Professional Documents
Culture Documents
Konventa Evropiane
Konventa Evropiane
Evropiane
pr t Drejtat
e Njeriut
Konventa
Evropiane
pr t Drejtat
e Njeriut
PASQYRA E LNDS
Konventa pr mbrojtjen
e t Drejtave t Njeriut dhe
Lirive Themelore
Rom, 4.XI.1950
Qeverit nnshkruese, antare t Kshillit t Evrops,
Duke pasur parasysh Deklaratn Universale t t Drejtave t
Njeriut, t shpallur nga Asambleja e Prgjithshme e Kombeve t
Bashkuara m 10 dhjetor 1948;
Duke pasur parasysh, se kjo Deklarat ka pr qllim t siguroj
njohjen dhe zbatimin universal dhe efektiv t t drejtave t
shpallura n t;
Duke pasur parasysh se qllimi i Kshillit t Evrops sht q t
realizoj nj bashkim m t ngusht midis antarve t tij dhe
se nj nga mjetet pr t arritur kt qllim sht mbrojtja dhe
zhvillimi i t drejtave t njeriut dhe i lirive themelore;
Duke ripohuar besimin e tyre t thell n kto liri themelore q
prbjn themelet e drejtsis dhe t paqes n bot, ruajtja e t
cilave mbshtetet kryesisht mbi nj regjim politik demokratik nga
njra an, dhe nga ana tjetr mbi nj kuptim dhe respektim t
prbashkt t t drejtave t njeriut nga t cilat varen;
T vendosura, si qeveri t shteteve evropiane, q shtyhen nga e
njjta frym dhe q kan nj trashgimi t prbashkt idealesh,
traditash politike, lirie dhe shteti t s drejts, pr t marr masat
fillestare pr zbatimin e prbashkt t disa prej t drejtave t
shpallura n Deklaratn Universale;
Kan rn dakort sa m posht:
NENI 1
NENI 3
Ndalimi i torturs
TITULLI I
T DREJTAT DHE LIRIT
NENI 2
E drejta pr jetn
1. E drejta e do njeriu pr jetn mbrohet me ligj. Askujt
nuk mund ti merret jeta qllimisht, me prjashtim t rastit kur
zbatohet nj vendim gjyqsor me vdekje, pas dnimit pr nj
krim pr t cilin ky dnim sht parashikuar me ligj.
2. Marrja e jets nuk konsiderohet t jet shkaktuar n
kundrshtim me kt nen n rastet kur ajo vjen si pasoj e
prdorimit t forcs, q sht jo m shum se absolutisht e
nevojshme:
a. n mbrojtje t do personi nga dhuna e paligjshme;
b. pr t kryer nj arrestim t ligjshm ose pr t
parandaluar arratisjen e nj personi t cilit i sht hequr
liria ligjrisht;
c. pr t kundrshtuar, n prputhje me ligjin, nj trazir
ose kryengritje.
NENI 4
Ndalimi i skllavris dhe i puns s detyruar
1. Askush nuk do t mbahet n skllavri ose n robri.
2. Askush nuk do t shtrngohet t kryej nj pun me dhun
ose t detyruar.
3. N kuptim t ktij neni, termi pun e kryer me dhun ose e
detyruar, nuk prfshin:
a. do lloj pune q i krkohet t kryej zakonisht nj
personi t ndaluar n kushtet e parashikuara nga neni 5
i ksaj Konvente ose gjat lirimit t tij me kusht;
b. do lloj shrbimi i karakterit ushtarak ose, n rastin e
kundrshtarve t ndrgjegjes n vendet ku kundrshtimi
i ndrgjegjes sht i njohur me ligj, shrbimi q kryhet
n vend t shrbimit ushtarak t detyrueshm;
c. do lloj shrbimi q krkohet n rast krizash ose
fatkeqsish, q krcnojn jetn ose mirqenien e
bashksis;
d. do lloj pune ose shrbimi q sht pjes e detyrimeve
normale qytetare.
NENI 5
E drejta pr liri dhe siguri
1. dokush ka t drejtn e liris e t siguris personale. Askujt
nuk mund ti hiqet liria, me prjashtim t rasteve q vijojn dhe
n prputhje me procedurn e parashikuar me ligj:
NENI 6
E drejta pr nj proces t rregullt
1. do person ka t drejt q shtja e tij t dgjohet
drejtsisht, publikisht dhe brenda nj afati t arsyeshm nga nj
gjykat e pavarur dhe e paanshme, e krijuar me ligj, e cila do
t vendos si pr mosmarrveshjet n lidhje me t drejtat dhe
detyrimet e tij t natyrs civile, ashtu edhe pr bazueshmrin
e do akuze penale n ngarkim t tij. Vendimi duhet t jepet
publikisht, por prania n salln e gjykats mund ti ndalohet
shtypit dhe publikut gjat tr procesit ose gjat nj pjese t
tij, n interes t moralit, t rendit publik ose siguris kombtare
n nj shoqri demokratike, kur kjo krkohet nga interesat e
t miturve ose mbrojtja e jets private t palve n proces ose
n shkalln q mohet tepr e nevojshme nga gjykata, kur
n rrethana t veanta publiciteti do t dmtonte interesat e
drejtsis.
2. do person i akuzuar pr nj vepr penale prezumohet i
pafajshm, derisa fajsia e tij t provohet ligjrisht.
3. do i akuzuar pr nj vepr penale ka t drejtat minimale
t mposhtme:
a. t informohet brenda nj afati sa m t shkurtr, n nj
gjuh q ai e kupton dhe n mnyr t hollsishme, pr
natyrn dhe pr shkakun e akuzs q ngrihet ndaj tij;
NENI 7
Nuk ka dnim pa ligj
1. Askush nuk mund t dnohet pr nj veprim ose nj
mosveprim q, n momentin kur sht kryer, nuk prbnte vepr
penale sipas t drejts s brendshme ose ndrkombtare. Po
ashtu, nuk mund t jepet nj dnim m i rnd se ai q ishte i
zbatueshm n momentin kur sht kryer vepra penale.
2. Ky nen nuk do t ndikoj mbi gjykimin dhe dnimin e nj
personi pr nj veprim ose mosveprim, i cili, n momentin kur
sht kryer, quhej vepr penale sipas parimeve t prgjithshme
t s drejts, t njohura nga kombet e qytetruara.
NENI 8
E drejta pr respektimin e jets private dhe familjare
1. dokush ka t drejtn e respektimit t jets s tij private dhe
familjare, baness dhe korrespondencs s tij.
2. Autoriteti publik nuk mund t ndrhyj n ushtrimin e ksaj
t drejte, prvese n shkalln e parashikuar nga ligji dhe kur
10
NENI 9
Liria e mendimit, e ndrgjegjes dhe e fes
1. dokush ka t drejtn e liris s mendimit, t ndrgjegjes
e t fes; kjo e drejt nnkupton lirin pr t ndryshuar fen ose
besimin dhe lirin, qoft individualisht ose kolektivisht, publikisht
ose privatisht nprmjet kultit, msimdhnies, praktikave dhe
kryerjes s riteve.
2. Liria e shfaqjes s fes ose besimeve t dikujt nuk mund ti
nnshtrohet kufizimeve t tjera, prve atyre t parashikuara
nga ligji dhe q prbjn masa t nevojshme n nj shoqri
demokratike n interes t siguris publike, pr mbrojtjen e rendit
publik, t shndetit ose t moralit ose pr mbrojtjen e t drejtave
dhe t lirive t t tjerve.
NENI 10
Liria e shprehjes
1. dokush ka t drejtn e liris s shprehjes. Kjo e drejt
prfshin lirin e mendimit dhe lirin pr t marr ose pr t
dhn informacione dhe ide pa ndrhyrjen e autoriteteve publike
dhe pa marr parasysh kufijt. Ky nen nuk i ndalon Shtetet q tu
krkojn ndrmarrjeve t transmetimit audioviziv, televiziv ose
kinematografik t pajisen me lienc.
2. Ushtrimi i ktyre lirive q prmban detyrime dhe
prgjegjsi, mund tu nnshtrohet atyre formaliteteve, kushteve,
kufizimeve ose sanksioneve t parashikuara me ligj dhe q
jan t nevojshme n nj shoqri demokratike, n interes t
siguris kombtare, integritetit territorial ose siguris publike,
pr mbrojtjen e rendit dhe parandalimin e krimit, pr mbrojtjen
e shndetit ose t moralit, pr mbrojtjen e dinjitetit ose t t
11
NENI 11
Liria e tubimit dhe e organizimit
1. dokush ka t drejtn e liris s tubimit paqsor dhe t
organizimit me t tjert, duke prfshir t drejtn e themelimit me
t tjer t sindikatave dhe t pjesmarrjes n to pr mbrojtjen e
interesave t tij.
2. Ushtrimi i ktyre t drejtave nuk mund tu nnshtrohet
kufizimeve t tjera prve atyre q parashikohen me ligj dhe
q jan t nevojshme n nj shoqri demokratike, n interes
t siguris kombtare ose siguris publike, pr mbrojtjen e
rendit dhe parandalimin e krimit, pr ruajtjen e shndetit ose t
moralit, ose pr mbrojtjen e t drejtave dhe t lirive t t tjerve.
Ky nen nuk ndalon kufizime t ligjshme t ushtrimit t ktyre t
drejtave nga pjestar t forcave t armatosura, t policis ose
t administrats shtetrore.
NENI 12
E drejta pr tu martuar
Burri dhe gruaja q kan mbushur moshn pr martes kan t
drejt t martohen dhe t krijojn familje sipas ligjeve kombtare
q rregullojn ushtrimin e ksaj t drejte.
NENI 13
E drejta pr zgjidhje efektive
NENI 14
Ndalimi i diskriminimit
Gzimi i t drejtave dhe i lirive t prcaktuara n kt Konvent
duhet t sigurohet, pa asnj dallim t bazuar n shkaqe t tilla
si seksi, raca, ngjyra, gjuha, feja, mendimet politike ose do
mendim tjetr, origjina kombtare ose shoqrore, prkatsia n
nj minoritet kombtar, pasuria, lindja ose do status tjetr.
NENI 15
Derogimi n rastet e gjendjes s jashtzakonshme
1. N rast lufte ose rreziku tjetr publik q i kanoset jets s
kombit, do Pal e Lart Kontraktuese mund t marr masa q
iu shmangen detyrimeve t parashikuara nga kjo Konvent,
vetm pr aq sa e krkon situata, me kusht q kto masa t
mos jen t papajtueshme me detyrimet e tjera sipas t drejts
ndrkombtare.
2. Dispozita e msiprme nuk lejon asnj shmangie si nga
neni2, me prjashtim t rastit t vdekjes q vjen si pasoj
e akteve t ligjshme t lufts, ashtu edhe nga nenet 3, 4
(paragrafi1) dhe 7.
3. do Pal e Lart Kontraktuese q ushtron kt t
drejt derogimi e mban plotsisht t informuar Sekretarin e
Prgjithshm t Kshillit t Evrops pr t gjitha masat e marra
dhe arsyet pse ato jan marr. Gjithashtu, ajo duhet t informoj
Sekretarin e Prgjithshm t Kshillit t Evrops pr datn n t
ciln kto masa kan humbur fuqin dhe dispozitat e Konvents
vihen srish n zbatim t plot.
12
13
NENI 16
Kufizime ndaj veprimtaris politike t t huajve
Asnj nga dispozitat e neneve 10, 11 dhe 14 nuk mund t
konsiderohet se u ndalon Palve t Larta Kontraktuese q t
vendosin kufizime ndaj veprimtaris politike t t huajve.
NENI 17
Ndalimi i shprdorimit t t drejtave
Asnj nga dispozitat e ksaj Konvente nuk mund t interpretohet
se i jep nj Shteti, grupimi ose individi, t drejt q t prfshihet
n ndonj veprimtari ose t kryej ndonj akt q synon cnimin
e t drejtave dhe lirive t prcaktuara n kt Konvent ose
kufizime m t gjera t ktyre t drejtave ose lirive sesa sht
parashikuar n Konvent.
NENI 18
Kufiri i zbatueshmris s kufizimeve t t drejtave
Kufizimet e lejuara sipas ksaj Konvente ndaj t drejtave dhe
lirive t siprprmendura nuk do t zbatohen pr qllime t
ndryshme nga ato pr t cilat jan parashikuar.
NENI 20
Numri i gjyqtarve
Gjykata prbhet nga nj numr gjyqtarsh i barabart me
numrin e Palve t Larta Kontraktuese.
NENI 21
Kriteret e ushtrimit t funksioneve
1. Gjyqtart duhet t ken cilsi t larta morale dhe t ken
kualifikimet e krkuara pr emrim n poste t larta gjyqsore
ose t jen jurist me njohuri t afirmuara.
2. Gjyqtart jan antar t Gjykats n cilsin e individit.
3. Gjat mandatit t tyre gjyqtart nuk duhet t ushtrojn
ndonj aktivitet q sht i papajtueshm me pavarsin e tyre,
paansin ose me krkesat e nj mandati t plot; t gjitha
shtjet q dalin nga zbatimi i ktij paragrafi do t zgjidhen nga
Gjykata.
NENI 22
Zgjedhja e gjyqtarve
TITULLI II
GJYKATA EVROPIANE E T DREJTAVE
T NJERIUT
NENI 19
Krijimi i Gjykats
Pr t siguruar respektimin e zotimeve t ndrmarra nga Palt
e Larta Kontraktuese t ksaj Konvente dhe nga Protokollet e
14
NENI 23
Kohzgjatja e mandatit
1. Gjyqtart zgjidhen pr nj afat prej nnt vjetsh. Ata nuk
mund t rizgjidhen.
15
NENI 24
Sekretaria dhe relatort
1. Gjykata ka nj sekretari, funksionet dhe rregullat e s cils
prcaktohen n rregulloren e Gjykats.
2. Kur trupi gjykues prbhet nga nj gjyqtar, Gjykata
asistohet nga relatort q funksionojn nn autoritetin e kryetarit
t Gjykats. Ata jan pjes e sekretaris s Gjykats.
NENI 25
Gjykata me prbrje t plot
Gjykata Plenare:
a. zgjedh kryetarin e saj dhe nj ose dy nnkryetar pr
nj periudh prej tre vjetsh; ata mund t rizgjidhen;
b. krijon Dhomat, pr nj afat t caktuar;
c. zgjedh Kryetart e Dhomave t Gjykats, t cilt mund
t rizgjidhen;
d. miraton rregulloren e Gjykats;
e. zgjedh Sekretarin e Gjykats dhe nj ose m shum
Nnsekretar;
NENI 26
Trupi gjykues me nj gjyqtar, komitetet, Dhomat dhe
Dhoma e Madhe
1. Gjykata i shqyrton shtjet e sjella para saj n nj trup
gjykues t prbr nga nj gjyqtar, n komitete me tre gjyqtar,
n Dhoma me shtat gjyqtar dhe n Dhomn e Madhe me
shtatmbdhjet gjyqtar. Dhomat e Gjykats formojn komitete
pr nj periudh t caktuar kohe.
2. Me krkes t Gjykats plenare, Komiteti i Ministrave, me
vendim t njzshm dhe pr nj periudh t caktuar kohe,
mund ta ul n pes numrin e gjyqtarve n Dhoma.
3. Trupi gjykues i prbr me nj gjyqtar nuk shqyrton asnj
krkes kundr Pals s Lart Kontraktuese n emr t s cils ai
sht zgjedhur.
4. Gjyqtari q sht zgjedhur n emr t Pals s Lart
Kontraktuese t interesuar merr pjes si antar i Dhoms ose i
Dhoms s Madhe kryesisht (ex officio). Nse nuk ka t zgjedhur
ose nse gjyqtari nuk sht n gjendje t marr pjes, n
cilsin e gjyqtarit merr pjes nj person i zgjedhur nga kryetari
i Gjykats nga nj list e dhn paraprakisht nga ajo Pal.
5. Dhoma e Madhe ka n prbrje t saj edhe kryetarin e
Gjykats, zvendskryetart, kryetart e Dhomave ose gjyqtar
t tjer t zgjedhur n pajtim me rregulloren e Gjykats. Nse
n Dhomn e Madhe vjen nj shtje n baz t nenit 43, n
Dhomn e Madhe nuk merr pjes asnj nga gjyqtart e Dhoms
q ka dhn vendimin, me prjashtim t kryetarit t Dhoms dhe
gjyqtarit q merrte pjes n emr t Pals s Lart Kontraktuese
t interesuar.
16
17
NENI 27
Kompetenca e trupit gjykues t prbr
nga nj gjyqtar
1. Trupi gjykues i prbr nga nj gjyqtar mund ta deklaroj
t papranueshm ose t regjistroj nj krkes t br n baz
t nenit 34, nse nj vendim i till mund t merret pa shqyrtim t
mtejshm.
2. Vendimi sht i forms s prer.
3. Nse trupi gjykues i prbr nga nj gjyqtar nuk e deklaron
nj krkes t papranueshme ose nuk e heq at nga lista, ia
paraqet krkesn nj komiteti ose nj Dhome pr shqyrtim t
mtejshm.
NENI 29
Vendimet e Dhomave mbi pranueshmrin dhe
themelin
1. Nse nuk merret asnj vendim n baz t nenit 27 ose 28,
Dhoma vendos n lidhje me pranueshmrin dhe themelin e
krkesave individuale t bra n baz t nenit 34. Vendimi mbi
pranueshmrin mund t merret veas.
NENI 28
Kompetenca e komiteteve
NENI 30
18
NENI 31
Kompetencat e Dhoms s Madhe
Dhoma e Madhe:
a. vendos mbi krkesat e paraqitura sipas nenit 33 ose
nenit34 kur nj Dhom ka hequr dor nga juridiksioni
19
NENI 32
Juridiksioni i Gjykats
1. Juridiksioni i Gjykats shtrihet pr t gjitha shtjet n lidhje
me interpretimin dhe zbatimin e Konvents dhe t protokolleve
q i referohen asaj sikurse parashikohet n nenet 33, 34, 46
dhe 47.
2. Gjykata vendos vet n rast t mosmarrveshjeve n lidhje
me juridiksionin e saj.
NENI 33
shtjet ndrshtetrore
do Pal e Lart Kontraktuese mund ti referoj Gjykats
do shkelje t pretenduar t dispozitave t Konvents dhe t
protokolleve t saj nga nj Pal tjetr e Lart Kontraktuese.
NENI 34
Krkesat individuale
Gjykata mund t marr krkesat nga do person, organizat
joqeveritare ose grup individsh q pretendojn t jen viktima
t nj shkeljeje nga nj prej Palve t Larta Kontraktuese t t
drejtave t parashtruara n Konvent ose n protokollet e saj.
Palt e Larta Kontraktuese zotohen t mos pengojn n ndonj
mnyr ushtrimin efektiv t ksaj t drejte.
20
NENI 35
Kushtet e pranueshmris
1. Gjykata mund t trajtoj shtjen vetm pasi t jen
shteruar t gjitha mjetet e brendshme ligjore sipas rregullave
prgjithsisht t pranuara t t drejts ndrkombtare dhe
brenda nj periudhe prej gjasht muajsh nga data n t ciln
sht marr vendimi i forms s prer.
2. Gjykata nuk merr n shqyrtim asnj krkes individuale t
paraqitur sipas nenit 34, kur:
a. sht anonime; ose
b. sht n thelb e njjt me nj shtje t shqyrtuar
m par nga Gjykata ose q i sht nnshtruar nj
procedure tjetr pr zgjidhje ose hetim ndrkombtar
dhe nuk prmban fakte t reja prkatse.
3. Gjykata deklaron do krkes individuale t br n baz
t nenit 34 t papranueshme, kur mendon se:
a. krkesa sht e papajtueshme me dispozitat e Konvents
ose protokollet e saj, haptazi e paarsyetuar ose prbn
abuzim t s drejts pr krkes individuale; ose
b. krkuesi nuk ka psuar ndonj dm t konsiderueshm,
prve kur respektimi i t drejtave t njeriut sipas
prcaktimit t Konvents dhe protokolleve t saj krkon
shqyrtimin e krkess n lidhje me themelin, me kusht
q t mos rrzoj asnj shtje pr kt shkak nse nuk
sht shqyrtuar si duhet nga nj gjykat kombtare.
4. Gjykata rrzon do krkes q e konsideron t
papranueshme n zbatim t ktij neni. Ajo mund ta bj kt n
do faz t procedimit.
21
NENI 36
NENI 38
Shqyrtimi i shtjes
NENI 37
regjistrimi i krkesave
1. N do faz t procedimit, Gjykata mund t vendos t
regjistroj nj krkes, kur rrethanat ojn n prfundimin se:
a. krkuesi nuk ka ndrmend ta vazhdoj shtjen; ose
b. shtja sht zgjidhur; ose
c. pr do arsye tjetr q, sipas Gjykats, nuk justifikon
vazhdimin e shqyrtimit t krkess.
Megjithat, Gjykata vazhdon shqyrtimin e krkess kur kt
e krkon respektimi i t drejtave t njeriut t garantuara nga
Konventa dhe protokollet e saj.
2. Gjykata mund t vendos rifutjen e nj krkese n listn e
shtjeve kur konsideron se rrethanat e justifikojn kt.
22
NENI 39
Zgjidhjet me pajtim
1. N do faz t gjykimit, Gjykata mund t vihet n
dispozicion t palve t interesuara, me qllim q t arrihet nj
zgjidhje me pajtim pr shtjen mbi bazn e respektimit t t
drejtave t njeriut sipas prcaktimit n Konvent dhe protokollet
e saj.
2. Gjykimi i zhvilluar sipas paragrafit 1 sht konfidencial.
3. Nse arrihet nj zgjidhje me pajtim, Gjykata e regjistron
shtjen nga lista nprmjet nj vendimi q kufizohet n nj
prmbledhje t shkurtr t themelit t shtjes dhe zgjidhjes s
arritur.
4. Vendimi i prcillet Komitetit t Ministrave, i cili mbikqyr
zbatimin e kushteve t zgjidhjes me pajtim sipas prcaktimit n
vendim.
NENI 40
Seancat publike dhe e drejta pr tu njohur me
dokumentet
1. Seancat jan publike, prve rasteve kur Gjykata n
rrethana prjashtimore vendos ndryshe.
2. Dokumentet e dorzuara n sekretari jan t hapura pr
publikun, prve rasteve kur Kryetari i Gjykats vendos ndryshe.
23
NENI 41
Shprblimi i drejt
Kur Gjykata konstaton se ka pasur nj shkelje t Konvents ose
t protokolleve t saj dhe, nse e drejta e brendshme e Pals s
Lart Kontraktuese lejon t bhet vetm nj ndreqje e pjesshme,
Gjykata, kur sht e nevojshme, i akordon shprblim t drejt
pals s dmtuar.
NENI 42
Vendimet e Dhomave
Vendimet e Dhomave bhen prfundimtare sipas dispozitave t
nenit 44, paragrafi 2.
NENI 43
Kalimi i shtjes n favor t Dhoms s Madhe
1. Brenda nj afati prej tre muajsh nga data e vendimit t nj
Dhome, do pal n shtje, n raste prjashtimore, mund t
krkoj kalimin e saj n favor t Dhoms s Madhe.
2. Krkesa pranohet nga nj kolegj prej pes gjyqtarsh t
Dhoms s Madhe, n qoft se shtja ngre nj problem serioz
q ka t bj me interpretimin ose zbatimin e Konvents ose
t protokolleve t saj, ose nj shtje serioze t nj rndsie t
prgjithshme.
3. Kur kolegji e pranon krkesn, Dhoma e Madhe shprehet
pr shtjen me vendim.
NENI 44
Vendimet prfundimtare
1. Vendimi i Dhoms s Madhe sht prfundimtar;
NENI 45
Arsyetimi i vendimeve
1. Vendimet prfundimtare, si dhe ato q deklarojn
pranueshmrin ose papranueshmrin e krkesave, arsyetohen.
2. N qoft se vendimi nuk shpreh trsisht ose pjesrisht
mendimin e njzshm t gjyqtarve, do gjyqtar ka t drejt t
jap nj mendim t veant.
NENI 46
Forca detyruese dhe ekzekutimi i vendimeve
1. Palt e Larta Kontraktuese marrin prsipr t respektojn
vendimin e forms s prer t Gjykats n do shtje ku ato
jan pal.
2. Vendimi i forms s prer i Gjykats i prcillet Komitetit t
Ministrave, i cili mbikqyr ekzekutimin e tij.
3. Nse Komiteti i Ministrave sht i mendimit se mbikqyrja e
ekzekutimit t nj vendimi t forms s prer pengohet nga nj
problem i interpretimit t vendimit, ai mund tia referoj shtjen
Gjykats pr tu shprehur me vendim pr shtjen e interpretimit.
Nj vendim i till krkon nj shumic prej dy t tretave t
prfaqsuesve q kan t drejt t marrin pjes n Komitetin e
Ministrave.
24
25
NENI 47
Mendimet kshillimore
1. Gjykata, me krkes t Komitetit t Ministrave, mund t
jap mendime kshillimore pr shtje ligjore q lidhen me
interpretimin e Konvents dhe t protokolleve t saj.
2. Mendime t tilla nuk trajtojn asnj shtje q lidhet me
prmbajtjen dhe shtrirjen e t drejtave dhe lirive t prcaktuara
n Titullin I t Konvents dhe n protokollet e saj, ose me ndonj
shtje tjetr t ciln Gjykata ose Komiteti i Ministrave mund t
shqyrtoj si pasoj e paraqitjes s ndonj krkese n pajtim me
Konventn.
3. Vendimi i Komitetit t Ministrave pr ti krkuar Gjykats
mendime kshillimore merret me votn e shumics s
prfaqsuesve q kan t drejt t marrin pjes n t.
26
NENI 48
Juridiksioni kshillimor i Gjykats
Gjykata vendos nse krkesa pr mendim kshillimor q
paraqitet nga Komiteti i Ministrave sht n kompetencn e saj,
si prcaktohet n nenin 47.
NENI 49
Arsyetimi i mendimeve kshillimore
1. Mendimet kshillimore t Gjykats arsyetohen.
2. N qoft se mendimi kshillimor nuk shpreh trsisht ose
pjesrisht mendimin e njzshm t gjyqtarve, do gjyqtar ka
t drejt t jap nj mendim t veant.
3. Mendimet kshillimore t Gjykats i komunikohen Komitetit
t Ministrave.
NENI 50
Shpenzimet pr Gjykatn
Shpenzimet pr Gjykatn mbulohen nga Kshilli i Evrops.
NENI 51
Privilegjet dhe imunitetet e gjyqtarve
Gjyqtart, gjat ushtrimit t funksioneve t tyre, gzojn
privilegjet dhe imunitetet e parashikuara n Nenin 40 t Statutit
t Kshillit t Evrops dhe n marrveshjet e lidhura n zbatim t
ktij neni.
27
TITULLI III
DISPOZITA T NDRYSHME
NENI 52
Hetimet e Sekretarit t Prgjithshm
do Pal e Lart Kontraktuese, me krkes t Sekretarit t
Prgjithshm t Kshillit t Evrops, jep shpjegim mbi mnyrn se
si e drejta e saj e brendshme siguron zbatimin efektiv t t gjitha
dispozitave t Konvents.
NENI 53
Mbrojtja e t drejtave ekzistuese t njeriut
Asnj nga dispozitat e ksaj Konvente nuk duhet t interpretohet
sikur kufizon ose cnon t drejtat e njeriut dhe lirit themelore
q mund t sigurohen nga legjislacioni i do Pale t Lart
Kontraktuese ose nga do marrveshje tjetr n t ciln kjo Pal
e Lart Kontraktuese sht pal.
NENI 54
Kompetencat e Komitetit t Ministrave
Asnj dispozit e ksaj Konvente nuk cnon kompetencat q
Statuti i Kshillit t Evrops i jep Komitetit t Ministrave.
NENI 55
Prjashtimi i mjeteve t tjera t zgjidhjes s
mosmarrveshjeve
Me prjashtim t ndonj marrveshjeje t veant, Palt e
Larta Kontraktuese heqin dor reciprokisht nga prfitimi prej
traktateve, konventave ose deklaratave n fuqi ndrmjet tyre,
pr t zgjidhur me an t ankimit, mosmarrveshjet q rrjedhin
28
NENI 56
Zbatimi territorial
1. do Shtet, n momentin e ratifikimit ose n do moment
tjetr t mvonshm, mund t deklaroj me njoftim drejtuar
Sekretarit t Prgjithshm t Kshillit t Evrops se kjo Konvent,
n baz t paragrafit 4 t ktij neni, do t zbatohet mbi t
gjitha territoret ose mbi secilin nga territoret pr marrdhniet
ndrkombtare t t cilave sht prgjegjs.
2. Konventa do t zbatohet pr territorin ose territoret e
caktuara n njoftim, tridhjet dit pas dats n t ciln Sekretari
i Prgjithshm i Kshillit t Evrops do t ket marr njoftim.
3. N territoret e lartprmendura, dispozitat e ksaj Konvente
do t zbatohen duke marr parasysh nevojat vendore.
4. do Shtet, i cili ka br nj deklarat n prputhje me
paragrafin e par t ktij neni, n do rast t mvonshm,
mund t deklaroj n emr t nj ose m shum territoreve
t prmendur n kt deklarat, se pranon kompetencn
e Gjykats pr shqyrtimin e krkesave t individve, t
organizatave joqeveritare ose t grupeve t individve t
parashikuara n nenin 34 t ksaj Konvente.
NENI 57
Rezervat
1. do Shtet, n momentin e nnshkrimit t ksaj Konvente
ose t dorzimit t instrumentit t tij t ratifikimit, mund t
formuloj ndonj rezerv n lidhje me nj dispozit t veant
t Konvents, n shkalln q nj ligj n fuqi n at koh n
territorin e tij nuk sht n prputhje me kt dispozit. Sipas
ktij neni, nuk lejohen rezervat me karakter t prgjithshm.
29
NENI 58
Denoncimi
1. Nj Pal e Lart Kontraktuese mund t denoncoj kt
Konvent, vetm pas kalimit t pes vjetve nga data e hyrjes
s Konvents n fuqi pr kt pal dhe me nj njoftim paraprak
prej gjasht muajsh drejtuar Sekretarit t Prgjithshm t Kshillit
t Evrops, i cili informon Palt e tjera t Larta Kontraktuese.
2. Ky denoncim nuk mund t ket si pasoj lirimin e Pals
s Lart Kontraktuese n fjal nga detyrimet e saj sipas ksaj
Konvente lidhur me do akt q, po t prbj shkelje t ktyre
detyrimeve, mund t jen kryer nga ajo prpara dats n t
ciln denoncimi hyn n fuqi.
3. do Pal e Lart Kontraktuese q pushon s qnuri Antare
e Kshillit t Evrops, pushon gjithashtu s qnuri Pal n kt
Konvent nn t njjtat kushte.
4. Konventa mund t denoncohet n prputhje me dispozitat e
paragrafve t mparshm prsa i prket do territori pr t cilin
ajo ka qen deklaruar t zbatohet n baz t nenit 56.
NENI 59
Nnshkrimi dhe ratifikimi
1. Kjo Konvent sht e hapur pr nnshkrimin e Antarve
t Kshillit t Evrops. Ajo duhet t ratifikohet. Ratifikimet
dorzohen pran Sekretarit t Prgjithshm t Kshillit t
Evrops.
2. Bashkimi Europian mund t aderoj n kt Konvent.
3. Kjo Konvent hyn n fuqi pas dorzimit t dhjet
instrumenteve t ratifikimit.
30
Protokoll shtes
i Konvents pr Mbrojtjen e t
Drejtave t Njeriut dhe t Lirive
Themelore
Paris, 20.III.1952
Qeverit nnshkruese, Antare t Kshillit t Evrops,
T vendosura q t marrin masa pr t siguruar zbatimin kolektiv
t disa t drejtave dhe lirive t tjera nga ato t prfshira n
Seksionin I t Konvents pr Mbrojtjen e t Drejtave t Njeriut
dhe t Lirive Themelore, t nnshkruar n Rom, m 4 nntor
1950 (n vijim e referuar si Konventa),
Kan rn dakord si m posht:
31
NENI 1
NENI 4
Mbrojtja e prons
Zbatimi territorial
NENI 2
E drejta pr arsim
Askujt nuk mund ti mohohet e drejta pr arsimim. Shteti, n
ushtrimin e funksioneve q merr prsipr n fushn e edukimit
dhe t arsimit, respekton t drejtn e prindrve pr t siguruar
kt edukim dhe arsim n prputhje me bindjet e tyre fetare dhe
filozofike.
NENI 3
E drejta pr zgjedhje t lira
Palt e Larta Kontraktuese marrin prsipr t organizojn n
intervale t arsyeshme kohore, zgjedhje t lira me votim t
fsheht, n kushte q sigurojn shprehjen e lir t mendimit t
popullit pr zgjedhjen e organit ligjvns.
32
NENI 5
Marrdhnia me Konventn
Palt e Larta Kontraktuese do ti konsiderojn nenet 1, 2, 3 dhe
4 t ktij Protokolli si nene shtes t Konvents dhe pr pasoj
do t zbatohen t gjitha dispozitat e Konvents.
NENI 6
Nnshkrimi dhe ratifikimi
Ky Protokoll do t jet i hapur pr nnshkrim pr antart e
Kshillit t Evrops, nnshkrues t Konvents; ai do t ratifikohet
njkohsisht me Konventn ose pas ratifikimit t saj. Ai do t
hyj n fuqi pas depozitimit t dhjet instrumenteve t ratifikimit.
33
Protokolli Nr. 4
i Konvents pr mbrojtjen e t
Drejtave t Njeriut dhe t Lirive
Themelore, i cili siguron disa t
drejta dhe liri t tjera nga ato q
prfshihen tashm n Konventn dhe
n Protokollin e par t Konvents
Strasburg, 16.IX.1963
Qeverit nnshkruese, Antare t Kshillit t Evrops,
NENI 1
Ndalimi i burgimit pr borxhe
Askujt nuk mund ti hiqet liria pr arsyen e thjesht, se nuk sht
n gjendje t prmbush nj detyrim kontraktor.
NENI 2
Liria e lvizjes
1. Kushdo q ndodhet n mnyr t ligjshme n territorin e nj
Shteti ka t drejt, brenda ktij territori, t lviz lirisht n t dhe
t zgjedh lirisht vendbanimin e tij.
2. do person sht i lir t largohet nga do vend, duke
prfshir t tijin.
3. Ushtrimi i ktyre t drejtave nuk mund t bhet objekt
i kufizimeve t tjera nga ato t parashikuara n ligj dhe t
domosdoshme n nj shoqri demokratike pr sigurimin
kombtar ose sigurin publike, ruajtjen e rendit publik,
parandalimin e veprave penale, mbrojtjen e shndetit apo t
moralit, ose mbrojtjen e t drejtave dhe t lirive t t tjerve.
4. T drejtat e parashtruara n paragrafin 1, n disa fusha t
caktuara, mund tu nnshtrohen disa kufizimeve t vendosura n
prputhje me ligjin dhe t justifikuara nga interesi publik n nj
shoqri demokratike.
34
35
NENI 3
Ndalimi i dbimit t shtetasve
1. Askush nuk mund t dbohet, me an t nj mase
individuale ose kolektive, nga territori i Shtetit, shtetas i t cilit ai
sht.
2. Askujt nuk mund ti hiqet e drejta pr t hyr n territorin e
Shtetit, shtetas i t cilit ai sht.
NENI 4
Ndalimi i dbimit kolektiv t t huajve
Dbimi kolektiv i t huajve sht i ndaluar.
NENI 5
Zbatimi territorial
1. do Pal e Lart Kontraktuese, n astin e nnshkrimit
ose t ratifikimit t ktij Protokolli ose n do ast tjetr t
mvonshm, mund ti komunikoj Sekretarit t Prgjithshm t
Kshillit t Evrops nj deklarat, ku prcakton masn n t
ciln ajo merr prsipr t zbatoj dispozitat e ktij Protokolli
n territoret e prmendura n deklaratn n fjal, marrdhniet
ndrkombtare t t cilave ajo siguron.
2. do Pal e Lart Kontraktuese q ka komunikuar nj
deklarat n baz t paragrafit t msiprm, her pas here,
mund t komunikoj nj deklarat t re q ndryshon termat
e do deklarate t mparshme ose q i jep fund zbatimit t
dispozitave t ktij Protokolli mbi nj territor fardo.
3. Nj deklarat e br n prputhje me kt nen do t
Konsiderohet t jet br n prputhje me paragrafin 1 t
Nenit56 t Konvents.
4. Territori i do Shteti pr t cilin gjen zbatim ky Protokoll, n
baz t ratifikimit ose t pranimit t tij nga Shteti n fjal dhe
36
NENI 6
Marrdhniet me Konventn
Palt e Larta Kontraktuese do ti konsiderojn nenet 1 deri 5 t
ktij Protokolli si Nene shtes t Konvents dhe pr pasoj t
gjitha dispozitat e Konvents do t zbatohen n lidhje me to.
NENI 7
Nnshkrimi dhe ratifikimi
1. Ky Protokoll u paraqitet pr nnshkrim antarve t
Kshillit t Evrops, nnshkrues t Konvents; ai do t ratifikohet
njkohsisht me Konventn ose pas ratifikimit t Konvents.
Ai do t hyj n fuqi pas depozitimit t dhjet instrumenteve
t ratifikimit. Pr do nnshkrues q do ta ratifikoj m von,
Protokolli do t hyj n fuqi n datn e depozitimit t instrumentit
t tij t ratifikimit.
2. Instrumentet e ratifikimit do t depozitohen pran Sekretarit
t Prgjithshm t Kshillit t Evrops, i cili do t informoj t
gjith Antart pr emrat e atyre q e kan ratifikuar.
37
Protokolli Nr.6
i Konvents pr mbrojtjen e t
Drejtave t Njeriut dhe t Lirive
Themelore n lidhje me heqjen e
dnimit me vdekje
Strasburg, 28.IV.1983
Shtetet Antare t Kshillit t Europs, nnshkruese t ktij
Protokolli t Konvents s Mbrojtjes s t Drejtave t Njeriut dhe
Lirive Themelore, t nnshkruar n Rom, m 4 nntor 1950 (n
vijim referuar si Konventa),
Duke marr parasysh se zhvillimet e ndodhura n shum shtete
antare t Kshillit t Evrops tregojn nj prirje t prgjithshme
n favor t heqjes s dnimit me vdekje,
Kan rn dakord si m posht:
NENI 1
Heqja e dnimit me vdekje
Dnimi me vdekje hiqet. Askush nuk mund t dnohet me nj
dnim t till, as t ekzekutohet.
NENI 2
Dnimi me vdekje n koh lufte
Nj shtet mund t parashikoj n legjislacionin e tij dnimin
me vdekje pr akte t kryera n koh lufte ose rreziku shum t
afrt t lufts; nj dnim i till do t zbatohet vetm n rastet e
parashikuara nga ky legjislacion dhe n prputhje me dispozitat
e tij. Ky shtet do ti komunikoj Sekretarit t Prgjithshm t
Kshillit t Evrops dispozitat prkatse t legjislacionit n fjal.
NENI 3
Ndalimi i derogimeve
Asnj derogim nuk lejohet n lidhje me dispozitat e ktij
Protokolli n baz t nenit 15 t Konvents.
NENI 4
Ndalimi i rezervave
Asnj rezerv nuk pranohet n lidhje me dispozitat e ktij
Protokolli n baz t nenit 57 t Konvents.
NENI 5
Zbatimi territorial
1. do shtet, n momentin e nnshkrimit ose t dorzimit t
instrumentit t tij t ratifikimit, pranimit ose miratimit, mund t
caktoj territorin ose territoret n lidhje me t cilt do t gjej
zbatim ky Protokoll.
38
39
NENI 6
Marrdhniet me Konventn
Shtetet Pal do ti konsiderojn nenet 1 deri 5 t ktij Protokolli
si nene shtes t Konvents dhe pr pasoj do t zbatohen t
gjitha dispozitat e Konvents.
NENI 7
Nnshkrimi dhe ratifikimi
Ky Protokoll sht i hapur pr nnshkrim nga Shtetet antare
t Kshillit t Evrops, nnshkruese t Konvents. Ai do ti
nnshtrohet ratifikimit, pranimit ose miratimit. Nj Shtet antar i
Kshillit t Evrops nuk mund ta ratifikoj, pranoj ose miratoj
kt Protokoll pa ratifikuar paraprakisht ose njkohsisht
Konventn. Instrumentet e ratifikimit, t pranimit ose t miratimit
do t depozitohen pran Sekretarit t Prgjithshm t Kshillit t
Evrops.
40
NENI 8
Hyrja n fuqi
1. Ky Protokoll do t hyj n fuqi ditn e par t muajit q
pason datn n t ciln pes Shtete antare t Kshillit t
Evrops do t ken shprehur plqimin e tyre pr tu lidhur me
Protokollin, sipas dispozitave t nenit 7.
2. Pr do Shtet antar q do t shpreh m von plqimin
e tij pr tu lidhur me Protokollin, ky do t hyj n fuqi ditn e
par t muajit q pason datn e depozitimit t instrumentit t
ratifikimit, pranimit ose miratimit.
NENI 9
Funksionet e depozitarit
Sekretari i Prgjithshm i Kshillit t Evrops do ti njoftoj
Shtetet antare t Kshillit:
a. pr do nnshkrim;
b. pr dorzimin e do instrumenti ratifikimi, pranimi ose
miratimi;
c. pr do dat t hyrjes n fuqi t ktij Protokolli sipas
neneve 5 dhe 8;
d. pr do akt, njoftim ose komunikim tjetr lidhur me kt
Protokoll.
N dshmi t ksaj, t nnshkruarit, t autorizuar rregullisht pr
kt qllim, nnshkruajn kt Protokoll.
Br n Strasburg, m 28 Prill 1983, n anglisht dhe frngjisht,
t dy tekstet jan njlloj autentik, n nj kopje t vetme, e
cila depozitohet n arkivat e Kshillit t Evrops. Sekretari i
Prgjithshm i Kshillit t Evrops i drgon kopje t njsuara me
origjinalin secilit Shtet antar t Kshillit t Europs.
41
Protokolli Nr. 7
i Konvents pr mbrojtjen e t
Drejtave t Njeriut dhe t Lirive
Themelore
Strasburg, 22.XI.1984
Shtetet Antare t Kshillit t Europs, nnshkruese t ktij
Protokolli,
T vendosura q t marrin masat e prshtatshme pr t siguruar
garancin kolektive t disa t drejtave dhe lirive nga Konventa
pr Mbrojtjen e t Drejtave t Njeriut dhe t Lirive Themelore, t
nnshkruar n Rom, m 4 nntor 1950 (n vijim e referuar si
Konventa)
Kan rn dakord si m posht:
NENI 1
Garancit procedurale n lidhje me dbimin
e t huajve
1. Nj i huaj me qndrim t rregullt n territorin e nj Shteti
nuk mund t dbohet, vese n zbatim t nj vendimi t marr
n prputhje me ligjin dhe duhet t ket mundsi:
a. t parashtroj arsyet kundr dbimit t tij,
b. t krkoj shqyrtimin e shtjes s tij, dhe
NENI 2
E drejta e apelit n shtjet penale
1. do person i shpallur fajtor pr nj vepr penale nga
nj gjykat ka t drejt t paraqes pr shqyrtim prpara nj
gjykate m t lart deklarimin e fajsis ose dnimin. Ushtrimi
i ksaj t drejte, duke prfshir shkaqet pr t cilat ajo mund t
ushtrohet, prcaktohet me ligj.
2. Nga kjo e drejt mund t ket prjashtime pr vepra t
lehta penale, si prcaktohen me ligj, ose kur i interesuari ka
qen gjykuar n shkall t par nga gjykata m e lart, ose
shpallur fajtor dhe dnuar n vijim t nj apeli kundr pafajsis
s tij.
NENI 3
Kompensimi pr dnimin e padrejt
Kur nj person sht dnuar pr nj vepr penale me vendim t
forms s prer dhe kur ky dnim sht anuluar m von, ose n
rast faljeje, pr shkak t nj fakti t ri ose t zbuluar rishtazi q
provon nj gabim gjyqsor, personi q ka psuar ndshkimin
pr arsye t ktij dnimi, zhdmtohet sipas ligjit ose praktiks n
fuqi n Shtetin n fjal, me prjashtim t rastit kur sht provuar
se moszbulimi n kohn e duhur i faktit t panjohur sht
shkaktuar trsisht ose pjesrisht prej personit n fjal.
42
43
NENI 4
E drejta pr t mos u gjykuar ose dnuar dy her
1. Askush nuk mund t ndiqet ose t dnohet penalisht
nga juridiksioni i t njjtit Shtet pr nj vepr pr t ciln ai
m par ka qen shpallur i pafajshm ose dnuar me nj
vendim gjyqsor t forms s prer, n prputhje me ligjin dhe
procedurn penale t atij Shteti.
2. Dispozitat e paragrafit t msiprm nuk pengojn rihapjen e
procesit, n prputhje me ligjin dhe procedurn penale t Shtetit
t interesuar, n rast se fakte t reja ose t zbuluara rishtazi, ose
nj mangsi themelore n procedimet e mparshme jan t nj
natyre t till q mund t cenojn vendimin e dhn.
3. Asnj derogim nuk lejohet pr kt nen n prputhje me
nenin15 t Konvents.
NENI 5
Barazia ndrmjet bashkshortve
Bashkshortt gzojn barazin e t drejtave dhe t
prgjegjsive me karakter civil midis tyre, si dhe n
marrdhniet me fmijt e tyre, n lidhje me martesn, gjat
martess dhe gjat zgjidhjes s saj. Ky nen nuk i pengon Shtetet
q t marrin masat e nevojshme n interes t fmijve.
NENI 6
Zbatimi territorial
1. do Shtet, n momentin e nnshkrimit ose t dorzimit t
instrumentit t tij t ratifikimit, t pranimit ose t miratimit, mund
t caktoj territorin ose territoret n t cilt do t gjej zbatim ky
Protokoll, duke prcaktuar masn n t ciln ai merr prsipr t
zbatoj dispozitat e ktij Protokolli n kt ose kto territore.
44
45
NENI 7
NENI 10
Marrdhnia me Konventn
Funksionet e depozitarit
NENI 8
Nnshkrimi dhe ratifikimi
Ky Protokoll sht i hapur pr nnshkrim pr Shtetet antare
t Kshillit t Evrops, nnshkruese t Konvents. Ai do ti
nnshtrohet ratifikimit, pranimit ose miratimit. Nj Shtet antar i
Kshillit t Evrops nuk mund ta ratifikoj, pranoj ose miratoj
kt Protokoll pa ratifikuar paraprakisht ose njkohsisht
Konventn. Instrumentet e ratifikimit, pranimit ose miratimit do
t depozitohen pran Sekretarit t Prgjithshm t Kshillit t
Evrops.
NENI 9
Hyrja n fuqi
46
47
Protokolli Nr.12
i Konvents pr mbrojtjen e t
Drejtave t Njeriut dhe t Lirive
Themelore
Rom, 4.XI.2000
Shtetet antare t Kshillit t Evrops, nnshkruese t ktij
protokolli,
Duke pasur parasysh parimin themelor, sipas t cilit t gjith
personat jan t barabart para ligjit dhe kan t drejt pr nj
mbrojtje t njjt nga ligji,
T vendosur pr t ndrmarr hapa t mtejshm pr t nxitur
barazin e t gjith personave nprmjet zbatimit kolektiv t nj
ndalimi t prgjithshm t diskriminimit n kuadrin e Konvents
pr Mbrojtjen e t Drejtave t Njeriut dhe t Lirive Themelore
t nnshkruar n Rom, m 4 nntor 1950 (n vijim referuar si
Konventa);
Duke ripohuar q parimi i mosdiskriminimit nuk i ndalon Shtetet
Pal t marrin masa me qllim q t nxisin nj barazi t plot
dhe efektive, me kusht q kto masa t ken nj justifikim t
arsyeshm dhe objektiv,
Kan rn dakord si m posht:
NENI 1
Ndalimi i prgjithshm i diskriminimit
1. Ky Protokoll do t hyj n fuqi ditn e par t muajit q
pason mbarimin e nj periudhe prej dy muajsh pas dats n
48
NENI 2
Zbatimi territorial
1. do Shtet, n momentin e nnshkrimit ose depozitimit
t instrumenteve t ratifikimit, pranimit ose miratimit, mund
t caktoj territorin ose territoret n t cilat ky Protokoll gjen
zbatim.
2. do Shtet, n do koh t mpasme, mund ta shtrij
zbatimin e ktij Protokolli n lidhje me do territor tjetr t
specifikuar n nj deklarat drejtuar Sekretarit t Prgjithshm t
Kshillit t Evrops,. N lidhje me kt territor, Protokolli hyn n
fuqi ditn e par t muajit q pason kalimin e nj periudhe prej
tre muajsh nga data e marrjes s njoftimit nga ana e Sekretarit
t Prgjithshm.
3. do deklarat e br n baz t dy paragrafve t
msiprm mund t trhiqet ose t ndryshohet, n lidhje me
do territor t caktuar n at deklarat, me an t nj njoftimi
drejtuar Sekretarit t Prgjithshm t Kshillit t Evrops.
Trheqja ose ndryshimi hyn n fuqi ditn e par t muajit q
pason mbarimin e nj periudhe prej tre muajsh pas dats s
marrjes s njoftimit nga Sekretari i Prgjithshm.
4. Nj deklarat e br n prputhje me kt nen do t
konsiderohet e br n prputhje me paragrafin 1 t nenit 56 t
Konvents.
5. do Shtet q ka br deklarat sipas paragrafit 1 ose 2 t
ktij neni, n do koh t mpasme, mund t deklaroj n lidhje
me nj ose m shum territore t parashikuara n kt deklarat,
49
NENI 3
Marrdhnia me Konventn
Shtetet Pal do ti konsiderojn dispozitat e neneve 1 dhe 2 t
ktij Protokolli si nene shtes t Konvents dhe, pr pasoj do t
zbatohen t gjitha dispozitat e Konvents.
NENI 4
Nnshkrimi dhe ratifikimi
Ky Protokoll sht i hapur pr nnshkrim nga Shtetet antare t
Kshillit t Evrops, nnshkruese t Konvents. Ai i nnshtrohet
ratifikimit, pranimit ose miratimit. Nj Shtet antar i Kshillit
t Evrops nuk mund ta ratifikoj, pranoj ose miratoj
kt Protokoll pa ratifikuar paraprakisht ose njkohsisht
Konventn. Instrumentet e ratifikimit, pranimit ose miratimit do
t depozitohen pran Sekretarit t Prgjithshm t Kshillit t
Evrops.
NENI 5
NENI 6
Funksionet e depozitarit
Sekretari i Prgjithshm i Kshillit t Evrops njofton t gjith
Shtetet antare t Kshillit t Evrops:
a. pr do nnshkrim;
b. pr depozitimin e do instrumenti ratifikimi, pranimi ose
miratimi;
c. pr do dat t hyrjes n fuqi t ktij Protokolli n
prputhje me nenet 2 dhe 5;
d. pr do akt, njoftim ose deklarat tjetr q ka lidhje me
kt Protokoll.
N dshmi t ksaj, t nnshkruarit, t autorizuar rregullisht pr
kt qllim, kan nnshkruar kt Protokoll.
Br n Rom, m 4 nntor 2000, n anglisht dhe frngjisht,
t dy tekstet jan njlloj autentik, n nj kopje t vetme, e
cila depozitohet n arkivat e Kshillit t Evrops. Sekretari i
Prgjithshm i Kshillit t Evrops i drgon kopje t njsuara me
origjinalin secilit Shtet Antar t Kshillit t Europs.
Hyrja n fuqi
1. Ky Protokoll do t hyj n fuqi ditn e par t muajit q
pason mbarimin e nj periudhe prej tre muajsh pas dats n
t ciln dhjet Shtete antare t Kshillit t Evrops do t ken
shprehur plqimin e tyre pr tu lidhur me Protokollin, sipas
dispozitave t nenit 4.
2. Pr do Shtet antar q do t shpreh m von plqimin e
tij pr tu lidhur me kt Protokoll, ky do t hyj n fuqi ditn e
par t muajit q pason mbarimin e nj periudhe prej tre muajsh
50
51
Protokolli Nr.13
NENI 1
Heqja e dnimit me vdekje
i Konvents pr mbrojtjen e t
Drejtave t Njeriut dhe Lirive
Themelore n lidhje me heqjen e
dnimit me vdekje n do rrethan
Vilinius, 3.V. 2002
Shtetet antare t Kshillit t Evrops, nnshkruese t ktij
protokolli,
T bindur se e drejta e dokujt pr jetn sht nj vler
themelore n nj shoqri demokratike dhe se shfuqizimi i dnimit
me vdekje sht thelbsor pr mbrojtjen e ksaj t drejte dhe
pr njohjen e plot t dinjitetit q i prket t gjitha qenieve
njerzore;
Duke dshiruar q t prforcojn mbrojtjen e s drejts s jets
t garantuar nga Konventa pr Mbrojtjen e t Drejtave t Njeriut
dhe t Lirive Themelore t nnshkruar n Rom, m 4 nntor
1950 (tani e tutje e quajtur Konventa);
Duke vn re se Protokolli Nr. 6 i Konvents, n lidhje me
Heqjen e Dnimit me Vdekje, i nnshkruar n Strasburg, m 28
prill 1983, nuk e prjashton dnimin me vdekje n lidhje me
akte t kryera n koh lufte ose rreziku shum t afrt t lufts;
T vendosur pr t ndrmarr nj hap prfundimtar me qllim
shfuqizimin e dnimit me vdekje n do rrethan,
Kan rn dakord pr sa vijon:
52
NENI 2
Ndalimi i derogimeve
Asnj derogim nuk lejohet n lidhje me dispozitat e ktij
Protokolli, n baz t nenit 15 t Konvents.
NENI 3
Ndalimi i rezervave
Asnj rezerv nuk pranohet n lidhje me dispozitat e ktij
Protokolli n baz t nenit 57 t Konvents.
NENI 4
Zbatimi territorial
1. do shtet, n astin e nnshkrimit ose t depozitimit t
instrumentit t tij t ratifikimit, t pranimit ose t miratimit, mund
t caktoj territorin ose territoret n lidhje me t cilt do t gjej
zbatim ky Protokoll.
2. do shtet, n do koh t mvonshme, mund ta shtrij
zbatimin e ktij Protokolli n lidhje me do territor tjetr t
prcaktuar n nj deklarate t drejtuar Sekretarit t Prgjithshm
t Kshillit t Evrops. N lidhje me kt territor, Protokolli hyn
n fuqi ditn e par t muajit q pason kalimin e nj periudhe
prej tre muajsh nga data e marrjes s njoftimit nga ana e
Sekretarit t Prgjithshm.
53
NENI 5
Marrdhniet me Konventn
Shtetet Pal do ti konsiderojn nenet 1 deri 4 t ktij Protokolli si
nene shtes t Konvents dhe, pr pasoj, t gjitha dispozitat e
Konvents do t zbatohen n lidhje me to.
NENI 6
Nnshkrimi dhe ratifikimi
Ky Protokoll u paraqitet pr nnshkrim Shteteve antare t
Kshillit t Evrops, nnshkruese t Konvents. Ai i nnshtrohet
ratifikimit, pranimit ose miratimit. Nj Shtet antar i Kshillit t
Evrops nuk mund ta ratifikoj, ta pranoj ose ta miratoj kt
Protokoll pa ratifikuar paraprakisht ose njkohsisht Konventn.
Instrumentet e ratifikimit, t pranimit ose t miratimit, do t
depozitohen pran Sekretarit t Prgjithshm t Kshillit t
Evrops.
NENI 7
NENI 8
Funksionet e depozitarit
Sekretari i Prgjithshm i Kshillit t Evrops njofton t gjith
Shtetet antar t Kshillit t Evrops:
a. pr do nnshkrim;
b. pr depozitimin e do instrumenti ratifikimi, pranimi ose
miratimi;
c. pr do dat t hyrjes n fuqi t ktij Protokolli n
prputhje me nenet 4 dhe 7;
d. pr do akt, njoftim ose deklarat tjetr q ka lidhje me
kt Protokoll.
N dshmi t ksaj, t nnshkruarit, rregullisht t autorizuar pr
kt qllim, e nnshkruan kt Protokoll.
Br n Vilnius, m 3 maj 2002, n frngjisht dhe anglisht,
t dy tekstet jan njlloj autentik, n nj kopje t vetme, e
cila depozitohet n arkivat e Kshillit t Evrops. Sekretari i
Prgjithshm i Kshillit t Evrops i drgon kopje t njsuara me
origjinalin secilit Shtet antar t Kshillit t Evrops.
Hyrja n fuqi
1. Ky Protokoll do t hyj n fuqi ditn e par t muajit q
pason mbarimin e nj periudhe prej tre muajsh pas dats n
t ciln dhjet Shtete antare t Kshillit t Evrops do t ken
shprehur plqimin e tyre pr t qen t detyruar nga Protokolli,
sipas dispozitave t nenit 6.
54
55
SQI
www.echr.coe.int
Konventa
Evropiane
pr t Drejtat
e Njeriut