Lnda: Mikroekonomia I

Tema 07: Teoria e prodhimit dhe produktit margjinal

1. Funksioni prodhimit n periudha afatshkurtra

Produkti total, mesatar dhe margjinal
2. Ligji i t ardhurave zbritse, t ardhurat e
shkalls, koha dhe ndryshimet n teknologji
3. Funksioni i prodhimit n periudha afatgjata
Izokuantat (vijat baraz-sasi) dhe vetit e tyre
Izokostot (vijat baraz-mim)
Zgjedhja kosto-minimizuese

Funksioni i prodhimit transformon nivelin e

dhn t inputeve n nj nivel t caktuar t
autputeve.
Funksioni i prodhimit tregon se cila sht sasia
maksimale e produktit q mund t realizohet
me nj sasi t dhn t inputeve apo cila sht
sasia minimale e inputeve q duhet t prdor
firma pr t prodhuar nj sasi t dhn
produkti.
Funksioni i prodhimit shpreh lidhjen mes
inputeve t prdorura dhe produktit t
prodhuar.
Kjo lidhje shprehet me ekuacionin: Q=f

(L,K)

Skema e funksionit te prodhimit

Shpenzimet
Faktoret e prodhimit /Inputet

Funksioni i
prodhimit

Rezultati / Autputi
Te hyrat

Profiti

Ashtu sikurse funksioni i dobis n

teorin konsumatore q varet nga
faktort ekzogjen (si shija konsumatore)
edhe funksioni i prodhimit varet nga
kushtet e jashtme teknologjike (progresi
teknologjik).

Disa supozime pr paraqitjen e modelit t

funksionit t prodhimit:
Qllim i firms sht maksimizimi i fitimit;
Firma prdor dy inpute: punn dhe kapitalin;
(Inputi pun sht faktor i ndryshueshm, ndrsa
kapitali faktor i pandryshueshm)
Firma vepron n kushtet e konkurrencs s plot;
Puna supozohet homogjene;
Nuk ndryshon teknologjia e prdorur.

Q=f (L, K)

Shembull: T llogaritet produkti margjinal dhe mesatar

TP

11

18

24

28

29

28

MP

AP

TP

MP

AP

0
1
2
3
4
5
6
7

0
5
11
18
24
28
29
28

5
6
7
6
4
1
-1

0
5
5.5
6
6
5.6
4.8
4

Tab1. Produkti total

Puna (L)
0

Produkti
total (Q)
0

30

12

96

18

162

24

162

30

150

Kurba e
produktit
total

Zona I

Zona II

Zona III

Fig.1. Kurba e produktit total

Produkti marxhinal

MP = TP/L
(ndryshimi n produktin total / ndryshimi n sasin e
puns)
Tab.2. Produkti marxhinal

MP

30

12

96

18

162

24

162

30

150

5
11
11
0
-2

Produkti mesatar
Produkti mesatar:

AP = TP/L

(produkti total / sasia e puns)

Tab.3. Produkti mesatar

L
6

Q
30

AP
5

12
18

96
162

8
9

24
30

162
150

7
5

max.

Zona III

Zona II

Zona I

Fig. 2. Kurba e produktit mesatar dhe marxhinal

max
TP

TP bie

Zona I

Zona III
L

max APL

KK

Ligji i t
ardhurave
marxhinale
zbritese

Zona II

MPL= 0

LL
MPL
zero

MPL negative

Fig. 3. Lidhja mes funksionit t produktit total, mesatar dhe marxhinal

Kur produkti margjinal sht m i madh se produkti

mestar, produkti mesatar rritet.
Kur produkti margjinal sht m i vogl se
produkti mestar, produkti mesatar zvoglohet.
Produkti marxhinal sht i barabart me produktin
mestar, kur produkti mesatar arrin n maksimum.
Kur produkti total shnon rnje, produkti marxhinal
sht negativ.
Sipas ligjit t t ardhurave zbritse, me shtimin e
njpasnjshm t faktorit t ndryshueshm (faktorit
pun), produkti marxhinal dhe mesatar i ktij faktori
eventualisht do t bien.

Produkti marxhinal i puns n do pik

sht i barabart me pjerrsin e produktit
total n at pik.
Produkti mesatar i puns n do pik sht
i barabart me pjerrsin e drejtzs nga
origjina n produktin total n at pik.

T ardhurat e shkalls

T ardhurat konstante t shkalls

T ardhurat rritse t shkalls
T ardhurat zbritse t shkalls

Plotsuese:

a) T ardhurat rritse t
shkalls

b) T ardhurat
konstante t shkalls

c) T ardhurat zbritse t
shkalls

Fig.4. T ardhurat e shkalls rritse, konstante dhe zbritse

Ndryshimet n teknologji
Prodhimi
TP

TP

Faktori i prodhimit
Fig. 5. Ndryshimet n teknologji

Faktori koh

Periudha momentale

Q=f (L, K)

Periudha afatshkurtr

Q=f (L, K)

Periudha afatgjat

Q=f (L, K)

Funksioni i prodhimit n periudha afatgjata

shpreh lidhjen mes kombinimeve t
ndryshme t inputeve dhe madhsis
maksimale t produktit q mund t realizohet
me kto kombinime, me nj gjendje t dhn
t teknologjis.

Q=f (L , K)
Izokuantat (vijat barazsasi)
Izokostot (vijat barazmim)

Definimi: Nj izokunat (vija barazsasi) paraqet t gjitha

kombinimet e inputeve (puns dhe kapitalit) q i
mundsojn firms t prodhoj nivelin e njejt t sasis
s autputit.

5
4
3
2
1
0

16
15
13
10
4
1

22
21
18
15
10
2

25
24
22
18
13
3

27
26
24
20
15
4

28
27
25
21
16
5

Tab. 4. Funksioni i prodhimit me dy faktor t ndryshueshm

Tab. 4. Funksioni i prodhimit me dy faktor t

ndryshueshm

5
4
3
2
1
0

16
15
13
10
4
1

22
21
18
15
10
2

25
24
22
18
13
3

27
26
24
20
15
4

28
27
25
21
16
5
L

Tab. 4. Funksioni i prodhimit me

dy faktor t ndryshueshm

5
4
3
2
1
0

16
15
13
10
4
1

22
21
18
15
10
2

25
24
22
18
13
3

27
26
24
20
15
4

28
27
25
21
16
5
L

Tab. 4. Funksioni i prodhimit me

dy faktor t ndryshueshm

5
4
3
2
1
0

16
15
13
10
4
1

22
21
18
15
10
2

25
24
22
18
13
3

27
26
24
20
15
4

28
27
25
21
16
5
L

T gjitha kombinimet (L,K) prgjat nj

izokuante japin autputin e njejt.

M shum autput
2

Q=21
Q=15
1

Q=10

Fig. 7. Izokuantat dhe funksioni i prodhimit

Vetit e izokuantave

Izokuantat kan pjerrsi negative

Jan konvekse ndaj origjins

Shprehin nivele t ndryshme t

prodhimit
Sa m larg origjins q t jen
tregojn nivele m t larta t
prodhimit

Plotesuese:
Zona
joekonomike

Zona
ekonomike

L
Besanko & Braeutigam / Microeconomics: An Integrated Approach
Kapitulli 6, Figure 06-09

Fig. 8. Zona ekonomike dhe joekonomike e prodhimit

Norma marxhinale e zvendsimit teknik

Norma marxhinale e zvendsimit (MRST L,K) apo norma
teknike e zvendsimit (TRS) tregon:
Normn n t ciln sasia e kapitalit duhet zvogluar pr
do rritje t nj njsie t puns, duke mbajtur sasin e
autputit konstant dhe anasjelltas.

TRS=MPL / MPK
Pjerrsia e izokuants shpreh raportin e
dobive marxhinale t puns dhe kapitalit

Definimi: Nj izokosto (vija barazmim) paraqet t

gjitha kombinimet e inputeve (puns dhe kapitalit) me
kosto m t ult t inputeve.
K
C/PK

C/PL

Pjerrsia e izokostos mat raportin e mimeve t

puns dhe kapitalit (P L / P K )

Ndryshimi i izokostos me ndryshimin e

mimeve te inputeve
a)

C=120$
PL = 20

C=120$
b)

PK = 30

PL = 60
PK = 30

C=120$
c)

PL = 20
PK =60

K
4

C=120$
d)

PL = 60
PK =60

Zgjedhja kostominimizuese
K
Minimizimi
kostove
MPL / MPK = P L / P K
E

N pikn E pjerrsia e izokuants sht e barabart pjerresine e

izokostos (raporti i dobive marxhinale te inputeve esht i barabart
me raportin e mimeve t inputeve)

Ushtrime

N baz t t dhnave n tabeln e mposhtme t

paraqiten grafikisht izokuantat pr nivelin e
prodhimit 10, 15 dhe 21.
K

16

22

25

27

28

15

21

24

26

27

13

18

22

24

25

10

15

18

20

21

10

13

15

16

5
L

Supozojm se firma planifikon t shpenzon

100$ pr t bler inputet. mimi pr njsi t
puns ashtu edhe t kapitalit sht 25$.
Supozojm se mimi pr njsi t puns
ndryshon n 50$, kurse mimi pr njsi t
kapitalit mbetet i pandryshuar prej 25$.
Supozojm se firma planifikon t shpenzon
125 $ pr t bler inputet. mimi pr njsi t
puns ashtu edhe i kapitalit sht 25$.

Pr secilin rast te gjendet zgjedhja kostominimizuese.

Tema n vijim: Kostoja