TINGKATAN 1:

KEMAHIRAN GEOGRAFI
Ismail Adnan

Pada permukaan kompas ditunjukkan

arah mata angin utama iaitu utara
(U), timur (T), selatan (S), dan barat
(B).
Antara arah mata angin utama,
terdapat arah mata angin
perantaraan iaitu Timur Laut,
Tenggara, Barat Daya dan Barat Laut.

UNIT 1: KEDUDUKAN
Kedudukan ialah perletakan atau
lokasi sesuatu tempat.
Terdapat dua cara menyatakan
kedudukan:
Koordinat
Titik rujukan
Kedudukan relatif dinyatakan dengan
merujuk titik rujukan.Contoh Wendy
(objek) duduk di belakang Kavitha
(titik rujukan).

KOORDINAT
Koordinat ialah titik persilangan
antara lajur dan baris.
Koordinat dinyatakan dalam empat
angka.
Contohnya kedudukan Wendy ialah
pada koordinat 0303, manakala
kedudukan Kavitha ialah 0302.
Nilai lajur dinyatakan terlebih dahulu
diikuti oleh baris.

MENGUKUR JARAK ATAS PETA

Jarak lurus dapat diukur dengan
menggunakan pembaris, jangka
tolok atau jalur kertas.

UNIT 2: ARAH
Arah merujuk kepada
kedudukan sesuatu
tempat dari tempat lain.
Kita dapat menentukan
arah berpandukan
kedudukan matahari dan
memerhatikan bintang di
langit.

Titik rujukan ialah objek atau tempat

yang dirujuk untuk menentukan
kedudukan sesuatu objek atau
tempat lain.

JARAK
Jarak ialah ukuran jauh antara
sesuatu tempat dengan tempat lain.
Jarak dinyatakan dengan cara jarak
mutlak (kilometer dan meter), dan
jarak relatif (masa dan kos).

Kompas dapat memberikan arah

mata angin dengan tepat.

Jarum kompas sentiasa menunjuk ke

arah Utara kerana tarikan medan
magnet bumi.
Kompas mesti dijauhkan daripada
bahan bermagnet bagi mengelakkan
jarum kompas terpesong.

UNIT 3: SKALA DAN JARAK

SKALA
Skala ialah nisbah antara jarak yang
dilukis pada peta dengan jarak
sebenar di permukaan bumi.
Skala yang biasa digunakan ialah
skala lurus atau skala linear.
Selain itu terdapat juga skala
penyata.

berdasarkan jadual
Mentafsir jadual, graf bar mudah dan
graf garisan.

setiap simbol.
Terdapat pelbagai jenis simbol
seperti simbol titik, simbol garisan
dan simbol lorekan.

UNIT 5: PETA
Jarak melengkung pula dapat diukur
menggunakan benang, tali dan jalur
kertas.

Peta ialah suatu gambaran atau

lukisan tentang sesuatu kawasan di
permukaan bumi yang dilihat dari
udara.
Peta sering digunakan bagi melihat
taburan ciri fizikal dan budaya
sesuatu kawasan.
Simbol digunakan bagi mewakili ciri
geografi bagi merekod maklumat
dalam sesebuah peta.

Kemudian jarak ini ditukarkan kepada

jarak di permukaan bumi
berpandukan skala peta.
UNIT 4: GRAF
Mengumpul data dapat dilakukan
melalui cara pemerhatian, temu bual,
banci, soal selidik atau tinjau siasat
dan rujukan perpustakaan.
Data yang dikumpulkan perlu
disusun menggunakan jadual
kekerapan agar mudah ditafsir.
Jadual perlu dibina sebelum
membina graf.
Terdapat pelbagai bentuk graf iaitu
graf bar mudah dan graf garisan.

MENTAFSIR GRAF
Semasa mentafsir jadual dan graf,
anda mesti meneliti tajuk, jumlah,
nilai tertinggi dan nilai terendah.
PROSES MENGUMPUL DAN
MEMPERSEMBAH MAKLUMAT

Mengumpul dan merekod data

Menyusun maklumat dan data dalam
bentuk jadual
Membina graf bar dan graf garisan

A.
B.P
Hosp.
Sek.
Kg.

Alur
Balai Polis
Hospital
Sekolah
Kampung

SIMBOL FIZIKAL

MELUKIS PETA LAKAR

Contohnya bentuk
muka bumi,
saliran, dan
tumbuh-tumbuhan
semulajadi.

Langkah-langkah melukis peta lakar:

1. Lukiskan sebuah peta rangka
kawasan.
2. Pilih simbol yang sesuai bagi
melambangkan ciri geografi.
3. Lukiskan ciri geografi dengan
menggunakan simbol, warna
dan singkatan yang sesuai.
4. Lengkapkan peta dengan
petunjuk peta, arah mata
angin, skala peta dan tajuk.

Memilih perkara-perkara tertentu

untuk dikumpulkan maklumat
Memilih kaedah yang sesuai

Singkatan digunakan untuk

menunjukkan lokasi sesuatu ciri,
bentuk muka bumi dan kemudahan
awam dalam peta.

SIMBOL BUDAYA
Contohnya
petempatan,
tanaman,
perhubungan, perindustrian, dan
perlombongan
Petunjuk digunakan bagi
menerangkan ciri yang diwakili oleh

MENTAFSIR PETA

Peta Pekan Mawar dan kawasan sekitarnya.

Langkah-langkah mentafsir peta:

1. perhatikan tajuk peta.
2. perhatikan petunjuk arah
mata angin.
3. perhatikan petunjuk peta.
4. perhatikan skala.
5. kenalpasti ciri fizikal dan ciri
budaya.
6. tafsir saling kaitan antara ciri
fizikal dan ciri budaya.
Selamat maju jaya