Para sa Pagbigkas ng Tula:

WIKANG FILIPINOY WAG BAGUHIN

ni Emmanuel F. Del Rosario
Sa pag-agos ng ilog na hindi na muli pang babalik,
Bawat sandaliy dapat nating ikasabik,
Ngunit paano kung ang ating dapat ipanhik,
Nilamon ng modernismot sa kawalay inihasik.
Ang wikang Filipino sa tin halagay mumunti,
Binabago, binubura, pilit nating pinaiikli,
Kung mga Kanoy may Ingles;ang Pinoy may Filipino rin,
Ngunit bakit ngayon wikang Filipinoy Ingles na din!
Bansay di nagkakaisa, walang pagkakaintindihan,
Dahil wikang pambansa, nasa ilalim ng kahapisan,
Ito ay regalo ng Maykapal, at kanyang inaasahan,
Na bawat isay dapat natin itong linangin at pagsaluhan.
Kung gusto natin ng pagbabago, wikay wag baguhin,
Dapat bawat Pinoy itoy paunlarin,
Wika ang susi sa pagkakaisa ng bansa,
Kaya dapat natin itoy taas noong ibandila!
Para sa sabayang pagbasa:
Isang Dipang Langit
Ni Amado V. Hernandez
Akoy ipiniit ng linsil na puno
hangad palibhasang diwa koy piitin,
katawang marupok, aniyay pagsuko,
damdamiy supil nat mithiin ay supil.

Ikinulong ako sa kutang malupit:

bato, bakal, punlo, balasik ang bantay;
lubos na tiwalag sa buong daigdig
at inaring kahit buhay man ay patay.
Sa munting dungawan, tanging abot-malas
ay sandipang langit na puno ng luha,
maramot na birang ng pusong may suat,
watawat ng aking pagkakapariwara.
Sintalim ng kidlat ang mata ng tanod,
sa puntong may susiy walang makalapit;
sigaw ng bilanggo sa katabing muog,
anakiy atungal ng hayop sa yungib.
Ang maghapoy tila isang tanikala
na kalakaladkad ng paang madugo,
ang buong magdamag ay kulambong luksa
ng kabaong waring lungga ng bilanggo.
Kung minsay magdaan ang payak na yabag,
kawil ng kadena ang kumakalansing;
sa maputlang araw saglit ibibilad
sanlibong aninong inuluwa ng dilim.
Kung minsan, ang gabiy biglang magulantang
sa hudyatmay takas!at asod ng punlo;
kung minsay tumatangis ang lumang batingaw
sa bitayang muog, may naghihingalo.
At ito ang tanging daigdig ko ngayon
bilanggunang mandiy libingan ng buhay;
sampu, dalawampu, at lahat ng taon
ng buong buhay koy dito mapipigtal.
Ngunit yaring diway walng takot-hirap
at batitis pa rin itong aking puso:
piitay bahagi ng pakikilamas,
mapiit ay tanda ng hindi pagsuko.
Ang taot Bathala ay di natutulog
at di habang araw ang api ay api,
tanang paniniil ay may pagtutuos,
habang may Bastilyay may bayang ganganti.

At bukas, diyan din, aking matatanaw

sa sandigang langit na wala nang luha,
sisikat ang gintong araw ng tagumpay
layang sasalubong ako sa paglaya!

Pamana ng Lahi
Di mo man sabihin, aking nababatid,
Ikaw'y naglalakbay sa Bagong Daigdig;
Paraisong dati'y hinanap, inibig,
Alaala na lang na di magbabalik
Sabay sa pagsikat ng Bagong Umaga,
Naglaho nang ganap ang pangungulila;
Hungkag na buhay mo'y mabigyan ng pag-asa,
Ang Bagong Lipunan, may handog na ligaya.
Ngunit ang lipuna'y hindi nagwawakas,
Sa mga pangako at mga pangarap;
Damdaming dakila at diwang matalas,
Siyang magbubukas sa malayang pugad.
Pag-unlad ng bansa'y may hatid-pangako,
Na ang kalinanga'y dapat na mabuo;
Kulturang pambansa'y di dapat isuko,
Hayaang magbunga't mabusog sa puso.
Ngunit tila yata nalilimutan mo,
Mga kaugaliang buhay-Pilipino,
Ang lahat ng ito ay pagyamanin mo,
Ay nasyonalismo'y mapapasaiyo.
Ang pagkakaisa'y pagbabayanihan,
Nag-usbong sa diwa't lahing makabayan,
Kung sasariwain at pagbabalikan,
Ang pagkakabuklod ay masisilayan.
Sa pistang-bayan masasaksihan mo,
May perya't pabitin saka palo-sebo,
At ang santakrusan ay pinagdarayo.
Sa mga tahana't pook na dakila,
Ang tanging biyaya'y moral na adhika;
Payo ng magulang ay banal na wika,
Sa mabuting anak ay buhay na nasa.

Ang lahat ng ito'y pamana ng lahi,

Gabay nitong bansa't dangal nitong lipi;
Kaya't magsikap ka, tuwa'y magbibinhi,
Ikaw'y Pilipinong dapat na maghari.