QKA ESHTE EKOLOGJIA?

ekologjia eshte nje shkenc biologjike.termi ekonogji perdoret per her te par nga
biologu hekel.ai e formuloj nga dy fjal greke eko qe do te thot shtepi dhe legos
shkenc.pra ekologjia ne kuptimin e saj te par eshte shkenca qe studion mjedisin ku
jeton organizmi.sot ekologjia eshte shkenca qe studion kushtet e ekzistences se
organizmave te gjall nderveprimet e tyre me mjedisin ku jetojn si dhe lidhjet
ndermjet vet ketyre organizmave

QKA ESHTE EKOSISTEMI?

ekosistemi eshte tersia e mjedisit fiziko kimik dhe qenieve te gjalla qe popullojn
kete mjedis.ekosistemi eshte njesia baz natyrore ku realizohet studimi ekologjik

QKA QUAJM FAKTOR EKOLOGJIK?

ne vendjejetes te tyre qeniet e gjalla jane nen ndikimin e perhershem te kushteve te
mjedisit jetesor ,keto veprime qe behen ne qenie te gjalla quhen faktoret
eologjik.faktoret ekologjik ndahen ne faktor qe rrjedhin nga bota jo e gjall.
FAKTORET BIOTIK DHE ABIOTIK?
faktoret abiotik jane temperatura lageshtia drita rrezatimet e ndryshme vetit kimike
e fizike te tokes te ujit etj.
Faktoret biotik:keta faktor perfaqesojn mardhenjet ndermjet organizmave si
konkurenca grabitshmeria simbioza parazitizmi etj.keto mardhenje shfaqen mes
individeve te llojit te njejt dhe individeve te llojeve te ndryshme.,

QKA KUPTONI ME EKOLOGJI APLIKATIVE DHE CILAT JANE DEGET E SAJ

ekologjia eshte nje shkenc me karakter te theksuar aplikativ.sishkenc aplikative ajo
ve ne jete njohurit teorike e praktike nepermjet te cilave zgjedh mjaft probleme qe
kane lidhje me nderhyrje gjithnje e me te madhe te njeriut ne natyr duke zhvilluar
ne kete menyr ekologjin e zbatuar apo aplikative.disa nga drejtimet kryesore te
ekologjis aplikative jane ,ruajtja e ekuilibreve natyrore shfrytezimin racional i
burimeve natyrore mbrojtja e mjedisit etj. Ekologjia ndahet ne autoekologji dhe
sinekologji

QKA KUPTONI ME FAKTORIN KUFIZUES DHE JEPNI NJE SHEMBULL TE TILL?

faktor kufizues konsiderojm me faktor qe ne qastin e saktuar ndalon zhvillimin e nje
lloji.ne faktor ekologjik e luan ronin e faktorit kufizues ateher kur ai mungon kur
zvoglohet nje vler minimale kritike .faktor kufizues eshte ai faktor ekologjik i cili
eshte domosdoshm per jete ,ai faktor behet imitues kur nuk eshte i pranishem sa
duhet, ndikon krejtesisht ose kur eshte i pranishem me teper se sa ka nevojmpra
faktori imitues kushtezon egzistencen e gjallesave ne mjedisin e caktuar edhe pse
kushtet e tjera te mjedisit mund te jene te volitshme

QKA KUPTONI ME VALENCE EKOLOGJIKE.

ne valenc ekologjike kuptojm aplituden e ndryshimeve te disa faktorve ekologjik ne
suazat e te cileve eshte e mundshme ekzistenca e llojit ne fjal.gjeresia e kesaj
amplitude tregon se qeniet e gjalla sa mund tu perballojn ndryshimeve te medha te
faktorve jetesor

SI THIRREN QENIET E GJALLA ME VALENC TE GJERE TE TEMPERATURES.

QENIET E GJALLA ME VALENC TE GJERE TE TEMPERATURES QUHEN EURITERM KURSE
QENNIET E GJALLA ME VALENC TE NGUSHT THIRREN STENOTERM
SI THIRREN QENIET E GJALLA ME VALENC TE GJERE TE KRIPSHMERIS E SI
ATO ME VALENC TE NGUSHT
ATO ME VALENC TE GJERE THIRREN EURIHALINE NDERDHA TE NGUSHT QUEN
STENOHALINE

QKA ESHTE PERSHTATSHMERIA EKOLOGJIKE.

NJE NDER VEQORIT THEMEORE TE FAKTORVE EKOLOGJIK ESHTE NDRYSHUESHMERIA
E TYRE.KETA FAKTOR EKOLOGJIK NDRYSHOJN GJATE DITES DHE NATES E GJITHASHTU
GJATE VITIT DHE SHPESH NE KUPTIM SHUM TE GJERE.NE TE GJITHA KETO
NDRYSHIME TE FAKTOREVE EKOLOGJIK QENIET E GJALLA REAGOJN NE MENYR TE
CAKTUAR NE PAJTIM ME PERSHTATSHMERIT EKOLOGJIKE SPECIFIKE TE TYRE.

QKA KUPTONI ME ADAPTIM?

NDRYSHIMET E QENIEVE TE GJALLA DHE BIOCENOZAVE JANE NE PAJTIM ME

NDRYSHIMET TE CILAT NGJAJN ME MJEDISIN E JASHTEM QDO QENIE E GJALL KA VETI

KARAKTERISTIKE TE POSAQMSHE KETO KARAKTERISTIKA JANE TE KUSHTEZUARA ME
BAZEN TRASHEGUESE DHE QUHEN ADAPTIME.

QKA ESHTE FORMA JETSORE?

KOMPLEKSI I ADAPTIMEVE MORGFOLOGJIKE DHE FIZIOLOGJIKE QE I KARAKTERIZON
LLOJET E NDRYSHME DHE I CILI ESHTE I LIDHUR ME VENDBANIMIN E CAKTUAR
PERKUFIZON FORMEN JETSORE OSE EKOLOGJIKE,DISA FORMA JETSORE ME CILESIT E
TYRE SPECIFIKE KARAKTERIZOJN EDHE SPECIFITETIN E VENBANIMIT NDAJ TE CILIT
JANE PERSHTATUR PSH FORMAT JETSORE TE KAKTUSEVE.

Q'ESHTE KONVERGJENCA EKOLOGJIKE

SHPESHHER NE KUSHTE TE NGJAJSHME EKOLOGJIKE FORMOHEN EDHE FORMA TE
NGJAJSHME JETSORE TE BIMEVE DHE TE SHTAZEVE EDHE TEK ATO LLOJE TE CILAT
NE PIKPAMJE SISTEMATIKE MES VETI JANE SHUM TE LARGETA KJO NGJASHMERI
MORFO-FIZIOLOGJIKE E ORGANIZMAVE QE NE PIKPAMJE FILOGJENIKE JANE SHUM TE
LARGETA QUHEN KONVERGJENC EKOLOGJIKE

QKA ESHTE MODIFIKIMI

KUSHTET E MJEDISIT TE JASHTEM MUND TE NDIKOJN NE PARAQITJEN E VETIVE TE
NDRYSHME MORFO-FIZIOLOGJIKE TE ORGANIZMAVE PER NJE KOHE TE
CAKTUAR,PERSHTATSHMERIT E TILLA TE CILAT MANIFESTOHEN ME REAGIME TE
DREJTPERDREJTA TE ORGANIZMIT NE KUSHTET MOMENTALE TE MJEDISIT JETSOR
QUHEN MODIFIKIME.PARAQITJA E MODIFIKIMEVE ZGJAT PO AQ SA SGJAT VEPRIMI
STIMULUES I FAKTORVE TE JASHTEM

QKA ESHTE AKOMODIMI

AKOMODIMI PERFAQSON NJE MODIFIKIM FENOTIPIN QE REZULTON GNA VEPRIMI I
FAKTORVE TE MJEDISIT EKOLOGJIK MBI RRITJEN E ORGANIZMAVE.LLOJET BIMORE
OFROJN SHUM SHEMBUJ TE AKOMODIMIT RELATIV

KLASIFIKIMI I FAKTORVE EKOLOGJIK SI BEHET?

EGZISTOJN DISA MENYRA TE KLASIFIKIMIT TE FAKTORVE EKOLOGJIK

1.NDARJA E FAKTORVE EKOLOGJIK ME FAKTOR ABIOTIK DHE BIOTIK
2.NDALJA TJETER BAZOHET NE RENDESIN E POPULLATES,DISA FAKTOR NUK VAREN
NGA RENDESIA,MADJE ATA VEPROJN MBI INDIVIDIN NE MENYR TE IZOLUAR
PAVASISHT NGA RENDSIA E POPULLATES TE CILES AI I PERKET.

QKA ESHTE KLIMA

PERKUFIZIMI SIPAS M,SORRE QUAJM KLIM SERINE E GJENDJEVE TE ATMOSFERES
SIPAS NJE VENDI NE NJEPASNJESHMERIN E TYRE TE ZAKONSHME

CILET JANE FAKTORET KRYESOR QE PERCAKTOJNE LLOJET E NDRYSHME TE

KLIMAVE
NDER FAKTORET KRYESOR QE PERCAKTOJN LLOJET E NDRYSHME TE KLIMAVE JANE
GJERSIA GJEOGRAFIKE DHE VENDODHJA E KONTINENTEVE POR KETA MODIFIKOHEN
NGA SHUM FAKTOR DYTESOR,MUND TE THUHET SE GJERSIA GJEOGRAFIKE ESHTE
FAKTORI QE NDIKON ME TEPER MBI TEMPERATUREN NDERSA VENDOSJA E
KONTINENTEVE NDIKON VEQANERISHT MBI THATESIREN OSE LAGESHTIREN E
KLIMES

QKA ESHTE MAKROKLIMA

KLIMEN E NJE RAJONI MJAFT TE GJERE E QUAJM KLIM RAJONALE OSE
MAKROKLIM,MAKROKLIMA PERCAKTOHET NGA POZICIONI GJEOGRAFIK RAJONI NGA
VENDOSJA DHE POZICIONI I MALEVE

SHPJEGONI ME DISA FJALE MAKROKLIMEN

MAKROKLIMA PERGJIGJET KLIMES NE NIVENIN E ORGANIZMIT STIDIMI I SAJ VE NE
DUKJE RENDESIN QE KA MJEDISI PER JETEN E ORGANIZMIT KESHTU KLIMA NEN GUR
PERBEN NJE MIKROKLIM E CILA ESHTE MJAFT E NDRYSHME NGA KLIMA NE
SIPERFAQE TE TOKES.PER RRJEDHOJ EDHE ORGANIZMAT QE JETOJN NE KETO
MJEDISE VETEM DISA CENTIMETRA LARG NJERI-TJETRIT NUK DO TE JETE TE
NJEJT,NDODHJA E KARAKTERISTIKAVE TE MIKROKLIMES ESHTE JASHTZAKONISHT E
VESHTIR PASI TEMPERATURA ESHTE E KOMPLIKUAR PER TU PERDORUR.

CILET JANE FAKTORET KLIMATIK KRYESOR

JANE RREZATIMI TEMPERATURA RESHJET DHE LAGESHTIA NDRIQIMI TRYSNIA
ATMOSFERIKE EKSPANSIONI GJEOGRAFIK