TEKNOLOJNN BLMSEL LKELER FNAL SINAVI ve CEVAPLARI

Soru:1
a-) Verilen birimlere ait byklkleri boluklara yaznz. (6p)
Mss: BASIN birimi KW: G birimi M3/h: DEB birimi km/h: HIZ. birimi
b-) = 19,05 mm (~20 mm)

(6p)

2 Bar: 2x14.5 =29 psi

RPM:Dakikadaki Devir Says litre: HACIM birimi

4Mpa: 4.

10 6
10

(3p)

N
mm

) = 4 N/mm2

c-) Akkan maddelerin basnlarn lmek iin manometre. kullanlr . Hava basncn lmek iin barometre kullanlr .
Kuvveti lmek iin dinamometre kullanlr
( Kompresr, Manometre, Pompa, Manometre, barometre,dinamometre, jeneratr)

(3p)d-) Sv akkanlarn basncn arttrmak iin pompa, gaz akkanlarn basncn arttrmak iin kompressr. Kullanlr. Elektrik
enerjisi elde etmek iin jeneratr kullanlr. ( Kompresr, Manometre, Pompa, Manometre, barometre, jeneratr)
(3p)e-)Bir cismi hareket ettirmek iin uygulanan mekanik etkiye kuvvet Atmosfer basncnn altndaki basnca vakum, bir kuvvetin
bir yzeydeki etkisine basn denir. ( Ktle, arlk, Kuvvet, basn, vakum, Debi, Moment, , Gc, Enerji, Verim, Akkan)

f-) Bir cisme bir kuvvet uygulanmas sonucu cisim bir yol alm ise bu durumda teknik anlamda i yaplm olur. Belirli bir srede
yaplan i g olarak tanmlanr. Bir sistemden kan gcn giren gce oranna verim denir. ( Ktle, arlk, basn, vakum, Debi,

(3p)

Moment, , Gc, Enerji, Verim, Akkan)

g-) Bir cismin dnmesi teknik ifade ile moment olarak adlandrlr. Bir cismin deimeyen madde miktarna ktle denir. Bir
cisme etki eden yerekimi kuvvetine arlk ad verilir. ( Ktle, arlk, basn, vakum, Debi, Moment, , Gc, Enerji)

(3p)

(5p)

h-) Bilim ile Teknoloji arasndaki fark bir rnekle ksaca aklaynz.

Bilim; evrendeki olaylar gzlem ve deneylere dayanarak incelemek ve belirli kurallar ortaya koymak iin yaplan almalardr. Teknoloji ise; bilimin
ortaya koyduu kurallar nda insanlarn hizmetine sunulmak zere ara, gere ve cihazlarn retilmesi ve gelitirilmesi iin yaplan
almalardr. rnek olarak Suyun kaldrma kuvvetinin kefi bir bilimsel bir alma, suyun kaldrma kuvvetinden yararalanarak deniz aralarnn
retilmesi teknolojinin alma alan iindedir.
I-)Bir borudaki akn izgisel halde olmasna laminer (laminer/trblansl) ak denir. Boru ap bydke (bydke /
kldke) , ak hz azalr (azalr/artar)

(3p)

j-) Bir cismin ka kg olduunu hesap yolu ile bulmak iin hangi formln kullanlmas ve cismin hangi byklklerinin bilinmesi
gerektiini yaznz.

(5p)

Ktle (m)= Hacim(V) . Younluk() frmlnn kullanlmas ,cismin boyutlarnn ve younluunun bilinmesi gerekir.

zm:
Ktle(m)=Hacim (V) . younluk ()
forml ile svnn hacmini bulalm.
Svnn hacmi, silindir eklindeki deponun i hacmine eit olduundan silindirin hacmi bulunursa
svnn hacmi de belirlenmi olur.
V=

Soru:2(10p) inde 2.8 ton ktlesinde ve 0,76 gr/cm3 younluunda bir sv muhafaza edecek sactan bir silindirik depo imal edilecektir.
Depo apnn 1,2 metre olmas istenmektedir. Deponun yksekliini hesaplaynz ve Sactan kesilecek paralarn boyutlarn
belirtiniz.
Verilenler:
steneler:
Ktle(m)
=2.8 ton = 2800 (kg)
Deponun ykseklii (h)=?
Sactan kesilecek paralarn boyutlar: (d), (L)=?
Younluk()
=0,76 gr/cm3 = 760 kg/cm3
d
Depo ap (d)
=1,2 m

.d 2 .h

V=

.(1.2) 2 m 2 .h

bu frmlde ykseklik istenmekte fakat hacim belli deil.

Hacmi de Ktle ve younluk belli olduu iin bulabiliriz

m=V.
2800 (kg) = V . 760 (kg/m3))

V=

2800(kg )
kg
760( 3 )
m

V= 3,68 ( m 3 )

bu deeri yukardaki hacim formlnde yerine

yerletirilirse
3,68 ( m 3 )

.(1.2) 2 (m 2 ).h
4

Ykseklik yalnz braklrsa

3,68 ( m 3 ) =

h=

3,68(m 3 )
1,13(m 2 )

sactan kesilecek parann uzunluu L= . d

.(1.44)(m 2 ).h
4

3,68 ( m 3 ) =

4,52(m 2 ).h
3,68 ( m 3 ) = 1,13 (m2). h
4

h=3,25 (m)
L=3,14 (m). 1,2 (m)

L= 3.76 (m)

d=1.2 (m) iki adet

Soru:5 Bir baraj gletinde biriken suyun ykseklii 15 metredir.

2
(7,5p)a-)Gletin tabanndaki basnc bulunuz. (N/m cinsinden)
(7,5p)b-)Tabanda bulunan 40 cm x 40 cm boyutlarndaki kapaa
gelen kuvveti hesaplaynz. (Suyun younluu: 1 gr/cm3 ve yerekimi
ivmesi 10 m/sn2 alnacaktr.)

Cevap:
Verilenler:
h
dkapak

stenenler:
a-)Pkapak= ?
b-)Fkapak=?

=15 (m)
= 12 (cm)

= 1 (gr/cm3) =1000 (kg/m3)

= 40 (cm) x 40 (cm) =0,40(m)x0,40(m)

axb

A
a-)
Pkapak=h (m). (kg/m3).g(m/sn2)

Pkapak=15 (m).1000(kg/m3).10(m/sn2) Pkapak= 150 000 (N/m2)

b-) Pkapak =

Fkapak
Akapak

150000( N / m 2 ) =

150000( N / m 2 ) =

Fkapak

Fkapak
0,40(cm).0,40(cm)

Fkapak = 150000( N / m 2 ).0,16(m 2 )

0,16(cm 2 )

Fkapak = 24000( N )

Soru:6(10p) ap 30 cm olan bir tel sarma makinesinde 45 dakikada 1,2 km tel sarlmak isteniyor. Makinenin dakikada ka devir ile dnmesi
gerektiini hesaplaynz.
Cevap:
Verilenler:
ap(d)
Zaman(t)
Uzunluk(l)

stenenler:
n=?

=30(cm) =0,30 (m)

=45 dak
=1,2 km =1200 (m)

zm:

V ( H ) = .d (ap).n(devir _ sayay)

V ( H ) =

l (uzunluk )
t ( zaman)

V =

1200(m)
45(dak )

V = 26.6(m / dak )

Bulduumuz hz deerini formlde yerine yazarak devir saysn bulalm.

26,6 (m/dak)= 3,14 . 0,30 (m) . n

n=

26,6(m / dak )
3,14.0,30(m)

n= 28,23 (1/dak)(d/dak)

Soru:7(15p) Boyutlar 1.2 m x 2,2 m x 0,85 m olan ve younluu 7,85 gr/cm3 olan bir blok , 38 metre
yksee 5 dakikada karlmak isteniyor. Bunun iin bir vin kullanlacaktr. Vinci hareket
ettiren motorun verimi
% 78 ise gerekli motor gcn KW ve BG cinsinden hesaplaynz.
Cevap:
stenenler:
Verilenler:
Blok boyutlar (a x b x c) =1,2(m) . 2,2(m). 0,85(m)(
P= ?
Younluk()
=7,85 (gr/cm3 )=7850 (kg/m3 )
Ykseklik(h)
=38 (m )
Sre (t)
= 5 (dak) = 5.60 =300 (sn)
Verim ()
=%78

Motor
Ykseklik

zm:

P (G) =

Blok

F ( Kuvvet ).l (uzunluk )

(N.m/sn) (=Watt)
t ( sre)

Cismin ktlesini ve arln bulmak ve bunu kuvvet yerine kullanmak gerekir.

Ktle(m)=Hacim (V) . younluk ()
V= 1,2(m).2,2(m)0,85(m)

P=

. Cisim dikdrtgenler prizmas eklinde olduu iin cismin hacmi V= a.b.c forml ile bulunur.

V=2.244 (m3) Bloun ktlesini bulmak iin

m=2.244 (m3) . 7850 (kg/m3 ) m=17615,4 (kg)

176154( N ).38(m)
Pcikis
P=22312,84(Nm/sn)(=Watt) Giri gc iin (verim) =

300( sn)
Pgiri
Priri=

22312,84(W )
=28660 (W)
0,78

Pgiri=28.66 (kW)

Pgiri =

28.66(kW )
0,75

%78 = 0,78 =

22312,84(W )
Pgiri

Pgiri= 38.14 (kW)