Professional Documents
Culture Documents
Ali Nihad Tarlan - Yavuz Sultan Selim Divanı PDF
Ali Nihad Tarlan - Yavuz Sultan Selim Divanı PDF
SERS:
YAVUZ
SULTAN SELM
DVANI
Trkeye eviren :
Prrof. B r . A L N H A D TARLAN
STANBUL
KENAN MATBAA3 J,
STANBUL
1946
N S Z
Fatih Ktphanesi
- 2 DER N A T- RESUL
Ey zat ile ykseklik bayran ykselten Muhammedi
bu dokuz felek senin 'bayrann bir glgesidir.
2 ,B u derece byk olduun halde gnee ban inet
mene .bulut raz olmad, onun' iin bann zerinde
dolap sana sayebanlk ediyordu.
3 lk defa gnah ileyen dem Peygamber, sonunda
senin efaat tahtna oturacan 'biliyordu.
4 Mirac gecesinde ona kadr- eref veresin diye ar brc
bro (kngre) stne nur derecesi kazand.
5 Senin sevginden baka olan her sevgi 'putperestliktir.
Senin hayalinden gayr olan her tahayyl bir karasev
dadr.
6 Senin ruhun cisimden tecerrt etmi bir ruhaniyettir.
Senin za1:in lem-i sfliden kp onun fevkinde olan
lem-i ulviye mensuptur.
7 Senin ak ve. feyzinden gelmiyen her vecd bir heva
ve hevesten baka bir ey deildir. Senin ilim menbandan gelmeyen her .bilgi bo ve manaszdr.
8 Senin eriatinden baka bir yolda yrmek ne dalalettT! Sana m ensup olup da gnah ilemek ne reza
lettir!...
'9 Selim- senin ululuuna, ehingahlma 'gvenerek,
senin visaline nail olmak suretiyle didar erefini kazanm-aja umuyor.
- 3 DER TEVHD
1 Ey Tamm, her padiahn zahr ve yardmcs sert
sin. te bu padiahlk ancak sana yarar.
2 Beenmediini alaltr, istediini ykseltirsin.
3 Her kulun srlarn lykiyle bildiin iin asl padi
ahlk sana lyktr.
4 Her sfatnda
teeeUi eden zatnn ispat iin ay
dan bala kadar her mahlk birer ahittir.
5 Ben asi isem benden rahmetini esirgeme. Zira kimse
susuzluk iddia edemez.
6 Adalet ikliminde bana sen yol gster, senin aknn
yolunda yryen bir yplcuyum.
7 Gnahmdan o derece mahcubum ki bazan dktm
karih gzyalariyle yzm yldzl bir afak gibi
kzla boyuyorum.
8 Ah ettiim zaman yanan gnlmden ykselen duman
gzmn nnde bir perde oluyor. Defter-i amalime
benziyen bu yzlcaralk bana kfidir.
9 Senden baka kimseden bir ey beklenem. Selim-
yi affet, nk sen onun Allahsn.
10
.4.
TERKB- BEND DER N A T- NEBEV
1 Gne, Mustafann yznn aynasnn bir aksidir. Her
iki lem, Mustafann ,bir klna balanmtr,
2 Gndz ve gece dnyay aydnlatan gne ve ay nu
runun uleleri, Mustafann sa tarann dileridir.
3 Sabah nefesi ile aydnlanan dnya, Mustafann diya
rndaki bir kpein yrrken yerden kaldrd bir
toprak zerresidir.
4 Cihanda zamanenin devrinden vcuda gelen gece ve
gndz Mustafann kolundaki Hamayilin glaf (kl
f) dr.
,5 Her dertli, mihnete tahamml iin biraz gnlnde
kuvvet buluyorsa bu kuvvet Mustafadan gelir. Onun
iin her dertli ona minnettardr.
6 Gnln ve cann onUn akna veren kimse ne kah
ramandr. Dncesi daima Mustafa olan kim-se ne hu
zur Ve rahat iindedir.
7 Cihan, dolaan sabah rzgrnn cam tazelendi ve de
di ki; Bu ean kokusu Mustafann gl kokulu snblndendir.
8 O peygamberlerin padiahdr. Dier peygamberler
onun ordusudur. Yaradltan maksat odur. Bu kevn-
mekn onun yz, suyu hrmetine yaratlm .bir tufeyldir.
11
6 mmetlerin cevahir inadenlerinden. kardJklar. btn ll ve inciler Mustafanm (gazada krlan) tek inci
diinin diyetidir.
7 -O gnl aydnlktr ki onun aknn strabiyle kan
olmutur. O dide ruendir ki (dideler ruen) Mustafaya hayran olmutur.
8 Ey akn ve kn sevgilisi, ey cari veren ve gnl ok
ayan Peygamberim, ey mmetinin efii olan ah Ah
met; ey hem- Mahmut ve hem Eyaz (hem seven hem
sevilen) olan Muhammed.
13
14
GAZELLER
-
GAZEL
GAZEL
-
1 Ben kimim, canann derghndan a yn dm bir k... Gam ve hasret lnde canndan ayr dm bir
ten.
2 O kadar mihnete almm ki, ayrlk gecelerinde eer
bir an hicrandan ayrlsam canm yanar.
3 Dostlarm, benim yzmden ok zldnz. Ne za
mana kadar ak strabndan ettiim^ feryatlar ayr,
ahimi, efgnm ayr dinleiyip mustarip olacaksnz.
4 Ey gnl, ak ydlunda cann ver. Zira bu meydanda
ayrlk klciyle her an yzden fazla ba bedenden aynhyor.
5 Kimse benim' elemli halimi bilmez. Belki felein dost
larndan ayrd bir kimse bir para anlar.
6 Yar, benden o kadar kayor ki, bana cefa olsun diye
hayali bile geceleri benden gizleniyor.
7 Ey Selim, yar daima elinde klla geziyor. Bu klc
bilhassa senin elini eteinden kesmek iin tayor.
Yavur Selim Divan: 2
17
GAZEL
- 8
1 Eer gam, beni'm. kendisinden ayr nasl yaadm
bilseydi acr ve bir nefes gnlmden ayrlmazd.
2 Gamdan canm mahvediyorum da bu alayan, inle
yen canmn halini bir kere sormuyor. Kimse lemde
yrndan cda olmasm.
3 Sevgilimin zlfnn hayaliyle yaral gnlm sardun.
Geceleyin merhem bulamyan yarann vay haline..,
4 Eyvah ki her an birbiriyle yar edercesine hatt ayr,
kkl ayr, kvrm k vnm zlf ayr^ beni gam bama
saryorlar.
5 Selimi eer mecnundan daha beter oldu ise bu,
hayret edilecek bir ey deildir. Zira o ak yolunda
ben dem cinsinden ayrld.
18
GAZEL
.
GAZEL
.1 0
GAZEL
GAZEL
GAZEL
13
GA.ZBL
-
14
1 Bazan kendimi kay.bedip visalini hatulamak iin <iahp gittiim zatoan gzlerim, hayalinden 'zr di'leyor.
2 Nasl visaline nail olabilirim ki uzaktan cemalinin g
neini grr grmez kendimi kaybediyorum.
3 O yzde bir ben noktas bulunmazsa bu alacak tair
ey deildir. nk, Sani-i hakik ona hal ve man ver
dii in hlini (benini) hakketti.
4 Onun hill gibi kalarmn cilvelerinden bahsetti^Oher gn, gz beni insaniyet namna (kerem- ihsan
olsun diye) alatp kurban eder.
5 Yznn hasretinden, derdinden Selimnin can bo
azna. geldi. A y yzl sevgilim, halinden sual et
mezsen bile hi olmazsa ona bir bak da halini gr.
24
GAZEL
-
15
GAZEL
-
16
GAZEL
-
17
GAZEL
GAZEL
-
19-
GAZEL
GAZEL
' 21 1 Cihanda gzel bir sevgili ile saf bir arab her'husus
ta cennete, huriye ve kevsere tercih ederim.
2 Puta da secde etsem, mescide de girsem bundan sonra
onun kann takndan baka bir m-ihrabm yoktur.
3 Ate canm sard. im bu kadar yand halde gzyamdan baka kimse bir damla su ile bu ateimi
sndrmyor.
4 Gece gndz bir gln sevdas ile blbl gibi feryat
edip duruyorum. Ben yiyecek, iecek, uyku nedir bilmiyen bir kuum.
5 Sabah rzgr zlfnn gecesini o yzden uzakla
trd. Halbuki ben bu gam karanlklarndan bir meh
tap umuyordum.
6 Yanan gnlmden ykselen dum-an onun salarm k
vrdka her kvrm bana can ritesi verdi.
7 Canm dudama geldi. O zaman baucuna gelirim de
din. E y "can haberleri getiren gzel, abuk ol yoksa
beni bulaimazsn.
B Gnlden srahi, cier kanndan arap ve yanan ci
erden kebap... Meclisimde zevk-u safa esbab ancak
bunlardr.
9 airliimin papaan, ey Selimi, kalem kam ile her
an o duda tavsif etmekte ve bu suretle bana saf e
ker sunmaktadr.
31
GAZEL
GAZEL
-
23
33
GAZEL
24
GAZEL
-
25
GAZEL
GAZEL
-
27
GAZEL
GAZEL
-
29
39
GAZEL
-
30
40
GAZEL
-
31
1 Gam askeri hcum ettii zaman bizim nefirimiz (af;keri toplamak ve haberdar etmek iin ahnan boru)
h- nledir. Ey gzel gzl bizim okumuzdan sakm.
2 Bizim vesatetimizle Allahm kazas tecelli ettii gn
harbettiimiz meydanda engel yen i ay, daraac ijie
asuman olur.
3 Sabahleyin bizim feryadmz iiten dnya, kulana
ufuk pamuunu tkar.
4 Bize btn cihan mlkn arzettilerse de biz iinden
ancak yarin sevgisinin strabn beenip aldk.
5 Aka kul olduumuzdan dolay nail olduumuz ikbal
bizi yedinci ge ykseltti. Orada ay ve gne bizimesirimizdir.
6 Yisal nurunu grp canmz feda ettik. klar mec
lisinden pervane bizim pirimiz oldu.
7 Selimi, hicran yznden gam aya altna dt. Ey
peri, elimizden tutup bizi, kaldracak zamandr.
41
GAZEL
-
32
GAZEL
33
GAZEL
-
34
GAZEL
-
35
GAZEL
-
36
GAZEL
-
37
GAZEL
-
38
48
GAZEL
-
39
49
GAZEL
-
40
50
GAZEL
-
41
GAZEL
"
42
GAZEL
-
43
GAZEL
-
44
GAZEL
-
45
1
o gzeller ah tac- ta h t zerinde ben de m ihnet ve
talihsizlik m akam nda ne gzel grnyoruz.
2 Gam tah t zerine o tu rm u ve gz perdelerinden bu
ta h ta lyk eya tanzim etmiiz.
3 E y serv, elim den tu t. Aa glgesi gibi tefrika ve s
trabn aya altnda eziliyorum.
4 D udandan ayr kaldka cierim gzlerim den p a r
a para dklyor. K an ve toprak iinde gzyalar
dkerek yayorum .
5 H icran ile gnlm hotur, derd arabiyle de sarhoum .
Selim, ben tac- tah ta bal adam deilim.
55
GAZEL
-
46
GAZEL
47
GAZEL
48
GAZEL
-
49
59
GAZEL
.
50
GAZEL
51
GAZEL
52
GAZEL
-
53
GAZEL
-
54
GAZEL
-
55
65
GAZEL
-
56
GAZEL
-
57
1
Bu k canm a senin- akn yle bir beldr ki bu ak
iinde visal dahi bana baka b ir bel oluyor.
2 Ben senden ancak cefa istiyorum ; zira biliyorum ki
sen benim vefam a gvenerek bana cefa ediyorsun.
3 Varsn zevk ve safa ehli senin visalinle sevinsin. A
knn strab yalnz bana m ah su stu r ya; bu bana kfi.
4 D ert m eclisinde senin gam nla o k ad ar lyorum d
. h e r fery a t bana bir m ersiyedir zannediyorum .
5 Eer l tf edip o benim dilencim dir dersen Selimi,
dnya tcm a dahi ba emez.
m-
GAZEL
58
GAZEL
59
GAZEL
-
60
GAZEL
61
GAZEL
62
GAZEL
-
63
GAZEL
-
64
GAZEL
-
65
GAZEL
-
66
GAZEL
-
67
GAZEL
-
68
GAZEL
69
GAZEL
-
70
GAZEL
-
71
81
GAZEL
72
GAZEL
73
GAZEL
74
GAZEL
75
GAZEL
-
76
GAZEL
-
77
GAZEL
78
GAZEL
-
79
GAZEL
80
1 Senin zlfnden ayr canm n ipi tel tel oldu da kirpiklerinaden gizyalanm iplik gibi akyor.
2 D n senin kanl klcn dilim le tem izledim . D uda
m para para, dilim tel te l oldu.
3-K peinin uluna b ir ip bkm ek isteseler gzm n
d am arndan m tem adiyen ona iplik verirdin.
4 V cudum da sinir ve damardtn baka bir ey . kalm a
d. O dah i ey servi boylu sevgilim, senin hasretinden
tel tel oldu.
5 Visal gecesi eer m u k ted ir olursam Selimi gibi
can ritesin tel tel senin zlfne balyacam'.
90
G AZEI-f
81
GAZEL
-
82
GAZEL
.
83
GAZEL
84
GAZEL
-
85
1 Bam sevgilinin eiinde ay ak lar altnda ezilirse belki talihsiz gnlm, bir para b a h tiy a r olur.
2 O huriler kadar gzel sevgilim, beni diyarnda peri
an bir halde grnce; Bu ik gittike pek divane,
pek m eczup oluyor dedi.
3 Bu arh deirm eni altnda o cadar m uztaribim ki ay
larn, yllarn dnmesiyle bara-n stnde neler dn
yor farknda deilim.
4 Sana sylenecek yzlerce szm varken, ey sevgilim,
bilm-em ne hal oluyor; hu zu ru n a geldiim zaman dilim
tutuluyor, birey syliyem iyorum .
5 G am zenin oku e gnl kuunu boazladn. K anad
krlm kan iinde debelenip d u ruyor; bak ta h a li
ne ac.
6 ^Aya benzeyen sevgilim, gne yzn S elirrden
ne saklyorsun? O bir kere yzn grm ekle ne k a
dar b a h tiy a r oluyor,
95
GAZEL
86
GAZEL
87
97
G A 'Z H jI j
88
GAZEL
89
GAZEL
-
90
100
OAZEL
"
91
GAZEL
92
1 Mecnun, L eylnn adrna bir rt ilem ek iin zlni cannn ipeklerini krm zya ve sary?. boyad.
2 klk m akam nda kendisine bir yardm c bulm asay
d, agk yine geldii yokluk diyarna dnp giderdi.
3 rm , m orarm barm a yrn hicran tam basn
ca lcivert bir levha zerine km rden bir gerdanlk
takni'ig oldum.
4 Sahrada bir lle, bahede bir gl asa onun koncas
benim gnlm n kan, blbl de benim canm olur.
5 Barm kan dolu, canm elime alp onun kopeklerinin
yanna gittim de (onlara su ve yiyecek verm ek iin)
ne yazk ki o vefasz, gnlm n bu haline zerre kadar
acmad.
6 yle yandm ki vcudum bastan baa k l kesildi.
ten, bir ah etsem baman topra toz gibi dalr.
7 D ert diyarndan saltanat m lkne dtm diye, ey Se
limi, daha ne kadar feryad edeceksin? A llahn kaderi
bu im.i, ne yapalm ?
102
GAZEL
-
93
GAZEL
94
GAZEL
95
GAZEL
96
GAZEL
97
GAZEL
108
GAZEL
109
GAZEL
GAZEL
- iio.
1 l m ecnunu, viraneler asesi geliyor. Ey ehir ocuk
lar, m jde, divane geliyor.
2 B tn gen sakiler arap kselerini ellerine alsm lar;
zira kiliseyi alt st eden, m eyhaneyi birbirine katan
geliyor.
3 ste r vefa m ektubu, ister cefe haberi gelsin. Cananeden gelen her ey bizim iin gzeldir.
4 O iki sarho nerkisten- (gzlerden) gelen oku gnlm,
canm dan bin kere daha aziz tutar.
5 Onun dudam dan ayr kald zam anlar biare Selim nin kadehini daima bel ta kryor.
111
GAZEL
- 102 1 Beni cefa ile ldrm ek istedin, rakb visalinle bahtij'ar oldu. Ben bakasnn da itirak ettii b ir devleti
istemem.
2 K eskin klcnn m anev tesiri, can boynuna ham ail
olduktan sonra gnl akn t rl t rl 'bellarndan
sa, salim kurtuldu.
3 Ey servi boylu gzel, yanana sarkan zlfnde ne s i
hir var bilmem ki onu akll grnce aklszlndan
deliriyor, deli grnce akllanyor.
4 Yeni ay, senin kann tk i ile bahse giriti; fakat ne
ticede m ahcubiyetten baka eline birey gemedi,
5 K fir, niin bir gamze oku ile beni bu kedar tehdit
ediyorsun,? Madem-ki Selim i, senin itabn yznden
ldrlm esine raz olmutur.
112
GAZEL
113
GAZEL
GAZEL
GAZEL
-
106
GAZEL
GAZEL
108
ns
GAZEL
119
GAZEL
120
GAZEL
GAZEL
GAZEI.
GAZEL
- 114 1 'K anm gzlerim-den onun ayann toprana damlayorsa sevgiden dam layor, brakn damlasn.
2 H er zam an beni cefa ile ldryor. K yam ete kadar
kanm o gzelin hanerinden dam layacaktr.
3 Sabah rzgr evvel bana urayor, sonra onun diya
rna gidiyor. Ve sabah rzgr: gl yapra zerine be
nim gz yalarm serpiyor.
4 Gnlm deki atein gklere ykselen dum an bir bulut
olur ve btn dert ve bel o b uluttan yaar.
5 -Gamdan, ayrlk gzyalarindan kebap oldum. Gnl
den kanm; ayr gidiyor, gzm-den yam ayr akyor.
6 Sar yzm zerinde gzyam onun endam n istiyor.
H avadan dam layan her katre temizdir,
7 Ey Selim, sevgilinin parlak (sulu) iki dudandan da
ha ne kadar her lhza bel bel zerine yaacak?
124
GAZEL
125
GAZEL
-
116
GAZEL
GAZEL
GAZEL
12P
GAZEL
-
120
130
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
126
136
GAZEL
127
1 Yar; sarho, sam arak yanm a gelir. Dudam duda
na dokundurm adan canm alr, gider.
2 O nasl bi beldr ki eteine satldm zaman naz ede
rek dileriyle elimi srr kaar.
3 A kl bandadr, diye beni o kadar ayplar, bana o ka
dar levm eder. Sonra da sarholar alaya alr ve gider.
4. Ben ihtizar halinde ayan pm ek isterim . Bu yaral,
yanm gnlme acmaz, ekilir, gider.
5 E,y Selimi, m adem ki ben onm zlfnn ak ile st
rap iindeyim. Ne o hr bari zlfn datsa da yle
gitse.
137
GAZEL
GAZEL
139
GAZEL
GAZEL
- 131 .
1 Dudandan ayr kaldm zam anlar nerede konaklayam kanl gz yalar dkyorut!-. T opraktan l l cev
heri bu yzden kyor.
2 Ey mrm, senin aknla can veriyorum . Ba ucum a
gel, gelmezsen iim ok gleecektir.
3 Pervane benim gibi senin didarm m m um una' k
(Mecnun) deildir. Onun iin o m um un dum an onun
cannn boynuna zincir olup sarlyor.
4 Bu klarn m urad zerine devretm iyen felekten inen
her bel, m uhakkak hicran gecesi benim gnlm de ko
naklar.
5 Seli'mye daha ne kadar benden vazge deyip duracak
sn? Senden kim. vazgeebilir ki!..
141
GAZEL
GAZEL
Ruh.
143
GAZEL
GAZEL
GAZEL
146
GAZEL
GAZEL
GAZEL
149
GAZEL
- 140 1 Gam beni.m ahvetti. Bir halim i sorunuz. Dostlar, dsotluk zam andr; ne haldeyim bir sorunuz 1
2 Ey rakipler, sevgilim den ayr kim sesizlikten lyo
rum . Sorunuz, acaba dnyada bana benze': bir tane da
ha var m dr?
3 M adem ki gnahkrlar onun akm m ateinde yanyor
lar. Ben de gnahkrm.; benim de m lim i bir soru
nuz.
4 ^K aybolan cam m onun dudam dan sordum. H att ba
kaldrp: Onun halini benim zerim deki benden (hl)
. sorunuz, dedi.
'
5 Dsotlarm , onun didarm dan uzak kalan Selim in halini
grdnz. im di y rm halini de benim halim den so
ru n u r. (Y rto nasVgzel olduunu benim halim e bakn
da anlayn).
150
GAZEL
GAZEL
- 142 .
1 Gzel yz ile glle]i, glistanlar hasetten alatan o
sevgili, ne zamana kadar anber kokulu salarnn ak
ile canm yakacak?,
2 uh gzlerinin beni peneledii (cenk) yetim iyorm u
gibi im di de aln zerine kkln tel tl (tr) datt.
3 O servi boylu gzelix yana araptan gl gibi renk
renk olmu. Benimse can ve glnm hasret ve strap
ta n diken diken!..
4 Duda, can balayor. inde denk denk gzellik gl
beekeri var. H att gzelliin ne kadar incelikleri v a r
sa hepsini kendinde toplam .
5 Ey m utrip, bu gece bezm im izde enki elinden brakm a.
Ey Selim, sen de arap i ve gzn sevgiliden ay r
ma!
152
GAZEL
GAZEL
m?
154
GAZEL
GAZEL
156
GAZEL
GAZEL
158
GAZEL
GAZEL
- 150 1 Yine kfir gzn iman yam a etti; yine nslm anlarm dinine fitne sald.
2 Beni visali ile diriltince onda m ahvoldum . Ve benim
bu hayran km artk ldv diye yine kendini gizle
di gitti.
3 Onun k ah r klc yara ve d ert dolu gnlm j^ard.
Bir kere daha gam glzarm m goncas sevindi ve gl
d.
4 Gam- erbetini ien ak ehli byle dirildikten sonra a r
tk onun gamna m-ptel olmayan bir tek can diri ka
lrsa kfirim .
5 O tatl dudak benim yzm den hem ac oldu, hem de
incindi. F akat ey gzeller ah, km ac szlerle azar
lam an da ayr b ir ltuftur.
6 Beni kahrettin; fakat yzn gster de kolay can ve
reyim . stiyorum ki bu m kil ii yine sen kolayla
trasn.
7 D ert sakisinin elinden h e r arap ien can veriyor. Y a
rabbi! Bu erbetin kym^etini artk bu kadar ucuzlatm a.
8 Ey felek, m eydandan ekil, yldzlardan uzak bir yere
,CTit. Bu gece yine hm la bu m eydan yakacam.
9 M ecnun gibi klar oktur am m a devran bir tane da
ha Selim gibi b ir k yetitirirse hayrete aj'an bir
ey yapm olur
160
GAZEL
- 151
1 Senin yznn her nefeste a y n bir gzellii vardr.
H er lhza a y n bir parlts, baka b ir hali vardr.
2 Yaral gnlme senden gelen her gamze oku, m ahzun
gnlme baka bir lezzet veriyor.
3 Ey ebed T anrnn sanat eseri, senin cemalinin aynas
bana her nefeste bir baka ekil gsteriyor.
4 Bize lemin zevk v e safas gam ve derttir. Sana d
kn olanlarn baka bir zevk ve safalar vardr.
5 Ben j-rm klesiyim. Beni kpeim dye an^ror,
Selim, bu da bana a y n b ir devlettir.
Y a v u z S e l i m D iv a n -
11
161
GAZEL
- 152 .
1 Ey gnl ehline ak h er au a y n bix oa olan sevgili,
cann h e r dam ar senin okunun tem renine ayr bir ba
e sarlm tr,
2 H er teli zerinde a y n bir kil dnse yine uzun ge
celer senin salarn tavsife kfi gelmez.
3 D udann altnda hor zam an candan daha gzel yz
lerce ta tl nkte ve h er nkte ile beraber bir tatl g
l vardr.
4 Ey canm, seni ldrreceina diye bir yeinu ettin. A l
lah akna b ir yem in daha et te gnlm inansn.
5 D udan andka, gzm n nnde sensiz bir baka
glbeeker grm esin diye, gzlerim kanla doluyor.
6 Sen lem in gneisin. E er felekte bir para gayret.
haysiyet olsayd yznn karsnda gnee benziyen
baka b ir ey vcuda getiiirdi (parlatrd).
7 Ey Selim i gznn yan bak seni rezil- rsva etti.
K alk bir m ddet fitneden uzaklaalm , kaalin.
162
GAZEL
GAZET^
GAZEL
GAZEL
GAZEL
107
CtAZEL
GAZEL
GAZEL
-
160
GAZEL
GAZEL
-
162
GAZEL
G AZELi
GAZEL
GAZEL
GAZEL
177
GAZEL
. 168 .
1 Cihann ne altn, ne m aln ne m lkn istiyorum .
Yalnz b ir gzel civann akn istiyorum .
2 Te>k, bam yrn eiinde olsun, kfirim eer cemeibahelerini istersem.
3 SevgiLtnin yksek endam nn hasreti ile bir ah ek
mek... te yerden ge kadar bu saadeti istiyorum.'
4 Yaral, dertli gnlm e deva olarak bir kem an kalnn
zerim e ok yadrm asn istiyorum .
5 Ey zahid, artk beni zhd- tak v a sokana arma,
ben dostlarla m ularm kilisesinin b ir ksesinde yaa
m ak arzusundaym .
6 Canm, Selim i ldreyim demisin. A llah raz olsun
eer bu ii yaparsan; zaten ben de bunu istiyorum .
178
GAZEL
- 169 '
1 Ey camm, cef, eken klarna kin besleme. Sen o
kadar iyisin ki bu hareket sana ya'kmyor, kindar ol
ma.
2 Benim gibi birine kar gnlnde kin tu tarsan yazktr.
te beni hicrana drdn. Bu g an im et' sana kfidir.
A rtk pusudan k.
3 Beni ldrm ek iin her lhza allk srnm e. Ey gzel
lik gnei bu kadar ategn olma.
4 H er zerreye sevgi ile (gneten) iltifat etme. K endi
kadrini bil, olur olmaz herkesle arkada olma.
5 Ey gnl, y rn cevr-i cefasindaa byle feryad edip
durm a. Hi kederlenm e; yznde belirecek olan hat,
on-dan senin intikam n alacaktr.
6 Gnl, senin tatl ve apkn konum alaim istij^or.
G l gibi perdeden k, utanm a!.
7 Ey Selim, bann zerinde akm glgesi olduktan son
ra dm an bir felek olup senin stne ullansa altta
kalm a (zeminde kalm a).
179
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
- 1781 F rsat bulup ta bir iki defa onun tarafna baksam, yz.nden utam r, bam yere eerim.
2 Benim kapm a, duvarm-a dayand zaman am an yan
lar acm asn diye ne endieler ederim.
3 Onun huyunu bilm iyorum . Ak yolunda onun huyunu
ne vastalarla reneyim bilniyorum .
4 Gh h a tt ve beni, gh gz, gh ka benim hicran
gecesi tada- kara bahtl olm am istiyor.
5: Ey Selim, sa ate zerinde kvrlp bklm edi, en
deki bu strap (pi- tb) ve perianla sebep ne ki?..
188
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
19fl
GAZEL
GAZEL
- 185 ..
1 Ay yzl sevgilim, sein akndan gelecek dert ve be
lya razym . Senin didarinn ak iinde daim a her
cefaya razym .
2 D nya kolay kolay benim gibi bir divane daha gre
mez. Hem gnlndeki gam ile m em nun hem aczinden
' honut.
3 Senin zlfnn yznden geceleri yzlerce ikyet et
sem seher vakti sabah r zg in m haberi beni yine her
eye raz eder.
4 Ey .gzeller padiah, arasra halim i sor, fakir dilenci
yi bir tatl dil, gler yz de m.-emnun eder.
5 Gzn ne kadar cefakrdr. K t huyluluundan, sar
holuundan dolay, ne hicran ile beni ldryor, ne
de vefakrlk gsterm eye raz oluyor,
6 Senin cemalinin ay ve gnei olm adktan sonra felek
ler beni dnya saltanatna razi edemezler.
7 Nasl senin yzne Selim gibi gzlerimi dikip b ak a
bilirim. Bizim gzmz ayann tozu doyurm utur.
195
GAZEL
- 186 1 Ey gzel, yanan bahedeki beyaz gl; salarn snbl kskandryor. F akat bundan klarna ancak g
n l h (gnl dtm an) ve akn karasevdas dyor.
2 K alarn ive ve naz ile atlnca, bu manzara, bir ba
dem iin iki kargann m cadelesini andryor.
3 D erd- gam ile dolu gnlm ancak senin okunla a
labilir, Sanki senin her okun bu bahenin anahtardr.
4 Canm feryattan baka arkada ve dert orta bulm a
d. O; emen sahnnda bana gnl kanndan arap verdi.
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
200.
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
209
GAZEL
1 Bir an S heylin (bir yl<iz) yzne bakabilecek binazara' m alik deilim diye h er an gzlerim den sel gibi
kanl yalar akyor.
2 O Z hre alnlnn Sheyle benzeyen yana olm adk
tan sonra kfirim lem de aya, gnee meyledersem!..
3 D nya saltanatn onun ayaklar altna attm ' zaman
ben ak sultan bir ehinah olurum ,
4 Bu in&'anlar arasnda (ordudan) ok M ecnun yetim i
ise de klar snfndan b ir benim gibi M ecrun sei
lip km am tr.
5 Selim gibi elimle salarn okayp (Velleyl) suresini
okuduum gece talihim sad oldu.
210
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
- 204
1 Askerim le stanbul tahtndan hareket edip ra n ta ra
fna sefere ktm. Kzlba ttelm et kanna garkettim .
2 M sr valisi can- gnlden benirH azm - him m etim in
klesi oldu. P adiahlk sancam dokuz felein fevki
ne ykselttim .
3 N usret engini (musiki leti) zafer bezm inde alm aya
balar balam az bu m jde Ira k m lknden Hicaza ka
dar yayld. (Irak, Hicaz m usiki m akam lardr).
4 K lcm d an . M averannehr kana garkoldu. Dm ann
gzn Isfahan srm esinden m ahrum ettim^
5 D m ana bir nazar edince gam stm asndan ter iinde
kald ve her klm dan A m u n ehri akt.
6 M lk tah ta s (bisat; oyun tahtas) zerinde devlet atrancm oynam aya baladm zaman H ind ah, kil
(Ferzane) askerim in ka-snda m alp b ir fil haline
geldi(pil-i m at).
7 E y Selim, m ih r- vefa potasuida altn gibi eridikten
sonra cihaa m lknn paras zerine benim ismim y a
zld.
214
GAZEL
GAZEL
-
206
GAZEL
GAZEL
GAZEL
- 209 1 o peri evld olan gzelin cemaline yle delicesine km ki h- feryadm dan kom ularm sabahlara kadar
uyuyam yorlar.
2 Evvelce hal ehli bana ak ve klk nedir rettiler
de haindolsun bu dertsizlikten kurtuldum ,
3 Rzgrn, onun visalinden bana getirdii koku saye
sinde gle ihtiyacm yok. Fidan boyunu grdkten son
ra serv derdinden (zad) oldum,
i E e r o Leyl deilse niye ben Mecnun gibiyim. Eer
o irin deilse niye ben F erhad (suretinde) yim.
5 Selim i d e rt iindedir; sevinten nasibi yoktur. Onun
iin dnya m eserretlerinden kederleniyorum , gnl
m n derdi beni sevindiriyor.
219
GAZEL
GAZEL
- 211
1 Senin visalini dnm ek beni hicrandan beter ldr
yor. nk beni diriltiyor, bir kere daha ldryor.
2 A y yzl sevgilim, senden baka bir ey istem iyorurn;
bir kere bana bak! Ne; yapaym senin gzn daim a bir
bakla beni ldryor.
3 O klarn ne gnlme,, ne cierime isabet ediyor. Bu
dertli gnlm, bu hm olm u barm (cierim) nihayet
beni b ir gn m uhakkak ldrecek.
4 Beni ldrm ek kasdinde olan hicran gn, ne olur ke
rem etse de bugnden ldrst-,
5 Sarho gzn seni takip edemiyeyim, gnlm hasretle
dolu yollarda kalaym diye beni yol zerinde ldr
yor,
6 K vrm kvrm salarm dan uztk, hicran iinde ah edi
yorum . F akat bu ah, senin gnlne tesir ederse beni
ldrr,
7 Ey can feti, senin diyarnda Selim i gibi beni de visal
tatar (postacs) her an b ir haber getirerek ldr
yor.
221
ciAZEL
GAZEL
- 213 '
1 o ay yzl sevgilnden a y r ektiim straptan ik
y et etm iyorum , lem-iyorum, bana asl bel hayatm
dan geliyor.
2 A yrln karanl gecelerim i ok m barek bir hale
getiriyor. Bu kudsiyet bana v^ahdetin ne tecellilerini il
ham ediyor.
3 Bana, ox.un gznn hastaln niye sorm adm? de
meyiniz. O andaki utancm dan imdi utanyorum .
4 Alayan gzm birok ll ve inciye m aliktir. Fakat
bu zenginliim beni rsva etti.
5 Selim i padiahlk istem-iyorum. Y rm n klesiyim.
Ben bu kleliim den dolay ehinahm.
223
GAZEL
GAZEL
pmek istij'orum.
3 Ben kimim ki senin gibi bir gzelden vefa m it ede
yim. Bekliyorum ki bana acyp cevr- cefa edesin.
4 H er gecesi matem- iinde geen ben bedbaht nasl ar
kadalarm zevk ve safaya davet edebilirim ?
5 O cennet hurisinin didar glnden uzak> Selim gibi
alayan bir blblm , feryad terennm ediyorum .
Yavuz Selim Divan : 15
225
GAZEL
-
216
GAZEL
GAZEL
GAZEL
229
GAZEL
GAZEL
231
GAZEL
-
222
;GAZEL
GAZEL
GAZEL
1
1 Ne zamana kadar zerre gibi senin cemalinin gnein
den ayr kalacam?
2 Senin cemalinden ayr, ne zamana kadar lle gibi iim
de gizli da olacak?
3 En iyisi bundan sonra senin diyarnda beki olacam.
4 M adem ki visalinin, sofrasna m isafir olam yorum ,
5 Hi olmazsa kpekler "gibi eiine bam koyup hiz
m et etm ee hazr olaym.
236
ik in ci msra, birinciden
ev v el akunm ahdr.
GAZEL
GAZEL
GAZEL
- 228 ~
1 o gm tenli gzele baktka lmek istiyorum-. Zira
benim nazarm , o gzel yze lyk deildir.
2 B ir bakasn benim eklimde ak ile m ahvolm u g
rrsem hasetten lrm . O nun iin aksimi grrm
diye aynaya bakmam.
3 H icran gecesinde ben divane ancak bunu dnrm ;
Visal gn nasl b ir hile ile o peri yzlye bakabileyim .
4 zerindeki elbiseyi jde kskanyorum ki canm boa
zma geliyor. Ya gm leinin arasndan gl gibi vcuaunu grrsem ne hale gelirim ?
5 Gzm onun endamndan, zlfnden, yznden ay
rp ta nasl snbl, reyhan, servi ve yasemine b ak a
ym?
6 Selim, hicran kesinde onun hayaline kanaat ederek
kendim i teselli ediyorum . O ay gibi yz bir meclis
iinde grmeye ne ihtiyacm var?
239
GAZEL
240
GAZEL
241
GAZEL
GAZEL
232 1
Ey yalnz canlar deil, yaral gnller de aknn st
rabna esir olan dilber, ayrlndan yalnz gnl deil,
gzya incileri yadran gz dahi kana garkolm utur.
2 D aha ns kadar beni vaslna m ahrem olm aktan byle
m ahrum edeceks. Ne zamana kadar bu cefa? B ir ke
re de vefakr olsan ne olur?
3 Bundan sonra her gece senin diyarna M ecnun gibi
feryad- figan ederek geleceim.
4 Senin aknn ateini nasl gizliyebilirim. ehirde, so
kakta, pazarda h er yerde zaten rezil ve rsva oldum.
5 ehir, benim ah- feryadm la o kadar doldu ki insan
lar duvar kenarlarna ekildiler.
6 Dn senin diyarna geldim. Naz ile yzn rttn.
klarna yzn d'ahi gsterm ekten ekiniyorsun.
Ne yazk!
7 Ey Selim- o gl yanaklnn fidan boyundan ayrym .
Gzme gl ve glistan diken gzkyor.
243
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
- 236 1 Gece ile gndz (yz ile sa) iyi taksim ettii iin^
sevgilinin yz gnee' m reccahtr.
2 : Beni m isk kokulu sa altnda o kadar gzeldir ki, can
lar avlayan tuzan iindeki daneye yahut cim in ( JL)
noktasna benziyor. (Cim, sa).
3 ahin gibi h er tarafta avlanm ak iin, kan huya ben
zeyen gzlerine ders verm itir.
4 G vercin senin okunun hm asm dan rkmez. . Eer
uuyorsa sevincinden; yere dyorsa o hm aya k ar
h rm et ve tazim indendir.
5 O gzelin gz yz tane ba kesilm i ku getirdi. Ya
ni bununla: Ey Selimi ak urunda ite byle teslim
ol demek istedi,
247
GAZEL
248
GAZEL
GAZEL
250
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
244
GAZEL
- 245
1 Aknn elem leri iinde terk -i can etm ek kolayd;:.
amma, senden gelen o gzel (dilviz, gnle aslan)
elem leri terketm ek elden gelmiyor.
2 Geceleyin hayalinden o kadar atanyorum ki dilim
dolayor, perian zlfnn strabn ona syliyem iyorum .
3 h gzn yzlerce ive ve sarholuk iinde... Ben di
vane ise kendi kendim e konuuyor, ayrlk strabn
anlatm aya alyorum',
4 Y zn grdm anda gnlm, kendini kaybediyor.
Nasl ahvalim i canana anlatabilirim ?
5 Sevgili putlarn zlfne balanp rahata erenler, g
nl, mezhep, iman, hepsini terketm elidir.
6 A h nerde o devletli an ki ben bir gzel ile bir yerde
Oturup ona uzun uzun gnl srrn anlataym.
GAZEL
257
GAZEL
GAZEL
248
259
GAZEL
GAZEL
261
GAZEL
GAZEL
252
263
GAZEL
GAZEL
6 Ya ay gibi parlak yzn gster, yah u t sandan intikamm al (san onu rtyor); zira gne yzn
grmezsem cihan gzme zindan kesiliyor.
7 Arkada, bana daha ne kadar M ecnunun ektii m ih
neti anlatp duracaksn. Kendim neler eknektej^inij
bu bana kfi! Bana o m asallar okuma!
8 Benim, yanm dan byle ban evirip (eteini sap)
geme, korkarm gzm n ya, gnlm n h eteine
sarlr (senden davac olur).
9 D ertten, m ihnetten nasl kurtulaym ? B u hr zam an
bam a su gibi dert, bel, yadryor.
10 Bazan beni bir zlfe balar, bazan bir kkle sarar.
Bilm iyorum bu yersiz yurdsuz gnl, benden ne is
te r ki?..
1 1 Bana aikr olarak felekler tahtn vereceine gz
uciyle gizlice bir baksa ne kadar daha iyi olur.
12 Selim, ah bir ecel gelse de bu dert iinde geen za
m anlar iin cann zerim e ykledii m innetlerden
kurtulsam ! Sen bunlar dnm yorsun!
266
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
260
rtm.
5 Siyah sann geceleri iinde gnlmn neler ektii
ni hi dnmyorsun. Lkin sabahlar hmn ime
inden gafil olma!
6 Gz yamdan sokaklar btn amur oldu. Lkin be
nim sam-an pne benzeyen sar yzm onun saray
nn duvarna lyk olmad (amur ve saman ile ya
plan kerpi).
7 Selim, bu gizli ak yznden feryad ettiim zaman
bana dedi ki: Benim bilen ve anlayan gzm senin
aknn srrna vkftm.
272
GAZEL
261
273
GAZKL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
- 268 .
1 Sann her teline yzlerce ba ile canm baladm
o sevgilinin diyarndan zalim felek beni ayrd, avare
etti.
2 Onun ay kadar parlak didanndan byle mahrum ola
cama keke gnlm, bu gaml canmdan artk kurtulsayd!
3 Ey sabah rzgr, onun zlfn perian et de beni ha
trlasn. Zira bilirim o ok unutkandr
4 O ay yzl sevgilime ben dertli k gidemiyorum. Ba
ri ey sabah rzgr, ltfet te bana onun gller gibi ko
kan snblnden (sandan) kokular getir.
5 Bam onun dizine koyup yalvararak akm ona an
lattm zamanlan ydettiko kederden dnyorum
(elimi bama vuruyorum).
6 Benim gnlmde dert var, bilmiyorum o hurinin gn
lnde kimler var. Onun yannda (pehlu) kimler oldu
unu dndke straptan benim barm (kaburga
kemliklerim; pehlu) paralanyor.
7 Ey Selimi, seni ayrlk ldrd ise mahaldir. Sann
halkasndan (kemendinden) niin ba evirdin?
280
GAZEL
GAZEL
- 270
1 Sevgilim, sann gecesi gnleri utandracak kadar
parlaktr. Sann makam ayn dahi fevkindedir.
2
Senin san vefal klarnn gnln avlayan bir tu
zaktr. Fakat ah duman da senin zlfne tuzak ol
mutur.
3 Sevimlilik divan senin hattnla tamam olmutur. G
zellik defteri senin zlfnn namna yazlmtr.
4 Salarn gnl sahiplerinin muradlarn astklar bir
engeldir. klarn cam da zlfnn arzusu ne ise
yledir.
5 Hem gece, hem seher vakti grnen; 'zlfndeki ihamn
mansdr.
6 ^Ak diyarnda b-ram (kararsz, vre) olan herkes
nihayet senin zlfne rmr olmutur,
7 Seni akamn alaca karanlnda grdmse ne kar?
Zlfnn gecesi benim iin gndzden daha gzeldir.
8 Zlfn Selim'yi her gece sabaha kadar hicran, st
rab iinde brakarak ondan intikam alyor.
282
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GAZEL
GrASSL
G'AZEL
2R 9
GAZEL
GAZEL
279
291
GAZEL
- 280 1
GAZEL
GAZEL
282
GAZEL
283
1 Ben, senin cemalinden ayr yz hasretle dert makammda bir kane tutmu mihnet ve gam ile bir evde
oturuyorum,
2 Sen gzeller ah, gzellik devletinin tahtnda otur da
ben. dertli dertli senin ayrlnn ykn sevinle e
kip duraym.
3 Divane gnlm, senin ay'ilnn yarasndan memnun
dur, Kimsenin bu kadar sabrl b: divane sevgilisi yok
tur.
4 stiy orum ki klcn benim, bam ayaklarna drsn.
Kerem et doru syle, bu muradm verir misin, yoksa
verm.ez misin?
5 Ben ciz, fakir bir dilenci, gnl yaral bir derviim;
sen gzellik diyarnn ehriyar ve canlarn cansn.
6 Selim, onun yanamn eminden uzak cann yand.
Gne mealesi, pervanenin yanna hi aldrr m?
295
GAZEL
GAZEL
285
GAZEL
GAZEL
-
287
GAZEL,
288
GAZEL
"
289
GAZEL
290
GAZEL
291
GAZEL
292
GAZEL
293
3 05
GAZEL
294
GAZEL
295
GAZEL
296
GAZEL
297
GAZEL
298
GAZEL
jrorsun,
3 Bazan cefan vefan takip ediyor; fakat ne yazk ki bu
ltuf pek ederj..
4 insaniyet gsterip bana kpeim diye hitab ediyorsun.
Yine beni pek muhterem ahsiyetler arasnda sayyor
sun.
5 Senin akn yznden rsva olduumu sylyorsun.
Bu yolda beni kabahatli karyorsun.
6 Hanerin sinemi para para etti. Galiba gnlm gam
tuza yapmak niyetini
7 -Ey Selim, bel diyarnda komaktan maksadn klk
j'olunu lcm-ektir.
GAZEL
300
GAZEL
301
GAZEL
302
GAZEL
303
KA.SDE
-
304
;
17 Her ne karar misk ve anber, yanann iki tarafn
daki zlflerinden koku almsa da o zlfleri insan
nasl kyar da gbek miskine benzetir?
18 Senin gzeliini in ressamlarnn tasvirlerine nasl
benzetebilirim. Bu gzelliin nak ve nigr ile m
nasebeti yok ki...
19 Eer huzurunda bir k efgan ederse taaccp etme.
Nerede gl varsa orada muhakkak alayan bir bl
bl bulunur.
20 Btn byklerin yannda beni o kadar zelil ettin ki
benden senin diyarndaki kpekler bile arlanyorlar.
21 n'saf et, kerem et; ak urunda benim gibi hor hakir
olan bir k grdn m? Syle.
22 Gnlme bu kadar cefay reva grme. Kfir, seni
aka sevmekten baka ne gnahm var?
23 Senin gibi gnller okayan gzelden benim gibi
mitli bir k ne ltuflar bekler...
24 Fazla ba arttm. Artk duaya balyaym. Benim
gibi bir mahcup k elinden duadan ba.ka bir ey
gelmez.
25 Her nevruzda toprak gller yetitirdike, gzel yzn
gzlerimin nnde her lhza bir bahar yaattka,
26 Yarabbi, salarnn nuriyle her geceyi gndz yapan
Hazreti Peygamberin ve l ve ashabnn hrmetine,
27 Saadetten; genlikten, mrden km alasn, her b
yk erhr senin klen olsun.
28 Her ne kadar sann teline bir km balanmas
ayp deilse de senin benden baka km olmasn.
29 Her ne kadar Selimriin sana k olmasndan arla
nrsan da onun kyamete kadar senden baka bir sev
gilisi olmasn.
SON