Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 190

2015



Taunang Aklat ng
mga Saksi ni Jehova

MGA NILALAMAN

2015 Taunang Teksto

Liham Mula sa Lupong Tagapamahala

Tampok na mga Pangyayari Noong Nakaraang Taon

Pangangaral at Pagtuturo sa Buong Lupa

45

Dominican Republic

81

100 Taon Na ang Nakalilipas1915

172

Mga Kabuuang Bilang

176

yb15-TG
141229

Matapos mabilanggo dahil sa Kristiyanong neutralidad,


nakapiling-muli ng isang brother sa Armenia
ang kaniyang mga magulang

2015
WATCH TOWER BIBLE AND TRACT
SOCIETY OF PENNSYLVANIA
2015 Taunang Aklat ng
mga Saksi ni Jehova
Mga Tagapaglathala
WATCHTOWER BIBLE AND TRACT
SOCIETY OF NEW YORK, INC.
25 Columbia Heights, Brooklyn,
NY 11201-2483, U.S.A.
Inilimbag Disyembre 2014
Hindi ipinagbibili ang publikasyong
ito. Inilaan ito bilang bahagi ng
pambuong-daigdig na pagtuturo
sa Bibliya na tinutustusan ng
kusang-loob na mga donasyon.
2015 Yearbook of Jehovahs Witnesses
Tagalog (yb15-TG)
Made in Japan
Gawa sa Japan

Mga kapatid natin sa


Dominican Republic sa
kanilang makukulay
na kasuotan

Ang Tunguhin Ko Para sa 2015


Pagbabasa at Pag-aaral ng Bibliya

Pangangaral at Pagtuturo

Kristiyanong Pamumuhay at mga Katangian

Pami-pamilyang nangangaral
ng mabuting balita

Ang aklat na ito ay kay




2015



Taunang Aklat ng
mga Saksi ni Jehova
Naglalaman ng Ulat Para sa
2014 Taon ng Paglilingkod

2 01 5 TAU N A N G T E K STO

Magpasalamat kayo kay Jehova,


sapagkat siya ay mabuti.
Awit 106:1
Matapos silang iligtas mula kay Paraon at sa
kaniyang hukbo sa Dagat na Pula, talagang dapat
magpasalamat kay Jehova ang mga Israelita. Tayo rin
sa ngayon ay maaaring magpasalamat kay Jehova.
Totoo, kapag napapaharap tayo sa mga pagsubok,
baka madali tayong masiraan ng loob. Sa gayong
mga sitwasyon, maaaliw tayo at mapatitibay kung
bubulay-bulayin natin ang ating mga pagpapala.

Isa sa pinakamamahal nating pagpapala ay ang ating tiyak


na pag-asa ng kaligtasan mula sa lahat ng sanhi ng kirot at
pighati. Anumang problema ang mapaharap sa atin, alam
nating hindi tayo pababayaan ni Jehova. Inilalaan ng ating
maibiging Pastol ang lahat ng kailangan natin para
mapaglingkuran siya nang may katapatan. Lagi siyang
nagiging kanlungan at kalakasan para sa atin, isang tulong
na kaagad na masusumpungan sa panahon ng mga
kabagabagan. (Awit 46:1) Kapag nakapokus tayo sa
gayong mga pagpapala, mahaharap natin maging ang

pinakamatitinding pagsubok. Sa taong ito, may-kagalakan


nawa nating bulay-bulayin ang ating mga pagpapala at
maudyukan tayong magpasalamat . . . kay Jehova, sapagkat
siya ay mabuti; sapagkat ang kaniyang maibiging-kabaitan ay
hanggang sa panahong walang takda.Awit 106:1.

Liham Mula sa
Lupong Tagapamahala
Mahal na mga Kapatid:
Lagi naming pinasasalamatan ang Diyos kapag binabanggit namin sa aming mga panalangin ang may kinalaman sa inyong lahat, sapagkat walang-lubay naming
isinasaisip ang inyong tapat na gawa at ang inyong maibiging pagpapagal at ang inyong pagbabata dahil sa inyong
pag-asa sa ating Panginoong Jesu-Kristo sa harap ng ating
Diyos at Ama. (1 Tes. 1:2, 3) Ganiyang-ganiyan ang nadarama namin para sa inyo! Pinasasalamatan namin si Jehova dahil sa inyo at sa inyong mabubuting gawa. Bakit?
Nitong nakaraang taon, naging abala kayo sa tapat
na gawa at maibiging pagpapagal may kaugnayan sa
mga gawaing pang-Kaharian. Marami sa inyo ang gumawa
ng paraan para mapalawak ang inyong ministeryo. May
mga lumipat sa ibang lugar, sa ibang bansa pa nga, kung
saan may malaking pangangailangan para sa mga ebanghelisador ng Kaharian. Ang iba naman ay nagpalawak ng
kanilang ministeryo sa pamamagitan ng pampublikong
pagpapatotoo. Marami ang naudyukang mag-auxiliary pioneer sa panahon ng Memoryal, sa buwan ng pagdalaw
ng tagapangasiwa ng sirkito, o sa espesyal na kampanya
noong Agosto 2014. Kahit iba-iba ang kalagayan ninyo,
alam naming naglilingkod kayo kay Jehova nang buong
kaluluwa, at pinapupurihan namin kayo. (Col. 3:23, 24)
Dahil sa inyong tapat na gawa, nagpapasalamat kami
kay Jehova!
Lubos din naming pinahahalagahan ang inyong maibiging pagpapagal sa pagtatayo ng mga teokratikong pa4

2015 TAUNANG AKLAT

silidad sa buong daigdig. Kailangang-kailangan natin ang


mga pasilidad na iyan dahil parami nang parami ang bayan ni Jehova. (Isa. 60:22) Isip-isipin na lang na nitong
nakaraang taon, ang pinakamataas na bilang ng mamamahayag ay 8,201,545, at ang average na bilang ng pagaaral sa Bibliya bawat buwan ay 9,499,933. Dahil diyan,
maraming tanggapang pansangay ang kailangang palakihin o kumpunihin. Siyempre pa, kailangan din ang mas
maraming Kingdom Hall! Kasabay nito, kailangan ding
magtayo ng mga remote translation oce sa ibat ibang
bahagi ng mundo. Ang mga tagapagsalin ay titira at magtatrabaho doon kung saan sinasalita ang kanilang wika.
Kaya naman maitatanong natin sa ating sarili, Paano
ko kaya masusuportahan ang pagtatayo ng mga pasilidad
na ito? Baka may ilan sa atin na puwedeng magboluntaryo sa gawaing iyan ng pagtatayo. Mayroon man tayong
kasanayan dito o wala, tayong lahat ay may pribilehiyong
magbigay ng ating mahahalagang pag-aari para sa mga
proyektong ito. (Kaw. 3:9, 10) Noong panahong itinatayo
ang tabernakulo, labis-labis ang ibinibigay ng mga Israelita, kaya naman kinailangang maglabas ng patalastas para
pigilan sila. (Ex. 36:5-7) Talaga namang nakaaantig at nakapagpapatibay ang mga halimbawang iyan sa Kasulatan.
Ang inyong maibiging pagpapagal sa mahahalagang aspektong ito ng sagradong paglilingkod ay isa pang dahilan para pasalamatan namin si Jehova!
May magandang dahilan tayo para magsaya habang
nakikita natin ang matatag na pagbabata ng ating mga kapatid. Halimbawa, isaalang-alang ang mahal nating mga
kapatid sa South Korea. Mula pa noong 1950, ang mga kabataang brother sa bansang iyan ay hinatulang mabilanggo nang may ibat ibang haba ng sentensiya dahil ayaw
nilang labagin ang kanilang Kristiyanong neutralidad.
6

2015 TAUNANG AKLAT

Maraming henerasyon na ng ating mga kapatid ang matatag na nakapagbata sa ganitong pagtrato. Talagang nakapagpapatibay ang kanilang halimbawa ng pagbabata!
Sa Eritrea, tatlong brother natin ang mahigit 20 taon
nang nakabilanggo. Ang iba, kasama na ang mga sister natin at ang kanilang mga anak, ay ibinilanggo nang mas
maikling panahon. Marami nang ginawang pagsisikap,
pero wala pa ring napapalaya sa kanila. Hindi nakikipagkompromiso ang ating mga kapatid. Nananatili silang tapat sa kabila ng mahihirap na kalagayan. Lagi namin
silang isinasama sa aming mga panalangin.Roma 1:8, 9.
Siyempre pa, karamihan sa inyo ay hindi naman nabibilanggo dahil sa pananampalataya. Pero marami sa inyo
ang tumatanda na, nagkakasakit, sinasalansang ng disumasampalatayang asawa o mga kamag-anak, at may
ibang personal na mga problemang kayo lang ang nakaaalam. Magkagayunman, patuloy pa rin kayong naglilingkod kay Jehova nang may katapatan! (Sant. 1:12)
Pinapupurihan namin kayo. Ang inyong matapat na pagbabata ay isa ring dahilan para pasalamatan namin si Jehova.
Oo, ang inyong tapat na gawa, maibiging pagpapagal,
at pagbabata ay nagbibigay sa amin ng magagandang dahilan para magpasalamat . . . kay Jehova, sapagkat siya ay
mabuti. (Awit 106:1) Mahal na mahal namin kayong lahat, at dalangin namin kay Jehova na kayo ay palakasin,
alalayan, at pagpalain para mapaglingkuran ninyo siya
magpakailanman.
Ang inyong mga kapatid,

Lupong Tagapamahala ng mga Saksi ni Jehova


LIHAM MULA SA LUPONG TAGAPAMAHALA

Tampok na mga
pangyayari noong
nakaraang taon
Kinasihan ng Diyos na Jehova si propeta
Isaias na ihula: Kahalili ng tanso ay magdadala ako ng ginto, at kahalili ng bakal ay
magdadala ako ng pilak, at kahalili ng kahoy
ay tanso, at kahalili ng mga bato ay bakal.
(Isa. 60:17) Nitong nakaraang taon, kitangkitang patuloy na natutupad ang hulang iyan.
Kung paanong ang paghahalili ng mataas na
uri ng materyales sa mababang uri ay nagpapahiwatig ng pagsulong, ang mga Saksi ni
Jehova ay nagkakaroon din ng mga pagsulong
sa mga kaayusan nila sa organisasyon sa panahong ito ng kawakasan.Mat. 24:3.

Si Georey Jackson habang inilalabas ang


nirebisang edisyon sa Ingles na New World
Translation of the Holy Scriptures sa Jersey
City Assembly Hall noong Oktubre 5, 2013

10

2015 TAUNANG AKLAT

Mabilis na Pagtatayo sa Warwick


NAPAKASAYA at napakaraming gawain sa lugar ng konstruksiyon ng itinatayong pandaigdig na punong-tanggapan ng mga Saksi ni Jehova sa Warwick, New York.
Daan-daang brother at sister ang nagsakripisyo para makibahagi sa proyektong ito. Pero marami sa kanila ang
nagsasabi, Hindi namin ipagpapalit ang trabahong ito sa
anumang bagay. Tingnan natin kung ano ang nagaganap sa Warwick.

TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

11

12

2015 TAUNANG AKLAT

Ano ang nadarama ng


mga nagtatrabaho sa Warwick?
Hindi lang basta pagtatayo ng mga gusali ang nagaganap sa Warwick. Pinagkakaisa ni Jehova ang ibat ibang
grupo ng mga tagapagtayo, at tinutulungan kaming pagisipang muli kung pano namin ididisenyo at paplanuhin
ang malalaking proyekto sa pagtatayo.Enrique Ford.
Sinasabi ng Awit 127:1: Malibang si Jehova ang magtayo ng bahay, walang kabuluhan ang pagpapagal ng
mga tagapagtayo nito. Pinatutunayan ng mga salitang
iyan na ang tunay na tagumpay ng proyektong ito ay
dahil sa pagpapala ni Jehova.Troy Snyder.

Ito na ang pinakanakapagpapatibay na karanasan ko


sa buhay.Richard Devine.

TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

13

1. Vehicle Maintenance
Building
Ginagamit ngayon
bilang pansamantalang
dining room
2. Visitor
Parking Garage
3. Maintenance Building
Mga workshop, powerhouse,
at paradahan
1
3

4. Bethel Home Services at Oce Complex


Awditoryum at dining room (kasya ang
1,100 katao), inrmary, kusina, laundry,
at isang museo para sa mga bisita

14

2015 TAUNANG AKLAT

Warwick, Agosto 26, 2014

6
7
5
8

5-8. Apat na residence building


(578 kuwarto)

TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

15

Worldwide Design/
Construction Department
DAHIL sa mabilis na paglago ng organisasyon ni Jehova, lalong nangailangan ng karagdagang mga Kingdom
Hall, Assembly Hall, mga pasilidad para sa teokratikong paaralan, mga remote translation oce, at mga gusali ng sangay sa ibat ibang lugar. Kaya noong Oktubre 2013, ang Lupong Tagapamahala ay bumuo ng bagong
departamento para magawa ang pagdidisenyo, pagtatayo,
pagre-renovate, at pagmamantini ng ating mga pasilidad
sa pinakamahusay at pinakamatipid na paraan. Ang bagong departamentong ito, na tinatawag na Worldwide
Design/Construction Department (WDC), ay nasa ating
pandaigdig na punong-tanggapan sa Brooklyn, New York,
16

2015 TAUNANG AKLAT

at kumikilos sa ilalim ng pangangasiwa ng Publishing


Committee ng Lupong Tagapamahala.
Pinangangasiwaan ng WDC ang mga Regional Design/
Construction Department na nasa mga tanggapang sangay sa Australia, Estados Unidos, Germany, at Timog Aprika. Ang mga departamentong ito ang nagsasaayos ng disenyo, konstruksiyon, at pagmamantini sa kani-kaniyang
lugar. Tunguhin nilang mapabilis ang pagtatayo ng mga
Kingdom Hall. Noon, ang mga Kingdom Hall ay itinatayo
sa tulong ng Regional Building Committee o ng programa
para sa mga lupaing limitado ang kakayahan o pananalapi. Ang dalawang kaayusang ito ay pinagsama na ngayon
para magamit ang pinakamahusay na kakayahan ng mga
ito sa pagpapabilis ng konstruksiyon.
Para maisaayos ang lumalaking pangangailangang ito
ng pagtatayo ng mga Kingdom Hall at Assembly Hall,
bumuo ang bawat sangay ng isang Local Design/Construction Department. Ang departamentong ito ay direktang nagrereport sa lokal na Komite ng Sangay. May
isang kapana-panabik na bahagi ang mga pagbabagong
ito. Ang lahat ng sangay ay puwede na ngayong mag-atas
ng buong-panahong mga construction servant para tulungan ang lokal na mga kapatid sa pagtatayo ng mga Kingdom Hall at Assembly Hall.
Noong Abril 2014, mahigit 270 malalaking proyekto
ang kailangang tapusin, kasama na ang 90 remote translation oce, 35 Assembly Hall, at 130 proyekto ng sangay. Bukod diyan, kailangang-kailangan ang mga Kingdom Hall, anupat mahigit 14,000 ang kailangang itayo o
i-renovate.
Talagang nakapagpapatibay makita na ang nagkakaisang bayan ni Jehova ay di-nahahadlangan ng mga hangganan ng mga bansa, kultura, at wika sa pagtatayo ng mga
TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

17

pasilidad na nagdudulot ng kapurihan at kaluwalhatian sa


kaniyang banal na pangalan. Napakarami pang dapat gawin, ang sabi ni Dan Molchan ng Personnel Committee
Oce na nasa pandaigdig na punong-tanggapan, at dahil dito, pinahahalagahan namin ang panalangin ng mga
kapatid, at ang mga donasyon nila para suportahan ang
gawain. At siyempre pa, laking pasasalamat namin sa mga
brother at sister na kusang-loob na naghandog ng kanilang sarili para tumulong sa mga proyekto.

NOONG ABRIL 2014,

MAHIGIT 270 MALALAKING PROYEKTO


ANG KAILANGANG TAPUSIN, KASAMA NA ANG:

90 Remote
Translation Oce

35 Assembly Hall

130 Proyekto ng Sangay

Kailangang-kailangan din ang


mga Kingdom Hall, anupat mahigit
14,000 ang kailangang itayo o
i-renovate.

18

2015 TAUNANG AKLAT

Isang Matibay na Bibliya


SA LAHAT ng iba pang publikasyon, pinakamahalaga sa
mga Saksi ni Jehova ang Bibliya. Regular natin itong
pinag-aaralan at ginagamit para turuan ang iba tungkol sa
mabuting balita ng Kaharian ng Diyos. (Mat. 24:14) Kaya
ginawa ng mga kapatid ang lahat para tiyaking magiging maganda at matibay ang materyales na gagamitin sa
2013 nirebisang edisyon ng New World Translation of the
Holy Scriptures.
Nang ang mga kapatid mula sa ating printery sa Wallkill, New York, E.U.A. ay makipag-usap sa presidente ng
isang bookbinding company tungkol sa gusto nilang disenyo ng bagong Bibliya, sinabi nito, Imposibleng makagawa ng gusto ninyong Bibliya. Idinagdag pa nito, Mahirap mang aminin pero ang totoo, karamihan sa mga
TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

19

Bibliya ngayon ay pandispley lang sa mesa o bookshelf at


hindi matibay.
Hindi ganoon katibay ang ilang naunang edisyon ng
Bagong Sanlibutang Salin. Kaya maingat na sinuri ng mga
kapatid sa printery natin sa Wallkill ang materyales para
sa pabalat, pandikit, at paraan ng pagba-bind para makagawa ng Bibliya na hindi madaling masira kahit laging ginagamit sa anumang klima. Batay sa mga resultang
nakuha nila, gumawa sila ng mga sampol ng Bibliya at ipinagamit nila ang mga ito sa mga Saksi sa ilang bansa na
may matitinding klima.
Pagkaraan ng anim na buwan, ibinalik ang mga Bibliya,
at gumawa ng ilang pagbabago ang mga kapatid at saka
nagpadala ng ibang batch ng mga sampol. Umabot sa mahigit 1,690 Bibliya ang na-testing sa ibat ibang lugar. Disinasadyang matindi ang inabot ng ilan sa mga ito. Halimbawa, isang Bibliya ang nasagasaan ng sasakyan, ang isa
naman ay magdamag na naulanan, at ang isa pa ay lumubog sa baha dahil sa bagyo.
Noong 2011, habang tine-testing ang mga aklat sa ibat
ibang lugar, may biniling bagong high-speed bindery para
sa printery natin sa Wallkill at sa Ebina, Japan. Bukod
sa kailangang mag-imprenta ng sapat na Bibliyang irerelease, kailangan ding magkapareho ang hitsura ng mga
Bibliyang iimprentahin sa dalawang printery na ito.

Tumitikwas na Pabalat
Sa pasimula ng 2012, nagsimulang gumawa ang dalawang printery ng 1984 edisyon ng Bagong Sanlibutang Salin, gamit ang bagong materyal para sa pabalat. Pero ang
glue at ang liner na ginamit ng bagong makina ay hindi
pa nasubukan, kaya tumitikwas ang nagawa nilang pabalat. Kaya pinahinto ang produksiyon.
Inamin ng mga manufacturer ng isa sa mga materyales
na ang pagtikwas ay karaniwang problema ng bookbind20

2015 TAUNANG AKLAT

Noong una, tumitikwas ang mga pabalat

ing industry, kaya sa tingin nila, mahirap itong solusyunan. Pero imbes na gumamit na lang ng matigas na pabalat, determinado ang mga kapatid na gumawa ng Bibliya
na may pabalat na malambot, matibay, at maganda. Makalipas ang halos apat na buwan ng pag-eeksperimento ng
mga kombinasyon ng glue at liner, nakakita rin sila ng tamang kombinasyon para muling makapag-imprenta ng
Bibliya na may malambot na pabalat na hindi tumitikwas.
Nakaiskedyul ang pagre-release ng New World Translation nang Oktubre 5, 2013, sa taunang miting ng Watch
Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania. Natanggap
ng dalawang printery ang mga electronic le ng nalized
text noong Biyernes, Agosto 9, 2013, at nagsimula na
silang mag-imprenta kinabukasan. Nakapag-produce sila
ng unang Bibliya noong Agosto 15. Sa loob ng sumunod
na pitong linggo, 24-oras sa isang araw na nagtrabaho ang
sta ng printery sa Wallkill at Ebina para makagawa at
TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

21

Ang bindery na nasa printery sa Wallkill

makapagpadala ng mahigit 1,600,000 Bibliyasapat para


mabigyan ng sariling kopya ang lahat ng dumalo sa taunang miting.
Maganda at matibay ang bagong Bibliya, pero ang mas
kahanga-hanga rito ay ang nagbibigay-buhay na mensahe
nito. Isang araw pagkatanggap niya ng bagong Bibliya,
isang babaeng taga-Estados Unidos ang sumulat, Dahil sa
bagong edisyon, mas naiintindihan ko na ang Bibliya.

22

2015 TAUNANG AKLAT

Salin ng Bibliya
Noong Agosto 31, 2014, ang
New World Translation ay naisalin
sa kabuuan o bahagi nito sa 124 na
wika. Ang sumusunod na mga edisyon
ay inilabas noong 2014 taon ng paglilingkod.

KAILAN
INILABAS

SAAN
INILABAS

WIKA

EDISYON

Setyembre 6, 2013

Timog Aprika

Swati

Griegong Kasulatan

Setyembre 20, 2013

Paraguay

Guarani

Griegong Kasulatan

Enero 17, 2014

Timor-Leste

Tetum

Griegong Kasulatan

Hulyo 5, 2014

Ukraine

Ukrainian

Kumpletong Bibliya

Agosto 8, 2014

Estonia

Estonian

Kumpletong Bibliya

Agosto 22, 2014

Britanya

Persian

Griegong Kasulatan

Agosto 22, 2014

Zambia

Chitonga

Kumpletong Bibliya

Agosto 22, 2014

Zambia

Kikaonde

Kumpletong Bibliya

Agosto 29, 2014

Kenya

Luo

Griegong Kasulatan

TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

23

Ang Pinakamalaking Pagtitipon


ng mga Saksi ni Jehova
NOONG Oktubre 5, 2013, araw ng Sabado, 257,294 mula
sa 21 lupain ang dumalonang personal o sa pamamagitan ng live Webcastsa ika-129 na taunang miting ng
Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania.
Nang linggo ring iyon, pinanood naman ng iba pang grupo ng mga Saksi ang replay ng programa. Lahat-lahat, ang
dumalo ay 1,413,676 mula sa 31 lupainang pinakamalaking pagtitipon ng mga Saksi ni Jehova.
Mula 1922, nakapagbrodkast na ang mga Saksi ni Jehova ng mga kombensiyon sa ibat ibang bansa gamit ang
mga linya ng telepono at mga istasyon ng radyo. Sa ngayon, dahil sa Internet, naririnig na at napapanood kahit
24

2015 TAUNANG AKLAT

New Jersey, E.U.A.: Jersey City Assembly Hall

sa mga liblib na lugar ang mga kaganapan habang nangyayari ito o pagkatapos na pagkatapos nito.

Mahigit isang taong binuo ng mga miyembro ng ilang


tanggapang pansangay ang Webcast. Noong dulo ng sanlinggong iyon na ginamit ang Webcast, 24 na oras na sinubaybayan ng mga teknisyan ang programa mula sa
control center sa Brooklyn, New York habang ipinalalabas
ito sa mga lugar sa 15 time zone.

Maikling Impormasyon
Mga Lugar na May Webcast

Pangunahin: Jersey City


Assembly Hall of
Jehovahs Witnesses,
New Jersey, E.U.A.
Dumalo: 4,732

Pinakamalaki:
Perth, Australia
Dumalo: 7,186

Pinakahilaga:
Fairbanks, Alaska, E.U.A.
Dumalo: 255

Pinakatimog:
Invercargill, New Zealand
Dumalo: 190

TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

Pinakamalayo: Perth,
Australia, na mga
18,700 kilometro mula
Jersey City

25

Kung Paano Gumagana


ang Webcast
1. Kinukunan ang programa gamit
ang ilang video camera.
2. Ipinadadala sa switcher ang
mga kuha, at pipili ng pinakamaganda.
3. Saka ipadadala sa isang computer sa control center ang napiling
video.

4. Gagawa ng low-, medium-, at


high-resolution na mga video
stream ng nagaganap na programa.
5. Hahatiin sa tigsasampung-segundong segment ang mga video
stream.

6. Sa pamamagitan ng isang network ng mga Web server, magiging available sa Internet ang
mga segment.
7. Ida-download ng isang device na
nasa bawat destinasyon ang mga
segment mula sa Web server at
ilalagay ang mga ito sa isang
holding area, o buer. Pagkatapos, pagdurugtung-dugtungin ulit
ng device ang nai-download na
mga segment para makagawa ng
tuloy-tuloy na video stream.

8. Mapapanood na at maririnig ang


programa.

26

2015 TAUNANG AKLAT

4
7

TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

27

Pag-aalay ng Sangay sa Sri Lanka


MAINIT na tinanggap ng mga kapatid na nakatradisyonal
na kasuutan ang 130 delegado mula sa 19 na bansa na dadalo sa pag-aalay ng sangay sa magandang islang ito, ang
Sri Lanka. Kumanta ang isang grupo ng mga bata ng mga
awiting pang-Kaharian. Nagustuhan ng lahat ang mga nakawiwiling displey, masasarap na pagkain, at magagandang
musika, pati na ang mainit na pagsasamahang Kristiyano.

Ang bagong-tayo at ang ni-renovate na mga pasilidad ng


sangay ay parehong inialay kay Jehova noong Sabado, Enero 11, 2014, at 893 ang matamang nakinig sa programang
ipinahayag sa tatlong wika. Halos di-mapatid ang palakpakan nang magtanong si Mark Sanderson ng Lupong Tagapamahala, Gusto nyo bang ialay ang mga bagong pasilidad na ito sa Diyos na Jehova?
28

2015 TAUNANG AKLAT

Sri Lanka: Si Mark Sanderson habang nagpapahayag para sa pag-aalay

Kinabukasan, 7,701 ang nasiyahan sa repaso sa programa


noong Sabado at sa nakapagpapatibay na pahayag ni Brother Sanderson. Limang malalaking venue sa buong bansa ang naka-hook-up. Sa kaMga lugar na may
una-unahang pagkakataon,
video streaming
nagkaroon ng video streaming sa lahat ng venue. DaJana
hil diyan, kahit nasa ibat
ibang lugar sa isla ang mga
kapatid, nakikita nila at na- INDIA
Vavuniya
ririnig ang isat isa habang
kumakanta sila ng mga awiting pang-Kaharian. Tiyak
SRI L ANKA
na nagdulot ng malaking
Chilaw
kagalakan ang makasayJa Ela
sayang okasyong ito.Neh.
COLOMBO
12:43.

TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

29

Mga Legal na Usapin


ARMENIA Nagbigay ng Alternatibong

Serbisyong Pansibilyan Bilang Paggalang


sa Kristiyanong Neutralidad

Noong 2013, pinasimulan ng gobyerno


ng Armenia ang programa ng alternatibong serbisyong pansibilyan. Nagpapahintulot ito sa mga Saksi ni Jehova sa
Armenia na pumili ng alternatibong serbisyo sa halip na mabilanggo dahil sa
pagtangging maglingkod sa militar udyok
ng budhi. Noong Enero 2014, iniulat ng
sangay na 71 brother ang nagsimulang
magserbisyo sa ilalim ng bagong kaayusang ito. Halimbawa, may mga brother na
30

2015 TAUNANG AKLAT

Armenia: Inatasan ng gobyerno ang ilang brother na magsagawa ng


alternatibong serbisyong pansibilyan sa mga liblib na lugar sa kanilang
bansa. Habang naroroon, masigasig pa rin silang nakikibahagi sa
gawaing pangangaral

inatasang magtrabaho sa kusina o tumulong sa mga nars sa ospital. Nagustuhan ng mga tagapangasiwa ng programa ang saloobin at paggawi ng mga brother sa kanilang trabaho gaanuman ito kahirap. Tuwang-tuwa ang mga brother sa probisyong ito
ng serbisyong pansibilyan dahil napananatili nilang malinis ang
kanilang budhing Kristiyano.1 Isang brother ang nagsabi, Nagpapasalamat kami kay Jehova dahil nakakagawa kami ng alternatibong serbisyong pansibilyan, na tumutulong para maingatan ang aming neutralidad at maging malaya sa pagsamba sa
kaniya.

DOMINICAN REPUBLIC Kinilala ang Kauna-unahang


Kasalan ng mga Saksi

Noong 1954, pinirmahan ng Dominican Republic at ng Vatican ang isang kasunduan na nagsasabing ang Simbahang Katoliko lang ang may karapatang magkasal. Kung hindi Simbahang Katoliko ang magkakasal sa magkasintahan, isang opisyal
mula sa Civil Registry ang magkakasal sa kanila. Pero noong
2010, pinagtibay ng gobyerno ang isang bagong konstitusyon
na nagbibigay ng karapatang ito sa mga kuwalipikadong kinatawan ng ibang relihiyon. Nag-organisa ang gobyerno ng pagsasanay para sa mga gustong magkaroon ng lisensiya. Kaya pumili
ang tanggapang pansangay sa Dominican Republic ng 30 elder
para magsanay. Sa mahigit 2,000 indibiduwal na nag-aplay para
magkaroon ng lisensiya, 32 lang ang nakatanggap nito. Gayunman, lahat ng 30 elder ay nagkaroon ng lisensiya para magkasal sa mga Saksi.
1 Ang pagsasagawa o di-pagsasagawa ng alternatibong serbisyong
pansibilyan ay depende sa budhi ng isa.
TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

31

INDIA Determinadong Mangaral Nang Walang Takot

Noong Enero 27, 2014, opisyal na sinabi ng Karnataka State Human Rights Commission na nilabag ng Police Sub-Inspector (PSI)
ng Old Hubli Police Station sa Karnataka ang mga karapatang
pantao ni Brother Sundeep Muniswamy dahil hindi siya pinroteksiyunan ng PSI mula sa pang-uumog sa kaniya noong Hunyo 28, 2011. Pinapanagot ng Komisyon ang PSI dahil sa paglabag

Sina Sundeep at Deepalakshmi Muniswamy

32

2015 TAUNANG AKLAT

nito sa mga karapatang pantao. Bukod sa pag-uutos sa gobyerno ng Karnataka na disiplinahin ang PSI, pinagbayad din ito ng
20,000 rupee ($326 U.S.) kay Brother Muniswamy. Inutusan ng
Komisyon ang gobyerno na ibawas ang halagang iyon sa suweldo
ng PSI.
Sinabi ni Brother Muniswamy na siya at ang pamilya niya ay
nagpapasalamat kay Jehova dahil sa pambihirang desisyong ito,
at silay determinadong patuloy na ipangaral ang mabuting balita
nang walang takot. Napatibay ng desisyong iyon ang pananampalataya ng mga kapatid at ang pagtitiwala nila sa kakayahan ni
Jehova na protektahan ang kaniyang bayan. Isa rin itong matinding mensahe sa mga awtoridad na protektahan ang mga karapatang pantao ng mga Saksi ni Jehova sa Karnataka. Nakabinbin
pa rin sa mga hukuman ang kaso ni Brother Muniswamy at ng isa
pang brother, na kaugnay sa insidenteng iyon.

KYRGYZSTAN Itinaguyod ng Constitutional Chamber of

the Supreme Court ang Karapatang Tumangging Magsundalo


Dahil sa Budhi
Isang napakahalagang petsa para sa mga tumatangging magsundalo ang Nobyembre 19, 2013. Nagbaba ng desisyon ang
Constitutional Chamber of the Supreme Court tungkol sa kaso ng
11 Saksi ni Jehova at sinabing labag sa konstitusyon ang programa ng Kyrgyzstan sa alternatibong serbisyo. Ayon sa batas,
ang mga nagsasagawa ng alternatibong serbisyo ay dapat magbayad sa militar para gamitin sa mga gawain nito. Hinihiling din
ng batas na pagkatapos ng alternatibong serbisyo, dapat silang
magpa-enrol sa hukbong sandatahan bilang mga reserbang sundalo. Sinabi ng Constitutional Chamber na ang pamimilit na iyan
ay isang paglabag sa karapatan sa kalayaan sa relihiyon. Pagkaraan, noong mga unang buwan ng 2014, ipinatupad ng Korte
Suprema ng Kyrgyzstan ang desisyon ng Constitutional Chamber
at pinawalang-sala ang 14 sa mga Saksi ni Jehova na hinatulan
ayon sa naunang batas. Dahil sa mga desisyong iyan, natapos din

ang pitong-taong pakikipaglaban para makamit ang kalayaan sa


TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

33

Kyrgyzstan: Mga Saksi na ang kaso ay nakarating sa


Korte Suprema ng Kyrgyzstan

relihiyon bilang mga tumatangging magsundalo. Ang determinasyon ng mapagpayapang mga kabataang ito ay nagdulot ng kaluwalhatian sa pangalan ni Jehova at ng kalayaan sa pagsamba sa
Kyrgyz Republic.

NIGERIA Ginantimpalaan Ako ni Jehova

Sa Abia State ng Nigeria, madalas na pinagbabantaan at nilalayuan ang mga Saksi ni Jehova dahil ayaw nilang sumali sa mga
age-grade association1na nagsasagawa ng karahasan at mga
espiritistikong ritwal. Isang umaga noong Nobyembre 2005, pinasok ng mga miyembro ng age-grade association ng Asaga Ohaa
ang bahay ng mag-asawang Brother at Sister Emmanuel Ogwo, at
kinuha ang lahat ng kanilang ari-arian bilang kabayaran diumano
sa buwis na ipinapataw sa mga miyembro nito. Walang natira sa
1 Ang age-grade association ay binubuo ng mga indibiduwal, karaniway mga lalaki, na magkakakontemporaryo at nakatira sa iisang nayon.
34

2015 TAUNANG AKLAT

mag-asawa kundi ang suot nilang damit. Noong 2006, pinalayas


ng mga mamamayan sina Brother Ogwo sa kanilang tahanan at
nayon. Nakituloy sila sa isang brother sa kabilang nayon at kinupkop sila nito. Nakabalik naman ang mag-asawa sa kanilang
tahanan nang sumunod na taon, pero patuloy pa ring nagtitiis
si Brother Ogwo sa panggigipit na sumali sa age-grade association, at binale-wala ang pakiusap niyang ibalik ang mga ari-arian
nila.
Sa wakas, noong Abril 15, 2014, nagdesisyon ang Abia State
High Court pabor kay Brother Ogwo. Itinaguyod nito ang kaniyang konstitusyonal na karapatang umanib sa anumang asosasyon at relihiyon. Isinauli kay Brother Ogwo ang mga ninakaw
na ari-arian, hindi na masyadong nilalayuan ang mga Saksi tulad noon, at malaya nang nakapangangaral ang mga kapatid sa
Asaga Ohaa.
Nang ibaba ng korte ang desisyon, sinabi ni Brother Ogwo: Napalukso ako sa tuwa. Ang saya-saya ko. Pakiramdam koy naipanalo ni Jehova ang kaso at kasama ko ang mga anghel. Ginantimpalaan ako ni Jehova.

RUSSIA Desisyong Pabor sa jw.org

Ang maraming usapin sa batas na napapaharap sa mga kapatid


natin sa Russia ay naging para sa ikasusulong ng mabuting balita sa bansang iyon. (Fil. 1:12) Kahit matindi ang pagsalansang
ng ilang opisyal ng gobyerno at relihiyosong mga lider, ang mga
kapatid natin sa Russia ay nananatiling tapat, at pinagpapala ni
Jehova ang kanilang mga pagsisikap.
Ang isang indikasyon nito ay ang tagumpay na nangyari sa lunsod ng Tver. Noong 2013, dumulog sa korte ang tanggapan ng tagausig ng Tver para ipagbawal sa buong Russia ang jw.org. Nagbaba ng hatol ang korte pabor sa tagausig nang hindi man lang
ipinaalam sa sinumang kinatawan ng mga Saksi ni Jehova ang
tungkol sa paglilitis. Nalaman ng mga kapatid natin ang desisyon
ng korte kaya umapela sila. Noong Enero 22, 2014, binaligtad ng
TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

35

Tver Regional Court ang desisyon ng mababang hukuman at pinaboran tayo. Dahil kay Jehova at sa panalangin ng mga kapatid
sa buong mundo, tinatamasa na ngayon ng karamihan sa mga
kapatid natin sa Russia ang maraming espirituwal na pakinabang
sa paggamit ng jw.org.

TURKEY Hindi Pa Rin Kinikilala ang Karapatang Tumangging

Maglingkod sa Militar Dahil sa Budhi

Si Baris Gormez, isang Saksi ni Jehova sa Turkey, ay mahigit apat


na taon nang nakabilanggo dahil sa pagtangging maglingkod sa
militar. Habang nakabilanggo, tiniis niya ang paninipa at pamamalo ng mga pulis-militar. Nahirapan din siya sa loob ng sel
da. Dahil pitong talampakan ang taas ni Brother Gormez, hindi
siya magkasya sa higaan, kaya napilitan siyang matulog nang
pahalang at nakabaluktot sa dalawang higaan. Nang maglaon,
pinayagan siya ng mga nangangasiwa sa bilangguan na magkaroon ng mas malaking higaan na ibinigay ng kongregasyon
doon.

Noong 2008, si Brother Gormez at ang tatlo pang Saksi ay


nagsumite ng aplikasyon sa European Court of Human Rights na
nagsasabing nilabag ng Turkey ang kanilang kalayaan sa relihiyon dahil hindi nito kinilala ang kanilang karapatang tumangging maglingkod sa militar. Noong Hunyo 3, 2014, nagdesisyon
ang Korte pabor sa apat na Saksi1 at inutusan nito ang pamahalaan ng Turkey na magbigay ng bayad-pinsala sa mga brother
na ito. Iyan ang ikatlong pagkakataong pinaboran ng European
Court ang mga Saksi ni Jehova laban sa Turkey tungkol sa isyung
ito. Sa kasalukuyan, wala nang nakabilanggong Saksi ni Jehova
sa Turkey, pero hindi pa rin lubos na malulutas ang isyu hanggat hindi kinikilala ng Turkey ang karapatan nating tumangging
maglingkod sa militar dahil sa budhi.
1 Buldu and Others v. Turkey, No. 14017/08, Hunyo 3, 2014.

36

2015 TAUNANG AKLAT

Follow-Up sa mga Nakaraang Ulat


Azerbaijan: Ang mga kapatid ay dumaranas pa rin ng paglusob
ng mga pulis sa kanilang mga pulong, pagsesensor sa kanilang
mga relihiyosong literatura, pag-aresto habang nangangaral, at
iba pang paglabag sa mga karapatang pantao. Samantala, tinatanggihan pa rin ng gobyerno ang muling pagpaparehistro ng Religious Community of Jehovahs Witnesses. Labinsiyam na aplikasyon na ang nai-le sa European Court of Human Rights laban
sa Azerbaijan tungkol sa mga isyung ito. Sa kabila ng mga problemang ito, kitang-kita pa rin ang pagpapala ni Jehova dahil sa patuloy na pagdami ng bilang ng mamamahayag. Ang paglalabas ng
Bagong Sanlibutang Salin ng Banal na Kasulatan sa wikang Azerbaijani ay isa pang dahilan para magalak.
Eritrea: Sa bansang iyan, ang mga kapatid natin ay tapat
pa ring naglilingkod kay Jehova habang nagbabata ng matinding pag-uusig. Tatlong brother, sina Paulos Eyassu, Isaac Mogos,
at Negede Teklemariam ang 20 taon nang nakabilanggomula
Setyembre 24, 1994. Inaresto ng mga awtoridad sa Eritrea ang
mga 150 Saksi at mga interesado habang ginaganap ang Memoryal ng kamatayan ni Kristo noong Abril 14, 2014. Ang edad ng
mga inaresto ay mula isang taon at apat na buwan hanggang mahigit 85 taon. Inaresto ng mga awtoridad ang mga 30 pang Saksi at mga interesado habang ginaganap ang espesyal na pahayag
noong Abril 27, 2014. Napalaya na ang karamihan sa kanila.
Kazakhstan: Hindi pinahintulutan ng Agency for Religious Affairs na i-import o ipamahagi ang 14 sa ating mga publikasyon sa
teritoryo ng Republic of Kazakhstan. Hindi rin pinahihintulutan
ang mga kapatid na gawin sa labas ng kanilang rehistradong mga
dako ng pagsamba ang pagbabahagi ng kanilang mga paniniwala, at mga 50 kapatid ang nahatulan dahil sa diumanoy ilegal na
gawaing pagmimisyonero. Para ipaglaban ang kanilang kalayaan
sa pagpapahayag, 26 na reklamo ang isinampa sa United Nations
Human Rights Committee.

TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

37

Mga Ulat Mula sa


Ibat Ibang Panig ng Daigdig
Ibinabahagi Nila ang Na-download Nila
Kahit hindi pa gaanong available ang Internet sa Cuba,
posible nang makakonek ngayon dito dahil sa mga puwestong binuksan ng isang kompanya ng telepono. Pero
napakamahal nito. Kaya para matulungan ang mga kapatid na makinabang sa jw.org, pinasigla ng sangay ang mga
kongregasyon na mag-atas ng isang mamamahayag na
magda-download ng mga publikasyon, rekording, at video mula sa website at saka ito ibabahagi sa iba pang mga
Saksi sa kanilang kongregasyon. Maganda ang resulta ng
kaayusang ito.

38

2015 TAUNANG AKLAT

Cuba: Gumagamit ng Internet para mag-download mula sa jw.org

Kingdom Hall Muna Bago Cellphone


Si Teona, edad 10, at ang 8-anyos niyang kapatid na si
Tamuna, ay nakatira sa Republic of Georgia. Gusto nilang magkaroon ng cellphone. Para makabili sila, nangako ang lola nila na bibigyan niya sila ng kaunting halaga
buwan-buwan mula sa kaniyang pensiyon. Kaya lang, namatay ang lola nila. Pero ibinigay ng pamilya sa mga bata
ang huli at buong pensiyon ng lola nila para mabili ang
gusto nilang cellphone. Matapos itong pag-isipan, sumulat ang mga bata sa kongregasyon nila: Alam po naming
dalawang linggo na lang at sisimulan na ang pagtatayo ng
bago nating Kingdom Hall sa ating nayon ng Terjola.
Gustong-gusto pong tumulong dito ng lola namin, kaya
naisip naming dalawa na ibigay sa kongregasyon ang huling pensiyon ni Lola sa halip na ibili ng cellphone. Sana
po, igawa nyo kami ng magandang Kingdom Hall!
Griegong Kasulatan sa Wikang Tetum
Noong Enero 17, 2014, sa Dili, Timor-Leste, inilabas ni
Georey Jackson ng Lupong Tagapamahala ang Bagong
Sanlibutang Salin ng Kristiyanong Griegong Kasulatan sa
wikang Tetum, ang karaniwang wika sa bansa. Dati, ang
Simbahang Katoliko lang ang nag-iimprenta at namamahagi ng mga kopya ng Griegong Kasulatan sa wikang
Tetum, at ayaw nilang ipagbili ito sa mga Saksi ni Jehova
o sa mga taong iniisip nilang nakikipag-aral sa mga Saksi.
Kaya lang, ang Katolikong salin ay maraming mali, kulang, lumang salita, at maraming mali sa pag-iimprenta.
Pero tungkol naman sa Bagong Sanlibutang Salin, sinabi
ni Darren, misyonero sa Timor-Leste: Maraming tagaTimor Leste na nagbabasa ng Bagong Sanlibutang Salin
ang humanga sa katumpakan nito, at humiling sila agad
TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

39

ng kopya. Sinabi nilang madali itong basahin, at nagustuhan nila ang malalaking titik nito, lalo na ngat di-gaanong maliwanag ang maraming bahay dito. Nag-aaral na
ngayon ng Bibliya ang marami sa mga nagkaroon ng kopya nito.
Mahalaga Ako kay Jehova
Noong Enero 2014, sumulong ang gawaing pagsasalin
sa wikang Romany, na ginagamit sa Macedonia. Bumuo
roon ng isang permanenteng team, at naaprobahan itong
gumawa ng mga publikasyon sa wikang iyan hindi lang sa
alpabetong Romano kundi gayundin sa Cyrillic. Napakalaking tulong nito sa mga nagsasalita ng Romany, na mas

sanay sa Cyrillic, na opisyal na alpabeto sa Macedonia.


Marami sa mga nagsasalita ng Romany ang naantig dahil pinaglalaanan sila ng organisasyon ni Jehova ng mga
literatura sa kanilang wika. Sinabi ng isang sister: Dahil
Romany ang wika ko, madalas akong makaranas ng panghahamak mula sa ibang lahi. Kaya laking pasasalamat ko

Macedonia: Nangangaral gamit ang mga publikasyon sa wikang Romany

dahil nadama kong mahalaga ako kay Jehova nang


makatanggap ako ng mga
literatura sa aking wika.
Dahil dito, lalo akong na
palapt sa kaniya.

Laking pasasalamat
ko dahil nadama
kong mahalaga ako
kay Jehova nang
makatanggap ako
ng mga literatura sa
aking wika

Pagbabago sa
Pangangasiwa
Noong Pebrero 1, 2014,
sinimulang pangasiwaan ng tanggapang pansangay sa Estados Unidos ang teritoryo at mga kongregasyon sa Jamaica at sa Cayman Islands. Talagang may pagkakaisa
ang mahigit 1.2 milyong mamamahayag sa teritoryo ng
sangay sa Estados Unidos! Kasama rito ang 50 estado ng
E.U., Bahamas, Bermuda, British at U.S. Virgin Islands,
Puerto Rico, at Turks and Caicos Islands.
Mga Payunir sa Japan
Napananatili ng mga kapatid sa Japan ang masiglang
espiritu ng pagpapayunir, at ang bilang ng mga regular
pioneer na naglilingkod sa bansang ito ay pang-apat sa pinakamarami sa mundo. Sa pasimula ng 2014 taon ng paglilingkod, 2,646 na baguhan ang nagpayunir din, kaya
umabot sa 65,668 ang bilang nila. Noong Marso 2014,
mahigit sa kalahati ng lahat ng mamamahayag ang nakibahagi sa ibat ibang anyo ng pagpapayunir.

TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

41

Nakakita Kami Ngayon ng


Kakaibang mga Bagay
SA ISANG pagkakataon, nang pagalingin ni Jesus ang isang
lalaking paralisado, pinanaigan ng masidhing kagalakan
ang bawat isa, at pinasimulan nilang luwalhatiin ang Diyos,
at sila ay napuno ng takot, na sinasabi: Nakakita kami ngayon ng kakaibang mga bagay! (Luc. 5:25, 26) Ang isinasagawa ng Diyos na Jehova ngayon sa pamamagitan ng kaniyang pinakamamahal na Anak, ng tapat at maingat na
alipin, at ng kaniyang tapat na mga mananamba sa buong
daigdig ay nagbibigay sa atin ng higit na dahilan para sabihin din: Nakakita kami ngayon ng kakaibang mga bagay.

New Jersey, E.U.A.: Nagbabatian at nagkakawayan ang mga delegado

42

2015 TAUNANG AKLAT

TAMPOK NA MGA PANGYAYARI

Bulag na brother na nabautismuhan

Sa Buong Daigdig


LUPAIN

239



MAMAMAHAYAG

8,201,545



KABUUANG ORAS NA
GINUGOL SA LARANGAN

1,945,487,604



PAG-AARAL SA BIBLIYA

9,499,933

44

Pangangaral
at Pagtuturo sa
Buong Lupa
Lesotho

Aprika


LUPAIN

58


POPULASYON

994,839,242


MAMAMAHAYAG

1,421,375


PAG-AARAL SA BIBLIYA

3,516,524

46

Sinundan Nila ang Kanilang Titser

Si Jose ay isang kabataang payunir na nakatira sa labas ng Luanda, Angola. Nagtuturo siya sa
isang paaralang malapit sa Kingdom Hall. Dahil isa siyang mahusay na titser at may magagandang katangian bilang Kristiyano,
nakuha niya ang pagmamahal at
paggalang ng kaniyang 86 na estudyante. Alas-kuwatro ng hapon
ang pulong ng kongregasyon nila
sa gitnang sanlinggo, kaya binigyan siya ng pahintulot na umuwi
2015 TAUNANG AKLAT


Angola: Si Jose ay nagpapahayag sa Kingdom Hall habang
nakikinig ang kaniyang mga estudyante

nang maaga tuwing araw na iyon. Dumederetso na siya sa


Kingdom Hall pagkatapos ng trabaho.
Nagtaka ang ilang estudyante kung bakit maagang uma
alis sa paaralan si Jose at kung saan siya pumupunta. Kaya
isang araw, sinundan siya ng dalawa niyang estudyante at
dumalo rin sila ng pulong. Minsan naman, tatlo pa niyang
estudyante ang dumalo ng pulong noong araw mismo na

may bahagi si Jose sa Pulong sa Paglilingkod. Naging usapusapan agad ito sa buong classroom. Nang sumunod na
mga linggo, ang mga estudyanteng dumadalo sa pulong ay
dumami mula 5 hanggang 21. Ang mga mamamahayag sa
Kingdom Hall ay nag-alok sa kanila ng pag-aaral sa Bibliya,
at pumayag naman ang marami sa kanila. Nang magdala
ang mga estudyante ng ilang publikasyon, naging interesado ang iba at dumalo na rin sa mga pulong. Sa pagtatapos
ng taon ng klase, 54 sa kaniyang 86 na estudyante ang na
kadalo na sa pulong. Sinabi ni Jose na 23 sa mga ito ang patuloy na sumusulong sa espirituwal at dumadalo sa mga
pulong.

Kulang Nga Ba ng Teritoryo?


Nang dumating ang mga special pioneer na sina Joseph
at Evezi sa kanilang bagong atas sa Nigeria, sinabi sa kanila ng ilang dismayadong mamamahayag: Kulang kami ng
teritoryo. Bugbog na bugbog na ito. Pagkalipas ng isang
taon, sumulat si Joseph sa sangay: Araw-araw naming ginagawa ang aming teritoryo at pinagtatagumpayan ang
diskriminasyon at kawalang-interes ng mga tao. Lumalabas kami sa larangan dala ang aming DVD player para ipapanood sa mga bata, tin-edyer, at adulto ang mga video.
Ang resulta: Buwan-buwan, nagdaraos kaming mag-asawa
PANGANGARAL AT PAGTUTURO SA BUONG LUPA

47

Nigeria: Sina Joseph at Evezi habang naglilingkod sa larangan


gamit ang DVD player

ng 18 pag-aaral sa Bibliya, at kung minsan ay hindi na namin mapuntahan lahat ang aming mga estudyante sa Bibliya. Bukod diyan, kinukulit kami ng mga bata na ipapanood sa kanila ang mga video ni Caleb.
Mga Tagaislang Humihingi ng Tulong
Noong Abril 2014, nakatanggap ang tanggapang pansangay sa Congo (Kinshasa) ng nakaaantig na sulat mula sa
isang grupo ng mga mangingisdang nakatira sa Ibinja Is48

2015 TAUNANG AKLAT

land sa Lake Kivu. Ang mga mangingisdang ito ay madalas


na pumupunta sa nakapalibot na mga lunsod para magnegosyo. Minsan, sa lunsod ng Bukavu, may nakausap silang
mga Saksi ni Jehova. Ibinahagi sa kanila ng mga Saksing
iyon ang mabuting balita at binigyan sila ng isang Bibliya
at ilang literatura.
Nagustuhan ng mga mangingisda ang nabasa nila at ibinahagi nila iyon sa ibang tagaisla. Dahil marami ang naging interesado, pinapunta nila sa Bukavu ang isa sa kanilang mga kasamahan para hanapin ang mga Saksi at
anyayahan sa Ibinja. Nang hindi nito makita ang mga Saksi, sumulat ito sa tanggapang pansangay: Sana po, magpapunta kayo rito ng mga Saksi para tulungan kaming matutuhan ang Bibliya gaya nila at malaman kung paano kami
mabubuhay magpakailanman. Kaming bahala sa tuluyan
nila. Ipapagamit ko ang aking lote para pagtayuan ng simbahan. Nalaman namin mula sa mga tekstong nasa aklat
nyo na puro kasinungalingan pala ang itinuturo sa min
ng mga pari at pastor. Kumbinsido kami na natagpuan na
namin ang tunay na relihiyon. Marami rito sa Ibinja ang
gustong mag-aral ng Bibliya at maging mga Saksi ni Jehova.
Sinabi sa sulat na mga 40 tagaisla ang interesado. Mahigit 18,000 ang mamamayan sa Ibinja pero walang Saksi.
Agad na nag-atas doon ang tanggapang pansangay ng dalawang special pioneer na nagsasalita ng wika ng mga tagaisla.
Nakikinig Na Ngayon ang Pastor
Hinding-hindi ako liliban sa Memoryal. Ito ang sinabi
ng isang pastor ng prominenteng simbahang Protestante
sa Timog Aprika. Bakit kaya naisipan ng lider ng relihiyong ito na dumalo sa Memoryal noong Abril 2014? Nagsimula ito nang kumatok sa pinto niya ang dalawang
PANGANGARAL AT PAGTUTURO SA BUONG LUPA

49

50

2015 TAUNANG AKLAT

Congo (Kinshasa): Nangangaral sa isang mangingisda

brother na magkaiba ang lahi habang naglilingkod sa larangan. Alam nilang hindi sila kakausapin ng pastor na ito.
Ikinuwento ni Adaine, isa sa dalawang brother, ang nangyari: Nagulat kami nang buksan nya ang pinto at papasukin kami. Matagal kaming nag-usap. Ngayon lang siya nakakita ng isang puting nangangaral sa komunidad ng mga
itim at nakikipag-usap sa kaniya sa sarili niyang wika.
Mula noon, regular nang nakipag-aral ng Bibliya ang pastor.
Dagdag pa ni Adaine: Ang lalaking ito ay mahigit
40 taon nang misyonero at pastor, pero 80 anyos na siya
nang malaman nya ang sagot sa kaniyang mga tanong.
Gustong-gusto nya ang aklat na Tularan ang Kanilang Pananampalataya. Kapag nag-aaral kami, sinasaulo nya ang
ilang punto at ginagamit nya iyon sa mga sermon nya sa
simbahan. Ipinakita nya sa mga miyembro ng kaniyang
kongregasyon ang aklat na Ano Ba Talaga ang Itinuturo ng
Bibliya? Sinabi nya sa kanila, Kapag pumunta sa bahay
nyo ang mga Saksi ni Jehova dala ang aklat na ito, papasukin nyo sila at makinig sa sasabihin nila dahil ang aklat na

ito ay puno ng espirituwal na kayamanan.


Sinabi ng pastor kay Adaine na mahigpit siyang pinagsabihan ng mga lider ng simbahan nila at binabalaang huwag babanggit ng tungkol sa mga Saksi ni Jehova sa kaniyang mga sermon sa simbahan. Hindi niya alam kung ano
ang dapat gawin. Naalaala ni Adaine ang tungkol sa isang
pastor sa Myanmar, na isinaysay sa 2013 Taunang Aklat ng
mga Saksi ni Jehova. Nang basahin ito ni Adaine sa pastor,
sinabi nito: Parang ako ito! May napakahalagang desisyon
ako na dapat pagpasiyahan, at hindi na ito makapaghihintay.
PANGANGARAL AT PAGTUTURO SA BUONG LUPA

51

Ghana: Sina Baour at Aaron habang nagpapatotoo


sa lugar ng taniman ng kakaw

Dumalo ang pastor sa una niyang Memoryal noong Abril 14, 2014, at sinabing hinding-hindi siya liliban dito. Determinado siyang putulin ang lahat ng kaugnayan niya sa
huwad na relihiyon.
Paghahanap sa Taniman ng Kakaw
Sina Baour at Aaron ay naglilingkod bilang mga special pioneer sa Bokabo, isang taniman ng kakaw sa kanlurang Ghana. Ang kanilang kalat-kalat na teritoryo, na
may maliliit na bahay, ay nararating lang sa pamamagitan
ng makikitid at pasikot-sikot na daan sa mga taniman.

Isang maling liko lang, ligaw ka na! Isang araw, sa halip na


dumaan sa karaniwang ruta, sa iba dumaan sina Baour
at Aaron. Nakarating sila sa maliliit na bahay na ngayon
lang nila madadalaw. Nakausap nila roon sina Michael at
Patience, na nagpakita ng interes sa mensahe nila at tumanggap agad ng Bible study. Pagkaraan, sinabi ni Michael
sa kanila: Dalawang taon na kaming hindi nagsisimba dahil sa nakita naming mga bagay na hindi kaayon sa turo
ng Bibliya. Mula noon, gabi-gabi naming pinag-aaralan ni
Patience ang Bibliya sa sariling sikap para hanapin ang sagot sa mga tanong namin, at nananalangin na sanay tulungan kaming makita ang katotohanan. Kahit malayo ang

lakarn sa taniman, dumalo agad sila sa mga pulong. Sa


loob ng nakaraang taon, nabautismuhan ang mag-asawa
at nagsimulang maglingkod bilang mga regular pioneer.
Ngayon, kagaya na rin namin silang bumabagtas sa madidilim na daan sa taniman ng kakaw para maghanap ng iba
pang nananalangin na sanay tulungan silang makita ang
katotohanan.

52

2015 TAUNANG AKLAT

Sina Michael at Patience habang naglalakad sa taniman

Mga Lupain sa
Amerika


LUPAIN

57


POPULASYON

980,780,095


MAMAMAHAYAG

4,034,693


PAG-AARAL SA BIBLIYA

4,339,285

54

Dumadalo sa Pulong
ang mga Ulila
Si Angela, nakatira sa Suriname,
ay dumalaw sa isang bahay-ampunan malapit sa kaniyang bahay.
Isang di-aktibong sister ang nangangasiwa roon, kaya pinayagan
niya agad si Angela na mangaral sa
mga bata. Kinausap ni Angela ang
85 bata at ipinapanood sa kanila
ang mga video mula sa jw.org. Pagkatapos nito, tinuruan niya sa Bibliya ang marami sa kanila. Dalawa
2015 TAUNANG AKLAT

Suriname: Inihahatid sa Kingdom Hall ang mga ulila

pang pioneer ang sumama, at bumuo ng kani-kaniyang


grupong tuturuan. Sinabi ng di-aktibong sister na tinuruan niya ang mga bata ng mga kanta mula sa isa sa mga aklat-awitan natin, at binabasahan niya sila ng mga kuwento
sa Bibliya gabi-gabi. Gusto sana niyang dumalo sa mga pulong, pero hindi niya maiwan ang 85 bata. Kaya naman
nagsagawa ng kaayusan para makapunta silang lahat sa
Kingdom Hall. Dahil malapit lang doon ang bahay-ampunan, tumulong ang mga brother na ihatid sila sa Kingdom
Hall. Regular nang dumadalo ngayon ang sister at ang
85 bata.

Tinulungan ni Gabriel ang Lolo Niya


Habang pauwi mula sa kombensiyon sa Paraguay, inii
sip-isip ng anim-na-taong gulang na si Gabriel kung gaano
kahalaga na ipangaral ang mensahe ng Kaharian. Naisip
niyang may isang espesyal na taong gusto niyang makasama sa Paraisoang lolo niya. Pero noon pa man, hindi ito
interesado sa katotohanan at sinasalansang pa nga ang kaniyang asawat mga anak, na mga Saksi.
Nang araw ding iyon, hiniling ni Gabriel sa kaniyang
mga magulang na mag-video call sa kaniyang lolot lola na
nakatira sa Argentina. Ipinaliwanag ni Gabriel sa lolo niya
kung gaano kahalagang mag-aral ng Bibliya, at itinanong
niya: Lolo, gusto mong mag-study tayo? Pumayag naman ang lolo niya. Sinabi ni Gabriel na ang pag-aaralan
nila ay ang brosyur na Makinig sa Diyos at Mabuhay Magpakailanman. Ilang buwan nilang pinag-aralan ang bros
yur. Dahil pareho silang hirap bumasa, nagpapraktis muna
sila. Pinaghahandaan ni Gabriel ang bawat araling pagaaralan nila. Lagi siyang bihis na bihis at nakakurbata pa
nga.
PANGANGARAL AT PAGTUTURO SA BUONG LUPA

55

Paraguay: Si Gabriel habang nakikipag-usap sa lolo niya

Nang maglaon, nagbakasyon sa kanila nang ilang linggo


ang lolot lola ni Gabriel. Habang naroroon, sumama sa
kanila ang lolo niya sa pagdalo sa mga pulong. Nang bumalik ang lolo ni Gabriel sa Argentina, ipinagpatuloy nito
ang pag-aaral ng Bibliya sa isang brother na tagaroon, at
sumulong ito hanggang sa maging di-bautisadong mamamahayag. Ngayon, magkasama nang nananalangin ang kaniyang lolot lola araw-araw. Ang batang si Gabriel naman
ay sumulong din at isa na ring di-bautisadong mamamahayag ngayon. Gusto nang sagisagan ng kaniyang lolo ang
pag-aalay nito kay Jehova sa pamamagitan ng bautismo.
Hindi Nagkataon Lang ang Pagbisita Mo
Sa Brazil, habang namamahagi ng tract na Puwede Pa
Bang Mabuhay ang mga Patay? kumatok si Jennifer sa pinto ng isang babaeng nagmamadali para makipaglibing sa
mahal nitong kaibigan. Sinabi ni Jennifer na nagkataong
gusto niyang bigyan ang babae ng isang tract tungkol sa
56

2015 TAUNANG AKLAT

pag-asang pagkabuhay-muli ng mga namatay nating mahal sa buhay. Nagulat ang babae sa pamagat ng tract pero
tinanggap niya ito. Tinanong ni Jennifer ang babae kung
gusto niyang magdala ng ekstrang tract para ibigay sa pamilyang nagdadalamhati. Naisip ng babae na magandang
ideya iyon, kaya humingi pa siya ng siyam na tract.
Nang maglaon, dinalaw muli ni Jennifer ang babae at sinabi nito sa kaniya: Noong unang araw na nagkita tayo,
napag-isip-isip kong hindi nagkataon lang ang pagbisita
mo. Isinugo ka ng Diyos dala ang nakakaaliw na mensaheng kailangang-kailangan ko. Ipinamahagi ng babae ang
lahat ng tract. Ito ay malakas na binasa ng miyembro ng
pamilya na nagbigay ng sermon sa libing. Nagustuhan ito
ng lahat at pinasalamatan nila ang babae dahil sa nakaaaliw na mensahe. Pumayag na makipag-aral ng Bibliya ang
babae.
Pagpapatotoo Habang Nasa Tap-Tap
Tatlong Bethelite sa Haiti ang nakasakay sa makulay
na taxi na tinatawag na tap-tap. Iyan ang pampublikong
transportasyon doon. Sa dalawat kalahating oras nilang
pagbibiyahe, ipinakipag-usap nila sa ibang mga pasahero
ang tungkol sa Kaharian at nakapamahagi sila ng 50 magasin at 30 tract. Binasa ni Gurvitch, isa sa mga Bethelite, ang
isang bahagi ng Gumising! sa isang pasahero. Isang kabata
ang lalaki na nagngangalang Pepe ang nakinig at nakisali
sa usapan. Hiniling niya na turuan siya sa Bibliya, at nagkataon namang doon siya nakatira sa teritoryo ng kongregasyong kinauugnayan ni Gurvitch. Mula noong Enero 2014, nang una siyang matagpuan, halos lahat ng mga

pulong at asamblea ay nadaluhan na ni Pepe. Sinasabi niya
sa iba ang tungkol sa kaniyang bagong pananampalataya, at umaasang di-magtatagal ay magiging di-bautisadong
mamamahayag siya.
PANGANGARAL AT PAGTUTURO SA BUONG LUPA

57

Asia at
Gitnang Silangan


LUPAIN

48


POPULASYON

4,315,759,010


MAMAMAHAYAG

703,271


PAG-AARAL SA BIBLIYA

732,106

58

Nagtanong Siya Kung


Puwedeng Magsama ng Iba
Isang brother ang nagbigay ng
imbitasyon sa Memoryal sa isang
parking attendant sa Indonesia
dalawang araw bago ang okasyon. Nagtanong ang attendant,
na isang Muslim, kung puwedeng
magsama ng iba kahit isa lang ang
imbitasyon niya. Ipinaliwanag ng
brother na puwede ring sumama
ang iba. Sinabi ng lalaki na malaki ang pamilya niya kaya humingi
2015 TAUNANG AKLAT

Indonesia: Namamahagi ng mga imbitasyon para sa Memoryal

pa siya ng mga imbitasyon. Binigyan siya ng brother ng


20 imbitasyon. Ipinaliwanag nito na ang okasyong iyon
ay Memoryal ng kamatayan ni Jesus at na ang lahat, kasama ang mga Kristiyano at Muslim, ay malugod na tinatanggap. Sinabi ng lalaki na mga 60 hanggang 70 ang isasama niya.
Nagsisimula na ang pahayag sa Memoryal, at mayroon
nang 248 tagapakinig, nang dumating ang parking attendant kasama ang mga 100 kataomga lalaki, babae, at mga
bata, pati na matatanda at isang babaeng halos kabuwanan
na. Umarkila sila ng ilang sasakyan papuntang hotel na pinagdarausan ng Memoryal. Nang makita sila ng mga guwardiya ng hotel, hindi sila pinapasok. Nagtataka ang mga
guwardiya kung bakit gustong dumalo sa okasyong Kristiyano ang napakaraming Muslim na iyon. Pero nang ipakita ng mga Muslim ang imbitasyon, sinamahan sila ng mga
guwardiya sa awditoryum. Mga 60 sa grupo ang pinapasok
sa siksikang awditoryum.
Pagkaraan ng ilang araw, dumalaw ang brother sa parking attendant at kinumusta kung nagustuhan ng grupo
ang programa. Inamin ng attendant na medyo nahiya silang dumalo noon, pero sinabi niyang humanga sila dahil
mababait ang mga naroroon at binati silat kinamayan
pagkatapos ng programa. Inanyayahan siya ng brother na
dumalo sa espesyal na pahayag na gaganapin sa susunod
na Linggo. Sa pagkakataong iyon, dumating siya kasama
ang mga 40 kapamilya at kapitbahay. Dahil patapos na ang
pulong nang dumating sila, nagdesisyon ang mga elder na
ulitin ang pahayag. Binanggit ulit ng chairman ang paksa
ng pahayag, nagbigay ng maikling paliwanag tungkol sa
PANGANGARAL AT PAGTUTURO SA BUONG LUPA

59

Mongolia: Mga mamamahayag na pinahintulutang maglagay


ng mga literatura para sa mga pasahero

programa, nagpaawit, at nanalangin. Para maintindihan


ng mga Muslim ang pahayag, gumamit ang tagapagsalita
ng mga terminong pamilyar sa kanila, gaya ng Banal na
Aklat sa halip na Bibliya at propeta Isa sa halip na Jesus.
Nang maglaon, dinalaw ng isang elder ang parking attendant sa bahay nito, at nag-usap sila tungkol sa Bibliya
gamit ang brosyur na Listen to God. Labindalawang iba pa
ang sumali sa pag-uusap, kasama na ang ilang Muslim na
babae at mga bata.

Mga Babasahn sa mga Bus


Ang mga bus na nanggagaling sa Ulaanbaatar, Mongolia, ay bumibiyahe sa lahat ng lugar ng bansang iyan.
Ang ganitong mga biyahe ay umaabot nang hanggang
48 oras. Ang mga pasahero ay nakatanaw lang sa bintana
o kaya naman ay natutulog. Mahilig magbasa ang mga

taga-Mongolia pero wala namang babasahn sa bus. Dahil


dito, nilapitan ng ilang brother mula sa Songinokhairkhan
Congregation ang mga drayber ng bus at sinabi: Gusto
sana namin kayong regaluhan ng isang magandang aklat.
Sa seat pocket ng mga eroplano, laging may nakalagay na

mga babasahn. Kung sa tingin nyo po ay gusto ng mga pasahero nyo na may mabasa sila, puwede kaming maglagay
ng mga literatura sa seat pocket ng mga bus. Walong drayber ng bus ang pumayag. Bilang resulta, 299 na magasin at
144 na brosyur ang naipamahagi ng mga brother. Gumawa
sila ng kaayusan na palitan ang mga magasin ng mga bagong isyu kapag mayroon na nito.
60

2015 TAUNANG AKLAT

Napagkamalan
Sa isang bansa sa Asia, dalawang elder ang hinilingang
dumalaw sa isang sister na walong taon nang di-aktibo. Dahil hindi nila kilala ang sister, tinawagan ito ng mga brother at isinaayos na puntahan ito sa kaniyang puwesto sa
isang malaking wholesale shopping market. Matapos magpasikot-sikot sa mga pasilyo, nakita rin nila ang isang puwestong tugma sa adres ng sister. Pagpasok nila, binati sila
ng isang babae na may maliit na Bibliya sa mesa. Matapos
matiyak ang apelyido niya, bayan, at edad ng dalawa niyang anak, inisip ng mga brother na siya na nga ang diaktibong sister. Mga kapatid mo kami, mga Saksi ni Jehova, ang sabi nila.
Kristiyano ako, ang nagtataka niyang sagot. Medyo
nagtaka rin ang mga brother sa reaksiyon ng babae.
Pero binigyan pa rin nila ito ng ilang literatura sa Bibliya, at tuwang-tuwa naman
ito. Nang paalis na ang mga
brother, napansin nilang
Hiyang-hiya ako
nagkamali sila ng pinunsa sarili ko dahil
tahang puwesto! Dapat ay
kahit napakatagal
sa 2202 sila pumunta, pero
ko nang di-aktibo,
nasa 2200 sila. Sinabi ng
hinding-hindi ako
isang brother: Kinilabutan
nalimutan ni Jehova
ako, parang pinapunta talaga tayo ng mga anghel sa
puwestong iyon. Magkapareho ng apelyido at bayan ang babae at ang sister, at halos
magkakaedad ang mga anak nila! Kung iba ang apelyido
o bayan ng babae, malalaman nating hindi siya ang hinahanap natin. Dalawang puwesto pa mula sa babae, nakita
rin ng mga brother ang di-aktibong sister na kanina pa
naghihintay sa kanila.
62

2015 TAUNANG AKLAT

Dahil sa pagkakamaling iyon, ang babae ay nagsimula


nang makipag-aral ng Bibliya at dumalo sa mga pulong.
Ang di-aktibong sister naman ay dumalo na sa mga pulong
at regular nang nakikibahagi sa ministeryo. Sinabi niya,
Hiyang-hiya ako sa sarili ko dahil kahit napakatagal ko
nang di-aktibo, hinding-hindi ako nalimutan ni Jehova.
Pagte-text Kapag Masama ang Lagay ng Panahon
Sina Greg at Alma ay lumipat sa isla ng Catanduanes sa
Pilipinas para maglingkod kung saan mas malaki ang pangangailangan para sa mga tagapaghayag ng Kaharian. Bulubundukin ang ilang lugar doon, kaya 19 na kilometro
ang nilalakad nina Greg at Alma para marating ang ilan
sa kanilang teritoryo. Kung minsan naman, namamangka
sila nang hanggang dalawang oras para makapangaral sa
ibang mga isla. Kapag tag-ulan, napakahirap ng gayong
mga paglalakbay. Sa halip na nasa bahay lang sila at hindi
nakapangangaral, ipinasiya nilang samantalahin ang iniaalok na promo ng kompanya ng gamit nilang cellphone.
Puwede silang mag-unlimited text sa murang halaga.
Sinabi ni Greg na nagpapakilala muna siya kapag nagtetext siya. Pagkatapos ay sasabihin niya, Gusto ko sanang
ibahagi sa inyo ang isang mensahe mula sa Bibliya. Ang
isang teksto na napatunayan niyang epektibo ay ang Juan
17:3. Matapos banggitin ang sinasabi ng teksto, maghaharap siya ng dalawang tanong: Sino ang tunay na Diyos? at
Sino si Jesu-Kristo? Saka siya maghihintay ng sagot. Kapag
sumagot ang kausap niya, magbibigay ulit siya ng isa pang
teksto, gaya ng Awit 83:18. Kapag laging sumasagot ang kausap niya, itinatanong na niya kung puwedeng ituloy ang
pag-uusap nila sa telepono. Ayon kina Greg at Alma, marami ang pumapayag.
Ang isang babaeng nakausap nina Greg at Alma ay
may mga tanong tungkol sa Bibliya, kaya matagal silang
PANGANGARAL AT PAGTUTURO SA BUONG LUPA

63

San Marino

nagpalitan ng mga text message. Nang bandang huli, dahil sa pagte-text na ito, nabuksan ang isang pag-aaral sa
Bibliya. Ibinahagi ng babae sa kaniyang pamangking lalaki at sa isang katrabaho ang kaniyang mga natututuhan. Ang resulta? Nabautismuhan silang tatlo nang maglaon.

Hello, ako si Greg. Gusto


ko sanang ibahagi sa inyo
ang isang mensahe mula
sa Bibliya.

Pilipinas: Si Greg habang nagte-text

64

2015 TAUNANG AKLAT

Europa
Bumisita sa Kingdom Hall
ang Klase
Narinig ni Ines, isang estudyanteng nasa ikaapat na baytang sa
Finland, na tatalakayin ng klase
nila ang tungkol sa mga Saksi ni
Jehova bilang bahagi ng pagtuturo sa relihiyon. Kaya naisip niyang
yayain sa Kingdom Hall ang klase
nila. Nagandahan sa ideyang iyon
ang mga kaklase niya at ang titser
nila.
Nang sumunod na linggo, 38 estudyante ang namisikleta nang
PANGANGARAL AT PAGTUTURO SA BUONG LUPA



LUPAIN

47


POPULASYON

741,311,996


MAMAMAHAYAG

1,611,036


PAG-AARAL SA BIBLIYA

847,343

65

mga tatlong milya papuntang Kingdom Hall. Sumama rin


ang dalawang titser at ang kanilang prinsipal. Dalawang
brother at tatlong sister ang sumalubong sa kanila sa Kingdom Hall. Habang nagmemeryenda, nagtanong ang mga
estudyante tungkol sa Kingdom Hall at sa mga Saksi: Ano
po bang ginagawa kapag may mga pulong? Para saan po
yong kuwartong yon? Library ang tinutukoy nila. Bakit
po may six divided by ten sa dingding? Taunang teksto sa
Mateo 6:10 ang tinutukoy nila.
Dahil kasali ang paaralan sa isang proyekto para maiwasan ang pambu-bully sa paaralan, ipinapanood ng mga
brother ang whiteboard animation video na Talunin ang
Bully Nang Hindi Nakikipag-away, sa jw.org. Ipinapanood
din nila ang iba pang mga seksiyon ng ating website at pinatugtog ang isang awiting pang-Kaharian. Inabot nang
mga isang oras ang pagbisitang iyon.
Tuwang-tuwa ang prinsipal, mga titser, at mga bata sa
pagbisitang iyon. Nagustuhan ng prinsipal ang materyal sa
ating website dahil naisip niyang magagamit iyon sa mga
leksiyon tungkol sa relihiyon. Natuwa siya nang marinig
niyang puwede ring bumisita sa Kingdom Hall ang ibang
mga klase. Kaya kinabukasan, nakipag-ugnayan agad sa
mga Saksi ang isang titser ng ibang klase at nagtanong
kung puwede rin silang bumisita sa Kingdom Hall.

Nakakita Siya ng Kayamanan sa Tambakan ng Basura


Si Cristina, nakatira sa Romania, ay hindi kailanman nakapag-aral kung kaya hindi siya marunong bumasat sumulat. Napakahirap ng buhay niya at para kumita, naghahanap siya ng mga lata at bote mula sa tambakan ng
basura. Isang araw, habang ginagawa niya ito, may napansin siyamga literatura sa Bibliya na may magagandang larawan ng masasayang tao. Sinabi niya sa kaniyang sarili,
Tiyak na may ganitong mga tao sa mundo. Gustong ma66

2015 TAUNANG AKLAT

Finland: Mga estudyanteng nasa ikaapat na baytang na


bumibisita sa Kingdom Hall

laman ni Cristina kung ano ang sinasabi ng mga publikasyon, kaya may hinilingan siyang basahin ang mga ito sa
kaniya. Nang marinig niyang tungkol sa relihiyon ang tinatalakay ng mga publikasyon, nalungkot siya dahil ibinasura lang ng mga tao ang impormasyon tungkol sa Salita ng Diyos. Nagpabalik-balik si Cristina sa tambakan ng
basura para mangolekta ng mga brosyur, tract, at mga
PANGANGARAL AT PAGTUTURO SA BUONG LUPA

67

Germany: Si Margret habang nagdaraos ng Bible study sa gubat

magasin. Ang ilan sa mga ito ay kumpleto pa, at ang iba na

man ay pilas-pilas na. Nag-aral siyang bumasa para malaman pa ang tungkol sa mga publikasyon.
Nang maglaon, may nakausap siyang mga Saksi, at nakipag-aral siya ng Bibliya. Tuwang-tuwa siyang malaman na
inilapit siya ni Jehova sa Kaniya sa pamamagitan ng mga
publikasyong hindi man lang pinahalagahan ng ibang
mga tao. Dumalo siya sa mga pulong ng kongregasyon at
namangha sa kaniyang mga natututuhan. Ang isa sa talagang nagpasaya sa kaniya ay na puro bago na ang kaniyang
mga magasin, aklat, at mga brosyur. Hindi na niya kailangan pang hanapin ang mga ito sa basurahan. Oo, nakakita si Cristina ng kayamanan sa tambakan ng basura!

Bible Study sa Gubat


Tuwing umaga, laging namamasyal si Margret sa isang
gubat sa Germany kasama ang aso niya. Sinisikap kong
kausapin ang mga nagdaraan, ang sabi niya. Kapag angkop, inaakay ko sa Bibliya ang pag-uusap.
Isang araw, may nakilala si Margret na babaeng mahigit
70 anyos na, habang ipinapasyal din nito ang kaniyang
aso. Sinimulan ni Margret ang pakikipag-usap. Nasiyahan
ang babae sa pag-uusap nila at sinabi niya kay Margret na
nananalangin siya sa Diyos at nagbabasa ng Bibliya arawaraw. Mula noon, lagi na silang nagkikita at nag-uusap
tungkol sa espirituwal na mga bagay. Isang araw, tinanong
ng babae si Margret: Bakit ang dami-dami mong alam sa
Bibliya? Sinabi ni Margret na isa siyang Saksi ni Jehova.
Ilang beses nang inaalok ni Margret ang babae na magBible study sila sa bahay nito, pero tumatanggi ang babae. Gayunman, nag-uusap pa rin sila. Makalipas ang ilang
buwan, inalok ulit siya ni Margret. Sa pagkakataong ito,
PANGANGARAL AT PAGTUTURO SA BUONG LUPA

69

ipinagtapat ng babae na natatakot siyang mag-aral ng Bibliya sa bahay nila dahil ayaw ng lalaking kinakasama niya
sa mga Saksi ni Jehova.
Nang mamasyal ulit si Margret sa gubat, nagdala siya ng
Bibliya at ng aklat na Itinuturo ng Bibliya. Nang makita
niya ang babae, lakas-loob niyang sinabi: Hindi na po
Bible study sa bahay ang iaalok ko sa inyo kundi Bible
study sa gubat. Lumuluhang tinanggap agad iyon ng babae. Anim na araw sa isang linggo, dumarating siya para
mag-Bible study sa gubat. Depende sa klima at lagay ng
panahon, kung minsan ay nakapayong at naka-ashlight
si Margret habang nagdaraos ng Bible study.

Nakalilitong Pag-iling
Isang sister na nagngangalang Delphine ang nagdaraos
ng pag-aaral sa Bibliya kay Irina sa Bulgaria. Gustonggusto ni Irina ang natututuhan niya at regular siyang dumadalo sa mga pulong. Pero ayaw ng asawa ni Irina na
magkaroon ito ng anumang ugnayan sa mga Saksi. Inilipat
niya ang kaniyang pamilya sa isang maliit na nayon sa
Sweden, at nawalan na ng kontak si Irina kay Delphine.
Pero dalawang payunir, sina Alexandra at Rebecca, ang nakatagpo kay Irina. Hindi siya marunong ng wikang Swedish, kaya ipinabasa nila sa kaniya ang mensahe sa buklet na
Good News for People of All Nations sa wikang Bulgarian.
Pagkatapos, sa tulong ng buklet, tinanong nila siya kung
gusto niyang magkaroon ng mga literatura sa wika niya.
Mabilis na umiling si Irina. Umalis ang mga sister, na nagaakalang hindi siya interesado.
Nang maglaon, naalaala ni Alexandra na si Linda, isang
sister na taga-Sweden na naglilingkod sa Bulgaria, ay darating sa loob ng ilang linggo para magbakasyon. Naisip niyang baka makatulong kung maririnig ni Irina ang katotohanan sa sarili niyang wika. Nang dumating si Linda,
70

2015 TAUNANG AKLAT

dinalaw nila si Irina. Sinabi ni Irina kay Linda na noon pa


siya nananalangin gabi-gabi kay Jehova na sanay tulungan siyang maipagpatuloy ang pag-aaral sa Bibliya. Madalas niyang dala ang kaniyang aklat na Itinuturo ng Bibliya sa wikang Bulgarian. Gusto niya sanang ipakita ito sa
mga Saksi kung may makikita siya sa lansangan, pero wala
pa siyang nakikitang Saksi. Tuwang-tuwa si Irina nang makatanggap siya ng higit pang literatura sa wikang Bulgarian!
Tinanong ni Linda si Alexandra kung bakit niya nasabing hindi interesado si Irina. Sinabi ni Alexandra na umiling kasi si Irina noon. Napangiti si Linda at ipinaliwanag
niyang kapag tumango ang mga taga-Bulgaria, ibig sabihin, ayaw nila at kapag umiling naman, ibig sabihin, gusto
nila. Kaya hanggat hindi pa marunong ng wikang Swedish
si Irina, ipinagpatuloy niya ang pakikipag-aral ng Bibliya sa
wikang Bulgarian. Paano? Nagkausap ulit sila ni Delphine
at nag-aaral sila sa pamamagitan ng videoconference.

Mabuting Halimbawa ng Isang Ama


Si Jemima, nakatira sa Spain, ay naturuan ng katotohanan noong bata pa siya. Pero sa edad na pito, biglang nagbago ang kaniyang buhay. Nagdesisyon ang nanay niya na
ayaw na nitong maging Saksi ni Jehova at nakipagdiborsiyo sa tatay niya. Sa edad na 13, huminto na si Jemima sa
pakikisama sa mga Saksi at ayaw niyang tumanggap ng
anumang espirituwal na tulong mula sa tatay niya.
Habang lumalaki si Jemima, nakisama siya sa mga kilusang panlipunan at politikal, na naghahanap ng katarungan para sa karaniwang mga tao. Nang maglaon, kinailangan niyang magtrabaho. Inalok siya ng tatay niyang si
Domingo na magtrabahong kasama niya bilang pintor.
Isang araw, habang nagtatrabaho sila, inalok ni Domingo si Jemima ng pag-aaral sa Bibliya. Pero tumanggi ito, at
PANGANGARAL AT PAGTUTURO SA BUONG LUPA

71

sinabing kung interesado na siya, ipaaalam niya ito sa kaniya. Nakikinig si Domingo ng mga rekording sa Bibliya at
magasin habang nagpipintura, pero mas gusto ng anak
niya na makinig ng pop music gamit ang earphones niya.
Noong Nobyembre 2012, si Domingo, na muling nagasawa, ay tumanggap ng imbitasyon para mag-aral sa Bible
School for Christian Couples. Humanga si Jemima sa desisyon ng ama na mag-aral sa isang paaralan sa Bibliya sa
loob ng dalawang buwan, at pagkatapos ay iwan ang lahat
at pumunta saanman siya atasan. Sa unang pagkakataon,
napag-isip-isip ni Jemima na talagang malalim ang pagkakaugat ng katotohanan sa puso ng tatay niya, at gusto niyang malaman kung bakit.
Huminto na si Jemima sa pakikinig ng musika niya at
nagsimulang makinig sa mga rekording ng tatay niya. Nagtatanong na rin siya. Isang araw, habang nagpipintura si
Domingo, sinabi ni Jemima: Hindi po ba nabanggit ko sa
inyo noon na sasabihin ko kapag handa na akong mag-aral
ng Bibliya? Ngayon na po yon.
Tuwang-tuwa si Domingo nang marinig niya iyon. Noong Enero 2013, sinimulan nila ang pag-aaral dalawang beses sa isang linggo. Nagsimula ang klase ng Bible School
for Christian Couples noong Abril, kaya itinuloy nila ang
pag-aaral sa pamamagitan ng videoconference. Dumalo
si Jemima sa graduation nito, at gustong-gusto niya ang
programa. Noong Disyembre 14, 2013, nabautismuhan si
Jemima.
Patuloy na nagpasensiya si Jehova sa akin, at hindinghindi niya ako pinabayaan, ang sabi ni Jemima. Ibinigay
niya sa kin ang isang bagay na hindi ko kailanman nakuha sa mundong itoang tunay na mga kaibigan. Dahil sa
pandaigdig na kapatiran, lalo kong napahahalagahan ang
dakilang pag-ibig ni Jehova.
72

2015 TAUNANG AKLAT

Ang Kapangyarihan ng Paggalang


Noong Marso 30, 2014, si Vasilii, matagal nang miyembro ng pamilyang Bethel sa Russia, ay nagpapatotoo malapit sa tanggapang pansangay gamit ang isang cart ng literatura nang dumating ang kotse ng pulis. Bumaba ang isang
pulis at magalang na pinahinto si Vasilii sa ginagawa niya,
dahil sa mga reklamo ng ilang nakatira doon. Samantala,
ibini-video naman ng isa pang pulis ang pag-uusap na
iyon. Minabuti ni Vasilii na sundin na lang ang pulis at huwag nang igiit ang mga karapatan niya. Sa panahong iyon,
mayroon nang ilang nag-uusyoso sa nangyayari. Umalis na
lang si Vasilii. Pero pagkalipas ng dalawang araw, humiling
siyang makipagpulong sa hepe ng pulis, at pumayag naman ito. Sa pagpupulong, pinasalamatan niya ang hepe sa
mahalagang serbisyong ginagawa ng mga pulis para sa komunidad, at sa kanilang magalang na pakikipag-usap sa kaniya dalawang araw na ang nakararaan. Lumingon ang
hepe sa kaniyang assistant at sinabi, Sa loob ng 32 taon
kong pagseserbisyo, ngayon ko lang narinig na pinasalamatan tayo sa ating trabaho! Sa kanilang pag-uusap, naunawaan ng hepe na legal ang ating pangangaral sa publiko.
Tinanong ng hepe si Vasilii kung bakit hindi ito tumutol
noong pahintuin ng mga pulis ang kaniyang ginagawa, gayong alam naman niyang legal ito. Sumagot si Vasilii: Iginagalang ko po ang mga pulis. Ano na lang po kaya ang
magiging tingin sa kanila ng mga nag-uusyoso kung aakusahan ko silang hindi nila alam ang batas? Hanganghanga ang hepe at ang assistant niya, at tiniyak nila kay
Vasilii na sa susunod, hindi na siya magkakaproblema sa
paggamit niya ng cart ng literatura.

PANGANGARAL AT PAGTUTURO SA BUONG LUPA

73

Oceania


LUPAIN

29


POPULASYON

40,208,390


MAMAMAHAYAG

97,583


PAG-AARAL SA BIBLIYA

64,675

74

Nag-iwan Sila ng
Pake-paketeng Literatura
Bihirang mapaabutan ng mabuting balita ang maraming isla sa
Micronesia, kaya isang grupo ng
mga mamamahayag sa Marshall Islands ang nagplanong mamangka
nang dalawang linggo para makapunta roon. Mula sa isla ng Majuro,
narating nila ang mga islang Wotje
at Ormed sa Wotje Atoll.
Para makapagpatotoo sa pinakamaraming tao hanggat maaari,
naghanda ang grupo ng pake-pake2015 TAUNANG AKLAT

Marshall Islands: Ikinakarga ang mga literatura para dalhin sa


mga isla na bihirang marating

teng literatura bago sila bumiyahe. Ang bawat pakete ay


may apat na magasin at dalawang brosyur. Dahil hindi
alam ng mga mamamahayag kung kailan sila makababalik
sa mga isla, nag-iwan sila ng tig-iisang pakete sa mga interesado, at hinimok ang mga ito na ibahagi ang mga literatura sa kanilang pamilyat mga kaibigan. Sa loob ng
dalawang linggong iyon, ang mga mamamahayag ay nakapamahagi ng 531 brosyur, 756 na magasin, at 7 aklat.

Salamat at Hindi Nyo Kami Nalimutan


Noong Pebrero 2014, anim na Saksi mula sa Papua New
Guinea ang nangaral nang 10 araw sa mga nayon sa bulkanikong Karkar Island. Marami silang natagpuang interesado
at nakapamahagi sila ng 1,064 na publikasyon. Sinabi ng
isang sister na si Relvie: Sa unang araw ng aming ministeryo, inabot kami nang hanggang alas-tres ng hapon sa pangangaral. Nang panahong iyon, wala nang laman ang lalagyan

namin ng tubig, pagod na ang aming mga panga, at nanu


nuyo na ang lalamunan namin sa kasasalita. Kinakausap
ko noon ang isang batang babae. Gusto ko sanang magbasa
ng isang teksto, pero hindi ko magawa dahil sa sobrang
uhaw ko. Tamang-tama naman, inalok niya ako ng tubig.
Noong gabing iyon bago lisanin ang isang nayon, nagkaroon ng isang malaking pulong ang mga miyembro ng komunidad, at naroon din ang mga lider ng simbahan. Naaalaala pa ni Relvie: Para akong si Esteban noon habang nasa
harap ng Sanedrin para ipagtanggol ang katotohanan. Ang
pagkakaiba lang, mababait ang mga tagapakinig namin.
Matapos magsalita ang anim na mamamahayag, tumayo
ang koordineytor ng paaralang Lutheran Sunday at nagpasalamat sa kaniyang tiyahin, na isa sa mga mamamahayag,
dahil sa pagdadala nito ng katotohanan sa kaniyang mga
kababayan. Ang inyo pong magandang halimbawa, ang
PANGANGARAL AT PAGTUTURO SA BUONG LUPA

75

sabi niya, ay gaya ng sa Samaritanang nagpunta sa kaniyang pamilya para sabihin ang magagandang bagay na narinig niya mula kay Jesus. Salamat at hindi nyo kami nalimutan.

Napakabata Pa Para Mangaral?

Isang umaga, ang pitong-taong gulang na si Teariki, nakatira sa isla ng Tarawa na bahagi ng Kiribati, ay nagbabahay-bahay kasama ng tatay niyang si Tueti. Pumasok sila sa
isang bahay at nadatnan nila roon ang isang grupo ng mga
10 lalakit babae na mahigit 20 ang mga edad. Matapos ibahagi ng tatay ni Teariki ang mensahe ng Kaharian sa grupo,
sinabi ng isa sa mga ito: Napansin po namin na kayong lahat ay nangangaral kasama ang maliliit nyong anak. Bakit
nyo pa sila isinasama? Napakabata pa nila para mangaral
tungkol sa Diyos.
Sumagot si Tueti: Gusto nyo bang makita kung kayang
gawin ito ng anak ko? Puwede akong lumabas muna, at pakinggan nyo kung anong sasabihin nya. Sumagot ang
grupo, Sige po, gusto namin siyang marinig.
Paglabas ni Tueti, tinanong ni Teariki ang grupo, Alam
nyo po ba kung anong pangalan ng Diyos?
Oo. Jesus! ang sabi ng isa sa kanila. Diyos, ang sabi
naman ng isa. Panginoon, ang sabi pa ng isa.
Sinabi ni Teariki: Tingnan po natin kung anong sinasabi ng Bibliya. Kung bubuklatin po natin ang Isaias
42:5, mababasa natin. Pagkabasa ng teksto, nagtanong
siya, Sino po kaya ang tinutukoy ng tekstong ito?
Sumagot ang isang kabataan, Diyos. Pagkatapos ay sinabi ni Teariki: Opo, ang tunay na Diyos. Kung babasahin natin ang talata otso, ano pong sinasabi sa atin ng tunay na Diyos? Ako ay si Jehova. Iyan ang pangalan ko; at sa
kaninuman ay hindi ko ibibigay ang aking kaluwalhatian.
Nakita nyo po ba kung anong pangalan ng Diyos?
Sumagot ang grupo, Jehova.
76

2015 TAUNANG AKLAT

Noong nagbibigay-pansin na ang lahat, nagtanong si


Teariki: Ano po kaya ang pakinabang ng paggamit sa pangalan ng Diyos na Jehova? Puwede po nating tingnan ang
Gawa 2:21 para malaman natin. Sabi po dito: Ang bawat isa
na tumatawag sa pangalan ni Jehova ay maliligtas. Ano nga
po ang pakinabang sa paggamit ng pangalan ng Diyos?
Isang kabataan ang sumagot, Maliligtas tayo.
Sa pagkakataong ito, bumalik ang tatay ni Teariki. Tinanong niya ang grupo: O, ano sa palagay nyo? Kaya bang
mangaral ng mga anak namin? Tama bang isama namin
sila? Ang grupo ay sumang-ayon na talagang kayang mangaral ng mga bata at tama lang na makibahagi ang mga ito
sa pangangaral. Pagkatapos ay sinabi ni Tueti, Puwede rin
Kiribati: Sina Teariki at Tueti

PANGANGARAL AT PAGTUTURO SA BUONG LUPA

77

kayong magbahagi ng katotohanan mula sa Bibliya, gaya ni


Teariki, kung matututuhan nyo ang nilalaman nito.

Nakarating sa Isang Nayon sa Bundok ang Mabuting Balita


Noong Nobyembre 2013, si Jean-Pierre, na nagtatrabaho
sa remote translation oce sa Port-Vila sa Vanuatu, ay
umuwi sa kanilang isla para dumalo sa isang pansirkitong
asamblea. Nang lumapag sa runway ng isla ang sinasakyan
ni Jean-Pierre, sinalubong siya ng isang grupo ng mga interesadong tao mula sa timugang bahagi ng isla para humingi ng literatura sa Bibliya. Ibinigay niya ang halos lahat
ng magasing dala niya. Pagkatapos, lumapit sa kaniya ang
isang lider ng relihiyon at humingi rin ng literatura. Hinimok siya ng lalaking ito na pumunta sa kanilang nayon, at
sinabi: Nagugutom kami sa espirituwal. Kailangan mong
pumunta sa aming nayon at sagutin ang lahat ng tanong
namin. Kinabukasan pagkatapos ng asamblea, maagang
umalis si Jean-Pierre para sa mahabang paglalakad paakyat sa isang matarik na bundok. Nang maglaon, narating
niya ang taluktok ng bundok na kinaroroonan ng liblib
na nayong iyon. Pagkatapos ng mainit na pagtanggap ng
mga taganayon, tinalakay ni Jean-Pierre ang Kingdom News
Blg. 38 na pinamagatang Puwede Pa Bang Mabuhay ang
mga Patay? Pinasigla niya ang lahat ng nakikinig, mga
30 katao, na subaybayan siya sa sarili nilang Bibliya. Tuma
gal nang halos pitong oras ang talakayan. Talagang gutom

na gutom ang mga taganayon! Sinabi ng isang 70-anyos na


lalaki, Sa buong buhay ko, ngayon lang ako nakarinig ng
napakalinaw na paliwanag tungkol sa mga patay!
Si Jean-Pierre ay nagpalipas ng gabi sa nayon. Magkasama sila ng pastor sa kuwarto. Kinabukasan, pagkagising
niya, nakita niyang binabasa ng pastor ang isa sa mga magasin natin. Tinanong siya ni Jean-Pierre kung tungkol
saan ang binabasa niya, at tuwang-tuwa niyang sinabi na
tungkol sa Kaharian ng Diyos ang binabasa niya. Sang-ayon
78

2015 TAUNANG AKLAT

Vanuatu

siya na ang Kaharian ng Diyos ay wala sa puso ng mga Pariseo, kaya hindi puwedeng nasa puso ng tao ang Kaharian
ng Diyos, gaya ng itinuturo ng kaniyang simbahan. (Luc.
17:21) Pagbalik sa Port-Vila, patuloy na sinubaybayan ni
Jean-Pierre ang interes ng mga taganayon sa pamamagitan

ng pagtawag sa telepono. Tatlong brother mula sa kalapt


na kongregasyon ang nagboluntaryong pumunta sa nayong iyon para sa Memoryal, at 109 ang dumalo!
PANGANGARAL AT PAGTUTURO SA BUONG LUPA

79

80

Dominican Republic
NOONG 1492, naglayag si Christopher Columbus sa Bagong
Daigdigmga bagong lupaing nag-aalok ng kayamanan at paki
kipagsapalaran. Tinawag niyang La Isla Espanola, o Hispaniola,
ang isa sa mga islang ito. Mga dalawang-katlo nito ay sakop ngayon ng Dominican Republic. Nitong makabagong panahon, libolibong taga-Dominican Republic ang nakatuklas ng isang bagay
na ibang-ibaang darating na bagong sanlibutan na tatahanan
ng walang-hanggang katuwiran sa ilalim ng Kaharian ng Diyos.
(2 Ped. 3:13) Narito ang kapana-panabik na kasaysayan ng
tapat-pusong mga tao na nakasumpong ng napakahalagang
tuklas na ito.

Maikling Impormasyon
Tungkol sa Dominican Republic
Lupain Sakop ng Dominican Republic ang mga
dalawang-katlo ng isla ng
Hispaniola; sangkatlo naman ang sa Haiti. Sari-sari
ang heograpiya ng bansa,
tulad ng mga tropikal na
kagubatan, nagtataasang
bundok, bakawan, at disyerto. Ang pinakamataas
na bundok dito ay ang Pico
Duarte, na may taas na
3,175 metro mula sa
kapantayan ng dagat.

Puti ang buhangin ng


karamihan sa mga dalampasigan dito, at mayroon
ding matatabang libis, gaya
ng Cibao Valley.
Mamamayan Karamihan ng
tagarito ay may lahing Europeo at Aprikano. Mayroon
ding ilang grupong minorya;
pinakamalaki sa mga ito ay
ang mga taga-Haiti.
Wika Kastila ang opisyal na
wika.

Mga batang naglalaro


ng la placa

82

ATL ANTIC OCEAN


Nor

th Y
aqu

Dajab on

HAITI

0 mi

Puerto Plata
eR
ive

0 km

El Jobo

Villa Gonzalez
Blanco Arriba
Santiago Cibao Valley Los Cacaos Salcedo
Monte Adentro
Villa Tenares
Salcedo

Ro Limpio
Ojo de Agua San Francisco

La Vega
de Macors

50

50

Saman a

Pico Duarte

DOMINICAN REPUBLIC
O
za

Las Yayas de Viajama

iv

Ingenio
Consuelo

er

Hig uey

SANTO DOMINGO

Lake

Enriquillo
Jiman

San Crist obal

La Romana
Boca Chica San Pedro
de Macors

Barahona

Caribbean Sea

LUPAIN (kilometro kuwadrado)

48,671

POPULASYON

10,404,000

MAMAMAHAYAG NOONG 2014

38,161

RATIO, 1 MAMAMAHAYAG SA BAWAT

273

DUMALO SA MEMORYAL
NOONG 2014

132,760

Kabuhayan Pangunahing pinagkakakitaan ang mga industriya ng


asukal, kape, tabako, at pagmimina. Kamakailan, malaki ang
isinulong ng ekonomiya dahil sa
turismo at mga pabrika.
Klima Banayad at tropikal ang
klima rito, na may katamtamang
taunang temperatura na 25 digri
Celsius. Ang katamtamang antas
ng pag-ulan sa isang taon ay
mahigit 2,032 milimetro sa bulubunduking hilagang-silangan, at
wala pang 760 milimetro sa mas
tuyong rehiyon. Paminsanminsan, ang isla ay hinahagupit
ng mga bagyo.
Kultura Pangunahing pagkain
ang kanin, beans, at mga gulay.
Mahilig din ang mga tagarito sa
seafood, prutas, bell pepper, at
pritong saba. Ang ilan sa mga ito

ay sangkap ng sikat na lutuing


tinatawag na La Bandera Dominicana (ang bandila ng Dominican
Republic). Gustong-gusto ng mga
tagarito ang baseball, musika, at
sayaw, lalo na ang merengue. Mahilig silang tumugtog ng gitara,
tambol, plawta, at marimba.
Mga kapatid na masayang
magkakasama

85

1945 hanggang 1960

Nag-ugat ang Salita. Mar. 4:14-20.


600

Mamamahayag
Payunir

450

300

150

0
1945

1950

1955

1960

Bautismo sa Ojo de Agua, 1949

Nagsimula ang Pagtuklas


Noong Linggo, Abril 1, 1945, sina Lennart at Virginia
Johnson, mga nagtapos sa Gilead, ay dumating sa Ciudad
Trujillo (ngayoy Santo Domingo), ang kabisera ng Dominican Republic. Sila ang unang mga Saksi sa bansang

ito na ang kasaysayan ay puno ng pakikipaglaban at pakikipagpunyagi.1 Pang-payunir talaga ang lugar na ito,
ang ulat ng 1946 Yearbook, at ang mga taga-Gilead na
ito ay kailangang magsimula sa wala. Isip-isipin: Walang
tanggapang pansangay, walang Kingdom Hall, at walang
kongregasyon. Walang kakilala roon ang mga misyonero,
kaunti lang ang alam nilang Kastila, at wala silang bahay
o anumang muwebles. Ano ang gagawin nila?
Kamiy naparoon sa Victoria Hotel at kumuha roon ng
tuluyan$5 isang araw ang bayad para sa dalawa sa amin,
kasali na ang [pagkain], ang kuwento ni Lennart. Nang
mismong hapon din na iyon pinasimulan namin ang
unang pantahanang pag-aaral sa Bibliya. Ganito nangyari iyon: Dalawang babaing taga-Dominican Republic na
aming inaralan ng Bibliya sa Brooklyn ang nagbigay sa
amin ng mga pangalan ng mga kamag-anak at mga kakilala, na ang isa sa kanila ay isang nagngangalang Dr. Green.
Nang aming dalawin siya, nakilala rin namin ang kaniyang kapitbahay na si Moses Rollins. Pagkatapos sabihin
sa kanila kung paano namin nakuha ang kanilang mga
pangalan at mga tirahan, silay nakinig na mainam sa
mensahe ng Kaharian at pumayag na aralan sila ng Bibliya. Hindi nagtagal at si Moses ang naging unang lokal na
mamamahayag ng Kaharian.
1 Ipinamamahagi na sa Dominican Republic ang literatura ng Watch
Tower noon pang 1932. Pero nagsimula lang ang personal na pagtuturo sa
mga taong interesado noong 1945, nang dumating ang mag-asawang Johnson.
DOMINICAN REPUBLIC

87

Apat pang misyonero ang dumating noong Hunyo 1945, at di-nagtagal, nakapamahagi sila ng napakaraming literatura at nakapagpasimula ng mga Bible study.
Pagsapit ng Oktubre, parang kailangan na ng mapagpupulungan. Kaya ni-renovate ng mga misyonero ang sala at silid-kainan ng kanilang missionary home para gawin itong
pansamantalang Kingdom Hall. Umabot sa 40 ang dumadalo sa mga pulong.
Isa sa mga unang tumugon sa katotohanan ay si Pablo

Bruzaud, na kilala bilang Pale. Mayroon siyang mga bus


na nagbibiyahe mula Santiago hanggang Ciudad Trujillo,
kaya madalas siyang pumunta sa kabisera. Isang araw ha
bang nasa Ciudad Trujillo, may nakausap si Pale na mga
Saksi, at tinanggap niya ang aklat na Ang Katotohanan
ang Magpapalaya sa Inyo. Araw-araw siyang nakipag-aral
ng Bibliya sa mga Saksi. Di-nagtagal, nangangaral na rin si

Pale kasama ng mga misyonero at naglalaan ng transportasyon para sa kanila. Nang maglaon, nakilala niya si
Lennart Johnson at naglakbay kasama nito mula Ciudad
Trujillo hanggang Santiago, at mula sa mga kabundukan
hanggang sa bayan ng Puerto Plata, sa may baybayin. Dinalaw nila roon ang isang grupo ng mga interesado na sumulat sa pandaigdig na punong-tanggapan sa Brooklyn,
New York, para humingi ng impormasyon.

Pagdalaw Nina Brother Knorr at Brother Franz


Noong Marso 1946, sina Nathan Knorr at Frederick
Franz na mula sa pandaigdig na punong-tanggapan ay dumating sa Dominican Republic. Sabik na naghihintay ang
mga tagarito, at bukod sa mga kapatid, 75 pang interesado
ang dumalo sa pahayag ni Brother Knorr. Habang nasa
bansa, gumawa si Brother Knorr ng mga kaayusan para
magkaroon ng tanggapang pansangay sa Dominican Republic.
Dumating pa ang ibang misyonero. Sa pagtatapos ng
1946 taon ng paglilingkod, 28 na ang mamamahayag sa
88

2015 TAUNANG AKLAT

bansa. Sinisimulan pa lang ang pangangaral ng mabuting


balita sa bansang ito. Kaya sa loob ng maraming gabi, gumawa ang mga misyonero ng detalyadong mga mapa ng
teritoryo para matiyak na magiging organisado at lubusan
ang pangangaral.

Lumawak ang Gawain


Noong 1947, mahigit 59 na mamamahayag na ang nakikibahagi sa pangangaral. Nang taon ding iyon, inilipat sa
Dominican Republic ang ilang misyonero mula sa Cuba.
Kasama sa kanila sina Roy at Juanita Brandt. Inatasan si
Brother Brandt bilang lingkod ng sangay, at nagpatuloy
siya sa atas na ito sa sumunod na 10 taon.
Sa pagtatapos ng 1948 taon ng paglilingkod, mayroon
nang 110 mamamahayag na nangangaral kasama ng masisipag na misyonero. Pero hindi alam ng masisigasig na

mangangaral na ito na paparating ang napakahirap na


mga kalagayan.
Sina Brother Knorr at Brother Franz
sa unang Kingdom Hall ng bansa sa Ciudad Trujillo

Balang-araw, Makikita Rin Natin Sila


Noong mga 1935, sa rehiyong tinatawag na Cibao Val
ley, nagsimulang magbasa ng Bibliya si Pablo Gonzalez.
Umugnay siya sa isang grupong Protestante, pero nang
makita niyang hindi kaayon ng nabasa niya sa Kasulatan
ang paggawi nila, humiwalay siya agad. Gayunman, magisa niyang ipinagpatuloy ang pag-aaral ng Salita ng Diyos
at ikinuwento sa iba ang natututuhan niyauna sa kaniyang mga kapamilya at kapitbahay, at nang maglaon ay sa

mga kalapt na komunidad. Ipinagbili niya ang kaniyang


bukid at bakahan at ginamit ang perang iyon para sa kaniyang paglalakbay at ministeryo.
Pagsapit ng 1942, di-bababa sa 200 pamilya na ang di
nadalaw ni Pablo sa kalapt na mga lugar at nagdaraos na
siya ng regular na mga pulong, kahit wala pa siyang nakakausap na mga Saksi ni Jehova. Pinasigla niya ang mga tao
na mag-aral ng Bibliya at mamuhay kaayon nito. Isinapuso ng marami ang sinabi niya, at inihinto nila ang paninigarilyo at ang pagsasagawa ng poligamya.
Isa sa mga nakinig sa makakasulatang mensahe ni Pablo ay si Celeste Rosario. Sinabi niya: Ang pinsan ng nanay

Sina Pablo Bruzaud,

Pablo Gonzalez, at Celeste


Rosario ay kabilang sa mga
unang tumanggap ng
katotohanan

90


ko, si Negro Jimenez, ay kabilang sa isa sa mga grupong

pinangangasiwaan ni Pablo Gonzalez. Ako ay 17 anyos


noon. Dinalaw niya ang pamilya namin at binasa niya
sa amin ang ilang teksto mula sa Bibliya. Sapat na iyon
para magpasiya akong iwan ang Simbahang Katoliko. Latin ang binabasa sa amin noon sa simbahan, pero hindi
naman namin iyon naiintindihan. Di-nagtagal, dinalaw

kami ni Pablo Gonzalez at pinatibay kami. Sabi niya: Hindi tayo kaanib ng alinmang relihiyong alam natin, pero
may mga kapatid tayo sa buong mundo. Hindi pa natin
alam kung sino sila o kung anong tawag sa kanila, pero
balang-araw, makikita rin natin sila.
Bumuo si Pablo ng mga grupo ng mga estudyante ng
Bibliya sa Los Cacaos Salcedo, Monte Adentro, Salcedo, at
Villa Tenares. Noong 1948, pagbaba niya ng bus sa Santiago, nakakita siya ng mga Saksing nangangaral sa lansangan, at binigyan nila siya ng Bantayan. Minsan naman,
isang sister ang nagbigay sa kaniya ng dalawang aklat at
inanyayahan siyang dumalo sa Memoryal ng kamatayan
ni Kristo sa Santiago. Hangang-hanga siya sa narinig niya
sa Memoryal, at naisip niyang natagpuan na rin niya sa

91

Maagang Kasaysayan

Dumating ang mga misyonerong


sina Lennart at Virginia Johnson

Pagdalaw nina Brother Knorr


at Brother Franz

1945

1946

92

Unang pansirkitong asamblea

Ipinagbawal ang mga


Saksi ni Jehova

1949

1950

28 ang nabautismuhan
sa North Yaque River

wakas ang katotohanan at na ang mga taong nasa pagtitipong iyon ang mga hinahanap niya.
Dinalaw ng mga misyonero ang mga inaaralan ni Pablo.
Sa isa sa mga dakong pulungan nina Pablo, nadatnan nila
ang 27 adulto na sabik na naghihintay. Ang ilan sa mga
naroroon ay naglakad nang 25 kilometro; ang iba naman
ay naglakbay nang 50 kilometro sakay ng kabayo. Sa sumunod na dakong pulungan, 78 katao ang naroroon, at
69 naman ang nagtipon sa isa pang lugar.
Mga 150 pangalan ng interesado ang ibinigay ni Pablo
sa mga misyonero. Ang mga taong ito na mapagpakumbaba at palaisip sa espirituwal ay nag-aaral na ng Bibliya at
nagkakapit ng mga simulain nito. Ang kailangan na lang
nila ay maorganisa at mapatnubayan. Dinalaw kami ng
mga misyonero at nagpulong kami, ang sabi ni Celeste.
Isinaayos na magkaroon ng bautismo. Ako ang unang
mababautismuhan sa pamilya namin. Nang maglaon, na
bautismuhan ang nanay kong si Fidelia Jimenez at ang kapatid kong si Carmen.
Ang kauna-unahang pansirkitong asamblea sa Dominican Republic, na ginanap sa Santiago noong Setyembre 23-25, 1949, ay lalo pang nagpasigla sa pangangaral.
Maraming nag-uusisa ang pumunta, at umabot nang 260
ang dumalo sa pahayag pangmadla noong Linggo. Dalawamput walo ang nabautismuhan. Ang tatlong-araw na
asamblea ay nakakumbinsi sa maraming baguhan na ang
organisasyong ito ang ginagamit ng Diyos para maganap
ang kaniyang kalooban.

Ibinilanggo Dahil sa Neutralidad


Noong Hunyo 19, 1949, isang grupo ng mga ipinatapong taga-Dominican Republic ang bumalik sa bansa
para pabagsakin ang diktador na si Rafael Trujillo. Kahit
nasugpo naman agad ang paglusob, ipinabilanggo ng pa94

2015 TAUNANG AKLAT

Si Enrique Glass at ang bartolina kung saan siya ikinulong


nang dalawang linggo

mahalaan ni Trujillo ang sinumang tumangging magsundalo, pati na ang mga itinuturing na kalaban ng pamahalaan. Kasama sa mga unang Saksing nakulong dahil sa

pagtangging magsundalo sina Leon, Enrique, at Rafael

Glass, pati na ang ilang katrabaho ni Leon, na mga Saksi


rin.
[Ako at ang aking mga katrabaho] ay inaresto at
pinagtatanong ng military secret service, ang pali
wanag ni Leon. Pagkatapos pagbantaan, pinalaya sila.
Pero pagkaraan lang ng ilang araw, basta-basta na lang
sila ipinatawag para magsundalo. Nang silay tumanggi,
DOMINICAN REPUBLIC

95

ipinabilanggo sila. Nadatnan nila roon ang apat


pang Saksi, na ang dala
wa ay kapatid ni Leon sa
laman. Pagkatapos palayain, sinentensiyahan na
naman sila. Tatlong beses
itong nangyari, na mga isa
o ilang araw lang ang pagitan. Halos pitong taon silang nabilanggo, na ang pinakahuli ay limang taon.
Isang malaking pagsubok sa mga kapatid ang buhay sa
bilangguan. Araw at gabi silang tinutuya ng mga guwardiya at kapuwa bilanggo. Ang kumandante ng Fort Ozama,
kung saan sila unang napiit, ay nagsabi: Mga Saksi ni Jehova, kapag naging saksi na kayo ng Diyablo, sabihin
nyo sa kin at palalayain ko kayo. Pero hindi kayang sirain ng mga mananalansang ang katapatan ng mga kapa
tid na iyon. Ipinaliwanag ni Leon kung bakit: Lagi kaming nakapagbabata dahil sa lakas mula kay Jehova at
kitang-kita namin ang tulong Niya kahit sa maliliit na bagay. Kahit pinaghahampas kami ng pamalo at riple, nakayanan namin iyon dahil binigyan kami ni Jehova ng lakas
para makapagbata.

Kahit pinaghahampas
kami ng pamalo at
riple, nakayanan namin
iyon dahil binigyan
kami ni Jehova ng
lakas para
makapagbata

Ipinagbawal ang mga Saksi ni Jehova


Pinatindi ng mga kaaway ng tunay na pagsamba ang
pag-uusig sa ibang bahagi ng bansa. Sa kabila nito, pagdating ng Mayo 1950, mayroon nang 238 mamamahayag sa
Dominican Republic, bukod pa sa mga misyonero. Dalawamput isa sa lokal na mamamahayag ay mga payunir.
Noong mga panahong iyon, isang secret service agent
ang sumulat nang ganito sa Presidential Secretary: Masigasig na ipinagpapatuloy ng mga miyembro ng relihiyo96

2015 TAUNANG AKLAT

song sekta ng mga Saksi ni Jehova ang kanilang gawain


sa buong lunsod na ito [Ciudad Trujillo]. Idinagdag pa
niya: Muli, sinasabi kong dapat bigyang-pansin ang mga
Saksi ni Jehova dahil inililigaw ng kanilang pangangaral
at gawain ang kaisipan ng mga tao, lalo na ng masa.
Iniutos ng Secretary of the Interior and Police na si

J. Antonio Hungra kay Brother Brandt na magsumite ng


liham na nagpapaliwanag ng paninindigan ng mga Saksi
tungkol sa pagsusundalo, pagsaludo sa bandila, at pagbabayad ng buwis. Ginamit ni Brother Brandt ang impormasyon mula sa aklat na Hayaang ang Diyos ang Maging
Tapat. Sa kabila nito, noong Hunyo 21, 1950, naglabas si

Secretary Hungra ng utos na nagbabawal sa gawain ng


mga Saksi ni Jehova sa Dominican Republic. Ipinatawag

si Brother Brandt sa opisina ni Hungra para personal na


marinig ang utos na iyon. Itinanong ni Brother Brandt
kung kailangang umalis ng bansa ang mga misyonero.

Diyaryong nagbabalita
ng sentensiyang
pagkabilanggo ng
mga kapatid dahil sa
neutralidad


Tiniyak ni Hungra na puwede silang manatili roon hanggat sumusunod sila sa batas at hindi ipinakikipag-usap sa
iba ang kanilang relihiyon.1

Patagong Ipinagpatuloy ng mga Misyonero ang Gawain


Ang pagbabawal sa gawain ay simula ng kalbaryo
para sa mga kapatid. Ipinasara ang aming mga Kingdom Hall at ipinagbawal ang gawain, ang kuwento
ng misyonerang si Alma Parson. Maraming pasakit at
pagdurusang dinanas ang mga kapatid doon. Mayro1 Ilang linggo bago ilabas ang utos, ang mga paring Katoliko ay nagsulat ng mahahabang artikulo sa diyaryo na tumutuligsa sa mga Saksi ni Jehova at may-kasinungalingang nag-uugnay sa mga ito sa komunismo.

Sina Roy at Juanita Brandt ay ilan sa mga nanatili sa kanilang atas


noong panahon ng pagbabawal

on ding mga nawalan ng trabaAng kanilang


ho at nabilanggo. Sa kabila noon,
pananatili sa
sinabi niya: Kitang-kita ang gabansa ay isang
bay at proteksiyon ni Jehova sa
pampatibay sa
napakaraming pagkakataon. Hamga tapat
bang nagtitiwala sa gabay ni Jehova, patagong ipinagpatuloy ng mga kapatid ang gawain.
Hindi tayo pinahintulutang magdaos ng mga pagpupulong. Naalaala ni Lennart Johnson: Ang mga kapatid
ay tahimik na nagtipon-tipon sa maliliit na grupo sa mga
pribadong tahanan. Doon ay nag-aral kami ng mga artikulo sa Bantayan na naka-mimeograph. Lahat ng mga tapat ay lubhang nagpahalaga sa espirituwal na lakas na
patuloy na ibinigay sa amin ni Jehova samantalang kamiy nasa maliliit na grupong ito sa pag-aaral.
Lalo pang tumindi ang pagmamanman at panliligalig
ng gobyerno. Pero hindi natakot ang mga kapatid. Noong Setyembre 15, 1950, sa isang liham sa Presidente, si
nabi ni Secretary Hungra: Paulit-ulit na ipinatawag sa
opisinang ito si Mr. Lee Roy Brandt at ang iba pang direktor ng grupo ng mga Saksi ni Jehova, at pinagsabihang
ihinto ang lahat ng propaganda ng samahang ito na legal
nang binuwag sa Republikang itoisang utos na maliwanag na hindi nila sinusunod. Araw-araw, nakakatanggap
kami ng mga ulat mula sa ibat ibang panig ng bansa
na palihim nilang ipinagpapatuloy ang kanilang propaganda at binabale-wala ang awtoridad ng pamahalaan. Sa pagtatapos ng liham, inirekomenda niyang ipadeport ang mga pangunahing banyagang direktor ng
mga Saksi ni Jehova.
Isang Pampatibay sa Tapat
Sa pagtatapos ng 1950, dumalaw sa bansa sina Brother Knorr at Brother Henschel. Pagkatapos, ang ilang
DOMINICAN REPUBLIC

99

Listahan ng mga bibilhin


Lechosas (papaya) aklat
Frijoles (beans) buklet
Huevos (itlog) magasin
Repollos (repolyo) pagdalawmuli
Espinacas (spinach) oras

misyonero ay inilipat sa Argentina, Guatemala, at Puerto


Rico. Ang iba naman ay kumuha ng sekular na trabaho para makapanatili sa bansa. Halimbawa, si Brother Brandt ay nagtrabaho sa isang kompanya ng kuryente,
at ang iba naman ay nagturo ng wikang Ingles. Tungkol
sa mga misyonerong iyon, sinasabi sa 1951 Yearbook:
Ang kanilang pananatili sa bansa, ang hindi nila pagtakas, ay isang pampatibay sa tapat na mga tagasunod ng
Panginoon na natuto ng katotohanan mula sa kanila.
Ang lahat ay nagagalak na makita ang kanilang lakas ng
loob sa pamamagitan ng pananatili sa kanilang atas.
Isa sa mga misyonerong nagtuturo ng Ingles ay si Dorothy Lawrence. Bukod sa pagtuturo ng Ingles, nagtuturo din siya ng Bibliya sa mga interesado. Bilang resulta,
may mga natulungan siyang mapunta sa katotohanan.
May iba pang ginawa ang tapat na mga mananamba ni
Jehova para patuloy na makapangaral kahit may nagmamanman. Kung minsan, pinaghihiwa-hiwalay nila ang
mga pahina ng aklat at inilalagay ang ilang itinuping pahinang ito sa kanilang bulsa o sa isang supot ng mga pinamili para makapangaral sila nang hindi nakatatawag
ng pansin. Ang mga ulat ng paglilingkod sa larangan ay
ginawang parang listahan ng mga bibilhin. Sa halip na
aklat, buklet, magasin, pagdalaw-muli, at oras, ang inili100

2015 TAUNANG AKLAT

lista ay papaya, beans, itlog, repolyo, at spinach. Ang mga


kopya ng Bantayan na naka-mimeograph ay tinatawag na
yuca (kamoteng-kahoy), na karaniwan sa lugar na iyon.

Patuloy ang Paggawa ng Alagad


Noong Hunyo 16, 1954, si Rafael Trujillo at ang Vatican
ay pumirma ng kasunduan na nagbibigay ng espesyal na
pribilehiyo sa klerong Romano Katoliko sa Dominican
Republic. Nang panahong iyon, mga apat na taon nang
ipinatutupad ang pagbabawal sa mga Saksi. Sa kabila
nito, pagdating ng 1955, umabot na sa 478 ang mamamahayag sa Dominican Republic. Paano nangyari ang
pagsulong na iyon sa kabila ng mahihirap na kalagayan?
Ang sekreto ng aming lakas ay ang espiritu ni Jehova,
ang sabi sa 1956 Yearbook. Ang mga kapatid ay may pagkakaisa at matibay na pananampalataya, at nagpapatuloy
sila nang may lakas ng loob.
Noong Hulyo 1955, isang pormal at nakanotaryong liham mula sa pandaigdig na punong-tanggapan ang ipinadala kay Trujillo. Ipinaliwanag ng liham ang pagiging
neutral ng mga Saksi ni Jehova at hiniling nito kay Trujillo na alisin ang pagbabawal sa mga Saksi ni Jehova at

Si Manuel Hierrezuelo
ay napatay sa panahon
ng interogasyon ng
mga awtoridad

101

sa Watch Tower Bible and Tract Society. Ano ang naging


resulta?

Di-inaasahang Kalayaan
Sa loob ng mahihirap na taon ng pagbabawal, sina Lennart at Virginia Johnson at Roy at Juanita Brandt ay nanatili sa kanilang atas bilang misyonero. Si Roy Brandt at ako
ay tinawag para sumagot sa opisyal na pagtatanong, ang
naalaala ni Lennart. Bago pa nito, inanyayahan ng mga
opisyal ng gobyerno ni Trujillo si Brother Manuel Hierrezuelo na pumaroon at makipagkita sa kanila. Nakalulungkot, napatay si Manuel pero nakapanatiling tapat hanggang sa wakas. Ano kaya ang nangyari kina Lennart at Roy?
Ganito ang sabi ni Lennart: Nang kamiy dumating doon,
kamiy magkabukod na tinanong, at maliwanag na ang
aming mga kasagutan ay inirekord. Wala nang naganap
pang anuman noon, kundi paglipas ng dalawang buwan
ibinalita ng mga pahayagan na inaalis na ng gobyerno ni
Trujillo ang pagbabawal sa gawain ng mga Saksi ni Jehova
at na maaari na naming hayagang ipagpatuloy ang aming
mga gawain.
Bago ang pagbabawal noong 1950, may 261 mamamahayag na nangangaral sa Dominican Republic. Nang alisin
ang pagbabawal noong Agosto 1956, mayroon nang 522
naghahayag ng mabuting balita. Masayang-masaya ang
mga kapatid nang malaman nilang malaya na silang maka
paglilingkod pagkatapos ng anim-na-taong pagbibilanggo,
paghihigpit, at patuluyang pagmamanman.
Paano tumugon ang bayan ni Jehova sa biglaang pagbabagong ito? Agad-agad nilang inorganisang muli ang gawain! Naghanap sila ng mga lugar na puwedeng mapagpulungan, at gumawa ng bagong mga mapa ng teritoryo at mga
le ng kongregasyon. Tuwang-tuwa ang mga kapatid dahil
puwede na silang humiling at mapadalhan ng mga literatura. May-kasigasigan nilang sinamantala ang di-inaasahang
102

2015 TAUNANG AKLAT

kalayaang ito na mangaral. Bilang resulta, pagkatapos lang


ng tatlong buwan, noong Nobyembre 1956, umabot na sa
612 ang mamamahayag na nakikibahagi sa pangangaral.

Ang Kampanyang Paninira ng Klero


Agad-agad na kumilos ang klerong Katoliko para siraan
ang mga Saksi. Gamit ang kasunduang pinirmahan ni Trujillo at ng Vatican, pinatindi ng klero ang pagsisikap nitong impluwensiyahan ang pamahalaan na pawiin ang
mga Saksi. Ang paring Katoliko na si Oscar Robles Toledano ay nagpadala ng memorandum
sa State Secretary of the

Interior na si Virgilio Alvarez Pina, at humiling na suportahan siya ng gobyerno sa pagsisikap niyang imulat ang
mata ng mga taga-Dominican Republic sa matitinding panganib na dulot ng sektang mga Saksi ni Jehova.
Ipinaliwanag ni Toledano na ang pangunahing pakay
niya ay gawing di-epektibo ang kampanyang pangungumberte ng mga Saksi ni Jehova. Inirekomenda rin ng

Nakasaad sa memorandum ni Toledano ang mga plano


para huwag makapasok sa bansa ang ating literatura

Ang Simbahang Katoliko


at si Trujillo
ANONG uri ng kaugnayan mayroon si Trujillo sa Simbahang Katoliko? Isang analista sa politika ang nagsabi: Noong panahon
ng mahabang panunungkulan ni Trujillo, 1930-1961, nagtulungan ang Simbahan at ang estado ng Dominican Republic;
pinaboran ng diktador ang Simbahan at sinuportahan naman
nito ang kaniyang rehimen.
Noong 1954, naglakbay si Trujillo papuntang Roma at pumirma ng isang kasunduan kasama ng Papa. Ganito ang isinulat

ni German Ornes, isang dating pinagkakatiwalaan ni Trujillo:


Dahil ang Simbahang Dominikano ay masyadong maka-Trujillo, [ang kasunduang] ito ay naging malaking suporta para sa
Hepe [si Trujillo]. Ang klero, sa pangunguna ng mga arsobispong sina Ricardo Pittini at Octavio Beras, ay kasama sa mga
pangunahing propagandista ng rehimen.
Sa bawat angkop na pagkakataon, ang paliwanag ni Ornes,
ang Papa ay nagpapadala ng kablegrama ng pagbati kay Trujillo. . . . Noong 1956 Congress of Catholic Culture, na idinaos sa
104

2015 TAUNANG AKLAT

Ciudad Trujillo at inisponsor [ni Trujillo], si Francis Cardinal Spellman, bilang pantanging kinatawan ng Papa, ay nagdala ng magiliw na mensahe. Si Cardinal Spellman ay naglakbay mula sa
New York at may-pagbubunying sinalubong mismo ni Generalissimo [Trujillo]. Kinabukasan, ang kanilang mahigpit na yakapan
ay ibinandera sa lahat ng mga diyaryo sa Dominican Republic.
Noong 1960, iniulat ng magasing Time: Hanggang ngayon,
magkasundong-magkasundo pa rin si Trujillo at ang simbahan.
Si Arsobispo Ricardo Pittini, ang Primate of the Americas, ay 83
anyos na ngayon at bulag na, pero apat na taon ang nakararaan, nilagdaan niya ang isang liham sa New York Times na pumupuri kay Trujillo at nagsasabing ang diktador na ito ay minamahal at iginagalang ng kaniyang mga mamamayan.
Pero pagkatapos ng tatlong dekada ng tapat na pagsuporta
sa malupit na diktadura ni Trujillo, nag-iba ang hihip ng hangin
sa politika at unti-unting nagbago ang saloobin ng Simbahang
Katoliko. Habang dumarami ang kalaban ng diktadura, paliwanag ng analista, at nang maglaon, noong sinisikap nang itatag ang demokrasya sa bansa, ang Simbahan, na matagal
nang kasundong-kasundo ni Trujillo, ay napilitang magbago ng
paninindigan nito.
Sa wakas, noong 2011, napilitang humingi ng tawad ang
Simbahan sa mga mamamayan ng Dominican Republic. Ganito
ang sabi ng isang liham pastoral na sinipi sa pahayagang Dominican Today: Inaamin naming nagkamali kami at hindi kami
laging nakapanghawakan sa aming pananampalataya, tungkulin, at mga pananagutan. Sa dahilang ito, humihingi kami ng paumanhin at nagsusumamo ng unawa at indulhensiya mula sa
lahat ng taga-Dominican Republic.
DOMINICAN REPUBLIC

105

memorandum ni Toledano na huwag payagang makapasok sa bansa ang ating literatura, lalo na ang aklat na Ang
Katotohanan ang Magpapalaya sa Inyo at ang magasing
Bantayan.

Muling Ipinagbawal
Sumali na rin sa pagsalakay sa mga Saksi ang mga lider
ng relihiyon at ang kanilang mga kasabuwat sa gobyerno

ni Trujillo. Si Francisco Prats-Ramrez, presidente ng Dominican Party, ay sumulat ng isang memorandum kay Trujillo noong Hunyo 1957, na nagsasabi: May pinaplano
akong mga miting para labanan ang mapaminsala at dimakabayang tendensiya ng mga Saksi ni Jehova.
Ramdam agad ang epekto ng kampanyang ito ng paninira, gaya ng ipinaliwanag sa aklat na TrujilloLittle Caesar of
the Caribbean: Noong mga buwan ng tag-araw ng 1957,
inilathala ng mga pahayagan sa Dominican Republic ang
sunod-sunod na akusasyon ng matataas na opisyal ng Gobyerno tungkol sa mapaghimagsik at mapaminsalang gawain ng mga Saksi ni Jehova. Nagsimula ito nang ang sekta

ay tuligsain ng isang paring Jesuita, si Mariano Vasquez


Sanz, sa istasyon ng radyong pag-aari ni Trujillo, ang La Voz
Dominicana [ang Tinig ng Dominican Republic]. Sinabi
niya na ito ay alagad ng Komunismo at binansagan ang
mga tagasunod nito bilang tiwali, tuso, kriminal, at traidor
na kaaway. Pagkatapos, isang liham pastoral na pinirmahan ng mga arsobispong sina Ricardo Pittini at Octavio Antonio Beras ang humimok sa mga pari na protektahan ang
kanilang mga miyembro mula sa napakasamang erehiya
na ito.
Nagtagumpay ang pagsisikap ng Pamahalaan at ng Simbahan. Noong Hulyo, ipinasa ng Kongreso ng Dominican
Republic ang isang batas na nagbabawal sa mga Saksi ni Jehova. Di-nagtagal, ang mga kapatid ay dumanas ng pambubugbog at kalupitan sa kamay ng mga pulis. Mga 150 kapatid ang naaresto.
106

2015 TAUNANG AKLAT

Malilipol Na Sila
Nabasa ko na ang
Si Borbonio Aybar ay nabauBibliya, at alam
tismuhan noong Enero 19, 1955,
kong si Jehova
habang ipinagbabawal pa ang gaang Diyos
wain. Pagkatapos mabautismuhan, nagdaos siya ng maraming
pag-aaral sa Bibliya sa Monte Adentro at sa Santiago.
Nang alisin ang pagbabawal noong 1956, ang ilan sa kaniyang mga tinuturuan ay nabautismuhan, pati na ang kaniyang asawa.
Noong kalagitnaan ng Hulyo 1957, ang mga opisyal ng
gobyerno ay nagdaos ng pampublikong pagtitipon sa Salcedo para magsalita laban sa mga Saksi. Si Francisco

Prats-Ramrez ang pangunahing tagapagsalita, ang pali


wanag ni Brother Aybar. Sinabi ni Prats-Ramrez, Ilang
araw na lang, malilipol na sila. Pagkalipas ng ilang araw,
noong Hulyo 19, 1957, hinuli ng mga pulis ang lahat ng
Saksi ni Jehova sa Blanco Arriba, El Jobo, Los Cacaos, at
Monte Adentro.
Isa ako sa mga naaresto, ang kuwento ni Brother Aybar. Dinala kami sa punong-himpilan ng militar sa Salcedo. Pagdating namin doon, ginulpi ako ng koronel na

si Saladn. Halos lumuwa sa galit ang kaniyang mga mata


habang pinagbabantaan niya kami. Pagkatapos, pinapila
kami, isang linya para sa mga lalaki at isa para sa mga babae. Pinagsisipa at pinagbubugbog ng mga guwardiya ang
mga lalaki at pinagpapalo naman nila ang mga babae habang sinasabi, Katoliko ako at pumapatay ako.
Pinagmulta si Brother Aybar at sinentensiyahan ng tatlong-buwang pagkabilanggo. Ikinuwento pa niya: Habang kami ay nakabilanggo, binisita kami ng heneral na

si Santos Melido Marte. Sabi niya: Nabasa ko na ang


Bibliya, at alam kong si Jehova ang Diyos. Wala kayong
DOMINICAN REPUBLIC

107

ginawang anumang nararapat sa pagkabilanggo, pero


wala akong magawa para sa inyo dahil mga obispong Katoliko ang nasa likod ng pagkabilanggo ninyo. Sila lang
ang makapagpapaikli ng sentensiya ninyo, o kaya ay ang
hepe (ang boss, si Trujillo).

Ikaw Ba ang Boss?


Kasama sa mga naaresto ang anak at mga pamangkin ni

Fidelia Jimenez, na mga inaralan niya. Kahit hindi naman


hinuli si Fidelia, pumunta siya sa mga awtoridad at nagpakulong para patibayin ang mga nakabilanggo. Nang panahong iyon, bumisita sa bilangguan ang kilabot na ku

mandante ng militar na si Ludovino Fernandez, na kilala


sa kaniyang kahambugan at kalupitan. Ipinatawag niya si
Fidelia at tinanong ito, Ikaw ba ang boss?
Hindi po, sagot ni Fidelia. Kayo pong lahat ang mga
boss.

Kung gayon, sabi ni Fernandez, ikaw ang pastor.


Hindi po, tugon ni Fidelia. Si Jesus po ang pastor.
Hindi ba dahil sa yo kung bakit nabilanggo ang mga

taong ito? tanong ni Fernandez. Ikaw ang nagturo sa


kanila, di ba?
Hindi po, sagot ni Fidelia. Dahil po sa Bibliya kung
bakit nabilanggo ang mga taong ito. Namumuhay po sila
ayon sa kanilang natutuhan sa Bibliya.
Nang sandaling iyon, dalawang brother na naaresto rin,

si Pedro German at si Negro Jimenez, na pinsan ni Fidelia,


ay dumaan sa pasilyo. Mula sa bartolina, ililipat sila sa selda. Punong-puno ng natuyong dugo ang damit ni Negro,
at magang-maga ang mata ni Pedro. Sa pagkakitang bugbog-sarado ang mga ito, tinanong ni Fidelia ang kumander, Ganito po ba ninyo tinatrato ang mga taong mabuti,

tapat, at may-takot sa Diyos? Nang makita ni Fernandez


108

2015 TAUNANG AKLAT

na hindi niya kayang sindakin si Fidelia, iniutos niyang


ibalik ito sa selda.
Ang matapat na mga lingkod ni Jehova ay kinailangang
magpakalakas-loob sa harap ng matinding pagsalansang
at gayon nga ang ginawa nila! Alam ito maging ng mga
opisyal ng gobyerno. Halimbawa, noong Hulyo 31, 1957,

si Luis Arzeno Colon, isang inspektor para sa presidente,


ay sumulat sa secretary of state: Kahit ipinroklama na kamakailan ng National Congress na ilegal ang relihiyosong

gawain ng sektang kilala bilang mga Saksi ni Jehova, matatag pa rin ang karamihan sa mga miyembro nito.

Mawawalan ng Ulo ang Kanilang Kapatiran

Noong Hulyo 13, 1957, sumulat si Inspektor Colon sa


secretary of state: Ayon sa isang lumang kasabihan: Sa
ulo dapat tamaan ang ahas. Para tuluyang mawala sa
bansa ang sektang mga Saksi ni Jehova, kailangang mapaalis ang kanilang mga misyonero. Sa gayon, mawawalan
ng ulo ang kanilang kapatiran, at kung wala silang ulo,
hindi magtatagumpay ang kanilang mga plano.
Di-nagtagal pagkatapos nito, iniutos ng Secretary of Security na si Arturo Espaillat na umalis sa bansa ang 10 natitirang misyonero. Noong Hulyo 21, 1957, sumulat si Roy
Brandt kay Trujillo at hiniling na makausap ito para maipaliwanag ang ating sitwasyon. Ayon sa liham, Ang kampanyang paninira na ginagawa ng ilang tagarito laban sa
pangalan ng Diyos na Jehova ay katulad ng kampanyang
isinagawa ng mga nadayang indibiduwal laban sa mga
apostol ni Jesus. Pagkatapos, pinasigla ni Brother Brandt
si Trujillo na basahin ang Gawa kabanata 2 hanggang 6 at
sinabi, Ang matalino at tahasang payo na ibinigay ni Hukom Gamaliel noon ay kapit pa rin ngayon. Sinipi ni
DOMINICAN REPUBLIC

109

Pinangasiwaan ni
Donald Nowills ang
gawain sa sangay
noong 20 anyos pa
lang siya

Brother Brandt sa malalaking titik ang Gawa 5:38, 39:


PABAYAAN NINYO ANG MGA LALAKING ITO, SAPAGKAT KUNG ANG GAWAIN NILA AY MULA SA DIYOS,
BAKA MASUMPUNGAN NINYO BALANG-ARAW NA NAKIKIPAGLABAN PALA KAYO SA DIYOS. Pero hindi siya
pinakinggan. Noong Agosto 3, 1957, dinala sa airport ang
mga misyonero at idineport.
Si Jesus ang Ulo
Paano na ang mga kapatid doon ngayong wala na ang
mga misyonero? Sila ba ay mawawalan ng ulo, gaya ng

sinabi ni Inspektor Colon? Hindi, dahil si Jesus ang ulo


ng katawan, ang kongregasyon. (Col. 1:18) Kaya hindi
nawalan ng ulo ang mga lingkod ni Jehova sa Dominican Republic. Sa halip, patuloy silang inalalayan ni Jehova at ng kaniyang organisasyon.
Si Donald Nowills, na naatasang mangasiwa sa gawain
110

2015 TAUNANG AKLAT

sa sangay matapos i-deport ang mga misyonero, ay 20 anyos pa lang noon at apat na taon pa lang na bautisado. Kahit nakapaglingkod siya nang ilang buwan bilang tagapangasiwa ng sirkito, wala siyang karanasan sa gawain sa
sangay. Si Brother Nowills ay may isang maliit at simpleng opisina sa bahay niyang gawa sa kahoy at galbanisadong bakal, at lupa ang sahig nito. Iyon ay nasa Gualey,
isang mapanganib na bahagi ng Ciudad Trujillo. Sa tu
long ni Felix Marte, gumawa siya ng mga kopya ng Bantayan para sa buong bansa.
Si Mary Glass, na ang asawang si Enrique ay nakabilanggo nang panahong iyon, ay tumutulong kay Brother Nowills. Umaalis ako sa trabaho nang 5:00 n.h., ang
kuwento ni Mary, at pumupunta ako sa opisina ni Brother Nowills para i-type ang Bantayan. Pagkatapos, gumagawa ng mga kopya si Brother Nowills gamit ang mimeograph machine. Isang sister naman na taga-Santiago
at may code-name na anghel ang naglalagay ng mga

Naka-mimeograph
na kopya ng 1958
na Bantayan

Pagkopya ng Espirituwal na Pagkain


Noong Panahon ng Pagbabawal
1

Itina-type ang Bantayan sa mga stencil ng mimeograph.

Iniimprenta ang mga kopya gamit ang mimeograph


machine.

Inilalagay ang mga kopya sa isang malinis at malaking


lata ng mantika at tinatakpan ito ng tela.

Nilalagyan ng mga kamoteng-kahoy, patatas, o gabi


ang lata at tinatakpan ito ng telang-sako.

Paano itinatago
ang mga
magasin?

113

kopyang ito sa loob ng limang-galong basyong lata ng


mantika. Pagkatapos papatungan niya ng tela ang literatura at tatabunan iyon ng kamoteng-kahoy, patatas, o
gabi. Sumunod, tatakpan niya ito ng telang-sako. Pagkatapos, sasakay ang sister sa pampublikong transportasyon papuntang norte at mag-iiwan ng isang kopya sa
bawat kongregasyon. Pagpapasa-pasahan ito ng mga pamilya para mapag-aralan.
Kinailangan naming mag-ingat, ang sabi pa ni Mary,
dahil naglipana sa kalsada ang mga government agent
na nagsisikap tuklasin kung saan iniimprenta ang Bantayan. Pero hindi nila natuklasan iyon. Lagi kaming pinoprotektahan ni Jehova.

Maingat na Gaya ng mga Serpiyente Pero


Walang Muwang na Gaya ng mga Kalapati
Napakahalagang patuloy na makatanggap ng espirituwal
na pagkain ang matapat na mga lingkod ni Jehova sa panahon ng pagbabawal. Pero mapanganib na panahon iyon
para sa tunay na mga mananamba dahil maraming kapatid
ang naaresto at ilang beses na nasentensiyahan ng pagkabilanggo.
Nang malaman ko ang katotohanan noong 1953, ang
kuwento ni Juanita Borges, alam na alam ko na, bilang
Saksi ni Jehova, puwede akong maaresto. At iyon nga ang
nangyari. Noong Nobyembre 1958, dumalaw ako kay Sis
ter Eneida Suarez. Pagkatapos, dumating ang secret police
at pinagbintangan kaming nagpupulong. Sinentensiyahan
kaming mabilanggo nang tatlong buwan at pinagmulta ng
tig-100 piso [Dominican peso]nooy katumbas ng $100
(U.S.).
Kahit ginawa ng gobyerno ang lahat para huwag makapagpulong ang mga Saksi, hindi natinag ang mga kapatid.
114

2015 TAUNANG AKLAT

Pagsulong sa Kabila ng Pag-uusig


Noong panahon ng
pagbabawal, halos
dumoble ang bilang ng
mga mamamahayag sa
kabila ng matinding
pag-uusig at negatibong
propaganda.

495

292

1950

Detalyado ang
listahan ng secret
police tungkol sa
ating mga kapatid.

1960

Kaya lang, kinailangan nilang maging maingat na gaya ng


mga serpiyente pero walang muwang na gaya ng mga kala
pati. (Mat. 10:16) Ikinuwento ni Andrea Almanzar: Kapag
dumadalo ng pulong, hindi kami sabay-sabay dumarating.
At madalas, gabing-gabi na kami umuuwi dahil iniiwasan
naming magsabay-sabay para hindi mapaghinalaan.

Si Jeremas Glass, na ipinanganak habang nakabilanggo

ang ama niyang si Leon, ay naging mamamahayag noong


1957 sa edad na pito. Natatandaan pa niya ang patagong
pagpupulong na idinaraos sa kanilang tahanan at ang mga
pag-iingat na ginagawa nila para hindi mahuli. Lahat ng
dumadalo ay binibigyan ng maliit na cardboard na may numerong nagsasabi kung pang-ilan silang aalis, ang kuwen
to ni Jeremas. Pagkatapos ng pulong, pinapupuwesto ako
ng tatay ko sa pinto para tingnan ang mga numero ng cardboard at sabihan ang mga dumalo na umalis nang daladalawa papunta sa magkakaibang direksiyon.
Ang isa pang pag-iingat ay ang pag-iiskedyul ng mga pulong sa mga alanganing oras para hindi sila mahuli. Halim
bawa, nalaman ni Mercedes Garca ang katotohanan mula sa

kaniyang tiyo na si Pablo Gonzalez. Namatay ang nanay

niya noong pitong taong gulang pa lang siya habang nakabilanggo ang kaniyang tatay, at naiwan silang 10 magkakapatid. Nabautismuhan si Mercedes noong 1959 sa edad na
siyam. Para hindi sila mahuli, idinaos ang pahayag sa bautismo nang 3:30 n.u. sa bahay ng isang kapatid. Ginanap naman ang bautismo sa Ozama River, na bumabagtas sa kabisera. Sinabi ni Mercedes, Papauwi na kami nang 5:30 n.u.
habang kagigising pa lang ng mga tao sa lugar namin.

Pangangaral Nang May Pag-iingat


Si Rafael Pared, na naglilingkod sa Bethel kasama ng
kaniyang asawang si Francia, ay naging mamamahayag
noong 1957 sa edad na 18. Natatandaan pa niya na pali116

2015 TAUNANG AKLAT

him siyang sinusundan ng mga pulis sa pangangaral, na


naghahanap ng pagkakataong arestuhin siya at ang mga
kasama niya. Kung minsan, sabi ni Rafael, dumaraan
kami sa mga iskinita at tumatalon sa mga bakod para hin
di mahuli. Ikinuwento naman ni Andrea Almanzar ang
ginagawa niya at ng iba pa para hindi sila maaresto: Kailangan naming mag-ingat. Pagkatapos naming mangaral
sa isang bahay, 10 bahay ang lalaktawan namin bago mangaral uli.

Sa Wakas, Ginhawa!
Pagsapit ng 1959, halos 30 taon nang namumuno si
Trujillo, pero nagbabago na ang kalagayan sa politika. Noong Hunyo 14, 1959, muling sumalakay ang mga ipinatapong taga-Dominican Republic para paalisin sa puwesto si
Trujillo. Nabigo ang pagsalakay, at pinatay o ikinulong
ang mga nagsabuwatan. Pero nadama ng dumaraming kaaway ni Trujillo na mapapabagsak din ang kaniyang gobyerno kaya mas pinatindi nila ang oposisyon.

Noong Enero 25, 1960, matapos ang maraming-taong


pakikipagtulungan sa gobyerno ni Trujillo, ang Simbahang Katoliko ay naglabas ng liham pastoral para kondenahin ang pang-aabuso sa mga karapatang pantao. Ayon
kay Bernardo Vega, istoryador na taga-Dominican Republic: Dahil sa mga paglusob noong Hunyo 1959 at sa pagsugpo sa mga kabilang sa ekspedisyon, at nang maglaon,
sa mga lihim na kalaban ng gobyerno sa loob mismo ng
bansa, sa kauna-unahang pagkakataon, ang Simbahan ay
napilitang kumontra kay Trujillo.
Kapansin-pansin, noong Mayo 1960, inalis ng gobyerno
ang pagbabawal sa mga Saksi ni Jehova. Pagkatapos ng

maraming-taong pagbabawal, di-inaasahang kay Trujillo


mismo nagmula ang ginhawa, matapos masira ang ugnayan nila ng Simbahang Katoliko.
DOMINICAN REPUBLIC

117


Luis Eduardo Montas



ISINILANG

1906



NABAUTISMUHAN

1947



Isang dating opisyal sa


partido ni Rafael Trujillo.
Nalaman niya ang katotohanan
at tapat na naglingkod kay
Jehova hanggang kamatayan
noong 2000.

Lumaban Akong Tulad ng Leon


SI Luis, na kamag-anak ni Trujillo, ay naglingkod bilang treasurer ng namumunong partido politikal, ang Partido Dominicano. Pero kinasusuklaman ni Luis ang politikal na makinarya ni Trujillo, at bagaman ilang beses siyang nagtangkang
magbitiw sa puwesto, hindi siya pinayagan ng diktador.
Nang ipapatay ni Trujillo ang dalawang kuya ni Luis, dalawang beses niyang pinagtangkaang patayin ang diktador.
Pero hindi siya naiugnay sa mga pagtatangkang ito. Pumunta
pa nga si Luis sa mga espiritista para magpatulong sa pagpatay sa taong inilarawan niya sa ganitong paraan: Siyay asalhayop at umastang nakahihigit sa lahat. Sa bahay ng isang
espiritista, nakita niya sa mesa ang aklat na Ang Katotohanan ang Magpapalaya sa Inyo at binasa iyon. Interesadonginteresado si Luis sa aklat kung kaya iniuwi niya iyon. Nang
maglaon, nasabi niyang ito na ang katotohanang hinahanap
niya.
118

2015 TAUNANG AKLAT

Nang magpunta si Luis sa Ciudad Trujillo, dumalo siya sa


pulong ng mga Saksi ni Jehova at kumuha ng mga aklat at
magasin. Magdamag niyang binasa ang mga literatura, at
pagkaraan ay hiniling niyang turuan siya ng Bibliya. Habang
sumusulong siya sa katotohanan, nagpasiya si Luis na iwan
ang rehimen ni Trujillo. Nang malaman ito ng diktador, inialok
niya kay Luis ang tinitingalang posisyon ng pagiging konsul sa
Puerto Rico. Pero tinanggihan ito ni Luis kahit alam niyang
pag-uusigin siya dahil sa kaniyang desisyon.
Dinanas ko ang lahat ng uri ng pagmamalupit, ang sabi
ni Luis, at iniumang sa akin ng gobyerno ang lahat ng klase
ng bitag. Pero ipinasiya ko nang talikuran ang lahat ng kaluguran sa mundo. Si Luis ay naging matapang na mamamahayag ng mabuting balita kung kaya binansagan siya ng mga

paring Katoliko roon bilang ang mangangaral. Noong Oktubre 5, 1947, anim na buwan pagkatapos ng una niyang pagdalo sa pulong, nabautismuhan si Luis.
Pagkatapos nito, si Luis ay pinaghahanap, ibinilanggo, at
ibinartolina. Ilang ulit na pinagtangkaan ang buhay niya. Pero
sa tuwing inaaresto siya at dinadala sa korte, ginagamit niya
ang sitwasyon para makapagpatotoo. Lumaban akong tulad
ng leon para ipagtanggol ang aking pananampalataya, ang
sabi ni Luis, at kapag naaalaala ko ito, talagang natutuwa
ako.
Napansin ng iba ang rekord ni Luis bilang isang tapat na
lingkod ng Diyos. Noong 1994, ganito ang sinabi ng pahayagang El Siglo sa Dominican Republic: Si Mr. Luis Eduardo

Montas ay kilala sa San Cristobal bilang isang taong seryoso.


Isa siyang pagpapala, isang taong mapagkapuwa-tao at mahinahon. Lahat ng nalalaman tungkol sa kaniya sa kasaysayan ng San Cristobal ay may kinalaman sa kaniyang gawain
bilang isang Kristiyano.
DOMINICAN REPUBLIC

119


Efran De La Cruz



ISINILANG

1918



NABAUTISMUHAN

1949



Ikinulong siya at
may-kalupitang binugbog sa
pitong bilangguan, pero
nanatiling matatag sa
kaniyang determinasyong
ipangaral ang mabuting balita
ng Kaharian ng Diyos.

Hindi Panaginip ang Pag-asa Tungkol


sa Kaharian
NOONG 1948, ako, ang aking asawang si Paula, at ang aming
anak na babae ay nagsimulang dumalo ng pagpupulong ng
mga Saksi ni Jehova sa Blanco Arriba. Kailangan naming maglakad nang 40 kilometro balikan, pero hindi kami kailanman
lumiban. Nabautismuhan kami ni Paula noong Enero 3, 1949.
Pagkaraan ng anim na buwan, ako at ang ilan sa aming kakongregasyon ay inaresto at sinentensiyahan nang tatlong buwan sa bilangguan. Sa sahig kami natutulog at isang beses
lang pinakakain sa maghaponng saging na kulay berde at
tsaa. Nang palayain kami, pinagbantaan kami ng mga opisyal
ng pamahalaan, at inisip nilang hihinto na kami sa pangangaral. Pero patago kaming dumadalo ng mga pulong at nangangaral. Dahil lagi kaming minamanmanan ng mga government
agent, nagpulong kami sa mga bahay, taniman ng kape, o sa
bukid. At sa halip na magtipon nang paulit-ulit sa iisang lugar,
ipinapatalastas sa pagtatapos ng bawat pulong kung saan
120

2015 TAUNANG AKLAT

idaraos ang susunod. Sa pangangaral naman, solo-solo lang


kami, nakapantrabaho, at hindi kami gumagamit ng literatura
o ng Bibliya. Sa kabila ng mga pag-iingat na iyon, mula 1949
hanggang 1959, labas-masok pa rin ako sa pitong bilangguan,
na sa bawat isa ay nakulong ako nang tatlo hanggang anim na
buwan.
Kinailangan kong magpakaingat dahil ang ilan sa mga umuusig sa akin ay mga kamag-anak ko pa. Kahit sa bundok o sa
bukid ako natutulog, nahuhuli pa rin ako paminsan-minsan.
Minsan, ipinadala ako sa bilangguan ng La Victoria sa Ciudad
Trujillo, kung saan 50 hanggang 60 ang bilanggo sa iisang selda. Dalawang beses lang kaming pinapakain sa isang araw
mais sa umaga at kaunting kanin na may beans sa tanghali.
Lahat ng mga Saksi roon ay nangangaral sa mga kapuwa bilanggo, at regular kaming nagdaraos ng mga pulong, na ginagawa namin sa pamamagitan ng pagsasabi ng mga tekstong saulado namin at pagkukuwento ng mga karanasan sa ministeryo.
Noong huli akong mabilanggo, pinaghahampas ako ng isang
sundalo sa ulo at tadyang gamit ang puluhan ng riple. Hanggang ngayon, iniinda ko pa rin ang epekto ng pambubugbog na
iyon at ng iba pang pagmamaltrato, pero pinalakas ng mga
pagsubok na iyon ang aking pananampalataya, pagbabata, at
determinasyong maglingkod kay Jehova.
Ngayon, sa edad na 96, isa akong ministeryal na lingkod.
Dahil hindi ko na kayang maglakad nang malayo, umuupo ako
sa harap ng bahay namin at nangangaral sa lahat ng dumaraan. Para sa akin, hindi panaginip ang pag-asa tungkol sa Kaharian. Totoo iyon, at mahigit 60 taon ko nang ipinangangaral ang
tungkol dito. Ang bagong sanlibutan ay totoong-totoo pa rin sa
akin ngayon gaya noong una kong marinig ang mensahe ng
Kaharian.1

1 Si Efran De La Cruz ay namatay habang inihahanda ang materyal na ito.


DOMINICAN REPUBLIC

121


Ana Mara (Mary) Glass



ISINILANG

1935



NABAUTISMUHAN

1956



Isang debotong Katoliko na


nakaalam ng katotohanan
noong kabataan niya at
lakas-loob na nagbata ng
pagsalansang mula sa
pamilya, Simbahan, at
pamahalaan.

Magiging Saksi ni Jehova


Pa Rin Ako
NAPAKARELIHIYOSO ko at aktibo ako sa Simbahang Katoliko.
Kasali ako sa choir ng simbahan at sumasama ako sa mga
pari sa mga retreat sa lalawigan, kung saan sila nagdaraos
ng Misa. Pero noong 1955, ikinuwento sa akin ng ate ko ang
tungkol sa darating na Paraiso. Binigyan niya ako ng Bibliya,
buklet na Ang Mabuting Balitang Ito ng Kaharian, at aklat
na Hayaang ang Diyos ang Maging Tapat. Naging interesado ako kaya tinanong ko ang pari kung puwede kong basahin
ang Bibliya. Sabi niya, mababaliw raw ako, pero binasa ko pa
rin iyon.
Nang lumipat ako sa bahay ng lolot lola ko sa Boca Chica,
tinanong ako ng isang pari kung bakit hindi na ako nagsisimba. Sinabi ko na nakita kong maraming turo ang simbahan
na wala naman sa Bibliya. Galit na galit ang pari. Makinig ka,
iha, sigaw niya, isa kang tupa na napawalay sa kawan ko.
122

2015 TAUNANG AKLAT

Hindi po, ang sagot ko, kayo po ang napawalay sa kawan ni Jehova, dahil ang mga tupa ay pagmamay-ari ni Jehova at hindi ng sinumang tao.
Hindi na uli ako bumalik sa simbahan. Lumipat ako sa
bahay ng ate ko, at anim na buwan lang mula nang una
kong marinig ang katotohanan, nagpabautismo na ako.
Agad-agad akong nag-regular pioneer. Pagkaraan ng isang
taon, nagpakasal kami ni Enrique Glass, na naglilingkod
noon bilang tagapangasiwa ng sirkito. Minsan, habang nangangaral kami sa isang parke sa La Romana, inaresto ng
pulis si Enrique. Habang papaalis sila, hinabol ko sila at
sinabi: Saksi ni Jehova rin ako, at nangangaral din ako.
Bakit hindi nyo ako hulihin? Pero ayaw nila akong arestuhin.
Bago pa nito, umabot na nang pitot kalahating taon ang
ginugol ni Enrique sa bilangguan. Ngayon naman, ang sentensiya sa kaniya ay 20 buwan. Binibisita ko si Enrique tuwing Linggo. Minsan, nang dalawin ko siya, tinanong ako ng
kapitan ng bilangguan, Bakit ka nandito?
Sabi ko, Nabilanggo po ang asawa ko dahil isa siyang
Saksi ni Jehova.
Bata ka pa at may magandang kinabukasan, sagot niya.
Bat ka nag-aaksaya ng panahon sa mga Saksi ni Jehova?
Saksi ni Jehova rin po ako, tugon ko. At kahit pitong ulit
nyo pa akong patayin at buhaying-muli, magiging Saksi ni
Jehova pa rin ako. Nang marinig niya iyon, pinaalis niya
ako.
Matapos alisin ang pagbabawal, nanatili kami ni Enrique
sa gawaing pansirkito at pandistrito sa loob ng maraming
taon. Namatay si Enrique noong Marso 8, 2008. Ako naman
ay naglilingkod pa rin bilang regular pioneer.
DOMINICAN REPUBLIC

123

1960 hanggang 2014

Ang Diyos ang Nagpapalago Nito. 1 Cor. 3:7.


40,000

Mamamahayag
Payunir

30,000

20,000

10,000

500
1960

1970

1980

1990

2000

2010

Asamblea sa Ingenio Consuelo, 1963

Pinatay si Trujillo
Pagsapit ng 1960, parami na nang parami ang lumalaban
sa diktadura ni Trujillo mula sa loob at labas ng bansa. Sa
kabila ng politikal na tensiyong ito, dumalaw sa bansa si
Milton Henschel mula sa pandaigdig na punong-tanggapan at dumalo sa tatlong-araw na asamblea noong Enero 1961. May 957 dumalo sa pahayag pangmadla, at 27 ang
nabautismuhan. Sa pagdalaw na ito, tinulungan ni Brother Henschel ang mga kapatid na organisahing muli ang gawain at ayusin ang teritoryo.
Dalawang tagapangasiwa ng sirkito, sina Enrique Glass

at Julian Lopez, ang inatasang dumalaw sa mga kongregas


yon. Ikinuwento ni Julian: Kasama sa sirkito ko ang dalawang kongregasyon sa silangan ng bansa at ang lahat ng
kongregasyon sa norte. Ang iba pang kongregasyon sa silangan at ang lahat ng nasa timog ay bahagi naman ng sirkito ni Enrique. Dahil sa mga pagdalaw na iyon, naibalik
ang komunikasyon sa pagitan ng mga kongregasyon at ng
organisasyon, at napatibay ang espirituwalidad ng mga kapatid.
Sina Salvino at Helen Ferrari, mga nagtapos sa ikalawang
klase ng Gilead, ay dumating sa bansa noong 1961. Ang kanilang karanasan bilang misyonero sa Cuba ay nakatulong
nang husto sa malaking espirituwal na pag-aani sa Dominican Republic. Nang maglaon, naglingkod si Salvino bilang miyembro ng Komite ng Sangay hanggang sa kaniyang kamatayan noong 1997. Si Helen naman ay 79 na
taon nang nasa buong-panahong paglilingkod, na ang karamihan dito ay sa pagmimisyonero.
Di-nagtagal pagdating ng mag-asawang Ferrari, ang kakila-kilabot na pamamahala ni Trujillo ay nagwakas nang
DOMINICAN REPUBLIC

125

paulanan ng bala ang kaniyang sasakyan noong gabi ng


Mayo 30, 1961. Pero hindi naging mapayapa ang kalagayan
sa politika, kaya ang bansa ay patuloy na sinalot ng kaguluhang sibil at politikal sa loob ng maraming taon.
Sumulong ang Gawaing Pangangaral
Samantala, marami pang misyonero ang dumating sa
bansa. Si William Dingman mula sa unang klase ng Gilead,
ang kaniyang asawang si Estelle, kasama sina Thelma Critz
at Flossie Coroneos, ay inilipat sa Dominican Republic
mula sa sangay sa Puerto Rico dalawang araw matapos ang
pagpatay kay Trujillo. Ikinuwento ni William: Ang bansa
ay nasa kaguluhan nang dumating kami, at abalang-abala
ang mga militar. Ikinabahala ang pagsiklab ng rebolusyon,
at sinisiyasat ng mga sundalo ang lahat ng nasa lansangang-bayan. Pinahinto kami sa ilang checkpoint, at sa bawat isa sa mga ito ay sinisiyasat ang aming bagahe. Inilabas
ang lahat ng laman ng aming mga maleta, maging ang napakaliliit na bagay. Talagang isang hamon ang mangaral
sa ganito kapanganib na kalagayan sa politika.
Sa panahon ng diktadura ni Trujillo, ang sabi ni William, napabatiran ang publiko na ang mga Saksi ni Jehova ay mga Komunista at sila ang pinakamasamang uri ng
tao. . . . Subalit unti-unti naming nabago ang maling akala. Bilang resulta ng napasiglang gawaing pangangaral,
maraming taimtim na indibiduwal ang tumugon sa mensahe ng Kaharian. Sa pagtatapos ng 1961 taon ng paglilingkod, 33 na ang special pioneer sa bansa.

Itaas: Sina Salvino at Helen Ferrari habang papunta sa


Dominican Republic, 1961
Ibaba: Nasa Dominican Republic pa rin si Thelma Critz at sina
Estelle at William Dingman makalipas ang 67 taon ng masigasig
na pagmimisyonero

126

2015 TAUNANG AKLAT

Si Juana Ventura
(kanan) habang
nagbabahay-bahay

Natagpuan Nila ang Katotohanan


Si Juana Ventura ay nagsimulang mag-aral ng Bibliya noong ipinagbabawal ang pangangaral, at nabautismuhan
siya noong 1960 sa Ozama River. Minsan, gustong ipakulong ng isang pastor sa Santo Domingo si Juana dahil ayon
sa pastor, inaagaw [nito] ang mga miyembro ng kaniyang
simbahan. Para siraan si Juana at patunayang sinungaling
ang mga Saksi ni Jehova, niyaya ng pastor si Juana na humarap sa mga miyembro ng simbahan at sagutin ang mga
tanong tungkol sa kaniyang bagong paniniwala.
Nagbangon siya ng tatlong tanong, ang kuwento ni
Juana. Bakit hindi kayo bumoboto? Bakit hindi kayo
nagsusundalo? Bakit nyo tinatawag ang sarili nyo na mga
Saksi ni Jehova? Habang sinasagot ko ang bawat tanong
gamit ang Bibliya, tinitingnan ng mga miyembro ng simbahan ang mga teksto mula sa kanilang Bibliya, at nagulat
128

2015 TAUNANG AKLAT

sila sa kanilang nabasa. Naisip ng marami sa kanila na


natagpuan na nila ang katotohanan. Nag-aral ang buong
grupo, at nang maglaon, 25 sa kanila ang nag-alay kay
Jehova. Pinasigla ng pangyayaring ito ang gawaing pangangaral sa Santo Domingo.
Mananatili Rito ang mga Saksi ni Jehova

Sumama ang politikal na kalagayan sa bansa pagkamatay ni Trujillo. Iniulat ng 1963 Yearbook: Napakaraming
sundalo sa kalsada, at araw-araw, may karahasan at mga
welga. Sa kabila ng kaguluhang ito, nagpatuloy ang gawaing pangangaral at paggawa ng alagad, at sa pagtatapos ng
1963 taon ng paglilingkod, nagkaroon ng peak na 1,155
mamamahayag.
Nang dumalaw sa Dominican Republic si Nathan Knorr
mula sa pandaigdig na punong-tanggapan noong 1962,
isinaayos niya ang pagbili ng lote para makapagtayo ng
mas malalaking pasilidad na susuporta sa mabilis na lumalawak na gawain. Isang dalawang-palapag na gusali na
may Kingdom Hall ang itinayo roon. Noong Sabado, Oktubre 12, 1963, si Frederick Franz mula sa pandaigdig na
punong-tanggapan ang nagbigay ng pahayag sa pag-aalay
para sa mga bagong pasilidad ng sangay. Maliwanag na mananatili sa Dominican Republic ang mga Saksi ni Jehova.
Di-nagtagal pagkatapos nito, dumating sina Harry at Paquita Dueld, ang huling mga misyonero na pinaalis sa
Cuba.
Pagsulong sa Kabila ng Rebolusyon
Noong Abril 24, 1965, sumiklab ang isang rebolusyon
sa bansa. Sa kabila ng mahirap na panahong ito, sumulong sa espirituwal ang bayan ni Jehova. Pagsapit ng 1970,
mayroon nang 3,378 mamamahayag sa 63 kongregasyon.
Mahigit kalahati sa kanila ay naging bahagi ng organisasyon noon lamang nakalipas na limang taon. Iniulat
DOMINICAN REPUBLIC

129

ng 1972 Yearbook: Ibat iba ang kalagayan nila sa buhay:


Mekaniko, magsasaka, drayber ng pampublikong sasakyan, accountant, tagapagtayo, karpintero, abogado, dentista, oo, kahit mga dating politiko; lahat sila ay pinagkaisa
ng pag-ibig sa katotohanan at pag-ibig kay Jehova.
Nakarating ang Mabuting Balita sa Liblib na mga Lugar
May dumating pang mga misyonero sa bansa, kasama na
sina Pete Paschal, Amos at Barbara Parker, sina Richard
at Belva Stoddard, na naglingkod sa Bolivia, at sina Jesse
at Lynn Cantwell mula sa Colombia. Lalo nilang napasigla ang pangangaral. Pagsapit ng 1973, masulong na
ang pagtuturo ng Bibliya sa mga bayan at lunsod ng Dominican Republic, pero hindi pa nakararating ang mabuting balita sa liblib na mga lugar. Kaya naman, nagkaroon
ng mga kaayusan para matugunan ang espirituwal na pangangailangan ng mga nasa probinsiya. Inanyayahan ang
mga kapatid na magboluntaryo para sa dalawang-buwang
pangangaral sa mga lalawigan, at 19 na regular pioneer
ang tumugon dito. Sa pagitan ng Disyembre 1973 at Enero 1977, may mga grupo ng payunir na ipinadala sa mga lugar na hindi pa gaano o hindi pa talaga napaaabutan ng
mabuting balita.
Isang payunir na nakibahagi sa ganitong atas ang nagkuwento: Matapos ang isang araw ng paghahatid ng mensahe ng Bibliya at pamamahagi ng literatura sa mga tao, dadalawin namin kinabukasan ang mga nagpakita ng interes.
Dahil walang gaanong pera ang mga tagaroon, binibigyan
nila kami ng manok, itlog, at prutas kapalit ng mga publikasyon. Salamat kay Jehova, hindi kami kailanman nagutom. Karamihan ay noon lang nabasahan ng Bibliya.
Ang iba naman ay naturuan ng mga relihiyosong lider na
si Jehova ang Diyablo. Gulat na gulat sila nang mabasa
nila ang mga tekstong gaya ng Awit 83:18: Ikaw, na ang
130

2015 TAUNANG AKLAT

pangalan ay Jehova, ikaw lamang ang Kataas-taasan sa buong lupa! Sa ilang lugar, napakaraming interesado kaya
naman inorganisa ang mga
pagpupulong.

Binibigyan nila kami


ng manok, itlog, at
prutas kapalit ng
mga publikasyon

Mas Marami Pang Misyonero at Isang Bagong Sangay


Noong Setyembre 1979, dumating sa bansa ang dala
wang misyonero, si Brother Abigail Perez at ang kaniyang
asawang si Georgina, at inatasan sila sa gawaing pansirkito.
Dumating naman noong 1987 sina Tom at Shirley Dean,
mga nagtapos sa Gilead, para pasiglahin pa ang pangangaral. Nakatulong din ang pagdagsa ng mga nasa pantanging
buong-panahong paglilingkod mula sa Puerto Rico. At noong Agosto 1988, ipinadala sina Reiner at Jeanne Thompson sa Dominican Republic para sa kanilang ikalimang
atas bilang misyonero.
Pagsapit ng 1989, umabot na sa 11,081 ang average na
bilang ng mamamahayag, at kitang-kita ang potensiyal
para sa pagsulong sa bilang ng mga pag-aaral sa Bibliya na
20,494. Naging hamon ang ganito kalaking pagsulong. Halimbawa, ang pasilidad ng sangay ay malaking tulong sa
pagsuporta sa gawain, pero noong mga huling taon ng dekada 80, hindi na ito makasapat. Napakasikip na nito,
ang sabi ni Reiner Thompson, kaya kinailangan naming
maghanap ng matutuluyan at mga bodega sa ibat ibang
lugar sa lunsod.
Nahirapan kaming maghanap ng lote para sa bagong
sangay, ang kuwento pa ni Reiner. Tapos, tinawagan
kami ng isang negosyante na nakaalam na naghahanap
kami ng lupa. Ipinaliwanag niya na mayroon siyang ibinebentang magandang lote, pero sa mga Saksi ni Jehova lang
niya gustong ibenta iyon. Mayroon siyang isang malaking
DOMINICAN REPUBLIC

131

patahian noon, at ang sekretarya niya at iba pang empleado ay mga Saksi ni Jehova. Naobserbahan niya ang kanilang pagiging matapat at magalang sa loob ng maraming
taon, at talagang humanga siya. Dahil sa respeto sa mga
Saksi ni Jehova, inialok niya ang lupa sa mababang halaga. Nabili ang lote noong Disyembre 1988, at tatlo pang
katabing lote ang nabili nang maglaon. May kabuuang
laki na mga siyam na ektarya ang sangay at ang katabing
Assembly Hall.
Daan-daang boluntaryo mula sa loob at labas ng bansa
ang tumulong sa pagtatayo ng bagong sangay at Assembly
Hall. Inialay ang mga pasilidad noong Nobyembre 1996
nang dumating ang mga miyembro ng Lupong Tagapama
hala na sina Carey Barber, Theodore Jaracz, at Gerrit Losch
para makibahagi sa pag-aalay sa araw ng Sabado. Kinabukasan, nagkaroon ng espesyal na mga programa sa dalawa
sa pinakamalalaking istadyum ng bansa, at mahigit 10,000
ang bumisita sa bagong sangay.
Pagtawid sa Macedonia
Hindi makukumpleto ang kasaysayan ng mga Saksi ni Jehova sa Dominican Republic kung hindi isasama ang tungkol sa malaking bilang ng mga Saksi na lumipat dito para
maglingkod kung saan mas malaki ang pangangailangan.
Dahil nabalitaan nila ang tungkol sa mabungang teritoryo
na ito kung saan marami ang gustong mag-aral ng Bibliya,
marami ang napasiglang lumipat sa bansa noong mga huling taon ng dekada 80 para tumawid sa Macedonia, wika
nga. (Gawa 16:9) Ikinuwento ng mga boluntaryong ito sa
iba ang naranasan nilang kaligayahan sa gawaing pag-aani
sa Dominican Republic. Kaya lalo pang dumami ang lumipat sa bansa noong dekada 90.
Halimbawa, sina Stevan at Miriam Norager mula sa Denmark ay naglilingkod na sa Dominican Republic mula pa
132

2015 TAUNANG AKLAT

Sina Stevan at Miriam Norager mula sa Denmark ay mahigit 13 taon


nang naglilingkod sa Dominican Republic

noong 2001. Naglingkod na rito noon si Miriam nang isat


kalahating taon kasama ang kaniyang ate. Ano ang nagudyok sa mag-asawang ito na lumipat sa isang malayong
lupain kung saan iba ang kultura at wika? Pareho kaming
nagmula sa mga pamilyang matatag sa espirituwal, at special pioneer ang mga magulang namin noong kabataan
nila, ang kuwento ni Miriam, at nag-regular pioneer naman sila noong nagkapamilya na. Lagi nila kaming pinasisigla na gawin ang aming buong makakaya sa buong-panahong paglilingkod kay Jehova.
Naglilingkod sina Stevan at Miriam bilang mga special
pioneer mula pa noong 2006, at marami silang natulungan na makaalam ng katotohanan. Di-mabilang ang
mga pagpapala, ang sabi ni Stevan. Anuman ang hamon
o problema sa kalusugan, walang-wala iyon sa napakagandang karanasan namin at sa kaligayahan na matulungan
DOMINICAN REPUBLIC

133

Si Jennifer Joy ay mahigit 20 taon nang naglilingkod dito at tumutulong


sa teritoryo ng sign language

ang taimtim na mga tao na makilala at mahalin si Jehova. Nagkaroon din kami ng napakaraming kaibigan. Natuto kaming maging mapagpakumbaba at matiisin habang
naglilingkod sa Dominican Republic, at ang pagkakaroon
ng simpleng buhay ay nagpatibay ng aming pananampalataya at tiwala kay Jehova.
Isa si Jennifer Joy sa maraming dayuhang sister na walang asawa na nangangaral sa Dominican Republic. Nang
bisitahin ni Jennifer, noong 1992, ang kaniyang tiya
na si Edith White, isang matagal nang misyonera, naranasan niya ang magagandang resulta sa ministeryo. Nakilala rin niya ang iba pang sister mula sa ibang ban134

2015 TAUNANG AKLAT

sa na naglilingkod bilang mga


Inaalagaan ako ni
need greater. Mahiyain ako
Jehova hanggang
at walang kumpiyansa sa saringayon, kaya bakit
li, ang sabi ni Jennifer. Pero
ako mag-aalinlangan
inisip ko, Kung kaya nila, sikung aalagaan pa rin
guro kaya ko rin.
niya ako sa susunod
Isang taon lang sana manana taon?
natili roon si Jennifer, pero
ngayon, mahigit 20 taon na
siyang naglilingkod sa Dominican Republic. Marami sa kaniyang mga inaaralan ang natulungan niyang maging mananamba ni Jehova. Tumutulong si Jennifer sa pagsulong
ng teritoryong gumagamit ng sign language at sa paghahanda ng aralin para sa mga language class.
Paano sinusuportahan ni Jennifer ang kaniyang sarili?
Umuuwi ako sa Canada taon-taon para magtrabaho nang
ilang buwan, ang paliwanag niya. Ibat ibang klase na ng
trabaho ang ginawa ko, gaya ng pagde-develop o pagkuha
ng litrato, pagpipintura ng bahay, paglilinis ng opisina, at
paggawa ng headlight o kaya ng carpet. Nasubukan ko na
ring maging tour guide, travel agent, English teacher, at interpreter. Itinulad ni Jennifer ang sitwasyon niya sa sinaunang mga Israelita sa ilang. Nabuhay sila sa bawat pananalita sa bibig ni Jehova, ang sabi niya. Nangako siyang
aalagaan niya sila, at ganon nga ang ginawa niya. May
pagkain sila araw-araw, at hindi naluma ang mga damit at
sandalyas nila. (Deut. 8:3, 4) Nangako rin si Jehova na aalagaan niya tayo. (Mat. 6:33) Inaalagaan Niya ako hanggang ngayon, kaya bakit ako mag-aalinlangan kung aalagaan pa rin niya ako sa susunod na taon?
Mga 1,000 ebanghelisador na ang lumipat dito mula sa
ibat ibang bansa gaya ng Austria, Estados Unidos, Japan,
Poland, Puerto Rico, Russia, Spain, Sweden, at Taiwan. Ang
DOMINICAN REPUBLIC

135

Ang Aanihin ay Marami.Mat. 9:37


MGA 1,000 boluntaryo mula sa 30 lupain ang tumugon sa
panawagan na tumulong sa mga grupo ng ibat ibang wika
sa Dominican Republic. Puwede ka bang maglingkod sa isa
sa mga teritoryong ito?
Wika

Kongregasyon

Grupo

Haitian Creole

57

29

American Sign Language

26

18

Ingles

10

Chinese

Russian

Italian

French

Japanese

11
Puerto Plata

Mao
Santiago

HAITI

DOMINICAN
REPUBLIC

Nagua

Moca
San Francisco

de Macors

La Vega

Saman a

Bonao

Elas Pina
San Juan

Monte Plata

El Seibo
Hato Mayor

Bavaro

Hig uey

Jiman
Azua

Ban

San
Crist obal

SANTO
DOMINGO

Barahona
Pedernales

33

10

San Pedro
de Macors

La
Romana

Ipinapakita ng bilang ng dumalo sa Memoryal noong 2014


ang potensiyal para sa pagsulong.

Mamamahayag

38,161

Dumalo sa Memoryal

30,000

60,000

90,000

120,000

132,760

150,000

137

mga need greater na mula sa halos 30 nasyonalidad ay


umugnay sa mga kongregasyong gumagamit ng American
Sign Language (ASL), Chinese, Haitian Creole, Ingles, Italian, Russian, at Spanish. Gaya ni apostol Pedro, sinabi nila:
Narito! Iniwan namin ang lahat ng mga bagay at sumunod na sa iyo.Mar. 10:28.
Bagong Paaralan Para sa Lumalaking Pangangailangan
Pinagpala ni Jehova ang pagsisikap ng kaniyang mga
lingkod sa Dominican Republic. Noong 1994, mayroon
nang average na 16,354 na mamamahayag ng Kaharian sa
259 na kongregasyon. Dahil sa kapana-panabik na pagsulong na iyan, kinailangan ang marami pang kuwalipikadong elder at ministeryal na lingkod. Nang taon ding iyon,
inaprobahan ng Lupong Tagapamahala na idaos ang Ministerial Training School, ngayoy pinalitan na ng School for
Kingdom Evangelizers, sa Dominican Republic.

Muling itinatayo ng mga


boluntaryo ang isang
Kingdom Hall na winasak
ng Hurricane Georges

138

Noong Oktubre 2011, mga 600 estudyante na ang nakapagtapos sa 25 klase na idinaos sa bansa. Sa ngayon, mahigit kalahati ng mga nagtapos ang nasa ilang uri ng buongpanahong paglilingkod, 71 ang naatasan bilang special
pioneer, at 5 naman ang nasa gawaing pansirkito. Ang
unang 10 klase ay idinaos sa sangay, pero pasimula sa ika11 klase, idinaraos na ito sa sarili nitong pasilidad sa Villa

Gonzalez.
Inaalalayan ng mga Saksi ni Jehova ang Kanilang
mga Kapatid
Noong Setyembre 22, 1998, hinagupit ng Hurricane Georges ang Dominican Republic sa bilis na 190 kilometro bawat oras. Nagdulot ito ng matinding pinsala.
Libo-libo ang nawalan ng tirahan, at mahigit 300 ang namatay. Sa tulong ng Regional Building Committee, nagorganisa ang Disaster Relief Committee ng relief center sa
lote ng isang Kingdom Hall sa La Romana. Mga 300 ang

tumulong, kabilang na ang mga Saksi mula sa 16 na


bansa.
Lahat-lahat, 23 Kingdom Hall at mahigit 800 bahay
ng mga kapatid ang kinailangang kumpunihin o itayong
muli. Halimbawa, si Carmen, isang may-edad nang regular
pioneer, ay lumong-lumo nang wasakin ng bagyo ang bahay na tinirhan niya nang 38 taon. Pero nag-umapaw ang
kaniyang kagalakan nang dumating ang isang grupo ng 15
kapatid na magbubuhos ng pundasyon para sa kaniyang
bagong bahay. Hindi kami pinababayaan ni Jehova, ang
sabi ni Carmen, at lagi niya kaming inaalalayan. Tingnan
nyo tong magandang bahay na to na itinatayo ng mga
kapatid para sa akin. Sabi ng mga kapitbahay ko: Inaalalayan ng mga Saksi ni Jehova ang kanilang mga kapatid; talagang mahal nila ang isat isa. Ang mga komentong tulad nito ay narinig sa buong bansa habang tinutulungan
ng mga boluntaryo ang kanilang nasalantang mga kapatid.
Matinding trahedya ang Hurricane Georges, pero ang
maibiging pagsisikap ng bayan ni Jehova ay nagdulot ng
pisikal at espirituwal na kaaliwan sa ating mga kapatid na
naging biktima ng bagyong iyon. Pinakamahalaga sa lahat,
ang mapagsakripisyong pagsisikap ng mga boluntaryo ay
nagdulot ng kapurihan kay Jehova, ang pinagmumulan ng
tunay na kaaliwan.
Pinabilis ang Pagtatayo ng mga Kingdom Hall
Dahil sa mabilis na pagdami ng mga alagad, lumaki rin
ang pangangailangan para sa mga Kingdom Hall. Kaya naman noong Nobyembre 2000, ang mga kapatid sa Dominican Republic ay nagsimulang magtayo ng mga Kingdom
Hall sa tulong ng programa para sa mga lupaing limitado
ang kakayahan o pananalapi. Bilang resulta, nakapagtatayo na ang isang kongregasyon ng komportable at magandang Kingdom Hall sa loob lang ng mga walong linggo.
Pagsapit ng Setyembre 2011, mga 145 Kingdom Hall na
140

2015 TAUNANG AKLAT

ang naitayo o nakumpuni ng


Sila na yong
dalawang grupo ng mga tagapinakamabubuting
pagtayo sa bansa.
tao at talagang
Nakapagbigay ng mapuwernagkakaisang grupo
sang patotoo ang mga Kingna nakita ko
dom Hall na ito pati na ang
mga boluntaryo sa pagtatayo.
Halimbawa, sa isang maliit na bayan sa hilagang-kanluran
ng bansa, nakahanap ang mga kapatid ng isang lugar na
puwedeng pagtayuan ng Kingdom Hall. Kinausap ng isang
special pioneer ang may-ari para bilhin ang lote. Huwag
ka nang mag-aksaya ng panahon, ang sagot ng lalaki,
hindi ko ibebenta sa inyo ang loteng ito, lalo na kung simbahan ang itatayo nyo rito.
Di-nagtagal matapos ang pag-uusap na iyon, binisita ng
may-ari ng lote ang kaniyang may-edad nang kuya, na
isang Saksi ni Jehova sa Puerto Plata. Pagdating niya roon,
nalaman niya na dinala ng isang pamilyang Saksi sa kanilang bahay ang kaniyang may-sakit na kapatid para alagaan ito. Sila rin ang naghahatid sa kaniyang kapatid sa doktor, sa mga pulong, at sa paglabas sa larangan. Tinanong
ng lalaki ang kapatid niya kung magkano ang ibinayad
nito para sa ginawa nilang pag-aalaga. Wala akong binayaran, ang sagot nito. Mga kapatid ko sila.
Naantig nang husto ang may-ari ng lote sa kabaitan ng
mga Saksi, kaya tinawagan niya ang special pioneer na nakausap niya noon. Sinabi niyang nagbago ang isip niya, at
payag na siyang ibenta ang lote. Binili ng mga kapatid ang
lote at sinimulan ang pagtatayo ng bulwagan. Noong una,
may negatibong opinyon sa mga Saksi ni Jehova ang asawa
ng may-ari ng lote. Pero, nang makita niya kung paano
sama-samang gumagawa ang mga kapatid sa pagtatayo, sinabi niya, Sila na yong pinakamabubuting tao at talagang nagkakaisang grupo na nakita ko.
DOMINICAN REPUBLIC

141

Dapat Maligtas ang Lahat ng Uri ng mga Tao


Kalooban ni Jehova na ang lahat ng uri ng mga tao ay
maligtas at sumapit sa tumpak na kaalaman sa katotohanan. (1 Tim. 2:4) Dahil dito, ang mga Saksi ni Jehova sa
Dominican Republic ay nagsisikap na mapangaralan ang
mga tao sa bawat sulok ng kanilang teritoryo, kasama na
ang mga nasa bilangguan.
Noong 1997, habang ginagawa ang kanilang lingguhang

pagbisita sa Najayo Prison sa San Cristobal, nakilala ng


mag-asawang special pioneer ang isang 23-anyos na babae
mula sa Colombia na nabilanggo dahil sa pagbebenta ng
droga. Ang babaeng ito, si Gloria, ay nakakausap na ng
isang sister na di-makatarungang ibinilanggo. Para masagot ang mga tanong ni Gloria tungkol sa Bibliya, dinalhan
nila siya ng aklat na Nangangatuwiran Mula sa Kasulatan
at ng iba pang publikasyon. Nakaapekto sa iba pang bilanggo ang pananabik ni Gloria na matuto, kaya lumaki
nang lumaki ang grupong ito na binibisita ng mga Saksi
linggo-linggo.
Nagdulot ng malaking pagbabago kay Gloria ang katotohanan, at noong 1999, siya ay naging isang di-bautisadong

Natutuhan ni
Gloria Cardona
ang katotohanan
sa bilangguan. Siya
at ang kaniyang
asawa ay mga
payunir ngayon

142

2015 TAUNANG AKLAT

mamamahayag. Bawat buwan, gumugugol siya ng mahigit


70 oras sa pangangaral sa bilangguan, at mayroon siyang
anim na masusulong na Bible study na mga kapuwa niya
preso. Pagkatapos, noong 2000, humiling siya ng presidential pardon, na ipinagkaloob naman dahil sa kaniyang
mabuting paggawi. Pinalaya siya at pinabalik sa Colombia.
Noong 2001, di-nagtagal pagbalik niya roon, nagpabautismo siya, kahit tutol ang pamilya niya sa kaniyang desisyon.
Pagkatapos mabautismuhan, nagpayunir si Gloria. Napangasawa niya ang isang elder, at pareho silang nag-regular pioneer. Sa ngayon, naglilingkod sila sa isang lugar sa
Colombia kung saan mas malaki ang pangangailangan.
May mga estudyante si Gloria na natulungan niyang magalay at magpabautismo. Sinabi niya na malaki ang utang
na loob niya kay Jehova, at na ang pinakamabuting paraan
para mabayaran Siya ay ang gawin din sa iba ang ginawa sa
kaniyaang tulungan silang malaman ang katotohanan.
Gaya ng ipinakikita ng karanasan ni Gloria, walang rehas ang makapipigil sa mga bilanggo na matuto ng nagliligtas-buhay na katotohanan. Nakipag-usap ang mga kinatawan ng sangay sa mga opisyal ng General Bureau of
Prisons para humingi ng permiso na makapagdaos ng pagaaral sa Bibliya sa mas maraming bilangguan. Bilang resulta, 43 brother at 6 na sister ang nabigyan ng permit na
magturo ng Bibliya sa 13 bilangguan.
Habaan Mo ang Iyong mga Panaling Pantolda
Sa pagtatapos ng ika-20 siglo, mayroon nang 21,684 na
mamamahayag ng mabuting balita sa 342 kongregasyon
sa Dominican Republic, at 34,380 ang pag-aaral sa Bibliya. Ang dumalo naman sa Memoryal ay 72,679. Dahil
sa pagsulong na ito, tumugon nang may pagkaapurahan
ang bayan ni Jehova sa mga salita ni Isaias: Paluwangin
mo pa ang dako ng iyong tolda. At iunat [mo] ang mga
DOMINICAN REPUBLIC

143


Assembly Hall sa Villa Gonzalez

pantoldang tela ng iyong maringal na tabernakulo. Huwag


kang magpigil. Habaan mo ang iyong mga panaling pantolda.Isa. 54:2.
Isang hamon ang pagkakaroon ng Assembly Hall kung
saan magkakasya ang lumalaking bilang ng mamamahayag. Noong 1996, naitayo na ang Assembly Hall na katabi
ng sangay sa Santo Domingo, at ginagamit ito ng mga
kongregasyong nasa kabisera at kalapit na mga lugar. Pero

ang Assembly Hall sa Villa Gonzalez, na ginagamit naman


ng mga kongregasyong mula sa ibang lugar, ay kailangangkailangang kumpunihin o palitan.
Noong 2001, inaprobahan ng Lupong Tagapamahala
ang pagtatayo ng isang bagong Assembly Hall para sa

2,500 katao sa loteng nasa Villa Gonz alez. Tuwangtuwa ang mga kapatid nang malaman nilang magtatayo
rin doon ng isang pasilidad para sa Ministerial Training
School (ngayoy pinalitan na ng School for Kingdom Evan144

2015 TAUNANG AKLAT

gelizers). Katabi ito ng Assembly Hall at may mga silidtulugan, isang silid-aralan, aklatan, kusina, at silid-kainan.
Si Theodore Jaracz ng Lupong Tagapamahala ang nagbigay
ng pahayag sa pag-aalay para sa bagong mga pasilidad noong 2004. Mula noon, 15 klase na ang nagtapos sa paaralan.
Pagbubukas ng Gawain sa Wikang Haitian Creole
Napakabunga ng teritoryong gumagamit ng wikang
Spanish. Pero sa paglipas ng panahon, maraming tao na
nagsasalita ng ibang wika ang lumipat sa bansa at tumutugon din sa ating mensahe tungkol sa Kaharian. Sa katabing bansa na Haiti, Haitian Creole ang pangunahing
wika. Kahit may mga panahong hindi maganda ang ugnayan sa pagitan ng Dominican Republic at ng Haiti, libolibo mula sa Haiti ang nagtatrabaho sa Dominican Republic, at patuloy ang pagdami nila.
Dati, ang mga taong interesado na nagsasalita ng Haitian Creole ay pinadadalo sa mga kongregasyong Spanish para mabigyan ng espirituwal na tulong. Pero noong
1993, para higit na matulungan ang gayong mga indibiduwal, tinagubilinan ng Lupong Tagapamahala ang sangay sa Guadeloupe na anyayahan ang mga special pioneer mula sa kanilang teritoryo para maglingkod sa
teritoryong Haitian Creole sa Dominican Republic. Sina

Barnabe at Germaine Biabiany ang isa sa tatlong magasawang tumugon sa paanyaya. Noong una, mayroon
lang kaming dalawang Haitian Creole na brosyur, ang

sabi ni Barnabe. Nasa wikang French ang lahat ng iba


pang literatura, kaya kailangan naming isalin ang mga
iyon sa Haitian Creole.

Noong Enero 1996, may 9 na mamamahayag sa Higuey


at 10 naman sa Santo Domingo na handang sumuporta sa
grupong Haitian Creole. Kaya bumuo ng tig-isang grupo
DOMINICAN REPUBLIC

145

sa dalawang lunsod na iyon, na nang maglaon ay naging mga kongregasyon. Gayunman, nabuwag ang mga
kongregasyong iyon dahil parang maraming taga-Haiti
ang gustong matuto ng wikang Spanish at mas gustong
dumalo sa kongregasyong Spanish. Kinausap namin ang
mga brother mula sa Service Department, ang kuwento

ni Barnabe, at lumilitaw na mas mabuting ihinto muna


ang gawain sa teritoryong Haitian Creole.
Napasigla ang Teritoryong Haitian Creole
Noong 2003, inatasan ng Lupong Tagapamahala ang
mag-asawang misyonero na sina Dong at Gladys Bark na
gumawa sa teritoryong Haitian Creole sa Dominican Republic. Sa loob ng dalawang taon, gumawa sila sa teritor
yo sa Higuey, at nagsimula itong magkaroon ng bunga.
Noong Hunyo 1, 2005, nabuo ang isang kongregasyong

gumagamit ng Haitian Creole. Sina Dong Bark, Barnabe


Biabiany, at isa pang misyonerong nagngangalang Steven
Rogers ay matiyagang naglakbay sa buong bansa para gumawa sa teritoryong Haitian Creole.
Naging masulong ang gawain sa teritoryong ito, at mas
marami pang kongregasyon ang nabuo. Noong Setyembre 1, 2006, nabuo ang unang sirkitong Haitian Creole.
Mayroon itong pitong kongregasyon at dalawang grupo,

at si Barnabe Biabiany ang naglingkod bilang tagapangasiwa ng sirkito.


Sa sumunod na mga taon, marami pang misyonero ang
naatasan sa Dominican Republic para gumawa sa teritoryong Haitian Creole. At marami ring boluntaryo mula
sa Canada, Estados Unidos, Europa, at iba pang lupain
ang dumating para tumulong. Isang grupo ng kuwalipikadong mga brother ang inatasang maghanda ng isang kurso sa pag-aaral ng Haitian Creole para sa mga kapatid, banyaga man o tagaroon.
146

2015 TAUNANG AKLAT

Ang pagsisikap ng napakaIniisip agad ng


raming taga-Dominican Remarami na ang mga
public na matuto ng Haitian
hindi nila kalahing
Creole ay nagdulot ng magannagsasalita ng
dang epekto sa mga taga-Haiti.
Haitian Creole ay
Kapag ang isang mamamahamga Saksi ni Jehova
yag na taga-Dominican Republic ay nangangaral sa wikang Haitian Creole, naaalis ang tensiyon at nagiging mas
maganda ang kalagayan para sa pagpapatotoo tungkol sa
Kaharian. Napakaraming kapatid natin ang natuto ng wikang ito, kaya iniisip agad ng marami na ang mga hindi
nila kalahing nagsasalita ng Haitian Creole ay mga Saksi
ni Jehova.
Para makita kung gaano kalaki ang epekto ng pagpapakita ng interes sa mga tao na iba ang kultura, pansinin ang
karanasan ng isang pioneer na taga-Dominican Republic
na nag-aral ng Haitian Creole. Habang nangangaral, natagpuan ng sister na ito ang isang mag-asawang interesado na mula sa Haiti. Binalikan niya sila para makapagpasimula ng pag-aaral sa Bibliya. Pagdating ko roon,
ang kuwento niya, hinalikan ko sa pisngi ang maybahay,
gaya ng kinaugaliang pagbati ng mga kababaihan sa Dominican Republic. Biglang naiyak ang babae. Tinanong ko
siya, Bakit ka umiiyak? Sumagot siya, Sa tinagal-tagal ng
pagtira ko sa bansang ito, ngayon lang may bumati sa akin
ng halik.
Pinagpala ni Jehova ang pagsisikap sa teritoryong ito,
at napakalaki ng naging pagsulong. Pagsapit ng Setyembre 1, 2009, mayroon nang 23 kongregasyon at 20 grupong Haitian Creole, kaya nabuo ang ikalawang sirkito. Makikita sa bilang ng dumalo sa Memoryal noong
2011 ang potensiyal para sa pagsulong. Halimbawa, tuwang-tuwa ang 11 mamamahayag sa maliit na bayan ng
DOMINICAN REPUBLIC

147

Habang nag-aaral ng Haitian Creole

Ro Limpio nang 594 ang dumalo sa kanilang Memoryal.


At nang isaayos na magdaos ng Memoryal sa bayan ng
Las Yayas de Viajama, kung saan wala pang mamamahayag noon, 170 ang dumalo. Noong Setyembre 2011, mayroon nang 33 kongregasyon at 21 grupong Haitian Creole,
kaya isa pang sirkito ang nabuo noong 2012.
Ang mga sangay sa Dominican Republic at sa Haiti ay
nagtutulungan para magsanay ng mga kapatid mula sa dalawang bansang ito. Limang klase ng Bible School for
Single Brothers at apat na klase ng Bible School for Christian Couples ang idinaos sa wikang Haitian Creole.
148

2015 TAUNANG AKLAT

Pagsulong sa Teritoryong
Haitian Creole
Mula 2005 hanggang 2014
Grupo
Kongregasyon

2005

2014

1 Kongregasyon
6 na Grupo

57 Kongregasyon
29 na Grupo

Pagsulong ng Gawain sa Wikang Chinese


Noong 2005, isang Bethelite na marunong mag-Chinese, si Tin Wa Ng, ang inatasan ng sangay bilang special
pioneer para mangaral sa malaking populasyon ng mga
Chinese sa bansa. Siya ay isinilang at lumaki sa Dominican
Republic. Mula China, lumipat ang mga magulang niya sa
Santo Domingo.
Noong Enero 1, 2008, isang kongregasyong Mandarin
Chinese ang naitatag sa Santo Domingo, at isang grupo
naman ang nabuo sa Santiago noong 2011. Ang 70 mamamahayag, pati na ang mga auxiliary pioneer at 36 na regular pioneer, ay nagdaraos ng average na 76 na pag-aaral sa
Bibliya bawat buwan.
DOMINICAN REPUBLIC

149

Paggawa ng mga Alagad sa Teritoryong Ingles


Pagsapit ng 2007, mayroon nang 27,466 na mamamahayag sa 376 na kongregasyon, at 49,795 naman na pag-aaral
sa Bibliya ang idinaraos. Pero wala pang kongregasyon para
sa maraming tagaroon na nagsasalita ng Ingles. Kaya noong Abril 2008, inatasan ng sangay ang mga misyonerong
sina Donald at Jayne Elwell sa Santo Domingo para bumuo
ng grupong Ingles. Isang maliit pero masigasig na grupo
ng mga mamamahayag ang nagsurbey muna para malaman kung saan nakatira ang mga indibiduwal na nagsasalita ng Ingles. Pagkatapos, inorganisa nila ang teritoryo
para mapangaralan nila itong mabuti.
Bilang resulta ng gayong pagsisikap, patuloy na sumulong ang grupong iyon sa Santo Domingo, at noong Hulyo 2009, ito ay naging isang kongregasyon na may 39 na
mamamahayag. Ganitong pamamaraan din ang ginawa
sa iba pang lugar sa bansa. Kaya pagsapit ng Nobyembre 2011, mayroon nang pitong kongregasyon at isang grupong Ingles sa bansa.
Isang Babaeng Bingi at Bulag ang Nanindigan
Para kay Jehova
Si Lorys, na may Usher Syndrome, ay lumaking ulila. Isinilang siyang bingi at nagsimulang mawala ang kaniyang
paningin sa edad na 16. Nakaaaninag siya kapag araw, pero
sa gabi, wala na talaga siyang makita. Kaya nakikipag-usap
siya gamit ang tactile signing, o pagkapa ng mga senyas sa
kamay ng kausap.
Nakilala ng isang mag-asawang special pioneer si Lorys

noong siya ay 23 taong gulang. Nang panahong iyon, may


kinakasama siyang isang lalaking bingi, at mayroon silang

isang-taong gulang na anak na babae na nakaririnig. Tinanggap ni Lorys ang paanyayang dumalo sa pulong, at
naantig siya sa kaniyang mga natutuhan.
150

2015 TAUNANG AKLAT

Pagpapatotoo sa isang babaeng Chinese sa pamilihan

Agad na gumawa ng mga pagbabago si Lorys. Halimbawa, nang malaman niyang mali ang pagsasama nang dikasal, kinausap niya ang kaniyang kinakasama. Ipinaliwanag niya rito kung gaano kahalaga ang pagsasama nang
legal, at sinabing hindi niya ikokompromiso ang mga pamantayang moral ng Bibliya. Dahil sa pagiging prangka ni
Lorys, pumayag ang lalaki na pakasalan siya.
Matapos silang magpakasal, naging di-bautisadong
DOMINICAN REPUBLIC

151

Si Lorys habang kinakausap ng isang special pioneer


sa pamamagitan ng tactile signing

mamamahayag si Lorys, at di-nagtagal ay nagpabautismo


siya. Samantala, dahil sa pakikipag-aral sa mga Saksi, natuto siya ng American Sign Language (ASL). Mula noon, tinuturuan na niya ng ASL ang kaniyang anak habang inaakay ito sa katotohanan.

Matinding Lindol sa Haiti


Hindi malilimutan ng mga mamamayan ng Dominican
Republic at Haiti ang araw ng Martes, Enero 12, 2010. Nang
araw na iyan, nagkaroon ng matinding lindol sa Haiti.
Agad na pinahintulutan ng Lupong Tagapamahala ng mga
Saksi ni Jehova ang sangay sa Dominican Republic na magpadala ng pera sa sangay sa Haiti bilang tulong. Dahil malaki-laki rin ang halagang ihahatid, isang doktor ng Bethel
na si Evan Batista, na may taas na anim na piye at tatlong pulgada, at timbang na 127 kilo, ang inatasang magdala ng pera.
152

2015 TAUNANG AKLAT

Tamang-tama ang desisyong si Brother Batista ang papuntahin sa Haiti dahil pagdating sa border, sinabihan siya
na kailangang-kailangan doon ng manggagamot. Marami
kasing malubhang nasugatan ang dinala sa Assembly Hall
katabi ng sangay roon at nangangailangan ng medikal na
tulong. Nang malaman ng mga kapatid na taga-Haiti na
isang doktor ng sangay ang nagdala ng pera, tinawagan
nila ang sangay sa Dominican Republic at hiniling na manatili sa Haiti si Brother Batista. Pumayag naman ang sangay, at agad nagsimula ang malaking proyekto ng pagtulong sa ating mga kapatid sa Haitiilang oras lang matapos
ang lindol.
Ang Purchasing Department ng sangay sa Dominican
Republic ay agad na nakipag-ugnayan sa kanilang mga tagasuplay ng pagkain. Bilang resulta, nakakuha sila ng mahigit 6,800 kilo ng bigas, beans, at iba pang pangunahing
pagkain. Ipinadala naman ito sa Haiti nang 2:30 ng madaling araw noong Huwebes, Enero 14lumilitaw na ang
unang kargamento ng relief goods na nakarating sa border
mula sa labas ng bansa. Nang araw ding iyon, tatlo pang
doktor mula sa Dominican Republic ang nagbiyahe nang
pitong oras patungo sa sangay sa Haiti. Gabi na nang makarating sila, pero sa halip na dumeretso sa kanilang tu
tuluyan, pumunta sila agad sa mga sugatan at nagtrabaho hanggang hatinggabi. Nang sumunod na araw naman,
apat pang doktor at apat na nars ang dumating mula sa Dominican Republic. Ang mga operasyon ay isinagawa sa ilalim ng napakahirap na mga kalagayan, sa isang pansamantalang operating room sa Assembly Hall. Sa sumunod
na linggo, mahigit 300 ang nagamot ng 12 boluntaryong
ito.
Bawat araw, dinadala sa Dominican Republic ang mas
malulubhang pasyente para gamutin. Kung minsan, ang
mismong sasakyan na ginamit sa pagdadala ng mga
DOMINICAN REPUBLIC

153

suplay sa Haiti ang siyang


ginagamit para dalhin ang

mga sugatan sa ibat ibang


ospital sa Dominican Republic. Nag-organisa ang
sangay ng mga Patient Visitation Group para patibayin ang mga nasugatan at
tiyaking natatanggap nila ang kinakailangang gamot at
mga suplay. Ang lokal na mga kongregasyon naman ang
naglalaan ng pagkain at tuluyan sa mga kapamilyang kasa
ma ng mga sugatan.
Ang walang-pagod at mapagsakripisyong pagsisikap na

ito ng bayan ni Jehova ay isang buhay na halimbawa ng pagiging totoo ng pananalita sa Kawikaan 17:17: Ang tunay
na kaibigan ay umiibig sa lahat ng panahon, at isang kapatid na ipinanganganak kapag may kabagabagan. Ipinakikita ng mga karanasan na sa pamamagitan ng kaniyang espiritu at ng Kristiyanong kapatiran, pinalalakas ni Jehova
ang kaniyang mga matapat maging sa harap ng kamatayan. Nagpatuloy sa loob ng maraming buwan ang puspusang pagtulong na ito. Nakapamahagi ang mga Saksi ni Jehova ng mahigit 450,000 kilong relief goods, kasama na
ang 400,000 pagkain. Mga 78 kapatid na propesyonal sa
medisina mula sa ibat ibang panig ng daigdig, kasama ng
di-mabilang na mga boluntaryo, ang dumating para gamitin ang kanilang panahon at kakayahan sa pagtulong sa
mga nasalanta.1

Nakapamahagi
ang mga Saksi ni
Jehova ng mahigit
450,000 kilong relief
goods, kasama na ang
400,000 pagkain

1 Para sa mas detalyadong ulat, tingnan ang Gumising!, isyu ng


Disyembre 2010, pahina 14-19.

Nagtulong-tulong ang mga kapatid


pagkatapos ng lindol sa Haiti noong 2010

154

2015 TAUNANG AKLAT

Isang Mabuting Reputasyon


Sa ngayon, mga pitong dekada nang nasa Dominican
Republic ang mga Saksi ni Jehova. At sa panahong iyon,
nagkaroon sila ng isang mabuting reputasyon. Madalas,
may mga taong lumalapit sa mga mamamahayag sa ministeryo para humingi ng literatura. At karaniwan ding
maririnig ang mga komentong gaya ng: Gusto ko ang relihiyon nyo o Talagang sinusunod nyo ang Bibliya.
Pansinin ang nangyari nang itayo ang isang Kingdom
Hall sa loteng donasyon ng isang brother. Nang irehistro
ng brother ang pag-aari, nalaman niyang may nagrehistro na nito, at inakusahan siya ng taong iyon na inaagaw
niya ang lupa. Dinala sa korte ang usaping ito. Talagang
naging komplikado ang kaso dahil may mga dokumento
ang taong iyon na nagsasabing siya ang may-ari.
Sa panahon ng paglilitis, tinanong ng hukom ang abogado ng brother kung sino ang kinakatawan niya. Nang
linawin ng abogado na kumakatawan siya sa isang grupo
ng mga Saksi ni Jehova, sumagot ang hukom: Kung gayon, wala nang dahilan para pag-alinlanganan pa ang sinasabi ng mga taong ito. Kilala ko ang mga Saksi ni Jehova, at alam na alam kong tapat sila. Hindi sila nanloloko
ng kapuwa at nang-aangkin ng hindi kanila.
Nang iharap sa korte ang mga ebidensiya, kitang-kita
na gumamit ng mga pekeng dokumento ang nasasakdal,
kaya kinatigan ng hukom ang mga Saksi. Hindi na ito
bago, ang sabi ng abogadong Saksi. Sa mga korte sa buong bansa, kapag nababanggit ang mga Saksi ni Jehova,
laging matinding respeto ang reaksiyon ng mga tao.
Mga Pinananabikan sa Hinaharap
Panahon lang ang makapagsasabi kung gaano pa karaming tapat-pusong mga tao ang tutugon sa mensahe ng
156

2015 TAUNANG AKLAT

Bibliya at maglilingkod sa tunay na Diyos. Samantala, ginagawa ng mga Saksi ang lahat ng paraan para maabot
ang gayong mga tao. Halimbawa, noong 2013, ang mga
Saksi ni Jehova sa Dominican Republic ay gumugol ng
mahigit 11 milyong oras sa pangangaral, at nagdaos sila
ng 71,922 pag-aaral sa Bibliya. Nakapagpapatibay rin na
9,776 ang nakibahagi sa ibat ibang anyo ng pagpapayunir. Noong Agosto ng taon ding iyon, 35,331 mamamahayag ang aktibong nakibahagi sa ministeryo. At kitang-kita
ang malaking potensiyal para sa pagsulong dahil 127,716
ang dumalo sa Memoryal.
Malaki na ang isinulong ng gawaing pangangaral at
paggawa ng alagad sa Dominican Republic mula noong
araw na iyon ng Linggo, Abril 1945, nang dumating sina
Lennart at Virginia Johnson para ipangaral ang mabuting
balita ng Kaharian. Pinahahalagahan ng mga Saksi ni Jehova sa Dominican Republic ang kanilang mayamang espirituwal na mana. Hinahangaan din nila ang lakas ng
loob at sakripisyo ng naunang mga henerasyon ng tunay
na mananamba. Pero higit sa lahat, minamahal nila ang
kanilang pribilehiyo ngayonang lubusang pagpapatotoo tungkol sa kaharian ng Diyos. (Gawa 28:23) Pinananabikan nila ang araw kung kailan ang lahat ng tao
sa islang ito, kasama ang kanilang mga kapatid sa buong mundo, ay sama-samang aawit: Si Jehova ay naging
hari! Magalak ang lupa. Magsaya ang maraming pulo.
Awit 97:1.

DOMINICAN REPUBLIC

157

Magagandang Resulta ng Booth


na JW.ORG
Ang booth na ito, na isinet up sa isang lokal na book fair,
ay nagkaroon ng 4,723 bisita sa loob lang ng 12 araw.
158

Halos 400 katao ang bumisita sa booth bawat araw.

265 ang nag-request ng pag-aaral sa Bibliya.

1,159 na bisita ang tinuruan kung paano i-navigate ang


website na jw.org.

Leonardo Amor



ISINILANG

1943



NABAUTISMUHAN

1961



Nalaman niya ang katotohanan


noong tin-edyer pa lang siya,
at mahigit 50 taon na siyang
naglilingkod kay Jehova nang
buong panahon.

Binuksan ni Jehova ang Puso


ng Marami
NAGPABAUTISMO ako mga isang buwan matapos patayin si
Trujillo noong 1961. Nag-aaral ako noon ng abogasya sa isang
unibersidad. Gusto ng tatay ko na maging abogado ako, pero
nakita kong nakahihigit ang edukasyon mula sa Diyos. Kaya
kahit ginigipit ako ng tatay ko, huminto pa rin ako sa pag-aaral.
Di-nagtagal, naatasan ako bilang isang special pioneer.
Ang isa sa mga atas ko ay sa La Vega, isang lunsod kung
saan matagal nang malakas ang kapit ng Katolisismo. Noong
naroon ako, wala ni isa mang tumanggap ng katotohanan. Sa
tuwing nagpapahayag ako, ang tagapakinig ko lang ay ang kapartner ko sa pagpapayunir. Sa kabila nito, pinalakas ako ni
Jehova sa pamamagitan ng personal na pag-aaral ng Bibliya, pagdalo sa mga asamblea, at marubdob na panalangin.
Sa panalangin, naitanong ko kay Jehova kung magkakaroon
160

2015 TAUNANG AKLAT

pa kaya ng kongregasyon sa La Vega. Natutuwa akong sabihin


na mayroon na ngayong 6 na Kingdom Hall, 14 na kongregasyon, at mahigit 800 mangangaral ng Kaharian doon.

Pinakasalan ko si Angela noong 1965, at noong 1981, naanyayahan kami sa Bethel. Nang mabautismuhan ako, mayroon lang 681 mamamahayag sa bansa. Pero ngayon, mayroon
na kaming mahigit 36,000 mamamahayag, at libo-libo ang
nagtitipon sa aming mga asamblea. Talagang namamangha
ako sa tuwing naiisip ko kung paano binuksan ni Jehova ang
puso ng marami para malaman ang katotohanan sa Bibliya.

Komite ng Sangay, mula kaliwa pakanan: Reiner Thompson, Juan Crispn,


Thomas Dean, Leonel Peguero, Leonardo Amor, at Richard Stoddard

Dalawamput
Dalawang Tao
ang Humiwalay
sa Simbahan

SI German Gomera ay pangalawa sa bunso sa 11 magkakapatid. Nang mamatay ang kanilang tatay at dalawang kapatid na
babae, inilipat ng nanay nilang si Luisa ang buong pamilya sa
bayan. Pagdating doon, umanib sila sa Simbahang Mennonita,
kung saan miyembro ang mga kuya ni Luisa at ang kani-kanilang pamilya.
Noong 1962, isang mag-asawang special pioneer ang dumating sa bayan namin, ang kuwento ni German. Ayon sa
sabi-sabi, inililigaw daw nila ang taong-bayan sa pamamagitan
ng mga turo ng Diyablo. Sa kabila noon, nang dumalaw ang

mag-asawa sa bahay ng pamilya Pina, pinatuloy sila ng mga

ito. Malaking pamilya ang mga Pina. Napahanga sila sa kabaitan at pagiging palakaibigan ng mga pioneer, kaya nakinig silang mabuti sa presentasyon ng mga ito. Dahil dito, ang pamil
ya Pina at ang tatlong ate ko ay nagsimulang mag-aral ng
Bibliya.
Isang araw, habang dumadalaw ang mga payunir sa pamil
ya Pina, ang pagpapatuloy ni German, niyaya si Nanay na pumunta roon. Binasa nila sa Bibliya ang mga teksto tungkol sa
pag-asang buhay na walang-hanggan sa lupa. Itinanong ni Nanay, Kung gayon, bakit sinasabi sa simbahan namin na pupunta kami sa langit? Sumagot ang brother gamit ang Bibliya, at
162

2015 TAUNANG AKLAT

ipinaliwanag kung ano ang sinasabi nito tungkol sa pagkabuhay-muli sa lupa. Positibo ang naging pagtugon ni Nanay, at ibinahagi niya sa iba ang natutuhan niya.
Nang malaman ng mga pastor ng Simbahang Mennonita
na nakikipag-aral sa mga Saksi ni Jehova ang kanilang mga
miyembro, hinikayat nilang pahintuin ang mga ito. Pero ginawa
nila iyon nang agresibo at may pananakot. Sinabi sa kanila ni

Maximina, ang nanay ng pamilya Pina, Adulto na po ako, at


ako ang magdedesisyon para sa sarili ko.
Sa kalaunan, ang sabi ni German, 22 tao ang humiwalay
sa Simbahang Mennonita at nagsimulang dumalo sa mga pulong ng kongregasyon sa isang inuupahang bahay. Nabautismuhan si Nanay noong 1965. At makalipas ang apat na taon,
noong 1969, nabautismuhan naman ako sa edad na 13.
Si German kasama ang kaniyang mga ate. Lahat sila ay tapat
na naglilingkod kay Jehova


Juan Crispn



ISINILANG

1944



NABAUTISMUHAN

1964



Isang dating ateista na


50 taon nang tapat na
naglilingkod kay Jehova.

Dating Militanteng Ateista,


Ngayoy Lingkod Na ng Diyos
NOONG kabataan ko, nadismaya ako sa pagkakapootan sa relihiyon. Hindi ko rin maintindihan kung bakit hinahayaan ng
Diyos ang kahirapan at kawalang-katarungan, o kung bakit napakaraming taong relihiyoso ang hindi sumusunod sa Bibliya.
Dahil dito, naging ateista ako at naniwalang politikal na rebolusyon lang ang solusyon sa kaguluhan sa mundo.
Noong 1962, nagsimula akong magbasa ng magasing Gumising! At noong 1963, pumayag akong makipag-aral ng Bibliya sa mga Saksi ni Jehova. Malaki ang naging epekto sa akin
ng mga natutuhan ko. Naunawaan kong hindi Diyos ang dapat
sisihin sa kalupitang ginagawa ng ibat ibang grupo ng relihiyon at na mayroon siyang maibiging layunin para sa sangkatauhan. Dalawang buwan mula nang magsimula akong makipag-aral ng Bibliya, ibinahagi ko sa iba na ang Kaharian ng
Diyos ang papalit sa masamang sistemang ito ng mga bagay.
164

2015 TAUNANG AKLAT

Nabautismuhan ako noong 1964, at noong 1966, naatasan


naman ako bilang special pioneer. Naniniwala ako na iniligtas
ng katotohanan ang buhay ko, dahil marami sa mga kabataang militante na nakasama ko ang namatay sa marahas na
paraan, nabilanggo, o napilitang tumakas ng bansa. Nagpapasalamat ako kay Jehova na binago niya ako mula sa pagiging
ateista na walang pag-asa tungo sa pagiging lingkod ng Diyos,
na nangangako ng matuwid na bagong sanlibutan.

Si Brother Crispn habang nangangasiwa sa pang-umagang


pagsamba sa Bethel


Jose Perez



ISINILANG

1960



NABAUTISMUHAN

1982



Dahil sa pag-ibig ng
mga kapatid, naakit sa
katotohanan ang batang si

Jose, kahit walang marunong


mag-sign language sa
kongregasyon.

Ang Unang Bingi na Tumanggap


ng Katotohanan
NOONG bata pa ako, nabingi ako kaya nag-aral ako ng sign
language sa isang paaralan para sa mga bingi. Sa edad na 11,
nalaman ko ang katotohanan nang isang pamilyang Saksi sa
lugar namin ang mag-anyaya sa akin na dumalo sa pulong. Kahit hindi ko naintindihan ang mga pahayag, ipinagpatuloy ko
ang pagdalo dahil sa malugod na pagtanggap sa akin. Marami sa kongregasyon ang nag-anyaya sa akin na kumain at sumama sa iba pang gawain.
Naging mamamahayag ako noong 1982, at nabautismuhan
ako nang taon ding iyon. Noong 1984, ikinasal kami ni Eva, na
isa ring bingi. Kahit hindi malalim ang pagkaunawa namin sa
ilang katotohanan sa Bibliya, nakilala namin na ito ang organisasyon ni Jehova dahil sa pag-ibig ng mga kapatid, at tuwangtuwa kaming mapabilang sa kongregasyon.Juan 13:35.
Noong 1992, isinaayos ang pagtuturo ng American Sign
166

2015 TAUNANG AKLAT

Language (ASL) sa ilang kapatid. Agad na hinanap ng mga mamamahayag na ito ang mga bingi para ibahagi sa kanila ang
mabuting balita. Noong 1994, lalong sumigla ang gawain sa
larangan ng sign language nang isang mag-asawa mula sa
Puerto Rico ang anyayahan sa sangay para magturo ng sign
language sa 25 kapatid.

Nang huling bahagi ng taong iyon, dumalo kami ni Eva sa


mga pulong ng bagong-tatag na grupo ng sign language. Habang dumadalo kami sa mga pulong ng sign language, saka
lang namin naintindihan nang lubusan ang mga detalye tungkol sa mga turo ng Bibliya gaya ng hamon ni Satanas sa pansansinukob na soberanya ni Jehova at ng papel ng Mesiyanikong Kaharian sa layunin ng Diyos.
Noong Disyembre 1, 1995, itinatag ang mga kongregasyong
ASL sa Santo Domingo at sa Santiago. Pagsapit ng Agosto 2014, ang sign language ay mayroon nang 26 na kongregasyon at 18 grupo.
Sign language ang wikang itinuro namin
ni Eva sa aming tatlong anak. Ang panganay naming si Eber ay nasa sangay
sa Estados Unidos at tumutulong sa pagsasalin sa sign language. Ako ay isang ministeryal na lingkod sa kongregasyon,
at si Eva naman ay isang regular pioneer.

Pagsulong sa teritoryo ng American Sign Language


mula 1995 hanggang 2014

1995

2014

2 kongregasyon

26 na kongregasyon, 18 grupo

Jose Estevez



ISINILANG

1968



NABAUTISMUHAN

1989



Sa pagnanais na makaahon

sa kahirapan, lumipat si Jose


sa lunsod noong bata pa siya.
Doon niya natutuhan ang
katotohanan, at sa paglipas ng
mga taon, masigasig niyang
inuna ang Kaharian ng Diyos.

Nagkaroon Siya ng Layunin sa Buhay

PARA kumita, ang 11-anyos na si Jose, na bagong salta sa


Santo Domingo, ay naglinis ng mga sapatos at nagbenta ng

palamig at orange. Noong tin-edyer siya, kilala na siya sa pagiging masipag. Pagkaraan ng ilang taon, pinakisuyuan siya ng
kaniyang kuyang Saksi ni Jehova na asikasuhin ang bahay

nito. Nakita ni Jose sa mesa sa silid-kainan ang aklat na Maaari Kayong Mabuhay Magpakailanman sa Paraiso sa Lupa, at
magdamag niyang binasa iyon. Natanto niyang natagpuan na
niya ang isang bagay na magbibigay ng layunin sa kaniyang
buhay.

Nang sumunod na linggo, pumunta si Jose sa pinakamalapit na Kingdom Hall at nagpakilalang Saksi ni Jehova. Sinabi
niya sa mga kapatid na natutuhan niyang dapat siyang dumalo sa mga pulong at mangaral ng mabuting balita. Sinabi rin
niya na nang mabasa niya ang aklat na Mabuhay Magpakailanman, nalaman niya ang mga bagay na hindi dapat gawin ng
168

2015 TAUNANG AKLAT

mga Kristiyano, at tiniyak niya sa kanila na hindi niya ginagawa ang mga iyon. Pagkalipas ng 15 araw, naging di-bautisa
dong mamamahayag si Jose. Nabautismuhan siya pagkatapos
ng anim na buwan, noong siya ay 21 anyos.

Nahirapang dumalo sa mga pulong si Jose dahil sa iskedyul


niya sa trabaho. Kaya kumuha siya ng ibang trabaho na ang
suweldo ay 25 porsiyento lang ng dati niyang kinikita. Ngayon,
puwede na siyang dumalo sa mga pulong at mag-regular pioneer. Nang mag-asawa na siya at magkaroon ng dalawang
anak na lalaki, kinailangan niyang huminto sa pagpapayunir.

Determinado si Jose na ituro ang katotohanan sa kaniyang


mga anak mula sa pagkabata ng mga ito. Kaya noong tatlongbuwang buntis ang kaniyang asawang si Josena sa kanilang

panganay na si Noe, binabasa ni Jose nang malakas ang librong Ang Aking Aklat ng mga Kuwento sa Bibliya, at iniisip na

sana ay naririnig siya ng sanggol. Nang ipanganak si Noe, na


basa na ni Jose sa kaniya ang buong aklat. Ganito rin ang gi
nawa niya sa pangalawa nilang anak na si Neftal.

Nang maglaon, naging general manager si Jose, at ang suweldo niya ay 10 ulit kaysa sa dati. Pero noong 2008, nang
ang mga anak niya ay edad 10 at 13 na, iniwan niya ang posisyon niya bilang manager at muling nagpayunirsa pagkakataong ito, kasama na ang kaniyang asawat mga anak. Dahil
di-hamak na lumiit ang kinikita niya, kinailangang magtulungan ang pamilya para mabawasan ang gastusin. Mga 30 Bible study ang idinaraos nilang apat buwan-buwan. Kung uunahin natin ang Kaharian, tinitiyak ni Jesus na pagpapalain tayo

ni Jehova. (Mat. 6:33) Nagtiwala si Jose at ang kaniyang pamilya sa pangakong iyan, at talagang nakita nila na tinutupad ni
Jehova ang Kaniyang salita.
DOMINICAN REPUBLIC

169


Martn Paredes



ISINILANG

1976



NABAUTISMUHAN

1991



Magpapari sana si Martn,


pero nalaman niya ang
katotohanan. Mula noon,
marami na siyang natulungang
maging tunay na mananamba.

Gusto Ko Nang Tumigil sa Paglilingkod


sa Diyos
LUMAKI ako sa isang napakarelihiyosong pamilyang Katoliko,
at gusto nila akong maging pari. Kaya noong 12 anyos ako, tatlong kurso ang kinuha ko at ibat ibang pari ang nagturo sa
akin. Pagkatapos, noong 1990, nang 14 anyos ako, inanyayahan ako sa isa sa pinakamahuhusay na seminaryo sa bansa.
Mabilis ang pagsulong ko, at kung magsusumikap pa raw
ako, maaari akong maging obispo. Pero nadismaya ako. Sa halip na Bibliya, pilosopiya ng tao ang pinag-aralan namin. Isa
pa, napakaimoral ng mga pari. At nang makaranas ako ng seksuwal na pambabastos, gusto ko nang tumigil sa paglilingkod
sa Diyos.
Nang panahong iyon, isang mag-asawang misyonero ang
dumalaw sa accountant ng seminaryo namin, at nagbigay sa
kaniya ng aklat na Ang mga Tanong ng mga KabataanMga
Sagot na Lumulutas. Hiniram ko ito at binasa nang buo. Sinabi ko sa sarili ko, Ito talaga ang hinahanap ko. Iniwan ko ang
170

2015 TAUNANG AKLAT

seminaryo, at nagsimula akong makipag-aral sa mga Saksi at


dumalo sa mga pulong. Pagkaraan ng walong buwan, noong
Hulyo 1991, nabautismuhan ako. Nag-regular pioneer ako, at

nang maglaoy ikinasal kami ni Mara, isang sister na payunir.


Mula noong 2006, naglilingkod na kami bilang mga special pioneer. Imbes na tumigil sa paglilingkod sa Diyos, gustong
gusto ko na ngayong tulungan ang mga taong uhaw sa katotohanan na maging mga tunay na mananamba niya.

Sina Martn at Mara Paredes habang nagpapatotoo


sa isang parke sa Santiago

100 Taon Na
ang Nakalilipas
1915

NGAYON ay isang panahon ng pagsubok, ang


sabi ng The Watch Tower ng Marso 1, 1915.
Kung tayo ay naging aktibo dahil lamang sa inaasahan nating maluwalhating pagbabago noong
A.D. 1914, o kung tayo ay naging aktibo dahil sa
ating pag-ibig at katapatan sa PANGINOON at sa Kaniyang Mensahe at sa mga kapatid! Noong 1915, pinaglabanan ng ilang
Estudyante ng Bibliya ang pagkasira ng loob. Pero ibang uri naman ng pakikipaglaban ang hinarap ng kalakhang bahagi ng
daigdig.
Nilalamon na noon ng Malaking Digmaan, na nang maglaon
ay tinawag na Digmaang Pandaigdig I, ang buong Europa. Tumindi ang labanan dahil sa makabagong armas, anupat napakaraming sibilyan ang naapektuhan. Halimbawa, noong 1915,
nagsimulang magpatrolya ang mga U-boat, o submarino ng Alemanya, sa paligid ng Gran Britanya. Noong Mayo 7, 1915, pinalubog ng isa sa mga U-boat na ito ang Britanong pampasaherong barko na Lusitania. Mahigit 1,100 katao ang namatay.

Isyu ng Neutralidad
Ayaw makibahagi ng mga Estudyante ng Bibliya sa digmaang
ito. Pero hindi pa nila lubusang naiintindihan ang Kristiyanong
paninindigan may kinalaman sa pagiging ganap na neutral. Bagaman hindi sila nagboluntaryong magsundalo, pumayag naman ang ilan kapag sapilitan silang ipinatawag ng militar, at
nagsikap silang makakuha ng gawaing walang kaugnayan sa
pakikipaglaban. At sakaling mapasabak sa labanan, inisip ng
iba na papuputukin na lang nila sa ere ang kanilang sandata.
Inilathala sa The Watch Tower, isyu ng Hulyo 15, 1915, ang
kuwento ng isang sundalong Hungaryo na nabautismuhan habang nagpapagaling ng mga sugat at nang maglaon ay bumalik
sa labanan. Ganito ang sumunod na nangyari: Mga 800 piye
na lang ang layo nila [mga sundalong Hungaryo] sa mga sundalong Ruso nang matanggap nila ang utos na Sugurin sila
ng bayoneta! Nasa dulong kaliwa ng hanay ang kapatid na
Hungaryo. Ang gusto lang niya ay protektahan ang sarili mula
sa kalaban, kaya sinisikap niyang tamaan ang bayoneta ng
100 TAON NA ANG NAKALILIPAS 1915

173

nakasagupa niyang Ruso para mabitiwan nito ang sandata.


Pero napansin niyang ganoon din ang ginagawa ng Ruso . . . Binitiwan ng Ruso ang kaniyang bayoneta; umiiyak siya. Tiningnang mabuti ng ating kapatid ang kaniyang kalabanat nakita niya ang pin na Krus at Korona na nasa uniporme nito! Ang
Ruso pala ay kapatid din sa Panginoon!1
Tinalakay ang Kristiyanong neutralidad sa artikulong Kristiyanong Pananagutan at ang Digmaan, na lumabas sa The
Watch Tower, isyu ng Setyembre 1, 1915. Sinabi nito: Ang pagiging miyembro ng hukbo at pagsusuot ng uniporme ng militar
ay nangangahulugan ng pagkilala at pagtanggap sa mga tungkulin at pananagutan ng isang sundalo. . . . Hindi bat talagang
malalagay sa alanganin ang isang Kristiyano sa ganitong sitwasyon? Sa kalaunan, naging maliwanag na hindi talaga dapat masangkot sa digmaan ang mga Kristiyano.

Mga Pagbabago sa Punong-Tanggapan


Noong 1915, dahil sa kakulangan ng pondo, 70 miyembro ng
pamilyang Bethel sa New York ang sinabihang kailangan nilang
lumabas sa Bethel at ipagpatuloy ang kanilang paglilingkod sa
larangan. Sinabi sa kanila: Hindi tayo mangungutang, ni isasapanganib man natin ang gawain; kaya naman napagpasiyahan
ang pagbabawas ng gastusin sa lahat ng posibleng paraan.
Si Clayton J. Woodworth at dalawa pang brother ay lumagda
ng isang liham mula sa Pitumpung Lilisan. Inilathala ito sa
The Watch Tower, isyu ng Mayo 1, 1915. Sinabi ng mga aalis
na gagawin nila ito nang may kagalakan at pasasalamat dahil
sa lahat ng pagpapala at pribilehiyo na tinamasa nila bilang
mga miyembro ng Pamilyang Bethel.
Bagaman isang hamon, ang gayong pagbabago ng atas
ay pagkakataon para maipakita ng mga kapatid na iyon ang
kanilang katapatan. Mananatili ba silang tapat sa Diyos o
1 Sa loob ng maraming taon, ang mga Estudyante ng Bibliya ay nagsusuot ng
pin na may krus at korona bilang pagkakakilanlan. Ang simbolong ito ay nasa pabalat ng The Watch Tower sa loob ng maraming taon. Pero noong pasimula ng
dekada 30, itinigil na ng mga Saksi ni Jehova ang paggamit ng simbolong krus
at korona.

174

2015 TAUNANG AKLAT

maghihinanakit sila? Nagpatuloy si Brother Woodworth sa pangangaral, tinawag uli sa Bethel nang maglaon, at noong 1919
ay naging unang patnugot ng magasing The Golden Age, na tinatawag ngayong Gumising! Naglingkod siya bilang patnugot
nito hanggang 1946.

Mga Pagkakataon Para Maglingkod

Sa napakahirap na taong iyon, paulit-ulit na pinasigla ng The


Watch Tower ang ating mga kapatid na magpatuloy sa pangangaral. Binigyang-pansin ang mga indibiduwal na dating nagpakita ng interes. May listahan kami ng mga tao mula sa buong
bansa na nagpadala ng card para humiling ng literatura, ang
sabi sa isyu ng Disyembre 15, 1915. Iminumungkahi naming
sila ay dalawin . . . sa layuning tingnan kung nailihis ang interes nila. Ang tunguhin ay para mag-alab ang kanilang interes at
maging gaya ng isang apoyisang kasigasigan para sa Diyos
at para sa Katotohanan.
Mahalaga sa mga Kristiyano noon, gaya rin sa ngayon, na
manatiling nakapokus sa interes ng Kaharian. Tayo na mga gising ngayon ay dapat na maging napakaaktibo at napakasigla
sa paglilingkod sa Diyos, ang sabi sa The Watch Tower ng Pebrero 15, 1915. Kinailangang manatiling alerto ng mga lingkod
ng Diyos. Nagpatuloy ang The Watch Tower: Kailangan nating
magbantay. Ano ang dapat nating bantayan? Pangunahin na,
dapat nating bantayan ang ating sarili, para maingatan tayo
mula sa mga silo ng kasalukuyan.
Tinagubilinan ng taunang teksto para sa 1916 ang mga kapatid na manatiling matatag sa pananampalataya, ayon sa
Roma 4:20 sa King James Version. Naging pampatibay ang
tekstong ito sa tapat na mga lingkod nang sumunod na taon,
na nagdala ng panibagong mga pagsubok.

100 TAON NA ANG NAKALILIPAS 1915

175

2014
Mga Kabuuang Bilang
Mga Sangay ng mga Saksi ni Jehova:

90

Bilang ng mga Lupaing Nag-uulat:

239

Bilang ng mga Kongregasyon:

115,416

Dumalo sa Memoryal sa Buong Daigdig:

19,950,019

Nakibahagi sa Emblema ng Memoryal sa Buong Daigdig:

14,121

Pinakamataas na Bilang ng Mamamahayag ng Kaharian: 8,201,545


Average na Bilang ng Mamamahayag na Nangangaral
Bawat Buwan:

7,867,958

Porsiyento ng Kahigitan sa 2013:

2.2

Bilang ng Nabautismuhan:

275,581

Average na Bilang ng Auxiliary Pioneer Bawat Buwan:

635,298

Average na Bilang ng Regular at Special Pioneer


Bawat Buwan:
Kabuuang Oras na Ginugol sa Larangan:

1,089,446
1,945,487,604

Average na Bilang ng Pag-aaral sa Bibliya Bawat Buwan:

9,499,933

Noong 2014 taon ng paglilingkod, ang mga Saksi ni Jehova ay gumugol ng mahigit
$224 na milyon sa pagtustos sa mga special pioneer, misyonero, at mga naglalakbay
na tagapangasiwa sa kanilang atas ng paglilingkod sa larangan. Sa buong daigdig,
may kabuuang bilang na 24,711 ordenadong ministro na naglilingkod sa mga pasilidad
ng sangay. Ang lahat ay miyembro ng Worldwide Order of Special Full-Time Servants of
Jehovahs Witnesses.

176

2015 TAUNANG AKLAT

ANG UNANG
DALAWANG TAON
Agosto 27, 2012 hanggang Agosto 31, 2014

Available ang jw.org sa mahigit


540 wika

Mada-download ang mga


publikasyon sa mahigit
700 wika

850,000,0002
pagbisita sa jw.org

Mahigit 4 na bilyong
Web page ang
napuntahan

Mahigit 1 bilyong
publikasyon ang
na-download

Mahigit 159
na milyong video
ang napanood o
na-download

100,0002
online Bible study request
ang natanggap

MGA KABUUANG BILANG

177

Ulat sa 2014 Taon ng Paglilingkod ng


mga Saksi ni Jehova sa Buong Daigdig
Bansa o Teritoryo

Albania (D-11)
American Samoa (N-26)
Andorra (F-4)
Angola (N-6)
Anguilla (O-32)
Antigua (P-32)
Argentina (N-36)
Armenia (G-9)
Aruba (Q-29)
Australia (O-19)
Austria (F-5)
Azerbaijan (G-9)
Azores (G-1)
Bahamas (G-35)
Bangladesh (J-14)
Barbados (Q-33)
Belarus (E-7)
Belgium (E-4)
Belize (H-33)
Benin (L-4)
Bermuda (F-36)
Bolivia (M-36)
Bonaire (Q-30)
Bosnia and Herzegovina (C-10)
Botswana (O-6)
Brazil (L-37)
Britain (E-3)
Bulgaria (F-7)
Burkina Faso (K-3)
Burundi (M-7)
Cambodia (K-16)
Cameroon (L-5)
Canada (C-31)
Cape Verde (K-1)
Cayman Islands (H-34)
Central African Republic (L-6)
Chad (K-6)
Chile (M-35)
Chuuk (L-21)
Colombia (J-35)

Populasyon

2014
Peak Mam.

Tumbas, 1
Mamamahayag sa

2014
Av. Mam.

3,204,000
56,608
78,000
19,813,180
13,400
81,000
42,670,000
3,026,900
107,397
23,595,521
8,504,850
9,477,100
247,599
382,600
151,125,475
285,916
9,468,000
11,132,269
340,400
10,703,000
65,500
10,027,254
18,779
3,871,643
2,039,000
203,067,835
62,300,000
7,284,500
17,581,000
9,069,000
14,364,931
20,653,254
35,427,524
538,535
59,200
4,616,417
12,825,314
17,556,815
48,651
48,771,000

5,351
233
175
108,607
80
490
150,171
11,143
965
68,635
21,319
1,282
762
1,875
233
2,606
5,767
25,839
2,552
12,167
544
24,850
132
1,212
2,216
794,766
138,515
2,241
1,767
12,773
852
39,121
116,312
2,086
237
2,585
749
78,472
58
166,049

599
243
446
182
168
165
284
272
111
344
399
7,392
325
204
648,607
110
1,642
431
133
880
120
404
142
3,194
920
256
450
3,251
9,950
710
16,860
528
305
258
250
1,786
17,123
224
839
294

5,190
218
169
102,753
64
478
145,277
10,978
931
66,484
20,990
1,220
748
1,630
211
2,524
5,579
24,531
2,425
11,352
463
23,976
116
1,180
2,122
767,449
134,308
2,149
1,598
11,852
802
37,319
113,617
2,042
228
2,471
646
74,498
48
161,876

Ang letra at numerong kasunod ng pangalan ng bawat bansa ay nagpapakita


ng lokasyon ng bansa sa mga mapa na kasunod ng chart na ito.

% Kahigitan sa
2013

5
2
4
9
-6
-1
1
2
1
1
6
2
17
1
5
1
3
4
1
4
5
3
2
1
6
2
7
17
3
2
2
-1
3
1
9
3

2013
Av. Mam.

2014
Blg. Bautis.

Av. Aux.
Pio. Mam.

Av. Pay.
Mam.

Blg. ng
Kong.

Kabuuang
Oras

Av. Pag-aaral
sa Bibliya

Dumalo sa
Memoryal

4,923
213
163
94,182
68
481
143,620
10,965
915
65,596
20,873
1,149
748
1,594
181
2,492
5,300
24,243
2,352
10,872
457
23,014
110
1,182
2,070
748,940
132,515
2,026
1,563
11,082
684
36,288
113,111
1,995
223
2,491
628
73,658
44
157,395

267
6

766
12
16
6,788
3
37
14,596
1,339
65
5,364
1,588
183
64
132
16
232
651
1,855
193
1,028
31
2,966
8
132
195
60,096
10,143
191
146
1,293
47
2,720
10,304
162
18
170
38
8,094
6
12,168

1,175
31
18
12,329
3
42
18,859
2,205
67
5,472
1,372
296
86
209
71
209
1,245
1,579
451
1,492
81
4,298
12
189
256
84,550
12,187
559
257
1,702
449
3,802
11,849
408
34
303
73
11,074
11
22,337

82
3
3
1,432
2
7
1,984
135
12
788
298
12
15
27
5
30
72
374
59
175
5
305
2
16
48
11,562
1,571
50
44
256
14
329
1,390
35
3
53
17
933
1
2,477

1,976,622
59,659
36,336
28,709,394
12,353
101,558
35,508,416
3,522,853
176,443
12,541,068
3,852,446
481,152
184,920
395,533
85,860
492,637
1,964,128
4,266,059
722,694
3,325,248
120,886
7,776,518
27,457
352,300
563,690
170,475,134
25,243,619
816,510
500,157
3,991,209
423,768
9,375,553
23,680,391
641,421
58,728
651,614
168,213
19,940,484
20,129
40,758,876

6,349
331
101
449,984
90
512
126,661
7,570
999
29,431
11,668
1,864
861
2,106
464
2,371
5,008
10,598
4,176
27,927
334
41,357
162
593
4,404
841,136
58,890
3,019
3,235
34,599
2,147
72,194
53,048
4,410
236
6,778
1,178
65,537
154
229,723

13,151
832
328
414,639
315
1,308
307,654
23,844
2,772
117,122
34,521
2,616
1,761
4,604
764
6,608
10,247
44,635
8,599
43,619
1,036
76,283
347
2,123
6,531
1,728,208
230,577
5,954
5,425
55,203
2,012
97,497
188,202
8,119
703
12,736
4,328
178,353
233
510,217

7,025
15
4,764
389
29
1,275
416
42
27
42
14
51
212
516
105
635
20
1,185
68
94
29,870
2,928
67
77
870
43
1,228
2,049
77
5
123
39
2,491
4
7,614

Bansa o Teritoryo

Congo, Dem. Republic of (M-6)


Congo, Republic of (M-5)
Cook Islands (O-26)
Costa Rica (J-34)

Cote dIvoire (L-3)


Croatia (B-9)
Cuba (G-34)
Curacao
(Q-30)
Cyprus (H-7)
Czech Republic (E-5)
Denmark (D-4)
Dominica (P-33)
Dominican Republic (O-29)
Ecuador (K-34)
El Salvador (H-33)
Equatorial Guinea (L-5)
Estonia (D-6)
Ethiopia (L-8)
Falkland Islands (Q-37)
Faroe Islands (C-2)
Fiji (N-24)
Finland (C-7)
France (F-4)
French Guiana (J-37)
Gabon (M-5)
Gambia (K-2)
Georgia (G-9)
Germany (E-5)
Ghana (L-3)
Gibraltar (G-3)
Greece (G-6)
Greenland (A-38)
Grenada (Q-32)
Guadeloupe (P-32)
Guam (K-20)
Guatemala (H-33)
Guinea (K-2)
Guinea-Bissau (K-2)
Guyana (J-37)
Haiti (O-28)
Honduras (H-33)
Hong Kong (J-17)
Hungary (A-10)
Iceland (B-1)

Populasyon

2014
Peak Mam.

Tumbas, 1
Mamamahayag sa

2014
Av. Mam.

69,360,118
4,558,594
13,979
4,943,000
21,752,000
4,470,534
11,167,325
154,843
885,600
10,521,646
5,639,719
74,000
10,404,000
15,983,000
6,387,000
722,254
1,315,819
87,500,000
2,840
49,947
881,065
5,451,270
63,928,608
239,849
1,672,597
1,915,226
4,490,500
80,780,728
26,781,812
29,000
10,787,690
56,295
111,000
411,507
159,358
15,892,000
11,750,000
1,762,595
787,503
9,993,000
8,274,000
7,234,800
9,877,000
317,351

216,024
7,928
222
29,890
10,660
5,489
96,263
1,969
2,526
15,617
14,664
445
38,161
85,344
40,128
1,690
4,186
10,168
11
121
3,063
18,710
127,961
2,402
4,092
231
18,595
166,262
125,443
138
28,832
150
599
8,339
750
38,266
767
141
2,999
20,180
22,812
5,747
23,181
376

321
575
63
165
2,041
814
116
79
351
674
385
166
273
187
159
427
314
8,605
258
413
288
291
500
100
409
8,291
241
486
213
210
374
375
185
49
212
415
15,319
12,501
263
495
363
1,259
426
844

180,343
6,193
194
29,086
9,781
5,412
95,592
1,931
2,467
15,407
14,462
423
36,240
82,547
39,346
1,574
4,091
9,768
10
117
2,938
18,588
124,298
2,288
3,816
208
18,100
163,246
119,199
124
28,677
145
578
8,025
733
37,192
737
133
2,846
18,899
22,077
5,557
22,444
368

% Kahigitan sa
2013

3
6
2
3
6
-2
3
1
1
-1
3
4
2
9
3
-9
4
5
2
3
5
2
1
5
9
-1
5

4
4
2
3
4
4
2
-1

2013
Av. Mam.

2014
Blg. Bautis.

Av. Aux.
Pio. Mam.

Av. Pay.
Mam.

Blg. ng
Kong.

Kabuuang
Oras

Av. Pag-aaral
sa Bibliya

Dumalo sa
Memoryal

174,687
5,835
190
28,316
9,190
5,509
95,656
1,883
2,468
15,329
14,380
427
35,331
79,566
38,643
1,442
4,108
9,515
11
112
2,807
18,643
122,456
2,211
3,641
204
17,964
162,459
113,392
114
28,804
147
553
7,993
730
35,598
708
130
2,758
18,236
21,165
5,435
22,526
370

11,052
354
5
1,031
630
93
2,987
71
85
290
263
9
1,806
2,999
1,018
120
91
513

10,417
494
17
2,237
980
568
9,292
136
261
1,256
1,226
31
3,343
7,655
3,273
119
336
972
1
11
244
1,350
11,165
210
281
18
1,699
10,776
7,311
11
2,404
11
49
621
51
3,086
52
14
262
1,631
1,929
609
1,995
36

18,462
453
20
3,174
1,523
479
9,628
176
343
978
837
62
7,337
13,895
4,607
206
489
2,255

3,515
77
3
433
286
67
1,486
25
36
234
178
10
538
951
676
15
53
214
1
4
73
304
1,666
43
37
4
220
2,201
1,757
2
387
6
10
125
9
775
18
2
45
258
398
68
293
7

44,544,518
1,601,951
42,952
6,514,640
3,175,937
1,204,236
20,767,619
393,527
636,789
2,709,645
2,515,056
112,970
11,681,971
23,592,416
9,147,909
471,765
883,447
3,406,954
1,768
34,642
770,319
3,273,347
28,115,751
682,989
1,117,121
67,217
4,660,915
29,429,812
29,437,338
32,214
6,848,888
33,822
140,503
1,549,265
196,799
9,737,005
227,533
63,539
694,445
5,177,725
6,786,744
1,696,779
4,795,462
84,363

559,642
21,412
202
35,203
27,695
2,344
177,524
2,326
1,763
7,215
5,850
694
69,964
142,223
45,744
5,264
2,708
7,465
9
94
4,676
10,573
56,777
4,975
8,319
420
9,021
76,740
382,408
52
13,483
133
719
8,588
982
49,355
1,845
467
4,723
39,490
35,287
6,382
12,825
270

1,152,535
27,932
559
71,037
70,244
9,315
238,497
5,444
4,683
26,386
21,814
1,448
132,760
271,240
96,113
5,851
6,875
25,896
23
197
12,334
26,669
220,643
8,635
12,367
643
32,731
270,683
347,725
203
48,218
308
1,677
19,528
1,908
99,410
3,280
702
12,002
82,240
69,777
10,061
41,952
670

1
58
236
2,505
100
163
13
586
2,998
6,257
7
649
3
11
212
26
1,786
42
10
151
1,239
908
262
630
5

30
466
1,970
13,808
353
500
35
2,995
11,857
11,702
21
4,129
22
75
579
123
5,329
123
36
393
2,636
4,025
989
1,952
50

Bansa o Teritoryo

India (J-12)
Indonesia (M-17)
Ireland (E-2)
Israel (H-8)
Italy (G-5)
Jamaica (H-34)
Japan (G-19)
Kazakhstan (F-11)
Kenya (M-8)
Kiribati (M-24)
Korea, Republic of (G-18)
Kosovo (D-11)
Kosrae (L-22)
Kyrgyzstan (G-12)
Latvia (D-6)
Lebanon (H-8)
Lesotho (P-7)
Liberia (L-2)
Liechtenstein (F-4)
Lithuania (D-6)
Luxembourg (E-4)
Macao (J-17)
Macedonia (D-11)
Madagascar (O-9)
Madeira (H-1)
Malawi (N-8)
Malaysia (L-16)
Mali (K-3)
Malta (G-5)
Marshall Islands (L-23)
Martinique (P-32)
Mauritius (O-10)
Mayotte (N-9)
Mexico (G-31)
Moldova (F-7)
Mongolia (F-15)
Montenegro (D-10)
Montserrat (P-32)
Mozambique (O-7)
Myanmar (J-15)
Namibia (O-5)
Nauru (M-23)
Nepal (H-13)
Netherlands (E-4)

Populasyon

2014
Peak Mam.

Tumbas, 1
Mamamahayag sa

2014
Av. Mam.

1,264,216,000
250,000,000
6,632,765
8,357,855
60,782,668
2,798,800
127,352,833
17,098,546
44,611,800
103,618
49,512,000
2,350,000
6,616
5,776,600
2,001,468
4,831,233
2,098,000
3,958,000
37,132
2,928,897
549,680
607,500
2,091,719
22,752,887
263,091
16,888,569
30,273,416
15,963,616
425,000
69,747
398,864
1,296,000
224,282
123,921,000
3,466,000
2,712,738
631,490
5,103
24,600,000
51,419,420
2,348,000
10,388
27,153,225
16,859,353

41,310
25,760
6,428
1,502
251,650
12,126
215,703
17,843
27,491
189
100,641
240
21
5,086
2,365
3,702
4,122
6,371
91
3,184
2,068
310
1,342
29,963
1,156
91,921
4,803
348
663
193
4,839
1,795
149
829,523
20,055
425
274
19
56,682
4,079
2,422
19
2,115
30,285

30,603
9,705
1,032
5,564
242
231
590
958
1,623
548
492
9,792
315
1,136
846
1,305
509
621
408
920
266
1,960
1,559
759
228
184
6,303
45,872
641
361
82
722
1,505
149
173
6,383
2,305
269
434
12,606
969
547
12,838
557

39,355
24,489
6,210
1,450
248,871
11,889
215,294
17,475
25,820
142
100,289
237
17
4,936
2,296
3,659
3,871
6,022
88
3,130
2,028
298
1,323
29,385
1,134
82,671
4,668
286
623
171
4,749
1,749
130
802,903
19,846
405
265
18
51,637
3,941
2,208
15
2,004
29,495

% Kahigitan sa
2013

7
4
2
4
1

1
3
6
7
-19
1
2
6
3
-1
2
5
7
3
5
4
8
-2
1
11
3
11
7
-14
4
4
10
-6
9

2013
Av. Mam.

2014
Blg. Bautis.

Av. Aux.
Pio. Mam.

Av. Pay.
Mam.

Blg. ng
Kong.

Kabuuang
Oras

Av. Pag-aaral
sa Bibliya

Dumalo sa
Memoryal

36,869
23,596
6,078
1,391
247,259
11,843
215,966
17,321
24,965
134
100,276
222
21
4,882
2,290
3,602
3,640
5,843
89
3,126
1,988
283
1,320
27,591
1,135
80,175
4,440
275
578
175
4,771
1,740
117
777,429
19,856
366
248
21
49,765
3,803
2,012
16
1,833
29,356

2,000
1,141
134
46
5,445
412
2,435
624
1,435
11
1,323
11
2
202
89
106
182
317

4,780
3,140
521
126
29,862
915
24,858
1,896
1,673
27
12,756
21
1
541
215
297
246
364
6
318
152
24
149
2,243
129
3,850
395
25
61
22
413
140
8
51,491
1,728
34
40
2
2,249
198
163
1
185
1,945

5,360
2,785
847
181
33,073
1,490
65,668
3,278
3,444
43
38,755
85
7
971
323
177
415
725
3
487
130
66
200
4,915
96
6,623
1,206
54
59
21
579
142
38
132,750
2,151
175
52
5
4,708
511
267
1
661
1,613

542
424
116
23
3,019
187
3,057
240
596
3
1,371
6
1
69
36
57
87
125
1
51
32
4
24
659
17
1,398
113
7
7
4
63
25
2
12,833
239
6
6
1
1,136
73
43
1
34
359

10,016,150
6,598,796
1,458,644
372,601
63,745,864
2,570,175
82,530,612
5,236,585
6,891,729
62,803
46,717,852
110,254
7,737
1,502,079
607,806
625,948
919,460
1,727,599
11,263
857,448
375,124
104,085
393,406
9,124,666
254,298
16,216,292
1,631,220
108,015
130,117
50,692
1,135,269
362,278
46,365
202,857,069
4,204,777
182,513
96,887
7,345
10,680,043
877,639
564,187
2,400
763,586
4,859,368

49,681
30,910
3,488
1,163
122,354
13,530
166,209
13,425
44,736
409
81,384
422
54
5,090
2,058
2,171
6,641
20,357
45
2,698
1,112
401
1,122
77,984
752
113,332
8,700
772
216
456
5,379
2,170
251
1,091,008
13,450
751
192
55
83,548
3,982
4,362
19
4,224
12,098

116,674
57,016
11,856
2,657
458,329
37,981
307,071
31,870
67,780
418
137,865
609
91
10,663
3,725
6,575
9,946
76,130
136
5,451
3,939
737
3,146
135,122
2,007
289,499
12,659
1,309
1,164
815
10,592
4,245
300
2,306,486
38,324
1,208
700
94
272,108
8,094
8,198
114
6,595
52,452

103
11
12
44
2,082
25
5,035
118
15
16
14
131
59
7
27,701
534
31
8
1
2,643
256
105
4
124
587

Populasyon

2014
Peak Mam.

Tumbas, 1
Mamamahayag sa

2014
Av. Mam.

Nevis (P-32)
12,100
New Caledonia (O-23)
266,447
New Zealand (Q-24)
4,526,561
Nicaragua (H-33)
6,176,000
Niger (K-4)
18,530,000
Nigeria (L-4)
159,708,000
Niue (O-26)
1,398
Norfolk Island (P-23)
2,165
Norway (C-4)
5,137,679
Pakistan (H-12)
196,174,380
Palau (L-19)
21,108
Palestinian Territory (H-8)
4,550,368
Panama (J-34)
3,931,000
Papua New Guinea (M-20)
7,677,264
Paraguay (M-37)
6,800,236
Peru (L-35)
30,769,000
Philippines (K-18)
98,909,981
Pohnpei (L-22)
35,981
Poland (E-6)
38,485,779
Portugal (G-2)
9,976,649
Puerto Rico (O-31)
3,683,600

Reunion (O-10)
837,617
Rodrigues (O-11)
37,922
Romania (F-6)
21,290,000
Rota (K-20)
2,527
Russia (C-15)
143,930,000
Rwanda (M-7)
11,000,000
Saba (O-32)
2,000

St. Barthelemy (O-32)


9,171
St. Eustatius (P-32)
4,000
St. Helena (N-3)
4,000
St. Kitts (O-32)
51,300
St. Lucia (Q-33)
182,000
St. Maarten (O-32)
46,500
St. Martin (O-32)
36,992
St. Pierre and Miquelon (D-37)
6,311
St. Vincent & the Grenadines (Q-32)
109,400
Saipan (K-20)
48,220
Samoa (N-25)
192,067
San Marino (F-5)
32,000

Sao Tome and Prncipe (M-4)


190,428
Senegal (K-2)
13,508,715
Serbia (C-11)
8,118,146
Seychelles (M-9)
91,359

64
2,169
14,501
27,300
294
362,462
26
12
11,756
1,013
91
73
16,217
4,240
9,760
123,251
196,249
78
123,177
49,402
26,295
3,057
47
40,605
12
171,268
25,035
9
29
23
121
211
796
355
328
16
338
209
572
207
735
1,204
3,892
343

189
123
312
226
63,027
441
54
180
437
193,657
232
62,334
242
1,811
697
250
504
461
312
202
140
274
807
524
211
840
439
222
316
174
33
243
229
131
113
394
324
231
336
155
259
11,220
2,086
266

53
2,047
13,884
26,169
282
329,757
25
8
11,359
928
78
70
15,626
3,868
9,309
117,211
190,930
74
122,381
48,706
25,709
2,961
43
40,371
10
165,322
23,507
7
24
22
115
203
740
336
311
15
332
198
522
204
708
1,150
3,857
331

Bansa o Teritoryo

% Kahigitan sa
2013

-4
3
1
5
-2
3
-4
-11
2
7
4
3
4
2
4
3
3
-3
-1

2
8
1
-41
1
6
-13
5
-1
-1
3
1
6
-2
1
5
5
1

2013
Av. Mam.

55
1,983
13,789
24,984
288
320,589
26
9
11,133
868
75
68
15,007
3,792
8,947
114,153
185,387
76
123,278
48,843
25,752
2,899
40
40,154
17
164,187
22,152
8
24
21
116
206
721
334
294
15
340
196
496
203
673
1,136
3,851
331

2014
Blg. Bautis.

151
359
1,051
12
13,307

239
69
3
4
491
238
420
5,349
9,069
5
2,089
1,210
610
82
1
953
4,716
1,561

1
1
50
11
2
1
11
9
46
54
54
106
13

Av. Aux.
Pio. Mam.

Av. Pay.
Mam.

Blg. ng
Kong.

Kabuuang
Oras

Av. Pag-aaral
sa Bibliya

Dumalo sa
Memoryal

3
241
1,158
1,969
24
17,874
3
1
939
67
6
6
1,363
299
861
11,207
14,048
10
9,894
4,809
2,331
282
3
3,212
1
16,873
2,680
1
4
1
4
12
63
26
34
3
37
28
47
29
70
107
425
22

3
151
1,231
4,012
41
35,960
3

1
29
186
418
7
5,966
1
1
164
18
2
2
306
104
192
1,387
3,186
1
1,350
642
328
36
1
541
1
2,480
563

10,007
467,109
2,739,646
7,062,137
83,846
71,862,362
6,195
1,425
2,001,922
205,252
23,964
14,515
4,317,727
929,396
2,845,363
39,126,476
46,480,898
24,749
20,439,749
10,377,198
6,031,411
699,782
9,460
8,093,580
3,979
48,846,830
9,025,774
955
8,280
5,698
11,247
56,527
192,796
83,051
82,052
4,792
96,284
62,674
148,703
57,984
270,836
328,418
1,087,810
72,950

57
2,620
8,457
45,664
413
763,158
20
3
5,535
1,234
137
65
23,666
6,496
14,682
194,860
242,504
173
52,719
28,788
16,659
2,401
67
25,866
15
116,549
61,621
12
30
45
78
294
1,186
479
535
6
503
349
808
116
2,750
1,927
2,300
435

245
6,551
26,909
88,389
1,121
737,926
64
20
18,150
5,857
241
142
50,847
33,621
22,962
366,023
552,942
274
201,135
95,575
57,081
6,034
122
83,419
30
292,058
86,975
24
86
95
282
774
2,349
1,128
1,112
15
1,226
641
2,171
350
3,552
2,840
8,552
907

866
99
18
5
2,534
391
1,449
27,246
35,191
19
8,226
4,077
3,308
328
4
3,711
3
29,922
4,145
4
2
33
103
41
32
3
47
33
82
30
149
140
588
28

1
1
3
4
10
5
5
1
8
2
12
2
10
26
61
4

Bansa o Teritoryo

Sierra Leone (L-2)


Slovakia (F-6)
Slovenia (B-8)
Solomon Islands (M-22)
South Africa (P-6)
South Sudan (L-7)
Spain (G-3)
Sri Lanka (L-13)
Sudan (K-7)
Suriname (J-37)
Swaziland (P-7)
Sweden (B-6)
Switzerland (F-4)
Tahiti (M-27)
Taiwan (J-17)
Tanzania (M-8)
Thailand (K-15)
Timor-Leste (N-18)
Tinian (K-20)
Togo (L-4)
Tonga (O-25)
Trinidad & Tobago (R-33)
Turkey (G-8)
Turks and Caicos (N-29)
Tuvalu (M-24)
Uganda (L-7)
Ukraine (E-7)
United States of America (E-32)
Uruguay (O-37)
Vanuatu (N-23)
Venezuela (J-36)
Virgin Islands, British (O-31)
Virgin Islands, U.S. (O-31)
Wallis & Futuna Islands (N-25)
Yap (L-19)
Zambia (N-7)
Zimbabwe (O-7)
30 Iba Pang Lupain
Kabuuang Bilang (239 na Lupain)

Populasyon

6,092,000
5,417,750
2,054,000
609,883
53,140,000
10,727,600
46,182,000
20,480,000
26,507,000
540,000
1,268,000
9,705,005
8,139,631
268,207
23,404,243
49,483,000
67,741,000
1,202,107
3,136
7,020,000
105,502
1,334,824
75,600,000
33,700
10,016
37,579,000
44,770,717
322,583,000
3,304,000
264,938
30,206,307
28,600
106,800
13,936
11,376
14,638,640
13,323,770

2014
Peak Mam.

2,055
11,367
1,943
1,974
98,775
1,271
112,493
5,833
574
2,836
3,246
22,730
19,106
3,071
9,485
16,279
4,166
271
16
19,355
246
9,737
2,465
338
76
6,737
150,906
1,243,387
11,791
587
140,226
268
668
55
32
178,481
43,130
39,123
8,201,545

Tumbas, 1
Mamamahayag sa

2,964
477
1,057
309
538
8,440
411
3,511
46,179
190
391
427
426
87
2,468
3,040
16,260
4,436
196
363
429
137
30,669
100
132
5,578
297
259
280
451
215
107
160
253
356
82
309

2014
Av. Mam.

% Kahigitan sa
2013

2013
Av. Mam.

2014
Blg. Bautis.

Av. Aux.
Pio. Mam.

Av. Pay.
Mam.

Blg. ng
Kong.

Kabuuang
Oras

Av. Pag-aaral
sa Bibliya

Dumalo sa
Memoryal

90
201
40
117
4,512
99
2,440
415
13
136
152
335
332
163
455
819
150
19

126
875
178
127
6,399
70
12,479
480
45
317
161
1,761
1,264
363
1,103
834
353
20
1
1,701
19
969
251
32
3
613
15,135
89,336
992
35
13,788
19
50
2
4
7,181
3,105
3,524

243
694
235
231
10,588
161
13,641
737
75
277
256
2,130
977
409
2,964
1,833
1,325
61
3
1,708
26
1,240
348
57
3
994
20,509
160,273
880
71
26,115
34
95
5
8
13,126
5,019
11,933

36
153
30
51
2,052
30
1,545
100
17
54
92
318
271
38
128
472
97
4
1
269
5
119
30
6
1
141
1,708
13,871
156
10
1,709
4
10
1
1
2,698
1,123
764

550,245
1,872,925
465,480
420,796
21,913,583
327,464
28,280,045
1,295,798
154,984
668,354
627,651
4,018,617
3,065,692
850,675
3,957,401
3,910,484
1,606,758
92,868
4,683
4,955,686
48,660
2,165,795
660,140
102,976
8,027
2,051,550
37,907,954
274,164,941
2,204,238
139,379
41,045,125
59,340
157,513
9,977
12,529
34,221,669
10,531,088
15,993,016

4,622
3,938
1,000
2,154
134,980
3,117
58,728
8,131
1,172
4,989
4,045
10,329
9,075
4,363
14,716
30,039
6,240
520
30
56,659
263
11,481
1,590
675
71
18,142
86,994
721,884
9,175
1,300
196,232
264
663
76
106
362,651
92,569
61,451

9,061
21,345
3,160
9,764
245,324
4,389
195,673
14,195
2,055
9,500
8,075
36,270
32,145
9,714
19,449
55,183
8,123
905
36
65,503
563
25,269
4,619
1,084
322
23,192
262,321
2,505,825
23,531
3,308
467,390
804
1,692
242
119
790,528
110,570
67,963

635,298 1,089,446

115,416

1,945,487,604

1,937
11,105
1,930
1,787
95,369
1,201
108,900
5,615
515
2,765
2,983
22,156
18,323
2,990
9,256
15,761
4,022
242
15
18,158
216
9,503
2,408
323
60
6,468
149,787
1,186,598
11,471
525
134,913
260
602
46
28
168,693
41,688
33,372

1
4
-2
2
-6
4
5
4
-3.2

1,882
11,056
1,948
1,742
91,848
1,207
108,254
5,359
456
2,644
2,937
22,033
18,038
2,869
8,853
15,137
3,737
207
13
17,348
223
9,347
2,291
315
53
6,093
149,597
1,167,723
11,464
520
129,284
265
593
49
27
160,211
39,999
34,485

7,867,958

2.2

7,698,377

-1
3
4
1
5
13
5
2
1
2
4
5
4
8
17
15
5
-3
2
5
3
13
6
2

797
4
280
86
16
11
566
4,283
36,064
291
43
7,261
24
2
3
5,299
3,341
1,836
275,581

9,499,933 19,950,019

1
A

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

GREENLAND

A
HUNGARY

SLOVENIA
ICELAND

BOSNIA &
HERZEGOVINA

FINLAND

FAROE
ISLANDS

ESTONIA
LITHUANIA
NETHERLANDS
KALININGRAD
GERMANY
IRELAND BRITAIN
BELARUS
POLAND
LUXEMBOURG
BELGIUM
GUERNSEY
UKRAINE
CZECH REP.
SLOVAKIA
JERSEY
FRANCE AUSTRIA
MOLDOVA
SWITZERLAND
ANDORRA

LIECHTENSTEIN

MONACO
PORTUGAL SPAIN SAN MARINO

ALBANIA
GREECE

MONGOLIA

UZBEKISTAN
TURKMENISTAN
TAJIKISTAN

AZERBAIJAN
CYPRUS
SYRIA
MALTA
LEBANON
AFGHANISTAN
IRAN
IRAQ
ISRAEL
MOROCCO
H
PALESTINIAN
CANARY
NEPAL
JORDAN
KUWAIT
TERRITORY
PAKISTAN
ALGERIA
ISLANDS
BAHRAIN
L I BYA
SAUDI
EGYP T
WESTERN
QATAR
ARABIA
SAHARA
INDIA
J
UNITED
ARAB EMIRATES
CAPE MAURITANIA
OMAN
VERDE
MALI
NIGER
SENEGAL
ERITREA
YEMEN
CHA D
K
S UDA N
BURKINA
GAMBIA
DJIBOUTI
SOCOTRA
FASO
GUINEAGUINEA
NIGERIA
SOMALIA
SO UTH ETHIOPIA
GHANA
BISSAU
CENTRAL
BENIN
SRI LANKA
S U DA N
SIERRA
AFRICAN REP.
L LEONE LIBERIA
TOGO
CAMEROON

UGANDA
COTE DIVOIRE
MALDIVES

KENYA
RWANDA
SAO TOME & PRINCIPE
GABON
ES
EQUATORIAL GUINEA
CONGO,
LL
BURUNDI
M
HE
DEM.
REP.
CONGO, REP.
YC
TANZANIA
E
S
ASCENSION
COMOROS
ANGOLA
MAYOTTE
MALAWI
N
ZAMBIA
ST. HELENA

ZIMBABWE
NAMIBIA
MADAGASCAR
BOTSWANA
MOZAMBIQUE

SOUTH
AT L A N T I C
OCEAN

C H I N A

TUNISIA

DEMOCRATIC
PEOPLES REPUBLIC
OF KOREA

KYRGYZSTAN

GEORGIA
ARMENIA
TURKEY

GREECE

K A Z A K H S T A N

BULGARIA

IT
AL
Y

MACEDONIA

ROMANIA

AZORES

GIBRALTAR
MADEIRA

NORTH
PA C I F I C
OCEAN

JAPAN

REPUBLIC
OF KOREA

BHUTAN

HONG KONG
MACAO

LAOS
THAILAND

TINIAN

PHILIPPINES

CAMBODIA
BRUNEI

SAIPAN

ROTA
GUAM

YAP

VIETNAM

MARSHALL
ISLANDS

POHNPEI

PALAU

CHUUK

M A L AY S I A

KOSRAE
NAURU

CHRISTMAS ISLAND
K

SINGAPORE
I

COCOS ISLANDS

HAWAII

WAKE ISLAND

PAPUA
NEW GUINEA

SOLOMON
ISLANDS

VANUATU

NEW
CALEDONIA

TONGA

NIUE

OCEAN

KERGUELEN ISLANDS

10

11

12

13

COOK ISLANDS

NEW
ZEALAND

SAMOA AMERICAN
SAMOA

NORFOLK
ISLAND

TRISTAN DA CUNHA

TOKELAU

A U S T R A L I A

INDIAN

TUVALU

WALLIS &
FUTUNA ISLS.
FIJI

TIMOR-LESTE

RODRIGUES

LESOTHO

TAIWAN

MYANMAR

MAURITIUS

REUNION

MIDWAY

BANGLADESH

SWAZILAND
SOUTH
AFRICA

ALASKA

KOSOVO

MONTENEGRO

IT

LATVIA

DENMARK

ISLE OF MAN
NORTHERN IRELAND

R U S S I A

SERBIA

NORWAY

CROATIA

SWEDEN

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

A
GREENLAND

C A N A D A

ST. PIERRE &


MIQUELON

E
U N I T E D
O F

BERMUDA
BAHAMAS

NORTH
AT L A N T I C
OCEAN

S T A T E S

A M E R I C A

CAYMAN
ISLANDS

MEXICO

PA C I F I C
OCEAN

BELIZE
GUATEMALA
EL SALVADOR

CUBA
JAMAICA
HONDURAS

NICARAGUA
COSTA RICA
PANAMA

GUYANA
SURINAME
FRENCH GUIANA

VENEZUELA
COLOMBIA

GAL APAGOS ISLANDS

ECUADOR

K
MARQUESAS
ISLANDS

B R A Z I L

PERU
TUAMOTU ARCHIPELAGO

BOLIVIA

TAHITI
AUSTRAL
ISLANDS

TURKS & CAICOS


VIRGIN ISLANDS (BRITISH)

ANGUILLA
HAITI

DOMINICAN
REPUBLIC
PUERTO RICO
VIRGIN ISLANDS (U.S.) SABA
ST. EUSTATIUS
MONTSERRAT

PARAGUAY

CHILE

PITCAIRN ISLAND

ARGENTINA
ST. MAARTEN
ST. MARTIN

URUGUAY

ST. BARTHELEMY
ST. KITTS
NEVIS
ANTIGUA
GUADELOUPE
DOMINICA

MARTINIQUE

ST. LUCIA
ST. VINCENT &
BARBADOS
ARUBA CURACAO

THE GRENADINES
GRENADA
BONAIRE
TRINIDAD
& TOBAGO

R
27

28

29

30

31

32

33

34

FALKLAND
ISLANDS
SOUTH GEORGIA

35

36

37

38

Para sa higit pang impormasyon, magpunta sa www.jw.org /tl,


o makipag-ugnayan sa mga Saksi ni Jehova.

Aking Ulat ng Paglilingkod sa 2015


Aklat/
Sign-Language
Video

Enero
Pebrero
Marso
Abril
Mayo
Hunyo
Hulyo
Agosto
Setyembre
Oktubre
Nobyembre
Disyembre
Total

Brosyur/
Tract

Oras

Magasin

PagdalawMuli

Bible
Study

You might also like