Mohr-ova analogija

Zasniva se na slinosti diferencijalnih jednaina.

d2 M x
p(x)
2
dx

d2 v x
M(x)

2
dx
EJ x

Rijeima:
Odnos momentne linije i optereenja je isti kao
odnos ugibne linije i dijagrama momenata
podijeljenog sa EJ.
Pri tome se moraju potovati rubni uslovi, koji su
razliiti za momente i ugib.

Morova
analogija

POSTUPAK:
1. Odreivanje M dijagrama od optereenja
2. Odreivanje konjugovanog nosaa
3. Konjugovani nosa se optereuje dijagramom momenata
podijeljenim sa EJ i promijenjenog predznaka. Pravac
optereenja je u pravcu traenog ugibanja.
4. Dijagram momenata dobiven na sistemu opisanom pod 3.
predstavlja ugibnu liniju nosaa.
PITANJA:
A) Kako odrediti konjugovani nosa?
B) Zato se dijagram momenata mnoi sa -1?

Morova
analogija

A) Konjugovani nosa je nosa na kojem dijagram momenata

mora zadovoljiti rubne uslove za pomjeranja (ugibi i
nagibi) osnovnog nosaa.
PRIMJERI:
Osnovni sistem
Konjugovani sistem
A
B
MA=0
B v =0
A
A

vA=0
B0 B0

T
MAB=0
0 TB0

vA=0 A0

MA=0
TMA0
=0

vB=0 B0
A

vA=0

TB0
MA=0

AL= AD

TAL= TAD

Morova
analogija

Osnovni sistem
A

Konjugovani sistem

vA0

MA0

AL AD

TAL TAD

B) Dijagramu momenata se mijenja znak zato to se

pozitivnim optereenjem smatra optereenje koje djeluje
odozgo na dolje, dok se pozitivni momenat crta sa donje
strane nosaa. To znai da je potrebno okrenuti dijagram
momenata da bi dobili odgovarajue optereenje istog
znaka.

Morova
analogija

PRAVILO:
Dijagram momenata na dijelovima nosaa za koje se na trai
ugibna linija se zamjenjuje silama, koje imaju:
intenzitet jednak povrini dijagrama,
ishodite na ortogonalnoj projekciji teita dijagrama na
tap,
pravac u pravcu traenog ugiba i
smjer se odreuje prema smjeru optereenja u zajednikoj
taki tapa i dijela nosaa gdje se trai ugibna linija.

Zadatak 1.
20 kN/m

40/60

A
D

E
3

3
F

60 kN

Primjenom Mohrove analogije, odrediti ugibnu liniju nosaa na

dijelu A-B.
E = 310 7 kN/m

J = 0.4 0.63 / 12 = 0.0072 m4

270

Dijagram momenata
M

A
60 kN

180
D

C
90 kN

180

112.5

20 kN/m

270
kNm

1.5

Zadatak 1.

90 kN

RF= 60 kN
RD= (-2031.5+606)/3=90 kN
Av= 60-60+90=90
MA= 60 12-60 3-60 4.5+90 6=270 kNm
kN
Msr=180/2+2032/8=112.5 kNm

60 kN
60 kN

Zadatak 1.
Rubni uslovi za konjugovani
sistem

Ta~ka:
A
C
D
E

OSNOVNI SISTEM

KONJUGOVANI SISTEM

V=0
=0
V0
L D
V=0
L= D

M=0 T=0 - slobodan

kraj
M0 TLTD - oslonac
M=0

TL=TD - zglob

V0
L D

M0

TLTD - oslonac

Zadatak 1.

180

180

Konjugovani sistem i optereenje

112.5

270

A
C

E
270

472.5
562.5

1305

EJ C=(2703/2 5-180 3/2 1-22.53 2/3 1.5)/3=562.5kNm

EJTD=(2703/2 2+180 3/2 2+22.53 2/3 1.5)/3=472.5 kNm2

EJE=(472.56+180 3/2 5-1803 /21)/3=1305 kNm

EJF=(472.53+180 3/2 2+1803 /22)/3+270=1102.5 kNm 2

KONTROLA: 1305-1102.5-562.5+270+2703/2-1803/2-22.532/3 =
0

1102.
5

Zadatak 1.
Priprema podataka za CAL
Za proraun dijagrama momenata pomou programa CAL2000 koristi se komanda:

90

90

112.5

270

135

180

180

MOHR M1 L=? M=? T=? Q=?, ? N=?

M1 ime vektora u kojem e se nalaziti rezultati
L duina polja, N broj taaka u polju u kojim e se raunati ugib
M, T - momenat i transverzalna sila na jednom kraju,
Q - vrijednost optereenja na poetku i u sredini polja.
Jedna komanda vai za jedno polje. Za unos podataka vai slijedea konvencija:
pozitivno optereenje: odozgo prema dolje
pozitivna transverzalna sila: odozdo prema gore
pozitivan momenat: u skladu sa konvencijom iz Mehanike I
B

472.5
562.5

1305

832.5

Zadatak 1.

REZULTATI
Polje DC:

Polje AC:
X
EJv

0
0

v (mm) 0

0
0

120

420

810

EJv

0.5
5

1.9
4

3.7
5

v (mm) 0

Polje DE:
X

EJv

v (mm) 0

388.3 638.3 810

1.8
0

2.9
5

3.7
5

Polje FE:
1

-1225 552.5
1957.
5

2.5
6

5.67

9.0
6

EJv

v (mm) 0

-1385 752.5
1957.
5

3.4
8

6.4
1

9.0
6

Zadatak 1.

UGIBNA LINIJA

C
A
D

Zadatak 2.

30 kN

10 kN/m

C
40/50

40/60

F
4

40/40

40/40

1.5

Primjenom Mohrove analogije, odrediti ugibnu liniju nosaa na

dijelu C-F.
E = 310 7 kN/m

J0 = 0.4 0.63 / 12 = 0.0072 m4;

J1= 0.4 0.53 / 12= 0.004167 m4; J2= 0.002133 m4

D
102.8
6

Zadatak 2.

10
kN/m

45

19.29

30 kN

45 147.8
6

Dijagram momenata

25.71
A

51.43
B=(-303.5+1035.5)/7 = 8.57 kN
A=(3010.5+1031.5)/7 = 51.43 kN

8.57

Zadatak 2.
Rubni uslovi za konjugovani
sistem

Ta~ka:
C
D

OSNOVNI SISTEM

v0
0
vL=vD
L= D

vD=vL
D= L

v0
0

KONJUGOVANI SISTEM

M 0 T 0 - ukljetenje
ML=MD TL=TD - slobodan kraj
optereen sa MD i TD
MD=ML TD=TL - slobodan kraj
optereen sa ML i TL

M 0 T 0 - ukljetenje

Zadatak 2.

Konjugovani sistem i optereenje

776.25

45

19.29

147.8
6

77.76

B
216.93

1347.0
4
L
EJ0MD /EJ=0.0072/0.00416745=77.76 kNm

286.27

EJ0W1=102.860.0072/0.002134.472/2 = 776.25 kNm2

EJ0W2=25.710.0072/0.002135/2 = 216.93 kNm2
EJ0 B=(776.254/3-19.29 61+216.935)/7=286.27 kNm2
EJ0 A=(776.2525/3+19.29 66+128.576/27-216.932)/7=1347.04 kNm 2
KONTROLA: 1347.04+216.93-776.25-286.27-(147.86+19.29)/26 =
0

2176.5
C8

Konjugovani sistem i optereenje

2176.5 570.79
D
8

641.88

69.34

Zadatak 2.
641.88

776.25

45

19.29

147.8
6

570.79

77.76

E
69.34

B
216.93

1347.0
4
EJ0TE=286.27-216.93 = 69.34 kNm2
EJ0ME=286.273-216.931 = 641.88 kNm3
EJ0TD=1347.04-776.25 = 570.79 kNm2
EJ0MD=1347.042-776.252/3 = 2176.58 kNm3

SAMOSTALNO SRAUNATI UGIBNU LINIJU ZA POLJA D-C, D-E I E-F

286.27

Zadatak 2.

REZULTATI
Polje DC:
X
EJv

Polje EF:
0.
5

11.
4

12.
8

14.
3

2176. 2470. 2777.

6
6
6

v (mm) 10.
1

1.
5

0
641.
8

EJv

3091.
1

v (mm) 2.9
7

EJv

2176. 1676. 1302. 1033.

6
1
1
1

v (mm) 10.
1

7.7
6

6.03

4.7
8

590.3 558.7 532.1

2.7
3

Polje CE:
X

847.
7

724.
4

641.8

3.9
2

3.3
5

2.9
7

2.5
9

2.4
6

UGIBNA LINIJA

Zadatak 2.

C
D

F
B