EDEBYATIMIZDA LKLER

1. lk yerli tiyatro eseri: inasi / air Evlenmesi /1859

2. lk yerli roman : emsettin Sami / Taauk- Talat ve Fitna
3. Batl teknii uygun ilk roman : Halit Ziya Uaklgil /Ak- Memnu
4. lk eviri roman : Yusuf Kamil Paa/ Fenelondan Telemak / 1859
5. lk ky roman : Nabizade Nazm / Karabibik
6. lk psikolojik roman: Mehmet Rauf / Eyll
7. lk gereki (realist) roman : Recaizade Mahmut Ekrem / Araba Sevdas
8. lk tasvir ve tahlil arlkl roman Namk Kemal / ntibah
9. Yurdumuzda ilk gazete: Zimirini ((1824)
10. lk resmi Trke gazete : Takvimi Vakayi
11. lk yar gazete : Ceride-i Havadis
12. lk tarihi roman : Namk Kemal / Cezmi - A. Mithat / Yenieri
13. lk zel gazete : inasi ile Agah Efendi / Tercman- Ahval
14. lk pastoral iir : A.Hamit Tarhan / Sahra
15. lk iir evirisini yapan, ilk makaleyi yazan ve noktalama iaretlerine ilk kez kullanan
ilk Trk gazeteci : inasi
16. Aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan : A.Hamit Tarhan / Eber veya Sardanapal
17. lk bibliyografya : Kefz Znun / Katip elebi
18. ilk biyografi: Hoca Dehhani Seluklular artnamesi
19. lk hatra (an) kitab : Babrah / Babrname
20. lk hamse yazar : Ali ir Nevai
21. lk tezkire : Ali ir Nevai / Mecalisn Nefais
22. lk antolojisi : Ziya Paa / Harabat
23. lk ataszleri kitab : inasi /Durub-i Emsal- Osmaniye
24. lk hikaye kitab : A.Mithat Efendi / Letaif-i Rivayet
25. lk fkra yazar : Ahmet Rasim
26. lk Trke yazlan ilk kitap : Kutadgu Bilig
27. lk siyasetname : Kutadgu Bilig
28. Cumhuriyet dnemi ilk mensur iir rneklerini veren : Halit Ziya Uaklgil
29. ilk mensur iir rneklerini veren : Recaizade Mahmut Ekrem
30. iirde ilk defa Trk kelimesini kullanan : Mehmet Emin Yurdakul
31. Trke'nin ilk gramer kitabn yazan: Baskakov
32. lk makale : Tercman- Ahval Mukaddimesi
33. lk edebi bildiriyi yaymlayan topluluk : Fecr-i Ati
34. Cumhuriyet sonras ilk bildiri yaynlayan topluluk: Yedi Mealeciler
35. Mesnevi tarznda yazlm ilk eser : Kutadgu Bilig
36. lk seyahatname : Seydi Ali Reis / Mir'atl Memalik
37. lk Edebiyat tarihimiz: Abdulhalim Memduh Efendi
38. Bat anlayndaki ilk edebiyat tarihimiz : Fuat Kprl
39. Sahnelenen ilk tiyatro : Namk Kemal / Vatan yahut Silistre
40. Kafiyeyi iire serperek klasik nazm ekillerinden farkl ilk rnekleri veren: Tevfik Fikret
41. iirde noktalama iaretlerini ilk kullanan: Tevfik Fikret
42. Trke'nin ilk dil bilgisi kitab : Sleyman Paa / Sarf- Trki
43. lk natralist eserimizin yazar : Nabizade Nazm / Zehra
44. Divan Edebiyatnda mahallileme akmnn temsilcisi: Nedim
45. ark nazm trn ilk kullanan: Nedim
46. lk tarih ve corafya ansiklopedisi : Kamus'ul Alam
47. lk szlmz : Kagarl Mahmut / Divan- Lgat-it Trk
48. Matbaada baslan ilk kitabmz: Vankulu Lgat
49. lk Trke szlk : emsettin Sami - Kamus- Trki
50. lk zdeyi rneklerini veren : Ali Bey / Lehetl Hakayk
51. lk didaktik iir rneimiz ve aruzla yazlan ilk eserimiz : Kutadgu Bilig
52. Trk adnn getii ilk Trke metin : Orhun Abideleri
53. Edebiyatmzda objektif eletirinin nasl olacan ilk aklayan : R. Mahmut Ekrem
54. Edebiyatmzdaki milli dnemin almasna nclk eden : Mehmet Emin Yurdakul
55. Konuma diliyle yazlm ilk hikayenin yazar : mer Seyfettin
56. lk deneme yazar: Nurullah Ata
57. Edebiyatmzda ilk kafiyesiz iirini yazan : A. Hamit Tarhan / Validem
58. lk ky iiri : Muallim Naci / Kyl Kzlarn arks
59. lk alfabemiz : Gktrk Alfabesi
60. Tekke iirinin babas : Ahmet Yesevi
61. lk Trk destan : Alp Er Tunga Destan
62. Bizde batl anlamda ilk eletiriyi yazan : Namk Kemal
63. Bizde epik tiyatro trnn kurucusu : Haldun Taner
64. lk kadn romancmz : Fatma Aliye
65. Ssl nesrin ilk temsilcisi : Sinan Paa
66. Dnyann bilinen ilk destan : Smerlerin Glgam Destan
67. Dnyann en byk ve ilk Mslman Trk Destan : Krgzlarn Manas Destan
68. Edebiyat kelimesini bizde ilk kullanan : inasi
69. Kurtulu savamz dorudan ileyen roman : Halide Edip Advar / Ateten Gmlek
70. lk uyarlama tiyatro eserinin yazar : Ahmet Vefik Paa
71. lk divan airi : Hoca Dehhani
72. Hikayede gerek anlamda ilk kez Anadolu'yu ileyen : Refik Halit Karay

73. En baarl psikolojik roman yazarmz : Peyami Safa / 9.Hariciye Kouu

74. lk ocuk iirlerini yazan : Tevfik Fikret / ermin
75. Dilde sadelemeyi savunan ilk yayn organ : Gen Kalemler
76. Hayat hikayesini ngilizce yazan ilk yazarmz: Halide Edip Advar
77. lk ocuk yaynmz: Eftal ve Mmeyyiz
78. lk ocuk Roman: Mahmut Yeari / Bar Yank mer
79. lk ocuk iir Kitab : brahm Alaattin Gvsa / ocuk iirleri
80. lk ocuk Tiyatromuz: M. Kemal Kk / ocuklara Tiyatro Dersi Glmeyen ocuk
81. lk edebiyat dergimiz: Hazine-i Evrak
82. monolog tarznda yazlm ilk roman: Adalet Aaolu / Bir Dn Gecesi
83. Post-modern tarznda eser veren ilk yazarmz: Tutunamayanlar / Ouz Atay
84. lk yerli izgi roman Trk Kahraman: Krolu (1953)
85. lkemizde ilk ocuk izgi roman tr : Kara Maske (1943)
86. En uzun mrl edebiyat dergisi : Varlk Dergisi (1933)
87. lk edebi tartma: Namk Kemal ile Ziya Paa arasnda
88. lk divan sahibi sanatmz: Yunus Emre
89. lk mizah gazetemiz: Namk Kemal / Diyojen
90. Serbest vezni kullanan ilk kullanan air: Nazm Hikmet Ran (1929)
91. Cumhuriyet dnemi heceyle yazlan ilk manzum tiyatro eseri : Yusuf Ziya Orta / Binnaz
92. Heceyle yazlan ilk manzum tiyatro eseri : A. Hamit Tarhan / Nesteren
93. Lgat szlk hakknda yazlan ilk lgat: D. Mehmet Doan / Bir Lgat Bulamadm
94. lk edebi topluluk: Servet-i Fnun
95. Trk Edebiyat'nda yaynlanm ilk yk kitab: Emin Nihat Tarlan / Msameratname
96. Trk Edebiyat'nda batdan yaplan ilk fabl evirisi: inasi
97. Trk Edebiyat'nda yazya geirilen ilk masallar: Billur Kk Masallar
98. Trk masallarn ilk defa derleyen: . Kuno adl Macar bilim adam
99. Trk masallarn ilk defa yaynlayan yabanc lke: 16. Lui dnemi Fransa
100. Ak Veyseli Trk halkna ilk tantan: Ahmet Kutsi Tecer
101. Batl anlamdaki Trk resmine figr kullanan ilk ressam: Osman Hamdi Bey
102. Cumhuriyet tarihinin ilk ressam Refik Epikman
103. Trkiyenin ilk kadn caz piyanisti: Nilfer Verdi
104. lk Trk filmi: Fuat Uzknay / 'Ayastefonos'daki Rus Abidesinin Ykl' (1914).
105. lk sesli Trk filmi: Muhsin Erturul / stanbul Sokaklarnda
106. Yasaklanan ilk film: Metin Erksan / Ak Veyselin hayat
107. lk uluslararas dl: Metin Erksan / Susuz Yaz
108. lk renkli Trk filmi: Muhsin Erturul / Halc Kz
109. lk renkli belgesel film: Ali par lhan G. Arakon / Bir ehrin Douu
110. Ky hayatn anlatan ilk Trk filmi: Ltfi Akad / Beyaz Geceler
111. lk sinema gsteriminin yapld yer: Yldz Saray (1896)
112. lk kadn seslendirme ynetmeni: Sacide Keskin
113. Seslendirme ilemi Trkiyede yaplan ilk film: Muhsin Erturul / Bir Millet Uyanyor
114. Baslan ilk kk hikaye kitab: S. Sezai / Kk eyler
115. Bilinen ilk Trk yazar: Yollug Tigin
116. Trkiye'de bilinen ilk resim sergisi, stanbul Atmeydan'nda (Hipodrom) ald.
117. Trkiyede ekilen ilk belgesel: Ayastefonos'taki Rus Abidesi'nin ykldr.(1914)
118. Trkiyede afi sanatnn ncs: hap Hulusi Grkey (1929)
119. lk Anket Dzenleyen Dergi: Mektep ( Karabet Efendi)
120. lk dergi : Vakayi-i Tbbiye
121. lk Edebiyat Tarihi : Abdlhalim Memduh / Tarih-i Edebiyat- Osmaniye
122. lk spor dergisi: Sait elebi / Spor Alemi (1919 1921)
123. Fotoraflk konusunda ilk kitap : Yzba Hsn Efendi / Risale-i Fotorafya
124. lk Fotoraflk dergisi: Saffet Srel inasi Barutu / Profesyonel ve Amatr Foto Dergisi
125. lk fotoraf sergisi: 1942 ylnda Gazi retmen okulunda ald
126. lk fotoraf yarmas : 1933 Ankara Halkevleri tarafndan yapld
127. Yurdumuzda ilk fotorafhane: 1845 ylnda M.Yana tarafndan ald.
128. lk Gzel Sanatlar Akademisi: Sanayi-i Nefise Mektebi
129. lk haber ajans : Anadolu Ajans
130. lk zel haber ajans : Trk Haberler Ajans (THA) / Kadri Kayabal
131. lk Heykel : Osman Gazi bstdr (1914)
132. lk heykeltra : hsan Aksoy
133. lk Kabare Tiyatrosu: Haldun Taner /Devekuu Kabare Tiyatrosu (1962)
134. lk Mar: Mahmudiye Mar (1289)
135. lk Milli Mar: stiklal Mar (1921)
136. lk Opera yaptmz: Ahmet Adnan Saygun / zsoy (1928)
137. lk Sansr : Ali Kararnamesi
138. lk Kadn sinema oyuncumuz: Bedia Muvahhit Neyyire Neyir
139. lk Kadn tiyatro sanatmz: Afife Jale
140. lk Kadn opera sanatkarmz: Semiha Berksoy