Professional Documents
Culture Documents
KTDDT04
KTDDT04
117
CHNG 04
MYBINP
My bin p l thit b in tnh bin i in nng sang in nng da vo nh lut
cm ng in t. Cc thng s dng v p ng vo (s cp) v ng ra (th cp) c th c
gi tr khc nhau; nhng tn s ngun in ng vo v ng ra c cng gi tr.
118
Vi bin p 3 pha cng sut ln, dng bin p truyn ti; ton b bin p sau khi c ch
to c t trong v thng c cha du cch in vi cng dng cch in v gii nhit cho bin
p khi vn hnh. Trn v c cc cnh gii nhit v cc ng dn du i lu gii nhit cho ton
h thng. Kt cu ca bin p truyn ti trnh by trong hnh 4.5
Trong hnh 4.6 trnh by kt cu bin
p 3 pha v cc u ra dy sau khi thi cng
han chnh dy qun. Bin p thuc loi
cch in dng du hoc cch in dng
mi trng khng kh (bin p kh).
Tm li my bin p gm cc thnh
phn sau:
Li thp (hay mch t) dng tp trung
ng sc t thng hnh thnh hin
tng cm ng in t. Li thp c
ghp thnh t cc l thp ri c dy t
0,35 mm n 0,5 mm. L thp k thut
in l hp cht ca st v Silic, hm
lng Silic t 1% n 4%.
B dy s cp hay ng vo bin p
nhn in nng t ngun cp vo bin p.
B dy th cp hay ng ra ca bin p
cp in nng n ti .
HNH 4.5 : Kt cu bin p 3 pha
119
120
ng sc t trng
n
B.A.cos
(4.1)
(A)
max B.A
(4.2)
n v o ca cc i lng nh sau :
Wb (Wb :Weber) ; B T (T :Tesla) ; S m2
CH :
Nu xt tnh cht ca t thng trong mch t, so vi tnh cht ca dng in qua dy dn
trong mch in . Chng ta tm c im tng ng nh sau :
T thng l i lng vt l xc nh lng ng sc xuyn qua tit din mch t
nhiu hay t. Cng dng in l i lng vt l xc nh lng in tch xuyn qua tit
din dy dy nhiu hay t trong mt n v thi gian.
i hc Bch Khoa Tp H Ch Minh Khoa in in T Phng Th Nghim My in v Thc Tp in- 2009
121
4.2.2.2.T TR :
(4.3)
1
.
A
(4.4)
n v o :
H
NH LUT AMPRE:
i3
i n -1
in
(C )
Gi H l cng t trng to bi tp hp
cc dng in i1 ; i2 ; . . in v C l ng cong khp
kn trong khng gian bao quanh cc dy dn mang
tp hp dng in trn. Theo Ampre ta c:
i2
i1
H .d
(4.5)
k 1
H.Ltb N.I
(4.6)
122
F N.I
(4.7)
n v o c xc nh nh sau : I A ; N vong ;
F A.vong .
F N.I H.Ltb
Ngoi ra , quan h gia t cm B vi cng t trng H ca vt liu st t l :
B .H
Suy ra:
F N.I
(4.8)
B
.L
tb
(4.9)
.L
.A tb
(4.10)
L
F N.I tb . .
.A
(4.11)
F N.I
Hay:
CC NHN XT
Tng ng tnh cht t thng trong mch t vi dng in I trong mch in.
Xem vai tr t tr trong mch t nh vai tr ca in tr R trong mch in.
ng thi xem in p V l nguyn nhn sinh ra dng in I v sc t ng F l
nguyn nhn sinh ra t thng trong mch t .
Nh vy vi mch in, chng ta c nh lut Ohm : V = R.I
Trong mch t , tng t chng ta cng c nh lut Ohm : F = .
T cc phn tch trn, chng ta xy dng c s tng ng gia cc i lng vt l c
trng tnh cht mch in v mch t qua bng tm tt sau y. Ngai ra, chng ta c th tm tt
qu trnh in t hnh thnh trong mch t c N vng dy qun , xem hnh 1.4.
NH LUAT OHM
MACH IEN
CAP IEN AP
V VAO CUON
DAY QUAN
TREN
MACH T
DONG IEN I
I QUA N
VONG DAY
QUAN
NH LUAT
AMPERE
NH LUAT OHM
MACH T
HNH THANH
SC
T ONG
F = N.I
TRONG
MACH T
SC T ONG
F TAO RA T
THONG KHEP
KN TRONG
MACH T
HNH 4.9: Qu trnh in t hnh thnh trong mch t, khi cp in p vo dy qun trn mch t
i hc Bch Khoa Tp H Ch Minh Khoa in in T Phng Th Nghim My in v Thc Tp in- 2009
123
TNG NG CC I LNG V
CC PHNG TRNH GIA MCH IN V MCH T
MCH IN
MCH T
B .H
J .E
H : cng t trng
E : cng in trng
: h s t thm
: in dn sut
B.ds : t thng
J.ds : cng dng in
F = N.I : sc t ng
V : in p
.s : t tr
.s :in tr
1
: t dn
1
: in dn
R
F N.i Fm.cos t
(4.12)
Trong :
F Fm
.cos t m.cos t
Fm
(4.13)
thng xuyn qua tit din bin thin theo thi gian t .
CNG THC FARADAY
Vi cun dy qun trn mch t C N vng dy, khi c t thng bin thin xuyn qua tit
din ca cun dy; sc in ng cm ng hnh thnh trong mi vng dy (tng ng ti
mt tit din S ca mch t ) tha quan h sau:
d
dt
(4.14)
124
d
e N.
dt
(4.15)
NH LUT LENZ
Khi sc in ng cm ng sinh ra v hnh thnh c dng in cm ng; dng in
ny s to ra cc h qu i khng vi nguyn nhn ban u sinh ra n.
Trong mch t nu ch c duy nht mt cun dy qun c cp in p t ngun xoay
chiu; chng ta ch nhn thy c sc in ng cm ng sinh ra tha cng thc Faraday.
Cc kt qu pht biu theo nh lut Lenz s thy r rng hn khi kho st trn b dy th
cp bin p (qu trnh in t hnh thnh lc my bin p mang ti).
125
I10
V1 V1m
CH :
My bin p vn hnh khng ti
khi: th cp h mch khng u vo ti
v s cp c cp in p t ngun c
gi tr bng ng nh mc. Trong hnh
4.11 p th cp khng ti c k hiu
l V20 ; in p cung cp pha s cp l V1.
Ch s 1 dng cho cc i lng pha s
cp; ch s 2 dng cho cc i lng
pha th cp. Khi bin p hat ng ti
trng thi khng ti:
V20 V2m
V1 V1m
I2
V2
My bin p mang ti
I1m
V1 V1m
I 2m
V2
My bin p mang ti nh mc
126
Sm V2m.I2m V1m.I1m
(4.16)
Kt
I2
I2m
I1
I1m
S2
(4.17)
Sm
TH D 4.1:
Cho my bin p 1 pha: 10 KVA, 2400 V / 240 V 50 Hz. Vi cch trnh by cc thng
s nh mc ca my bin p theo trn, ta c:
Cng sut nh mc :
p s cp nh mc:
p th cp nh mc:
Tn s s v th cp:
I1m
Dng th cp nh mc:
I2m
Sm
10000
41, 67 A
2400
Sm
10000
416, 67 A
240
V1m
V2m
S2 K t Sm 0, 4 10000 4000 VA
127
Khi cp vo s cp bin p in
p v1m, qu trnh in t hnh thnh v
din tin trong my bin p theo trnh t
sau:
+
V1m
tan
N1
V20
N2
HNH 4.13
F10 N1.i10
(4.18)
F10 . o
(4.19)
Gi s dng in khng ti l xoay chiu hnh sin i10 I10 . 2.cos t . T cc quan h
(4.18) v (4.19) suy ra:
N .I . 2
.cos t
1 10
F10
(4.20)
o max
N1.I10 . 2
(4.21)
Hay:
o o max .cos t
(4.22)
e1 t N1.
Tng t :
e2 N2 .
do
dt
d o
dt
N2 . o max ..sin t
(4.23)
(4.24)
(4.25)
(4.26)
128
E1
E1 max
E2 max
E2
2.f.N1. o max
4, 44.f.N1.o max
2.f.N2 .o max
4, 44.f.N2 . o max
(4.27)
(4.28)
Kba
E1
E2
4, 44.f.N1. o max
4, 44.f.N2 . o max
N1
(4.29)
N2
Vi phn tch trn, qu trnh in t hnh thnh ti trng thi khng ti c tm tt tng
giai an trong hnh 4.14.
L OHM
MACH IEN
CUNG
CAP
IENAP
VAO DAY
QUAN S
CAP
L AMPERE
DONG
IEN
KHONG
TAI QUA
DAY
QUAN S
CAP
L OHM
MACH T
HNH
THANHSC
T ONG
F10 TRONG
MACH T
T
THONG
T HOA
KHEP
KN
TRONG
MACH T
SC IEN
ONG CAM
NG HNH
THANH
TRONG DAY
QUAN S VA
TH CAP
129
I1O
j.X t1
R1
E1
V1dm
j.Xm
E2
j.X t1
Ic
Im
E1 Rc
V1dm
j.Xm
E2 V20
Vi mch in tng ng trong hnh 4.16; mun xy dng gin vector phase, trc tin
chng ta xc nh cc phng trnh cn bng dng v p pha s cp bin p lc khng ti.
(4.30)
E1 Rc . I c jXm. Im
(4.31)
I10 I c Im
(4.32)
Gin vector phase ca mch tng ng hnh 4.16 c trnh by trong hnh 4.17.
j.X t1. I 10
R 1. I 10
I 10
E1
Im
IC
E1
V 1dm
HNH 4.17: Gin vector phase ca my bin p ti ch khng ti.
i hc Bch Khoa Tp H Ch Minh Khoa in in T Phng Th Nghim My in v Thc Tp in- 2009
130
CH :
Khi xy dng gin vector chng ta thc hin tun t theo cc bc sau:
V vector c trng t thng t ha o trc tin.
thng o gc 90o.
sm pha hn vector
vector p s cp V1dm .
suy ra
Khi ng ti vo th cp,
mch th cp kn hnh thnh dng
in I2. Dng I2 l dng in cm
ng c sinh ra do sc in
ng cm ng e2 pha th cp.
Theo nh lut Lenz dng cm ng
I2 to ra cc h qu i khng vi
nguyn nhn ban u sinh ra n.
Dng I2 qua N2 vng dy th
cp to ra sc t ng F2. Sc t
ng F2 hnh thnh t thng ng
2 i khng vi thnh phn t
thng 0 ban u sinh ra n. Hng
ca ng sc t to bi 2 ngc
vi hng ca ng sc t to bi
t thng t ha 0 ban u.
131
CH :
Khi phn ng phn ng sinh ra bin p lc mang ti, gi s mch t khng bo ha, t tr
trong mch t xem nh khng thay i gi tr. V sc t ng sinh ra t thng, nn phng trnh
cn bng t thng c thay tng ng bng phng trnh cn bng sc t ng.
F1 F2 F10
(4.33)
Mun thnh lp mch tng ng ca bin p lc mang ti, p dng phng php phn
tch nh thc hin lc kho st bin p ch khng ti. Ta ch cc im sau y:
Dng th cp I2 to ra thnh phn t thng tn t t2 pha dy qun th cp. Thnh
phn t thng tn th cp c c trng bng in khng tn t Xt2.
Gi in tr ni ca dy qun th cp l R2 .
V pha ti ta c tng tr ti l Zt vi h s cng sut ti c k hiu l cos2
Mch tng ng ca bin p lc mang ti trnh by trong hnh 4.20. Cc phng trnh
cn bng p v dng ti s v th cp bin p lc mang ti c tm tt nh sau:
Ti pha s cp:
(4.34)
E1 RC. I C j.Xm. Im
(4.35)
Ti pha th cp
E2 V2 (R2 j.X t2 ). I 2
(4.36)
132
V2 Zt . I 2
(4.37)
(4.38)
I1
I2
+
V1m
+
t 1
N1
BIEN AP LY TNG
I1
j Xt1
R1
V1 = V1m
I1o
E1
V2
t 2
N2
Ic Im
I2
R2
j Xt2
E2
V2
Rc j Xm
j.X t1
R2
I10
V1dm
I1
E1
RC
j.X t2
j.Xm
E2
I2
V2
Zt
Gi s b hn phn
mch ca bin p l
tng c trng cho t
thng t ha trong hnh
4.20; thc hin php bin
i cc thng s ca
mch th cp sang cc
gi tr mi. Sau cng kt
ni song song mch th
cp va chuyn i vi
mch s cp ti cc nt a
v b, xem hnh 4.21.
133
Nu k hiu cc thng s ca mch th cp sau qui qui i bng cch thm du phy trn
cc k hiu.
E '2 Kba.E2
(4.39)
N
I1 2 . I 2 I10
N
1
R1
(4.40)
N2
.I'2
N
1
j.X t1
R'2
V1dm
I1
I10
E1
RC
j.X 't2
j.Xm
E '2
I '2
V '2
Z 't
Quan h (4.40) m
t nh lut Kirchhoff 1 ti
nt a . Nh vy sau khi
qui i mch th cp
v u song song vi s
cp; thnh phn dng
in th cp qui i I'2
phi tha nh lut K1 ti
nt a, xem hnh 4.22.
Suy ra:
I'2
I2
Kba
(4.41)
134
(4.42)
(4.43)
Hay:
(4.44)
Mun t iu kin phng trnh cn bng p th cp trc v sau khi qui i ng dng,
ngha l ta cn c quan h:
(4.45)
Thc hin php sdo snh v tng ng tng h s trong cc quan h (4.44) v (4.45) suy
ra cc thng s qui i khc cn li nh sau:
V '2 Kba.V2
R'2 Kba
X 't2 Kba
(4.46)
.R2
(4.47)
.X t2
(4.48)
Thc hin cch qui i nh trn, suy ra tng tr ti qui v s cp theo quan h sau:
2
Z 't Kba
.Z t
(4.39)
4.23. Vi kt qu tm c
I10
du ca p v sc in
I '2
I1
ng cng nh hng ca
E
'
Z
'
V
'
2
t
V1dm
2
E1
RC j.Xm
dng i qua mch m bo
ng ngha vt l ca cc
qu trnh in t xy ra v
c gii thch khi kho st
nguyn l hot ng ca my
HNH 4.23: Mch tng ng chnh xc qui i th v s cp
bin p. Cn ch trong mt
s cc ti liu, sch K Thut in du ca cc sc in ng v hng dng in thc cp qui i
trong hnh 4.23 c k hiu ngc li. Trong trng hp ny chng ta xem nh E1 l p t
ngang qua hai u ca cc phn t RC v Xm , ngha vt l ca thao tc ny tng t nh
R1
j.X t1
R'2
di t
trng hp p vL t L.
dt
j.X 't2
v sc in ng t cm eL t L.
di t
dt
ca cun dy L.
j.X t1
R1
R'2
135
j.X 't2
I10
I1
V1dm
E1
I '2
RC j.Xm
V '2
E '2
HNH 4.24:
Z 't
j.X t1
R1
I1O
V1dm
Rc
j.Xm
Ic
Im
Trong qu trnh vn hnh thc t, khi bit trc cng sut biu kin v in p nh mc ca
bin p, chng ta xc nh c dng in nh mc s cp I1m ; t suy ra thng s phn
trm dng khng ti theo nh ngha sau:
I
I10 % 10 100
I
1dm
(4.40)
I10 % 3% 5% I1dm , vi bin p c cng sut nh hn 1KVA dng khng ti cho php ln cao
ti a 10% I1m. Dng khng ti c gi tr cng ln, tn hao thp cng cao.
T mch tng ng, cng sut tc dng tiu th trong s cp bin p c xc nh
theo quan h sau:
2
Po R1.I10
RC .IC2
I1O
Rc
j.Xm
Ic
V1dm
HNH 4.25
Im
(4.41)
2
thnh phn tn hao R1.I10
136
IC
V1dm
cos o
Im
I10
I10
Po
V1dm.I10
RC
V12dm
(4.43)
Po
V1dm
Im
Xm
(4.42)
IC
IC
(4.44)
RC
2
I10
I2C
(4.45)
V1dm
(4.46)
Im
I10
V1 V1m
V20 V2dm
H mch th cp,
khng ni ti vo th cp.
Lp cc thit b o pha
s cp theo mch hnh 4.27.
Cp p vo s cp bin
p bng ng nh mc v c
cc gi tr trn cc thit b o.
137
GII:
Khi p dng mch tng ng gn ng lc khng ti ca my bin p xc nh cc
thng s: RC v Xm chng ta tin hnh tnh ton tun t 4 php tnh sau:
in tr c trng tn hao thp RC.
V12dm
RC
23002
2351, 11
2250
Po
IC
V1dm
2300
0, 978 A
2351, 11
RC
9, 42 0, 9782 9, 349 A
in khng t ha Xm.
Xm
V1dm
Im
2300
246, 02
9, 349
CH :
Trong trng hp cn xc nh h s cng sut khng ti ca bin p, ta p dng quan h sau:
cos0
Hay
cos0
P0
V1m.I10
IC
I10
2250
0, 104
2300.9, 4
0, 978
0, 104
9, 4
TH D 4.3:
Cho my bin p mt pha: 25KVA; 440 V / 220 V; 50 Hz, bit cc thng s ca mch tng
ng ca my bin p l:
Ti th cp : R2 = 0,0395 ; Xt2 = 0,0083 .
Ti s cp : R1 = 0,158 ; Xt1 = 0,333 .
in tr c trng tn hao thp RC = 270 .
in khng t ha : Xm = 97 .
p dng mch tng ng chnh xc, xc nh cc thng s pha s cp khi vn hnh
khng ti my bin p.
GII:
0,158
0, 333.j
I1O
Ic
V1dm 440 0 V
HNH 4.28
97
Im
270.j
Zo
j.Rc .Xm
Rc j.Xm
j.97.270
270 97.j
138
Vab
Vab
Zo.V1dm
Zo Z1
40166, 77 70o24
40166, 77 70o24
o
91, 655 70 22
438, 24 0o02 V
NHN XT:
p hiu dng Vab thc cht l sc in ng hiu dng E1, t kt qu ny cho thy Vab v
p s cp V1m gn nh trng pha vi nhau, ng thi gi tr hiu dng xp x bng nhau. Do
trong mt s trng hp khi tnh ton t s bin p ta xem nh E1 V1dm .
T S BIN P Kba:
p dng quan h (4.19), ta c:
Kba
E1
E2
Vab
V20
Vab
V2dm
438, 24
1, 992 2
220
Kba
V1dm
V20
V1dm
V2dm
440
2
220
I10
V1dm
Z1 Zo
440
1, 625 4, 517.j 4, 8 70o21 A
31, 023 86, 245.j
I
Dng hiu dng khng ti l : I10 = 4,8 A v I10 % 10 .100 8, 45%
1dm
Vi cc gi tr phc V1dm
139
1, 623 70o2 A
RC
270
Im
Vab
438, 24 70o24 438, 24 70o24
4, 518 19o76 A
o
j.Xm
97.j
97 90
TN HAO KHNG TI Po :
Vi mch tng ng chnh xc, ta suy ra tn hao khng ti gm hai thnh phn: tn hao
thp c trng bi Rc v tn hao trn dy qun s cp do R1. Ta c:
2
Po Pth Pj10 RC .I2C R1.I10
270.1, 6232 0, 158.4, 82
R1
j.X t1
R'2
I10
V1dm
I1
E1
RC j.Xm
j.X 't2
E '2
I '2
Z 't 0
V '2
cp c gi tr Z t 0 . Trong
trng hp ny nu p s cp vn
duy tr ng nh mc, dng th
v s cp ca bin p c gi tr rt
cao. Dng s cp lc ngn mch c
th ln n mc 10 30 .I1dm .
140
Khi thc hin th nghim ngn mch, chng ta tin hnh tun t theo cc bc sau:
I2n I2dm
I1n I1dm
tng tr Z t 0 .
Lp cc thit b o pha s cp
theo mch hnh 4.30.
iu chnh gim thp p vo
s cp bin p n mc V1n sao cho
dng ngn mch qua dy qun s v
th cp bng gi tr nh mc. c
cc gi tr trn cc thit b o.
V2 0 V
V1 V1n
R1
Gi tr thc t ca p V1n rt
thp so vi p nh mc V1m, thng
j.X 't2
R'2
I10
I1dm
V1n
I '2dm
Z 't 0
RC j.Xm
Vab
HNH 4.31
j.X t1
R1
R'2
j.X 't2
j.Xn
Rn
T
phng
trnh cn bng dng
I1n I1dm
V1n
I1n I1dm
V1n
in I1 I'2 I10 , lc
th nghim ngn mch
do p Vab gim rt thp
nn dng hiu dng
I10 0 suy ra khi dng
Mch tng ng ca bin p trong th nghim ngn mch c thu gn theo hnh 4.32
Trong :
Rn R1 R'2
(4.47)
Xn X t1 X 't2
(4.48)
Zn Rn j.Xn
(4.49)
141
Vi mch tng ng thu gn trong hnh 4.32, khi o c cc thng s: V1n , Pn v I1n
chng ta thc hin cc php tnh sau suy ra cc thnh phn ca tng tr ngn mch.
Zn
Rn
V1n
I1n
V1n
(4.50)
I1dm
Pn
(4.51)
I12n
Xn
Zn2 Rn2
(4.52)
TH D 4.4:
Cho my bin p mt pha 500 KVA ; 2300 V / 230 V . Khi thc hin th nghim ngn mch
vi cc thit b lp s cp, s liu o c gm : V1n = 94,5 V ; Pnm = 8220 W ; I1n = 217 A.
Xc nh cc thnh phn Rn v Xn ca tng tr ngn mch.
GII:
Khi bit thng s nh mc ca bin p, ta th xc nh dng nh mc s cp. Dng in
ny chnh l gi tr dng in cn t c pha s cp trong th nghim ngn mch.
I1dm
Sdm
V1dm
500000
217, 39 A
2300
Znm
Rn
V1n
I1dm
Pn
I12n
94, 5
0, 4355
217
8220
2172
0, 1746
Xn
Zn2 Rn2
142
R1
I1
R'2
I '2
I10
V1dm
RC j.Xm
j.Xn
Rn
j.X 't2
V '2
Z 't
V1dm
I10
I1
RC
I '2
j.Xm
V '2
Z 't
TH D 4.5:
Cho my bin p mt pha 50 KVA ; 2400 V / 600 V ; 50 Hz. Cc s liu ghi nhn t cc th
nghim nh sau:
TH NGHIM KHNG TI: cc thit b o lp pha th cp (h p) cp ngun vo pha
th cp v h mch th cp.
s cp v ngnmch th cp.
GII:
1. THNG S MCH TNG NG T TH NGHIM KHNG TI:
143
PHNG PHP 1:
RC2
V22dm
Po
6002
743, 802
484
600
Dng hiu dng IC2 (qua nhnh cha RC2): IC2 2dm
0, 8067 A
RC2
743, 802
Dng hiu dng Im2 (qua nhnh cha Xm2).
2
Im2 I20
I2C2
600
Kba
E1
E2
V1dm
V2dm
2400
4
600
PHNG PHP 2:
Trong th nghim khng ti theo phn tch trn, cng sut tc dng tiu th trong bin p
thc cht l tn hao thp khi cp p vo dy qun bng ng nh mc. Nh vy tn hao o
trong th nghim khng ti khi thc hin pha s cp hay pha th cp s c gi tr bng nhau.
Tm li nu xem nh h s cng sut khng ti lc thc hin th nghim khng ti pha s
hay th cp c gi tr gn bng nhau, ta suy ra quan h sau:
I10 .cos 10
I20 .cos 20
V2dm
V1dm
Tm li:
600
I10 2dm I20
.3, 34 0, 835 A
V
2400
1dm
Tn hao khng ti l : Po 484 W v p cp vo s cp l: V1dm 2400 V , cc thng
s ca nhnh t ha c xc nh nh sau:
i hc Bch Khoa Tp H Ch Minh Khoa in in T Phng Th Nghim My in v Thc Tp in- 2009
144
RC
V12dm
Po
24002
11900, 826 11, 9 k
484
V1dm
IC
RC
2400
0, 20167 A
11900, 826
2400
Znm
Rn
V1n
I1n
Pn
I12n
76, 4
3, 673
20, 8
754
20, 82
1, 7428
Xn
Zn2 Rn2
TH D 4.6:
I1
I10
I1
I2
I '2
V1dm
RC 11, 9 k
j.Xn 3, 233.j
j.Xm
V '2
2, 962.j k
Z 't
V1m 2400 V
V2
Z t 6, 4 4, 8.j
2
Z 't Kba
.Z t 42. 6, 4 4, 8.j 102, 4 76, 8.j
V '2
Z 't .V1dm
Zn Z 't
145
Suy ra:
V '2
V2
Kba
2338, 91
584, 73 V
4
4.4. GIAN PHN B NNG LNG VA HIU SUT CUA MAY BIN AP:
4.4.1. GIN PHN B NNG LNG :
j.X t1
R1
I10
I1
V1dm
j.X 't2
R'2
I '2
V '2
RC j.Xm
Z 't
cos 2
P2 V2 .I2 .cos 2
P1 V1dm.I1.cos 1
Po Pthep Rc .I2c
P2
P1
(4.53)
Cc thnh phn tn hao trn dy qun bin p v tn hao trn li thp c gi tn hao
tng ca bin p, ta c k hiu nh sau:
(4.54)
146
Ta c:
Pj1 Pj2
R1.I12
R'2 .I'22
R1.I12
2
Kba
.R2
I
. 2
K
ba
(4.55)
R . K .I
K . R .I
R .I
Pj1 Pj2
2
t
t 2dm
2
1 1dm
2
2 2dm
(4.56)
(4.57)
P2
P1
P2
(4.58)
S2 .cos 2
(4.59)
Trong cos 2 l h s cng sut pha th cp cng chnh l h s cng sut ca ti.
S2 l cng sut biu kin cp n ti t th cp. p dng nh ngha ca h s ti ta c:
Kt .Sdm.cos 2
(4.60)
K t .Sdm.cos 2
K t .Sdm cos 2 K2t .Pn Po
(4.61)
TH D 4.7:
Vi my bin p cho trong th d 4.5 khi th cp mang ti c h s sng sut l 0,8 tr
Xc nh hiu sut bin p ti na ti nh mc (ng Kt = 0,5).
GII:
Trong th d 4.5 ta c cc s liu sau: Sm = 50 KVA ; V1m = 2400 V ; V2m = 600 V , cc
thnh phn tn hao o c t cc th nghim l : Po = 484 W , Pn = 754 W.
i hc Bch Khoa Tp H Ch Minh Khoa in in T Phng Th Nghim My in v Thc Tp in- 2009
147
K t .Sdm.cos 2
K t .Sdm cos 2 K2t .Pn Po
0, 5.50000.0, 8
0, 5.50000.0, 8 0, 52.754 484
Suy ra:
20000
20000
0, 96746
20000 188, 5 484 20672, 5
96, 75 %
hm s f K t nh sau
xc nh Kt ,
Min xc nh : hm f K t
c dng uv
o hm: hm f K t
u Sm .cos 2 .K t
t:
K t 0, 1 .
v Pn .K2t Sm.cos 2 .K t Po
u' Sm .cos 2
v ' 2 Pn .K t
.cos 2
Sm.cos 2
d
vu' uv '
P P .K2
n
t
o
2
2
dK t
v
Pn .K t Sm.cos 2 .K t Po
ca tam thc bc 2 thiu Po Pn .K2t .
Kt
d
dK t
Po
Po
Pn
Pn
max
f Kt
0+
148
Po
TRNG HP 1: Khi
TRNG HP 2 : Khi
0 1
max
Pn
Kt
HNH 4.35: th
Po
Pn
Pn
Po
max
0 1
Po
Pn
Kt
Kt
Po
Pn
f K t theo trng hp 1
HNH 4.36: th
Kt
Po
Pn
f K t theo trng hp 2
Po
Pn
Po
Pn
. Ti lc ny ta c:
ng ti h s ti tng ng.
Tm li bin p t hiu sut cc i ti gi tr ti c tnh cht: tn hao thp bng tn
hao ng.
Khi 0 1
Po
Pn
hiu sut l hm ng bin theo h s ti trong phm vi kho st , nn hiu sut bin p t gi
tr ln nht lc K t 1.
149
400000.K t
8220.K2t 400000.K t 2250
Kt
%
0,2
96,88
0,4
97,82
0,5
97,89
0,6
97,87
0,8
97,71
1
97,45
Ti lc hiu sut cc i, ta c :
P0
Kt
Pnm
2250
0, 5232
8220
max
400000.K t
8220.K2t 400000.K t 2250
0, 97895
b./ TRNG HP 2:
Khi h s ti l Kt = 0,75 v h s cng sut ph ti thay i ; hiu sut c xc nh
theo quan h sau:
K t .500000.cos2
K t .500000.cos2 2250 8220.K2t
Suy ra:
375000.cos2
375000.cos2 6873, 75
cos2
0,7 tr
97,45
1
98,2
0,7 sm
97,45
150
V V2dm V2
(4.62)
V
V2
V% 2dm
.100
V
2
(4.62)
TH D 4.9:
Vi bin p cho trong th d 4.6, xc nh phn trm ca chnh lch p pha th cp
GII:
T kt qu tnh ton trong th d 4.6, ta c p hiu dng th cp khi mang ti l :
V2 V2 584, 73 V
Vi p th cp nh mc: V2dm 600 V , ta suy ra phn trm chnh lch p ti th cp
theo quan h sau:
V
V2
600 584, 73
V% 2dm
.100
.100 2, 612 %
V2
584, 63
BI TP CHNG 4
BI TP 4.1
Cho my bin p : 5KVA, 500V / 100V c th v cho kt qu sau:
Hiu sut cc i khi my pht 3KVA.
Khi a in p 100V vo pha h p v h mch pha cao p th my tiu th 100W v
ly dng in 3A.
Tnh hiu sut khi my mang ti nh mc vi h s cng sut 0,8 tr.
BI TP 4.2
Cho my bin p phn phi : 500 KVA. 2300V / 230V c th v cho cc kt qu nh sau:
BI TP 4.3
Tnh li bi 4.2 nu cc kt qu th nghim ghi nhn nh sau :
Th khng ti (a in vo pha h p): V2 = 208V ; I2 = 85 A ; P2 = 1800W
Th ngn mch ( a in vo pha cao p): V1 = 95V ; I1 = 218A ; P1 = 8200W.
151
BI TP 4.4
Khi my bin p cho trong bi 4.3 pht ti nh mc vi h s cng sut ti l cos = 1.
Tnh hiu sut ca my bin p theo cc phng php sau:
Dng mch tng ng chnh xc.
Dng mch tng ng gn ng.
BI TP 4.5
Mt my bin p 120V 50Hz tiu th 75W v 1,5 A lc khng ti. Cho in tr dy qun s
cp l 0,4 . Xc nh:
Tn hao li thp.
H s cng sut lc khng ti.
BI TP 4.6
Cho thng s ca mch tng ng chnh xc ca my bin p 150 KVA, 2400 V / 240 V
l : R1= 0,2 ; R2 = 0,2 ; Xt1 = 0,45 ; Xt2 = 0,45; RC = 10K; Xm = 1,55K . My pht cng
sut nh mc cho ti c h s cng sut cos = 1. Xc nh:
Phn trm st p.
Hiu sut ca my bin p.
BI TP 4.7
Tnh li bi 4.6 khi dng mch tng ng gn ng cho my bin p.
So snh kt qu nhn c vi cc kt qu tnh ton trong bi 4.6.
BI TP 4.8
Cho my bin p: 100 KVA; 2200 V / 220 V 50Hz c thit k lm vic vi t cm
cc i l B = 1,2 T . Bit sc in ng cm ng 15 V / 1 vng dy . Hy xc nh:
S vng dy qun s cp; th cp.
Tit din li thp (mch t) ca my bin p.
BI TP 4. 9
Cho bin p: 10KVA; 220 V /110 V 50Hz c th vi cc dng c o lp pha cao p:
Th khng ti : 500 W; 220V ; 3,16A.
Th ngn mch: 400W ; 65V ; 10A.
V mch tng ng gn ng quy v s cp.
Suy ra mch tng ng gn ng quy v th cp.
BI TP 4.10
S vng dy qun s cp v th cp ca mt my bin p ln lt l 100 vng v 80 vng .
Tit din li thp l 32 cm2 .
Li thp b bo ha nu tr s hiu dng ca t cm sin vt qu 1,4 T .
Vi ngun p sin c tn s 50Hz c in p ti a bao nhiu bin p khng bo ha, xc
nh p th cp lc .
BI TP 4.11
My bin p 50KVA; 2400V / 240V c tn hao ng nh mc l 680W v tn hao thp l
760W. Xc nh:
Hiu sut ca my bin p lc y ti v na ti, bit h s cng sut ti l cos = 1.
Tnh h s ti khi hiu sut ca my bin p t gi tr cc i. Tnh gi tr hiu sut cc
i lc cos = 1.
BI TP 4.12
My bin p 24 KVA, 2400 V / 120 V c tn hao thp l 400W v tn hao ng nh mc l
900W . Tnh hiu sut ca my khi n pht 85 A cho ti c h s cng sut l cos = 0,8 sm.
152
BI TP 4.13
My bin p 50 KVA t hiu sut cc i khi mang ti l 35 KVA . Tnh hiu sut ca my
bin p khi ti c h s cng sut l cos = 0,8 tr ; bit tn hao khng ti ca bin p l 200 W.
BI TP 4.14
Trong th nghim ngn mch ca my bin p: 100 KVA; 12000 V / 240 V; chng ta tng
dn in p s cp cho n khi dng ngn mch th cp t gi tr nh mc. in p v cng
sut o c pha s cp lc ny l 600 V v 1200W. Hy xc nh:
Thng s Rn v Xn ca bin p.
My bin p cung cp 100 KVA in p 240V cho ti c h s cng sut cos = 0,8 tr.
Tnh in p v h s cng sut pha s cp.
BI TP 4.15
Cng sut khng ti a vo my bin p 5 KVA; 500 V / 100 V l 100W in p nh
mc v h s cng sut khng ti coso = 0,15 .
Khi my mang ti nh mc, st p qua in tr v in khng tn t bng 1% v 2% in
p nh mc. Tnh cng sut v h s cng sut pha s cp khi my pht 3 KW cho ti in p
nh mc v h s cng sut ti l cos = 0,8 tr.
BI TP 4.16
Cng sut khng ti a vo my bin p: 50 KVA; 2300 V / 230 V l 2000 VA in p
nh mc v h s cng sut khng ti coso = 0,15 .
Khi my mang ti nh mc, st p qua in tr v in khng tn t bng 1,2% v 1,8%
in p nh mc. Tnh cng sut v h s cng sut pha s cp khi my pht 30KW cho ti
in p nh mc v h s cng sut ti l cos = 0,8 tr.
BI TP 4.17
Trong th nghim ngn mch ca bin p 50KVA; 4400 V / 220 V ; dng, p, cng sut o
c pha s cp l 10,8 A ; 120 V v 544 W .
By gi cho my pht dng nh mc in p 220V v h s cng sut ti cos = 0,8 tr
Hy xc nh in p phi cung cp vo pha cao p.
E1
E2
V1
V20
5 v cc thng s ca mch
PHA S CP:
BI TP 4.19
Cho thng s ca mch tng ng my bin p : 150 KVA, 2400 V / 240 V l :
R1 = 0,2 ; Xt1 = 0,45 ; RC = 10 K ; Xm = 1,55 K ; R2 = 0,002 ; Xt2 = 0,0045
a./ p dng mch tng ng chnh xc tnh V% v hiu sut bin p ti lc ti nh mc vi
h s cng sut ti l 0,8 tr.
b./ Tnh li cu a khi dng mch tng ng gn ng.