Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 103

DNYA KLASKLER DZSl: 121

SIR GAWAIN VE
YEL VALYE

Bu kitabn hazrlanmasnda M E B ngiliz Klasikleri


dizisinde yaynlanan birinci basks temel alnm ve
eviri dili g n m z T r k e s i n e u y a r l a n m t r .

Yayn a h a z r l a y a n : E g e m e n B e r k z
D i z g i : Yeni G n H a b e r Ajans B a s n v e Yaynclk A . .
B a s k : a d a M a t b a a c l k Yaynclk L t d . ti.
Ekim

2000

SIR GAWAIN VE
YEL VALYE
(Sir Gawain and the Green Knight)

eviren: Ay e Cebesoy

Hmanizma ruhunu anlama ve duymada ilk aama, n


san varlnn en somut anlatm olan sanat yaptlarnn be
nimsenmesidir. Sanat dallar iinde edebiyat, bu anlatmn d
nce eleri en zengin olandr. Bunun iindir ki bir ulusun,
dier uluslarn edebiyatlarn kendi dilinde, daha dorusu
kendi dncesinde yinelemesi; zek ve anlama gcn o
yaptlar orannda artrmas, canlandrmas ve yeniden yarat
mas demektir, ite eviri etkinliini, biz, bu bakmdan nem
li ve uygarlk davamz iin etkili saymaktayz. Zeksnn her
yzn bu trl yaptlarn her trlsne dndrebilmi ulus
larda dncenin en silinmez arac olan yaz ve onun mima
risi demek olan edebiyatn, btn kitlenin ruhuna kadar ile
yen ve sinen bir etkisi vardr. Bu etkinin birey ve toplum ze
rinde ayn olmas, zamanda ve meknda btn snrlar delip
aacak bir salamlk ve yaygnl gsterir. Hangi ulusun ki
tapl bu ynde zenginse o ulus, uygarlk dnyasnda daha
yksek bir dnce dzeyinde demektir. Bu bakmdan evi
ri etkinliini sistemli ve dikkatli bir biimde ynetmek, onun
genilemesine, ilerlemesine hizmet etmektir. Bu yolda bilgi
ve emeklerini esirgemeyen Trk aydnlarna kran duyuyo
rum. Onlarn abalaryla be yl inde, hi deilse, devlet
eliyle yz ciltlik, zel giriimlerin abas ve yine devletin yar
dmyla, onun drt be kat byk olmak zere zengin bir e
viri kitaplmz olacaktr. zellikle Trk dilinin bu emeklerden
elde edecei byk yarar dnp de imdiden eviri etkin
liine yakn ilgi ve sevgi duymamak, hibirTrk.okurunun elin
de deildir. 23 Haziran 1941.
Milli Eitim Bakan
Hasan li Ycel
5

SUNU
Cumhuriyet'le balayan Trk Aydnlanma
Devrimi'nde, dnya klasiklerinin Hasan li Y
cel nclnde dilimize evrilmesinin, kuku
suz nemli pay vardr.
Cumhuriyet gazetesi olarak, Cumhuriyeti
mizin 75. ylnda, bu etkinlii yineleyerek, Trk
okuruna bir "Aydnlanma Kitapl" kazandr
mak istedik.
Bu erevede, 1940'l yllardan balaya
rak Milli Eitim Bakanl'nca yaynlanan dn
ya klasiklerini okurlarmza sunmaya bala
dk.
Byk ilgi gren bu etkinlii Milli Eitim
Bakanl'nca yaynlanmam -ancak Aydn
lanma Devrimi yarda kalmasayd yaynlanaca
na kesinlikle inandmz- dnya klasiklerini
de katarak srdryoruz.
Cumhuriyet
7

SIR GAWAIN VE YEL VALYE"


KONUSUNDA BRKA SZ
"Sir Gawain ve Yeil valye", Britanya'nn sy
lence krallarndan Arthur ve Yuvarlak Masa valyeleri
ni konu alan romanslarn en nllerindendir.
Bu romansn hangi tarihte yazld kesin olarak bi
linmiyor, III. Edward'in nl "dizba nian", bu tarihin
saptanmas iin bize az ok bir ipucu veriyor; nk, ro
mansn sonundaki "HONY SOYT QUI MAL PENCE"
szleri, bu niann zerinde de yer almaktadr. Bu du
rumda, romansn tarihi, 1345'ten sonraya dyor; ama
gene de kesin bir tarih saptanamyor. Yapttaki mimarlk,
silah ve klk betimlemeleri, bu tarihi XIV yzyln so
nuna yaklatryor. Romansta kullanlan dilse bizi bu ko
nuda pek aydnlatamyor.
Gze arpan en nemli noktalar:
1. Szck sonundaki vurgulanmayan "e" sesinin
sylenmesi;
2. Kimi zaman bu sesin dp, "payne-Gawain "de,
"to graunte-seruanl "ta olduu gibi, uyak oluturmasdr.
"Sabatoun " szc, bize bu yaptn XIV yzyln
ikinci yansnn sonlarndan nce yazlmadn dnd9

ryor. Bu szck, Gawain'in giydii geni parmakl elik


ayakkablara verilen addr. Bu tr ayakkablar, XIV yz
yln son eyreinde bile tam anlamyla moda olmamt.
Romans kimin yazd da bilinmemektedir. Yalnz,
bu yknn yer ald yazmada, Pearl, Patience ve Purity balkl iir daha vardr. nde de kullanlm
olan kk, keskin izgili el yazs, bunlar da ayn kii
nin yazdn dndrmektedir.
Patience ve Purity'de yaratt dinsel sylem hava
sna, PearV&ki dinbilimsel kuramlara ve Sir Gawain
and the Green Knighfta ahlaksal yne verdii deere
baklarak, bu airin bir papaz olduu kansna varlabilir;
ama bu da bir varsaymdr.
airin din retimi ve eitimi grd kesindir; an
cak saray yaamna tan, olmas ve bu yaaytan duydu
u zevk, yukardaki gr olduka rtyor.
Morris, Early English Alliterative Poems adl yap
tnn ikinci basmnda Sir Gawain and the Green
Knighfm ya Cheshire ya da Lancashire lehesiyle yazl
dn ileri sryor.
Ancak;
1. airin romansta, kuzey Galler ve Wirral coraf
yasyla ilgili ayrntl bilgi vermesi;
2. iirde kullanlan szcklerin ounun kuzey
Midland lehelerinden alnm olmas;
3. Dzszdeki uyaklar bakmndan, iirin gene bu
blgelere uygun dmesi;
4. Ve uyak bakmndan da Midland biimlerinin,
kuzey Midland uyak biimleriyle karmas, bize kesin
olarak bu romansn Cheshire deil, Lancashire lehesiy
le yazlm olduunu gsteriyor. ,
10

Alt yzyllk bir gemii olan bu romansn acaba


kayna nedir? Biraz da bu konu zerinde duralm: Ku
kusuz, Orta a romanslarnn ou gibi Sir Gawain
and the Green Knight da Franszc,a bir iirden esinlen
mitir. Bu iir bulunamam olmakla birlikte bellibal
iki ykden esinlendii sanlmaktadr:
1. The Challenge adl birinci ykde, tpk Yeil
valye gibi doast bir yaratk, ykdeki kahramann yi
itlik ve gzpekliini lmek ister;
2. The Temptation adl ikinci ykdeyse, kahraman,
gene kendisini aldatmak isteyen bir kadna kar direnir ve
bylece kadnn kocasn bir bynn etkisinden kurtarr.
Her iki yk de, bu romanstaki ahlaksal derinlikleri
ve erdemleri iermemektedir;
Sonra, romanstaki yabanl doay betimleyen port
reler, klk betimlemeleri, av sahnelerinin hi biri, Fran
sz romanslarndan esinlenilmemitir.
Bu durumda, Sir Gawain ve Yeil valye yazar
nn, yukarda szn ettiimiz ykleri az ok deitir
mi ve onlarn iine yeni rgeler [motifler] sokmu oldu
u dnlebilir.
Romansmzn kahramanlarna gelince; eviri bo
yunca dipnotlarla bunlarn kimler olduklarn, zyaplarn ayrntlaryla greceiz.
Metnin Trkeye evirisinde kimi glklerle kar
lald: zellikle o dnemin klk ve ato betimlemeleri
nin Trke'de tam karlklarn bulamadm. Av sahnele
rinin evirilerindeyse, az ok bu iin uzman olmak ge
rekirdi.
Aye Cebesoy
11

SIR GAWAIN VE
YEL

VALYE

13

BRNC BLM
Troia'ya yaplan saldrlar ve kentin kuatmas sona
erdiinde, her yer yaklp yklm, yerle bir edilmiti; bu
kente kurnazca ihanet eden, dnyann en saygdeer in
san, adaletin penesine teslim edilmiti.
Bu adam Ennias'd. (1) Onun soylu rk bundan son
ra birok lke ele geirmi ve hemen hemen btn Bat
Britanya adalarnn efendisi olmutu.
Gl Romulus (2) Roma'ya ilk ayak bastnda,
kendi adn verdii ve imdi de bu ad tamakta olan
grkemli Roma kentini kurmutu. Tuscian (3) Tuscany'de; Langabarde (4) Lombardiya'da birok konut
yaptrmt.
Ve Fransz denizinin telerinde de Felix Brutus (5),
(1) Yunanllar Troia'y Ennias ve Antenor'un ihanetiyle alabilmi
lerdi; ancak bu ihanetinden dolay onu tatuklayan gene Yunanllar olmu
tur. nk Ennias onlardan, Akhilleus'un lmne yol aan Polyksena'y
saklamt.
(2) Sylencede, R o m a ' n m kurucusu ve ilk kral. M. . 753 - M. .
715 tarihleri arasnda egemendi.
(3) Kim olduu bilinmiyor. Madden'e gre, belki bu romansta Antenor adyla kartrlmtr. (Bk. Aklama 1)
(4) Lombardiya'nm sylencesel atalarndan Langabarde, Brutus'un
yeenidir.
(5) Britanya'nn kurucusu, Ennias'n torunudur.

15

savalarn, ykmlarn, tansklarn; ayn zamanda mutlu


luklarn ve skntlarn sk sk birbirini izledii dnemin
egemen olduu bir srada, Britanya dalarnn geni ya
malarna sevin iinde yerlemiti.
Ve bu soylu adam Britanya'y kurarken, savaa kar
byk sevgi besleyen, yiit insanlar yetimi ve bun
lar zamanla birok kez arpmlard.
O zamandan beri, bildiim lkelerin iinde en ok
buras tansklara sahne olmutu.
Ama burada yaayan Britanya krallarnn iinde,
iittiime gre, her zaman iin Arthur (6) en soylusuymu.
ite size, bu toprakta yaanm bir serveni anlat
maya karar verdim.
Kimileri bu serveni ok garip bir olay olarak g
rrler.
Bu olay, Kral Arthur'la ilgili olduu sanlan serven
dolu yklerden biridir.
Biraz sabrederseniz, ben de bakalarnn azndan
iittiim, bir yiitlik destan biiminde, iirsel lye
uygun szcklerle yazlal ok zaman gemi olan bu
seveni size hemen anlatacam.
Noel'di. Kral Arthur, buyruundaki en yksek taba
kadan soylu valyeleriyle birlikte Camelot'ta (7) ya
yordu.
(6) Kral Arthur ya da Artus: Britanya'nn sylencesel krallarmdandr. Yuvarlak Masas ve bunun evresindeki yiit ve gzpek valyele
riyle nldr.
(7) Malory'ye gre Camclot, Winchoster'den baka bir yer deildir;
ama "Sir Gawain ve Yeil valye"nin yazar, Camelot'u gney ngilte
re'de herhangi bir yer olarak kabul ediyor.

16

Yuvarlak masann bu soylu silah arkadalar gste


rili, kaygsz, elenceli bir yaam sryorlard.
O zamanlar bu yiit valyeler, me oynarlar, kl
larn gzpek kullanrlard.
Oyundan sonra atlarn byk salona srerler, orada
dans ederlerdi.
nk Noel yortusu, bir insann dnebilecei en
gzel yemekleri ve elenceleriyle tam 15 gn srerdi.
Bu nee dolu sesleri iitmek byk bir zevkti. Gndzle
ri duyulan tatl sesler, geceleri oynanan danslarn hepsi,
byk salondaki ve teki salonlardaki lordlara ve leydilere eriilmez bir mutluluk verirdi.
Hristiyanlk lkelerinin en nl valyeleriyle en
zarif leydileri ve bu byk salonu yneten en soylu kral,
dnyann btn elenceleriyle ve neeleriyle burada ya
yordu.

***

u gkkubbenin altnda en talihli kii, lml bir


adam olan krald; nk byk salondaki btn bu se
kin insanlar, en olgun dnemlerini yayorlard. Herhan
gi bir atoda oturan btn yiit savalarn adlarn te
ker teker anmak gtr; bunun iin ben de artk uzatma
yacam.Yeni yl henz gelmiti; yksek bir yerin stnde
hazrlanm olan sekin sofrada, o gn, byk salondakilere iki kat yemek veriliyordu. Kral, kendisine elik
eden valyelerle salona girince, kilisenin dinsel ayini
durdu; rahiplerin ve tekilerin yksek sesle barmalar
iitildi. Noel byle kutland ve herkes birbirini kutlad;
bundan sonra yksek tabakadan kimseler, yeni yln ar-

17

maanlarn datmak; iin canla bala koutular. Bu ar


maanlar iin birok tartma yaptlar; yitirdikleri halde
leydiler, yksek sesle glyorlar; armaan kazananlarsa,
sizin de kestirebileceiniz gibi, pek honut grnyor
lard.
Btn bu elenceler yemee dek srd; byk salondakiler ykanp temizlendikten sonra yerlerini almaya
geldiler.
Her zaman en yiit valye, en yksek yerde otu
rurdu; nk bu, en iyi yntem olarak kabul edilmiti.
Kralie Guinever (8) nee iinde, ortada sslenmi de- erli tahtta oturuyordu. zerindeki pahal ipekli giysiler
den baka, srtnda Tharsia ipeinden (9) yaplm, paha
biilmez mcevherlerle ilenmi bir pelerin vard.
Gk rengi gzleriyle evreye bakan bu leydi, dn
yadaki kadnlarn en gzeliydi ve dorusu, hibir erkek
bundan daha gzelini grmemiti.
Arthur, btn yiyecekler datlmadan yemee ba
lamazd. Genliinden ve biraz da ocuk yaratll ol
masndan dolay nee iindeydi. Kaygsz bir yaamdan
zevk duyar, uzun sre oturmaktan ve yatmaktan holan
mazd; nk kaynayan kan ve didinmeyi seven zyaps onu hep devinime yneltiyordu.
Kraln valyelik ruhundan ileri gelen bir alkanh-~
daha vard:

(8) Kralie Guinever (Wenore): Kral Arthur'un kardr. Adnn an


lam "beyaz hayalet" demektir. Fransz romanslarnda Guinever, gzelli
in ltdr.
(9) XIV. ve XV. yzyllarda bat Avrupa'da kullanlan deerli bir
- kuma.

18

O da yannda deerli bir valyeyle herhangi bir se


rvene atlmadan; kendisine garip bir yk anlatlmadan
ya da eski dnemlerle, eski kahramanlarla, savalarla il
gili, inanabilecei byk olaanstlkler dinlemeden
ve yaam pahasna arplp utkunun yazgya brakld
bir kl oyununa girmeden yemek yemezdi.
Kral, buyruundaki soylu valyeleriyle bir araya
gelmek zere ne zaman byle grkemli lenler dzen
lese, bunu gelenek edinmiti. Yznde gururlu bir anla
tmla holn ortasnda duruyordu.
Bu yeni ylda, neeli zyapsmdan dolay herkese
akalar yapyor, masann yannda byk bir incelikle sa
ray oyunlarndan sz ediyordu.
Gawain de (10), kralie Guinever'in yannda yer al
mt.
Soylu Sir Agrawain (11), kraln iki yeeni ve daha
baka deerli ve soylu valyeler de masann br yan
na oturmulard. Piskopos Baldwin (12) masann bana
geirilmiti; yannda Urian'm olu Ivan (13) bulunuyor
du.
ite bu gvene deer valyeler ve tekiler, yksek
bir yerde kurulmu olan masann evresine oturmular
d; kendilerine ok gzel yemekler datlyordu. Birinci
kap yemek datldktan sonra zerinde ssl sancaklar
aslm olan davullarn sesleri iitildi.
(10) Lothian ve teki isko topraklarnn kral olan Loth'un olu ol
duu sylenmektedir. Annesi, Arthur'un vey kzkardeidir.
(11) Gawain'nin aabeyidir.
(12) Kral Arthur'un piskoposudur.
(13) Ivan ve olu Urian,Galyamn eski krallanndandr.

19

Ayn zamanda dmbeleklerin, gaydalarn ald


arklarn canl sesleri de geliyordu.
Mziin gzel ezgileri yreklere dolup tayordu.
Bunu.tadna dayanlmaz yemekler ve bol bol taze et izle
di. Tabaklar yemekle ylesine dolmutu ki, bu gm
kaplar halkn nnde masa rtsnn stne koymak
pek de kolay bir i, deildi. Herkes katla katla glyor
du, iki kiiye on iki kap yemek, nefis bira ve leziz arap
dyordu. Artk size datlan eylerden sz etmeyece
im; nk hibir eyin eksik olmadn pek iyi anla
msnzdr. Bu arada anszn bir ses duyuldu, oradakiler
artk yemeklerine balama iznini almlard.
Bir aralk ses kesilir gibi oldu; bunun zerine ilk
yemek datld; ama, birdenbire holn kapsndan ieri
korkun bir valye girdi. Yeryznn belki en iri yapl
adamyd. Bedeninin st ksm, boynundan beline, ina
nlmayacak denli kalnd. Beli ok geni, kol ve bacakla
r iriydi. Hemen hemen bir dev adam denebilirdi.
. Ama, unu da ak sylemeliyim ki, o bir dev deil,
bir insand. Hem de yakkl bir valye. nk srt Ve
gs korkun derecede iri olmasna karm, karn ve be
li ince yaplyd; Bedeninin teki ksmlarnda da tpk
;
byle bir Uyum vard."
'V"
'
Oradakiler armlard; nk, insan gerekten
hayran brakan bir rertgi vardi. Grnnden gzpek
bir valye olduu anlalyordu. Btn bedeni parlak
yeile brnmt. Giysileri batan aa yeildi. Srtn
da sk bir cepken, onun zerinde de beyaz krkle ss
lenmi bir pelerin vard. Salarnn altndan tutturulmu,
omuzlan zerindeki bal da ayn beyaz ve parlak

20

krkten yaplmt. Skca ekilmi oraplar baldrlarna


tutturulmutu. Topuklarnda, ayakkablarna taklm
parlayan altn mahmuzlar vard. Yelei yeil ve parlakt.
Kuandaki ilemeli yollardan baka, deerli talar, us
talkl bir biimde her yanna, giysilerine ve eyer takm
na taklmt. Grlyor ki srtna giydii eylerin yars
n bile betimlemek epey g. Bunlarn stne parlak ye
il renkte ku ve kelebek resimleri izilmi, ortalar da
srmayla ilenmiti. Atnn gsn ssleyen asklar ve
geminin iki yanndaki ilenmi dmelerin tm mine
kakmalyd.
Eyer, zengiler ve kuyruktaki eylerin de rengi ay
nyd.
Srekli olarak parlayan ve ldayan talarn da hep
si yeildi.
Altndaki at da kendisi kadar grkemliydi.
Ynetilmesi son derece g, inat, haan bir att, o
da yeildi.
Ynetilmesi g bir at olduu halde, efendisinin s
zn dinler grnyordu.
Yeiller iindeki bu adam ok neeliydi; atnn yele
sinin rengi kendi salarnnkine uyuyordu.
Bu dalgal gzel salar, omuzlarnn stne dkl
yordu; gs epey kllyd; bir all andryordu.
Bandaki uzun salar, dirseklerinin stnden yu
varlak kesilmi, bylece zrhnn hemen yansn kapla
mt.
Krallarn yapt gibi boynunun evresini Cappadocia (14) derisiyle sarmt; bu grbz atn da yelesi, (14) Kapadokya. O dnemlerde dericiliiyle nlyd.

21

valyenin satan gibi kvrlm ve gzel taranmt. Yele


sinin zerine srma kurdelelerden yaplm fiyonklar
ilitirilmi, bir tutam sa bir baka tutamla byle balan
1
mt.
Atn kuyruu ve bann tam stndeki bir tutam
yelesi bir rtyle kapatlm ve her ikisi de yeil kurde
lelerle balanmt. Kuyruu, ta ucuna dek deerli ta
larla sslyd. styse, gene bir kurdeleyle skca ba
lanarak bir fiyonk oluturulmutu. Burada, krmz altn
dan yaplm ngraklar sallanyordu.
Holde bulunanlar mrlerinde ne byle bir at, ne de
byle bir binici grmlerdi.
Yeil valye bir imek gibi atikti. Kendisini g
renler de byle dndler. Onun vurularna hi kimse
nin dayanabilecei sanlmyordu.
Ne banda miferi, ne stnde zrhtan yelei, ne
boynunun evresinde bir zrh, ne de buna bal elik bir
gs siperi vard. Korunmak ve vurmak iin n bir
mzra, ne de bir kalkan vard,
Aalarn yapraklarn dkt bir mevsimde, elin
de yemyeil byk bir prnal dal tutuyordu. br elin
deyse kocaman, korkun bir balta vard. Her grenin bu
nu, amansz bir sava baltas olarak niteleyecei kesindi.
Balta ok geniti. Sivri ucu yeil elikten ve dvl
m altndan yaplm ve parlatlmt; Ustura kadar kes
kin bir az vard. Dehet saan valye, destek yerine
dek bir demir eritle sarlm olan bu salam baltay sa
pndan tutuyordu. Balta batan aa yeildi ve pek iyi
ilenmiti. Baltann evresine, st ksmnda biten bir
22

kurdele dolanmt. Bu ssl kurdele hemen btn sap


kaplyordu.
.
ite bu valye geldi, holden ieri girdi. Korkusuz
ve gzpek bir tavrla yksek masaya yaklat. Kimseyi
selamlamad, ama herkesin stnden bakyordu.
ilk syledii sz u oldu:
"Nerede burann hkmdar?" dedi, "Onunla kar
karya gelip grmek istiyorum."
Atn bir aa bir yukar srerek, oradaki valyele
ri teker teker szd.
Sonunda durdu ve ilerinden hangisinin en deerli
olduunu anlamak ister gibi evresine baknd.
. Oradakiler, uzun sre gzlerini bu valyeden ay
ramadlar.
nk herkes byle bir binicinin ve byle bir atn,
bu tr bir rengi olmasna armt.
Zmrt gibi, zmrtten de daha yeildi. Atnn ze
rine kaklm mineler daha parlak grnyordu.
Ona ok dikkatli bakyorlar, ne yapacam kestir
meye alyorlard.
nk buradakiler birok servene tank olduklar
halde, bylesini hi grmemilerdi. Bundan dolay, bu
olaya bir sihirbazlk ya da bir hayal rn olarak baktlar.
Ve birok valye, bu yzden yant vermekten e
kindi. Bu sese hepsi arm ve sanki ta kesilmilerdi.
Holn drt bir yann bir l sessizlii kaplamt.
Sanki herkes uykuya dalm; bu yzden sesleri k
maz olmutu.
Ama bu sessizlii tmyle korkuya yoramayz; bu,
biraz da incelikli davranmaktan ileri geliyordu. Ancak
23

brakn, valyeyi selamlamas gereken btn bu insan


lar ona bakadursun; Arthur, yksek masann banda, bu
garip olay seyrediyordu.
Arthur, valyeyi incelikli bir edayla selamlad;
nk bir an bile korkmamt.
Ve konumaya balad: "Soylu valye, safa geldi
niz; bu yerin efendisi benim; adm, Arthur. Rica ederim
atnzdan inin ve bizimle kaln; ne istiyorsanz, onu son
ra reniriz."
valye yant verdi: "Hayr, Tanr benim yardmcm
olsun. Buraya uzun bir zaman kalmak isteiyle gelme
dim; beni buralara nnz getirdi; adamlarnz dnya
nn en soylu insanlar, salonunuzsa dnyann en grkem
li yeri olarak anlmakta. Savamak ve at oynatmakta, ge
ne bu valyeler korku nedir bilmezlermi. Dnyadaki
insanlarn en soylular diye anlyorlar. Ve pek ok sava
oyununda boy gsterdiklerinden, kendilerinden ayn za
manda bu oyunlarn ustalar diye sz ediliyor. Burada in
ce davranhln bulunduunu birok kiiden iittim.
Ben de, ite size duyduklarm aynen sylyorum ve
kukusuz iittiklerim, beni byle bir zamanda buraya
gelmeye ynlendirdi. Elimde tadm u daldan da an
layacanz gibi, buraya kt bir niyetle gelmedim. Buradakilerle savamak gibi bir amacm olsayd, geldiim
yerden, yanmda miferimi, zrhtan yeleimi, kalkanm,
keskin mzram ve iime yarayacak olan baka birok
silahm da getirirdim. Ama arpmak gibi bir niyetim
olmadndan donanmsz geldim.
Sizler gerekten bakalarnn dedii gibi gzpek
24.

insanlarsanz, imdi nereceim oyunu honut olarak ka


bul edersiniz."
Arthur yant verdi: "Soylu valye! nereceiniz,
zrh giymeden yaplacak bir arpmaysa, burada arad
nz bulmakta glk ekmeyeceksiniz!"
Yeil valye, "Hayr," dedi, "Dorusunu syleye
yim; ben buraya sizleri herhangi bir arpmaya ar
maya gelmedim; nk masann evresinde henz by
terlememi delikanllar var. Tepeden trnaa silahl ola
rak karnza gelseydim, iinizden bir kii bile kp be
nimle boy lemeyecekti; nk buna gc yetmeye
cekti. Bundan dolay, sizlere bu salonda bir Noel oyunu
neriyorum. nk imdi yeni yl ve Noel zaman... Bu
salonda Saysz yiit valye var. Burada kafasna, bile
ine, pazsna, damarlarnda akan kana gvenen bir kim
se varsa ve bakasna yein bir vuru indirmeyi gze
alabilirse, ona istedii taktirde, armaan olarak, bu, ye
rinden kalkmayacak denli ar olan deerli sava baltam
vereceim, ite ben, bu ilk vurua stmde hibir zrh
bulunmadan gs gereceim.
Aranzda bu nerimi kabul eden varsa yanma gel
sin ye baltam alsn. Sz veriyorum, bunu her zaman
iin mal gibi saklasn. Kendisine, bu yerde bana gl
bir biimde vurmas iin izin veriyorum; baka bir za
man, ona bir yl bir gn sre tanyorum, benden ayn vu
ruu karlk olarak yiyecek; imdi abuk olalm ve ba
kalm kim bu yiitlii gsterebilecek?"
Batan beri aknlk iinde kalm olan salondakiler, bu durum zerine bsbtn donakalmlard.
Atn stndeki valye, eyerinde kmldand ve kor25

ku saarak, birer kan anana dnm gzlerini saa


sola devirdi; yeil renkli kalarn att; bu neriyi kimin
kabul edeceini, sakaln oynatarak, beklemeye balad.
Kimsenin yant vermediini grnce, yksek sesle
ksrd ve sze balad:
"Bu nasl i? Btn lkelerde an alan, n salan
Arthur'un salonu buras deil mi?" diye sordu. "Nerede
sizin gururunuz, fetihleriniz, fkeniz ve kahramanca
szleriniz? Grlyor ki tek bir adamn szyle, yuvar
lak masann n ve enlikleri fethedilebiliyor. nk he
piniz, daha vuruu yemeden korku iinde tir tir titriyor
sunuz!"
Syledii bu szlerden sonra, yle yksek sesle
gld ki, kral, bu duruma zld. Gzel yzne ve ya
naklarna kan bastrd; bir kasrga gibi cotu, holdekiler
de ayn derecede kzdlar.
Bunun zerine, yaratltan gzpek bir adam olan
kral, evreye meydan okuyan bu adamn yanma yaklat.
Ve dedi ki: "Soylu valye, gerekten delice bir
neride bulundunuz; ama bir bela aryorsanz, bunu hak
edeceksiniz. Sanmam ki kimse sizin kurumunuzdan
korksun; imdi, Tanr akna verin u baltanz da, istei
nizi yerine getireyim."
Yeil valye'ye doru bir adm att ve elinden tut
tu. Bunun zerine valye kurumla atndan indi. imdi
Arthur, baltay sapndan tutmu, sanki vuracakm gibi
onu sert savurularla sallyordu.
nnde duran bu iri yar adam, holde bulunanlarn
tepelerinden bakyordu. Yznde korkun bir anlatmla
duruyor, sakaln oynatyordu. Ask bir yzle pelerinini
26
\

kard. Kraln indirecei vurutan hi korkmuyor; san


ki, kendisine len sofrasndan bir kadeh arap sunmaya
gelmi bir adamm gibi Arthur'a bakyordu:
Kralienin yannda oturan Gawain, krala doru dn
d ve dedi ki: "Saygdeer Lordum, bu ii bana brakn.
Buyruk verin, herhangi bir kabalk yapmadan ve Kralie
;
mi incitmeden,-bu sofradan kalkp oraya, sizin yannza
geleyim ve btn soylu kiilerin gz nnde yardmn
za koaym. Bu konuyu kendiniz zmlemek isteinde
olsanz bile, bana yle geliyor ki, salonunuzda byle bir
aryla karlanca, evrenizde yer alan ve savata on
lardan stn bulunmayan bunca yiit valye dururken,
bu iin size dmeyecei pek aktr. Biliyorum, onlarn
iinde ie en yaramayan benim ve dorusunu sylemek
gerekirse yaammn en kk bir deeri bile yok. Siz,
daym olduunuz iin bylesine sayg gryorum. Da
marlarmda sizin kannz akyor; ite bundan baka, v
cudumda deerli bir yn yok. Bu neri delice bir ey;
onun iin size uygun deil. Ben ilk kez byle bir eyi siz
den istedim; onun iin benim hakkmdr. Kabalk ediyor
sam, buradaki soylu valyeler karar versin."
valyeler kendi aralarnda bir toplant yaptlar ve
kraln bu iten vazgeip ii Gawain'e brakmas sonucu
na vardlar. Bunun zerine kral, Gavvain'e kalkmas iin
buyruk verdi; Gawain, arballkla hemen ayaa kalkt
ve incelikle yaklat. Kraln nnde diz kt ve baltay
tuttu. Kral incelikle on Gavvain'e verdi ve ellerini aa
rak, yeenini Tanr'ya, emanet etti.
Ellerini gl, yreini pek tutmas iin btn yre
iyle dua etti.
27

"Kendini koru olum," dedi, "Dikkat et ki, gl


vurabilesin; ve bunu baarabilirsen, eminim ki ilerde
onun sana indirecei vurua dayanabileceksin."
Gavvain elinde balta, Yeil valye'ye doru yr
d; valyeyse korkusuzca onu bekliyordu; en kk bir
ekinmesi yoktu.
Gawain ile konumaya balad:
"imizde daha ileri gitmeden nce, szlememizi
bir daha yineleyelim: lk olarak, rica ederim, adnz ne
dir? Doruyu syleyin ki size gvenebileyim."
Bu yiit valye, "Gerei sylyorum," dedi.
"Sonras ne olursa olsun bu vuruu indirmek isteyen be
nim; adm Gavvain. On iki ay sonra istediiniz bir silahla
sizden ayn vuruu yiyeceim; ve yanmda kimse bulun
mayacak."
Yeil valye yant verdi: "Sir Gavvain, bana bu vu
ruu indireceinizden dolay ok neeliyim, ok mutlu
yum. Tanr hakk iin burada sizin ellerinizle istediime
ulamak beni ok honut ediyor. Kraldan ne istedimse,
sizin aznzdan da doru szcklerle ayn eyleri eksik
siz iittim. Yalnz soylu valye, dnyann hangi kesin
de bulunabileceimi tahmin ederseniz, beni oralarda ara
yacanza sz verin; bunu da imdi aramzda yaptmz
anlama gibi bu soylu valyelerin nnde kabul edin."
Gavvain, "Sizi nerede bulabilirim?" dedi. "Yeriniz,
yurdunuz neresidir? Yaradan hakk iin, nerede yaad
nz bilmiyorum; sizi, bal bulunduunuz saray tanm
yor, adnz da bilmiyorum. Ama bana doruyu syleyin,
adnz nedir? Btn ballm ve drstlmle ant ie
rim ki, yolumu bulmak iin btn zekam kullanacam."
28

Bunun zerine Yeil valye, soylu Gavvain'e:


"Yeni yl iin bu kadar yeter," dedi. "Ben vuruu
yedikten, siz de bunu hakkyla indirdikten sonra, size
evimin, yuvamn yerini ve adm syleyeceim. Vuruu
nuzdan sonra konuamazsam, bu size yarar; nk, by
lece yerinizde kalr, beni aramak skntsna girmezsiniz!
imdi elinize u amansz silah aln, bakalm nasl vura
caksnz."
Gavvain,. "Sevinerek soylu valye..." dedi. Baltay
eline alp vurmaya hazrland. Yeil valye de deme
nin stnde kendisine bir ekidzen verdi.
Ban biraz ne eip boynunun etini gsterdi. G
zel bukleli salarn, bandaki tacn stne drd. Ar
tk plak boynu vuruu yemeye hazrd. Gavvain baltay
yakalayarak yukar kaldrd, sol ayan bir adm ne
atarak, baltay hzla plak enseye indirdi.
Baltann keskin az, Yeil valyenin kemiklerini
krd ve yumuak etini yarp geerek gvdeyle ba bir
birinden ayrd.
Parlak elikten yaplm keskin ucu demeye sap
land.
Gzel ba, boyundan ayrld, yere dt; oradakiler
den biri ayayla bu kafay yuvarlad; gvdeden kan bo
anyor, yeil vcudun zerinde parlyordu.
valye ne sendeledi, ne yuvarland, ne de daha k
t bir sona urad; gl admlarla, dzgn bacaklarm',
stnde ileri doru yrd. valyelerin durduu yere
geldi. Sert bir devinile uzanarak gzel ban yakalad.
Hzla kaldrd, sonra atna doru yrd, dizginleri tuttu,
demirden zengilere bast, eyerin stne srad.
29

Kafasn salanndan yakalam; sanki hibir ey ol


mam gibi eyerinin stnde oturuyor, basz bir gv
deyle atnn zerinde dimdik duruyordu.
Kafasz, pek kt kanayan bedenini saa sola bk
yordu; evredekiler onun istediklerini iitince dehet
. iinde kaldlar.
Ba elinde, gvdesini dik tutarak bu kafay, yksek
masann evresinde oturanlarn en soylu olanlarna do
ru evirdi; ba, gz kapaklarn oynatt, gzler yerinden
urayacakm gibi ald, dudaklar kmldand ve imdi,
iiteceiniz u szleri syledi:
"Bana bak Gavvain, verdiin sz yerine getirmek
iin yola koyulmaya hazr olmalsn. Bu soylu valyele
rin nnde ant itiin gibi, ta buluncaya dein, bkp
usanmadan beni arayacaksn; bana indirdiin vuruun
karln yeni yln ilk sabahnda yemen iin seni gre
ve aryorum. Yeil Kilise'yi bul, burann valyesi
adyla tannan beni hemen herkes tanr; ite, beni ararsan
bulmakta hibir glk ekmezsin. Bundan dolay gel,
yoksa bir korkak saylrsn."
Byk bir grltyle atnrt dizginlerini geri evire
rek, kesik ba elinde, holn kapsndan kt.
Nerden geldiini bilen yoktu, nereye gittiini de...
Bu iin sonu ne olacakt?
Kral ve Sir Gavvain, valyenin arkasndan gld
ler; ama bu olay, valyelerin arasnda bir tansk olarak
kabul edildi.
Dahas, kral bile iinden bu ie ok at, ama dar
vurmad.
Yalnzca gzel kralieye dnerek, pek incelikli bir
tavrla sze balad:
30

"Sevgili kraliem, korkmayn; Noel gn byle bir


olayn tam zamandr; nk leydilerin ve valyelerin
bu arklar, kahkahalar arasnda bir elenceye gerek
vard. Her neyse... Ben yemee gidiyorum, nk yads,yamayacam bir olaya tank oldum."
Bunun zerine kral, Sir Gavvain'e dnd-ve ince
bir tavrla:
"imdi soylu valyem, yeterince i grm olan
baltanz asn bakalm."
Bunun zerine balta yksek sofrann arkasnda du
var halsnn zerine asld. Buraya herkes aknlkla
bakyor ve onu bu servenin tek simgesi olarak gryor
lard.
'
Btn valyeler, kral ve soylu valye de ilerinde
olmak zere, bunun zerine birlikte yksek masaya gitti
ler.
Yiit insanlar bunlara hizmet etti, yakk dt
gibi her trl lezzetli eyden iki kat datld; trl trl
yemekler verildi, birok ark okundu. O gn sonuna
dek nee iinde geirdiler.
imdi iyi dn Sir Gavvain; atldn servenin ve
recei acdan rkp bu iin ardna dmekten sakn vaz
geme.

31

KNC BLM
Yeni yldaki bu olay, Arthur'un tank olduu ilk se
rven oldu. Aslnda byle tansklar ve servenleri iit
meyi ok severdi. Yerlerine geldikleri zaman, hemen
hibir ey iitmemi olduklar halde, imdi istediklerine
fazlasyla ulamlard. Gawain, holde, byle bir elen
ceye ilk balayan adam olduundan dolay ok honuttu.
Sonu ne denli zc olursa olsun, bu alacak bir konu
deildi; nk insanlar kafalarn ttsledikleri zaman
ok neeli olurlar.
Bir yl byle abucak geer, gelen yl yeni eyler
getirir; ama balang sona hi uymaz.
te bu yeni yl ve ondan sonraki de byle geti.
Her mevsim, bir ncekini kovalad. Noelden sonra, ye
mek konusunda, balk, hafif yemek ve baka birok ey
le vcutlar sorguya eken Lent (15) geldi. Ama sonra
k, yeryznn iklimini tehdide balad; souk dnyay
titretiyor, gkte bulutlar dolayordu.
Yamur, ieklerin byd gzel krlara, saanak
biiminde yayordu.
(15) Paskalya'dan nce gnahlar balatmak iin 40 gn tutulan
bir tr oru (perhiz).

32

Aalar ve toprak yeile brnmt. Kular yuva


larn yapmak iin uuuyor, nee iinde tyor, bylece
gelmekte olan tatl yaz havasn mjdeliyorlard.
Tomurcuklar, ssl ve gzel itlerin stlerinde al
mak iin kabanyorlard. Ormanlardan, kulaklara ok g
zel ezgiler geliyordu.
Ondan soma, tatl rzgrlaryla yaz geldi. Meltem,
tohumlar ve otlar soluuyla okarken; nemli iy tanele
ri yapraklardan damlayp parlak gnein okayc scak
ln beklerken, her yerde ok gzel iekler amaya
balad.
Bundan soma gz gelmekte acele etti ve bu gzel
iekleri soldurmaya balad. Kn geleceini haber ve
rerek onlar olgunlatrd; tozu dumana katarak yery
znden havalandrd.
Yapraklar aalardan dklp yerlere dt ve bir
zamanlar yemyeil olan imenleri rtmeye balad; to
murcuklanm eyler imdi olgunlam ve lmeye ba
lamt.
Doa yasasnn buyurduu gibi, k geri geldi. Ha
sat sonu ay da (16) sert kla birlikte gelmiti.
Gavvain, yapaca zc yolculuu anmsad.
Kasmn birinci gnn Arthur'un yannda geirdi
ve kral bu enlik gnnde Yuvarlak Masa'nn btn tan
tanas ve enlikleriyle Gavvain'in onuruna bir len ver
di; bu lende, soylu valyeler ve zarif leydiler bulunu
yordu. Bunlarn hepsi, orada, Gavvain'i sevdikleri iin
toplanmlard.
(16) Eylln 22 ya da 23'n ieren iki hafta.

33

Her neyse, bunlar hep havadan sudan sz ettiler; bu


soylu valyenin onuruna birok kibar oyun oynand.
Yemekten sonra Gavvain, daysyla (17) yapaca
yolculuu konutu ve dorudan doruya konuya girerek:
"imdi sevgili lordum, yaammn nedeni, gitmek
iin izninizi istiyorum. Bu iin neye mal olacan bili
yorsunuz; onun iin sizi bu konuyla daha ok skmaya
ym; ama yarn sabah, afakla, vuruu yemek iin yola
koyulacak, Tann'nm yardmyla Yeil valye'yi bulaca
m," dedi.
Yanlarnda, Ivan (18), Errick (19) ve baka valye
ler, Sir Doddinal de Sauge (20), Clarence dk (21),
Lancelot (22), Lionel (23), yi Lucan (24) ve Sir Bedivere (25), grkemli Sir Boos (26) ve Mador de la Port'la
(27) birlikte teki yiit valyelerin hepsi hazr bulunu
yorlard.
Salonda toplananlar, bu yiit valyeye t ver
mek ve zntlerini bildirmek iin kraln yanna geldi
ler.
Gavvain gibi deerli bir valyenin byle bir iin ar
dndan gidecei, amansz bir vuru yedikten sonra artk
(17) Arthur, Gavvain'in daysdr.
(18) Bkz. 13. aklama.
. '
(19) Troia kahramanlarndan biridir.
(20) Clarence Dk'nn kardeidir.
(21) Asl ad Galeshin'dir.
(22) Benvvick kral Ban'in oludur. Arthur'un valyelerinden biri
dir. Asl n Fransa'dan gelmektedir. Kralie Guinever'e ktr. Arthur'a
ihanet etmemek iin ok tehlikeli uzun servenlere atlr.
(23) Lancelot'un yeenidir.
(24) Kraln zel kilercibas.
(25) Kral Arthur'un son kalan valyesidir.
(26) Asl ad Bors'dur.
(27) Arthur'un en iyi kapcsdr.

34

bir daha kl kullanamayaca dncesi, oradakilerin


hepsini znt iinde brakmt.
Ama Gavvain nee iindeydi:
"Ac verici, tehlikeli yazgdan niin korkaym?" di
yordu.
Btn gn orada kald ve sabahleyin hazrlanmaya
balad. Tan atmasyla birlikte, zrhlarn istetti ve her
eyi geldi.
nce yere, krmz iplikten dokunmu bir hal seril
di; bunun zerinde parlayan eylerin says sonsuzdu:
Gl valye halnn stne bast ve baltay tuttu.
Srtna, deerli Tharsia ipeinden yaplm bir gm
lek giydi; onun zerine, Cappadocia derisinden ustalkla
yaplm bir yaka takt.
Bundan sonra valyenin ayana geni parmakl,
elikten yaplm ayakkablar giydirdiler.
Bacaklar da elikten koruyuculara sarlm, bunlar
parlak zrh paralaryla tutturulmutu. Bu zrh paralan
da dizkapaklarna, srma ipliklerle tutturuluyordu. Bun
dan sonra kala takmlar geldi ve bunlar gzel, dzgn
kalalarna oturtuldu; valye, stne parlak elik halka
lardan yaplm zrhtan gmleini giydi.
Kollarndaki bir ift zrh paras da pek iyi parlatl
m, bunlar dirseklerde tutturulmutu.
Zrhtan yaplm eldivenlerini ve kendisini koruya
cak olan birok zrhlar da giymi bulunuyordu.
Srtnda ayn eyden yaplm, zengin bir pelerin
vard. Altn mahmuzlan pek gz alcyd. Beline ipekli
bir kuak sarmt, kuaktan salam bir kl sallanyor
du. Srtndakilerin hepsi ok deerliydi; stndeki kor35

don ve fiyonklarn en k bile srmadan yaplmt.


Byle giyindikten sonra, kendisi iin dzenlenen
trene gitti.
Yksek mihrabn nnde, ona sunular yapld ve
ok sayg grd.
Bundan sonra, kraln ve yanndakiler in nne geldi,
Oradaki lord ve leydilerden, byk bir incelikle izin
istedi: onlar da Gavvain'i ptler ve verek Hazrcti
sa'ya emanet ettiler.
Gryngolet (28) yularlar ve eyer takmlaryla hazr
d; zerinden birok altn saak sallanyor ve bunlar san
ki nee iinde parlyorlard. Her yan birok iviyle kap
lanmt; kullanma en uygun biimde hazrlanmt.
Yularlar atn bana geirilmi ve parlak srmalarla
balanmt; gs asklarnn, stndeki rtnn ve atn
sarlarn rten kuman sslemeleri, eyer kaylarmnkine uyuyordu. Bunlarn hepsi deerli, krmz altndan
yaplm ivilerle tutturulmutu. Hepsi gne nlar gi
bi ldyor, parlyordu.
" Gavvain, elikten kprlerle salamlatrlm tolga
sn ald ve abuk bir devinimle pt. Bana geirdiin
de tolga, epeyce yksek duruyordu ve arkadan kapatl
mt. Bunun ve kastorunun stnde ssl, parlak bir r
t vard.
Bu rt en deerli talarla sslenmi ve diki yerle
rine de uraya buraya serpilmi, renkli papaanlara ben
zeyen ku resimleri ilenmiti.
Ayn zamanda, bu rtnn st kumrular ve gerek
(28) Gawain'in atnn ad; "Gl-beyaz" anlamna gelir.

36

sevda dmleriyle yle gzel sslenmiti ki, o ilde ne


kadar gen kz varsa, hepsinin bu rtye yedi k gz
nuru dkt kesindi.
Bandaki tolgann tepesini saran yuvarlak demir
erit daha da deerliydi; nk, parlayan, ldayan pr
lantalarla kaplanmt.
Bundan sonra kendisine, krmz altndan yaplm
kalkan verildi.
stnde, saf altnla ilenmi be keli yldz var
d. (29)
Kalkan asksndan tuttu, boynuna ast; ona ok yaramt.
Biraz ayrntya dalacam, ama hazr sras gelmi
ken be keli yldzn bu valyeyle ilgisini size anlata
ym:
Bir zamanlar Hazreti Sleyman, balln simgesi
olarak bunu kullanm. Bu, be adan oluan, her izgi
si bir bakasyla birleik ve hibir yandan sona ermiyor.
ittiime gre ngilizler buna "sonsuz dm" diyorlar.
te bundan dolay, bu simge, bizim valyeye ve
onun parlak zrhlarna yakyor; nk, her be noktada
bal; be erdemde de drst, altn gibi saf; btn kt
lklerden uzak; yurtluunda erdemlerle ilenmi. Bun
dan dolay, syledii szde doruluunun ve inceliinin
stne bir ei daha bulunmayan Gavvain, kalkannda ve
srtndaki pelerinin stnde bu be keli yldz tar.
nce o, be duyusunda eksiksiz bulunmu. Bundan
(29) Pentangle. Bu be keli yldz, Pitagoraslarm, Yeni-Platoncularm ve Gnostiklerin kabul ettikleri "yetkinlik" simgesidir. Ortaadaysa, bu simge daha ok gizemli bir anlam tam, cinlerin savuturulmasnda kullanlmtr.

37

baka be parma da hnerli ve yeryznde btn inan


c, Hristiyanlk inancnn ve kurallarnn dedii gibi,
Hazreti sa'nn armha gerildiinde ald be yarada ve
bu yiit valye, hangi arpmaya girse, keskin bakla
r her eyden ok bunun zerine dikilmi.
Btn grkemi ve kurumu, Meryem Ana'nn olun
dan ald sevinten kaynaklanyor, Bundan dolay,
valyenin kalkannn zerine byk bir Meryem Ana res
mi yaplm. Bylece, ona bakarak bir an bile cesaretini
yitirmiyor.
Okuduuma gre, Gavvain imdi anlattklarmn be
incisini kullanlm; onun drstl ve incelii, hibir
zaman doru yoldan amazm. Ve btn bu be erdem,
onun iyiliksever oluunu gsteriyormu; bu erdem onun
yreinde, kimseninkinde almad bir yeri alyor.
te bu be erdem, gerekten valyeyi tmyle ku
atmt. Ve her biri, be kede, tekiyle sonsuz balar
la balanmt.
unu rendim ki, oyun nerede balarsa balasn ya
da nerede sona ererse ersin, bu yldzn ular hibir za
man bir araya gelmezler ya da ayrlmazlarm. Bunda
dolay, bu dm, Gavvain'in parlak kalkanna, pek gz
alc biimde, krmz altnla izilmiti.
te buna, bilim ilerledike insanlar drstlk sim
gesi olan be keli yldz adn vermiler.
Bu yiit valyenin hazrl artk bitmiti.
Mzram ald, oradakilerle esenleti ve sonunda
kp gitti.
Atn mahmuzlad ve ileri doru yle bir hzla atld
38

ki, talardan kvlcmlar kmaya balad. Bu yiit val


yeyi grm olanlar, ilerini ekip btn itenlikleriyle
birbirlerine yle sylediler:
"sa hakk iin! Sizin gibi soylu bir prensin lecek
olmas, gerekten ok yazk! Bu dnyada sizin bir einiz
bulunamaz. Daha dikkatli davranmak daha akllca bir i
olurdu."
Ve ite uzaklara giden bu adam bir dk olmalyd;
nk herhangi bir toprak parasndaki insanlara nder
lik edebilecek derecede deerlidir ve uursuz bir adamn
srf caka ve gurur uruna onun kafasn kesmesindense,
bu trl olmas daha iyiydi. Kimin aklna gelirdi ki kral,
Noel oyunlarnda arpan valyeler gibi bu neriyi ka
bul edecek!
Her neyse, bu yakkl valye oradan ayrlrken,
uruna birok gzden eme gibi yalar boand.
Hibir yerde konaklamad; ama hzla yoluna gitti ve
okuduum gibi, birok kark yoldan ilerledi.
imdi bu valye, Logre (30) yresinden geiyor;
Tanr hakk iin, Gavvain'e bu yolculuk hi de zevk ver
miyordu.
ou kez yoldaszd, geceleri tek bana kalyor,
sevdii yemeklerin hibirini bulamyordu.
Kuzey Gallere yaklancaya dek ormanlarda, tepe
lerde, kendisine atndan baka elik eden kimse olmad.
Anglesay Adalar'n (31) sada brakarak, denize
doru uzanan burnun s yerinden atn srd. Holy He(30) Humber'in gneyinde kalan topraklara verilen ad.
(3.1) ingiltere'nin, Holy Island ve Puffin Island'dan oluan takma
dalar.

39

ad'e geldi ve gene Wyrale (32) krsalnda bir yamaca


ulat; buralarda, Tanriy ya da insanlar seven pek az
kimse yayordu.
lerledike, raslad insanlara, oralarda Yeil Kilise'nin Yeil valyesi adnda bir kimsenin adn iitip
iitmediklerini soruyordu.
Ama herkesten olumsuz yant ald; ona, mrlerin
de byle yeil renkte bir adam grmediklerini syledi
ler. valye artc yollara sapt, geilmesi g birok
rmak kysndan geti.
Kiliseye ulamadan nce, birok kez yolunu dei
tirdi.
Birok artc yrede, kayalklara trmand; uzak
lara giderek geride kalan arkadalarndan bir yabanc gi
bi ayrlyordu.
Bylece valye birok kydan geti; yolu boyun
ca, karsna uursuz ve cretli bir dmann kp, onu
arpmak zorunda brakmamas, artcyd.
valyenin dalarda, tepelerde karlat serven
lerinden onda birini bile anlatmak gtr.
Kimileyin ejderhalarla, kimileyin eri br kaya
larda yaayan satirlerle, boalarla, aylarla, kimileyin de
yaban domuzlaryla ve arkasndan homurdanarak gelen,
yaln kayalarn devleriyle arpyordu; gzpek bir yi
it olmasayd ve Tanr'ya hizmetlerinde kusur etmi ol
sayd, kesinlikle oktan ldrlm ya da lm olurdu.
arpmak onu kzdryordu; ama k, ondan da be
terdi.
(32) VVirral: Chester ilinin nc Earl'n ormanlk haline getirdii
ve bu durumunu XVI. yzyla dek koruyan blgesi.

40

Bulutlardan souk, duru yamur taneleri dp sa


rarm yeryzne daha varmadan donduu sralarda, Gavvain, sulu sepkenden yar donmu bir durumda, zrhlar
nn iinde uyuyordu; birok gece plak kayalarn stn
de uyudu.
Dalarn tepelerinde, sanki evreye sryormu gi
bi souk da sular aa akyor; bann stnden sar
kan sert buz paralan oluturuyordu.
ite bu zor koullar altnda, tehlike ve glkler
iinde, valye tek bana byle bir yrede Noel gecesi
ne dek atn srd; bu zamanlarda Meryem Ana'ya yak
nyor, kendisini bir bannak buluncaya dek korumas iin
yalvaryor; ondan yardmn ve klavuzluunu istiyordu.
Sabahleyin atn bir dan yanna srd ve dnemediince sk aal olan bir ormana dald. Bu ormann
her iki yannda yksek tepeler vard; aalarysa koca
man yal meelerden oluuyordu; yz bir aradayd;
fndk aalar ve kara allar birbirlerine dolam ve
meelerin stn kuatmt.
Her yan yaban yosunlan sarmt.
plak dallarn stnde, znl kular tnemiti;
bunlar souun verdii aclardan dolay acnacak sesler
le tyorlard.
Gryngolet'in stndeki adam, bunlarn altndan yo
luna gitti.
Tek bana bataklklardan, amurlu topraklardan
geti. Bu yzden dinsel grevini, insanlarn zntleri
ne son vermek iin Noel gecesi Meryem Ana'dan do
an Hazreti isa'ya kar olan grevini yapamamaktan
dolay kayglanyordu ve bu yzden iini ekerek yle
41

dedi: "Tanrm! Sana ve analarn en aklls, en sevgilisi


olan Meryem Anamza yalvarrm; bana, iinde btn
varlmla bu kutsal gn kutlayabileceim bir yer gs
ter. Sizden bunu, acnacak durumumla, gn domadan
istiyorum. Bylece btn yreimle, Yce Tanrm,
Meryem Anamz ve Hristiyanlk inanc iin dua edebi
lirim."
Hem Tanriya yalvaryor, hem atn sryordu. Hem
de kt talihine haykryordu.
Ulu Tanrmz onu kutsad.
Gavvain, "armha gerilmi Hazreti sa, beni kut
sal" diyordu.
valye, evresi bir hendekle evrilmi olan ormana
gelmeden nce, kez istavroz kard.
Dallarla sarlm ve hendeklerinin yannda birok
aa kt bulunan bir toprak parasnn zerinde bir
ato vard. Bu yurtluk yle gzeldi ki, valye mrnde
bylesine sahip olmamt.
Yap bir ayrn ortasna kurulmu, evresi de bir
koruyla evrilmiti. ri ivili parmaklklar, sk sk bl
melerle ayrlmt; bunlar da, hemen iki milden ok
aalk bir alan evreliyordu. Gzel mee aalarnn
arasndan ldayan ve parldayan bu blm, Gavvain
seyretmeye balad. Bundan sonra, bir valyeye yakr
yolda tolgasn karp kendisine kar pek sevecen dav
ranan, ona byk bir ilgiyle kalaca bu yeri gsteren ve
onun yaknmalarn dinleyen sa'ya ve St. Julian'a btn
yreiyle teekkr etti.
"imdi gzel yurtluk," dedi, "Sana rica ederim, be
ni kabul et."
42

Bundan sonra parlayan zengileriyle Gryngolet'i


mahmuzlad.
Ve yalnzca raslantyla, atonun bahesine girilen
ana kapy seti.
Bu yol da onu, abucak kprnn sonuna eritirdi.
Kpr hemen kalkt, kaplar ivedilikle kapand. Du
varlar ok salam yaplmt. Rzgrn ykc vurularn
dan etkilenmiyordu bile.
Atn zerinde duran vayle, atoya gitmeden, bu
yere doru giden derin hendein kysnda durdu; duvar,
sulann derinliklerine iniyor, yeniden, byk bir kurumla
ykseliyordu. Duvar, kornilerinin kabartmalarna dek
salam yontma talardan yaplmt. Mazgallarn altnda,
salam, yatay demir paralar vard; bunlarn aralarna
gzetleme kuleleri oturtulmutu. Tertemiz ok delikleri
vard. valye byle salam korunan bir atoyu hi gr
memiti.
Bundan sonra Gavvain, bu byk atoya bakt.
atonun stne dikilmi kuleler, pek kaln ve ina
nlmayacak derecede uzundu. Tepeleri byk sanatla i
lenmiti. Badanalanm bacalar vard. Bundan soma
valye, kulelerin parlayan damlarna bakt. atonun ok
kaim bekler oluturan mazgal aralklarnn her yannda
boyanm kuleler vard. Bunlar, sanki kartondan yapl
m gibi grnyorlard.
Atn zerindeki valye, surlardan ieri girip, gzel
dinlence gnn bu atoda geirmek dncesini pek
ho buldu; seslendi ve duvarn stnde sevimli bir kapc
gzkt. Adam valyeyi selamlad.
43

Gavvain, "yi efendi," dedi. "Gidip bu evin Soylu


lorduna, derdimi anlatr ve burada kalmam iin yalvarr
msnz?"
Kapc, "Hay hay efendim," dedi. "Eminim ki iyi
karlanacak ve istediiniz srece burada kalabileceksi
niz."
Bunun zerine kapc abucak gitti ve biraz sonra
yannda valyeyi elendirmek iin gelen birok nazik
insanla gzkt.
,
Bunlar asma kpry indirdiler ve byk bir ince
likle atodan kp valyeyi uygun biimde karlamak
iin souk topran stnde diz ktler.
ok yksek olan geni kapdan gemesi iin ona
yol atlar. Gavvain, incelikle onlar kaldrd ve kpry
geti.
Kimileri, atndan ininceye dek eyerinden tuttular.
Sonra epey gzpek bir adam, valyenin atn ahra
soktu, bundan sonra Gavvain'i trenle ieri almak iin,
atodan aa, valye ve silahllar indiler; bandan tol
gasn kardnda, birou bunu onun elinden almak ve
bu soylu adama bylece bir hizmette bulunnak iin tela
gsterdiler.
Ayn zamanda hem klcn, hem de kalkann ald
lar.
Bunun zerine Gavvain, hepsini incelikli bir bir
edayla yeniden selamlad.
Buna karlk, birok yiit adam, bu prense ilgi gs
termek iin ona doru ilerledi.
Yksek zrhlarnn iinde, onu hole gtrdler. Bu
rada kzgn ate parlyordu.
44

Derken, bu insanlarn efendisi, ayakta duran Gavvain'i karlamak iin odasndan kt.
Ve dedi ki: "Gnlnzn rzasyla uradnz bu
yere, safa geldiniz. Buradaki her eyi malnz gibi bilin
ve buyruunuzda olduunu unutmayn; istediiniz gibi
kullann."
Gavvain, "ok teekkr ederim," dedi. "Tanr gnl
nze gre versin."
ok honut grnen bu adamlar, birbirlerini kucak
ladlar.
,
.
Gavvain, kendisini byle scak karlayan adama
bakti ve atonun sahibi olan bu adamn, ok gzpek bir
adam olacan dnd; olgun olmasna karn, gerek
ten iri yapl bir valyeydi. Sakal gr, parlak, kzla a
lar kestane rengindeydi. Arbalyd, gzel yapl -bal
aklarnn stnde dik duruyordu; ate gibi korkun, ka
rk bir yz vard; kibar szler sylyordu. Gavvain,
'Byle iyi insanlar ynetmek ve byle bir atonun efen
disi olmak ona yakyor', diye dnd.
atonun lordu, Gavvain'i bir odaya gtrd ve
valyeye, hizmetlerde bulunabilecek bir adam getirmeleri
iin hemen buyruk verdi; bunun zerine valyenin buy
ruuna yeterince adam ayrlm oldu.
Gavvain'in buyruuna verilen adam, onu ok gzel
denmi bir yatak odasna gtrd. Burada olaanst
yatak takmlar ve yata ssleyen rtler, saf ipekten
yaplm srma kenarl perdeler ve gene zenle yaplm
en gzel desenli rtler, zeri trl renklerde ipliklerle
ilemi ve bunlarn da st parlak krkle sslenmi kor45

nilerden sarkan perdeler, krmz altndan yaplm hal


kalar, duvarlara aslm deerli krmz kumatan ve
Tharsia ipeinden yaplm cicimler vard. Yerdeki hal
lar duvardakilere uyuyordu.
te burada, zrhlar ve parlak giysiler iinde olan
Gavvain'in st ba, gzel szler ve nee gsterileriyle
karld.
Deitirmesi, semesi ve istediini giymesi iin,
ona tpatp uyan zengin giysiler getirildi.
abucak bunlarn iinden birini alp valyeye giy
dirdiler.
Dalgalanan etekleriyle bu giysi, valyeye ok ya
rat.
Giysi, d grnyle bir bahar betimlemesini an
dryordu.
Oradaki insanlar, kol ve bacaklar rengarenk, parlak
ve olaanst gzel kumalara sarnm bu valye gibi
yakkl bir insan, Hazreti sa'nn henz yaratmam
olduu kansna vardlar.
Bu adam, dnyann hangi, kesinde olursa olsun,
sava alannda kendisiyle boy llemeyecek bir soy
luydu.
Gavain iin, mangal kmrnn yand minenin
nne bir sedir hazrlanm, zerine bir rt rtlm,
deerli kahverengi kumatan yaplm yastklar bu pike
rtnn stne konmutu. Pelerininin her yan pek ar
ilerle ilenmi, ii en iyi cins kakm krkle kaplanarak
sslenmiti. Bal da ayn trdendi. Ayn derecede de
erli olan kanepeye oturunca, iyice snd; bu da onun
neesini yerine getirdi.
46

Derken ok zengin bir sofra kuruldu ve zerine kar


gibi ak bir rt serildi. Bu rtnn zerine onu korumak
iin ikinci bir rt yayld.
Tuzluklar ve gm kaklar konuldu.
Gavvain'in karn yle ackmt ki, hemen yemee
gitti. valyeler kendisine pek iyi hizmet ettiler ve tad
na doyulmaz trl trl et sularndan sundular.
Bunlarn miktar, uygun grld zere, her gn
knn iki katyd.
eit eit balk da vard; bunlardan kimileri ek
mekle piirilmi, kimileri kzgn kmrde kzartlm,
kimileri halanm, kimileriyse baharatla enilendirile
rek gvete piirilmiti; hepsinde de lezzetli salalar
kullanlmt.
Gavvain, bunlarn hepsini beendi.
teki silahrler, valyeyi daha yemek yemesi iin
zorladklarnda, bunun ok zengin bir len olduunu,
kendisine zg, uygun bir dille syledi:
"imdi sizler de kendinizi perhize sokun, sonra bol
bol yersiniz," dedi.
valye ok neelenmiti; nk itii arap basma
vuruyordu;
Bundan sonra, yolunca yordammca, bu soylu pren
sin hangi saraydan olduu soruldu, soruturuldu. Sonu
ta bu incelikli valyenin, Yuvarlak Masa'mn nl kral
Arthur'un sarayndan biri olduu anlald.
Ve byle bir Noel gnnde, onun buralara gelmesi
ne hangi olayn yol at da renildi.
Lord, bu valyenin kendi konuu olduunu re
nince, yksek sesle gld ve bunu ok elenceli buldu.
47

Ve atodaki btn insanlar, valyenin huzuruna


tam zamannda ktklarndan dolay sevin iindeydiler.
nk, her yere n salm olan yiitlii, bir val
yeye yakr yoldaki davranlar, yeryzndeki btn
insanlardan daha ok sayg grmesi, buradaki insanlara
onunla ayn sofrada bulunmaktan doan bir nee veri
yordu.
Oradaki her valye, yannda oturan arkadana al
ak sesle dedi ki:
"imdi pek iyi ilenmi bir yetenein belirtilerini,
bu valyenin davranlarn grecek; konumalarmzda
bize yarar salayacak olan sarayl konuma biiminin
przsz yntemini hi yorulmadan reneceiz. nk
burada, iyi yetitirilmi insanlarn rnei olan bir adam
arlyoruz. Gerekten, Yce Tanr bizlere ilgisini ba
lad; Gawain gibi bir konuu balad bize. Bu valye
yaamndan honut, oturup soylu tavrlarla konumaya
baladnda, bizler bu valye sayesinde, Soylu tavr ve
davranlar reneceiz. Umarm ki, onu dinleyen her
kes, bir sarayl nasl konuur, bunu renecek."
Yemek bittikten sonra bu soylu adam sofradan kalk
t. Gece yaklamt.
Ki lise'de hizmet eden papazlar, byk lenin ak
am duas iin, almakta haklar olan an, arballkla
aldlar.
atonun sahibi ve leydiler gitmeye hazrlandlar ve
iyi denmi bir odaya incelikli tavrlarla girdiler.
Nee iinde olan Gavvain de ayn odaya abucak
girdi; Lord, onu giysisinin eteinden ekerek itenlikle
oturttu.
48

Sanki oktan beri tanyormu gibi, Gawain'e adyla


seslendi ve yeryznde kendisinden en iyi karlamay
grecek adam olduunu syledi.
Gavvain, btn yreiyle ona teekkr etti ve birbir
leriyle kucaklatlar.
Akam duas bitinceye dek bir arada oturdular.
Bundan sonra atonun leydisi, valyeyi grmek istedi.
evresinde birok gzel kzla odasndan kt. Bu kzla
rn gerek vcutlar, yzleri, gerek organlar arasndaki
uyum; renkleri, huylar ve baka birok eyleri yeryz
nn teki kzlarndan stnd.
Dahas, valye bunlar Guinever'den de gzel bul
du; bu ho kadn selamlamak iin geenekten geti. Bu
leydinin solunda daha yal bir kadn vard; epeyce yal
grnyor, oradaki valyelerden daha ok sayg gr
yordu.
Bunlar grn olarak hi birbirlerine benzemiyorlardi.
nk, gen olan ne denli tazeyse, yal olan o de
rece ypranmt.
Gen leydi krmz kumalara brnmt; yal ka
dnn burumu bir yz vard; gen olann bayla boy
nunu bir tl rtmt.
Gsn ve gzel, plak boynunu, duru inciler sar-1
mt. Teni, tepelerin doruklarnda grnen kardan daha
da akt; yal kadmnsa, siyah enesi kar gibi ak bir tlle
rtlm; aln, ipekli bir kumala kapatlm ve her yeri
sarlmt. Bundan baka her yan da sslenmiti.
Bylece leydinin, kara kalarndan, baklmas ho
grnmeyen apakl gzlerinden, burnundan ve plak
49

dudaklarndan baka hibir yeri ak kalmamt. Ama


Tanr'nn katnda gerek u ki, dnyadaki btn insanlar
bu kadna taplabilecek bir hanmefendi diyebilirlerdi.
Ksa boylu ve kaim gvdeliydi; arkas kkt.
Ama, yamndakine bakmak insana byk bir zevk
veriyordu.
Gavvain, kendisine ilk bakta vurulmu gibi gz
ken bu gzel ve ince tavrl leydiyi grnce onlara doru
yrd; yal olanm selamlad, alakgnll bir tavrla
eildi.
Gzel olanmysa hafife kollar arama ald, terbiye
li bir tavrla pt ve bir valyeye yakr tonda konutu.
Her ikideydi de onunla daha ok tanma isteindeydiler ve Gavvain abucak onlara, kendisini zavall bir
hizmetli olarak kabul etmelerini diledi.
Gavvain'i ortalarna alp ayn zamanda konuarak
onu bir odaya, bir minenin yanma gtrdler; zellik
le baharat istettiler ve hizmetliler de istediklerinden bol
miktarda getirmek iin koturdular. Her seferinde lezzet
li arap da birlikte geldi.
yi valye birok kez ayaa kalkt.
Birok nedenle, ortada, artan bir nee yaratld.
I
Gavvain, baln yakalayp bir mzran stne ast
Ve bunun byle bir Noel gnnde en ok nee yaratabi
lecek olana verilecek bir dl olmasn nerdi.
Ve dedi ki: "Btn ballmla ant ierim; her e
yin iyisinden honut kalmakla yetineceim ve arkadala
rmn yardmyla, balm birine armaan edeceim."
Bylece Gavvain, holdeki teki valyelerle birlikte,
ev sahibi amdanlarn hazrlanmasn, klarn yanmas50

n buyuruncaya dek, neeli konumalarla o gece ok e


lendi. Bundan sonra izin isteyerek yatmaya gitti.
Ertesi sabah, herkesin pek iyi anmsad bir za
man; nk yazgmz belirleyen Hazreti sa'nn dodu
u gn.
Onun uruna, yeryznde herkesin iinden nee ta
yor; ite ayn nee, bugn bu atoda elenceler yarat
yordu.
Her n iin, pek lezzetli yemekler hazrland; er
kekler en iyi giysilerini giymiler, yksek bir yerde ha
zrlanm sofrann yannda, ayakta duruyorlard.
Yal leydi, kendisine ayrlm olan yksek bir yer
de oturuyordu.
'
Sanrsam, ev sahibi onun yannda yer ald; Gavvain'le gzel leydiyse.ayn derecede sayg gren sofrann
ortasnda yanyana oturdular.
Bundan sonra, yakk dt zere, holde bulu
nan her adama, kendi konumuna gre byk bir incelik
le yemek datld.
Bu le yemeinde, bol yemek, bol nee, bol sevin
vard.
Bunlarn hepsini teker teker anlatmak, ok yorucu
bir i olur.
Ayn zamanda ben, bu ayrntlar anlatmak iin ken
dimi epey skntya sokmu olurum.
Ama eminim ki, Gavvain ve bu gzel kadn, yaptk
lar birok incelikli konumadan dolay birbirlerinin ya
nnda olmaktan holanyorlard; gzel kadnn kendine
zg, incelikli, yapmacktan uzak szleri ve varl, ger
ekten her soyluyu kendinden geirebilirdi.
51

Borularn, gaydalarn, dmbeleklerin sesleri iitildi


ve herkes kendi iiyle ilgilenmeye balad. Bu ift de
kendi alemlerine daldlar.
O gn nee iinde geti, br gn geldi; nc
gn de ikinciyi izledi, o da ayn neeyle geti.
atoda, Saint John (33) gn nee iinde kutland.
Oradakiler bunun sonuncu elence olduunu anmsad
lar. Sabahn erken saatlerinde atodan ayrlan konuklar
vard.
Bu yzden, btn gece oturup arap imiler; ard
arkas kesilmeyen danslar yapmlard.
En sonunda, ok ge olunca, izinlerini istediler ve
her gl adam kendi yoluna gitti. Gavvain de onlara iyi
gnler diledi. Ev sahibiyse valyeyi kolundan tuttu ve
onu kendi odasna, minenin yanma gtrd; burada
onu yanina ekerek, byle kutsal bir len gnnde ken
di atosuna onur vermekle byk bir iyilikte bulunma
sndan ve sonsuz neesiyle atosuna bir onur balama
sndan dolay incelikle teekkr etti. "Gerekten efen
dim, yaadka, Tanrinn kendi len gnnde, Gawain'in konuum olduunu asla unutmayacam," dedi.
Gawain, "Btn yreimle size teekkr ederim
/ efendim," dedi. "Btn an ve onur sizindir. Ulu Tanr
ski dllendirsin! Her ynden buraya bal olduum
iin, buyruklarnz bekleyen bir valyeyim. steklerini
zi yerine getirmeye hazrm."
atonun lordu, Gawain'i alkoymak iin epey aba(33) Hazreti sa'nn on iki havarisinden biri.

52

lad; Gavvain de ona yant olarak bu neriyi asla kabul


edemeyeceini syledi.
Bunun zerine lord, Gavvain'e, hangi zc eyle
minin byle kutsal bir mevsimde ve byle kutsal bir
dinlence gnnden nce, kraln byk salonundan ken
disini ayrp servene atlarak buralara kadar srkledi
ini sordu.
Gavvain:
"Gerek u ki efendim, sylediklerinizin hepsi do
ru," dedi, "ok nemli ve zorunlu bir i, beni salondan
ve saraydan ayrlmak zorunda brakt. nk, ben, yer
yznn neresinde bulunabileceini kestiremediim bir
yeri aramaya arldm. Yeni yln ilk sabah, kesinlikle
oraya ulamalym; Tanr yardmcm olsun! nk b
tn Logre ilini kar kar aradm halde bulamadm.
te bu nedenle efendim, size soruyorum, Yeil Kilise'nin
nerede olduunu ve orann gene yeil olan valyesi ko
nusunda bir eyler biliyorsanz, bana doruyu syleyin.
Bu adamla aramzda pek cidd bir szleme yaplmt.
Bu anlama gereince, ben o adam, lmez de sa kalr
sam, belirlediimiz yerde, yeni yln ilk sabahnda bula
cama sz verdim. te ok az zaman kald ve Tanr izin
verirse, bu adam arayacam; Tam hakk iin, bu ada
m bulabilirsem, malm mlkm olmasndan daha ho
nut olacam! Bundan dolay, sizin onaynzla, gerekten
brakn gideyim, imdi dp lmek, oraya gn sonra,
zamannda varmamaktan daha iyidir."
Bunun zerine lord, glerek yant verdi:
"Burada kalmak zorundasnz; nk size bu yeri
elenti sresinin sonunda gstereceim. Artk Yeil Kili53

se sizi zmesin; imdi gzel gzel yatn ve rahatnza


bakn. Bu gnler gesin, yeni yln ilk gn, bu yeri bul
mak iin yola koyulur ve sabaha kar oraya gider ve is
tediinizi yaparsnz. Yeni yln ilk gnne dek burada
kaln; ondan sonra kalkp gidersiniz. Adamlarm sizi
uurlarlar. Oras, buradan yaklak iki mil uzaklktadr."
Gavvain buna ok honut oldu ve neeli neeli gl
d:
"Bunun iin ve her ey iin size ok teekkr ede
rim. imdi talihim beni, yolculuumun sonuna getirdi.
stediiniz gibi burada kalacak, baka eylerde de neye
karar verirseniz, onu yapacam."
Bunun zerine lord, Gavvain'i kolundan tutup oturt
tu ve valyeyi elendirmek iin birok leydi getirildi
Hl kendi aralarnda pek gzel eleniyorlard;
lord, akl banda olmayan bir adam gibi, nee iinde
birok ho konuma yapyordu.
Bundan sonra, yksek sesle Gavvain'le konumaya
balad:
"Benim her syleyeceim eyi yapmaya karar ver
diniz; bu sz, u dakikada burada tutar msnz?"
Gavvain, "Gerek u ki efendim, atonuzda kald
m srece, buyruklarnza hazrm!" dedi.
atonun sahibi yant verdi:
"ok yorucu bir yolculuk yaptnz; uzun bir yol
getiniz. Geceleri uyuyamadnz; gerek yiyecek, gerek
uyku konusunda glk ektiniz... Bunlarn hepsini bili
yorum. Bundan dolay, yukardaki odanzda kaln ve ra
hatnza bakn. yin ve yemek zamanna dek dinlenir,
cannz istediinde iner, karmla oturursunuz; ben atoya
54

dnnceye dek o sizin yannzda kalr ve size arkadalk


eder. Ben, sabahleyin erken kalkar, ava giderim."
Gavvain, btn bunlar kabul etti ve incelikle lordun
nnde eildi.
Lord, "Dahas da var," dedi. "Aramzda bir szle
me yapacaz; ben ormanlarda ne avlanrsam, bunlarn
hepsi sizin olacak; siz de ne kazanrsanz, onu benimki
lerle deitireceksiniz, ite iyi efendi, pazarl byle ya
palm. Btn drstlmzle, ksmetimize den pay
lar deitirelim."
Gavvain, "Tanr hakk iin," dedi. "Kendinizi elen
dirmek iin ne yaparsanz onu kabul ediyor ve pek iyi
buluyorum."
Lord, "Bu szlemeyi kutlamak iin kim bize iki
getirecek?" dedi.
te halkn lordu, bu yolda konutu.
Oradaki lord ve leydilerin her biri can istediince
gld, iti ve bu insanlar birbirleriyle incelikle akalatlar ve koulsuz bir karara vardlar; sonra kibar tavrla ve
gzel szlerle ayaa kalktlar; durdular; yava sesle ko
nuup birbirlerini incelikle ptler ve bylece ayrldlar.
Birok neeli insan ve parlayan mealelerle, sonun
da her valye kendi odasna byk bir incelikle gtrl
d.
Yataa girmeden nce szlemenin koullar, bir
ok kez yinelendi.
Halkn bu eski lordu, elenci ynetmesini pek iyi
biliyordu.

55

NC BLM
Ertesi gnn erken saatlerinde, atodakiler yatakla
rndan kalktlar.
Gidecek olan konuklar, seyislerini ardlar. Acele
edip, abucak atlarna eyer vurdurdular. Donanmlarn
tamamlayp antalarn topladlar.
Tam anlamyla donanml olan, yksek snftan olan
bu insanlar, atlarn srmek iin hafife hayvanlarnn
stne sradlar; dizginleri tuttular; her valye kendi
istedii yola koyuldu.
atonun sevgili lordu, birok valyeyle birlikte, en
son hazrlananlar arasnda deildi; ivedilikle birka lok
ma yedi; sabah ayinini dinledikten ve av borusunun ttrlmesinden sonra, av alanna gitti.
Bylece, bir tek gn demeti yeryzn aydn
latmadan nce, atonun lordu valyeleriyle birlikte
yksek atlarnn stndeydi.
Av kpekleriyle bir araya balanan dii kpekleri,
kulbelerinden braktlar; borular av havas ald. Av
kpekleri, barmaya balayp byk bir grlt yapt.
Bakalarndan iittiime gre, en yetenekli yz avc
ava katlm.
56

Geyik avnda kullanlan kpekleri ynlendirenler,


avlanma durana gittiler. ki avc bunlar zgr brakt.
Bu boru seslerinden dolay ormandan korkun g
rltler ykseldi.
Yabanl hayvanlar, av kpeklerinin barmalaryla
titredi; hayvanlar koyan iine srld; bunlar korkula
rndan deliye dndler; yksek yamac trmanmaya ba
ladlar; ama gr sesleriyle baran avc kollar, bunlar
rkterek geri evirdi.
Bu avclar, geyik yavrularn, ayn zamanda dall
budakl boynuzlaryla kzgn geyikleri, yar yola kadar
indirdi; daha ileri gidemediler; nk soylu lord, bu
mevsim dnmnde hibir adamn erkek geyiin stne
gitmesine raz deildi.
Geyikler ve srlm hayvanlar, "Ha! Ha!" diyerek
ve baka baka av sesleriyle barlarak geri evrildi.
Derin koyaa srld. Hayvanlarn, havada uan oklarn
altnda olduunu insan grebilirdi.
Her kezinde bir ok hzla gidiyor ve geni boynuzlu
bir geyiin kahverengi derisine saplanyordu. Zavall
hayvan lk atyor, ormann kysnda can veriyor, iz
zerinde yryen av kpekleri de onlar hzla koval
yordu.
Bunlarn arkasndan da borularyla avclar, yle ba.rarak ve barlar yanklanarak kouyorlard ki, onla
rn grltsyle sanki kayalar paralanyordu.
Bu avclarn elinde len ne kadar hayvan varsa,
hepsi topland ve ay merkezine getirildi.
Yksek bir yere srklenip oradan sularn iine atl
d.
57

Av merkezindeki adamlarn, bu ilerde yksek yete


nekleri vard.
Ama av kpekleri yle bykt ki, bunlar avclar
yetiinceye dek hayvanlar bir saldrta para para etti
ler.
atonun lordu olaanst neeliydi. Sk sk atn a
ha kaldryordu. Ve bylece bu gn, nee iinde geceye
balad.
ite lord, orman kysnda byle vakit geirdi. yi
valye Gavvain ise, gnn klar duvarlarn zerinde
oynarken, her yeri perdelenmi grkemli yatann iin
de, tertemiz rtlerin altnda, sabah uykusunu uyuyor.
Derin uykusunun arasnda, kapda bir tkrt iitir
gibi oldu; kap abucak ald; Gavvain kafasn yatak r
tlerinin altndan kard; ayn zamanda perdenin kesi
ni azck aralad ve Acaba ne olabilir?' diye, sesin gel
dii yana bakmaya balad.
Gelen, yeryzndeki kadnlarn en gzeli olan, a
tonun ley diiydi.
Usulcack kapy kapad ve yataa doru yrd.
valye utanp yataa uzand; byk bir ustalkla,
uyuyormu gibi yapp yatakta kmldamad. Leydi, per
deyi kaldrd ve yavaa yatan kysna oturdu; ylece,
uzun bir sre valyenin uyanmasn bekledi.
Gavvain, uzun zaman uykudaym gibi kald. in
den de bunun neye varacan dnmeye balad; a
knlk iindeydi. Byle olduu halde kendi kendine:
"Sanrm kendisiyle konuup hemen ne yapacan
anlamak ok daha iyi olacak..." dedi.
58

Bunun zerine uyanr gibi yapt; gerindi ve leydiye


dnd.
Gz kapaklarn aralad; sanki armt, istavroz
kard, bununla kendini leydinin hilelerine kar koru
mak istiyordu. Beyaz, yumuak, ayn zamanda pembelemi yanaklar ve enesiyle bu leydi, glmseyen k
k dudaklarn oynatt ve konumaya balad:
"Gnaydn Sir Gavvain" dedi. "Kaygsz bir uykucu
sunuz, bir insan size duyurmadan buraya pek gzel gire
biliyor; baskna uradnz! Ama aramzda bir anlama
yapabiliriz. una emin olun ki sizi yataa balayaca
m!"
Leydi bu szleri sylerken durmadan glyor ve
srekli elini kolunu oynatyordu.
Gavvain, nee iinde, "Gnaydn gzel leydi," dedi,
"Bana ne isterseniz yapn, bu davranlarnz houma gi
diyor; nk kendimi tmden size teslim ediyor, bana
acmanz istiyorum. Bana sorarsanz, bu en iyisi; nk
benim bir grevim var."
Gavvain, bunlar syledikten sonra, kahkahalarla
gld:
"Ama bundan sonra gzel leydi, bana bir iyilik ya
pp tutsanz zgr brakr ve ayaa kalkmasn buyu
rur musunuz? Yataktan kalkp giyinsem iyi olacak; by
lece sizinle daha rahat konuabileceim."
Gzel leydi:
"Dorusunu sylyorum, hayr, gzel efendi," dedi.
"Yatanzdan kalkmayacaksnz. Byle kalmanz isti
yorum. Sizi buraya balayacam... Bundah sonra, yaka
ladm valyemle istediim gibi konuacam; nk
59

Sir, atn srd her yerde btn dnyann tapnd


ortr ve inceliiyle, btn lord ve leydilerin arasnda
saygyla vlen Sir Gavvain'in siz olduunuzu pek iyi
biliyorum. imdi buradasnz ve ikimiz ba baayz; ko
cam ye adamlar ok uzaktalar. teki valyeler ve oda
hizmetilerimin hepsi uykuda. Kap kapal ve salam bir
anahtarla kilitli. Bylece evin iinde herkesin tapt bir
insana sahibim. Syleimiz bitinceye dek onunla ho bir
vakit geirmi olacam, isteklerinizi karlamak iin,
bedenim buyruunuzu bekliyor. Sizin kul ve kleniz ol
mam gerekli; olacam da."
* Gavvain:
"Tanr hakk iin," dedi, "Sz ettiiniz, byle ve
rek anlattnz adam, sanrm ben deilim; ama bunu
bir frsat sayacam. Ben, kendim bunu ok iyi bilirim,
deersiz bir valyeyim. Ama Tanr hakk iin, byle
davranmak size iyi grnyorsa, ben de ok honut olu
rum. Sizi, hizmetimle honut etmek, benim iin bir
onurdur."
Gzel leydi:
"Gerek u ki, Sir Gavvain..." dedi; "Bakalarnn
houna giden deeriniz ve yiitliinizde bir eksik bulsaydm ya da hi beenmeseydim, bu davranm, kesin
likle iyi yetitirilmemi olduumu gsterirdi. Tpk, sizi
imdi ben burada nasl alkoyuyorsam, ayn biimde, si
zin inceliinizden yararlanacak ve sizinle ho vakit ge
irmek isteyecek, gzel szlerinizi, neeli konumalar
nz dinleyecek, zntlerini, skntlarn size bylece
hafiflettirecek ve bunu, sahip olduklar btn servetleriyle deitirebilecek leydiler vardr, ite ben de, herke60

sin istedii bu valyeyi, gklerin hkmdarnn iyiliiyle avularmn iine aldm."


Byle gzel bir yz olan leydi, onunla bylece a
kalat. valye incelikli szleriyle, ne sylediyse, ona
yant verdi.
Neeli valye:
"Leydi" dedi; "Hazreti Meryem sizi gnendirsin,
nk sizde soylu bir ycegnlllk buldum; birok in
san davranlarn, ou kez, bakalarnmkinden rnek
alarak belirlerler; ama, siz bana verdiiniz onurda abar
tya kayorsunuz; nk bylesini hak etmiyorum; bu,
ancak sizin inceliiniz ve ycegnlllnzdr."
Gzel leydi:
"Meryem Ana hakk iin," dedi. "Ben hepten baka
dnyorum: Yaayan btn kadnlarn erdemleri ben
de olsayd ve dnyann btn ssleri avularmn iinde
olsayd; bunlarn hepsini, burada tandm ve deerini,
gzelliini, inceliini, neeli davranlarn beendiim
ve daha nce kendisinden sz edildiini iittiim val
yenin uruna deitirirdim. Yeryznde size yeleyebi
leceim hibir erkek yoktur."
valye:
"Gerekten de soylu leydi," dedi; "Daha iyi birim
seebilirsiniz; ama bana vermi olduunuz deerden do
lay vnyorum. Ciddi sylyorum; hizmetliniz olma
ya hazrm. Sizi bamn tac yapyor ve valyeniz olu
yorum. Hazreti sa sizi kutsasn."
Bylece, sabahn alacakaranl geinceye dek, da
ha birok eyden sz ettiler.
61

"Ve bu sre iinde leydi, valyeyi delice seviyormu gibi davrand.


valye hep savunma durumunda kald ve ok d
rst davrand.
Leydinin kafasn u kurcalyordu: 'Ben dnyadaki
kadnlarn en grkemlisi de olsam, imdi o, bana, hi za
man yitirmeden atld felaketten dolay akn ilan ede
cek; kanlamayacak olan o vuru, kesinlikle vurulmal
dr."
Bundan sonra leydi izin istedi; valye de onu he
men selamlad. Leydi, Gavvain'e iyi gnler dileyerek ona
yle bir bakt, arkasndan da gld.
Ayakta durduu srece syledii cretli szlerle,
valyeyi aknla drd:
"imdi, sze bereket veren Tanr; bu vgler sizi
bana bal kld. Siz Gavvain olmasaydnz, bu konu tar
tlabilirdi."
valye hemen, "Niin?" diye sordu.
Ona kaba davranm olmaktan korktu; ama leydi
ona mutluluklar diledi ve aadaki szleri syledi:
"Gavvain gibi iyi ve onun gibi incelikli tannm ve
inceliin tam anlamyla iinde ortaya kt bir valye,
bir leydinin yannda uzun sre nasl kalm, pek iyi bil
miyor; nk incelikle, bir pck iin yal varmad bile;
syleimizin sonucunda bir elence bile yaratamad."
Bunun zerine Gavvain dedi ki: "Gerekten gzel
leydi, istediiniz gibi istediiniz zaman sizi pmeye ha
zrm. Bu tam bir valyeye yakacak davrantr. Baka
bir ey de syleyeyim; sizi rahatsz edince daha fazla is
temezsiniz."
62

Bu szlerin zerine, leydi valyeye yaklat ve onu


kollarnn arasnda tuttu; incelikli bir tavrla eilerek Gawain'i pt. Ve bunlar birbirlerini Hazreti sa'ya emanet
ettiler.
Leydi, daha ok akalamadan kapdan kt. val
ye de hazrlanmak iin hemen kalkt. Oda hizmetisini
ard, giyecei eyleri ayrd, hazrlandktan sonra ayi
nin yapld yere doru yrd.
Bundan sonra yemee gitti, her zaman iin incelikli
davranyordu.
Ve, ta ay douncaya dek, birok oyunla kendini e
lendirdi.
Hibir valye, bu iki deerli leydinin yannda, Gavvain'den daha incelikli davranmamtr.
ki leydi ve Gavvain, birlikte ok iyi vakit geirdiler.
Her zamanki gibi atonun sahibi kendi oyunlarna
dalm, ormanlarda ve fundalklarda karaca avna k
mt.
Buralarda gne batncaya dek, birok tr karaca ve
baka hayvan ldrd. Sonunda, avlanm hayvanlar,
byk bir gururla toplayp sanki bir sr oluturdular.
Ve abucak, ldrlm geyiklerden bir yn yaptlar.
valyeler, ok miktarda en iyi trden av hayvanla
rn topladlar. Ve bunlar, iin gerei, en iyi biimde bir
araya getirildi.
Tatlarna gre incelendiler ve sonuta kimi hayvan
larn iki trnakl olduu grld. Bu, cinslerin en kom
uydu.
Bundan sonra hayvanlar gs ukurlarndan yar
dlar; ilkin, ikembeleri ortaya kardlar, keskin bir b63

akla keserek bunlar attlar. Geri kalan av hayvanlarn


baladlar! Derken hayvanlarn drt ayaklarn kesip, de
rilerini yzdler.
Bundan sonra sar kemiklerini krdlar, barsakla
r kardlar. Becerikli eller bu ilerde alyor, karp
atyordu.
Bundan sonra geyiklerin grtlaklarn kestiler. Ve
ustalkla, hayvanlarn boazlarn, soluk borularndan
ayrdlar. Bundan sonra keskin baklaryla omuzlarn
yarp delikler atlar.
Bylece, hayvanlarn iki yanlarn birbirine balad
lar.
Derken gs ksmlar kesildi ve hayvanlar, boaz
larna dek ikiye blnd.
Byk bir beceriyle bacaklarn atal ksmlarn ke
sip atlar. Hayvanlarn organlarn temizlediler. Gene
byk bir el alkanlyla, kaburgalardan balayp btn
zarlar kardlar. Bylece, pek gzel bir biimde, arka
kemikleri butlara dek temizlemi oldular.
ki but birlikte kaldrld ve kesildi ve dndm
gibi geyikleri bbreklerinden tutup kaldrdlar.
Bacaklarn but ksmlarnn, atal yerlerinden sar
kan deri paralarn kestiler.
Bunlar ikier ksma ayrarak arka kemiklere bala
dlar.
Bundan sonra hem kafalar, hem de boyunlar kesti
ler.
Arkasndan da seri bir vurula kafann yan ksmla
rn paralayarak, ene ksmlarndan ayrdlar.
Bundan sonra da kuzgunlara den pay, bir hende64

in iine attlar. Derken, hayvanlarn yan kaburgalarn


dan ikier delik aarak, her birini, bacaklarn eklem yer
lerinden astlar. Her valye kendi kuzgununa den pa
y ast, nk byle yapmas gerekliydi. Ellerindeki etin
byk bir ksmn karacier ve ikembelerle birlikte av
kpeklerine verdiler.
Ayn zamanda ekmekleri kana bulayarak, kpeklere
yedirdiler. Byk bir cokunluk iinde borularn ttr
dler. Kpeklerini havlattlar ve av ganimetini yanlarna
alarak atoya dndler. Bu arada, av borularndan kan
sesler dnyay tutuyordu.
Gn ysa, atoda toplanm insanlarn stn
kaplamt. valye de burada, pek dingin, nee iinde
oturuyordu.
Ate yanyordu; Gavvain, lordla karlat zaman,
neeli bir hava yaratld. kisi de bu karlamadan ok
honut oldular. Derken lord, adamlanna holde toplanma
lar iin buyruk verdi. Ayn zamanda leydilerin, oda hizmetileriyle birlikte, holdeki insanlarn nne kmalar
n syledi.
Bundan soma, valyelerine avladklar geyik etle
rini nne getirmelerini buyurdu. Btn valyelerin
nnde, incelikle ve neeli bir tavrla Gavvain'i ard
ve ona, en iyi etlerin entiklerini ve kubargalardan kesil
mi en iyi et paralarn gstererek dedi ki:
"Bu oyundan honut kaldnz m? Bir dl hak et
tim mi? Bu becerimle, yrekten vglerinizi kazanabil
dim mi?"
Gavvain, "Gerekten de," dedi; "Yedi ktan beri
grdm en gzel av etleri."
65

Bunun zerine lord, "te bunlarn hepsini size veri


yorum, Gavvain," dedi; "nk aramzda yaptmz sz
leme gereince, btn buradaki eyler zerinde hak ile
ri srebilirsiniz!"
Gawain, "Doruyu sylyorsunuz," dedi; "Ben de
size ayn eyleri sylemitim: Bu atonun iinde pek iyi
niyetli davranarak, size layk, deerli bir ey kazandm,"
dedi.
Lordun gzel boynuna kollarn dolad ve onu elin
den geldiince incelikli bir tavrla pt:
"Aln, benim kazandm yalnzca bu olmad hal
de, btn yreimle bunu size veriyorum; dikkatle koru
dum onu."
yi lord, "Peki, gzel," dedi; "Bundan dolay size
ok teekkr ederim. Zekanzla kazanm olduunuz bu
deerli serveti kimden alm olduunuzu sylerseniz, o
zaman sizin armaannz, daha ok deer kazanacak."
Gavvain, "Szlememizde bu yok," dedi. "Beni artk
sorguya ekmeyin. nk size uygun olan eyi aldnz;
emin olun ki, sahip olabileceiniz daha ok ey yok."
Bunun zerine gldler ve deerli szlerle birbirle
rini neelendirdiler.
Yeterince elenceli eyler konuarak doruca akam
yemeine indiler. Yemekten sonra minenin yand
odada oturdular. Hizmetliler onlara en iyi cins arap ge
tirdi. Ve onlar da birbirlerine yaptklar akalardan sonra,
sabahleyin gene ayn szlemeye uyacaklar konusunda,
aralarnda nceden yapm olduklar anlamay yeniledi
ler:
66

Gene ne kazanrlarsa, ellerine yeni ne geerse, ak


am bulutuklar zaman dei toku edeceklerdi.
Bu anlamay btn oradaki insanlarn nnde taze
lediler.
Bu akalarn arasnda, ortaya, iki getirildi.
Sonunda incelikle herkes oradan teker teker ayrld.
Her valye abucak yatana gitti.
Horoz sabah trksn syleyip kez tnce, a
tonun lordu ve valyeler yataklarndan kalktlar; byle
ce sabah kahvalts yendi, ayin de tam zamannda bitti."
Lordun adamlar, gn domadan ormandaki av iin
. hazrla koyuldular.
Ksa bir zaman sonra, av donanmnn ve borularn
grltsyle, tarlalar gemeye baladlar.
Atlarn arkasndan gelen av kpekleri, tasmalarn
dan kurtulmu, allarn arasnda kouyorlard. O srada,
avclar evrede arama yapan kpekleri, bir batakln k
ysna ardlar. Av, kpekleri bsbtn coturuyordu.
Onlarn ilk dikkatini eken ve duraklatan, yabanl
bir hayvann kard gr ve yksek ses oldu.
Bu sesi iiten av kpekleri, o yana doru komaya
baladlar.
Ve krk birden atlp ellerinden geldiince hzl, tu
zaa dm hayvann izini srmeye koyuldular.
Bir araya gelmi bu hayvanlardan yle bir grlt
kyordu ki, sanki evredeki kayalar nlyordu. Avclar
da onlar borular ve av ezgileriyle bsbtn coturuyor
lard. Bundan sonra bir arada, bu orman blgesinin iin
deki bir kaynaktan ve kayalkl bir tepenin bir tahn67

dan ayn zamanda iki yanndan kayalarn, ykseldii batakhkl bir blgeden ileri doru atldlar.
Hayvan dar urattklar yere geldiler.
Arkalarndan da adamlar yetiti.
Girintili kntl talarn ve kayalkl tepenin iine
daldlar. nk avclar, kpeklerin kovalad hayva
nn, burada olduunu pek iyi biliyorlard.
Bunun zerine allar dvmeye baladlar. Ve zorla
hayvan olduu yerden kardlar. Bu zavall, korkun
biimde onlarn yoluna dt. Bu allklardan dar fr
layan, rktc bir yabandomuzuydu.
Yabandomuzu srlerinden olan bu hayvan, epeyce
kocamt. nk domuzlarn en kzgn ve en kocama
nyd. fkelenince yle bir ses kard ki birok kiiyi
korku iinde brakt.
nce av kpeine saldrd; sonra da topraa do
ru atld.
ileri doru byk bir hzla frlad, ama daha ok za
rar dokunamad.
Avclar, "Hay! Hay!" diye av sesleri karyorlar,
gr seslerle baryorlard.
Borular, av havalar almaya balad ve korkun
yanklar yapt.
Birok neeli ses de, bu yaban domuzun arkasndan
onu ldrmek iin evreyi grltye boarak koan
adamlarn ve av kpeklerinin sesleriydi.
Domuz, birok kez savunma durumuna geerek
bekledi; btn vcudunu av kpeklerinin at yaralar
kaplamt.
68

Ama o da kpekleri yaralad ve bu zavall hayvan


cklar, acnacak seslerle uludular.
Bundan sonra adamlar, telala oklarn domuzun
zerine frlattlar.
Bu hayvan ldrmek amacyla birok ok atld.
Sivri ular, sert deriyi delik deik etti. Ama oklarn
ular parampara olduu halde, bu kahverengi deriye
iyice saplanamad.
Hayvann kafas kalkt ve sonunda bir ok bu kafaya
sapland.
Bu amansz vurularla iyice yaralanan domuz, bu
kez avclarn zerine saldrd.
Her ileri atlta onlardan birini yaralad. Birou
bu yzden korku iinde kaldlar ve geri ekildiler.
Ama ok evik olan atonun lordu, av alannda ok
gzpek bir valye olduundan, atm domuzun arkasn
dan srd, borusunu ald.
Avclarn toplanacaklar yeri kararlatrd, soma at
n birbirlerine karm allarn iine srd. Ta, gne
batncaya dek, bu yaban domuzunu izledi.
O gn de byle avla uraarak geirdiler.
Onlar avla urarken, bizim sevgili valyemiz de
yatanda yatyordu.
te Gavvain, deerli yatak rtlerinin altnda ml
ml uyuyordu.
atonun leydisi, Gavvain'e iyi sabahlar dilemeyi as
la unutmad. Sabahn erken saatlerinde, valyenin akl
n elmek iin yanma geldi. Yatan evresindeki perde
lere yaklat; buradan valyeyi gzetlemeye balad.
Gavvain, onu arballkla karlad. Leydi de yan69

tn byk bir istekle hemen verdi; yatan kysna otur


du ve ok gld. Pek tatl bir bakla, valyeye u sz
leri syledi:
"Sir, sizin gerekten Gawain olmanz bana artc
geliyor. nk o kratta bir adamn, yksek sosyetenin
davranlarn gstermemesi ve bir insanla iliki kur
duktan sonra, onu tmyle zihninden karp atmamas,
dorusu ok artc. Dn size, bildiim uygun bir dille
rettiim eyi tmden unutmusunuz."
valye, "Nedir o?" dedi; "Gerekten bilmiyorum.
Syledikleriniz doruysa, sulanacak olan benim."
Bunun zerine gzel leydi, "Ama ben size, bir ka
dn nasl plr, onu retmitim!" dedi. "Bir gler y
zn ne zaman istenecei bilinse, incelikli davranan bir
valyeye bunu hemen anlamak yakr."
Yiit Gavvain, "ok rica ederim, byle konumayn
sevgilim!" dedi; "Bunu gze alamadm, nk geri ev
rilmekten korktum. nerip de red yant alsaydm, o za
man nerimin nasl da yersiz olduunu anlayacaktm."
Gzel leydi, "Namusum zerine ant ierim ki geri
evrilmeyeceksiniz," dedi, "sterseniz, bu konuda dire
necek gcnz de var. Ve karnzdaki kaba bir insan
olsayd, belki geri evrilebilirdiniz."
Gavvain, "Tanr hakk iin," dedi; "Siz ve szleriniz
olaanst, ama bulunduum bu yerde zorbalk da, can
dan gnlden verilmeyen bir armaan da para etmez, s
tediiniz her an sizi pmek iin buyruunuzu bekliyo
rum. stediiniz zaman kabul eder, istemediiniz zaman
brakrsnz."
Leydi, ona doru eildi ve hafife onun yanan
pt.
70

Bundan sonra, uzun uzun, akn mutsuz ve mutlu


edici ynlerinden sz ettiler.
Bu gzel leydi, "Sir Gavvain, kzmazsanz sizden bir
ey renmek istiyorum," dedi. "Dnyann drt bucan
da genliiniz, yiitliiniz, inceliiniz ve bir valyeye
yakr tavr ve davranlarnzla tannmsnz. Ve bu
valyelik artamlannn [meziyetlerinin] banda, ak oyun
larndaki ballk ve sava konusundaki bilginiz geliyor,
te, en yetkin valyelere zg bu artamlar ve onlarn
baardklar ileri anlatmak, bu valyelerin, aktaki
ballklar uruna nasl sknt dolu bir yaam srdkle
ri ve gene kendi kendilerinden yiitlikleriyle aldkla
r; bylece de dertlerinden syrldklar ve gene kendi er
demleriyle leydilerin ardaklarnda nee yarattklarn
anlatmak uzun srer. Ve siz, kuanzn en parlak valyesisiniz. Szleriniz ve bakalarna kar gsterdiiniz
sayg, dnyaca biliniyor. Bense burada iki kezdir bulu
nuyorum; ama aznzdan akla ilgili tek sz iitmedim;
valyelik hizmetinde bu denli incelikli ve eitimli olan
siz, karnzdakine btn yreinizle doru olan yolu
gstermelisiniz; niin yapmyorsunuz? evreye yaylm
nnzden habersiz misiniz? Yoksa beni, bu incelikli
konumalarnz dinlemek iin pek mi aptal buluyorsu
nuz? Bundan utanmalsnz! Buraya tek bama, sizden
elenceli eyler renmeye geldim. Kuzum, hazr kocam
uzaktayken, bildiklerinizi bana da retin."
Gavvain, "Namusum zerine ant ierim ki," dedi;
"Tanr sizi dllendirsin. Gzel eylerin says oktur ve
elenceler bana zevk verir. Sizin gibi deerli bir leydinin
buralara gelmesi, sizin her istediiniz eyi elde etmek
71

iin hizmetinizde valyeniz diye geinen benim gibi za


vall bir adamla kendinizi yormanz, bu zavall kulunuzu
pek honut ediyor; ama size valyelikle ilgili ykleri
anlatmak ve kimi nemli konular aklamak gibi g bir
ii stlenmem pek doru deil. nk, pek iyi biliyorum
ki, bu lkede bu ilerin yarsnda bile benim gibi yz
valyeden daha yetenekli olanlar var. Bu ii bana brakr
sanz, sevgili leydim, bu byk bir delilik olur. Bir gre
ve bal olduum gibi, elimden geldiince istediiniz gi
bi davranacam. Ve sonsuza dek sizin hizmetinizde ka
lacam. Bunun iin Yce Tanr beni korusun!"
Soylu leydi valyeyi bylece denedi ve karar ver
mi olduu eyleri yaptktan baka, onu gnaha sokmak
iin elinden geleni yapt; ama valye kendisini yle in
celikle savundu ki, hibir konuda ne bir falso, ne de kt
bir ey yapt. Her eyden habersiz, neeye dalmlard.
Uzun sre gldler ve bylece birbirlerini elendirdiler.
Sonunda leydi, Gavvain'i pt ve gitmek iin hazr
land. Bylece oradan ayrld. Bundan sonra valye ha
zrlanp ayine gitti.
Arkasndan le yemekleri hazrland ve pek gzel
datld.
valye ve iki leydi, btn gn birbirlerine yakk
sz olmayan akalar yaptlar...
Ancak, bu arada atonun lordu, yamalar hzla tr
manan ve pusuya yatp en iyi cins av kpeklerinin srt
na di geiren yrtc domuzu, okular vurup savunmasz
duruma dnceye dek kovalad.
Avclar toplanncaya dek, birok ok vzlad geti.
Gl hayvan, zaman zaman ileri atld. Sonunda yle
72

gsz kald ki, artk koamad. Dz bir yamacn kaya


lk bir deliine girerim umuduyla oraya doru komaya
balad.
Az kprd, salyalar akt. Beyaz az dilerini bi
ledi, kendisini uzaktan izleyen gzpek adamlar, epeyce
bir uzaklktan bile onu huysuzlandnyorlard.
Bunlar kayann yaknna geldiler, ama hi kimse
tehlikeden dolay daha ok yaklamay gze alamad.
nceden biroklarm yaralamt. Bundan dolay
hepsinde, hayvann salam ve keskin az dileri arasnda
para para olma korkusu vard.
Derken, lord kendini toplad, atm srd, kyda du
rup hayvana dikkatle bakt. abucak atndan indi ve par
lak bir kl kard.
Yiitlerin kmldamadan durduu yerden ileriye
doru byk bir gle atld.
Yaban hayvan, elinde silah olan bu valyeyi sezer
gibi oldu.
Btn kl ve tyleri diken diken kabard.
yle korkun bir sesle homurdand ki, oradakiler
valye hesabna, bana kt bir ey gelecek diye telaa
dtler.
Yabandomuzu, valyenin stne saldrd. Lordla
hayvan boaz boaza gelmilerdi.
Ama sularn derinliklerinde, yaban hayvan daha
kt bir sona urad, cezasn buldu. nk teki avc
lar, birinci avda yaptklar gibi, bu kez de iyi nian al
mlard.
Keskin u, gs kemiklerinin stndeki ukura
girdi. Zpkn, kabzasna dek sapland.
73

Bylece hayvann yrei para para oldu.


Hayvan hrlayarak yenilgisini bildirdi ve sularn
aknts onu abucak ald gtrd.
Kendilerini yaralayan bu hayvan, yzlerce av kpe
i, hemen yakalad.
Adamlar onu ak bir alana gtrdler ve kpekler
de canna kydlar.
Birok borudan ateli av ezgileri ykseldi. Avclarn
yksek sesle barmalar durdu.
Bu avn en iyi avclar olan av kpekleri, efendileri
nin buyurduu gibi, bu hayvann bam beklediler.
Derken av ilerinde usta olan bir valye, yabandomuzunu yzmeye balad. nce kafasn kesti ve onu
yksek bir yere koydu. Bundan sonra sert bir vurula sr
tn yrtarak at ve barsaklar kard. Bunlar da kzl,
scak kor stnde piirip iine ekmek kartrd; bu, av
kpeklerinin dlyd.
Derken paralar halinde yabandomuzunun beyaz
etini kesti. Gerektii gibi, barsaklarn yenebilir blmle
rini kard. Ve avn btn etlerini bir araya getirerek
balad. Bundan sonra byk bir el ahkmlyla bunlar
salam bir diree ast. ,
.
r
Av topluluu, bu yabandomuzuyla atoya dnd.
Domuzun kafas, onu salam bileinin gcyle su
kysnda ldren, atonun lordunun nne getirildi.
Lord, Gavvain'i grnceye dek geen zaman ok
uzun buldu. valyeyi ard, o da hakkna deni almak iin geldi.
Lord, Gavvain'i grnce yksek sesle konumaya
balad;.en akrak kahkahalar att, nee iinde szler
74

syledi, gzel leydiler getirtildi ve bunlarn biroklar


topland.
Lord, onlara yabandomuzunun etlerini gsterdi ve
av ayrntsyla anlatt.
Ayn zamanda, kendisinin ormanda yabandomuzuyla yapt savamn tyler rpertici yksnden sz etti.
Gavvain ise, lordun bu basanlarn byk bir ince
likle vd.
Ve btn bu baanann kantlanmn ortada olduu
nu syleyerek vglerini sralad. Btn yaamnda by
le bir domuz etine ve byle bir domuz derisine Taslama
dn ekledi.
Derken adamlar incelikle, bu kocaman kafay Ga
vvain'e verdiler.
Ve lordun yle konutuunu iittiler:
Lord, "imdi, Gavvain," dedi;; "Bildiin gibi, ara
mzdaki szleme gereince bunlarn hepsi senin."
valye, "Evet, doru," dedi. "Ben de size sz ver
mi olduum iin, size olan ballm zerine ant iiyo
rum; ne kazanmsam gene size vereceim." Lordun
boynuna kollann dolad ve bu iyi valye, onu byk
bir incelikle pt. Ve ayn grevi yapm oldu; "Ben bu
raya geldiimden beri, akamlan yapm olduumuz
szleme gereince detik" dedi.
Lord, "Saint Gile hakk iin," dedi; "Siz tandm
adamlarn en iyisisiniz! Bu denli ok ganimet elde eder
seniz, yaknda zengin olursunuz!"
Bundan sonra sehpalarn zerine sofralar kuruldu.
zerlerine rtler serildi. Duvarlarda klar yand. Balmumundan yaplm mealeler yakld. Holdeki her yeri,
75

minenin yanna varncaya dek, nee ve sevin kapla


mt.
Ve soylu valyeler, her biri kendisine gre Noel'i
kutladlar ve bir insann dnebilecei nee iinde bir
ok ark sylediler.
Ve bu sre iinde, atonun leydisi, hep bizim ince
tavrl valyenin yanndayd.
Gavvain'e hafif glmseyen bir yzle yle tatl dav
ranlarda bulundu ki, valye aknla dt; nerdeyse
kendine kzd.
Ama ald valye eitimi, leydinin bu davranla
rn geri evirmesine engel oldu.
Tam tersine, ona kar pek incelikli tavrlar taknd.
Bununla birlikte bu davrann sonu umulduu gibi k
mad. stedikleri gibi holde elendikten sonra, lord, Gavvain'i odaya, minenin yanma gtrd. Burada itiler,
sporla ilgili tartmalar yaptlar.
Ve yeniden, ylba gecesinde yaptklar szlemeyi
yenilemeye karar verdiler; ama valye, sabahleyin git
mek iin rica etti.
nk, yola koyulmas iin kararlatrlm olan za
man yaklamaktayd.
Ancak lord, onu bu dncesinden caydrd. Daha
kalmas ve istedii kadar oyalanmas iin rica etti. Ve
dedi ki: "Drst bir valye olduum iin, size sz veri
yorum, grevinizi yapmanz iin, Yeil Kilise'nin yolunu
tutacak; yeni yln afanda, gn domadan ok nce
oraya varm olacaksnz. Bundan dolay yukardaki oda
nzda rahatnza bakp yatsanz iyi olur. Bense ormanda
76

avlanp, aramzdaki szlemeyi tutacam. Ve buraya


dndmde, iki taraf, ganimetlerini dei toku edecek.
Sizi iki kez denedim, iki kez de sznze bal buldum.
imdi ncs, hepsine bedel olacak. Sabahleyin bunu
anmsayn ve hep neeli olmaya alalm. nk, insa
n zecek olaylar her an olabilir."
Gavvain, bu szlerden dolay onu kutlad ve gitmek
ten vazgeti. Nee iinde ona iki getirildi.
Mutlu olarak yataklarna ekildiler.
Gavvain, btn gece dingin ve rahat uyudu.
Grevini yerine getirecek olan lord ise, sabahn er
ken saatlerinde hazrland.
yinden sonra, adamlar ve kendisi, biraz yemek
yediler. Sabah ok gzeldi, lord atn istetti. Yannda gi
decek olan atlanm soylularn hepsi hazrd.
Bunlar giyinik durumda holn kaplarnn nndeydilcr.
Toprak, dnlebileceinden ok daha gzeldi,
nk kra her yeri kaplamt.
Srklenen bulutlarn zerinden, al renkte kzgn
gne douyor, gkteki bulutlarn yanndan prl prl
klar saarak geiyordu.
Bir ormann kysnda, avclar kpekleri zgr b
raktlar.
Ormanlarn iine dalan kpekler, borularn seslerin
den comulard.
Kimileri, tilkinin bulunduu yerdeki av hayvanlar
nn izini izliyorlar, kurnazlk yaparak renmi olduklar
hile gereince ou kez bu izler zerinde bir ileri bir ge
ri gidiyorlard.
77

Bu arada kk bir kpek bard, bir avc da onun


bulunduu yere gitti.
'
Hayvann soluunu duyunca arkadalar da onun
izine dtler, topluca ayn yolu izlediler..
Hayvan nlerinden kamaya balad; bylece he
men yakay ele vermi oldu. Onu grnce byk bir hz
la kovalamaya baladlar. Sert bir sesle, pek ak olarak
arkasndan baryorlard. Bunun zerine hayvan, birok
hileye bavurdu. Geilmesi zor yaln kayalklarda do
lat. Bu dolat srede, birok kez itlerin yannda du
rarak kulak kabartt. En sonunda, kk bir hendein k
ysnda bir dikenli itin stnden atlad. Kk bir aa
ln kysndan usulca evreyi gzetledi.
Ve byk bir kurnazlkla hemen hemen av kpekle
rine izini yitirttirdi.
Ama bilmeden, yolu pek iyi bir av istasyonuna d
t; burada azgn kuruni av kpei hemen onun ze
rine saldrd.
Bunun zerine yeni bir yne komaya balad ve or
mana dald.
Artk btn avclarn onunla karlamas grlecek
bir eydi.
Btn bunlarla karlamak hayvan yle bir duru
ma soktu ki, sanki kayalar yerlerinden kopup yuvarlana
yuvarlana paralanmt.
te burada avclar onu buldular.
Banmalar ve azarlayc seslerle kskvrak evril
di. Saldrya urad.
Kendisine "Hrsz!" diye bardlar.
78

'

Daha ge kalmmamas iin kpekler srekli onun


peindeydiler.
Kamak iin abaladka, ok kez zerine saldrl
d.
ou kez de dnd ve sonunda bir hileye bavurdu.
Ve gerekten de lordu ve arkadalarn dolambal
yollara srkledi.
le vakti onlara dalar artt. ncelikli valyeyse bu serin gn batannda, perdelerin arasnda ml m
l uyuyordu.
Ama leydi, akndan uyuyamamt. Yreindeki
gizli amac bozmak da istemiyordu.
Ama abucak yatandan kalkt, ileri doru yrd.
Yerlere dek uzanan ve krkle ssl, pek gzel, neeli bir
giysi giydi.
Salarnda deerli talardan baka bir ey yoktu.
Kabartt bu salarn stnde yirmi tanesi bir bek
oluturuyordu.
Gzel yz, ak boynu ve boynunun altndaki g
sleri plakt.
Odann kapsna geldi ve arkasndan kapy kapad;
bir cam aarak valyeye seslendi.
Bylece onu, nee dolu tatl szckleri ve gzel
szleriyle azarlad: "Byle gzel bir sabahta, hl nasl
uyuyorsunuz?" dedi.
Gavvain, derin uykudayd; yle olduu halde leydinin szlerini iitti.
Ar bir uykunun iinde, soylu valye, birok kor
kun dncenin ncesindeki bir adam gibi homurdand.
Yazg, Yeil Kilise'de talihini deneyecek, Yeil 79

valye ile buluup tek bir szck daha konumadan vuru


u yiyecekti.
Ancak, gzel leydi gelince, Gavvain bu dnceleri
bir yana brakt.
Dlemlerinden syrlp hemen yant verdi. Gzel
leydi glerek ona yaklat; gzel yzne doru eilerek
onu pt.
Gavvain de leydiyi, nee ierisinde, incelikle karla
d.
Leydinin bu grkemli kln, bedeninin ne kadar
kusursuz olduunu, glge ve renklerin birbirleriyle nasl
da gzel uyumu olduunu grd. Yreini nee ve is
tek doldurdu.
Birbirlerine tatl tatl glmsediler. Ve hemen nee
dolu szlerle sylemeye baladlar. Aralarn sevinten
baka bir ey kaplamad.
Birbirlerine vg dolu szler ettiler. Bundan sonra,
oday nee kaplad.
Meryem Ana, valyesini dnmemi olsayd, du
rum ok tehlikeliydi.
nk bu deerli prenses, valyeyi ylesine k
krtt, akn kendisine gstermesi iin ylesine zorlad
ki, bu durum Gawain'i ya bunu kabul etmeye ya da t
myle geri evirmeye zorluyordu.
valye incelikli davranmaya ok zen gsteriyor
du; yoksa bir alaklk yapacak, stelik de bu kt davra
nndan dolay bir gnah ilerse atonun lorduna ihanet
etmi olacakt.
valye, "Tanr korusun, byle bir ey asla olmaya
cak!" dedi.
80

Ve bylece leydinin azndan kan btn ak sz


lerini kulak ard etti.
Bu gzel kadn, valyeye, "Yannzda yatan, btn
valyelerin nnde yrei yaralanm bu insan sevme
sini bilmezseniz, sulanmaya layksnz. Ama, benden
daha ok sevdiiniz bir sevgiliniz varsa, o soylu kadna
btn yreinizle balanmsanz ve bu ba asla kr
mak istemiyorsanz, sizi hemen brakrm. Ve yalvar
rm size, bana bunun asl olup olmadn syleyin. Ne
kadar sevgiliniz olursa olsun, benden gerei gizleme
yin!" dedi.
valye "Aziz John hakk iin," dedi ve tatl tatl
glmsedi; "Doruyu sylyorum, bir tane bile yok ve
olmayacak."
Gzel leydi, "Bu gzel bir sz," dedi; "Ayn zaman
da hepsinden kt; doru sylyorum, bu bana ok ac
geldi; ama istediim yant aldm. imdi beni tatllkla
pn gideyim. Yaammda bu iten honut olduum gi
bi, zleceim de."
ini ekti, eildi ve incelikli bir tavrla valyeyi
pt.
Ondan sonra ayrlp ayakta durduunda, Gavvain'e
unlar syledi:
"imdi sevgilim, birbirimizden ayrlmadan nce ba
na u iyilii yapn. Anda [yadigr] olarak bana bir eyi
nizi brakn; isterseniz bu vereceiniz ey, bir eldiveniniz
olsun; bylece sizi anmsar, oyalanr ve zntm unut
maya alrm."
valye, "imdi, gerekten..." dedi; "sizin aknz
iin dnyann en gzel eyinin benim olmasn isterdim.
8!

nk, gerekten bunu hak ettiniz. Verebilseydim, bun


dan dolay daha birok dl kazanabilirdiniz. Ama ak
nza karlk verebileceim eyin size ok az yarar do
kunacak. Byle bir zamanda, Gawain'in bir tek eldiveni
ni anda olarak vermeyi size uygun grmyorum. Ben
bu artc lkede bir iin peindeyim. Ve yanmda hey
beleri deerli eylerle ykl adamlarmz yok. Sevgili
leydi, bu beni zyor. nk byle bir zamanda, her
adam iinde bulunduu koullara gre davranr. Ve ne
yanl bir yola sapar, ne de ban derde sokar."
Bu gzel leydi, "Hayr, soylu valye!" dedi, "Ben
de sizin bir andacnz bulunmasa bile, benim sizde bulu
nacak."
Bunun zerine valyeye, krmz altnla ilenmi
ve ortasna gne gibi parlayan bir ta oturtulmu, bir
yzk uzatt:
"una emin olun, bu yzn deeri ok byktr,"
dedi.
Ama valye bunu geri evirdi. Ve hemen yant ver
di:
"Ne yazk ki byle bir zamanda sizin hibir arma
annz kabul edemeyeceim; nk buna karlk be
nim size verebilecek hibir eyim yok. Bunu asla kabul
edemem!" dedi.
Leydi, valyeye kabul etmesi iin candan yalvard.
Ama her seferinde Gawain antlar ierek geri evirdi;
bundan dolay leydi ok zld ve dedi ki:
"Yzm ok deerli olduundan dolay kabul
etmiyorsanz, o zaman kuam vereyim; hi olmazsa
size yarar dokunur."
82

Bundan sonra leydi, abucak giysisinin yanlarna


ilitirilmi bir kurdeleyi kard.
Bunun rengi yeildi ve btnyle srmayla sslen
mi, kenarlar el iiyle ilenmiti.
Leydi, valyeye bir deeri olmad halde bunu ka
bul etmesi iin yalvard. Ama valye, yce Tanr oha,
iine atlm olduu bu servenden baaryla kmas
iin iyiliini balamadka, ister hazine, ister altn ol
sun, asla elini srmeyeceine ant iti ve dedi ki:
"Bundan dolay yalvarrm size, sakn bana gcen
meyin. Brakn bunlar sizin kayglanacanz eyler ol
sun. Yaptm bu eyleri ho grmemenize raz oluyo
rum. Davranlarnzdan dolay, size btn benliimle
balym, istersem, dnyann bir ucunda olaym; her za
man size bal hizmetliniz olarak kalacam."
Bunun zerine gzel leydi, "Siz bu ipek kua sra
dan bir ey olduundan dolay m kabul etmiyorsunuz?
Kk bir ey olduu iin deeri de az yle mi? Ama bu
kuan deeri bilinseydi, belki zerine daha ok paha
biilirdi. Hangi oyunda olursa olsun, bir adam bu kua
beline balaynca, yeryznde onu ldrebilecek tek bir
adam ortaya kamaz. nk, asla ldrlemez." dedi.
Bunun zerine, valye dnmeye balad ve akl
na unlar geldi:
Bu kuak ona, yazgsnn belirlenecei, kilisede
karlaaca tehlikeye kar bir muska grevini grebi
lirdi.
Kafas kesilmekten kurtulabilir ve bylece dzenle
nen ey, pek yerinde olurdu.
83

Bunun zerine kendi dncelerini sylemekte sab


retti ve leydinin szlerini dinledi.
Leydi, kua Gavvain'in beline takt. Geri evirme
mesini rica etti. valye de kabul etti.
Leydi, Gavvain'e, bunu byk bir iyi niyetle verdi
ini, kimseye bundan sz etmemesini, zellikle kocasn
dan dikkatle saklamasn rica etti.
valye leydiyi bu konuda inandrd, hi kimseye
bundan sz etmeyecei szn verdi. Yalnzca ikisi b i
leceklerdi.
Gavvain, leydiye kafas ve btn yreiyle teekkr
etti.
B arada leydi, pek incelikli bir tavrla Gavvain'i
kez pt.
Bunun zerine leydi oradan ayrld; daha ok kal
mad; nk artk Gavvain'de nee denen ey kalmamt.
Leydi gittikten sonra, Gavvain hemen kalkt, srtna
ok gzel bir giysi giydi ve leydinin verdii kua g
venli bir yere saklad.
Hemen sonra kilisenin yolunu tuttu.
Gizlice bir papaza yaklap, yola koyulduu zaman
kendisini nasl korumas gerektiini retmesi iin rica
etti.' Orada aklad ve kt davranlarnn hepsini teker
teker anlatt. Papaz da onun gnahlarn karp sanki o
sabah kyamet gnym gibi, btn sularndan ve g
nahlarndan kurtard.
Bylece, onu gzel leydilerin arasna yeniden nee
iinde gndermi oldu.
Sabahtan akama dek gzel danslarla, her trl en
lie, her gnknden ok dald.
84

Herkes ona pek incelikle davrand. Ve geldiinden


beri hi byle neelenmemiti dendi.
imdi bu valyeyi akla kendinden getii yerde
brakalm da, gelelim ormanda avlanan lorda:
Uzun sre izledii tilkiyi sonunda ldrmeyi baar
d. Hayvan gzetlemek iin atld dikenli alla, ar
kasndan hzla gelen kpekler de daldlar. Tilki, kayalkl
bir oyuktan, arkasnda btn kpekler olduu halde kageldi. Lord, tilkiyi tand, bir sre bekledi, sonra zpk
nm ekip olanca hzyla frlatt: Tilki kamak istedi, ni
tekim tam geri ekilecei srada bir av kpei zerine
saldrd ve tam atn ayaklar dibinde, btn kpekler
hayvann stne abandlar. Bu kurnaz yaratk ac bir ses
le ykld.
Lord, bundan sonra abucak atndan indi, tilkiyi
byk bir hzla, av kpeklerinin azndan ekip ald.
Bann stnde tutup olanca gcyle ve dehet dolu bir
sesle bard. Birok kpek de onun evresinde havl
yorlard.
Ellerinde birok boru olan avclar, hzla lordun bu
lunduu yere yaklatlar. Ta valyeyi grnceye dek bo
rularn ttrdler.
Lordun bu soylu arkadalar gelir gelmez, hepsi
yanlarnda tadklar av borularn bir azdan ttrd
ler. Borular olmayanlarsa sesleri ktmca bard.
Bu, dnyada bir insann iitebilecei en gzel ezgi
lerden biriydi.
te bu grkemli sesler, zavall tilkinin ruhu iin ya
ratld.
Bundan sonra avclar, kpeklerin dllerini verdi85

ler. Arkasndan da tilkiyi alp derisini yzdler. Bundan


sonra da atonun yolunu tuttular. nk hemen hemen
akam olmutu. Yolda kurumlu kurumlu borularn al
yorlard.
Lord, sevimli yuvasna dndnde nee iindeydi.
Odasnda ate, onun yannda da valyeyi buldu. yi Gawain, leydilerle geirdii gzel vakitten dolay neeliydi.
Srtnda mavi bir kumatan yaplm, yerlere dek
uzanan bir pelerin vard. Bunun zerine giydii krkle
sslenmi paltysa ona ok yakmt. Ayn kumatan
yaplm, ii d beyaz krk olan balysa, omuzlar
nn stne aslmt.
te Gavvaih, bu iyi lordla odann tam ortasnda kar
lat.
Neeyle onu selamlad ve incelikli bir edayla:
"imdi hereyden nce, ikimizin de lehine olarak
kararlatrdmz szlemeyi yerine getireceim. Ayn
zamanda iki de ieceiz," dedi.
Lord'u kucaklad ve elinden geldiince tatl ve z
gn bir edayla kez pt.
br valye, "Hazreti sa hakk iin," dedi; "Bunu
deitireceiniz ey, deerli bir ey olsayd, ok mutlu
olacaktnz."
Bunun zerine Gawain, "Sizin getirdiiniz eylerin
deeri olsun olmasn, hibir zaran yok," dedi. "nk
size borcum olan bedelleri bunlar dedi."
Lord, "Tann'nn adna ant iiyorum, benimkiler si
zinkilerden daha deersiz," dedi, "Btn gn avlandm,
sonuta u hnzr tilkinin derisinden baka bir ey elde
edemedim. Her eyi eytan ele geirdi. Ve bu, sizin b86

tn yreinizle bana burada vermi olduunuz eylere,


bu deerli pce kar verilebilecek pek snk bir
armaan."
Gavvain, "Yeter" dedi. "Ha zerine size teekkr
ederim."
Ve ayakta durduklar srece, lord, Gavvain'e tilkinin
nasl vurulduunu anlatt. Nee ve alglarla, istedikleri
yemeklerle, bir insann yaratabilecei en byk neeyi
yarattlar.
Leydilerin kahkahalaryla, yaplan syleilerle, dav
ranlarla, lord da, Gavvain de ok neelendi.
Bu insanlarn akllarnda bir eksiklik olsayd ya da
balarna vuruncaya dek imi olsalard, ancak byle neelenebilirlerdi.
Ayrlncaya dek, hem valyeler hem de atonun
evresindekiler, birok oyun oynad,
, Sonunda valyelerin yatma zaman geldi. nce
lord izin isteyerek ayrld; gitmeden valyeyi kucaklad.
Gavvain de ona byk bir incelikle teekkr etti ve
"Beni yle gzel arladnz, soylu varlnzla bu le
ninizde bana yle iyi yiyecekler sundunuz ki, Ulu Tanr
sizi dllendirsin," dedi. "Kabul etmi olsanz, buyruu
nuza girmeyi yle candan isterim ki! Ama biliyorsunuz,
yarn sabah erkenden gitmeliyim. Tanr izin verirse, yeni
yln ilk sabahnda, yazgmn sonuyla karlaacam.
Yeil Kilise'yi bulmam iin, bana bir klavuz bulacan
za sz vermitiniz."
iyi lord, "Doru," dedi. "Size iyi niyetle vermi ol
duum her sz yerine getirmeye hazrm." Bundan son
ra Gavvain'e yolu gstermesi ve dalarda tepelerde bir
87

glkle karlamamas iin, onu ynlendirecek, byle


ce ormanlktan geip kayalklarn yanndaki en kestirme
yoldan valyeyi istedii yere gtrecek bir adam grev
lendirdi.
Gawain, kendisine gstermi olduu bu iyiliklerden
dolay lorda teekkr etti. Bundan soma soylu leydilerden ayrld.
znt iinde, onlar perek konutu. Btn yre
iyle binlerce kez teekkr etti. Onlar da valyeye ba
llklarn gsterdiler. Ve ac ac ilerini ekerek, Gawain'i Hazreti sa'ya emanet ettiler.
Bundan soma valye, incelikle atonun halkndan
ayrld. Raslad her adama, kendisine ettii hizmetler
den, inceliinden ve kiisel olarak kendisini soktuu s
kntlardan ve hepsinin zenle kendilerini ona hizmete
adadklarndan dolay teekkr etti.
Her adam da, sanki bu valyenin uzun sre hizme
tinde bulunmu gibi ondan ayrlrken ok zld. Bun
dan soma, adamlar klar yakarak onu odasna gtrd
ler. Ve dinlenmesi iin nee iinde yatrdlar.
Brakn o, orada sessiz sedasz yatsn. nk arad
eye ok yaklat. Siz de biraz sabrl olursanz, bun
dan sonraki iler nasl oldu, anlatrm.

88

DRDNC BLM
Artk yeni yl yaklayor ve gece geiyor. Ve Tanr'nn buyurduu gibi, gndz karanl izliyor.
Ancak darda, evrenin frtnal havas balad. Bu
lutlar kuzeye yakn yerlere, plaklara ikence ektirmek
iin hrsla kar dkyor. Yaban hayvanlar acmaszca
sanki trmalayan bu kar, evreyi ac ac titreterek yer y
zne iniyor; slk alan rzgr ykseklerden esiyor. Ve
tm koyaklar yksek karla dolduruyor.
Yatanda yatan valye, bunlar pek iyi iitiyordu.
Gzlerini kapad halde ok az uykusu vard. Her horoz
tnde, sz verilmi gn anmsyordu. Gn doma
dan, abucak giyindi; nk yatak odasnda parlayan bir
lamba vard.
Oda hizmetisine seslendi ve hemen yant ald.
Adama, zrhtan giysisini ve eyerlenmi atn getirmesi
iin buyruk verdi.
Uak hemen kalkp, valyenin giysilerini ve zrhla
rn getirdi. Ve Sir Gavvain'i grkemli bir kla soktu.
nce soua kar kendisini korumas iin gerekenleri
getirdi. Bundan sonra, dikkatle saklanm olan zrhlarn,
ayn zamanda karn ksmlarn koruyacak olan zrhlar,
89

pek iyi parlatlm olan elik levhalar getirdi. Grkemli


zrhtan yeleinin halkalar da parl parl parlyordu. Her
ey, ilk yola kt zamanki gibi yeniydi.
Gavvain'in bundan dolay iinden teekkr etmek is
tei geldi.
stndeki her zrh paras teker teker parlatlmt.
Ve grkemli bir duruu vard. Dnyann bir ucundan
br ucuna, byle gzel zrh paralarna raslanamazd.
Bundan sonra valye en gzel, en grkemli giysi
lerini giyerken atn getirmeleri iin buyruk verdi. Pele
rini pek temiz bir eliiyle sslenmiti. Bu ssleme, kadi
fe zerine yaplm ve evresine deerli talar dikilmiti.
Bunlarn da zerine yeniden ilemeli bir kuma rtl
m; ii de tmyle beyaz krkle kaplanmt.
Ama valye, leydinin armaan olan kurdeleyi de
almay unutmad.
Gavvain bunu, salt kendi kan iin unutmad. Yu
varlak kalalarnn stne klcn ast. ki kez beline do
lanabilen akn belirtisini de takt.
Ve valye, yeil ipekliden yaplm bu kurdeleyi,
grkemli krmz giysisinin beline abucak dolad.
Gzel valyeye bu ok yarat. Ama valye, bu
kurdeleyi, deerinden, zerine asl olan halkalarn pek
iyi parlatlm olmasndan, grkeminden ya da ularn
daki srmalarn parlamasndan dolay takmad. Yalnzca,
ister klla ister bakla olsun, yiyecei vuru srasnda
lmle penelememek iin kendisini korumak iin ii
ne yarayaca iin takt.
Bu yiit valye, bylece hazrland. abucak oda
sndan kt. Birok kez atonun halkna teekkr etti.
90

Artk byk ve iri at Gryngolet hazrd.


Gavvain'in istedii gibi baklm, gvenli bir yerde
korunmutu.'
valye, hayvann yanna yaklat ve iyi yem verilip
verilmediini anlamak iin at yoklad. Arkasndan da
byk bir ciddilikle kendi kendisine unlar syledi:
"Bu atoda oturan insanlar, kendilerine snanlara
sayg gstermesini grev sayyorlar; hepsinin yrei se
vinle dolsun. Hele o gzel leydi, btn yaam boyunca
sevin iinde yaasn. Bunlar gelen bir konuu salt iyilik
ilemek iin incelikle karlarlarsa, gklere egemen olan
Tanr, hepsinin gnlne gre versin. Gcm yetseydi,
ben de onlarn hepsine elimden geleni yapardm."
Bunun zerine zengileri ayana geirdi, eyerin
stne srad. Yanndaki adam, ona kalkanlarndan biri
ni verdi. Gavvain de bunu omzuna ast.
Yaldzl topuklanyla Gryngolet'i mahmuzlad.
At da talarn zerinde, yola koyuldu. Ve ahlanmak
iin bir daha durmad. Zpkn ve mzra olan valye,
atnn stndeydi:
"Bu atoyu Hazreti sa'ya emanet ediyorum. Ona,
her zaman talihi yardmc olsun" dedi.
atonun kprs indirildi, geni kaplarn srgleri
karld ve her iki kanad birden ald. valye istavroz
kard ve atn kprnn kaplamalarnn zerinden ileri
ye doru srd. Kapcya glmsedi, adamcaz da ona
iyi gnler dileyip onu Tann'ya emanet etti.
Gavvain de, yannda onu amansz vuruu yiyecei
uursuz yere gtrecek klavuzuyla, yola dzld.
plak dallarn bulunduu kylardan atlarn srd91

ler. Souun yeri titrettii yaln kayalklara trmandlar.


Bulutlar yksekteydi, ama altlarnda hl korkutucu bir
durum vard.
Sis, yamur tanecikleri halinde hafif hafif krlar s
latyor, dalarn tepelerinde eriyordu.
Her tepe doruunun, youn bir sis tabakasndan
oluan bal vard. Kylarn evresindeki derelerde su
kabarcklar, kpkler oluuyordu. Bu sular kylara ye
inlikle arpyor ve paralanp dklyordu.
te, onlar bu yoldan aa doru ilerliyorlard. Or
mann kysndan izleyecekleri yol, pek dolambalyd.
Sonunda, vakti saati gelen gne dodu. valye ve
klavuz, ok yksek bir tepenin zerindeydiler. Beyaz
kar bir yanda kalmt.
Gavvain'in yanndaki adam, efendisine durmas iin
rica etti:
"Durun artk soylu valye; nk durup dinlenme
den soruturduunuz, ayn zamanda buluma sz ver
mi olduunuz yerden, ok uzakta deilsiniz. Ama sizi
tandmdan dolay, gerei syleyeyim: Ayn zamanda
siz, yeryznde en ok sevdiim insanlardan birisiniz.
Benim dediim gibi davranrsanz, daha akllca bir i
yapm olursunuz. Gitmek istediiniz yer, herkese teh
likeli saylyor. Kimsenin kalamad bu yerde bir val
ye yayor. Dnyadaki insanlarn en kts. Bir kez,
gl ve acmasz, ayn zamanda vurmay, dnyadaki
btn insanlardan ok seviyor. Gvdesiyse, kral Arthur'un sarayndaki drt byk valyeden, Hector (34)
(34) Troyal Hektor. Onions'a gre, bu romansta ad geen Hektor,
Lancelot'nun kardei olan Hector de la Mares'dr.

92

ve arkadalarndan daha da iri yar.,te bu adam, kilise


de byle ilerin peinde. Bileinin gcyle vnen bir
insan bile bu yerden geemiyor. nk hemen eliyle in
dirdii bir vurula adam yere cansz seriveriyor. Pek
sert, ayn zamanda acmasz bir adam. Bu kilisenin ya
nndan geen, ister sradan biri, ister bir ky papaz, bir
rahip, ister bir kilise papaz olsun, onlar ldrmeyi ken
disinin yaamas gibi doal buluyor. Bundan dolay size
doruyu sylyorum ve bu sizin imdi eyerinizin stn
de oturduunuz kadar su gtrmez bir gerektir. Oraya
giderseniz, ldrleceksiniz soylu valyem, size syl
yorum, bu adam sizin hesabnz grecek. Szm dinle
yin, harcanacak yirmi tane yaamnz ,olsa bile gene git
meyip. Bu adam, uzun sreden beri orada oturur. Birok
savaa girmi km; indirecei amansz vurulara kar
kendinizi savunamazsnz. Bundan dolay iyi Sir Gavvain, adam yalnz brakn-ve Tanrinn yardmyla kendi
nize baka bir yol sein. Hazreti sa'nn sizi knlayabile
cei baka bir lkeye atnz srn. Ben de Ulu Tan
rinn, onun btn iyi peygamberlerinin ve bunun gibi
daha birok eylerin zerine ant ierim ki, gizinizi her
zaman byk bir ballkla saklayacak ve hibir zaman,
sizin frsat bulup, benim de tandm bir adamdan kat
nz konusunda en ufak bir ey sylemeyeceim," dedi.
Gavvain, "ok teekkr ederim," dedi ve szn
yle srdrd:
"Benim karm gzetmeniz, sizin deerinizi gs
teriyor. Srdam olarak kalmak istemenizden dolay size
-ayrca teekkr ederim. Ama siz benim gizimi byle
ballkla saklasanz, ben de buradan ekip gitsem, yani
93

sylediiniz gibi buradan korku iinde kasam, korkak


bir valye olsaydm bile bu ho grlmezdi. Onun iin
ne gibi bir sona urarsam urayaym, Yeil Kilise'ye gi
deceim ve houma giden bu ii o, ayn valyeyle gr
eceim. Bunun sonucu ya iyiye ya ktye balanacak.
Artk orasn yazg bilir. Bu adam ok ters bir herif bile
olsa, orada sava baltasyla duruyorsa, Yce Tanr kulla
rn kurtarmasn pek iyi bilir."
br adam, "Meryem Ana hakk iin, ok ey sy
lediniz" dedi. "Kendi kendinize zararnz dokunacak.
Anlalyor ki sizce yaamnzn hibir deeri yok. Sizi
bu iten vazgeirmeye artk uramayacam. Banza
tolganz giyip, elinize mzranz aln vc bu kayalkl
topran yanndan geen ayn yoldan, ta yaban otlarnn
brd koyaa varana dek aa inin. Bundan sonra,
yeil otlarn sarm olduu alanda biraz evrenize bak
nn; sol kolda Yeil Kilise'nin ta kendisini, ayn zamanda
oray yneten korkun, gl Yeil valye'yi grecek
siniz. imdilik elveda soylu Gavvain, Tanrinm birliine
emanet olun! Dnyann btn servetini nme dkseniz,
ne sizinle giderim, ne de bu ormanlkl blgeden geer
ken size yoldalk ederim."
Bu szlerden sonra, ormanlk alandaki bu adam at
n dndrd, olanca gcyle mahmuzlad ve bir engel
atlatarak valyeyi orada, tek bana brakt.
Gavvain, "Tanr'nn ad zerine ant iiyorum," dedi;
"Ne alayacam, ne de yazklanacam. Yce Tanr'nn
buyruklarna uyarm. Kendimi ona emanet ediyorum."
Bunun zerine Gryngolet'i mahmuzlad ve ban o
yola evirdi.
94

Kk bir ormann kysndan gitti. Ve yaln ky


dan doruca koyaa indi. evresine baknd, burasn
ok yabanl buldu. Bu dolaylarda barnlacak bir yerin
bulunmadn anlad.
Her iki yanda yalnzca yaln ve dik kayalar ykse
liyordu.
Ayn zamanda evresinde bklm, girintili kn
tl, talardan oluan kaya ktleleri de vard.
valyeye, kayalar bulutlar syryormu gibi geldi.
Atn durdurdu ve bundan sonra birok kez, Yeil
Kilise'yi bulmak umuduyla atm saa sola srd.
Her iki yanda da byle bir eye raslamad, bu ona
ok artc geldi.
Bundan soma, yeil alann bir yannda bir alayann
dkld su kysnda dzgn yzeyli bir tepe grd.
alayann akt bu derede su, sanki kaynyormu
gibi kabarcklar oluturuyordu.
valye atn yakalad ve tepeye doru srd; dik
katle atndan indi ve dizgini bir hlamur aacnn plak
dalma balad. Tepeye doru gitti, evresinde dolat ve
burasnn ne olabileceini kendi kendisine sordu.
Her iki yannda oyuklar vard ve buralarn yeil ot
lar kaplamt.
i botu; yalnzca eski bir maaraya alyordu.
Belki bu, bir maaradan ok yarlm bir kaya par
asyd; Gavvain kesin bir ey syleyemedi.
Bu iyi valye, "Ne yazk Ulu Tanrm," dedi; "Yeil
Kilise bu olabilir mi? Burada olsa olsa, eytan sabah du
alarn okur. Gerekten ssz bir yer buras; boyu gemi
otlar, kiliseye uursuz bir grnm veriyor. Burada ken95

dini adad ilerini eytanca yapmak, yeillere brn


m valyeye ok yakr. imdi be duyumla pek iyi
duyumsuyorum ki, beni bu bulumaya zorlayan kesinlik
le eytan. Burada beni yok etmek istiyor. Buras ykm
larn kilisesi, kt yazg her yann sarm. Grdm
kiliselerin iinde, en ok ilence uram olan!"
Banda yksek tolgas, elinde mzra olduu hal
de, bu yorucu yerin kayalklarn trmanmaya balad.
Bu srada, salam bir kayann zerindeyken yksek
tepeden, derenin gerisindeki bir kydan, pek gzel ve
gr bir ses duydu.
"Dur!" diyen bir ses, kayalklara arparak yanklan
d; sanki btn talar paralanyordu. Sanki deirmen ta
nda, biri buday vtyordu.
"Dur!". Bu ses burgalar yaparak yayld ve deir
mendeki su gibi, gcrdayan bir ses yaratt.
"Dur!" ok keskin, evreye akar gibi dalan, nla
yan bir sesti, korkun bir yanks vard.
Bunun zerine Gavvain, "Tanr iin," dedi; "Namu
sum zerine ant ierim, bu davran benimle karlamak
iin yaplyor. Brakn Yce Tanr istedii gibi davran
sn. Oh, pek iyi; bani uncack etkilemiyor. Yaamm pa
hasna da olsa, hibir ses beni korkutamyor."
Bu szlerden sonra, iyi valye, olanca sesiyle ba
rd:
"Burann benimle buluacana sz vermi olan
egemeni nerede? nk iyi Gavvain ite burada. Herhan
gi bir adam, herhangi bir ey istiyorsa, buraya gelsin. Ya
imdi gelir grr, ya da hibir zaman bunu yapmay ba
aramaz."
96

valyenin bann zerindeki setten, biri, "Bekle!"


diye bard; "Sana daha nce sz vermi olduum eyi,
imdi hemen alacaksn."
Byle olduu halde, uzun bir sre sesini dinletti ve
aaya inmeden nce, evreyi sanki bu sesiyle biledi.
Bundan sonra, bir kayann yanndan indi ve bir deli
in iinden, bir maaradan dar frlad, elinde korkun
bir silah vard.
vuruu indirmek iin, yeni yaplm,, bir Danimarka
baltas, geriye doru kvrlm sapyla bir hizada olan
keskin bir ucu vard.
Drt adm geniliinde olup, biley tayla keskinletirilmiti.
Il l parlayan kurdeleyle lld zaman, uzun
luu ondan aa kalmyordu ve valye, ilk seferki gibi
yeiller giymiti. Yanaklar, bacaklar, tutam tutam sa
lar, sakal da hep yeildi. Her neyse... incelikle ayaklar
nn stnde yere eildi. Baltann sapn bir taa dayad
ve kurumla yanndan yrd. Derenin kysna geldii
zaman, suyun iinden yrmek istemedi. Baltann ze
rinden atlad ve pek hzl ve ak admlarla yrd. Kor
ku verici bir tavrla, bu geni baltay yeil imenleri kap
lam olan karn stne koydu, ite Gawain, bylece Ye
il valye ile karlat.
Yeil valye onu selamlamad bile. Oysa Gavvain,
"yi efendi, sz vermek konusunda herkes size saygyla
gvenebilirdi," dedi.
Yeil valye, "Gavvain," dedi; "Tanr seni korusun!
Gerekten valye, buraya safa geldiniz ve her doru
szl adamn yapt gibi gezinizi tam zamannda ayar97

layp bitirdiniz. Aramzda yaplan szlemeyi biliyorsu


nuz. Tam on iki ay, paynza deni yaptnz. Ben de bu
yeni ylda size borcumu deyeceim. Bu koyakta, ite
babaayz. Ve bizi birbirimizden ayracak, istediimiz
gibi arpmamza engel olacak kimse yok. Tolgan
kar ve bana gelecee katlan. Bam tek bir vurula
uurduun zaman ben nasl sesimi karmadmsa, sen de
yle yap; hibir dnce yrtme."
Gavvain, "Bana can veren Tanrinn zerine ant ii
yorum; hayr, inecek bu vurutan dolay, hibir kt d
nce beslemeyeceim. Kendinize bir eki dzen verin.
Ben de pek devinimiz duracak ve hibir direnmede bu
lunmayacam; istediiniz gibi yapn," dedi.
Boynunu eip, valyenin nne uzatt. Ve plak
beyaz tenini gsterdi. Hi korkmuyormu gibi davrand;
yani hi rkeklik gstermedi.
Derken yeiller iindeki adam, kendine bir ekid
zen verdi, Gavvain'e vurmak iin o amansz silah yaka
lad; gvdesindeki btn gc harcayarak baltay yukar
kaldrd.
valyeyi cansz yere sermek iin elinden geldiin
ce iddetle indirdi. Ve dnd gibi, btn gcyle
aa indirdi.
Her gzpek adam, bu vuruun altnda oktan can
verirdi. Gavvain, bu sava baltasnn kendisini topran
stnde yok etmek iin aa doru iniine bir an bakt.
Ve biraz omuzlarn bu keskin silahtan ekti.
bryse, birden silkinerek ynn deitirdi ve
baltasnn parlak ucunu geri ekti. Ve Prens Gavvain'i,
kurumlu szlerle azarlad:
98

"Gzpekliiyle bilinen Gawain sen deil misin?"


dedi; "Bu tepeler, bu koyaklar askerle dolu olsa, o gene
korkmazd. Ama, sen daha cann acmadan korkuyla irkiliyorsun! Ben bu valyenin byle korkak olduunu
hi iitmemitim. Sen bana vuruu indirirken, ben ne ge
ri ekildim, ne katm, ne de Kral Arthur'un salonunda
buna kar ktm. Bam, ayaklarmn dibine dt, ama
gene de kamadm; sense daha baltay yemeden korkuy
la titriyorsun. Ben senden daha gzpekmiim meer!"
Gavvain, "Bir kez geri ekildim, bir daha yapmaya
cam; bam, talarn zerinde yuvarlansa bile gene de
direnmeyeceim; haydi valye, Tanr akna biraz a
buk ol ve gereini yap! Yazgm belirle. imi abucak
gr. nk vuruuna kar gs gerecek ve baltan boy
numu koparncaya dek yerimden bir adm bile kmlda
mayacam. Szme gven," dedi.
Yeil valye, "Pek iyi, yleyse vuruu yiyeceksin,"
dedi.
Ve baltay yukar kaldrd; yz yle korkun bir
grnm almt ki, gren deli olduunu sanrd.
Btn gcyle baltay indirdi; ama Gavvain yaralan
mad. Ve bir ey olmadan, hzla elini ekti.
Gavvain, sz verdii gibi kmldamad; geri de ekil
medi. Ama bir ta ya da yzlerce kkyle kayalkl bir
topraa sarlm bir aa gvdesi gibi sessiz durdu.
Yeiller giymi adam, neeyle konumaya balad:
"Demek imdi yrein pek ve istediim gibi vura
bilirim; Arthur'un sana verdii yksek bal kar ba
kalm. Bu vuruta soluk borunu korumaya al; o da da
yanabilirce!.,"
99

Bunun zerine Gawain, fkelendi: "Bir vuru daha


ne demek! Seni acmasz seni! Korkutmalarn iyice
uzattn artk. Umarm ki benliin, gene kendi yreini
korku iinde brakr."
br valye, "Dorusu," dedi; "ok fkeli konu
uyorsun, artk iini uzatmayacam."
Gene vuruu indirmek iin kendine bir ekidzen
verdi. Dudaklarn ve alnn buruturdu. Bu iten holan
mayan bir insan iin kurtulu yolunun olmad kesindi.
Hafife baltasn kaldrd ve keskin ucunu derin bir
yara amak isteiyle aa, plak boynun stne indirdi.
Bu vuruu birdenbire indirdii halde, Gavvain'i he
men hi yaralamad.
Yalnzca, boynunun bir yannn derisini biraz syr
d. Beyaz etin bir ksmn kesti, kan omuzlarn zerinden
yere doru szld; Gavvain, karn stnde kan lekeleri
ni grnce, bir mzrak boyu kadar geri srad. Hzl bir
devinile tolgasn alp bana geirdi. Gzel kalkannn
arkasndan omuzlarn silkti.
Ve parlak bir kl ekerek, kzgn kzgn sze ba
lad; yeryznde hibir valye, annesinden doal beri,
Gavvain'in yars kadar sevinmemiti:
"Ey valye! fkeni bir yana brak ve benimle artk
urama. Hi direnmeden, burada sizden bir vuru ye
dim; bir daha indirecek olursanz, size bunlar teker te
ker deteceim. Yeniden sylyorum, bana inann, hem
de ok korkun biimde... Ama bu son vurula kral Arthur'un saraynda yaplm olan szleme bozuldu. Bun
dan dolay rica ederim, artk durun!" dedi.
Yeil valye, Gavvain'in bulunduu yana dnd ve
100

baltasnn zerine yasland. Derenin kysna, baltann


keskin yann dayad, kendisi de bunun zerine eilerek,
imenlerin stnde duran valyeye bakt. Orada, ne
denli gzpek, korkusuz ve yiite duruyordu. Tam an
lamyla donanmlyd ve ylacak gibi grnmyordu.
Yeil valye iinden Gawain'i beendi. Gl bir
sesle, nee iinde konumaya balad. Ve evresini nla
tan bir sesle, Gawain'e unlar syledi:
"Yiit valye, bu kadar kzmayn, hi kimse size
kaba davranlarla bir hakszlkta bulunmad. Ne de size
kaba tavrlarla, kt davrand. Yalnzca, kraln saraynda
kararlatrlan ey, yerine getirildi. Size bir vuru indir
meye sz vermitim; nitekim yediniz ve hesabnz iyi
grld; zerinizde olduunu syleyebileceim birok
haklardan sizi kurtaryorum. Size hakkyla, daha yein
vurmu olsaydm, belki cannz iyice actacaktm. nce
sizi akacktan bir vurula korkuttum; tehlikeli bir yara
amadm. Bylece ok adaletli davrandm.
nk ilk gece aramzda yapm olduumuz sz
lemeye tam anlamyla bal kaldnz. Namuslu bir ada
mn yapaca gibi, ne kazandmzsa bana verdiniz. kinci
sabah da gene ne kazandmzsa bana sevin iinde verdi
niz. Gzel karm ptnz, pckleri bana geri vererek
iki sefer de doru davrandnz. Bu yzden size, cannz
actmayan iki vuru indirdim. Drst bir adam, drst
bir yolda bunun karln verir. Bylece de hibir ada
mn korkmasna gerek kalmaz.
ncde doru yoldan saptnz; bundan dolay bu
vuruu yediniz. nk benim kurdelemi tayorsunuz.
Ayn, dokunmu kurdele bu. Size onu kendi karm verdi;
101

pek iyi bilirim. Gryorsunuz ki davranlarnzdan,


pcklerinizden ve karmn size akn bildirmesinden
haberim var. Btn bu planlar ben dzenledim.
Karm, sizi denemesi iin ben gnderdim. Ve ger
ekten, yeryznde esiz bir valye olduunuzu anla
dm. Sradan bir beyaz bezelye tanesinin yannda bir be
yaz inci tanesi nasl deerliyse, ite gerekten br
valyelerin yannda Gavvain'in deeri de odur. Ama bir
noktada yanl yaptnz ve ballktan biraz ayrldnz.
Her neyse, bu ne iki yzl bir dolap evirme, ne de bir
akn aklama saylr.
Yaamnz btn bunlardan daha ok sevdiiniz
iin, sizi daha az suluyorum."
Sessiz sedasz ve ciddi bir yzle duran br adam
dnd ve uzun bir sre sessiz kald. Kendisine yle
kzmt ki, zntyle bard. Damarlarndaki btn
kan yzne kt. Yeil valye'nin anlattklarndan do
lay, utan iinde titredi. Ve azndan kan ilk sz u
oldu:
"Hrs, agzllk ve korkaklk, erdemi yok eden
sizdeki alaklk ve ktlk, denilmeyi hak ediyor!"
Bunun zerine kurdeleyi zp kard ve valye
nin suratna frlatt:
"te, ball ykan ey; eytanlar gtrsn onu!
nk indireceiniz vuruun uyandrd kayg bana
korkakl retti. Hrsa kaplmama neden oldu ve doal
huylarmdan, bir valyeye zg olan cmertlik ve ba
llktan beni uzaklatrd. imdi ben, hem suluyum,
hem de hileciyim; her zaman hainlik etmekten ve yalan
clktan korkardm. Beni imdi znt kaplad! valye
102

azck dur, sana aklyorum; btn davranlarmda su


luyum; brak da senin sevgini kazanp ondan soma yolu
ma koyulaym."
Bunun zerine Yeil valye gld ve incelikli bir
edayla unlar syledi:
"Yediim vuruun karlnn dendiini kabul
ediyorum. Siz, kendi suunuzu anladnz ve silahmn
keskin ucuyla cezanz grdnz. Sizi bu sutan kurtar
yor ve doduunuzdan beri, nasl hi su ilememiseniz, gene yle tertemiz kabul ediyorum. Ve Sir, size ke
narlar srmayla ilenmi bu kurdeleyi veriyorum. Sr
tmdaki giysi kadar yeildir. Bylece Sir Gawain, bu se
rveni hibir zaman unutmaz, onca prenslerin iinden
kp benimle arpmay kabul ettiinizi anmsarsnz.
Ve bu Yeil Kilise de, mert valyelerin yannda geen
servenin, ok canl bir kant olur. nmzdeki yeni
yl, yine benim atoma gelirsiniz ve bu grkemli bayra
mn kalan blmn neeyle kutlarz."
Lord, Gavvain'e arsnda steledi ve dedi ki:
"Umarm, bir zamanlar byk dmannz olan ka
rmla iyi anlarsnz."
Gavvain, "Olmaz, gelemem," dedi. Tolgasn tutup
incelikle kard. Yeil valye'ye teekkr etti: "Konuk
luum ok zntl geti; ama sizlere mutluluklar dile
rim. Btn an ve nlerin belirleyicisi olan Tam, hepi
nizin gnlne gre versin. Benden o incelikli leydiye,
gzel karnza, hem ona, hem brne, saygyla nlerin
de eildiim leydilerime iyi sz edin.
Ama onlar, valyelerini evirdikleri dolaplarla al
dattlar. Her neyse, bir aptaln bile kadnlarn evirdikleri
103

dolaplardan dolay delice davranlarda bulunmas a


lacak bir i deildir. nk, Adem babamz bile yery
znde aldatacak biri kt. Hazreti Sleyman birok ka
dn batan kard.
Dalila da, Samson'un (35) yazgsyla oynad. Barsabe, Hazreti Davud'u (36) aldatt ki bundan sonra Davud ok aclar ekti, ite, btn bu insanlar, kadn hilele
rinin tuzana dtler. Onlar sevmek, byk bir ka
zant ve onlara inanmamak, btn bu adamlarn elin
deydi; gk kubbenin altnda gnen iinde yayan bu
adamlar, eski insanlarn en soylularydlar. Ama, hepsi
de kullandklar kadnlarn oyunlarna kurban gittiler.
Ben de aldatldm, ama sanrm zrm vardr. Kurdeleni
zi, Tanr yreinizin istediini versin, srmas iin deil,
her zaman saf duygularla saklayacam.
Kurdeleyi ne ipei, ne asklar, ne deeri, ne de g
zel ilemesi nnde secdeye gelmek iin saklayacam;
onda her zaman iin ilediim suun kantn greceim.
Gururla atm srdm zaman, aklma, vicdan azabyla
birlikte uursuz bedenin iledii su ve ne denli diren
siz olduu gelecek, insan ktl ne denli abuk yaka
lyor ve insana ne denli abuk bulaabiliyor. Gurur beni
savataki yiitliklerde ne zaman drtklerse, o zaman bu
sevda bana yle bir bakmam, hemen yreimi yumu
atacak.
Ama size hl yalvarrm; btn bu olan eyler sizi

(35) Dalila, Samson'a btn gcn veren uzun salarn keserek,


bu iri ve gl adam, zavall bir duruma drmt.
(36) Barsabe adl bir kadn, Hazreti Davud aldatmt.

104

hibir zaman zmesin, nk sizinle boy lmeye c


ret ettiim bu yerin, efendisisiniz.
Ben de cnz alm olduunuz bir valyeyim.
Gklerin egemeni olan Tanr sizi dllendirsin. Gerek
adnz nedir? Onu syleyin, baka bir ey istemem."
Yeil valye, "Bunun dorusunu syliyeceim"
dedi. "Bana, burada Bercilak de Hautdesert derler.
Evimde konuk olarak kalan Morgan de La Faye'in (37)
gcyle ve hileli sihirbazlk bilgisiyle btn bunlar yap
tk. O, Merlyne'in sanatndan ok ey kapm. nk,
sizin btn nl valyelerinizi tanyan bu nl sihirbaz
la, aralarnda epeyce ak servenleri gemi. Bundan
dolay ona Tanra Morgan derler.
Onun gibi gururlu bir insan yoktur. Ve onu yumua
tacak hi kimse kamamtr. Bylece, beni nee taan
saraynza, evreye an ve n salm olan Yuvarlak Masa'nn grkemi gerekten doru mudur deil midir, bunu
anlamaya ve denemeye gnderdi. Sizin akllarnz bala
rnzdan almak iin bu serveni dzenlettirdi. nk Guinever'i dehet iinde brakmak, sanki bir hortlak gibi ba
elinde olan o adamn Yuvarlak Masa'nn nnde syle
dii szlerle, kralienin yreine indirmek istiyordu.
ite atodaki yal leydi oydu. Sizin teyzeniz, Arthur'un vey kardei ve Tyntagelle'in kz. Daha sonrala
r bu Tyntagelle iyi Utes'ten Arthur'u dourdu, ite soy
lu valye, teyzen seni byledi. Evimde istediin gibi
rahatna bak. Btn ev halk seni seviyor.

(37) Tanradr. Bysyle Kral Arthur ve valyelerini etkilemek


ister. Trl klklarda grnebilir. Bir seferinde, bir cad olarak grlm.

105

Ve namusum zerine ant iiyorum Gavvain, ben se


ni, Tanr'ya olan byk inancndan dolay ok seviyo
rum."
Gavvain, bunu kabul etmedi. Ve asla onun evine gi
demeyeceini syledi. Kucaklatlar, ptler ve birbir
lerini Tanr'ya emanet edip oracakta ayrldlar. Gavvain
atnn zerinde, yiit bir tavrla Kral Arthur'un bulundu
u yere doru son hzla gitti. Yeiller iindeki valye
de, cannn istedii yere.
Gavvain, imdi yeryznn krlarnda Gryngolet'i
sryor. Yaamdan istediini alm bulunuyor. ou kez
evlerde konaklad; ou kez ak havada kald.
Birok servene atld ve bunlarn oundan zafer
kazanarak kt.
Btn bu servenleri imdi anlatmak istemiyorum.
Boynundan alm olduu yara kapanmt. Ve l
dayan kemerini btn yol boyunca bir kuak gibi takt.
Bu kurdele, sol kolunun altnda bir dmle biti
yordu. Bu, ona ktlk yapmamas iin verilmi olan bir
dersti. Bana hibir bela gelmeden, saraya vard. Soylu
lar, iyi Gavvain'in geldiini duyunca, bu yurtlukta byk
bir nee yarattlar. Bu dn, onlara olaanst bir ey
gibi geldi.
Kral ve Kralie, Gavvain'i pt; ondan sonra, her yi
it valye, Gavvain'in elini skmaya geldi ve ona gezisi
ni sordu.
valye de ballandra ballandra anlatt; kendisini
denemek iin yaplan her eyi aklad.
Yeil Kilise'deki serveni, valyenin davrann,
106

leydinin akn, en sonunda da kurdeleyi anlatt. Kendi


suundan dolay boynundan ald yaray onlara gster
di. Bunlar anlatrken ok ac ekiyordu. zntden in
ledi ve yaray gsterirken utancndan yzn kan bast.
valye, kurdeleyi krala verirken:
"Bakn, lordum," dedi; "Boynumda tadm bu
yara, suun kant. Gsterdiim ey korkaklk ve hrstan
alm olduum ktlk ve ne yaptn bilmemenin be
lirtisi. Yalancln belirtisi. Yaadm srece bunu hep
yanmda tamalym. nk, hi kimse kendi ktl
n bir kaza olmadan gizleyemez. Bir kez gmld m,
bir daha ayrlmaz."
Kral ve evresindeki soylular valyeyi avuttular.
Anlatt ykye kahkahalarla gldler.
Ve Yuvarlak Masa'nn lordlaryla leydileri u nokta
da birleti:
Oradaki btn dost valyeler, Gavvain'in hatr
iin, bundan soma parlak yeil renkte bir kay takacak
lard. Bu, Yuvarlak Masa'nn onuru olarak kabul edildi.
Ve bu romans kitabnda anlatld gibi, bu kay
takacak her valye, sayg grecekti. te bylece Arthur'un krallk gnlerinde bir serven yaand.
Dahas, Brutus'un kitaplar da buna tanklk eder.
Bundan soma, yiit bir valye olan Brutus'un d
nemi balar. Ve, Troya'nm kuatlmasnn, kente yaplan
saldrnn sona erdii zaman gelir.
Bu servenden nce, buna benzer biroklar da
yaanmtr. imdi, banda, dikenlerden bir ta tayan
Hazreti sa, bizi mutlulua kavutursun. min.
KM KT DNRSE, KENDNE...
107

You might also like