Professional Documents
Culture Documents
2005 Hip Pocket On Good Governance (KH)
2005 Hip Pocket On Good Governance (KH)
KN³kmμaFikarCatiKaMRTXMu sgáat;
GPi)alkic©l¥
sMrab;RkumRbwkSaXMu sgáat;
eroberogedaynaykdæanrdæ)almUldæan RksYgmhaépÞ
Exvicäika qñaM2005
matikaGtßbT 4> tmøaPaB 16
esckþIepþIm 1 5> karRBmeRBogÉkPaBKña 19
1> TidæPaBTUeTAénGPi)alkic© 3 5>1> PaBepSg²KñaenAkñúgsgÁm 19
1>1> niymn½yGPi)alkic© 3 5>2> eKalkarN_ENnaMsMrab;sMrbsMrYleGayman
1>2> eKalbMNgénGPi)alkic© 4 karRBmeRBogÉkPaBKña 20
1>3> tYGgÁsMxan;²kñúgGPi)alkic© 5 6> smFm’ 22
1>4> GPi)alkic©l¥ 6 7> RbsiT§PaBx<s; 24
2> karcUlrYm 7 7>1> kareRbIR)as;FnFan)anRtwmRtUv 25
2>1> karcUlrYmedaypÞal; 7 7>2> karGnuvtþskmμPaBEdlCaGaTiPaBx<s; 25
2>2> karcUlrYmtamry³GñktMNag 8 7>3> eCosvagkarGnuvtþkariyaFibetyü 26
2>3> viFIsa®sþedIm,ICMrujkarcUlrYm 10 7>4> karKitKUrry³eBlEvgelIkareRbIR)as;FnFanFmμCati 26
3> nItirdæ 12 7>5> KμanGMeBIBukrlYy 27
3>1> Rkbx½NÐc,ab; 12 7>6> karsMerccitþtamEbbvimCÄkar 28
3>2> karGnuvtþc,ab;edayminlMeGog 13 8> KNenyüPaB 29
3>3> karkarBarsiT§imnusS 14 8>1> KNenyüPaBcMeBaHmuxfñak;dwknaM 30
3>4> tulakarÉkraCü nigyutþiFm’ 14 8>2> KNenyüPaBcMeBaHmuxsaFarNCn 31
3>5> smtßkic©BRgwgkarGnuvtþc,ab;edayminlMeGog 9> kareqøIytb 33
nigminBukrlYy 15
i ii
esckþIepþIm esckþIepþIm
dUcCa es,ógGahar sMelokbMBak; CMrk CaedIm sMrab; Cak;Esþg enAkñúgRbeTsxøH EpñkÉkCn nigsgÁmsIuvil man
BYkeKpÞal; nigRkumRKYsarrbs;BYkeK . GMNac nigvisalPaBy:agFMeFg b:uEnþRbeTsmYycMnYnepSgeTot
cMNucsMxan;TaMg3xagelIenH RtUv)anGnuvtþtammeFüa)ay EpñkÉkCn nigsgÁmsIuvilenH manGMNac »kas nig\T§iBltictYc
EdlFana)annUvkareRbIR)as;FnFanFmμCatiRbkbedaynirnþrPaB eTAelIkic©karRbeTsCati .
nigkarEfrkSabrisßan .
1>4> GPi)alkic©l¥
1>3> tYGgÁsMxan;²kñúgGPi)alkic© GPi)alkicl© ¥ CaviFsI a®sþ b¤meFüa)ayEdlrdæ sßab½n GgÁPaB
kalBImnu eKyl;eXIjfa manEtrdæaPi)almYyKt; EdlCatYGgÁ eRbIR)as;kñúgkarRKb;RKgesdækic© sgÁmkic© nigsnþisux edIm,IbMerIpl
énGPi)alkic© . b:uEnþbc©úb,nñenH manKMnitfμI²CaeRcIn)anbgðaj[ RbeyaCn_rYmrbs;RbCaBlrdæ edaybMeBj)annUveKalkarN_TaMg8
eXIjfa EpñkÉkCn nigGgÁkarsgÁmsIuvilepSg²eTot k¾)anedIr xageRkamenH ÷
tYnaTIy:agsMxan; kñúgkarRKb;RKgesdækic© nigsgÁmkic©rbs;RbeTs
pgEdr . dUcenH tYGgÁsMxan;kñúgGPi)alkic© man bI KW ÷ karcUlrYm
• rdæaPi)al ¬CatYGgÁsMxan;CageK¦
kareqøyI tb nItirdæ
• EpñkÉkCn GPi)al
KNenyüPaB tmøaPaB
• sgÁmsIuvil kic©l¥
\T§iBléntYGgÁEpñkÉkCn nigsgÁmsIuvil manPaBxusKñaBI RbsiT§PaBx<s; karRBmeRBogÉkPaBKña
RbeTsmYyeTARbeTsmYy GaRs½yelIl½kçx½NÐmYycMnYn dUcCa smFm’
RbB½n§neya)ay lkçN³GMeNayplxagFnFanFmμCati RbCa
Blrdæ TItaMgPUmisa®sþ Rbvtþisa®sþ vb,Fm’ nigkMriténkarGPivDÆ
esdækic© >>>.l.
GPi)alkic©l¥ sMrab;RkumRbwkSaXMu sgáat; 5 GPi)alkic©l¥ sMrab;RkumRbwkSaXMu sgáat; 6
karcUlrYm karcUlrYm
• tulakarÉkraCü nigyutþiFm’
• smtßkic©BRgwgkarGnuvtþc,ab;edayminlMeGog nig
minBukrlYy
3>1> ÉksarRkbx½NÐc,ab;
ÉksarRkbx½NÐc,ab; KWCalixitbTdæanKtiyutþi
EdlrYmman c,ab; GnuRkwtü Rbkas esckþIsMerc
esckþIENnaM dIka nig lixitbTdæannana .
GPi)alkic©l¥ sMrab;RkumRbwkSaXMu sgáat; 11 GPi)alkic©l¥ sMrab;RkumRbwkSaXMu sgáat; 12
nItirdæ nItirdæ
− smaCikRkumRbwkSaXuM sgáat;RtUv)anGeBa¢Ijry³eBl3éf¶
muneBlRbCuM .
− kmμ v i F I R bCu M r bs; R ku m Rbw k SaXu M sgá a t; RtU v pSBV p SayCa
bu:EnþBMumansiT§isMercenaHeT . − RtUveFVIkarpSBVpSayr)aykarN_hirBaØvtßúCasaFarN³ .
− ral;karsMercrbs;RkumRbwkSaXuM sgáat;RtUvEp¥ktammti
PaKeRcIndac;xat .
− ral;karsMercrbs;RkumRbwkSaXuM sgáat; RtUvkt;RtaenAkñúg
kMNt;ehtuRbCMu nigRtUvpSBVpSayCasaFarN³.
]TahrN_2 ³ kic©lT§kmμKMeragmUlniFiXMu sgáat; RtUveFVIeLIg
tamnItiviFIEdlmanEcgenAkñúgesovePAENnaM sþIBIkarGnuvtþKMerag
mUlniFiXMu sgáat; dUcCa ÷
− KN³kmμkarlT§kmμ RtUv)anbegáIteLIg nigbMeBjmuxgar
RsbtamkarENnaM
− ÉksarBak;B½n§nwgkaredjéfø RtUvpSBVpSayCasaFarN³
− kic©RbCuMlT§kmμ RtUverobcMeLIgCasaFarN³
− lT§plénkaredjéfø RtUvRbkasCasaFarN³ .
dUecñH BYkeKRtUvmanKNenyüPaBcMeBaHmuxRbCaBlrdæTUeTA .
RkumRbwkSaXMusMerceRbIR)as;mUlniFiXMu Gnuvtþkarsagsg;
dUcKñaenHEdr cMeBaHPñak;garÉkCnEdlpþl;esvakmμdl;GtifiCn
pøÚvlM nigraykarN_CUnRbCaBlrdæ mann½yfa RkumRbwkSaXMu
rbs;xøÜn minRtwmEtmanKNenyüPaBcMeBaHGtifiCnrbs;xøÜn
manKNenyüPaBcMeBaHRbCaBlrdæ ¬saFarNCn¦ .
b:ueNÑaHeT bu:Enþk¾RtUvmanKNenyüPaBcMeBaHsaFarNCnTUeTA
pgEdr . eRBaHfa karBüayampþl;plRbeyaCn_ b¤tRmUvcitþdl;
GtifiCnRkumNamYy GaceFVIeGaymanplb:HBal;dl;RkumepSg
eTot b¤saFarNCnTUeTA .
]TahrN_ ³ RkumRbwkSaXMu sMerceRbIR)as;fvikamUlniFi
XMu sgáat; edIm,Isagsg;pvÚø lMmYyExS RbEvg3K>m kñgú PUmmi yY .
• skmμPaBEdlRkumRbwkSaXMu eFVIesckþIsMercGMBIkareRbIR)as;
• dMeNaHRsayEdlEsþgeLIgCaskmμPaB edIm,IedaHRsay ]TahrN_2 ³ enAkñgú PUmi {k} manpÞHú CMgqW gø stVeKa RkbI .
bBaða b¤karlM)aknana emPUmi)aneFVIlixitmYymkemXMu edIm,ICYyeFVIGnþraKmn_ . enAeBl
• kareqøIybMPøWGMBImUlehtu EdlminGacQandl;kareFVI TTYl)anlixitenHPøam emXMu )anekaHRbCMuRkumRbwkSaXMuvisamBaØ
skmμPaB edIm,IedaHRsaybBaða b¤karlM)akTaMgenaH)an edIm,IedaHRsaybBaðaenH . bnÞab;BI)ankarsMerc emXMu)aneFVIsMeNIeTA
• sMeNIsMuGnþraKmn_BIsßab½n GgÁPaBmansmtßkic© edIm,I mnÞIrksikmμ rukçaRbmaj; nigensaT edIm,ICYyeFVIGnþraKmn_cuHcak;
CYyedaHRsaybBaða b¤karlM)akTaMgenaH RBmTaMgCMrab vak;saMgdl;stVeKa RkbI énPUmiCMuvijPUmi {k} nigBüa)aldl;
GMBIsMeNIsMuGnþraKmn_enH dl;RbCaBlrdæEdlBak;B½n§nwg stVeKa RkbI enAkñúgPUmi {k}. emXMu k¾)anCMrabdl;PUmi {k} pgEdr
bBaða b¤karlM)akTaMgenaH . GMBIlixitesñIsMuGnþraKmn_BImnÞIrksikmμ rukçaRbmaj; nigensaT edIm,I
CaB½t’man .
]TahrN_1 ³ RbCaBlrdæmñak; )anmksMucuHesovePAGRta
nukUldæankMeNIt nigsMbuRtkMeNIteGaykUnrbs;xøÜnEdleTIbnwg
ekIt . RbCaBlrdærUbenH )anmkdl;salaXMu b:uEnþKat;mindwgfa
RtUvCYbCamYyGñkNamYyenaHeT . enAeBlenaHm®nþIXMumñak;)an
GPi)alkic©l¥ sMrab;RkumRbwkSaXMu sgáat; 33 GPi)alkic©l¥ sMrab;RkumRbwkSaXMu sgáat; 34
]btßmÖeday
KMeragGPivDÆn_RkumRbwkSaXMu sgáat; (CCDP)
KMeragPaBCaédKUedIm,IGPi)alkic©mUldæan (PLG)