Adnz ve Soyadnz

28.04.2009
MHENDSLK BLM-1 VZE SINAVI

SORULAR
Soru:1 Aadaki birimlerin hangi byklklere ait olduklarn yaznz.
(7p)a-) HP: ..
RPM:... mSS: lt/sn: btu:
.Kj:Srtnme katsays birimi:
(Scaklk, Basn, G, Debi, Hacm, Is, Hz, Kuvvet, Verim, dakikadaki devir says)
(4p)

b-) Srtnme, anma, snma ve yalama arasndaki ilikiyi belirtiniz.

(4p)

c-) Srtnmenin avantajl ve dezavantajl olduu yerleri birer rnek vererek aklaynz.

d-) Millerin yatak iinde kalan ksmlarna .. denir. Mil ile yatak arasna konan makine
elemanlarna . Ad verilir. Bu elemanlarn malzemesi genellikle .

(4p)

(Bur, elik, Bakr, Bronz, Muylu)

(4p)

Fsrt
R
R = G.Cos
Fhalat = G.Sin + Fsrt
F
=
A
Q.Ht
P=
75.
Ht = He + Hb + Hk
zsv nkd
=
zkd nsv
d1 n2
=
d 2 n1

e-) Enerji trlerinden drt tanesinin adn yaznz

f-) Elektrik Enerjisini s enerjisine dntrmek iin .; Kimyasal enerjiyi

mekanik enerjiye dntrmek iin ..; Mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dntrmek
iin .kullanlr.

(4p)

(Yakt, elektrikli stc, jeneratr, motor, dili ark)

g-) Bir makinenin verimi nasl hesaplanr? Bir sistemin toplam verimini bulmak iin sistemi
meydana getiren elemanlarn verimlerini .(arplr/toplanr)

(4p)

(4p) h-) Dorusal hareketi dairesel harekete; dairesel hareketi dorusal harekete dntrmek iin
. ; Hareketin dorultusunu 90 dntrerek az bir kuvvetle ok
byk ykleri tamak iin ..; Cisimleri uzak bir noktaya
tamak iin . kullanlr.

(Kay-Kasnak mekanizmas, Sonsuz vida ve karlk dilisi, Kramayer ve pinyon dili)

n1 z 2
=
n 2 z1
V = t.z.n
Pk
Pgiri
P = F .V

-) Svlarda basnc arttrmak iin ; Gazlarda basnc arttrmak iin .. kullanlr.

Akkanlarn basncn lmek iin kullanlr. zerine di oyuklar alm dzlemsel paralara .
denir (Kramayer dili, Sonsuz vida, Motor, Pompa, kompresr, Barometre, manometre)

(4p)

j-) Bir boruda boru ap .(arttka/azaldka), basn kayb .(artar/azalr). Borularn

uzunluu .(arttka/azaldka), basn kayb .(artar/azalr)

(4p)

(4p) k-) Santrifj pompalarda maksimum emme ykseklii teorik olarak . metre, pratik olarak ise ila . metre
arasndadr. Daha fazla derinlikte bulunan sular yeryzne karmak iin kullanlan pompa trn belirtiniz.

Soru:2 Bir elik halatla 2,5 ton ktlesinde bir ara yatayla 22 a yapan dzleme paralel olarak
ekilmektedir. Ara ile eik dzlem arasndaki srtnme katsays 0.38 dir. Halatn ap 12 mm dir. Halatn
emniyetli ekme dayanm 25 N/mm2 dir. Verilenlere gre:
a-) Halatta meydana gelen gerilmeyi bularak halatn emniyetli olup olmadn belirleyiniz.
b-)Halat emniyetsiz ise uygun halat apn hesaplaynz.

halat

(20p)

cisim

Soru:3 Bir santrifj pompa ile , pompadan 42 metre ykseklikteki bir depoya su pompalanacaktr. Pompa,
suyu 2 metre derinlikteki bir su rezervinden almaktadr. Kullanlan boru yeni olup ap 4 tir. Depo 80 ton su kapasitesindedir.
Deponun 40 dakikada dolmas istenmektedir. Santrifj pompa ve motorun toplam verimi %74 tr. Toplam boru uzunluu 1,2 km
olduuna gre gerekli pompa gcn HP ve KW cinsinden hesaplaynz.

(20p)

Soru:4 ekildeki sistemde; tablann hareket etmesi iin 4 BG lik bir motor vastasyla sonsuz vida tahrik edilmektedir.. Sonsuz
vida 4 azldr. Sonsuz vidann dakikadaki dnme says 2800 dr. Karlk dilinin di says 96 dr.A kasnann ap 28 cm
B
kasnann ap 72 cm dir. Sistemde Sonsuz vida ile karlk dili arasndaki verim %90, kay kasnak mekanizmasndaki verim %85,
Tabladaki kramayer dili ile sonsuz vida arasndaki verim %75 tir. Pinyon dilinin adm 6 mm dir. Pinyon dilinin di says 16 dr.
Verilenlere gre:

(30p)

a-) Karlk dilinin, B kasnann ve Pinyon dilinin dakikadaki devir saysn ve Tablann hzn m/sn cinsinden bulunuz.
b-) Motorun gcnde meydana gelen kayb ve tablay hareket ettirmek iin harcanan gc bulunuz.
(7p) c-) Tablay hareket ettirmek iin gerekli kuvveti
Tabla
hesaplaynz.
(13p)
(10p)

Pinyon

Karlk Dili

A kasna

B kasna

Dili ark
motor
Sonsuz Vida