TEMEL SEVYE HABERLEME SSTEMLER ETMNDE SANAL

LABORATUVAR KULLANIMI
Doktora rencisi, Sreyya GLNAR, Gazi niversitesi Biliim Enstits,
sureyya.gulnar@gazi.edu.tr
Aratrma Grevlisi, Bilgehan ARSLAN, Gazi niversitesi Fen Bilimleri Enstits,
bilgehan.arslan@gazi.edu.tr
zet
Teknoloji eitiminde; ders ieriinin laboratuvar ortamnda aktarm, konunun kavranma
hzn arttrr. Laboratuvar imknlarnn yeterli olmad koullarda, bilgisayar zerinden
uygun yazlmlar ile benzetim teknikleri kullanlabilir. Kurulum maliyeti yksek olan
laboratuvarlar olmadan da eitim gerekletirilebilir. Haberleme sistemleri dersi iin de
laboratuvarda eitim gereklidir. Maliyet sknts, fiziksel koullarn uygun olmamas veya
laboratuvarda bulunan donanmn yetersizlii gibi durumlarda benzetim aralar bu
alanda etkin bir zm olabilir. Bu almada, Meslek Liselerinin Elektrik-Elektronik
Teknolojisi blmnde yer alan Haberleme Sistemleri ders ieriine uygun olarak analog
ve saysal modlasyon konusu MATLAB\Simulink benzetimleri ile aklanmtr.
MATLAB\Simulink sanal laboratuvarnn haberleme ara kutular, etkileimli yazlm
olarak kullanlmtr. Ayn zamanda; bu benzetim almas; haberleme sistemlerinin
dier konular iin rnek bir model tekil etmektedir.
Anahtar Szckler: MATLAB\Simulink, Eitim Ortam Benzetimi, Haberleme Eitiminde
Benzetim

USING OF VIRTUAL LABORATORY EDUCATION IN BASC LEVEL

COMMUNCATON SYSTEMS
Abstract
Technology in education ; transferring of lessons content in the laboratory environment
increases understanding of the subject . In conditions where there is sufficient laboratory
facilities, simulation techniques in computer can be used with appropriate software .
Training can be performed without costly installation laboratories. Training in
communication systems, laboratory is required for the lesson. Cost constraints , lack of
proper physical conditions or situations such as lack of equipment in the laboratory,
simulation tools can be an effective solution in this area . In this study, Communication
Systems lesson content described with MATLAB \ Simulink simulation for vocational high
schools located in the department of Electrical and Electronic Technology. MATLAB \
Simulink toolbox of communication of virtual laboratories will be used as interactive
software. Also ; this simulation study poses a model for communication systems other
issues.
Keyword : MATLAB\Simulink, Simulation of Training Environment, Simulation of Education
in Communication

GR
Teknoloji eitimi, dier eitim alanlarna kyasla bilginin somutlatrlmadan
renilmesinin g olduu bir ierie sahiptir. Mhendislik ve teknoloji eitiminde,
laboratuarda yaplan deneyler ile derslerle retilen kavramlar pekitirilir. Kavramlarn,
zengin grsel elerle desteklenerek hazrlanm retim materyali aracl ile
aktarlmas, zellikle karmak konularn daha iyi renilmesini ve sonrasnda daha kolay
hatrlanmasn kolaylatrmaktadr (1). Haberleme sistemlerinin eitimi de, teknoloji
eitiminin alt balklarndan birisidir.
Haberleme sistemleri, elektrik-elektronik teknolojisi ierisinde hzla gelien alanlardandr.
Geliime ayak uydurabilmek iin haberleme sistemleri eitiminin ieriinin gnn
koullarna gre yeniden tasarlanmas ve yeni retim yntemleri ile desteklenmesi ve
zenginletirilmesi gerekir. Haberleme sistemleri dersinin laboratuvar uygulamalar ile
desteklenmesi nemli bir ayrcalktr. Ancak ders konularnn tamamnn laboratuvar
uygulamalaryla desteklenmesi gtr. Bu nedenle; haberleme eitiminde kullanlan
benzetimler ile rencinin daha nceden sahip olduu kuramsal bilgiyi pekitirmesi, yer
ve zamandan bamsz olarak renmeyi srdrebilmesi bu duruma bir zm nerisi
getirebilir. Ayrca bu benzetimler reticiye retme etkinlii srasnda nemli bir destek
materyal niteliinde de kullanlabilir (2).
Gnmzde teknolojik gelimeler ve bilginin ok hzl bir ekilde yaylm, eitimin artk
geleneksel yntemler ile ilerleyemeyeceini gstermitir. Eitimin her kademesinde
bilgisayar kullanm kanlmazdr. Eitim materyallerinin de yeniliklere ak ve ieriinin
devaml gncellenmesi ve gelitirilmelisi olduka nemlidir. Bilgisayar destekli retim
(BD) yntemiyle retimin geleneksel retime gre daha baarl sonular verdii
bilinmektedir. Bu baarda BD iin hazrlanan benzetimin rencilerin daha fazla duyu
organna hitap etmesi ve dolaysyla daha fazla dikkatlerini ekmesi, kendi renme
hzlarna gre zamandan ve mekndan bamsz olarak konuyu tekrar edebilmeleri,
bilgisayara olan ilgi ve isteklerinin rol ald sylenebilir.
almada kullanlan yntemlere deinmeden nce lkemizde Meslek Liselerinin eitim
stratejilerinden ksaca bahsedilecektir. Mesleki ve Teknik Eitim, rgn eitimde
ortaretim dzeyinde Milli Eitim Bakanl (MEB) denetimindeki mesleki ve teknik
liselerde verilmektedir. Sosyal ve ekonomik sektrler ile i birlii iinde ulusal ve
uluslararas mesleki yeterlilii ile kabul gren, mesleki deerlere sahip, yaratc, yeniliki,
giriimci, retken, ekonomiye deer katan ehil igc yetitiren, kalite deerleri
oluturulmu lider bir kurum olmak Mesleki ve Teknik Ortaretiminin vizyonudur (3).
dnyasnn ve rencilerin ihtiya duyduu kalitede; gncel, nitelikli, llebilir ve
srdrlebilir bir mesleki ve teknik eitime ulamak iin; kalite, eitim ve iletiim st
balklar altnda ok ynl faaliyetler gerekletirmek ve Trkiyede mesleki eitimi bir
ulusal kalite gvence sistemine kavuturmak ise Meslek Liselerinin en nemli gndem
maddelerindendir. Yerel ve kresel ekonomi gittike daha rekabeti hale gelmektedir. Bu
rekabette nitelikli igcne olan ihtiya daha da artmaktadr. te gen isizliini

gidermek, i dnyasnn gereksinimlerine uygun, nitelikli, bilgisi gncel bir igc

potansiyeli oluturmak, tm toplumsal kesimlerin kazanl kaca, ulusal kalite
gvencesine sahip bir mesleki ve teknik eitim sistemine ulamak en nemli
gereksinimlerdendir (4). Bu hedef dorultusunda; Trkiye Mesleki Eitimi ve Teknik
Eitimin Kalitesinin Gelitirilmesi adl proje Milli Eitim Bakanl tarafndan
yrtlmektedir (4).
Mesleki ve teknik eitimin niteliinin artrlmas ile kaliteli ortaretime eriim, Trkiye iin
giderek
daha
fazla
nem
kazanmaktadr.
Genlerimizin
potansiyellerini
gerekletirebilmeleri, toplumsal yaama istedikleri ekilde, etkin biimde katlmalar ve
insana yarar istihdam olanaklarndan yararlanmalar iin onlara ncelikle kapsaml bir
temel eitim program sunulmaldr (5). Ardndan ise kaliteli ortaretim erevesinde
meslee zg becerilerin yan sra daha geni ve aktarlabilir beceriler de kazandrabilen
programlar sunmamz gerekmektedir. Milli Eitim Bakanl zellikle MEGEP kapsamnda
yaplan almalarda interaktif materyallerin ders anlatmnda kullanlmas iin gerekli
admlar hzl bir ekilde atmaktadr.
Mesleki ve Teknik ortaretim ders ierii; 9. snfta ortaretimin geneli iin belirlenen
ortak derslerden, 10 ve 11. snfta belli bir alanda yer alan tm dallara ynelik ortak
yeterlilikleri kazandran derslerden, 12. snfta ise diplomaya gtren mesleki yeterlilikleri
ieren derslerden oluur. lkemizde, Mesleki ve Teknik Ortaretim 62 Alan ve 226 Dal ile
Eitim-retime devam etmektedir. Bu alanlara rnek olarak; acil salk hizmetleri,
adalet, aile ve tketici hizmetleri, yenilenebilir enerji teknolojileri, biliim teknolojileri,
elektrik elektronik teknolojisi verilebilir. Meslek liselerinin eitim-retim stratejisine gre
her bir Alan kendisi ile alakal Dallara ayrlr ve uzmanlam eitim bu Dallar sayesinde
verilir. Yani; Alanlara ait Dallarda renci, hangi alan ierisinde hangi konuda
uzmanlamak istiyor ise o dalda zel hazrlanm retim program ile eitilir ve o dalda
uzmanlam olarak mezun olur. Eitim-retim ynetmeliine gre Mesleki Ortaretim
rencileri 10.snfta ilgi duyduklar Alanlar, 11.snfta ise eitim aldklar alan ierisinde
tek bir konuda uzmanlamak adna Dallarn seerler. rnein; Elektrik-Elektronik
Teknolojisi Alan; Bobinaj, Bro Makineleri, Elektrik Tesisatlar ve Pano Montrl,
Elektrik Ev Aletleri, Teknik Servis, Elektromanyetik Tayclar, Endstriyel Bakm Onarm,
Grnt ve Ses Sistemleri, Gvenlik Sistemleri, Haberleme Sistemleri, Yksek Gerilim
Sistemleri Dallarndan oluur. Bu almada; Meslek Lisesi, Elektrik-Elektronik Teknolojisi
Alan, Haberleme Sistemleri Dal 11. Snf Haberleme Sistemleri dersinde yer alan
Analog ve Saysal Haberleme Modl iin yardmc retim materyali hazrlanmtr.
almada rneklenen benzetimler Mesleki ve Teknik Ortaretimin Elektrik-Elektronik
Teknolojisi Alan Haberleme Sistemleri Dalnda 11.snflar iin belirlenmi olan
Haberleme Sistemleri ders ieriine uygundur. Bu dersin Analog ve Saysal Haberleme
konusunun; 2013-2014 Eitim retim ylnda ekil 1de yer alan yllk plan erevesinde
retimi srdrlmektedir.

ekil 1. Haberleme Sistemleri Dersi 2013-2014 Eitim retim Yl Yllk Plan

Bu almann temel hedefi; uygun yazlmlar kullanlarak sanal bir haberleme
laboratuvarnn kurulumunun gerekletirilmesi ve bylece dier alan ve modller iin
rnek tekil edebilecek pilot bir almann sunulmasdr. Bylece haberleme eitiminin
kalitesinin ykseltilmesi planlanmaktadr.
Bu almann meydana gelmesinde eitli retim yntem ve tekniklerinden
faydalanlmtr. Teknoloji eitiminde kullanlmas nerilen bir benzetim rnei almann
ana konusudur. Fakat alma etkileim, benzetim, bilgisayar destekli renme ve eitsel
yazlmlar olmak zere drt retim kavramnn harmanlanmas sonucunda ortaya
kmtr.
almada eitsel yazlm olarak MATLAB/Simulink program tercih edilmitir. MATLAB,
bilimsel ve mhendislik alanlarndaki saysal hesaplamalar iin kullanlan etkileimli bir
programdr (6). Bu programn alt bileenlerinden haberleme ara kutusunun tercih
edilmesinin nemli sebepleri ise:

Haberleme Sistemleri Ders eriine Uygunluk: Haberleme sistemleri dersi,

mesaj sinyallerinin matematiksel gsterimi, genlik ve a modlasyon
teknikleri, genlik modlasyonu, ift yan bant, tek yan bant, artk yan bant
modlasyonu, frekans modlasyonu, sperheterodin alclar, evre kilitlemeli
dngler, frekans blmeli oklama, genlik ve a modlasyonu sistemlerinde
grlt
gibi
konu
balklarndan
oluur
(7)
.
Bylece,
modlasyon/demodlasyon teknikleri, kaynak, kanal kodlayc modelleri, kanal
tipleri, kablolu ve kablosuz iletiim yntemlerinin modellenmesi gibi eitli
sistemlerin benzetim modelinin kolaylkla oluturulmasna olanak salar.

MATLAB\Simulink Panelinin Benzetim in Uygun Materyallerden Olumas:

MATLAB, Akademik alanda ve endstride, dinamik sistemlerin modellenmesi ve
simlasyonu iin dnya genelinde yaygn olan bir yazlm paketidir (8).
Simulink, MATLAB programnn grafiksel tasarm, benzetim ve dinamik
sistemlerin analizini yapan bir uzantsdr. Kullancya, tklama ve srkleme
gibi basit fare ilemleri ile modelleri blok emalar eklinde kurabilmesi iin bir
grafik arayz salar (9). Simulink yardm ile yaplan benzetimler, kurulan
sanal laboratuvarlar ile birok soruya yant bulunabilir.

Dier yazlm ortamlar ile kolaylkla haberleebilir.

Gl grafik alt yapsna sahiptir.

YNTEM
almada; eitsel yazlm olarak MATLAB\Simulink sanal laboratuarnda yer alan
haberleme ara kutular kullanlmtr. Bu yazlm yardm ile Haberleme Sistemlerinin
temel konularndan birisi olan analog-saysal modlasyon benzetimleri yaplmtr. Bundan
sonraki balklarda sunulan, benzetim rneklerinde 11.snf Elektrik-Elektronik Teknolojisi
Alan, Haberleme Sistemleri Dal, Haberleme Sistemleri ders modlne uygun ve sral
bir ekilde gerekletirilen uygulamalar sunulacaktr (9).
Frekans, Periyot ve Dalga Boyu Benzetimi
Bu benzetim ile hedeflenen, basit bir sinzoidal dalgann spektrumu iin ekil 2 yardm
ile frekans, periyot, saykl kavramlarnn doru anlalmasdr.

ekil.2 Sinzoidal Dalga Gsterimi

Genlik Modlasyonu (GM) Benzetimi
Kullanlan bu benzetim ile ama, rencinin genlik modlasyonu kavramna dair
rendiklerini sanal haberleme teknolojileri laboratuvar ortamnda gzlemlemesini
salamaktr. Bu benzetim ile beraber renci, modlasyon, tayc sinyal, bilgi sinyali,
bant genilii kavramlarn kavrar.
Bu deney genlik modlasyonu indisi ma= 1 ve 0,5 iin uygulanmtr. Genlik
modlasyonlu (GM) iaretin matematik dilinde ifadesi Eitlik (1) de gsterildii gibidir.

SAM (t) A m ( 1 ma Cos(2 103 t) Cos2 10000t )

(1)
Burada tayc fc=10 kHz ve bilgi iareti 1 kHz frekansl bir sins biimli sinyal olarak ele
alnmtr. GM uygulamasnn Simulinkde kurulumu ve frekans bandnda kts ekil 3 de
verilmitir. k iaretinin frekans spektrumundan grlecei gibi tayc ve bant genilii
YB ile ayn olup, gcn byk blm tayc iletmek iin kullanlmaktadr.

ekil 3. %50 Modleli Giri Sinzoidal Dalgas in GM Modlatr Modeli ve Frekans

Spektrumu Gsterimi
ekil 3, 10 KHzlik bir tayc iaret, 1 kHz ve 2 kHzlik iki sins iaretin toplam ile GM
olarak modle edilmektedir. Taycnn frekans veya modle edilen iaretlerin frekanslar
ayr ayr deitirildiinde frekans gsteriminin deitii gzlenmektedir.

ekil 3. ki Sins aretinin Toplamndan Oluan Bilgi aretinin GM Benzetim Modeli ve

Frekans Spektrumu Gsterimi
ift Yan Bant (YB) Modlasyon Benzetimi
Sins biimli 1 kHz frekansl bir bilgi iareti ift yan bant modlatrnn giriine
uygulandnda, taycnn 10kHz frekansl sins biimli dalga olmas durumunda, k
iaretinin frekans spektrumunda tayc olmadndan 9 kHz (f c-fm) ve 11 kHzde (fc+fm) iki
bileen ierir. letim bant genilii B =11kHz - 9kHz= 2kHz olup iletilen toplam g iki yan
banttadr. Tayc ve mesaj iaretlerinin frekanslar deitirildiinde, iki yan bandn
pozisyonu, fc fm eitliine gre deiir. Yan bantlar, modle eden bilgi iaretinin frekans
artrlrsa, tayc frekanstan daha ileriye telenir. Modle eden iaretin genlii artrlrsa,
yan bantlarn tepe deerleri daha da ykselecektir.

ekil 4. YB Modlasyonu Benzetiminin Kurulumu ve Frekans Spektrumu Gsterimi

Tek Yan Bant Modlasyonu (TYB) Benzetimi
Tek yan bant modlasyonunda (TYB), YB modlasyonunda gereken bant geniliini
yarya indirerek daha fazla bilgi iaretinin iletimine olanak salamak amacyla YB iareti
szgeten geirilerek st yan bant ya da alt yan bant iareti retilir. TYB iin benzetim
kurulumu, tayc frekans 5 kHz ve 1 kHz lik sins bilgi iareti iin
ekil 5de
gsterilmitir.

ekil 5. TYB Modlasyon Benzetiminin Kurulumu ve Szge knda aretin Gsterimi

Frekans Modlasyonu (FM) Benzetimi
Frekans modlasyonunda bilgi sinyali yok iken yayn iin ayrlan merkez frekans iletilir.
Bilgi sinyalinin pozitif alternaslarnda modleli sinyalin frekans artmakta, negatif
sinyallerinde modleli sinyalin frekans azalmaktadr. Tayc frekansndaki bu deiime
frekans sapmas denir. fc ile gsterilir (10). FM, taycnn faznn zaman trevinin, bilgi
iareti m(t) ile dorusal deiiminden elde edilir. Frekans sapmas faz sapmasnn trevi
ile orantldr. Bylece, FM modlatrnn ani frekans f i(t) bilgi iaretinin genlik deiimi
en byk deer aldnda en byk, en kk deeri aldnda ise en kktr;

fi (t ) fc kf m(t )
Burada kf, frekans modlasyon indisidir. Modlasyonlu iaret ile ani frekansn nasl
deitii gzlemlenmitir.

ekil 6. FM Benzetim Modeli - Modleli aret le letilen ve Alnan Bilgi areti

Bu benzetim almalar ile Mesleki ve Teknik Ortaretim Haberleme Sistemleri dersi,

retim planna uygun olarak rencinin 6 haftalk zaman diliminde 3er saatlik dersler ile
beraber;

Frekans, faz, periyot kavramlarn kavramas,

e = Ec(max)sin[(2fct)+] Burada, Ec=Tayc sinyalin genliidir. Fc=Tayc
sinyalin frekansdr. =Tayc sinyalin faz asdr. Bilgi sinyaline gre tayc
sinyalin yukardaki parametrelerden biri dierleri sabit kalmak art ile
deitirilmesine analog modlasyon denildiini bilmesi,
Bilgi sinyaline gre tayc sinyalin genlii frekans ve faz sabit kalmak art ile
deitirilmesine genlik modlasyon (GM) olarak tanmlamas,
Bilgi sinyaline gre tayc sinyalin frekans genlii ve faz sabit kalmak art ile
deitirilmesine frekans modlasyon (FM) olarak tanmlamas,
FM, GM, SSB, YB arasndaki farklar kavrayabilmesi, hedeflenmitir (10).

SONULAR
Bu bildiride, gerek Ortaretim gerekse Yksekretim iin haberleme eitimi alannda
MATLAB\Simulink Haberleme ara kutusu kullanlarak gerekletirilen benzetimler
zerinden verilen eitimin BD yntemleriyle desteklenmesi amac ile hazrlanm bir
pilot alma sunulmutur. Sonu olarak; bu alma ile haberleme sistemleri ders
ieriine uygun bir benzetim gerekletirilmitir. Bu kapsamda Haberleme Sistemleri
ders ieriine uygun benzetim rnekleri gerekletirilmitir. almada temel birka konu
iin rnekler verilmekle birlikte haberleme ders ieriinde yer alan dier konular iin
rnek bir model tekil etmektedir.
Mesleki ve Teknik Ortaretim iin bu tarz benzetim almalarna yaplan literatr
taramasnda rastlanmtr. Fakat bu kadar kapsaml ve ierik olarak daha ar olan dersler
iin herhangi bir uygulama ile karlalmamtr. Bu konuda Ortaretimde zellikle pratik
uygulamalar yaplmamaktadr.
Temel haberleme eitiminde etkileimli yazlmlarn kullanlmas bal altnda
gerekletirilen alma deerlendirilirken ne kan hususlar u ekilde zetlenebilir:

Haberleme sistemlerinin retiminde kullanlmak zere hazrlanm MATLAB

temelli bilgisayar simlasyonlarn ve bunlarn sadece mhendislik problemlerinin
zmnde deil eitim amal olarak da kullanlabilecei baarl bir ekilde
rneklenmitir.

Meslek derslerinde rencilerin baarsn arttrmak iin amaca uygun ve kuramsal

temellere dayanan benzetimler kullanmak hem konunun daha iyi kavranmasna
hem de dersin baars ve kalcln olumlu ynde etkileyecektir.
retimde teknoloji kullanm rencilerin konular daha hzl kavramalarna
yardmc olur. alma da bu yntemler ile haberleme sistemleri eitiminde
renme srecinin iyiletirilmesi hedeflenmektedir. Bu iyiletirme srecinde;
MATLAB yazlmndan retim arac olarak yararlanmann uygun bir zm olaca
sonucuna varlmtr.
Tantlan MATLAB benzetimleri ile rencilerin derslerde rendikleri kuramsal
bilgiyi
pekitirmeleri,
yer
ve
zamandan
bamsz
olarak
renmeyi
srdrebilecekleri, sanal laboratuar ortam ile haberleme eitiminin iyiletirilmesi
amalanmtr.
Bu benzetim almalar Ortaretim ders mfredatnda 6 hafta boyunca Analog ve
Saysal modlasyon konusu renciye aktarlrken rahatlkla kullanlabilir.
MATLAB/Simulink programnda, YB, GM ve TYB modlasyon yntemleri farkl
dalga ekillerine uygulanarak, spektrum analizr ve osiloskop ktlar elde
edilmitir. ktlar, teorik sonular ile uyum gstermektedir.
Simulink, MATLAB programnn grafiksel tasarm, benzetim ve dinamik sistemlerin
analizini yapan bir uzantsdr. Kullancya, tklama ve srkleme gibi basit fare
ilemleri ile modelleri blok emalar eklinde kurabilmesi iin bir grafik arayz
salar. Simulink yardm ile yaplan benzetimler, kurulan sanal laboratuvarlar ile
birok soruya yant bulunabilir. almada, Simulink ierisinde yer alan haberleme
ara kutular yardm ile benzetimler oluturulmutur.

GELECEK ALIMALAR
almada; kullanlan MATLAB yazlm, kapsam olduka geni bir yazlm paketidir.
Program kullanabilmek iin temel bilgisayar bilgisinin zerinde bir bilgisayar okuryazarl gerekir. Ayrca; belirli bir seviye de yazlm n bilgisi ister. Programn yazlm dili
ngilizcedir, haberleme sistemleri dersinde yer alan kavramlarn, ngilizce karlklarn da
bilmek gerekmektedir. Bu yzden; almamzda oluturduumuz benzetimler, lise
dnemindeki rencilere hazr olarak verilmeli ve sadece sonular analiz edip
gzlemlemeleri salanmaldr. Bu amala; MATLABn nemli bileenlerinden birisi olan
GUI (Grafiksel Kullanc Arayz) kullanlarak gelitirilen tm benzetimler iin kullanc
dostu ara yzler tasarlanabilir.
lkemizde Meslek Lisesi eitimde benzetim almalarnn bulunduu bir ierik
ktphanesi ihtiyac gn getike artmaktadr. FATH (Frsatlar Artrma ve Teknolojiyi
yiletirme Hareketi) projesi kapsamnda artk her okulda var olacak akll tahtalarn
interaktif kullanm ancak hazr olan ders ierik ktphaneleri ile mmkn olabilecek ve bu
ekilde dersin ilenii srasndaki etkinlik artacaktr. almada gelitirilen haberleme
sistemleri ders ieriinin de FATH projesi ile entegrasyonu mevcut sisteme katk
salayabilir.
Gerekletirilen benzetimler adm adm video grseline dntrlebilir. Bu sayede konu
hakknda programlama bilgisine sahip olmayan retmenlerde bu etkileimli videolar
rahatlkla kullanabilir. Bu videolar FATH projesi, ierik ktphanesine rahatlkla eklenebilir.
Yksekrenimde ise temel MATLAB program bilgisi renciye aktarldktan ve Simulink
paneli tantm yapldktan sonra modelleme renci tarafndan gerekletirilebilir.
almamzdaki benzetimlerin bu ekilde kullanmnn ders verimini arttraca
dnlmektedir.

MATLABn geni bir fonksiyon ktphanesi bulunmaktadr. MATLAB\Simulink arayz,

sinyal ileme, optimizasyon, kontrol sistemleri gibi farkl mhendislik ve teknik alana hitap
edebilen 70ten fazla ara kutsuna sahiptir. Yaplan literatr taramas sonucunda; bu ara
kutular yardm ile akademik anlamda benzetimler gerekletirildii gzlemlenmitir.
Fakat gerekletirilen benzetimler, ileri mhendislik bilgisi gerektirmektedir. Bu
benzetimler daha anlalr hale getirilerek teknoloji eitimine entegre edilebilir. Gelitirilen
benzetimlerin renci zerindeki etkisi eitli leklerle llebilir. Yazarlar bahsedilen bu
konularda ki almalarn srdrmektedir.

KAYNAKA
(1) Paul Eggen ve Don Kauchak. Educational Psychology: Classroom Connection. New
York: Macmillan, 1992, s.385.
(2) ztrk B., "Genel renme Stratejilerinin renciler Tarafndan Kullanlma Durumlar"
Yaynlanmam Doktora Tezi, Gazi niversitesi,Ankara.
(3) MEB (2014), Mesleki ve Teknik Ortaretim, 10.02.2014 tarihinde
http://mtegm.meb.gov.tr/www/misyonvevizyonumuz/icerik/210 adresinden alnmtr.
(4)

MEB

(2014),

Mesleki

ve

Teknik

Eitimin

Kalitesi,

10.02.2014

tarihinde

20.02.2014

tarihinde

http://metek.meb.gov.tr/index.php/tr/proje adresinden alnmtr.

(5)

MEB

(2014),

Meslek

Lisesi

Eitim

Stratejileri,

http://www.mesleklisesimemleketmeselesi.com/NR/rdonlyres/557DE19A-83D8-48138696-50E380FCCFF2/15421/MLMMSosyalEtkiRaporu.pdf adresinden alnmtr.

(6) Zhou,J.An Introduction of MATLAB and Simulink A shorttutorial for Matlab version 5.2
and Simulink version 2.2, Oct 1999.
(7) Carlson, A.B., Communication Systems, McGrawHill, 1986.
(8) Arifolu U., MATLAB ve Mhendislik Uygulamalar, ALFA Yaynclk, 2000 , s:40-43.
(9)

MATLAB

(2014),

MATLAB/Simulink

Using

Guide,

01.02.2014

tarihinde

http://www.mathworks.com adresinden alnmtr.

(10) T.C. Milli Eitim Bakanl, Elektrik-Elektronik Teknolojisi, Analog ve Saysal
Haberleme Modl, s:3-22 Ankara, 2011.