You are on page 1of 80

VENTASIS RATAS

SENOJO IR NAUJOJO STATYMO arba TESTAMENTO


su Vulgatos tekstu
Vert ir komentori pridjo
Kauno Arkivyskupas-Metropolitas Juozapas Skvireckas
TURINYS

Senojo
Testameto
knygos:

Naujojo
Testamento
knygos:

PIRMOJI
GROMATA
KORINTIEIUS

Pradios

Mato

Ijimo

Morkaus

1 perskyrimas

Kunig

Luko

2 perskyrimas

Skaitli

Jono

3 perskyrimas

Atkartoto statymo

Apatal darbai

4 perskyrimas

Jozus

Rymieiams

5 perskyrimas

Teisj

1 Korintieiams

6 perskyrimas

Rutos

2 Korintieiams

7 perskyrimas

1 Samulio
1 Karali *
2 Samulio
2 Karali *
1 Karali
3 Karali *
2 Karali
4 Karali *
1 Kronik

Galatams

8 perskyrimas

Efezieiams

9 perskyrimas

Pilypieiams

10 perskyrimas

Kolosieiams

11 perskyrimas

1 Tesalonikieiams

12 perskyrimas

2 Tesalonikieiams

13 perskyrimas

1 Timotiejui

14 perskyrimas

2 Timotiejui

15 perskyrimas

Titui

16 perskyrimas

2 Kronik
Ezdro
Neemijo
Tobijo
Juditos
Esteros
1 Makabiej
2 Makabiej
Jobo
Psalmi
Patarli
Pamokslininkas
Giesmi giesm

vedimas

Filemonui
ydams
Jokubo
1 Petro
2 Petro
1 Jono
2 Jono
3 Jono
Judo
Apreikimas

Iminties
Ekleziastikas
Izaijo
Jeremijo
Raudos
Baruko
Ezekilio
Danilio
Ozjo
Jolio
Amoso
Abdijo
Jonos
Mikjo
Naumo
Abakuko
Sofonijo
Agjo
Zakarijo
Malakijo

* Taip ios knygos vadinamos


1921 met leidime

`i`i`iiv
v**  `
/iiVi]\
ViVV

:3;7943 2;97/=/

#$&'#%)#",#*(
t G98; ?5D %
,)
EgjaflYk Zmng nqjaYmkamgbm
C hY_gfa aj' \YjZmg\Yegk lYjh b
ea]klm hjgnaf[abgk';[`YbY nY\afY( 6 Yha] \n]bmk e]lmk' \Ym_qZ Yln](
egk) AjYaYak jeYak hYhmglYk' \ hja] EjaklYmk hYafaeg' gaYl(
lmjlaf_Yk a hajcdqklk' Yh_qn]flYk n]jklb kmlYak na]f a \a\dYm(
\Ym_qZk egfa' lYjh cmja f]( C ab Yfg dYacgcjacagfac \jYm(
eYY Zmng aj q\'baklYahg_a_Yj( _ab' f]n]ar\aflcdalak'cmjaYk\Y(
kmk Zmng k]fgZb] kYng\gjacm a( a j hYkadac f]lacafaYak q\Ya)
lnajcaem) JgnadYk EgjaflYf Ylbg 5 -) EY\Y ;hYlYdYk _Ydgh ac](
haje cYjl 0- e) a GYc]\gfabgk' C daYng a Egjaflg' bg cjacagfaek'
cYe] ad_afmk f]Z]_Ydbg hYkaaacla f]dYZYa ad_Yaljmcmk' cadg_YfY\Ym_
\d]a cadmkag hja] b h]jk]cagbaeg' nYaja hYngb6 f]k f] lac kmajg
aj Yhka_qn]fk na]fgb]aLqegEg( na]fqZ' fYmbYlacaYekZ]kanYa\abYfl
jaflYf Ylc]daYnmkagb] q\ ]aeq( 5 Yha] egcqlgbmk aj fmgbaeYfl kYm
fgb]' ;cnadag aj Jjak[adk' hjY\bg nYj\mk' Z]l\Yjcjacagfak' _qn]f(
kmZYlgeak kqfY_g_gb] kc]dZla q( W \Yjfa \gjacYa kmcdq\mkaYe] ea]k(
\Yek ?nYf_]dab' calYk \a]fYk hY(  l]' f]egcbg hYlk an]f_la hY_g(
nk\YafYk jYfc \YjZma aj lYah 5 fac) q\ aj mcajkla c]danaka]ek
h]dfq\YeYk kYm mdYacae) <]lq( 6 h]aclafa]ek hYka]d_aeYek) JgnadYk
\ \Ym_meY bg YhkYcgbYeg egc( C Yha] nak lYa hYlqjk' g lYahg_a m(
 cdYmklYk hYa Egjafla]a h]j b
kdg f]fgjbg hjaaela' lg\d ;hYlY(
dYk' Ylkakcqjk fmg l ca]lYaj\a'  hYkamflafamk Yha] nYajaYk cjacag(
aj hYkada]cYfl km bmgea lac cYacm( C fa)cg egckdg \YdakhYjYba]eka(
ja]ek' cj]ahkakm>a]ngg\amhja] l _jgeYl' jg\q\YeYk fYmbYla(

Turinys

; =

@ B ;F D ;8

caYek' cYk j]acaY hYk bmgk hYlYa(


kqla' aj YlkYcq\YeYk  cdYmkaemk)
.) AjgeYlgb] _YdaeY Ylkcajla'hg
ljmehgk Yf_gk $,' ,~4%' \na \Y(
da' a cmja hajegbgb] $,' ,+~1'
-+% ;hYlYdYk h]acaY Egjafla]amk
m b hYka\Ydafaemk  kcqjamk' m
f]kakYm_gbae fmka\bda \jYm_qk(
lk' m ZqdYk hYk hY_gfa l]akbmk
\YjgeYk' m hYd]aklmnqkl6 Yfljg(
bgb] _a $2' ,~,0' 01% hdYaYa a(
YacafY hY\mglmk kYm cdYmkaemk
Yha] egl]jqkl aj e]j_qkl' Yha]
klYZYekhYYmcglmknYd_amk' Yha]m(
kadYacqe j]da_abafamgk] kmkajafca(
emgk]' Yha] n]flgkagk >nYkagk\g(
nYfYk aj Yha] fmeajmkab hjakac(
dae' AjgeYlgk mZYa_gb] $,1',~
-/% qjY cYdZYeY Yha] e]rdaYnYk
D]jmrYdkZ]lmjaYek' Yha] n]acn)
Jgnadg Ylbae EgjaflYf' Yha]#Na(
egla]b' aj _Ydgh hja\la qjY hY(
kn]acafaeYa aj YhYlYdacYk hYdYa(
eafaeYk)
/) Nj]agkagk YhYlYdacgk c]dag(
f)k dYacm' ZYa_aYflak 00 e]lYek)

6; E C &

0)&

n) JgnadYk Ylnqcg ?^]rYf aj aY


hYkadacg h]j \n]bmk e]lmk aj c]dak
ef]kamk $;h\) ,3' -.6 ,4' 3) ,+%'
lYa_a'da_ 03 e) EY\YjYal_jg(
eYl a Egjafla]amk' ;hYlYdYk lm(
jbg \Yj meYfqehYkadacla ?^]r]
da_ M]ceafa' Z]l \d]a cadmkag km(
eaaeg Zmng hjan]jklYk hYkaYdafla
YfckaYmk aj' ac]daYnk GYc]\gfa(
bgf' n]fl bYm P]dqcYk Jadqhmgk])
C lg _a YacaYa hYkajg\g' cY\ alY
hajegba _jgeYlY a Egjafla]amk Zm(
ng ;hYlYdghYjYqlY \Yj hja]P](
dqcYk 03 e]l)
0)
Jajegba _jgeYlY  Egjafla](
amk bYm ZmngafgeY n) Ed]e]f(
kma Lqe)' cmjk bgk g\amk YacaYa
eafa aj dam\abY' cY\ b hYjYk n)
JgnadYk a >a]ng cnhaeg) NYahg(
a9a aj n) JgdqcYjhYk eafa lgk _jg(
eYlgk g\amk' cYahg n) Jgnadgg(
\amk) ;fljYe] aele]lqb] ba bYm
Zmng Lqeg ZYfqagk cYfgf] aj
lYfcaYaqjYn) ln' nYjlgbYeYcYa(
hg lacjYk Jgnadg n]acYdYk6 lg\d
bgk Yfd]flacmeYkqjYf]YZ]bglafYk)

yn) LYlYk' PC)

Turinys

}wO\UO2 5\b`OuOa W` R|Y]XW[Oa&


)& DS`aYe`W[Oa& ,JgnadYk'hY(
nY\aflYkakDrYmkEjaklYmk;b%Y(
lYdYk -.1, >a]ng nYda' ajMgkl](
fYk' Zjgdak' W >a]ng <YfqaYa
Egjafl]' -.Y#nkla]ka]ek Drmb]
Ejaklmb]' baWanY\afla]ka]ek n]f(
la]ek' km nakYak' cmja] YmcaYka
 nYj\ emkmPa]hYla]k' DrYmk
EjaklYmk' ca]cna]fgb] na]lgb]
bdl aj emkm) W GYdgf bmek aj
jYeqZ fmg>a]ng' emkm Nng'
aj fmg Pa]bbYla]k' DrYmk Eja(
klYmk
W AjYlaYk Y_g >]g e]g k]fa( 5 , ; nakmge]l \cgbm m bmk
h]j hjg ngZak af _jYlaY >]a'  eYfg >a]nma \d >a]ng eYdg(
imY] \YlY ]kl ngZak af =`jaklg C fk' cmja bmek \mglY qjY Drm(
7O^cb =& J;OFOM ng[Ylmk
;b>Iklgdmk D]km =`jakla h]j ng(
dmflYl]e  >]a' ]lMgkl`]f]k^jY(
l]a' W ?[[d]kaY] >]a' imY]]kl =g(
jafl`a' kYf[la^a[Ylak af =`jaklg
D]km' ng[Ylak kYf[lak' [me ge(
faZmk' ima afng[Yfl fge]f >g(
eafa fgklja D]km=`jakla' afge(
fadg[gahkgjme' ]lfgkljg)W AjY(
laY ngZak' ]l hYp Y >]g JYlj]
fgkljg' ]l >geafg D]km=`jaklg)

,' ,~4) aMalgk_jgeYlgk Yf_Y' cYaV. aj


\Ym_]dag cal' kmka\]\Y a \na]b \Yda5
YfljYg $,~.% aj \cgbaeg $/~4% m _(
jqZ]k' >a]ng kml]aclYk Egjaflg ZYfqgaYaa
$,% IWlWZ_djWi_i) ) )  Mn) JgnadYk hYq(
ea' bg_ bak lYhg YhYlYdm lYah(hYl h]j Z](
lYjhac' EjaklYmk hYnY\afae' cYah aj ca(
la YhYlYdYa)~I[h =_[le lWb_) Ng\d bak
lmja hja]\]je YhkYcgla ?nYf_]dab $4'
,1%)~Leij[dWi f]Zmng YhYlYdYk' Z]l lac
Jgnadg kYf\YjZafafcYk' cmjk na]fgc ZY(
fqlafb] Egjafla]a \jYm_abgb] lmjbgYm_(
l hY_YjZ) ;jbak qjY Ylkan]jlk lYk hYlk
Mgkl]fYk' Yha] cmj qjY f]cY ;V>\) ,3'
,2' nakYa fjY afgeY)~ $-% Pa]hYla]k
<YfqaY nY\afYka _jYac) M]m) klYlQeg
n]jlae] ajafclgba q\ lYmlY) H) klYlq(
eg jYqlgbYa hjalYacg l hYnY\afae YjZY
nakYa cjacagfabYa' YjZY Ylkcajgek cjac(
agfaa \jYm_abgek' YjZY f]l cgcaYa fgjk
afgeYa b  \YdaYa $Lqe) ,1' /%) Nmg hY(
am nYj\m hYkcma hjY\bg nY\afla]k lYa(

hg_a aj cjacagfa kmkajafcaeg na]lY


Ejacagadk qjY EjaklYmk <YfqaY' f]k
bgk cjbm qjY Ejaklmk' km cmjamgba] km(
na]fqla qjY' cYahg kfYjaYa km _YdnY6 qjY
>a]ng <YfqaY' f]k ba] Ylhajcla >a]ng
MfYmk cjYmbm $;h\) -+' -3% aj hja]>a](
ngn]\YeaqjY)AYdgh cjacagfa<YfqaY
nY\afYka n]flb <YfqaY' f]k naka bgk
kfYjaYa hYnkla qjY h]j cjacl Ejaklm(
b]' Ylkcajla fmg hYkYmdag aj >a]nma hYn(
kla)~D_[al_[de`[ l_[je`[$) ;[`bgb] $hd_(
- Egj) ,' ,%)~Gmk na]lY _Yd j]a(
caY hYl Egjafl' f]k bg ZYfqa cjk
Zmng JgnadYk kYng\YjZm)~$.% FWbed5 a
damgkgk nYdagk hY]afYfla \gnYfY' cmja lY j(
fYmbY emk a_Yfqema)~KWcoX5 eYdg(
fk nYakamk)~Gke =_[le) )) Jd_) Lqe)
,' 2) Ejaklmk kmda_ kYng \a]nacgkhja_ae(
la]k \jYm_ km Nnm aj n) >nYkaY qjY \Y(
nbm eYdgfk aj jYeqZk' cmjaYk bak m(
h]df h]jkYngeg_ac hja_ael)
$/%Pakgk]_jgeYlgk]'Ylkcqjmk AYdYlmk'

Turinys

, EIL) ,' 0~,+)

3.)

D]km5  img\ af gefaZmk \anal]k , b] Ejaklmb]6 Wbg_]ah]jb)bmk lY(


^Y[la ]klak af addg'afgefan]jZgW hgl] lmjlaf_a nakYe]' ca]cna](
]l af gefa k[a]flaY5  ka[ml l]( fYe] g\qb] aj ca]cna]fYe]
klaegfame Idajakla [gf^ajeYlme
 egckd]6 { cYab> aj EjaklYmk dam(
]kl af ngZak5W  alY ml fadaad ng( \abaeYk hYlnajlaflYk qjY bmeq(
Zak \]kal af mddY _jYlaY' ]pkh][( C k]' WlYah cY\ f]ljcklY bgcagk
lYflaZmk j]n]dYlagf]e >geafa W eYdgfk bmek' dYmcaYfla]ek Yh(
fgklja D]kf =`jakla' {
 ima ]l W kaj]acaeg emkm Pa]hYla]k' D (
[gf^ajeYZal ngk mkim] af ^af]e rYmk EjaklYmk' {cmjk \Yj aj hY(
kaf] [jaeaf]' af \a] Y\n]flmk klahjafk bmk aca _Ydma' lYah cY\
>geafa fgkljaD]km=`jakla) {>a( bmk Zlmel Z] cYdlk emkm
\]dak >]mk5 h]j im]e ng[Yla ]k( Pa]hYla]k' DrYmkEjaklYmk'Yl(
lak af kg[a]lYl]e ^adaa ]bmkD]km baeg \a]fgb]) { ClacaeYk qjY
=`jakla >gffafa fgklja)
>a]nYk' h]j cmj bbk ]kYl] hY(
nY\afla a bg MmfYmk'emki Pa](
hYla]k' DrYmk EjaklYmk' \jYm(
B EACD

=$ $& ?]`W\b] Y`WYuyW]\Wa^SWYWO[WcwX\\c]ZObW\Wca \SacbWYW[ca$


O# DOaWROZW\W[Oa$ ObaW`ORcaZa ?]`W\bS$^`WSuW\UOa e`O dWS\ePSW$
SaO\yWOW bO`^ ?`WabOca W` Y`WYuyW]\Wc&
IZk][jg Yml]e ngk ^jYlj]k
h]j fge]f >geafa fgklja D]km
=dpjakla5 ml a\ahkme \a[Ylak ge(
f]k' ]l fgf kafl af ngZak k[`a(
keYlY5 kalak Yml]e h]j^][la af
]g\]e k]fkm' ]l af ]Y\]e k]f(
l]flaY)  Ma_fa^a[Ylme ]kl ]fae
;hYlYdYkhja]YfljYghja\]\Y\cgbae)~
$0% Feaib[5hYafae] nakglg'cYk hjYnajaY
a_Yfqema)~$1% Egjafla]aYa j]_bg ;hY(
lYdg hYegckdalk hYlnajlaflmk kl]ZmcdYak aj
na\mbafeak eYdgfeak)~$2% Aj) l)5 lYah
cY\ bak f]]kYl] $m bgca cal ZYfqa%
]e]kfaeYdgfb])~:fi_h[_a_c[()jo)Q_[_(
hYla]k km_jae]  l]ake) <]l cYah _a
_Yda ;hYlYdYk lmgk' cmjamgk bak aY lYah
_ajaY' hYkcma $.' ,% nY\afla cfacYak:
NYah nqcklY \dlg' cY\ Mn) LYlYk lYf(
caYa Ylkada]haY Yha] nakmk lgcaYak g\aYak'
cmja] hja\]jY laclYana]fYa\YdaYa$;m_)%)~
$3% Dkhi5 >a]nYk' cmjkYa alacaeYk qjY
$]) 4%) ;hYlYdg eaflak' aY aj]aclY' qjY
k]cYfla6 ;\cgbm eYfg >a]nma' C[mjk bmk
hY\Yj lmjlaf_Yak nakgeak \gnYfgeak' aj
cmjk \Yj bmk hYklahjafk' kml]ac\YeYk j]a(
cYdaf_ hYYdh)~$4% Jd_) , Nk) 0' -/)
EY\Yf_a >a]nYk alacaeYk qjY'bakkml]acaY
Aka]ek' cmjamgkhYnY\afY' nakYk hYYmca(
ema j]acYdaf_Yk hYYdhYk' cY\ ba] Z] fm(

C

,+ + Y eYd\Ymbm bmk' ZjgdaYa'


h]j emka Pa]hYla]k') DrYmk
 EjaklYmk' nYj\' cY\bmknakal(
hYl kYcqlmel' aj f]Zmlm lYjh
5 bmkm h]jkakcqjaem' Z]l cY\ Zm(
6 lmel lgZmda lYe] hYaYe] km(
3 hjYlae] aj lgb] hYagb] fmgeg(
ka\baeg dYmclm l]akeg \a]fgk) NYa lmg
dYZaYmk nqcklY' cY\ hYYmcaeg lackdYk
qjY \jYm_qkl km >a]ng Mmfmea)
Hgjk Egjaflg ZYfqaY Zmng mkalYjfY(
nmka f]eYY ;hYlYdg hY_qjae' na]fgc
Zmng bgb] aj cYacmjagk q\gk aj lYa \a\aYa
hYngbaf_gk) N lYa q\ hYh]acaem aj hY(
lYakqem mkaaeY JgnadYk hajegb] _jgeY(
lgk \Ydqb] $,' ,+~1' -+%)
Jajegb] na]lgb] hYklYlqlYk qjYEgjafla](
a hYka\YdafaeYk  kcqjamk hY_Yd nYajamk
egcqlgbmk' cmjaYak na]fa hja]calmk _bj(
ka aj \a\aYngka $,' ,+(-,%)
,+~,-)JgnadYk'ljgc\YeYk hjYYdaflal
f]_]aklaf f]kmlacae'hYjY_afY nakmhajeY
YhkcjalYahja]na]fqZk mdYacqeg' ajljme(
hYa hjae]fY' Yha] lYa' cYk \Yjgka lYjh
Egjafla]a)
$,+% Pa]fqZ km Ejaklmea lac lmge]l
qjY _YdaeY' b]a Egjafla]aYa aj lYjh kYnk
mdYacg na]fqZ6 cY\Yf_a a\Yda]k hja](

Turinys

3/)

, EIL) ,' ,,~,1)

ea`a \] ngZak ^jYlj]k e]a YZ


aakW ilaa kffl I`dg]k' imaY [gf(
l]flagf]k kmfl afl]jngk) Bg[
Yfl]e \a[g' img\ mfmkimakim]
n]kljme \a[al5 ?_g ima\]ekme
JYmda5 ]_g Yml]e ;aagddg5 ]_g
n]jg I]bgda?]5 ]_g Yml]e =`jakla)
>anakmk ]kl =`jaklmk:Bme(
ima\ JYmdmk [jm[a^apmk ]kl hjg
ngZak: Yml affgeaf]JYmdaZYh(
larYla ]klak: AjYlaYk Y_g >]g'
img\ f]eaf]e n]kljme ZYbala(
rYna' faka =jakhme' ]l =Ybme5
f] imak \a[Yl img\ affgea(
f] e]g ZYhlarYla]klak) # <Yhla(
rYnaYml]e ]lMl]h`Yf]]\geme5
[]l]jme f])k[ag ka im]e Ydame
ZYhlarYn]jae)
af_Ya qjY' aj b hYka]d_aeYk f] nakYa Yl(
kYcg najaYmk hY\lYe hY_qjaema' lg\d
JgnadYk aj hjY\]\Y kYng f]c fmg g(
\agg'lhja]af_meaj]acaYfag)uI[h
c$Zid O) C) D h) lWhZ) J]j l g\a
hja\bae ;hYlYdYk fgja hja\mgla \a\]k(
fMNYjd%mfakYngh]jk]j_baema)~ $,,% D [
cWd))) PY\af\YeYk agfYa Egjafla]amk
kYng ZjgdaYak' ;hYlYdYk hYjg\g \a\a b
e]ad' kmn]dfafY' ca]c _Yd\YeYk' kYng
hYh]acae aj lYah hjaj]f_aY kcYalqlgbmk
hja] _]j]kfag hjaeaeg kYng h]jk]j_(
bae )uIhWd[jW ohW))) ;hYlYdYk lacbg
_Ymlgek Yha] Egjafla]amkafageklac \d(
lg' cY\ bgk hY]afY fmg nakYa lacj dam\q(
lgb' Zl]fl bYk bYe Ylf] a Egjaflg
na]fgk a cjacagfa' nYj\m =`dgk' fY(
eacaYa)~$,-% H W Dh_ijWki) JgnadYk
Ylkada]haY  nak ZYfqa' cmjagb]'Z]YZ](
agfk' \Ym_ Zmng kYcYfab nakYa l]akaf(
_Ya' bg_ ba] ]k EjaklYmk) <]l ajla]' la]kY'
km \a\am mgdmem _af\Yea Pa]hYla]k _Yj(
Z' Zmng j]_aeYa kmcdq\ lYe]' cY\ fa](
cafg P]hYla]k lYjfmk' lYah Yle]k\Yea
nqj]kfab nYd\a) Nacj _a kcqja lYjh
Egjafla]a Zmng ljk' cY\Yf_a lac ljak
JgnadYk YacaYa Yle]lY) MlYlq\YeYk haj(
egb] ]adagb aj Yle]k\YeYk lmgk' cmja]
Zmng bg YdafafcYak aj nY\afgka bg nYj\m'
JgnadYk hYjg\g Z]Ydacme aj lmg damg(
kaYmk _Yda h]acla nakmk calmk) ;hgddak laaj
Zla e_afg Yacafla Egjafla]aYek'hja]_( a

fb) B]k afYf' eYfg ZjgdaYa'


Yha] bmk hjYf]lY qjY lm' cmja]
qjY =`dgk' bg_ qjY lYjh bmkm
_afYa' EYdZm _a Yha] lYa'bg_
ca]cna]fYk a bmkm kYcg5 ; ]km
Jgnadg6 Y _a ;hgddag6 g YE(
^g6 g Y EjaklYmk)
,.
;j Eja^klmk bbY\YdaflYkqjY:
;j_a JgnadYk qjY m bmkhjacYd(
lYk a cjnam: YjZY Yj Jgnadg
nYj\Yf ]kYl] Yhcjaclqla:f>(
cgbm >a]nma' bg_ f]a na]fg a
bmkda f]cjaclabYm' cYabalacEjak(
h aj AYbm' cY\ cYkf]kYcqlm
bg_ eYfg nYj\Yf Yhcjaclqla
]kYl]) ;hcjaclabYm\YjajMl](
hgfg fYemk6 \Ym_aYmk f]afYm'
Yj c cal ]km Yhcjaclabk)
lYe km \a\]kf] acYdZY' cYacmjamgk _a(
d]kfamk EjaklYmk egckdg \Ydqcmk' cmjamgk
JgnadYk' cYahg eYaYmk hja]afYemk' lmg(
e]l Zmng Yhd]a\k6 mlYl jY\gkalYjh Eg(
jafla]a lgca]' cmja] hjY\bg fa]cafla bg
YhkYcgbae aj \a\aYngka;hgddam)Sq\amg(
bYfla]ba kl]f_ka hY]eafla Jgnad' cY\
lYah kmeYaflm bg l]ce6 lYe lackdma ba]
hjajg\afbg' Zmc bg egckdYk kcajakak fmg
J]ljg $E^g% egckdg' cmjamg ba]\a\aYng(
ka) JC_) ;h\) ,3' -/) ~ EYacmja] na](
fgc YacaflgbYa g\amk5 yW( Dh_ijWki$V
kmhjYflY lYah' Zmc bYakJgnadYk aj]acak'
cYah bak hYlk kYck' aj cYah naka Egjafla](
aYa lmjlm kYcqla)
,.~,1);hYlYdYkhY\mg\YljakknYjZaYm(
kaYk jY[abYk' cg\d Egjafla]a hYka\Ydafa(
eYk  kcqjamk qjYh]aclafYk)JajeY _aqjY
lY' bg_ dY(acagfaab na]fqZ km Ejaklmea
j]acYdYmbY' cY\ Zmlm na]fqZ <Yfqagb])
$,.% >naqjY eYdgfa' Yfl cmja j]eaY(
ka hjacdYmkqeYk hja] EjaklYmk5 YlbbajcaeYk
h]j bg cYfa aj cjqa' g lYahg_a hjYae(
lYk cjaclYk bg nYj\Yf6 lYa_a'la] Egjafla](
aYa' cmja] kYn] nY\afgyIel_bev' $]) ,-%'
Zmlm lmjb _Ymla Z]fl na]f a l eYdg(
fa a hY_gfa ;hYlYdg6 lYah _a fjY)
<la Yhcjaclqlm EjaklYmk nYj\Yf j]acaY5
Zla hYnklYe EjaklYmk cjaclm aj lYhla
bg \nYkacgbg cfg kfYjam)u %VV&Dh_i-P
_h @W`k) O[_p) ;h\) ,3' 3)

Turinys

) ?C9& )$ )/m*(&

30)

G8# ?]QZNZ D]dWZOa$aYSZPRO[Oa ?`WabOca 9dO\USZWXz$dO`b]X] wS[z


O^aOY]XW[] PRz&
H]k C=jaklmk f]kamfl eY(
,# Hgf ]fae eakal e] =`jaklmk
ZYhlarYj]' k]\]nYf_]darYj]6fgf fk cjaclqlm' Z]l ?nYf_]dabgk
af kYha]flaY n]jZa' ml fgf ]nY( YhkYcgli6 f] g\ag aeaflbb]'
[m]lmj [jmp =`jakla) P]jZme cY\ EjaklYmk cjqamkf]fmklglm
]fae [jm[akh]j]mflaZmk ima\]e _YdqZk)
H]k cjqaYmk g\ak
klmdlalaY ]kl5 aak Yml]e' ima kYd( mfYfla]ek' la]kY' qjY baYacqZ6
na ^amfl' a\ ]kl fgZak' >]a naj( la]ek _a' cmja] a_Yfgea' lYa
lmk ]kl)
M[6jahlme ]kl ]fae5 qjY' emek' bak qjY >a]ng _Ydq(
J]j\Ye kYha]flaYe kYha]flame' Z) ,+H]k hYjYqlY qjY5 ;hjY(
]l hjm\]flaYe b>jm\]flame j]( m\qkam a)eaflaf_mbaj aeafla aj
hjgZYZg)
Ylfa]kam _m\jambf _m\jqZ)
-+ OZa kYha]fk: mZak[jaZY:mZa -+
EYe] qjY aeaflaf_Ykak:
[gfimakalgj`mbmk ka][mda: Hgff] cYe]LYl](egcqlYkak:cYe] ag
,' ,2~-' 0) Egjafla]aab hYka\Yda(
faeg  kcqjamk nakYa f]al]akaaaY Jgnadg
YhkYcgbaeg Zm\Yk) Mak ;hYlYdg hjajg\a(
fbaeYk nakmhajeY Ylcj]ahlYk hja] lmgk'
cmja]'hYfa]caf\Yea ]e ?nYf_]dabgk Yh(
kYcgbaeg Z\'\a\aYngka ;hgddam) Jajeg(
b] lg hjajg\afbaeg \Ydqb] $,' ,2~-' 1%
JgnadYk hYYacaf\YeYk' cg\d bak Egjaf(
l] nYjlgbg ]e YhkYcgbaeg Z\' fmjg\g
kcajlme lYjh ?nYf_]dabgk aj egfa a(
eafla]k6 bak nakmhajeY kYcg' bg_ ?nYf_]da(
bY  f]hjanYdg Zla hdYlafYeY h]j egfa
aeafl' a\Yfl f]hYkajg\qlm'bg_aEjaklYmk
cjqaYmk YlaelY qjY _YdqZ kml]acla a_Y(
fqe' aj hYlnajlafY kYng g\amk hjYfYg'
CrYabg' dam\abaem $,' ,2~,4%6 lgd]kaaaYa
YmcaYka  hjalqjae' cmjk egcg' bg_>a](
nYk ?nYf_]dabgk hjYhdYlafaema f]akajafcg
aj f]_Ydbgakajafcla ag hYkYmdag aeaflam(
_a' cY\Yf_a ba] l hYj]a_ ahad\qema
f]lacg $,' -+~-0%6 lYahg_a aj lmgk' cm(
jamgk >a]nYk hYnY\afg ?nYf_]dabgk hja(
ael' bak f]akajafcga lYjhg aeaflaf_b
YjZY cgcaY calY hja_aelY eYdgf] Yh\gnY(
fglb $,' x1~.,%6 lg\d ;hYlYdYk nakYa
l]akaf_Ya nYjlgbg Egjafl] ]e egcqeg
Z\ $-' ,~0%)
$,2% Hgjk Ejaklmk $Gl) -3' ,4% hYn](
\ YhYlYdYek egcqe aj cjaclabae'
na]fgc hajeYkak \YjZYk hYkada]cY nakmg(
e]l knYjZ]kf] b hYj]a_Y $hd_) ;h\) ,+'
/3%)~D WZ Dh_ijWki aho_ki))) Jd_) -
J]lj) ,' ,1) S]e) -' ,' /) ;hYlYd Yh(
kYcgbaeYk f]kaj]eaY Yfl hja_aelg egckdg
aj acYdZgk' cmjaYak fYm\gbYkaegfk'cY\
cYdZlm cala]ek kYng fmgegf]k' a\Yfl

\a]nacgba _YdqZ' cmja n]acaY h]jhjacYd(


lgbg  cjqa EjaklYmk fmgh]dfmk' _Ydlm
Yhkaj]acla aa f]ajg\qlm fmklgbmka kYng
khc6 lYah _a Zmlm' b]a eafk Zmlm Yl(
n]jaYea hja] EjaklYmk lac km hY_YdZY
egfaacYdZgk)~$,3% Diaho_WkieZ_i5
;hYlYd hYegckdYa)~SaBaYfla]aEM)))
JgnadYk cYacY\Y $hn\) - Egj) -' ,0% Yl(
kcajaY \n]bghmk egf]k5 lmgk' cmja] qjY
Yfl hjYhmdla]k c]dag' f]lacafamk' aj lmgk'
cmja] Yfl a_Yfqeg c]dag qjY' lacafamg(
kamk) ~?nYf_]dabY fjY lYa dq_ cgck
^adgkg^ egckdYk' cmjk egfaab hjaaelYkb
f]a ca]c f]h]ffYafg' Z]l bak qjY egckdm
_qnm aj n]acdam' cmjag na\mbaf \a]nacY
_YdqZ Yhkaj]acaY lad\famgk]' cY\Yf_a
hY\Yjg bmgk klahj]kfaYak cgngb] km haclY
\nYkaY aj hYkYmdam aj hjaj]f_aY bmgk hja]
nakgca \gjqZa)~$,4% Di fWhWojW)))
P]ar) Cr) -4' ,/) E JjYfYYk hYkYc
Yha] kYng dYacg egf]k' lYa qjY' cYah Ya(
cafY n) JgnadYk' hYn]ackdm G]kabgk dYa(
c) JYfYaYa aj C_YfqlgbYk $GYl) ,0' 2
3% haalYac calmk' ljmhml Ym_aYmk hYk
l hYl hjYfY hYlYdhaflmk g\amk $Cr)
-4' ,.% hja] kYng dYacg q\) >a\]kfa
kl]Zmcd' cYah lmge]l' >a]nYk hY\Yj \Y(
ZYj aj adamgkYng a \a\]kfag hYngbYmk'
aljYmc\YeYk lacafamk h]j kYng MfYmk
eajl fmg Yeafg hYke]jcaeg' aj cYah
bak Yfmge]l m_\amg ?r]cabg hYlYjb
aeafl' lYah \YZYj m_\afY nak egfa
aeafl)
$-+%
DWc[ ohW _c_dj_d]Wi_i' YhYlYd
lYjh]: yn) JgnadYk anYj\abY lgdaYmk qhY
\m aeafla_b kcqja5 q\mk' lmjbmkamk

Turinys

0.&

) ?C?& )$ d u -,)

hYkYmdag lqjaflgbYk: ;j_a >a](


nYk f]VgY\Yj hYacY aghYkYmdag
aeafla]k: NM bMN]kcY\Yf_abWYkYm(
dak h]j kYng aeafla f]hYafg
>a]ng bgbg aeaflqb]' >a]nma
hYe_g a_Yfqla lacafamgkamk
h]j YhkYcgbaafg hYacqZ) NND^]k
aj q\Ya j]acYdYmbY kl]Zmcdm' aj
_jYacYa ba]cgaeafla]k6 NNge]k
YhkYcgbYe] Ejakl' hjacYdlb a
cjqaal' q\Yek' la]kY' hYhacla(
fae' b%Y_gfaek _a hYacqZ'
Z]l hYnY\afla]ka]ek' cYah q(
\Yek lYaVW aj_jYacYekW~Ejakl'
>a]ng _YdqZ aj >a]ng aeafla)
-0 Ek fmg >a]ng Yl]afYflahYa(
cqZ aeaflaf_]kfqjYmeg(
f]k' aj fmg >a]ng Yl]afYflakadh(
fqZ klahj]kf qjY __  egf]k)
Pa\]l] ]fae ng[Ylagf]e
-3 Ek hjakan]ar\cal'ZagdaYa'
n]kljYe ^jYlj]k' imaY fgf emd( kYng hYnY\afaema' bg_ f] \Ym_
la kYha]fl]k k][mf\me [Yjf]e' qjY aeaflaf_m hY_Yd cf' f](
fgf emdla hgl]fl]k' fgf emdla \Ym_ _Ydaf_m' f]\Ym_ Ym_lgk
fgZad]k6 NSk]\ iml] klmdlY kmfl cadek6 NS J]l >a]nYk ajafcg'
Yaamf\a ]d]_al >]mk' ml [gf^mf( cYk hYacY qjY hYkYmdama'cY\m(
\Yl kYha]fl]k5 ]l af^ajeYemf\a _\aflm aeaflaf_mgkamk6 aj cYk
]d]_al#>]mk' m l [gf^mf\Yl ^gj( kadhfYqjYhYkYmdama' ajafcg>a](

klmdlYe ^][al >]mk kYha]flaYe


`mbmk emf\a:
DMNYe imaY af
>]a kYha]flaYfgf [g_fgelemf(
\mk h]j kYha]flaYe >]me5 hdY(
[mal >]g h]j klmdlalaYe hjY]\a(
[Ylagfak kYdngk^Y[]j][j]\]fl]k)
KmgfaYe ]l Dm\k]a ka_fY h](
lmfl' ]l =lae[a kYha]flaYeimY](
e fl5 N| fgk Yml]ehjY]\a[Yemk
=`jaklme [jm[a^apme6 Dm\7]ak
ima\]e k[Yf\Ydme' _]flaZmkYm(
l]e klmdlalaYe' NP ahkak Yml]e
ng[Ylak Dm\Y]ak' Ylim] AjY][ak'
=`jaklme >]a najlml]e' ]l >]a
kYha]flaYe5 NQ ifaY img\ klmd(
lme ]kl >]a' kYha]flamk ]kl `g(
eafaZmk5 ]l img\ af^ajeme ]kl
>]a' ^gjlamk ]kl `geafaZmk)

_da n) LYlg hYafae' aj hY_gfa eg(


ckdafamk ^adgkg^mk)u: h] _ =_[lWi d[fW(
ZWh))) Jd_) Cr) 3.' ,3) Mak hYkYmdak H)
klYlqe] j]acaYYjZY egfab da_EjaklYmk
Ylbaema $GYl) ,-' .-) Ggjc) ,+' .+) Nal)
-' ,.% YjZY f]lacbaeg dYac YhkcjalYa'
cmjk \Ym_]dama \Yj l]Z]afY $Lqe) ,.' -)
, Egj' -' 1) 3%)~HjY lgcagk hYacqZk'
cmjagk f]Zmlm egck bYm cYk fgjk a ^a(
dgkg^)~$-,%EY\Yf_a ag hYkYmdag egfk'
_jYacYa aj q\Ya'f]hYka]ch]j kYjgaeaf(
l hja\]jYfag >a]ng hYafaeg' kmda_cmjag
ba] Zmlm kmlnYjc kYng _qn]fae aj j(
hafka Yha] kYng a_Yfqe $hd_) Lqe) ,'
-,%' lg\d hYe_g >a]nma h]j hYacqZ'
cma(aY qjY ]nYf_]dacYk YhkYd[gbaeYk' lYa_a
h]j hYkYcgbae Yha] EjaklYmk cjqa'
a_Yfqla' la]kY' f] nakmk' Z]l lmgk' cmja]
lmja >a]ng j]acYdYmbYeY adn_Y' lacbae)
( $ - - %  G[i))) Pa]fa jYf\YYhYlYdhYfagc(
kdfgk] f] lYa' cg ba] ba]cg' cala _a $])
-/% hYklY a b aj hjaaeY lYa' cYk bmgk]
alacjabba qjY aj lYah _YmfY a_Yfqe)
q\Ya' cmja] kYnglndYacmgk] _Yngegc(
kd \Ym_]dam \a\aYmka kl]Zmcd hYlnaj(

lafl' aj \YZYj j]ad[YdYfbY' cYah j]acY(


dYng fmg hYla]k Pa]hYla]k $Dg) 1' .+%
nakgk ]adagk >a]ng _YdqZk Yhkaj]acae)~
$-.% Pa]fa aj cala ba]cg' lac kYng khcg(
eak hYkalac\Yea' egckdg' cmjk hYlaclm
b fgjYek) <]l na]lgb] kl]Zmcd q\Yek
fmjg\geYk qjY c]faYflak Yfl cjqaYmk
C_YfqlgbYk' hY_gfaek na]lgb] egfa a(
eafla]k a_]dZlgbYk' cmjkeajlY Yfl cjq(
aYmk' l]akaf_Ykak' cmjk hYlk kYn] hY\mg(
\Y hY]eafYfaYa eajaYa $Nge)%)~$-/%
JYnY\afla]ba qjY la] hYlk' cmja] -,) ]ad5
nY\afYka lacafaYak' g ,3) ]) lYak' cmja]
a_Yfgea qjY)u =_[le ]WboX) >a]ng _Y(
dqZ Yhkaj]acaY Pa]hYla]k kl]Zmcdmgk] aj
\YjZmgk]' g lYahg_a nakY fYmbYa kmlnYj(
cYfaYe] YhYlYd YhkYcgbae]
$-1%
;hYlYdYk cj]ahaYka  lacafamk)
Njabmgk] ljmehmgk] kYcafamgk] YhaeY bak
nakY' c egfk hYhjYklYa ZjYf_afY) Ngk
_jqZk na]fgc f]hY\]\Y eg_ma hYka](
cla bg lackd)~$-2% D Wi fW_aW ohW) H]a(
bgca _ae lmja hYk ;hYlYd aj]acla nak
qhYl ]ada' Z] Ylkan]d_aeg  Ylkcajmk
kfYjamk) JYaca j]acaY agfYa egf]kf](

Turinys

, EI?) ,' -3~-' 0)

32'

nYk' cY\ m_\aflm' cYk klahjY6


laY6 ]l a_mgZadaY eff[da' ]l
[gfl]ehlaZadaY ]d]_al >]mk' ]l -3 aj >a]nYk ajafcg' cYk f]dg(
]Y' imY] fgf kmfl' m l ]Y im^] naf_Y qjY hYkYmdama' ajd]Yfa]caf(
kmfl [d]kljm]a(]l5
ml fgf _ag( lafY' aj lYa' cg fjY' cY\ fa]cm
ja]lmj gefak [Yjg af [gfkh][lm b]Yn]jklmlYa' cYkqjY6 NUJY\bgck
]bmk) .+?p ahkg Yml]e ngk]klak cfYk f]ka_ajlm bg Yc02WnYar\gb])
af Adajaklg D]km' ima ^Y[lmk ]kl .{ C bg _a ]kYl] bmk Ejaklmb]
fgZak kYha]flaY Y >]g' ]lbmkla( Drmb]' cmjkYaemeklYhgaeaf(
laY' ]l kYf[la^a[Ylag' ]l j]\]eWa( laea fmg >a]ng' aj l]akqZ]' aj
lag6 m l im]faY\fag\me k[jah( hYn]flaem' aj Ylhajcaem'
lme ]kl6 Kma _dgjaYlmj' af >g( a\Yfl' cYah hYjYqlY qjY' cYk
eafg _dgja]lmj)
_ajaYka' _ajlmka Ra]hYlb_])
=YhmlCC) , ? l ]_g' [men]fak(
)& J]jkcqjaeYk) W Cj Y' cY\Y
k]e Y\ nWgk' ^jYlj]k n]fa fgf ZmnYm hYk bmk Ylbk' ZjgdaYa'
af kmZdaealYl] k]jegfak' YmlkY( f]YlbYm km Ym_lY cYdZY YjZY
ha]flaY]' YffmflaYfkngZak l]kla( km aeaflaea bmek EjaklYmkdam(
egfame =`jakla) W ?g)f]faebm( \abaeg YbbkYcqlm) N Ek f]kalY(
\a[Yna e] k[aj] Ydaima\ afl]j jaYm c cal lYjh bmkm afk'
ngk' faka D]kmfa =`jaklme' ]l cYah lac Dr Ejakl aj l
`mf[ [jm[a^apme) . ]l ]_g af c Y dl  a cjqaa) . h Yk ZmnYm
afdajealYl]' ]llj]egj]']llaegj] hYk bmk kadhfqZb]' aj ZYaeb]
emdlg ^ma Yhm\ ngk5 ? lk]jeg aj \a\aYe] \j]Zbae]' aj#eY(
e]mk' ]lhjY]\a[Ylag e]Y fgfaf C fg cYdZY' aj eYfg YhkYcgbaeYk
h]jkmYkaZadaZmk `meYfY] kYha]f( a f]Zmng blacjafYfamgk] eg(
laY] n]jZak' k]\ af gkl]fkagf] C faal aeafla]k g\amgk]' Z]l
khajalmk' ]l najlmlak5 W m l ^a\]k \nYkagk aj _YdqZk hYjg\qe]6 
n]kljY fgf kal af kYha]flaY `g( # a\Yfl bmkla lacbaeYk f]kaj]elm
eafme' k]\ af najlml] >]a)
Yfl egfa aeafla]k' Z]l Yfl
>a]ng _YdqZk)
egcqlmk' lmgk cmja] f]lmja hYk calmk bg( a JgnadYk' n]ar) ;h\) ,3' 4) Ng fmkaeafaeg
cagk j]acek)~$-4% DWZ))) AYdmlafYk  hja]Yklae6 Zmng' lmja Zla' eYgk ;hY(
>a]ng lackdYk qjY' cY\ naka hYaflm' bg_]a lYdg \YjZ hYk]cek $;h\) ,2' ..%) ;ha]
a_YfqeYkfjY fmh]dfgeYk _aelgeak \g( bg kadhfme n]ar) - Egj) ,+' ,+6 ,,' 16
nYfgeak)~$.+% DkhiW_ ckcijWfe))) Jd_) ,-' ,+' <Yae aj \j]ZbaeYk Zmng kmc]d(
D]j) -.' 1) EjaklmkZmng>a]ng hYkcajlYk' lY h]jk]cagbaeYak $;mck%) ;lcYjlgbaeYk
cY\ lYhl emkm \a]nacm Ggcqlgbm' Hm( ' g\a5 hYk bmk' lYjh bk hYqea' bg_
l]akaflgbg $?qe) .' -/) -0%'\YjYfam emk b )PhYlYdYk Egjafl]' cmjk hmacafgka kYng
n]flYak' C_]dZlgbmfmg nakghaclg)~$.,%  lmjlYak aj aeaflaea' h]j qhYlaf_ >a]ng
Jd_) - Emj) ,+',2) Na]kY' l g\a' lYah )/hn]ar\gk kmj\qe hYjg\' bg_ ?nY_]da(
cYah ba] agfYa kcYeZY' fjY n) EYl]' a bgk hjYkahdYlafaema fjY j]acYdaf_a ]ea(
Z]l ba] qjY hY(k]ce a D]j) 4' -.) -/) 5 ca jYfcaYa)~$/% B h  cWde aWbXW5 eYfg
hYkaf]cbaeYa)u ;[jZlWi_ei))) Mn) >nYkaY
eg_mk _Yda na]m lmg _ajla]k' cY\ bak hY(
klY >a]n' cmjk Yhj]acaY kYng ea]dYaj( # Yhna]k\Yng n) Jgnad aj \Yj cdYmkqlg(
\qkl aj l]akqZ) <]l lgc hYamae \mg( a b  aj\ak hja]dYfcageak bg g\aYek)~$0%
) r:egfa aeaflak _Yda Yhkajacla aj n]kla
\Y f] hja_aelak' g laclYa hYlk >a]nYk)
) hYcdq\aeYf' Z]l f] >a]ng eYdgf' cmja
G[Wj`Wk))) NgcaghYka]d_aeg j]a(
$-,%
cYdYng;hYlYdghYj]a_gk)~ $-%Jd_) Ym_) 5 hY]afY a bg _YdqZk)
,) ,2)~$.% EgadaYe] mh] Zmng lmge]l

Turinys

MM)

, EIL) -' $a~,+)

Q# ?]R|Z D]dWZOa ~WSO^aOY]X] ?]`W\bS UWZSa\W]X] []YaZ]&


 Ceafla _a e]k YhkYcgbYe]
 MYha]flaYe Yml]edgimaemj
afl]jh]j^][lgk6 kYha]flaYen]jg lYjh lgZmdm' Z]l aeafla f] ag
MMLMM dambmk kY][mda' f]im] hjaf( hYkYmdag' f]a aghYkYmdag cmfa(
[ahme `mbmk kY][mda' ima\]kljm( _Yacam' cmja] hjY_YalY6 W Z]l
mflmj5# k]\dgimaemj>]akYha]f( e]k YhkYcge] >a]ng aeafla
laYe af eqkl]jag' ie] YZk[gf( baYkaYhlqb]'lhYkdhlb aeafla'
\alY ]kl' imYe hjY]\]klafYnal cmja >a]nYk hYkcqj aaaje Ye(
>]mk Yfl] kY][mdY af _dgjaYe a famkaa dgn]a6 k cmjagk f]a
fgkljYe' {
 imYe f]eg hjaf[a( na]fYk a ag hYkYmdag cmfa_Yac(
hYe `mbmk kY][mda [g_fgnal5 ka am f]hYafg6 f]k b]a Zmlm baY(
]fae[g_fgnakk]fl'fmfimYe>g( afi' fa]cmge]l _YjZk Pa]hY(
eafme _dgjaY] [jm[a^apakk]fl) 8 la]k f]Zlm hjacYd  cjqa)
M]\ ka[ml k[jahlme ]kl5 Kmg\ b  <]l cYaba hYjYqlY qjY5 Eg
g[mdmk fgf na\al' f][ Ymjak Ym( Ycak f]j]_bg' f]a Ymkak f]_aj(
\anal' f][ af[gj`geafak Yk[]f( t \bg' f]a a eg_Ymk aj\ f]bg'
\al' imY] hjY]hYjYnal >]mk aak c >a]nYk hjalYak la]ek' cmja]
ima \ada_mfl addmfa5
fgZakYm( b eqda' emek _a lYa >a]nYk
l]e j]n]dYnal >]mk h]j Mhaja( ' Yha]ac h]j kYng >nYka) Ek
-' 1~.' /) N]akaf\YeYk lgdaYmk kYng G[__efWiWkb_e$'f] aeafl'cmja hY]afY a
hYka]d_ae ?nYf_]dabgk YhkYcgbae] Egjam( ag hYkYmdag')b hYda]aY aj a bg aeY kYng
hjahYjg\qemk)~Dkd_]W_bY_k'~Yj lYa
la]aYek' ;hYlYdYk YacafY' bg_ ?nYf_](
Zmlm hY_gfa ^adgkg^Ya' Yj q\ LYl](
dabgb] jYf\Yka _ada aeaflak' cmja' f]hja]a(
egcqla]ba' hY_gfa cYjYdaYa' Yj q\ cm(
fYeY eg_Ymk hjglma' n) >nYkagk Yhj]a(
fa_Ya $;mck)%' YjZY dYZaYmkaYa haclgk \nY(
clY u#jY YhYlYdYek $-' 1 ~,-%6 b  YhY(
kagk6 nakY' cYk hY]afY aj hjacdYmkg hja]
lYdYa YhkYcgb f] naka]ek' Z]l lac lgZm(
da]ek $-' ,.~,1%6 g cY\Yf_a Egjafla]aYa hjY]afYfa ]kqZa' lYk lmja hYlk _Ymla
f]Zmng lgZmda'lg\d JgnadYk f]_Ydbgba]ek cY\Y fgjk _Yd)~$2% Bc _dj_ fWibWfjo`[()
b nakY' cYk f]_Yda Zla hYka]clY _aelgeak
YhkYcgla lgk aeafla]k $.' ,~/%)

 egfa ba]_geak' Z]l Yla\]f_aYeY qjY h]j


$1%
c _ d j _ ]_))) EYacmja] Egjafla]aYa
f]dYZYa ZjYf_afg Jgnad mlYl' cY\ bak C >a]ng Yhj]acae) ~ =_[lWi fWiaoh)))
;hYlYdYk kc]dZaY hYkdYhl' cmja nakmge]l
kYng YhkYcgbae] f]kajmhamg Yha] mdYacq(
e egfa acYdZgk lYakqcda' cYah lYa Zmlm hYkadacmka m\]f_lY' b]a >a]nYk bgk
\Yj ;hgddak' aj f]kc]dZ ba]ek lYah _ada f]Zmlm Yhj]ack aj lYah m]Zmlm hY\bk
la]k' cYah YfYk) JgnadYk YlkcajaY \n]bg( 5 lacafla]ek hYka]cla Yeafdgn)~$3%G [_
hmk lacafamk5 hjY\]\Yfamk' cmja] \Yj b l_[dWi))) d[fW)_de6 Z]l lYk b  f]hYafa(
cfaca qjY $-' ,/6 .'% aj l]Z]j]acYdYmbY ; eYk hYbg a b hYa cYdlqZk $;h\) .'
ha]fg $.' -%' aj lgZmdmk' cmja] bYm _Yda C ,2%)~$4% IWhWojW ohW5 hYk Cr) 1/' /'
hjaaela aj calgc nYd_ $-' ,.6 .' -%6 lYah( = lac km f]\a\]dam kcajlmem)~>a]nYk b eq(
hYl \n]bghY qjY cjacagfa aeaflak5 a dafla]ek hjalYak' cY\ ba]lmjlm' cgd]a _q(
lY' cmja JgnadYk Ym_aYmk hYnY\afg hYa(  n]fY Yfl ]ek' >a]ngMf h]j lacbae
cqZ] aj hYklYl hja] egfa aeafl' aj a aj e]ad' \Yf_mb] _a h]j Yac j]_bae
\Yj calY' cmja kml]acaYeY ]kla hY]f_m( l aj lgZmd a bg \aYm_ke)~$,+% Fkci
ka]ek \nYkagb] aj nYdagb]' la]kgk' cmjagk ]_ jW_))) N g\a lacjqZk hjahYjg\qe
ka]caY f]l m\]f_lYk >a]ng hYkdYhlak \mg\Y JgnadYk k]cYfagk] ]admlk]) >a](
ng >nYkaY lmja nak aafafl $]) ,+) ,,%)
$Nge)%) Egck egckdYk hjacdYmkg hajeYbYe
egfa kcqjama'n]ar) q\) 0' ,,~1' .
NY >nYkaY YhYlYdYek kml]aclY qjY' cY\
NgZmdabkcqjamakml]acaYeYkqjYhYn]ackd ba] hYaflm>a]ng \gnYfYk $]) ,-%) NYa_a'
$lqhgjme%hYafaeYk$hd_),Egj),/'-+%)~
lgcamg Zad\m y=_[lWi Wfh[_a f[h iWle

Turinys

, EIE) -' Ca~,1)

34)

lme kfamaa6 Mhajalmk]fae gefaY


k[jmlYlmj' ]laYe b>jglmf[dY >]a)
Kmak ]fae `geafmek[alimY]
kmfl `geafak' faka khajalmk `g(
eafak' ima af abakg ]kl: alY ]l
imY] >]a kmfl' f]eg [g_fgnal'
faka Mhajalmk >]a) VN b^gk Yml]e
fgf khajalme `mbmkemf\aY[[](
haemk' k]\Mhajalme' ima ]p >]g
]kl' m l k[aYemk imY] Y>]g \g(
fYlY kmfl fgZak5
Kmk] ]l dgimaemj fgf af
\g[lak `meYfY] kYbWa]flaY] n]j(
Zak' k]\ af \g[ljafY Mhajalmk'
khajalmYdaZmk khajalmYdaY [gehY(
jYfl]k) ;faeYdak Yml]e`geg
fgf V.]j[ahal ]Y' imY] kmflMha(
jalmk >]a5 klmdlalaY ]fae ]kladda'
]l fgf hgl]kl afl]dda_]j]5 imaY
khajalmYdal]j ]pYeafYlmj' Mha(
jalmYdak Yml]e bm\a[YlgefaY5 ]l
ahk] Y f]eaf]bm\a[Ylmj) Kmak
]fae [g_fgnal k]fkme >geafa'
ima afkljmYl ]me: `dgk Yml]e
k]fkme =`jakla `YZ]emk)

>nYkaY nakY lqjafbY' f]l aj>a](


ng_adqZ]k) H]kcmjkYaaeg(
fai afg' cYk OO#Y eg_mb]' f](
_ml lac eg_Ymk \nYkaY' bYe]
hYaYe] ]kYfla: NYahajcYk >a](
ng bmY' fa]cYk f]hYafg' cYah
lac >a]ng >nYkaY) MNbU'x]k _a f]
ag bWYkYmdag \nYka_Ynge]' Z]l
>nYka' cmja a >a]ng qjY' cY\
afglmee' cYk emek kml]aclY
qjY)
9. NYa aj Ya>kYcge] f] egcq(
lYak egfa aeafla]k g\aYak'
Z]l >nYkagk egckdm' \nYkacmk
\Yaclmk \nYkacYa hYYacaf\Yea)
 I bYmkem eg_mk f]aeYfg
lg' C[Yk >a]ng >nYkagk b#WjY6 f]k
lYa bm#Y bYe hYacqZ' aj bak f](
_Yda kmhjYkla6 f]k lYa \nYkacYa
lmja Zla alajlY) &. <]l \nYka(
cYkak nakY l]akaY' aj hYlkf]ac](
dag f]]kla l]akaYeYk)
H]k cYk
hYafg Pa]baYla]k eafla' cY\ ba
hYegcbb(lm: I e]k lmjae] Eja(
klYmk eafla)

=lWi_V)uBh =_[le
lqjafbYf]cYa(
hg lYk' cmjk a]cg cg fgjk f]afgeg' Z]l
cYahg f]hYda]cYflak fa]cg' cYk bYe hYka(
daclm mkdhlY $;m_)%' JC_) Lqe) .) -2)
C lgk ]admlk hjahYjg\geYqjYlYahg_a n)
>nYkagk \a]nqkl) >nYkaY agfYa' cYahg
YlkcajY fmg Nng qhYlY' lmja \a]nac
aeafl' aj lYa lYah' bg_ a kYnk hYklY
>a]ng _adqZ]k)~$,,% G[i BYkhiW_)) EYah
na]f eg_Ymk \nYkaY' kmna]fqlY km eg(
_mea ]kqZacYa' hYklY lYa' cYk \Yjgka
eg_mb]' lYah n) >nYkaY' ]kqZacYa dq_a
Nnma aj Mmfma' h]jeYlg >a]nqklk _adq(
Z]k) Nmg hYkYcqem fjY m_afabYeYk
dq_mk hYafaeYk calge \na]e \a]nacge
qhYlge' lYah(hYl cYahNng ajMfYmk hY(
afaeYk fjY YlaelYk an) >nYkagkC_Y(
fqlgbg g\amgk] GYl) ,,' -2) Fmc) ,+'
--) Jja]af_Ya' ;hYlYdYk c lac hYkYc
,+) ])' bg_ NnYk h]j >nYka Yhj]acaY
aeafl' lYa_a b lmja)~qV-&F[i]_5 ;hY(
lYdYa)~G [ _e fWiWkb_e ZlWi_5 haclmeg
\nYka' cmja \Yj _Yda Zla hYnY\aflY hY(
kYmdag aeaflaea' e]ad]' klmeaYfaY eg_
\Yjql' cYk hYkYmdama lafcY)~; llja _
=_[le ohW5 Emja fmg Nng aj MfYmk
hY]afY aj km ba]e\na]e qjY>a]nYk)uDWi

ckci))) >Ydqcmk' Yha] cmjamgk Zmng f](


cY 4) ]ad)
$,.% MW_5 C_Yfqeg hYkdYhlak)v`hk|(
aec[ d[ ceaojW_i))) Mn) >nYkagk hY\mg(
l egckd e]k hY\mg\Ye] g\aYak aj km
hjahYjg\qeYak' cmjamgk cnhaY lY hYla
>nYkaY)~$,/% H `Wkic__))) DYmke eg(
_mk kcYalg >a]ng Yhj]acae YhYlYdYek
cnYadm aj YlklmeaY  Z] alqjaeg' \dlg
cY\ bak bg f]kmhjYflY) EYah eYYa bYmk(
eYa l]_Yda h]jeYfqla hjglg \Ydqcmk' lYah(
hYl f]a bYmkeYa' f]a hjglYk f]_Yda kYng(
eak ba]_geak Yhaela \a]nac\Ydb\[) EY(
\Yf_a bYmke eg_mk f]lmja n) \nYkagk'
bakf]_Ydaalajla \nYkac\Ydqc'lg\d f](
_YdaajkmhjYkla)~$,0% EaY j[_i_W5 \nYka(
cmk \Ydqcmk aj f]\nYkacmk)~aP]l a[c '
cmjkfjY \nYkacYk6 lYa_a' lac \nYkacb
egfa _YdaZla kmhjYklYk)~$,1% G YiaWi
fW_de))) Na] g\aYa hYaela qjY a Cr)
/+' ,.6 0' 0/ hY_Yd Yd]ck) n]jl)' lac km
hjYd]a\aem c]d]lg g\a) Jd_) Ce) 4'
,.) Lqe) O ' .,' Pa]hYla]k eaflak bNY
lYa >a]ng aeaflak) D]a fa]cYk f]_Yda eY(
lqla >a]ng eafla]k' lYa \Yj eYaYmk _Yda
b hYegcqla' YjZY' b]a cdqklm' hYlYakqla'
Z]l cY\Yf_a e]k'\nYkaca]ba' lmjae] Eja(

Turinys

++)

$ 5I:< &  $K*"

7O^cb ===& , ? l ]_g' ^jYlj]k'


fgf hglma ngZakdgifa [haYka )kaWa(
jalmYdaZaak' k]\ imYka [YjfYdaZmk)
NYeimYe hYjnmdak af =`jaklg'
- dY[ ngZak hglme \]\a' fgf
]k[Ye5 fgf\me ]fae hgl]jYlak5
k]\ aa][ fmf[ ima\]e hgl]klak5
Y\`m[ ]fae[YfaYd]k]klak) W=me
]fae kal afl]jngkr]dmk' ]l[gf(
l]flag5 fgff] [YjfYd]k ]klak' ]l
k][mf\me `geaf]e YeZmdYlak:
=me ]fae imak \a[Yl5 ?_g
ima\]e kme JYmda6 YdallkYml]e5
?_g ;hgddg5 fgff] `geaf]k
]klak:

.) DS`aYe`W[Oa& W Nj Y' Zjg(


daYa' f]_YdbYm bmek cYdZlacYa(
hg \nYkaca]ek' Z]l cYab>I c(
faca]ek) EYah c\acaYek E ja(
klmb] W \YnaYmbmek _]jla ha]fg'
f] nYd_a' f]k \Yj f]Zmngl] _Y(
fY klahja6 Z]l f]l aj \YZYj f](
]kYl]' f]k \Yj cfaca l]Z]kYl])
{
 Ek cY\Yf_a bmYlYjhbmkl5hY(
nq\Yk aj _afYa' Yj_a f]]kY(
l]cfaca ajYjf]ka]d_aYl] eg(
fa Zm\m: Ek cY\Yna]fYkkY(
cg5 ; ]km Jgnadg6 calYk _a5
;;hgddag'Yj_af]egfk]kYl]:

\% ?]WGWWbWS7ZWW ^OaWaYW`abe[Oa \SWu[W\bW\UOa e`O&


Kma\ a_almj ]kl ;hgddg: [ma\
n]jg JYmdmk:{
Gafaklja]bmk' [ma
[j]\a\aklak' ]l mfa[maim] ka[ml
>geafmk \]\al) ?_g hdYflYna'
#;hgddg ja_Ynal5 k]\ >]mk af[j](
e]fla6e\]\al) # ClYim] f]im]

NYa_a' cYk qjY ;hgddak: g cYk


_a JgnadYk: } NYjfYa lgbg' b) cmja
bmk lacbgl]' aj ca]cna]fYkcYah
bYe Ra]hYlk qjY \Ynk) w ;
kg\afYm' ;hgddak dYakl'Z]l>a](
nYk \Yn Ym_ae) ## NYa_a' f]a

klYmk $>a]ng% aeafla]k aeYfqe' lYa_a'


\nYkaca]ba f]_Yda Zla l]akaYeaaj kmabjYf(
lYea f]a c]fg' cYkfjY \nYkacYk)
$.' ,% B h  W cYahg \nYkacYkak)~g(
\aYa
akZ_`[_Wci Dh_ijk`[$$w hY_Yd
_j) l) kmbmf_la qjY km haje b ]kYfam
kYcafam' g f] km k]cYfam)~$-% =Wh_Wk)))
f_[de))) Hgjk cala nYd_aYa kYnqb] aj _]j](
Wfa qjY m ha]f' Z]lba]Zmlmmc]fc)~
M.% G[i aWZWd]_)) Hgjk Yhcjaclqla Zm(
ng aj EjaklYmk kfYjaYak lYhg'Egjafla]aYa
na]fgc \Yj f]Zmng akadamgkYn a hg na](
baYlYnaeg ]e]kfagkagk kYng \Yda]k) Nmgk]
g\amgk] a(Yf\Yka ljmhmlak hYh]acaeg'fgjk
bak fjYlYah Yljmk' cYah lYk'cmjk jYf\Y(
ka q\) 0' ,,) Egjafla]a ZYfqaY Zmng
cmjlY eY \Ym_ 0 Yj 1e]lYa haje algk
_jgeYlgk hYjYqeg6 q\ _a ZYfqaY bYm
Zmng _qnYnmka \Ym_aYmk cYah .+ e]l6
q\Ya Zmng Ylkalgdaf fmg lgZmdqZk c](
dag $q\)
Egjafla]aYa \Yj f]Zmng
 b b)~cYc_d XkZk5 cfacYa)

fYe aj lYe hYaYe >a]nma aj kcajaYka


lYjh kYnk lac hYj]a_geak' cmjaYk ba]ek
>a]nYk hYqebg' aj \YjZYak' Yha] cmjamgk
na]f >a]nYk _Yda l]akla $/~4% Jja] lgk
hjg_gk JgnadYk\mg\Yh]jk]j_bae ]nYf(
_]daca]ek\YjZafafcYek'cmja]lmge]l\Yj(
ZYngka Egjaflg ZYfqagb]' cY\ Zmlm
YlkYj_mk kYng \YjZg had\qe]' c)Y\Yf_a b
n]acaeYk Zmk >a]ngl]akaYeYk$,+~,2%)
$0%MWhdW_je`e)))A_[fjYna]hYaYalacba(
eg' cmj YV%kYcgbY' Z]l lYjfYa' cmjaYak
>a]nYk fgjbg hYkafYm\gla' cY\bmek?nYf(
_]dab YhkYcqlm aj bmeqk] b kmklahjaflm6
lYah cY\ bk lacbaeYk j]eaYka na]f Yfl
>a]ng lacjmeg6 lYa_a' ba]kmda_ kYng hYnY(
\afaeg qjY dq_mk) Hgjk JgnadYk YhkYcgbg
lacbae' g ;hgddak b klahjafg' na]fgc
nakYn]jlqZ aj n]acdmeYk ?nYf_]dabgk \Yj(
Zafafcm qjY a >a]ng) JY_Yd _j) l) \Yj
klahjaYmk hYkYcqlY5 ca]cna]fYkhY_Yd kYa(
c' cYah bYePa]hYlkkml]ack qjY)~$2%
MW_]_'d[_))) Ejacagfak qjY dq_(cY\ \aj(
nY'  cmja JgnadYk hYkbg lacbaeg kcd'
;hgddak YhdYakl bYmfmk ]de]fak $hd_)
;h\) ,36 -2%) <]l lYkYa' cmjk kbY' aj lYk
cmjk dYaklg' hjaj]f_aY lac anajaf]k
adq_Yk' cY\ ]demg _Ydlm Ym_la' f](
\mg\Y bYe na]fgc na\mbafag _qnYna

/Z)~,2) Nj]a hja]Ykl' \d]a cmjagk


hYh]acaeg n]jla qjY Egjafla]aYa' Jgna(
OakeYlglYe]'bg_ b  hYkakcajklqeYk  \Y(
dak qjY f]aealaf_Yk) Dmc ba] qjY egcq(
lafaYak l egcqlgbm' cmja] lYjfYmbY na](

Turinys

, EIL) 3' 3~,.)

4,)

[tma -4dYaalYl kl Ydaima\' f]im] C cmjkYa kg\afY qjY ak lYk' f]a
ima ja_Yl6 k]\' imaaf[j]e]flme C cmjk dYaklg' Z]l cmjkYa Ym_ae
\Yl' >]mk) { Kma Yml]ehdYflYl' a \mg\Y' >a]nYk) { Mg\afYflak _a
]l ima ja_Yl' mfme kmfl) Ofmk( C aj dYaklYflak'qjY na]fm6 g ca]c(
imakim] Yml]e hjgbWjaYe e]j( a na]fYk _Ymk kYnb megc]kfa'
[][d]e Y[[aha]l k][mf\mekmme kmda_ kYng \YjZg' DMN]ke]k ]kY(
dYZgj]e) {
 >]a ]fae kmemk Y\( e] >a]ng hY\bbYa6 bmk >a](
bmlgj]k5>]aY_ja[mdlmjY]klak)>]a ng \ajnY]kYl]6 ]kYl] >a]ng klY(
 lqeYk)
?]\a^a[Ylag ]klak)

JY_Yd eYf \mglb >a]ng
M][mf\me_jYlaYe>]a'im^]
\YlY ]kl eadaa' ml kYaaa]fk Yj[`a( W eYdgf' cYahgaeaflaf_YkklYlq(
l][lmk^mf\Ye]flmeWdgkma5 Ydamk C lgbYk' Y aY\bYm hYeYl6 calYk
Yml]e kma]jY]\ada[Yl) Ofmkimak( a _a Yfl bg klYlg) + ca]cna]fYk
im] Yml]e na\]Yl imgeg\g km( C l]n]ar\a' cYah bak klYlg'
CMN]k
Ca]jY]\a^a[]l) a# Omf\Ye]aalme M calg aYeYlg fa]cYk f]_Yda aY(
]fae Ydam\ f]eg hgl]klbagf]jg \la' cYah lacl' cmjamgqjYD(
hjY]l]j a\' img\ aagkalme ]kl' rmk Ejaklmk)
I b]a cYk klYlg
img\ ])kl =`jaklmk D]Mmk) Ma Yfl lg aYeYlg Ymck' ka\YZj'
imak Yml]e kmh]jY]\ada[Ylkmba]j ZjYf_amk Yce]fak' e]\amk' a](
^mf\Ye]flme `g[' Ymjme' Yj( b fY' aYm\mk' lYaca]cna]fg \Yj(
_]flme'dYha\]k baj]lagkgk' da_fY' a ZYk Zmk Yhj]aclYk6 f]k Pa]hY(
^g]fme' klahmdYe'
mfamk[m( la]k \a]fY lYaaYacafk' cY\Yf_a
bmkim] gbek eYfa^]klme ]aal5 C ba m_fqb] Zmk Yhj]aclY' ajcgck
>a]k ]fae >geafa \][dYjYZal' W qjY ca]cna]fg \YjZYk' m_fak a(
eg ))ba]_gk6 lYah aj ?nYf_]dabgk YhYYcgag( X
bYa _Yda ahad\qla lac anajaf adq_' Z]l 6
hYl lacbae \mg\Y >a]nYk) C lg ;hY(
lYdYk an]\Y \m \Ydqcm6 na]f Yha] kYfla(
C[amk lYjh ?nYf_]dabgk kc]dZbm aj >a]ng
$]) 2% aj Yflj Yha] kYflacamk na]f YhkY(
cglgb km calYak $]) 3%)~$3% QhW l_[dk'~
a Ylnad_ag  b lYjfqkl) Da] qjY lYfaYa
na]fg aj lg hYla]k >a]ng6 fgjk lYjfqklk
ahad\qeYk hYk bmgk _Yda Zla nYajmk' f](
aeaflaf_Y na]fgc \Yjqla \dlg hYkakcaj(
klqemk'~ Lkb_] iWle ZWhXe) Jd_) GYl)
-+' / 3) Cek aaegc]kf f] a Ylnad_ag
 hYj]a_Yk) JYagk m\lgk hYj]a_gk \Yj
f]\mg\Y l]akk _Ymla megckam' cY\Yf_a
D hYkak]caeYk f]hjacdYmkg fmg \YjZafaf(
c6 megc]kfag \a\meYk hjacdYmkg fmg
\YjZg' hYnklg hYj]a_ had\qema)~ D]a
\Ya#Zafafd[Ya _YmfY ba]ek hja_mdafl meg(
c]kf aj nYaj kmda_ \YjZg' lYa hYlk \Yj(
ZYk qaY megc]kfag hja]Yklaea ajlmjakY(
nqb] n]jlqZ) ~ $4% =_[le fWZ``W_5
damgka \YjZafafcYa' cmja] lmjae] l]ak_Ym(
la megckam' f] cYah Z]dYaknaYan]j_Ya)~
Nj]bghYk >a]ng nYj\g YlcYjlgbaeYk nd
hYqea l hYl' cYk hYkYcqlY 3) ])' bg_
\YjZafafc kcajlmeYk lac hYla]k >a]ng
hY\YjqlYk qjY)
$,+% IW]Wb cWd))) <] Jgnadg' cmjk

hYYV$% aaYfaYa' \YjZYngkaEgfam]\Yj lj](


bgha \YjZafafcYa6 na]fa \bg _]jmk Yce](
fak' lYah cY\ b \Ydak Ylkalmjk hja] m_(
f6 cala kadhf e]\]_' cmja m_fa]kkmfYa(
cafYeY qjY' g hYlk \YjZafafcYa fmZYm(
\aYea' Z]l f]fmklgbY a_Yfqeg' cY\Yf_a
ba] hYeYl f]_Y\afg aj hja]_lYe \YjZY(
ngka $]) ,-~,0%6 lj]la]ba f] la]c klYlg'
ca]c _jaYmfY' lg\d aj mkah]dfg kmfcaYk
ZYmke]k $]' ,1) ,2%) PakYk klYlqeYk hja(
cdYmkg fmg hYeYl)#~ DW_f' l) q) km cg(
caY af]\]_Y)~ $,,% Drmk Ejaklmk' YhY(
lYd YhkYcqlYk aj Egjafla]^aa km lacbaem
hjaaelYk' qjY hYeYlm' YjZY6 egckdYk Yha]
lYa' bg_ Drmk qjY Ejaklmea' G]kabm) ~
$,-% I `[_ aW'9))) I b]a cYk klYlg Yfl lg
hYla]k hYeYlg' Z]l kYng \Yd)~ :kai)))
nYar\aflYk qjY \n]bghYk egckdYk5 hajeYk
fYm\af_Yk' hYnY\aflYk qjY Ymckm'ka\YZjm'
ZjYf_aYak Ycfa]faedk'( c[Z_W_ aj l) l)' qjY
lYa f]fYm\af_Yk' Z]l aj f]cdYa\af_Ykegc(
kdYk6 lgcamg _a _Ydbg Zla f]cgk Yhaa
q\ haje]fqda[' cmjageak q\amgYfla]ba
egcqlgbYa lYak#kYm c]da hja] hYcdq\ae
kc]dZaeg $hd_) - Egj) ,,' -,)%) L]_aeYa
agfYa eaflqb] lmjlY lj]ab Ym_aYmk
hYeafl Egjafla]a kcqja' Zl]fl lmgk'
Cnmja] \a\aYngka n) J ]ljm)~ $,.% Di
O_[fWj_[i Z_[dW))) Mn) JgnadYk lYfcaYa

Turinys

4-)

, EIL) .) ,/~ f

imaY af a_f]j]n]dYZalmj6 ]lmfa(


mk[mbmkim] ghmk imYd]kal' a_fak
hjgZYZal) Ma [mbmk ghmkeYf(
k]jal img\kmh]jY]\a^a[Ynal' e]j(
[]\]e Y[[aha]l)  Ma[mbmkghmk
Yjk]jal' \]ljae]flme hYla]lmj6
ahk] Yml]e kYdnmk ]jal6 ka[ lY(
e]f imYka h]j a_f]e) H]k[a(
lak imaY l]ehdme >]a ]klak' ]l
Mhajalmk >]a `YZalYl af ngZak:
9# Ma imak Yml]e l]ehdme
>]a nagdYn]jal' \akh]j\]l addmfa
>]mk) N]ehdme ]fae>]a kYf[(
lme ]kl' img\ ]klak ngk)

lajk) D]a c]fg\YjZYk' cmjabak


YflklYl]' adack' lYk _Ymk meg(
c]kfa) D]ac]fg\YjZYkkm\]_k'
lYk fmc]flk VajY_Yala6 g
Zmka_YfqlYk' Z]l lYah'cYah ba]j
m_f)
;j f]afgl]' bg_ bmk
>a]ng <YfqaY ]kYl]' aj>a]ng
>nYkaY _qn]fY bmeqk]: a# Ib]a
cYk >a]ng <Yfqa kmZbYmjafk'
>a]nYk b hjYm\qk) H]kn]flY
qjY >a]ng <YfqaY' cmjaY bmk
]kYl])

lYah cYdZY Yha] l]akeg \a]f' dq_(cY\ bak


hYlk aj \aYm_ km bmg _b#n]mYfla]ba _Ydlm
\Yjbgk kmkadYmcla) ;ha] l \Ydqc hY_g(
fam ;hYlYdma f]Zmng \mglYk Yhj]aca(
eYk) NY \a]fY Zmk Yhj]aclY m_fqb]'
cmja km\]_afk emk ]e' cY\ b
fmnYdqlm aj YlfYmbaflm $hd_) - J]lj)
.' , + ))%) NYa_a' lY m_fak agfYa f](
j]acaY hYla]k l]akeg' ba fjY aj hjY_Y(
jg m_faea' f]a la]kag_ qkaYmk' Z]l na(
kmglafg km\]_aeg m_faea dYac hYZYa_gb])
~N]d_i _j_hi) NY m_fak' cYahg >a]ng
l]akqZk jYfcak' lYah alajk nakY' cYk lmg(
e]l jYkak Yfl ]ek' cY\ hYdack cYacf(
jamgk \Ydqcmkf]hYda]klmk $Ymck' ka\YZj'
ZjYf_amk Yce]fak%' calmk km\]_afk $e]\'
a]f' aYm\mk%' calmk YhkaYmk aj YeafYa
cYfcafk6 Yha] lmgk hYkcmlafamgkamk agfYa
;hYlYdYk f]f]cY)~$,0% Dda[dji fhW(
]W_j_5 Dak f]_Ymk f]hYhjYklgbg megc]k(
fag' cmj Zmlm lmjbk _Ymla m _]j hY(
klYlqe6 f]k bak kmY\afg cYacmjamgk _](
jmk hYdafcaemk' Z]l f]hjan]\ hja] \gjq(
Zk' me cdYmkqlgb Yla\' Z]l f]Zmng
n]acdam aj\a]k nY\gnm) Dak hja]af_YakY(
ng Na]hYla]k nYdaYa nYjlgbg f]lYah _]j
e]\]_Y) lg\d m_fak kmfYacafk bg hYklY(
lqlb \Yd' aj bak hYlk h]j lYlYa fmc]f(
lk) g\ak
%f_[hl]d& agfYa na(
kYa f]m_afabY lacjgk m_fa]k Zmnaeg'
cYah lYa _YdaeY eYlqla a YlkYcYfag q(
\ cYdZgkg\ag a[' 7a66 lYa_a'hjYkeqjY5

Zmk lYah a_YfqlYk' cYaheg_mk'cmjk h]j(


]afY h]j m_f)~ Hgjk lY m_fak klYaYa
f]j]acaY qkaYmk m_fa]k' na]fgc a lgk
na]lgk l]akaf_Ya _YdaeY an]kla CenaelYjb%
\Yf_Ymk aj hjY_Yjg lgcagk na]lgk' cYe]
c]flbaemgk] Zmk _YfY \YjgeY m eY(
]kfamgkamk hjYkacYdlaemk)~ $,1% : h  d[(
a_bej[)) )  ;hYlYdYk V%jae]fY c lac a(
j]acl la]k) Egjafla]aYa _Ydbg kl]Z(
la]k' cY\ egcqlgbYa' cmjamgkba] lYahZjYf(
_afg' lmjk ckla kmmcaYk ZYmke]k na]f
\d]a f]fYm\af_g egckdg' haje f]_m _YUak
a_Yfqe)~ $,2% H `[_ aWi) )) N]akaf_Ya
aj a lgk na]lgk \Ym_]dak n) ln an]\Y
>nYkagk \a]nb^kl $;lYf) <Yrad) Aja_)
HYr) ;m_)%)~LkX`Wkh_di))) Aj) l) hYnYj(
lglYk lYk hYlk g\ak YZkahk#)' gD]hka na]lgb]
kmZbYmjafk aj hjYm\qk) Pmd_YlY'nYa#(
lg\YeY \m nYajam g\am' lmjbg Ylnad(
_  \Ydqc nYajme' cmjamg\m n]acaeYk
hYda]aY) JgnadYk fgjbg aj]acla hjYka(
cYdlaeg aj ZYmkeknakac dq_me $hg](
mYe lYdagfak%) ~ EdYa\af_Yak egckdYak
<YfqaY f] klYlgeY ]kla' Z]l _jaYmfYeY)
EYah l \YjZafafc \YjZYk' lYah aj b
_YdYk klYaYa hja]af_Yk qjY najaYmk ea(
flb \YjZafafc dacaema5 ba] Zmk Yea(
fYa ^Oa[S`YbW& Ea]cna]fYk >a]ng <Yfq(
agk hY]a\aeYk qjY n]flgk na]lgk kmZbYm(
jafaem6 g Egjaflg cjacagfabY bmc qjY
>a]ng <YfqaY)u N[i l[djW ohW) ) ) Jd_)
]e) 1' 4)

Turinys

, EIL)

$+K%="

#&"

DORc]b] []YaZ] e`OYbW&uY]a ^OaSY[|a&


CMN]fag k] k]\m[Yl5 ka imak
na\]lmj afl]j ngk kYha]fk ]kk]
af dag[ kY][mdg' klmdlmk ^aYl ml
kalkYha]fk) MYb%a]flaY]faedam(
blak emf\a' klmdlalaY ]kl Yhm\
>]me) M[jahlme]kl]fae5 =ge(
hj]`]f\Ye kYha]fl]k af YklmlaY
]gjme) ? l al]jme5 >geafmk
fgnal [g_alYlagf]k kYha]flame
imgfaYe nYfY] kmfl) aMN]eg
alYim] _dgja]lmj af `geafaZmk)
IefaY ]fae n]kljYkmfl' kan]
JYmdmk' kan] ;hgddg' kan] I](
h`Yk' kan] emf\mk' kan] nalY' ka(
n] egjk' kan] hjY]k]flaY' kan]
^mlmjY5 gefaY ]faen]kljYkmfl5
ngk Yml]e =`jakla5 =`jaklmk
Yml]e >]a)

N]_md fa]cYkkYnikf]kmn](
\agbY D]a cYk lYjh bmkm j]_aka
]kk aeaflaf_Yk aYe]hYkYmdq(
b]' l]lYehY hYacm' a\Yfl Zmlm
aeaflaf_Yk6 f9 f]k ag bWYkYmdag
aeaflak hYacqZ qaYhYk>a]n)
WaN]k hYjYqlY u#jY5 Mm_Ymkam a(
eaflaf_mgkamk blj _m\jqZb])
Cj nd5 Pa]VaYlk afg aeaflaf(
laf_mbf eaflak' bg_ fa]caf_gk
qjY) NM NYa_a' fa]cYk l]f]ka_ajaY
a egfa) B]k nakYbmkiqjY'
Yj JgnadYk' Yj ;hgddak' Yj Cn(
^Yk' Yj hYkYmdak' Yj _qn]faeYk'
Yj eajlak' Yj\YZYjlafaYa\YaclYa'
YjZmkaYfla]ba) H]knakYbmkmqjY6
bmk _a EjaklYmk6 g Ejaklmk
>a]ng)

.' ,3~/' -,) EYahg _]jYk _YfqlgbYk' kcYalqla hYkYmdag Ycqk] aeaflaf_Yak \d]a
cmjk hjanYdg egcqla f] lac' cYk j]acaY kYng egcqlgb hjanYdme)~C[_ aWi jWhf
lacla' Z]l aj cYk \Yjqla' JgnadYk hY\mg( `k i k ))) Aj) l)5 b]a cYk fgjk lYjh bk
\Y hjYclacmk kYng egckdg hjalYacqemk' kcYalg kYn] aeaaadaf_m' l]_md bak lYehY
hYacm aYe hYkYmdama' cY\ Zmlm lacjYa
hYda]aYfamk cYah lacafamk' lYah aj hY(
amk b  egcqlgbmk) NYa_a' lacafla]ba f]( aeaflaf_Yk)~ $,4% G[i _e fWiWkb_e_(
hjanYdg klYlqla na]fg egcqlgbg Yf_aYmk c_dj_i5f]Mn)>nYkagk Yhna]klYaeaflak)~
m calmk' cY\Yf_a ba] naka \mgla qjY b IWi =_[l5 f]cdYa\af_m >a]ng fmlYjaem
fYm\Ya $.' ,3~-.%6 ba] f]hjanYdg lYahg_a ba Yh_YjkafYeY qjY ]kYfla hYacqZ aj
kYng egcqlgb l]akla' cY\Yf_a l]akeYk cYahg lgca hYjg\geY) ~ IWhWojW ohW5
hjacdYmkg na]fYe nakYafYfaYe >a]nma DgZ) 0' ,.) JYnqr\am agfYa _Yda Zla
$/' ,~1%) Mcqja _a nY\mk JgnadYk jY( DgcZg kfmk' cmja] Zmng hYj\Yn kYng
_afY fmka]eafla aj k]cagla lacjb YhY( Zjgd DmgrYh' cY\ bak f]hYka]clm bYe
lYd hYn]ar\' $/' 2 ~ ,.%) AYdgh
hYY\lgkagk dgnk' aj cmja] lgcamg Zm\m
cYah lac Yla\Yj bYe c]daY a lY dgn]
nak haje Egjafla]a hYh]acae ;hY(
lYdYk mZYa_aY hYjY_afaem' cYahg lnYk $NgjY)%)~$-+% B h  lb5 Jk) 4.' ,,)~ $-,9
MW_]_'d_[aWi)) )  NacjY aeaflak m_afY
e]dk\YeYk nYacmk' cY\ ba] k]clm bg hY(
n]ar\6 e]d\aY lYahg_a' cY\ _]jYa Egjafla]aYek klYlqla na]f egcqlgb
hjaaelm g\amkNaegla]bYmk'cmja hYk bmgk Yf_aYmk m cal aj bmg _ajla]k) Paka
Y\Y Ylkakla' a\Yfl hYlk bak' cY\Y hYk egcqlgbYa' cYahg ?nYf_]dabgk YhkYcaflg(
bmgk Yl]ak' f]j]acYdYmlm ca]lYa km bYak bYa' cYahg lYjfYa lgbg' h]j cmj ba] lacaf(
aYak lYhg $]) 0%' kakla qjY b dgn]a)~
hYka]d_la $/',/~-,%)
$,3%
M[]kb d _[aW i))) Ha]cYk l]f]km( $--% G[i l_iW `kik o h W ))) Egjafla]aYa
n]\agbY kYnk lqageak eYfq\YeYk' bg_ amjbg  kYn] dq_ #cY\  egcqlgb fmg(
la] \YdqcYa calYah nqck' f]_m Y hYkY(
kYnqZ) ;hYlYdYk hYjg\g' bg_ alacfbb
caYm $N]g^)%' aj bg_ ba] _Yda l]akla Yha] hja]af_Ya qjY5 egcqlgbYa qjY \d]a lacaf(
E^' ;hgddb aj Jgnad) NYa f]Zmk lacjY ab) Ha]cYk _a f]ka_ajaY lmg' cYk \(
aeaflak) Nacj aeafl lac lYk aYaebY' d]a bg qjY)~ : h I el_bWi))) Paka qjY
cYk hYkYmdag YcqnYar\gb] lYehY hYacm) EjaklYmk lYjfYa' g h]j Ejakl bk lYj(
fYa $- Egj) /' 0%) PakYqjY hYkcajlY la(
EYacaaja] _a Egjafla]aYa fgja Zla hY(

Turinys

0+&

' =AB% *# ' $, %

7O^cb =I& # Ma[ fg)k ]pakla(


e]l `geg mleafakljgk =`jakla5
]l \akh]fkYlgj]k eqkl]jagjme
>]a)  Ba[ bYe imY]jalmj afl]j
\akh]fkYlgj]k ml ^a\]dak imak af(
n]faYlmj) {
Ga`a Yml]e hjg ea(
faeg ]kl mlY ngZakbm\a[]j' Yml
YZ `meYfg \a]5 k]\f]im]fa]ah(
kme bm\a[g) W Ha`ad ]fae ea`a
[gfk[amk kme5 k]\ fgf af `g[
bmkla^a[Ylmk kme5 ima Yml]e bm(
\a[Yl e]' >geafmk]kl) W ClYim]
fgdal] Yfl] l]ehmk bm\a[Yj]'
imgY\mkim] n]faYl >geafmk5
ima ]l addmeafYZal YZk[gf\alY
l]f]ZjYjme' ]leYfa^]klYZal[gf(
kadaY [gj\ame5 ]l lmf[ dYmk ]jal
mfa[maim] Y>]g) BY][ Yml]e'
^jYlj]k' ljYfk^a_mjYna af e] ]l
;hgddg' hjghl]j ngk5 ml af fg(
Zak \ak[Ylak' f] kmhjY imYe

)& DS`aYe`W[Oa&  NYahb]n]ar(


\a a emk eg_mk' cYat.+ a Eaa(
klYmk lYjfmk aj >a]ng hYkdYha
mn]ar\mk) W IaY bYm ba]cgafY
lYjh mn]ar\ab' cY\ ca]cna]fYk
Zmlm YljYklYk alacaeYk) & GYf
_a eYaYmkak qjY \YaclYk' cY\
Y bmkla YjZY egfala \a]fgk ]km
l]akaYeYk6 Z]l f]a Yt.Ylk kYnk
f]l]akam) H]k Y fa]cg f]hja(
kabYmam6 Z]l f] lYe] fml]akaf(
lYk ]km) Emjk _a eYf] l]akaY'
qjY Pa]hYlk) 8NYa_a' f]l]akcal]
b>ajfa dYacg' acaf]Yl]ak Pa]hYlk'
cmjk aj Yhna]k hYkdhlmgkamk
lYekqZa \Yaclmk aj Yla\]f_k
aj\a meYfbmfmk6 aj lmge]l
Zmk ca]cna]fYe hY_qjaeYk fmg
>a]ng) { I lYa' ZjgdaYa' nYar\a(
fYm Yfl kYnk aj ;hgddag \d]a
bmkal' cY\ a emkm aegclfel

cafafb fYm\Ya5 nakYk j]_aeYk hYkYmdak' nYd\a kYcjYe]fl kml]acae]' f]da]aYfl


_qn]faeYk~fmgh]df dYacYk' eajlak~\m( b  ]kqZk' lYa fmlYjla' YjZY h]jeYafqla'
jk  Yeafb megc]kfa' _jqZk aYe] cY ba kalYalqk j]acYdaf_m aj hYlg_am)~%R&
Yeqb] kml]aclgk aj mdYacqlgkagk calYe _ W )) EY\Yf_a e]k ]kYe] lYjfYa aj m(
_qn]faema' nakY Z] aaea) NYa _Yd \d(
n]ar\Ya' lg\d emek j]acaY lmjlalYa' cYk
lg lacaflk _Yda kYnaea hYka_ajla: Cj lYa fmg ca]cna]fg mn]ar\g j]acYdYmbYeY qjY'
f]' Z]l nakY lmja Zla h]jc]dlY Yfl lg' Zl]fl' alacqeqZ) <]l Yj qjY YhYlYdYa
fmg cmjag aj h]j cmj nakY qjY aj ba] alacaea' Yha] lYa f]_Yda d]akla bgck eg(
hYlk' Yfl emk Mmln]jlgbg $Dg) ,' .% aj _mk' cY\Yf_a aj hYlk JgnadYk kYcgka f](
C_Yfqlgbg) Gmek j]acaY _ajla]k bg \a]( _Ydk l]akla Yha] kYn] f]cdYa\af_Ya)~$.%
nacY aj eg_acY hja_aelaea $;mck%)
Rced__ Z_[dei5egfa \a]fY j]acaY aY
$/' ,% NYjh
?nYf_]dabgk\YjZa( l hYl' c egfk YhkcjalYa' YjZY Z]fl
lYa' cgck qjY egfa l]akeYk)~ > ik j[_(
fafcYa hjanYdg Zla l]akaYea kmda_ lYe la(
cjlYakqcda) On]ar\Yk \mg\Y kcYalda i_WcWi5 :dej) _j) l) hjYke qjY5 Yj Y
a kYm hYn]klb _jqZa nYd\qeglackYng bk Zmkam Ym_aYmk m calmk hYklYlqlYk'
hgfma aj \Ym_aYmk fa]cYe) ;hYlYdYa qjY Yj ]eaYmk)~$/% G_[ae d[fh_i_`Wk_ku
>a]ng hYkdYha mn]ar\Ya'f]k b hYj]a_Y lYe]'cYk eYfg hYj]a_Yk hYda]aY) Sfag(
qjY kYm >a]ng Yhj]aclegckd Yh_Yjkaf( C _Ymk kadhfqZ qjY lYah \a\]d' bg_ f]a(
la cala]ek) I cY\Yf_a Ejaklmk hYdacg kY( na]fYk f]hjanYdg hYkalacla hadfYa kYnaea)
ng <YfqaYa f] lac lacbaeg egckd' Z]l Jd_) Nja\) Mmkaj) hgk) 1) h]jkc) ,1)~$0%
lYahg_a kYdY(Ye]flmk'cYahga_Yfbeg jYf( G[j[_ia_j[))) H]nYdaYl]akla' cgd]aPa]hYlk
camk'
 aj hYn]\ bYa nakY' c lacbak Ylf]( f]Yl]ak  l]ake) Nmge]l Zmk lacjYk dYa(
 Yfl ]ek' la]k aj eYdgf$Dg) ,' ,2%' cYk l]akla' f]klmge]lnakYZmkYla\]f_lY)~
cY\Yf_a _Ydgh bak Yla\Yn YhYlYdYek aj ;ki a_[al_[dWc~a Egjaflg ZYfqagk
b h\afaYek nak aj hadf nYd\a Yfl egcqlgb)~Gke =_[le) Ea]cna]fYk _Ymk
<Yfqagk' lg\d YhYlYdYek' cmja] hjanYdg l hY_qjae' cmj Zmk hYk >a]n mka(
kml]acla lacbaeg egckd kmda_ dYacg aj h]dfk' g cmjag Egjafla]aYa f]lmjbg l]a(
YhdafcqZaa' cYah ba]ek ajg\qk _]jaYmk' kk bYe kcajla)u q7#&G[i_Z_Z__kejk _ l_[(
hjacdYmkg hYfYagk l]akk ajYmlkYcjYe]f( defh_[a_jki) >a\amgbYka cYk fgjkana](
)) ;fgl Nja\]flacgbg Mmkajafcaeg $hgk) fg' cY\Y kcYalg kYm m dgn' bg_ bak n](
-,) h]jkc) -%' ;hYlYdYk lYak g\aYak _Y( dqc lgegcqlgbgdYacgka' g f]calg6\a\amg(
fY YacaYa hY]fcdafg' bg_ <YfqaY lmja bYka hja] cal' cY\Y kl]f_aYka hY]eafla

Turinys

) ?C9',& / %) ) &

k[jahlNae ]kl' mamak Y\n]jkmkYa( C f]h]j]f_la' cYk hYjYqlY qjY'


l]jme af^d]lmj hjg Ydag)
6 aj cY\ fa]cYk f]ka\a\amglm a
Kmak ]fael]\ak[]jfal: Kma\ na]fg hja] cal)
Yml]e `YZ]k img\ fgf Y[[]ha( 6
H]k cYk lYn] YlkcajaY: E
kla: Ma Yml]e Y[[]hakla' ima\ _a lmja' cg f]_YnYa: g b]a _Y(
_\gjaYjak' imYka fgf Y[[]h]jak: nYa' cg _aja]ka' cYah cY\ f]Z(
DYe kYlmjYla ]klak' bYe \ana( t lme]a _Ynk: k DYmbmkbbYkglafla
l]k ^Y[la ]klak5 kaf] fgZakj]_fY(  ]kYl]' bYm hjYdgZgl]6 Z] emkaj
lak5 ]l mlafYe j]_f]lak'm l]lfgk t cYjYdaYmbYl]6 g' cY\ aj cYjmdaYm(
ngZak[mej]_f]emk) {Jmlg]fa)e 6 lme]l' a\Yfl aj e]k km bmeak
img\>]mkfgk ;hgklgdgkfgnak( cYjYdaYmlmee {
 Ek eYf j](
kaegk gkl]f\al' lYeimYe egjla _aka' bg_ >a]nYk hYjg\ emk'
\]klafYlgk6imaYkh][lY[mdme^Y[( YbgYlYdmk' cYahg hYkcmaYmkamk'
la kmemkemf\g' ]l;f_]dak ]l X cYahg eajaYa bDYkcajlmk6 cY\Yf_a
`geafaZmk)
CMNgk klmdla hjgh( e]k lY%ge] kl]ZYdm hYkYmdama'
l]j =`jaklme' ngk Yml]e hjm( aj YfagdYek' ajfagf)mak) dgG]k
\]fl]k af =`jaklg5 fgk af^ajea' t hYaca \d]a EjaklYmk' bmk _a_m\(
ngk Yml]e ^gjl]k5 ngk fgZad]k' jabk Ejaklmb]6 e]k kadhfa' bmk _a
fgk Yml]e a_fgZad]k' f Okim] klahja6 bmk dgnaf_a' g e]k hY(
af `Yf[ `gjYe ]l ]kmjaemk' ]l aaa]cafla)
Cca aYa nYdYf\Ya aj
kalaemM6 ]l fm\a kmemk' ]l [g( YdcklYe]' aj ljgclYe]' aj fmg(
dYh`ak [Y]\aemj' ]l afklYZad]k _a ]kYe]' aj f]lmjae] lacjgk
l Yfljb' cY\ hYka_ajlmcYahgbg h]j_Yd( lm km Ejaklmea' dq_(cY\ lmjlm nak lYa'
lgbYk) Emj n) LYaklg kYcqe fmjg\g aY c cala _YmfY lac YfljYe] _qn]fae]) z~
JgnadYk: AjYac n) lnYa kmhjYflY lYa D W Z  _h aWhWb_Wkjk_dj5 EY\ bmk bYm Z(
Yha] cYacmjamgk C_Yfqlgbg g\afk' _Yd lmel _Yn na]hYlYnae) H]k lmge]l
GYl) 2' ,) .6 -+'#-26 -.' ,-) Ggjc) 4' aj YhYlYdYa _Ydlm lmjla nadl' bg_ aj
).06 ,+' // YjZY cgcamgk calmk $;fck) aj ba]ek Zmk kml]aclY hYfYa dYae) ~ $4%
dmla%6Z]llYahYhkcjalYe]YlkaYmcae]nYj_aYa Di cWd h[]_i_))) >a]nYk hY\bg jYmk'
Zmlm_YdbEgjafla]aYaeYfqlaYha]ngkhaje YhYlYdmk'  lgc klgn' cY\ e]k ajg\ge]
c]d]lg e]l hYjYql ?nYf_]dab) Aj]a(
dYZaYmkaYa hYfa]caflYak lYjh nak egfa)
aYmk ;hYlYdYk fgjbg hYklYlqla cYahg Mn) JgnadYk fgja hYjg\qla' cg[ld bakljgc(
bYmlaeg aj eYfqeg lYakqcd nak klY( lY n]acYmk G]kabg Ylbaeg' g lYahg_a m(
_\afla hmacamk kcqjalb nY\mk)~ F[i jW(
lqe' cY\Yf_a bak fmgdYl egc fmka]ea(
fec[ ij[^Wbk))) JgnadYk hjae]fY eagdY(
faeg)
5 lafamk bYngbmk' cmjamgk] YhYlYdYa hYkada](
$2%
G[i aWi jWl[ Wjia_h_W9 ;hYlYdYk
cj]ahaYka  kcqja nY\mk) ;lkada]h\YeYk C cY\d]akYnglYjfqklk) Da]qjYdq_cgcaYe]
 na]f' m_\afY nakmk) EYk fgja kcaj( , Ye^al]Ylj]' cmjamg qjY hYkYmdak6 amjlg(
la]k fmg cal' hjanYdg l lmjla' cg  bYa qjY egfk aj YfagdYa)~ $,+% F[i
Yfa]ek ljcklY) <]l nY\Ya f]lmja fa]cg fW_a_))) ;hYlYdYa EjaklYmk cYjYdqklk
hYfYYmk) I b]a cYk alacjb lmja l hjYhdYlafaema akaY\bg nakg' c hYkYmdak
\Ym_aYmk m calmk' bak lYa _Yng fmg >a]( ZjYf_afY aj eqda' aj f]lacafab Zm(
ng' h]jlYl fjY aj bYe bgcag hYeYlg _aj( ng hYkcYalqla hYacYak6 ba] f]lmjbg
la]k) AYdgh qjY aY f]cY Yha] _aelYk bgcagk ]eacgk hYYdhgk' Zmng q(
\gnYfYk' g f] Yha] najhja_aelaf]k' fgjk \ aj hY_gfa h]jk]cagbYea' f]kafYm\gbg
egfa aeaflaea aj acYdZY aj mll Zm(
;hYlYdg aj]aclY la]kY aj hja] l hYkcm(
lafab _Yda Zla hjalYacbaY) ~ $3% CWk ng hYfa]cafla) EYah _a dYZYa kcqjkafmg
lg hYn]ackdg Egjafla]a nY\Ya Da] Zmng
`jji))) Njak kYcafag kfYjaYa _]jaYmkaYa_Y(
da Zla kmhjYkla Yha] C_Yfqlgbg cYjYdqkl _ajaYea m kYng _m\jqZ Ejaklmb]' dgna(
aj bg \Yf_acYk _jqZ]k) ;fa] hmacmk fYea' cYahglnajla nqjYa'cmja] _Yda hYkala(
nY\gnYa _qjka dq_(cY\ ba] Zmlm hYkglafla cla kYng ba]_geak' _]jZaYea cYahg nqjYa
aj _YmkaYa Yh\gnYfgla nakgeak hYdYaeafl( _Yjkmk) g\ak yDh_ijl`[VV hjacdYmkg na(
b  _jqZeak' dq_(cY\ bYm f ll na]hYlYm( ka]ek kYcamag kfYjaYek)~ $,,% B a _ _W_

Turinys

,)

$ 7:<" '  $%!$,"

kmemk' ]l dYZgjYemk gh]jYf(


l]k eYfaZmk fgkljak6 eYd]\a[a(
emj' ]l Z]f]\a[aemk5 h]jk][mla(
gf]e hYlaemj' ]l kmklaf]emk5
ZdYkhda]eYemj' ]l gZk][jY(
emk5 lYeimYe hmj_Ye]flY `m(
bmk emf\a ^Y[la kmemk' gefame
h]jahk]eY mkim] Y\`m[)
,(, dW^gf m l [gf^mf\Ye ngk'
`Y][ k[jaZg' k]\ ml ^adagk e]gk
[Yjakkaegk egf]g' aHYeka \](
[]e eaddaY hY]\Y_g_gjme`YZ](
Ylak af =`jaklg5 k]\ fgf emdlgk
hYlj]k) HYe af =`jaklg D]km
h]j ?nYf_]damaf ]_g ngk_]fma)
,w ?g_g ]j_g ngk' aealYlgj]k
e]a ]klgl]' ka[ml]l]_g =`jakla)
,, C\]g eakaY\ngkNaegl`]me'
ima ]kl ^adamk e]mk [Ya\kkaemk'
]l ^a\]dak af >geafg5 ima ngk
[geegf]^Y[a]l naYk e]Yk' imY]
kmfl af =`jaklgD]km' ka[ml mZa(
im] af gefa ][[d]kaY \g[]g' a{
NYeimYe fgf n]flmjmk kaeY\
ngk' ka[ af^dYla kmfl ]VCma\Ye)
,. P]faYe Yml]e Y\ ngk [alg'
ka >geafmk ngdm]jal5 ]l [g_fgk(

na]lgk' ,-aj nYj_klYe]' \ajZ\Y(


ea kYng jYfcgeak6c]acaYeal]kY(
e] aj dYaeafYe]6 h]jk]cagbYea
]kYe] aj hYc]faYaf]6 ,. emek
haclg\aYmbYaje]d\aYek6 hY(
ka\Yje] cYah aghYkYmdagaeY(
lgk' nakm kdYngk aca agd]a)
 H] cY\ bmk m_\afaYm'
lYa jYYm6 Z]l h]jkhbm bmk'cYa(
hg eqdaeaYmkamk eYfg nYacmk)
, H]k fgjk bbk lmjlme l \](
ael lmcklYfaaN egcqlgbmEja(
klmb]' Z]l f]\Ym_ bmk lmjal]l(
nm6 f]k h]j ?nYf_]dab Y bmk
hY_ae\aYm Drmb] Ejaklmb]' a 
G]d\am lY l bmkW Zmcal] eYfg
k]cbYak' cYah aj Y Eja)klYmk
,, Ng\d Y a)kamfaYm hYk bmk
Naegla]b' caljk qjYeYfgeqda(
eaYmkak kmaekajalacaeYk Pa](
hYlqb]6 bak bmek hjaeafk eYfg
c]damk' cmja] qjY Ejaklmb]Drm(
b]' cYah Y egcYm nakmj ca]c(
na]fgb] ZYfqagb]' a{ NYj)ka Y
f]lmjaYm bbYk bmk Yl]ala' lYah
cYacmja] qjY hYkahl' a{IYl]a(
kamhYkbmkn]acaYa'b]aPa]hYlkhY(

lWbWdYbW_))) Gmek ljcklY nakg lg' cYk


kcYalgka j]acYdaf_Y_qn]faema)~$,-%;_h^(
ZWhd_ iWle hWdaec_i))) bW_c_dWc[))) fW(
aYd_Wc[5 Na] qjY YbaYlYd _afcdYa' cm(
jamgk n) JgnadYk aj k]c) ]ad) akcYalg Ng(
\d f]kl]ZlafY' cY\ YhYlYdYa km ljgca(
em dYmcaY Ylbaeg Pa]hYla]k' cmjaYe hY(
fYmk ba] lYhg)
$E % G [ aWZ`ki k]Z_d__Wk))) JYa(
faeYk' cgcamgk nY\mk Egjafla]aYa Zmng
kYm akajafc YhYlYd na]lgf' lmjbg h ja(
had\qla bmgk m_#\amajYm)~ I[hif`k' aW_(
fe))) NnYk' cmjk kYng nYacmk ZYm\aY'
f]fgja ZYmkek \dbgkhYagk'Z]llacnYacg
hYkalYakqeg)~ $,0% G[i dehi))) JYfYaYa
AYd) /' ,4) ; l]akaf_Ya nY\afm bmk kY(
ng nYacYak) Egck qjY kYflacak lYjh eg(
cqlgbg aj lng' lgck hYl qjY lYjh lg'cmjk
klYlg Yfl bYm hY\lg hYeYlg' aj lYjh hY(
la]k hYeYlg hY\bbg $Nge)%)~$,1% Da]S(
Z__k jWj `ki5 f]k nYacYa dYZaYmk lmja
Ylkan]d_la  ln' f]_m  egcqlgb)~ L[(
a`W_i' qhY fmka]eafae]' cmjk qjYhja](
af_Yk n]\YfaYa hja] hYkakcajklqe hma(
cqZ]a' aj kYnk akaY\bae]) ~ DW`f8 _h

W Dh_ijWki) N g\a fjY f]a k]fmg(


k] Pmd_Ylgk jYfcjYamgk]' f]a _j) l)' f]a
\Ym_]dqb n]jlae) Da] j]_aeYa h]jc]dla 
aY C ,,' ,) EYah \a\ak na]fgc lmjbg
Zla ;hYlYdg hYkalacbaeYk kYng hYka]d(
_aem' cY\Yf_a bak jY_afY calmk k]cagla kY(
n] H]kYcqcal' bg_ bmk f]_Ydal] eYfk
k]cla Dmc lYjh bk ajeYfk lacjYa f(
jY lYah \a\ag kcajlmeg' cYah lYjh eY(
fk aj EjaklYmk) + na]fgc Y b k]cagbm
$;mck)%)~ $,2% FWde a[b_ki5 nakmk eY(
fg \YjZmk) PakYk Jgnadg hYka]d_aeYk Zm(
ng yDh_ijk`[ Cpk`[$xV) Naegla]bmk Zmng
fmg c]d]lg e]l n) Jgnadg \jYm_c]d]a(
nam' lYa_a _]jaYmkaYa afgbg' cg JgnadYk
j]acYdYng fmg cal cjacagfa \jYm_ab)
~ FeaWk5 lYk g\ak aj]acaY nak hY(
ka]d_ae ;hYlYdg' cYahg hY_gfa egcq(
lgbg)~$,3% MWhi_ W ))) EYacmja] ;hYlY(
dg hja]afafcYa Zmng j]_aeYa hjYhdYlaf
hYkcYd' Zmc bak f]\jklk Yl]ala EgjaflYm
hg lg' cYah ;hgddak kYng acYdZY aj a(
eaflaea Zmng kYm mkah]dfk \a\ hY_qja(
e $hd_) - Egj) ,+' 4) ,+%)~ $,4% I
Wj[_i_k) )
RjY egfk' cmja] klYlg kY(

Turinys

, EIL) /' -+(< ' .)

42)

[Ye fgf k]aegf]e ]gjme' ima C fgjk6 aj hYafkam f] cYdZ lm'
af^dYla kmfl' k]\naa#lml]e) R882ED W cmja] hYki5%ml qjY' Z]l _YlqZ)
]fae af k]jegf] ]kl j]_fme a -+VW]k f])cYdZgb] qjY>a]ng cY(
>]a' k]\afnajlml]) Kma\nmd(  jYdqkl' Z]l _YdqZb]) Egbmk
lak: af naj_Y n]faYe Y\ngk' Yf 6 fgjal]: ;j cY\ Y Yl]aaYm hYk
af [YjalYl]' ]l khajalm eYfkm]( bmk km jqcl]' YjZY km e]ad] aj
# jgemeg \nYkaY:
lm\afak:
)& 5^WS \caWR|X|ZWc R`OcUeab|a dS\UW[z&
7O^cb K& , Iefafg Ym\almj
afl]j ngk 5^gjfa[Ylag ]l lYdak
^gjfa[Ylag' imYdak f][afl]j_]f(
l]k' alY ml mpgj]e hYljak kma
Ydaimak `YZ]Yl) W ? l ngk af^dYla
]klak5 ]l fgf eY_ak dm[lme `Y(
Zmaklak ml lgddYlmj \]e]\agn](
kljme ima `g[ ghmk^][al) 8 ?_g
$haa\]eYZk]fk [gaiagj]'hjY]k]fk
Yml]e khajalm' bYe bm\a[Yna ml
hjY]k]fk' ]me' ima ka[ gh]jYlmk
gkl' Waf fgeaf] >geafa fgklja

-& DS`aYe`W[Oa& W Pakmj _aj(


\aka' bg_ qjY lYjh bmkmhYd]aklm(
nqkl' aj lgcahYd]aklmnqkl' cg(
cagk fjY aj lYjh b>Y_gaaam' lYah
cY\ na]fYk lmja kYng lng eg(
l]j) NCj bmk hYkahl ]kYl]' aj
f]fmdam\gl] dYZaYmk' a\Yfla>H %
FG= lYjhg Zmlm hjYYdaflYk lYk'
cmjk l \Ydqc bYY\Yj) W ;'
la]kY' f]Z\YeYk hYk bmk km
cmfm' Z]l Z\YeYk \nYkagb]'
bYm fml]akaYm' dq_(cY\ km bmeak

n] \a\]kfaYak m aY f]]kYfamk' Z]l bb


Zabgk' cYah lac km bYak qhYlacYa kmkalaf(
cY) n) JgnadYk fgja Yl]ala' cYahg l]ak(
bYk' aj hY\Yjqla kYng fmlYjae' f] hY_Yd
Yfa egcqlgbm f]cgk_jYme' Z]l hY_Yd
nYakamk' cmjamgk ba a\Yn)~ $-+% G[i d[
aWbXe`[)) )  ?nYf_]dabgk YhkYcgbaeYk lmja
kYng _YdqZ a hY\baeg' cmj kml]acaY
n) >nYkagk eYdgf)~ @WboX`[' l) q) kl](
Zmcd \Yjqeg _YdqZb] $;aack) N]g^)%)~
$-,% D e `_i de h_j[)) )  Dmek nYdaY aka(
jafdnla)~9G hoCYj[)) )  Hgjk JgnadYk aj km
jqcl] ]alm'na]fgc Yl]alm bak \jYm_ aj km
e]ad]6 Z]l lYk' cmjk fmhdYclYk ]kla' a]Z](
lYah YlbYmaY Yfgk e]adk kYd\qZ $Nge%)
NYak g\aYak ;hYlYdYk dYZYa \YadaYa m(
ZYa_aY na]f _jgeYlgk k c q j a  aj h]j]afY
hja] calg)

cal hjYkacYdlda' cmj j]acaY kmhjYkla


Yha] fmka\]\Yfamk Zjgdamk' hYda]cYfl
>a]nma l]ake Yha] lmgk' cmja] nakYa hja]
<Yfqagk f]hjacdYmkg $4~,.%)
" ,#
Q_ikh \\_hZ_i_) )) EY\YJgnadYkfg(
jbg \Yjqla ae]lafbaemk m hYkakcaj(
klqemk' hjY\bgbak f]cla eYdgfaYa6 cal
hjYkacYdlae ZYm\aY a cYjlg ca]lYa' Yh(
cYdlaf\YeYk nakmk Egjafla]amk aj dq_ kY(
cq\YeYk5 bk ZYfqagb] Ylkalacg fmka(
\baeYk) Dak eYlg \n]bgh b  cYdlqZ'
C na]f' cY\ Ylbg afagk Yha] lgca hYd[a(
a klmnqkl Egjafl]' cgcaY ZbYmjaka f]l hY(
C lk hY_gfk' aj Yflj' cY\ lY hYd]aklmnq(
, kl hYkada]cY aj lgdaYmk)~O_[dWi jk h _ )))
 ;hYlYdYk f]kYcg hjYkacYdldag nYj\g' f]k
a aj Z] lg \YdqcYk Zmng naka]ek afgeYk'
b NYk na]fYk Zmng hYek kYm m egl]j
kYng hYegl' lnma _qnYe l]Z]kYfl $-
Egj) 2' ,-%) EY\Yf_a hYla egl]jac f(
jY h]acaYeY' j]_aeYa ba f]Zmng cjacag(
f) JYeglk hYeaeYk m egl]j Zmng
 m_aflYk cYah jqea]a aj _jYac' lYah
# aj Ggrk $. Ggr) ,3' 36 0 Ggr) --' .+%
5 klYlqeYak)~ $-% B h  `_i) ) )  d[dkb_kZej[$)
a NYa_a' ajbbk ]kYl] \jYm_ cYdla)~$.% :)
Aj) l)5 f]k Y)~CW k  dkj[_i_Wk))) EY\Y
Egjafla]aYa' mkae kYng hYka\YdafaeYak
fa]cg f]hY\Yj' fgjk Zmng Yfl na]lgk)
EY\ hYYdaflm hYhaclafae)' JgnadYk' ngk)

0' ,~,.) EY\Yf_a Egjafl] na]fYk a


fYmbYlaca Zmng hYek kYm m egl]j
kYng lng hYa' l) q) kYWWg hYegl' mlYl
JgnadYk ZYjY ca]lYa nakmk Egjaea]amk'
bg_ ba] lgcag fmka\bdag f]ae]l lmgbYm
a cjacagfa \jYm_abgk' aj hYlk kYng
YhYlYdacY nYd\aY b YlkcajaY fmg <Yfq(
agk $,~0%' fmjg\k hja]Ykl' cg\d j]a(
caY n]f_la fmka\bda$1 (3%6\jYm_;VaY(
lYdYk YacafY hajeaYmk\mglEgjafla]aYek
kYcqe Yha] kYm_gbaeka hYd]aklmna aj
Wn) LYlYk' PC)

Turinys

43

, EIL) 0' / ( 3

D]km =`jakla' [gf_j]_Ylak ngZak


]l e]g khajalpj'[me najlml] >g(
eafa fgklja D]km' | ljY\]j] dam(
bfkeg\a kYlYfY] af afl]jalme
[Yjfak' ml khajalmk kYdnmk kal af
\a] >geafafgklja D]km =`jakla)

Hgf ]kl ZgfY _dgjaYlag n](


kljY) H]k[alakjhaaYeg\a[me^]j(
e]flme lglYeeYkkYe [gjjme(
hal:  ?phmj_Ylg n]lmk d]je]f(
lmaOb m l kalak fgnY [gfkh]jkag''
ka[ml ]klak Yrqea) ?l]fae JY(
k[`Y fgkljme aeegdYlmk ]kl
=`jaklmk' kClYim]]hmd]emj5fgf
af ^]je]flg n]l]ja' f]im] af

ZmaYm' lYahhY[dYjam)ka5 aPYj\Yf


emkm Pa]hYla]k DrYmk Eja(
klYmk' kmkajafcmk bmek aj eY(
fg \nYkaYa km emkm Pa])baYlagk
DrYmk _YdqZ]'
hY\mgla lg(
ca lgfma' cY\ bfYajlm cfYk'
b a\Yfl \nYkaY Zmlma_]dZlY\a](
= fgb] emkm Pa]baYla]k DrYmk
C EjaklYmk)
a
{ H]_]jYk qjY bmkla hYka_qja(
eYk ;j bmk f]afgl]' bg_ ljm (
hmlak jYm_g jYm_afY nak l]d:
# CcmgV%cal] k]f jYm_' a\Yfl
Zlmel fYmbYkeYaqeYk' cYa(
HGL baak aj ]kYl] f]jYm_afla) H]k
emkm n]dncafak Ynafdak' Eja(
klmk'qjYhYYmcglYk) {NYa_a'nk(
cae] n]fl f] km k]fm jYm_m)

lad[ hYlqj Yha] l alnajcae' lmgbYm faa(


laaj' cYk j]acaY \Yjqla) Dg _Yfqlgbacgbg
fgdmfag f]kmljmc\ na]lgk lgdmeYk~ $/%
Lki_h_dbci `k c i )) ) Ccadeaf_Ye] kmka(
jafcae]' cmjaYe] JgnadYk hajeafafcYmbY
aj \jYaa_ qjY Ejaklmk' a\Yfl kml]aclm kY(
ng ;hYlYdg fmlYjaema _YdqZ] aj lacjme
$GYl) ,.' -+%) ;lkdanjae fmlYjaY Jgna(
dYk' g f] Egjafla]gaab ZYfqaY6 bgb] lac
lmja Zla lYk YlkcqjaeYk ahad\qlYk cal
a]jk]j_baema)~$0%IWZkej_jea_jedk_)))
DgZYk Ceng calY\gk hY\mglYk lgfma'cY\
dYaelm \Yf_Ymk nYafac' hYd]aklmnak _a'
cY\ _Ymlm fmka\baeg Yld]a\ae $;mck)
;afZj) ;m_)%) NYa_a' UakmhajeYfmka\b(
dak YlkcajaYeYk qjY fmg <Yfqagk) Dak
m]Z]\YdqnYmbY \nYkacgk] eYdgfk] a
eYd\gk' n) eaa Ymcgk' kYcjYe]fl' aj
hY\mg\YeYk lgfma' cmjag nYd\aY qjY
m <Yfqagk $Dg) ,/ .+) ;mck) ;mr)
;m_)%) Egjk bak _mf\afY aj <Yfqagk
na\mb] ]kYfamk' Z]l bg _YdqZ \a\]kf
qjY hja] lmgk' cmja] f]lmja <Yfqagk
\nYkac eYdgfa _dgZgk $;eZj) ;m_)
Da]j)%) Ngd]kfaYa fmka\bdag cfYk hY(
\mg\YeYk qjY ba]j Ylkcqjae lgfma'cY\
lYkYa kaklm Yfl bg da_Yk aj lYah a_q\qlm
b fmg hYka\Ynaeg hacla]ek hY_]a\aeYek)
JYfYaYa , Nafa) ,' -+)~NYah f]hYhjYklY
nYd\aY' EjaklYmk kml]aclY YhYlYdYek'
lmjbg dYZYa hYlYjfYmla lacbaeg kmklahja(
faema)~BZW d j ZcWi_W ^ k jk )) )  EY\ bak
\Yjqlm hYcml ajf]ZmlmhYke]jclYk Pa](
hYla]k l]ake]) ;lkcqjaeg YjZY ]ckcg(
emfacgk lackdm qjY a_YfqeYk Ylkcajlgbg
\mkagk) D]a lYk lackdYk' l) q) fmka\bdag

hYkalYakqeYk' hYka]clYk qjY' lYa bak _Yda


nd Zla hjaaelYk  <Yfqagk \jYm_qkl)
$1% G[][hWi ohW5 Ym_aYmk hYh]aclYk
hYka_qjaeYk $/' . &&& ,3)))%)~Ce] jhkfj_Ai
hWk]e))) Jd_) AYd) 0' 4) Pa]fma na]fYk
fmka\bdak' b]a <YfqaY fmg bg f]ka_afk'
_Yda mcjkla nakmk bgk kfYjamk)~ %C&B (
akefa_j[))) Hmg hYlYjdk JgnadYk' h](
j]afY hja] kqeZgdacg hjalYacqeg q\Yek
\mglgbg kYcqeg Yha] P]dqc n]flae)
Hmka\bdak Zmng Yl_Yd hmgdk  k]fb
fmka\bae hajeaYmk Zmnmkag km_]\aeg)~
GWk`Wi cW_ocWi5 H]kmjaa_mka l]dY)
Ejacagfbk kmda_ kYng hYYmcaeg qjY f](
jYm_afaYak' n]flYak)~ G[i ckik l[bo(
a_d_i) ) )  EYah lac P]dqc Ynafdak Z(
\Yng hYhbYmlYk Yfl ZYfqagk n]flgjaYmk'
q\Yek f]Z] Zmng nYdaY hglgnYd_qla jYm(
_aflgk \mgfgk) <]l \YZYj emk )P]dqc
Ynafdak' cmjag lac hYn]ackdm Zmng q\a(
cYkak' bYm memlYk qjY6 lYa_a'emek f](
nYdaY dYacqla lmgdaYmk hYk kYn] k]fbY
j_l' bb\Ya hjakalmj\Yng h]j kYnYal
fmg jYm_aflgk \mgfgk' f]k ba] YlfYYm\Y(
ng n]dqcaf Ynafd cYk e]lYa' emk _a
P]dqc Ynafdak qjY na]f kqc m nakmk
YlfYYmlYk aj h]j' na]f Ymc mZYa_
hYn]flae  Yeamk $q\) ,+' 0%' lYah
cY\ emek j]acaY nakmge]lhjakalmjla fmg
jYm_g)~ $3% MW_]_' lia_c[ l[dj ))
NYa_a'hjaaecae] emk n]dqcaf Ynafdf]
na]f kYcjYe]fl]' Z]l lYahg_a \nYkacYa
$Nge)%) EY\Yf_a hYlk lacafla]ba hYnY(
\afla qjY f]jYm_aflYak' lg\d jYm_aflY aj
f]jYm_aflY \mgfY j]acaY kmhjYkla Yha]
qhYlYk) LYm_aflgeak \mgfgeak qjY hjY(

Turinys

, EIL) 0' 4~,.)

+4

^gje]fag eYdalaa]' ]l aa]ifalaYY5 C f]a km haclmeg aj f]\gjqZk


)k]\ af Yrqeak kaf[]jalYlak' ]l jYm_m' Z]l km f]jYm_aflY lacjq(
n]jalYlak)
Zk aj la]kgk l]dY)
8 ; jY'aYm bmek _jgeYlgb]5
 M[jahka ngZak af ]baaklgdY5 W H]km)ka\cal] km bWWdWaklmnaYak6
H] [geeak[]Yeafa ^gjfa[Yjaak6 C lYa nakYa f]eYfaYm Yha] ag
fgf flaifg ^gjfa[Yjaak aafbmk hYkYmdaghYd]aklmnam)k' YjZY_g\m(
eff\a' Yfl YnYjak' Yml jYhY[a( C daf_mk' YjZYbWdacmk' YjZYklYZm
Zmk Ymla\gdakk]jna]flaZmk5 Ydag( W _YjZaflgbmk6 f]k calYaba bmk Zm(
imaf \]Zm]jYlak \g `g[ emf\g 6 lmel lmjb a]ala a aghYkYm(
gpaakk])  Hmf[ Yml]e k[jahka  dag) >YZYj _a hYjYaYm bmek
ngZak fgf [geafak[]ja5 ka ak' ima # f]kmka\la' b]a cYk' nY\af\Yegk
^jYl]j fgeafYlmj' ]kl^gjfa[Ylgj' Zjgdam' qjY bWYd]aklmnak' YjZY_g(
Yml YnYjmk' Yml a\gdak k]ana]mk' 6 \mdam_Yk' YjZY klYZab _Ya#Zaflg(
Yml eYd]\a[mk' Yml]Zjagkmk' Yml bYk' YjZY c]ackeafafcYk' YjZY
jYhYp6 [me ]bmkeg\a f][ [aZme _ajlmgcdak' YjZY hdacYk6 km lg(
kme]j]) KN KW6a\ ]fae ea`a \g # cafg aj f]nYd_qla) MN H]k cYe
aak' ima 5^#gjak kmfl' bm\a[Yj]: eYf l]akla Yha] lmgk' cmja]dYm(
Hgff] \] aak' ima aflmk kmfl' cg qjY: ;j_a f] lmgk baak l]a(
ngk bm\a[Ylak: a&& HYe [gk' ima T kaYl]' cmja] na\mb] qjY: M WH]k
kacYdlaeYak kml]hla egfk) AjgeYlY Zm(
_Yda f]l Zla ajmca]lb fmka\bdaYa) D]a
ng hYjYqlY hja] hYaYk P]dqcYk' C[Yah JgnadYk Zmlm fgjbk' cY\Egjafla]aYaZm(
eYlqla a /' 4 aj ,1' ,3) )) NYa_a' hYlk lm lmjb n]f_la lYahg_a aj nakla hY_gfalb'
dYacYk hY\Yn eafaYa la hYdq_afae' lYa ba]ek Zmlm j]acb hYkaba[cgla f] lac
calg ea]klg' Z]l aj calgk ]ek $N]g^)%)~
cjacagfbk lmge]l' eY \Ym_ b ljak \]
aelak e]l hg EjaklYmk eajaYa' j]_aeYa $,,% =WXWh ]_))) EY\Yf_a Yf]_Ydambmek
mdYacq\Yng V%Yhjgl f]jYm_afl \mgf' fa_aaala kaakala]aeg km alY_gfafaak)~C[_
aWi' lWZ_dZWceiXheb_k']hW fWb[_ijkla))
f]k calYah Egjaflg lacafla]ba' Cnmja \Ym(
_meY Zmng a hY_gfa' f]aelm kmhjYl 'd[a Zjgdak hYnY\aflYk qjla hYd]aklmnam aj
hYdq_afaeg)(( aP#][Sgja*Zk5 P]a\eYafqklk cYahg lgckYa hYqellak qjY nqj]kfqZk
fmlYjaem $;m_)% aj l) l) H]k f] ca]cna](
$N]g^)%) JYka]d_aema hjYkacYdlaeYak km(
l]hlb aj n]a\eYafa nakYa hja]af_Yk fYe nYdaY fmlYjla' cg j]acaY kYm_gla]k'
qjY hYka]d_aeYk f]kml]hlb aj l' cmja] Z]l lac <Yfqagk nqj]kfa]ka]afk) Jd_) -
kYng hYcdq\aemk f]hYkd]haY hg hYkakcg( Nk) .' ,/)))~:hXW ijWXk ]WhX_dje)`Wi)
EYacmja] fYmbYa Yln]jkla]ba Zmng hYngbmb]
daflm \a]nglmeg YhkaYmklm)
$4%
:  hW_Wk]hecWjW_[5 EYja da_ em( hmdla Yl_Yd  k]fb klYZe]d\qkl) >Yj
la \a]fgek f]mkadacg)~G[iki_ZbY_j[))) eY \Ym_ c]lmjageak \]aelaeak e]ln(
Jd_) ,' -+) ;hYlYdYk f]cY Yha] lmgk' daYmk N) DgfYk lmjbg h]jk]j_la ;rabgk
cjacagfak' cY\ kYm_glmk lYjfYnaeg klY(
cmja]' \Yj f]\YdqnYm\Yea a_Yfqe]' hY(
\mgla qjY ag hYkYmdag cmfa_Yacama) EYa( ZYek $, Dg) 0' -,%)~L__ jea_ke _h d[(
Cfaja] a kcqjaYa qjY akcYalgea5 fmka\]( lWb]oj_5 NYa_a'lmg eYaYmk nkla km lg(
camg n]flYk hYkdYhlak)~$,-% G[i aWc
\Yflk hYlk hja] kYn]' hja] Yjlaeg _(
jqZ $h]j Yh_Ynae' hja]nYjl%' f]Yla( cWd j[_ij_))) Mn) JgnadYk _Ydal]aklalac hY(
ldfg\Yflk >a]nma hja\]jYfagk _YjZk nYd\afamk' g f] hY_gfak) N]akeYk hY_gaaaa
$\a]nYaa _YjZaflgbYa%) H]naka na]fgc hjacdYmkg na]fYe >a]nma $]) ,.) Nja\)
fmka\bdaYahjacdYmkghja] ag hYkYmdag' Z]l Jgk\) ,/);ha] hYcml( h) -%) EYah hYk
cYacmja] hjacdYmkg hja] ZmkaYfagbg' hja] q\mk naka'#cmja] f]hjacdYmk hja] b  lYm(
lgk' nY\afgka dYmc] ]kYfaYak' lYah agfYa
e]kaYfacgk cYjYdqklk) <Yfqagk5la]' cm(
;hYlYdYknY\afYf]cjacagfak)~$,.%?hW(
ja] h]jlacbaeajcjaclYlkakYcfmg hY(
kYmdag' fgjk hYkcma a\Yda]k aj qjY hYka( Wb_da_j))) NgcaYak g\aYak Ggr calY\gk
Zmng kYck memae $1 Ggr) ,2' 2) ,.6
\Yn h]j fmka\baemk ag hYkYmdag cmfa(
_Yacama) NYa_a' YhYlYdegckdYkqjY' bg_( ,46 -/' 2%6 lYa_a' c M kl) \Yjq\Yng m(
emaeYk' lYa <Yfqa#b] \Yjg gckcgem(
<Yfqagb] kmkaeYa qjY _]ja km haclYak'

Turinys

$##"

, EIL) 1' ,~.)

^gjak kael' >]m)k bm\a[YZal) ;m( C lmgk' cmja] dYmc] qjY' >a]nYk
^]jl] eYdme ]p ngZak ahka)k)
C l]ak) JbY)Ydamcal] baaclab) a bmkm
C hYam lYjhg
+& 5^WS PeZOa$ dSRO[Oa ^Oa ^OU]WWWa%bSWa|XWWa&
=YV9ml PC) , ;m\l Ydaimak
ngkljme daYZ]fk f]_glame Y\(
n]jkmk Ydl]jme' bm\a[Yja Yhm\
afaimgk' ]l fgf Yhm\ kYf[lgk:
N 5 \  fgk[alak imgfaYe kYf[la
\] Z W ] Q  emf\gbm\a[YZmfl: ? lka
af ngZak bm\a[YZalmj emf\mk'
af\a_fa ]klak ima \]eafaeakbm(
\a[]lak: #& Egk[alak imgfaYe Yf(

4-& DS`aYe`W[Oa& W >jklY cYk


fgjk a bmkm' lmj\YeYk j]acYd
km calm' l]akla]k b0Yk f]l]akamg(
kamk' g fghYkn]flmgkamk: (;j
bmk f]afglg' bg_ n]fla]ba l]ak
 hYkYmd: Cj b]a h]j bmkl]akaY(
eYk Zmk hYkYmdak' Yj_a bmk f](
n]jla ]kYl]' cY\ l]aklmel Yha]
eYaYmkamk \Yaclmk: & ;j f]a(

aaacY $;m_)%) #D#Yk n) Jgnadg kYcqeYk f( i_kei_ki5 NYa nakmhajeYeYYa l]akmlYacg(
jY ca]l]kfak f Pa]b%Yla]kkYcqemk$GYl) eYkm cjacagfa gjmem' lgd]kaaaYa _a $])
,3' ,2%) Nq\Ya n]f_\Yng ajY_gfaabajema( -% f]hY\gjm ba]cgla l]akqZk V%Yk f]l]a(
lafafc $Gaal)4',,';h\),,'.%'lYahJgnadYk kaf_mgkamk)~$-% : h `k i d[_dej[))) Hgjk
da]haY n]f_laYlkcajlb)GY]kfakca]lmeYk a Egjafla]aYa f]_Ydbg \Yj hYc]dla bgcag
hja] hY_gfak $,+' -2% lmja kYng hYeYl b ca]l]kfag nYd_ag'na]fgc ba] Zmng _Yn hY(
lYe]' cY\ b cYdlqZ eY]kf5bmcba]fm( C egcqe Yha] hYkcmlafb l]ake' cY\Yf(
ka\]\Y dYZaYmk a f]afgbaeg' cYah a hac( _a lYkYa hjacdYmkg hja] hjY\afa la]k
lmeg' aj mlYl n]jl]kfa hYka_Yadaaeg) $q\) 1' -%) Dgca calY la]kY f]fmZYa\g
Jja]_lYe hY_gfk _Yda h]j kmkalad[ae km lYah dYZYa fmg haclmeg' cYah alY) ;hY(
d7a#acja$%aaeak Zla Yln]kla  lacbae' g lYdYk agfYa eafa l]ake' Z]l lmg lac(
Cljacagmak lmja h]j YlkcqjaehYafla kY( kdm' cY\ V%Yjg\qlm\a\a cjacagfa n]j(
ng cYdlqZk \a\me aj lYah Yl]ala hja] lqZg~$.%;j))) Wd_ebki l]akae]5 >jYm_km
hYcadlgk)AYdghaj akcajla]ba fjY nakYa Yl( Ejaklmea'EjaklmkqjY_YdnYeqklacgbgcfg'
cmjagkfYjaYakqjYn]fla]ba) EY\Yjg_YdnY
klmela fmg e]adk \YjZ $-Nk).',0)%)
\YjgajkfYjaYa'f]kYngnYd\aY'Z]lnYd\aYb 
,~,,)JjaeafkEgjafla]aZqdYk);hY( _Ydngk) Mn) JgnadYk nakmge]ln]ar\akfY(
lYdYk egcg'bg_ nakYa f]hja\]jY' cY\ cja( jamk' cYahg  kmna]fqlmk km _YdnY) NYah
cagfakba]cglaa l Zqd ajaaeg hYkl]a( Lqe) 1' 1) AYd) -' -+5 ba] qjY \jYm_hja(
kbmka%Y_gfak'\dlgcY\ba]'cmja]kYnYe]dYa( cYdYea  cjqa' \jYm_eajlY km Ejaklm(
c]l]aknakV%YkYfd'gf]laj hYamk Yaaagdmk' ea - Nae) -' ,,' \jYm_ dYa\gbYea Lqe)
_Yda Z] YZ]bgfk hY\Yjqla hYlk kYm l]akq( 1' /' \jYm_ hjac]daYea ?^]r) -' 0)+) Egd)
Z lYah eYmgk] \Ydqcmgk]6 lgca l]ake -' ,.6 .' ,' \jYm_ _qna qjY - Nae)
_Yda Yldacla f]l kadhfaYmka]ba lYjh a' lmg -' ,-) Lqe) 1' ,3' \jYm_lnYafaYak qjY
_a dYZaYmk aeaflaf_]kfa]ba $,(1%) <] lg' Lqe) 3' ,2' \jYm_ hYdgnafYea Lqe) 3'
nakYa f]hja\]jY' cY\ Zmlla lYjh b cgcagk ,2' \jYm_ k\a ?^]r) -' 1' \jYm_ na]hY(
fgjk Zqdgk' f]k _]jaYmk qjY fmc]fllahY( lYmbY - Nae' -' ,-) NYh \YdafafcYak\a](
\Yjql kYm f]l]akqZ6 fgjk dYZaYmk h]ac( nacgk hja_aela]k $- J]lj) ,' /%' nakacjac(
lafa la]' cmja]f]l]akqZ]k\Yjg6lgcagf]l]a( agfk' cYahg kfaYa Nng aj Eja(
kaf_a]ba'dq_aYa cYaaaajcala YhkmfcaflahjYka( X klYmk ZjgdaYa' \jYm_ km hajaf_aemkamgbm
ClYdlaeYak'f]_aek\Yf_YmkcYjYdqklk$2(dd%) _YmklgnYafqkl'na]hYlYmk'l]ak); jlYkl]ak(
$1' ,% =hijW ^[Ykfgjk)));fljYk Egjaf( eYkqjYlachYnY\afaem'f]lmjafman]acaeg:
la]a hjYkacYdlaeYk)q\Ya lmj\YngkYnmk Hg'dq_aYa lYah(hYl cYahfjYna]fhYnY\afa(
l]akemk) ;ln]jkla]ba hY_gfk lYfcaYmkaYa em Z] n]acaeg eajlak ;\ge] $Lqe) ,-'
dYacka kYng hYhjgag n]kla ZqdYk Vek hY( 1%' fYmbYk _qn]faeYk' cmja eYdgf kml]a(
_gfa l]ak'bmk) Jajemgk] cjacagfqklk caY' YjZY ZmkaYfla lnYafqkl aj na]hYlY(
dYacmgk] lYa _Ydbg Zla hYhaclafaem aj naeYk) EYah hYdYaeafla]ba nYajamgk] dYah(
kfamgk] \YdqnYmbY lnYafqklb]' aj cYjYq(
kmc]dla hgjkakdlqjaeY lYjh cjacagfa' Yl(
n]jkl a q\ aj a hY_gfa'u IWid[j[_( klb' lYah(hYlaj l]akae]' aj lg\d Pa](

Turinys

5 7:<" )  ' !, "

,+,)

_dgk bm\a[YZaemk: imYflg fY( fg^[]' bg_ e]k Yfagdmk l]akae]:


_ak ka<=mdYjaY:&Ma][mdYjaYa_almj cYah _a dYZaYfk ]eacmk \Yac(
bm\a[aY ka `YZm]jalak5 [gfl]eh( lmk:WNYa_a' b]a lmjal]ZqdYk Yha]
laZad]k' =makmfl af ][[d]kaY' addgk ]eacmk \Ydqcmk' lmgk' cmja]
[gfklalmal] Y\bm\a[Yf\me) W;\ ZYfqagb] hYaaa]camlafa qjY' hY(
n]j][mf\aYe n]kljYe \a[g) Ma[ kcajcal] l]akla'  ; lYa kYcYm
fgf ]kl afl]j ngk kYha]fk $Caaak( 6 \d bfka m_#\afaeg) NYah' Yj_a
imYe' ima hgkkal bm\a[Yj] afl]j fjY lYaia bmkla f]a na]fgaeaf(
^jYlj]e kmme: Mg\^jYl]j[me laf_g' cmjk _Ydlm hY\Yjqla l]a(
^jYlj] bm\a[ag [gfl]f\al6 ]ldag[ kelYjhkYng Zjgdam: <]lZjg(
Yhm\ af^a\]d]k:
dak km Zjgdam ZqdafbYka aj lYa
hYk f]lacdamk:
DYm lacjYa hYcdq\aeYk qjY
DYe ima\]e gefafg \]da[(
lme ]kl af ngZak' img\ bm\a[aY lYjh bmkm' cY\ na]fYk km calm
`YZ]lak afl]j ngk) KmYj] fgf ZqdafbYlk) Eg\d n]dqc f]hY(
eY_ak afbmjaYe Y[[ahalak: imYj] c]daYl] kcjaYm\gk: cg\d n]dqc
fgf eY_ak ^jYm\]e hYlaeafa: f]fmc]faYl] Yh_Ynaeg: W <gl
k M]\ ngk afbmjaYe ^Y[alak' ]l bmk \Yjgl] kcjaYm\ ajhja_YmfY(
^jYm\Ylak5 ]l`g[ ^jYljaZmk) ;f l]' aj lYaZjgdamk: ;jf]afgl]'
f]k[alak imaY afaima j]_fme >]a bg_f]l]akaf_a]baf]hYn]d\k\Yf(
fgf hgkka\]Zmfl: CkNgdal] ]jjYj]5 _YmkcYjYdqklk:H]cdqkcal] f]a
H]im] ^gjfa[Yjaa' f]im] a\gdak hYd]aklmnaYa' f]a klYZm _YjZaf(
hYlk Y\Y YhYlYdYek' cmja] \d]a bg nakY kYng Ylkan]jlae' m f]l]akqZ' aj _gZq(
Yhd]a\g' lYah qhYlaf_Ya qeau \YdqnYnae kl) Mmda_ lg ;hYlYdg kYcqegh]jhajemk
bg nYd\agb] l]akla aj na]hYlYnae]' fgjk ljak aele]amk bgcagk Zqdgk lYjh cjac(
agfa f]Zmng \mg\Yegk l]akla hY_gfa
Yfgl n) Jgnadg naka n]fla]ba Zmk l]ak(
bYak' aj kmda_ Pa]hYla]k hYY\baeg naka l]akbYek6 \Yj c]lnajlYe] aj h]fclYe]
_Ymk na]hYlYnae $GYl -0' 3/%)~<]l aele]lqb] nqkcmhYa lYfcaYa l]ak\Yng Zq(
cgca] qjY YfagdYa' C^mjamgk lacafla]ba l]ak: dYk Yha] ]eacmk \Ydqcmk)
$2% ;hYlYdYk lgdaYaak a\klg hajeb a
>Ym_meY _jYac) aj dgl) n) ln kmhjYflY
\na]b Egjafla]aYek hY\Yjql $]) 1% a(
Yha] Yle]klmgkamk Yfagdmk $hd_) - J]lj) -'
/) Dm\) 1%' na]fgc cYacama] $aj n) Nge)% e]lafbae %X[j Xheb_i ik Xheb_k Xob_d(
VajYhdYlafY l l]ake Yfl nak Yfagdm) )`Wi_&)~IWaboZ_cWi'_j)jhjh)g[' Z]l\Yjf](
fmka\baeYk)~DeZbl[boa)))Jd_)Gl)1'.4)
EYah h]j hYkcmlaf l]ake \Ym_meY eg(
fa Zmk bYm hajeaYmk _Yn YjZY baYke]j( Fc)1'-4)LqjY),-',2) , N]k)/'1)D]algj]a(
cae  YeafYk cYfaYk' YjZY\YdqnYnae cYdYmbY >a]ng dgn aj Yjlaeg e]ad' lmg(
e]l h]j]f_aeYk lg kYcqeg bj Y  fmka\(
hYdYaeaflb kcYaldamb]' g na]fgc hYkcm(
aYmkagb] \a]fgb] nd naka lmjk kYng l]ak( baem6 Z]l a]a lg fjY' lmge]l qjY lac hY(
lYjlak YlkakYcqla fmg kYng l]akaau) EYdcY)(
e' lYah hjalafcY' cY\ Yfgb] \a]fgb] na(
\Y _Yda Ylkalacla' bg_ \d \a\]kfag _]jm(
ka kmlnjaeYaklglm hja] Ejakl aj k\af(
amk km bmg n]flmgkamk cYahg l]akbmk' eg e]k hjanYdge] hYkahja]afla f]l]akq(
a\Yfl hYdgnaflY Zmlm >a]ng aeaflak aj Z]a' cYah emk kYng hYnqr\am hYegcC(
l]akqZ) EYah _a \a\a qjY n]jlqZ' cmja _YfqlgaYk aj n) JgnadYk $Dg) ,3' -. aj
;h\) O%' .26 .-' -/) Nge)% (  $3% C c 
kml]ack Pa]hYlk kYng alacaea]ek lYj(
fYek~$0\ ?ac0 ajgfacYa hYkYcqlY) NYaVa ZWhej[ ibYh_Wcb _h fh_]WkdWj[5 Na] \Y(
\Ym_]dak _qjka Egjaflg ZYfqagb] kYng dqcYa _ja]lYa m_afla qjY) EYk qjY mdYa(
aeaflaea' aj f]YlkajYf\Y lYjh b f]ana]( cqlaaaY a Ylnad_ag  nakmk egf]k' lg Eg(
fYk' cmjk Zmlm _Ydbk fmlYjla Yha] eY( jaaala]aYa f]kadYacq\Yng f]l a Ylnad_ag 
egamk' kcajaYfamk Zjgd fmg Zjgdag)~ lmgk' cmja] kmbmf_la Zmng km bYak lg hY(
la]k lacbaeg jqaYak)~$4% G[fWl[bZi
$1% ; [j Xheb_i))) >na_mZY q\Y5 ba] hY]a(
\aY Zjgdac e]ad aj aklYlg ZYfqa ZWd]Wki aWhWboiji) EY\Yf_a f]l]akqZ
hY_gfa hYkalqagbaema' cY\Y la] eYlg' qjY kmfcam fmka\baem aj mlYl YlaeYl]a(
k _Ymla \Yf_) ;hYlYdYk hja\]\Y h]j(
bg_ cjacagfk kcmf\aYea qjY'cYahhja]

Turinys

,+-)

$ 7:1" )" $#K9"

k]jna]fl]k' aa]iaW] Y\mdl]ja'


f]if] egdd])k' aa]^aa] eYk[fdg(
jfaaa [gf[mZalgj]k' f]im] ^mj])k'
f]im] YnYja' f]im] ]Zjagka' f](
im]eYd]\a[a'f]im]jYhY[]kj]_(
fme >]aV>Ikka\]Zmfl) ? ldaY][
ima\Ye ^maklak5 k]\ YZdmla]klak'
k]\ kYf[la^a[Yla ]klak' k]\ bmkla(
^a[Yla ]klak af fgeaf] >geafa
fgklja D]km =`jakla' ]l af Mha(
jalm >]a fgklja)

 lgbYa' f]a kn]legl]jaYa'


f]a
Z]_\aYa' f]a nYacm \YjcqlgbYa'
f]a nY_ak' f]a _g\mdaf_a' f]a
_ajlmgcdaYa' f]a c]ackeafafcYa'
f]a hdacYa \Yf_Ymk cYjYdqklk
f]V.Yn]d\k)  Nj lgca] cYacmja]
Zmngl]6 Z]l fmhdYmla ]kYl]' Z]l
hYnkla ]kYl]' Z]l fml]akafla
]kYl] nYj\Yf emkm Pa]hYla]k
DrYmk EjaklYmk aj>nYkagb]em(
km >a]ng)

*& 5^WS ^OZSWabcdeab|a aOWWU]XW[zaZ&


IaffaY eaZada[]fl' k]\fgf t
PakY eYm nYdaY''Z]l f]na(
gefaY ]ph]\amfl5 gefaYea`a da( a kY hja\]jY) PakY eYf nYdaY' Z]l
[]fl' k]\ ]_g kmZ fmddamk j]\a( t Y f]fgjam hYka\mgla f]a c]fg
_Yj hgl]klYl]' ?k[Yn]flja' ]l t n]j_abgf) PYd_ak b`dnma ajhad(
n]flgj ]k[ak5 >]mk Yml]e ]l 6 nYk nYd_aYek) >a]nYk _a aj baaj
damf[' ]l `Yk \]kljm]l5 [gjhmk Yfmgk fa]cm hYn]jk) EfYk _a
Yml]e fgf^gjfa[Ylagfa' k]\ >g( a f] hYd]aklmnqkl]a' Zgl Pa]hY(
< ]l
eafg5 ]l >geafmk [gjhgja) 9& 5 ama' aj Pa]hYlk cmfma)
>]mk n]jg]l >geafme kmk[alY( # >a]nYk aj Pa]hYla hjacd' aj
nal5 ]l fgk kmk[alYZal h]j naj( # emk bak hjac]dkh]jkYng_YdqZ)
lml]e kmYe)
b
k]j_^abae aj cala]ek' cmja] Zmng lgcaYe] C n] kaaeYamla l kYng fmka\bae aj lg\d
hYl hYngbmb]) Dak fgja bl]jk]j_la nakmk C hYjg\g' bg_ hYd]aklmnqkl fjY lYa \Ydq(
lmgk' cmja] aka\ajZgkYm cdYa\af_aamgeg( cYk YZ]baf_Yk' cYah eYf hY_gfakajcYah
aa' Yha] cjacagfa damgkqZ[ aj kYc5Gg( _Ydbg kYm cYdZafla cYacam(a] fYmbYlacaYa
rk klYlqeYk qjY hjYYdaflYk6 lYa_a' bgck $,-~,/%) NgdaYmk _a \na]e hjahYjg\q(
f6Yak' hYaelYak a n]jlqZk cmaag' cYabag
klYlqeYk f]Z]jaY \Ym_aYmkcjacagfam( (
$,+% `Q[_ ^[]Zp_W_5 Na] cmja] c]faY Z]( EjaklYmk kfYjag aj n) >nYkagk ZYfqagk'
_\qkl) ;V)%YlYdYk klYlg hja] Ycak \n]bg( bak a\klg lg fmka\baeg ZbYmjme aj ZYa(
kme $,-~-+%)
V%mk fmka\bdamk6 nakmhajeY lgcamgk' cm(
$,-% G[ l_iW fh_Z[hW(' naka akYnkYZ](
ja] hjYkacYdklY hja] ]lb kYcqe'lg(
daYmk lmgk cmja] fmka\]\Y hja] l]akqZ) baf_a \YdqcYa) Da] qjY lac lmge]l d]a(
\aYea' cY\Y bYak hYka]caYeY qjY al]aka(
Jja] f]cYdlqZ bak anYj\abm h]fcak fmka(
\baemk) MlYZ _YjZaflgbYak agfYaj]_aeYa fYeY fYm\Y)~ :  d[deh_k fWi_Zkej_)))
qjY b]YWS$ Yc`WS eaka[d\Yng km hYd]aklm( D]a cYk fgjk' cYk a kYnk qjY d]aklY'lYah
nqkl]a lYjfYmbYfaYak \]ank ;^jg\al]k eYfg jaY' cY\ Y lYa nYjlg\YeYk f]Z](
n]flqcdgb])~ $ C aa B h  jea_[ aW_akh_[))) _Ydam mdYacqla kYng damgkqZk' Z]l \YjYm(
;hYlYdYk kmn]dfafY Ym_aYmk hY\lb ka dq_ cgcamg n]j_m' lYa eYf j]acaY fmg
ae]lafbae) >jYm_ bak hjae]fY Egjaaa( b hjakalmjla) >Yj qjY aj lj]aYk Yhja(
la]aYek kml]ad]l _]jY\Yjqkl)~GkfbWkj_$) ZgbaeYk' hjalYacgeYk hja] YZ]baf_a a kY(
J]j cjacl)~alY na]lYhYjg\g ljab \a](
n)k \Ydqc) P]ar) ,+' --) -.) ~ $,.%
OWb]_i f_blk_))) ;fgl _jYac) ln Mn)
nac qhYl dq_qZ)
JgnadYk hjY\]\Y bYm agfYa cYdZla Yha]
,-~-+);hYlYdYk h]j]a\YeYk hja] hY(
hYd]aklmnqkl) ;fgl cal ,-) ]) aj haj(
h]acaeg l' cmja]' k]c\Yea hY_gfa hY(
egba hmk ,.) ]) hjacdYmkg \Yj hja] h](
nqr\' Zmng Ylka\Yn hYd]aklmnqkl]a' \a(
j]algbg kljYahkf]dag Yha] l]akemk6 dq_(cY\
\aYa aeaflaf_Ya Yle]lY hYkal]akafaemk' Zmlm hYkYcqlY5 fgjk Zqd n]\aeYahYk hY(
_gfak aj l]akaf_a qjY' na]fgc ba] _jaYmfY
cmjaYak lda _Yda kl]f_la]k hYlk hja] kY(

Turinys

, EIL) 1' ,0 (,3)

,=.)

Hgk[alak i(mgaaaYe [gjhgjY W


;j bmk f]afgl]' bg_ bmkm
n]kljY e]eZjY kmfl =`jakla: cfYa uOY EjaklYmk kfYjaYa:Yj(
Ngdd]fk ]j_g e]eZjY Idmakla' _a Y' ek EjaklYmk kfYjamk'
^Y[aYe e]eZjY e]j]lja[ak: ;Z( z V%Y\Yjqkam bmgk c]ck kfYjaYak:
;j bmk f]afglg'
kal) ;f f]k[alak imgfaYe ima t PakYa f]
Y\`Y]j]le]j]lja[a' mfme[gjhmk d bg_ cYk _dYm\aYka hja] c]ck'
]^^a[almj: ?jmfl ]fae $afimal% t \Yjgka km bY na]fm cmfm: H]k
\mg af [Yjf] mfY) a# Kma Yml]e t Zmk $kYcg% \m na]fYe] cf])
I cYk _dYm\aYka Oa] Pa](
Y\`Y]j]l >geafg' mfmk M-.ajalmk V
]kl) ,{ @m_al] ^gjfa[Ylagf]e)
 hYla]k qjY km bmg na]fY \nYkaY'
Ief] b]][[Ylme img\[meim] akP]f_cal]hYd]aklmnqklkEa]c(
^][]jal `geg' ]pljY [gjhmk ]kl5 na]fYk fmka\baeYk' cmj lachY(
kYflYac' lYjh lacafaabbab aj aj\a]k jYeq( a EjaklYmk kfYjaYak) EYah g\ak hjakae
Z' g hja]_lYe hYda]aY nakYa e]fcmk' C nak eg_ac hja_ael' \mka aj cf'
n]acaYa hjYfqcklYfamk \Ydqcmk $Ngbf)%)~ # lYah aj Ejaklmk mgjbg kmkana]fqla km em(
;fgl _j) lnm' ;hYlYdYk aYacafY hYnqr( C eak nakYak' km emlu \mkaY aj cmfm) EYah
\am' cgca] \YdqcYa YZ]baf_a qjY a kYnk'  Da]nY $, Ggr) -' -.% nY\afYka cYmdYk
cY\ lmg dYZaYmk acadlm Yaclf' bg_ hY( ' a cYmdg aj cfYk a cfg' lYah aj
d]aklmnqkl f]_Yda Zla hja] lgca hjakcYa( a ;hYlYdYk nY\afY emk EjaklYmk cfg
lgfaY) PYd_ag nYjlgbaeYk d]aklYk qjY' \d( C kfYjaYak a bg cYmd aj a bg cmmg$?^]r)
lg cY\ nYd_ak hYkcajlYk qjY hadnma' lY( C 0' .+) Jd_) , Egj) ,-' /-)))%) EY\Y e]k
kYa _a najcafaema) NYa_a' cYk nYd_g' ]d( a Yl_aeklYe] Ejaklmb]' f] lac emk \aY
_aYka kmda_ >a]ng V%Yj\qeg) >jYm_ km B hYc]daYeY ]kla fYmb_qn]fae'Z]lajcm(
lmgea nYd_aYa aj hadnYk' ca]c ba] lYjfYmbY 6 fYk \YjgeYk qjY lafcYfam ZmkaYfaYadg(
eY_Ymk eYalafaema' qjY hjYfqcklYfaYak a n[a $Jd_) ,0' /-)))%) Jja]_lYe Ejaklmk
\YdqcYak' f]k calYe] _qn]fae] hYcaeam( ~ h]ada emk kYng cmfm aj cjYmbm aj dq_(cY\
la]ba f]a nYd_g' f]a _]jaY $N]g\)%) >Ydq( C \]\Y  emk f]eajlaf_meg kcd $Eqj)%)~
cYa _a' C[mja] h]j kYng kmnYjlgbae fa]cm $,1% G[i Xki))) Zk l_[dWc[ ad[) ;hY(
najklY' hYlk a kYnk fjY bgcamgk] lYdg hjYkeb] kYcg lYa >a]nYk) JYfYaYa
kYflacamgk^[ km a_Yfqem) Ealgca] qjY GYl) ,4' /) ;fgl , Ggr) -' -.)-/) lmgk
g\amk hYkYck qjY ;\geYk' Z]l lYa hY(
cmmg kYflacaYa) EfYk f] lYe hY\Yjq(
lYk qjY' cY\ bak h)#aka\mglmalnajcaema' Z]l # \Yj a >a]ng cnhaeg $Nja\) Jgk) -/
cY\ bak k]clm Ejakl' cYahg_Ydn'aja\Yfl a Yha] egl]jqkl)%) 9Wn) JgnadYk alYjaY lmgk
g\amk Yha] hja_ael n]acae' cmjk f(
Pa]hYlk Zmlm Ym_aYfk klYlgeYk m c(
f $;mck)%) EfYk qjY \mglYk' cla\ bak jY calgck egl]jqklb] aj calgck hYd]aklm(
d%mlm Pa]hYla]k' aj Pa]hYlk \mglYk qjY nqklb] $Nge)%) ;Za]bmgk] Ylkalacaemgk]'
]kla aj agck lgck bYmke kmna]fabaeYk)
egfek' a\Yfl bak hY\Yjqlm egfaaa cm(
damk hYfYaYak kYng dgn]a $Nge)%) NYk Ggl]jqklb] kmna]fabYegk qjY nYdagk' aj
cY\Yf_a lg kmna]fabaeg jqak qjY \nYka(
cfg lackdYk f]lmjk kYng _Ydg' cYah nYd(
_ak aj hadnYk) NYa_a' cYk mkaaeY baYd]a( cYk' n) JgnadYk _Ydbg km bmg hYdq_afla
klmnqkl]' fYm\gbYka caem lgcaYe \Ydqcma' kmna]fabae lYjh Pa]hYla]k aj bg <Yfq(
cmjaYe bak fjY hYkcajlYk' aj V%aclYa km( agk $?^]r) 0' --%) JYd]aklmnqklb] nq(
fYm\gbY f] hjYfqcklYfl \Ydqc' Z]l jYk aj egl]jak kmna]fabYea qjY hY_]a\aeg
YeafYa hYkada]cYfl) Ng\d hYd]aklmnqkl jqam' aj lYk kmna]fabaeYk njY lac c(
f]_YdabgcamgZad\mZlahYkcYalqlaalYjhYZ]( facYk)~ $,2% I aWi ]bWkZ_Wi_))) EYah
baf_ \Ydqc~ $,0% : h  `ji d[_dej[))) aYd]aklmnaYa kmjaYea qjY ]eaYmkam jqam'
cdafac hY_]a\aem' lYah la]' cmja] _dYm(
Ngdafmk YacafYea g\aYa5 O_[fWji Vb_(
dk_ $]) ,.%) EYah emk cfYk alacj( \aYka hja] Pa]baYla]k' kmna]fabYea qjY
km bmg Ym_aYmkam jqam' jaYfam emkkm
b  kmna]fqlYk qjY km Ejaklmea' e]k f](
>a]nm' e]ad]' cmja n) >nYkaY ada]bY 
afge] lgZmdYa' lYah(hYl cYah eYYa l]a(
elakab aj\ak' lYah cY\ e]k \Yjgek na]fY
eYfge] nakYk calYk hYkdYhlak' Z]l ;hY(
lYdYk c]dagk] na]lgk] _jlY hja] lg hYla]k \nYkaY km >a]nm) I cY\Yf_a cfYk lYj(
\Ydqcg aj kml]acaYcYacaljamgk hYleabaemk) fYmbY \nYkaYa' lg\d emk cfYa qjY dq_(
Ejaklmk qjY kYng <Yfqagk _YdnY6 g naka cY\ kfYjaYa lg' km cmjamg e]k kmna]fqla
]kYe] h]j >nYka) OlYl cjacagfak'
lacaflk qjY f] lac \aY' Z]l aj cmfm

Turinys

)(,&

, EIL) 1' ,4~-+)

ima Yml]e ^gjfa[Ylmj' af[gjhmk


kmmeh][[Yl) a&9;ff]k[alakimg(
faYe e]eZjY n]kljY' l]ebbdme
kmfl Mhajalmk kYf[la' ima afng(
Zak ]kl' im]e `YZ]lak Y>]g' ]l
fgf ]klak n]klja: ?ehla ]fae
]klak hj]lag eY_fg) Adgja^a[Yl]'
]l hgjlYl] >]me af[gjhgj]n](
kljg)

\Yjg eg_mk' qjY f]cf]6cmj(


kYa _a hYd]aklmnYmbY' fmka\]\Y
hja] kYngcf') ;jf]aaagl]'
bg_ bmkm kfYjaYa qjY ZYfqaY
n]flgkagk >nYkagk' cmjaqjYbm(
eqk]' cmja lmjal] fmg >a]ng'
aj f]Z]kYl] bmkm hYam:
D^]k
m \a\a cYaf fmhajcla ]kYl]'
dgnafcal] aj f]agcal] >a]n
kYng cf]

cmjk Ylka\mg\Y hYd]aklmnqkl]a' alacjmbab


fmln]jaY EjaklYmk kfYjamk aj Yla\mg\Y
bmgk c]c]a)~ $,3% O[d]bY_j[))) Paka cala
fmka\baeYa h]j_Ydaea qjY hYkahja]afaem'
f]k cmg dYZafmk eg_mk ca]cna]f a b
YhknYjklg' lmg eYaYmk jYf\Y bmgk]' cYk
b _Ydlm \am_afla) Jja]af_Ya _a' hYd]a(
klmnqklk fmka\baeYk h]j_YdaeYk qjY hY(
Z_aem' l) q) cY\Y e]k n]f_aYe] ZbYm(
ja eafa aj nak hjg_ $Nge)%)~D _[a(
l_[dWi dc_Z`_cWi))) Pakmgk] fmka\ba(
emgk] eg_ma j]acYdaf_Yk qjY cfYk' cYa(
hg jYfcak' f]k \aY' cgd]a ba kmna]fqlY
qjY km cmfm' nakmgk] kYng anajafamgk]
n]acaemgk] j]acYdYmbY cgcag fgjk caeg
kmYjag) NYa_a' algb] hjYkeb] bgck fm(
ka\baeYk fjY f] cf]) <]l naka]ek ca(
la]ek fmka\baeYek' Ylkcqjmk hYd]aklmnq(
kl' eg_mk j]acYdYmbY \Ydqcg' ]kYfag f]
bg cf]' aj l \Ydqc bak kl]f_aYkahYka]c(
la f]hY\gjam Zm\m' YjZY b f]hja\]jYfaYa
kmnYjlgbY' cYah YhkajabYflak nYd_amk) NYa9
eg_mk fmcj]ahaY \Ydqcmk fmg lg lackdg'
cmj ba]ek >a]nYk V%Ykcqj' hjae]lY ba]ek
fYmb' \Yjg ba]ek hja]nYjl aj dq_(cY\
hja] bmgkhjYkacYdklY) JYd]aklmnak_a fYm(
\gbYka lac kYng cmfm aj lackdma' cmjaYe
>a]nYk bg f]Zmng hYkcqjk' aj lYah hY(
\Yjg kYng cmaama f]l]akqZ) NYah YacafY
n) ;m_mklafYk' cmjk lYahg_a hjakaVaYklY'
bg_ alY n) Jgnadg na]lY kmfca qjY aYa(
cafla) Ng\d cala YacafY' b nYajaYa)~

$,4% Ckik idWh_W_5 Aj) l)g7|h)Y'cfYk)~


$-+% G[i _c Z_Z_))) EYk \Yjg hYd]a(
klmnqkl]' fmka\]\Y hja] kYng cf' g cY(
\Yf_a cfYk qjY n) >nYkagk ZYfqaY6
lg\d' YfYk fmka\baeYk qjY n]flgk na]lgk
kmZbYmjafaem) EYah _a lYl \a\acaeg n]j(
lqZ5 n) >nYkaY' cmja \mg\Y NnYk' _q(
n]fY \agb] h]j h]n]maYfab eYdgf
aj \Yjg b  kYng ZYfqaY h]j \a]nac
e]ad' cmja ba  b ada]bY DalYahg_a hY(
n]faY aj cf' cY\ bak Zmlm lafcYfam
jYfcam hYn]faYfaYbY eYdgf] Yh\gnY(
fglYa \aYa) 3n) >nYkagb] e]k lmjae]
lYahg_a m\ ZmkaYfag caeg hYdgnafaeg
$- Egj) g' 0%) NYkYa caeYk' n) >nYkagk
ZYfqaY' >a]ng YlhajclYk qjY) EalY\gk
\aY aj cfYk Zmng ag hYkYmdag cmfa(
_Yacag nYd\agb]' Ejaklmk \Yn m emk
megckam aj Ylkamfl  emk kYng >nY(
ka) NYa_a' Ejaklmk Ylhajcg cf kYng
cjYmbm' NnYk Ylkamfl  b n)>nYka'lg(
ba _a hY\Yjg b n]f) Nj]bqZk ZYfq(
aY)~ bel_da_j _h))) Gmek f] lac f]
nYdaY hY]akla n]flgk >a]ng na]lgk' Z]l
\Yj e]k hjanYdge] hYdgnafla l'cmjaemk
kYng hjaZmnafaf hYdgnafY' emk C[mf]'
cYahg bgk ZYfqagb]6 hYdgnafkae] _a' b]a
e]k  emk cf n]ar\kae]' cYahg 
>a]nma baYnkl \Ydqc aj bmg fYm\gka(
ek lac hY_Yd >a]ng nYda)~ NYatag_a aj
a algk na]lgk' cYab% a .' ,1' _YdaeY a(
n]kla n) >nYkagk \a]nqkl)

Turinys

, EIL' 2' ,~0)

,+0)

CC) ) 5M#W] []bSWoXab{ W` QSZWPObz$ Y% A]b]W%Xab|a ^O`SWU]a W`X]a
\Sacb`OWWY][eP|&
7O^cb GH& , >] imaZmk Ym(
l]e k[jahkaklak eaZa5 <gfme]kl
`geafa emda]j]e aagf lYf_]j]5
W hjghl]j ^gjfa[Ylagf]e Yml]e
mfmkimakim] kmYe mpgj]e `Y(
Z]Yl' ]lmfYimY]im] kmme nafae
`YZ]Yl) WOpgjanaj\]Zalmej]\(
\Yl5 kaeadal]j Yml]e ]lmpgjna(
jg) Gmda]j kma [gjhgjak hgl](
klYl]e fgf `YZ]l' k]\ naj) Ma(
eadal]j Yml]e ]l naj kma [gjbag(
jak hgl]klYl]e fgf daYZ]l' k]\
emda]j) WOgdal] ^jYm\Yj] afna(
[]e' faka ^gjl] ]p [gfk]fkm Y\
l]ehmk' ml nY[]lak gjYlagfa5 ]l
l]jm e  j]n]jlaeafa af a\ahkme)

2) DS`aYe`W[Oa& #I Yb%ag lYaW


C[^b eYf jYl]5 A]jY qjY eg(
_ma f]hjakada]kla egl]a#a)ck6 (
Zgl hYd]aklmnqklk an]f_aema
l]_md ca]cna]fYk lmja kYng eg(
l]j' aj ca]cna]fY l]lama kYng
nqj) PqjYkl]Yla[dmg\Y egl](
jaYa' c cYdlYk' glYah(hYlajeg(
l]jak nqjma)  Ggl]jac f]lmja
nYdagk YflkYng cfg' Z]lnqjYk6
g lYaVa(hYl ajnqjYkf]lmjajmadagk
Yfl kYng cfg' Z]l egl]jac)
H]YlkaljYmccal] na]fYk fmg
calg' b]a Z]aal YZa]e kmlafcYfl
da_ dYacma' a\Yfl eYd\Y mkaae(
lmel6 aj nd km_jcal] hja]lg

>jYaa_ km afageak Yha] Egjafla]a


q\Yk n) JgnadYk _Yng c]d]l cdYmkae
Yha] cYacmjamgk cjacagfacg egckdg \Y(
dqcmk' ;lkYcqeYek  lmgk cdYmkaemk
hYkcajlY qjY Yfljgba algk _jgeYlgk \Ydak)
JYd]aklmnalb hYh]acaeYk j]_aeYa \Yn
;hYlYdma hjg_ hY\la lYjh YlkYcqeab
hajegb] na]lgb] V%Yegcqe Yha] egl]jq(
kl aj []daZYl'
,~4) ;hYlYdYk nakmhajeY cYdZY Yha]
egl]jqklk hYj]a_Yk) JjY\bk fmg Yh(
kcjalg hYkYcqeg' cmjaYe] _ajaY hjakalmj(
bae fmg kYmlaca km egl]jaea'bak lgdaYmk
egcg' bg_ an]f_aema f]kmkadYacqeg d]a(
klY qjY fYm\gla]kegl]jqkl] aj \d lgk hY(
agk hja]Ykla]k j]acaY fmg bgk hjakalmjla
lac cYacmjamgkg Ylkalacaemgk]6 _Yda _a fmg
bgk nakYa ^`WaWZOWYebW la]' Yc`WS bc`W e^O%
laf_ \gnYf)
$2' ,% EYacmja] Egjaaala]aYa' ZbYmj\Y(
ea]ka hYd]aklmnqkl]' Zmng lYah lgda fmb'
cY\ Yle]k\Yng f]l aj egl]jqkl $hd_) ,
Nae) /) .%6 lg\d fYmbYlacaYa aj cj]ahka
hja] n) Jgnadg $;m_)&'u @[hW ohW ce(
%`k_5 RjY \nYkacY fYm\Y' hjYn]jala Ye(
afYe _qn]faema6 Y lYa hYlYjam lYe' cYk
a]cg_]j]kfaajlgZmd]kfam\Ydqc $;m_)%)
EYk na]fgc fgja \a\]kfag lacjmeg ajba](
cg hY_YdZgk kYng kadhfqZ]a $;mck%' lYe
lafcY -)]ad)~Fej[h_ai5 =lj)l)qjY\Yf_(
kcYaldak) NYah(hYl kcYal N]jl) ;m_) Dag(

jgf) Cn]f_aemanYajaf]kmkalmjbaeg fm(


ka\baeab' cmja] eg_ma _jegbY' ;baYlY(
d)Yk \mg\Y l lYakqcd $Da]jgf) ;mck)
#^]g\)%)~$.% MohWi j[Wj_ZkeZW))) Jd_) ,
J]lj) .' 2)~$/% Fej[h_a))) JYlnajla(
fYeY .) ]ad) Jja]af_Ya hYka]d_aYfj'V9Y]a(
\aYeY qjY l]akqZ) N]akk hYkada]cY lg(
k] jaZgk]' cmjaYk hYla hja_aelak hYqebg
egl]jqkl]a)~$0% GYWji_\)hWkaa_j[))) ;taY(
lYdYk aYacafY hY\lbkYcqe lgb] %%jY(
keb]) cY\ baklYe lacjgk] kdq_gk] f]jYm(
\Y kYm hjalYacqeg nakYa' YjZY lac cg(
caYe dYacma) D]a nqjYk km egl]jaea h]j(
kakcajaY Z] lYe lacjg hYeYlg aj lYa na]fYk
hja] calg nYda' lmge]l ba]\m fmka\]\Y
hja] l]akqZ) EY\ hjakalmjbaeYk Zmlm
damgkYk fmg fmka\baeg' lmja Zla nakmhaj(
eY YZa]bm kmlacaeYk' lgdaYmk hjakalmjaa(
eYk lmja lkla]k lac ljmeh dYac' _Ydgh
bg hja]Yklaea lmja Zla Ym_l]kfak lackdYk
$eYd\Y%) ,(G_) , J]lj .' 2) Mn) Jgnadg
g\aYa hYjg\g' cYah l]akaf_Ya]d_aYka <Y(
fqaY' kYcq\YeY cmfa_ []daZYl' cmja]
nakmge]l hjanYdg hYkadacla eYd\gb]' nakmg(
e]l YlfYYmla n]flb Ymc) Nadl lYe
nYdaY YlfYYmla f]kadaYmbYfa Ymc' kYcg
bYm Ija_]fYk' cYk aYkan]fl fmgdYlaf]a aj
fa]cmge]l f]kml]hYeYa f]cYdlqZ]a) EY(
\Yf_a aj hYk q\mk Zmng kYcqlYk aajakalm(
jaeYk cYadmajamgk] acadeaf_mgk] Ylkala(
caemgk] $- Ggr) ,4' ,0) , EYj) .,' 0%'

Turinys

,+1)

, EIE)2' A ( d I

f] l]ml]l ngk kYlYfYk hjghl]j


aaa[gflaf]fla*ae n]kla#Ye) 70 Bg[
Yml]e \a[g k][mf\meaf\md_]f(
laYe' fgf k][mf\me aeV%]jame)
2 Pgdg ]fae gef]k ngk ]kk]
ka[mle]ahkme5 k]\mfmkimak[ha]
hjgbbjame \gfme `YZ]l ]p >]g5
Ydamk $Tma\]e ka[' Ydamk n]jgka[)
Ba[g Yml]af fgf fmhlak' ]l
na\mak5 Zgfme ]kl addak ka ka[
h]jeYf]Yfl'ka[ml]l]_g) Kmg\
ka fgf k] [gflaf]fl' fmZYfl)
G]damk ]kl ]fae fmZ]j]' imYe

VgYla]k' cY\ f]_#mf\aflm bmkm(


lgfYk \d]a bmkm f]kfkadYacqeg)
{ <]l lYa kYcYmnYda\mg\YeYk'
aj f]haan ]jk\YeYk) #H ] k  fgjam'
cY\ bmk naka Zlmel' cYah Y
hYlk6 Z]l ca]cna]fYk lmja fmg
Pa]hYla]kkYmlacj\gnYf5 na](
fYk' la]kY' lYah' g calYk calYab%)
{ MYcYm _a f]n]\mka]ek aj fY(
dgfk5 A]jY qjY ba]ek' b]a ba]
lYah hYkada]cY' cYah aj Y) {<$9l
b]a f]kmkadYacg' l]]afY egl]jq(
klf6 f]k _]jaYmk qjY al]cla'
\`W&
cYah \]_la)
Cak Yml]e' ima eYljaegaaag
,{ Na]ek_a' cmja] egl]jqklk
bmf[la kmfl' hjk][ahag fgVa ]_g' jqam kmjala qjY' kYcYm f] Y'
k]\ >geafmk'mpgj]eYnajg fgf Z]l Pa]hYlk' cY\ egl]jak fmg
g f]l aj hY_gfaek bak f]Zmng f]afgeYk'
lg\d f]_YdaeY kl]Zla]k' bg_ ;hYlYdYk
\Yjg hYleabae kYng kcYalqlgbYek' cY\
egl]jqkl cdam\g hYka]cla Yjlae]kf kjq(
a km >a]nmu Ob ik\`h_a_jY))) EY\Yf_a
lYjhadq_qjY ajlY5b_]bW_ak_'lg\d;hY(
lYdYk hYkYcg' cYk hg lg lmjaYlkalacla)~$4%
;[j jW_ iWaWk))) JYkcmlafak haakYd[qeYk $])
0% Zmng l]aka hjahYafaem a Ylnad_ag 
eg_Ymk kadhfqZ' g f] kYcqem) Ngck
l]akk hjahYafaeYk hYda]aY YjZY eY]k(
f V%aclme a \na]b' cYah Ggr \d]a
aj\a]k ca]lmeg d]a\ \mgla Ylkakcqjaeg
dYac' YjZY eY]kfb _]jme' cY\Yf_a
eg_mk fjY bman]jaYjYYkkYcqeYak ka]c(
la Ym_lgkfb _]jme) NYah algb] na]lgb]
;hYlYdYk bajahYklY egl]jqkl]a l]ak]k'
cYahg efgkaaaYe _]jmema' kmdq_afYfl b
km hjakalmjbaem $Nge)%)~$2% D WZ `__il_(
i_5 Aj) l) naka egfk) ;hYlYdYk
afg' cY\ f] naka _Yda hYka]cla l lackd'
cY\Yf_a lYe j]adlYdam_Y qhYlaf_Y \gnYfY''
cmja >a]nYk hY_Yd kYng aeafl na]fYe
kml]acaY' calYe f])~ D W_f _h W))) Hmg(
dYlafak hjakalmjbaeYk'cmjbakajcala had\g'
qjY qhYlaf_Y >a]ng \gnYfY' afgeY aj
agfYa j]ad[Ydaf_Y' cY\ eg_mk b _Ynk
hYlk kYf\YjdffafcYmlal $;mck)%' D]a e]k
bgk e]dae] nYj\Yf DrYmk' b _Ymkaeg'
#a#Y la]kY qhY l hjanYdg Zla aeYeY 
aj\' cmja] lmja hYj]a_ YjZY hjan]jkla
qjY Zla hjakalmjafaYak' Yj lYa \d]a
YhY\g' Yj calgca YhdafcqZa $Vana)a)
da_Y na]fg a ]kYfa egl]jqklb]%) AY(
dgh aj egl]jqkl ;hYlYdYk nY\afY >a]ng
\gnYfY)~$3% LWaWk ]_))) eg_mk l]Yh(
knYjklg _]jYa' c bak kYm hjanY'dgakajafanla)

b


C
a

HYdk agfYa eafaegk qjY lgk'cmjagk b%ad(


\ cYacmjaYk hYj]a_Yk ZYfqagb]' \d]a
cmja bgk lmj\Yng hYkadacla f]l]cbmkag(
eak)~$4% ; [j`[ _d[iki_bW_ae5D]a ba] bYm(
aY' cY\ ba]ek hjakalmjbaeg \gnYfY fjY
kml]aclY(uD W_f Z[]j_5 Zla \a\aa hY(
_mf\ mhmdlYe aj h]j_YdlYe) H] lYk
km\]_Y' cmjk bYmaY m_fa]k cYjlme' Z]l
cmjk m_fa]k hY_YmfYeYk aj hY]a\aYeYk
qjY)
,+~-/);hYlYdYk' cYdZ\YeYkYha] eg(
l]jqklk jqag f]kmljYmcgeqZ' YlkcajaY
\n]bgV%Yk egl]jqkl]k' lYjh \na]b cjac(
agfa aj lYjh cjacagfa]k km f]la(
cafam' aj kYcg' bgc bfjegkagk qjY na(
kYa f]kmljYmcgegk' Yfljgk _a _Ydadmala d6Ya(
cmjamgk] Ylkalacaemgk]kmljYmcql$k$,+(,1%'
Z]l h]jk]j_a' cY\ aj aY j]acaY ]d_lagk Yl(
kYj_aYa' \dlg cY\' YhkcjalYa kYcYfl' nakgk
adq_gk' cmjagk] cYk _qn]fg haje kYng
hYnY\afaeg' hjanYdg Zla mdYacqlgk aj
lacbae hjaemk $,2(-/%)
$,+% Hgjk aj daala hYj\qeYa' cmjamgk
;hYlYdYk lgaaYmk algb] _jgeYlgb] \mg\Y'
qjY Pa]hYla]k kYcqeYk $,/' .2%' f]k Yh(
_Yjkafla qjY YhYlYdYek kmlgadllYbY nYd\aY
aj n) >nYkaYa nY\gnYfbYfl' g f] kYnm
gjmem $hd_) ]) /+%' Z]l km lmg kcajlmem'
cY\ agfYa n) JgnadYk cYdZY Yha] Z]lYj(
hacYa hYla]k Pa]V%Yla]k Yhj]aclb aj Yh(
_Yjkamlb kYcqe' g calgk] na]lgk]Yha]
Pa]hYla]k kYcqe' cmj V9Ylk ;hYlYdYk
haje cYjl Yh_YjkafY) ;Za]b jaYfla _Y(
dqd%qjY na]fg\Y' Z]lajg\g' bg_ hajeY(
aYjY hjacdYmkg \a\]kf n]jlqZ' cadlgb]na](
lgb] hYeaflYk hYj\qeYk qjY hYaelYk
f] a ?nYf_]dabgk' Z]l a ljY\a[abgk) GYl)

Turinys

( =@I2& .$ ((g (&

('.&

\ak[]\]j]5 Kmg\ka\ak[]kk]jal'
eYf]j] affmhlYe' Yml najg kmg
j][gf[adaYja) ? l naa# mpgj]efgf
\aeallYl) a^Ye []l]jak<=E \a(
[g' fgf >geafmk6 Ma ^bmak )^jY(
l]j mpgj]e daYZ]l af^a\]d]e' ]l
Cf][[gfk]flaldaYdaalYj] ]efaddg'
MMLCMM \aeallYl addYe)
? l ka imY
emda]j ^a\]dak )`YZ]l najme af(
^a\]d]e' ]l `a[ [gfk]flal `YZa(
lYj] [me addY' aagf \aeallYl na(
jme5 MYf[la^a[Ylmk ]kl ]fae
naj af^a\]dak ba]j emda]j]e ^a\](
d]e' ]l kYf[la^a[YlY ]kl emda]j
af^a\]dak h]jnajme^a\]d]e5 Ydag(
imaaa ^adaa n]klja aeemf\a]kk]fl)

nqjg f]kakcajlm6  g b]a Ylkak


najlm' cY\ hYkadaclm f]l]cbmka'
YjZYkmkalYacqlm km)kYngnqjm)Cj
nWqjYk l]f]Yld]a\aY kYnghYagk)
H]k cala]ek Y kYcYm' f]
Pa]hYlk) D]a cmjkYa Zjgdak lmja
f]lacafa hYa' aj a kmlafcY
_qn]fla km baagea' l]f]Yld]a\aY
bgk) ,.DV( b]a Jmja lacafla egl](
jac lmja f]lacafl nqj' aa# ak
kmlafcY _qn]fla km bYW l]f]Yl(
dga\aY nqa#g) f ?]k hYnklYk
qjY f]lacaflak nqjYk bagj lacaf(
a egl]jac' aj f]lacafla eg(
l]jac hYnklY qjY h]jlacafla
nqj6 calYah _a bfkmnYacYa Zmlm

0' .-) Fmc CA' ,3 Pa]hYlk cYdZY lac


Yha] nqj' Yld]a\aYfl kYng egl]j' \dlg
cY\ hYk q\mk f]Zmng nYdaY Yhd]akla nqjg)
Ggjc) ,+' ,,) ,- Pa]hYlk lac YlkYcg
egcqlafaYek) ;hYlYdYk lmja hja] Ycak lg
cdYmkaeg anYaa6\' Z]l dYacgka calgk ]a(
dagk)uBZWdj cej[h_i dke lohed[i_ia_h_k5
ja_) GYl) 0' .-6 ,4' 4) C hYdq_afaeg km
,-) ]ad) Yacm' bg_ aY qjY f]cY YV%a]
cjacagfak' ]kYfamk egl]jqklb])~$,,% +
`[_ Wji_ia_hjk~h]j]f_\YeY m_qfae)
JYj\qeYk ,,) ]ad) jaY YZa hmka) ;hYlY(
dg g\aYa f]\mg\Y damgkg akajafcaeg Yj(
ZYhYkadaclahY_YdkYngfgjYlkakcqjmk YjZY
kmkalYacqla' lac fmjg\g' bg_ _Yda Zla
Vma]Yklbk YjZY j]acYdYmbYfagk kmkalYacq(
eg YjZY d]a\aYfagk hYkadaclaYlkakcqjae])
H]k cYah _a bak Zmlm _Ydbk Ym_aYmk
VaYkYcqla5DYWji_jhW__aa_j[l_[dWidke a_jk'
g aY d]akla' cY\ egl]jak hja] kYng nqjg
nYda fmg bg Ylkakcajlm: AYdgh g\aYa5 H
`[_ Y^]ak^[a#jlm'~f]j]acaY' cY\ ega]jaYa
ZmlmnYdaYlYahY\YjqlakYnggjmem) EYk_Y(
daeY hY\Yjqla lac a kYng fgjg' ;hYlY(
dYk hYkYc 0) ]ad)~$, - % G[i a_j_[ci5
Na]ek' cmja] hjae lacbae' cY\Y Yf(
ljgba hmk hYkadacg hY_gfacY) ;hYlYdYk
\mg\YagmYaYjZYhYn]dabajY'YjZYa9Yj\qe)
D]alYaqjYhYj\qeYk'lYaf jYb akhYla]kPa](
hYla]k\mglYkajlacm]Yh_YjkaflYkkYcqeYk'g
na]f lgck hYj\qeYk' cmj ;hYlYdYk Yh(
_YjkafY a hadfqZk kYng YhYlYdacgk nYd(
\agk) calYe] Ylkalacae] ;hYlYdg \mglY(
kak aYj\qeYk j]eaYka Yfl >a]ng l]akk'
hYda]aYfagk lgcaYk eYaqlYk egl]jqkl]k'
da]k lac na]fYk >a]nYk qjY Pa]hYam aj
f]kYcjYe]flafag egl]jqklk jqag) EY(
\Yf_a lYl JgnadYk hYj\g' bg_ cYacmjamg(

k] Ylkalacaemgk] lgca eYaqlY egl]jqkl


f]hjanYdg Cela kmljYmcqlY' lg\d bak lmg
hYam hYqea' bg_ kmda_ >a]ng hYj\qeg
calmgk] Ylkalacaemgk] lgck kmljYmcqeYk
_Yda nqcla) ;hYlYdYk lgdaYmk YlkcajaY \m
Ylkalacaem5 ]ad) ,-) ,.' cmja]\na hYeYlmg(
bYea qjY ,/) ])' aj ,0) ]ac' cmja hYlnaj(
lafY ,1) eTT)uC[_akhiW_Bhheb_i bkh_)))b&W)(
dqcYk qjY bYm Yha] hY\YjqlYk egl]jqkl]k)
Pa]fYk hYlk cjad^lYk f]kmljYmcg egl]jq(
klk) <]l lgca egl]a#qkl km a]cjacagma(
ea f]lmja lgcag lnajlmeg' cYah cjacag(
faab lYjh kYnk $Aja_Ya) QCCC%) <Yfqagk
qjY \YdqcYk YhlYjla kdq_Yk' cmjagk] la(
caflak hjanYdg k]cla ;hYlYdg hYj\qe)~
$,/% G[i fWlijWi))) ;fgl n) LYlg a(
kaj]acaeg da\g naka \YdqcYa ]kla baYn]f(
aYfaa' cmja] qhYlaf_m Zm\m Ylaela qjY
a ag hYkYmdag Cnmfa_Yacag cYjYdqklk aj
hYkcajaYea >a]ng lYjfqkl]a) Ejaagfk na(
ka qjY n]fla' cY\Yf_a ba] %%]j cjacl m]
lac \aY' Z]l aj caem >a]nma hYnkla aj
qjY n) >nYkagk ZYfqaY $1' ,0) ,4%) <]l
nqjYk aj egl]jak h]j egl]jqkl kmna]fqla
qjY  na]f cf6 lYa_a' f]lacaflak kmka(
na]fabae] aj h]j kmkana]fabae km lacafaY
egl]jac]' kmlac\YeYk _qn]fla \jYm_ km
Y Z] Mmln]jlgbg mjmklamaeg' hjY\]\Y
YlkaljYmcla ahgag hYkYmdag cmfa_Yacag
na]hYlYnaeg aj \Yjqla]k a\Yda]k kmna](
fqlm km Ejaklmea) H]l aj nYd_aYa' cmjamgk
e]k hjaaeYe] _qnqZk hYdYacqema' kYcg
n) ;m_mklafYk' hYn]faYea qjY' cYahhY(
dam\abY ;hYlYdYk' h]j >a]ng g\ aj eYd(
\ $, Nae) /' 1%) Jja]_lYe hja] <Yfq(
agk hjacdYmkYfla egl]jac _Yda kYng \a](
nglmem ha_aYa dYaela >a]nma nqj) PYa(
cYa' Yha] cmjamgk aY f]cYeY' j]_aeYa

Turinys

dIM)

) EIE)2' ,0~-.)

dmaf[Yml]ekYf[lakmfl) Kmg\
ka af^a\]dak \ak[]\al' \ak[]\Yl6
fgf ]fae k]jnalmla kmZb][lmk
]kl ^jYl]j' Yml kgjgj af `mbmk(
eg\a5 af hY[] Yml]e ng[Ynal
fgk >]mk)
Of\] ]fae k[ak
emda]j' ka najme kYdnme^Y[a]k:
Yml mba\]) k[ak naj' ka emda]j]e
kYdnYe ^Y[a]k:
Haka mfa[maim] ka[ml \ana(
kal >geafmk' mfmfmm]fa^bm] ka(
[ml ng[Ynal >]mk' alY YeZmd]l'
]l ka[ml af gefaP%mk ][[d]kaak
\g[]g) =aj[me[akmkYdaimakng(
[Ylmk ]ka: Fagaa Y\\m[Yl hjehm(
^ame) Cf  hjY]hmlag Ydaimak ng(
[Ylmk ]kl: fgf [aj[me[a\Ylmj)
=aj[me[akag fa`ad])kl']lhje(
hmlame fa`ad ]kl5 k]\ gZk]jnY(
lag eYf\Ylgjme >]a) N{ Ofmk(
$bmakim] af imY ng[Ylagf] ng(
[Ylmk ]kl' af ]Y h]jeYf]Yl) NM
M]jnmk ng[Ylmk ]k: fgf )kal laZa
[mj5]5 k]\ ]l ka hglgk da]jadaZ]j'
eY_ak ml]jg) $Waaa ]faeaf>g(
eafg ng[Ylmk ]kl k]jnmk' daZ]j(
lmk ]kl >geafa6 kaeadal]j ima
daZ]j ng[Ylmk ]kl' k]jnmk ]kl
=`jakla) -. Jj]lag ]ehla ]klak'
fgdal] ^a]ja k]jna `geafme)

kml]hla' \YZYj _a n]fla qjY) &0


<]l b]a f]lacaflak YlkaljYmcaY'
l]YlkaljYmcaY6 f]k Zjgdak YjZY
k]kmg fjY hY\mgla n]a_qklf
lgcamgk] \Ydqcmgk]6 Z]l >a]nYk
hYnY\afg emk jYeqZb]) O]k
a cmj afYa' egl]jac]' Yja_Y(
fqkanqj:YjZYacmjafYa'nqj]'
Yj a_Yfqka egl]jac:
<]l cYah ca]cna]fYebaY\Y(
dafg Pa]hYlk' aj cYahca]cna]f
hYnY\afg >a]nYk' lYah l]ka]d_aY'
ajcYahYegcYmnakgk]ZYfqag(
k])
RjY cYk baYnY\aflYk Yha(
hbYmklqlYk: l]a]Yhkae]lY f]Yha(
hbYmklqlm) f]YhahbYmklqeg cYk
baYnY\aflYk qjY: l]f]Zmk Yha(
hbYmklqlYk),4;hahbYmklqeYkfa](
cYk qjY'ajf]YhahbYmklqeYk fa](
cYk qjY6 Z]l >a]ng kYcqem
mdYacqeYk) NLEa]cna]fYkcgcaY(
e] hYYmcae] hYnY\aflYk qjY'
lgcaYe] lYhYkada]cY) NM P]j_Yk
])ka hYYmclYk: m]kajmaafc6 Z]l
b]a_YdalYhladYaknm' dYZaYmkfYm(
\gcak) -. Ek cYk n]j_m hYnY(
\aflYkqjYPa]hYlqb]' qjY Pa](
hYla]k dYaknYkak6 lYah(hYl cmjk
dYaknYk aYnY\aflYk Of6Y' qjYEa#a(
klYmk lYjfYk) NODfk ]kYl] ZjYf(

qjY m]daa#aclbla) Da] qjY a\Yda]k Ylaela a na]fYk l]hYkada]cYlYe]klgnqb]' cmjaYe]bak


hg ag hYkYmdag dYea_Yacag na]hYlYnaeg Z] fmka\baeg_YdaZla)DakfjYkmjalYk$,0'
aj lmja lgdae l]ak _Ymla cjacl)~$,0% ])%' lacl]ka]d_aYlYe]klgnqb]'cmjb Ye \Yn
;ej`[ _ d[j_a_dj_iWbiNhWka_W'~Ylklme\Y( >a]ng ;hn]ar\Y' aj cmjaYe] bak _Yng hY(
eYk adq_Yk) Jg lg _Yda Zla egl]jqklk nY\afae  lacbae)~$-+% D_[al_[dWi)))
jqak kmljYmcqlYk)~NgcaYe] Ylkalacae] Jd_) ?^]r) 0' , ~$-,% O[h]Wi))) HYmbYk
Zjgdak lYah eYYa ljY kmjalYk' bg_>a]nYk hYnqr\ak' cYah hdYaYa ka]caY YfYk kYcq(
eYk$]),2%)~ EWX_WkidWkZea_i5NYjfYmc
n]dqc fgja' cY\ bak fYm\glmka hadfYjYeq(
Z]) NYa _a f]_Yda nqcla' b]a lacaflak lmja \Yj aj lgdaYmk' fgjk aj _Yda lYhla dYaknm
$;mck)%) Paka cjacagaak qjY dq_mk' cgck
cYk\a]f ZYjla]k km a]lacamjamgbm' cY\ m(
dYacqlm kYng j]da_ab)~$,1% : h  _]Wdoi_' l]f b anajafak klgnak f]Zlm) ~ $--%
hYY\af\YeYk Yfljb hmk hjaaela cjac( , G[i aWi))) H]ba]cgc anajafk damgkqZk'
l) NYa_a'lacjmeYk ZmkaYfag Ylkan]jlaeg =  f]k fgjk lm b aj _Ymlme]a' na]fgcna\mb]
a]lacamagk hmkk _Yda Zla hYjY_afaem b hYkadacka m]damgkYk' cYahg aj lYk' cmjk hY(
hYkadacla hja] nak YhdafcqZa eYaqlgb] nY\aflYk qjY dYaknYk' hg kYng hYnY\afaeg
egl]jqklb] km hY_gfaea) <]l cY\Yf_a lg qjY f]dYaknYk6 dYaknYk fmg ag hYkYmdag
lacjmeg fjY' lg\d YZ]bglafYk _YdbaeYk cmfa_Yacag na]hYlYnaeg'Z]l lYjfYkEja(
f]cdam\g cjadaagfacYa lmk]a hYkafYm\gla klYmk' bg cjYmbm YlhajclYk) H]dYaknYkak
l]ak] mlacjafla kYnb jYeqZ)
l]klYlg kYm hja] Ycak >a]ng nYac damg(
$,2%
;[jaW_fbY_Yah_[dWc)))Eala kYflacaYakqZ' dYaknYkak l]_md aeY  aj\' bg_ bak
f]h]jkaeYafg'cYah egl]jqklkjqak) Ea]c( qjYEjaklYmk lYfaYk)~$-.% Jd_) Ym_) 1'

Turinys

' =AC% -# (*f(.

'&/%

Ofmkimakim]af ifgng[Ylmk]kl' _aYa fmhajcla' f]ka\Yjqcal eg(


^jYlj]k' af `g[ h]jeYf]Yl Yhm\ fa n]j_Yak) Ea]cna]fYkcYe]
>]me)
hYnY\aflYk qjY' ZjgdaYa' lYe]
l]hYkada]cY bWYk Pa]hYl)
Z% 5^WS QSZWPObz&
>] naj_afaZmk Yml]e bjjY](
[]V)%lme >geafafgm`YZ]g5 [gf(
kadame Yml]e \g' lYeimYe ea(
k]ja[gj\aYe [gfk][mlmk Y>gea(
fg' ml kae ^a\]dak)
?paklaeg
]j_g `g[ Zgfme ]kk] hjghl]j
afklYfl]e f][]kkalYl]e' img(
faYe Zgfme]kl`geafa ka[]kk])
;dda_Ylmk ]kmpgja: fgda ie](
j]j] kgdmlagf]e) Mgdmlmk ]k YZ
mpgj]: fgda imY]j]j] mpgj]e)
Ma Yml]e Y[[]h]jak mpgj]e5
fgf h][[Ykla) ? l ka fmhk]jal

+ Yha] e]j_Yal]k Pa]hY(


la]k kYcqeg Da]lmjam' hYlYjae
_a \mg\m' cYahg ea]dYkaj\qkli
_Ynmkak fmg Pa]hYla]k' a\Yfl
ZmaYm a)lacaeYk)
NYa_a' eY(
fYm lYa _]jY ]kYfl \d]a \YZYa(
lafag j]acYdg' bg_ _]jYqjYeg(
_ma lYah Zla) W2?ka kmjaklYk km
egl]jaea: f]ba]cgc Yljaaeg)
Fam]kYk ]ka fmg egl]jk: f]ba](
cgc egl]jk' <]lb]a n]klme]a
egl]j' f]fmka\bYa6 aj b]a al](
clm e]j_Yal' ba f]fmka\bg6

C_YfqlgbYk <dYl) , 4 ',-)u IWjWh_c) Mcaj(


lmeYk lYjh kYcqegajhYlYjaeg qjYlYe]'
cY\ f]alYcdmkfmeYk hajeYbYeqjY fmka\(
baem' f]k hYda]aY j]acYdaf_ _]jme' f](
hjaeaeYk_a hYkcmlafagbg fjY fmka\ba(
em $;m_)%' cY\Yf_a hYlYjaeYk ]kla Yha]
_]j]klaba_]j\Ydqc)u DW_fec_[bWL_h(
Zoij ]Wlki_i))) EY\Yf_a JgnadYk Zabgka'
cY\ aj lYah f]kmkalaclm km hYkahja]afaem'
lg\d bak hjae]fY kYng n]jlqZ' cYa$ag
YhYlYdg) H] cYahg aYah bYm cdYa\af_Yk
eg_mk \mg\Y bak lY hYlYjae' Z]l lnaj(
lYa kalacjafk' bg_ bak lmja n) >nYka)
-0~.3) >mg\YeYk hYYacafaemk Y%a] ~ $-1% MW_5 bg_]a eg_ma _]jY qjY' b]a
[]daZYl n) JgnadYk nakmhajeY cYdZY Yha] bak hYkada]cY f]n]\k)u=b[_ ZWXWhj_d_e
e]j_qkl aj kYcg' bg_ ba fjY hYda]allY' a h[_bpWbe5 >d]a \Ym_]dag nYaja nYj_ aj
Z]l hYlYjaYeY $-0~-3%' fmjg\g lYaVag_a jh]ka' cmjamgk Ylf]Y km kYnae \YZYj(
hja]Ykl' a cmjagk eYlgeY' bg_ e]j_qka lafak _qn]faeYk' aj km cmjaYak n]\mka]ba
naj]kfqjYm egl]jqkl $-4~.0%'aj\mg( lYmcaYmk kmkalafcY' cYah f]n]\mka]ba' cY(
\Y hYlYjaemk Yha] l \YdqcY lnYek \Yf_a Yfa] lmja jmhaaala]k aj Yha] kYn] aj
Yha] kYnmgkamk) L]acYdYk qjY \YZYjlafak'
$.1~.3%)
cY\Yf_a bak nakmge]l eg_ khYm\aY' aj
$-0% + Wf_[ c[h]W_j[i))) ;j aj la]' cm(
ja] hjae lacbae' Z\Yea f]n]\mkaYak ]kYfla]ba egl]jqklb] f]_Yda fa]cmge]l bg
YjZY fYdaYak' lmjbg hYj]a_ V%Ykadacla aj fmkacjYlqla) NYk j]acYdYk cdam\g egfek
lgdaYmk Z] egl]jqklk: C_YfqlgbYk' la]kY' nakYa Ylka\mgla >a]ng lYjfqkl]a$]) .-)))%)~
$-2% > i_ ikh_jWi))) <]l cY\ cYk fgjk f](
Z\YeYk Yfl ]ek Zmng baY_qjk e]j(
hY]eaflm egl]jqklk lYah' bg_ eYfqlm'
_qklk Ym_lmjf' Z]l fa]cg Ybaa] lYa f](
fmlYj' aj Yfgl ;mckYd%mjfag f]l Zmng Zmc j]aca bYm hY\Yjql ajala'g f]n]\m(
Z]n]ac m\jYm\k \Ynae lYe] \Ydqc] ka]ek nakYa bgf f]ala' JgnadYkhYqea' cY\
dagcag fgjk kYcqeg' f]k eYdgfk \YjZYa bak cYdZbg lac Yha] fgn]aamkaaak' hja]_lYe
qjY fgjg aj dam]kg akajafcaeg \YdqcYk' g \Yn lac hYlYjae) ?kYfla]ek egl]jqklb]
fg hja]nYjlgk $;eZj)%) ;hYlYdYk agfYa lafcY Yfa] kYcqeYa aj hYlYjaeYa' cmja]
Zmng hYeafla bYm ]) ,+))) $-3% ; [j`[_
cYdZY Yha] YZa\na dqla' lYah(hYl cYah aj

-+) ,J]lj) ,',3)GYi_ZWhobZjced_l[h(


]W_i'ujW'r&'& cY\ bbk YlkakYcqlmel# fmg
Pa]hYama >a]nma hjacdYmkYfag hYka\Y(
naeg' YjZY b cYah fgjk eYaflaael'kl]m(
_\Yea]k dYZaYmk lacla egfekf]_m >a](
nmaaja\Yfl egfekhYe_lmel' fgj\Y(
ea h]jeYafqla kYng hajeZmnmk _qn]faeg
klgn)~$- / % D_[al_[dWi aWc[)) Ea]cna](
fYk l]%YkaCa]cY kYng hajeYe] klgnqb]
lYah' cY\ bak fmg >a]ng f]Ylkalgdamlm6 na](
fgc b]a lYk klgnak f]_Yda Zla kmlYacqlYk
km >a]ng lYjfYnaem' j]acaYb ak h]jeYafqla)

Turinys

))(

, EIL) 2' -4~.0)

naj_g' fgf h][[Ynal6 ljaZmdYla( na]fgclgca] lmjk cfacmk nYj(


gf]e lYe]f [Yjfak ZYZ]Zeal _mk6 Y _a bmkf _Yadamgk)
Cebmkeg\a) ?_g Yml]e ngZak
hYj[g)
-% Bg[ alYim] \a[g' ^jYlj]k5
NYl(_a' lYa Y kYcYm' Zjg(
N]ehmk Zj]n]]kl5 j]daimme ]kl' daYa6 FYacYk qjY ljmehYk6 hYka(
ml ]l ima `YZ]fl mpgj]k' lYe( da]cY' cY\ aj la]' cmja] lmja hY(
imYe fgf `YZ]fl]k kafl5
aYk' Zmlm cYahg f]lmjafla]ba6
ima ^d[bal'lYeimYe fgaa dd]flgk5
aj cmjag n]jcaY' cYahg f]n]j(
]l ima _Ym\]fl' lYeimYe fgf caYflbk aj cmja] \aYm_aYka' cYa(
_Ym\]fl]k5 ]l ima ]emfl' lYe( hg f]ka\aYm_aYfla]ba6 aj cmja]
imYe fgfb>Ikka\gfl]k5 ]lima h]jcY' cYahg fa]cg fgnYd\Yfla](
mlmflmj `g[ emf\g' lYeimYe ba6 aj cmja] fYm\gbYkaamghY(
fgf mlYflmj5hjlml]jal]fae^a_m( kYmdam' cYah cY\ a bg ba]kabaYm(
jY `mbmk emf\a) Pgdg Yml]e \glm6 f]k ag hYkYmdag anYaka\Y
ngk kaf] kgdda[alm\af] ]kk]) Kma hjY]afY) Bgjam_a' cY\bmk Z(
kaf] mpgj] ]kl' kgdda[almk ]kl lme l Z] jh]kag) EYk Z]
imY] >geafa kmfl' imgeg\ghdY( agk qjY' jhafYka lmg' cYk qjY
[]Yl >]g)
Kma Yml]e [me Pa]aYla]k' cYb >a]nma )laclm)
mpgj] ]kl' kgdda[almk ]kl imY]
A cYk qjY km bgYaY' jhafYka
kmfl emf\a' imgeg\g hdY[]Yl lmg' cYk qjY baWakYj\ag' cYdag bak
mpgja' ]l \anakmk ]kl) ? l em( laclm hYaYa' aj hY\YdaflYk qjY)
da]j affmhlY' ]l naj_g [g_alYl
Cj f]al]cbmka egl]a#ac aj
imYk >geafa kmfl' m l kalkYf[lY e]j_Yal eklg Yha] lYa' cYk
[gjhgj]' ]l khajalm) KmY] Yml]e uY#Y Pa]hYla]k' cY\ Zmlm n]f(
fmhlY ]kl' [g_alYl im6] kmfl  lY caem aj \nYkaY6 g cmja qjY
emf\a' imgeg\g V%dY[]Yl najg) al]cbmka' eklg Yha] lYa' cYk
W0 Jgjjg `g[ Ya\ mladalYl]e n]( qjY hYkYmdag' cYah ba nbmma lac(
J ]l lYa kYcYm \d bmkf
kljYe \a[g5 fgf m ldYim]meng( lm)
l[ijkc[_))) NYk hja]\Yk lmja hYjg\qla'
bg_ Ym_aYmk hY\lmgk] g\amgk]jYf\Yka
lac  hYlYjaeYk' afgeY' na]f la]ek' cmja]
bgcafg YhY\m  >a]n' fjYkmjala $;mck)
N]g\)%)~Dkd_Lj[ki lWh]ki'~hYeaflmg(
kamk -1) ])~ ja ]_`kij_]W_b_kei5 Njgc(
\YeYk YhkYm_gla bmk fmg nYj_' \mg\m
Y hYlYjae hYkadacla f]n]\mkaYak)
$-4%?)-4~., qjYhjY]eakkYeYagj']).-
~./ hjY]eakkY eafgj' g ]) .0 [gf[dmkag
na]fg ad_g kadg_akeg)~EW_aWi ohW jhkc(
fWi5 ag _qn]faeg dYacYk qjY a >a](
ng ;hn]ar\gk ljmehYk $Da]j) Nge)%)~
D W_fe d[jkh_dj_[`_) HYm\gbaeYkak egl](
jqkl] fjY m_aflYk' Z]l fa]cYk f]hjanYdg
\mgla]k bgk eYdgfmeYak Yj nYj_Yak kmdYa(
cqla kYn] YjZY fmcj]ahla fmg knYjZaYm(
kagk hja]\]jek' lYjfYnaeg >a]nma)~$.,%
B h  akh_[ dWkZe`Wi_))) ;hYlYdYk cYdZY
$cYah hYjg\g _j) l)% Yha] hYkafYm\gbae'
cmjk h]j]f_aY j]acYdaf_meg jaZYk)~MW(

C Wkb_e _lW_pZW5 Cnajaf anYar\Y)Gmek


C f] nYdaY Ylka\mgla nakYa ag hYkYmdag \Ydq(
C cYek aj jma]kaYek' cY\Yf_a nak emk
aj\ hjanYdg hjahad\qla na]fYk jmaa]klak'
Yha] cmj f]cYeY k]cYfagk] ]admlk])~
a $..% H aWi ohW))) cYk lgb] ]ad) hYkYcqlY'
a lYa lafcY YZa]e dqlae)~$./% B h  dY_j[(
C a`ki_))) g\ak6 c[h]W_j' hja\lYk qjY'
cY\ kcYalqlgbYa f]eYfqlm na]f Yha] fY(
d]k)~Hgjk ;hYlYdYk fgja' cY\ naka cjac(
agfak Zmlm n]fla \mkaY aj cmfla' na]fgc
bak kcYalg j]acYdaf_m \Ya#nlmhYqela' bg_
]kYfla]ek egl]jqklb] nYj_afmk qjY hjaka(
lmjla fmg hYkYmdag \nYkagk'cYah f]n]\m(
ka]ek' cY\Yf_a bfjea]ka]ek j]acYdaf_gk
qjY \a\]kfk eYdgfk' lg\d []daZYlYk lmja
Zla Ym_aYmk klYlgeYk $;m_)%)~$.0%;[j
jW_))) ;hYlYdYk jh]klaf_Ya YlkcajaY' cYk
fYm\af_Y' fmg lg'cYkj]acYdaf_YqjY) EYah
e]\afaYa YlaeY damgkqZ a eacg n(
ja cadhgeak' lYah eg_Ymk damgkqZ ]kla
YhjaZgbYeY klYlqeYak6 Z]l ;hYlYdYk f](

Turinys

, EI<) 2' . 1 (/ + )

Zak afba[aYe' k]\ Y\ a\' img\


dagm]klaea ]kl' ]l img\ ^Y[mdlY(
l]e V.nY]Z]Yl kaf] aeh]\ae]flg
>geafme gZk][jYf\a)
Ma imak Yml]e lmjh]e k]
na\]ja ]paklaeYl kmh]j naj_af]
kmY' img\ kalkmh]aY\mdlY' ]lalY
gbbgjl]l aa]ja6 img\ nmdl ^Y[aYl5
fgf h][[Yl' ka fmZYl'
aGYe
ima klYlmal af [gj\]kmg ^ajemk'
fgf daYZ]fk f][]kkalYl]e' hgl](
klYl]e Yml]e `YZ]fk kme ng(
dmflYlak']l`g[bm\a[Ynal af[gj(
\] kmg' k]jnYj] naj_af]ekmYe'
Z]f] ^Y[al' k{C_almj ]l ima eY(
ljaegfag bmf_al naj_af]e kmYe'
Z]f] ^Y[al5 ]l ima fgf bmf_al'
e]damk ^Y[al)
Gmda]j Ydda_YlY ]kl dg_a
$$mYflg l]ehgj] naj ]bmk nanal5
img\ ka \gjea]jal naj ]bmk' da(
d%gjYlY ]kl5 [ma nmdlfmZYl5 lYba(
lmeaf>geafg) <]YlagjYml]e
]jal ka ka[ h]jeYfk]jal k][mf(
\me e]me [gfkadame5 hmlg Ym(
fgaa Ylaela a lacafaaqau b damgkqZk' lac(
lYa cYaV% _]jYk lnYk' cmjk dafca aa]ek
cnag_]jaYmka \Ydqcau' klYlg hja] b  Ycak
Yf \a\a hj]jg_Ylan' a cmjagk \aYm(
_aYka naka f]n]\mka]ba aj)e]j_qklb] hYka(
da]cYflbk egfk)u ;[j jWc' BYWZ cWdZW(
]k))) ;hYlYdYk lmja aY eaflqb] b  lgZm(
dqZ' g f] hYhjYklb kYac $;m_)%)
$.1% ;[j`[_)))DYmfa]ek egfek' cmja]
hYlkYha]kYn]lmjal]akfafYjla' _Ydbg m(
l]cla -2) ])\mglgbg hYlYjaeg'Z]l cY\Yf_a
e]j_Yalk hjacdYmkg fmg _ae\qlgb' lg\d
aj ba]ek ;hYlYdYk \mg\Y cYacmjafgk fm(
jg\qemk) Da] m]fmka\]\Y' ad]ak\Yea kY(
ng \mcl]jak m nqjg $]) .1%' Z]l _]jYa
\Yjg' b]a d]a\aY bgek mdYacqla e]j_qkl
$]) .2%6 _]jY qjY egl]jqkl' Z]l \Yj _](
j]kf e]j_qkl $]) .3&)uD deh_' j[ZWhe)
Hgjk aj _ae\qlgbYek _YjZ qjY lmjla
\mcl]j e]j_Yal' Z]l f] naka lYa aeYfg'
)N[a lYl lnma j]_aka' bg_ \mcl'b]aba a]ak
a e]fa' _Yda lYhla kYm aj ]aeqfYa m_(
\afaem' aj bg_ bak lg \d]a lmja ad]akla m
nqjg' l]\Yjg' cYaV% bak fgja)~$.3% ;[j`[_
aWi)) EYk kYng aj\qb] lnajlYa aelYjk
qjY f] a cgcag fgjk mkakhqjaeg' Z]l

a fYm\gk' f] cY\ maf]kaYm Yfl


C bmkm cadh' Z]l lYe' cY\ eYf(
\Y_mbmYajcY\hYd]f_nafYe]dk(
la]k #P`#]khYama Z] km_Yala]k)
<]l b]a cYe j]_aka' bYe
f]hY\gjm ZmkaYfl' bg_ bg e]j(
_Yal a]afY a e]lm' aj bg_bak
lmja b ad]akla m nqjg' cfgja'
l]\Yjg6 bak f]fmka\]\Y' b]a baa(
l]clm) .W <]l b]a cYk lnajlYa
Yhkae kYng aj\qb]'f]lmj\Y(
eYk j]acYdg' lmj\Yek _a nYd(
\a Yfl kYng nYdagk' ajcmjk fm(
lYj kYng aj\qb]mdYacqla kYng
e]j_Yal' _]jYa \Yag)
NYa_a'
aj cYk m nqjg ad]a\aY kYng
e]j_Yal' _]jYa \Yjg6 aj cYkf](
ad]a\aY' _]jaYmk \Yjg)
Ggl]jac kmjalY qjY klY(
lqem' cgd]abgknqjYk_qnYkqaY'
g b]a bgk nqjYk mea_g' ba lYhg
damgkY) O cg fgja' l]_md l]cY'
laclYaPa]hYlqb]) <]lZmkdYa(
eaf_]kf' b]a lYah hYkadack' hY(
6 \dlg cY\ bYe fjY bgcag j]acYdg' cmjk
n]jklm bg \mcl]j lmjla fgj al]cla' g
a b hjalYjla lYe fgjma' lYk )_]jYa \Yjg' d]a(
# k\YeYk bYa damgka mdYacqla e]j_qkl'
a .4~/+) EYah e]j_Yalek lYah aj fY(
dekhYlYjaY ;baYlYdYk []daZYlgmdYacqe'
cmjk qjY _]j]kfak m Yfljb egl]aqkl)
$.4% ijWjock5 egl]jqklk klYlm' bg_]a
hYaYa hja] _qngknqjg_Ydngk f]nYdaY al](
cla m calg lohe)uE_Lc_]e'j) q) fmeaj)
Aj) l)
NYk g\ak n) LYl]
nYjlgbYeYk lac Yha] lmgk' cmja] _Yda lac(
la]k dgnaf_g hjakacdaeg' l) q) Yha] l]a(
kamgkamk)u M_ajW_ O_[fWjo`[) Jd_) Lqe)
2' -) >Ym_meY n) ln kmhjYflY amgk
g\amk lYah' bg_ b]a fYd l]clm Yflj
kqc' lYa bgk nqjYk lmjlm Zla cjacag(
fak))~$/+% ;[j Xki bW_c_d][id) Eg\d ba
Cek dmaeaf_]km' ;hYlYdmk' la]kY' f]kYcg
YacaYa' Z]l Ym_aYmk hY\lYk e]j_qklk
hY_qjaeYk hYjg\g' bg_ ba lYah lmjk \nY(
kad^ h]df)u H bWh_kei)') EYah hjY\agb]
kYnghYegcqegYha][]daZYl ;hYlYdYkhY(
qebg kYng n]jlqZ $]) -0%' fgjk km \a(
\am f]\jkmem' lYah \Yjg aj agfYa)

Turinys

))*&

, EIL 3' ,~-)

l]e ifg\ ]l ]_g Mhaaalme >[a


`YZ]Yaf)

_Yd eYfg
g lYjaf]k'
cY\ aj Y lmjam >a]ng >nYkaY)

-) 5^WS &abOPO[a ^OOcY]bca ROWYbca$ Y% GS]`SbWuYOa YZOcaW[]


7O^cb K===& , >] aa)k Yml]e'
imY] a\gdakkY[ja^a[Yflam'k]aemk
imaY gef]k k[a]flaYe`YZ]emk)
M[a]flaYaf^dYl' [YjalYkn]jg|f\a(
^a[Yl) N_a imak Yml]e k] ]pakla(
eYl k[aj] Ydaima\' fgf\me[g_(
fgnal im]eY\eg\me ghgjl]Yl

0& DS`aYeW!W[aba& N C Yha] lYa'


V7Yk klYZYek YmcgbYeY qjY'e]k
afge]' f]k naka lmjae] afgba(
e) NWafgbaeYk \Yjg hYkahmlm(
kaYak' Z]le]adbYY_]jafY) ( Ib]a
b cYk lYjaYka' c fgjk afk' \Yj
C bak f]hYafg' cYahbYe j]acaY a(

3' ,~2) Hgjk cdYmkaeYk Yha]klYZYek


hYY'aacglmk nYd_amk bYm Zmng ajalYk
D]jmrYdkMmkajamc`fg fmlYjaem $;h\) ,0'
-.)))%' na]fgc Egjafl] Zmng kmcadnYajmk
YZ]bgbaeYa Yha] l \Ydqc) ;hYlYd fm(
lYjaeYk Zmng nakmhajeY \mglYk cjacag(
faek a hY_gfa ;flagcabgb]' Mqjabgb] aj
Eadacabgb] $;h\) ,0' -.% aj Zmng Yh_Yj(
kaflYk l cjYl ZYfqagk] $;h\) ,0'.+)
/,6 ,1' /%) ;fgk] Ydqk] qhYlaf_Yk Zmng
bg j]acYdaf_meYk' cY\Yf_a l]fYa q\
kcYaldamk Zmng dYZYa \a\ak) Ealgck \Ydqc
klgnak Zmng GYc]\gfabgb]ajAjYacabgb]' cY(
e] q\Ya Cfang lYah f]kcYaldaf_a' cY\ ba]
f]l f] nakmgk] \a\]kfamgk] ea]klmgk] lm(
jbg kYng kqfY_g_Yk) Hgjk agfYa hYhac
lafaeg hYngbmk Zmng eY]kfak' na]fgc aj
\Ym_ nYj_afmk Zmng ahad\qla YhYlYd
fmlYjae nakYe] bg hdYlme]) AYdbmkag
cadla hYhaclafaeghja]YklakZmnglYe]' cY\
lgk hYYmcgl _qnmda \Ydak' cmjagk Zmng
_jafYegk YmcglgbYek' ajg\ lYjka klYZ
Yl_Yd hY\gnYfglgeak) Ngk Yl_Yd Yla\mg(
lgkagk \Ydk Zmng YjZY hYaa YmcgbYfa
kmnYd_gegk' YjZY hYj\mg\Yegk' YjZY Z](
lmjaYek a\YdafYegk) >Ym_]dak Egjafla](
a kcYal lgcagk ekgk nYd_qe f]m(
_aaalaa $1' ,-6 ,+' -.%6 cYacmja] f]l \Ydq(
nYm\Yng Ymc hgcadamgk]' \Yjgemgk] hY(
_gfa n]flqcdgk]' cala' la]kY' f]\jk\Yng
lYa \Yjqla' l]aYmk nYd_q\Yng ca]cna]f
ek' f]kacdYmk\Yea' a cmj ba Zmlm' cala
_Ydgh' haje f]_m hajc\Yng Yj nYd_q\Yng'
jh]klaf_Ya l]ajYm\Yngka' Yj ekY f]hY(
]afY a klYZYekhYYmcglb) NYa_a';hY(
lYdma jhbg a na]fgk hmkk f]hY\a\afla
f]hYeYlmglg kadhfb ZYaclmeg' a calgk
_a f]hjYhdYlafla f]hja\]jYaaaYa cjacag(
fa damgkqZk jaZ) EdYmkaeg ajaae]
bYe j]_aeYa klgna hja] Yajak YhYlYd fm(
lYjaeYk' caf bak' fgjk f]eaf\YeYk' Ym(
l]flacYa aYacafY)

EYah hYkeYm_lb _qnmdaab aj cjYmbg'


lYah aj klYZYek hYYmcglb \Ydqc nYd(
_qe YhYlYdYa Zmng m_qf nakmhajeY
q\ hYhaclafaeg an]f_aema)  JadfYa km
lmg kmlac\YeYk JgnadYk Y% hY\mg\Y l]gj](
lac cdYmkafag ajaae $3' ,~,.%' kYcq(
\YeYk' bg_ klYZYek hYYmd]glb \Ydqc
nYd_qeYk hYlk a kYnk fjY m_aflYk' Z]l
_Yda Zla cYacY\Y m\jYmklYk \d]a hYhac(
lafaeg' Z% klYlg kYn] hYnqr\am$4',~ ,+'
,/%' cYah bak' ljgc\YeYk a_Yfqeg cal'
n]f_ nakgcag hYhad[laaaaeg' aj [% mZYa_aY
hjYclacm hYegcqem $ ,+' ,0~,,' ,%'
cYah cgcaYe] Ylkalacae] j]acaY [d_la]k)
N]gj]lacYe] cdYmkaeg ajaae] ;hYlY(
dYk kYcg5 cYk lmja lacj aeYfqe' la]
afg' bg_]a klYZYa fa]cm qjY aj f]_Yda km(
l]hla ba]ek YlfYYml ek6 la]ek lYl hY(
Ymcglgbau \Ydqc nYd_qeYk qjY d]aklYk6
cala]ek _a' cmja] lYa f]afg' qjY f]d]aklYk
$3' V ~2%6 Z]l cY\Yf_a b  nYd_qeYk f]a
ca]c f]bmYn]jaY a_Yfqema'lg\dajla]ek'
aYma] lmja _]j]kf aeYfqe' hja\]jY fmg
lg nYd_qeg hjakalfjla' ca]c cYjlqjYhY(
eYlmglY ZYae' cY\ lYah kadhf]kfa]ba daj[(
daYa _Yda Zla hYhaclafla $3' 3~,.%)
$,% I Wf_[ jW_))) MYcafqk fjY mZYa_(
lYk) afgbaeg hYeafbaeYk \mg\Y ;hYlY(
dma hjg_ YhjYqla lacjg afgbaeg bm(anY(
Oaemk' lYah cY\ hYlk afgbaeg \YdqcYk
qjY anYj\qlYk lac /) ])u G[i l_ia lgdma(
C[kfa]ba' \nYkaca]ba $-' ,-&)u_de`_cWi
ZWhe))) AjqfYa eg_acYk afgbaeYk \Yjg
%aYkahmlmkaf' b]a cYk b f]_]jYa hjalYacg
Z] e]adk hY_YdZgk $pUf_) Nge)&)uF[_b
fW][h_dW) PakY <YfqaY aj Ylkcaja lacaf(
lk qjY dq_(cY\ >a]ng fYeYa6 cYk hY\](
\Y CdYfqagk aj bgk kfYja hYYf_Ya' lYk
klYlg Yfmgk fYemk YjZY hY_]jafY6 \Yjg
_a lYa e]ad \jYf_ km afgbaem)~$-%+`[_
aWi l]jl#Ykb)))EYk hmacqZk YhYcaflYk laca(
ka afk c fgjk alg'cYk qjY \Ydqcm _a(

Turinys

, EIL) 3) .~3)

HH"

]me k[aj]) WMa imak Yml]e\ada(


_al >]me' daa[ [g_falmk ]kl YZ
LL ) >] ]k[ak Yml]e' imY: a\g(
dak aeegdYflmj' k[aemk imaY fa(
`ad ]kl a\gdme af emf\g' ]l
img\ fmddmk]kl>]mk' fakamfmk)
 CMNYe ]lka kmfl ima \a[Yflmj
\aa kan] af [g]dg' kan] af l]jjY
$kaima\]e kmfl \aaemdla' ]l \g(
eafaemdla%5 { fgZak lYe]fmfmk
]kl >]mk' JYl]j' ]p img gefaY'
]l fgk af addme5 ]l mfmk>gea(
fmk D]kmk =`jaklmk' h]j im]e
gefaY' ]l fgk h]j aV.kme) 8M]\
fgf af gefaZmk ]kl k[a]flaY)
Kma\]e Yml]e [me [gfk[a]flaY
mkim] fmf[ a\gda' $TmYka a\gdg(
l`qlme eYf\aN[Yfl5 ]l[gfk[a]f(
laY abakgjme [me kal af^ajeY'
hgddmalmj)
 ?k[Y Yml]e fgk fgf [ge(
e]f\Yl >]g) H]im] ]fae ka
eYf\m[Yn]aaemk' YZmf\YZaemk5
f]im] ka fgf eYf\m[Yn$jafa:ak)

fgla) <]l b]a cYk eqda >a]n'


lYk bg hYaflYk qaY) 7 I cYkhY(
da]aY nYd_amk'cmja]klYZYekYm(
cgbYea qjY' e]k afgeg klYZ
fa]cm ]kYfl hYkYmdqb]' aj bg_]a
fjY calg >a]ng' cYah lac na](
fYk)  H]k fgjk aj qjY' cmja]
\a]nYak nY\afYka' Yj lYa \Yf_mb]
Yj Yfl ]ek $cY\Yf_a\Ym_qjY
\a]nm aj \Ym_ na]hYam%' Zgl
emek na]fYkqjY >a]nY)k' NnYk'
a cmjag nakY' aj e]k bYe] ]kY(
e]6 aj na]fYk Pa]hYlk' Drmk
Ejaklmk' h]j cmja nakY qjY' aj
e]k h]jba) <]lf]nakmgk]qjY
afgbaeYk6 g cYacmja]' lmj\Yea
aca \YZYj lb:Yl kmhjYlae Yha]
klYZ' nYd_g cYahg klYZm(Ymc6
aj ba kaf' cY\Yf_a kadhfYqjY'
kml]hlY ]kla)
W <]l nYd_ak f]\Yjg emkmdY(
CfYmk alacafaYak>a]nma6 f]kf](
hYka_Ymkafkae]' b]a nYd_qkae]6
f]a cg fgjk fmklgkae]' b]a fg(

d]kfagbg hYafaeg cjacagfqklk' bak \Yj


f]l f]afg Zm\g' cYah bak lmjlm afgla'
f]Z]cYdZYfl bYk Yha] hYl hYaflafb \Y(
dqc6 f]k lacjYk afgbaeYk hjanYdg Zla
ajYclacYkajfYm\af_Yk)~$.% ; [j` [ _ aWi)))
NacjY >a]ng e]ad lmja kYnqb] aj Yjlaeg
e]ad)~MWi`e  fW_djWi ohW(' lYk qjY a(
c]dlYk  hja]l]dqkl km >a]nm aj Yh\gnY(
fglYk nakgcageak _jqZeak6 lYjh b qjY
aj lacjYk afgbaeYk $;mck)%)~$/% Cd_) ,'
L) hYYacaf)~GhW a_je =_[le))) ;hY(
lYdYk agfYa j]_aeYa lmja eaflqb] Jk) 40'
0) >a]nYalak' YjZY klYZYk qjY \Ydqcm Z]
lmjafag' hYn]ackdm egfa hYcdq\aeg'
fa]cm _a lYjh lacjb \Ydqc)~$0% D c _Y
Z_[lW_i lWZ_dWi_5 h]j nYj\g afYm\gbae
$N$ajl)%) G]k cjaOagfk afge] lacj
nYj\g j]ace) Ng\d emek cjacagfaek
qjYna]fYk>a]nYkaj na]fYk Pa]hYlk $;mdlk)
Nge)%)Clacjbna]fYkljY>a]nYk'cmjkqjY
nak\YdqchjY\aYajbbaYkcmlafak lackdYk'
lYah(baYl aj na]fYk ljY Pa]hYlk5 lYk' h]j
cmj nakY kmln]jlY qjY' aj h]j cmja e]k
Ylhajcla ]kYe]' eg_mea lYhmkak >a]ng
2:g\ak)~$A% ;[j ckci))) ;Za]bgk] agk ]a(
dmlk hmkk] hYda]aYeY qjY kmlnjaeYk
aj YlhajcaeYk)~$2% ; [j d[ l_ikei[))) D]a

\a]nYaa hYn]ackdYa qjY fa]cm' lYa aj Ym(


cgk ba]ek \Yjgegk qjY fa]cm' l) q) ekY
a]h]jeYafg kYng hja_aela]k h]j YlfYYna(
e klYZYek' ba f]_YmfY fYmbgk _YdqZk'
cYah eYfg hY_gfk' aj fjY kml]hlY'cYah
lacbg b#\Ya6 lYa_a' hYla a kYnk ba f]\Y(
jg l' cmja] b nYd_g' f]a n]fl]kfaYak
f]a dYZaYaak kml]balYak) PakY qjY a >a]ng
Nng aj h]j Dr Ejakl' lYa_a aj nYd_q(
eYk nakg cg d]aklYk qjY6 na]fgc cYk a
kYnk d]aklY qjY' _Yda lYhla a Ylnad_ag 
YhdafaaqZ]km_aflY) H]naka lmja ml]fcYf(
l afgbae) EY\ qjY lac na]fYk >a]nYk
aj \a]nYaa hYn]ackdYa fa]cm qjY' afgbg
naka cjacagfk' Z]l f] naka \Yj a lg
hjYclac hjalYacqe' aj ba]j]]jamk e](
lmk hg kYng Ylkan]jlaeg \Yj f]naka Egjaf(
lg lacaflk Zmng ml]clafYa hjan]ad[ hY(
_YjZ YjZY ZYae \a]nYaa)~ Bh 
i(
_d))) Maf qjY na\mbamaf l]akbm' c m j(
kYa hYegcg' cYk j]acaY \Yjqla' aj hY_ajaY'
cYk _]jY' hYh]acaY'cYk had]lY6 \Yjg _alYa
f] na]fY' Z]l \jYm_ km lmg' fmg cmjag
lmja hYafae _]jamfg aj haclmeg) Jaje
Ylkan]jlaeg lmg Yfljmgbm Zmng klYZYa)~
$3% ; [j lWb]_i d[ZWhe))) J_) Lqe) ,/'2)
PYd_ak f]hjaka\]\Y hja] hYYf_gk _]jme]'
/

n) LYlYk' PC)

Turinys

,,/)

, EIL) 3' 4~C' ,)

\]^a[a]emk) W Pa\]l] Yml]e f] C nYd_qkae]) {<gln]ar\cal]' cY\


^gjl] `Y][ da[]flaY n]kljYg^^]f( cYjlYak lYbmkm damgkqZf]lYV%lm
\a[mdme ^aYlaf^ajeak) Ma]fae hYhaclafaemkadaea]ka]fak) H]k
imak na\]jal ]me' ima `YZ]l b]a cYk hYeYlqk l' cmjk lmja
k[a]flaYe' af a\gdag j][meZ]f( afgbae' k\afla m klYdg klYZm
l]e5 fgff] [gfk[a]flaY ]bmk' 6 n]flqcdgb]' Yj_a bg kaf' kadh(
[me kalaf^ajeY' Y]\a^a[YZalmj Y\ = fY Z\YeY' f]hYka\jkafk nYd(
Cj hjYm)k
amYf\m[Yf\mafa\gdgl`qlY: W ? l _qla klYZm YmcYk:
h]jaZal af^ajemk af lmY k[a]flaY h]j lYng afgbae kadhfYkakZjg(
^jYl]j' hjghl]j im]e =`jaklmk b dak' m cmja fmeaj Ejaklmk) KN
egjlmmk ]kl: MN 'Ma[ Yml]e h][( C +  lYah fmka\\Yea hja] Zjgdamk
[Yfl]k af ^jYlj]k' ]l aW]j[mla]f( C aj baY]ak\Yea bm kadhf )kaeW'
l]k [gfk[a]flaYe ]gjme ma^aj( b mmka\]\Ylg Ejaklma) Ng \d]a
eYe' af =`jaklme h][[Ylak)
b b]a nYd_ak haclafY eYfg Zjgda'
KmYhjghl]j ka ]k[Y k[Yf\YdarYl  f]nYd_qkam ekgk YeafYa' cY\
^jYlj]e e]me5 fgf eYf\m[YZg f]haclafaYm kYng Zjgdag)
[Yjf]e af ^]l]jfme' f]^jYlj]e
e]me k[Yf\Ydar]e)
Z% 5MlOhbOZ] ^OdefRWa$ Yc`a b`]YuRO[a WuUO\e[] YWbc `S\U| dW%
a]YW] ^O^WYbW\W[]&
7O^cb =J& M Egf kme daZ]j:
Hgf kme ;hgklgdmk: Hgae]
=`jaklme D]kme >geafme fg(
kljme na\a: Egff] ghmk e]maf
aj hjakalmjg#baafYk fmg bg a]YlaahY bgcagk
\nYkacgk hjY_Yala]k)~$4% Jd_) Lqe) ,/'
-+)~$, + % G[i`[ _MYWi))) EYah dYZYa hja](
af_Yk qjY lgck hYka]d_aeYk cjacagfa(
cYe klYlqema' ;hYlYdYk hYjg\g ]jfaYmk
,+' ,/)))6 agfYa bak fgja hYqela
lac hjY_Yal' cmja \Yjgka Yjlaema' cY\Y
lYk k]cY cal hYnqr\ aj ]d_aYkahja] kY(
ng kaf' bbYj[ka f]l]akqZ kadhfYbYe'
a Ylnad_ag  cmj j]acaY lmjla \a\]kfak
YlkYj_meYk \d]a bg kadhfmeg'~Zjgdama'
cmjk dYZaYmkj]acaY eqdla' cYahcYk calYk'
Wb`]ZWcW$ Yc`~ ?`Wabca lYah dYdaYa ZjYf_afg'
bg_ m b Yla\Yn kYng _qnqZ Jja]_aYe
lY f]l]akqZ qjY Z_Ya \a\]d5 Zjgdak hjY(
klY' cjYmbYk' cmja Ejaklmk m b ada]bg'
fmklgbY kYng nYaka) AYdgh hja]Yklak'
\d]a cmjagk \Yjgka lYah \a\]d f]l]akqZ
qjY Z_Ya eYY5 f]k lm fgja hYjg\qla
na]Ya lYng l]akaf_ afgbae)~$, , % Jd_)
Lqe) ,/' ,0)~$, - % Jd_) Lqe) /' -,) D(
k kadhfa]ba ZjgdaYa f] eYaYmk m bmkqjY
EjaklYmk cfg kfYjZlak)~$,.% Me Zb[_)
>d]a nak Ym_aYmk hYkYcqlb hjajg\a(
jbae' qhY _a \d]a hY\mglgbg ,-) ]a(
dmlb])~G[lWb]oi_k))) ; f]fgjam nYd_qla

b

1& DS`aYe`W[Oa& # ;j Y f](

= ]km dam]kYk: ;j Y f]]km YhY(


a ^YdYk: ;j _a f]eYaYm EjaklYmk
t DrYmk' emkm Pa]hYla]k: ;j(
C bgcagk ekgk aj lYa YeafYa aj na]f \dlg'

X cY\ f]\mgaYm kadhfYe Zjgdama hYhaclaaaa(

6 eg) ;hYlYdYk qjY hYkajqk lYah hY\Y(


C jqla' b]a hY\mglgba kdq_Y lg j]acYdYmlm)

= 4',~,.) ;hYlYdYk' klY\b\YeYk hYlk


# kYn] Egjafla]aYek' cYahg b hYka]d_aeg
= hYnqr\' nakmhajfaY hjae]fY' bg_ bak \d
6 \a\]kfag \nYkacg h]dfg akaY\bg hja_f(
5 dafag bYe mdYacqeg) Dak' Z\YeYk lac(
a jm YhYlYdm'_Yda lYah(baYl _qn]fla' cYah aj
5 cala ?nYf_]dabgk kc]dZbYa' lYa_a'aj bak lm(
a ja l]ak _Ymla mdYacqe a lab ZYfqaaa'
C cmjagk] \YjZmgbYka $+' ,~,/%6 Zgl bak
b lgk l]akk akaY\bg' cY\ a]Zmlm ZjgdaYek
 cgcamg hYhaclafaem'ajcY\hYlk bakhYka]c(
lm \a\]kf lgZmdme $4' , 0 ( ,3%6lYl(_a a
bg hYnqr\ag Egjaaala]aYa lmja egcqla]k'
bg_ cYacY\Y j]acaY hjakalmjaa aj fmg lg'
CjYk d]aklY' cY\ hYka]cmk \a\]kf _]jme)
q$b&: h Wd[[ik) ;hYlYdYkhYkakYc]kk
hYkajqk fa]cmge]l f]nYd_qlaekgk) EY\
Zmlm Yacm' bg_ lac e]ad bhja] lg n]\Y'
bak hYqea' cY\ bak nakYa damgkYk qjY
$Nge)%' aj bg_ na]f Ylnad_ak  Zjgda a9Y(
haclafae _Yda hjan]kla b hja] akaY\ba(

Turinys

EIL) 4' - ~2)

PI)M ]klak aY  >geafg: N DDl ka


Ydaak fgf kfe ;hgklgdmk' k]\
lYe]f ngZak kme5 fYe ka_fY(
[mdme ;hgklgdYlfk e]a ngk ]k(
lak af >geafg) { G]Y \]^]fkag
Ybe\ ]gk' ima fa] afl]jjg_Yfl'
`Y][ ]kl) WC^lmfifa\ fgf ^aYZ](
emk hgl]klYl]eeYf\m[Yf\a' ]l
ZaZ]f\a: {
 Hmeima\ fgf `YZ](
emk hgl]klYl]e emda]j]ekgjg(
j]e [aj[me\m[]f\a ka[ml ]l[](
l]ja ;hgklgda' ]l^jYlj]k>geafa'
gl =]hZYk: W;ml ]_g kgdmk' ]l
<YjfYZYk' fgf `YZ]emk b%gl]k(
lYl]e`g[ gh]jYf\a: WKmakeada(
lY l kmakklah]f\aakmfimYe:Kmak
hdYflYl naf]Ye' ]l \] ^jm[lm
]bmk fgf ]\al: Kmak hYk[al _j](

,,0)

_a f] eYfg n]acYdm bmk ]kYl]


Pa]hYlqb]: N C j  b]a cala]ek Y
f]]km YhYlYdYk' na]fgc(_a bmek
]km6 f]k eYfg YhYlYdqklk]f(
cdm bmk ]kYl] Pa]hYlqb]) {GY(
fg Yhka_qfaeYk hja] lmgk' cm(
ja] eYfk cdYmkaY' lYkYa qjY5 W
;j_a e]k f]lmjae] l]akk nYd(
_qla aj _]jla: } ;j_a e]k f]lm(
jae] l]akk n]kla]k \jYm_km kY(
nae egl]jac k]k]j' cYah aj
cala YbaYlYdYa' ajPa]hYla]k Zjg(
daYa' aj E^Yk: { ;j lac Y na](
fYk aj <YjfYZYk f]lmjae] l]akk
lYa \Yjqla: EYk cY\Y(fgjk cY(
j]anaYmbY kYngeak adYa\geak:
EYk kg\afY nqfqf aj f]nYd_g
a bg nYakam: EYk _Yfg cYae]f

eg lg' cYk d]aklY \Yjqla)~ : h] _dc_W( dYkak' Dm\Yk NY\a]bmk) C_YfqlgbYk Zmng
_Wk))) ;hYlYdYk hjajg\afbY kYng YhY( ba]ek hYkcqjk hYkcmlafakaYk na]lYk hja]
lYdac n]jlqZ5 bak qjY dam\qlgbm' cmjk Dm\' j]_aeYa cY\ ba] kYng hYnY\afaeg
eYl hjakacdmk Dr Ejakl $;h\) -1' f]hjakcYalnlm _]flqkl]a $GYl) ,+'.)Ggjc)
,0~,36 4' ,2' --' ,/))) aj ]e) ,0' 3%ad( .' ,3%) DgcZg DYfaa]kfagba eglafY Zmng
kmhYkak]caem YhkYcgbg?nYf_]daa)~$'-%B h  GYjabY' k]kmg Pa]hYla]k Gglafgk $Dg)
`[_ a_j_[ci W))) Ce] bak aj ]ala]ek Zmng ,4' -0%' l) q) Ed]ghg' n) DmgrYhg Zjgdag'
YhYlYdm' kYcg aak hYlk Eqe) ,0' ,3))) egfY' lYa_a' f]lacjY k]kmg n]m) JYfgk)
NYa_a' agfYa hjYke qjY5 fgjk _Yd cala' Ng\d Yfa] Pa]hYla]k ZjgdaYa Zmng bg
lYjh cmja Y f]YhkYcgbYm ?nYf_]dabgk' ZjgdfYak)~ $1% MW_ ZWhoj_() Aj) l) D @ E  0 
aj YZ]bgbY Yha] eYfg n]jlqZ' aja]fgc b(
dh2\a][4ga' l) q) l]akk f]ka\YjZmgla $kY(
k ZYfqaY qjY eYfg dam\abaem) ~ $/% ng jYfcgeak%) <YjfYZYk' fgjk ;hYlY(
: h] _ c[i d[jkh_c[))) EY\Yf_a JgnadYk d \YjZYa fa]cg Yha] lYa f]kYcg' \jYm_
qjY lacjYk YhYlYdYk' lg\d bYe hjacdYmkg \YjZYngka Egjaflg ZYfqagk cjae]' Yj(
ZY lgdaYfk lk n) Jgnadg \YjZmk)~ $2%
aj YhYlYd l]akk6 g lYjh bqjYl]ak _Ym(
la mdYacqe a l ZYfqa' cmjagk] bak D Wi aWZW dehi))) NYahg_a YhYlYdYa qjY
\YjZmgbYka5 cYah lYa hYjg\g hYka]d_aeYk cYj]anaYak' nqfqfg mn]ar\Yak' _YfqlgbYak)
NYa_a' cYah cYj]anama f]j]acaY kYng jYfc
cal YhYlYd $]) 0' 1%'hYnqr\aYaa cYk(
\YjZm h]dfqla]k mdYacqe' Z]l b _YmfY
\a]fafag _qn]faeg $]) 2%' n) LYlYk $])
3~,,%' hYdq_afaeYk km calYak egcqlgbYak fmg l' c]fg fYm\Ya bak f]agbY _afcdmk'
cYah Pqfqfg mn]ar\Ya f]mkaaeY cadm
aj n]flqcdgk lYjfYak $]) ,-) ,.%' kYcq(
eYk Pa]hYla]k) Jd_) Fmc ,+' 3)~$0% YeYlm' Z]l _YmfY hjY_qn]fae a nYaka'
: h  ] _ c[L_)) <mng hYk q\mk hYaba(glakdY(
cYah ha]e]fak lYa' cg ba] j]acYdYmbY' aeY
a cYae]fk' lYah aj la]' cmja]' Z\Yea
ZYa _ajaYeYk'bg_lmjlaf_gk egl]jk kml]ac(
\Yng egcqlgbYek j]acYdaf_ mdYacqe' EjaklYmk cYj]anaYak' cgngbY hja] hacl
Z]l lgck hYhjglak _Ydbg cYacY\Y lYjh hY( , f]hja]l]d aj n]\Y lacafamk  a_Yfqe'
_gfa kmc]dla hYhaclafae $Da]j)%) g\ak f]_Yda Zla hjan]jkla h]dfqla]k cYk\a]faf
egl]jac fmjg\g' bg_ Zmng lYa qhYlY mdYacqe kYng jYfc \YjZm) <Yfqagk
f]Z]bYmfY' fYd6 hja]\Yk k]kmg hYqea' qjY) nqfqfYak' cmjamgk ba] hYkg\afg aj Yh(
bg_ ba Zmng cjacagf)~D W_f _h a_j_))) \ajZY' b  cYae]feak' cmjaYk ba] _Yfg aj
CkcYalqe] jYf\Yka _jY\Y[abY5 cYah cala Yh_afY6 lYa_a' ba] lmja l]ak Zla b  mdYa(
cqlYak) JajeYkhjadq_afaeYkfmjg\g\jYm_
YhYlYdYa' ajcYah la]' cmja]' cYahgPa]hY(
la]k ZjgdaYa' lmjbg Ya%YlYd \jYm_abgb] hYngbmk' km cmjaYak YhYlYdYek fmgdYl
qhYlaf_ hY_YjZ' aj _Ydgh b  _YdnY' E( j]acaY kmkalacla6 YfljYknYj_mk'lj]aYkfmg(
^Yk) Pa]hYla]k ZjgdaYak YhYlYd lYjh] dYlaf jh]kl Ybaa] lacafamk $;mck)%) AY(
dgh ;hYlYdYk f]j]acYdYmbY fa]cg'cYk Zm(
Zmng DgcZYk DYmf]kfqkak' MaegfYkOmg(
+ /*

Turinys

,! 

# ,-24! )! . 5 #%!

=<C <I \]dY[l]_jg_aYfgfeYf( aj f]nYd_g cYae]fk ha]fg: {



\m[Yl:{Hmeima\k][mf\medag( ;j]#a
Y
lYa
kYcYmegfaZm\m:
I
E
ffaf]fa Cf][ \a[g:;f ]ld]p C C?<= ;jajklYlqeYklgf]kYcg:8H]k
fgf \a[al: M[jahlme kl ]faVf hYjYqlY OOY Ggrk klYlbmf]5
af d_g Ggqka5 Hgf Ydda_YZakgk H]mjaa fYkj cmdaYfaYe bYm(
Zgna ljalmjYfla) Hmeima\ \]Zg( ama ;j_a >a]nYk jhafYka Yha]
Zmk [mjY ]kl >]g:
;f hjgh( bYmamk: #+;j_a alacjmbabf]\(
l]j fgk mlaim] dag[ \a[al: HYe d]a emkm lYa kYcg: H]k \d]a
hjghl]j fgk k[jahlY kmfl6 img( emkm hYjYqlY WWjY6 EmjkYa YjaY'
faYe \]Z]l afkVLI ima YjYl' YjY( lmja Yjla km nadlaea6 aj cmjkcm(
jg6 ]l ima ljalmjYl' af kh] ^jm[( daY'~ km nadlaea \YdqnYmla nYa(
lmk h]j[aha]f\a)  Mafgk ngZak kamgk])
D]a egk bmek kbge]
khajalmYdaY k]eafYnaemk' eY_( \nYkacYk _jqZ]k' Yj_a \a\]dak
fme ]kl ka fgk [YjfYdaY n]kljY OOY \YaclYk' b]a egkhbYmlaaee
eglYemk:
Ma Ydaa hgl]klYlak bmkm ]eacmk \Ydqcmk: D]a
n]kljk< hYjla[ah]k kmfl' imYj] cala qjY \YdafafcYak l]akam Yfl
fgf hglamk fgk: M]\ fgf mka bmkm' cg\d f] bmg dYZaYmke]k:
kmemk `Y[hgl]klYl]5 k]\gefaY <]l e]k f]kafYm\gbge] lYnYd(
kmklaf]emk' f] img\ g^^]f\a[m( \aY6 Z]l nakY fmc]faYeg' cY\
dme \]emk ?nYf_]dag =`jakla) f]hY\Yjqlmee cgcag kmljmc(
H]k[alak imgfaYe ima af kY( \qeg EjaklYmk ?nYf_]dabYa)
[jYjag gh]jYflmj' imY]\]kY[jY( ;j f]afgl]' bg_cmja]n]flqc(
jag kmfl' ]\mfl5 ]l ima YdlYja dgb] \YjZmgbYka' nYd_g' cYk qjY
\]k]jnamfl' [me YdlYja hYjla[a( a a n]ralqd\gk6 aj cmjag lYjfYmbY
hYml:
V Ydlgjama' _YmfY \YdaYdlgjaYmk)
lm najYmk' Z]l lac lg' cYk qjY nakmj]acY(
daaa_aYmkaY)~ $3% : h] _ W))) EY\ nak lYa
aa]ajg\qlm na]f egfa aeafla]k j]acY(
dYnaeYak' ;hYlYdYk hja\mjaYn)LYlg dam(
\abae)~ $4% G[i fWhWojW ohW5 0 Ggr)
-0' /) JYd]klafgb] cmdaY' n]\ag\YeabYm(
amk hg bYnmk' hYcdglmk Ymlca]lgk ]ek'
d Y\ lYah aZajlm a nYjh _jm\Ya) Ngcag
cmdaYflk bYmaYa lmjbg lYjka l]ak kla
cmdaYemk bYnmk' f]k Ggrk klYlqemZmng
m_aflY mjala ba]ek fYkjYa)~ $,+% : h]_
_)_j_^dok))) ;hYlYdYk cYdZY Yha] Yf
qhYlaf_ ;hn]ar\' cmja n]\Y aeaflaf_mk
manjaeaak lYe lacjYak hYj\qeYak V%ja]
ba]ek qhYlaf_g lackdg) FYZaYmk m _qnm(
damk n]jlYk qjY megc]kfag ca]cna]fYk
eg_mk' cmjk n]acaY \d cal)~ bT_h _ Wh(
j_ kll l_bj_c_) Jja]\]je _mda Yfl hb(
la]k aj \ajngk hgfg' cmjk lmja \mg(
la \YjZafafcYek lja_mdafl megckam'cY\
ba] _Ydlm \ajZla kla nadlaea) ~ $,,% C[_
___)[)i `kci))) Jd_) Lqe) ,0' -2) ;blYlY(
daak ljmhmla h]jeYafg hYdq_afae6 kbYf(
lk YlkYcg YjaYfla]ek aj cmdamfla]ek'
hbYmfYflak _a la]ek cmja]bYm _YmfY kYng

nYakamk) ;hYlYdaca \YjZafafcYa kbY YbakY(


cg\ea ?nYf_]dab' a cmjagk jYf\Yka Yh(
kaYmka hamlak \nYkac _jqZa6ba]hbYmfY
]eacmk \Ydqcmk' lYa' cYk _qn]faeg m(
dYacqema j]acYdaf_Y qjY) N]e\ajZaYa %lY(
hjYklYa _YmfY \Ym_ \Ym_aYmk nYaka ajlYa
lgk hYagk ja]k' cYah ba] kbY6 YhYlYdYa
eYaYmk aj e]fc]kfk ja]k)~ $,-% C[_
[_j_5 ]e]kfa]ba egd[qlgbYa)~ ; [j d[d [(
i_dWkZe`ec[))) JY_gfak eYlq\Yea' cYah
YhYlYdYa bg a cjYlg  cjYl'_Ydbg ha(
_aYa hYkahaclafla' b]a ba] Zmlm e mdYa(
cqe fmg lacafaaab' g aj m]lmjlaf_]kfa](
ba cjacagfk _Ydbg kmfcaYa YlbYmklae]r(
daYnYk kYng egcqlgb mdYacqema) I cYah
_a \a\a hY_YjZ lmjbg YlbYmkla hY_gfak'
cY\ ba] eYl' cYah n) JgnadYk \YjZYngka
\a]f aj fYcl' cY\ fa]cg f]Yhkmfcaflm'
aj cYah bak ba]cgbg f] fYmbYa Yln]jklbb
dgZag' Z]l b \mka~ $,.% @WkdW ZWb_
Wbjeh_Wki5 \YdafYka kmYdlgjamea'lYah cY\
Ydlgjamk aeY na]f \Yd' ba] cal) ;hY(
lYdYk cYdZY Yha] q\ cmfa_mk' cmja] f](
Zmng _Yn bgcagk lnYafqklk' akcqjmk l
\YdqnYnae a YdlgjaYmk)

Turinys

$ 7:5  #  ?  !$#"

$$*"

ClY  ]l >geafmk gj\afYnal


aak' ^bma?nYf_]dame YffmflaYfl'
\] ?nYf_]dagnan]j]) ?_g Ym(
l]e fmddg`gjmemkmkkme) Hgf
Yml]e k[jahka `l][ m l alY \Yfl
af e]5 Zgfme ]kl ]fae ea`a
eY_ak egja' imYe ml _dgjaYe
e]Ye imak ]nY[m]l) HYe ka
]nYf_]darYn]jg' fgf ]kl ea`a
_dgjaY5 f][]kkalYk ]mae ea`aaf(
[meZal5 nm. ]fae ea`a ]kl' ka
fgf ]nYf_]darYn]jg)
Ma ]fae
ngd]fk `g[ Y_g' e]j[]\]e `Y(
Z]g5 ka Yml]eafnalmk' \akh]fkY(
lag ea`a [j]\alY ]kl) a&Km6g]kl
]j_g e]j[]k e]Y: O l ?nYf_](
dame hjam\a[Yfk' kaf] kmehlm
hgfYe ?nYf_]dame'm lfgfYZm(
lYj hgl]klYl] e]Yaf?nYf_]dag)

NYah aj Pa]hYlk hYj\


la]ek' cmja] YhkYcgbY ?nYf_](
dab' cY\ ba] a ?nYf_]dabgk _q(
n]flm) ,0
_a V]cm a lg f](
kafYm\gbm) H]a(_a aWYjYaYm' cY\
lYah kmeYfaeZmlm\YjgeY6f]k
Y n]dqaYm fmeajla' f] cYah
cY\ cYk eYf l _YjZ Ylaelm)
,0 H]k b]a Y YhkYcgkam ?nYf(
_]dab' fjY eYf_YjZk6 f]klYa
eYf m\lY qjY' cYahgj]acYdYk6
f]k \]bY eYf' b]a Y ?nYf_]da(
bgk f]YhkYcgkam MM H]k b]a Y
lYa km fgjm \YjYm' lmjam mfag(
c]kfb6 g b]a Z] fgjg'na]fgckm(
l]acaeg hYj]a_Y eYf hYlaclY
qjY) MT Egck lY l qjY eYfg m(
egc]kfak: NYk' cY\ YhkYcg\Y(
eYk ?nYf_]dab' Y b hY\mg\m
Z] Yldq_afaeg' f]kmnYjlg\YeYk
haclYa kYng nYd\agk' cmja eYf
hjacdYmkg a ?nYf_]dabgk YhkY(
cgbaeg)
HYe [me daZ]j ]kk]e ]p
,0 H]k Z\YeYk EmgkYk W>a\]
gefaZmk' gefame e] k]jnme naklak' hY\YjaYmkYn] nakm lYjfm'
^][a' ml hamj]k dm[ja^Y[]j]e) NL cY\ \a\]kfa kcYaldam dYaeaYm)
$,/% MW_f _h O_[fWji fWhZ))) ;hY(
lYdYek Zmng lYa l]ak' cmjagk ba]ek Zmng
nYdaY akaY\la' lacafla]ek bkYdi(eYk) Mn'
JgnadYk hYj]fcY ca]cna]f g\ lafcY(
eYa) Dak f]kYcg5 cmja] maela qjY n]f(
lqcdgb]' _YmfY fmg l' cmja] YmcgbY' Z]l5
a YdlgjaYmk' cY\ YmcgbYflk f]kac]dlm
hmacqZf) NYah(hYl aeY YhYlYdYa a
?nYf_]dabgk) Dak lYahg_a f]kYcg $]) ,/%5
j]fcY lmjlmk a ?nYf_]dabgk' Z]l lac _q(
n]fY $;mck)%)~ $,0% :  %`_ d_[ak _ je
d[i_dWkZe`Wk5 f]ana]mY a l jY[ab'cY\
j]acYdYmaYm kYm hja_mdafag mdYacqeg)
$;mck) I]cme) Nge'%)~ $,1% G[i`[ _ W
WfiWaei_k))) JgnadYk lmjbg m\l Yml
kYnk lacj hja]\]je aahkYcgla ?nYf_]da(
b' lYah cY\ bak Zmlm Zmnk n]jlYk ZYm(
kek hja] >a]n' b]a Zmlm fgjbk b Yh(
d]akla) Ng\d bak lYah eYYa l]_Yda bY_aj(
la]k' cYah Z]jfYk' cmjaYe hgfYk c fgjk
hYda]h km ZYmkek hY_jYkafe m f]a(
had\qe) <]l cY\ bak \d]a Pa]hYla]k
\Ym_aYmk hY\Yj' f]_m Zmng a#ja]\]je'
lmg bak fgja _ajla]k Pa]hYlqb])~$,2%aP]k
C[_ W))) EY\ bYe hYn]klYkak lYjfYnaeYk
lmjk mjYgc]km' n) JgnadYk f]eafa' cY(

\Yf_a lYa naka]ek afgeY qjY6 bak cYdZY


lac Yha] l \YjZ' cmj kYnYaea YflkYnk
m\bg) NYk bYe fmh]dfqk f]hYhjYkl
megc]kf)~ H`[ _ X[ dehe))) D]a bak f](
\Yjg lg' c bak hYlk kYnYaea Yhkae \Y(
jqla' bak f]_Ymk qhYlaf_g megc]kfag6 Z]l
b]a dak f]ahad\qlm bYe hYn]klgbg lYjfYna(
eg' bak f] lac fmklgbY megc]kfag' cmj
>a]nYk hYY\bg' Z]l l]akaf_Ya Zmk ZYm(
klYk m kYng f]hYcdmkfme)~ $,3% Deai
jWjohWcWdekcea[id_i))) NYa_a' cYk eYm
j]acaY\Yjqla'cY\Yf_algckbNY\Ydqcklgnak'
a\YflY_YmaYm Yf qhYlaf_abbmegc]kf'
d]mjageYfeYfgYhkYcgbaeYk f]fmaWgdfg:
,4~-.)n)JgnadYk'fgjkZmngEmgkYk'fg(
jbglYhlanaklYjfm'cY\Yln]k\YeYkcmg\Ym(
_aYmkaYalacbaelmglacjaYmkhYlk_Ymlma(
_Yfqe)
$,4% G[i XZWcWi b_keiWi fh_[ l_(
iki))) EY\Yf_a Y na]lgk akajafcae]' cY(
e] YhkYalgaYm ?nYf_]dab' aj _qn]faeg
Zm\] fmg fa]cgf]ZmnYm hja_mdeam_Yk' Y
hjakalYacaYmhja]nak'cmja]ekYYhkYcgbYm
?nYf_]dab' cYah lYjfYk hja] kYng hgfg'
na]f \dlg cY\ Yln]kaYm hja] EjaklYmk aj
hja] a_Yfqeg cmg\Ym_aYmkaYa l' cmja]ek

Turinys

,,3)

, EIL) 4' - + (- / )

? l ^Y[lmkkme Dla\l]a)k lYeimYe


Dm\k]mk' ml Daa\^^dgk dm[jYj]j5
Cak ima kmZ d]_] kmfl' imYka kmZ
d]_] ]kk]e$[meahk] fgf]kk]e
kmZ d]_]% m l ]gk' ima kmZ d]_]
]jYfl dm[ja^Y[]j]e5 aak' ima kaf]
d]_] ]jYfl' lYeimYe kaf] d]_]
]kk]e $[me kafg d]_] >]a fgf
]kk]e5 k]\ af d]_g ]kk]e =`ja(
kla% ml dm[aa^Y[]j]e ]gk' ima ka(
f] d]_g ]jYfl) NN >Y[lmk kme
abaaajafak af^ajemk' ml af^ajegk
dm[ja^Y[]j]e) IefaZmk gefaY^Y(
[lmk kme' ml gef]k ^Y[]j]e t
kYdngk) -. IefaY Yml]e ^Y[ag 
hjghl]j ?nYaa_]dame5 m l hYjla( 6
[]hk ]bmk ]^^a[aYj)
6

NL Cj >Y)ka[CYjaYm q\Yek' cYahg


q\Yk' cY\ q\mk dYaeaYm6 NM
la]ek' cmaa] hg klYlqem qjY'
dq_(cY\ aj Y ZmaYmhg klYlq (
em' $fgjk Y f]ZmnYm }8C klY(
lqem%' a\Yfl lmgk' cmja] Zmng
hg klYlqe m dYaeaYm6 la]ek'
cmja] Zmng Z] klYlqeg' dq_(
cY\ ZmaYm Z] klYlqeg $fgjk
f]ZmnYm Z] >a]ngaklYl OWeg'Z]l
ZmnYm hg EjaklYmk klYlqem%'
cY\ dYaeaYm lmgk' cmja] Zmng
Z] klYlqeg) NNJYka\YjaYm kadh(
fa]ek kadhfYk' cY\ kadhfmgkamk
dYaeaYm6 naka]ek nakY hYka\Y(
jaYm' cY\ nakmk a_]dZaYm)
PakY _a \YjYm \d ?nYf_]dabgk'
cY\ bgk \Ydafafcm lYhaYm)
-/ C^]k[alak img\ aa' ima af 5 -/ ;j bmk f]afgl]' bg_ cmja]
klY\ag [mjjmfl' gef]k ima\]e 6 d]fclqfk] Z_Y' naka' la]kY' Z(
aak lYah lYjfm ZmnYm lYhk)~$-+% B h  fW(
i_ZWh_Wk))) EYah bak Zmng lYhk nak lYj(
fm' hYjg\g ;hYlYdYk' akcYalq\YeYk lj](
bghgk egf]k5 q\mk $]) -+) -,%' hY_gfak
$]) -,% aj kadhfmk cjacagfak $]) --%) Pa(
kmhajeY bak anYj\abY q\mk cYaV%g lYmlY'
cY\ hYkcaYmk hjYhdYlaf\YeYk jYl)Y aj hY(
qe\YeYk lacbaemk $hg klYlqem%
ljYmclm  b aj aj hjgr]dalmk) JYnqr\amk'
cYah JgnadYk Zmng lYhk f]lacafla]ek q(
\Yek q\m' n]ar) ;h\) ,1' .6 -,' ,3))6
-/' ,2) Dak lYacka hja] a \Ydqcmgk]'
cmja] a kYnk Zmng f]a _]ja' f]a Zdg_a)
<]l ca]c cYjl dYk hjakalYadjqeYk _Ydbg
Cela hYhaclafafaaa) cY\Yf_a q\ Yh]a_gk
Zmng naka]ek cYdZafbYegk' cYahg j]acY(
daf_gk a_Yfqema' bak \jkaYa lYe hja]af(
\Yngka $;h\) ,0' -) AYd) -' V)))%) Dakfgjbg
kYng Ylkan]d_aem hYc]dla Yfmgk q\mk
hja] kYng Ym_l hYaj) <]l fa]cmg(
e]l tI& D]dWZOa ~WS\caWwSW\W\] ZWU lg' cY\
Zmlm lYacmkak \g_eYlacmgk] \Y`cmgk])~
$-,% Dkh_[ ^kle X[ ijWjoce5 hY_g(
faek' cmja] Zmng Z] Yhka_aaaagGgrk klY(
lqeg)(~EY\ cYk mgjk f]kmhjYklm cdYa(
\af_Ya akaj]acaeg Z]klYlqeg' dq_(cm\
cjacagfk f]lmjlm bgcag klYlqeg' Jgna(
dYklmgbYmhja\]\Y5XklWkfeDh_ijWki_ijW(
bock) JYklYlqeYk \na]b klYlqe na](
fYk hja] cal hYjg\g' cY\ Ggrk klY(
lqeYk f]Z]lmjacjacagfaek n]jlqZk6 hY(
kadacg lac egjYdacgba g \Ydak EjaklYmkYl(
fYmbaflY $AYd) 0' ,/6 1' -) Lqe) ,.' 4)
,+%) NYa_a' lYah Ejaklmk qjY f] lac C_Y(

fqlgbYk' Yfl cmjag e]k klYlge]' Z]l aj


klYlqeg \YnbYk' cmjag e]k hjanYdge]
cdYmkqla $Nja\]fl) Jgk\) 1) cYf) -,%)~
$--% IWi_ZWh_Wk))) EY\ kadhfa]ek cjac(
agfaek f]\mglm bgcag hYhaclafaeg' Jg(
nadYk ]d_ka kmda_ b  kadhfqZk' aca bak b
f]hYcd  lnajl]kf lacbae aj da_ baad(
m]kfaYe cjacagfqklk hYafaema)u DWZ
l_iki _\*[bX_Wk) ;fgl cYacmja _jYac)
jYfcjYa5 cY\ Y fgjk cYacmjamgk a_]d(
ZaYm)~$-.% O_iW ]_ ZWhWk))) ?nYf_](
dabY agfYa j]acaY ?nYf_]dabgb] hY\Yjq(
lmk hYY\baemk naka]ek la]ek' cmja] m(
dYacg EjaklYmk egckd aj kYcqemk) Aj)
l) qjY5 cY\ YlYhaYmbgk \Ydafafcm \jYm_
mlYak' cmja]ek YhkYcgbYm) JajeYkak \Yd(
ab bak a fmgdYa\meg f]fgja Zla hajemg(
bm megc]kfqb]) EYah(_a YacaYa hYjg\g
aY ;hYlYdYk' bg_ \a]ngla]ka]ek nYdaY Yl(
kan]d_la  Y\lb ba]ek megc]kf' cY\
lYah fmkacjYlqlm nakgcagYhkad]a\aeg aj hY(
kajY_aflm kYngmgdme]' fgjk ba] nakaahajfe
aj \YjZmgbYka \d >a]ng _YjZk $Nja\]aal)
Jgk\)1)h]jkc),,) cYf).,%)
4' - / (, + ) ,/) JYklYlk kYng hYka]d_a(
e Egjafla]aYfak hYnqr\am' ;hYlYdYk
bmgk jY_afY hja] hYkcaeg6 \Yjg _a lYa
hjadq_afaem Z_Yaaaa d]fclqfk] hja]
lackdg' a cmja lac la]_YmfY\gnYf' cm(
ja] calmk hjYfgcklY $4' -/~-2%' aj hY(
lnajlafY l hYegcqe lqhacYa Yacaf\Y(
eYk q\ abae a ?_qhlg $,+' ,~,/%)
$-/% : h `_i d[_dej[' `e] akh_[ b[d(
ajodi[ X]W))) JYdq_afaeYk hYaelYk qjY

Turinys

) ?C?& 1& *-% )( &  *&

))1$

[mjjmfl' k]\ mfmk Y[[ahal ZjY( _Y6 Z]l lac na]fYk l]_YmfY dYa(
name: Ma[ [mjjal] ml [gehj]( '@@>9. NYah Z_cal]' cY\ _Ymlm(
`]f\Ylak) - Iefak Yml]e' ima el -0g ca]cna]fYk' cmjk ]afY
af Y_gf] [gfl]f\al' YZ gefaZmk aelqfeak' hjakadYacg fmg nakg6
kg YZklaf]l' ]l adda ima\]e ml aj ba] bmc lYa \Yjg' cY\hjY_Ya)(
[gaNmhlaZad]e [gjgfYe Y[[aha( lYfl) nYafac _Ymlm' e]k _af](
Yfl5 fgk Yml]e af[gaNmhlYe)
hjY_YalYfla) NL NYa_a' Y) lYah
E_g a_almj ka[ [mjjg' fgf [haYka Z_m f] cYah a f]afgk6 lYaba
af af[]jlme5 ka[ hm_fg' fgf cYjaYmbm' f]cYah gjhdYc\YeYk6
imYka Y]j]e ngjZ]a#Yfk5
k]\ -# Z]l Y nYj_afm kYng cmaa aj
[Ykla_g [gjhmk e]me' ]laf k]j( lYjfYmla n]jam' cY\ cYjlYak' ca(
nalfl])af j]\a_g5 f] ^gjl] [me la]ek YhkYcgbk' hYlk f]lYhaYm
Ydaak hja]\a[Yn]jae' ahk] j]hjg( Wd]aclafYk)
Zmk ]^^a[aYj)
7O^cb Q) , Qgdg ]fae ngka_(
,+) &DS`aYe`W[Oa& W Q]k Y)f](
fgjYj] ^jYlj]k imgfaYe hYlj]k t fgjam' cY\bmkf]afglmel' Zjg(
fgklja gef]k kmZ fmZg^m]jmfl' # daYa' bg_ emkaa lnYa naka Zmng
]l gef]keYj]ljYfka]jmfl' W ]l a hg \]Z]kaea aj naka h]jbg bmj'
gef])k af Ggqk] ZYhlarYla kmfl N aj naka bGgr Zmng Yhcjaclq(
a k]fgZk l]Ylj' cmja] jYk\Yngka ca]c(
na]fYe] Z]fl ca]c \a\]d]kfaYfa] Bqeg
nYdklabgk ea]kl]) F]fclqfk] _YmfY lac
na]fYk hajeYkak' calmk Yhd]fcaYflak' Cfaq(
Z' cjacagfaek _a naka]eklY \gnYfYhja(
j]f_lY qjY' b]a lac ba] Z_k' cYah YfYk
V%ajeYkak5 MW_f ^]bZj[' aWZ ]Wkjkcj)
EYk lYe \Ydqcma j]acYdaf_Y qjY' );hYlY(
dYk kYcg k]c) ]ad)~$-1% MW_]_' W))) ;'
cmjk afYm' bg_ eYf Yla\lYk qjY fghjY(
_YalYflak nYafacYk' b]a Y _]jYa Z_m aj
l) l)~G [ aW_f& _d[_dei) EYkf]afg'6cmj
bYe j]acaY Z_la' lYk Z_Y  f]daaaa]k)(~
MW_f aWh_Wk`k))) NYab% cYah _]jYe cgng(
lgbma hja\]jY)~G [ aW_f eh fbWaZWcWi)
Na] g\aYa YlkYcg g\aYek5 d[ aW_f _
d[_d[i) NYah f]a9janYdg ]d_la]k lYk' cmjk
fgja hYka]cla kYng lackd)~$-2% ;[j W)))
EYk _a qjY \nYkacgb] cgngb] lmg ;hY)(
lYdg f]hja]l]dam' cmjk bYe j]acaY h]j_Yd(
la: Dg Y\Oa$ Ocb Yc`W] bak cjYmfY nakg(
camk Yhkmfcafaemk' cmjamgk bak \a]f aj
fYcl \YjZmg\Yegk \d ?nYf_]dabgk hja(
aeY Yml kYnk'cY\ f]ana]fYfa a Yln]jkGa(
bm  f]Zlm Yhkmaacamafe $, Nk) -' 4)%'
naka c]flbaeYa aj h]jk]cagbaeYa' kf cm(
jaYak bak kmkalafcY aj l) l)~G[jWf_Wk
f[_aj_dWi) Cj ;hYlYdma j]acaY_Ymla'cYah
aj lacafla]ek' h]j_Ydbaeg nYafacYk) EYahg
kc]dZbYk n) Egnadmk Ymc dglmk  cgnY)'
cY\ hYkcaYmk hYlk cYahg cgnglgb)Yk klglm
 ]adaYk' a\Yfl bak hYlkf]Zlm Yle]klYk)~
ad) -/~-2 hYjg\g' cYah l]akaf)_Ya egcg
cYlaadacaa <YfqaY' kYcq\YeY' bg_6 na]f

lacbaeg f]ml]fc a_Yfqema) EYk laca'


bg_ bYe Ejaklmk fmh]df dnYafqkl' Z]l
hYlk f]fgja \jYm_ km bmgea c]flla' Yj_a
Zmk \jYm_ km bmgea hYdgnaflYk: $Nja\)
Jgk\) 1) h]jkc) ,,%) JYjg\g hYkcmla(
f ]ad) lYahg_a' Z] qhYlaf_g Yhj]acaeg
fa]cYk f]_Yda Zla kalacjafk'cY\ bak Zmk
a_YfqlYk)
$,+' ,% EjaclYk aj n]f) ?m[`YjaklabY
qjY najaYmkagk _]jY\Yjqklk' cmjagk kml]a(
caYegk qjY cjacagfaek) Jajegba n]\Y
eg_  cgngk c]da' Yfljgba \mg\Y bYe
nakmge]l fYmbYk ba]_Yk cgnYa) ;Za]baa _](
jY\Yjqka a%Yn]aOkdYk Zmng lYahg_a km(
l]aclYk aj q\Yek) ;m_aYlak hY\lYk
hYdq_afaeYk d]fclqfa aj aelqfa dYZaYmk
lacg cjacagfaek a hY_gfa'alYk dYZaYmk
afgeYk qjY Yln]jkla]ek q\Yek6  na]fmk
aj calmk ;hYlYdYk Ylkada]haY kYng hjajg[da(
fbaemgk]' cYahg  Zjgdamk)
;kle fe
Z[X[i_c_) >]Z]kak YhkaYmk\Yng aj _af\Y(
ng CrjY]dalmk) EY\Yf_a )bak hYkajg\ bYm
haje bmjgk h]jbaeg' lg\d ;hYlYdYk klY(
lg b hajegb] na]lgb])~ $-% B h  l_i_ _F e(
p))) Ggr qjY EjaklYmkhYn]ackdYk) EYah
C_YfqlgbYk H) )' lYah Ggr M) ) Zmng
lYjhafafcm lYjh >a]ng aj lYmlgk) >]Z]kak
aamng hYn]ackdm n) >nYkagk' cmja lmjbg
Zla kml]aclY cjacl]' h]jbaemk _a ?Ym(
\gfgkagk bmjgk kYmkgeak cgbgeak hYn]ac(
kdm hYm]jaaaag cjacl]) AYdgh' cYah cjac(
agfa cjaclYk fmhdYmfY emk fmg nak
fmka\bae' lYahYfYkhYn]ackdafak cjaclYk
damgkYng CrjYdalmk fmg f]lacbaeg' l) q)

Turinys

)*(&

) EIL) ,+' . ~ 3)

af ff)Z]' ]l af eYaa5 . ]l ge( la \]Z]kqb] aj bmjgb]6 . an naka
f]k ]Ye\]e ]k[Ye khajalYd]e nYd_ l hYla \nYkac nYd_6 
eYf\m[Yn]jmfl'
]l gef]k aj naka l hYl \nYkac _jae
]me\]af hglme khajalYd]e Za( _j $_j _a a k]cYfagk hY(
Z]jmfl5 $ZaZ]ZYfl Yml]e\]kV.a( kcma bajgk \nY)kacgk mgdgk6 gmg(
MalYda' [gfk]im]fl] ]gk' h]ljY5 C dY Zmng Ejaklmk%) . <]l \Ym_](
h]ljY Yml]e ]jYl =`jaklmk%) { C dak a bm  f]lacg >a]nma6 f]k
cM]\ fgf af hdmjaZmk ]gjme Z]( ala]kla qjY lqjmgk]) W I lYa Yl(
f]hdY[alme ]kl >]g5 fYe hjg( kalacg cYahg hYn]ackdYk emek'
kljYla kmfl aaa \]k]jlg) { Bk][ cY\ egk f]_]aklmeaf haclg'
Yml]e af ^a_mjY ^Y[lY kmfl fg( cYah aj ba] _]a\) C j  f]ka\Yjq(
klja' ml fgf kaemk [gf[mhak[]f( cal] klYZm_YjZaflgbYak' cYah cYa(
l]k eYdgjme' ka[ml ]l adda [gf( cmja] a bm' cYah hYjYqlY qjY5
[mha]jmfl5 f]im] a\gdgdYljm NWegfk k\gka nYd_qla aj _]jla
g^^a[aYeafa' ka[ml ima\Ye ]p ah( aj Ylkacd Yakla) & Cn f]hYd]ak(
kak6im]eY\eg\mek[jahlme ]kl5 lmnYmcae]' cYah cYacmja[ a
M]\al hghmdmk eYf\m[Yj]' ]l bm hYd]aklmnYng' aj >jYfng
ZaZ]j]' ]l kmjj]p]jmfl dm\]j]) na]fY \a]fY\na\]ael ljaklmck(
$dYj lYa' cY\ ba] hYkcaYmk lad^bg Ggr]a)
$- Ggr) ,/'.,%) ;daYkhYn]ackdafakcjac(
lYk hYnk\Yng bmgk klYlqema' cYah emkm
cjac)lYk hYn]faY emkEjaklma'ajdamgkYng
bmgk a hg @YjYgfg nYd\agk' cYah cjac(
agfa cjaclYk hYdamgkmgbY a haclgk \nY(
kagk _YdqZk)~ $.% B h  l_i_ lWb]))) EY(
\Yf_a eYffY' cmja Zmng kml]acaYeY Cr(
jY]dalYek dYac] nakgk b c]dagfk h]j lq(
jmk' Zmng kmda_ kYng YdkaaY\aafg' kYng
hja_aela]k aj MYng n]jlqZk kl]Zmcdaf_Y'
lg\d ba l]akaf_Ya nY\afYka \nYkacm nYd(
_am)~ $/% B h  l_i_ j fWj_))) PYf\mg'
la]kY' Zmng hja_aelYk6 ;baYlYdYk na]fgc
nY\afY b \nYkacm _jaem' g lYa \dlg
cY\ bak Zmng \mglYk najaf_aelaaaam Zm\m
aj ]fcdafg EjaklYmkcjYmb' H)t ~ EYah
lm nYd_Ya' EjaklYmk cf' lYaV% Yfa] eYf(
fY' cYah lm _]ja cjYmb' lYaV% ba] _j
nYf\]f a mgdgk) Hgjk Yfa] \YdqcYa Zm(
ng bYmkeYak afeaafea' na]fgc ba] Zmng
hY\mgla \nYkacm Zm\m' aa] kmda_ _Yelgk
j]acYdYnaeg' Z]l a eYdgfk' aj \jYm_ km
cmfm h]fbg lYahg_a \a' f]k n]\ b 
lacbae) Ng\d JgnadYk fa]cg f]kYcg
Yha] n(ad_5 lYkYa Zmng f] lac kmda_ Zm\g'
cYah bak Zmng \mglYk' Z]l aj a kYnk kl](
Zmcdaf_Yk) <]l cY\Yf_a _jae] laclYa
Zm\Yk' cYah Zmng \mglYk' Zmngf] hja_ae(
la]k jaZgk]' lg\d ;hYlYdYk aYacafY bg
j]ace) Dmc f] mgdgk hja_aelak \Yn
nYf\]aab' f]k calYah bak bYm aj hajeY Zmlm
a bgk aljack' Z]l lYa hY\Yj calY \nY(
kacY mgdY' Ejaklmk' cmjk fmgdYl km bYak
Zmng aj nakY kl]Zmcdaf_Ya \Yj) Ng\dlYa
aj qjY hYk)YcqlY5 a k]cYfagk hYkcma bmgk

\nYkacgk mgdgk $;ck)%) g\ak' cmjk


kYnYe] dYac] lmjbg lYhla dYem'Zmng lmg'
cmjkYa \Yn CrjY]dalYek nYf\]f a mgdgk6
DY`n]' cmjk Zmng Yjla lYmlgk' \Yn bYa
l nYf\]f) Jd_) - Ggr) ,2' +) / Ggr)
-+' 3) ;hYlYdYk fYm\gbYka lmg hYn]ac(
kdm' f]k >a]nYk laafcaYa nY\afYeYk qjY M)
) mgdY)~ $0% ; [j ZWk][b_i))) / Ggr)
-A' 1/) 10) C \Ym_aYmk cYah 1+++++
CrjY]dal bg  Y\lb ]e lac \m'
)dmrm aj EYdZYk)~($A% H jW_ Wji_j_ae)))
Ml]Zmcdaf_Ye] kYng ;hn]ar\gk n]\ae]
>a]nYk lYah kma\ kYng lYmlgk dacae'
cY\ bak nYar\afg hYn]ackd bg <Yfqagk
aklgjabgk aj b t%jYfYYng)uDW_f _h `_[
][_Z) Jd_) / Ggr) ,,' 33) 3/) Paka aam(
ka\^baeYa cadklY a hY_]a\aeg $;mck)%)
;hYlYdYk anYj\abY cYacmjamgk CrjYgdalaa
fmka\baemk hja]>a]nkm lYeaflaea'cY\
YlaljYmclm Egjafla]amk fmg nYd_qeg klY(
daYek hYYmcgl nYd_a6lYjfYnaeklYZYek
$]) 2) 3%' EjaklYmk _mf\qe $]) 4X%' emj(
ebae hja] >a]n)~$2% B h  d[i_ZWho(
a_b)))(~5^OubOZOa agfYa j]_afaYa ObaYW`WO
lYjh kmn]\aglgb aj becdq\ajYYf n]klb
YjZY hjan]jklb) EY\Yf_a bak V%jae]aaY
hgcad' cmj q\ lYmlY lYak Ymckafag
n]jag hY_YjZafaema' kcYalqlgbYek kYnYaea
klgbY hja] Ycak baYdq_aaaaeYk km klYZ
hgcadaYak) Jd_) - Ggr) .-' 1)(($3% Bh
d[fWb[_ijklWka_c[))) Jd_) / Ggr) -0' ,)
Cj aY qa(Y hYdq_afaeYk km ;^jg\al]k lYj(
fYnaem Egjafl])~ =l_Z[_cj jh_i jkbY(
ijWdY_W_() ;fgl / Ggr)-0'4) Zmng -/I++6
lYa_a' agfYa jYf\Yka ha_aYa aYacafYeYk
h]jjYaflgbg hYcdq\aeYk' cY\Yf_a ljk aj

Turinys

, EI?) C=' 4~,.)

,-,)

{
 H]im] ^gjfa[]emj' ka[ml ima(
\Ye ]p ahkak ^gjfa[Yla kmfl' ]l
[][a\]jmfl mfY \a] na_afla ljaY
eaddaY) }H]im] l]fl]emk =daja(
klme5 ka[ml ima\Ye ]gjme l]f(
lYn]jmfl' ]l Y k]jh]flaZmk h](
ja]jmfl) H]im] emjemjYn]ja
lak' ka[ml ima\Ye ]gjme emj(
emjYn]jmfl' ]l h]ja]jmflYZ ]p(
l]jeafYlgj]) < O . +  Yml]e ge(
faY af ^a_mjY [gflaf_]ZYfl addak5
k[jahlY kmfl Yml]e Y\[gjj]b%la(
gf]e fgkljYe' af imgk ^af]k
ke[mdgjme\]n]f]jmfl) MNClYim]
ima k] ]paklaeYl klYj]' na\]Yl
f] [Y\Yl) ,. N]flYlag ngk fgf
Yhhj]`]f\Yl faka `meYfY5 ^a\](

lYf[aYa) gCj f]_mf\afcae] Eja(


klYmk' cYah cYacmja] a bm  _mf(
\afg' aj bajYrmng h]j Ydamk' e
C j  f]emjed\l]' cYah cYacmja]
a bm emjebg' aj hjYmng h]j
m\qlgb' f I nak lYa Ylkalac\Y(
ng ba]ek' cYahg hYn]ackdYk) JY(
jYqlY _a h]jk]j_baema emkm'
cmja]ek lacgka _qn]fla Yea
_Yd]) ,.NYa_a' cYklYjaYkaklgnak'
l]n]ar\a' cY\ f]fmhmdlm' a{ Ng(
f]YhaeY bmkm hY_mf\Y' cYah lac
eg_acY) I >a]nYk qjY alaca(
eYk6 bak f]d]ak' cY\ Zlmel
_mf\afla \Ym_aYmk' cYah _Ydal]6
Z]l \Yj hY\Yjqk hY_mf\Ya lgca
abae' cY\ _Ydlmel hYc]dla)

c]lmja Zmng hYqeaea hYk q\mk hYfY(


ageak jYa\eak)(($4% DW_akh_[_`k ]kd(
Z_de) Da] _mf\afg \a]nac g\' cY\Yf_a
ba]' Yfgl / Ggr) -,' /)))' YZ]bgbg' Yj >a](
nYk ahaa\qk kYng Y\baemk) NYah Zmng
hjY\bk fmkaZgkla aj Egjamla]aYek cjac(
agfacYk klYlqeYk ajcjacagfacmYh]a(
_ hjYklmeYk' aj ba] Zmng Z]hjY\]\
cjqhla hja] hY_gfa acadea)~$,+, B h 
d[ckhcbZj[))) >Ym_meYYacaflgb jYf(
\Y agfYa Ydamrab  / Ggr) ,1' /1))) Yh(
kYcql Ylkalacae' cmjk Ce) ,3' -0 lmg
hYam nYj\m hYnY\aflYk qjY' cYah agfYa)
$;fagdYk kZoje`Wi(' j]_aeYa a >a]ng jk(
lqZk hY\YjqlY qhYlY%) NYahg_a aj Egjaf(
la]aYa emjebg hja] ZYfqlafk \jYm(
kek ca]lme YjZYhaclYaYlkada]h\YngYha]
kYng egcqlgbmk)~$,,% H l_i jW_5 fmka\(
baeYa aj ZYmkek)~IWhWojW ]_))) >a]nYk
lYa hYjYq\afg f] Yf fYm\Ya' f]k cgc
_a h]df Zmlm lmjb aeeajmka]ba a?YlgP
$N]g\)% Paka ?YlYa km\laqjY G]kabg dYa(
cYek) Hgjk ba] lYjfYng aj )q\ lYmlYa'
cYahg c]d]n]\ak  Ejakl' na]fgdl ba] hY(
jg\ kYng hadf fYm\ lac lmge]l' cY\Y
M) )hYn]ackcYa ahad\qlalYhgH) )~:c _k
]Wb[) ;ea _Ydm qjY dYacYkfmg hajeg(
bg EjaklYmk Ylbaeg da_ YfljYbYe' fmg ](
eacgk EjaklYmk cYjYdqklk da_ bgk h]j(
eYafqema  \Yf_acb) ;hYlYdYk' j]_aka'
V%Yqea aj nYajamk lgk cYjYdqklk h]jag(
\mk)~$,-% MW_]_' aWi jWh_Wi_))) EYk klgna
Yfl \gjqZk c]dag' lYk l]n]ar\a' cY\ bak
f]cjaklm  fmka\baemk $;mck) Nge)%)
NYk l]cklYk hYjg\g' d6Y\ ajl]akaf_Ykak _Y(

da fmklgla >a]ng eYdgfk $Nja\) Jgk) 1)


h]jkc) ,.%' aj bg_ eg_mk f]lmja hadfgk
lacjqZk' Yj bak qjYeYdgfkklgnqb])~$,.%
BYd[Wf_cW))) EY\ cYjlYak Egjafla]aYa
f]aelm 0) ]) hYkYcqlb g\a kYm m
hYn]ackd) ;hYlYdYk YlkcajaY \n]bghYk
hY_mf\Yk5 na]fYk' cmjagk mhmgdY eg_
Z] bg cYdlqZk aj f]Ylf]Y km kYnae \a(
\]dag hYngbYmk' cY\Yf_a b h]j_Ydbaema
f]ljmcklY >a]ng hY_YdZgk $]) ,.%6 calYk'
cmja bak hjanYdg kYm_gla]k lYah jh]klaf(
_Ya' cYah _Yda' lYk' cmjagek cYk fgjk
aklYlg kYn] kYnYaea Z] j]acYdg aj fYm(
\gk $]) ,/%~Aj) l) qjY5 bk f]Yhe
bgca hY_mf\Y aj l) l) D]a ba]ek m]ml]f(
CjY ;hYlYdg h]jk]j_baeg ,-) ] 'lYa l]_md
ba] a kYng hYa hjalqjaeg _YmfY mka(
lacbae) JY_mf\Y qjY nakY' cYk eg_
hYljYmcaY  fmka\bae aj _Yda lYhla hja](
Yklaea bg\nYkacgfmhmgdaeg)~D W_f j_a
ce]_aW' eg_acgeak qjY egfa kadh(
fqZ]a hjalYacqlgk' eYgk' ljmehgk' hY(
_mf\gk $;mck)%' cYah alacjb aj hYjg(
\g g\aYa5 d[b[_i ZWk]_Wki' aW_f ]Wb_j['
Zl]fl' cYah _Yda bk \mkaY' eYdgfk km(
]dhlY) Eg egc hjalqjaeYk' lYa hYlnaj(
lafY >a]ng alacaeqZ5 >a]nYk f]da]haY
fa]cg f]_Ydaeg' Z]l kYcq\YeYk jY_afY
lYa \Yjqla' c e]k hYlk _Ydae]' ajlgbajY(
qla' cg e]k hYlk f]_Ydae]' g bak hY\]\Y
emek' cY\ e]k _Ydlmee $Nja\) Jgk)1)
h]jkc ,,%)( I I_[lWi ohW _j_a_cWi)))
Clacjb >a]nYk qjY alacaeYk' cY\Yf_a
bak \mg\Y _YdqZ' ClY\ e]k f]Zlmee
h]j_Ydla' eYdgf' cY\ e]k lmjlmee

Turinys

'((%

$ 7:1" G  $'!$+"

dak Yml]e >]mk ]kl' ima fgf


Ng \d]a' eYfg afqdaeaYmka](
hYla]lmj ngk l]flYja kmhjY a\' ba' Z_cal]fmg klYZm_YjZafaeg)
img\ hgl]klak' k]\ ^Y[a]l ]laYe
[me l]flYlagf] bajgn]flme ml
hgkkalak kmklaf]j]' a(& JjgV>l]j
img\ [Yjakkaea ea`a' ^m_al] YZ
a\gdgjme [mdlmjY5
Q# ?OW^ ?]`W\bWSyWO[a `SWYWO QZUbWSa YOaRWS\W\WO[S UedS\W[S
ac abOPO[a ^OOcY]bOWa dOZUWOWa&
O lhjm\]flaZmk dgimgj'ngk
ahka bm\a[Yl] img\\a[g) CA =Ydap
Z]f]\a[lagfak' [ma Z]f]\a[aemk'
fgff] [geemfa[Ylag kYf_mafak
=`jakla ]kl: ]lhYfak im]e^jYf(
_aemkW fgff] hYjla[ahYlag [gj(
hgjak >geafa ]kl: a# KmgfaYe
mfmk hYfak mfme [gjhmk emdla
kmemk' gef]k' ima \] mfg hY(
f] hYjla[ahYemk' Ra\]l]CkjY(

,0 EYahg aeaflaf_a]ek cYd(


Zm6 bmk hYlk l]akcal]' ckYcYm)
,0 ;j_a hYdYaeafaeg ca]dacYk'
cmj dYaeafYe]' f]qjY EaaklYmk
cjYmbg \jYm_qkl: ajYj_a\mgfY'
cmja dYmaYe]' f]qjY \YdqnY(
naeYk Pa]hYla]k cf]: aW H](
na]fY \mgfY' na]fm cffm]kYe]
\Ym_]dak' e]k naka' cmja] \Ydak
dafcYak ]kYe] na]fgk \mgfgk' a{

fmgh]dfmk' aln]je' cY\ e]k h]j_Ydlm(


ee $Nge)%~$,/% MeZb[_))) C nak hY(
_mf\Y' cmjagek eg_mk hYlk kYn] _Yda
aklYlqla' n )6 JgnadYk aj]fcY na]f' km(
bmf_l km \a\aYmkamhYngbme' klYZ _Yj(
Zafae' cY\Yf_a klYZ hgcadaYa'  cmdamgk
Egjaflg cjaZagfk Z\Yng hY_gfa cna](
aYea' ha_aYa _Ydbg lYhla lad[jgk klYZe]d(
\qklk \Ydaea) Jja]\Yk5 cWde cob_c_Wk(
i_[__' hYjg\g' cY\ ;hYlYdYk j]acYdYmbY
\a\ag \Ydqcg' cmjk fgjk nYj_mk' Z]l j]a(
cYdaf_Yk qjY)

daY _Yd \dlg ajafclY' cY\ hY_gfk kYng


klYZ hgcadamk hjY\\YnghYmcglm _jaem)
Ea]dacYk' cmj e]k km eYd\geak cgfk](
cjmgbYe]' eafaeYk na]lgb] lg' cYk bYe]
qjY) >mgfgk dYmaeYk qjY hYhjYklYk aka(
j]acaeYk hY]fcdafaema n) ;lfYgk)
;hYlYdg g\aYa hYjg\g' bg_ cfYk aj
cjYmbYk qjY hg YZa]e hYn]ackdYak)Pa]lgb]
yZWbolWl_cWiv _j) l) qjY5 (*)ganenaY' \jYm(
_qkl' l) q) kmkana]fabaeYk km Pa]hYla]k
anmmm) NYe] kmkana]fabae] qjYnakYk hjajg(
\afbaeg lnalmeYk)~$,2% G[i l_[dW)))
Hgjk emk qjY \Ym_' na]fgce]k naka \Y(
,+' ,0~,,' ,) JY\mg\YeYk hjYclac jge] na]f \nYkac \mgf' na]f \nYka(
cdYmkaeg Yha] klYZYek hYnklb \Ydqc c cf6 aj lYa f] calYah nqcklY' cYah
nYd_qe ajaae' ;hYlYdYk fmjg\g lac h]j \YdqnYnae lgb] hYagb] \mgfgb])
cYacmjaYk mdYacqlafYk lYakqcd]k) nYajagk <]l cYaV% _a \YdqnYnaeYk na]fgb] \mgfgb]
_Yda Zla YhdafcqZk lYe] nYd_qe]' lg\d _Yda hY\Yjqla' cY\ e]k d%mlmee na]fm
~ bYk j]acaY ObaWwdSZUbW aj kmda_ b hY\Y(
cmdam: H] calYah' cYah lac \dlg' bg_ lY
jqla kYng fmlYjae) PakYa j]acaY kYm_gla]k \mgfY qjY Pa]hYla]k cee' cmjk emk 
f]la]kag_afk klYZe]d\qklk' cmja Zmk' b]a kYn] h]jeYafg' cY\Y e]k b nYd_ge]) C(
cYk \YdqnYmk Ymc hgcadamgk]'\Yjgemgk]' la]kaV' hmacmk hYdam\abaeYk da]kYa' bg_ Eja(
klYZ n]flqcdgk] $,+' ,0~--%6 g b]a_m klaak ladna(Ya agfYa qjY$Cj]f)b)~$,3%@]ak(
Za_j[))) CrjY]dam hY_Yd cf qjY q\Ya'
hja] Z]f\jgbg klYdg hY\mg\Yea qjY klY(
ZYek hYYmcgla nYd_aYa'  lYa qhY j]acaY cmja] Ylkle fmg kYnk G]kab aj f]Z](
lmjbg \Ym_afmk bgcagk \Yda]k b lnYek
Ylkan]d_la' cY\ a]Zmlm \mg\YeYk Zjg(
Y\lmgk] hYdYaeafaemgk]) Jja] bmgk klY(
daYek hYhaclafaeYk $,+' --~,,' ,%)
$,0%
DW_fe _Lc_dj_d]_[ci BYWb^k5 DmklgeYk qjY >a]ng CrjY]dak' cmjk kmna]fq(
lmjal] lYah Yhkl lacjgbg egckdg hYafae' lYk km Ejaklmea hjacdYmkg hja] l ;ZjYg(
cY\ bmk _Ydal] l]akla Yha] eYfg g\amk' eg Yafa' cmja]ek \mgla Zmng hYY\ba(
Egjafla]aYabmc_l(jkakYngaeaflaea)~$,1% eYa $AYd).'-4%)~=Wb_d_daW_i Wbjeh_Wki)
Jaje EjaklYmk cYfagk CrjY]dag YlfYgk
:h]_))) BY_YDaWi))) ZkedW))) NY g\a ]a(

Turinys

) 7:4" $#" $,K%)"

]a k][ff\fe[Yjf]e5 fgff]ima


]\mfl `gklaYk' bbYjla[ah]k kmfl
YdlYjak: Kma\ ]j_g: \a[g img\
a\gdak aeegdYlme kal Ydaima\:
Yml img\ a\gdme kal Ydaima\:
M]\ imY] aeegdYfl _]fl]k'
\Y]egfaakaeegdYfl' ]lfgf>]g)
Hgdg Yml]e ngk kg[agk^a]ja\Y](
egfagjme5 fgfhgl]klak [Yda[]e
>geafa ZaZ]j]' ]l [Yda[]e \Yk(
egfagjmfa5 fgfhgl]klak e]f(
kYk >geafa hYjla[ah]k gkk]' ]l
e]fkY]\k]egfagjme) ;fYffm(
dYemj >geafme: CNmeima\ ^gj(
lagj]k addg kmemk:
IefaY ea`a da[]fl' k]\ fgf
gefaY ]ph]\amfl) IefaYea`a
da[]fl' k]\fgfgefaYYk\a^a[Yfl)
-, H]eg img\kmme]kl imY]jYl'
k]\img\Ydl]jamk) Ief]' img\
af eY[]ddg nY]fal' eYf\m[Yl]'
fa`ad afl]jjg_Yfl]khjghl]j [gf(

$%&"

P]ar\cal] b CrjY]dahY_Ydcmafb6
Yj_a nYd_Yfla]ba YlfYYk fjY
\YdafafcYak YdlgjaYmk:
E _a
lYl: ;j Y kYcYm' bg_ klYZYek
bbYYmcglYk \YaclYk ak lYk OYY'
YjZY bg_ klYZYk qjY ak lYk: NL
H]6 Z]l c hY_gfak YlfYYmbY'
YlfYYmbY haclgek \nYkagek aj
f] >a]nma) H]fgjam _a' cY\ balk
lYhlme l haclm \nYkaaa \jYm_a(
fafcYak) Dmk f]_Ydal]_]jlaPa](
hYla]k ca]dacg aj hacli \nYkalj
ca]dacg) NM H]_Ydal] Zla \Yda(
fafcYak Pa]hYla]k klYdg aj hac(
lm  \nYkaal klYdg) NN ;j lqagbY(
ekaPa]hYla]k:<]f]_Ydaf_]k(
fa m b ]kYe]:
PakY eYf nYdaY' Z]l fg nakY
hja\]jY) NO PakY eYf nYdaY' Z]l
f]nakY hY_]jafY) NPHa]cYkl]f](
ba]cg' cYk bg qjY' Z]l cYkcalm)
-0 PakY' cYkYflhj]cqna]lkhYj(
\mg\YeY' nYd_qcal]' Yha] fa]c
f]kacdYmk\Yea \d]a kafk) N|

Zmng e]adagk >a]nma aj lmjbg' la]kY' m[ nakYk kljYahkfak]) ,0(-- hYjg\g'bg_ n]f)
?m[`YjaklabY qjY lacjY YmcY) RhY _a
a kYnk' Z]l a lgk Ymcgk' cmjagk bgk Zm(
ng bbYn]ackdm' lYe lacj _YdqZ) Hgjk na( Yacagk ]) -+) ,,' lg\d Nja\) Jgk) --)
kYk _qnmdak ZmngYmcgbYeYk>a]nma' na]fgc h]jkc) ,) l]akaf_Ya kYcg5 H] f]YacaYa
f] nakYk Zmng km\]_afYeYk6 >a]nYk lYjka fmjg\g ;hYlYdYk f]kml]hl Ymc' Yha]
bbYdac\Yng \Yd YmcgbYfaYe keYa_qla) cmja hjYfYYng GYdYcabYk' cY\Y bak kY(
Na]'cmja] \YdqnYm\Yng lgcaYe] nYd_qe]' cg' bg_ la]' cmja] kml]hla qjY \Yd%#nYnaem
Zmng >a]ng kn]aYak aj lYah kcYalka km hja] haclb \nYka klYdg' f]_Yda lYhla
bmg kmlYacqlYak) Ejaklma fmeajmk' q\ Pa]hYla]k klYdg \YdafafcYak' YZa]bmgk] Yl(
Ymcgk lYhg lmageak Yh]a_geak Z] j]ac( kalacaemgk] kmhjYk\YeYk Ydlgja' cYahg
ek hYk >a]n)~ ;hYlYdYk f]kYcg' bg_ klYd)
O_iW cWd lWb_W))) Jd_) Ym_) 1' ,-)
ba] km >a]nm' Z]l km Ydlgjame kmna]fabY(
ea qjY6 f]k CrjY]dak hY_Yd cf f]_Yda EY\Y j]acaY hjYclacgb] hYka]d_la' j]acaY
Zla kmna]fqlYk km >a]nm)~$-+% DP]6 Z]l kYm YlkYcqla f] na]f  cdYmkae' Yj qjY
\YdqcYk d]aklYk' Z]l j]acaYlYahg_a YhknYj(
a)) EY\Yf_a klYZYa' cmjamgk hY_gfk kY(
cka _YjZaf' fa]cm qjY aj fa]cg f]_Yda klqlafYm\Y'cmja \YdqcYk n]dcYfaYe Y j(
hY\Yjqla' lg\d lY kl]ZlafY _YdqZ' cmja ZY bg Yjlaema Ylf]Y) D]abak fgjk na]fYe
hYkajg\g cYacmjamgk] gjYcmdmgk]' aj kl]( \Yjg hjY_Yala' lYa j]acaY bg akaY\la)
Zmcdmgk]' aj dq_ eYd\ acdYmkqe]' _Yda DYe hYaYe ]) --5 d[ l_iW fh_Z[hW) ; j(
hY]ala a f]eg_acgk _YdqZk'Zl]fl' a laema ]) -.5 d[ l_iWfWo[h_dW)~I[][h_(
haclgk \nYkagk ajbgk Yfagd' cmja] hY_g( dW) P]ar Ym_) M' ,)~$-/%G_[bYWi j[dW(
fak YhYcafY) Hgjk hY_gfk f]fgja Z]lYj( `_[Lae)) Da]cg\YeYk lg' cYk hjYn]jaY
Zjgdama' bak hY\Yjg aj kYm \nYkac _]jm(
hacYa YlfYYmla kYng Ymc haclgek \nY(
kagek aj f]fmkaeYfg YacaYa' bg_ bgk bYk e) NgdaYmk ]afY \na lYakqcda Yha] nYd_q(
hjaaeY' na]fgc \Yjg lYa lYjhacYa aj e hYYmcgl \Ydqc fYea] $]) -0)
aeYfg fgjk lYekaYa' cY\Yf_a ba] afg' -1% aj kn]amgk] $]) -2%~$-0% G[i_(
cY\ b  lYjfYnaeYk klYZYek hja]afYka abWkiZWc_5 Zl]fl' a cmj lY ekY hY(
>a]nma)~$--%(^ajjo_e`Wci_O_[fWj_[i5 ]afY) ~ l-1% O_[fWj_[i o h W ) ) )  Jd_)
Jk) -.' ,) PakY a kYnk qjY f]kml]hlY)
D ae_amYe]' Yj bak _Yda ZYmkla)~NYk

Turinys

,-/)

$ 7:<" $#  %*!&&"

k[a]flaYe)
>geafa ]kl l]jjY'
]l hd]falm\g ]bmk) Maimakng(
[Yl ngk af^a\]dame' ]lnmdlakaj]6
gef]' img\ ngZak Yhhgfalmj'
eYf\m[Yl]' fa`ad aml]jjg_Yfl]k
bajghl]j [gfk[a]flaYe) .k_b
Yml]e \ap]jal5 Bg[ aeegdYlme
]kl a\gdak6 fgdal] eYf\m[Yj]
hjghl]j addme' ima af\a[Ynal' ]l
dWjghl]j [gfk[a]flaYe)5 NU [gf(
k[a]flaYe Yml]e\a[gfgflmYe'
k]\ Ydl]jamk) O l ima\ ]fae da(
Z]jlYk e]Y bm\a[Ylmj YZ Yda]fY
[gfk[a]flaY: NL_a ]_g [me _jY(
laY hYjla[ahg' ima\ ZdYkh`]egj
hjg LL  img\ _jYlaYk Y_g: Ma(
n] ]j_g eYf\m[Ylak' kan] ZaZa(
lak' kan] Ydam\ ima\ ^Y[alak5 ge(
faY af _dgjaYe >]a^Y[al]) NN_a(
f] g^^]fkagf] ]klgl] )Dm\Ykak' ]l
_]flaZmk' ]l ?[[d]kaY] >]a5 NO
ka[ml ]l ]_g b>]j gefaY gefa(
Zmk hdY[]g' fgf imY]j]fk img\
ea`a mlad] ]kl' k]\ img\emdlak5
ml kYdna ^aYfl)

Pa]hYla]k qjY ]e aj bgk had(


fqZ) -2D]a cYk a f]lacafab
bmk hYkacna]aY' aj fgjal] ]ala'
nakY' cYk bmek hY\]\YeY' nYd(
_qcal]' Yha] fa]c f])kacdYmk\Y(
ea \d]akafk Nk g  b]acYkhY(
kYcqlm5 NYa klYZYek hYYmcglY'
f]nYd_qcal] \d]a lg' cmjk fm(
jg\' aj \d]akafk6 kafk
_a' kYcYm' f] lYng' Z]l calg)
?]k cYe eYf damgkqZqjYkn](
laegk kafk l]akaYeY: NL b_ b
Y \YdqnYmbm km \cgbaem' cYe
eYf haclg\aYmk \d]a lg' m
cY\cgbm:NMNYl(_a'YjnYd_gl]'
Yj_]jaYl]'Yjc cal \Yjgl]' nakY
>a]ng _YjZ]a \Yjqcal]) <mca(
l] Z] hYhaclafaeg q\Yek' aj
hY_gfaek' aj >a]ng <YfqaYa'
-. cYah aj Y nakYe] naka]ek
lafcm' f]ba]cg\YeYk' cYk eYf
fYm\af_Y qaY' Z]l cYk \Ym_](
dama' cY\ Zmlm a_Yfqla)

cY\Yf_a nakY hjacdYmkg Pa])hYama' da]l


\Yjgka kml]hlm h]j cdma\af_ kaf aj f](
aYd\mkfme)~$-2% IWi_al_[_W$)  hYhjY(
kl hgcad'~Geh_j[ [_j_) NYa fjY m_af(
lY)~ algk] lYakqcdk] ;hYlYdYk hjalYacg
na]f kYcafa5 l_iW cWd lWb_W) <]l calYah
kcYeZk fmlYjaeYk' c)Y\Y j]acaY kcYalq(
la]k km Yjlaeg kaf])~$-3% H `[_ ^Wi
fWiWaojk5 D]a cYk fgjk Yfl hj]cqna]lk
YjZY baja] klYdg hY_gfa]k fYemgk] lYah
kYcg' lYm f]cdYmkaYfl) D]a lYa qjY hY_g(
fak' cmjk km _]jY Yj haclY afl]f[abY h]j(
k]j_a' lYa bak kmkalmjlm fmg cjacagfa
j]da_abgk hjaeaeg' \Yj \a\]kfakhYhaclafa(
eYk Zmlm q\ma' g nakm\a\aYmkak kadh(
fYe cjacagfama)~=b[_ i\ci5 \d]a
bg kafk' cY\ bak f]fmc]fllm \nYkacg
fmgklgdag)($- 4 % G[i aWc cWdeb_keio^)))
CGYfg kaf f]Zmk kml]hlY' b]a Y lYa
\Yjqkam' c afYm d]akl ]kYml' fgjk ca(
lYk lYa aj kcYalqlm fmka\baem)~$.+% C[_
WZWbolWk`k))) D]a Y fYm\gbmgk \Ydqcm
\cg\YeYk >a]nma aj \Ynbma' cg\d Y
lmjam \d]a lg bYmkla kafk _jaYmaemk:
;Zm\m kYcafam %[) -4 Z aj .+% lYjfYmbY
hYYacafaema g\aab5 LL_di ]_' iWaWk'
d[ jWle' ^[j a_je $-4)])%~%RP&MWj(]_'Wh

C lWb]ej[))) Egd) .' ,2) Cj YZ]baf_mgk] a


kYnk \Ydqcmgk] hjanYdg cjacagfk lmj(
la hja] Ycak f] kYng m_Yf\afaaf YjZY
h]df' Z]l kYng _YdmlafajYm_aYmk lac(
kd aj mgdaYmkaYa jmaafla]k fa]cg f]\Yjq(
la' cYk >a]ng _YjZ kmeYaflm'aj lmg dY(
ZaYmk kl]f_la]k nakY Ylcj]ahla hja] >a]ng
_YjZk hY\Ym_afaeg)~$.-% ;ka_j[ Z])))
6 >a]ng dgn f]Zmk hdYlafYeY' Z]l hY]a(
\aYeY' b]a cjacagmk kYng hYka]d_aeYak
W m_YmfY lacbae aj klYlqe'ajlYah kYng
hYnqr\am kmdYacg q\mk aj hg_gfak fmg
cjacagfqklk hjaeaeg' lYahg_a b]a kadh(
5 ma cjacagfk cal hYnqr\am Yln]\Yea
# qjY' cY\ lYa \Yjqlm' c ba] kcYalg fmka(
\baem)~$..% O_iWc[ l_i_[ci5 PakYe]'
cYk a kYnk YZ]baf_Y qjY)~JYkaZYa_aYfl
hajeYbYe YjZY hjYka\]\YflYfljYbYeael(
e]ama YhYlYd fmlYjaeYk $;h\) ,0)
44% Zmng kaYmjaYmk kmhjYflYeYk aj ca](
 aYmk lYacgeYk' f]_m b agfYa an) Jgna(
dYk YacafY) Ea]l]kfaYe lYacqema hYeYl
j]_afaYa \Yn cdYa\gk cYacmja cdYa\aY(
egckda' HacgdYalf' <Yada\a]a' PYd]f(
lafa]a aj c)' cmja] f]Ylkan]d_\Yea 
eaflb fmlYjae nYd_q\Yng Ymc ekYk'
aj fmg cmja cYlYdacYa kcaj\YngkahjakadYa(

Turinys

, EIL' ,,'

7O^cb J=& # CealYlgj]k e]a


]klgl]' ka[ml ]l ]_g I`aakla)

0)

,(-0)

))&DS`aYe`W[Oa& #<mcal]eY(
fg k]cbYak' cYaVa aj Y ]kmEja(
klYmk)

&& 5^WS []bS` O^RO`z `SZWUWXW\Wc]aS acaWWoW\YW[c]aS&

W FYm\g Ymlge ngk ^jYlj]k # W ; _a _aaam bmk' ZjgdaYa' cY\


[mg\ h]j geaaaY e]a e]egj]k ' bmk nakYe] Ylkae]fYl] eYf] aj'
]klak5 ]lka[mlljY\a\angZak'hj:]( 6 cYah bmek hY\YnaYm' mdYacgl]
[]hlY e]Y l]f]lak) W Pgdg Ym( # eYfg kYd[qafmk) .Egjam_a' cY\
l]e ngk k[aj] img\ gefak naja a bmk afglmel' bg_ ca]cna]fg
[Yhml' =Zjaklmk ]kl5 [Yhml Ym( nqjg _YdnY qjY Ejaklmk6 egl](
 jack _a _YdnY~ nqjYk6 g Eja(
l]e emda]jak' naj5 [Yhml n]jg
=`jakla' >]mk) #Iefaknaj gjYfk' klYmk _YdnY ~ >a]nYk) Ea]c(
Yml hjgba`]lYfk n]dYlg [Y]dal]' na]fYk nqjYk' cmjke]d\aYka Yj(
\]lmjhYl [Ybaml kmme) { Iefak ZY b>jYfYYmbY km Yh\]f_lY _Yd(
Yml]e emda]j gjYfk' Yml hjg( nY' afa]cafY kYng _Ydn) 0 I
cnem fmg lab nYd_a)

 j\qe)~Fgl) l) ljmhml kmkaYmjafY lgk


$,,' ,% ;__a_b[ cWdeu EY\Yf_a hY( na]lgk hjYke) ;aagl_j) l) ;hYlYdYkcYd(
ZY Yha] nakY' c bak Zmng YhkYcgbk)~$.%
klYlqlafYfYlacaYekj]acYdYnaeYaajg\f](
d]f_nYak' lg\d JgnadYkMlYlg kYnghYnb#r\'g Geh_k ]_))) Mm \a\aY acade] Yhj]acaY
6 n' JgnadYk ba]jYjcac lnYjc <Yfqagb]5
f]lajPa]t%Yla]k'hja]bYcak'cY\ k]clm)
C >a]nYk' Ejaklmk' nqjYk' egl]jak) Pa\mbaf]k
;hYlYdYk h]j]a\YeYk fmg fYeafag $2' C eYdgf]k _YmfY nqjYk aj egl]jak Z]lYjha(
,% aj \jYm_abafag $3' ,)))% _Q#n]fafag hja] ' cYa fmg EjaklYmk' lYa_a klgna Yfl na]fgcag
j]da_abafag' h]acaY cYacmjamgk kmcdq\aemk' W dYahkfag' Z]l lYah fjY anajafaYe] <Y(
cmja] Zmng kan]a  j]da_abafamk fYmbYla( W fqagk _qn]fae])~D^a]a[ma#]blg lohe ]WblW
ca kmkajafcaemk' aj jY_afY bmgk' cY\ na( ohW Dh_ijki) ;hYlYdYk lmgnakYa f]kYcg
kY hY\gjaYa aj kmda_ lnYjcgk \Yjqlm $,,' bg_ ca]cna]fYk nqjYk Cb#_am ZY\mnYd\geYk
-~,/' /+% Njak cdYmkaeYa hYda]aYea qjY EjaklYmk' <Yfqagk _Ydngk6 bmc bak
qjY5 nakmhajeY n) JgnadYk egcg' cY\ C Z]n]ac nakgk] _jgeYlgk] blYqfaa kcajlme
cjacagfacYk hY\gjmeYkj]acYdYmbY' a\Yfl C lYjh hYnYd\afa aj nqj]kfaabb' l) q) lYjh
egl]jack e]dklka ZYfqagb] lac km C kna]lacb aj \nYkacb km b nYajaYak
Yh\]f_lY _YdnY $,,' -~,1%6 lgdaYmk keYj( dYahkfaYak' aj hYlk kYm hjahYklY naj]fq(
caYa h]acaY f]hY\gj Z\' cgck Zmng Z Yfl ^ S u  ZYfqa' cmjaYk bak qjY c(
kanqjYnk Y_Yh nYd_qe] $,,' ,2~./%6 jk) NaclYa nqjYa _Yda Zla hYkcajla <Y(
_Ydgh hdYaYmkaYa f]c\YeYk Yha] n' fqagk nYd\qema' aj la]' cmja]ek lYa ]kla
lYn]\YeY'nY\gnYmbY kYng ZjgdaYek' cYahg
>nYkagk\gnYfYk'bakhY\mg\YhjYclacYklYa(
EjaklYmk na]lafafcYa aj lYjfYa' lYah cY\
kqcd]kYha]bkmfYm\gbae$,-',~,/'/+%)
-~,1) JajeYk lYl cdYmkaeYk Zmng Yha] ba] qjY _Ydngeak f] a kYnk kaYmjgb] lg
g\ag hjYkeb]) EjaklYmk _YdnY kmda_ bg
anajaf Y%9\Yj'cmj hja\]jY lmjla egl](
jacek n]flmgk] kmkajafcaemgk]) ;hY( n]f) eg_qklk qjY >a]nYk $;V%\) -+'
lYdYk da]haY' cY\ egl]jacna]Ya e]dklka -3) GYl)-3',3%~$/)0% PakYe] k]cYfaY(
e] hYj\qe] ;hYlYdYk qhY lmja eaflq(
YjZY hjYfYYmlm f] calYaba' cYah lac Yhka(
_YmZmk _Ydn' \d]a ]e]kfk na]lgk' cm( b] egl]jak' cY\Yf_a nqjYa eafaea qjY lac
a#a ba lYjh <Yfqagk kfYja maeY $,,' hYdq_afaeg\d]a) JYj\qe] cYdZYeY qjY
-~1%6 lgdaYmk a aklgjabgk hajeb ln Yha] anajafhY\gjme' mdYacqlaaa cjac(
kmlnjaeg hYlnajlafY' cY\ ba qjY ]e]kf agfek ZYfqagb]) Dak qjY \mg\YeYk
m nqjY $,,' 2~,-%6 _YdgV' hjae]fY' cY\ f] lac lgek qhYlgek' cmjagk n) >nYkagk
bg lYk hYda]haeYk kmlafcY km egfa aj cnhlgk ae\Yng na]Ya egcqla YjZY ZYd(
kaYa e]dkla]k' Z]l nakgek egl]jaek' fY(
<Yfqagk hYhjgaYak $,,' ,.~,1%)
$-%
:  %`_ ]_h_k))) ;ha] \Ydqc' cmjkdek aj e]j_Yalek' cmjagk j]da_abafamgk]
aY \mg\Y hjg_ );hYlYdg hYh]acaema' kmkajafcaemgk]' eYd\gek YjZY hYegckdma
hYkaZYa_mk' YlkYcq\YngYe]f $n]ar) ]e)
bak hajeaYm: \Yj f]Zmng \Ynk bgca hY(

Turinys

%& #

, EI?) ,,' 1~2'

h`]lYfk fgf n]dYlg [Yhal]' \](


lmjhYl [Yhml kmme5 mfme ]fae
]kl Y[ ka \][Ydn]lmj)  C^Ye ka
fgf n]dYlmj emda]j' lgf\]Ylmj)
Ma n]jg lmjh] ]kl emda]ja lgf(
\]ja' Yml \][YdnYja' n]d]l [Yhml
kmme)
Paj ima\]e fgf \]Z]l n](
dYjg [Yhml kmme5 imgfaYe aeY(
_g ]l _dgjaY >]a ]kl' emda]jYm(

,/' ,1%' lmg hjalYjaem lYjka hYlnajlaaa\Y(


egk nakY' c Zmng _aj\bmkagk)~DY}G#]*Y#fY
iWle ]Wbl) Ng akaj]acaeg kmhjYlaema
j]acaY Ylkaeafla kqeZgdaf j]ace' cmja
Zmng \mg\YeY Lqlab cjYlmgk]ca]cna]fYe
_Ydngk hja\]f_aema) AYdngk Yh\]f_aeYk'
YjZY _YmZl] Zmng hYk bmgk ]fcdm hYnYd(
\afqklk' hja_mdeqZk) Ng\d AjYacabgb]
damgkYk eg_mk nYacag\Yng kmf]Yh\]f_(
lY _YdnY' n]j_Yk _a lmj\Yng _Ydn Yh(
\]f_l) Jja]af_Ya _a Zmng km egl]jaeak)
JY\gja egl]jac' lYjka nakmge]l ahYaf(
\YeY kYng hjacdYmkgeqZ fmg nqjg' f](
kajg\q\Yng na]Ya na]fhdYmc' Z]l Yh_YmZ(
lY) Pa]fhdYmck nYacag\Yng lac alnaj(
cmkagk egl]jbk)~;lkan]d_\YeYk leg(
fa hYhjgl' n) JgnadYk \mg\Y kYnghY(
j\qe' mdYacqlaf ZYfqagb]) AjYaYa
Yha] b Ylkada]haY n) NgeYk' cmjk kYcg5
L]acaY Ylkaeafla' cY\ ca]cna]fYk eg_mk'
klg\YeYk hja] l]akb' lmja hYkakYcqla'
ahYafla' cYk bak ]kk' bmg _a dYZaYmk j]a(
caY lYa hY\Yjqla' klgbYfl >a]ng YcqnYar(
\gb]' cmjk nakqjY l]akbYk6 lYahg_a;mc(
kYZmjfak6 cYah cmfa_Yaclak f]\jklY klg(
la hja] [a]kgja Z] kYng nYcdagk ]fcd'
lYah f]a nqjma f]nYdaY e]dkm]k >a]nma Z]
kYng naj]fqZk ]fcdg) Nmg nqjg naj(
]fqZk' na]hYlYnaeg ]fcdm n) Jgnadg
eaflqb] qjY Yla\]f_lY _YdnY' damgkYk nad(
_[kak \Yf_' cmjk dq_(cY\ kYcg' bg_ nq(
jYk f]hjahYklYYfl ]ek calg na]hYla]k'
Ylkcqjmk Ejakl) Jja\]f_\YeYk kYng _Yd(
n _YmZl]' l) q) hYnYd\afqklk ]fcdm' bak
b afa]caflm' f]k hYjg\qlm' cY\ bg _Yd(
nY f]Z]hjacdYmkg damgkYe nqjma' Z]l n]j(
_ma' lmjafaYe hgf Yfl ]ek aj hjan]j(
klYe ajla  ]e)~Jja]af_Ya' egl]ja(
c' fme]k\YeY ZYfqagb] _YmZl]' mka(
_aflm kYng hjacdYmkgeqZk fmg nqjg aj
lYah afa]caflm kYng _Ydn' f]k \Ya(qlm b
hYfYaY hYd]aklmnk _YdnYa)~$1% G[i`[_

ca]cna]fY egl]jacg' e]d\aYf(


laka YjZY hjYfYYmbYfla kmf]YV%(
\]f_#lY _YdnY' afa]cafY kYng
_Ydn6 f]k nakla]c dq_(cY\Zmlm
YhkcmklY) {CMN]kb]af]Yhka_YmZaY
egl]jac' l]fmkac]jhYadYmcmk)
<]l b]a ZbYmjm qjY egl]jac]a
Yhkacajhla YjZYYhkakcmkla' l]_md
Yh_YmZaY kYng _Ydn)
<]lnqjYkf]hjanYdg Yh\]f_(
la kYng _Ydngk' f]k bak qjY >a](
ng hYn]ackdYk aj _YjZ' g eg(

d[Wfi_]Wk^_W))) Pa]gk hYd]aklmnk aj ca(


lgk lgdq_agk egl]jack lmj\Yng k]fgZb]
fmcajhlmk _Ydngk hdYmcmk6 hYk CrjYdalmk
e\\jh\Yng hdYmcmk)YhcYdlaflgek kn]leg(
l]jqklb] $/ Ggr) 0' ,3%) JYk nakYk lYm(
lYkkcYalgka_\Yegl]jacek f]agla ljme(
hmk hdYmcmk) D]a egl]jk f]f]agbY _YmZ(
lk' bgk kYng ZYmke]a lmja fmklgla aj lgk
_YmZlk' cmja hYagk hja_aela]k bNY\mglY'
aj kYng anajaf] anYar\Y lYhla nakYa hY(
fYageak  hYfa]caflYk egl]jak) <]l b]a
bgk f]fgja fmkacajhla hdYmc'lYa l]f]agbY
lYahg_a _YmZl' cmja n]\ hY\gjmeYk'
a\Yfl bgk lYahhYjg\qlm' cY\ Ylkae]fY' bg_
bgek aj ZYfqagb] hjacdYmkg ]e]kflYj(
fqkl)~$2 % ; [j lohWi d[fh_lWbe))) Pq(
jYk' la]kY' cYah hYjg\g kmlnjaeg aklgjabY'
f] \Ym_aYmk _Yng' cYah egl]jac' na]fgc
fjY hY\YjqlYk ]e]kfam m bgca cal
]kqZ' Z]l \Yj(_a Ym_aYmk hYklYlqlYk'
cY\ nYar\aaalm >a]ng' hYkYmdag Pa]hYla]k'
_YjZ nakmlgZmdaYmkam' cYah lac kmlnja(
ema _YdaeY' Zm\m) Ng\d bak f]hjanYdg
f]agla Yfl _Ydngk bgcag hYnYd\afqklk ]f(
cdg) <]l cY\Yf_a hajeYkak eg_mk f]jY(
\g lYjt% nak kmlnjae \jYm_k kYm hY(
fYagk' Zmng kmln]jlY egl]jac lYe la(
cjgb] hjYkeb] hY_Yd hYfYme aj hYn]a(
ckd nqjg' dq_(cY\ hYn]ackdYk >a]ng a9Y(
n]ackdg $Eqj)(;d]ck N]g\) I]c) N]g^)
FgeZ)% NYa_a'lgcamg Zm\m egl]jac km(
lnjae ]adagb qjY YjlaeaYmkaYa nqjg _Yj(
Z' g lYjhacYa >a]ng _YjZ) ;hYlYdYk
lYa aYjg\g lgdaYmk' k]cYfagk] ]admlk])~
JYlmaqc' bg_ cmfa_Ya ZYfqagb] dYacg
_Ydn lYa hja\]f_l' lYa Yla\]f_l6 ba] qjY
a]hjaka\]f_' cY\Y EjaklYmk nYj\Yf lYj(
hafafcYmbY' YlfYYmbY aj n) kYcjYe]flmk
\YdafY6 hjaka\]f_' cY\Y ba] ]d_aYka nYj(
\Yf bg kma]\mglafk' egcYfagk emk
Gglafgk' <Yfqagk' cmjaf]agbY kma]\mg(
lafk nYafac' cYahg hYnYd\afqklk ]fd[d

Turinys

, EI<) ,,' 3~ ,1)

l]e _dgjaY naja ]kl) {H gf ]fae


naj ]p emda]j] ]kl k]\ emda]j
]p najg) {?l]fae fgf ]kl [j](
Ylmk naj aajghl]j emda]j]e' k]\
emda]j hjghl]j najme)
C\]g
\]Z]l emda]jhgl]klYl]edaYZgj]
kmhjY [Yhml hjghl]j ;f_]dgk)
 P]jmelYe]f f]im] naj kaf]
emda]j]5 f]im] emda]jkaf] najg
af >geafg' CMdYeka[ml emda]j
\] najg' alY ]l naj h]j emda](
j]e6 gefaY Yml]e ]p >]g)
Pgk ahka bm\a[Yl]6 \][]l
emda]j]e fgf n]dYlYe gjYj]
>]me: B][ ahkYfYlmjY \g[]l
ngk' img\ naj ima\]eka [geYe
fmljaYl' a_fgeafaY ]kl adda5 a
emda]j n]jg ka [geYe fmljaYl'
_dgjaY ]kl adda5 imgfaYe [Ybaadda
hjg n]dYeaf] ]a \Yla kmfl) Ma
imak Yml]e na\]lmj [gfl]flag(
kmk ]kk]5 fgk lYd]e[gfkm]lm\a(
f]e fgf`YZ]emk' f]im] ?[[d](
kaY >]a)

$;hj]ac) -,'-%)~%;& G[i d[lohWi))) Jd_


, Ggr) -' -,) --)~$4% DWZWd]_ lohWi)))
EY\Yf_a eglgjak qjY a nqjg aj \d]a nq(
jg' lg\d ba qjY nqjg _Yjd%h6 f]k a nak
kmlnjae ba na]fY' bYe dq_a' nYar\afY bg
lgZmdqZ' lYah cYah nqjYk' Z\YeYk nak
_qn ]kqZa na]hYam' nYar\afY _YjZ
>a]ng' Ym_aYmkagg Pa]hYla]k)~$,+%
M eZb)) H]k egl]jac lmja aY Yfl ](
f%k m kYn] naj]kf)~QW_Z_ei(' cmjagf
ba qjYhY\fglY)~>S[lYfag^])D]a lm eY(
Ya l]_]jZa nqj' lYa \jgncak fgjk Ymdg
=b~n $;mOk)%) EY\Yf_a O\W]ZOW wW\] >a]ng
nYda Yha] hY\gjme' lg\d ba] jaaklafYka'
cY\Y bak ]kla hY]a\aYeYk $Eqj)(;d]ck)%)
RhY kcYaldaf_a qjY YfagdYal]fYa' cmjdYa(
cgegk qjY n[f) hYkdYhlak $Nge)%)~$,-%
G[i aW_f))) PqjYk aj egl]jak qjY calk ca(
lYe VaYkcajla' aj lgcamg Zm\aa calk fmg ca(
lg hjacdYmkg aj YdqeYak hYklYlqla qjY' g
f] lYah' cY\ egl]jak Zmlm nqjg n]j_)N

,-2)

l]jac qjY nqjg _YjZ) { H]k


f] nqjYk qjY a egl]jack' Z]l
egl]jac anqjg6 WcY\Yf_anq(
jYkfjYkmln]jlYk\d]a egl]ja(
ck' Z]l egl]jac \d]a nqjg)
,+ Ng\d egl]jac hjanYdg lm (
jla Yfl _Ydngk nYd\agk]fcd'
\d]a Yfagdi)  Pa]fgc(_a f]a
nqjYk Z] egl]jack' f]a egl](
jac Z] nqjg' Pa]hYlqb]' aW
H]k cYaV. egl]jac a nqjgW
lYah aj nqjYk j]jegl]jac6 na(
kY _a a >a]ng)
,. Dmk hYlk l]akcal]5 Yj bWja(
\]jY' cY\ egl]jac e]dklka
>a]nma f]Ybjka_YmZmk: f Cj hYla
hja_aelak Yj f]egcg bmkm' bg_
nqjma' b]a bak ad_mk hdYmcmk ]d(
\afY' f]dgnqjY6 dgZ]lb]aeg(
l]jac ad_mk hdYmcmk ]d\afY'
_YjZ bYa qjY6 cY\Yf_a hdYmcYa
bYa \mgla qjY _YmZlk na]lgb])
,+ I b]a cYe j]_aka' bg_bYenY(
daY _afqla]k' e]k lgcag hYb9jg(
ag f]lmjae]' f]a >a]ng<Yfq(
aY)
lnYjc >a]nYk klYl aj h]j Ejakl YlfYm
bafg) Hgjk hajeYkak kmlnjaeYk aj hYjg\g
egl]jk hYnYd\afqkl'cY\Yf_a hajegbaegl](
jac hY]afY a nqjg' mlYl \YZYj qjY
agck lgck nqjg hjacdYmkqeYkfmg egl]jk'
cY\Yf_a aj nqjYa _aeklY a egl]j) Pak
lYa >a]ng hYj\qlY qjY' lg\d nqjYk hja(
nYdg n]ar\la  egl]j' cYahg  kYm dq_a
hY_YdZafafc' g ba hjanYdg nakY\gkYlkaeaf(
la kYng hYnYd\afqkl) Na]kY' ;hYlYdghY(
egcqeYa qhY lafcY egl]jqklk jqam
kmbmf_la]ek' na]fgcba]hjanYdg Zla lYacg(
ea f] hja] b na]f)
$,.% C_i fWb_i))) ;hYlYdYk cYdZY lac
)Yha]na]eYd\)~$,/),0%B h fWj_fh_]_c(
j_i))) ;fl nakgk ]ek na]hYlYmbYflak hY(
hjglak lmja kYnghjY\aanYajYmkhja_ae(
lg YZa]b dqa km\baeg) Pakmgk] \Ydq(
cmgk]'Y)ha]cmjamgkMn)EYlYkf]hY\YnlYe
lacjlYakqcda'f]h]aclafYkhYhjglakhjanYdg
ZlamdYacgeYk' cYahg klYlqeYk $Nge)%)

Turinys

,-3)

, EI?) O )  ,2~ --)

'& 5M#W] ^OR]\W[] cwZOWYe[z OUO^]aS&

^dg[ Yml]e hj:][ahag6 fgN)a


+  lYa kYcYm5 f]_aj\YeYk'
dYm\Yemk im]\ fgf af e]damk' bg_kmka]afYl]'f]cY\_]j]kfaYak'
k]\ af \]l]jamk [gfn]falak' #k Z]l cY\ Zdg_]kfaYak lYhlmel5
Jjaeme ima\]e[gfn]fa]flaZmk
I lYa nakmhajeY' cY\Ybmk km(
ngZak af ][[d]kaYe' Ym\ag k[ak( kaj]fcYl]ZYfqa' _aj\am]k
kmjYk ]kk] afl]j ngk' ]l ]phYj( lYaib bmkal h]jkakcqjaeYa' aj a(
l] [j]\g' HYe ghgjl]l]l`Y]( \Yda]k lacam'
f]k lmja Zla aj
j]k]k ]kk]' m l ]l ima hjgZYla cdYa\aYlacqklk' a\Yflla]' cmja]
kmfl' eYfa^]kla \Yfl af ngZak) alajla qjY' Yhkaj]aclm lYjba bm (
%( =gfn]fa]flaZmk ]j_gngZakaf kla) NL Mmka]afYfl lY lbmekna](
mfme' bYe fgf ]kl ?dgeafa[Ye f na]l' bYm fjY lYa nYd_qla
[g]fYeeYf\m[Yj]) Ofmkimak( Pa]baYla]knYcYja]f'NMf]kca]c(
im] ]fae kmYe [g]fYe hjY]km( na]fYk hajeY aeY nYd_qla kYng
eal Y\ eYf\m[Yf\me') ? l Ydamk nYcYja]f6 aj lYab9 na]fYkYdcklY'
ima\]e ]kmjal5 Ydamk Yml]e ]Z( C g calYk YbbkajabY) NN ;j_a bmk f](
jamk ]kl) Hmeima\\gegkfgf lmjal] fYem nYd_qema aj _da(
`YZ]lak Y\ eYf\m[Yf\me' ]l  ema: YjZY Yj >a]ng ZYfqa
ZaZ]f\me: Yml ][[d]kaYe >]a = hYfa]cafYl] aj m_\afYl] lmgk'
[gfl]efalak' ]l [gf^mf\alak ]gk' W cmja] fa]cg f]lmja: cY Y lmjam
, 2 ( ./) Egjafl] na]lgb]' cmja Zmng h Y ( -- h]acaYeY qjY lY hYla f]lnYjcY)~B(
kcajlY j]da_abafa]ek kmkajamcaeYek' haje ZWb_[i j_a_k) Jja]Ykl' cg\d ;hYlYdYk
n) hYkdYha dYacqeg Zmng \YjgeYk Z]f( lacaabg a\Yda]k hYka]cmgkagek b afagek'
\jYk klYdYk' hja] cmjag ca]cna]fYk lacaf( a bak lmgbYm hY\mg\Y5 $,4%;#]k jkh_ Xj_)))
lak Ylkaf]\Yng cYacmjamgk nYd_amk)EY\Yf( C D]a f]l cdYa\aYlacqklk lmja Zla <Yfq(
_a lgck nYd_qeYk Zmng ]fcdm aj hYlnaj( agb]' lYa f]kl]ZlafY' cY\ Y lacam' bg_
jY\gka lYjh bk h]jkakcqjaeYa \d]a e]a(
lafaem Z]f\jgk e]adk' lg\d bak nY\afg(
dk hgcada) <] YZ]bgfk >a]nYk fa]cmg(
ka Y_YhY' YjZY e]adk hgcadam) <]l Eg(
jaflg fYmbYlacaYa lYah hjY\bg ZbYmjafla e]l m]Zmlm d]a\k cdYa\aYlacqka' b]a
l_jYhYhjgl'cY\mkah]dfYlj;hY( bgk f]hjYn]jklm lacafaaab _]jmema5 a\Yfl
lYdg hYh]acae) NYe] hYh]acae] n) Jg( la] aj l) l)~$-+% CW k dhW jW_))) NYa
nadYkYlkajY\mkalnajcaeljmehYaYhkYcg aj bYm f]ZjY Pa]hYla]k nYcYja]fk nYd_q(
dYZYaZYjY $,,' ,2~--%6lgdaYmkYacaf\YeYk eYk' Z]l nakYa cYk calY $;mck) N]g\)
Nge)%)~ $- , % Bc W lWb]oj_(' f]ka\Ydaf\Yfaa
hYh]acaeghj]YklhYjg\g'ba_lgcagk Y_Yhgk
fjY j]acYdaf_m hjakalYakqem hja] n]jlg km calYak' cY\Y Yl]afY nYd_qeg nYdYf\Y)
hja^aeaeg cfgajcjYmbg Pa]hYla]k $-.~ Ea]cna]fYk Ylkaf]\Yng nYd_amk hY_Yd lY (
.-%6 _Ydgh \mg\Y c]d]l hYj\qe Yha] ng aka_Ydbae' aj la] nYd_aYa lmjbg na(
b  Yldacae' hYY\\YeYk b \Ym_aYmk' ka]ek lYjfYmla' Z]l lmjlaf_]kfa]ba Egjafl]
a]ka[dYdam\Yng km Z]lmjaYak aj lYah _Ym(
cY\Y hYlk YhkadYfcqk Egjafl] $..) ./%)
kaYa klahjaf\Yngka' cY\ f]l Yhkajq\Yng Yj(
$, 2 % I jW _ iWaWk))) EYacmja] Yacaflg(
bYa kmhjYflY l kYcqe Yha] hjYbmk ZY Yhka_]j\Yng)~$--% =_[le XWdoL_)
kljYahkf)u G[ aWZ ][h[id_W_i))) EY\Yf_a >a]ng ZYfqaY kmka\]\Y a lmjlaf_ aj
bmk kmkaj]fcYl' f] cY\ ]almel _]jqf' Z]lmja' Z]l ba] naka qjY hYk >a]n dq(
Z]l haclqf' lg\d bmk ]f_aYl] hajeqf f] _mk) NYa_a' cYk YlkakcajaY fmg \jYm_qklk'
lYah cY\ bak ajg\g lmjk Ylkcaj klYd' aj
\gjqZb]' Z]l haclqZb])~$,3% H jW_ l _(
ikf_hcW))) ;hYlYdYk hg eYg h]jljcag kcYalg Z]lmjamk f]n]jlYak hYcna]laegaj
-+) ]) _jlY hja] lg hYla]k \Ydqcg)--) ]) \YdqnYnaeg hja] lg b  klYdg' lYk hYfa]ca(
fY >a]ng <Yfqa)
YacaYa jaYka km ,2) ])' lYah cY\ ]ad) ,2(

Turinys

d  EI?) ,,) -.~-1)

ima fgf `YZ]fl: Kfa\ \a[Ye


ngZak: FYm\g ngk: af Zg[ fgf
dYm\g)
-. ?_g ]fae Y[[]haY >geafg
img\ ]l ljY\a\a ngZak' imgfaYe
>geafmk D]kmk af imY fg[l]
ljY\]ZYlmj' Y[[]hal hYf]e' -/
]l _jYlaYkY_]fk^j]_al' ]l\apal5
;[[ahal]' ]leYf\m[Yl]5Zg[ ]kl
[gjhmk e]me' img\ hjg ngZak
ljY\]lmj5 `g[ ^Y[al] af e]Ye
[gee]egjYlagf]e)
Maeadal]j
]l [Yda[]e' C%IklimYe [g]fYnal'
\a[]fk5 Ba[ [Ydap fgnme l]klY(
e]flme ]kl af e]g kYf_maf]5
Zg[ ^Y[al] imgla]k[meim] ZaZ](
lak'afe]Ye[gee]egjYlagf]e)
-{ Kmgla]k[meim] ]fae eYf\m(

$%#"

bmek hYkYcqla: Yjbmk_ajam: NY(


-- B]k Y eaYm fmg Pa]hY(
la]k' c aj bmek b%Y\YnaYm' bg_
Pa]hYlk Drmk l fYcl' cmjag(
b] a\mglYk Zmng' e \mgf'
-/ bb' \cg\YeYk dYm aj lYj5
Cecal]aj nYd_qcal]6 lYa qjY eY(
fg cfYk' cmjk m bmk Zmk a(
\mglYk6 lYa \Yjqcal]eYfg Ylea(
faep\ NQ NYah(hYl aj ca]dacY'
hYnYd_k nYcYja]f' lYj\YeYk5
NYk ca]dacYk qjY fYmbY kYf\gjY
eYfg cjYmbmb]6 lYa \Yjqcal]'
ca]c cYjlm _]jkal] eYfg Ylea(
faema -= Vi]k ca]c cYjlm nYd(
_qkal] l \mgf aj _]jkal] ca](

$-.%
G[i W e#YG)))Egjafla]a e]adke]l f]_Yda cdYmkqlgbYk kmhjYkla kYcafag
hgcadaYa fjY n]jlm hjakalYakqem hja] f]lacjgb] hjYkeb]' b]a YaadafcqZkbgk f](
n]fg) ?m[`Yjaklabgk' cY\Yf_a lgb] hYkdY( hYcaY) Pa]fYlafak hYeYlYk hjaaela f]la(
hlqb] lmja Zla _YjkafYeY EjaklYmk cYf(
cjb hjYke Zmlm' b]a \mgfgk aj nqfg
aY' ;hYlYdYk lYa hjahYjg\g' hjaeaf\Y( hYn]jlaeYk caem aj cjYmbm Pa]hYla]k
eYk Egjafla]aYek ngf) ?m[daYjaklabgk ( h]anajqlaa bg nakY_YdqZ)~; ki _ZkejWi5
klYlqeg aklgjab'cmjabakhYlqjfmg bbYla]k EYahg YmcY)~NYl ZWhoa_j[))) NYak hYaYak
Pa]hYla]k aj Zmng bYm YaackaYmk YhkYcqk g\aYak' cYah hY\Yj Pa]hYlk' hjanYdg aj
Egjafla]aYek)~?`c_Wk dke O_[fWj_[i5 YhYlYdYa hYn]jkla \mgf bg n]f) caem
aj lYah YlfYYmla f]cjmnaf Ymc) <]l
<]lYjhacYa fmg hYla]k Pa]hYla]k)C= ag(
fYa n) JgnadYk YhkYcgbY Yha] n]f) ?m(
\jYm_ km lmg hYda]haem kml]acaYeYk qjY
[`Yjaklabgk klYlqe aj lgdaYmk $,0' .%Yha] ba]ek _YdaYnaeYk lYe \Ydqcma' aj ba] hY(
Pa]hYla]k eajl aj hjakacdae' hjacdYmkg \Yjgea qjY H) ) cmfa_Yak $Nja\) Jgk) --
hja] lgk ?nYf_]dabgk' damja bak e fg cYf) -%)~q-V&MW_f(fWj_h))) NYah(hYl e
fmg egfa $AYd) ,' ,-%)~M $deaj_))) $ bak aj ca]dacY' dYaeafg aj \Yn kYngegcq(
;lkcajgk YhdafcqZk lmja Egjafla]afk m(
 lafaYek)~IWlWb]i lWaWh_[d))) EY\Yf_a
_\afla) N hYaY fYcl' cmjagb] egfk n) JgnadYk \Yj f]Zmng cYdZbk Ym_aYmk
hYkajg\ bYe lYah f]\caf_Yak' bg_ na]fYk Yha] EjaklYmk nYcYja]fk dYac aj Yha]
a bg egcqlafa b f]l a\Yn' Drmk e klYlqe n]f) ?m[`Yjaklabgk' lg\d bak
na]f a f]jYm_afl \mgf aj l) l)~$-/% hja] aajegk cgfk]cjY[abgk hY\mg\Y dYac'
B h  ZaeZWcWi))) >cgbaeYk aj dYaeafaeYk cmjamg nYcYja]f Zmng YldaclY' g hY\mg(
Zmng \jYm_ kmbmf_lY) g\aYa5 Bc a_j[ _h \YeYk Yfljb cgfk]cjY[ab hYqea hY(
lWb]oa_j[' \la agfYa j]_aeYa a GYl) a nYdYf\' cmjagb] ba nqcg)~MWi a_[b_(
-1' -1' cYah _YdaeY khla a jYfcjYa' aWi))) GYl) -1' -3) aj Ggjc) ,/' -/
cmja lacj]kfamgkamgk] l g\a fjY) fmjg\g Z]lYjhacYa l' cYk qjY hg cgf(
NYahg_a aj hYk Fmc) --' ,4 b  fjY' fgjk k]cjY[abgk' g lYjhacYa n]acae $eYfg
bak hYhjYklYa dYZYa kmlafcY km n) Jgnadm) cjYmbYk' h]j cmj\YjgeYqjYH)MYf\gjY%'
u MW_ ohW cWde adWi) ;j _aada Zla lmglYjhm cY\ JgnadYk aj FmcYk hYn]ack(
g\aYa Yac]kfa m almgk: PakYa <Yfq( dacYacYdZ\YeahYqeaZ]lYjhacYa hYk]c(
aYa fmg bgk hjY\agk hja]lYjYmbY Z] e' lYjhacYa _a lYa' cYk qjY ca]dac]
bgcag hYeYlg lYk' cYk kYcg' Zmc bYak f]( $NYk ca]dacYk' cYk lYe] ca]dac] qjY' qjY
kk hYqelYk lacjYk EjaklYmk cfYk aj lYa H) 5M)' cmja eYfg cjYmbm hYqeaeY
lacjYk cjYmbYk $Nja\) Jgk\ ,.) h]jkc) ,%) qjY%)~FWde Wjc_d_ck_) NYkhYla]k Pa](
Cj alacjbl g\ak yjW_v hYqea aYhYl hYla]k hY\mglYk lackdYk hYjg\g' cYah dY(
]kYfl \Ydqc' kbmf_Y yohWv na]fqZ aj ZYa Egjafla]a e]adk hgd\daYa hja]af_a
dq_qZ lYjh kmZb]clgaj hj]\acYlg)Ha]cmg( qjY lacjYa n]jlYebYldacaema)~$-1% @Wh(
n) EYlYk' PC)

4)

Turinys

a)e

=AC% 'I# (-f)(%

[YZalak hYf]e daea[' ]l [Yda[]e dacY' _Yjkafkal]Pa]hYla]k eajla'


ZaZ]lak5 egjl]e >geafa Yffmf( aca bak Yl]ak) NYa_a' cYk fgjk
laYZalak \gf][ n]faYl) ClYim] nYd_qk l \mgf aj_]jk Pa]bbY(
imaimeim]eYf\m[Yn]jalhYf]e la]k ca]dac f]n]jlYa' cYdlYkZmk
`mf[' n]d ZaZ]jal [Yda[]e >g( cfg aj cjYmbg Pa]b%Yla]k)
eafa af\a_f]5 j]mk]jal [gjhgjak' N]alajaY _a hYlk kYn] eg_mk'
]l kYf_mafak >geafa)
JjgZ]l aj lYah l]nYd_g lgk \mgfgk aj
Yml]e kgahkme `geg5 ]l ka[\] l]_]jaY a lg ca]dacg) dW]kcYk
hYf] addg ]\Yl' ]l \] [Yda[] Za( nYd_g aj _]jaY f]n]jlYa' nYd_g
ZYl)
Kma ]fae eYf\m[Yl' ]l 6 aj _]jaY kYm l]ake' f]Ylkcaj(
ZaZal af\a_f]'bm\a[amekaZaeYf( \YeYk Pa]hYla]kcfg) Ng\d
\m[Yl' ]l ZaZal5 fgf \abm\a[Yfk \Ym_ lYjh bmkm da_gfam aj f](
[gjhmk >geafa)
C\]g afl]j _Ydafam' aj \Ym_]dak meaf_Y)
ngk emdla afdajea ]l aeZ][add]k'
I b]a e]k hYlk kYn] l]aklm(
]l \gjeamfl emdla)
Kmg\ ka ee' lacjYa f]Zlmee l]akla)
fgke]lahkgk \abm\a[Yj]emk' fgf
EY\Y _a]kYe]l]akaYea)Pa](
mlaim] bm\a[Yj]aeaj) >mebm ( hYla]k ZYm\aYea]kYe]' cY\f](
\a[Yemj Yml]e' Y >geafg :EG% Zlmee hYke]jcla km amghY(
G?F?CJG$ ml fgf [me `g[ emf( kYmdam)
\g \Yef]emj)

i_di_j[5 Hgjk _jYac) g\ag nWMW(B(_HPV(i


^gjeY _Yda Zla kmhjYklY cYahghYda]haeYk
$;mck)%' na]fgc l]akaf_aYmk qjY hjaaela b
m Cf\a[Ylanmk $N]g^)%' f]k ;hYlYdYk fg(
ja f] Pa]hYla]k kYcqe bg hYla]k g(
\aYak YlcYalgla' Z]l hY\mglakYcqeg hY(
eYl) Pa]hYla]k eajlak qjY _YjkafYeY aj
nYar\afYeY n]f) Ymcgb] Ylkcajlgeak
anYar\geak' f]k Va lYah qjY YlfYYmbYeY'
bg_ hYla]k C_Yfqlgbg g\a' cmfa_galYj(
l' _YdqZ] jYf\Yka EjaklYmk cfYk lYjka
Z] cjYmbg aj dq_(cY\ f]_qnYk $fgjk ala(
cja jYf\Yka nakYk Ejaklmk' lac f] Yf
g\a _YdqZ]' Z]l \dlg cY\ hYdgnaflYk
Ejaklmk f]\YdafYeYkqjY%' aj h]j g\amk
jYf\Yka Yml YdlgjaYmk n]f) cjYmbYk Z]
cfg $fgjk alacja aj bak f]]kla Ylkcaj(
lYk%)~B a _`_i  Wj[_i) Mn]f) YmcY f]kadaYmk
da_ hYkYmdag hYZYa_Ya $;mck) Nge)%' lg(
\d YhYlYdYa lYak g\aYak _Yng lYahg_a
nYd\a klYlqla kYm h\afamk' cmja] hY(
nY\afla qjY bYlfYYmla l]cafg hYl Zm\m)
~$-2% MW_]_))) C lg' cY\ Eaaklmk hYda](
h nkla l n) hYkdYhl kYng Yleafaema'
aj cY\Yf_a lYa qjY fmgdYlafam EjaklYmk
C[Yfagk _Yjkafaem' a]afY' bg_ ca]cna]fYk
kmfd\Ya fmka\]\Y'cYk ]d_aYkakm lgeak hY(
kdYhlaeak f]n]jlYa' aj bg_ \dlg fa]cYe
f] nYdaY hja] b  Yjlafla]k Z] jh]klaf_g
hjakaj]f_aeg $]) -2~)-4%) ~ PakmhajeY
;hYlYdYk hYjg\g fmg\eaf_me f]n]jlg
n) Egemfabgk hjaeaeg ~D WbjWi Xki)))

Jdb_) Dg) 1' 04) EYk f]n]jlYa hjaaeY


cf ;L<; cjYmb Pa]hYla]k' lYk qjY
cYdlYk cfg CL  cjYmbg EjaklYmk6 lYa_a'
qjY nakYk Ejaklmk hgYZa]e hYn]ackdYak)~
$-3% M[_j_h_W]_))) eg_mk l]alajaY kYng
kaf' aj b]a jYf\Y kYn] f]n]jlm \d kmf(
cYmk fmka\baeg' l]hY\Yjg kYn] n]jlm' aj
lYe lYa \Ydqcma Yacmk n) <Yfqagk kY(
cqeYk j]acYdYmbY ahYafla]k $Nja\) <gk)
,.) h]jkc) 2%)~$-4W b[_id_) EgcaY ZYm(
ke] qjY lYk l]akeYk n) JgnadYk f]kYcg)
Hmg f]n]jlqZk dYahkfag aajacdYmkg' Yjbgk
hYk]ce Zmk dYacaf ZYmke Yj YeafYk
CbYke]jcaeYk) (G[Wjia_hYbWcWi))) H]k bak
m]ZjYf_afY hja\]jYfaYa \a\meg \gnYf'
cmja \Ydafafcm bak lmjbg lYhla' aj dq_am
\Yjg Pa]hYla]k cmfY hYhjYklYe nYd_ama)
(  $.+% MeZb ZWk]))) >d]a Ylda(
clg f]YlkYcYfam cjacagfacYa \nYkaYa
Zm\m e]adk hgcadag' \Ym_]dak f]lmjbg
lYahg_a j]acYdaf_gk hY_YjZgkdYacgegekn)
hYkdYhlaek) g\aYa5 ZWk][b_i kc_d]W'
fmjg\g hajedYacaf eajl' cYahg ZYmke'
Z]l f]ZlafYa f]dYaeaf_) D]a lYl eYYa
n]jlYk n) Egemfabgk hjaeaeYk lYah ca](
lYa l]akaf_gbg N]akbg ZYm\aYeYk qjY Yml
]ek' Yj_a lacjYa f]n]jlYk f]mljYmck
Yeafgkagk eajla]k)~$.,% I `[_ j[_ijk(
jdc5~Mmda_ h]jkhbaeg ]) -3)~G[Xjk(
cc j[_ij_5 e]k f]mkah]dfqlmee anYj(
\ql3+)]) dYacafaZYmkea)

Turinys

, EIE) ,,' ..~,-' ,)

W. ClYim]^jYlj]ke]a [me[gf(


n]falak Y\ eYf\m[Yf\me' afna(
[]e ]pkh][lYl])
Ma imak ]km(
jal' \gea eYf\m[]l5 m l fgf af
bm\a[ame [gfn]faYlak) =]l]jYYm(
l]e' [me n]f]jg' \akbagfYe)

,.,)

NYa_a' eYfg ZjgdaYacY\km(


ka]afYl] nYd_qlm' calk C\lg VaY(
dYmccal]) D]acYkYdcYfYk qjY'
fYea] l]nYd_g' a\Yfl f]kmkaga(
lme l l]akeYf) Ealmk _a \Ydq(
cmk Ylbk hYj\qkam)

<) 5^WS N) 8`zaW]a R]dO\Oa W` bm  ac\OcR]XW[z$ Y% O^WS R]dO\c
^`ORwWz W` Xc \OcRW\Uc[z&
7O^cb J==& , >]khajalmYdaZmk
Yml]e' fgdg ngk a_fgjYj] ^jY(

)*& DS`aYe`W[Oa& 8 I Yha]


\nYkacYk \gnYfYk Y  f]fgjam)

$..% Lki_[_dWj[ lWb]ojk5  e]adhk hg(


cadamk $;mck)%) JYkcmlafb] nYcYja]fb]'
cmjagk hYkcaem lmjbg Zla e]adk hg(
cadaYa' \YdqnYng naka YhYlYdYa km Pa]hY(
am6 h]j b) C_YfqlgbYk Yhj]ac kY)ng \a(
\aYmka' e]ad  kYng egcqlafamk' g na(
ka]ek' cmja] fgjk hja] bghjacdYmkqla' hY(
n]\ e]ad' cYahg kcajlmeg qe' aje]d(
\ Nn'' cY\ naka lacaflk Zmlm na]fm)
;j_a Egjafla]a Y_Yhgk lmjbg lYk qe]k
cjacagfac kmkajafcae hYkcmlafk nY(
cYja]fk Yleafaema~ $./% D _jki ]_ ZW(
b]_W_i))) EY\Yf_a ;hYlYdYk f] nakYe fg(
jbg lacla' cYk bYe Zmng hjYf]lY' lg\d
calmk \Ydqcmk bak fgjbg hYlk hajeY alaj(
la' cY\ hYkcaYmk hY\Yjqlm j]acYdaf_mkhY(
j\qemk) Cj ala] n) Jgnadg g\aYa hY(
jg\g' cY\ <YfqaY lmja \Ym_ YhYlYd
hYj\qe' cmja] n) LYl] fjY mjYqla
$Nge)%)

dq_afk hjYfYqklk \gnYf kmnYajacYd(


Z \gnYfY' hYjg\g' bg_ fYm\af_]kf qjY
hjYfYqkl $,/' ,~-0%' aj mZYa_aY nak
l kcqja kYcqeYak Yha] na] \gnYf
kmnYjlgbae $,/' -1~/+%)
,-',~.+)P akmhajeYhYklYlkYhkcjallYa(
kqcd'kmda_cmjagk j]acaYfmlYjla Yha] nakY'
cYkcYdZYeYYjZY\YjgeYqjYf]hYhjYklYe]
klgnqb] $,-' ,~.%' JgnadYk lgdaYmk egcg'
bg_ qjY nYajagk \nYkacgk \gnYfgk'Z]lna(
kgk hY]afY a lg hYla]k Ydlafag' aj b nak
na]fYk qjY lackdYk $,-' /~,,%) C aYbYm
kYnYaea hYkajg\g'bg_ fa]cYkf]hjanYdg m(
nq\la calYe cgcagk fgjk \gnYfgk' ajf]a(
na]fYe' cmjk j]_aka ]kk _Ynk \a\]kf
\gnYf' f]nYdaY hYfa]cafla calg' cmjk Zm(
lm Yh\gnYfglYk eY]kf]\gnYfY) NhjYc(
lac hYk]cea a\klqema hY\mg\Y eg(
_Ymk cfg hjadq_afae aj b \n]bghYa a(
YacafY $,-' ,-~.+%)
$,-' ,% H Wf_[ ZlWi_aWi))) Jajemgk]
FYZYa f]Yaca' Yfgl ;mck)' nakY alY <Yfqagk dYacmgk] Zmng j]acYdaf_gk qhY(
na]lY6 na]fgc' f]n]ar\afl  l f]Yacme'' laf_gk \gnYfYa kml]acaYegk \gnYfgk'a\Yfl
qjY ba e]adaYmka a nakgk _jgeYlgk' f]k ba la]' cmja]' hacl \nYka YhYcafla' Zmng
lYjka n]\Y  hajeb ZYfqa j]da_abaf hjY_qn]f nak kYng Ye klYZ _YjZa(
_qn]fae6 ba hjYf]Y emek Yha] \a\a ( fae]' laclm Z]egckdaYek aj Z]lmjaYek
nYajme aj lYfcme l \nYkac \gnYf' egfek aj fmg b  hjaaelm la]k) <] na(
cmjaYk Zmng Y\bk Pa]hYlk $Ggjc) ,1' kYa Yaca >a]ng eYdgfk kl]Zmcd hYka(
,2) ,3%' aj cmjagk' Yfgl ;h\) 3' /))) ,/))6 jg\qeg lYa f]_Ydbg nqcla $N]g\)%) J]j
lYk f]hYhjYklYk \gnYfYk EjaklYmk n]klgk
,+' //))' Zmng kml]acaYegk f]na]f YhYlY(
dYek' Z]l aj lacafla]ek) ;ha] lYk lYa \g( <Yfqagb] lYjfqklk' afgeY' f]hYka\Yj
f]Z]j]acYdaf_geak) ;ha] lYk \gnYfYkEg(
nYfYk Zmng kmcad Egjafl] cYacmja] YZ](
bgbaeYa aj cdYa\af_a kmhjYlaeYa) NYa_a' jafla]aYa Zmng fmkamfl n) Jgnadma cdYm(
n) JgnadYk' hja] kmcdq\aemk cgUg\YeYk' kaemk) >n]bghYk Zmng hYk bmgk YlkajY\k
nakmhajeY cYdZY Yha] \gnYf Ydlafaj b hYcdq\aeYk5 ba] khj]f\ Yha] \gnYf n]j(
lqZ kmda_ anajafk b hmkk' kmda_ fmka(
fYm\af_me YhkaYmlYa $,-' ,~.+% aj h]j(
k]j_\YeYk' cY\ lacaflk f]ZnYf_aflm b kl]Zbaeg' cmj bgk kmc]d\Yng) Ng\d ba]
\Ym_aYmk' f]_m hja\]jY' hja\bk e]adk klYl cYdZ \gnYf Ym_aYmk mnakYk ca(
hY_qjae' egcg' cY\aj hjYcadfaYmkagk \g( lYk \gnYfYa kml]acaYeYk \gnYfYk aj _]a\
nYfYa kml]acaYegk eYdgfk $_jYlaY] _jYlak b _Ymla' lfglYjhm cY\ hjYfYYnaeg \gnY(
\YlY]% Z] e]adk f]aca]cf]hjYn]jaY lYe' fY ba]ek ajg\ lmjafla eY n]jlqZ)~
cYk bYk lmja' aj bg_ bgk\Ym_]e]kfk qjY yHv kmbmf_aY al kcqja kmhjYbmkamgbm6
m e]ad $,-' .,~,.' .%) NgdaYmk' hY( lgd]kfamk hYj\qemk Yha] e]adk hgcadamk

Turinys

$&%"

$ 7:<" $%  %K+"

lj]k) # M[alak imgfaYe [fe_]f(


l]k ]kk]lak' Y\ kaefdY[jY faflY)
hjgml\m[]ZYeafa]mfl]k) W C\]g
fglme ngZak ^Y[ag' img\ f]eg
af Mhajalm >]a dgim]fk' \a[al
YfYlda]eY D]km) ? lf]eghgl]kl
\a[]j] >geafmk D]kmk' faka af
Mhajalm kYf[lg)
W >anakagf]k n]jg _jYlaYjme
kmfl' a\]e Yml]e MbWajalmk5 W ]l
\anakagf]k eafakljYlagffe kmfl'
a\]e Yml]e >geafmk5  ]l \a(
nakagf]kgh]jYlagfmekmfl' a\]e
n]jg >]mk' ima gh]jYlmj gefaY
af gefaZmk)  CNfa[maim] Yml]e
\Ylmj eYfa^]klYlag Mhajalmk Y\
mladalYl]e) } ;daa ima\]e h]j
Mhajalme \Ylmjk]jeg kYha]flaa]5

cY\ Dmk f]afglmel' ZjgdaYa) z(


afgl]' bg_]a hY_gfaeakZ\Yea
]a\Yngl] hYk f]Zqdamk klYZmk'
cYabb n]\Yea Zmngl]) {
 Ng\dY
YhkYcYm bmek' bg_ f]ana]fYk'
cmjk >a]ng >nYkagb] cYdZY' f](
kYcg5 hjYc]acaeYk Drma6 ajf]a(
na]fYkf]_YdahYkYcqla5 Pa]hYlk
Drmk'cYahlaclYan]flgbgb]>nY(
kagb])
W nYajagk' la]kY' qjY\gnYfgk'
Z]l na]fY aj lY b>Yla >nYkaY) 
Cj nYajmk qjY lYjfYnaeYa' Zgl
lYk hYlk Pa]hYlk) { Dj nYajmk
qjY n]acaeYa' Z]l lYk hYlk >a](
nYk' cmjk \Yjg nakY nakmgk]) I
ca]cna]fYe >nYkagk Yb>kaj]aca(
eYk \mg\YeYkqjYfYm\Ya) {Pa](
fYe NW]j >nYka kml]acaYeY a(
eafla]k cYdZY' g calYe egckdg

;hYlYdYk Y\bg \mgla' cY\Y hYlk Yhka( ! aj \gnYf nYajmeYkhjacdYmkgna]fYa >nY(
dYmcqk hYk Egjafla]amk'Z]lYlkYcqegYha] t kaYa)~ $2% :fi_h[_a_cWi) CNY lYa lYahg(
\gnYfYk bak f]fgja Yla\la)~ $-% D W_f _a \gnYfYa kml]acaYeY \gnYfY)~$3% O_[(
l[ZWc_ Xklej[) EYah Z]hjgaYa _qnmdaYa) dWc f[h =lWi_WV))) Mn' >nYkagk aj hY_Yd
Clacjmba Zmng lYa haclgba \nYkaY' cmja bgk nYda \YdafYegk qaY nakgk \gnYfgk'
bmgk YlaljYmc\Yng fmg >a]ng aj n]\ hja] f]k bgk lmja kYng Z]f\j Ydlaf n) >nY(
klYZ)~ $.% MeZb))) EY\Yf_a bmklgcaYak kagb] aj lYfcaYmkaYa bgb] kml]acaYegk qjY'
C[Y\Yf_a ba hYla' kYn] \gnYfg\YeY lacaf(
Zmngl] hajeY' f]_m eYdgf lYhgbk \Y(
daea' lg\d cYah _a dYZYa ba qjY bmek j]a( la]ek' \Yjg bmgk lYahg_a kYng \gnYf \Y(
cYdaf_Y~ b_a jW _ l[dje`e`[ =lWi_e`[) dafafcYak) ;hYlYdYk agfYa f] nakYkeYdg(
P]ar) G]jc) 4' .3) Jd_) , (Dg) /' ,~.) f]k akcYalg) algb] na]lgb] bak eafa \]nq(
EYah l]fYa n) DgfYk klYlg qe' hY_Yd faYk' lgdaYmk $]) -3% YklmgfaYk' g lYjh b
cmja' YlkcajaYea qjY lacja egcqlgbYa aj YhYlYd aj egcqlgb \gnYf' cmja]\na aj
haYfYYa fmg f]lacj hjYfY ajcdYa\aY( agfYa hYqela qjY calYak nYj\Yak' g lYa(
hg_a hY_YdZgk \Yjqeg \gnYf aj _]jg
fagckda' lYah agfYa n) JgnadYk aj_a hY(
nYd\qeg' cmja]\na agfYa Yhd]akla qaY) D]a
\mg\Y qe Ylkcajaema \nYkaca \g(
e]k agfYa anYj\qlYk \gnYfYk hY\Ydafka(
nYf) EYk Z\YeYk f]hYhjYklYe] klg(
nqb] kYcg5 IhWa[_a_cWi $l]ZfY% Cpk_' e]  kcqjamk' lYa ha}eYk Yhaek c]lmjaYk
lYa_a' f] lac m_afabY bg \a]nqkl' Z]l b \gnYfYk' cmjagk hjYn]jaY hYegcqemgk]
Yha] \a]nacmk \Ydqcmk' YfljYkak ljak' cm(
hYl Yle]lY aj kl]f_aYka a_jaYmlabg cYjY(
jagk bYmhY\mglYe] egckd] kmlnajlafY' lj](
dqkl' lYk cYdZY aj ]d_aYka f] hg n) >nY(
kagk l]ce]) Jja]af_Ya _a' cYk \a\afY aj aYkak c]lmjaYk' cmjagk lYjfYmbY lacafa(
hdYlafY lacbae  Dr' lYk qjY n) >nY( b hYdafckeafaema' g f]lacafab h]j_Y(
dbaema) Jja] c]lnajlgbg kcqjaYmk _Yda Z(
kagk hjahad\qlYk)
$/% lW_h_ei))) EYah hY_gfak hjakcYa( la hjakcYalqlgk lgk\gnYfgk' h]j cmjaYk n)
>nYkaY \Yjg cYacmjamgk egf]k lafcYf(
lq\Yng nYajaYk \gnYfYk nYaja]ek \a]nYa(
aYek' lYah aj fYmbYlacaYa' _aj\\Yea Yha] aYak nY\gnYmla cala]ek anajafamgk] \Ydq(
aeafla]k >nYka' hjYfYYlaeg >nYka aj cmgk] $]) -3%)~Bc_dj_[i aWbXW) JYna](
l) l)' _Ydbg ha_aYa a\ajZla kYm cdYa\af_mk fa >nYkagk \gnYf ]kqZk f]_YdaeY km
kmhjYlaemk Yha] hYaYk \gnYfYk)~$1%MWi hadfm lacjmem YhlYjla) Ceaflak $-' 1)))%
fWji =_[lWi))) C lg' cYk YZa]e calge qjY lYa lacjYk afgbaeYk m\]f_l >a]ng
\a]nacge qhYlge hjakcYalgeYqjY $Mmfma hYkdYha) Ceafla]k cYdZY qjY lYahg_a
\gnYfY' j]acYdaf_Y _adaYmkaab hYkdYha
]) 0' Nnma g) 1%' ;hYlYdYk an]\Y' cY\

Turinys

, EIL) ,-' 4~B

Ydaa Yml]e k]jeg k[a]flaY] k](


[mf\me ]me\]e Mhajalme5 }
Ydl]ja ^a\]k af ]g\]e Mhajalm5
Ydaa _aYlaY kYfalYlme af mfg
Mbaajalm5 dg Ydaa gh]jYlag najlm(
lme' Ydaa hjgh`]laY' Ydaa \ak[j](
lagkhajalmme'Ydaa_]f]jYdaf_mY(
jme' Ydaa afl]jhj]lYlag k]jeg(
fme)  Bk][ Yml]e gefaYgh](
jYlmj mfmk Ylim]a\]e Mhajalmk'
\ana\]fk kaf_mdak bWjgml nmdl)
Ma[ml ]fae [ga#hmk mfme
]kl' ]l e]eZjY `YZ]l emdlY'
gefaY Yml]e e]eZjY [gjhgjak
[pea kafl emdlY' mfme lYe]f

,..)

cYdZY' baY_Yd l  hYa >nYka6 {


calYelacbaeYklgb]bpY[agb]>nY(
kagb]'calYe_q\qeg\gnYfYna](
fgb] >nYkagb]6 calYe kl]Zmc(
`T \YjqeYk' calYe hjYfYqkl'
calYe \nYkam YlkcqjaeYk' calYe
nYajagk cYdZgk' calYe cYdZm a(
_md\qeYk) + naklYa\Yjgna](
fY aj lY hYla >nYkaY'hY\Ydaf\Y(
eY ca]cna]fYe' cYah ba fgja)
,. `N]k cYah cfYk qjYna]fYk
aj lmja \Ym_ kfYjam' naka_ac(
fg kfYjaYa' fgjk bm \Ym_ qjY'
na]fgcqjYna]fmcmaam'lYahajEja(

egcqeaaa) EY\Yf_a lY \gnYfY lmja qhY  dYk a\klg km Yd]_gjabgk hY_YdZY) NYa(
Ylkaqela la]' cmja] mkaaeY YhYlYdYna( _a' hajegb] na]lgb] bak kYcg cYacmja]ek
em' lg\d ba j]_aeYa qjY lY hYla' cmja ]) lacafla]ek' f] m_Yf\afla]ek a \gnYf'
-3) aj nY\afYka YhYlYd \gnYfY) Ggckdg cmjaYk Zmng _Yn fmg n) >nYkagk' bg_
cYdZY qjY lYa \gnYfY' j]acYdaf_Y lgcaYe nakgk \gnYfgk' fgjk bgk nYajagk qjY' na](
fg\Ya j]acYdaf_gk _]jYe <Yfqagk klg(
aYacafaema aj a\klqema Yaaab la]k' cm(
jaYk naka cjacagfk hjanYdg afgla' cY\ nama6 lg\d fa]cYk f]hjanYdg _]akla Ym_(
naka bYk kmhjYklm aj Yleaflqb] _Ydlm m( l]kfk \gnYfgk $,-~-+%) ;fljgb] na]lgb]
dYacqla) NY \gnYfY lmjlm aela qhY fmg( h]jk]j_a bak lacafamgkamk' cmja]ek j]_(
kYnY e g c q l g b Y e k  $]) -3%)~$4% M_bj_( bgka' Zmc ba] Zmng _Yn Ym_l]kf]k \gnY(
`_cWi qjY lYa kl]ZlafYa n]acYfag lacba(
fYk' cY\ f]hYfa]caflm kYng Zjgda' cmja]'
eg \gnYfY $GYl) ,2' -+%' cYah j]_aka Yfgl b  kYfhjglYnaeg' Zmng _Yn eY]k(
fmjg\g ,.' -) $;mck) Eqj) ( ;d]ck)%) f]k \gnYfYk' cY\Yf_a lgk' cmjagk j]_aka
]k eY]kfeak' lYfcaYa qjY fYm\af_]k(
>a]nYk YhYlYd gjmeg hY\Ym_afaema \Y(
n ba]ek kl]Zmcdaf_g _ q \ q e g  \gnYf fk aj dgnaf_]kfk $-,~.+%) MYng hY(
$;h\) 06 ,06 ,4' ,-% Z] b  hYa kYf\Yj( hjgam ;hYlYdYk f]aj]acaY YacaYak g(
ZafafcYnaeg) ;ha] l \gnYf' C[Yah aj \aYak l an]\ae' Z]l hYda]cY bmgk h Y(
\Yjqla hYaYe kcYalqlgbma)
Yha] cal kl]Zmcd \Yjqe' \Ym_aYmk fa](
$,-% G[i aW_f))) EY\ an]\aeYa' cm(
cg fjY afgeY)~$,+% JYkcmlafk c]lm(
jamgk ;hYlYdYk fgja hY\mgla hYn]ackda(
jagk \gnYfYa kml]acaYegk \gnYfgk kmbmf_(
fb] anYar\gb]' hYkajg\qlm l]akaf_Yak' bak
lgk qjY hg \na' f] YlkcajYa na]fY Z] ca(
lgk f]\Ym_ bgk l]_Yda hY\Yjqla fYm\gk) nakmhajeY hjajg\afbY' cY\ <Yfqa _Y(
EY\Yf_a Yha] cYdZl aj hjYfYqklk \gnY( daeY hYdq_afla km eg_Ymk cmfm $]) ,-~
f f]cY nakYk ,/) h]jkc)' lg\d Yha] ,/&)u MW_f _h Dh_ijki5 GqklacYkak Eja(
ba]\na Zmk l]fYa \Ym_aYmk hYkYcqlY)~$,,% klmk' <YfqaY' cmja qjY EjaklYmk cmfm'
H l_i jW_ ZWhe))) Jd_) L'qe) ,-' 1) ?^]r) cmjagk _YdnY qjY Pa]hYlk) Ejaklmk nY\a(
fYka _YdnY aj cmfm \d]a lacjgk na]fqZk
/' 2) Pa]fY aj lY hYla >nYkaY nak lYa \Y(
jg' lmj\YeY' afgeY' hja]_lYe Ylnad_ lYjh _Ydngk aj kafYja( P a ] f Y  >nYkaY
 _aelYk qhYlqZ]klg' cmjaYe \gnYfYlmja nakY \Yjg EjaklYmk kfYjamgk]' cYah na](
fY aj lY hYla \mkaY eYlg Ycqb]' _aj\a
Zla kml]aclY' YjZY  bg aj\a]k hjanYdm(
Ymkqb]' aj nakY nakmgk] kfYjamgk] \Yjg)
emk) <]l nakmge]l n) >nYkaY \mg\Ydam](
kYa' cYe fgja' aj lacaflk f]lmja bgca NYah eqklacYkak Ejaklmk qjY na]fYk aj
\Ym_]jaghYk' la]c bak lmja kfYja' ca]c
l]aka _Ymla cmja fgjk a l \gnYf)
bNY lacafab' cmja] h]j n) >nYka km(
,-~.+)C hYegcqeg'bg_]a nakgk \gnY(
na]fqla qjY  n a]m cf) D]a nYajm(
fgk kml]acaYegk qjY lgk hYagk n) >nY(
kagk hY_Yd bgk nYda lYjY hYaYe lackdma' eYk hjYYdaflm na]fqZ' lYa f]Z]Zlm
l) q) <Yfqagk fYm\Ya' kYnYaea a]afY \Ym_aYmk _YdaeY cYdZla Yha] na]f cf'
g na]fgc \Ym_]dak kYfYja hY\Yjg na]f
\na hjYclaca hYk]cea' cmja]\na ;hYlY(

Turinys

,.,)

= ?C?& )*$ ) 0 %* + &

[gjhmk kmml6 alY ]l =`jaklmk)


?l]fae af mfg Mhajalm gef]k
fgk af mfme [gjhmk ZYV.larYla
kmemk' kan] Dm\^]a' kan] _]fla(
d]k' kan] k]jna' kan] daZ]ja5 ]l
gef]k af mfg MhajalmhglYla km(
emk) ZdYe ]l [gjhmk fgf ]kl
mfme e]eZjme' k]\ emdlY)
Ma\ap]jalh]k5 KmgfaYefgfkme
eYfmk' fgf kme \] [gjhgj]5
fme a\]g fgf ]kl \] [gjhgj]:
? l ka \ap]jal Ymjak5 KmgfaYe
fgf kme g[mdmk' fgf kme \]
[gjhgj]5 fme a\]g fgf ]kl \]
[gjhgj]: Malglme[gjhmk g[m(
dmk6 mZa Ym\almk: MalglmeYm\a(
lmk6 mZa g\gjYlmk: DMNmf[ Ym(
l]ehgkmal>]mke]eZjY'mfme(
img\im] ]gjme af [gjhgj] ka(
[ml ngdmal)
Kmg\ ka ]kk]fl
gefaY mfmee]eZjme' mZa[gj(
hmk: Hmf[ Yml]e emdlY ima(
\]e e]eZjY' mfme Yml]e[gj(
hmk)
Hgf hgl]kl Yml]e g[mdmk
\a[]j] eYfma5 Ih]jY lmY fgf
af\a_]g5 Yml al]jme [Yhml h](
\aZmk5 Hgf ])klak eadaa f][]kkY(
emdlg eY_ak imk]
jaa) NN
na\]flmj e]eZjY [gaiagjakaf^aj(
eagjY ]kk]' f][]kkYjagjY kmfl5
dmaf' f]k bmgk qakmk hjahad\g qa]fYk aj
lYk hYlk _qn]fafag hYeYlYk' \faY)~$,.%
GV[ic[i l_i_))) PakY' cYk k]adaYmk kcqj'
q\acmeYk YjZY hY_gfacmeYk' dYakn Yj
n]j_qkl' nak lYa hjYmng' g  l na]l
Ylbg n a ] f Y k  \YdqcYk' >nYkaY6 cafa na(
kmk \Yjg kfYjaYak) Jja] cjaclg' Yha] cY(
j Zmng f]cY hajegb] ]admlk hmkb]'
ajaka\bg \ajeYngf YjZY hYlnajlafaeYk
$;mck)%6 bg eYdgfk kmdq_afYegk qjY
km nYf\]fam' cmjamg _aj\gea qjY egfk)
JYfY hYn]ackd n]ar) Cr) ,-' .) D]j) -)
,.) ?r) /2' ,))) SYcYj' ,/' 1  aj Dg) /'
,.6 2' .2)))~$,0% C[_ iWaojk Mje`W))) D]a
cgbY' cmja nak caeg kmfcme hYc]daY aj
]ek \mdc]k eaf\g' hYdq_afYeY ]kla km
jYfcY aj Ymkak km qeaYa b  h]jnajabYfaY
Ycaea' lYa _Yda aj\qla lmjafageak eY(
]kf n]jlqda' na]fgc dq_aYa hjacdYmkg

klmk)
H]k e]k naka na]fgbg
>nYkagb] Yhcjaclqla ]kYe] b
na]f cf' Yj lYaq\Ya' YjhY(
_gfak' Yj n]j_Ya' Yj damgka6 aj
naka na]fgb] >nYkagb] bWY_aj\qla
]kYe]) H]k ajcfYkfjYna](
fYk kfYjak' Z]lkmka\]\Y a\Ym(
_]dag) ,. D]a kYcqlm cgbY5 EY(
\Yf_a Y f]]km jYfcY' f]]km a
cfg6Yj_a\dlgf]Z]Zlm ac(
fg: ,. C j  b]a kYcqlm Ymkak5 EY(
\Yf_a Y f]]km Ycak' f]]km a
cfg6 Yj_a \dlgf]Z]Zlmac(
fg: ,W D]anakYkcmfOkZmlmYcak'
cYe] Zmlm _aj\baeYk: b]anakYk
Zmlm _aj\baeYk' cYe] mgklq(
eYk: ,{ >YZYj(_a >a]nYk km\bg
kYjaYjamk cf]' ca]cna]f a bla'
cYah fgjbg' a{ I b]a naka Zmlm
na]fYk kfYjak' cYe](_aZmlmc(
fYk: NL <]l \YZYj \Ym_' la]kY'
kfYjam' g na]fYk cfYk)
-, H]_Yda _a Ycak kYcqla jYf(
cYa5 ; lYng hYlYjfYnaeg f](
j]acYdYmbm6 YjZYaj_YdnYcgbgek5
H]]kYl] eYf j]acYdaf_gk NN<]l
\Ym_ dYZaYmk la] cfg kfYjaYa'
cmja] j]_aka kadhf]kfa ]k' qjY
j]acYdaf_]kfa6 NO aj cmja] cfg
a lYe hYaYe dYema'cYah aj hjYcadfaYmka]ba
a kfYjaYa' f]k dq_am Zm\m km bmge kaabmf_(
, lgk qjY) NYa_a' f]hjglaf_Y Zmlm' b]a <Y(
fqagk kfYjaYa' cmja] _Yng _Yd ]e]kf]k
eYdgfk \gnYfYk' fgjlm lg \d]a eYfqla'
Zmc ba] Ylkcajla ]k mmg <Yfqagk)
;hYlYdYk dYZYa lafcYeYa hYklYl na]fmk
kfYjamk hja] cadmk' f]k e]k hYhjYklYa
mnq\ae] la]ek' cmja] f]\Ym_ cmg m
 emk naj]kfa qjY $;mck)%)~$-+% =Wk])))
a idWh_k(' aj lYa kmda_ >a]ng nYdagknYajam)
6 $)-,% G[]Wb_ ]_))) ;m_aYaak' cYe]
 ;hYlYdYk cYdZbg Yha] kYflacamk lYjh k(
fYja aj cfg' jafcg bak kfYjamkna]fg\gk
ja]k' \YZYj(_a' hYdq_af\YeYk kfYjamk
b lYjh kYnk' aeY bmgknYajagk ja]k) ;hY(
b klYdYk \Yj f]fgja \Yjqla hjalYacqeg hja]
" <Yfqagk)~ $--% K[]_i_ i_bfd[id_ [i5
na\mbafaYa gj_YfYa $N]g\) Nge)%) ~ $-.%

Turinys

) ?C6& )*$ *,%FC&

)+&-&

? l imx] hmlYemk a_fgZadagjY kfYjaYaemekjg\gkaf]lYah_Yj(


e]eZjY ]kk] [gjhgjak' `ak `g( Zaf_a ]k' la]ek \mg\Ye] Yh(
fgj]e YZmf\Yflagj]e [aj[me( kl]kf dgn6 ajcmja]_\af_aqjY
\Yemk5 ]l imx1 af`gf]klY kmfl emeqk]' la] lmjaYhkl]kfbhY\g(
fgkljY' YZmf\Yflagj]e`gf]klY( jme) NDM JY\gja]ba _a emeqk]
l]e `YZ]fl'
Bgf]klY Yml]e fa]cg f]j]acYdYmbY6 Z]l >a]nYk
fgkljY fmddamk ]_]fl5 k]\ >]mk lYah kmj\ cf' bg_ lYe' cm(
l]et>]jYnal [gjhmk' ]a' [ma \]( jaYe f]l]cg' kml]ac Yhkl]kf
]jYl' YZmf\Yflagj]e ljaZm]f\g dgn' -0 cY\ f]ZmlmhYka\Ydafa(
`gfgj]e'
fgf kalk[`akeY eg cmfa]' Z]l a\YflkfYjaYa dq(
af [gjhgj]' k]\ a\ahkme hjgaf( _aYa jhaflka na]fa Yha] calmk)
na[]e kgdda[alY kafl e]eZjY)
Cj b]a c c]faY na]fYk kfY(
? l ka ima\ hYlalmj mfme Vaa]e( jak' c]faY \jYm_ naka kfYjaYa6
a>jme'[gehYlamflmjgefaYe]e( YjZY b]a na]fYk kfYjak _YjZafY(
ZjY5 kan] _dgjaYlmj mfme e]e( eYk ]kla' \aYm_aYka \jYm_ naka
Zjme' [gf_Ym\]fl gefaY 6lf]e( kfYjaYa)
ZjY)
-2
Pgk Yml]e ]klak [gjhmk W2 + bmk ]kYl] EjaklYmkcfYk
=`aakla' ]l e]eZjY \]e]eZjg) aj kfYjaYa a kfYa\g) NT B  lYah
-3 ? l imgk\Ye ima\]e hgkmal >a]nYk hYklYl <Yfqagb] na](
>]mk af ?[[d]kaY Weaeme ;hg( fmk cYahg Yb>lYdmk' calmk cYahg
)klgdgk' k][mf\g hjgh`]lYk' l]j( hjYfYmk' lj][amk cYahg egcq(
lag >g[lgj]k' \]af\] najlml]k' lgbmk6 lgdaYmk kl]Zmcdmk' bgglYe
]paf\] _jYlaYk [mjYlagfme)' gbga( _q\qeg \gnYfYk' hY_YdZgk \Y(
lmdYlagf]k' _mZ]jfYlagf]k'_]f]( jb^afmk'nYd\aYk'cYdZmnYajme'
jY daf_mYjme' afl]jhj]lYlagf]k cYdZm a_md\qe) NU ;j_a na(
k]jegfme) N} Bmeima\ gef]k ka qjY YhYlYdYa: Yj_a naka hjY(
;hgklgdaP fmeima\ gef]k hjg( fYYa: Yj_a naka egcqlgbYa: N{
B h  akh_[))) ;hYlYdYk dYZYa j]fcY kYng _YlY' fjY _jYac) aj k]f]kfamgkamgk]dglqf)
akaj]acaemk) ;Zm hajemgbm kcqja qj)Y jYfcjYamgk]) ;hYlYdYak agfYa qjY la]'
emk kcYalgem kadhf]kfaYak aj eYaYmk cmja] YhkYcg\Yng f]lacafla]ek ?nYf_]dab
qeaYak'lj]aYkakalacjbqjYlmg'cmghYnY( aj cmj\Yng fYmbYk ZYfqaYk) JjYfYYa
\aflYk qjY' cY\Yf_a _\gkbYfkfaYk naka]ek cYah aj egcqlgbYa hYnY\afYea qjYbYm (
egfek_aelmk qjY)~ %-/(&G[h[_aWbWk`W cmjlgfak ZYfqagek) JjYfYYa Z\Yng
# n) >nYkagk cnhla' cY\ lacafamgkamkh]aj
~(bgcaganajYmkhja\mg\Yeg hY\gjmeg)

 khlm'hY_mgklm'hY_]jaflm6egcqlgbYa_a'cY\
$-2%
+  `ki)') EY\Yf_a hYdq_afaeYk ha(
_aYa kmhjYflYeYk qjY' lg\d ;hYlYdYk lg( bmgk hYegcqlm lacbaeg) Jja] hYfYaYa hY(
daYmk bg f]Z]YacafY' laclYa \Yj kqc hY( eaflbYm4) ]) kl]Zmcdaj_q\qeg \gnY(
ZjaY na]f hYeYd' Yfl cmjag j]eaYka dY( a aa hjaka\]\Y \Yj \na l]fYa f]anYj\qla5
ZaYmkaYa hYleqlafYkan]\aeYk'Zl]fl' bg_ TdY_YdZgk \YjqeYk aj nYd\qeYk' YZa\na
\mg\Yea anajafaYek \YdqcYek' na]fY \g(
na]fqZ <Yfqagk' EjaklYmk dYeg' aj k(
fYja nYajmeYk hYla]k >a]ng klYlqlYk nYfY hY_YdZgk f]aema da_gfaek aj Z]lmj(
qjY) (  LdWh_W_ _ idWh_e' ]h) l ; aYek $;mck)%' calY _a nY\gnYnaema fY(
emgk]' cjacagfa \jYm_abgb] aj f]hYhjY(
S`)\_ekY' a\Yda]k5 lYah calk fmg calg hja
cdYmkYflk aj calkhja] calg hjalYacqla'cYah klm Ce\m ZYfqagb] $hd_) Lqe) ,-' 3%)
na]fYk kfYjak%aja] calg $Nge)%)~ $-3% Dj  >Yj aj \YZYj >a]nYk cYacY\Y \mg\Y lYk
jW_f))) Jd_) ?^]r) /' ,,) ;hYlYdYk ag(  \gnYfYa kml]acaYeYk \gnYfYk' cYah e]k
fYa f]cY f] Yha] hYhjYklYk EjaklYmk (  kcYalge] n]flb _qn]fae YhjYqemg(
klYlqdYk <Yfqagb] lYjfqkl]k)~ ;klmgfagk 5 k]' f]k ba] f]kqc hYka]c\Yng'f]hYhjYklYk
\gnYfYa kml]acaYegk \gnYfgk $_jYlaY]_jY(  bYk]ce]k' cmja f]Zmng _YdaeY' hYka]cla
lak \YlY]% akcYalgegk qjY n) Jgnadg' f]k ! Z] qhYlaf_gk n) >nYkagk hY_YdZgk)~ $-4)
\]naflgkagk' cmja anYj\abY \YZYjlafPmd( 3 .D% Jd_) ]) ,,) ,3)

Turinys

)+.&

W  ?CE& )*$ +)m)0$ X)

h`]lY]: fmeifa[d gef]k >g[lg(


j]k:.+Hmeima\gef]k najlml]k:
fmeima\ gef]k _jYlaYe`YZ]fl
[mjYlagfme: fmeima\ gef]k
daf_mak dgimmflmj:fmeima\ge(
f]k afl]jhj]lYflmj:

;j_a naka \Yjg kl]Zmcdmk: Yj_a


naka lmjaa_q\qem\gnYf: Yj_a
naka cYdZY cYdZgeak: Yj_a naka
a_md\afbY:

Z% 5^WS aOWWbZYWca bO`^ R]dO[W W` [SWZTWa&


., n?emdYeafa Yml]e [`Yjak(
eYlY e]dagjY) l Y\`m[ ]p[]d(
d]flagj]e naYengZak\]egkljg)
7O^cb J===& , Ma daf_mak `g(
eafme dgimYj' ]l ;f_]dgjme'
[YjalYl]e Yml]e fgf `YZ]Ye'
^Y[lmk kme n]dml ?IM kgfYfk'Yml
[qeZYdmelaffa]fk) W ? l ka `Y(
Zm]jg hjgC%`]laYe' ]l fgn]jae
eqkl]jaYgefaY' ]lgef]ek[a]f(
laYe5 ]l ka `YZm]jg gef]e ^a(
\]e alY ml egfl]k ljYfk^]jYe'
[YjalYl]e Yml]e fgf `YZm]jg'
fa`ad kme) W ? l ka \akljaZm]jg
af [aZgk aaYmaa]jme gef]k ^Y(
[mdlYl]k e]Yk' gl ka ljY\a\]jg
[gjhmk e]me alY m l Yj\]Ye'
[YjalYl]e Yml]e fgf `YZm]jg'
fa`ad ea`a hag\gkl)

., +  ljgccal] _]j]kfaibm \g(


nYfm Nj \Yj hjYcadf]kf c]da
Y bmek jg\Ym)
)+&DS`aYe`W[Oa& aD]aYeg(
fa aj Yfagdm cYdZgeak cYdZ(
aYm' g f]lmjaYm e]adk' hYka(
\YjaYmcYab% nYf_Yflak nYjqk aj
kcYeZYflak cYfcdaYa) W Qjb]alm (
jaYm hjYfYqkl' aj ZmaYm hY(
afknakYkhYkdYb>lakajnakegck(
d6 ajb]a lmjaYap naklacbae'
lYa cY\cYdfmkh]jc]daYm' e]a(
dk _a f]lmjaYm' fa]cYk ]km)
{ Cj b]a a\YdafaYm nak eYfg
dgZ Z]lmjam hYh]pj]baema' aj
b]a hY\mgaYm kYng cf' lYaV%
cY\ \]_aYm' g e]adk f]lmj(
aYm' lYa fa]cg eYf f]hY\]\Y)

,-' .,~,.' ,.) ;hYlYdYk' fgjk da](


haY dm la m_Yf\aflYak _Ymlgeak \gnYfg(
eak' na]fgc f]m_afY ljgcla aj ba]cgla
_]j]kfab6 g f]l hYlk fgja' cY\Egjamla](
aYa jhaflka _qda lYk' cmjagk fYm\af_]k(
fk qjY' Z]lnakmhajeY cY\klglm _]jaYm(
k c]da' c]da e]adk'f]klacbmg]a\Yea_Y(
dkhYka]clalacjlgZmdqZ)NYa_a'nJgnadYk
lgdaYmk ahYjg\g' bg_ aj \a\aYmkagk \gnY(
fgk' b]a bgk f]Zmk kmbmf_lgk kme]ad]' f]a(
c\]c f]hjYn]jk bYk _YnmkaYe eg_ma $,-'
.,~,.' .%' lgdaYmk bak egcg' bg_ na]fY
e]ad lmja la]c _]j hjanYdme' cY\ qjY
nak \gjqZa lYjka eglafY aj Ycfak $/~
2%' aj hja\]\Y' bg_' nakgek \gnYfgek hjY(
mklYfl' ba na]fY hYkadack nakmge]l $3~
,.%)
$.,% I jheaa_j[))) Hgjknakgk \gnYfYa
kml]acaYegk \gnYfgk hjacdYmkg fmg damgkg
n) >nYkagk \Ydafaeg' na]fgc _Yda Zla fmg
bgk _Ymlgk h]j \a]ngl eYd\Ynae $hd_)
z,/' ,.%' hja]_lYe n) >nYkaY Z] YZ]bgfk
n]acdYmk kml]acaY la]ek' cmja] hjaY\Y

fYm\gla]k bgeak kmda_ \Ynbg nYdagk <Y(


fqagk fYm\Ya) JjY\lb agfYa hYjY_a(
fae lkaY lgdaYmk;hYlYdYk lac ,/' ,)~
B h  ZWh))) ; jg\Ymbmek c]da' cmjk hjY(
cadf]kfak qjY f]_m \gnYfYa kml]acaYegk
\gnYfgk' Zl]fl' e]ad)
$,.',% C[_ W ceda_))) D]a Y lmjaYm
Ym_aYmk cYdZ \gnYfgkdYahkf' lYahcY\
_YdaYm dgnafla >a]n egfa aj Yfagdm
da]mnaYak'lYaf]aca]cf]hjYn]jklmeYfg hY(
la]k YeafYe _qn]faema Z] e]adk' lgk
\a]nacgk \gjqZk'km cmjagk hY_YdZY e]k
eqdae] >a]n \d bg hYla]k' g Yjlae\d
>a]ng $;m_)%)~$-% Mh`[ _ jkh_Wk))) E](
lmjagk \gnYfgk hYdq_afYegk qjY algb] ]a(
dmlb] km e]ad]5 hjYfYqkl' aeaflak'egc(
kdYk' kl]Zmcdmk \YjYflak lacbaeYk' lYa_a'
nakmhjYcadfaYmkagk $n]a56) ,-' .)-3%) Ceaf(
lak aj egckdYk _Yda Zla lYahg_a n) >nY(
kagk \gnYfgeak $\gfY Mhajalmkk)% Z]l lmg(
e]l ba]\na kmbmf_la qjY km e]ad] $Nge)%)
~$.% B h `[ _ _ZWb_d_Wk))) ;hYlYdYk h](
j]afY hja] l \gnYfYa kml]acaYe \gnYfm'

Turinys

( =@ 8& ;C$ + %( ( &

(*.

W =YjalYk b>Yla]fkkl' Z]fa_fY


]kl5 [YjalYk aagm ?]emdYlfj' fgf
Y_al h]jh]jYe' fgf af^dYlmj' W
fgf ]kl YeZalagkY' fgf imY]jal
imY] kmYkmfl' fgfajjalYlmj'fgf
[g_alYl eYdme' { fgf _Ym\]l
kmh]j afaimalYl]' [gf_Ym\]l Ym(
l]e n]jalYla5  gefaY km^^]jl'
gefaY [j]\al' gefaYkbW]jYl' ge(
faY kmklaf]l)
{ =YjalYk fmfimYe ]p[a\al6
kan] hjgh`]laY] ]nY[mYZmflmj'
kan] daf_mY] []kkYZmfl' kan]
k[a]flaY \]kljm]lmj)  ?p hYjl]
]fae [g_fgk[aemk' ]l ]p hYjl]
hjgh`]lYemk) =meYml]en](
f]jal img\ h]j^][lme ]kl' ]nY(
[mYZalmj img\ ]p b]Yjl] ]kl)
=me ]kk]e hYjnmdmk' dgim]ZYj

3 G]ad fa]cmge]l f]hYdaYm(


bY' fgjk ajYfYqklkhYdaYmk Zm(
nmkagk' fgjkcYdZmf]Z]Zmk' fgjk
egckdYk fa]cmb>Ynajk) WG]k e]k
a\Yda]k -.YklYe] aj a\Yda]k
-.jYfYYmbYe]6
cY\Y_a Yl]ak'
cYk lgZmdY qjY' hYdaYmk Zmn'
cYk a\Yda]k qjY)  EY\ YZm(
nYm c\acak' cYdZbYm cYa-.+cm(

cmjagk \mg\Y eg_ma _Yd C _ n O V Z ^ S  Yj(


cYk\a]fafaYe] Q b ` O X S W O 2  bgk fgjk
ajg\g eYaYmk kl]Zlafgeak' L O ^  Z K X K p
n O ] X t ]  qjY  \gjqZ]k)
F[_b))) >gnYfgk Z] e]adk fjY
fYm\af_gk lYe' cmjk bYk lmja) <]l nakmg(
e]l fYm\af_Y qjY e]ad' fgjk ba aj f]Zg(
lm hYhmglY \gnYfYa kml]acaYegeak \gnY(
fgeak) EY\Yf_a eg_mk ha_aYa _Yda km(
cdYa\afla kYn] aj calmk \Ydqc] e]adk 
>a]n' g Yjlaeg e]ad f]_Yda mkadacla Z]
>a]ng e]adk' lg\d ;hYlYdYk akcYalg
hjanYdmemk e]adk  Yjlae' cY\ lacaflk
_Ydlm kYn] alajla' Yj ba]lmja l lYah j]a(
cYdaf_ \gnYf) PakmhajeY bak anYj\abY
\m Yhkdmalm e]adk hjanYdmem $]) /%' hYk(
caYmk qhYlaf_mk' Ylmgfak f]_Ylanacmk $])
/~1% aj h]fcak hgralanacmk)~QhW aWd(
jh_))) Ea]cna]fY \gjqZ hYjg\g kYng _Ydq(
Z haclg hYcdae] aj _]jmeg \Yjqe]
$Nge)%) FWbed_d]W5 ba fgjaYa hYka\YdafY
nakcmg' c ba lmja$Nge)%)~$0% C _ohW d[(
i_Z_Z_ke`Wdj_) Aj) l) LO(*)\YqqVh)gna5N'baf]ka(
]d_aY f]hja\]jYfaYa)G]add[`_[ae'aWi` ei
ohW' Z]Ylkan]d_aeg lYa' cYkcala]ek fYm(
\af_Y ]kla6 f]k cYk eqda Yjlae'cYahhYlk
kYn]' lYk ba]cg aj bg _]jmeg' cYah kYng(
bg $Nge)%)~$1% G[i_Z_Wk]_W _ d[j[_io(
Xi' cmja ba calmgk] eYlg)~Na]kY aj
e]ad agfYa nYar\afYeY cYahg qhYlY'cm(
ja \aYm_aYka' b]a bgk lackdYkhYka]clYk]kla'
l) b &  nak hYaflYk aj hjahYaflYk' e]ad
\aYm_aYka \jYm_ km bY' cY\ ba eYlg' bg_
bgk cYjYdqkl hdYlafYka)~$2% O_iW dka[d(
_W) Aj) l) M)Z$dW [Nkq]a' ba nakY hja\]f_aY5

dq_(cY\m\]f_#aYnakmkYjlaeg f]lgZmdmemk'
cY\ bak f]fmklglm egfa hja]dYfcmeg)~
O_iW j_a_))) <] f]akalacbaeg $fgjk f] Z]
YlkYj_meg% hjaaeY Yjlaeg g\amk lYk'
cmjk lmja e]ad' nadaYka fmg bg cmg_]jaYm(
kaf \Ydqcm' fgjk aj eYlg b cYacY\Y km(
cdmehYfl' aj hY\]\Y bYe Ylkac]dla6 _Ydgh
hYc]daY bak nakmk haclmemk dq_aYa \jkaYa'
cYah aj cYfljaYa)
$3% F[_b))) ;hYlYdYk \Yjf]m_Yf\af(
lYk hY_qjaem e]adk' cYahg nak ]al \g(
jqd%a \agk' hja\]\Y fYmb bgk hY_qjae'
Zl]fl'_ajaYbgkYeafqZ'C[mjabklYlg Ym_(
aYmk m \gnYfYa kml]acaYeYk \gnYfYk $])
4~,-% aj m calYk l]gdg_acYk \gjqZ]k
$]) ,.%)uGehi fhWdWoiji))) H] lac YfY
\gnYfY' cmja Egjafla]aYa cdqk\Yea h]j(
\Ym_ ZjYf_afg' Z]l aj lgk'cmjagk l]akaf_Ya
kcYalgka hajegeak' hjYfYqkl aj egckdYk
$aj aeaflak%' lmjk _Yd' cYah _a dYZaYmk
]eaYmk m bYk klgnafagkagk) EY\Yf_a \g(
nYfYa kml]acaYegk \gnYfgk \mg\Yegk
qjY lacafab fYm\Ya' lg\d bgk daYmbYka'
cYah lac daYmbYka lackdYk' cmjaYe bgk \mg(
\Yegk qjY' lYa_a' ndaYmkaYa km Yfljmgbm
EjaklYmk Ylbaem6 Z]l ;hYlYdYk an]\Y b
hYkadagnae dYZaYmk a b na\mbafag f]lg(
Cjmdmeg)($4 % aP]k e]k _ZWb_[i))) NYahg(
_a aj egckdg \gnYfY fjY lgZmdY6 f]k ba
f]YhaeY nak la]k aj l' cmjaYk YhaeY
f]hYklY lYah' cY\ f]daclm bgcag lYekm('
eg) NYahg_a aj lYe]' c hjYfYqklk \g(
nYfY kml]acaY' jYf\Yka lacbaeg f]Yad]me
\Ydak)~$,+% D)WZ ]_ Wj[_i))) NYk kYcafqk
lgdaYmk Yhna]aYeYk aj hYYacafYeYk qjY

^ SW _ ] 

G]ad qjY cYflja' qjYeYdg(


faf_Y) G]ad f]N>Ynq\a' f]n]a(
caY n]dlma' f]hYkaVeaY6 k ba@G9&
f]ka\a\amgbYfla' f]ba]cg' cYk
bgk qjY' f]kmka]jrafY' f]lYjaY
haclme]' {f]ka\aYm_aY af]l]a(
kqZk' Z]l \aYm_aYka N S% e
la]kY6 W nakY fmc]faY' nakYlaca'
nakcg nadaYka' nakY hYc]daY)

Turinys

*.7

, EI<) ,.' ,-~,/' ,)

aal baYjnaadmkW kYha]ZYe ml baYj( 5 \acak' aeYfaYm cYab% c\acak'


nmdmk' [g_alYZYe ml baYjnmdmk) C _YdngbYm cYahc\acak6 cY\Y _a
KmYf\g Yml]e ^Y[lmk kme naj'  lYhYmnqjYk' fmkacjYaYm' cYkcm(
]nY[mYna imYb ]jYfl hYjnmda'
3 \ad\g Zmng) >YZYj eYlge]
Pa\]emk fmf[ h]j )kh][mdmeaf h]j Ylkhaf\ahjadq_afae]6 g lmg(
d]fa_eYl]6 lmf[ Yml]e ^Y[a] Y\ e]l n]a\m a n]a\) >YZYj Y
^Y[a]e) Hmf[ [g_fgk[g ]p hYa&( baYklm a\Yda]k' g lmge]l NaY(
l]5 lmf[ Yml]e [g_fgk[Ye ka( afkam' cYah aj hYaflYk ]km)
[ml ]l [g_falmk kme) Hmf[ >YZYj_ahYkada]cYlacbaeYk'nad(
Yml]e eYf]fl' ^a\]k' kh]k' [Y( lak' e]ad' la] ljak' g \a\aYmka
jalYk' ljaYdak][5eYbgjYaal]e `g( lYjV. bm qjY e]ad)
jme ]kl [YjalYk)
[% DOZeUW\W[Oa YOZPc R]dO\]a ac ^`O\Oueab|a R]dO\O&
7O^cb J=I&  M][lYeafa [Yja(
lYl]e'Y6emdYeafakhajalYdaY6eY(

Z W & DS`aYe`W[Oa& WDa]cgcal[


e]adk' ljgccal] \nYkaca[ \g(

k]cYfaYakaYak)~" ,-# =WXWhcWjec[))) ag( ljYbYe EjaklYmk Ylbaema) I na]fY \gjq(


fYa ;hYlYdYk \Yjg an]\ae a lg' cZm( Z f]l hYkada]cY calYe] _qn]fae] $]) 3%'
ng hYkYck ,,) aj hjY\agb] ,-) ])5 cY\ lY' cmja YZa cala h]jnajabY' e]ad)
Yl]afY' cYk lgZmdY bjY ' hjYkaYdafY f]lg(
ZmdmeYk6 Z]l \YZYj emk \YZYjlafak hY(
,/',~-0) Egjafla]aYa cdq\g lYahg_a aj
afaeYk qjY f]lgZmdYk' lYa_a' Zmk lgZmdYk l)#ae]'cY\ cYdZ\gnYf kcYalnakmnajaYm(
ZmkaYflqkak) H]lgZmdmeajlgZmdme;hY( kambY lYjh \gnYfYa \mg\Ye eYdgfa aj
lYdYk hYYacafY hYn]ackdYak) >YZYj' cY\ qhY Ym_aYmkb klYl m hjYfYqkl)
e]k >a]n hYaflmefa' j]acYdYmbYe] lYj( NYa_a';hYlYdYkhYdq_afYla]\na\gnYfalYjh
hafafcg5 e]k b hYklYe] _Yelgb] $Lqe) kYnk'kl]f_\YegkhYjg\qla'cY\Egjafla]aYa
,' -+%' Drmb]' bg _qn]fae] aj bg egckd] Z]j]acYdg Ym_aYmk klYlg cYdZYk) NYe
$Dg) ,/' 4%' lYa_a hYn]ackd]5 na]fgc hYka( T lackdma bak nakmhajeY a hYagk l\na]b\g(
da]cY hja]_lYe lYekmeYk ajhYkdYhlak' cm( nYf ]kqZk an]\Y' cY\ lacafla]ek hjY(
jae]kf]aeYfge]'ajcmja]eke]khYka\mg( # fYqkl fYm\af_]kf qjY m cYdZ \gnY(
\Ye]'lac\Yea)EalYahZmkhYdYaeaflYe]_q(  fY $,~1%6 lgdaYmk cYdZ f]fYm\af_me
n]fae]'cY\Ye]kj]_kae]hYl>a]n)~?W( W <Yfqagb] hYYacafY cYacmjaYak hYdq_afa(
_di_k'aW_f _hfW_djWi[ik5YhYafkamlYah # eYak $2~,-%aj fYmbYak hjahYjg\qeYak hY(
lgZmdYa'cYahlackmlnjaeYk_YdahYafla6lmj( # lnajlafY a lg hY\Yjqlb hjYclac an]\a(
kamlgc>a]nghYafae'cmjk cY\ aj f]dq_mk e $,.~,4%6 _Ydgh hYjg\g' cY\ aj f]la(
\a]nacYbYe'Z]lZmk kYnacYa lgZmdYk) NYa_a' cafla]ek hjYfYqkl _Yda Ylf]la \a\]kf
aYhYdq_afYeYf]hYafaeglYdhY'Z]lZm\Yk5 fYm\' f]_m cYdZ \gnYfY $-+~-0%)
$,/',% C_[bYea_j[))) Jd_) ,-' ,.) NYa_a'
Z]lYjhacYk hYafaeYk $hja] \YZYjlaf
lYa#hac%) NYk hYdYaeaflYk klgnak \Yj f( hjYfYqklk \gnYfY hjacdYmkg hja] hjYcad(
jY hYka]clYk) Pa]fgc(_a naka]ek egfek' faYmka \gnYfYa na >nYkagk\mglb eY(
fgjk aj f] naka e]k _Ydae] lmjla cYdZ' dgfa)~$-% G[i aWi))) EYdZ \gnYfY qjY
egckdg YjZY hjYfYYnaeg \gnYfYk' hYka( 6 lYa \gnYfY cYdZbaeg kn]laegeakcYdZgeak'
da]cYljk\a]nacgkagk\gjqZk$Dmkl);mck)%5 cmja cYk f]kaegc) Pa]fgc lY \gnYfY
$,.% =WXWh ]_))) >gnYfYa \mg\YeYk \g( # \Yj f]\mg\Yng kn]laeb cYdZkmhjYlaeg'
nYfYk n) >nYkaY \YdafY' cYah ba fgja $,-' $;mck) I]c) N]g^)%' cYah hYjg\g alYk
,,%' aj fgjk ba bYk \mg\Y lacafab fYm( 6 h]jkcqjaeYk) Cj hajeb M]cfmma Ylkala(
\Ya $,-' 2%' l]gaYmk f]ana]fY a b  fjY C cae] j]acaY Ylkcajla \m\Ydqcm5kl]ZmcdYk'
ZlafYa YjZY nakmge]lj]acYdaf_Y) Ng\dba 6 C[Y\ YhYlYdYa cYdZbg nYajageakcYdZgeak'
bYk kml]acaY YjZY YlaeY kmda_ lg' a[Yah aj n) J]ljg aYacafaeYk f]lacafla]ek q(
<YfqaYa fYm\af_Y) Jja]af_Ya _a' l]gdg( \Yek) Egd]a YhYlYdYa h]j M]ceaf]k cYd(
Zbg cYdZgeak' cYacmja] l]f Zmnmka]ba' cm(
_acgkagk \gjqZk ZlafYa aj nakmge]l j]a(
cYdaf_gk qjY naka]ek lacafla]ek' lg\d bgk ja] cYdZ f]kmhjYlg' kYc' bg_ egcqlafaYa
hYkada]cY cgngbYfagb] <Yfqagb] aca Yf(  V9adma ]k kYd\Ymk nqfg $;h\) -' ,/)')%

Turinys

, EIL) ,/' -~1)

_ak Yml]e ml hjgh`]l]lak) Kma


]fae dgimalmj daf_mY' fgf `g(
eafaZm)k dgimalmj' k]\ >]g5 f](
Vaag ]fae Ym\al) Mhajalm YYl]e
dgimalmj eqkl]jaY6 . fYe ima
hjgh`]lYl' `geafaZmk dgimalmj
Y\ Yk\a^a[Ylagf]e' ]l ]p`gjlYla(
gf]e' ]l [gfkgdYlagf]e) # Kma
dgimalmjdaf_mY'k]e]lahkmek]\a(
^a[Yl5 ipaa Yml]e hjgh`]lYl' ][(
[d]kaYe >]a Y]\a^a[Yl) WRgdg Ym(
l]e gef]k ngk dgima daaa_mak5
eY_ak Yml]ehjgh`]lYj]) MdYe
eYbgj ]kl ima hjgh`]lYl' imYe
ima dgimalmj dam_ma)k5 faka ^gjl]
afl]jhj]l]lmj m l ][[d])kaY Y]\a^a(
[Ylagf]e Y[[ahaYl)  CMNmf[ Ym(
l]e' ^jYlj]k' ka n]f]jg Y\ ngk
daf_mak dgim]fk5 ima\ngZak hjg(
\]jg' faka ngZak dgimYj Yml af
j]n]dYlagf]' Yml af k[a]flaY' Yml
af hjgh`]laY' Yml af \g[ljafY:
lmglYjhm cY\ la]' cmja] cYdZYk kmhjYlg'
kl]Zbgka' _aj\\Yea YhYlYdmk cYdZYfamk
bb hja_aelgeak cYdZgeak $;h\) -' ,~
,.%) NYahg_a aj Egjafl] a]lacaflk kYc'
bg_ la]' cmja] lmjbg cYdZ \gnYf' Zmng
ab a hjglg $,/' -.%) <]l cY\Y h]j
M]ceaf]k cYdZbg J]ljYk'cdYmkqlgbYa Zmng
km_jYm\afla kYng aj\qk]' lYah(hYl cYah
f]lacaflk Egjafla]aYa' a_aj\ hjYfY
g\amk' hYjhmd\Yng Yfl n]a\g aj _YjZaf(
\Yng >a]n $,/' -0%) NYa_a' j]acaYYlkcaj(
la Yf f]hYhjYkl afgbae' cmj calY\gk
Zmng Y\bk C_YfqlgbYk $Ggjc) ,1' ,2%'
fmg cYdZ \gnYfgk) EYk al lmjbg' e]d(
\ka >a]nma' dgnafg >a]n YjZY bYe \(
cgbg' cYah bYe n) >nYkaY cnh eaflak
aj g\amk) Pa]fgc ba] hYlk l g\a
f]kmhjYk\Yng' aj b]a f]Z\Yng f]ana]fg'
cmjk bmgk an]jklm  kmhjYflYe cYdZ'
f]kmhjYk\Yng b  lmge]l f]ana]fYk a
cdYmkqlgb)~$.% IhWdWWk`W) J j Y f Y q (
k l k  \gnYfY Zmng lYa n) mbm\afaeYk'
cY\ b _Ynmkak calmk h]jkhlm aj  nakYk
\gjqZ]k n]klm) <]l cY\ lYa hY\Yjqlm \a(
\]kf kh\a aj ad_aYmk hYkadaclm' cYacY\Y
n) >nYkaY' Yla\]f_\YeY hYkdhlmgkamk
\Ydqcmk' hYjg\q\Yng' bg_ lYa ba cYdZY h]j
egf]k' hjYfYqkl] Yh\gnYfglmk) afgeY'
lgca] aj kYng n]flm hYka]d_aem cYk\a]fa(
faYe] _qn]fae] lmjbg hjalYjla lYe' c

,.4)

nYea' L qb]Y[ cY\ hjYfYkYmlm(


el) -`a]k cYk cYdZgeak cYdZY'
f] egfek cYdZY' Z]l >a]nma6
f]k fa]cYk bg f]kmhjYflY) >nY(
kagb] _a bak kYcghYkdYhlak) B#]k
cYk bajYfYYmbY' cYdZY regfai
baY_]jafaema' hY_jYm\]faema aj
hYdafckeafaema) W Emjk cYdZg(
eakcYdZY' bWYlk kYng hY)ka_]jafY6
g cYk bYjYfYYmbY' bDY_]jafY>a](
ng ZYfqa) W I Y fgjam' cY\
bmk naka cYdZlmel cYdZgeak'
dYZafk _a cY\ bWaYfYYmlmel6
f]k \a\]kfak qjY' cmjk hjYfY(
YmbY' cYah cmjk cYdZgeakcYdZ'
f]_ml bak a_md\aflm' cY\ ZY(
fqaY _Ymlm hY_]jafae) { NYah
lYl' ZjgdaYa' b]a Yl]akaWW hYk bmk
cYdZ\YeYk cYdZgeak' ca]c _a
bmek Zmkam fYm\af_Yk' b]a bmek
f]cYdZkam YjZY h]jYhj]acae'
YjZY b%]j egckd' YjZY h]j hjY(
fYqkl' YjZY h]j hYegcqe)
ba]  cal aj\ak \bg)~$/ % Dkhi))) EYk
cYdZ \gnYf lmja' la]kY' Zmk kmhjYklYk
>a]ng'  cmj bak kYng g\aYak cj]a(
haYka' Z]l cY\Yf_a bg g\aYa fjY hY(
kcajlaegfek' lg\d ba]b  aj f]kmhjYflY6
lYah bak cYdZY kYng hYla]k \nYkagb]' cYk
cala]ek f]kmhjYflYeY qjY $]) -%) Jja](
af_Ya _a' hjYfYYk cYdZY  egf]k aj
hY_]jafY' h]jkhbY aj hYdafckeafY) JY(
_]jaflaqjYlYa\Yjqlac _]j]kfam6 lYa hY(
da]aY nakmk lacafamk' lmglYjhm cY\ h]j(
khbaeglac la] l]a]acYdYmbY' cmja] Yhkad]a(
\ qjY \gjqZk]' g hYdafckeafaeg la]' cm(
ja]ek j]acaY h]j_Ydla kmfcmeYa' YjZY
cmja] \d]a hY_mf\ hjY\]\Y \Yjqla]k
kadhfY\maYak) NYahg_a aj ZmkaYfamk \Ydq(
cmk YhkYcg cYa\Y\Y hjYfYYk hY_]jafa(
ema' h]jkhbaema aj hYdafckeafaema)~$0%
H deh_k))) GY]kfak qjY lYk \YdqcYk'
cmjk hjYn]jaY lac b lmjafaYe' cYah lYk'
cmjk fYm\af_Yk qjY aj cala]ek5 a cYdZ
lmjbg h]df lac cYdZYflqkak' g a hjYfY(
YnaegW~cala) Jja]_lYe hjYfYYk' b]a bak
f]fgja Zla hYkcYalqlYk f]lacjm' hjanY(
dg hYlk hajeY lYa \Yjqla' hja] cg bak C\(
lmk jY_afY)~%1&MW_fjWj5))) cY\Yf_a hjY(
fYYnaeg \gnYfY h]jnajabY cYdZYk' cmjagk
hYagk na]fgk f]Ylf]Y bgcagk fYm\gk la(
cafla]ek)uDWbXZWcWi^WbXec_i))) ;hY(
lYdYk hYqea \na \gnYfa' j]acYdaf_a cal

Turinys

D(,+)

, EI<) ,/' 2~ ,0)

 NYe]f[hYgkafgYfaeYkmfl
W Dmc aj f]_qna]ba \YaclYa'
Rg[]fa \YflaY' kan] laZaY' kan] c m ja]a\mg\YZYdk' YjlYa nYe(
[al`YjY6 faka \aklaf[lagf]e kg( r\ak Yj [aljY' b]a f]a\mglm Yl(
falffe \]\]jafl' imgeg\gk[a](  kcajm ZYdkm' cYah(_a Zmlm afg(
lm j a\' img\ [Yfalmj' Yml img\ eY' cYk nYer\amgbYeY YjZY
[al`YjarYlmj: { ?l]fae ka af[]j( M# cYk kcYeZafYeY: { H]k b]a lja(
lYe  ng[]e \]l lmZY' imak baY( C ealYk \mglm f]Yacm ZYdk' cYk
jYZal k] Y\Z]ddme: U- ClY  ]lngk b j]f_kak a cYj: { NYahajbmk'b]a'
Va]j daf_mYe faka eYfa^]klme a h]j cYdZ f]\mgkal] kmhjYflY(
k]jegf]e \]\]jalak5 imgeg\g , egk f]cgk' cYaV_aZmkafgeY'
k[a]lmj a\' img\ \a[almj: ]jalak b c kYcgl]: f]k Zmkal] bgjcYd(
]fae af Y]jY dgimgfl]k) NYe a ZYflk M { NYab% \Ym_' alacjmbm'
emdlY' m l hmlY _]f]jY daf_mY( C qjY cYdZm Zm\m aYe] hYkYmdq(
jme kmfl af `g[ emf\g5 ]lfa( b]' aj f]ana]fgk fjY Z]kmhjYf(
`ad kaf] ng[] ]kl)  Ma ]j_gf]( lYegZYdkg) D]a lY l Yf]afg(
k[a]jg najlml]e  ng[ak' ]jg]a[ma kam ZYdkg j]acek' Zmkam lYe'
dgimgj' ZYjZYjmk5 ]l ima dgima( cmjaYe cYdZm' kn]laelYmlak6 aj
lma' ea`aZYjZYjmk) MN _a_glqg_' cmjk cYdZY' ZmkeYf kn]laelYm(
imgfaYe YkfamdYlgj]k ]klak kha( lak) MNNYah ajbmk'cY\Yf_aljgc(
jalmme' Y\ ??\a^a[Ylagf]e ][[d]( lYl] \nYkacm \gnYfm' ba]cgca(
kaa] imY]jal] m l YZmf\]lak)
l] _YmkaYmk lmjlaZYfqagkhY(
_]jafaema)
? l a\]g ima dgimalmj daf(
9- C j  lg\d cYk cYdZgeak cYd(
_mY5 gj]l m l afl]jhj]l]lmj)
ZY' l]kae]d\aY' cY\ lYa aj a(
`NYe ka gj]e daf_mY' khajalmk _md\aflm) H]k b]a e]dkaYmk
e]mk $OYl' e]fk Yml]e e]Yka( cYdZgb]' eYfg \nYkaY e]d\aYka'
f] ^jm[lm ]kl) Kma\ ]j_g ]kl: Z]leYfghjglYkbYYZ] nYakaYmk)
IjYZg khajalm' gjYZg ]l e]fl]5 9z9 CnYk_a lY lqjY: G]dkamgk\nY(
hkYddYe khajalm' hkYddYe]le]aa( kaY' e]dkamgk aj hjglm6 _a]\gkam

fYm\Ya kmda_ b na\mbafk aj anajafk hm( C [abY' f]kmhjYk\YeYk dglqfacgk cYdZgk' lYk
kk5 Yhj]acaea hYkdhllbb \Ydqc' cY\ b e]d\aYka \nYkagb]' bg bYmkeYa mka\]_Y
hjYfYYnaeYk Zmlm _YdaeYk' hYafae b eYd\af_mem  >a]n' aj bak fmg bg hjYg
\a]nacm\Ydqc' cY\egckdYha] bmgk$,-'  \nYkacgk eYdgfk' fmka\bae Yld]a\aeg6
 na]fgc bg hjglYk f]YhaeY aj f]YhknYjklg
3% Zmlm _YdaeY hY\mgla cala]ek) JjYfYg
aj egcqlgbg lYjfqkl klYlgeY qjY hja] Ylkcaj g\aab hjYkek' cmjamgk bak alY(
cYdZ \gnYfYk) NYah;hYlYdYk hjaj]f_aY jaY' aj lYah bak hYkada]cY Z] kYm lacjgk
fYm\gk) NYah(hYl aj cgfl]fhdaY[abgb]\nY(
h]jbae hja] k]cYf[aa \Ydqc)
$2%
D W_f ]_ Xkjk _decW))) Egck _akaY dq_(cY\ adkaka >a]nmb]' lmglYjhm cY\
Zmk a lg h]dfYk:~ $4% C[_ f[h aWbX() hYhjYklgb] e]\alY[abgb] hjglYk lmja \Ym_
\jYm_ n]acla) Egjk a hY_mg\gk' cmjaqjY
fYm\g\Yea]k cYdZ \gnYfY)
_YmfYeY' _Yda cYk fgjk lmjla Yhkl h]d(
$, . % M[i_c[bZ_W))) Dak l]hY\Yjg nakY'
c _Yda'ZYfqagkhY_]jafaema)~$,/,.BW( f' na]fgc cYacY\Y YlkalafcY' bg_bak hYk(
de ZlWi_W) >nYkaY agfYa aeYeY' cYahg caYmk hY_mf\gk hjan]acaYeYk ]kla' \dlg
\nYkac bYmke na]lY' cYah ban) >nYkagk cY\ hjglYk f]hjYeYl Yjlaeg a bgkhYng(
kmY\aflY hYljYmcaYeY qjY hja] \nYkac bYmk aj f]hYkajhafg Yha] jYfcamkbYa hY(
\Ydqc'qhY _a hja] >a]ng6 hjglYk _aqjY kalacla) NYa_a' cY\ nakYk eg_mk _Ymlm
lY \nYkagk ba]_Y' cmja YhaeY la]k aj km( C h]j eYd\ hYYdh' j]acaY e]dkla]k \nY(
da_ bgk ]d_aYka) McajlmeYk hYYacbY a C aY aj hjglm6 f] laclYa bYmkem dYZaYmk
lgcag hYdq_afaeg) EYk hn\) YlcYdZafbY b kmkana]fqla km >a]nm' Z]l lYahg_a aj
dglqfac hkYde Gak]j]j] km _]jY afl]m( b hjglm Yhaela aj YhknYjklqla lYa' c e]k

Turinys

) ?CE& ),$ ).%*)&

),)&

l])  =]l]eaf ka Z]f]\ap]jak \nYkaY' _a]\gkam aj hjglm) Ea(


khajalm5 ima kmhhd]l dg[aea a\a( lYaVa'b]adgnaflme]a\nYkaY'cYab%(
glY]' imgeg\g \a[]l';e]f' km( _a lYk' cmjk maeY Z]egckdag
h]j lmYe Z]f]\a[lagf]e: img( na]l' hYkYcqk ;e]f baja] lYng
faYe ima\ \a[Yk' f]k[al' a#CNYe hYdgnafaeg: f]k bak f]afg' c
lm ima\]e Z]f] _jYlaYk Y_ak5 kYcYa) CN]k lm' la]kY' _]jYa\(
k]\Ydl]jfgfY]\a^a[Ylmj' AjY( cgba' Z]l calYk f]hYka_]jafY)
laYk Y_g >]g e]g' img\ gefa( ; \cgbm eYfg >a]nma' bg_
me n]kljme daf_mY dgimgj' a( cYdZm bmkm nakmcYdZgeak6 #gZ]l
M]\ af ][[d]kaY ngdg imafim] ZYfqagb] n]dabm baYkYcqla V.]m(
n]jZY k]fkm e]g dgima' ml ]l cak g\amk kYng b%jglm' cY\ aj
YdagkafkljmYe5 imYe\][]eead( calmk b%YegcqaYm' cYah \]ael
daY n]jZgjme af daf_mY)
lcklYfam
Y g\am
Y cYdZgk])
-+
@jYlj]k' fgdal] hm]ja ]^^a[a -+ <jgdaYa' f]ka\Yjqcal] nYa(
k]fkaZmk k]\ eYdalaY hYjnmda]k( cYak aeYfqe]' Z]l haclqZ(
lgl]5 k]fkaZmk Yml]e h]j^][la b] Zmcal] c\acaYa6 aeYfqem
]klgl]) NN Cf  d]_] k[jahme ]kl5 _a Zmcal] lgZmda) NM klYlqe ]
KmgfaYe af Ydaak daf_mak ]l dY( hYjYqlY qjY5 Mn]laegeak cYd(
Zaak Ydaak dgimYj hghmdg `ma[5 Zgeak aj calgeakdmhgeakcYdZ(
]l f][ ka[ ]pYm\a]fl e]' \a[al kam lYa lYmlYa6 aj f]a lYah f]a(
kYcge] eYd\gb]) ~ $,1% C[_ bel_djk(
c[_))) JYkafYm\g\YeYk f]kmhjYflYegeak
cYdZgeak' agfYa dgnafla aj \cgla lmja
na]fgca hjYke)~ ;[ceb[iNe l_[j) <](
egckdam agfYa qjY lac cdYmkqlgbYk' Yl(
kcajlafYk fmg cYdZYfagbg cYdZgeak' cmjk'
fYm\g\Yegk kYng \gnYfY ZYfqagb]' ma(
eY ZYfqlafk nqj]kfqZk na]l)~:c[d
EY\Y nqkcmhYk YjZY cmfa_Yk YjZY f]l aj
hjYfYYk YjZY cYdZgeak Yh\gnYfglYkak
YlcYdZaf\Yng eYd\Yk' nakYk kmkajafcaeYk
YlkYcq\Yng ;e]f) almg a q\ hYae(
lmgbm hYhjgam bak ahYaf\Yng' cY\\jYf_
km nY\gnYmbYfaYak l eYd\ YlfYYmbY
>a]nma) JYfYmk hYhjglak mkadYacg aj
\YZYj' cY\Yf_a nakg kmkajafcaeg nYj\m
qjY YlkYcgbYeY ;e]f) ;hYlYdYk lYa
h]acaY' cY\ Yfa] n) >nYkagk \gnYfgeak
Yh\gnYfgla]ba egfk cYdZ\Yng cYdZgeak'
cmja fa]cYk a cdYmkYfa f]kmhjYk\Yng)
<]l Yj_a egfk kmhjYflYdglqfacbcYd(
Z' cmjagb] e]d\aYka ZYfqaY: ;lkYcq(
mfak5 PakmhajfaY egfk afg alacjmbab
ZYfqlafa eYd\ lYdh' fgjk aj f]km(
hjYflY Ylkcaj g\a6 g cY\Yf_a ba] a(
fg'bg_nakYk n]flYk n]acaeYkhY\mg\Y lac
lYa' cYk n]flY' aj c]daY aj\ak  >a]n'
lYa naka _Yda aj hjanYdg hjalYjla lgek eYd(
\gek kYnmgbm ;e]f aj \YjqlabYkkYngeak)
Ngd]kfaYa h]acaY ;hYlYdYk YfYk f]hY(
hjYklYk eYd\Yk' laclYa b]a fjY f]ana]fg'
cmjk bYk _Ydlm aYacafla6 g egfek
cjacagfaek kml]acaYea qjY lcklYfaYa

Zad\m dalmj_abafa eYd\ kmhjYlaema _qla)


Jja]_lYe Nja\) MmkajafcaeYk ad]a\ lgc
hYj\qe5 EY\ EjaklYmk Ynk f]Ydclm aj
eYmldaYa a]e]dklm \mgfgk' g f]Zlm'
cYk ba]ek b h]jdYmlm' hYda]haY n) Mmka(
jafcaeYk' cY\ naka _YfqlgbYa aj naka' cm(
ja]ek hYn]klYk qjY jh]klak Yha] \aYk'
hYlk YjZY h]j calmk lYfcaYa Yacaflm c
fgjk a lg' cYk n) eaagk] kcYalgeY qjY'
g lYjh cal \Ydqc cY\ aYacaflm lgk n)
Ymcgk hYkdYhl' qhY _af]\dageakajn]f(
lY\a]faYak) $Jgk) --' h]jkc) 3%) NYk hYlk
MmkajafcaeYk\YnnqkcmhYekhYj\qe6H]
laclmge]l' cY\ ba] lmja kml]acla egfek
kYcjYe]flmk' ba] hjanYdg hajeY aYacafla
kYcjYe]fl n]jlqZ aj fYm\af_me' hja(
kalYacYfl hja] hjaaeYfa aeYfqeg' Z]l
lYahg_a lmjla jh]kl Yha] lYa' cY\ lYa
\Yjqlm C\]ZgfYa aj l) l) $Jgk) Yha]j]^)-/'
h]jkc) 2%)~$,3% Ce\\ aWbXk))) NYah cY\
Y hYlk kmhjYflm g\amk' cmjamgk cYdZm'
aj _Ydam bmgk hjalYacqla cdYmkqlgb j]acY(
dYek)
$-+% OW_aW_i _cWdoc[) PYacYa \Yjg
fmlYjaemk Yha] nakY f] hY_Yd lacj \Ydq(
c n]jlqZ'Z]l hY_Yd anajaf anYar\ aj
hYlacae) ;hYlYdYk Ylkada]haY  Egjaf(
la]amk km \a\aY e]ad]' nY\af\YeYk bmgk
ZjgdaYak' Z]l h]jk]j_a hmacamk aj Z]ka_a(
jaYfamk cjacagfak' cY\ aeYfqem f](
lYhlm nYacYak)u I_ajoX`[ Xka_j[ aZ_(
a_W_5 kmda_ C_Yfqlgbg h]jkhbaeg $GYl)
,+' ,1%)~$- , % ijWjoc[))) NYahg_a aj f](

Turinys

%(&#

% 59;# %(! &&Q &*#

>geafmk) NN ClYim] daf_mY] af cdYmkqk eYfik' kYcg Pa]hYlk)


ka_Vame kmfl fgf ^a\]daZmk' k]\ NN NYa_a' cYdZgk qjY ]fcdYk f]
af^a\]daZmk5 hjgh`]laY] Yml]e lacafla]ka]ek' Z]l f]lacdaYek6
fgf af^a\]daZmk' k]\ ^a\]daZmk) hjYfYqklk _a f] f]lacdaYek'
NN Ma ]j_g [gfn]faYl mfan]jkY Z]l lacafla]ka]ek) NO D]a lY lkm(
][[d]kaY af mfme' ]lgef]kdaf( ka]alm nakYZYfqaYna]f na](
_mak dgimYflmj' aflj]fl Yml]e l aj naka cYdZlm cYdZgeak' ]a(
a\aglY]' Yml af^a\]d]k5 fgff] \a( lm _a Z]egckdaYa YjZY f]lacaf(
[]fl img\afkYfalak: Na MaYml]e lk' Yj_a f]hYkYcqk' bg_ ]kYl]a
gef]k hjgh`]l]fl'aflj]lYml]e V%aglg ab: NM +  b]anaka b>jYfY(
imak aja^a\]dak' n]d a\aglY' [gf( Ymlm' ]alm _a cgck f]lacaflak
naf[almj YZ gefaZmk' \abm\a[Y( t YjZY Z]egckdak'bak]kla nakmb%]j(
lmj YZ gefaZmk5 NQ I[[mdlY[gj(  cYdZYeYk aj nakm l]akaYeYk6 NCQ
\ak eYfa^]klY ^amfl5 ]l alY [Y(  bg aj\a]k hYkdYhlk a]afY Yac(
\]fk af ^Y[a]e Y\gjYZal >]me' t lf6ajlY ah N(%Yjhmd\YeYkYfln]a(
hjgfmflaYfk img\ n]j] >]mk af
 \g V%Y_YjZafk >a]n'alYj\YeYk'
ngZak kal)
 bg_ lacjYa bmeqk] qjY >a]nYk
\% ?OWYWW`WS}aOYe[OWO^WS dWSuz ud& 8dOaW]a R]dO\O ac\O\R]XW[z&
-,0 Kma\ ]j_gkl'^jYlj]k:[me
EYk lY l qaY' ZjgdaYa: EY\
[gfn]falak' mfmkimakim] n]k( kmka]afYl]' lYa na]fYkabmkmlm(
lacafla]afk hjYfYqkl Ylf]Y \Ym_aYmk
daYf\gk' f]_m cYdZ \gnYfY) klYlqem aY
hYnY\aflYk nakYk M) kl)' f]k n) JgnadYk
[almgbY' la]kY' dYZYa EmgkYa a Cr) -3',,)))
g\amk' cmjaYak >a]nYk _jegbg' bg_ bak
kamkak Yfl q\m'Z]kalqagbYfa a hjYfY(
 h]jkhbae' hY_gfak $;)kqjaba]amk%' cYd(
ZYfamk kn]laegeak cYdZgeak'g \jYm_ hjY(
f]Y' cY\ q\Ya h]j lmgk hY_gfak f]Zmk
Yln]kla  hYkalYakqe)~$--% ;kqjaba#]aYa'
cmja cYdZgk' fgjk hYfYagk kYnYbYa'q\Ya
f]kmhjYk\Yng' ;hYlYdma qa(YhYn]ackdm l'
cmja] H) kl) lmjacYdZ \gnYf) ;kqjaba](
a hYkamflafqkl cd Yaclf q\ f](
lacbae' Z]l bg m]hjYYdafg' fgjk lYk f](
lacbaeYk \Yj CrjY]da f]n]jlm' cY\ >a](
nYk  b cYdZlm kmhjYflYeY cYdZY) N Ya(
hg_a cYdZ \gnYfY' cmja YhYlYdYa _Yng
h]j M]ceaf]k' Zmng ]fcdm f]lacafaYa
q\ lYmlYa aj bgk f]Yln]al) NYah >a]nYk
aj \YZYj kamfaY Yh\gnYfglmgkamk cYdZ
\gnYfgeak' cYahg ]fcd) Pa]fgc c ca(
l j]acaY Zla ] f c d m  aj c cal Zla
f Y m \ a f _ m )  NYa_a' JgnadYk' la]kY' kYcg
agfYa' cY\ cYdZ \gnYfY fjY \mgl)Y
lacafla]ek' cYahg ]fcdYk' Z]l bak f]kYcg'
cY\ ba f]Zlm lacafla]ek fYm\af_Y $]) /%)
AYdgh _Yda cYdZgk fgjk lgdaeYa hjaj]f_la
f]l aj f]lacafanbb Ylkan]jlae'cYah ;kq(
jaba]a mhmgdaeYk hjaj]f_ q\Ylkan]j(
lae)~IhWdWoiji ]_))) ;hYlYdYk hja\](

\Y al \Yd an]\aeg a CrYabg hjYfYu#(


klk' cYahg afgebla]k) D_YdaeY m(
ZYa_la6 qjY ]fcdm)~$-.% B h  l_i_ aWbXjk)
EY\Yf_a cYdZgeak Yh\gnYfgla]ba cYdZ\Y(
ng  >a]n'lYa cYacY\Y _Yd ba] f]c\Yng
na]fm dYacm)~$-0% Ce _hZ_[i))) Hmka\b(
dama hjahYjg\geY bg cYdlqZ hja] >a](
n' lYah cY\ bak lmja YacaYa hja] kYn]
kYng \mkagk hYn]ackd %l_id j[_i_WcWi&' aj
ZmmY Yla\]f_lYk bg fmka\bae Ydlafak'
hmacqZ' Yca aj cfg hY_]a\aeYk' lYah
cY\ bak hYklY' bg_ h]j hjYfYmk cYdZY
>a]nYk' aj \Yjg hYcml aj Ylkan]jaY)
-1~/+) ;hYlYdYk'h]j]a\YeYk fmg l]g(
j]lacg hYegcqeg Yha] n) >nYkagk \g(
nYfYk hja] hjYclacgbg' YacafY Eajaaala](
aYek' cYah ba] hjanYdg _Ymlgeak \gnYfg(
eak fYm\gla]k' a\Yfl Zmlm hYka]clYk lYk
nYaamk' cmjag fgja n) >nYkaY' l) q) ZY(
fqagk h]dfYk) JjY\bk lYl fmg Yhkcjalg
kYcqeg $]) -1%' \mg\Y kemdc]kfamk hY(
j\qemk Yha] la]\na \gnYfa' cmja]\na hY(
dq_afg' Yha] cYdZYk $-2) -3% aj Yha]hjY(
fYqkl $-4~..%6 lgdaYmk m_afY egl](
jaek cYdZla na]mgk] kmkajafcaemgk] $./)
.0% aj' hYda]h\YeYk hjahYafla kYng hYj(
dqemk' cYahg >a]ng kYcqemk $.1~.4%'
bmgk ljmehYa YlcYa(lgbY $.4) /+%)
$-1% DWi jWj ohW9 EYk j]acaY \Yjqla:
uMW_ l_[dWi _`kik5 a l' cmja]ek n)

Turinys

, ;7AC%% CD' .2~.l)

,/.)

ljme hkYdeme`YZ]l'\g[ljafYe ja hkYde' calYk lmja egckd'


`YZ]l' Yhg[Ydqhkae `YZ]l' daf( b YjZY lmja Yhj]acae' YjZY lmja
_mYe `YZ]l' afl]jhj]lYlagf]e b cYdZ' YjZY lmjaa_md\qe6nakY
`YZ]l6 gefaYY\ Y]\a^a[Ylagf]e b l]ka\Yjg hY_]jafaema) D]a cYk
^aYfl) Man] daf_mY [haak dgima( cYdZgeak cYdZY' l]cYdZY hg \m
lma' k][mf\me\mgk' Ymlmlemd( YjZY \Ym_aYmkaYa hg ljak' hYcYj(
lme lj]k' ]l h]jhYjl]k']lmfmk ama' aj na]fYk l]a_md\afbY) NT
afl]jhj]l]lmj) NT _a Yml]e fgf I b]a f]Zmlm a_md\aflgbg' l(
^m]jal afl]jbWj]k'lY[]Ylaf][[d]( lqla ZYfqagb]6 l]_md _a kYm
kaY')kaZa Yml]e dgimYlmj']l>]g) cYdZY aj >a]nma)
Jjgh`]lY] Yml]e \mg' Yml
NN
I hjYfYYa l]cYdZY\m YjZY
lj]k \a[Yfl']l[]l]ja \abm\a[]fl) ljak'ajcalal]_mdl]akaY)NLIb]aZmk
-+ Kmg\ ka Ydaa j]n]dYlme ^m]( kml]aclYk Yhj]acaeYk calYe k(
jal k]\]fla' hjagj lY[]Yl) NM Jg( \afaYe' hajeYkak l]fmladka) NM
l]klak ]fae gef]k h]j kaf_mdgk cdk _Ydal] naka hjYfYYmla calk
hjgbb`]lYj]5 m l gef]k' \ak[Yfl' %g calg' cY\ naka hYkaegcqlmaj
]lgef]k]p`gjl]flmj5 ]l kha( naka ZmlmbgY_jYm\]fla) NNDjhjY(
jalmkhjgh`]lYjmehjgh`]lakkmZ( fYm \nYkagk bbY\mglYk qjY hjY(
b][la kmfl) -. D^gf ]fae]kl \ak( fYm nYd\aYa) {{ H]k>a]nYkf(
k]fkagfak >]mk' k]\ hY[ak5 ka[ml jY nYa\g >a]nm' Z]l jYeqZk6
]l af gefaZmk ][[d]kaak kYf[lg( cYah Y aj nakgk] n]flb ZY(
jme \g[]g)
fqagk] egcYm)
Gmda]j]k af ][[d]kaak lY[](
NW Ggl]jak ZYfqagb] l]lqda6
Yfl' fgf ]fae h]je allalmj ]ak f]k f] nYdaY bgek cYdZla' Z]l
>nYkaY kml]ac\Yng f]hYhjYklYk \gnYfYk
;hYlYdYk nd anYj\abY cYacmjaYk a laa
\gnYf5 fiWbcV l) q) \nYkac _a]ke
$hd_) ] ,0%' ceaib aj l)l)~ O_iW j[i_ZW(
he()O^i)l]_mdlmjakYnglackdmYjlaefYm\
,-2% C[_ aWi aWbXec_i))) ;hYlYdYk\mg
\Y lYakqcd]k' hYda]aYfaYk cYdZ \gnYf
Dak fmlYjaY af k \Ydqcmk5 ,% Ie ZkWhXW))
N) q) lYe] hYaYe] kmkajafcae] f]hjanY(
dg cYdZla \Ym_aYmk' cYah \m YjZY ljak)~
-% IWaWh_k_' l) q) f] \jYf_ YZm\m' Yj(
ZY ljak' Z]l calk hg calg)~.% B h  l_[dWi)))
EYk qjY kYcgeY' hjanYdg Zla aYacaflY)
~$-3% +  `[_ d[Xkjk))) D]a lYa f]_Yda a(
_md\qla f]a hYlk cYdZYflak' f]a cYk fgjk
a cdYmkYfa)~b[job_))) H]k bg cYdZY f](
hjYn]jk lacafab hY_]jafaema) EgcacYk
lmjbg \gnYf' lacafdk afgbg' )lYah cY\
ba]ek ha_m Zmng kalacjafla Yha] a_md\a(
flgbg f]Zmnae) Pa]fgc hjYfYYa cYdZ(
\Ynga qhYlaf_gn) >nYkagk kmbm\afaeg $])
.+%'cmjk'j]_aeYa'cala]ekf]Zmng afgeYk)
$-4% =k WhXW jh_i() Mmkajafcae])~
Eala l]_md l]akaY) Aj) gag]phanYNagkYn)
EY\Yf_a hjYfYYk  lYa' c bYe hY\mg\Y(
ng n) >nYkaY' _Ydbg eYaqla kYnYk eg(
_acYk cYdZYk' lg\d hYkYcqlmgkamk \Ydq(
cmk lmjbg l]akla cala kmda_ \gnYfYa \mg(

lgkagk l]akaeg \gnYfgk' cmja j]_aeYa lYf(


caYmkaYa Zmng kmbmf_lY km hjYfYqklk
eYdgf])~$.+% H`[ _ Xki))) Pa]fgc cY\
m]ajg\qlm dq_(cY\ ;hYlYdYk \mglm n)
>nYkaYa hYj(emk' bak hja\mjaY kYng kY(
cqeg hYl]akafae)~$.,% G[i ]Wb_j[)))
TnYajmk qjY lacafab j]acYdYa) NYa_a' b]a
n) >nYkaY hYda]haY f]cla calYe' lmg
hYam ba Yhj]acaY kYng nYda' cY\ hajeY(
kak YlkaljYmclm)~$.-% Bh fhWdW_k))) nYa(
jmk n) >nYkagkYhj]acaeYk nYajamgk]hjY(
fYmgk]lYaV% qjYhjYfYYek\mg\YeYk' cY\
bnYd\agb]qjYcYdZlaajlqdla $Da]jgf')%)((
$..%;W]kOl]fYk)))>a]nYk' cYahg jYeqZk
\YnbYk'f]_Ydad]akla' cY\na]fYk calYe f](
bc`|bc md]akla na]lgk' aj cY\ ba] \jYm_
hjY\lm cYdZla)~rbg\ag ycea_Wkv fjY
\Ym_megb] _jYac) jYfcjYa) Ng\d \Ym(
_]dak Yfljb algk ]ad) hmk bmf_aY km k](
cYfaYak g\aYak aj hjYke a]afY lgca5
cYah aj nakgk] n]flb ZYfqagk' egl]jk
l]lqda bk ZYfqagk]) Pmd_Ylgb] ba] hja(
cdYmkg cYahg mZYa_Y hja] ]) -2~.+' g
]) .,~.. $hajegba hmk% \Yjg hYj]fl]r
$Nge)%)
$./% Fej[h_i))) j[job_))) MYcqla ;e]f
\jYm_ km nakm kmjafcaem bgek nYdaY $,,'
,0%' Z]l agfYa ;hYlYdYk cYdZY Yha] na](

Turinys

,//)

! ?CE& ),$ +-%,7&&

dgilaa' k]\ kmZ\alYk ]kk]' ka[ml


]l d]p \a[al) Ma ima\ Yml]e
ngdmfl \ak[]j]' \gea najgkkmgk
aaal]bNI_]fl) Nmjh]]kl ]faeem(
da]ja dgima af##][[d]kaY)
;m Y ngZak n]jZme >]a
hjg[]kkal: Yml af ngk kgdgkh]j(
n]fal: &# Ma imak na\]lmj hjg(
ba`[lY ]kk]' Yml khajalmYdak'[g_(
fgk[Yl imY] k[jaZg ngZak' imaY
>geafa kmfl eYf\YlY) .}Maimak
Yml]e a_fgjYl' a_fgjYZalmj'
ClYim] ^jYlj]k Y]emdYeafahjg(
h`]lYj]5 ]l dgima daf_mak fgdal]
hjg`aZ]j]) IefaY Yml]e `g(
f]kl]' ]l k][mf\me gj\aba]e
^aYfl)

Zmla hY\mglgeak' cYaag aj klY(


lqeYk kYcg) .0Ib]a fgja cg a(
egcla' l]hYkacdYmkaY fYea]kYng
nqjm6 f]k f]hY\gjm egl]jac]a
cYdZla ZYfqagb])
.{ ;j fmg bmkm >a]ng g\ak
abg: Yj  bmk na]fmk Ylbg: W2
D]a cYk j]_aka ]kk V>jYfYYk Yj(
ZY >nYkagk Yb>\gnYfglYkak' l]hY(
klY' bg_ lYa' c Y bmekjYYm'
qjY Pa]hYla]k kYcqeYk) .& I
b]a cYkf]WYklY' bak f]Zmk hY(
aflYk) NYa_a' ZjgdaYa' ljgc(
cal] hjYfYYmla ajf]_afcal]cYaz
Zla cYdZgeak6 g nakY l]ka\Y(
jg hY\gjaYa aj lnYacgb])

Ya Ylkada]haYfaYk aj fgjafaYk \mgla C fama aj cYk f])~ ;hYlYdYk emek agfYa
hYegcqemk) ~ IWZkejec_i) H]Z] ljm
hYjg\g' bg_ nakmgk] cdYmkaemgk]' cmja]
hag ajgfabgk kYcg ;hYlYdYk'bg_ eg
kmcadka ZYfqagb] Yha] egckdmk aj hY(
l]jaek nYdaY Zmla hY\mglgeak' g lgek'cm
hjgamk' hjanYdge] hYkacdYmkla k]fgZk5
jagk e_aflm h]j]f_la >a]ng kmj\qe
Eg egc aj c hY\Yn YhYlYdYa' haj(
hjaefY b  hjYegl]a hYkYcqlmgkamk g
ea]ba lacaflak' b h\afaYa: $;m_)%)~
\amk5 , Ggr) .' ,1) Jd_) lYahg_a , Nae' $.2% O_[fWj_[i iWaocWi) EY\ Egjaaa(
-' ,,)~$.0% +  `[ _ deh_))) Ggl]jk qjY la]aYa f]eYfqlm' bg_ nak lYa eYa \Ydq(
cYa' aj bg_ ;hYlYdg hYj\qeYa f]\Ym_
kadhfgk aj Z] aln]jek $;mck)%) ;hYlY
dYk f]cY nakmhajeY Yha]al]cbmkaYk eg
l]j]acaY' kYcg bak ba]ek' bg_ la] hYj\q(
eYa lmja nakm\a\aYmk knYjZme' f]k \a](
l]jak6 Z]l lYk bg hYda]haeYk lafcY Z] YZ](
bgfk e]j_Yalek aj fYdek) Jja\lgba nac5 b]a cYk l]akaf_Ya Yj f]l]akaf_Ya la(
hja]Yklak YhaeY lYahg_a aj bYk6 kYng lgda( caka ]kk hjYfYYk YjZY _Ynk cgca cal
e]kf aYacafae ba lmja bYm hYeaflYe] egcqlgb \gnYf' lYk l]hYklY' bg_ lYa'
,,' -)))' >a]ng hYkcajlYe]' ]e]kfaYe] c Y jYYm' qjY EjaklYmkkYcqeYa)~$.3%
egl]jack klgnbb]' cYah aYah bYm' lYah H`[ _ aWi))) D]a cYk l hYj\qe f]hja(
hYklY Pa]hYla]k kYcqeYak' lYa aj
aj ZYfqlafb] \jYm_abgb])
$.1% : h  dke`kij_))) EY\ mcajklm c]( bak hYlk f]Zmk >a]ng hjahYaflYk la(
da nakgca]ek akacYdZafbaafYek' ;hYlYdYk cjm hjYfYm)~ $.4) /+% ;Za]bgk]hYkcmla(
klYlg l cdYmkae) D]a Egjaflg ZYfqaY fk] ]admlk] ;hYlYdYk \Yj kqc hjae]fY
Zmlm nak ZYfqa eglafY aj _YdnY' nakY' cYk Zmng hYkYcqlY5 ]) .4 egckd' ])
lYa ba _Ydlm kYng hYhjgamk f] lac /+ hYj\qemk) Jja] \Ydqc' cmja] h ja(
l]akaf_Ya hYkadYacqla hYla' Z]l hY\mgla nYdg nqcla km hY\gjmem' hjacdYmkg j]_a(
bmgk aj calgek' cYahg kYcqemk6 lYah( eYa hYj\qeYa Yha] egl]j klgn aj e]a(
hYl b]a ba Zmlm na]fYlaf ZYfqaY' ba dk hgcadamk' lmglYjhm cY\ kmfYm\gbaeYk
\gnYfYa \mglb eYdgfa hYda]aY lnYjc)
na]fY _Ydlm afgla' cYk bbja\]jY cjacag(

Turinys

, EI?) ,0' , ( 1 )

$'("

1) 5^WS PcaWO\bW bSWaWX ^`WaWY|ZW[z2 Y% GWY`c[Oa bSWaWX


^`WaWY|ZW[]&
)-& DS`aYXGZ[Oa& N (  hjae](
7O^cb JI& dHglaaeYml]eng(
Za)k ^Y[ag' ^jYlj]k' ?nYf_]dame' fm bmek'ZjgdaYa' ?nYf_]dab' cm(
img\ hjY]\a[YnangZa)k' img\ ]l ja Y bmek YhkYcgbYm' cmja aj
Y[[]haklak' af img ]l klYlak' # hjael]' cmjagb] aj klgnal]' W
h]j img\ ]l kYdnYeafa5 iUaY jYW h]j cmja aj Zmkal] a_Yfqla'b]a
lagm] hjY]\a[Yn]jae ngZak' ka b mdYacgl] lYah' cYah Y bmek
l]f]lak' faka ^jmkljY [j]\a\aklak) YhkYcgbYm' b]a lac f] n]dlma la(
. NjY\a\a ]fae ngZak af hjaeak cbgl]) {
 CMN]k hY\YnaYmbmekna(
img\ ]l Y[[]ha5 imgfaYe =`ja( kmhajeY' c aj _YnYm5 bg_ Eja(
klmk egjlmmk ]kl hjg h][[Ylak klmk fmeaj m famkab fmka\ba(
fgkljak k][mf\me M[ambalmjYk5 / emk' hY_Yd LYl6 / aj bg_ hY(
]l imaY k]hmdlmk ]kl' ]l imaY dYa\glYk qjY' aj bg_ hjakacd
j]kmjj]pal l]jlaY \a] k][mf\me ~ lj]a \a]f hY_Yd LYl6 W aj
M[jahlmjYk5 0 ]l imaY nakmk ]kl X bg_hYkajg\Cn^maajhglYena](
I]h`Y]' ]l hgkl `g[ mf\][ae5  fmgdacYa6VaYkcaYmkhYkajg\ \Ym(
JYkdjYlaaaamgbm agb] _jgeYlgb] knYjklg(
em \Ydqcm qjY aamfaajm<aabb hjakacdaeYk)
EY\ mcajklm c]da hjYkahdYlafmkaYa lYjh
Egjaaala]a fmgegf]a' Zmc aameajmka]ba
m]hjakac]dka' ;hYlYdYk hYjY Yha] l)
\Ydqc _YfY hdYaYa) NYa_a' nakmhajeYbak
hYjg\g' bg_' f]]kYfl hjakacdaeg' lmjlm
km_jala nakY ?nYf_]dabY $,0' ,~./%' hYk(
cma _a hYYacaf\YeYk' ca]c _YdaeY' hjaka(
cdaeg Zad\Y' egcg' bg_ bak qjY _YdaeYk
$,0' .0~03%)
EYacmja lnajlafae' Zmc f]Zmkafmea(
jmkab hjakacdaeg' n) JgnadYk Ylj]eaY
ljaeak hjahYjg\qeYak' cmja hajeYk' hY(
aelYk a Yjlaeg kjqag' bmf_aYfag Pa](
hYla]k hjakacdae km emk ZmkaYfamgbm
hjacdaem' kmka\]\Y a ad_g kadg_areg5Eja(
klmk hjakacd a fmeajmka $,~-+%' Z]l
EjaklYmk hjakacdaeYk j]acYdYmbY hjacda(
eg l' cmja] qjY EjaklYmk $-,~-3%' lYl_a
j]acaY lYahg_a' cY\ aj l]aka]ba Zmlm hjac]d(
la) Ng hY_Yd hYhjgl g\aYak f]hYkYcqlg
an]\aeg kmklahjafaema \na]e calYak Yj_m(
e]flYak hYjg\g' bg_ f]a cjacagfa' f]a
YhYlYd hYka]d_aeYk f]_Yda Zla aYacaf(
lYk' b]a Zmk m_afqlYk l]akab hjakacda(
eYk#$-4~./%)
,~-+) EY\Yf_a nakYk knYjZmkak hja(
hYjg\qeYk j]eaYka Yfl Pa]hYla]khjakac(
daeg' JgnadYk' cY\ f]daclm bgcagk YZ]bgfk
Yha] bg lacjme' hjae]fY nYajamkhjakac(
dmkag Pa]hYla]k hYkajg\qemk' hYlnajlaflmk
dam\abaeYak >a]ng ajafclbdam\qlgb $,~

C ,,% aj a\klg ljmehYak' Z]l jaelYak g(


\aYak f]nqcmkaYk hYk]ce]k' cmjagk'a]alm'
C EjaklYmk hjakacdae Yle]lYfl $,)-~-+%)
$,% Jd_) AYd) ,' ,,)~$-% ?[h akh_)))
a EY\ Egjamla]aYa f]eYfqlm' Zmc ;baYlY(
= dYk ba]ek hY\mg\k fYmb aj f]_aj\l
 egckd' bak fmjg\g kYng k]f]kfamgkamk hY(
egckdmk' cmjamgk] l cjacagfacgegckdg
\Ydqc bYm Zmng aYacafk) ;hYlYdghY(
egckd hYk]ce] Zmng Egjafla]aab lacba(
eYk' cmjaYe] ba] hYkadacg aj cmj _b#nYa
mdYacq\Yea Zmng hjY\b_Ymla a_Yfqe'
cmjag hadfqZ Zmk kml]aclY Yl]afYfaYe]
_qn]fae])~ C[_` kbW_aej[))) C_Yfqeg
kdq_Y5 lnajlYk mdYacqeYk nakg lacbaeg)
C_Yfqeg lacjmeYk5 )`[_ j_a d[l[bjk_v aj
l) l)~ $. % Jd_) Cr) 0.' 1)~NYah;hYlYdYk
lmjbg hYhjgl hjY\la kYnghYegckdmk hYk
q\mk aj hY_gfak $hd_) ;h\) -' --))) ,+'
/+))) ,.' -4))) ,2' ,3' .,%) EY\ Ejaklmk
lacjYa Zmng fmeajk' hYjg\g bg hYdYa\gba(
eYk' cY\ _a hjakacd' bg hYkajg\qeYa)
;Zm\m hja]\m5 h_ ckik dki_Z`_cki$fm(
eaj%' jh[_ Z_[d $hjakacd%' hYjg\g
EjaklYmk eajla]k j]acYdaf_me aj bg h ja(
kacdaeg lacjme) AYdgh eajl hjYfYY(
ng CrYabYk $0.' /%' n]aca _a hjakac(
dae >gna\Yk $Jk) ,0'3 ' cmja eafa J](
ljYk ;h\) -' -0 aj JgjadYk;h\) ,.'.0'))%'
g hjakacdae lj]a \a]f hYjg\ Pa](
hYlk hjYfYg' Dgfgk' hYn]ackd] $GYl) ,-'
.4) /+%)~ $0) 1% D \k_))) ;hYlYdYk a(
jafcg lmgk hjakacdaeg dam\abaemk' cmja]



Wn) ?YlYk' PC)

Turinys

OA)

, EI<) ,0' 2 (, . )

{ \]aaa[d] nakmk kl hdk imYe _aYmk cYab2 h]fca]ek )aelYek


imaf_]flak ^jYljaZmk kaemd5 ]p Zjgdam \jYm_' a cmjam \Ym_]dak
imaZmk emdla eYf]ml mkim] Y\( hYkada]cY aca \YZYj' cYacmja] _a
`m[) ima\YeYml]e \gjea]V5ffl5 mea_g6 # hYkcaYmk hYkajg\ ',g(
 \]af\] nakmk ]klDY[gZg' \]af( cmZma' hYkcaYmk naka]ek YhYlY(
\] ;hgklgdak gefaZmk5 W fgnak( dYek6 { nakmbaYkcaYmkaYa _a hYka(
kae] Yml]e gefame lYeimYe jg\ eYf' cYahg f]dYac _aem(
YZgjlang' nakmk ]kl ]l maa`a) W kaYe) 4 H]k Y ]km eYaYmkak a
?_g ]maaekmeeaaaaammk;hgklg( YhYlYdm'cmjkf]]kmn]jlYknY\af(
dgjme' ima fgf kme \a_fmk ng( la]kYhYlYdm'cY\Yf_ah])ak]cagbYm
[Yja ;hgklgdmk' imgfaYe h]jk]( a >a];e ZYfqa) Ih]j >a]ng
[mlmk )kme ?[[d]kaYe >]a) t eYdgf ]km lmg' cmg ]km' aj bg
AjYlaY Yml])e >]a kme a\ img\ t eYdgf f]Zm;e eYfbi] Z]j_(
)kme' ]l _jYlaY ]bmk af e] nY( t \aY5Z]l\YjZYnYmk \Ym_aYmkm
[mY fgf ^mal' k]\ YZmf\Yflamk  bmgk ;kmk6 g f] Y' Z]l >a]ng
addak gefaZmk dYZgjYN'\5 bagf ]_g 6 eYdgf km faYfae)
H]k Yj
Yml]e' k]\ _jYlaY >]a e][me5 lYa Y' Yj ba]' lYah e]k YhkYcg(
kan] ]fae ]_g' kan] adda5 )ka[ bYe]' aj lYah bmk lacbgl])
hjY]\a[Yemk' ]l ka[ [j]\a\aklak)
Ma Yml]e =`jaklmk hjY]\a(
,- I b]a Yha] Ejakl YhkYcg(
[Ylmj img\j]kmjj]palYegjlmak' bYeY qjY' bg_ bak cdka a fm(
imgeg\g ima\Ye \a[mfl af ng( eajmkam'lYacYah_akYcg cYacmja]
Zak' imgfaYe j]kmjj][lagegjlm( t lYjh bmk' bg_ mk hjakacdaeg
gjme fgf ]kl:
Ma Yml]e j]( a a fmeajmkam: D]a_m fjY fm(
kmjj][lag egjlmgjme fgf ]kl5 C eajmkambm hjakacdaeg' lYa f]a

bYe ajg\ dYZaYmkaYa lafcYfaYak fYmbYla( 5 g\aYak5 d[ bW_a[ ]_cki_Wc)' nYajaYa qjY
YacafYeY) <]l lacj]kfam m calmk ajg\g
ca lacPafaeaaa5 n) J]lj''YhYlYd_Yd(
n' aj calmk YhYlYdmk) JgnadYk hja\]\Y a ak YacafaeYk5 EYah f]dYac _aemkak cm(
\Yj aj calmk dam\abaemk) Emge]l C_Yfq( 6 \acak qjY f]lgZmdYk aj dq_(cY\ f]n]jlYk
lgbYk hYkajg\ h]fca]ek aelYek'f]afaY) Zla hYkcYalqlm lYjh egfa' lYah aj Y
Hmg hjakacdmkagbg Yhkaj]acaeg' cmjag f]fkah]dfaYm' cY\ ZmaYm hYkcYalqlgklYjh
dam\qlgbm Zmng lkY Yfg dYacg ZYfqaY) YhYlYd $Nge)%)~ $4% Jd_) ;h\) 3' ,)))
;hYlYdYk _jlY ;PC hja] l) cmja] ka\a_ ?^]r) k 3)~ $,+% =_[le cWbed ikcW(
EjaklYmk nYdagk lmjbg Zla bg hjakacdaeg d_c) GYdgf' bg_bak qjY hY_gfa ;hY(
dam\qlgbYak $;h\) ,' --%)~$2% IWia_Wki lYdYk) JC_) Lqe) ,0' ,0) NYjh hY_g(
DgcZma DYmf]kfaYbYe' ;dha]bYmk kmfma fa JgnadYk \Ym_aYmk \YjZYngka' cYah cala
$Ggjc) ,0' /+%' Pa]hYla]k Zjgdama $AYd) YhYlYdYa) EY\Yf_a _Ydbg hYkajg\qla' bg_
,' ,4%) JYkcaYmk naka]ekYhYlYdYek6 lYa( bak Z] j]acYdg hjY\]\Y _ajla]k' dq_ kYn]
_a hja] 0) ]) hYeaflgbg hYkajg\qeg Zm( hYlYakq\YeYk' bak hYkcajaY haje na]l
ng f] naka YhYlYdYa) Mn) JgnadYk eafa eYdgf]a5 g d[ W)))' cmja] g\aYa' Ylka(
agfYa EjaklYmk hYkajg\qe' mjYql hYk n]d_aYfl  q\ cYdZgk lYakqcd]k' lgca
Dg) -+' -1))) YjZY hYk GYl) -3' ,1~-+' lmja hjYke5 f] lYah Y' C[YaheYdgf'cm(
YjZY kmbmf_lb km ]f_aem \Yf_$Fmc) ja qjY km eYfaea $hd_) Lqe) ,' ,2%)~
-/' //))%' YjZY na]f a hYfYa' hYk $,,% Di Wh jW_ W))) Aj\YeYk hja]
]nYf_]daklYk f]mjYql)~ $3% IWi_heZ hYla]k \Ydqcg' JgnadYk mlacjafY' bg_ YhY(
cWd5 E]dqb]  >YeYkc aj ;jYZabgb] lYd dam\abaeYk qjY na]fZYdkak)
$dMd C[_]k))) Pa]hYla]k hjakacdaeYk
$;h\) 4' ,)))%) NYk Yhkaj]acaeYk lmjbg
Zla lYah(hYl lacjYk' cYah Yfa]' ba]j cm( qjY hYn]ar\m emk hjakacdaeg) MfYjaYa
jamgkC_YfqlgbYk hYjg\ cala]ek YhYlY( hjanYdg lYhla hYfYaYak _YdnYa' \YdqnYmla
dYek lacjme kYng hjakacdmkagbg cfg bgk _qn]fae] aj dgnb]) ;hYlYdYk cYdZY
Yha] l]akab hjakacdae' cY\Yf_a bak Yl(
$Nge)%)~ E YhYlYdYk fgjbg aj]acla

Turinys

EIE) ,0' , / (- - )

,/2)

f]im] =`jaklmk j]kmjj]pal) Ma T Ejaklmkf]hjakacd) W+ b]aEja(


Yml]e =`jaklmk fgf j]kmjj]pal' C klmk f]hjakacd' lY l lmaYkqjY
afYfak ]kl ]j_g bajY]\a[Ylag fg( C emkm YhkYcgbaeYk' lmaYkajbm(
kljY' afYfak ]kl ]l ^a\]k n]kljY5 km lacbaeYk'
G]k jYm\Yek
Cfn]faemj Yml]e ]l ^Ydkal]( =  f]l aj f]lacjYak dam\qlgbYak a
kl]k >]a5 imgfaYe l]klaegfame Ylnad_ag a >a]n' cY\Yf_a kYc(
\apaemk Y\n]jkmk >]me img\ e] dam\abae hja] >a]n' bg_
kmk[alYn]jal=`jaklme'im]efgf bak baaacdk Ejakl' cmjagf]hja(
kmk[alYnal' ka egjlma fgf j]kmj( cd' b]a bYm fmeajmka]ba f]hja(
_mfl) `aYaf ka egjlma fgf j]( kac]daY) , B]k b]a fmeajmka]ba
kmj_mfl' f]im] =`jaklmk j]kmj( f]kac]daY'f]aEjaklmkf]hjakacd)
j]pal) ,# Kmg\ ka =`jaklmk fgf MM I b]aEjaklmkf]hjakacd'lm(
j]kmjj]pal' nYfY ]kl^a\]kn]kljY' aYk qjY bfkm lacbaeYk6 f]k \Yj
Y\`m[ ]fae ]klak af h][[Ylak bmk l]Z]kYl]kYngfmka\baemgk]'
n]kljak' a{ ?j_g ]l ima \gjea]( M{ NYl_a' aj cmja] mea_g Eja(
jmfl af =`jaklg' h]aa]jffl)
klmb]' hjYmng) M { D]a lac aYe]
Ma af `Y[ nalY lYflme af =`ja( _mWn]fae] lmjae] nadlaEjaklmb]'
klg kh]jYfl]k kmemk' eak]jYZa( f]dYaeaf_]kfa ]kYe] m nakmk
dagj]k kmemk gefaZmk `geafa( egf]k) NL <]l [dYZYj Ejaklmk
Zmk) NL Bmf[Yml]e=`jaklmkj]( hjakacdafmeajmkam' cYabag m(
kmjj]palYegjlmakhjaealaY]\gj( ea_mkab hajegf)
ea]flame)
EY\Yf_a h]j eg_eajlak'
-, KmgfaYe ima\]e h]j `g( NM
eaf]e egjk' ]l h]j `geaf]e ba]j eg_ aj fmeajmkambm hja(
j]kmjj][lagegjlmgjme) NN ? l ka( kacdaeYk) NN b j  ?Yah ;\ge]na(
[ml af ;\Ye gef]k egjamflmj) ka eajlY' lYah aj Ejalmb] naka
kan]d_aY  hjakachdae dgnb])~$,/, +
`[ _ Dh_ijki))) jk_Wi ohW))) <] EjaklYmk
hjakacdaeg nakYk YhYlYd YhkYcgbaeYk aj
bYe YlkYcYflak cjacagfa lacbaeYk f](
lmjlm bgcag hYeYlg) JYlk C_YfqlgbYk
Zmng hYklYlk kYng hjakacdae' cYahg
]fcd aj YflkhYm\ kYng e]kaYfacgk aj
\a]nacgk n]jlqZk $Dg) -' ,3))) GYl) ,-'
.3b' mlYl j]aclm kcYalqla nakY ?nYf_]dabY
f]lacjY aj Ejaklmk f]lacjm hjYfYm'
b]a Pa]hYlk f]Zlm hjakacdk)~",2# M[(
X[iWj[ iWle dki_Z`_ckei[) D]a Ejaklmk
f]hjakacd' lYa bak fjY lacjYk G]kabYk'
cY\Yf_a lYkYa kmda_ n) LYlg g\a lm(
jbg hjakac]dla) + b]a bak fjY lacjYk G](
kabYk' bak fjY lYk' cmjk' cYah kYcg
n) LYalYk'
lmjbg
Yldq_afla m
emk fmka\baemk6 lYa_a' emk fm(
ka\baeYa \Yj fjY Yld]akla $;mck)%)~",3#
MW_]_' _h))) NYa_a' naka' cmja]lacbgka _Ym(
ka a_Yfqe Ejaklmb]' Zmng hYcdq\ae]
aj fmeaj fmka\baemgk])~",4# C[_ j_a
_Wc[))) D]a lacbaeYk f]kml]acaY a_Yfq(
eg nadla]k' lYa bak lmjbg hY\Yjqla emk
dYaeaf_Yak fgjk aYe] _qn]fae]) <]l bak
lg f]\Yjg6 bak n]jaY emk akaY\la lYah

\Ym_]dag \Ydqc' cmjaYak cala \aYm_aYka'


hjaaela Yfl kYnk lYah \Ym_ kmfcqZa'
hYc]dla f]kmkcYalgemk h]jk]cagbaemk aj
ackla f]l hYa eajl~S-+&; [jZWZWh)))
NYa_a' YhYlYd YhkYcgbaeYk fjY lmaYk'
g Yln]jklb lacbaeYk Z] fYm\gk)~ MCL(
c_]ki__`k f_hced) NYah n) JgnadYk hY(
qea\Ydqc'cmja bak knYjklqk k]cYfaYe]
kcqjamb]' Zl]fl' bg_ e]k Ejaklmb] lmja(
e] emk hjakacdaeg m\) Jaaegfk
qjY hajea]ba a nak nYaka6 cmj lgdf
fjY' ba] aj fjY YlfYYmbYea >a]nma) Pa(
kY ]e qjY dqc(cY\ \ajnY' Yfl cmjagk
fmeajmkab dYeYa aZYjklqla qjY cYaVa
kcdY aj bYm hjY\bg a\mgla nYakamk) O(
ea_mkaYak nY\afYka l]aka]ba)
-,~-3) Ejaklmk hjakacd cYahg fmea(
jmkabb hajegf)
$-,%
DWZWd]_))) NYjh EjaklYmk aj l]a(
kab hjakacdaeg qjY lgck kYflacak' cgck
lYah eajla]k ;\geg aj nak egfa)# ($--%
B h  aW_f))) EYah ;\geYk qjY emk lnYk
eajlaf_Ye] _qn]fae]' lYah Ejaklmk \nY(
kacYe]6 cYah ;\ge] e]k naka fmka\bg(
e] aj bYe] mljYmcaYe] Yml kYnk eaj(

Turinys

,/3)

) ?C?& )-$ *+m*0&

alY ]l af Idaaaklg gef]k na( B Zmk Yl_Yanafla6 FG ca]cna]fYk'


na^a[YZmflmj) (. Ofmkimakim] A _a kYng ]adagbg5 baajegf Eja(
Yml]e af kaag gj\afg' b>jaafa( C klmk6 hYkcma la]' cmja] qjY Eja(
laYg =`jaklmk5 \]af\] aa' ima klYmk' cmja] lacbg  bgYlbae)
kafal =`jakla' ima af Y\n]flm -& Jg lYe_YdYk' cY\ bak ZmkbaY(
]bmk [j]\a\]jmfl) -& >]af\] \YnkcYjYdqkl>a]nmaajNnma'
dafak5 [me ljY\a\]jal j]_fme cY\Y Zmk baYfYacafk nak nq(
>]g ]l JYlja' [me ]nY[mY( jaYmkqZ' nYd\a aj _YdqZ) NQ
n]jal gef]e hjaf[aNaYlme' ]l + bak lmja cYjYdaYmla' aca f]aY(
hgl]klYl]e' ]l najlml]e) NQ \k nakm kYng f]hja]l]daiagkY(
Iaagjl]l Yml]e addme j]_( ng cgbgeak) EYabaghYkdeaYm(
fYj] \gf][ hgfYl gef]k afa( kagba f]hja]l]d Zmk baYfYacaflY
ea[gk kmZ h]\aZmk ]bmk) aNgnak( eajlak5 f]k nakY hYn]j_lY qjY
kaeY Yml]e afaea[Y \]kljm]lmj hg bg cgbgeak) EY\Yf_akYcg5 NS
egak5 IefaY ]fae kmZb][al kmZ PakY bYe hYn]j_lY' Z] YZ]bga(
ba]\aZmk ]bmk) =meYml]e \a[Yl5 kcqjmk lb' cmjkYa nakYbYeaY(
-# IefaY kmZb][lY kmbal ]a kaf] n]j_) EY\Y_a nakY Zmk bYe
\mZag CajY]l]j ]me' imakmZb][al 6 aYn]j_lY' lmge]l aj t%YlkMaemk
la]k ZYmke' lYahfml]akafla Ejaklmb]_j(
lYe] fYmb' _qn]fae)~ $-.% D _[a(
l_[dWi))) F d & JgnadYk YlkcajaY hjakacdae]
nYajamk fmeajmkab kcqjamk' cmja] \Yda(
fYka hY_Yd n]jlqZ aj dYac$Nge)%6 D h _(
ijki'mea_mkaaf_hced' hYkcma naka a(
jafcla]ba' Yj ba] Zmlm mea_ haje hajeg(
bg EjaklYmk Ylbaeg' Yj hg bg)~IWiak_
j_[))) JC_) , Nk)/' Te )uM_a`e~ Yfljb
Ylbae) AjYac) l]cklYk' hYqeaflak dYa(
c' cmjaYe] hjakac]dk hjacdYmkYfla]ba hja]
Yfljgbg kcqjaYmk' j]_akaqjYlacj]kfak5 lmg(
e]l la]'cmja]qjY EjaklYmk' bg Ylbae])~
$-/% ?e jWc ]WbWi5 AYdYk ag hYkYmdag aj
mZYa_Y nak \Ydqc $;mck)%)~B ae g#'
cmjk qjY EjaklYmk NnYk)u;ki fWdW_a_(
di) PakmhajfaY Ejaklmk hYfYacafk nakgc
na]hYlYnae' _YdqZ aj nYd\a' hYkcma
hY\mgk Nnma cYjYdqkl) Pa]hYlYnaeYa'
nYd\agk aj _YdqZk qjY haclgk \nYkagk'
cmjagk lYah hYnY\aflgk qjY fmg nYj\
Yfagd [`gj' hja] cmja bgk calY\gk a9ja(
cdYmk) Jja] b j]_afaYa hjacdYmkg lYahg_a
fmka\baeYk $]) 01% aj eajlak $]' -1) 01%'
_Yd aj la] hacla egfk' cmja] dq_aYa' cYah
haclY \nYkaY' cgngbY hja] >a]ng <Yfq(
a) <]l cgca _a CjYjYdqkl Ejaklmk hY(
\mgk Nnma: AYdaeY Ylkcajla \n]bgh Eja(
klYmk cYjYdqkl5 kmlnjaeg cYjYdqkl' cm(
jagb] Ejaklmk' >a]nYk \jYm_ aj eg_mk'
na]hYlYmbY Yfl Yfagd aj hacl \nYka'
l]akaf_b aj Yle]klb' aj Ylhajcaeg cY(
jYdqkl' YhaeYfaY l]akamgkamk aj ajafc(
lmgkamk' cmja] kYnYaea hYka\Yn EjaklYmk
na]hYlYnaema) ;ha] lmgk hYkcmlafamgkamk
cYdZY agfYa JgnadYk)~Pa]hYlk f]fmklgY

cYjYdqklk' Yla\mg\YeYkb  Nnma' cY\Yf(


_a bak hYlk km Nnm qjY >a]nYk $;m_)
;mck)%) Pa]fgc cYah Ejaklmk' fgjk bak qjY
D[mma_Yk  Yeamk kmda_ G]dcar]\]cg lnYj(
cgk' Yla\Ynk cYjYdqkl Nnma' f]Z]m(
lYjk m emk $pU)m_)%' lYah bak f]Z](
had\qk \Ym_aYmk aj lgk kYng na]hYlYnaeg
\Yda]k' dlYja Yhkaj]ac\Yng cgngbYfagk
ZYfqagk n]\ae])~$-0% H`_ijkh_ aWhW(
b_Wkj_) Aj) l) f]k bak lmja na]hYlYmla)
Jd_) Jk) ,+4' ,) Mn) JgnadYk cYdZY Ybaa]
EjaklYmk na]hYlYnae Yfl cgngbYfagk(
ZYfqagk aj hYqea l dYacY' cmjaYe]
bak hYkaZYa_k $I]c) Aja_)(HYr) aj Hqkk)%)
;hYlYdYk fgja hjahYjg\qla lYa' cY bak hY(
kYc hjY]algb] ]ad)~$-1% ;ki fWdW_a_djW
c_hj_i) Ngcamg lYa Zad\m Pa]hYla]k cYjY(
daYnaeYk Zmk lgZmdYk' cY\Y eajlak f]Z](
na]hYlYmk \Ym_aYmk Yfl EjaklYmk kfY(
ja)u D WZ]_ iWae5 P]ar) Jk) 3' 3)~$-2%
PakY `Wc fWl[h]jW5 nakY' aj cYk bYe kY(
nYafaa hYka\mg\Y' aj cYk bYe hja]nYjlY
hYn]j_lm qjY' cYah eajlak) NYk' cmjk bYe
nakY hYn]j_' qjY >a]nYk NnYk)~$-3%
B h fWji Lkc_) Mm n) eg_qkl] kmna]fq(
lYkak Mfk' >a]nYk(eg_mk) JYkadack lac
>a]ng' a ljab na]fg' cYjYdqkl' cmjagb]
bak' hjahYaflYk Pa]hYam' nakmk ajafc(
lmgkamk \Yjg hYdYaeaflYak) Hgjk aj \YZYj
C_YfqlgbYk kmda_ kYng n]faYmkagk eg(
_qklk hY\fg\Yk qjY' Zl]fl' cYahg cYjY(
damk cgngbYfagk <Yfqagk' Z]l lmge]lbak
Zmk hY\mglYk' cYahg _YdnY hYdgnaflgk aj
mZYa_lgk <Yfqagk' YeafYa \cgbYflak
Nnma)

Turinys

) ?CE& )-& *1m+*&

),1&

ga gefaY)
=fe Yfl]e kmZ(
b][lY ^g]jafl adda gefaY5 lmf[
]l au.)k] @adam)k
kmZb][lm):
]jal ]a' ima kmZb][al kaZa
gefaY' m l kal >]mk gefaY af
gefaZmk)
;dagimaf ima\ ^Y[a]fl ima
ZYbblarYflmj hjg egjlmak' kage(
fafg egjlma fgf j]kmj_mfl: ml
ima\ ]l ZYhlarYflmj hjg addak:
> l ima\ ]l fgk ba]ja[dalYemj
gefa dagjY: Kmgla\a] egjagj
h]j n]kljYe _dgjaYe' ^jYlj]k'
imYe `YZ]g af =`jaklg D]km
>geafg fgkljg) Ma $k][mf\me
`gafaf]e% Y\ Z]klaYk haj_mYna
?ba`]ka' ima\ ea`a aajg\]kl' ka
egjlma fgf j]kmj_mfl: GYf\m(
[]emk' ]l ZaZYemk' [jYk ]fae

-4 aMN]k calYah c \Yjqk la]'


cmja] cjaclabYka m fmeajmkamk'
b]a fmeajmka]ba nakYa f]bf\kac](
daY: aj cYe \Yj cjaclabYka m
bmgk: 4+ EYe aj e]k ]kYe] hY(
ngbmb] cYk nYdYf\Y: .a EYk\a]f
eajlm' ZjgdaYa' h]j bmkm _YjZ'
cmja lmjamEjaklmb]Drmb]'em(
kaa Pa]hYlqb]) 4- D]a $egfa
Zm\m% km njaeakcgngbYm?^](
r]' cgca eYf fYm\Y' b]a fmea(
jmka]ba f]V.jakac]daY: ;WYd_qcae]
aj _]jcae]'f]k jqlg fmeajkae])

-4~3/) ;hYlYdYkb%YlnajlafYegckdYha]
hjakacdaea[`a]ehjahYjg\qeYak'cmjam haj(
e aeY a cjaclg m fmeajmkamk $]) -4%'
cal a YhYlYdm \YjZ aj nYj_ "+(m
+*#2 nak _a kYng an]\agbae mZYa_aY
ljmehm hYjY_afaem "++& +,#&
$-4% E j]acaY g\aYa5 cjaclqla]k
m fmeajmkamk' Eg`fla]aYek Zmng la(
cjYa afgeY' Z]l emek' g f]l aj n) l(
nYek' ba] qjY' _Ydngkcam) D]a dYacqla]k
nakYa b  g\afk hjYkek' laYhYlYd dYa(
cmgk] lmjbg Zla egfgk' d]mja] cjaclq(
\afgk m _]flak aj hja]l]damk' fmeajmkamk
Z] cjaclg' cY\ Yfmgk hY\Yjqlm cjaclg
nYaka\YdafafcYak aj lafcYfaYak dgnaf_Ye
hjakacdaema) NgcaYe] Ylkalacae] ;hYlY(
dg ha#ajg\afbafaYk qjY hjalYacqlYk hja] b'
fgjk cdYa\af_gk' fmgegfk aj kmda_ bgk
qjY hYlnajlaaa[Yfam) D#Yah YacafY al
na]l N]jlmdagfYk' aj bg YacafaeYk ajg\g
n) Ngema ;cn) aj cala]ek a_md\aflg(
bYek hYfYaYmkam  la]k) Nmg kqeZgdacm
mnY\Ynaem j]_aeYa fgjlY lac hYqe(
la' cY\ fYZYfacYk fmeaj lacbae] 
Ejakl' ajhYdam\qla' bg_ bak n]jlYk qjY la(
cafab eYd\) Pa]fgc lYk hYhjglak hYk
cYacmjamgkcdYa\aYlacamk' cYahE]jaflabgfmk
aj GYj[abgfalmk' hYnajlghYachja]lYj)~
$.+% D Wc _h c[i5JgnadYkaj caca YhYlYdYa)
?kYe] Yjla eajla]k h]j nYj_mk aj hYng(
bmk)~$.,% DWiZ_[d)))Ra]mYk Pa]hYlk qjY
lacjm \Yjqlgbm Egjafla]a Ylkan]jlaeg' g
lYahg_a aj b hYYf_gk' cmja qjY;hYlYdg

_YjZk hYeYlm)~$.-% Lk lh_c_i5 Mm


haclYak f]hja]l]daYak) $N]jl) ;mck) Nge)%)
AjYda Zla' cY\ agfYa aYeaflYk qjY Ylka(
lacaeYk' YhjYqlYk h\) ,4' 4) egfa
Zm\m cgngbY' b]a cYk hYY\afYeYk qjY 
cgn lac egfa hja]Yklaeak' aj lac bg(
eak hYdYacgeYk) D]a lYa f]Zmng hjakacda(
eg nadlak' cmjaY ;hYlYdYk hjahad\qlYk
Zmng' lYa bg cgnY f]lmjbg bgcagk fYm(
\gk)uC[_ dkc_hki_[`_))) N kdq_af kY(
caf _]a\Ymk qjY kmbmf_la km k]cYfamgbm'
cmjk hYaelYk qjY a =f& **$ ,.) Jd_)
Ce)-' 1) GgckdYk Yha] \mka f]jYajlam_m(
jY aj caeg hjakacdae lYah lYjh kYnk
bmf_aYka'cY\ cYkna]fYehja]afYka'lYkhja](
afYka aj calYe) >aY km caem kmbmf_lY
 na]f ]kqZ' eg_' aj qjY fmg bg Yl(
kcajaYeY hja]af_Ya kYnYbYe hYkcqjaema)
Da hYkada]cY f]lgZmdY' cgd]a ba f]Zmk nd
kmna]fqlY km caem) <]l lYa' cYk hjacdYm(
kg hja] hja_aela]k aj ]kqZk' f]_Yda Cela
dq_(cY\ fa]cm6 g lYa' cYk hja_aeaYa hja](
af_Y qjY' Z]_Ydafam6 Zmlm _a lgck Ylkala(
caeYk' b]a \aY hYkadaclm Z]cfg$Nge)%)
EYk Yle]lY cfg hjakacdae' lYk c]daY
_af $hYkada]cYfl \YZYjlafaYe >a]ng hY(
\YjqlYe \Ydqc kmj\qema% Yha] Yf
Yeaf hYdYae' cmja _Ydlm Zla ml]f(
cYfam megc]kmam YhYlYdacaq \YjZ)
H]l \Yj \Yaa_aYmk' hYlk a_YfqeYk \Yjq(
lka YZ]bglafm) Dmc >a]nYk Zmng Y\bk
hjYYdafla h]j Ylhajcae nakYk hjY_Yalak'
cmjaYk Zmng mljYmck ;\geg f]hYcdm(

Zmk b%Y\mglYk lYe'cmjknakYkYm


t.Yn]j_' a\Yfl >a]nYk Zmlm na(
kY nakYe])

g

X

a
a

Turinys

daI )

, EIL) ,0) ..~ .3)

egja]emj) DMNgdal[)k]\m[a5 Igj( # .. ?]ka\mgdnal] kmn]\agla5 Jac(


jmehmfl egj]k Zgfgk [gddgimaY  lgk C[YdZgk hY_Y\afY _]jmk hY(
eYdY) ?na_adYl] bmkla' ]l fg( # hjgamk)
JYZmkcal]' l]aka]ba'
dal] h][[Yj]5 a_fgjYflaYe ]fae 6 aj f]fmka\cal]6 f]k cYacmja]
>]a ima\Ye daYZ]fl'Y\j]n]j]f( f]lmja hYafaeg >a]ng6 lYa kY(
laYe ngZak dgimgj)
t cYm bmkf m_\afaema)
P# 6caWO\yW]X] ^`WaWY|ZW[] PWWROa&
M\ \a[]l Ydaimak5 Kmgeg(
\g j]kmj_mfl egjlma: imYdan]
[gjhgj] n]fa]fl: Cfkaha]fk' lm
img\ k]eafYk fgf nana^a[Ylmj'
faka hjamk egjaYlmj) ? l img\
k]eafYk' fgf [gjhmk' img\ ^m(
lmjme ]kl' k]eafYk' k]\ fm\me
_jYfme' m l hmlY ljala[a'YmlYda(
[mbmk []l]jgjme) >]mk Yml]e
\Yl adda [gjhmk ka[ml nmdl5 ]l

b

.0 _  hYkYcqkcYkfgjk5 EYah(

3 _a hjakac]daY fmeajmka]ba: YjZY


cgcaYe] cae] ba] Yl]ak: g
aeYfda c lm  kba' f]Yl_qbY'
b]a hajeY m]YajeajlY)
C j  c
lm kba' kba f] ZmkaYflb cf'
Z]l na]f lac _j\' hYn]ar\Yf'
cna]l YjZY cgc cal) _ ] l
>a]nYk \mg\Y bYe cf) cYah
bak fgja' aj ca]cna]fYa kcdYa bYa

kaaaffYk Yml egfa6 lYa_a' b]a YlhajcaeYk fgjk kcajkak fmg k]fgbg fYmbYak hjanYdm(
f]_jamlm cammaa h]j hjakacdae f]eaj( eYak$.0~//%6lgdaYmk kYcg) bg_caeacYkak
lam_meg \gnYfgk' lmge]l Drmk f]Z]Zlm cfYk Zmk h]jeYafqlYk  \nYkac' aj bg_
Y\lmgbm ;lhajcbm' aj emk lacbaeYk  lYkh]jeYafqeYk qjY aj_YdaeYk $//~/4%'
Zmlm lmaYk)~ $..% G[i_Zkea_j[))) ;hY( 6 aj ZflafYa j]acYdaf_Yk' cY\Yf_a lac lYah
lYdYk mZYa_aY hajeb hYegdffa \Yda a Ejaklmk dYaek hadf eajla]k h]a#_Ydbae
Yha] hjakacdae h]jkhbaem f]hYka\mgla 6 $0+~02%) AYdgh ljaae%%m hYjY_afaem m(
cdYa\aYegckda kmn]\agbaeYek~BAajei ZYa_aY nak hYegcqe Yha] hjakacdae
aWbXei))) Na] g\aYa jYf\Yka G]fYf\jg # $])(MM%)
cge]\abgb] N`Yak $Yha] .-+ e) haje
$.0%
; [j fWiWaoi))) EYah kY\mca]bYa
Ej)%) Da] j]_aeYa Zmng hYnajl egfa kYc hjakacdae ]kYfl f]_Ydaem \Yaclm'
hYlYjd])~ Aj) ) 1bb)l*)FYa _Yda j]acla f] f]k ba] eYf' cY\ hjakacamkak cfYk lm(
lac cYdZYk' Z]l nakgc \jYm_Ynae6l]aYmk b ja lmjla ]eacmk j]acYdmk aj _]akemk'
Pmd_YlY kmkaYmjafg lg g\ag hjYke l]a( 6 lYah aj Jgnadg hja]afafcYa j]_aeYa \Yj
kaf_Ya' cY\Yf_a algb] na]lgb] ;hYlYdYk melafbaemk\dlgk hYagk hja]Ykla]k)~
cYdZY Yha] cdYa\af_Yk fmgegf]k'gf]hac( $.1% G[_cWdb_))) Mn) JgnadYk fgja fm(
l hYka]d_aeg hYnqr\)~ $./% IWXkia_j[' jg\qla \a\]d lYah cYdZYfag f]afgbae'
j[_i_[`_) Aj) l) akaZdYanqcal] l]akaYa' l) Z]l f]hYkalqagla a bg) ~ D  jk i`_)))
q) lacjYa) EYacmja] Zmng dq_(cY\ hYka( McdY hYdq_afYeY qjY km fmeajmkam c Y(
_j hjakacdaeg hja]afafc f]cgeak6 fm) Na]kY' ba lmja kYnqb] _qnqZk m(
ba]ek j]acYdaf_Yk qjY lacjYk \nYkacYk a( eYr_' aja]am_Ya _a' cfYk Ylkd\jlYk qjY
kaZdYanqeYk aj n]f_aeYk fmka\bae' cm( fmglg'cYkbYe_qnqZ\Yn6Z]ln) JgnadYk
jamgk ha_aYa _Yda hmdla eg_mk' m_afa( bYm lYah dYZYa hjahYjg\ hjakacdaeg la(
bYflak hjakacdae) Da] lmja lYa hY\Yjqla Cnjme' cY\ bak _Yda hjahYafla cfma ag(
lmg dYZaYmk' cY\ kmn]\agbaeYk hY]afY a ca lgca _qnqd%k hjY\a' f] bYe] hY(
egfa' cmja] d[jkh_ fW_d_ce =_[le' l' aYe] ]kYfa' Z]l m bg jaZ' Zl]fl'
q) >a]ng _YdqZk JC_) GYl) --' -4)~ >a]ng hYkcqjae)~ $.2) .3% B h  a jk)))
MW_ iWaWk))) ;lkajY\aeYk lYjh Egjafla]( Egca] qjY kYflacaYa lYjh kcdgk aj ]d(
]aa lgca f]aeYfYfa kmn]\aglgb \Yjg e]fk' damjk a gk aYm_g' lgca]' qjY lYjh
fmeajmkag l]akaaq caeg aj hjakacdmkagbg
_\ nakYa b ZYfqaYa)
cfg6 lYa_a' cYah kcdY' kmh\YeY ]e(
.0~03) Wn) JgnadYk' cYdZ\YeYk Yha] b]' hjY\]\Y ]dla' lYah fmeaekak dYeYk
ZmkaYfagbg hjakacdaegZ\' hjadq_afaeYak YlZmk fYmbYe _qn]aaqema) EYa%% kcdY
hYaelYak a \Ydqc hja_aela]k egcg nakm( b kYng fYmbme] _qn]fae] lmja naj]kfamk
hajef' bg_ b%jakacdmkak dafYkZmk lYkhYlk' a hjanYdmemk' lYah ajhjac]dlYkcfYk) EYah

Turinys

, EI?) ,0' M 4 (/ / )

,0,)

maf[eif] k]eaaafaaa hjghjame b lacjcf) H] C\]d[;f]fYk cm(


[gjhmk) MJLMM  gemak [Yjg' ]Y( a fYk O#jY lYk hYlk cfYk6 Z]l ca(
\]e [Ya#g5 k]\ YdaY ima\]e dag( # lgck qjY egaaaab' g calgck _Yd(
eammaf' YdaY n]jg h][gjme' YdaY ;OD ;C6 calgck hYmca[a aj calgck
ngdm[jme' YdaY Yml]e hak[ame) m;mf) Ca# ;O#Y \Yf_aca cfYa'
? l [gjhgjY [g]d]klaY' ]l [gj( aj ]eaca cfYa'  Z]lcalgca qjY
hgjY l]jj]kljaY6 k]\ YdaYima\]e \Yf_acb _YaZ' g calgca ](
[g]d]klame _\gjaY' YdaY Yml]e eacbm) D& Ealgck kYmdk kcYa(
l]jj]kljame5
YdaY [dYjalYk kg( klaffYk' calgck ef]kag kcYaklm(
dak' YdaY [dYjalYk dmfY]' ]l YdaY eYk aj calgcknYa_\aab kcYaklm(
[dYjalYk kl]ddYjme) Ml]ddY ]fae eYk6 f]k kcajaYka nYa_\ fmg
Y kl]ddY \a^^]jl af [dYjalYl]5 z&( nYa_\k kcYaklmem) NYah aj
Ma[ ]l j]kmjj][lag egjlmgjme) fmeajmkam hjakacdaeYk) MbYeY
M]eafYlmj af [gjjmhlagf]' kmj( qjY hY_]\ae]' hjakac]dkfghY_](
_]laf aaa[gjjmhlagf]) M]eafY( 6 \aam]) MbYeY f]dgnb]' hja(
lm j af a_fgZadalYl]' kmj_]l af kac]dk dgnb]) MbYeY kadhfqZ(
_dgjaY5M]eafYlmj af afddjfaalYl]'
 b]' hjakac]dk _YdbZb])
MbY(
kmj_]l af ;(ajlml]5 M]eafYlmj eYk qjY cfacYk cfYk' c]dkak
[gjhmk YfaeYd]' )kmj_]l [gjhmk  cYfYk \;#YkacYk)
khajalYd])
t

kmda_ aeafla_aYmkag >a]nghYj\qegfYm( qjY lmcklYaaam f]lgZmdqZa' Z]lqhYeaj(


bg gdqfg hjanYdmeYa hjacdYmkg fmg hja( lqb]) >Yf_mb] Ylkaem Yml bg dq_(cY\
_aela]k nYajam kc`b' lYah aj hjac]dlb >a]ng dgn' cmja \aY j]_k5 kcYaklm(
cf qb%YlqZk Cek kmda_ lg' cYaV%ba]'Z( eYk qjY Yfljgba hjakacdmkag cfg qhYlq(
\Yea \mkagk jYfcaYak' n]jla qjY \a\]kfk' Z)~ @WboX`[) aY Yfl ]ek cfg
Yj eY]kfk dgnk) AYdgh' fYmbgk qhY( ba]_gk Zmng kadhfgk' lYah cY\ cfYk Zmng
lqZk a]hjYYdafY Zmnmkagbg cfg hja_ae( f]lgZmdm \agk jYfcam6 l]fYa bakZmkhja(
la]k' cYah ;hYlYdYk hYjg\g ]) (.4(/,)~ lYacqlYk lYah' cY\ _Ydk nakYe] Zla hY(
$.4% P [  a_[al_[dWi))) Ngb] ]ad) cmmYk cdmkfmk \mkaYa5 lj]am h]jna]klgbg caeg
j]acaY nak _bn cf aj bg hja_ael)~ hjanYdmem Zmk bg \a\ak d]f_nmeYk $bm\jm(
$/+% @WhX() Aj) l) agfYa qjY lYkhYlkg( eYk' Y_adalYk%)~ $//% L`WcWiohW))) ;hY(
\ak g16Y'cYah aj k]c) ]ac' cmj e]k' k]c( lYdYk kmaeY' cYk hYkYcqlY Ym_aYmk' 
\Yea dgl) l) l]fYa an]jle] g\am5 k*jYa( na]f na]l) Efacb cf fmg \nYka(
ijkcWi)~$/,% D _jeai iWkbi))) D]a _qne( cg JgnadYk YlkcajaY kmda_ \na]b n]acb'
b ]kqZa cfYa' fgjk naka eajlaf_a' na]( \mkagk aj \lYkagk' cmja]\m \mg\Y cmfma
fgc nYajmk qjY kmda_ Yf ]kqZa nYajm( _qnqZ ajYflbg na]hYlYmbY6 l]aYmk \mkaY
eg' aj b]a cfYa' fgjk naka j]_aea' na]fgc aj \nYkala bYe fjY \m Ylkcajm \Ydqcm'
nYajmk qjY kmda_ na]lgk nYajmeg' lYah lYah cY\ na]fYe hjYmfYfl calYk hYkadac(
cY\ \Yf_Ymk cfYa lmja calgc kcYaklme lm' Z]l lac na]fYk aj lYk hYlk6 bak nY\afY(
cYah ]ek' aj b]a nYa_\k' fgjk na]aY ka \mkaY' cY\Y Yhkaj]acaY cYahg _qnqZk
Yml lg hYla]k \Yf_Ymk' na]fgc kYng na]( \YnbYk cafama aj bg lgZmdaflgbYk6 nY\afYka
kY kcajaYka na]fgk fmg cal' lYa nakYa f]( _a \nYkaY' cYabag hjglafag _qn]faeg hYeY(
kl]ZlafY' b]a fmeajmkab hjakacdae] ( lYk aj Yhkaj]acaY \nYkacYak n]acaeYak)
nYaja qjY fmgh]df dgn $;m_)%))~ $/-% >YZYjlafaYe] _qn]fae]emk cmdaYk' cY\Y
MW_f _h))) ;hYlYdYk f]hjalYacg hYna]fa _aeklY Yj _ae\g' h]faeYk qjY' Ym_Y aj
hYdq_afaeg \Yda' Z]l _jlY hja]hY\mglg( k]fklY' l) q) lmgk] \Ydqcmgk]' cmja] Z]f(
bg .2) ]) kcdgk aYn]ar\g aj anYj\abYcYa( \ja qjY eg_ma km _qnmdaYak' hjacdYmkg
cmjaYk naka]ek dgnb] hjakac]daYfla]ekc( fmg n]acbg' hYnY\aflg \mkaY6 Z]l \nYka(
fYek Z]f\jYk qhYlqZ]k $/-(//%)~ IW][( cmgk] n]acaemgk] cfYk' fgjk a\Yda]k aj
lYjfYmbY \nYkaYa' na]fgc \Yjg bYa aj \Ym_
Z_c[5 Gajlqb] $N]jl))%) ~ G[fW][Z_c[5
FamgkY fmg nakgcag c]flhbaeg5 lYa aj qjY
cdaa' f]k bak' Z\YeYkhY\mglYk hY_]
hajegbahjakacdmkagbgcfgqhYlqZ)~ $/.% \aema' YhkmfcafY \mka $Ce 1' ,1% Jja 
kacdae] _a f]Z]Zmk cfac YjZY _qnm
L`WcW))) ;fl ]ek cfYk YhkmfcaflYk

Turinys

$)%"

$ 6E:FE" $#" '(K',"

Ma $&)kl [gjhmk YfaeYd]' ]kl]l


khajalYd]' ka[ml k[jahlme ]kl5
jY[lm k ]kl hjaemk `geg ;[aYe
af YfaeYe ;\n]fl]e' fg;mk(
kaemk ;[aYe af khajalme ;\;m^a)(
[Yfl]e) M]\ fgf hjamk img\
khajalYd] ]kl' k]\ i m g \  YfaeYd]5
\]af\] =Cmg\ khajalYd]) Jjaemk
`geg \] l]jjY' l]jj]fmk5 k][mf(
\mk `geg \] [g]dg' [g]d]klak)
,3 KmYdak l]jj]fmk' lYd]k]l l]j(
j]fa5 ]l imYdak [g]d]klak' lYd]k
]l[g]d]kl]k' (o C_almj' ka[mlhgj(
lYnaemk aeY_af]e l]jj]fa' hgj(
l]emk ]l aeY_af]e [g]d]klak)

C

D]a qjY cfYk cmaaa)kcYk' qjY


aj \nYkacYk' cYah hYjY)qlY qjY5
W0 JY\YjqlYk qjY hajeYkak eg(
_mk' ;\geYk' _qnb \mkaY' hYk(
caYmkak;\geYk_Ya;\fYmaY[d;e(
kaY) ,3 <]l fjY hajemgbm' cmjk
\UekacYk qjY' lac cmjkYacfa(
cYk6 hg lYe [`mYkacYkak) a  J aj(
eYkak eg_mk a ]ek' ]ea(
cYk6 YfljYkak eg_mk a\Yf_Ymk
\Yf_acYk) a3 )Egck ]eacYkak'
lgca] aj ]eaca6ajcgck \Yf_a(
cYkak' lgca] aj \Yf_aca'
NYa(
_a' cYah f]agbge] ]eacgbg
hYn]ackd' lYahf]agcae] aj\Yf(
_acgbg hYn]ackd)

dac cfg n]acae' f]k f]Z]Zmkf]a _ae(


aj hYdgnafg lYahg_a aj dYe' aj lYah lYhg
\qeg' f]a fm_aeg' f]a h]fbaeg' aa( c(
_YanafYfaY \nYkaY6 na]fgc lY \nYkaY qjY
fYk Z] bgcag fmgnYj_ag aj cdaa fmg(
f]kadaYmbYfag aj dgnaf_g _qn]faeg \Yn(
dYl lYjfYmk \mkaYa bgk \nYkacmgk] n]a( bmajYdlafamlYahg_anaka]ek'cmja]h]jbhja(
kac]dk' cY\Yf_a ba hY\Yjqk emk ]eqZk
caemgk]) #d#Ya_a' cYah \YZYj qjY c(
fYk cfacYk' _qnmdacYk $_qnqZaf]a cmda hYfYam kYng dgnk cmaea) ~ $/1%
\aYa hY\mglYk%' lYah lmge]l Zmk ; [j dhW))) Eg\d hajeYkak ;\geYk f](
lac \nYkacYk' f]k lYjfYmk na]f \nY( Zmng _YanafYfaY \nYkaY:  l cdYmkae
kaYa $Nge)%)
;hYlYdYk YlkYcg fmjg\qem' bg_ >a]nYk
Q hW _h ZlWi_aWi'~ cmjaYe _qnqZ n]\Y h]j lYa' cYk f]lgZmdY'  lgZ(bdme
\mg\Y \mkaY $\nYkaY%)~ $/0% IWZWhojWi))) $)(dmck) Nge)%)~ $/2% I_hcWi_i ce]ki)))
Jd_) , Ggr) -' 2) ;fljgba kYcafag \Ydak ;hYlYdYk' lmj\YeYk Yleaflqb] Ym_aYmk
qjY bYm hYqelY hajegbgb]' b]a lmjkae] $]) /0% eafl n) LYlg na]l' \Yjg an](
Ylnad_  klgn Vaajegbg eg_Ymk' dYljk \ae a hajegbg eg_Ymk kmlnjaeg
Zmng hYn]ackdm Yfljgbg $?qe) 0' ,/)))%)~ Yha] bg ]eac hja_ael) ;\geg cfYk
@ol`Z_W5]kqZ]'_qn]fYfaY\agkba]( a hYlk a kYnk Zmng hY\mglYk _Yaaema aj
_geak' _qnmdacm caem) Na]kY' bak _Yng eajaYa aj Zmlm  b  hmgdk' b]a >a]nYk
\Yj hYn]faYfab eYdgf aj ClalYk n) f]Zglm Zmnk \Ynk hja] lYa calgcagk
>nYkagk \gnYfYk5 Z]l lgk f]hjacdYmk bg hY_YdZgk' Zaal]fl _qnqZk e]\ag) ;f(
ljmgbm eg_mea qjY Ejaklmk' Yfljgbaeg(
hja_aeaYa aj hjYmng km hajemgbm fmka(
\baem) ~ @W_l_dWd_W ZlWi_W5 ?kqZ]' fa _aeafk _YdnY' _YdnY ajafclabb) Dak
cmja _qn]fY \nYkaY aj \mg\Y _qnqZ) C( qjY a \Yf_Ymk cYahg na]fYlafak>a]ngM(
_Yfqlgbg \mkaY \d]a kmna]fabaeg Yeafg( fk' cmjk emek lYhg eg_mea a GYja(
bg g\ag km eg_acb hja_aelaea f]( bgk JYfgk) <]l bg cfYk fmg hajegk (
_Yd)ag Cela Z] hYn]faYflagk eYdgfk aj kacmfabajYg nYdYf\gk f] lac _Ydbg hjaaela
n) >nYkagk \gnYf' g f]l fmg hajegkkY( dgn' Z]l lmjbg l]ak bY  _Ymla' cYah b
ng Zmnaeg nYdYf\gk Zmng hYc]dlY hja] aj hjae(hjakacdae] $Eqj) N]jl) Nge)%)
hYdYaeaflg >a]nqklk j]_baeg) Ng\d ba ;hYlYdYk kYcg5 _ [ci' _ZWd]Wki'f]k
km \a\]kf] l]ak] nY\afYka \nYkaY) NY \( hYhjYklYa kYcgeY qjY' bg_ \YdqcYk a lg
aY \d]a kYng hja_ael kYflaca km \Yjgka' cYk qjY hajeb \Ydaea bg YlkajY(
cmfm Zmlm hY\Yjamka aj ba \nYkacm' \ae]) ;\geYk Zmng nakmhaffY hY\Yjq(
kml]ac\YeY bYe a\Yda]k h]jna]laeg \g( lYk a ]ek' EjaklYmk >a]nqkl'haje f](
nYfYk' b]a lYa f]aelm Zmn kmdYacqlY qhY( _m ba kmkana]fabg km bg n) eg_qkl]' Ce(
ng \Yf_mb] $NgjY)%)~W$/3% Deai [c_aW(
laf_m >a]ng hYj\qem6 >a]ng Mfk fg(
jbg lYhla  emk hYfYmk nakYe]' Ylkcq( i_i))) EYah e]k fmg ;\gfag _Ynge] eaj(
jmk fmka\bae' aj nqc\qla emk Ylhajca( laf_ cf' lYah e]k' cmja] fYmbYa km(
e c]flbaeYek hY\mglYe] cf]) EY\Y ln]jaYea ]kYe] h]j \Yf_acb ;\ge'
lYk YlhajcaeYk Zmng mZYa_lYk h]j hjaka( _YmfYe] fmg bg f]eajlaf_ aj h]jna](
kl cYf)~$/4% MW_]_' aW_f))) JYfYme
cdae' YeafY \nYkagk hYdYaeY h]jna]l

Turinys

, EIL) d' 0 + (0 . )

,0.

Jag[ Yaal]fa \a[g' aPYlj])k5 C .+ +  lYakYcYm'ZjgdaYa'bg_cm(


imaY [Yjg ]l )kYf_mak j]_fme # fYk aj cjYmbYk f]_Yda baYn]d\la
>]a bagkka\]j] fgf hgkkmfl6 f]( a >a]ng cYjYdqklk6 f]a' cYk _]f(
zbm][gjjmhlagaf[gjjmhl]dYe Nagk( b \Y'f]aYnd]dkf]hY_]f\Yfagbg)
ka\]Zal) ?[[] eqkl]jame ng( C ., aMlYa kYcYm bmekbaYkdYhla5 Pa(
Zak \a[g5 Ief]k ima\]e j]kmj( C ka' la]kY' ajakac]dkae]' Z]l f]
OjfYa'
_]emk' k]\ fgf gef]kaeemlY( C naka
Zaemj) Cf ege]flg' af a[lm C Y c q e ajc k e i ] ' -.CC J  -.4#M cgaYm(
g[mda' af fgnakkaeY lmZY5 [Yf]l kag bg  lj ae alg 6 f ] k  Y lk ada] h k  l j a (
]fae lmZY' ]l egjlmaj]kmj_]bal e alY k ' a j  f m f aajm k a] ba -0aakac ] dk
af[gaNma>la5]l fgkaeemlYZaema) f ] NaY _ ] f \ Y f lak ' a j  e ] k -.] jkae Y a(
Ibagjl]l]fae[gjjmhlaZad] `g[ ) f q k ae ] ) B ] k  j] ac aY ' c Y \  _ ] f (
af\m]j]aaa[gjjmbalagf]e5 ]legj(  \ Y f lak  Ybakan a d c l m  f ]i aY_ ]\ ae m '
km ;\gem e]k lmjae] h]j _qnmdac cm(
fY5 hYka\YjqjYYkhYfYaYak Ejaklma hjacdYm(
kg fmg emkm damgkgk nYdagk) Ejacl] e]k
fme]lYe] fmg kYnk [ea)cgbg ;\geg
%%Yn]ackd' kmfYacaf\Yea km aajacYdlaagbab 
cjqa Ejaklmea fmka\baeg cf $Lne)
1' 1%6 Z]l cY\ e]k lmjlmee aca _Ydma
beaYmekm\Yf_adYagbm;\gem'ajcafmaaj
\aY hYkadaclefe EjaklYmk kfYjaYak'n)
>nYkagk ZYfqaY' lYa hjacdYmkg fmg em(
k kYaa\)#ajZafafcYnajYg)
$0+% H jW_ iWaWk))) EfYk aj cjYmbYk
agfYa j]acaY eajlaf_b aja_ael $N]jl)
;m_) Da]j) Nge)%) D]a cYkeYfqlm' bg_ lYk
]eacYk cmjaYk lYah h]jkaeYafqk v  \Yja(
_ac' cY\ f]Z]Zmk f]a l kfYja' f]a
lgk caeg kmZklYf[abgk' lYk nakYa j]_aeYa
cdqklm) Ejaklmk qjY V%jakacdajYg hYn]ac(
kdYk' bak _a hYkajg\ km lYak hYaYak kfY(
jaaaak' lYe] hYaYe] cf]' km lgjYak hY(
ageak Ycaeak' jYfcgeak $Fmc) -/' .4%)
NYa_a' ;hYlYdYk f]kYcg5 cfg kmZklYf[abY
f]Zmk >a]ng cYjYdqklb]' Z]l YW[] _]\a(
eg l]f f]Z]Zmk W;m_)%)~$0,% ~jW_ !W(
aWk))) ;hYlYdYk nY\afY k]cYfl hYjYgcq(
e hYkdYhlaea f] laclYa \dlg' cY\ bg
lYdhY hjacdYmkg hja] nYj_aYmk kmhjYf(
lYe la]k' cmjaYk e]k afge] na]f a
Yhj]acaeg' Zgl an \dlg#cY\baJgnadmaqhY(
aYa Zmng Yhj]aclY $, Nk) /' ,/%) Pmd(
_Ylgb] hY\mglYk l]cklYk jYf\Yka lac na](
fYlafaYe] _jYac' jYfcjYlqb]) Eala lmja6
Na]kY' e]k f]naka mea_kae]' Z]l naka
aekae] h]jeYafqla) NYah kcYal Ija_)
Aja_)(Hqk) ;mck) Eqj)(;d]ck) N]g[d) aj
\Ym_meY n]jlae' g f]l aj hYlk n) Da](
jgfqeYk lYah [almgbY l l]ckl Z]fl na](
f kqc' cYahg Yml]flac) <]l Yj_a Yfgl
cal n) LYlg g\a $q\) 4' -2) Lqe)
0' ,-% f] naka]ek egfek j]ack fmeaj(
la: <] YZ]bgfk lYah qjY hYkYcqlY) <]l
a]a >a]nYk' cmjk lYah \Ym_]dama lacafa(
b Yld]a\aY fmka\baemk' fgjlm cYacm(

t ja]ek Yld]akla fmka\baeg ZYmke]' Yj_a


a e]k bYe\mgkae]hYda]haemk $;m_)Nge)%)
EY\ l]aka]ba' cmjamgk Ejaklmk kYng Yf(
' ljYe] Ylbae] jYk _qnmkagfYaYml]ek'
a lg eajlaf_meg ]ak Z] eajla]k a m]eaj(
a laaa_me' qjY Z]n]ac na]fZYdk fmgegf
_jYac) ln' cmja] aj lYjh dglqf) jYf\Y
# kYm hjalYjbmk $N]jl) Da]j)%) <]l cY\Yf_a
lgk fmgegfk f]hjae n) ;m_mklafYk'
lg\d dYZYa \Ym_ l]gdg_ b aj hYk]c)~
Pmd_Ylgk g\amgk] qjY f]cY Yha] nak
hjakacdae5 l]aka]ba aj Yle]kla]ba hjaka(
a Cl]dk' Z]l lac hajea]ba Zmk h]jeYafqla 
5 Yf dgnaf_ klgn)~%0-&NhdW_' Waoc_ha(
S ido`[)yMW)_baYn]ackdYk;hYlYdghYaelYkqjY
6 j]_aeYa a - Ggr) ,4' ,.) ,1) Egck Zmk
t lYk \a\ak aj Yacmk ]fcdYk' cmj ;hYlY(
# dYk nY\afY aj YjcYmagdg ZYdkm aj >a]ng
a ljaealm $, Ngk) /' ,1%' aj cmjk ?nYf_](
# dabgb] nY\afYka hYla]k Pa]hYla]k ZYdkm
6 $Dg) 0' -+%' e]k f]afge] $;aa_)%) <]l
t Zmk lYa hYkcmlamak ]fcdYk' \mglYkYa aYe
# hYkYmdama)~ad)*]k f[hi_cW_doi_c[) AqnYak
T hYkadacmka]ba Zmk lYahh]jeYafqla' cY\ c(
6 fYk f]Zmk \mkagk Yhd]aklYk' Z]l' bYa bYe]
# hYkada]cYfl' Zmk h]jna]klYk $;mck) N]jl)
Da]j%) ;hYlYdYk f]hjakcYalg agfYa kYnk
V%ja] l' cmja] Zmk _qnYak Pa]hYla]k Yl(
bae]' cY\Yf_a bak bYm kYn] hjakcYal $1'
a ),# hja] bc$ Yc`Wc]a Pa])hYlk hjac]dk' aj
Wt cY\Yf_a bak'c]d]lma ef]ka hg algk _jg(
# eYlgk km\baema hjYkdafcmk' \Yj jYg' bg_
bak f]afg' Yj Pa]hYlk jYk b aYe] _q(
 n]aaae] Yj f] $- Egj) ,$ ,/%) NYa_a'\Ym_(
kcYaldak e]k j]acaY l hYl'c ajcYa(
6 cmja] egfk6 Pa]hYla]k Ylbaeg dYacg
a JgnadYk f]afg)~$0.% G[i h[_a_W))) Jaj(
6 egb kYcafag hmkb] ;hYlYdYk cYdZY B u S S O 

 hjakacdae' Yfljgb] Yha] h]jkaeYaaaqe)


Dak n]ar\a  h]jna]klb cf $hd_)- Egj)
0' -))%' cYah Yh\Yj' cmjamg fmeajmka]ba
Yhkan]dcY' _qna]ba _a h]jkan]dcY) Eg\d
na]fa aj cala lmja Zla Yhnadcla f]_]f\Yf(

Turinys

,0/)

, EIL) ,0' 0/~13)

lYd] dag[ af\m]j] aaaaegjlYdalY(


 ajcY\lYkeajlaf_YkYhkanadclmf](
l]e) =me Yml]eegjlYd]dag[ C eajlaf_mem) I cY\Y lYk eaj(
af\m]jal aaaegjlYdalYl]e' lmf[ 5 laf_mkak YhnadclYk Zmkf]eajlaf(
da]l k]jeg' ima k[jahlmk ]kl6 ;Z( _mem' lmge]l nu\jk g\ak'cmjk

 baYjYqlYk WYY6 Gajlak hjYjqlY


kgahlY ]kl egjk af na[lgjaY)
OZa ]kl egjk na[lgjaY lmY: 5 qjY h]j_Ydbae])
Gajla]' cY(
mZa ]kl egjk klaemdmk lmmk:  e] qjY lYngbj]j_YdbaeYk: eaj(
Mlaemdmk Yml]e egjlak h][(  la]' cYe] qaY lYng YcklafYk#( 0|
[Ylme ]kl5 najlmk n]jg ba][[Yla 6 ;cklafYk _a eajla]k qjY fmka\(
d]p) 02 h%]g Yml]e _jYlaYk' ima  baeYk' g fmka\baeg _YdqZ qjY
\]\al fgZak na[lgjaYe h]j >g( 6 klYlbmfYk) 02 g  >a]nma \cY'
eafmefgkljmeD]kme=dajaklmaf)  cmjkemek\Ynh]j_Ydbaebb]j
ClYim] ^jYlj]k e]a \ad][la)  emkm Pa]hYl' Dr Ejakl) 03
klYZad]k ]klgl]' ]l aeegZad]k5  NYa_a' eYfg eqdaea]ba ZjgdaYa'
YZmf\Yfl]k af gh]j] >geafa Zmcal] alngffaf_a aj f]hYbm\a(
k]afh]j' k[a]fl]k img\dYZgjn]( fYea6 nakmge]l hYka_YmkafYflk
kl]j fgf ]kl afYfak af >geafg) Pa]ahYla]k \YjZ]' afg\Yea' bg_
bmkla \YjZYk fjY n]dlmaPa]hY(
lq)])
am aj f]eafam_m' JgnadYk hYkYc 0+) ])5
ag_ dYeYk aj cjYmbYk f]_Yda hYn]d\la
>a]ngcYjYdqklk)~$0/%F _hj_ifhWhojWohW
f[h]Wb___c[) AYd lYaV% Ylkada]hk hYdYaeaf(
la_ba $hd_) Dg) ,+' .0%' cY\Y hadfYk Eja(
klYmk h]j_YdbaeYk Zmk nqck) Na] g(
\aYa jYf\Yka hYk Cr) -0' 3 aDa]j)%)~$00%
F _hj_[' aWc[ *jY)))Gajlak' nYar\aflYcYa(
hg qhYlY' cdYmkaYeY qjY kma9Ykalq[agbaeal)
cYe] qjY lYk h]j_YdbaeYk' cmj ba lYjka
_Ynmk Yfl fmeajmkam' aj lYk YcklafYk' cm(
jamg ba h]jk]cagbg _qnmgkamk aj e_afg
bmgk kYm hYn]j_la)~$01% : aij_dWi ]_)))
Gajla]k YcklafYk'_]dmgfak' bgk _afcdYk'Yfl
cmjag jeka bgk _YdqZ) EYah cmjcdak
$kcgjhagfYk% eYYk qjY _qnmddak' Z]l
kYng aamg\af_f _]dmgfaea aj \jkaYmk hja(
n]acaY' lYah aj eajlak' cmja ma]cg f]_Yd(
bg a kYnk aj Z] fmka\baeg' h]j b (abg
na]hYlYnae Yflnakgkegfabgk)~QhWdk(
i_Z`_cWi5 JjY\afak fmka\baeYk $aW][[Y(
lme gja_afYd]%)~Gki_Z`_ce']WboX))5 J]j
klYlqe' cYah h]j kYm kml]acl hjg_'
fmka\baeYk kmklahjbg aj dq_(cY\ aaYka]c
kYng Ym_]aYmk kYac)~$02% H =_[lk_
ZaW))) Eg f]_Ydbg kml]adala klYlqeYk'
kml]ac Ejaklmk' cmjk aa]j kYng eajl hY(
Ydafg klYlqe aj Yle _YdqZ a fmka(
\baeg' m b Yldq_afg' aj' emk Ylhajc(
\YeYk' Yle Ycklaf a eajla]k aj bhY(
a kmfYacafg) ;hYlYdYk nYjlgbY [dYZYj(

C
a
b
6
b

lafa dYac' cY\ l h]j_Ydbae'cmj Pa](


hYlk kYm Yhlmjbg h]j kYng dgnaf_ hja(
kacdae' Z]l cmjk emek qjY Yl]alqb]'
nYar\aflf' cYahg nakYa lacj)~$03% MW_]_'
cWde))) EY\Yf_a >a]nYk emek h]j Eja(
klab \mg\Y h]j_Ydbaeeajla]k ajfmka\ba(
a eg' lg\d e]k _Ydae] aj lmjae] lnajlYa
5 dYacqla]k lacbaeg  ZmkaYfl hjakacdae)
6 u O_ikec[j fWi_]Wki_dWdj_i))) Ea]cna](
6 fYk _]jYk \YjZYk qjY Pa]hYla]k' aj \dlg
5 cY\ bg kYcqlYk qjY $N]g^)%' aj qhY \d(
# lg cY\ lac km bg eYdgfk hY_YdZY _Yda
# Zla YldaclYk)~Ckib_ ZWhXWi dhW l[bjk_)))
6 Gmk mgdmeYk j]eaYka Yfl hadfg kalacja(
faeg' cY\ emk nYj_Ya Pa]hYlqb] f]hY(
kadack Z] nYaka' Z]l m bmgk Yeafla dg(
b n lYhk emk \Ydaea) NYa_a' emk _](
 jmg \YjZmgk] emek nakYa nYdaYYlkaeaf(
la l megc]kf' cmj emek >a]nYk Y\Y)

=

,1',~4) JgnadYk mZYa_\YeYk _jgeY(


l nakaahajeY \mg\Y hYegcqe' cYah j]a(
caY hY\Yjqlae]rdaYngk D]jmrYdk cjacag(
faek Z]lmjaYek' g lYahg_a Y\Y hYlk
n]acaYa Yl]ala aj ad_aYmk hYkadacla Egjafl]
$,~4%' lgdaYmk mlYjaY hja] bmgk Naeala](
b' cmj Zmng akamflk EgjaflYf' aj' hja(
\bk c]d]l g\a Yha];hgdd' _ajaY Eg(
jafla]a hYkamflafamk $,+~,3%'_Ydgh hja(
\]\Y nYajamk hYkn]acafaemk aj kYng hYdYa(
eafae $,4~-/%)

Turinys

, EIE) ,1' ,~ 2)

VxY%

;`]WcOb]a cwPOWUO3 )# 5^WS W\SfZWO`]a ^ORO`X[z =` O^WS D]dWZ]


Ob|XW[z ?]`WWWbOWW&
CO^\b JK=& ) /< [gdd][la^kYf)(  =TW&DS`aYe`W[Oa& N(Yha]e]r(
l]fa' ilaY] ^amfl af kYf[lgk' ka( ' daYnYk'cmjagk \YjgegkqjYn]f(
[ml gj\afYna ][[d]kaak AYdYlaY]' la]ek'cYah AYdYlabgkZYfqagek
alY ]l ngk )^Y[al]) ( J]j mfYe t.Yj\aYm' lYab> aj bmk \Yjqcal])
kYZZYla mfmkimakim] n]kljme
EYk V.ajeY kYnYalk \a]fY l](
Yhm\ k]k]hgfYl'j][gf\]fk img\ 6 YlkcajaY hYk kYn] ca]cna]fYk' hY(
]a Z]f] hdY[m]jal5 m l fgf' [me \\YeYk' ca]cbYehYlafcY'a\Yfl
n]f]jg' lmf[ [gdd][lY] daYfl) {
 6 f] lmge]l' cY\ Yl]akam' Zmlm
=me Yml]ehjY]k]fk^m]jg5 imgk C \Yjgegk e]rdaYngk) W EY\Y _a
hjgZYn]jalak h]j ]bWaklgdYk' `gk 3 Zmkam Ylbk' lmgk' cmjamgk h]j
eallYe h]j^]jj] _jYlaYe n]k( _jgeYlYk lafcYfaYak a(Ykal]' kam(
ljYe af D]jmkYd]e) W Kmg\ ka W kaa2 bmkla eYdgfk b D]jmrYd
\a_fme ^m]jal m l ]l ]_g ]Ye' fmf]lm) + b]a Zmk n]jlY' cY\
af][mfa aZmfl)  R]faYaf Yml]e W  aj Y c]daYmaYm' ba] ]ak km eY(
Y\ ngk) [me GY[]\gfaYe h]a( fae) w ;l]akam _a blYk bmk' cY\
ljYfka]jg5 fYe GY[]\gfaYe h]j( W Zmkam h]jbk GYc]\gfab' f]k
ljYfkaZg)  ;hm\ ngk Yml]e^gj(  GYc]\gfab al]j]akam) | 4 bbYk
kalYf eYf]Zg' n]d ]laYe`a]eY( W bmk _Yd hYkadackam' YjZY f]l a](
Zg5 ml ngk af] \]\m[Ylak img( e hjYd]akam' cY\ bmk eYf] hY(
[meim] a]jg)  Qgdg ]fae ng)k dq\lmel' cmjfgjk]akam)  E](
eg\g af ljYfkalm na\]j]' kh]jg 5 fgjam _a \YZYj bl]j]a\YafYk bmkla
]fae e]YdaimYflmdmel]ehgjak 6 eYlqla6 f]k Y lmjam nadla hYka(
$,1',% + Wf_[ c[Z_WlWi))) MYng lj]ag( _a lmjbg fmf]la D]jmrYdf hYkamflafaYa)
a] YhYlYdacgb] c]dagfb] n) JgnadYk da]( MYng knYjZa \YjZm bak f]_Yda h]jljYmcla
h ZYfqagek' cmjaYk Zmng caajk haj( \d ca]cna]fgk e]fcgk hja]Ykla]k)~$0%
egkagk c]dagfk e]lm AYdYlabgb]' hY\Yjq( : j[_i_k ]_))) EY\Y n) JgnadYk jY al
la e]rdaYnYk $;h\) ,3' -.% f]lmjlaf_a]ek _jgeYl' bak fgjbg ]ala a ?^]rg Egjam(
D]jmrYdk cjacagfaek) C ?^]rg _a bak lYf' cY\ a l]m c]daYmlm GYc]\gfabgf aj
Zmng kYck Egjafla]aYek hY\Yjqla lgca hYkcma nd km_jlm EgjaflYf $- Egj) ,'
hYl e]rdaYn $-Egj'3',+%) ;hYlYdYk bgk ,0)6)%) EY\Yf_a Egjafla]aYa Yha] lYaafg(
fa]cmge]lf]nY\afYYdemaaY'Z]lnakmjYjZY bg' lg\d bak fgjbg ba]ek hjYf]la Yha]
e]rdaYnY' YjZY hYdYaeamaem' YjZY f]l c]dagfk h]jeYaf5 Dmk f]mnq\cal]' Zmc
Y Ym_aYmk klYlqaYm GYc]\gfa]amk m
O A "  lYjfb(klh) $JdY) Jb6e) dg' -1) - Egj)
4' 0) ,-%)~$-% DWi f_hc W iWlW_ji Z_[( bmk6 Y  l] f Y a h Y k adac k am  l a c  ljmeh' dYac'
dW5 Pa]hYla]k $ajakacdaeg \a]fY' f]\daY) hYk bmk _a Zmkam ad_aYmk' cY\ bmk eYf]
NYa_a' lY \a]fY Zmng bYm Yfmg e]lm V%Yk V%Ydq\lmel' cmj fgjk Y ]akam) Egca qjY
cjacagfak qhYlaf_gb] hY_YjZgb])~D_[b[ c]dagfk h]ffYafgk hja]Yklak' ;hYlYdYk
`Wc fWj_daW5 ;fgl _j) l)' kmda_ V%]dmg) f]kYcg) Clacjb _a bak f]fgja Yl]ala b
lYjaeg YjZY cgcag fgjk hYh]acaegan]f( ZYmkl aj f]fgja b fmda\afla' Z]l \mg\Y
_aema ;baYlYdYk f]fgja aela lg \Ydqcg a]f)k dYac hYkalYakqema $hd_) - Egj) ,'
Yfl kYnk na]fg $hd_) - Egj) 3' ,3)))%~) ,0)))6 -' ,)))%) Ng bak f]aj]acaY' f]k aag(
$/% H `[ _ Xki l[hjW))) EY\Yf_aJgnadYk a( ) ja ba]ek cYdZla na]f Yha] kYng e]ad)~
cadeaf_Ya Zmng Yhkaek D]jmrYdk Mmka( $2% G[deh_k ]_)))5 NYah _a Y lmjaYm
jafcae] aj cal YhYlYd hY\YjqlYk Zmng hY\Yjqla' b]a fgjaYm c]daYmla h]j Egjaf(
dq_(cY\ h]j\laaaam l e]rdaYn' bak f]_Y( l GYc]\gfabgf)v*]a)# O_[fWji fWl[boi)
dbg b nakYa hYn]kla cala]ek' aj hYlk lm( Cd_]kfak YjZY ljmeh]kfak hYkadacaeYk hja(
jbg \Ynafla nakmk hYj\qemk) Jafa_mk cdYmkg f] na]f fmg ;hYlYdg nYdagk' Z]l

Turinys

$()"

$ 7:<" $)  + !F3 "

eYf]j] Yhm\ ngk' ka >geafmk


ba]jeak]jal) {
 J]jeYf]Zg Ymlge
hda]ka mkim] Y[d J]fl][gkl]f)
Iklame ]fae eadaa Yh]jlme
]kl eY_fme' ]l ];\]fk5 ]l Y\( 6
n]jkYjaa emdla)

dacla cgca dYachYkbmk'b]a Pa])(


hYlkhYngdbWk) kJYkadackam_a ?^](
M< da_ M]ceafa)  DnN]keYfqjY
Yln]jlgk \a\]dk aj \Ymg#jg[dYf(
gagk \mjak' aj hja]m q jY  \Ym_)

*# 5^WS GW[]bWSX W` ?]`WWWbW]7Wc ^OaWc\bW\Wca&


,w + b]a Yl]alm Naegla]bmk'
Ma Yml]fa n ] f ] jal Naeg(
lda]mk' ;m\]l] m l'kaf] lae gj] kal ;ear\cal]' )cY\ Z] ZYaek Zmlm
Yhm\ ;ek6 ghmk ]fae  >geafa hYk bmk6 f]k bak \ajZYPa]hYla]k
Ha]cYk lYl
gh]jYlmj' ka[ml ] l ]_g)
H] \YjZ' cYah aj Y)
imak ]j_g addme  kh]jfYl6 \]\m( g l]a]hYfa]cafY6 hYdq\cal] _a
[al] Yml]e  addme  af hY[]' m l b jYeqZb]' cY\ Yl]almbaYkeY(
;(]faYl Y\ e]5 ]pkh][lg ]fae f]6 f]k Y dYmcam bg kmZa#gdaYak)
addme  [me^jYljaZmk) >] ; hgd( MN I Yha] ;hgdda' Zjgd' hjYf]m
dg Yml]e  ^jY lj]  ;eZak fglme  bmek' bg_ Y dYZYa e]d\aYm ba'
^Y[ag' imgfaYe  e mdlme  V'#+_Y;O cY\ ]alm baYk bmk km ZagdaYak6 aj
]me m l ;W]faj]l Y\ ;OCM [me^jY( fgjk\YZYjf]fgjbg'5cS\]Y Yl]ak'
laaZmk5 ] l mlaim] fgf ^m al ;e( cY\Y lmjk dYac)
<m\cal]'
amflYk m l fmf[ ;efaj]l5 ;W]fa]l klgncal] lacbae]' cYah ;WeYa
Yml]e ' [me  ]a nY[mme  ^m]jal) ]d_aYlk ajhYkaklahjafcal]) W Pa(
#- Pa_adYl]W klY l]  a)m ^a\]' ;mjada( kY bmkda l]ka\YaIe]adb]) GYd(
\Ymbm _a bmk' ZjgdaYa bmk hY(
l] j Y_al]' ] l [gf^gjl)Yeafa)
IefaY ;ekljY af [ Y jalY l] ^aYfl) klYl] fYemk Ml]hgfg' aj @gjl(
IZk][jg Yml]e ;# I )M ^jYlj]k'
fgklak \geme Ml]haaYfY]' ]l
JgjlmfYla' ]l ;[`Ya[a5 imgfaYe
kmfl hjaealaY] ;[`YaY]' ]l af
eafakl]jame kYf[lgjme gj\afY(

fYlg' aj ;[`Ybacg'bg_ qjY haj(


egfk ;[`Ybgb]' ajkYn]hYamk
hYkakcqj t5NS\b\~c bO`\O5[cW3
cY\ aj bmk Zlmel hY\mgla
lgca]ek aj ca]cna]fYe \jYm_(

qhYfmg>a]ngnYdagk'cmjknakmgk]c]damgk]
n]\ n) Jgnad aj cYacY\Y Yhj]ac\Yng
bYe kYng nYda f]hYhjYklm Zm\aa $hn\)
;h\ ,1' 1%)~$3% E _]  L[ac_d__5 >Yj
Yha] \m ef]kam)~$4% EWn_] heZWd_ei
Zkh_i5NYkhYn]ackdYkaj]acaYhjg_ ?nYf(
_]dabgk YhkYcgbaema) Jd_) ;h\) ,4)
$,+% H `[_ Wj[_jk))) EYah ;hYlYdYk ca(
lmj aj]acaY ZYae' cY\ ?^]ra]aYa _Yda
eYYa l]ZjYf_afla Naegla]b \d]a bg bYm(
fqklk $, Nae) /' ,-%' lYah lmjbg bak lg
hYla]k Zabgla]k a hmkk h]jkakcqjaeg nY(
\ ;[`Ybgb]' fgjk Naegla]bmk Zmng \Yj(
ZYnkak \jYm_ km bmgea Egjafl] $- Egj)
,' ,4);h\) ,3'0)))%)~G[i`_i Z_hXW)))l)q)
had\g YhYlYdg hYj]a_Yk)~$,,% IWboZa_j[
`_ hWcoX`['~Z]_afg' km]dh\Yea b aj
Yla\mg\Yea bYe hY_YjZ' cYahg egcqlg(
bma)~G[i Y bWka_k))) JgnadYk dYmcaY N a(
egla]bYmk ajZjgda $Nge)%' qhY _a EjY(

lg $;h\) ,4' --%)~$,-% I Wf_[ :febb_))


Mn) JgnadYk lmjbg hYafla ;hgdd' cYahg
lacjYa YhYlYdac nqj' qhYlafcYfl'cY\
Yhkg\aflb \ajn YhdYaklqlm aj Yh\ajZlm)
~$,.%D"a%lohW_))) Nmjcallacjnqj\nY(
ka aj _Yd)~$,/% O_iW`kik))) NYk h]j(
k]j_baeYk Zmng Egjaaala]aYek qhY j]a(
cYdaf_Yk' f]k nakY' c ;hYlYdYklgb] _jg(
jYYlgb] lmjbg hYh]acla' jY\gka hYk bmgk
\de]adkklgcgk $;mck)%)~
FWbZWk`k
]_))) @gjlfYlg aj ;[`Ybacg nYj\Ya \la
agfYa j]_aeYa a ]) ,2' h]j h]jjYaflg(
bg Yhkajacae) Ml]hgfg fYeacamk JgnadYk
Zmng hYlk Yhcjaclabk $,' ,1%) JYfYaYa
;hYlYdYk nY\afY ?h]fl ;rabgk hajeg(
m] $Lqe) ,1' 1%)~LWl[ fW_ki fWi_iao(
h))) Na] g\aYa fmjg\g hja]Yklak' cg\d
Egjafla]aYa hjanYdg hYka\mgla Ml]hgfg fY(
eacaYek $l) q) hYjg\qla ba]ek qhYlaf_
hY_YjZ%5 ba] qjY ;[ZYbgk hajegfk' g

Turinys

, EIE) dl%'

n]jlafl k]ahkgk5
ml]lngkkmZ(
\ala kalak ]bmkeg\a' ]l gema [g(
gh]jYfla' ]l dYZgjYmla) AYm(
\]g Yml]e am hjY]k]flaY Ml](
h`YaaY]']l@gjlmfYla' ]l;[daYa[a5
imgfaYe ?;$ img\ ngZak \]]jYl'
ahka kmhhd]n]jmfl5
j]^][]jmfl
]fae]le]me khajalme' gl n]k(
ljme) =g_fgk[al] ]j_g [tma `m(
bm)keg\a kmfl)

,02'

n]acaYfaYe aj \ajZYfaYe)


>aYm_amgkam _a a Ylbaeg Ml](
hgfg'@gjlmfYlgaj ;[`acg'bg_
cg bmek f]l]cg' ba] -.Yhad\)
H]k Yl_Yanafg aj eYfg \nYka
aj bmkb) JjahYafcal bmgkcYaVLI
lgcamgk

&& DOadSWYW\W[OW W` O^OubOZWuYOa ^OZOW[W\W[Oa&

MYdmlYflngk][[d]kaY];kaY:)
MYdmlYfl ngk af >geafg emd(
lme' ;imadY ]l Jjak[addY' [me
\ge]kla[Y kmY ][[d]kaY5 Yhm\
iajgk]l`g)MN:algj) MYdmlYflngk
gef]k ^jYlj]k) MYdmlYl]afna[]e
af gk[mdg kYf[lg) Na MYdmlYlag'
e]Y eYfm JYmda) JN Ma imakfgf

a ,{ Mn]acafY bmk ;rabgk ZYfq(


W agk)FYZYa kn]acafY bmk Ra]bbY(
lqb] ;cnadaYk aj Jjak[ad km kY(
ng fYe ZYfqaY' VgYk dYmamg(
\m Y aj na]am' Mn]acafY bmk
naka ZjgdaYa) JYkn]acafcal]na]fa
C calmkn]flmbaYZmaYnaem) W&JY(
b kn]acafaeYkeYfg'Jgnadg'jYfcY)

hajefk n]jlgk qjY qhYlaf_gk hY_YjZgk


Amdak)%6Z]lba]qjYajmgd]kfaajeYd\af_]kfa
#$Nge)%' cY\Yf_a ba] kYnYaeahad\g kn]leq(
dqklk \YjZmk aj \Yj calYah hYjg\g kYng
e]adXheb_Wci%l[djkd_jWhdWl_c k_&)((%T2%
;_Wk]_keijk))) ;ha] @gjlfYl aj ;[`Y(
bac fa]cg lacjg fjY \Ym_aYmk afgeY)
MhbYeY' cY\ ba]\m Ylf] ;hYlYdma
Egjafla]a)ZYfqagk_jgeYl aj _ja\Yem
lnqff hYkae km kYnae Jgnadg _jgeY(
l )( C_[fWf_bZ) Pmd_Ylgk n]jlaeYk lmja
lmgk] g\amgk] dq_(cY\ ae]lafbaeEg(
jaaala]aYek' cmj ;hYlYdYk' ZYa_\YeYk
kYng _jgeYl' nYj_aYa Z]Zmlm hY\Yjk)
JgnadYk j]_aeYa fgjbg hYkYcqla5 kYng Yh(
kadYfcqem hYk eYf]bk hYkamflafaYa m(
klgbg bmk hYamk $;mck)Nge)%)~$,3% CL\[i
Wj]W_l_de))) Da] hYdafckeafgJgnadaj Eg(
jafla]amk' f]k ba] YlklgnYng nak ZYfq(
aY $;mck)%)
$,4% Ll[_a_dW))) JYkadac\YeYk Yjla lj](
b  e]l ?^]r] JgnadYk Zmng cjk ZY(
fqaYk nakgb] ;rabgk hjgnaf[abgb]' cmjagk
nqjaYmkamgbm ea]klm Zmng ?^]rYk $;h\)
,4' ,+%)~ O_[fWjo`[) Paka lacaflk kn]a(
cafY cala calmk Pa]hYlqb]' cmjaYe] naka
ZYfqagk kfYjaYa qjY na]fm)(~: al_b_Wi
_h Ih_iY_b$) Clacaea n) Jgnadg hY\bbYa'
cmja] aj Egjafl] Zmng b hjae a kYng
fYemk $;h\) ,3' ,)))%' g lYahg_a kml]ac
hadf]kf egckd ;hgddama $;h\) ,3' -1)))%)

?^]r] ba]\m j]_aeYa Jgnadg hYkl kcd


lgdaYmk Ymcdbg aj' kmjafc\Yea fYmbYa Yl(
n]jklmgkamk kYng fYemgk]' hY\bg dq_(cY\
hYeYl ?^]rg ZYfqaYa) Nacafab \Y(
dak \Yj aj \YZYj hYk bmg\m kmkajafc\Yng)
uIWi akh_keZk W _h l_[_k) N g\a
fjY \Ym_megb] _]j]kfab _jYacac aj
dglqfad[ cg\]ck)~$-+% wIWXk_Wl_ck)
Lql cjYl]' g qhY hYk q\mk' hYhjglak
kn]acafla]k hYkaZmaYnaem Zmng dYZYa hjY(
kahdYlafk) <mamg\Yngk f] lac _]flk aj
hja]l]daYa' Z]l lYahg_a najafafcYa km hY(
nYd\afaYak' cY\ lYah aj]aclm e]ad' hja](
l]dqkl aj hY_YjZ) Hmg q\ hYZmaYna(
eYk'cYahg ]fcdYk Zjgdacgke]adk'cmjaY
naka\nYkacgbgcfgkfYjaYalYjh kYnk km(
jala njY' lYah h]jbg hja] cjacagfa'
cY\ cfacgk e]adkaj]acaeYknakYa fmg
bg Zmng YlkcajlYk' cYah hYjg\g bg nYj\Ya6
n]flYk hYZmaYnaeYk' e]adk hYZmaYna(
eYk' hYZmaYnaeYk Pa]hYlqb]' jYeqZk
hYZmaYnaeYk aj l) l) Jja]_lYe bmg kn]a(
caf\Yngk lac nqjYa km nqjYak aj egl]jak
km egl]jaeak) JYZmaYnaeYk qjY kmkalYa(
cqeYk' kYcg n) Eqjadamk D]jmrYda]lak'
aj lg\dn]flYk)~$-,% IWil[_a_d_cWicW(
de))) Pak _jgeYl ;hYlYdYk \aclYng'
hYkn]acafae hja\]\Y kYng jYfcY) Jja](
Ykl lg hja\baeg fmjg\g - Nk) -' -6 3'
,2) H]ana]fY hYjlabY Egjafl] f]Z]_Yda
YZ]bgla' cY\ _jgeYlY hY]afYfmgJgnadg)~

Turinys

,03)

, EIC) ,1' - - (- , )

YeYl >geafmefgklaee D]kfe


=`jaklme' kal YfYl`]eY' GYjYf
;l`Y) (. AjYlaY >geafa fgklja
D]km =`jaklangZakfe) =YjalYk
e]Y[me gefaZmkngZak af =`ja(
klg D]km) ;jf]f)

D]a cYk f]eqda emkmPa]hY(


la]k'DrYmkEjaklYmk' lYk l]ZfY
YlkcajlYk) GYjYf Yl`Y Gmkm
Pa]aWYla]k'DrYmk' EjaklYmkeY(
dgf l]]ka] km bmeak
GYfg
e]ad km bmeak nakYak Ejaklmb]
Drmb]) ;e]f)

$--% M[X_cW Yak"bblYk5JYke]jclYk Yea(


fYa hjYhaagdaeYf)uF WhWd Wj^W) N YjY(
eYac g\a hjYke fjY nakYa Yaca)
AYdaeY khla' cY\ ba]j]acaY5 Gmk Pa](

hYla]' Yl]ac aj cY\ ba] cmng nYjlgbYea


hja] hYeYd\)~$-/% Lk `kc _i l_iW_i5
lYahg_a aj lYak' cmjamgk bak hYh]ac) NYah
;hYlYdYk mZYa_aY e]adk g\aYak)

Turinys

You might also like