 0 .(17)
( A)
()
, .
:
n
i 1
y dA ;
r dA .
2
(18)
( A)
, .
:
n
I xy x1 y1 A1 .... xn yn An xi yi Ai ;
i 1
124
(19)
I xy lim Ai 0 xi yi Ai
n i 1
xydA ;
I xy 0 ;
(20)
( A)
[L4], [cm4].
.
(16), (17) (18) r2=x2+y2,
.
I0
r dA x
2
( A)
y 2 dA
( A)
x dA I
2
I y ; I0 0 .
(21)
( A)
, ,
(.12):
A dA ; S x
A
Ix
y
( A)
dA ; I y
y dA ; S
( A)
x dA ; I
x dA ;
( A)
( A)
r dA ; I
2
( A)
xy
x y dA .
(22)
( A)
,
.
,
d.
,
,
, .
.
0 r
d,
.
2.3 -
0xy
C (.13), C ( xC a ; yC b )
,
d
:
x a (); y b ; ().
() I x
y dA (),
2
( A)
, ,
.13
0xy
0x (.13),
()
C , .:
125
() ()
Ix
b dA
2
dA 2 b dA b2 dA I 2 b S b2 A I b2 A ()
A
, S 0 (15).
, () I y
x dA
2
(), ,
( A)
, 0y (.13), se
() C
, .:
I y
a dA
2
dA 2a dA a 2 dA I 2 b S a 2 A I a 2 A ; ()
A
: S 0 .
(15)
x y dA
() () I xy
() , , ,
( A)
0x 0y (.13),
() C
, .:
I xy
b a dA dA a dA b dA ab dA ;
I xy I aS bS abA .
S 0 ; S 0 , : I xy I abA ; ()
0 C ()
() (21):
I 0 I x I y I I a 2 b2 A I C rC2 A ;()
(), (), () () ,
.
I , I , I , I C ,
yC2 A, xC2 A, xC yC A, rC2 A .
,
.
,
.
(23)
(23)
( )
0x 0y:
(24)
,
,
.
, .
,
.
1. (.14).
h
dA bdy by | bh :
dA bdy ; 0 y h ; A
h
o
( A)
xC
xdA x hdx
( A)
bh
1
x2 b b
h |o ;
bh
2
2
yC
.14
ydA y hdx
( A)
1
y2
h
b |oh ;
A
bh
bh
2
2
b h
C xC , yC C , .
2 2
0x-
(16) dA bdy ;
y 0, h :
Ix
y dA y 2bdy b
2
( A)
y 3 h bh3
.
|0
3
3
0y- (17)
dA hdx ; x 0, b :
Iy
x 2 dA x 2 hdx h
( A)
x3 b hb3
.
|o
3
3
0x 0y
(20) dA dx dy ;
0 x b; 0 y h :
I xy
( A)
xydA
0
x2 b y 2 h b2h2
.
|0
|0
3
2
4
, (24)
, :
I I x yC2 A
bh3 h
bh3 bh3 bh3
;
bh
3 2
3
4
12
I I y xC2 A
b3h b
b3h
;
bh
3 2
12
127
I I xy xC yC A
b2h2 b h
bh 0 .
4
2 2
2.
0x , C,C Bx1 (.15).
, d.
0x-, x dy.
(.15) x
y .
dA xdy ;
x h y
b
x h y ; 0 y h ;
b
h
h
,
y
0 y h.
A
b
b
y2
h
y
dy
hy
h
h
2
0
dA
h
0
bh
;
2
yC
(67) (5.2.2).
yC
. 15
h
h
1 b y 2 y3
1
1
b
1 b
2
ydA
y
dy
hy
y
dy
bh h 2
A A
A 0 h
A h 0
3
2
h
0
h
.
3
0x-
(16):
h
b
b
I x y dA y h y dy hy 2 y 3 dy ;
h
h0
A
0
2
Ix
b y 3 y 4 h b h 4 h 4 b h 4 bh3
h
0
.
h
3
4
h 3
4 h 12 12
C - ( )
, (24),
0x- .
2
.
12 3 2
12 18
36
2
C
Bx1 - ,
.
I x1 I h yC
bh3
h bh bh3 4h2 bh bh3
.
A
h
36
9 2
4
36
3 2
128
3. (.16)
dA 2 rdr ;
0 r R:
R
r2
A dA 2 rdr 2 rdr 2
2
0
0
A
I0
r 2 dA r 2 2 rdr 2 r 3dr 2
0
Ix I y
R
0
R2 ;
r4
4
R
0
R4
;
2
I0 R4
.
2
4
.16 u
4. (.17)
r 2
A A1 A2 R 2 r 2 R 2 1 R 2 1 2
R
I 0 I 01 I 0 2
R4
2
r4
2
R4
r
1
2 R
R4
1 4 ;
I0 R4
r
Ix I y
1 4 ;
.
2
4
R
.17 u
2.6
x
I
ix x , .
A
x
: I x ix2 A
.
I
: ix x ,
(35)
A
I1
imin i2
A
2.7
: imax i1
I2
;
A
(36)
, A Ai ,
i 1
, .
n
i 1
i 1
i 1
129
(37)
5. x-
(.20).
x- , (.20)
. :
A A1 A2 A3 ; I x I
(1)
x
( 2)
x
( 3)
x
; : I
(i )
x
a2
a2
2
2a ;.
y dAi (i =1,2,3); A
2
4
Ai
2
Ix
a 4 2a 4 a 4 19a 4
.
12
3
24
24
.20
x-
:
a4
(1)
, 1, x-: I x
; ( 2.);
12
( 2a ) a 3 2a 4
, 2, x-: I x( 2)
; (
3
3
1.);
(a 2)a 3 a 4
( 3)
, 3, x-: I x
; ( 2.).
12
24
130
3.1
(.21),
.
(.21) (.21).
, . F , F 0 .
.21 : ) ; ) ; )
:.
Fa 0;
Ft M 0.
(38)
a)
.22
I II C - C ,
(.22). II
Fa (.22). x-
I , .:
X -F F
0 Fa F .
131
(39)
Fa F.
() ( )
( ).
,
, , :
- -
.
.
-
.
3.2
. d
dFa dA (.22).
, C - C I
C - C II.
: Fa dA dA A ;
(40)
A
: const.(.22);
Fa F
(1)
Fa A
(2);
Fa F
;
A
A
(41)
F ; N / m 2 Pa
A
(42)
,
,
,
.
(42).
, ,
.
3.3
abc (.23):
Fa 0 n dA x dA cos cos 0 n x cos 2 ; ()
(43), :
cos 2
1 cos 2
; sin2 2sin cos ;
2
132
(43)
,
n:
x
2
1 cos 2 ; n
x
2
sin 2 .
(44)
, .
.23
0 , , n 0 n x
F
.
A
, , n 0 n 0 .
, :
x
2
x
2
3.4
.24 : )
)
(.24).
: l l1 l .
(45)
133
l l1 l
:
.
(46)
l
l
() .
(.24)
a a1 a
: p
.
(47)
a
a
: p ;
(48)
, ,
.
0, 1 / 2.
: o o
l
l
100 o o ; p o
o
a
100 o o .
a
(49)
3.5
.
- ,
() ,
P (.25).
,
: E , ,
(
).
:
.
(42)
,
: E ;
F
;
A
l
F
l
;
l
A
l
F
l
F l F l
. (50)
E l
A
l
EA
U
.25 : -
(50) , U E A
.
E , ,
( 1 ),
l l . l
, l l1 l l l1 2l .
134
, .
, ,
.
( ).
.
, (42).
.
.
( )
.
( ) .
,
(
).
3.6
.
,
. ,
t , . ,
, ,
F
, : t E t .
(51)
A
-
:
lt l1t l
t .
l
l
: lt l t ;
(52)
(53)
: l1t - ; l - ;
t - C , -
,
1 C .
(51), (52) (53) :
l l
l
F
(54)
t E t E t E 1t
E t .
l
l
A
.
:
6. d 20 mm l 10 d
FM 142,1kN .
135
l1 247 mm .
?
FM
F
142,1
kN
2M 2 45,25 2 ;
d
2
A
cm
4
4
l l1 l l1 10d 247 200 47 mm .
7. (.26) F 100 kN .
, d 1,13mm ,
de 25 kN 2 ?
cm
de
F
F
100
A
4 cm 2 ;
A
de 25
A nA1 , A1
n
.26
d 2
1 mm2 10 2 cm 2 ;
4
A
4
2 400 .
A1
10
8. (.27) = 31,4 kN .
de 25 kN 2 ?
cm
F
F
;
de
A
2A
2 de
d 2
F
2F
d
;
4
2 de
de
d 1 cm .
.27
9. = 1,5 m
3 mm2 = 20 N l 0,9 mm.
F l
F l
20 1,5 10 2
E
1,11 10 6
1
2
EA
l A 0,9 10 3 10
N
cm 2 .
10. 29 kN (.28).
90 .
a) ;
b)
; G 29 kN ; 6000 N
;
de
cm 2
cm2
de 6000 N
F1 , d ? ;
) G F1 2 ;
136
F1
G
20506 N .
2
F1
;
2A
d 2 F1
;
A
4 2 de
) de
d1
2 F1
de
1,5 cm .
.28
11. , 4 m ,
1 cm , 1 mm .
E 2 107 N 2 ?
cm
2
l 4 m, A 1 cm2 , l 1mm, F ? ;
l
0,1
F A A E A E 1 2 107
5000 N .
l
400
12. 0 C .
40 C ;
0,0000125; E 2 107 N 2 .
cm
t1 0 C , t2 40 C t 40 C ;
E t E t 2 10 7 0,0000125 40 10000 N
cm 2
13. , t1 10 C ,
, 12 m , t2 50 C
, 0,0000125; E 2 107 N 2 ?
cm
t3 70 C ?
l
l l t2 t1 0,6 cm 6 mm;
l
E tl E t3 t2 5000 N 2 .
cm
t t2 t1
14. (.29)
600 N 2 . 260 N 2 .
cm
cm
.
137
AI
F F
cos z cos ;
AI A
A
; n p cos z cos 2 ;
cos
1
2
2 n
2 260
0,866 30 ;
600
2
3
n 600 cos 30 600
450 N 2 .
cm
2
2
.29
15. 30 30 cm
(.30). ,
30 , 10 N 2 .
cm
.
30 ; n 10 N
;
cm2
A 30 30 cm;
F
.
A
F
n p cos z cos 2 cos 2 ;
A
F ?, n ? ; p
z
.30
cos
2
F A z 30 30
1
n z sin 2 5,77 N
2
cm 2
40 N
;
cm 2
3
40
F 12000 N ;
30
16. 20 kN .
700 N 2 .
cm
z
1
sin 2 1 45 z 2 max 1400 N 2 ;
cm
2
2
F
F
d 2 F
4,26 cm ; D 45mm .
z A
; d 2
z
A
4
z
max z sin 2
138
6.1
, (.
45). ,
:
Fa Ft 0;
M 0;
dM x
Ft 0 M const.
dx
(88)
.45 : )
; ) , (
)
139
(.45) .
.
. ,
,
(&1.6.3.4). , b
(M) Ft 0 .
.
e se i i (.46):
.46 -
:
()
, .
(.47);
, .
;
, .
.
140
.47
6.2
(.45, . 48).
.
,
,
. .
. .
.
, ,
.
.48
e ,
,
dx
K1 K 2
C1C2.
, d K1 K 2
.
K1 K 2
C1C2
,
K1 K 2
. ,
141
() :
dx K1 K 2 C1C 2 Rk y d Rk d
y
dx
Rk d
Rk
C1C 2
K1 K 2 ( Rk y) d -
C1C2 dx R d - ( )
:
E
y;
Rk
(90)
6.3
,
,
.
,
(.50):
dA 0 ;
(1) X 0;
( A)
z dA 0 ;
(2) M y 0;
(91)
( A)
(3) M z 0; M
y dA 0 ;
( A)
(90),
z
:
E
R
A
y dA 0
y dA S z 0
(92)
z-
,
,
, . C
(.50).
(90)
,
:
142
z y dA R z y dA R
k
.50
I zy 0
(93)
I zy 0
, z- :
E
Oz Cz (.50). :
y . (94)
Rk
(94) Cx- : y 0 0 .
(95)
(94)
, . ,
:
M y
A
y dA M
E
Rk
dA M
E
Iz
Rk
1
M
M
Rk E I z
B
B E I z - .
E
Iz
Rk
(96)
(97)
(98)
(94) (97) ,
:
E
E
E M
M
(99)
y
y;
Rk
Rk
y Rk
Iz
Iz
, ,
.
,
,
.
, ,
.
.
(.51), :
.51
143
max
W1
M
M
M
M
y max
; min
y min
; (100)
Iz
W1
Iz
W2
Iz
I
W2 z
h1
h2
, L3 . ,
.
,
:
Wz
I
Iz
NO .
hmax hmax
(101)
I
: WNO NO .
hmax
, ,
, .
max
M
M
y max fdoz Wz
; (102)
Iz
fdoz
().
, ,
, :
M T 0 ; M 0 ; Ft Fa 0 .
(69)
.
.
. (.39)
, . ()
(.39).
144
.39
,
.
( ) M T .
,
,
, , M Ti ,
.
, . .
:
-
;
;
;
;
() .
5.2
a B,
,
(.40). B, l,
,
R,
B,
A
,
. b
ab1 . R B
,
. cd
145
r z r ,
cc1 B. ,
.40
- (.40)
, r -
(.40), B:
bb1 l R ;
cc1 l r r (70)
(70) - , r
, ,
. :
r
r R
r 0; 0 0
r R; max
(71)
.
l r l
, :
.
R
r
,
,
r
r
5.3
5.3.1
.
:
max G R G
.
r r G r G
G- N / m2 , r - cd (
r ).
( ) :
R
r
(73)
max r max .
r
r
r
R
.41
(73)
,
.
,
(.41).
146
5.3.2
.42.
.
.
, d,
r ,
dA (.42).
d,
, .
,
r.
dA .
.
x,
x :
M t r dA 0 ;
(74)
(73):
r
max ,
R
.42 -
:
Mt r
A
(75) ,
( 18): I 0 r 2 dA .
(76)
A
(76) (75)
,
R:
max
MT
R .
I0
(77)
(R),
I
: W0 0 .
(78)
R
(78) (77),
M
: max T .
(79)
W0
147
M
, . : max T .
(80)
dt
W0
dt .
(73) (77)
r ,
:
r
r M
M
max t R t r .
R
R I0
I0
(81)
:
M
(82)
t r .
I0
5.3.3
(82)
,
G
, (72),
l
Mt
l M l
( ):
(83)
r t
G r G I0
r G I0
G I 0 ( ).
(83)
. l ,
(
M
): t .
(84)
l
,
. (83) (84)
, Nm , m , Nm2 .
5.4
(80),
.
,
.
.
(80) .
,
( ),
,
.
148
5.4.1
(80) , .
, :
D3
16 M t max
5 M t max
.
3
dt
dt
(85)
M T max
I
R4
R3
; I0
; W0 0
;
W0
2
R
2
2M T max 2M T max 16M T max 5M T max
dt .
3
R3
D3
D3
D
2
: max
max
M T max
W0
5.4.2 -
,
, . - (.43).
,
():
W0
R3
2
I0 I0 I0
R
R
1 4
D3
16
R4
2
r4
1 ;
4
(86)
(85)
:
D3
16M T max
5M T max
3
.
4
dt 1
dt 1 4
.43 -
(87)
(87),
,
d / D .
:
21. , ,
M T 800 Nm .
200 N 2 .
cm
G 8 105 N 2 .
cm
max
l 2 m
MT R MT
M
dt W0 T ;
I0
W0
dt
149
W0
I0 1 3
M
16M T
1
R d 3 T d 3
12, 68 cm ;
R 2
16
dt
dt
d 13cm;
max
M T 16M T
3 185, 45 N 2 dt 200 N 2 ;
cm
cm
W0
d
M T l l max
180
0, 00713692 rad ;
0, 41 0 2431 .
G I0 d G
150
7.1
( )
(.52).
( ).
( : (71) (72)),
.
Ft 0 ; Fa 0 ; M 0 .
(103)
7.2
.52
,
. .
Ft
, .
() . ,
(.53).
.54
151
.53 -
.55
()
.
, .
, ,
(.54).
.
7.3
.
.
- (.53), F
:
M z M dA y 0 ;
E
y (94)
R
e ,
,
,
y
:
.56
I :
M
E
y 2 dA 0
R
E
Iz 0
R
1
M
;
R E Iz E y
1
M
.
R E Iz
II :
M
y.
IZ
, ,
.
7.4
:
.
BCD
(.57). (104)
152
x (.58)
.
.57 -
.58
FR
dA;
dA;
FR
Aods
Aods
X 0 F F b( y) dx 0 ;
F dA; F dA; ;
R
Aods
(104)
(105)
Aods
M
M
M dM
;
;
Iz
Iz
Iz
M
M dM
X 0 I dA I dA b( y) dx 0; ;
z
z
Aods
Aods
ods
S zods S NO
dA ;
A
(106)
(107)
(108)
ods
ods
Ft S Zods
Ft S NO
dM ods
dM
S
dM
, Ft
.
S Z b( y) dx
IZ
dx I Z b( y) I Z b( y) I NO b( y )
dx
( )
, y
ods
Z
153
.
,
,
y :
ods
Ft S Zods
Ft S NO
;
(109)
I Z b( y ) I NO b( y )
(.57),
().
ods
S NO
/ b y .
(109)
.
7.4.1
(109) .
(.59),
,
.
y,
(109)
y b,
(110). (111)
y 0 , , , . , y h 2 .
2
1 h
h
1
h
h
b h
S Zods dA yC Aods y y b y b y y y 2
2 2
2
2
2
2
2 2
Aods
;
b( y ) b;
b h3
IZ
;
12
F
t3
bh
12
b h
y 2
2 2
max y 0
6 Ft
b h3
3 Ft
3 F
t :
2 bh 2 A
154
h 2
y 2 ; (110)
2
(111)
.59
7.5
7.5.1
,
,
.
(
), .
,
, ,
:
M
F S ods
y; t Z .
IZ
I Z b y
(112)
(.60).
(111).
.60
7.6
155
.
.
.
(Wz), a
a .
.
M
M
M
: max max ymax max df Wz max .
IZ
Wz
df
:
30. , l 6 m (.62),
F1 40 kN F2 20 kN .
df 120 MPa .
1 :
Y 0; FA F1 F2 FB 0 ;
FA FB F1 F2 60 kN ;
M A 0; F1 2 F2 5 FB 6 0 ;
FB 30 kN ;
FA 30 kN .
2
:
M A M B 0 ; M D FB 1 30 kNm;
M fmax M C FA 2 60 kNm 60 105 Ncm .
3 :
max
M f max
Iz
ymax df ;
.62
M fmax
I
Wz z fmax
df
ymax
Wz
Wz
M fmax
df
60 105
500 cm3 ;
6
4
120 10 10
d
d 4
d 3
; Iz
; Wz
;
2
64
32
32Wz
d 3
d 17,2 cm;
ymax
d 180 mm.
156
4 :
max
M fmax
Wz
Mf
d3
32 M f
d3
32 60 105
32
Tmax S z
d4
; Iz
; b d ; Tmax 30 kN 30 103 N ;
Iz b
64
1
max
d 3 183
486 cm3 ;
12 12
I z 5152,9973 cm4 ; b d 18 cm ;
Sz 2
1
max 157,19 N
31. (.63) ,
1
l 6 m, q kN , l 6 m.
m
2
: df 1000 N 2 ;
cm
:
1
Fq q l 6 3 kN .
2
Y 0 FA FB
Fq
2
1,5 kN ;
1
1 1
M fmax M C FA q 2, 25 kNm ;
2
2 4
max
Wz
M fmax
Iz
ymax
Wz
df ;
a4
a3
12
;
a
6
2
.63
-
a 3 M f max
2,25 105
a3 6
11,52 cm,
6
df
103
: a 12 cm.
157
4.1
, , ,
.
(.31). z 2 .
, ,
z, x y .
() .
() ,
, ,
.
.
.
.
.
, ()
, : () ().
.
(). ,
(
0xy).
.31
4.2.
(.32),
.
.
,
(.32), abcd
, dx dy. dx dy
(.32).
(.32). ,
,
,
158
, :
xy dy dx yx dx dy 0 .(55)
.32 ,
: ,
,
.
.
0 xy yx .
(56)
4.3
.33 , ,
.
(.33).
:
(57)
(58)
: cos2
(59)
(58),
, :
x y
2
x y
2
cos 2 sin 2 ; n
159
x y
2
sin 2 cos 2
(60)
C
(60). ,
() , C ,
.
4.4
.
.
(.34),
:
1 2 3 .
4.6
4.6.1
(.35).
,
.
.35
, ,
AA e
. AA
,
.
.
4.6.2
, , x-
y- (.36).
.
abcd, .
(.36): x p; y p .
abcd BCD BbC
(.36). ,
BbC, 4 .
l 2
l
2
l
2
p
p
0 n 0
2
2
2
2
2
l 2
l
2
l
2
T n
p
p
0 n p
2
2
2
2
2
N n
160
(65)
.36 , , x-
y-
ABCD ,
, . .
4.6.3
,
abcd. (.37).
, .
, :
x p; y p .
.37
x y
:
p
p
p
x' x ; x" y ; y' x ; "y y ;
E
x y 1 ;
p
E
pl
lx l y l 1 .
E
161
(66)
(67)
ABCD, ,
BAD BCD , ABC
ADC .
.
.38.
l l
OB 2 2 l l 1
(1 ) tg
;
4 2 OA l l l l 1
2 2
sin 1 tg
1
4 2
2
2 2 ; tg ;
(2 ) tg
2
2 2
4 2
cos 1 tg 2 1
2
4 2
(1 ) 2
2 1
2 ;
2 1
(3 ) 1
(4 ) (3 )
(6 ) (5 )
(7 ) G ; (9 )
p
; (4 )
E
2 1 p
E
2 1
; (5 ) p ;
; (7 ) G
(6 )
E
; (8 )
2 1
(68)
(68).
p ; 6 x p; y p , 3
; 4
;
5
; 8
G,
.
.
,
8 . 9
,
.38
.
.
G.
, ( ),
, kN
.
cm2
162
F
F
,
ds A
A
ds
, F ds
, 0.8 de .
.
,
. , .
.
:
17. x y
x 1000 kN
6 kN
; 600 kN
2 . E 2 10
y
cm2
cm
cm
2
=1/3. :
a) ;
b) 30
0x;
c) .
:
a) :
x
E
y
1000
1 600
; x"
x 4 104 ;
6
6
2 10
E
3 2 10
y
1 1000
600
; "y
y 1,3 10 4 .
6
6
E
3 2 10
E 2 10
b) 30
0x:
x y
x y
cos60 900 kN 2 ;
cm
2
2
2
2
y
1000-600
n x
sin 2 xy cos 2
sin 60 100 3 kN 2 ; xy 0.
cm
2
2
cos 2 xy sin 2
c) :
x y
2
sin 2
1000-600
sin 90 200 kN 2 .
cm
2
18. x y 600 kN
.
cm2
-,
- 0x-?
x y
2
x y
cos2 600 kN 2 ;
cm
2
2
2
y
600 600
n x
sin 2 xy cos 2
sin 2 0.
2
2
cos 2 xy sin 2
163
x y 600 kN
. -,
cm2
45 - 0x-?
x y
x y
cos90 0;
2
2
2
2
y
600 600
n x
sin 2 xy cos 2
sin 90 600 kN 2 .
cm
2
2
cos 2 xy sin 2
20.
0,2 cm 2 , 10 kN
?
cm2
F
ds F A ds 0, 2 10 2 kN .
A
() ,
/ .
(.68, .69).
.
, (97):
, (=const..),
, ,
. (
- ), .
. AB,
(.48),
B.
,
,
, ,
.
.
, (0x) (0y-) .
. ()
. ,
,
.
0x- 0y- ( ).
, .
.
.
( ) .
(fx), ,
( l) .
8.2
164
:
;
:
(116)
: R- ; y - ; y
d2y
dy
y
-
dx
dx 2
y x, : x - (.68).
, y
, l : y l ,
: tg
dy
y 1 . y 1 . (116)
dx
, , . (1 y2 )
1.
(97) (116)
:
1 y
2
M
M
y ;
B
B
,
, y-
. , ( )
.
y , y
, (.68, .69),
: y
.68
M
M
;
B
EI
(117)
. 69
8.3
(117). x
( ) ( )
,
.
165
.
. :
B y x M x ; y x
M x
EI NO
M x
dx dx C1 x C2 ;
dx C1 ; y x
EI
NO
C1 C 2 .
,
.
, :
B EI NO const. ; B y M x dx C1 ; B y M x dx dx C1 x C2 ;
y y .
.
, ,
,
, .
:
( ) (.68)
: y 0 ;
(.69)
: y 0 ; y 0 ;
(.68),
F,
, ,
(.74,
(. ) : yIC yIIC yIC yIIC
I , II
).
:
35.
q l.
(.70).
B, l, q const.
, , .
.
,
q, .
,
. , x
, .
.
.
. :
, . ( y A 0 ; yB 0 ).
166
q const ; B const ; Fq ql ; FA Fb
ql
;
2
ql
q
x ql
qx 2
0 x l B y M x x x 2
M x FA x qx x
2 2
2
2
2
B y
ql x 2 q x3
ql x3 q x 4
C1 B y C1 x C2 ;
2 2 2 3
4 3 6 4
y A yx 0 0 B yA C2 0 C2 0 ;
y B y x l 0 B yB
y
ql l 3 q l 4
ql 3
.
C1 l 0 C1
24
4 3 6 4
ql 3
ql 2 q 3
x
x
24B 4B
6B
ql 3
24B
2
3
x
x
1
;
l
(118)
ql 3
ql
q
y
x
x3
x4
24B
12B
24B
ql 4
24B
2
3
x
x x
1 2 ;
l
l l
(119)
: A B ; A ; B ;
A y0 ; B yl ;
ql 3
;
24B
l
f max y max y x
2
4
ql
1 1 5ql 4
;
1 2
24B
4 8 384B
(120)
(121) .70
36.
q ,
. (.71).
,
,
(q), .
. FA ,
q, M A ,
q /2 (.71).
. ,
, x ,
(117),
.
(y y )
xl .
167
q const ; B const ; Fq ql ; FA Fq ql ; M A
B y M x
l x 2 ; 0 x l ; B y q l x
; M x q
ql 2
q
qlx x 2 ;
2
2
ql
x q x
ql x ql x q x 4
;
x ql C1 B y
C1 x C2 ;
2
2 2 3
2 2 2 3 6 4
B y
ql 2
;
2
y A y x 0 0 C 2 0 ;
y A y x 0 0 C1 0 ;
ql 2 2 ql 3 q 4
x x x ;
4
6
24
2
ql
ql
q
B y
x x 2 x3 ;
2
2
6
By
2
2
ql 3 x
x x
3 3 ; (122)
6B l
l l
2
2
ql 4 x
x x
y
6 4 ; (123)
24B l
l l
ql 3
ql 3
;
;
6B
6B
ql 4
ql 4
; fB
;
yB y x l
8B
8B
yB y x l
(124)
(125)
.71
37. , ,
(.72).
,
, :
FA F ; M A Fl ;
M x M F l x ; 0 x 1 ;
B y M x Fl Fx ;
B y Flx F
B y Fl
x2
C1 ;
2
x2
x3
F C1 x C2 ;
2
6
y A 0 ; y A 0 C1 0 ; C2 0 ;
x2
x3
B y Fl F ;
2
6
168
B y Flx F
x2
.
2
Fl 2 x
x
y
2 ;(126)
2B l
l
Fl 3 x
y
6B l
yB y l
.72
x
3 ;(127)
l
Fl 2
Fl 3
;(128) f B yB y l
;(129)
2B
3B
38. , ,
(.73).
, ()
, , ,
. ,
,
:
FA FB
M
;
l
M M x FA x M
B y M x M
M
xM ;
l
M
x;
l
M x2
C1 ;
l 2
x 2 M x3
By M
C1 x C2 ;
2 2l 3
B y M x
Ml
;
3
y0 0 C2 0 ;
y l 0 C1
B y M x
M 2 M l1
;
x
2l
3
By
(130)
M 2 M 3 Ml
x x
x;
2
6l
3
(131)
Ml
Ml
;
.
3B
6B
(132)
39.
, ,
(.74).
.
, ,
x ,
.
.73
169
, ,
. .
, ,
() ,
, ,
.
FA
: 0 x a ; M x FA x
Fb
Fa
; FB
;
l
l
Fb
x;
l
Fb
x;
l
Fb x 2
B y
C1 ;
l 2
Fb x3
B y
C1 x C2 ;
l 6
B y
: a x l ; M x
B y
(1)
(2)
(3)
Fb
x F x a;
l
Fb
x F x a ;
l
(4)
Fb x 2 F x a
(5)
B y
C3 ;
l 2
2
3
Fb x3 F x a
By
C3 x C4 ; (6)
l 6
6
y A y 0 0; yB y l 0;
2
Fb 2
l b2 .
6l
(7)
(1) (4)
, . (4),
, (x-). (x-)=x,
. ,
, (. , [5]):
B y
Fb
x F x a ;
a
( ) x- .
,
. x,
(x-).
:
F x a
Fb x 2
B y
C1
;
l 2
2
2
170
F x a
Fb x3
.
By
C1 x C2
l 6
6
3
. , .
.
, x 0 ( ),
, x l , .
:
y A y0 0 C2 0 ; y B yl 0 C1
Fb 2
l b2 .
6l
, ,
.
(x/),
, :
2
2
2
b b
x
xa
1 3 3
;
l
l
l l
(133)
2
2
3
Fl 3
b x b x x a
;
6B l l l l l
(134)
Fl 2
y
6B
x/=0 :
yA
Fl 2
6B
b b 2 Fl 2 a b b
1
1 ;
l l 6B l l l
(135)
x/=1 x=:
yB
Fl 2
6B
2
2
Fl 2 a b a
b b
l a
1
1 ;
l l
l
6B l l l
(136)
, x a :
2
2
2
2
Fl 3 b a b a Fl 3 a b
y
1
;
6B l l l l 3B l l
9.1
.
,
,
171
, (.77).
. FK .
FK , - ,
.
9.2
B (.78)
F. B
, B
.
, .
, . ,
.
.
,
-
F A ,
. ,
sl.78 Elastina linija zglobno oslonjenog
tapa optereenog aksijalnom silom
,
-
y. x B,
, ,
, : M x Fy x ;
(144)
,
:
B y M x ; y d 2 y dx2 ;
(145)
(144) (145),
:
B y Fy x ;
(146)
F
y 0 , :
B
F
F
2 ;
B EI z
: y 2 y 0 ;
(147)
: y C1 cos x C2 sin x .
(149)
(148)
C1 C2 .
, .
,
B. B,
,
: y A y x 0 0; yB y x l 0 ;
(150)
172
C1 0 , :
y B C2 sin l 0 .
(151)
(152)
C2 =0 ,
, , .
.
(152) n
(147),
: F EI Z n
2
2 EI Z
l2
(153)
, n 1
, .
n 1 I Z I min :
I Z I min FK 2
EI min
;
l2
(154)
(154) .
:
y C 2 sin x ;
l
(155)
n 1
l
ymax y C2 ;
2
n2
l
ymax y C2 ;
4
n3
l
ymax y C2 .
6
C2
. , n 1 , :
l
l
y max y C 2 sin C 2 sin C 2 ;
2
2
l 2
(156)
n 1 .
n 2,3,...
(.79).
, -
173
( n 1 ) ,
(.79), .
9.3
.
, (9.2),
. (.80).
EI
) : FK 2 2min (&9.2).
l
,
, :
) FK 2
EI min
2 4 EI min
2 2 EI min
; ) FK
; ) FK
.
2
2
4l
l
l2
()
. :
FK 2
EI min
,
l r2
(157)
(.79)
lr l; 2l; l / 2; l 2 / 2 , .
174
.80
9.4
()
:
2
FK
E
2 EI min
2 Eimin
K
2 2 2 2 ;
A
lr A
lr
lr
imin
(158)
. (158)
.
.
, . ,
175
K , (.81). (158)
, .
K p , p - .
,
p :
K 2
p .
(159)
.
9.5
,
/ .
.
:
EI min
(157)
,
l r2
: l r l; 2l; l / 2; l 2 / 2 .
,
.
( ), ,
: F FK . (157)
:
FK 2
I min
FK lr2
I
F
2 A 2min 2 2r .
E
imin E
.
.
[4,5].
:
41. , l 2,10 m,
F 100 kN (.78). :
E 21000 kN 2 ; 3,5 ; dc 7,5 kN 2 .
cm
cm
I min
I min
R 4
4
R 4 4 I min / 3,1cm ;
176
A R 2 imin
lr
imin
I min
R
1,55 cm ;
A
2
136 K
105 ;
F
3,3 kN 2 dc 7 kN 2 .
cm
cm
A
177