Panlapi

Mula sa Wikipediang Tagalog, ang malayang ensiklopedya

Ang panlapi o morpemang di-malaya ay isang morpema na ikinakabit sa isang salitang-ugat
upang makabuo ng isang salita.
Salitang-ugat o root word

Uri ng panlapi
Ang mga sumusunod ang mga uri ng panlapi na ginagamit sa wikang Filipino (at Tagalog):
1. Unlapi
Ang unlapi ay kapag inilalagay sa unahan ng salita.Halimbawa:

Mag-/Ma-

Halimbawa: magbasa, magawit

Nag-/Na-

Halimbawa: nagtapos, nagsimula, napili

Pag-/Pa-

Halimbawa: pagasa, paalis

naglaba
umawit
maganda
maligaya
umabang
nagsulat
maliksi
umasa
nagtulog
mainit

1. Gitlapi
Ang gitlapi ay kapag nakalagay sa loob ng salita.Halimbawa:

-um-

Halimbawa: sumayaw, lumakad

-in-

Halimbawa: sinagot, ginawa

hinila
bumili
tumigil
kumanta
sumayaw
bumasa
sumulat
tinukso
kinuha
tinaranta

1. Hulapi
Ang hulapi ay kapag nakalagay sa hulihan ng salita.Halimbawa:

-an

Halimbawa: sabihan, sulatan

-in

Halimbawa: ibigin, gabihin, isipin, tapusin

kantahan
sayawan
pakyawan
bigkasin
basahin
turuan
awayin
tuksuin
pintasan
tawanan

1. Kabilaan
Ang kabilaan ay kapag ang isang pares ng panlapi ay nakalagay sa unahan at ang isa ay nasa
hulihan ng salita. Halimbawa: mag-awitan, paalisin, kaibigan, kadalagahan

kagitingan">kagitingan">kagitingan
kapayapaan_kasamaan_kabutihan_kagandahan_paggisingin_kasunduan_ka
lungkutan_kasayahan
%22>kalayaan__kapayapaan__kasamaan_dfsfdsafasfsafdadfakabutihan__k
agandahan__paggisingin__kasunduan__kalungkutan__kasayahan">kalayaan
_kapayapaan_kasamaan_kabutihan_kagandahan_paggisingin_kasunduan_k
alungkutan_kasayahan">kalayaan
kapayapaan
kasamaan
paggisingin
kasunduan
kalungkutan
kasayahan

1. Laguhan
Ang laguhan ay Kapag mayroong panlapi sa unahan,gitna at hulihan. Halimbawa: pagsumikapan
Laguhan - kapag makikita ang mga panlapi sa unahan, gitna at hulihan ng salita.
Halimbawa :
magdinuguan
pagsumikapan
ipagsumigawan

Ang morpema ay ang pinakamaliit na yunit ng isang salita na nagtataglay ng

kahulugan. Bawat salita sa isang wika ay binubuo ng mga pantig na pinagsamasama. Subalit hindi lahat ng pinagsama-samang mga pantig ay makakabuo ng isang
salita. May tatlong uri ng morpema: ang morpemang di-malaya (kilala rin bilang
panlapi), ang morpemang malaya (kilala rin bilang salitang ugat), at ang
morpemang di-malaya na may kasamang salitang ugat

Morpemang di-malaya

Halimbawa ng morpemang di-malaya o panlapi ang mga unlaping ma-, mag-, at ang mga
hulaping -um, at -un[1]
Morpemang malaya

Ang uring ito ng morpema ay binubuo ng pangalan, pang-uri, pandiwa o panghalip at ang pangabay kasama ang pangatnig na may sariling diwa at katuturing ipinahahayag. Halimbawa ng
morpemang malaya o salitang ugat ang galing, sipag, linis, linaw, dilim, at dasal.[1]
Morpemang di-malaya at salitang ugat

Halimbawa ng tambalang ito ang mga sumusunod:[1]

Unlaping nag- + salitang ugat na dasal = nagdasal

Gitlaping um- + salitang ugat na bili = bumili

Hulaping -in + salitang ugat na linis = linisin