TRNG I HC V

TRNG TON
MN: DC LM SNG 1
BI 6: PHN NG TC HI CA
THUC

I. Cnh gic dc
(Pharmacovilgilance)
1.nh ngha: l mn

khoa hc v nhng hot ng

lin quan n vic pht hin,
nh gi, x l v ngn nga
phn ng c hi hoc bt k
s c no lin quan n
thuc

2.S cn thit ca
cnh gic Dc:

cc
hot ng cnh gic dc rt
quan trng, cho php pht hin ra
cc ADR khng ph bin nhng
i khi rt nghim trng

3. Mc ch ca cnh
gic dc

Mc ch

Truyn thng cc ngu

Bo v sc kheTng cng s dng
li ch dng thuc
thuc hp l
cng ng
hp l v hiu qu

II. Phn ng c hi
ca
thuc
1.nh ngha:
Phn ng c hi ca thuc
l mt phn ng c hi,
khng nh trc v
xut hin liu thng
dng cho ngi phng
bnh, chun on hoc
cha bnh hoc lm thay
i mt cha chc nng
sinh l

Cn phn bit
ADR vi:
- Phn ng c hi nghim trng ca thuc ( Serious
Adverse Drug Reaction): l phn ng gy t vong, e
da tnh mng, gy d tt bm sinh thai nhi
- Tc dng ph/ tc dng khng mong mun ( Side
effect): l khng nh trc, xy ra liu thng dng,
c lin quan n c tnh dc l ca thuc.
- Bin c bt li lin quan n thuc (Adverse Drug
Event): l bt k mt bin c no xy ra trong qu trnh
s dng thuc nhng khng nht thit l do phc
iu tr.

2. Phn
loi ADR

C nhiu cch phn

loi ADR khc nhau
nh: tn sut gp,
mc nng ca
bnh do ADR gy ra,
phn theo DoTs v
phn theo typ v
phn loi thng gp
nht l phn theo typ.

Phn loi theo

typ
Loi ADR
c im
-C th tin lng c.
-Thng gp (80% tng cc
Type A
ADR).
(dng
ph thuc -Lin quan n tc dng
liu- dng dc l.
tng
-Mc nh, t l t vong
cng)
thp
-C th sinh sn.

V d
-Tng ng
huyt do
insulin.
-Hoi t gan
do
paracetamol.

Cch x tr

- Gim liu hoc

ngng liu.
- Quan tm n
nh hng pht
ng thi.

-Khng ph bin, khng

tin th lng.
Type B
-Pht ban do

nng,
t
l
t
vong
-Mc
(dng
thuc.
cao.
khng
- Ngng v trnh
-Phn ng qu s dng ln sau.
ph thuc

-Khng ph
bin.
-Lin quan n
Type C (dng
tch ly thuc.
mn tnh)
-Phi nhim
trong thi gian
di.

Type D (dng
xut hin
chm)

-t gp
-Thng lin
quan n liu
-c xem l
phi nhim ko
di ti mt
thuc hoc phi
nhim mt
im mc quan
trng

-c ch trc
thng thntuyn yn- di
- Gim liu hay
i do
ngng thuc t
cortisteroid.
t.
-Bnh thn do
dng thuc
gim au.
-Tng nguy c
ung th mang
trong d con
vi tamoxifen.
-Kh nng qui - Thng kh
thai do thuc.
kim sot
-Chng ri lon
vn ng mun
vi thuc an
thn

-Khng ph
Type E (ngng bin.
s dng cai
-Xy ra ngay
thuc)
khi ngng
thuc.

-Hi chng sau

khi ngng
opiote.
-Tng huyt p
tr li khi
ngng
clonidine.

- S dng li
liu t t.

-Ph bin.
-C th lin
Type F (Tht
quan n liu.
bi trong iu
-Thng xy ra
tr)
bi tng tc
thuc.

-Thuc khng
hiu qu.
-Dng qu liu.
-Phn ng sng
ty, chng thi
ghp.

-Tng liu hoc

thay i tc
nhn iu tr.
- Xem xt nh
hng ca phc
ng thi.

III. Nguyn nhn ( c

ch gy ADR)
Cc ADR d dng no

cng lin quan n 3 nhm Nguyn nhn

nguyn nhn c bn.

Lin quan n bo
ch (gp 2 type)

S thay i dc S thay i dc
ng hc

lc hc

(nhiu type A)

(nhiu type B)

IV. Yu t nguy c
ca ADR
c tnh ca thuc:
+ nh hng ca k thut bo
ch: kch thc tiu phn,
lng thuc,cht bo qun
thuc, t dc c th dn
ti thay i tc gi phng
hot cht, tng tc cc cht
vi nhau gy ra ADR.
+ nh hng ca cht lng
thuc: thuc gi, thuc qu
hn, thuc b phn hy v

1.Thuc:

iu tr nhiu thuc ng
thi:
+ Khi s dng nhiu
thuc kt hp c kh xy
ra cc tng tc thuc
lm thay i sinh kh
dng, dc lc hc, c
th sinh ra cht c gy
ADR nghim trng.
Liu trnh iu tr ko di:
+ khi iu tr ko di c

2. Bnh
nhn

3.Nhn vin y
t

 V kin thc:
- Ngi lmcn b y t cha c
nhng hiu bit nht nh v thuc:
m loi thuc c hay khng c
a vo s dng l do ngi lm cn
b y t quyt nh v khuyn co
nhn dn.
- Ngoi ra, ngi lm cn b y t cn
thiu kin thc chuyn mn trong
vic:
- La chn thuc cho i tng c
bit( tr em, ngi gi, PNCT v
PNCCB)
- Dng ng thuc, liu dng, thi gian
dng
- ng dng( ung, tim, truyn)
- iu kin bo qun( nhit ,)

 V y c:
- Vn y c hin nay ang
c x hi rt quan tm.
- Mt nhn vin y t
phiclng tm v trch
nhim cao, ht lng yu ngh,
lun rn luyn nng cao phm
cht o c ca mnh.
- Nhng bn cnh , cng c
nhng ngi nhn vin y t
khng lm trn bn phn, tc
trch, v mc ch c nhn lm
nh hng n sc khe ca
ngi bnh.

V. Bin php gim kh nng xut

hin ca ADR
Bin php hn ch
ADR

Hn ch s
thuc dng

Theo di st bnh nh
Nm vng thng tin Nm vng tng tin
v pht hin sm
v thuc ang dng
i tng c
cc phn ng c hi
cho bnh nhn
nguy c cao
x l kp thi

Xt nghim v nh
gi cn lm sng

Tnh trng bnh l

ngi bnh
Liu dng, ng dng,
khang cch gia cc ln
hp l

Thuc phi ph hp vi tnh

trng lm sng ngi bnh

Tin s d ng
thuc

YU T GIM THIU
KH NNG XUT HIN
ADR

Theo di thuc c
nguy c cao gy ra
ADR

Dng c tim pho

v trng

Ko c du hiu cm
quan bt thng
Dng thuc khc c
kh nng tng tc

Hn s dng v K
bo qun thuc

Ch
Khng k n khi khng c l do r rng

Trnh phi hp thuc ko cn thit

i tng: bnh nhi, ngi cao tui,

PNCT v cho con b, ngi suy gan, thn

Xem xt cc thuc ngi bnh s

dng

Thuc c nguy c cao gy ADR v tng tc

thuc hoc vi thc n, ru v thc ung
khc

Biu hin hoc triu chng bt

thng cn gim liu hoc ngng
thuc cng sm cng tt

Kt Lun:

Thuc l con dao hai li. Thuc phng nga,

iu tr bnh, n cn c th gy ra phn ng c hi,
nhng bnh l nghim trng thm ch gy t vong.
Vi bin php hn ch ADR, gim c tn sut
xut hin, mc nghim trng ca ADR trn ngi
bnh. ng thi, gip cn b y t tham gia vo h
thng cnh gic dc nhm hn ch ADR.
V vy, mi cn b y t ni chung, bn thn nhng
dc s tng lai ni ring phi thc c trch
nhim ca mnh trong vic hng n mc tiu s
dng thuc an ton, hp l cho bnh nhn.

Mt s cu hi:
1. Theo nh ngha ADR xy ra khi dng thuc vi liu?
a. Liu iu tr thng thng
b. Liu cao (ng c)
c. Liu thp
d. C 3 trn
2. Dng l thuc type no trong phn loi ADR?
a. Type A
b. Type B
c. Type C
d. Type D, E v F
3. ADR l phn ng?
a. Do thuc gy ra
b. Do s tin trin nng hn trong qu trnh iu tr
c. Do mt bnh khc pht sinh
d. C 3 trn

4.
a.
b.
c.
d.
5.
a.
b.
c.
d.

Loi no c kh nng gy qui thai?

Type A
Type B
Type C
Type D
Nhm nguyn nhn dc ng hc thng xy
ra type no?
Type A
Type B
Cu a,b ng.
Cu a, b sai.