Naim Frashri lindi m 25 maj 1846 n Frashr t Prmetit dhe vdiq m 20 tetor 1900 n lagjen

Erenqoj t Stambollit, ku edhe u varros. Rridhte nga dega e Dakollarve ose e Dulellarve
e Familjes Frashri. Eshtrat e tij jan sjell n Shqipri n vitin 1937. [1]Ishte poeti m i madh
i rilindjes kombtare shqiptare, atdhetar, mendimtar dhe veprimtar i shquar i arsimit e i kulturs
shqiptare.
Prmbajtja
[fshih]

1 Jeta

2 Krijimtaria

3 Tituj t veprave

4 Mirnjohje

4.1 Ndrkombtare

5 Shiko edhe kt

6 Burimi i t dhnave

Jeta
N vendlindje bri msimet fillore dhe nisi t msonte persishten pran teqes bektashiane.
M 1865 familja u shprngul n Janin, ku bashk me vllan m t vogl Samiun, mbaroi
gjimnazin grek "Zosimea" (1869).
Me von punoi pak muaj n Stamboll, si npuns i vogl n zyrn e shtypit (1870), po iu shfaq
tuberkulozi dhe u kthye n vendlindje pr klim t mir. N fillim ishte npuns t dhjetash
n Berat e m pas i dogans n Sarand (1872-1877). N kt periudh Naim Frashri bri prova t
vjershrimit shqip, nn ndikimin e bejtexhinjve e u dha pas vjershrimit persisht, me sukses, duke
botuar m von edhe nj prmbledhje lirikash Tejhyjylat (ndrrimet, 1885). Nn ndikimin e
ngjarjeve historike, sidomos t Lidhjes Shqiptare t Prizrenit, njri nga udhheqsit e s cils
ishte Abdyli, vllai i tij m i madh, dhe t veprimtaris kulturore patriotike t Shoqris s Stambollit,
n krye t s cils ishte Samiu, Naim Frashri braktisi vjershrimin persisht dhe iu kushtua letrsis
shqiptare. Poema e tij e par e re ishte Shqipria (1880, botuar m 1897), q entuziazmoi patriott
shqiptar. N Stamboll Naim Frashri ka qen ndr botuesit kryesor t revists "Drita", m pas
"Dituria" (1884-1885), ku u botuan shum vjersha t tij, proza e vargje pr shkollat e para shqipe q

do t hapeshin, disa shqiprime t shkrimtarit. Ai shrbente si antar i Komisionit t Botimeve pran

Ministris s Arsimit, m pas si kryetar.

Krijimtaria
M 1886 Naim Frashri botoi poemn e tij t famshme Bagti e Bujqsi, at greqisht Dshira e
vrtet e shqiptarve (O alithis pothos ton Alvanon) dhe katr libra pr shkollat: "Vjersha pr
msonjtoret e para", "E kndimit t unavet kndonjtoreja", (n dy vllime, me poezi, lexime t
ndryshme, njohuri t para shkencore humanitare), si dhe nj "Histori t prgjithshme". M 1888 vijoi
me "Diturit" (ribotuar m 1895 me titullin "Gjithsia", - shkenca t natyrs). M 1890 doli
prmbledhja e lirikave Lulet e vers, pastaj "Msimet" (proza patriotike dhe t moralit) dhe Fjala
flutarake (vjersha) m 1894, s fundi m 1898 poema e madhe epike Historia e Sknderbeut dhe
poema fetare Qerbelaja etj.

Busti n Tiran

200-Lekshi i vitit 1997 me figurn e Naim Frashrit

200-Lekshi nga ana e pasme.

Naim Frashri u shqua pr lirikn e tij patriotike me tem aktuale (vjershat "Gjuha shqipe", "Kors"
1887, etj.), u kndoi me pasion t rrall mallit dhe bukurive t atdheut ("Bagti e bujqsia") dhe bri
thirrje t fuqishme pr lirimin e tij (krijime t ndryshme, "Dshira e vrtet e shqiptarve"), si dhe

pr begatimin e vendit dhe nj t ardhme demokratike t tij. Ai i kndoi natyrs, dashuris (poema
"Bukuria", nj ndr kryesoret e tij, 1890), miqsis, jets intime (me brengn pr t afrmit q bori).
Poema "Historia e Sknderbeut"qe nj kurorzim i veprs s tij, "testamenti i tij politik e poetik", me
grishje t hapta pr lirim nga Turqia sht shkruar sipas tradits s madhe barletiane. N poemat
epike ai u ndikua nga historit e vjershruara t Lindjes dhe nga bejtexhinjt frashriot, po duke iu
kundrvn ktyre me shqipen e kulluar apo me shkarkirnin e dogms fetare (n "Qerbelaja" dhe n
veprat e tjera, q i hartoi pr afrimin e elementit besimtar n lvizjen kombtare).
Naim Frashri u shqua edhe pr poezin meditative, nisi n shqipet poezin filozofike (vjersha
"Perndia" 1890). Shkroi dhe proza pr t vegjlit dhe bri disa prshtatje mjeshtrore fabulash t La
Fontenit. Botkuptimi i Naimit ishte n thelb panteist e idealist. Me admirimin e madh q kishte pr
racionalizimin e Dekartit dhe si pasues i shquar i iluministve francez Volter, Ruso, etj., me besimin
e plot n shkencat dhe n rolin e tyre revolucionar n shoqri (pranimi i teoris Kant-Laplas dhe i
darvinizmit, q i propagandoi me guxim t madh pr kohn), me demokratizimin e tij dhe
antimonarkizmin, besimin n aftsit e pashtershme t popullit t vet pr t qndruar, pr t'u liruar,
pr t vajtur prpara me hov, Naim Frashri u b nj veprimtar revolucionar n tr fushat, si
shkrimtar, njeri i mendimit, njeri politik. E gjith veprimtaria e tij letrare dhe kulturore ishte e lidhur
ngusht me lirimin dhe prparimin e vendit, me lirimin shpirtror dhe ndriimin e masave t
popullit. Ai kishte besim t plot n aftsin e mendjes pr t njohur realitetin e pr t vn n
shrbim t njeriut njohjen e ligjeve t bots. Krkonte arsimim pr t gjith, emancipimin e gruas,
qeverisjen demokratike, t vendit (nj "demokraci prej pleqet", pra t nj ngjyre shqiptare), ngrinte
lart vetit e karakterit t shqiptarve (besn, trimrin, bujarin), traditat kombtare q nga lashtsia
pelazgjike. Bnte thirrje pr miqsi me fqinjt n kushtet e respektit reciprok, shpallte dashurin n
gjith popujt e racat, ngrihej me forc kundr Megali Ides e pansllavizmit, duke admiruar vetit dhe
kulturn e popujve t tjer (poezin prparimtare lindore, at greke, latine, rilindjen evropiane,
romantizmin evropian, prej t cilave dhe u ndikua).
Naim Frashri luajti, prkrah Samiut e pas Kristoforidhit, nj rol themelor pr shqipen e re letrare, t
ciln e shkroi me nj pasuri t veant fjalori e sidomos frazeologjike, duke u mbshtetur kryesisht
n gjuhn e popullit, e shkroi t pastr dhe bri nj pun t dukshme pr pasurimin e saj, duke e
ngritur at n lartsin e nj gjuhe arti t zhvilluar dhe kulture.
Ndikimi i Naim Frashri, me gjallje t shkrimtarit dhe pas vdekjes, jo vetm te shkrimtart shqiptar
t kohs, por edhe t periudhs s mvonshme, ishte i madh. Pas lirimit u vun n pah dhe u
muan gjersisht meritat dhe vlerat e puns dhe t krijimtaris s tij, prmes studimesh t
ndryshme. Ribotimet e veprave t tij jan t shumta; prve tyre jan br edhe disa botime kritike
shkencore t veprave t Naimit. Emrin e Naim Frashrit e mbajn shkolla dhe institucione t
ndryshme. Pr merita kulturore n Shqiprin jepet urdhri q mban emrin e poetit kombtar.