Na osnovu lana 72, stava 1 Zakona o turizmu ("Slubeni list RCG" br.

32/02, 38/03 i
31/05) Ministarstvo turizma i zatite ivotne sredine, donijelo je

Pravilnik o klasifikaciji, minimalnim uslovima i

kategorizaciji ugostiteljskih objekata
Pravilnik je objavljen u
"Slubenom listu RCG", br.
33/2007 od 6.6.2007. godine.

I OSNOVNE ODREDBE
lan 1
Ovim pravilnikom klasifikuju se ugostiteljski objekti po odreenim vrstama i uslugama
koje se u njima pruaju, odreuju se kategorije, elementi i uslovi za kategorizaciju, kao i
sam postupak kategorizacije ugostiteljskih objekata.
lan 2
Ugostiteljskim objektom u smislu ovog pravilnika, smatra se objekat, prostorija
odnosno prostor u kome se pruaju usluge smjetaja, priprema i proizvodi hrana i
obavljaju drugi radni procesi u vezi sa pruanjem ugostiteljskih usluga, a koji u
graevinskom tehnolokom i funkcionalnom pogledu ine cjelinu.
Ugostiteljskim objektima u smislu ovog pravilnika, smatraju se i kue, apartmani i
sobe, koji se iznajmljuju turistima.
lan 3
Svi ugostiteljski objekti obuhvaeni ovim pravilnikom moraju ispunjavati minimalne
standarde za svoju vrstu, i kategoriju za objekat i usluge koje u njemu pruaju.

II KLASIFIKACIJA OBJEKATA ZA PRUANJE USLUGE

SMJETAJA I ISHRANE I PIA

1. Vrste objekata za pruanje usluge smjetaja

lan 4
Objekti za pruanje usluge smjetaja su klasifikovani u 10 (deset) optih grupa:
1. Hoteli
- kondo hoteli
- time share hoteli
- garni hoteli
- apart hoteli
- eco lodge
2. turistika naselja
- eko naselje
3. moteli
4. pansion
5. gostionica
6. vile
7. privatni smjetaj (kue, apartmani i sobe za iznajmljivanje)
8. organizovani i privremeni kampovi
9. planinarski i lovaki domovi, omladinski hosteli
10. odmaralita
Vrsta objekata za pruanje usluge smjetaja iz stava 1 ovog lana, odreuje se u
skladu sa standardima koji su propisani ovim pravilnikom za svaku vrstu.

2. Vrste smjetajnih jedinica

lan 5
Objekti za pruanje usluge smjetaja mogu ukljuivati jednu ili sve vrste smjetajnih
jedinica, ukoliko nije drugaije propisano ovim pravilnikom za odreenu vrstu objekta za
pruanje usluge smjetaja.
Soba:
predsoblje, spavaa soba i kupatilo.
Hotelski apartman tipa "suite":
predsoblje, prostorija za dnevni boravak, soba (sobe) za spavanje i kupatilo
(kupatila).
Hotelski apartman tipa "junior":
predsoblje, kombinovana prostorija za dnevni boravak i spavanje i kupatilo.
Apartman:
predsoblje, kombinovana prostorija za dnevni boravak i ruavanje, kuhinja, spavaa
soba (sobe) i kupatilo (kupatila).
Studio apartman:
predsoblje, kombinovana prostorija za dnevni boravak i spavanje, prostorije za
pripremanje hrane i ruavanje i kupatilo.

3. Objekti za pruanje usluge smjetaja

Hotel
lan 6
Hotel je objekat za pruanje usluge smjetaja, po pravilu sa minimalnim kapacitetom
od sedam smjetajnih jedinica za noenje, recepcijom i holom hotela, javnim
restoranom sa kuhinjom.
Hoteli sa kapacitetom do 25 soba, klasifikuju se kao mali hoteli.
Hoteli sa kategorijom pet zvjezdica mogu koristiti oznaku Grand hotel ako objekat
ima najmanje 100 soba.
Hotel moe imati depandans kao i hotelske kondo i timeshare jedinice.
Depandans je graevinski samostalni dio hotela (spojen sa glavnom zgradom ili ne),
u kojem se pruaju usluge smjetaja u smjetajnim jedinicama.
Svi zahtjevi u pogledu objekata i odgovarajuih standarda za smjetajne jedinice
hotela, primjenjuju se i na depandans hotela.
Recepcija, hol i restoranski kapaciteti su smjeteni u glavnoj zgradi.

Kondo hotel
lan 7
Kondo hotel posluje kao tradicionalni hotel za prolazni boravak sa komponentom
stanova u vlasnitvu.
Tri postojee strukture su:
- Hotel sa komponentom primarnog stanovanja
- Hotel sa komponentom sekundarnih / stambenih jedinica za odmor,
- Hoteli sa investicionim jedinicama u pulu jedinica za izdavanje.

Timeshare
lan 8
Klub za odmor / timeshare / jedinice u vlasnitvu je tradicionalni hotel za prolazni
boravak sa dijelom (ili svim) hotelskim sobama, apartmanima ili vilama za timeshare,
frakcionu upotrebu, fleksibilne odmore ili u vlasnitvu kao kue za odmor.
U skladu sa postojeim zakonima o imovini, timeshare su bilo "pravo koritenja
objekata koji nijesu u vlasnitvu" ili "pravo koritenja objekata u vlasnitvu".

Garni hotel
lan 9

Garni-hotel je objekat za pruanje usluge smjetaja u skladu sa lanom 6 ovog

Pravilnika, koji prua samo uslugu doruka.

Apart-hotel
lan 10
Apart-hotel je objekat za pruanje usluge smjetaja, po pravilu sa najmanje sedam
potpuno opremljenih i namjetenih apartmana za turiste.
Apart-hoteli moraju imati: recepciju i hol, apartmane sa potpuno namjetenim
prostorijama za dnevni boravak, ruavanje i spavanje, potpuno opremljenu i namjetenu
kuhinju i pristup kapacitetima za pranje vea.
Minimum potrebne usluge je dnevno odravanje prostorija.
Apart-hotel moe imati i restoran i gostima pruati druge ugostiteljske usluge.
Apart-hotel moe imati depandans.
Depandans apart-hotela je graevinski samostalni dio apart-hotela (spojena sa
glavnom zgradom ili ne), u kojem se pruaju usluge smjetaja u smjetajnim
jedinicama.
Svi zahtjevi u pogledu objekata i odgovarajuih standarda za smjetajne jedinice
apart-hotela, primjenjuju se i na depandans apart-hotela.
Sve usluge vezane za smjetaj obezbijeene su u depandansu.
Recepcija, hol i slini objekti se nalaze u glavnoj zgradi apart-hotela.

Eco lodge
lan 11
Eko-koliba je specijalizovani oblik ugostiteljskog objekta zasnovanog na prirodi, sa
definisanim graevinskim standardima malog uticaja, ekoloki prihvatljivim, sa
obnovljivim izvorima energije, naprednom tehnologijom gradnje, izvornim graevinskim
materijalima i arhitekturom uklopljenom u prirodni ambijent.
Eko-kolibe se nalaze u blizini izuzetnih prirodnih ljepota ili blizu mjesta na kojima se
mogu posmatrati divlje biljke i ivotinje u prirodnom okruenju na planinama ili u
izdvojenim podrujima na obali - unutar ili na obodima zatienih podruja prirode.
Minimalni broj soba je sedam soba, odnosno 14 kreveta.
Eko-kolibe integriu ekoloki odrive turistike aktivnosti sa komercijalnim turistikim
poslovanjem.
Osim smjetaja, u ponudi je i domaa hrana i pie i vodika sluba.

Turistiko naselje
lan 12
Turistiko naselje je specifina vrsta ugostiteljskog objekta koji u svom sastavu
obuhvata vie odvojenih funkcionalnih graevinskih jedinica sa najmanjim kapacitetom
od 50 smjetajnih jedinica, restoranom, barom, prodavnicom i raznim drugim turistikim
sadrajima.
Kao minimalni zahtjev, pored smjetajnog kapaciteta, turistiko naselje mora imati
centralnu recepciju i hol, kao i prostoriju za ruavanje sa kuhinjom.
Gostima u turistikom naselju, usluge smjetaja se pruaju u smjetajnim jedinicama
koje su po pravilu sobe, a mogu biti i hotelski apartmani, junior apartmani, studio
apartmani, smjeteni u grupi razliitih vrsta zgrada ukljuujui i bungalove.

Eko naselje
lan 13
Eko selo predstavlja poseban oblik ugostiteljskih smjetajnih kapaciteta u ruralnom
regionu.
Eko selo mora imati minimum (3) tri potpuno opremljene kolibe ili kamene kue.
2
2
Minimalne dimenzije koliba su 14-16 m za dvije osobe, 24-28 m za 3-4 osobe, 322
36 m za 5-6 osoba.

Standardni namjetaj za svaku kolibu ili kuu, sastoji se od kreveta sa sanitarnim

duecima, stolom, stolicama, pei na drva, izvora svjetla (moda kerozinska lampa ili
baterijska lampa), ormara ili otvorenog prostora za kaenje odjee i osnovnih sanitarnih
kapaciteta (WC, lavabo, tu).
Zajedniki sanitarni kapaciteti moraju zadovoljiti standarde definisane u lanu 95
ovog pravilnika. Ostali zajedniki kapaciteti mogu ukljuivati rekreacione i kapacitete za
piknik sa prostorom za rotilj.
Eko sela integriu ekoloki odrive turistike aktivnosti sa komercijalnim turistikim
poslovanjem. Osim smjetaja, u ponudi je i domaa hrana i pie.
Eko naselje moe imati depandans kao graevinski samostalni dio u obliku kamp
jedinica, koji mora ispunjavati standarde u skladu sa lanom 95. i 96. ovog pravilnika.
Kategorizacija eko naselja bie izvrena u skladu sa standardima propisanim za
kategorizaciju turistikih naselja.
Na tablama sa oznakom kategorije, nalaze se simboli prirode (lie, iarke ili
cvijee, itd).

Motel
lan 14
Motel je objekat sa pruanjem usluge smjetaja koji je lociran na vanijim
saobraajnicama (van gradova), po pravilu sa minimalnim kapacitetom od sedam
smjetajnih jedinica, besplatnim parking prostorom za svaku sobu, 24-satnom uslugom
recepcije i restorana ili automata za prodaju hrane i pia.

Pansion
lan 15
Pansion je objekat za pruanje usluge smjetaja, po pravilu sa minimalnim
kapacitetom od 7 smjetajnih jedinica, recepcijom ili pultom za registraciju, trpezarijom i
kuhinjom.
Usluge ishrane i pia se pruaju samo gostima pansiona.

Gostionica
lan 16
Gostionica je karakteristina vrsta objekta koja prua usluge prenoita u kombinaciji
sa restoranom u okviru objekta, ali nema tipine hotelske usluge kao to su recepcija,
hotelski bar, wellness, sale za sastanke, itd.
Minimalni kapacitet je tri sobe sa est leajeva.

Vila
lan 17
Vila je prestina, luksuzna kua koja se iznajmljuje turistima kao jedna jedinica, sa
kompletnim ugostiteljskim sadrajem i poslugom.
Kategorizacija vila vri se u skladu sa standardima propisanim za kategorizaciju kua
za iznajmljivanje.

Kue, apartmani i sobe za iznajmljivanje

lan 18
Kua za iznajmljivanje je arhitektonski i funkcionalno autonomna zgrada sa
sopstvenim dvoritem, koja se iskljuivo izdaje kao cjelina, pojedincu ili grupi turista na
odreeno vrijeme.
Potpuno je namjetena, ima odvojena kupatila i opremljena je kuhinjom i prostorijom
za pranje vea.
Apartman za iznajmljivanje se iskljuivo izdaje turistima na odreeno vrijeme.
Potpuno je opremljen, ima odvojeno kupatilo i opremljen je kuhinjom ili ajnom
kuhinjom.
Apartmani mogu biti dvosobni, jednosobni i studio apartmani.
Soba za iznajmljivanje je graevinski dio stambene zgrade ili privatne kue u kojem
se turistima pruaju usluge smjetaja.

Organizovani i privremeni kampovi

lan 19

Kampovi, kako je definisano ovim pravilnikom, imaju minimalni kapacitet od 7

(sedam) mjesta za privremeno parkiranje mobilnih prikolica i karavana.
Kampovi moraju obezbijediti osnovne infrastrukturne usluge za kampere koji
iznajmljuju mjesto za privremeno parkiranje mobilnih prikolica i karavana i koji mogu
podii atore.
Kampovi mogu imati depandans kao graevinski samostalni dio u obliku kamenih
kua ili koliba koje ispunjavaju standarde propisane lanom 13 ovog pravilnika.
Osnovne usluge ukljuuju zajednike i odvojene tueve i toalete, kapacitete za
pranje vea i za pranje posua, prodavnice hrane i razne robe, struju, vodu,
obezbjeenje, rekreacione, sportske i zabavne objekte i usluge.
lan 20
Iznajmljivanje trajno parkiranih kua na tokovima ili mobilnih prikolica turistima u
organizovanim kampovima i u privremenim kampovima, odnosno na zemljitu koje je
odlukom nadlenog organa lokalne uprave privremeno odreeno za kampovanje, nije
dozvoljeno.

Hosteli, planinarski i lovaki domovi

lan 21
Ovi objekti za pruanje usluge smjetaja obezbjeuju osnovni smjetaj obino u
sobama sa vie od pet kreveta i zajednikim toaletima i kupatilom.
Ovi objekti ne podlijeu kategorizaciji u smislu ovog pravilnika, ali moraju biti u skladu
sa vaeim protivpoarnim i sanitarnim propisima.
Mogu ukljuivati prostoriju za ruavanje sa kuhinjom.

Odmaralita
lan 22
Odmaralita su ugostiteljski objekti koji iskljuivo koriste (besplatno ili uz minimalnu
naplatu) zaposleni, penzioneri, lanovi porodica zaposlenih ili penzionera, lanovi
sportskih, omladinskih i ostalih organizacija.
Ovi objekti ne podlijeu kategorizaciji u smislu ovog pravilnika, ali moraju biti u skladu
sa uslovima propisanim u ovom pravilniku koji se odnose na protivpoarnu sigurnost,
sanitarne propise i bezbjednost gostiju.

Kategorije objekata za pruanje usluge smjetaja

lan 23
Kategorija pet zvjezdica (*****)
Smjetajni kapaciteti sa luksuznim i kvalitetnim namjetajem, opremom i tkaninama,
2
sa minimalnom veliinom soba ukljuujui i kupatilo za jednokrevetne sobe od 18 m , a
2
2
za dvokrevetne sobe 28 m , jednokrevetne apartmane 55 m - sa liftom za goste i liftom
za personal, recepcijom elegantnog izgleda, finim prostorom za ruavanje, 24-satnim
servisom, sadrajima poznatih brendova, kompetentnim osobljem koje zna strane jezike
i nizom personalizovanih servisa. Vrhunski nivo komfora i usluga.
Ovi ugostiteljski objekti su izuzetnih karakteristika, opte prepoznati po svojoj trinoj
superiornosti u pogledu objekata, vrhunskog nivoa komfora, usluga i ambijenta.
Takvi objekti su mjesta izuzetne prirodne ljepote, luksuzno opremljena, sa
zdravstvenim i banjskim kapacitetima, krajnjim komforom smjetaja, vie od 10%
apartmana, u odnosu na broj soba, naklonjenom i personalizovanom uslugom,
vrhunskom kuhinjom i kvalitetnim neformalnim restoranima, visokokvalitetnim objektima
i aktivnostima, velikim procentom uslunog osoblja u odnosu na broj gostiju.
Novoizgraeni hoteli za odmor ove kategorije, po pravilu moraju imati po jednom
2
krevetu najmanje 100 m zelenih povrina i parkova koji se koriste za objekte za
rekreaciju, sport, zabavu i druenje.
Kategorija etiri zvjezdice (****)
Smjetajni kapaciteti sa visokokvalitetnim namjetajem, opremom i tkaninama - sa
2
2
minimalnom veliinom soba za jednokrevetne sobe od 17 m , dvokrevetne sobe 22 m .
Visok nivo komfora i usluga.
Visokokvalitetni objekti sa kompletnim asortimanom usluga, sa kvalitetnim
smjetajnim jedinicama, pri emu broj apartmana ne smije biti manje od 10% u odnosu
na ukupan broj soba, kompletnim rasponom personalizovanih usluga, kvalitetnim

restoranima, vrhunskim enterijerom i elegantnim okruenjem, fitnes klubom,

prodavnicama, velikim izborom usluga i aktivnosti.
Novoizgraeni hoteli za odmor ove kategorije, po pravilu moraju imati po jednom
2
krevetu najmanje 80 m zelenih povrina i parkova koji se koriste za objekte za
rekreaciju, sport, zabavu i druenje.
Kategorija tri zvjezdice (***).
Smjetajni kapaciteti sa standardnim hotelskim namjetajem, opremom i tkaninama 2
2
sa minimalnom veliinom jednokrevetnih soba od 14 m , dvokrevetnih soba 20 m .
Dobar nivo komfora i usluga.
Ovi objekti nude potpunu hotelsku uslugu i cijene srednjeg nivoa, komforan i
atraktivan smjetaj sa osnovnim pogodnostima, izbor restorana, sve osnovne hotelske
usluge, veliki izbor aktivnosti.
Novoizgraeni hoteli za odmor ove kategorije, po pravilu moraju imati po jednom
2
krevetu najmanje 60 m zelenih povrina i parkova koji se koriste za objekte za
rekreaciju, sport, zabavu i druenje.
Kategorija dvije zvjezdice (**).
Smjetajni kapaciteti sa odgovarajue odravanim namjetajem, opremom i
2
2
tkaninama. Minimalna veliina - jednokrevetne sobe 12 m , dvokrevetne sobe 16 m .
Osnovni nivo komfora i usluga.
Ovu kategoriju karakterie dobar smjetaj, neformalni restoran, osnovne usluge,
irok izbor aktivnosti.
Kategorija jedna zvjezdica (*)
Smjetajni kapaciteti sa odgovarajuim namjetajem, opremom i tkaninama (koje
treba zamijeniti). isto i higijensko okruenje - odgovarajui nivo komfora i usluga.
Ovi objekti nude skroman, ist smjetaj i zadovoljavaju osnovne zahtjeve.

Minimalni standardi za privatni smjetaj (sobe, apartmani, kue, vile)

Pet zvjezdica (samo vile)
Smjetajni kapaciteti sa luksuznim kvalitetom namjetaja, opreme i tekstila i
personalizovanim uslugama - izuzetno okruenje i ureenje prostora - Minimalna
2
2
veliina soba, ukljuujui kupatila, za jednokrevetne 18 m i dvokrevetne 24 m 2
2
jednosobni apartman (tri gosta) 55 m i dvosobni apartman (pet gostiju) 75 m .
etiri zvjezdice (samo vile i apartmani)
Smjetajni kapaciteti sa visokim kvalitetom namjetaja, opreme i tekstila - Minimalna
2
veliina jednosobnog apartmana iznosi 45 m (do tri gosta) i dvosobnog apartmana (do
2
2
pet gostiju) 55 m (dodatni kreveti - na svaki po 4 m ).
Tri zvjezdice (apartmani i sobe)
Smjetajni kapaciteti sa standardnim kvalitetom namjetaja, opreme i tekstila 2
2
minimalna veliina jednokrevetne sobe 14 m , dvokrevetne sobe (tri osobe) 18 m ,
2
trokrevetne sobe (est osoba) 2 kupatila 24 m . Jednosobni apartman (do etiri gosta)
2
2
36 m i dvosobni apartmani (do osam gostiju) 48 m .

Specijalizacije hotela
lan 24
Hotel za odmor
Ovi objekti sadre kapacitete za smjetaj, restorane, zabavu i rekreaciju posebno
dizajnirane za turiste na odmoru.
Objekti i usluge mogu obuhvatati animaciju i zabavu, igre, sportove, ljepotu i zdravlje,
igralita, radnje sa profesionalnom opremom, prodavnice odjee, usluge izleta,
specijalizovane objekte za snabdijevanje hranom i piem.
Hoteli za odmor su dizajnirani da prue niz jedinstvenih doivljaja, izuzetnu zabavu,
uzbuenje, inspiraciju i uivanje, zanimljivosti lokalne kulture, noni ivot i posebne
atrakcije.
Poslovni hotel
Pruaju usluge poslovnim ljudima ukljuujui potpuno opremljene poslovne centre sa
profesionalnim osobljem, posebno namjetene i opremljene prostorije za odravanje
seminara, posebne telekomunikacione usluge, poslovnu biblioteku i prevodilake
usluge.
Kongresni hotel

Prua posebne objekte i usluge za kongrese i sajmove, ukljuujui i posebnu

opremu, prostor za spremita, izlobene usluge, simultane prevode i potpuno
opremljeni pres centar.
Unikatni hotel
Unikatni hoteli su objekti sa jedinstvenom strukturom zgrade ili grupe zgrada koje, na
osnovu svojih specifinih/unikatnih karakteristika i usluga, izazivaju veu trinu
potranju nego drugi hoteli.
Ovakvi objekti moraju da zadovolje minimalne propisane standarde za hotel sa tri
zvjezdice.
Objekti za pruanje usluge smjetaja u ovoj klasifikaciji mogu obuhvatati jedinstvene
objekte za smjetaj i restorane u renoviranim zamkovima, istorijskim zgradama i na
lokacijama sa jedinstvenom panoramom, itd.
Banjski hotel
Prua posebne objekte i usluge za podizanje nivoa kondicije i opteg zdravlja,
ukljuujui centre za ljepotu, banjske kapacitete, fitnes centre, terapeutske tretmane
profesionalno obuenog osoblja, izbor sauna, solarijuma, zagrijanih bazena, izbor
masaa.
Zdravstveni hotel
Prua usluge i kapacitete za tretmane za lijeenje i rekonvalescenciju, prirodno
ozdravljenje i preventivnu medicinu, ukljuujui klasine i medicinske tretmane sa
lokalnim metodama lijeenja, vodenom terapijom, kineziterapijom, elektroterapijom,
Kneipp terapijom, gimnastikom i ostalim metodama lijeenja.
Porodini hotel
Prua posebne kapacitete i usluge za porodicu, ukljuujui aktivnosti i igralita za
djecu pod nadzorom, sobe za igranje sa igrakama, usluge uvanja djece, posebne
menije i programe animacije za djecu.
Istorijski hotel
Hoteli locirani u potvreno istorijskim zgradama ili hoteli koji su oznaeni kao
znaajni objekti od strane lokalnih ili meunarodnih udruenja za ouvanje istorijskih
spomenika.
Golf hotel
Hoteli koji se granie sa golf terenom sa 18 rupa sertifikovanim od strane Udruenja
profesionalnih igraa golfa (PGA), sa mogunou korienja vozila i manjim terenima
sa kratkom travom i bez prepreka, koji ima klub sa restoranom i barom, svlaionice i
tueve, specijalizovanu prodavnicu za golf opremu, centar za obuku, golf profesionalce
sa sertifikatom Udruenja profesionalnih igraa golfa (PGA), usluge prevoza do golf
terena.
Tenis hotel
Hoteli koji se granie sa teniskim kapacitetima koji obuhvataju teniske terene za
ampionate, teniske terene sa raznim podlogama sa osvjetljenjem za none igre,
specijalizovane prodavnice sa mogunou iznajmljivanje teniske opreme, intenzivne
kurseve tenisa, teniske profesionalce sa sertifikatom Udruenja profesionalnih tenisera
(PTA), svlaionice i tueve.
Casino hotel
Casino hotel je ugostiteljski objekat koji pored usluga smjetaja, gostima prua i
usluge kazina i drugih igara na sreu.
Zimski centar
Hoteli locirani u planinskim centrima, opremljeni sadrajima za sportske aktivnosti na
snijegu.
Ekoloki hotel
Hoteli sa posebnim naglaskom na ekologiji i ouvanju prirode koji imaju ekoloki
program i program korienja alternativnih vidova energije koji podrazumijeva mere za
adekvatno tretiranje vrstog otpada, i maksimalno koriste programe materijala koji se
mogu reciklirati.

OBJEKTI ZA PRUANJE USLUGE ISHRANE I PIA

lan 25
Restoran

Restoran je ugostiteljski objekat u kojem se pripremaju i za stolom usluuju a-la-carte

meniji, topla i hladna jela, pia i napici, po pravilu za vrijeme glavnog obroka (ruak ili
veera).
Poslovne prostorije ukljuuju: prostoriju za ruavanje, kuhinju, praonicu posua i
pribora za jelo, magacin i kapacitete za sakupljanje otpada.
Restorani se razvrstavaju u:
1) klasine i
2) specijalizovane
U klasinom restoranu, pripremaju se i usluuju klasina jela domae i
internacionalne kuhinje.
Specijalizovani restorani (nacionalni, lovaki, riblji, dijetalni i dr.), su restorani u
kojima se pripremaju i usluuju posebne vrste jela, i koji u svom meniju moraju imati
min. 70% jela iz specijalizacije koja im je dodijeljena.
Nacionalni restoran pored izbora nacionalnih jela, mora imati i prilagoen ambijent u
skladu sa nacionalnim dekorom.
Nacionalni restorani ne podlijeu kategorizaciji u vidu zvjezdica i identifikuju se po
posebnoj oznaci koju dodjeljuje komisija dravnog organa uprave nadlenog za poslove
turizma na osnovu autentinost dekora, izvorne, tradicionalne, i regionalne kuhinje.
Ukoliko restoran sadri i posebne elemente dizajna i dekora i odreene karakteristike
usluga, uz saglasnost organa dravne uprave nadlenog za poslove turizma, moe
koristiti naziv unikatni.
Izuzetno od stava 2 ovog lana, u sezonskim restoranima, koji su locirani na plai
ili neposredno uz plau, ukoliko nema prostorije za ruavanje, usluge iz stava 1 ovog
lana, pruaju se na terasi za ruavanje.
Bife
To je ugostiteljski objekat sa samousluivanjem, sa irokim izborom toplih i hladnih
jela, supa, salata i deserata prezentiranih u bife vitrinama koje imaju i zagrijani i
rashladni dio.
Topla jela se moraju drati na toplom, a hladna jela rashlaena na temperaturama u
skladu sa sanitarnim propisima.
Osnovne prostorije ukljuuju: prostoriju za ruavanje sa bife vitrinom, kuhinju,
praonicu posua i pribora za jelo, magacin i kapacitete za sakupljanje otpada.
Snack bar - Bistro
Snack bar - Bistro je ugostiteljski objekat u kojem se preteno usluuju pia i napici i
pripremaju i usluuju jednostavna jela.
Kafeterija
Kafeterije su ugostiteljski objekti sa samousluivanjem, sa irokom ponudom toplih i
hladnih jela, salata i deserata, i toplih i hladnih napitaka koji mogu ukljuivati alkoholna
pia.
Hrana i pie su izloeni u toplim i hladnim vitrinama pulta za samoposluivanje; gosti
sami biraju svoja jela, sami se posluuju, ili su poslueni od strane osoblja za uslunim
pultom.
Osnovne prostorije i oprema ukljuuju: vitrine za hranu i pie, prostoriju za ruavanje,
kuhinju, magacin, praonicu posua i pribora za jelo i kapacitete za sakupljanje otpada.
Izloena topla jela se moraju drati na toplom, a izloena hladna jela moraju se drati
rashlaena na temperaturama u skladu sa sanitarnim propisima.
Kafana
Kafana je ugostiteljski objekat u kojem se usluuju pia, napici, preteno jednostavna
jela (suhomesnati proizvodi, gotova jela i sl.), i jednostavne poslastice.
Picerija
Picerije su ugostiteljski objekti ograniene usluge, specijalizovani uglavnom za pice i
tjesteninu.
Jela se konzumiraju na mjestu ili se nose zapakovana u jednokratnoj ambalai.
Taverna
Taverna je ugostiteljski objekat ograniene usluge, u nacionalnom ambijentu, u kome
se posluuju uglavnom domaa vina, rakije i piva, sa ogranienim izborom specijaliteta
lokalne kuhinje.
Poslovne prostorije ukljuuju: javnu povrinu, kuhinju, magacin, praonicu posua i
pribora za jelo i kapacitete za sakupljanje otpada.
Objekti brze hrane

Objekat brze hrane je ugostiteljski objekat ograniene usluge koji preteno nudi ve
pripremljene i upakovane ili po narudbi pravljene tople i hladne sendvie, supe i salate,
bezalkoholna pia za konzumaciju na mjestu ili za ponijeti.
Poslovne prostorije ukljuuju: javnu povrinu, kuhinju, magacin, praonicu posua i
pribora za jelo i kapacitete za sakupljanje otpada.
evabdinica
evabdinica je ugostiteljski objekat u kojem se gostima usluuju preteno jela sa
rotilja, pia i napici.
Peenjara
U smislu ovog pravilnika, peenjara je ugostiteljski objekat, ukoliko se peeno meso,
sendvii i ostala laka jela, pia i napici mogu konzumirati na licu mjesta u posebnoj
prostoriji ili u dijelu prostorije u kojoj je obezbijeen pult ili stolovi za konzumaciju na licu
mjesta.
Poslovne prostorije ukljuuju: prostoriju za konzumiranje hrane i pia, praonicu
posua i pribora za jelo i kapacitete za sakupljanje otpada.
Buregdinice
Buregdinice su ugostiteljski objekti u kojima se usluuju razliita jela od tijesta,
bureci i napici.
Pekare
U smislu ovog pravilnika, pekara je ugostiteljski objekat, ukoliko se jela od tijesta,
peciva, bezalkoholna pia i napici mogu konzumirati na licu mjesta u posebnoj prostoriji
ili u dijelu prostorije u kojoj je obezbijeen pult ili stolovi za konzumaciju na licu mjesta.
Poslovne prostorije ukljuuju: prostoriju za konzumiranje hrane i pia, praonicu
posua i pribora za jelo i kapacitete za sakupljanje otpada.
Poslastiarnica
Poslastiarnica je ugostiteljski objekat, u kojem se slue, pripremljena jela od tijesta,
kolai i poslastice, sladoledi i bezalkoholna pia i napici.
Disko klub/bar
Disko klubovi nude muziku uivo ili drugu vrstu muzike zabave.
Objekti ukljuuju bar i prostor za ples.
Ponuda ukljuuje uglavnom alkoholna i bezalkoholna pia i jednostavna hladna jela.
Disko klub/bar na otvorenom
Disko klub/bar na otvorenom je privremeni ugostiteljski objekat u kome se organizuje
muzika uivo ili druga vrsta muzike zabave, koji ukljuuje bar, i prostor za ples.
Postavlja se na lokacijama koje su izdvojene iz gradskih zona, hotelskih kompleksa i
stambenih blokova, na lokacijama koje su opremljene potrebnom infrastrukturom,
parkingom potrebnog kapaciteta, pristupnim putem i sl.
Noni klub/ bar
Noni klub/bar je ugostiteljski objekat, sa radnim vremenom iskljuivo nou, u kojem
se preteno usluuju pia i pripremaju i usluuju napici, a mogu se pripremati i
usluivati jednostavna jela.
Noni klub/bar moe da ima i ivu muziku, a u njemu se mogu izvoditi i dragi animir
programi.
Caff bar
Ponuda u caff bar-u ukljuuje izbor kafa, alkoholnih i bezalkoholnih pia i laganih
obroka.
Plani bar
Plani bar je montani privremeni ugostiteljski objekat, koji radi iskljuivo danju i koji
se postavlja na plai ili neposredno uz plau, u kome se usluuju bezalkoholna i
alkoholna pia i jednostavna topla i hladna jela za pultom ili na terasi uz objekat.
Pivnica
Pivnica je ugostiteljski objekat ograniene usluge.
Ponudu ine prvenstveno razne vrste piva na toenje i u flaama, lagana jela,
kobasice, pomfrit i sl.
Konoba
Konoba je specijalizovani ugostiteljski objekat u kojem se preteno usluuju lokalna
hrana i domaa vina i rakije.
Usluge isporuivanja hrane i pia - catering
Usluge isporuivanja hrane i pia obezbjeuju hranu i pie na lokacijama razliitim
od mjesta pripreme.

Osim centralnog mjesta za pripremanje hrane, i transportna oprema koja se koristi za

isporuku tople i hladne hrane mora biti u skladu sa sanitarnim propisima.
Pokretni ugostiteljski objekti
Pokretni ugostiteljski objekti su ugostiteljski objekti ograniene usluge koji preteno
nude ve pripremljena i upakovana jela i pia.
Ovi objekti moraju ispunjavati minimalno tehnike uslove koji su utvreni posebnim
propisom
Montani ugostiteljski objekti / kiosci
Montani ugostiteljski objekat/kiosk je privremeni objekat koji mora biti opremljen
friiderima, odgovarajuim povrinama za pripremu hrane i sanitarnom opremom.
Jednostavna jela kao to su hamburgeri, hot-dog, lokalni specijaliteti, palainke, itd.,
kao i pia i napici, pripremaju se i posluuju za pultom u ambalai za jednokratnu
upotrebu za konzumaciju "u hodu".

KATEGORIJE OBJEKATA ZA PRUANJE USLUGE ISHRANE I PIA

(RESTORANA)
lan 26
Kategorija pet zvjezdica (*****).
Ova kategorija predstavlja najvii nivo kvaliteta.
Odlikuje se klasinom i raznovrsnom kuhinjom, pripremom hrane pred gostom,
raznolikim i mnogobrojnim vrstama vina vrhunskog kvaliteta, usluivaem vina,
luksuznim okruenjem, visokokvalitetnim posuem i priborom za jelo, besprekornim
stolnjacima i salvetama, escajgom i kristalom, ugodnim ambijentom, svjeim cvjetnim
aranmanima i sl.
Kategorija etiri zvjezdice (****).
Ova kategorija prevazilazi uobiajene norme u pogledu enterijera, originalnosti,
usluge i kuhinje, koja se odlikuje profinjenim formalnim ambijentom, vrsnim
profesionalnim konobarima i kuvarima, elegantnim stolnim ureenjem, porcelanskim,
staklenim i srebrnim posuem i priborom za jelo, kreativnom i raznovrsnom ponudom
jelovnika, spektakularnim desertima, odlinom vinskom kartom, rafiniranom
prezentacijom jela i pia, svjeim cvjetnim aranmanima.
Kategorija tri zvjezdice (***).
Ova kategorija u mnogim sluajevima ukljuuje manje formalne nacionalne ili
specijalizovane restorane, zanimljivog ambijenta, specijalizovanih vrsta jelovnika ili
specijaliteta kue, djeijih jelovnika, natprosjenog kvaliteta ureenja stola, pamune
salvete i stolnjake ili podmetae, dobar izbor domaih i uvoznih vina, profesionalno
obuene konobare i kuvare.
Kategorija sa dvije zvjezdice (**).
Ova kategorija restorana podrazumijeva prijatan, oputen ambijent koji privlai
porodice, isto i uredno okruenje, raznovrsnu ponudu jelovnika i liste pia, mogui
izbor specijaliteta, djeije jelovnike, neformalnu uslugu, domain ili domaica osmiljava
ureenje stola.
Kategorija sa jednom zvjezdicom (*).
Ova kategorija podrazumijeva ogranienu restoransku uslugu, sa jednostavnim
ukusnim jelima, sigurnu i dobru hranu, papirne salvete i podmetae, ogranien izbor
alkoholnih pia (ako su uvrena u ponudu), oputenu atmosferu, funkcionalni
neformalni ambijent za ruavanje.

III MINIMALNI USLOVI KOJE MORAJU ISPUNJAVATI OBJEKTI

ZA PRUANJE USLUGA SMJETAJA I ISHRANE I PIA
Opti uslovi
lan 27
Minimalni uslovi utvreni ovim pravilnikom odnose se na sve vrste ugostiteljskih
objekata, ako ovim pravilnikom nije drukije odreeno.
Ugostiteljski objekti koji podlijeu obavezi kategorizacije moraju ispunjavati i posebne
uslove propisane za odreenu kategoriju objekta.
lan 28

Ugostiteljski objekti treba da budu dizajnirani, konstruisani i opremljeni na takav

nain da osiguravaju komfor, sigurnost i bezbjednost svih gostiju.
Ugostiteljski objekat gradi se, ureuje i oprema tako da omoguava racionalno
korienje prostora, nesmetano kretanje gostiju i zaposlenog osoblja, higijensko
rukovanje namirnicama, uvanje robe od kvarenja, zatitu zdravlja gostiju i zaposlenog
osoblja, struno i efikasno usluivanje gostiju, kao i zatitu od tetnih uticaja koje
obavljanje djelatnosti u ovim objektima moe imati na ivotnu sredinu (buka, vibracije,
zagaenje vazduha, voda i zemljita, uma i zatienih djelova prirode).
lan 29
Ugostiteljski objekti, ureaji i oprema moraju da ispunjavaju uslove u pogledu
gradnje, sanitarne, protivpoarne i uslove zatite na radu, zatite ivotne sredine i druge
uslove propisane za tu vrstu i namjenu objekata, kao i da odgovaraju propisanim
standardima, tehnikim normativima i normama kvaliteta.
lan 30
Ugostiteljski objekat gradi se od materijala koji obezbjeuje odgovarajuu toplotnu,
zvunu i hidroizolaciju.

Ureenje prostora i eksterijer

lan 31
Svaki objekat mora da odrava atraktivan izgled u saglasnosti sa svojim prirodnim
okruenjem i lokacijom.
Fasada:
Fasada hotela/restorana, zajedno sa natpisima i spoljanjim osvjetljenjem, treba da
odaje jasan arhitektonski izgled i kvalitet objekta.
Za hotele u gradskim centrima, fasade i nadstrenice/natpisi treba da su osnovni
elementi raspoznavanja hotela.
Prilaz
Pjeaki, saobraajni i prilaz za personal, treba da budu jasno odvojeni, oznaeni i
kontrolisani.
U hotelima u gradskim centrima trebalo bi obezbijediti nekoliko parking mjesta,
udaljenih od saobraajnih linija, kako bi se obezbijedili to je mogue bolji uslovi za
dolazak i odlazak gostiju.
Parking
Svi objekti treba da imaju adekvatne parking prostore u skladu sa svojim nainom i
stilom poslovanja.
Otvoreni parking prostori treba da budu ureeni, dobro osvijetljeni, uvani i zatieni
od sunca.
Ulazi
Glavni ulaz i spoljanji natpisi objekta treba da odraavaju stil i kvalitet objekta.

Snabdijevanje vodom za pie

lan 32
Ugostiteljski objekat prikljuuje se na javnu vodovodnu i kanalizacionu mreu, a u
naseljima, odnosno drugim lokacijama koje nemaju izgraene infrastrukturne objekte
mora imati obezbjeeno stalno snabdjevanje dovoljnom koliinom higijenski ispravne
tekue vode i odvod tenih materijala, u skladu sa sanitarnim propisima o zatiti ivotne
sredine.

Otpadne vode i vrsti otpad

lan 33
Svi povrinski odvodni kanali, cjevovodi, kanalizacione cijevi, ventilacioni odvodi i
odvodni kanali unutar i ispod zgrade moraju biti odravani u ispravnom stanju.
Instalacije sistema otpadnih voda moraju biti u potpunoj saglasnosti sa lokalnim
sanitarnim i propisima o zatiti ivotne sredine.
Svi objekti moraju imati odvod otpadne vode povezan sa kontrolisanim javnim
postrojenjem za tretman otpadnih voda ili zasebnim postrojenjem, prije nego to se
otpadna voda ispusti u prirodno okruenje.
Slivnici moraju biti odravani u ispravnom stanju i kontrolisani radi moguih
zaepljenja.

Za odlaganje vrstih otpadnih materija obezbjeuje se betoniran prostor i kontejneri

ili kante za otpatke sa poklopcem koji se svakodnevno moraju prazniti, odnosno
odnositi na odreena mjesta (deponije vrstih otpadaka).

Snabdijevanje elektrinom energijom

lan 34
Ugostiteljski objekat prikljuuje se na javnu elektrinu mreu ili na drugi nain
obezbjeuje stalno snabdijevanje dovoljnom koliinom elektrine energije.
Elektrino osvijetljenje uvodi se u sve prostorije ugostiteljskog objekta.
Osvjetljenje mora biti obezbijeeno i na parkinzima i prilaznim stazama oko objekta.
Sve prostorije, odnosno prostori u kojima se kreu ili zadravaju gosti nou moraju
biti osvijetljeni potpuno ili orijentacionim svijetlom.

Telefonski prikljuak
lan 35
Ugostiteljski objekat prikljuuje se na javnu telefonsku mreu, osim u mjestima gdje
tehnike mogunosti ne postoje.
Objekti za smjetaj imaju najmanje jedan telefonski aparat na raspolaganju gostima,
ako ovim pravilnikom nije drukije odreeno.

Protivpoarna zatita
lan 36
Svi objekti za pruanje usluga smjetaja i ishrane i pia moraju ispunjavati propisane
uslove utvrene posebnim propisima za zatitu od poara.
Svi objekti moraju imati odgovarajue izlaze da bi se obezbjedio siguran izlazak iz
zgrade svim licima u sluaju poara.
U objektima se moraju redovno provjeravati sve oznake u sluaju nude,
protivpoarna crijeva, detektori dima i protivpoarni aparat, i kako bi sva oprema bila u
ispravnom stanju.
Izvjetaji o obavljenoj kontroli ispravnosti ovih ureaja, moraju biti prezentirani
turistikom inspektoru na njegov zahtjev.

Isticanje oznake vrste i kategorije objekta

lan 37
Na glavnom ulazu u ugostiteljski objekat vidno se istie vrsta i naziv objekta, a na
glavnom ulazu u ugostiteljski objekat koji podlijee obavezi kategorizacije i oznaka vrste
i kategorije, koja je propisana ovim pravilnikom.

Uniforme za osoblje
lan 38
U ugostiteljskim objektima koji se kategoriu, osoblje koje usluuje gosta, mora nositi
iste uniforme ili kecelje.

Zatita od buke
lan 39
Prostorije u ugostiteljskom objektu u kome se izvodi ili emituje muzika ili izvodi
zabavni program imaju zvunu izolaciju kojom se obezbjeuje zatita od buke gostiju,
koji koriste usluge smjetaja i stanara koji ive u neposrednoj blizini ugostiteljskog
objekta.
Jaina muzike koja se izvodi ili emituje u ugostiteljskom objektu, ne smije prelaziti
nivo utvren posebnim propisom.
Ugostiteljski objekat, u stambenoj zgradi, koji u okviru svoje djelatnosti emituje
muziku ili prireuje zabavni program, projektuje se i gradi tako da obezbjeuje zatitu
od buke za stanare stambene zgrade.
Svi ugostiteljski objekti u kojima se izvodi ili emituje muzika, moraju imati sertifikat
nadlenog organa, kojim se potvruje da objekat posjeduje posebnu zvunu izolaciju,
odnosno ispunjava sve uslove da se imisija buke svede na minimum.
Izuzetno od odredbi stava 4 ovog lana, ugostiteljski objekti koji su locirani van
urbanih zona i hotelskih kompleksa (izdvojena kupalita i sl.), ne moraju ispunjavati
uslove koji se odnose na zvunu izolaciju.

Temperatura prostorija
lan 40
Sve prostorije u ugostiteljskom objektu u kojima borave ili se zadravaju gosti moraju
imati obezbijeeno grijanje, osim u objektima koji posluju samo u ljetnjem periodu.
Temperatura u prostorijama u kojima borave ili se zadravaju gosti iznosi najmanje
18,5%.

Visine prostorija
lan 41
Graevinski gabariti za ugostiteljske objekte treba da su tako projektovani da
predviaju minimalnu visinu enterijera, sa neophodnim prostorom za prolaz osoblja,
instalacije i cjevovode, ukoliko nije drugaije propisano ovim pravilnikom:
Unutranja visina prostorija u ugostiteljskom objektu (visina od poda do tavanice)
iznosi:
- Sve javne prostorije 3.00 m minimum visine
- Spavae sobe i kancelarije 2.50 m minimum visine
- Hodnici spavaih soba 2.25 m minimum visine
- Prizemne uslune prostorije 4.00 m minimum visine
- Kuhinja 3.00 m minimum visine
- Parking u podzemnim garaama 2.20 m minimum visine
Visina unutranjih prostorija u kuama, apartmanima i privatnim sobama za
izdavanje turistima ne smije biti nia od 2,30 m.
Prostorije ugostiteljskog objekta u zgradama koje su registrovane kao kulturnoistorijski spomenici i u ambijentalnim cjelinama, kao i ugostiteljski objekti na vodi mogu
imati niu visinu od visine propisane u stavu 2. ovog lana, s tim da unutranja visina tih
prostorija ne moe biti nia od 2,30 m, pod uslovom da sobe imaju dobru ventilaciju.

Javni toaleti
lan 42
Prostorije javnih toaleta moraju biti dobro provjetrene, u ispravnom stanju i
odravane istim.
Oprema u javnim toaletima mora biti u ispravnom stanju.
Javni toalet mora biti opremljen tenim sapunom za ruke, papirnim ubrusom ili
ureajem za suenje ruku uz pomo vrueg vazduha, toalet papirom i korpom za
otpatke.
Tokom radnog vremena, toaleti se moraju redovno istiti, snabdijevati potrebnom
opremom i pospremati, to se evidentira na kontrolnoj listi privrenoj na ulaznim
vratima sa unutranje strane.

Broj javnih toaleta u odnosu na kapacitet

lan 43
Broj WC kabina i pisoara u javnim toaletima obezbjeuje se srazmjerno kapacitetu
objekta izraenog brojem konzumnih mjesta i to:
Manje od 20 mjesta
Ugostiteljski objekat sa kapacitetom do 20 mjesta (sjedeih i stojeih), mora da ima
najmanje jedan potpuno opremljen toalet, zajedniki za ene i mukarce.
Svi ugostiteljski objekti sa kapacitetom od vie od 20 mjesta za sjedenje moraju imati
jasno oznaene, odvojene javne toalete za mukarce i ene.
Kapacitet od 20-80 mjesta
Odvojeni toaleti sa jednom WC kabinom i pretprostorom za ene, i jednom WC
kabinom, pisoarom i predprostorom za mukarce.
Kapacitet od 80 -170 mjesta
Odvojeni toaleti sa dvije WC kabine i predprostorom sa dva umivaonika za ene i
jednom WC kabinom i dva pisoara sa dva umivaonika za mukarce.
Kapacitet od 170 - 350 mjesta
Odvojeni toaleti sa tri WC kabine i pretprostorom sa tri umivaonika za ene i dvije
WC kabine i tri pisoara sa tri umivaonika za mukarce.
Kapacitet preko 350 mjesta

Odvojeni toaleti sa etiri WC kabine, i pretprostorom sa tri umivaonika za ene, a za

mukarce tri WC kabine, etiri pisoara i predprostor sa tri umivaonika.

Namjetaj i oprema javnih toaleta

lan 44
Svi pretprostori moraju biti opremljeni umivaonicima, u skladu sa kapacitetom.
Sve WC kabine moraju imati WC olje sa poklopcima i toalet papir.
Svi pisoari moraju imati automatsko ispiranje, sistem osvjeavanja, i moraju biti
odvojeni pregradama.
Svi toaleti moraju imati prirodnu ili vjetaku ventilaciju.
Samo bijeli porcelan moe se koristiti za WC koljke, pisoare i umivaonike.
Pregrade u enskim WC kabinama moraju imati policu za odlaganje runih torbi i
korpu za odlaganje higijenskih uloaka.
Sva vrata WC kabina moraju biti od vrstog materijala sa sistemom za zakljuavanje
i vjealicom za odjeu.
Svi umivaonici moraju imati toplu i hladnu tekuu vodu.
Prozori toaleta moraju biti neprozirni ili imati neku drugu zatitu od pogleda spolja.

Podovi i zidovi u javnim toaletima

lan 45
Podovi u toaletima izrauju se od keramikih ploica ili drugog odobrenog materijala,
koji se lako pere i odrava i koji nije klizav.
Zidovi u toaletima moraju biti obloeni, u visini od poda do plafona, keramikim
ploicama ili drugim vodootpornim materijalom, koji se lako pere i odrava i koji nije
klizav.

Ostali javni toaleti

lan 46
Toaleti na aerodromima, eljeznikim i autobuskim stanicama, trnim centrima, itd.
koje koriste objekti za pruanje usluge ishrane i pia obuhvaeni ovim pravilnikom,
moraju biti u skladu sa zahtjevima ovog pravilnika.

Servisne prostorije
lan 47
Ugostiteljski objekat ima i posebnu prostoriju, odnosno prostor za smjetaj pribora i
sredstava za odravanje higijene.
Ugostiteljski objekat mora raspolagati sredstvima potrebnim za pranje, ienje i
dezinfekciju prostorija, opreme i pribora.
lan 48
U ugostiteljskom objektu obezbjeuje se za zaposleno osoblje garderoba, odnosno
prostor za presvlaenje i prostorije koje slue za higijenske, sanitarne i druge potrebe
zaposlenih u objektu, ureene i opremljene u skladu sa sanitarnim propisima.

IV POSEBNI USLOVI ZA UGOSTITELJSKE OBJEKTE ZA

PRUANJE USLUGA SMJETAJA
Recepcija i hol
lan 49
Recepcija
Infrastruktura i funkcionalnost recepcije i pulta za registraciju gostiju treba da budu u
saglasnosti sa kapacitetom i veliinom hotela.
Treba omoguiti istovremeno pruanje svih usluga, kao to su prijavljivanje gostiju,
odjavljivanje gostiju, naplata i davanje informacija.

Gosti ne smiju imati uvid u kompjuterske ekrane i tampae na recepciji/blagajni.

Telefonske usluge na recepciji, treba da ukljuuju bilo telefonsku govornicu ili telefon
instaliran na pultu recepcije.
Recepcija mora biti dobro osvijetljena, (min. 300 LUX-a na svakom alteru).
Na recepciji mora postojati posebno oznaena i za to namijenjena prostorija ili mjesto
za smjetaj prtljaga.
Hol
Arhitektura, dekor i namjetaj hola objekta, u zavisnosti od odabranih materijala,
boja, predmeta i efekata, odreuju karakter i ambijent hotela.
U holu je potrebno imati dovoljan broj sjedita u skladu sa kapacitetom hotela.
Javni toaleti u objektu treba da su lako dostupni gostu, ali ne i vidljivi iz ulaznog hola.

Sobe i apartmani
lan 50
Najmanje 70% soba i apartmana mora zadovoljavati standarde za veliinu i opremu,
propisane ovim pravilnikom za odreenu kategoriju.
Veliina sobe podrazumijeva i dnevni boravak i predsoblje, ali ne i kupatilo i otvoreni
balkon.
Svaka soba ili apartman koji se izdaje gostima, ako ovim pravilnikom nije drukije
odreeno, mora imati:
1) krevet min. dimenzija 190 x 90 cm za jednu osobu, a francuski krevet min.
dimenzija 190 x 140 cm;
2) madrac odgovarajue leajne povrine, arav, ebe, navlaku za ebe i jastuk za
svaki krevet;
3) noni ormari ili odgovarajuu policu uz krevet;
4) prostirku ispred kreveta, osim u sobama u kojima je pod prekriven tepisonom ili
tepihom;
5) sto, i po jednu stolicu po krevetu;
6) orman sa policom i odjeljkom za vjeanje odjee sa najmanje osam vjealica.
Pomoni leaj se koristi, odnosno postavlja u sobama samo na zahtjev gosta.
Vrata spavaih soba treba da imaju zvunu izolaciju i protivpoarnu zatitu u skladu
sa posebnim propisima.
Prozori u sobama imaju zavjesu i neproziran zastor, odnosno neku drugu vrstu
zamraenja i zatite od pogleda spolja.
Direktna telefonska linija podrazumijeva telefonski aparat u sobi sa direktnom linijom
za prijem dolaznih poziva i obavljanje izlaznih poziva posredstvom centrale.
Pored svakog telefona treba da se nalaze instrukcije za uspostavljanje veze
napisane na vie jezika i imenik internih brojeva telefona za hitne sluajeve.
Ako postoji, mini-bar je dio namjetaja i definisan je kao ormari sa ugraenim
friiderom nove tehnologije za hlaenje, snabdjeven minimalnim izborom mineralnih
voda, vina, piva, sokova i bezalkoholnih pia, iji cjenovnik mora biti vidno istaknut.
Ako postoje, mini sefovi locirani u sobama moraju biti ugraeni, osigurani od provala
i poara i treba da budu najmanje dimenzija 15 x 25 x 15 cm, i postavljeni u visini
ramena.
Ogranienje odgovornosti objekta za dragocjenosti mora biti vidno istaknuto.
Sobe za nepuae treba da su iskljuivo rezervisane za nepuae i moraju imati
standardizovanu oznaku na spoljanjoj strani vrata.

Kupatila
lan 51
Veliina kupatila, namjetaj, oprema i pribor moraju ispunjavati osnovne standarde
propisane ovim pravilnikom za odreenu kategoriju.
Kupatilo u sastavu sobe mora imati: WC olju, kadu min. dimenzije 170 x 70 cm sa
tuem ili tu kabinu min. dimenzije 100 x 80 cm, umivaonik sa toplom i hladnom vodom,
policu ili ormari za toaletni pribor, ogledalo sa pogodnim osvjetljenjem, utinicu za
elektrini aparat za brijanje, drae za sapun i pekir, vjealicu za odlaganje djee,
jednu au po krevetu, jedan vei i jedan manji pekir po krevetu i korpu za otpatke.
Svako kupatilo mora imati obezbijeenu dobru ventilaciju, dobro osvjetljenje, ipke i
kuke za pekire i mora biti opremljeno dovoljnom povrinom polica.

Podovi u kupatilima moraju buti izraeni od keramikih ploica ili drugog

vodootpornog materijala koji se lako isti i odrava.
U podu mora biti ugraen slivnik sa zatitnom reetkom.
Vrata kupatila su od vrstog materijala i bez staklenih povrina.
Prozori u kupatilima moraju biti od neprovidnog stakla ili sa mogunou
obezbjeenja zatite od pogleda spolja.
Umivaonici i WC olje treba da budu od bijelog glaziranog porcelana.
lan 52
Objekti za pruanje usluge smjetaja u kojima neke ili sve sobe nemaju svoja
sopstvena kupatila, moraju imati odgovarajui broj zajednikih toaleta i tu kabina.
Ugostiteljski objekat u kome postoje sobe bez zasebnog kupatila mora imati na
svakih zapoetih deset kreveta najmanje jednu toaletnu grupu (odvojeni toaleti za
mukarce i ene) i jedno zajedniko kupatilo, odvojeno za ene i mukarce, ako ovim
pravilnikom nije drukije odreeno.
U ugostiteljskom objektu u kome se na jednom spratu nalazi do deset kreveta u
sobama bez zasebnog kupatila, na svakom spratu mora biti najmanje jedan zajedniki
toalet sa WC kabinom i pretprostorom i jedno zajedniko kupatilo, a za vie od deset
kreveta, u sobama bez zasebnog kupatila, jedna toaletna grupa i jedno zajedniko
kupatilo, odvojeno za ene i mukarce.
Zajedniko kupatilo mora imati: umivaonik sa toplom i hladnom vodom, kadu sa
tuem ili tu kabinu, vjealicu za odlaganje odjee, teni sapun, papirni ubrus ili ureaj
za suenje ruku uz pomo vrueg vazduha i korpu za otpatke.
Zajedniki toalet ima WC olju i predprostor, toalet papir i korpu za otpatke.

Promjena posteljine
lan 53
Posteljina i pekiri mijenjaju se poslije svake promjene gosta, a u sluaju dueg
boravka istog gosta, posteljina se mijenja najmanje svakih sedam dana, a pekiri
najmanje svaki drugi dan.
Sobe se iste i spremaju, a sanitarni ureaji dezinfekuju poslije svake promjene
gosta.

Liftovi
lan 54
Liftovi za goste su neophodni tamo gdje je vertikalna udaljenost jednaka udaljenosti
od etiri sprata i vie.
Broj liftova treba da je: dva lifta na 50-100 spavaih soba, tri lifta na 100-150
spavaih soba, etiri lifta na 150-250.
Servisni liftovi se zahtijevaju u zgradama sa vie od dva sprata.
Ovjereni izvjetaj poslednje kontrole lifta mora se uvati u prostoriji domara i biti dat
na uvid na zahtjev turistikog inspektora.
Sve lift kabine treba da su opremljene ureajem za automatsko zaustavljanje na
sljedeem pritisnutom spratu.

Telefon, faks i internet usluge

lan 55
Telefonska usluga trebala bi biti kompjuterizovana, sa automatskim brojaima i
dovoljnim brojem paralelnih i direktnih telefonskih, faks i internet linija i telefonskih
govornica.

Usluge televizije, videa i radija

lan 56
Objekti za pruanje usluge smjetaja moraju imati sistem za TV i UHF radio prijem
preko TV prijemnika..

Sistem javnog razglasa

lan 57
Sistem javnog razglasa u objektima za pruanje usluge smjetaja treba da ukljuuje
kontrolu jaine zvuka za svaku zonu.

Servisne prostorije
lan 58
Kancelarija domaice hotela, prostorija za posteljinu, prostorija za uniforme i
magacin proizvoda za higijenu i sredstava za ienje treba da budu centralno locirani
radi efikasnosti i kontrole.
Predsoblje prostorije za opremu za domainstvo treba da slui za odlaganje
koriene posteljine, sredstava za ienje, kolica za sobarice i usisivaa.
Osoblje za voenje domainstva mora imati na raspolaganju odgovarajua sredstva
za ienje. Prostorije za presvlaenje osoblja, moraju da sadre ormare u punoj visini,
toalete i tu kabine.

Prostorije za ruavanje za hotelsko osoblje

lan 59
Broj sjedeih mjesta u prostorijama za zaposlene mora biti dovoljan za svo osoblje
na dunosti.

Protivpoarna zatita
lan 60
Sve spavae sobe, javne prostorije, kuhinje i hodnici moraju biti opremeljeni
sistemima za protivpoarnu zatitu u skladu sa posebnim propisima.
Signalizacija za hitne sluajeve, protivpoarni aparati, crijeva za vodu visokog
pritiska i hidranti se moraju redovno provjeravati, o emu se sastavlja izvjetaj koji mora
biti dostupan turistikom inspektoru na njegov zahtjev.
Maksimalna udaljenost od hotelskih soba do stepenica ili nekog drugog izlaza za
sluaj poara koji je za to obezbijeen, ne smije biti dua od 30 m.
Signalizacija izlaza mora biti osvijetljena (min. 1 LUX) sa sopstvenim izvorom
energije.
U viespratnim hotelima, motelima, aparthotelima, upustva za evakuaciju na dva
jezika moraju biti postavljena sa unutranje strane vrata soba.

Zvuna izolacija
lan 61
Zgrade treba da su projektovane i konstruisane na takav nain da obezbjeuju
dovoljno smanjenje nivoa buke da obezbijede gostima mirnu i udobnu atmosferu u
sobama.
Sva tehnika oprema koja stvara buku (liftovi, generatori, itd.) koja se nalazi u blizini
gostinskih soba mora imati odgovarajuu zvunu izolaciju.

Lina sigurnost i bezbjednost

lan 62
Sva prilazna vrata hotelu moraju biti zakljuana ili nadgledana tokom noi.
Telefoni za hitne sluajeve moraju biti direktno povezani sa recepcijom.

Isticanje cijena
lan 63
U svim ugostiteljskim objektima za pruanje usluge smjetaja, u svakoj sobi moraju
biti istaknute cijene sobe pojedinano za svakog gosta.
Cjenovnik mora da ukljuuje cijenu iznajmljivanja sobe tokom itavog perioda
izdavanja, sezonske i vansezonske.
Isticanje cijene dodatnih usluga doruka, polupansiona i punog pansiona je
fakultativno.
U propagandnom materijalu u tampanoj ili elektronskoj formi treba da budu
istaknute iskljuivo cijene noenja za individualna noenja.
Objavljene cijene mogu da ukljuuju sezonske i vansezonske cijene, fakultativno je
objavljivanje doplata za doruak, polupansion ili puni pansion.

Oprema za pranje vea i hemijsko ienje

lan 64

Objekti koji imaju sopstveni veeraj i hemijsko ienje moraju da potuju sve
zdravstvene i sanitarne propise.
U zavisnosti od veliine i vrste objekta za pruanje usluge smjetaja, ovi kapaciteti
mogu da prue potpunu uslugu veeraja i hemijskog ienja i uslugu peglanja.
Veeraji moraju imati odvojene prostore za istu i korienu posteljinu i restoranske
stolnjake.

Privatni smjetaj (kue, apartmani i sobe)

lan 65
Sobe, odnosno apartmani i kue koji se iznajmljuju turistima moraju ispunjavati
uslove iz l. 50, 51, 52 i 53 ovog pravilnika.

Hotelski objekti za pruanje usluge ishrane i pia

lan 66
Ugostiteljski objekat u kome se priprema i usluuje hrana mora imati: poseban ulaz
za dopremanje i prijem namirnica i evakuaciju otpadnih materija (ekonomski ulaz),
kuhinju sa prateim prostorijama (kuhinjski blok), magacin, odnosno prostor za smjetaj
i uvanje namirnica i pia, posebnu prostoriju, odnosno prostor za odlaganje prazne
ambalae i prostoriju za usluivanje, ako ovim pravilnikom za pojedine vrste objekata
nije drukije odreeno.
Ako ugostiteljski objekat ima ili je projektom predvieno da ima prostor uz ekonomski
ulaz (ekonomsko dvorite), taj prostor mora da bude betoniran ili asfaltiran, da ima
uraaje (esmu, hidrant i dr.) za pranje i odravanje higijene kao i slivnik za vodu, da
ima izdvojen prostor za kontejnere, odnosno kante za otpatke i da bude ureen tako da
ne dolazi do ukrtanja prijema namirnica i odnoenja otpadnih mateirja.
Sve vrste objekata za pruanje usluge smjetaja koji pruaju usluge ishrane i pia,
kako se propisuje u njihovoj kategoriji, moraju imati prostoriju za ruavanje i kuhinju u
skladu sa ovim pravilnikom.
Sve vrste objekata za pruanje usluge smjetaja, a koji pruaju najmanje usluge
doruka moraju imati prostoriju za ruavanje, u zavisnosti od toga to je propisano za
pojedinu vrstu i kategoriju objekta i kuhinju u skladu s odredbama ovog pravilnika.
Objekti za pruanje usluge smjetaja i usluge ishrane i pia zahtijevaju poseban ulaz
za dopremanje hrane i pia, zatim kapacitete za pripremanje i spremanje hrane,
prostorije za pranje opreme i posua i dvorite za sakupljanje i odlaganje tenog i
vrstog otpada.
Podni slivnici su obavezni na svim podovima koji se peru vodom ili gdje se koristi
oprema za pranje pod pritiskom. Ovakvi podovi se obavezno izrauju od
nepropustljivog betona i keramikih ploica sa odgovarajuim nagibom radi slivanja.
lan 67

Barovi i salon u holu

Broj i vrsta restorana i barova se odreuje prema vrsti i kategoriji objekta za pruanje
usluge smjetaja.
Najbolja lokacija restorana i barova je prizemlje objekta, sa centralnom kuhinjom, da
bi se ograniila potreba za prateim kuhinjama.
Gdje je mogue, treba koristiti dnevno svijetlo.
Hotelski bar treba da je odvojen od hotelskog restorana, ali treba da je ukljuen
usluni bar koji opsluuje restoran.
Veliina hotelskog bara zavisi od broja smjetajnih jedinica objekta.
Barovi moraju ukljuivati i mali smjetajni prostor, sudoperu i svu potrebnu opremu
za bar.
Komforna sjedita treba da su obezbijeena u prostranom salonu u holu.

Hotelski restorani
Restorani variraju u veliini u zavisnosti od broja smjetajnih jedinica i u stilu u
odnosu na vrstu i kategoriju hotela.
2
Tipini zahtjevi u pogledu prostora za neformalni restoran iznose 1,8 m /po sjeditu.
2
Poseban "a la carte" restoran podrazumijeva povrinu od 2 m /po sjeditu.
U velikim hotelima moe da postoji ponuda i specijalizovanih ili nacionalnih
restorana. Panorama restorani treba da se nalaze samo na onim lokacijama koje
pruaju zaista spektakularan pogled.

Hotelske banket i konferencijske sale

Odvojene banket i konferencijske sale zavise od mogunosti na lokalnom tritu.
Prostor za konferencije i bankete treba namjenski dizajnirati, sa vlastitim holom,
toaletima, garderobama i hodnicima povezanim sa hotelom i sa odvojenim spoljanjim
ulazom.
Raspored i oprema moraju odgovarati raznovrsnim namjenama, kao to su: banketi,
konferencije, prezentacije, zatim da posjeduju svu prateu opremu, kao to su oprema
za prevoenje, projekcije, pokretne podije i plesne podije, skladita i terase na
otvorenom, gdje je to mogue.
Fleksibilnost se postie upotrebom pokretnih pregrada sa zvunom izolacijom.
lan 68
Objekti za pruanje usluge smjetaja koji nude doruak, polupansion ili puni pansion,
obino posluuju sva jela u prostoriji za ruavanje po bife sistemu. Ako je omogueno
posluivanje za stolovima, jelovnici treba da sadre izbor jela dostupan u bifeu.
Prostorije za ruavanje moraju raspolagati sa dovoljnim kapacitetom kako bi svi gosti
mogli biti uslueni u toku odreenog perioda usluivanja.
Kontinentalni doruak podrazumijeva:
izbor toplih napitaka ukljuujui svjee kuvanu kvalitetnu kafu, kafu bez kofeina i
izbor ajeva, toplu okoladu i mlijeko; izbor hljebova i peciva, margarin ili maslac, izbor
marmelada, izbor voa ili vonih sokova
Bife-doruak podrazumijeva:
izbor toplih napitaka, izbor hljebova i peciva, izbor marmelada i meda, izbor hladnih
narezaka, dimljene ribe i sireva, jaja spremljena po izboru gosta, jogurt, pahuljice, izbor
svjeeg voa, izbor vonih sokova i vonih kompota.
Bifei moraju biti efikasno rasporeeni da bi se izbjeglo prosipanje usled prolaska
/mimoilaenja gostiju. Topla hrana treba da se odrava na odreenoj temparaturi (na
ugraenim grijaima ili u zagrijanim posudama), a hladna hrana treba da se odrava na
niskoj temperaturi u ugraenim rashladnim vitrinama ili posudama sa ledom.
Svi sanitarni kodovi i propisi koji se odnose na bifee moraju se potovati, pogotovo
oni koji se odnose na lako kvarljivu hranu.
Podovi se moraju istiti i usisavati nakon svakog obroka.
Minimalni standard za pribor za jelo u prostorijama za ruavanje je da mora biti
izraen od nerajueg elika, bez znakova dotrajalosti i re.
Stolovi i stolice treba da su udobni i pravilno rasporeeni.

Restorani sa posluivanjem za stolovima

lan 69
U restoranu treba da postoji dovoljan broj jelovnika i karti pia, kako bi se svakom
gostu obezbijedio jasan i itak pregled jela i pia prije naruivanja.
Jelovnici treba da su tampani na srpskom jeziku i na jo najmanje jednom
svjetskom jeziku.
Personal restorana mora da bude u stanju pruiti informacije o ponudi na
jelovnicima, kao i o karakteristikama ponuenih vina.
Svi stolovi treba da su prekriveni stolnjacima ili podmetaima. U zavisnosti od
kategorije objekta, koriste se pamune ili kvalitetne papirne salvete.
Pribor za jelo mora biti ist, izraen od vrstog nerajueg elika, bez vidnih tragova
habanja ili re.
Stakleno posue koje se koristi treba da je isto i neoteeno. Izbor staklenog
posuda zavisi od kategorije objekta, ali u osnovi mora da sadri: ae za vodu, ae za
bijelo i crno vino, ampanjac, koktel pia, estoka pia i likere.
Porcelansko posue treba da je jedinstvenog dizajna, bez napuklina, bez oteenja
boje i tragova metala.
Topla jela se moraju posluivati topla, na zagrijanim tanjirima, a hladna jela se
posluuju hladna na hladnim ili zamrznutim tanjirima.
"Vjerodostojnost jelovnika" je princip koji se uvijek mora primjenjivati. Zamjene za
jela sa menija se ne mogu vriti bez prethodnog odobrenja gosta.
U zavisnosti od specijalizacije ili koncepta restorana, jelovnici treba da ukljuuju
odgovarajui izbor hrane po osnovnim kategorijama supa, predjela, mesa, morske
hrane, tjestenine, salata, povra i deserta.

Hrana treba da je uvijek atraktivno aranirana i prezentirana. Princip kontrasta boja,

sastava i ukusa hrane treba da se potuje.
Restorani treba da su u mogunosti da odgovore na zahtjeve gostiju koji trae
niskokalorinu i hranu sa niskim nivoima masti, holesterola ili soli. Personal mora biti
upoznat sa hranom koja moe prouzrokovati alergijske reakcije.
Stolovi i stolice treba da su udobni i pravilno rasporeeni.

Kafeterije sa samoposluivanjem
lan 70
Usluga u kafeteriji moe biti organizovana tako da je hrana postavljena na pult, ili su
hrana i pie aranirani na nekoliko stolova, sa centralnom blagajnom.
Pultovi treba da su izraeni od besprekorno istog, nerajueg metala, bez fuga i laki
za ienje i odravanje.
Dovoljan broj istih i suvih posluavnika i posua mora da se nalazi ispred uslune
linije pulta, da bi se omoguila brza i efikasna usluga. Usluna linija pulta treba da ima
traku za posluavnike, radi bezbjednog odabira hrane i pia pri kretanju du pulta.
Sve zagrijavane i rashladne vitrine/pultovi treba da su zatieni staklenim
pregradama da zatite hranu od sluajne bakterijske kontaminacije (kijanje, dodir).
Sva topla hrana treba da je izloena u ugraenim zagrijanim pultovima; sva hladna
hrana treba da je izloena u ugraenim friiderima ili rashladnim vitrinama.
Podovi u uslunoj prostoriji treba da budu izraeni od podnih ploica koje se lako
iste i odravaju i nijesu klizave, a zidovi treba da su obloeni od poda do plafona
keramikim ploicama.
Stolovi i stolice u prostoriji za ruavanje moraju biti tako rasporeeni da omoguavaju
nesmetno kretanje gostiju. Povrina stolova treba da se lako isti i odrava.

Aperitiv barovi, Amerikan barovi, Kafe barovi, Koktel barovi i Plani

barovi
lan 71
Barovi i koktel barovi treba da imaju atraktivno ureen unutranji prostor i udobna
sjedita.
Barovi moraju raspolagati sa obezbijeenim skladitem za alkoholna pia.
Povrine barskih ankova i stolova za posluivanje moraju biti od materijala lakog za
ienje i odravanje.
Lako kvarljiva hrana/sendvii moraju se uvati u friiderima do trenutka posluenja.
Karta pia (i jelovnik, ako je primjenljivo) mora da se nalazi na barskom anku i na
stolovima za usluivanje u salonu.
Izbor pia treba da ukljuuje popularne domae i strane marke estokih alkoholnih
pia, piva, vina i likera i raznovrstan izbor mineralnih voda.
Alkoholna pia koja se ne slue u staklenoj ambalai moraju biti koliinski izmjerena.
Disko/plesni barovi treba da imaju ugraene plesne podijume i odgovarjue mjesto
za nastupajuu grupu ili DJ-a.
Kabare barovi, umjetniki klubovi, ili drugi slini objekti moraju imati odvojene muke
i enske svlaionice za izvoae.
Svlaionice moraju da sadre toaletni sto, umivaonik sa tekuom toplom i hladnom
vodom i dobro osvijetljeno ogledalo.
Barovi koji u svojoj ponudi sadre zabavu uivo, moraju imati odvojenu prostoriju za
odmor izvoaa i skladite za muzike instrumente.
Plani barovi se rade od kvalitetnih, lakih i transparentnih materijala, pogodnih za
odravanje, kao to su drvo, aluminijum, staklo, klirit, leksan ploe, polikarbonatni
materijal, tende i sl.

Dostavljanje i skladitenje hrane i pia

lan 72
Sva hrana, pie i zalihe moraju se dostavljati na kontrolni prijemni pult. Prehrambeni
proizvodi koji ne zadovoljavaju vaee zdravstvene propise, kao i oni koji se isporue u
neodgovarajuem sanitarnom stanju, obavezno se vraaju isporuiocu.
Prijemni pult treba da je odvojen od ulaza za poslugu i prostora za odlaganje
otpadaka, da bi se izbjegla kontaminacija hrane i da bi se obezbijedila sigurnost i
bezbjednost.

Prijemni pult ne smije biti vidan za goste i ne smije da uzrokuje neprijatnu buku,
mirise i uznemiravanje gostiju.
Magacini moraju biti locirani u blizini prijemnog pulta i imati direktan prilaz kuhinji, u
cilju adekvatnog nadzora i zatite od krae.
Sva lako kvarljiva hrana, ukljuujui: sirovo meso, morsku hranu, suhomesnate
proizvode i mlijene proizvode, mora se hitno skladititi u namjenske friidere.
Sva skladita moraju biti podvrgnuta adekvatnoj kontroli protiv insekata i glodara,
prema zdravstvenim propisima.
Centralno skladite mora da se sastoji od velikog skladita i odvojenih prostorija za
dnevne potrebe. Kapacitet magacinskih prostorija treba da je dovoljan da se obezbijedi
maksimalno korienje svjee hrane.
Lako kvarljive namirnice treba da se skladite u odvojenim friiderima ili
zamrzivaima, da bi se izbjegla meusobna bakterijska kontaminacija hrane.
Temperature na kojima treba da se skladite lako kvarljive namirnice su sljedee:

Meso

2C

Riba

2C

Maslac, jaja, sirevi

4C

Voe i povre

6C

Duboko hlaenje

- 8C

Ostala skladita podrazumijevaju skladite za vina i piva sa kontrolom temperature,

suva skladita za skladitenje konzervi i upakovane hrane, skladite za zalihe,
skladitenje sa dubinskim zamrzavanjem i prostoriju za odlaganje sredstava i opreme
za ienje.
Lako zapaljivi materijali i sredstva za ienje moraju biti skladiteni odvojeno od
skladita za suvu hranu.
Sve prostorije skladita za hranu moraju imati mehaniku/vjetaku ventilaciju i
hlaenje.

Opti uslovi za kuhinje i pripremu hrane

lan 73
Hotelske i restoranske kuhinje se moraju dizajnirati u skladu sa vaeim sanitarnim
propisima.
Zapremina i vrijeme promjene vazduha u kuhinjama mora biti u skladu sa
nacionalnim zdravstvenim standardima.
Kuhinjski podovi treba da su izraeni od podnih ploica ili nekog drugog sigurnog
podnog materijala.
Kuhinjski zidovi treba da su cijelom visinom obloeni keramikim zidnim ploicama.
Kuhinjski plafoni treba da su visei, obloeni u potpunosti dostupnim metalnim
ploama.
Mjestimino rashlaivanje je neophodno u nekim djelovima kuhinje, kako je
propisano sanitarnim i zdravstvenim propisima.
Sve radne povrine u kuhinji moraju biti izraene od nerajueg elika.
Pultovi od nerajueg elika za pripremanje voa i povra moraju imati ugraenu
sudoperu sa tekuom toplom i hladnom vodom.
Odvojene daske za sijeenje se koriste za sirovo voe i povre, sirovo crveno i bijelo
meso, sirovu ribu, kako bi se izbjegla bakterijska kontaminacija.
Sav kuhinjski pribor mora biti izraen od nerajueg elika.
Dovoljan broj kanti za otpatke treba da se nalazi pri svakom radnom mjestu u kuhinji.
Raspored prostorija za pripremu hrane treba da doprinese optimalnoj efikasnosti i
ekonominosti iskorienosti prostora, opreme i rada osoblja.
Kuhinjski blok, u zavisnosti od vrste jela koja se primaju, mora imati prostorije,
odnosno odvojene prostore za:
1) ienje i prethodnu obradu namirnica (odvojene pripremnice za povre i voe, za
meso i za ribu);
2) doradu, termiku i zavrnu obradu namirnica prema utvrenim normativima i
recepturama (topla kuhinja);

3) pripremu hladnih jela, hladnih jela i salata (hladna kuhinja);

4) pripremu slatkih jela, poslastica i peciva (pekarsko-poslastiarska radionica);
5) pranje posua - odvojene perionice za pranje restoranskog posua (posue i
pribor za jelo) i kuhinjskog posua (posua i pribora za pripremanje jela);
6) uvanje namirnica za dnevne potrebe kuhinje (dnevni magacin).
Raspored prostorija u kuhinjskom bloku mora biti takav da ne dolazi do ukrtanja
namirnica i jela sa upotrebljenim posuem.
Priprema jednostavnih poslastica moe se vriti i u okviru tople kuhinje.
Ugostiteljski objekat koji se snabdijeva prethodno obraenim namirnicama iz
centralne kuhinje ili izvan objekta, ne mora imati prostorije, odnosno prostore za
ienje i prethodnu obradu namirnica.
Objekat u kome se topla i druga jela samo proizvode (centralna kuhinja i tzv.
"catering" ima odvojene prostorije, odnosno prostore za pranje kuhinskog posua i
transportnih posuda).

Pultovi za pripremanje hrane

lan 74
U zavisnosti od vrste restorana i jelovnika koji se slue, prostor za pripremanje hrane
moe da ukljuuje neke ili sve ili kombinaciju sljedeih pultova za pripremu hrane:
1. Priprema povra
ienje i pripremanje voa i povra; pultovi/stolovi moraju biti odvojeni od pultova
za pripremu sirovog mesa i ribe da bi se sprijeila bakterijska kontaminacija.
2. Hladna kuhinja
Priprema svih predjela, hladnih narezaka, sireva, salata od voa i povra, sve lako
kvarljive namirnice moraju da se uvaju u friiderima do trenutka posluivanja.
3. Pult za pripremu ribe
Priprema sirove ribe, pult/sto mora biti odvojen od pulta za traniranje sirovog mesa.
4. Pult za pripremu mesa
Drveni mesarski sto za sjeenje ne smije imati pukotine i mora biti temeljno ien
solju i vodom nakon svake upotrebe.
5. Kuhinja za doruak
Priprema svih toplih jela i napitaka za doruak.
6. Topla kuhinja
Priprema na veliko soseva, supa, peenja i kuvanih jela, jela od mesa, jela od ribe,
kuvanog povra, itd.
7. Ostava i pult za tople napitke
Distributivni prostor za kafu i aj za posluivanje za stolovima, banketima, u
restoranima i u "room" servisu.
8. Pekara i poslastiarnica
Priprema toplih i hladnih deserata, peciva za doruak i raznih vrsta hljebova. Lako
kvarljivi mlijeni proizvodi se moraju uvati u friiderima do trenutka posluivanja.
9. Banket kuhinje
Banket kuhinje su prvenstveno prostori za slaganje na ovale i posluivanje toplih i
hladnih jela na velikim banketima.
Sama priprema velikih koliina jela se odvija u glavnoj kuhinji.
10. Restorani ili dodatne kuhinje
Sva kuvana jela po narudbi se pripremaju u ovim kuhinjama, dok se priprema svih
velikih koliina hrane odvija u glavnoj kuhinji. Ovakve kuhinje su direktno povezane sa
restoranima, i mogu biti zatvorene od pogleda gostiju ili "ou kuhinje" koje su otvorene
prema restoranu radi posebnog ugoaja gostiju.
11. Usluni bar
Bar za usluivanje alkoholnih pia, vina, piva, bezalkoholnih pia, itd. za posluivanje
u prostoriji za ruavanje mora ispunjavati osnovne uslove za bar propisane ovim
pravilnikom, sa izuzetkom pulta za goste.
12. Prostor za "room" servis
Prostori za "room" servis moraju ukljuivati prostor za kolica sa grijaima hrane,
policu za posluavnike, escajg, porculansko i stakleno posue, zaine, olje za kafu i
aj, i, ako ima dovoljno prostora, aparat za pripremanje kafe.
lan 75

Ugostiteljski objekat u kome se pripremaju hladna ili jednostavna topla jela

specifinog asortimana (jela sa rotilja, jela od tijesta i tjestenine, mlijena jela, jela od
jaja i sl.) a koji ima do 50 konzumnih mjesta, mora imati najmanje jednu prostoriju,
odnosno prostor za pripremanje jela sa odgovarajuim termikim i rashladnim
ureajima za higijensko uvanje namirnica i hrane, radnim povrinama i odvojenim
sudoperama za pranje namirnica i posua.
Ugostiteljski objekat u kome se usluuju topla jela pripremljena izvan objekta ne
mora imati odgovarajue prostorije, ureaje i opremu za pripremanje, preradu i uvanje
namirnica, ve samo za prijem i uvanje gotovih jela, pranje restoranskog posua, kao i
za pranje, odnosno odlaganje transportnih posuda.
lan 76
U prostoriji u kojoj se vri priprema i obrada namirnica i hrane (u daljem tekstu:
kuhinja) ugrauje se ureaj za odvod dima, pare i mirisa koji onemoguava irenje
dima, pare mirisa u prostorije u kojima se zadravaju gosti.
Sve radne povrine u kuhinji imaju gornju plou od nerajueg materijala ili od
drugog materijala pogodnog za lako ienje, pranje i dezinfekciju.
Podovi u kuhinjama izrauju se od keramikih ploica ili drugog vodootpornog
materijala koji nije klizav i koji se lako pere i odrava.
Zidovi kuhinja do visine od najmanje 2,0 m oblau se keramikim ploicama ili
drugim vodootpornim materijalom koji se lako pere i odrava.
Prozori i otvori na kuhinjama moraju imati zatitu od insekata i glodara.

Prostor za pranje pribora za jelo i posua

lan 77
Prostor za pranje pribora za jelo, pranje staklenog posua, posua za kuvanje,
lonaca i erpi, treba da je dizajniran u saglasnosti sa zdravstvenim propisima i lociran
centralno u odnosu na sve izlaze za posluivanje hrane radi efikasnosti i ekonominosti.
Prostor za pranje pribora i posua se sastoji od pulta od nerajueg elika sa
kantom/kontejnerom za otpatke, kontejnera za prljavo posue i escajg, stalaka za
prljave ae i maina za pranje posua, ili dvodjelnih sudopera za pranje i ispiranje
posua.
Prostor za pranje lonaca i erpi se sastoji od pulta od nerajueg elika za koriene
lonce i erpe, kanti/kontejnera za otpatke i trodjelne sudopere za potapanje, pranje, i
ispiranje posua.
Maine za pranje aa i posua moraju biti redovno odravane u istom i ispravnom
stanju i mora se obezbijediti konstantna i bezbjedna temperatura vode za ispiranje.
isto posue, pribor i ae moraju se odlagati odvojeno od prostora za korieno
posue.

Odlaganje otpada
lan 78
Odvojeni prostor (zadnje dvorite) treba biti obezbijeeno za prikupljanje otpadaka i
privremeno skladitenje otpadnog materijala.
Izlaz za otpadni materijal treba da je jasno odvojen od ulaza za snabdijevanje
namirnicama.
Prostor za prikupljanje otpada treba da je zatien od javnog pogleda, dobro
obezbijeen i dovoljnih dimenzija za nesmetano kretanje servisnih vozila/ kamiona za
skupljanje otpada.
Ovaj prostor treba da je ograen, betoniran ili asfaltiran, sa odvodnim kanalima,
esmama sa tekuom toplom i hladnom vodom za ienje kanti/kontejnera za smee.
Aparati sa vodom pod pritiskom treba da se koriste za sanitetski isto odravanje
ovog prostora. irenje buke i neprijatnih mirisa mora biti strogo kontrolisano.

Sortiranje otpada
lan 79
Osnovna pravila za razdvajanje otpada
(a) Odvajanje organskog otpada (hrane za stoku, komposta, povra, itd.)
(b) Odvajanje povratnog materijala (boca, ambalae, kontejnera, itd.)
(c) Odvajanje reciklanog otpada (stakla, papira/kartona, aluminijuma, metala,
metalnih ploa, masnoe, upotrijebljenog jestivog ulja, itd.)

(d) Odvajanje smea (slomljenog porcelana i aa, vaza, cigli itd.)

(e) Odvajanje odbaenog tehnikog materijala (akumulatora i baterija, lampi, farbi,
hemikalija, sredstava za deratizaciju, itd.)
Razdvojeni otpad treba uvati u jasno oznaenim kontejnerima.
Zatita mora biti obezbijeena na svim svjetiljkama lociranim iznad prostora za
pripremanje, posluivanje i izlaganje hrane da se ona zatiti od polomljenog stakla koje
moe pasti na nju.
lan 80
Kuhinja se oprema:
1) odgovarajuim termikim ureajima, zavisno od vrste jela koja se pripremaju u
objektu;
2) rashladnim ureajima za higijensko uvanje namirnica, posebno za meso, za ribu,
za mlijeko i mlijene proizvode, za suhomesnate proizvode i za poslastice;
3) odgovarajuim radnim povrinama, ureajima za ienje, obradu i mjerenje
namirnica, sudoperama za pranje namirnica, kuhinjskim posuem i priborom koji moraju
biti od nerajueg materijala, kao i povrinama, policama, odnosno ormanima za
smjetaj namirnica i pia.
4) stolom za prijem i odlaganje upotrijebljenog restoranskog posua s higijenskom
kantom za otpatke; odvojenim sudoperama za pranje restoranskog i kuhinjskog posua
koje moraju imati toplu i hladnu vodu i skuplja masti i plivajuih materijala, stolovima za
cijeenje posudja i policama, odnosno ormanima za odlaganje istog posua;
5) dovoljnim brojem higijenskih kanti za otpatke;
6) umivaonikom s tekuom toplom i hladnom vodom, etkicom, priborom, i
sredstvima za pranje, dezinfekciju i suenje ruku zaposlenog osoblja.
lan 81
Magacin, odnosno prostor za uvanje namirnica oprema se odgovarajuim policama
ili regalima za smjetaj namirnica i pia.
Na prozorima se postavlja mrea radi zatite od insekata. Ulazna vrata se moraju
dobro zatvarati, a donji dio ulaznih vrata do visine od 20 cm, oblae se nerajuim
metalom.
Lako kvarljive namirnice uvaju se u hladnjaama (zidnim ili montanim) ili
rashladnim uredjaima odgovarajueg kapaciteta, koji su odvojeni prema vrsti i porijeklu
namirnica (meso, riba, mlijeni proizvodi, suhomesnati proizvodi i dr.).
lan 82
Ugostiteljski objekat u kome se usluuju pia i napitci mora imati toionicu pia.
Toionica pia ima dvodjelnu sudoperu za pranje aa s mjealicom za toplu i hladnu
vodu i odcjeivaem, rashladne i termike ureaje ukoliko se usluuju topli napici i
police za dranje aa i pia.
Toionica pia u prostoriji za usluivanje ima i odgovarajui pult (bar pult) od
materijala koji se lako isti i odrava.
lan 83
Usluivanje gostiju hranom, piem i napicima obavlja se u prostorijama za
usluivanje.
Gosti se mogu usluivati i izvan prostorija za usluivanje - terase, bate, i slini
prostori, ako je obezbijeen odgovarajui prostor koji nije izloen zagaivanju koje
moe da ugrozi higijensku ispravnost namirnica. Prostor mora biti ograen i opremljen
odgovarajuom opremom, (batenski stolovi, stolice, suncobrani i sl.).
Pod prostorije za usluivanje izrauje se od materijala koji se lako isti i koji nije
klizav.
Stolovi su od materijala koji se lako isti i odrava. Stolovi za kojima se usluuje
hrana prekrivaju se stolnjakom, odnosno imaju set za posluivanje ispred svakog gosta
i odgovarajui broj papirnih ili platnenih salveta. Pribor za jelo mora biti od nerajueg
materijala.
Namjetaj u prostoriji za usluivanje mora biti istovrstan i prilagoen namjeni objekta.
U prostoriji, odnosno prostoru za usluivanje obezbjeuje se dovoljan broj jelovnika i
karata pia s cijenama usluga.

Ako ugostiteljski objekat nema posebnu pretprostoriju, odnosno prostor za garderobu

za goste, u prostorijama za usluivanje obezbjeuje se dovoljan broj vjealica za odjeu
u odnosu na broj konzumnih mjesta.
Ako u garderobi smjetenoj izvan prostorije za usluivanje nije obezbijeeno uvanje
odjee ili runog prtljaga, o tome se istie obavjetenje na vidnom mjestu.
Bifei i barovi u prostoriji za usluivanje moraju imati toionicu pia sa izloenim
rashladnim vitrinama za hladna jela i poslastice ako ih usluuju.
Toionica ima bar pult za kojim se gosti mogu neposredno usluivati, a toionica u
barovima i aparat za pripremu kafe (kafemat), aparat za proizvodnju leda (ledomat);
dozatore pia i stolice uz pult.
U barovima u kojima se na oigled gostiju pripremaju jednostavna topla jela (snek
barovi), uz toionicu pia obezbjeuje se izlobena rashladna vitrina, radna povrina manipulativni pult sa odgovarajuim termikim ureajima, ureajima za odvoenje
mirisa i pare i dvodjelnom sudoperom, odnosno mainom za pranje posua.
Barovi koji pruaju usluge zabave moraju imati prostor za ples adekvatan veliini
bara, odnosno prostor za izvoenje programa, sa odgovarajuim muzikim ureajima.
Barovi u kojima se prireuju artistiki kabare i sline vrste zabavnih programa imaju
odvojenu muku i ensku garderobu za izvoae programa, sa ugraenim
umivaonikom i tuem s toplom vodom.
Barovi u kojima se prireuju muziki programi uivo imaju i posebnu prostoriju za
izvoae programa i smjetaj muzikih ureaja.
lan 84
Ekspres i restorani sa samoposluivanjem u prostoriji za usluivanje imaju tople i
hladne vitrine za jela i pia i registar kasu, a restorani sa samousluivanjem i
samouslunu liniju.
lan 85
Pivnica u prostoriji za usluivanje ima toionicu pia sa ureajem za toenje piva i
ae i istovrsni namjetaj prilagoen namjeni objekta (pultovi, klupe, stolovi i stolice).

V POSEBNI USLOVI ZA UGOSTITELJSKE OBJEKTE ZA

PRUANJE USLUGA ISHRANE I PIA
lan 86
Na ugostiteljske objekte za pruanje usluga ishrane i pia tipa restorana, shodno
ovom pravilniku primjenjuju se odredbe l. 69-84.
Na ostale ugostiteljske objekte za pruanje usluga ishrane i pia, shodno ovom
pravilniku primjenjuju se odredbe l. 70-73, lan 74, osim ta. 5 i 12, i l. 75-84.

Montani ugostiteljski objekti - Kiosci

lan 87
Kiosci i slini montani ugostiteljski objekti moraju imati:
1) natkriveni alter s pultom za izdavanje hrane i pia;
2) prostoriju za pripremanje hrane opremljene termikim i rashladnim ureajima,
ravnom povrinom, posuem i priborom za pripremanje hrane, sudoperom s toplom i
hladnom vodom i higijenskom posudom za otpatke;
3) pribor i sredstva za odravanje higijene objekata;
4) dovoljni broj korpi za otpatke pored objekta, i ispunjavati uslove iz l. 40 i 41 ovog
pravilnika.
Prodaja hrane moe se vriti samo u obliku sendvia ili u ambalai za jednokratnu
upotrebu, a prodaja pia samo u originalnom pakovanju ili ambalai za jedokratnu
upotrebu.
Za usluivanje pia na otvorenom prostoru pored objekta moraju biti obezbijeeni
uslovi iz lana 63 stav 2 i lana 64 stav 1 ovog pravilnika.

VI KVALITATIVNI USLOVI ZA OBJEKTE ZA PRUANJE USLUGE

SMJETAJA
Bazen
lan 88

Veliina bazena treba da bude uslovljena veliinom hotela, a oblik bazena mora biti
vizuelno usklaen sa okolinom i arhitektonskim karakteristikama objekta.
2
2
Spoljanji bazeni treba da su povrine od 0.3 m po krevetu ili minimum 105 m , u
zavisnosti od toga to je vee. Idealna dimenzija bazena iznosi 15 m x 7 m, sa dubinom
od minimum 1,40 m.
2
Minimalna veliina bazena za djecu treba da bude 5 m , sa dubinom od 0,50 m.
Filteri za bazen treba da su izraeni od nerajueg elika i da su velike brzine.
Voda u bazenu mora biti odravana na visokom nivou u pogledu bakterioloke
istoe.
Potrebno je da se primjenjuje u potpunosti automatizovan sistem da bi se osigurale
tane doze tenog hlora i kontrola kiselosti i da bi se nivoi kiselosti/bazinosti odravali
u propisanim granicama.
Oprema za spasavanje mora biti uvijek dostupna na podruju bazena.
Otvoreni bazen treba da bude lociran u blizini plae, na prostoru koji je osunan
tokom itavog dana.
Kompleks bazena treba da ukljuuje: bazen, bazen za djecu i bazen za vodenu
masau.
Za dodatni ugoaj gostiju, mogu se instalirati i vjetaki vodopadi.
Uvijek mora biti raspoloiv dovoljan broj suncobrana i lealjki u skladu sa
kapacitetom i nivoom popunjenosti objekta za pruanje usluge smjetaja.
Velika terasa, koja se moe takoe koristiti za koktel zabave i aktivnosti na
otvorenom, treba da postoji oko bazena.
Snack-bar, bar, tu kabine, spremita za opremu treba da budu ukljueni u kompleks
bazena.
Dozvoljena je prodaja iskljuivo losiona za zatitu od sunca u obliku krema (ne ulja)
da bi se izbjeglo pretjerano nagomilavanje masnoa iz uljanih zatitnih sredstava.
Sadraji na bazenu moraju biti stalno opslueni od strane strunog osoblja i
animatora.
Bazeni za plivanje moraju se redovno istiti aparaturom za ienje (etke sa
usisavanjem vode) da bi se izbjeglo da prljava voda ulazi u filter-sistem.
Ne smiju se koristiti staklene ae u kompleksu bazena.

Zdravstveni i rekreacioni kapaciteti

lan 89
Raznovrsnost zdravstvenih i rekreacionih kapaciteta i usluga zavisi od vrste,
kategorije i lokacije objekta za pruanje usluge smjetaja.
Minimalna ukupna povrina enterijera hotelskih zdravstvenih i rekreacionih centara
2
treba da iznosi 200 m za kapacitet do 150 kreveta, plus 0,5 m za svaki dodatni krevet.
Osnovni zdravstveni i rekreacioni kapaciteti treba da ukljuuju:
a. Hol, recepciju i prostor za relaksaciju,
b. Gimnastiku i fitnes salu,
c. Solarijum,
d. Saunu sa tuevima i bazenom sa hladnom vodom,
e. Bazen za plivanje,
f. Svlaionice za ene i mukarce, sa tuevima i toaletima.
Fitnes sala mora da ima najmanje est mjesta sa est raznovrsnih fitnes sprava.
Tuiranje je obavezno prije upotrebe bazena za plivanje ili bazena za vodenu
masau. Tu kabine sa toplom i hladnom vodom moraju biti adekvatne i opremljene
slavinama koje se same zatvaraju prema tempiranom vremenu.
2
Minimalna veliina zatvorenih bazena treba da iznosi 0,30 m po krevetu ili minimum
2
40 m , u zavisnosti od toga to je vee.
Lokacija zdravstvenih i rekreacionih centara treba da bude pristupana lanovima i
hotelskim gostima.

Rekreacioni i sportski objekti koji ine dio hotela

lan 90
Sve instalacije, kao to su teniski, golf, skvo, odbojkaki, fudbalski tereni, itd. moraju
biti u saglasnosti sa odredbama relevantne meunarodne federacije.
Teniski tereni na otvorenom prostoru treba da budu postavljeni u pravcu sjever-jug.
Teniski teren treba da ukljuuje i zid za treniranje i nono osvjetljenje.

Igralita za djecu i prostori za njihovo uvanje moraju biti prirodno osvijetljeni

dnevnim svjetlom, dizajnirani i 100% koriteni u tu svrhu. Vaspitaica ili guvernanta
treba da nadzire djecu.
Sobe za igru treba da budu dizajnirane i opremljene za ah, brid, druge igre
kartama, itd.

VII POSEBNI USLOVI ZA ORGANIZOVANE KAMPOVE

Zahtjevi i propisi u pogledu prostora
lan 91
2
Odreena povrina za iznajmljivanje po kamp mjestu treba da iznosi oko 50 m za
mobilne prikolice i najmanje 30 m za atore.
Kampovanje je dozvoljeno samo na naznaenim djelovima iznajmljenog kamp
mjesta, za najvie est (6) ljudi ili jednu porodicu (u zavisnosti ta je manje) po jednom
kamp mjestu.
Dozvoljeno je parkiranje samo jednog vozila na jednom kamp mjestu.
Dozvoljeno je parkiranje iskljuivo vozila za kampovanje na oznaenom kamp mjestu
u kampu.
Dva kamp mjesta treba da su opremljena i rezervisana iskljuivo za hendikepirane
osobe u kampovima iji kapacitet prevazilazi 100 kamp mjesta.

Parking za vozila i vozila posjetilaca

lan 92
Svaki izgraeni kamp treba da ima odvojeni parking prostor, lociran izvan kampa,
namijenjen za vozila za vuu, prikolice za amce, putnike automobile, motocikle itd.
Kapacitet spoljanjeg parking prostora treba da iznosi najmanje 0,5 parking mjesta
za svako kamp mjesto namijenjeno za iznajmljivanje.
Zabranjeno je odlaganje na due vrijeme prikolica za amce, kola, motocikala,
opreme za kampovanje ili bilo kojih drugih predmeta na lokaciji kampa ili kamp mjesta.
Nije dozvoljeno postavljanje atora za kampovanje u spoljanjem parking prostoru.

Plan i ureenje, putevi, pjeake staze

lan 93
Plan i ureenje prostora kampova mora biti u saglasnosti sa okruenjem i lokacijom.
Minimalna povrina prostora namijenjenog za rekreaciju, druenje i servisne usluge
unutar kampa (bez parkinga) mora da bude u odnosu 3:2 sa povrinom kamp mjesta
namijenjenih za izdavanje.
Kampovi moraju imati prilaz sa javnih saobraajnica.
Prilazni put mora biti najmanje 3 m irok, a na krivinama najmanje 5,5 m irok.
Prilazni putevi moraju biti betonirani ili asfaltirani, a putevi unutar kampa i staze treba
da su izraeni od ljunka, kamena ili upljih ploa za staze i puteve.
Upotreba motornih vozila unutar kampa je ograniena na ulaz i izlaz iz kampa. Nije
dozvoljena upotreba bicikala, mopeda i motocikala unutar kampa.

Registracija i dozvole
lan 94
Sva vozila i gosti koji borave u kampu moraju da se registruju i plate kamp taksu.
Za registrovanje kamp mjesta potrebna je odreena identifikacija i kamp oprema.
Kampovi, u smislu ovog pravilnika, su namijenjeni za kratak boravak.
Nije dozvoljeno postavljanje prikolica u kampu koje se koriste za izdavanje gostima.

Sanitarne usluge
lan 95
Broj sanitarnih kapaciteta u kampu bie proporcionalan njegovoj veliini.
Kapacitet kampa, u smislu ovog lana, odreuje se brojem gostiju - kampera.
Za kamp kapaciteta 30-250 gostiju, gore pomenuti broj se utvruje, primjenom
pravila zaokruivanja brojeva, na sljedei nain:
- za kapacitet od 30 gostiju, jedan WC na svakih 10 gostiju,
- za kapacitet od 30-75 gostiju, jo jedan WC na svakih 20 gostiju preko 30 gostiju,
- za kapacitet od 75-150 gostiju, jo jedan WC na svakih 30 gostiju preko 75 gostiju.

Svi javni toaleti, kupatila i tu kabine moraju biti iene nekoliko puta dnevno.
Pretprostori toaleta za ene i mukarce treba da su opremljeni po jednim
umivaonikom na svakih 6 toaleta i pisoara.
Toaleti moraju biti razdvojeni na kabine minimalne veliine 1x2 metra sa vratima koja
se mogu zakljuati.
Ogledalo treba da je ugraeno iznad svakog umivaonika, gdje se nalaze i elektrine
utinice za fenove i aparate za brijanje.
Svi zajedniki prostori sa tuevima treba da su obloeni ploicama od materijala koji
nije klizav i koji se lako odrava.
Tuevi treba da su ugraeni u zid na priblinoj visini od 1,80-1,90 m.
Najmanje 10 prostorija za umivanje i est tueva podijeljeno 50/50 na muke i
enske mora da postoji na svakih 100 kamp mjesta.
Odvojene kabine za pranje treba da imaju povrinu od najmanje 1 x 2 m.
Kabina treba da sadri umivaonik, policu, ogledalo i vjealicu.
Kampovi sa kapacitetom od vie od 200 kamp mjesta su obavezni da instaliraju
toalet i tu kabinu specijalno opremljenu za hendikepirane osobe koje koriste invalidska
kolica.
Udaljenost izmeu kamp mjesta i sanitarnih prostorija ne bi trebalo da iznosi vie od
150 m.

Prostori za pranje linog vea i posua

lan 96
U kampu se moraju obezbijediti prostori za pranje linog vea i posua koji su
odvojeni od prostora za pranje i tuiranje.
Minimalni zahtjev na svakih 100 mjesta su tri sudopere od nerajueg elika sa
toplom i hladnom tekuom vodom.
Minimalni zahtjev na svakih 100 mjesta su tri lavaboa od nerajueg elika sa toplom
i hladnom tekuom vodom ili ve maina za pranje linog vea.

Odlaganje tenog i vrstog otpada

lan 97
Kamp mora imati kanalizacioni sistem za odvod tenog otpada iz sanitarnih vorova i
prostora za pranje posua i vea.
Kamp mora imati poseban prostor sa propisanom opremom i crijevima za pranjenje
pokretnih WC-a iz mobilnih prikolica i karavana.
Kamp mora imati posebno dvorite udaljeno od pogleda javnosti, sa propisanim
kontejnerima za otpadni materijal ukljuujui papir, staklo, povratne materijale, metal,
plastiku, otpatke od hrane i dotrajalu tehniku robu.

Protivpoarna zatita
lan 98
Upotreba otvorene vatre dozvoljena je samo na mjestima predvienim za rotilj.
Kapacitet hidranata za gaenje poara u kampu mora biti najmanje 400 l/min.
Hidranti za gaenje poara moraju biti lako dostupni i postavljeni na razmaku od 200
m du internih puteva kampa.
Po jedan aparat za gaenje poara, klase A, B, C sa minimalnim kapacitetom od 6
kg mora biti dostupan na svakih 50 kamp mjesta i 25 parking mjesta za vozila.
Aparati za gaenje poara treba da su rasporeeni na razmaku od najvie 40 metara
do kamp mjesta.

Zatita od buke
lan 99
Upotreba bilo kog aparata koji proizvodi buku, koji bezrazlono ometa ostale goste
kampa, je zabranjena u svakom trenutku. Generatori, radio prijemnici, pojaala ne
mogu da se upotrebljavaju na nain koji stvara prekomjernu, iritirajuu buku.

Snabdijevanje vodom za pie

lan 100
U kampu mora biti obezbijeeno konstantno snabdjevanje vodom.

Pumpe/esme za vodu za pie moraju biti instalirane na svakih 100 kamp mjesta, na
betoniranoj povrini minimalnog obima od 1,2 m.
Sve pumpe/esme koje se ne koriste za vodu za pie moraju biti jasno obiljeene.
Jedan punkt sa pitkom vodom mora da se nalazi na svakih 10 kamp mjesta.

Elektrina energija
lan 101
Kampovi treba da su neprestano snabdjeveni elektrinom energijom kapaciteta
predvienog za maksimalnu popunjenost kampa.
Sve staze i saobraajnice treba da su osvijetljene.
Na svakom kamp mjestu treba da se nalazi izvor elektrinog napajanja.

Prodavnice
lan 102
Prodavnice treba da budu snabdjevene osnovnim prehrambenim proizvodima, piem
i sredstvima za linu upotrebu.

Rekreacija i zabava
lan 103
Rekreacioni i zabavni objekti treba da maksimalno iskoriavaju potencijal i prirodne
uslove kampa za aktivnu i pasivnu razonodu.
Veliki kampovi treba da pruaju usluge profesionalne animacije za sportske
aktivnosti, drutvene igre, programe uenja, takmienja, umjetnike i druge kreativne
programe.
Djeija igralita treba da su posebno opremljena i nadgledana.

Ugostiteljski objekti locirani unutar kampa

lan 104
Uz restoran kao obavezni vid ugostiteljske ponude, u kampu je mogue locirati i
druge vrste ugostiteljskih objekata kao to su caffe barovi, disco clubovi i sl.

ivotinje i kuni ljubimci

lan 105
Vlasnicima kunih ljubimaca obezbjeuju se kamp mjesta na periferiji kampa.
Vlasnici kunih ljubimaca treba da su odgovorni za uklanjanje ivotinjskog otpada i
odlaganje u odgovarajue kontejnere.
ivotinjama i ljubimcima, osim onih odgovarajue obuenih ivotinja za pomo
hendikepiranim licima (kao to su psi koji pomau slijepim osobama) nije dozvoljen
boravak u sanitarnim prostorijama, djeijim igralitima, plaama i drugim oznaenim
mjestima.

Ostalo
lan 106
Pravila i propisi koji obezbjeuju sigurnost, bezbjednost i udobnost svih gostiju u
kampu, moraju biti vidno istaknuti.
Cijene svih usluga u kampu i opreme za iznajmljivanje moraju biti vidno istaknute.

VIII KATEGORIZACIJA UGOSTITELJSKIH OBJEKATA

Komisija za kategorizaciju
lan 107
Proceduru procjene i dodjeljivanja kategorije objekta vri komisija, imenovana od
strane nadlenog organa.
Komisija za standardizaciju i kategorizaciju ugostiteljskih objekata obrazuje se
rjeenjem starjeine nadlenog organa.

Osnovni kriterijumi procjene za ugostiteljske objekte

lan 108
Objekti za pruanje usluge smjetaja:
- Ureenje prostora i prilaza i spoljanji izgled objekta;

- Ukupni ambijent, istoa i odravanje javnih mjesta;

- istoa i komfor u sobama - veliina, dekor, namjetaj i oprema;
- istoa i funkcionalnost kupatila - veliina, kvalitet opreme, dodatna oprema i
pribor;
- Ambijent prostora za ruavanje, kvalitet hrane i usluge;
- Profesionalnost, izgled i ponaanje osoblja;
- Bezbjednosti gostiju, pridravanje zdravstvenih i bezbjedonosnih propisa i
procedura.
Izgraeni kampovi:
- Ukupna efikasnost plana i ureenja i dostupnost potrebnih usluga;
- Dostupnost i uslovi u sanitarnim i objektima za pranje vea i posua;
- Organizacija, usluga i briga o gostu;
- Kvalitet sadraja za rekreaciju, druenje i zabavu;
- Kvalitet restorana, prodavnica i objekata za pruanje prve pomoi;
- Ukupna sigurnost i bezbjednost u kampu.
Restorani:
- Dekor i ambijent;
- Kvalitet usluge;
- Kvalitet i prezentacija hrane;
- Kvalitet i prezentacija pia;
- Izgled i ponaanje osoblja;
- istoa i opte odravanje;
- Akustika, sigurnost i kvalitet hrane;
- Fiziki uslovi skladinih prostora kuhinje i toaleta;
- Posebni uslovi koji pozitivno utiu na ukupan doivljaj gosta.

Osnovne procedure i kriterijumi za kategoriju specijalizacije

lan 109
Hoteli, kako su definisani ovim propisom, mogu dalje biti segmentisani
specijalizacijom.
Dozvoljene su do tri specijalizacije za svaki hotelski objekat.
Samo hoteli sa najmanjom kategorijom od 3*** zvjezdice mogu da se prijave za
specijalizaciju.
Sve kategorije specijalizacije iz lana 24, definisane su na osnovu odgovarajuih
elementa propisanih Prilogom 3, koji je odtampan uz ovaj pravilnik i ini njegov
sastavni dio.
Samo hoteli koji zadovoljavaju strandarde za kategoriju specijalizacije, mogu
podnijeti zahtjev, nadlenom organu koji utvruje kategoriju, za ukljuivanje kategorije
specijalizacije (npr. wellness hotel) u logo/ime hotela i za svrhe marketinga.

Osnovni uslovi za kategorizaciju

lan 110
Svi ugostiteljski objekti koji podlijeu kategorizaciji moraju se pojedinano
kategorisati, prema uslovima i kategorijama propisanim ovim pravilnikom.
Objekat treba da zadovolji opte standarde kapaciteta i opreme i podlijee svim
obaveznim standardima kapaciteta i usluge za datu kategoriju. Objekti koji imaju 3 i vie
zvjezdica - koji su dobili visok broj kvalitativnih poena i koji u ponudi imaju rekreacione i
biznis usluge mogu se kvalifikovati za "plus" kategoriju.
Kategorija svih objekata za pruanje usluge smjetaja i ishrane i pia mora se
ponovo procijeniti i ovjeriti svakih pet godina.

Promocija i marketing
lan 111
Ugostiteljski objekti, u promotivne i marketinke svrhe, mogu koristiti samo kategoriju
koja im je zvanino dodijeljena.

Odreivanje kategorije
lan 112

Sva pravna i fizika lica koja posjeduju ili vode ugostiteljske objekte koji podlijeu
klasifikaciji po ovom pravilniku, duna su da podnesu nadlenom organu Zahtjev za
klasifikaciju u eljenoj kategoriji i specijalizaciji.
Vlasnici/operateri smjetajnih kapaciteta na koje se odnosi ovaj pravilnik, uz zahtjev
za kategorizaciju, moraju predati i popunjenu izjavu (ukljuujui i odgovarajue
kontrolne liste).
Zahtjev za odreivanje eljene kategorije objekta treba da sadri naziv pojedinanog
objekta, ime i prezime podnosioca, popunjen formular za ocjenjivanje/kategorizaciju
objekta izdat od strane nadlenog organa, podatke o postojeoj kategoriji (ako je
primjenljivo za dati objekat), godinu izgradnje ili godinu posljednjeg veeg renoviranja i
broj optih i kvalitativnih poena zadovoljenih za odreenu kategoriju i vrstu objekta.
Objekat treba da zadovolji opte standarde kapaciteta i opreme i podlijee svim
obaveznim standardima kapaciteta i usluge za datu kategoriju
Komisija ovlaena od strane staijeine nadlenog organa, na licu mjesta utvruju
istinitost injenica navedenih u zahtjevu za kategorizaciju i daje predlog za dodjelu ili
odbijanje kategorije koju je podnosilac traio.
Faktori za dodjeljivanje odgovarajue kategorije se zasnivaju na ispunjavanju
minimalnih propisanih standarda za datu kategoriju izraenu ZVJEZDICAMA,
ispunjavanju optih uslova i dovoljnom broju kvalitativnih poena primjenljivih za traenu
kategoriju.

Evidencija
lan 113
O procijenjenoj i utvrenoj kategoriji kod nadlenog organa vodi se slubena
evidencija.

Tabla sa oznakom kategorije

lan 114
Kategorije ugostiteljskih objekata se oznaavaju jednoobraznom zvaninom
pravougaonom tablom.
Kategorije objekata od jedne do pet zvjezdica se oznaavaju odgovarajuim brojem
hromiranih zvjezdica.
Ispod zvjezdica istie se vrsta ugostiteljskog objekta.
Podloga table, zvjezdice, slova i simboli su hro.
Kategorije hotela, mali hotel, garni hotela, aparthotela, motela, pansiona, turistikih
naselja, vila, gostionica, kampova i restorana se obiljeavaju tablama irine 30 cm,
visine 25 cm.
Table sa oznakom kategorije za kue, apartmane i sobe za iznajmljivanje su 24 cm
iroke, 20 cm visoke.
Table sa oznakom kategorije se postavljaju sa spoljanje strane glavnog ulaza u
objekat i na vidnom mjestu glavne javne prostorije objekta.
Organ dravne uprave nadlean za poslove turizma, vri izbor proizvoaa
standardizovanih tabli i samo table proizvedene od strane ovlaenog proizvoaa se
mogu zakonski koristiti.
Nadleni organi lokalne uprave, kontrolisae izdavanje tabli sa oznakom kategorije
vlasnicima privatnih kua, apartmana, soba za izdavanje turistima i restorana.
Grafika rjeenja standardizovanih tabli iz stava 1 ovog lana navedena su u Prilogu
7, koji je odtampan uz ovaj pravilnik i ini njegov sastavni dio.

Kategorije ugostiteljskih objekata

lan 115

Hotel:
Pet zvjezdica*****

Prva kategorija

etiri zvjezdice****

Druga kategorija

Tri zvjezdice ***

Trea kategorija

Dvije zvjezdice **

etvrta kategorija

Jedna zvjezdica *

Peta kategorija

Aparthotel:
etiri zvjezdice****

Druga kategorija

Tri zvjezdice ***

Trea kategorija

Dvije zvjezdice **

etvrta kategorija

Jedna zvjezdica *

Peta kategorija

Turistiko naselje:
etiri zvjezdice****

Druga kategorija

Tri zvjezdice ***

Trea kategorija

Dvije zvjezdice **

etvrta kategorija

Jedna zvjezdica *

Peta kategorija

Motel
Tri zvjezdice ***

Trea kategorija

Dvije zvjezdice **

etvrta kategorija

Jedna zvjezdica *

Peta kategorija

Gostionica
Tri zvjezdice ***

Trea kategorija

Dvije zvjezdice **

etvrta kategorija

Jedna zvjezdica *

Peta kategorija

Pansion
Tri zvjezdice ***

Trea kategorija

Dvije zvjezdice **

etvrta kategorija

Jedna zvjezdica *

Peta kategorija

Vila
Pet zvjezdica *****

Prva kategorija

etiri zvjezdice ****

Druga kategorija

Kamp
Pet zvjezdica*****

Prva kategorija

etiri zvjezdice****

Druga kategorija

Tri zvjezdice ***

Trea kategorija

Dvije zvjezdice **

etvrta kategorija

Jedna zvjezdica *

Peta kategorija

Kua
etiri zvjezdice****

Druga kategorija

Tri zvjezdice ***

Trea kategorija

Dvije zvjezdice **

etvrta kategorija

Jedna zvjezdica *

Peta kategorija

Apartman
etiri zvjezdice****

Druga kategorija

Tri zvjezdice ***

Trea kategorija

Dvije zvjezdice **

etvrta kategorija

Jedna zvjezdica *

Peta kategorija

Soba
Tri zvjezdice ***

Trea kategorija

Dvije zvjezdice **

etvrta kategorija

Jedna zvjezdica *

Peta kategorija

Restoran
Pet zvjezdica*****

Prva kategorija

etiri zvjezdice****

Druga kategorija

Tri zvjezdice ***

Trea kategorija

Dvije zvjezdice **

etvrta kategorija

Jedna zvjezdica *

Peta kategorija

Hoteli koji imaju tri i vie zvjezdica - koji su dobili visok broj kvalitativnih poena i koji
u ponudi imaju rekreacione i biznis usluge mogu se kvalifikovati za '"plus" kategoriju.

Primjena
lan 116
Kategorija dodijeljena ugostiteljskom objektu u skladu sa ovim pravilnikom moe biti
umanjena ili suspendovana ako objekat kontinuirano ne ispunjava osnovne zahtjeve za
datu kategoriju.
Takvi objekti nee biti uvreni u zvanine godinjake/kataloge/vodie (elektronske ili
tampane) koje objavljuje Turistika organizacija.
Objekti kojima prijeti suspenzija ili smanjenje kategorije moraju prethodno biti
pismeno obavijeteni od strane nadlenog oraana.

IX PRELAZNE I ZAVRNE ODREDBE

Implementacija
lan 117
Postojei ugostiteljski objekti, koji podlijeu kategorizaciji u skladu sa ovim
pravilnikom, obavezni su da svoje poslovanje usklade sa odredbama ovog pravilnika u
roku od 2 (dva) mjeseca od dana njegovog stupanja na snagu.

Izuzeci
lan 118

Za objekte koji su izgraeni ili renovirani prije stupanja na snagu ovog pravilnika,
mogu se traiti odstupanja od standarda koji se odnose na dimenzije soba i hodnika,
prilikom podnoenja zahtjeva, ukoliko su ostali standardi za eljenu kategoriju
zadovoljeni.
Za sve nove objekte traeni standardi u pogledu dimenzija soba i hodnika moraju biti
ispunjeni.

Zahtjev i potrebna dokumentacija za klasifikaciju

lan 119
Konkretni detalji i kriterijumi kategorizacije ugostiteljskih objekata sadrani su u
Prilozima 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 koji su odtampani uz ovaj pravilnik i ine njegov sastavni
dio:
Prilog 1 - Opti, obavezni i kvalitativni standardni za hotel, mali hotel, aprthotel i
turistiko naselje
Prilog 2 - Opti, obavezni i kvalitativni standardi za gostionicu, pansion i motel
Prilog 3 - Kategorije specijalizacije
Prilog 4 - Opti, obavezni i kvalitativni standardi za vile, apartmane i sobe za
iznajmljivanje.
Prilog 5 - Opti, obavezni i kvalitativni standardi za kategorizaciju kampova
(organizovani i privremeni)
Prilog 6 - Obavezni i kvalitativni standardi za kategorizaciju restorana
Prilog 7 - Grafika rjeenja standardnih tabli za oznaavanje vrste i kategorije
objekata
lan 120
Danom stupanja na snagu ovog pravilnika, prestaje da vai Pravilnik o klasifikaciji,
minimalnim uslovima i kategorizaciji ugostiteljskih objekata ("Slubeni list RCG", broj
23/05).
lan 121
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Slubenom listu
Republike Crne Gore".
Broj: 01-750/3
Podgorica, 25. maj 2007. godine
Ministarstvo turizma i zatite ivotne sredine
Ministar,
Predrag Nenezi, s.r.

Prilog 1

STANDARDI ZA KATEGORIZACIJU
OPTI, OBAVEZNI I KVALITATIVNI STANDARDI
Hotel, Mali hoteli, Garni hotel, Apart hoel, Turistiko naselje
Ukupan broj hotela za kategorizaciju

***** 5
zvjezdica

**** 4
zvjezdice

*** 3
zvjezdice

** 2
zvjezdice

*1
zvjezdica

Opti
standardi

90

80

75

45

35

Kvalitativni

100

75

50

25

Ukupno

190

155

125

70

35

CATEGORIJA
"PLUS"

Oznaka "plus" je primjenljiva za one hotele koji postiu

gotovo maksimalan broj poena za odreenu kategoriju i
hotele koji nude znaajne dodatne rekreacione i/ili poslovne
usluge. Poeni za rekreacione i poslovne usluge nisu
primjenljivi za raunanje minimalnog broja kvalitativnih
poena kji su potrebni za svaku kategoriju.

Plus kategorija
+

120

120

120

120

N/A

Hoteli, kako su definisani ovim propisom, mogu dalje biti segmentisani

specijalizacijom.
Dozvoljene
su
do
tri
specijalizacije
za
svaki
hotelski
objekat.
Samo hoteli sa najmanjom kategorijom od 3*** zvjezdice mogu da se prijave za
specijalizaciju.
Sve kategorije specijalizacije iz lana 24, definisane su na osnovu odgovarajuih
elemenata propisanih Prilogom 3, koji je odtampan uz ovaj pravilnik i ini njegov
sastavni dio. Samo hoteli koji zadovoljavaju standarde za kategoriju specijalizacije,
mogu podnijeti zahtjev, nadlenom organu koji utvruje kategoriju, za ukljuivanje
kategorije specijalizacije (npr. wellness hotel) u logo/ime hotela i za svrhe marketinga.

OPTI, OBAVEZNI I KVALITATIVNI STANDARDI

Hoteli, Mali hoteli, Garni Hotel, Apart Hotel, Turistiko naselje
Opti standardi - Stanje objekta i opreme
1. Spoljanji izgled objekata i hodnici
2. Smjetaj za goste
3. Hotelski hol, liftovi, javni toaleti
4. Restorani i kuhinja
5. Kapaciteti za odmor
6. Kongresni kapaciteti
Obavezni i kvalitativni standardi
1. Dimenzije za hotelske sobe i kupatila
2. Hotelski liftovi
3. Ulaz u hotel i recepcija
4. Hotelske prodavnice
5. Namjetaj i oprema hotelskih soba i kupatila
6. Standard hotelskih usluga
7. Standard za hotelske usluge hrane i pia

8. Rekreacioni kapaciteti i usluge

9. Kapaciteti i usluge za sastanke i konferencije

OPTI Standardi - Objekti, kapaciteti i oprema moraju se

odravati u sigurnom, istom i ispravnom stanju
Opti standardi

Kriterijum

Poen

Stanje kupatila

Odlian kvalitet i stanje

Stanje javnih
prostorija

Standardan kvalitet i stanje

Funkcionalni
kvalitet i
odravanje

Potrebne zamjene/popravke
(oduzeti poene)

-1

Stanje zgrade
Stanje spavaih
soba

Stanje
eksterijera

Stanje eksterijera zgrade i balkona 2, 1, -1

Stanje prozora i vrata

2, 1, -1

Stanje ulaza, puta u hotel

2, 1, -1

Stanje putokaza do hotela i

znakova na hotelu

2, 1, -1

Kvalitet okruenja

2, 1, -1

Stanje okolnih staza

2, 1, -1

Stanje parking prostora i parking

oznaka

2, 1, -1

Stanje

Stanje i kvalitet svjetla i rasvjete

2, 1, -1

hodnika na
spratovima

Dvonamjenske pepeljare u holu

liftova

1, -1

Koordinirani znaci koji vode do

soba

1, -1

Jasne oznake za izlaz u sluaju

opasnosti

1, -1

Pregledana protivpoarna oprema

1, -1

Stanje namjetaja u hodnicima

2, 1, -1

Generalno stanje istoe u hotelu

2, 1, -1

Komisija

Stanje soba

Stanje i kvalitet okvira kreveta /

uzglavlja

Namjetaja i
opreme

Kvalitet i higijensko stanje dueka

2, 1, -1
i prekrivaa

2, 1, -1

Kvalitet i higijensko stanje jastuka 2, 1, -1

Kvalitet posteljine
pamuk/poliester

2, 1, -1

Funkcionalnost namjetenih soba

2, 1, -1

Kvalitet i stanje namjetaja

2, 1, -1

Kvalitet i stanje osvjetljenja i

prekidaa

2, 1, -1

Kvalitet i stanje prenosnih i

fiksnih lampi

2, 1, -1

Adekvatan smjetajni prostor

(ormar, police i ladice)

2, 1, -1

Kvalitet i stanje podnih

obloga/tepiha

2, 1, -1

Kvalitet i stanje draperija /

ureenje prozora

2, 1, -1

Prozori sa zvunom izolacijom

1, -1

Zidovi sa zvunom izolacijom

1, -1

Podovi sa zvunom izolacijom

1, -1

Vrata od punog drveta sa

zvunom izolacijom
Kvalitet i stanje sigurnosnih
ureaja na vratima

2, 1, -1
1, -1

Funkcionisanje sistema
2, 1, -1
klimatizacije / ventilacije 18-24 C
Generalno stanje istoe u sobama 2, 1, -1

Stanje kupatila Dovoljan nivo i kvalitet

osvjetljenja
Kvalitet i stanje zidnog materijala
(ploice/mermer)

2, 1, -1
2, 1, -1

Kvalitet i stanje podnog materijala 2, 1, -1

(ploice/mermer)
Kvalitet i stanje umivaonika,
ploe i esme

2, 1, -1

Kvalitet i stanje kade ili kabine za

2, 1, -1
tuiranje
Kvalitet i stanje zavjese ili vrata
kabine za tuiranje

2, 1, -1

Sigurnosna ruka u kadi - tu

kabini

1, -1

Funkcionisanje
cjevovoda/izduva/ventilacije

1, -1

Kvalitet i veliina ogledala

2, 1, -1

Generalno stanje istoe u

kupatilima

2, 1, -1

Stanje javnih
povrina

2, 1, -1
Kvalitet i stanje recepcijskog pulta 2, 1, -1

Stanje liftova
za goste

Kvalitet i stanje pulta za blagajnu

2, 1, -1

Kvalitet osvjetljenja / prirodno

osvjetljenje

2, 1, -1

Kvalitet i stanje namjetaja

2, 1, -1

Kvalitet i stanje podnih

obloga/tepiha

2, 1, -1

Kvalitet zavjesa (otpornost na

poar)

2, 1, -1

Generalno stanje istoe u holu

2, 1, -1

Funkcionisanje sistema
klimatizacije / ventilacije 18-24

2, 1, -1

Generalno stanje istoe i holu

2, 1, -1

Kvalitet enterijera kabine

2, 1, -1

Funkcionisanje svjetalapokazatelja sprata

1, -1

Osvjetljenje (minimum 150 Lux)

1, -1

Stanje toaleta

Mehanika efikasnost

1, -1

Telefon za hitne sluajeve ili

zvono

1, -1

Znak zabranjenog puenja (po

lokalnim propisima)

1, -1

Generalno stanje istoe u liftu

2, 1, -1

Kvalitet i stanje opreme

2, 1, -1

Automatsko ispiranje pisoara

1, -1

Pregrade izmeu pisoara

1, -1

Kvalitet i stanje toaleta i daske za

sjedenje
Samo-deodorizirajui sistem

1, -1

Stanje i kvalitet osvjetljenja (150

Lux)

2, 1, -1

Ogledalo u skladu sa veliinom

toaleta

2, 1, -1

Aparat sa papirnim ubrusima ili za

suenje ruku
Kvalitet i stanje ploe sa
umivaonicima
Kvalitet i stanje tenog sapuna i
ureaja za teni sapun

Stanje
restorana

2, 1, -1

1, -1
2, 1, -1
1, -1

Dvonamjenska pepeljara

2, 1, -1

Generalno stanje istoe u toaletu

2, 1, -1

Kvalitet i stanje osvjetljenja

2, 1, -1

Kvalitet, udobnost i stanje

namjetaja

2, 1, -1

Kvalitet i stanje zidnih obloga

2, 1, -1

Kvalitet i stanje podnih

materijala/tepiha

2, 1, -1

Kvalitet i stanje zavjesa

2, 1, -1

Funkcionisanje sistema grijanja,

ventil. i klimat. (18-24C)

1, -1

Funkcionalna organizacija

2, 1, -1

Linija za samoposluivanje sa
vruim i hladnim kabinetima i
titnicima

2, 1, -1

(vedski sto za doruak minimum kontejnera za toplu i

rashlaenu hranu)

Stanje kuhinje

Generalno stanje istoe u

restoranu

2, 1, -1

Kvalitet i stanje podova, zidova i

stropova

2, 1, -1

Dovoljan broj rashladnih ureaja i

termostata

1, -1

Kvalitet i stanje rashladnih ureaja

2, 1, -1
i zamrzivaa
Meso, riba i mlijeni proizvodi se
odvojeno skladite

1, -1

Stanje i dovoljan broj maina za

pranje posua

1, -1

Stanje opreme i povrina za

pripremanje hrane

2, 1, -1

Stanje sudopera za pranje ruku

1, -1

Stanje ventilacionog sistema

1, -1

Izvjetaj sanitarne inspekcije

1, -1

Ispitana protupoarna oprema

1, -1

Generalno stanje istoe u kuhinji 2, 1, -1

Stanje
kapaciteta za
odmor i
rekreaciju

Kriterijum

Wellnes i saune Stanje podova, zidova, tavanica

Stanje i kvalitet nepokretnog
inventara
Stanje mehanike opreme

Poen

2, 1, -1
2, 1, -1
1, -1

Komisija

Stanje povrina, podova, zidova

(tavanica unutra)

2, 1, -1

Stanje pumpi i filtera

2, 1, -1

Stanje i kvalitet nepokretnog

inventara

2, 1, -1

Stanje i kvalitet namjetaja za

bazen

2, 1, -1

Generalno stanje istoe na

bazenima

2, 1, -1

Stanje povrina

2, 1, -1

Izbor povrina

2, 1, -1

Stanje teniskih mrea i opreme za

iznajmljivanje

2, 1, -1

Ostali
rekreacioni
kapaciteti

Opte stanje

2, 1, -1

Stanje
kongresnih
kapaciteta

Stanje podova, zidova, tavanice

2, 1, -1

Stanje i kvalitet namjetaja i

nepokretnog inventara

2, 1, -1

Stanje konferencijske opreme

2, 1, -1

Generalno stanje istoe

kongresnih kapaciteta

2, 1, -1

Bazeni za
plivanje

Teniski tereni

Minimum poena OPTI STANDARDI

Hotel, Mali hotel, Garni hotel, Apart hotel, Turistiko naselje
Obavezni standard: Minimum poena za OPTE standarde obavezan za eljenu
kategoriju: -

Dio

Kriterijumi

Prosjean
* ** *** **** *****
br. Poena

Zgrada

Stanje eksterijera
i hodnika

14

Sobe

Stanje
namjetaja i
nepokretnog

18

inventara
Kupatila

Stanje kupatila

10

Javne povrine

Stanje hola i
recepcije

Liftovi

Efikasnost,
sigurnost i
unutranjost
liftova

Javni toaleti

Stanje
namjetaja i
nepokretnog
inventara

12

Restoranikuhinja

Stanje
namjetaja i
opreme

20

Kapaciteti za
odmor i
rekreaciju

Opte stanje

11

Konferencijski
kapaciteti

Opte stanje

Minimum poena
potreban za
kategoriju

35 45 75

80

90

OBAVEZNI I KVALITATIVNI STANDARDI

KRITERIJUMI KOMFORA - HOTELSKE SOBE

Napomena: Renovirani hoteli, sobe najmanje veliine moraju ispuniti kriterijume
minimalne veliine za jednu kategoriju nie od eljene. Novogradnja - Hoteli moraju
zadovoljiti standarde fizikih dimenzija za datu kategoriju.
Dio

Kriterijumi

Poe
ni

**

***

****

*****

Sobe

Minimalna veliina
jednokrevetne sobe
(1-2 osobe)

12 m2

12 m2 14 m2

17 m2

18 m2

(ukljuujui
kupatila)

Minimalna veliina
dvokrevetne sobe (24 osobe)

16 m2

16 m2 20 m2

22 m2

28 m2

Svaki dodatan krevet

/ osoba

2 m2

3 m2

4 m2

5 m2

5 m2

OS

OS

OS

3.5 m2

4.5 m2

5.5 m2

24 m2 32 m2

35 m2

42 m2

29 m2 36 m2

45 m2

55 m2

Izgled soba

Funkcionalno
namjetena, 1/3
slobodne povrine
poda

Kupatila

Minimalna veliina
hotelskih kupatila

2.5 m2

2.5
m2

Hotelski apartmani
sastoje se od dvije
odvojene sobe potpuno namjetene
dnevne sobe i
spavae sobe(a)
Hotelski
apartmani

Minimalna veliina
Junior apartmana ili
apartmana
Za smjetaj 2-3 osobe
Minimalna veliina
hotelskog
jednokrevetnog
apartmana za smjetaj
2-5 osoba

#
Namjetaj,
nepokretni
inventar,
materijal za
hotelske
sobe

Minimalna veliina
hotelskog
dvokrevetnog
apartmana sa 2
kupatila za smjetaj
4-7 osoba

Obavezni minimalni
broj apartmana na
ukupan broj soba

**

Poe
ni

Kriterijumi

36 m2 42 m2

Odgovara Osno
jui
vni

Definicija kvaliteta

50 m2

75 m2

5%

10%

***

****

*****

Standa Vrhuns
Ekskluzi
rdni
ki
van
kvalitet kvalitet

Hotelski liftovi
#
Liftovi za
goste

Poe
ni

Kriterijumi
Obavezni za navedeni
broj spratova

*
+ 4 sprata

**

***

****

*****

+2
sprata

+1
sprata

OS

OS

OS

OS

OS

+4
+3
sprata sprata

Jedan lift za manje od

50 soba
Dva lifta za 50 do
100 soba
Tri lifta za 100 - 150
soba

OS

OS

OS

OS

OS

etiri lifta 150 - 250

soba

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

***

****

*****

Lift za osoblje

Prilaz hotelu i recepcija

#

Kriterijumi

Ulaz u
hotel

Natkriveni dio za
prilaz gostiju

Hotelski
parking

Hotelska parking
garaa (50% soba)

Poe
ni

**

OS
10

Pokriveni hotelski
parking

Parking direktno
ispred hotela

OS

Rezervisani parking u
blizini
Oznaeni parking za
parking autobusa

OS
1

Hotelski autobuski
transfer za aerodromplau
Hotelski
hol

Registracija

OS

Elegantno namjeten
hotelski hol i
elegantan dekor

OS

Mjesta za sjedanje u
holu tipa hotela ljetovalita OS kao %
leaja sa barom

10%

10%

20%

40%

50%

Mjesta za sjedanje u
holu tipa gradskog
hotela OS kao %
leaja

10%

10%

10%

15%

20%

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Uniforme osoblja
Dio za registraciju
gostiju (pult i polica
za kljueve)

OS

OS

Potpuno opremljen
hotelski pult za
registraciju i blagajna
Primaju se barem
dvije vrste kreditinih
kartica

Knjiga
utisaka

OS

Plaanje bankovnim
transferom

Direktni buking
putem interneta

Dnevnik hitnih
sluajeva i komentari
gostiju

OS

OS

OS

Usluga
depozita za
vrijednosti
gostiju

Mini sef u svakoj

sobi i na recepciji
(privatnom dijelu)

OS

Pojedinani sefovi na
recepciji

OS

Centralni sef na
recepciji

OS

Smjetaj
prtljaga
gostiju

Bezbjedna prostorija
za smjetaj prtljaga
gostiju

Prodavnice

Hotelska prodavnica
raznovrsne robe
(novine, filmovi,
kozmetiki i
higijenski pribor)

Medicinske
usluge

Apoteka, ordinacija

Usluge
frizera

Frizerski i kozmetiki
salon

Dio za
oping

Galerija butika
(vrhunski brendovi)

Izleti i ture

Hotelska kancelarija
za usluge izleta i tura

Iznajmljiva
nje
automobila

Hotelska agencija za
iznajmljivanje
automobila

Telekomuni
kacije

Interna telefonska
linija u holu i sobama
Telefoni sa internim i
eksternim linijama u
svim sobama

Telekomuni
kacije

Direktne telefonske
linije - uputstvo za
koritenje interneta

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

ISDN veza u svim

sobama

OS

Dodatna telefonska i

OS

elektrina utinica
kod stola
Iznajmljivanje
mobilnih telefona na
recepciji

Javna govornica u
holu

OS

OS

Brzi internet u
sobama

OS

Internet PC u svakoj
sobi

10

Internet PC u biznis
centru

10

Javni pristup
internetu - Internet
Caf

Dodatni telefoni u
kupatilima hotelskih
apartmana

OS

Ekstra utinice za
mobilne telefone i
kompjuter

OS

OS

OS

OS

Standardi komfora sobe

Televizor koji se
moe gledati iz
kreveta i naslonjaa
Prilaz krevetima sa
obije strane

OS

OS

OS

Ormar i police za ve
koji su u skladu sa
duinom boravka i
brojem gostiju u sobi

OS

OS

OS

Standardni iviluk za
svaku kategoriju

OS

OS

OS

Dodatne vjealice za
pantalone i suknje
Automatsko
osvjetljenje u

OS
3

ormarima
Veliko ogledalo (40
cm x 100)

OS

OS

OS

iviluk za kapute sa
policom za eir

OS

OS

OS

Polica za prtljag (za

smjetaj jednog
kofera po leaju)

OS

OS

OS

Radni sto, ogledalo,

radna stolica, lampa

OS

OS

OS

Dodatna utinica za
telefon kod radnog
stola

OS

Sto sa stolicom

OS

OS

Fotelja sa stoliem za
kafu i podnom
lampom
80% soba ima
opremljene balkone

Ambijent

Kvalitet
namjetaja

Inventar sobe u
skladu sa
kategorijom hotela
#

Kriterijumi

OS

OS

OS

10

Balkonski namjetaj i
osvjetljenje
75% osoba ima
pogled na more ili
panoramski pogled

OS

OS

5
Vrhun
Odgovar Osno Kvalit skog Ekskluz
ajui
vni
etan kvalite
ivan
ta
Poe
ni

**

***

****

*****

OS

OS

OS

Namjetaj

1 stolica po krevetu

Hotelski
kreveti

Obian krevet uzglavlje i okvir

200x100 cm

OS

OS

Dupli krevet uzglavlje i okvir

200x160 cm

OS

OS

King Size krevet uzglavlje i okvir

200x200 cm

OS

OS

Obian krevet uzglavlje i okvir

190x190 cm

OS

OS

OS

Dupli krevet uzglavlje i okvir

190x160 cm

OS

OS

OS

Noni stoli sa
lampom za itanje

Komfor
kreveta

vrsti duek sa
higijenskim
prekrivaem za duek

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Dva jastuka po gostu

(40x75cm) Izbor
punjenja
Dodatni jastuk i ebe
na zahtjev

OS

OS

Posteljni aravi i
jastunice 100%
pamuk
Jorgan sa perivom
navlakom

OS

ebe sa perivom
navlakom

OS

OS

Dekorativni prekriva

OS

Perivi pamuni
podmeta za noge
pored kreveta 60x40
cm

OS

Mala prostirka pored

kreveta - Keramiki
pod

Dodatna
oprema u

Turistika broura o
Crnoj Gori (Explorer)

OS

OS

OS

sobama i
usluge

Popis usluga hotela

OS

OS

OS

Napomena: Popis usluga mora ukljuivati radno vrijeme i sve usluge, ukljuujui i one
"na zahtjev"
asopis za goste u
sobi

OS

OS

OS

Mape sa logom
hotela i naliv-pero
Elektrina presa za
pantalone

Pegla i daska za
peglanje u sobi - ili
usluga

Radio-satovi u svakoj
sobi (moe biti na
televizoru)
Korpe za otpatke
otporne na poar u
svakoj sobi
#

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

**

***

****

*****

Besplatan pribor za
ivenje u svakoj sobi

OS

OS

Pribor za poliranje
cipela u svakoj sobi
(ili usluga)

OS

OS

Kriterijumi

Poe
ni

Kaika za cipele u
svakoj sobi

OS

Maina za poliranje
cipela na svakom
spratu

Aparat za kafu u sobi

Potpuno opremljen
mini bar sa
cjenovnikom u svakoj
sobi
Potpuno opremljen
mini bar sa
cjenovnikom (na
zahtjev)

OS

Friider u sobi

OS

Umjetniki predmeti
u svakoj prostoriji
Originalna
umjetnika djela u
sobi

OS

OS

OS

OS

Televizijsk
e usluge

Korpa sa voem /
cvijeem, itd. kao
dobrodolica za gosta

OS

Besplatne okoladice
prilikom namjetanja
kreveta

OS

Besplatan kiobran u
sobi ili na recepciji

OS

Kolor televizor u
svakoj sobi

OS

SAT televizor u
svakoj sobi

OS

Sat televizor na
daljinsko upravljanje
Plaena TV i video
igrice

OS

OS

OS

OS

OS

Dodatni televizor u
apartmanima
DVD/CD plejer u
sobi

OS

Mini TV ili zvunici

u kupatilu spojeni na
TV
Sigurnost i
bezbjednost

OS

Sve sobe sa dimnim

detektorom

Sva vrata sa
sistemom
elektronskog
zatvaranja

Sva vrata su od
punog drveta i
samozatvarajua

OS

Planovi (ili vrata) za

izlaz u sluaju nude
Sva vrata sa
"pijunkama"
Oznake za izlaz na
odgovarajuim
lokacijama

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Kriterijumi

Ambijental
ni komfor

Sve sobe imaju

ventilator ili grijalica
u zavisnosti od
lokacije

18-24
stepena

Sve sobe imaju

grijanje/klimatizaciju

Poe
ni

**

***

OS

OS

OS

OS

OS

Grijanje/ventilacija/kl
imatizacija javnih
povrina (hol,
restorani)

Osvjetljenje

*****

OS

Sve sobe sa posebnim

podeavanjem
temperature

Prozori

****

OS

Sve sobe sa
prozorima koji
apsorbuju zvuk

OS

Sve sobe sa
draperijama za
zamraivanje

OS

Sve sobe imaju

zastore i zavjese

OS

Sve sobe imaju

zavjese i roletne

OS

OS

OS

OS

Zidno/plafonsko
osvjetljenje sobe

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Centralni prekida za
osvjetljenje sobe
(ulaz/izlaz)
Centralni prekida za
osvjetljenje sobe

Slobodna elektrina
utinica blizu nonog
stolia

OS

Elektrina utinica
blizu velikog

OS

ogledala
None lampe (blizu
nivoa poda)
Sanitarni
komfor

5
Vrhun
Odgovar Osno Kvalit skog Ekskluz
ajui
vni
etan kvalite
ivan
ta

Nepokretni inventar
kupatila u skladu sa
kategorijom hotela
Sve spavae sobe
imaju sopstveno
kupatilo sa 3
elementa
50% soba ima
odvojeni WC

OS

OS

OS

Hotelski apartmani odvojeni WC za

goste

OS

Posebna kabina za
tuiranje i kada (50%
soba)

Bide u 50% kupatila

Jedan lavabo sa
policom

OS

Velika polica sa 2
lavaboa

Velika mermerna
polica sa dva
umivaonika sa
kvalitetnim
ogledalom iste
veliine

10

OS

OS

Zakoeno ogledalo sa
odgovarajuim
osvjetljenjem (1,2 x
.60 cm)
Ogledalo sa
odgovarajuim
osvjetljenjem
(.60x.45cm)
Ogledalo zatieno
od maglenja sa
odgovarajuim
osvjetljenjem 300

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Lux
Elektrina utinica
pored ogledala

#
Prostor za
umivanje

OS

Elektrina utinica
pored ogledala
120/240 V

Kriterijumi

Poe
ni

**

Kozmetiko ogledalo
sa dvije strane

OS

OS

OS

***

****

*****

OS

OS

Osvijetljeno
kozmetiko ogledalo
Stolac za kupatilo

OS
2

Prenosni fen u svakoj

sobi
Prenosni fen na
zahtjev
Dra za sapun sa
upakovanim sapunom
ili teni sapum

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Dva sapuna (35

grama i 22 grama)
aa za oralnu
higijenu (za svaki
krevet)
Dra za ubruse sa
ubrusima za ruke

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Dra za kozmetike
i higijenske preparate
ili korpa sa
luksuznim hig. i
kozm. Preparatima
ipke i kuke za
pekire
Kuke na vratima za
bade-mantile
XL perivi bademantil za svakog
gosta

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

XL perivi bademantil na zahtjev

OS

Pekiri za lice (30x30

cm)

OS

OS

OS

OS

OS

Pekiri za tuiranje
po gostu (77 cm x
150 cm)

OS

OS

OS

Periva pamuna
prostirka za kupatilo

OS

OS

OS

Pekiri za ruke
(50x80 cm)

OS

OS

Pamune papue za
jednokratnu upotrebu
za svakog gosta

OS

Pamune papue za
jednokratnu upotrebu
(na zahtjev)

OS

ipke za pekire sa
grijanjem

Elektrina grijalica za
kupatilo

Vaga u kupatilu

Korpa za
upotrijebljene pekire

Kada/tu

OS

Korpa za otpatke

OS

OS

OS

OS

OS

Minimalna veliina
kade 170x70 cm (ako
je primjenljivo)

OS

OS

OS

OS

OS

Minimalna veliina
tua 90x90 cm

OS

OS

OS
OS

OS

Minimalna veliina
tua 120x80 cm
Zavjesa za tu - zid
tua - pregrada

OS

OS

OS

OS

Tu kabina sa vratima
#
Kada/tu

OS

Kriterijumi

Poe
ni

Tu kabina sa
saunom/mlazovi vode

**

***

****

*****

Sigurnosna drka u
kadi u tuu

OS

Drka za tu sa
podesivom visinom

WC

OS

OS

OS

OS

Dra za sapun kod

kade i tua

OS

OS

OS

Polica za pekire za
kupanje blizu kade ili
tua

OS

OS

OS

Teni ili obini sapun

kod kade ili tua

OS

OS

OS

Kapa za tuiranje

OS

OS

OS

ampon u boci

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

ampon

OS

OS

WC sa vrstom,
sanitarnom daskom

OS

OS

OS

WC sa
viskokvalitetnom
daskom
Rolna toalet papira

OS

OS

Rezervna rolna toalet

papira
etka za WC

OS

OS

Higijenske kese za
uloke
STANDARD HOTELSKIH USLUGA
#

Usluga
recepcije

Kriterijumi

Poe
ni

**

***

****

*****

Radno vrijeme
recepcije

14
Hrs

18 Hrs

24 Hrs

24 Hrs

24-satna dostupnost
unutar i van hotela

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Minimum 2 strana
jezika
Usluge nosaa posebno

uniformisano osoblje
Usluge nosaa na
zahtjev

#
Usluga
odravanja

OS

Parking sa uslugom
odvoenja i
dovoenja
automobila

Kriterijumi

Poe
ni

Dnevno usisavanje i
ienje soba

**

***

****

OS

OS

OS

OS

ienje sobe dvaput

dnevno

OS

Dnevna zamjena
pekira

OS

OS

Dvaput dnevno
zamjena pekira namjetanje kreveta
Promjena posteljine
jednom sedmino
Promjena posteljine
najmanje dvaput
sedmino

Usluga
pranja vea

*****

OS

OS

OS

OS

OS

Promjena posteljine
svakodnevno

OS

Promjena bademantila najmanje

dvaput sedmino

OS

Hemijsko ienje
(usluga za 24 sata)
Usluga pranja i
peglanja (istog dana)
Usluga pranja i
peglanja (usluga za
24 sata)

OS

Kesa za ve sa
cjenovnikom

OS

OS

OS

OS

OS

Standardne HOTELSKE USLUGE HRANE I PIA

#

Kriterijumi

Poe
ni

**

Osnovni doruak po
principu
samoposluivanja ili
ekvivalentna ponuda
na meniju

Posluivanj
e hrane

***

****

OS

Mogunost kuvanja
jaja na vedskom
stolu

OS

Doruak po principu
samoposluivanja sa
sluenjem kafe/aja
za stolom

OS

OS

Osoblje kod vedskog

stola koje posluuje
goste

OS

OS

Kontinentalni
doruak
Veera po principu
samoposluivanja sa
odjeljcima za
pripremu hrane

OS

OS

Opcija posluivanja
doruka u sobi
Posebni meni za
djecu/dijetetski

OS
3

Meni, karta pia

(etiri jezika)

#
Usluga pia

*****

Nenametljiva muzika
svirana uivo (klavir,
gitara, itd)

Kriterijumi

Poe
ni

Hotelski bar otvoren

minimum od 11
ujutru do ponoi
Podrum vina sa
meunarodnim
markama

**

OS

OS

***

****

*****

OS

OS

OS

OS

Aparati za prodaju
pia

OS

Posluivanje pia u
holu
kafe / bar pored
bazena (poena svaki)

OS

OS

OS

OS

OS

Ameriki bar /
sertifikovani koktel
majstor
Noni klub - kabarediskoteka
Posluivanj
e u sobi

OS

Posluivanje toplih i
hladnih jela 24 jela

OS

Posluivanje toplih i
hladnih jela od 6
ujutru do ponoi

OS

Hladna jela i
grickalice od 10
ujutru do ponoi
Rad
restorana

OS

Doruak

2.5 Hrs

Ruak

2 Hrs

Veera

3 Hrs

Restorani
unutar
hotela

Meunarodni /
nacionalni restoran
(poena svaki)

(izuzev
Garni
hotela)

Hotelski restoran
(oputena atmosfera)
(poena svaki)

3 Hrs

3.5 Hrs

4 Hrs

2 Hrs 2.5 Hrs

3 Hrs

4 Hrs

3 Hrs 3.5 Hrs

4 Hrs

5 Hrs
OS

OS

Konoba, Pizzeria
(poena svaki)
Postavljanj
e stola

2.5
Hrs

OS

OS

OS

Visokokvalitetni
stolnjaci, ae i pribor

OS

Kvalitetni stolnjaci,
ae i pribor

OS

Standardni stolnjaci,
ae i pribor

OS

Hotelski rekreacioni kapaciteti i usluge

#

Kriterijumi

Poe

**

***

****

*****

ni
Privatni
park, terase

Prirodna hladovina dobro odravana i

ureena

I rekreacija

Mobilijar za odmor
za najmanje 50%
gostiju

Iznajmljivanje
sportske opreme

Usluge
profesionalnog
hotelskog animatora

Teniski tereni (sa

trenerom)

Stolovi za bilijar/tenis

Centar za dnevni
boravak djece

Djeiji program
aktivnosti (uz nadzor)

Usluga uvanja djece

Masae od strane
licenciranih masera

Sauna (sa osobljem)

Fitness prostorije
(minimum 4 aparata)
Instruktor

Solarijum

Zdravi bar sa sjee

cijeenim sokovima

Kozmetiki tretmani /
Licencirani
kozmetiari

U prosjeku 0,03 m2
po leaju 105 m2
Idealna veliina 15 m
x 7 m x 1,4 m dubine

10

Minimalna veliina
djeijeg bazena 5 m2.
Dubina: 5 metara

Wellness i
kozmetika

Bazen i
plaa

Lokacija

Zatvoreni otvoreni
bazen za etiri
godinja doba

10

Deurno osoblje
pored bazena

Jacuzzi

Usluga pekira za
plau - bazen

Hotelska plaa za
planim mobilijarom
za goste

Nalazi se 50 m od
plae / jezera

10

Nalazi se manje od
200 m od plae /
jezera

Nalazi se u
centralnom poslovnoadm. dijelu

Lokacija u predgrau

Hotelske poslovne usluge

Dio
Poslovne
usluge

Kriterijumi

Poe
ni

Potpuno opremljena
konferencijska sala
>100 m2

Potpuno opremljena
konferencijska sala
>30<100m2

ISDN / ADSL
konekcija u
konferencijskoj sali

Telefon u
konferencijskoj sali

Kabina i oprema za
prevoenje

Minimum 8
slobodnih elektrinih
utinica

**

***

****

*****

Dnevna svjetlost sa
mogunou
zamraivanja

Platno za
projektovanje
minimum 1,5 x 1,5 m

Video rikorder
(daljinsko
upravljanje)

Grijanje/ventilacija/kl
imatizacija Kontrola
temperature

Podijum za govornike

Flipcharts

Ploe za kaenje
postera

Garderoba ili iviluk

Dokumentovan
Unique Selling
Preposition

10

USP

Ukupno potrebnih kvalitativnih poena i poeni za "plus" kategoriju

Minimum
kvalitativnih
poena:

Apart Turistiko
hotel
naselje

Hotel

Mali
hotel

Garni
hotel

1 zvjezdica *

2 zvjezdice **

25

25

25

25

25

3 zvjezdice ***

50

50

50

50

50

4 zvjezdice ****

75

75

75

75

75

5 zvjezdice *****

100

100

100

100

100

Rekreacija

85

75

75

85

85

Poslovne usluge

35

30

30

35

35

Minimum poena za
PLUS kategoriju:

Prilog 2

STANDARDI ZA KATEGORIZACIJU
OPTI, OBAVEZNI I KVALITATIVNI STANDARDI
Gostionica, pansion, motel
OPTI, OBAVEZNI STANDARDI
Opti standardi - Stanje kapaciteta i opreme
1. Spoljnji izgled objekta i hodnika
2. Smjetaj za goste
3. Restoran i kuhinja
Obavezni Standardi
1. Dimenzije soba i kupatila
2. Stndardi komfora - sobe i kupatila
3. Usluge
5. Rekreacija
Ukupan broj poena potreban za kategorizaciju uz obavezne standarde

***** 5
zvjezdica

**** 4
zvjezdice

*** 3
zvjezdice

** 2
zvjezdice

*1
zvjezdica

Opti
standardi

n/a

n/a

40

32

22

Kvalitativni

n/a

n/a

25

15

Ukupno

n/a

n/a

65

47

22

"Plus" poeni

n/a

n/a

20

20

n/a

OPTI standardi
Objekti, kapaciteti i oprema se odravaju u sigurnom, sanitarnom i ispravnom
stanju

Opti
standardi

Stanje
eksterijera

Osnovni poeni
Odlian kvalitet i opte stanje

Odlino 2

Standardni kvalitet i opte

stanje

Zadovoljavajue 1

Potrebna zamjena i popravke

(oduzeti poene)

Nezadovoljavajue
-1

Stanje eksterijera objekta

2, 1, -1

Stanje prozora i vrata

2, 1, -1

Putokazi i znaci

2, 1, -1

Kvalitet opteg ureenja

2, 1, -1

Komisija

prostora

Hodnici u
dijelu sa
sobama

Stanje parking prostora

2, 1, -1

Stanje i kvalitet osvjetljenja i

nepokretnog inventara

2, 1, -1

Znaci za izlaz u sluaju nude u skladu sa lokalnim propisima

1, -1

Provjerena protivpoarna
oprema

1, -1

Ukupno odravanje reda i

istoe

2, 1, -1

Namjetaj
i
Stanje okvira kreveta / uzglavlja
nepokretni
inventar
soba

Nepokretni
inventar,
namjetaj i
oprema
soba

2, 1, -1

Sanitarno stanje dueka i

prekrivaa

2, 1, -1

Sanitarno stanje jastuka

2, 1, -1

Stanje posteljine

2, 1, -1

Stanje namjetaja

2, 1, -1

Stanje osvjetljenja / prekidaa

2, 1, -1

Stanje lampi i lustera

2, 1, -1

Ormar/ladice i police/police za
prtljag

2, 1, -1

Ukupno odravanje reda i

istoe

2, 1, -1

Stanje podova/tepiha

2, 1, -1

Stanje draperija/ureenje
prozora

2, 1, -1
1, -1

Oprema i
inventar
kupatila

Stanje osvjetljenja

2, 1, -1

Stanje materijala na zidovima

(ploice)

2, 1, -1

Restoransala za
ruavanje

Stanje
kuhinje

Stanje materijala na podovima

(ploice)

2, 1, -1

Stanje polica, umivaonika,

nepokretnog inventara

2, 1, -1

Stanje kade i tua

2, 1, -1

Stanje zavjesa za tuiranje

2, 1, -1

Ispravno stanje vodovodnih

instalacija/ odvoda/ventilacije

1, -1

Veliina ogledala

2, 1, -1

Ukupno odravanje reda i

istoe

2, 1, -1

Stanje osvjetljenja

2, 1, -1

Stanje namjetaja

2, 1, -1

Stanje zidnih obloga

2, 1, -1

Stanje podnih obloga/tepiha

2, 1, -1

Ispravno
grijanje/ventilacija/klimatizacija
(18-24 elija)

2, 1, -1

Ukupno odravanje reda i

istoe

2, 1, -1

Stanje podova, zidova, tavanica

2, 1, -1

Odgovarajue kontrolisanje
rashlaivanja/temperature

2, 1, -1

Stanje friidera i zamrzivaa

2, 1, -1

Meso, riba, mlijeni proizvod se

skladite odvojeno

2, 1, -1

Stanje/adekvatnost opreme za
pranje posua.

2, 1, -1

Stanje povrina za pripremanje

hrane

2, 1, -1

Stanje sudopera za runo pranje

2, 1, -1

Ukupno odravanje reda i

istoe

2, 1, -1

Stanje i adekvatnost izduvnih

2, 1, -1

sistema
Vaea potvrda zdravstvene
inspekcije

1, -1

Provjerena protivpoarna
oprema

1, -1

Minimum poena OPTI STANDARDI

Gostionica, pansion i motel
Obavezni standardi: Minimum poena za OPTE standarde je obavezan za
odreivanje kategorije:
Dio

# Kriterijumi

Poeni *

Objekat

Stanje eksterijera i
hodnika

Sobe

Stanje namjetaja i
nepokretnog
inventara

11

Kupatila

Stanje kupatila

Restoranikuhinja

Stanje kapaciteta i
opreme

17

Minimum poena
zahtijevanih
kategorijom

** ***

22 32 40

OBAVEZNI STANDARDI

KRITERIJUMI KOMFORA
Napomena: Standardne dimenzije soba

Dio
Sobe

Kriterijumi
Minimalna
veliina

Poen
i

**

***

9 m2

12 m2

14 m2

jednokrevetne
sobe (1 osoba)

Kupatila

Minimalna
veliina
dvokrevetne
sobe (2 osobe)

14 m2

16 m2

20 m2

Svaki dodatni
krevet / osoba

2 m2

3 m2

4 m2

Sve sobe
imaju
sopstvena
kupatila sa 3
elementa

OS

OS

Minimalna
veliina
hotelskih
kupatila

2.5 m2

3.5 m2

Minimalna
veliina
jednosobnog
apartmana -25 osoba

29 m2

36 m2

Minimalna
veliina
dvosobnog
apartmana -47 osoba

36 m2

42 m2

Apartmani se
sastoje od
dvije
odvojene,
potpuno
namjetene
sobe, dnevna
i spavaa
soba(e)

Oprema,
materijal i
zavrna
obrada
soba

Odgovaraju Osnovn Standardn

i
i
i

Definicija
kvaliteta

Kriterijumi

Poen
i

**

***

Balkonski
namjetaj

Namjetaj za
odmor

Nepokretni
inventar,
namjetaj i
oprema
hotelskih
soba

Definicija
kvaliteta

OS

Odgovaraju Osnovn Standardn

i
i
i

Standardi
komfora Soba

Namjetaj
soba

Odgovarajui
ormar i police
za ve gostiju
u skladu sa
duinom
boravka i
brojem
kreveta
(gostiju) u
sobi

OS

Standardni
iviluk za
odgovarajuu
kategoriju

OS

Veliko
ogledalo (40
cm x 100)

OS

Polica za
prtljag (za
smjetaj
jednog kofera
po krevetu)
Radni sto,
radna stolica,
lampa

OS

Sto sa
stolicom
Fotelja sa
stoliem i
podnom
lampom
Namjetaj

1 stolica po

OS

OS

OS

OS

OS

krevetu
Hotelski
kreveti

Obian krevet
- uzglavlje i
okvir 200x100 cm
Dupli krevet uzglavlje i
okvir 200x160 cm
King Size
krevet uzglavlje i
okvir 200x200 cm
Obian krevet
- uzglavlje i
okvir 190x90 cm

OS

OS

OS

Dupli krevet uzglavlje i

okvir 190x160cm

OS

OS

OS

Noni stoli
sa lampom za
itanje pored
kreveta

Komfor
krevetne
opreme

OS

Sanitarni
duek

OS

OS

Higijenski
prekriva za
duek

OS

Dodatni jastuk
i ebe na
zahtjev
aravi i
jatunice
100% pamuk
ebe sa
perivom
navlakom

OS

OS

OS

OS

Turistika
broura Crne
Gore
(Explorer)

Dodatna
oprema
soba

OS

Radio-sat u
svakoj sobi
(moe biti i na
TV-u)
Kanta za
otpatke
otporna na
vatru u svakoj
sobi

#
Dodatna
oprema

Aparat za
kafu u sobi

Friider u sobi

Kriterijumi

Poen
i

OS

OS

OS

OS

OS

**

***

Kolor
televizor u
svakoj sobi
SAT televizor
u svakoj sobi
Telefon u
javnim
prostorijama

OS

OS

OS

Telefon u sobi

Sigurnost i
bezbjednos
t

Sve sobe
imaju
bezbjednosne
brave

Ambijental
ni komfor

Sve sobe sa
ventilatorom
na plafonu

18-24
sepeni

Sve sobe sa
grijanjem /
klimatizacijo

OS
OS

OS

OS

OS

OS

OS

Prozori

Osvjetljenj
e

Sanitarni
komfor

Sve sobe
imaju zavjese
ili roletne
Sve sobe sa
draperijama
za
zamraivanje

Sve sobe sa
zavjesama i
zastorima

Plafonsko/zid
no osvjetljenje
sobe

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Centralni
prekida za
osvjetljenje u
sobi
(ulaz/izlaz)

OS

Slobodna
elektrina
utinica pored
nonog
stoia

OS

Fiksni
inventar
kupatila

Odgovaraju Osnov Kvaliteta

i
ni
n

Sve sobe
imaju
sopstveno
kupatilo sa 3
elementa
Umivaonik

OS

OS

Jedan lavabo
sa policom za
kozmetiku

OS

OS

OS

Ogledalo sa
odgovarajui
m
osvjetljenjem
(60x.45 cm)

OS

OS

OS

Elektrina

OS

utinica blizu
ogledala
Elektrina
utinica blizu
ogledala
120/240 V

OS

Duplo
kozmetiko
ogledalo

OS

Prenosni fen u
svakoj sobi

Prenosni fen
dostupan na
zahtjev

OS

Dra za
sapun sa
neotpakovani
m sapunom ili
teni sapun
#

Umivaonik

Kriterijumi
aa za
oralnu
higijenu (za
svakog gosta)

Poen
i

OS

OS

OS

**

***

OS

OS

OS

Dra za
ubruse sa
ubrusima za
ruke

OS

Pekiri za lice
(30x30 cm)

OS

Pekiri za
ruke
(50x80cm)

OS

OS

OS

Pekiri za
tuiranje po
gostu (77 cm
x 150 cm)

OS

Periva
pamuna
prostirka za
kupatilo

OS

Kada/tu

Pamune
papue za
jednokratnu
upotrebu za
svakog gosta

Pamuni
bademantil za
svakog gosta

Kanta za
otpatke

OS

OS

OS

Minimalna
veliina kade
170x70 cm
(ako je
primjenljivo)

OS

OS

OS

Minimalna
veliina tua
90x90 cm

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Minimalna
veliina tua
120x80 cm

Zavjesa za tu
- zid tua pregrada
Kada/tu

Sigurnosna
drka u kadi i
tuu
Drka za tu
sa podesivom
visinom

OS

Dra za
sapun kod
kade i tua

OS

Polica za
pekire za
kupanje blizu
kade ili tua

OS

Teni ili
obini sapun
kod kade ili
tua

OS

Kapa za

OS

tuiranje
ampon u
boci

OS

ampon
WC sa
vrstom,
sanitarnom
daskom

WC

OS

Rolna toalet
papira
Rezervna
rolna toalet
papira

OS

OS

OS

OS

OS

OS

etka za WC

OS
OS

OS

Higijenske
kese za uloke
ica za robu

OS
OS

STANDARD HOTELSKIH USLUGA

Dio

Usluga
recepcije

Kriterijumi

Poen
i

24-satni
kontakt u
sluaju nude
On-Line
rezervacije

Knjiga
utisaka

Dnevnik
hitnih
sluajeva i
komentari
gostiju

Parking

Parking u
okviru samog
objekta
Parking u
blizini

**

***

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

uvanje
vrijednosti

Centralni sef
Mini sef u
sobi

Usluge
odravanja

Dnevno
usisavanje i
ienje sobe

reda i
istoe

Dnevna
zamjena
pekira

OS
5

OS

OS

OS

Zamjena
pekira dvaput
sedmino

OS

OS

Promjena
posteljine
jedanput
sedmino

OS

OS

Promjena
posteljine
najmanje
dvaput
sedmino
Pegla i daska
za peglanje u
sobi

Usluga
doruka

Rad
restorana

Dio

OS

OS

OS

Potpuna
usluga
doruka ili
vedski sto

OS

Kontinentalni
doruak

OS

OS

Doruak

2.5 Hrs

2.5 hrs

3 Hrs

Ruak

2 Hrs

2 Hrs

2.5 Hrs

Veera

3 Hrs

3 Hrs

3.5 Hrs

**

***

Kriterijumi

Poen
i

Restoran u
okviru
objekta

Nacionalni
restoran
(poeni za
svaki)

(Izuzev
pansiona)

Restoran
(oputena
atmosfera)

OS

OS

OS

Konoba,
Pizzeria
(poena za
svaki)
Ureenje
stola

Standardni
stolnjaci, ae
i pribor
Papirni
podmetai standardno
ureenje stola

OS

OS

OS

Rekreacioni kapaciteti i usluge

Rekreacioni poeni (minimum 20 poena) se mogu koristiti samo za "plus"
kategoriju
Odmor i
rekreacija

Prirodna bata sa rotiljem

koji mogu da koriste gosti

Namjetaj za odmor na terasi

ili u bati

Bazen (keramike ploice)

10

Minimalna veliina djeijeg

bazena 5 m2. Dubina: .5 m

Sauna

Iznajmljivanje sportske
opreme

Spremite za bicikle

Sportovi, Hiking, Trekking

koji organizuje vlasnik

Blizina staza za Hiking Biking

Vlasnik ima jahanje u ponudi

Karte i vremenski podaci u

objektu

Lokacija

Na udaljenosti od 50 m od
plae/jezera/ski terena

Fantastian pogled iz sobe ili

sa terase

Mirna lokacija sa posebnim

ambijentom

Ukupni "kvalitativni" poeni potrebni za kategorizaciju

Kvalitativni
poeni

Gostionica

Motel

Pansion

1 zvjezdica *

2 zvjezdice **

20

20

20

3 zvjezdice ***

35

35

35

"Plus"
Minimum
poena

20

20

20

Prilog 3

Kategorije specijalizacije
Hoteli koji zadovoljavaju standarde za kategorije specijalizacije mogu dobiti
oznaku "plus", i jo im se moe dati dozvola da koriste kategoriju specijalizacije u
logu/imenu hotela i za svrhe marketinga.

Specijalizacija Porodini hotel

X=obavezni DA/NE
Posebna prostorija za igru za
djecu / prirodno

osvjetljena, minimalne veliine

1,5 m2 po sobi

Licencirana medicinska sestra /

osoblje za animaciju

Opremljeno igralite za djecu

napolju

Specijalno namjetene sobe za

bebe, bebi-alarm

Zatien pristup TV kanalima,

minibaru

Usluge uvanja djece

Jelovnici za djecu u ponudi

Posebni porodini programi

Doktor po pozivu

Stolice za bebe/mjesta u restoranu

Posebne aktivnosti i takmienja za

djecu

> (vie od) 10% kapaciteta ine

povezane spavae sobe

Besplatan boravak za djecu do 6

godina

Kreveci za bebe i dodatni kreveti

za djecu dostupni

Cucle-varalice i noe na zahtjev

Standardna ponuda igraaka i

igara

Grijai flaica na zahtjev

Kreveti za djecu u 25% soba

Usluge i objekti koji nisu

obavezni ali se preporuuju
Umjetniki i zanatski programi
Odvojen/nadgledan bazen za
djecu
Organizovan djeiji klub
Specijalizacija - hotel
za odmor - Resort
hotel
Resort hotel

X=obavezni DA/NE
Izbor sadraja za rekreaciju i
odmor

Postojanje punih pansiona,

polupansiona, spav. i doru.

Usluge tura i ekskurzija sa

vodiem

Profesionalni program animacije

Izbor prodavnica

Odreene prostorije za igru i

odmor

Bazeni

Hotelska fitnes prostorija,

najmanje 6 fitnes sprava

Kozmetiar i frizer

Svlaionice i tuevi za goste koji

kasnije odlaze

Kabine za presvlaenje/tuevi (na

plai)

Stolice za plau-suncobrani
minimum 70% kreveta

Deurni spasilac (od zore do

sumraka)

Oprema za iznajmljivanje i
instrukcije

Pozicija objekta neposredno uz

plau / jezero

Raznovrsnost kapaciteta ishrane i

pia

Usluge i objekti koji nisu

obavezni ali se preporuuju
Arhitektura usklaena sa
okruenjem
Raznovrsan zabavni, sportski,
noni ivot
Iznajmljivanje/instrukcije kanua,
kajaka, itd.
Barovi - egzotina pia
Hotelska sauna
Bazeni za masau / automatski
hem. filter (jacuzzi)
Hotelski teniski tereni sa
instruktorom
Hotelski tereni za skvo
Staza za tranje, staza za
pjeaenje
Mini golf
Kuglanje
Teren za jahanje/polo, sa talama
Iznajmljivanje bicikala/ekskurzije
sa vodiem
Biciklistika staza i usluga
opravke bicikala
Specijalizacija
Wellness / Spa hotel

X=obavezni DA/NE
Posebni zdravstveni programi i
paketi

Posebna predavanja o zdravlju

Licencirani terapeuti i estetiari

Banjska kuhinja / Izbor

vegetarijanskih jela

Personalizovani programi dijete

Deurni licencirani nutricionista

Nepuake zone u restoranima

Spratovi / sobe za nepuae

Izbor sauna

Prostrani bazeni za masau

Zagrijani bazeni za plivanje sa

hidromasaom

Bade-mantili na poklon

Solarijum i prostorija za oputanje

Razni tretmani tijela

Masae (shiatsu, refleksologija,

vedska itd.)

Manikir i pedikir (sa lakiranjem)

Masaa lica

Fitnes prostorija sa sertifikovanim

trenerima

Posebna kardio-sportska-tegovi
oprema

Lini fitnes trening

Relaksacioni trening

Usluge i objekti koji nisu

obavezni ali se preporuuju
Globalni "Brand" (ime) i SPA
usluge
Istonjaki i zapadni banjski
programi
etnje prirodom/meditacija
Laconicum (zagrijane klupe)
Parna kupatila (eukaliptus/cvjetni)
Vitalizirajui tuevi (kia, magla,
masaa)
Maske za lice i oi
Tretman ozonom za njegu koe
Aromaterapije

X=obavezni DA/NE
Specijalizacija
Zdravstveni hotel Banjski hotel

Licencirano medicinsko osoblje i

terapeuti

Medicinske konsultacije i nadzor

Nutricioni i centar za izbor

odgovarajueg stila ivota

Posebni rehabilitacioni programi

Posebni programi lijeenja

Posebni programi preventive

Vjebe jaanja / Fitnes programi

Programi reduciranja tjelesne

teine

Propisani lini programi dijete

Programi smanjenja stresa

Kardio-fitnes programi

Aquaerobic/aquafit programi

Pjeake ture izdrljivosti

Meditativna joga

Termalno-medicinske kupke i
tretmani blatom ili vodom

Medicinske/terapeutske masae

Usluge i objekti koji nisu

obavezni ali se preporuuju
Kozmetika hirurgija/face-lifting
Viestruki vitaminsko-mineralni
programi
Podmlaivanje/anti-celulit
programi
Uklanjanje neistoa koe
Ostali istonjaki/zapadni
programi lijeenja

X=obavezni DA/NE

Specijalizacija Poslovni hotel

Potpuno opremljen poslovni

centar

(Sastanci i
konferencije)

(kompjuteri, faks, tampa,

fotokopir)

Konferencijski supervizor

Internet / modem ISDN konekcija

Distribucija poruka (interna)

Minimum 1 konferencijska sala /

25 soba

Prostorija za seminare: minimum

60 m2

Minimum 8 slobodnih utinica u

konferencijskoj Sali

Minimum 2 prostorije za rad u

grupama

Potpuna zvuna izolacija /

mogunost zamraivanja

Detaljan plan prostorije za sve

konferencijske sale

Efikasna ventilacija/kontrola
temperature

Posebno dizajniran konferencijski

namjetaj

Minimum veliina ekrana

(150x150)

Grafoskop 400 W / Projektor za

slajdove

Portabl TV, video i DVD

Projektor, laserski pokaziva /

Flip charts (mape za pisanje)

Podijum / obini i beini

mikrofoni

Izlobene linije

Odvojene banket sale

Posebni jelovnici u pauzama

Radni sto, faks, modem, telefon,

dodatni izlaz

Jednodnevne (ujut.-pop.) usluge

pranja i peglanja odjee

Prevodilake usluge

Usluge kopiranja/tampanja

Blokii/olovke na poklon

Kapacitet sala 60 do 275 m2

Usluge i objekti koji nisu

obavezni ali se preporuuju
Poslovna biblioteka
Gradska usluga isporuivanja
pote
Garderoba i skladite za opremu
Fitnes
Aktivnosti i programi za stvaranje
tima
Grupne rekreacione aktivnosti
Kapacitet sala 275 do 500 m2

Specijalizacija - Hotel
za skupove
(sajmovi i kongresi)

X=obavezni DA/NE
Usluni pult skupa
(aerodrom/hotel)
Natpis vezan za skup (hol)
Jasna uputstva ka izlobenim
/funkcionalnim prostorijama
Potpuno opremljen poslovni
centar
Velika izlobena povrina sa
bezbjednim skladit. prostorom
Izlobene usluge
Izbor obinih i beinih mikrofona
Laserski pokaziva
Potpuno opremljena prostorija za
sastanke / seminare

Slike / izlobena linija / magnetne

table
Internet pristup

CD Player

Centar za distribuciju poruka

Potpuno opremljen press-centar

Velika konferencijska sala

(minimum 500 m2)

Seminar / radne prostorije

Elektrine utinice/sigurni kablovi

Telefon/Modem pristup u svim

konferencijskim salama

Zvuna izolacija i zamraivanje

Efikasna ventilacija i kontrola

temperature

Odobrene kabine za prevodioce

Simultani prevodi

Posebni svjetlosni efekti

Podijum sa
govornicama/mikrofonima

Konzola za miksovanje

Efektivni sistemi kontrole zvuka i

svjetla

Tehnika oprema/Sala za
projekcije

Projektori i ekrani veline

primjerene Sali

Prevodilake usluge

Oprema za diktiranje

Konferencijski supervizori

Telefonska banka

Banket sale/posebni jelovnici

Usluge i objekti koji nisu

obavezni ali se preporuuju

Elektrine zavjese
Automatski ekran (sakriven)
Projekcija iz pozadine
Oglasna tabla/svjetla-indikatori
Iznajmljivanje mobilnih telefona
Garderoba/spremite prtljaga
X=obavezni DA/NE
SpecijalizacijaIstorijski hotel

Zgrada upisana u istorijski registar

Posebne arhitektonske
karakteristike

Autentina restauracija objekta

Ureenje prostora u duhu

istorijskog razdoblja

Usluge i objekti koji nisu

obavezni ali se preporuuju
Reprodukcija originalnog
namjetaja/opreme
Reprodukcija originalnog ureenja
stola
Ponuda istorijskih jelovnika
Posebne uniforme za osoblje i
odgovarajui jelovnici

Specijalizacija Unikatni hotel

X=obavezni DA/NE
Unikatna
arhitektura/karakteristike

Jedinstvena grupa graevinskih

struktura

Zbirka stranih naina ivota i

umjetnosti

Svuda prisutna kultura/kulturna

organizacija

Jedinstveno/integrisano pruanje

usluga

Lista primjera kombinacija sa

hotelom
U kombinaciji sa muzejom
U kombinaciji sa termalnim
izvorima
U kombinaciji sa znaajnim
vinogradima
U kombinaciji sa istorijskim
pivarama
U kombinaciji sa znaajnim
umjetnikim ateljeom

Specijalizacija - Ekohotel

Sertifikovani ekoloki objekat

"Zeleni hotel"

X=obavezni DA/NE

Kampanja upravljanja ivotnom

sredinom

Program obuke za zatitu ivotne

sredine

Program redukcije vrstog otpada

Ekoloke oglasne table/gosti i

osoblje

Recikliranje svih limenki, papira,

stakla, plastike

Program tednje enegije i vode

Program eliminacije opasnog

otpada

Korienje samo recikliranog

papira

Posluivanje proizvoda od
prirodnih sastojaka

Korienje domaeg zainskog

bilja i cvijea

Izbor vegetarijanske kuhinje

Korienje ekolokih deterdenata

Korienje biorazgradivih sapuna,

ampona i ostalo.

Specijalizovani kazino

X=obavezni DA/NE
Ovlaenje za obavljanje
djelatnosti kazina

Specijalizovani sadraji za rad

kazina

Usluga spremanja vrijednih stvari

Usluge mjenjanice

Usluge bankovnih garancija

Dodatne usluge ishrane i pia u

radnom vremenu kazina

Usluge zatite

Bezbjedna prostorija za uvanje

dragocjenosti

Specijalizacija - Golf
hotel

X=obavezni DA/NE
Golf teren sa 18 rupa odoben od
stane PGA

Posebni hotel/golf aranmani

Poeljne rezervacije za hotelske

goste

Centar za uenje golfa / Golf

akademija

Profesionalna golf obuka na

terenu

Lekcija uenja (maksimalno 5:1

odnos uenik-instruktor)

Zatvoreni teren za vjebu sa

travnatom podlogom

Mogunost vonje i tereni sa

kratkom travom, bez prepreka

Klub sa restoranom i barom

Svlaionice za mukarce i ene

Toaleti i tuevi za mukarce i ene

Spremite za golf torbe

Istaknuta tabla sa pravilima

ponaanja

Golf profesionalci sa PGA

sertifikatom

Potpuno opremljena profesionalna

radnja

Iznajmljivanje golf opreme i kola

Usluga opremanja / opravke

Usluga pomonika, nosea torbi

Usluga "Marshall"

Nadgledana poetna pozicija

Bazen, sauna, masaa u hotelu

Profesionalno odravanje podloge

(trave)

Osvjeenja na stazama

Usluge i objekti koji nisu

obavezni ali se preporuuju
Digitalni video sistem analize
zamaha
Golf teren uvenog dizajnera
Turnirska tabla za rezultat i pres
centar
Golf-kolica dostupna u hotelu
Drutveni program za golfere

Specijalizacija - Tenis
hotel

X=obavezni DA/NE
Tereni odobreni od strane
Nacionalne teniske federacije

Posebni hotel/tenis aranmani

Poeljne rezervacije za hotelske

goste

Akreditovana kola za obuku

tenisa

Sertifikovani instruktori tenisa

Individualne ili grupne instrukcije

Potpuno opremljena profesionalna

radnja / najnovija oprema

Usluge mijenjanja ica na reketu i

iznajmljivanje reketa

Svlaionice i tuevi za mukarce i

ene
Istaknuta tabla sa pravilima
ponaanja
Bazen, sauna, masaa u hotelu
Minimum 12 otvorenih / 4
zatvorena terena
Podloga terena zemljana, vrsta,
hidro podloga
Min. 50% terena osvjetljenih za
none meeve
Usluga rasporeivanja igraa u
parove
Centar za osvjeenje

Usluge i objekti koji nisu

obavezni ali se preporuuju
Zonirani teren za vjebu sa
mainom za lopte
Digitalna video analiza igre
Turnirska tabla za rezultat i press
cenar
Drutveni program za tenisere
Specijalizacija Zimski centri

Parking i transport

X=obavezni DA/NE

Parking oien od snijega

Usluga startovanja automobila

Ski autobus do terena

Usluge i objekti koji nisu

obavezni ali se preporuuju
Auto garaa
Pokriveni parking

Hotelski kapaciteti i
usluge

Info centar o stanju snijega

Bezbjedno skladite skija

Iznajmljivanje ski opreme (skije,

klizaljke...)

Premazivanje i opravka skija

Ski paket aranman-ski pas

Bar u holu sa kaminom

Hotelska sauna i solarijum

Sportska masaa sa sertifikovanim

fizioterapeutom

Prodavnica zimskih sportova

Usluga uvanja djece

Ski kola sa sertifikovanim

instruktorima

Usluge i objekti koji nisu

obavezni ali se preporuuju
Zatvoreni zagrijani bazen
Kompletne banjske usluge
Ski vrti
Noni klub, sa zvunom
izolacijom
Kuglana
Zatvoreni teniski teren
Klizalite
Teren za "curling" (igra na ledu)
Iznajmljivanje ski-mobila
Snjeni bar

Ski liftovi (kojima

upravlja hotel)

Ski liftovi sa sjeditem

Ski liftovi

Usluge i objekti koji nisu

obavezni ali se preporuuju
Vagon-iare

Staze

Pripremljene i netaknute staze

Oznaene padine (plave, crvene,

crne)

Kratke i duge staze

Djeije padine

Nordijske staze

Zimske pjeake staze

Staze za sankanje

Usluge i objekti koji nisu

obavezni ali se preporuuju
Nono skijanje - osvijetljene staze
Staze za "skijoring" (vuenje
skijaa po snijegu ili ledu)
Staze za psee zaprege
Staze za spust - razne visine
Teren za hokej na ledu
Vonja konjskim saonicama
Ski karneval / ostale manifestacije
Dnevna takmienja
Para-skijanje
Prilog 4

STANDARDI ZA KATEGORIZACIJU
OPTI, OBAVEZNI I KVALITATIVNI STANDARDI
Vile, kue, apartmani i sobe za izdavanje
OPTI, OBAVEZNI STANDARDI

Opti standardi - Stanje kapaciteta i opreme

1. Spoljnji izgled i hodnici
2. Smjetaj gostiju
3. Sala za doruak/ruavanje i kuhinja
Obavezni Standardi
1. Dimenzije soba i kupatila
2. Standardi komfora - sobe i kupatila
3. Usluge
5. Rekreacija
Ukupan broj poena potreban za kategorizaciju osim obaveznih standarda
Turistike vile i apartmani

Opti standardi

***** 5
zvjezdica

**** 4
zvjezdice

*** 3
zvjezdice

** 2
zvjezdice

1*
zvjezdica

40

36

32

28

25

45

45

45

45

45

Kvalitativni
Ukupno

Minimum poena
za PLUS
kategoriju

Ukupan broj poena potreban za kategorizaciju osim obaveznih standarda

Privatne sobe (nema kuhinje = sale za doruak)
*** 3
zvjezdice

** 2
zvjezdice

Opti standardi

26

22

Obavezni
Kvalitativni

Na

Na

Ukupno

Na

Na

1*
zvjezdica
18

OPTI standardi
Objekti, kapaciteti i oprema se odravaju u sigurnom, sanitarnom i ispravnom
stanju

Opti
standardi

Stanje
eksterijera

Osnovni
Komisija
poeni
Odlian kvalitet

Standardni/prihvatljiv kvalitet

Potrebne popravke (oduzimanje 1

poena)

-1

Stanje eksterijera objekta

2, 1, -1

Stanje prozora i vrata

2, 1, -1

Hodnici

Kvalitet opteg ureenja prostora

2, 1, -1

Stanje parking prostora

2, 1, -1

Stanje i kvalitet osvjetljenja i

fiksnog inventara

2, 1, -1

Znaci za izlaz u sluaju nude - u

skladu sa lokalnim propisima
Provjerena protivpoarna oprema
Ukupno odravanje reda i istoe

2, 1, -1

Fiksni
inventar i
namjetaj

Stanje okvira kreveta/uzglavlja

2, 1, -1

soba

Sanitarno stanje dueka i prekrivaa

2, 1, -1

Sanitarno stanje jastuka

2, 1, -1

Stanje posteljine

2, 1, -1

Stanje namjetaja

2, 1, -1

Stanje osvjetljenja / prekidai

2, 1, -1

Stanje stonih i zidnih lampi

2, 1, -1

Ormar/ladice i police/polica za
prtljag

2, 1, -1

Stanje podova/tepiha

2, 1, -1

Stanje draperija/ureenje pozora

1, -1

Stanje osvjetljenja

2, 1, -1

Stanje zidnih materijala (ploice)

2, 1, -1

Stanje podnih materijala (ploice)

2, 1, -1

Stanje police, umivaonika, fiksnog

inventara

2, 1, -1

Stanje kade i tua

2, 1, -1

Stanje zavjesa za tu

2, 1, -1

Ispravne vodovodne
instalacije/izduv/ventilacija

1, -1

Veliina ogledala

2, 1, -1

Fiksni
inventar i
namjetaj

Fiksni
inventar i
namjetaj
kupatila

Doruak Dnevna
prostorija

Stanje
kuhinje

Ukupno odravanje reda i istoe

2, 1, -1

Stanje osvjetljenja

2, 1, -1

Stanje namjetaja

2, 1, -1

Stanje zidnih materijala

2, 1, -1

Stanje podnih materijala / tepiha

2, 1, -1

Ispravno
grijanje/ventilacija/klimatizacija
(18-24 stepena)

2, 1, -1

Ukupno odravanje reda i istoe

2, 1, -1

Stanje podova, zidova, plafona

2, 1, -1

Stanje friidera

2, 1, -1

Stanje standardnih povrina za

kuvanje

2, 1, -1

Stanje standardnih povrina za

pripremanje hrane

2, 1, -1

Stanje sudopere

2, 1, -1

Ukupno odravanje reda i istoe

2, 1, -1

Minimum poena OPTI STANDARDI

Obavezni standard: Minimum NETO poena za OPTE standarde je obavezan
za odreivanje kategorije:
Dio

Kriterijumi

Poeni * ** *** **** *****

Objekat

Stanje eksterijera i
hodnika

Sobe

Stanje namjetaja i
fiksnog inventara

Kupatila

Stanje kupatila

Doruak/dnevna
prostorija

Stanje sale za
ruavanje

Restorani-kuhinja

Stanje kapaciteta i
opreme

Minimum poena
potrebnih za
kategoriju

38

25 28 32

36

40

OBAVEZNI STANDARDI

KRITERIJUMI KOMFORA Napomena: Standardne dimenzije soba 1-3 zvjezdice za sobe, do 4 zvjezdice za
apartmane i do 5 zvjezdica za vile
Dio

Sobe

Kupatila

**

***

****

*****
vile

Minimalna
veliina
jednokrevetne
sobe (1-2
osobe)

12 m2

12 m2

14 m2

17 m2

18 m2

Minimalna
veliina
dvokrevetne
sobe (2-5
osoba)

16 m2

16 m2

20 m2

22 m2

24 m2

Svaki dodatni
krevet / osoba

2 m2

2 m2

3 m2

4 m2

5 m2

OS

OS

OS

2.5 m2

3.5 m2

4.5 m2

Kriterijumi

Poe
ni

Sve sobe sa
sopstvenim
kupatilom sa 3
elementa
Minimalna
veliina
kupatila
Apartman se
sastoji od dvije
odvojene sobe,
potpuno
opremljene
dnevne i
spavae sobe,
kupatila,
kuhinje

2.5 m2

5.5 m2

Apartmani

Min. veliina
jednosobnog
apartmana - 2-5
osoba
Plus m2 za
dodatnu
osobu/leaj

Kuhinja/
ajna
kuhinja

poret-ringlaIzduv

29 m2

29 m2

36 m2

45 m2

55 m2

4 m2

4 m2

4 m2

6 m2

6 m2

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Aparat za kafu
Maina za
pranje sudova

Namjetaj,
fiksni
inventar i
materijali
u sobi

Tanjiri, ae, po
osobi

2 od svega

2 od
svega

3 od
svega

3 od
svega

4 od
svega

oljica za kafu i
tanjiri po osobi

OS

OS

OS

OS

OS

No, viljuka,
kaika, po osobi

OS

OS

OS

OS

OS

Definicija
kvaliteta

#
Oprema
balkona

OS

Kriterijumi

Odgovara Osnov
jui
ni

Poe
ni

**

Namjetaj za
odmor

Vrhun
Standar
ski
Ekskluzi
dni
kvalite
vni
kvalitet
t
***

****

*****

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Standardi
komfora - Sobe

Namjetaj
soba

Odgovarajui
ormar i police
za ve gostiju
prema duini
boravka i broju
leaja (gostiju)
u sobi
Standardni
iviluci za

OS

kategoriju
Veliko ogledalo
(40 cm x 100)
Polica za prtljag
(za smjetaj
jednog kofera
po krevetu)

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Radni sto,
stolica za radni
sto, lampa
Sto sa stolicom

OS
OS

OS

OS

Fotelja sa
stoliem i
podnom
lampom

OS

Namjetaj

1 stolica po
krevetu

Hotelski
kreveti

Obini krevet uzglavlje i okvir

- 200x100 cm

OS

Dupli krevet uzglavlje i okvir

- 200 x 160 cm

OS

King Size
krevet uzglavlje i okvir
- 200x200 cm

OS

OS

OS

Obini krevet uzglavlje i okvir

- 190 x 90 cm

OS

OS

OS

Dupli krevet uzglavlje i okvir

- 190 x 160 cm

OS

OS

OS

Noni stoli sa
lampom za
itanje pored
kreveta

Krevetna
oprema

OS

Sanitarni duek

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Higijenski
prekriva
dueka

OS

Dodatni jastuk i
ebe

OS

OS

OS

OS

aravi i
jastunice 100%
pamuk

OS

ebe sa
perivom
navlakom

OS

OS

OS

Dodatna
oprema u
sobi

Turistika
broura Crne
Gore (Explorer)

OS

OS

OS

Dodatna
oprema

Radio-sat u
svakoj sobi
(moe i na TVu)

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Korpa za
otpatke otporna
na vatru u
svakoj sobi

OS

Aparat za kafu
u svakoj sobi
(na
posluavniku)
Friider u
svakoj sobi
Kolor televizor
u svakoj sobi

OS

OS

SAT televizor u
svakoj sobi
Telefon u
zajednikim
prostorijama

OS

OS

OS

OS

Direktna
telefonska linija
iz sobe

Sigurnost
i

Sve sobe imaju

sigurnosnu

OS

OS

OS

OS

OS

OS

bezbjedno
st

bravu

Ambijenta
lni komfor

Sve sobe
opremljene
ventilatorom na
plafonu

18-24
stepena

Sve sobe imaju

grijanje/klimati
zaciju

Prozori

Svi prozori
imaju zavjese ili
roletne

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Svi prozori
imaju draperije
za zamraivanje

OS

Sve sobe imaju

zastore i zavjese

Osvjetljen
je

Sanitarni
komfor

Plafonsko/zidno
osvjetljenje
sobe

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Centralni
prekida za
osvjetljenje
sobe (ulaz/izlaz)

OS

OS

OS

Slobodna
elektrina
utinica pored
nonog stolia

OS

OS

OS

Fiksni inventar
kupatila

Odgovara Osnov Kvalitet

jui
ni
ni

Sve sobe imaju

sopstveno
kupatilo sa 3
elementa
Umivaoni
k

OS

Umivaonik sa
policom

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Ogledalo sa
odgovarajuim
osvjetljenjem
(.60x.45 cm)

OS

OS

OS

OS

***

****

*****

Elektrina
utinica u
blizini ogledala
120/140 V

OS

OS

OS

Duplo
kozmetiko
ogledalo

OS

OS

OS

Prenosni fen u
svakoj sobi

OS

OS

OS

Elektrina
utinica u
blizini ogledala
#

Kriterijumi

OS

OS
Poe
ni

**

Dra sapuna sa
neotpakovanim
sapunom ili
teni sapun

OS

OS

OS

OS

OS

aa za oralnu
higijenu (za
svakog gosta)

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Pekiri za
kupanje po
gostu (77 cm x
150 cm)

OS

OS

OS

Periva pamuna
prostirka za
kupatilo

OS

OS

OS

ipke i kuke za
pekire
Pekiri za lice
(30x30 cm)
Pekiri za ruke
(50x80 cm)

Pamune
papue za

OS

OS

OS

jednokratnu
upotrebu za
svakog gosta
Pamuni bademantil

Kada/tu

OS

Korpa za
otpatke

OS

OS

OS

OS

OS

Minimalna
veliina kade
170x70 cm (ako
je primjenljivo)

OS

OS

OS

OS

OS

Minimalna
veliina tua
90x90 cm

OS

OS

OS

OS

Minimalna
veliina tua
120x80 cm

OS

zavjesa - zid pregrada za tu

OS

OS

Sigurnosna
drka u kadi ili
tuu

Kada/tu

OS

OS

OS

OS

OS

OS

ipka za tu sa
podesivom
visinom

OS

Dra za sapun
na zidu do kade
ili tua

OS

OS

OS

Polica za
pekire u blizini
kade ili tua

OS

OS

OS

Sapun ili teni

sapun kod kade
ili tua

OS

OS

OS

Kapa za
tuiranje

OS

OS

OS

ampon u boci

OS

OS

OS

***

****

*****

ampon
#

Kriterijumi

Poe

OS

OS

**

ni
WC sa vrstom,
sanitarnom
daskom

WC

OS

Rolna toalet
papira

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Rezervna rolna
toalet papira
etka za WC
olju

OS

OS

Higijenske
kesice za uloke
ica za ve
STANDARD USLUGA
#

Usluga
recepcije

Parking

uvanje
vrijednosti

Kriterijumi

Poe
ni

**

***

****

*****

24-satni kontakt
u hitnim
sluajevima

OS

OS

OS

OS

OS

Knjiga utisaka

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Parking u
okviru objekta
Parking u
blizini

OS

Centralni sef

OS

Mini sef u sobi

Usluge
odravanj
a istoe i
rada

Dnevno
usisavanje i
ienje
Dnevna

OS

OS

promjena
pekira
Promjena
pekira dvaput
sedmino

OS

OS

Promjena
posteljine
jedanput
sedmino

OS

OS

Promjena
posteljine
barem dvaput
sedmino

OS

OS

Pegla i daska za
peglanje

OS

OS

OS

OS

Rekreacioni kapaciteti i usluge

Rekreacioni poeni (minimum 45 poena) se mogu koristiti samo "plus" kategoriju
Prirodna bata
sa rotiljem na
upotrebu
gostima

Namjetaj za
odmor na terasi
ili u bati

Bazen
(keramike
ploice)

10

Minimalna
veliina djeijeg
bazena 5 m2.
Dubina: .5 m

Sauna

Iznajmljivanje
sportske opreme

Spremite za
bicikle

Vlasnik
organizuje
sportove,
Hiking,

Treeking
Blizina staza za
Hiking-Biking

Vlasnik
organizuje
jahanje

Karte i
vremenske
informacije
dostupni u
objektu

Nalazi se na 50
m od plae /
jezera / skiterena

Fantastian
pogled iz sobe
ili sa terase

Mirna lokacija
sa posebnim
ambijentom

Prilog V

STANDARDI ZA KATEGORIZACIJU KAMPOVA

OPTI, OBAVEZNI I KVALITATIVNI STANDARDI
Organizovano kampovanje, privremeni kampovi
SADRAJ
OPTI, OBAVEZNI STANDARDI
Opti standardi - Stanje kapaciteta i opreme
1. Stanje eksterijera
2. Sanitarni kapaciteti
2. Restoran i kuhinja
Obavezni standardi
1. Infrastrukturni kapaciteti
3. Usluge
4. Usluge hrane i pia
5. Rekreacija
Minimalni broj poena potrebnih za kategorizaciju osim obaveznih standarda

Opti
standardi

***** 5
zvjezdica

**** 4
zvjezdice

*** 3
zvjezdice

** 2
zvjezdice

1*
zvjezdica

45

40

35

30

25

26

23

20

Bez
Nije
Nije
restorana primjenljivo primjenljivo

Kako je
Obavezni
Kako je
Kako je
Kako je
Kako je
primjenljivo
standardi primjenljivo primjenljivo primjenljivo primjenljivo
25 (20)
Ukupno

45

40

35 (26)

Plus
kategorija
+

45

45

45

30 (23)

25 (20)

Nije
Nije
primjenljivo primjenljivo

OPTI standardi
Objekti, kapaciteti i oprema se odravaju u sigurnom, sanitarnom i ispravnom
stanju

Opti
standardi

Osnovni
Komisija
poeni
Odlian kvalitet

Standardni/prihvatljiv kvalitet

Potrebne popravke (oduzimanje 1

poena)

-1

Stanje
eksterijera

Sanitarni
kapaciteti i
fiksni
inventar

Stanje asfaltiranog prilaznog puta

(irine 5,5 m)

2, 1, -1

Putokazi i znaci

2, 1, -1

Kvalitet ureenja prostora

2, 1, -1

Stanje parking prostora i kamping

mjesta

2, 1, -1

Stanje internih puteva i staza

2, 1, -1

Stanje objekata

2, 1, -1

Stanje osvjetljenja terena

2, 1, -1

Stanje prostora za piknik

2, 1, -1

Stanje kontejnera za smee

2, 1, -1

Stanje elektrinih prikljuaka

2, 1, -1

Stanje prikljuaka za vodu

2, 1, -1

Stanje esmi za pijau vodu (jedna

na svakih 5 kamping mjesta)

1, -1

Dovoljne koliine vode dostupne

1, -1

Stanje sanitarnog prijemnika

sadraja prenosnih toaleta sa vozila

2, 1, -1

Stanje protivpoarnih
hidranata/opreme

1, -1

Ukupna organizacija kampovalita

2, 1, -1

Tabla sa obavjetenjima - istaknuta

pravila kampa

2, 1, -1

Stanje osvjetljenja

2, 1, -1

Stanje zidnih materijala (ploice)

2, 1, -1

Stanje podnih materijala (ploice)

2, 1, -1

Stanje polica, umivaonika, fiksnog

inventara

2, 1, -1

Stanje tueva

2, 1, -1

Stanje zavjesa/vrata za tueve

2, 1, -1

Ispravne vodovodne
instalacije/izduv/ventilacija

1, -1

Veliina ogledala

2, 1, -1

Stanje veeraja i opreme

2, 1, -1

Stanje prostora i opreme za pranje

sudova

2, 1, -1

Ukupno odravanje reda i istoe

2, 1, -1

Stanje osvjetljenja

2, 1, -1

Stanje namjetaja

2, 1, -1

Stanje zidnih materijala

2, 1, -1

Stanje podnih materijala/tepiha

2, 1, -1

Ispravno
grijanje/ventilacija/klimatizacija
(18-24)

2, 1, -1

Ukupno odravanje reda i istoe

2, 1, -1

Stanje
kuhinje
restorana

Stanje podova, zidova, tavanice

2, 1, -1

Stanje
kuhinje

Odgovarajue kontrole
rashlaivanja/temperature

2, 1, -1

Stanje friidera i zamrzivaa

2, 1, -1

Meso, riba, mlijeni proizvodi se

skladite odvojeno

2, 1, -1

Stanje i adekvatnost opreme za

pranje sudova

2, 1, -1

Stanje povrina za pripremu hrane

2, 1, -1

Stanje sudopera za runo pranje

2, 1, -1

Ukupno odravanje reda i istoe

2, 1, -1

Stanje i adekvatnost izduvnog

sistema

2, 1, -1

Vaee rjeenje zdravstvene

inspekcije

1, -1

Provjerena protivpoarna oprema

1, -1

Restoran sala za
ruavanje

Minimum poena OPTI STANDARDI

Kampovanje
Obavezni standard: Minimum poena za OPTE standarde je obavezan za
utvrivanje kategorije:

Dio

Kriterijumi

Poeni * ** *** **** *****

Eksterijer

Stanje kampa i objekata

17

Sanitarni
kapaciteti

Stanje
tueva/veeraja/prostora za
pranje sudova

11

Restoranikuhinja

Stanje kapaciteta i opreme

17

Minimalni poeni potrebni

za kategoriju

45

Kampovi
bez
restorana

20 30 35

40

45

16 23 26

NA

NA

OBAVEZNI STANDARDI
Minimalan broj mjesta za prolazne kampere: (3) Napomena: Stalni smjetaj
karavana, kamp-prikolica i kua na tokovima nije dozvoljen
KRITERIJUMI KOMFORA
Napomena: Standardne dimenzjie kamping mjesta - jedan (1) kvalitativni poen
se dodjeljuje ukoliko su dimenzije vee od standardnih
*
Definicija
kvaliteta
Kamping
mjesto

**

***

Odgovarajui Osnovni Komforan

****

Prva
Ekskluzivan
klasa

Dimenzije
za svako
kamping
mjesto
50 m2
(Bruto 80
m2 )
60 m2
(Bruto 100
m2 )
70 m2
(Bruto 120
m2 )
80 m2

*****

OS

OS

OS
OS

(Bruto
(160 m2)
100 m2
(Bruto 200
m2 )

OS

Slobodna
zona
izmeu
svakog
mjesta
(2,4 m)

OS

OS

OS

Minimalna
veliina
mjesta za
atore 30
m2

OS

OS

OS

Definicija za "bruto": Ukupna povrina kampa podijeljenja brojem mjesta za

kamp-prikolice ili karavane

Dio
Putevi i staze

Izgled kampa

Poen
i

****

*****

Povrina od
betona, asfalta,
cigli

OS

OS

Putokazi

OS

OS

Kriterijumi
Poljunana
povrina

Predviena
mjesta
Predviena
mjesta sa
brojevima
Predviena
mjesta sa
brojevima u
grupama
Izvanredno
ureenje
prostora

**

***

OS

OS

OS

OS

OS

OS

izmeu mjesta

Javni parking

Parking mjesto
(10 m2 po
vozilu) na
podruju
recepcije
3% ukupnog
broja kamping
mjesta

OS

5% ukupnog
broja kamping
mjesta

OS

10 % ukupnog
broja kamping
mjesta

Bezbjednost

OS

Kapija na runo
upravljanje

OS

Kapija kojom
se upravlja sa
recepcije

OS

Kapija koja
funkcionie po
principu
kartice-kljua
24 sata kontakt
u hitnim
sluajevima

OS

OS

OS

Nona patrola
Materijal za
prvu pomo

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Ambulanta za
prvu pomo

Recepcija

Recepcija za
goste
Recepcija (bez
pulta)
Recepcija sa
prehrambenom

N
R
OS
OS

prodavnicom
Zgrada
recepcije putni centar restoran

OS

Ekskluzivno
opremljena
recepcija sa
barom i kafeom

Usluge recepcije

OS

Knjiga za
registraciju
kampera

OS

OS

OS

OS

OS

Knjiga utisaka
na vidljivom
mjestu

OS

OS

OS

OS

OS

Vrijeme rada
recepcije
Minimum 6 sati

OS

Minimum 8 sati

OS

Minimum 12
sati

Telekomunikacije

Telefon na
zajednikim
prostorima
Telefon i faks
na zajednikim
prostorima

OS

OS

OS

OS

Telefon, faks i
internet na
zajednikim
prostorima

OS

Telefon, faks,
Internet Cafe
Direktni telefon
u sobi
Iznajmljivanje

OS
OS

mobilnih
telefona

Turistike
informacije

Polica sa
turistikim
brourama

OS

OS

Pult za
informacije (1
strani jezik)

OS

Pult za
informacije (2
strana jezika)

OS

Pult za
informacije o
turama i
ekskurzijama

OS

OS

Pult za
informacije o
turama i
ekskurzijama i
animacija

Zajednika kuhinja

Standardna
kuhinjska
oprema

OS

OS

1 (100) 2 (100) 3 (100) 4 (100)

(samoposluivanje
)

Hrana i pie

Kiosk u okviru
objekta

OS

OS

Konoba ili
Pizzeria

OS

Restoran sa
kompletnom
uslugom
Caf bar

OS
OS

OS

OS

Zajedniki
kapaciteti

Privatni

Privatni

Zajedniki
tuevi i toaleti

OS

OS

OS

Vrua i hladna
pijaa voda

OS

OS

OS

Nepropusne,
neklizajue
povrine, klupe

OS

OS

OS

Elektrini
brija u blizini
ogledala

OS

OS

OS

Kuke za
pekire

OS

OS

OS

Perive kante za
otpatke

OS

OS

OS

Kontrolisano,
redovno
ienje

OS

OS

OS

OS

OS

Kapaciteti za
pranje i
tuiranje u
privatnim
kabinama

OS

OS

Usluno
osoblje, pekir,
sapun, ampon

OS

OS

Osigurana vrata
kabine sa
bravom

OS

OS

Tu i
umivaonik u
kabini

OS

OS

Suvi dio za
odjeu - kuke
za odjeu

OS

OS

Teni sapun i
ampon

OS

OS

Prenosni fen

WC ene

Lavabo za

OS

OS

OS

OS

OS

pranje ruku u
pretprostoru
Lavabo za
pranje ruku u
toalet kabini
Toalet papir

OS
OS

OS

Rolna toalet
papira

OS

Rezervna rolna
toalet papira
Papirni ubrusi
ili elektrini
sua za ruke

OS

WC olja sa
vrstom,
sanitarnom
daskom
Kuke za odjeu

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

90x18
0

90x20
0

90x20
0

OS

OS

90x16
0

Usluga pekira

WC mukarci

Lavabo za
pranje ruku u
pretprostoru

OS

OS

OS

OS

Tu sa
pregradnim
zidom

OS

OS

Higijenske
kesice za
uloke

Veliina tua

OS

OS

Osvjeivai
vazduha
etka za WC
olju

OS

OS

OS

OS

Lavabo za
pranje ruku u
toalet kabini

OS

Kuke za odjeu

OS

Grupni pisoari

OS

OS

OS

OS

OS

WC mukarci

Pojedinani
pisoari (runo
putanje vode)

OS

OS

Pojedinani
pisoari
odvojeni
pregradama automatsko
putanje vode
Osvjeivai
vazuda

OS

OS

OS

OS

OS

WC olja sa
vrstom,
sanitarnom
daskom

OS

OS

OS

OS

etka sa WC
olju

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

OS

Jedinica za
hendikepirane
osobe

Jedna jedinica toalet, lavabo,

tu (DIN
norme, vrata
minimum 85
cm)

Zajednike
prostorije za pranje
sudova (topla i
hladna voda)

Osnovni
aranmani sa
(3) sudopere i
prostora za
cijeenje
(oprati, isprati i
oistiti)

OS

Maina za
pranje sudova

Velika kada sa
toplom i
hladnom
vodom

Elektrina vemaina

1 (100) 2 (200) 3 (100) 4 (100)

Elektrina
suilica

1 (100) 2 (200) 3 (100) 4 (100)

Zajednike
prostorije za pranje
vea

1 (100) 2 (200) 3 (100) 4 (100)

Pegle i daske za
peglanje (na
zahtjev)

OS

OS

Usluge veeraja

Prenosni toaleti

Pranjenje u
WC-ima
Pranjenje
fekalija u WCima - crijeva za
vodu

OS

OS

OS

Pranjenje u
posebnom
poploanom
dijelu - crijeva
za vodu

OS

OS

Usluga
pranjenja
obezbijeena u
okviru objekta

Prijemnik za
pranjenje fiksnih
toaleta

OS

(nije potrebno
za manje od
100 mjesta)
Sanitarna
stanica prikljuak za
crijevo konekcija

OS

OS

Moderna
stanica za
odlaganje

OS

Moderna
stanica za
odlaganje sa
uslugom

Pijaa voda i
otpadna voda

Prikljuci za
pijau vodu za
karavane i
kampprikolice/kuic

OS

10%

20%

30%

50%

e (% mjesta)

Elektrine usluge

Elektrini
prikljuci
(220V x 16 A)
% kamping
mjesta

Uteda energije

(dobrovoljno nije obavezno)

50%

Maine za
ve/tuevi na
etone

10

esme sa
automatskim
zatvaranjem

10

Ureaji za
utedu vode u
tuevima

70%

90%

100%

Rekreaciona oprema i usluge

Rekreacioni poeni (minimum 45 poena) se mogu koristiti samo za "plus" kategoriju
Odmor i rekreacija

Bazen
(keramike
ploice)

10

Minimalna
veliina
djeijeg bazena
5 m2 .
Dubina: 0.5 m

Sauna

Igralite za
djecu sa
nadzorom

Natkriveni
opremljeni
spoljanji
prostor za
rotilj

10

Elektrini
rotilj

ah na
travnjaku

Iznajmljivanje
sportske
opreme

Teniski tereni

10

Jahanje /
Trekking

10

Ukupni poeni za "rekreaciju" potrebni za "plus" kategorizaciju

Kategorija

**

**
*

****

*****

Potrebni "Plus"
poeni

00

45

45

45

Prilog VI

Obavezni i kvalitativni standardi za restorane

VIII Restorani
Obavezni standardi
Obavezni
poeni

Rezultati
komisije

Odlino 2

Obavezni standardi
Stanje i kvalitet
zgrade namjetaja i
opreme

(Primjenjuje se za
restorane sa 4****
zvjezdice)
Zadovoljavajue 1
Nezadovoljavajue -1

Spoljanjost/Prilaz

Parking

Stanje restorana

Stanje spoljanjosti zgrade

2, 1, -1

Stanje spoljanjih znakova

2, 1, -1

Stanje prilaza i ulaza

2, 1, -1

Stanje parking-prostora (ukoliko

postoji)

2, 1, -1

Garderoba u sastavu prostorije za

usluivanje

1, -1

Stanje/kvalitet zidova, poda,

plafona

2, 1, -1

Stanje/kvalitet prozora/zavjesa

2, 1, -1

Stanje/kvalitet osvjetljenja
(minimum 100 LUX)

2, 1, -1

Stanje/kvalitet udobnost stolica i

stolova

2, 1, -1

Stanje/kvalitet
stolnjaka/podmetaa

2, 1, -1

Stanje/kvalitet tanjira i pribora za

jelo

2, 1, -1

Stanje/kvalitet aa

2, 1, -1

Stanje/kvalitet jelovnika i karte

pia

1, -1

Funkcionisanje sistema za
grijanje, ventilaciju i
klimatizaciju

1, -1

Stanje kuhinje

Stanje toaleta

iste i pripunjene posudice za so

i biber

1, -1

Ukupna urednost i istoa

1, -1

Stanje podova, zidova, plafona

1, -1

Odgovarajue
rashlaivanje/kontrola
temperature

1, -1

Stanje friidera i zamrzivaa

1, -1

Meso, riba i mlijeni prizvodi se

skladite odvojeno

1, -1

Stanje/adekvatnost opreme za
pranje posua

1, -1

Stanje povrina za pripremu

hrane

1, -1

Stanje sudopera za pranje ruku

1, -1

Ukupna urednost i istoa

1, -1

Stanje i adekvatnost ventilacije

1, -1

Higijenski izgled osoblja

1, -1

Prekontrolisana protivpoarna
oprema

1, -1

Vaea potvrda o zdravstenoj

inspekciji

1, -1

Stanje i kvalitet opreme

1, -1

Automatsko putanje vode za

pisoare

1, -1

Pregrada izmeu pisoara

1, -1

Stanje WC olje i daske

1, -1

Sistem za samo-dezodoriranje

1, -1

Stanje/adekvatnost osvjetljenja
150 Lux

1, -1

Odgovarajue ogledalo (min 60 x

40 cm)

1, -1

Papir za brisanje ruku ili automat

za suenje ruku

1, -1

Stanje/adekvatnost
prostora/polica pored ogledala

1, -1

Usluno osoblje

Faktori kvaliteta

Stanje posude za teni sapun /

draa za sapun

1, -1

Ukupna urednost i istoa

1, -1

Osoblje sa dobrim poznavanjem

sastava jela i poznavanjem pia i
sposobnou davanja objanjenja
i preporuka gostima

1, -1

Sposobno, ljubazno, struno

osposobljeno

1, -1

iste, privlane, odgovarajue

uniforme

1, -1

istoa i urednost

1, -1

Najmanje dva usluna radnika na

svakih 20 gostiju

1, -1

Znanje stranih jezika

1, -1

Topla hrana se posluuje na

toplim tanjirima

1, -1

Hladna hrana se posluuje na

rashlaenim tanjirima

1, -1

Salate se posluuju rashlaene

1, -1

Hleb se slui svje

1, -1

Jelovnik ukljuuje sljedee

kategorije:

Izbor

Topla i hladna predjela

1, -1

Izbor supa i orbi

1, -1

Izbor salata

1, -1

Veliki izbor jela sa mesom,

morskim plodovima i tjesteninom

1, -1

Veliki izbor jela od povra

1, -1

Veliki izbor dezerta

1, -1

Topli i hladni bezalkoholni

napici
Gazirani i negazirani sokovi i
mineralna voda

1, -1

Alkoholna pia i vina

Ponuda domaih vina, piva i

1, -1

estokih alkoholnih pia

Plaanje
Prihvata se kreditna kartica
(minimum dvije vrste (za 3***4****)

1, -1

Rauni jasno tampani, itki

1, -1

Prosjean broj poena

59

Minimalan broj poena optih

standarda po kategoriji
Restorani sa 5*****

50

Restorani sa 4****

45

Restorani sa 3***

35

Restorani sa 2**

30

Restorani sa 1*

25

Kvalitativni standardi za restorane

Kriterijumi za
kvalitativne poene

Spoljanjost/Prilaz
Parking
Stanje restorana

Kvalitativni
poeni
Izuzetan ambijent,
panorama, priroda

Obezbjeenje parkinga

Vlastiti parking prostor

Zasebna garderoba sa
garderober(k)om

Osvjetljenje sa mogunou
regulacije jaine svjetlosti

Pribor od finog porcelana,

kristalne ae, srebrni pribor

Rezultat
komisije

za jelo

Usluno osoblje

Izbor

Izvanredan dizajn:
umjetnost, boje, materijali

Jelovnik i karta pia na

minimum 2 jezika

Prirodne biljke, bez praine i

zdrave

Svjee cvijee na stolovima

Odgovarajua iva muzika /

nivo buke

Restoran na otvorenom,
prirodna hladovina

Osposobljeni za pripremanje
hrane ispred gosta

Poznavanje klasinih i
meunarodnih vina

Sertifikovani barmen za
pravljenje meunarodnih
koktela

Crnogorski nacionalni
specijaliteti (70% jelovnika)

Jelovnik za djecu po
razumnim cijenama

Jelovnik ukljuuje sljedee

kategorije:
Kreativan nain
prezentiranja dezerta i
dekoracija

Topli i hladni bezalkoholni

napici
Filter kafa se posluuje
svjea i topla

Ponuda posebnih vrsta kafe

sa likerima

Ponuda raznih vrsta ajeva

Ponuda svjee cijeenih

sokova od lokalnog voa

Alkoholna pia i vina

Ponuda stranih vina i piva

Ponuda kvalitetnih estokih

pia (konjak, viski, liker)

Francuski ampanjac

Pjenuava vina

Maksimalno moguih
poena

95

Minimalni kvalitativni
poeni za svaku kategoriju
Restorani sa 5*****

80

Restorani sa 4****

70

Restorani sa 3***

60
Prilog VII

GRAFIKA RJEENJA STANDARDNIH TABLI ZA

OZNAAVANJE VRSTE I KATEGORIJE OBJEKATA