Professional Documents
Culture Documents
Bat Dang Thuck Aramata
Bat Dang Thuck Aramata
2008
TM TT
nh l Karamata v cc tnh cht ca hm li l mt phn quan trng v kh ca cc
bt ng thc. Da vo nh l Karamata, ngi ta chng minh c cc bt ng
thc: T. Popoviciu, bt ng thc A. Lupas v bt ng thc Vasile Cirtoaje 2.1.[2]. Cc
bt ng thc ny c nhng ng dng trong vic gii mt s bi ton kh. V chng
ti thy rng: vic xy dng cc bt ng thc mi l rt cn thit. Trong bi bo ny,
chng ti xy dng hai nh l mi v nhng ng dng ca chng. Bi bo trnh by hai
bt ng thc mi m phng php chng minh ca n da vo nh l Karamata v
cc tnh cht ca hm li.
ABSTRACT
Karamata's theorem and properties of the convex function are important and difficult
part of inequalities.Base on Karamatas theorem, it proved the inequalities: T.
Popovicius inequality, A. Lupas inequalitys and Vasile Cirtoajes inequality 2.1.[2].
These inequalities have application in solving difficult problems. And we see that:
building of inequalities are very necessary. In this paper, we built two new theorems and
their applications. We present two new inequalities which are that their demonstration
method based on the Karamata's theorem and properties of the convex function.
1. M u
Ta k hiu I ( a, b ) l mt tp hp c mt trong 4 dng sau y: [ a, b ] , ( a, b ) , [ a, b ) v
( a, b] .
nh ngha (Cc b tri). Cho ( x1 , x 2 , , x n ) v ( y1 , y 2 , , y n ) l hai b s thc. Ta
ni rng dy ( x1 , x 2 , , x n ) tri hn ( y1 , y 2 , , y n ) hay dy ( y1 , y 2 , , y n ) c lm
tri bi dy ( x1 , x 2 , , x n ) v ta vit ( x1 , x 2 , , x n ) ( y1 , y 2 , , y n ) , nu cc iu kin
sau tho mn:
(1)
x1 x 2 x n v y1 y 2 y n .
(2)
x1 + x 2 + + x i y1 + y 2 + + yi , =
i 1, n 1 .
(3)
x1 + x 2 + + x n = y1 + y 2 + + y n .
x1 , x 2 I ( a, b ) v vi mi cp s khng m , c tng + =1 , ta u c
f ( x1 + x 2 ) f ( x1 ) + f ( x 2 )
(1.1)
I ( a, b ) .
Hm s f ( x ) c gi l lm trn tp I ( a, b ) nu n xc nh trn I ( a, b ) , vi mi
x1 , x 2 I ( a, b ) v vi mi cp s khng m , c tng + =1 , ta u c
f ( x1 + x 2 ) f ( x1 ) + f ( x 2 )
(1.2)
( x1 , x 2 , , x n ) v ( y1 , y2 , , y n ) ,
( x i , yi I ( a, b ) ) tho mn iu kin ( x1 , x 2 , , x n ) ( y1 , y2 , , yn ) . Khi , vi mi
hm f (x) li tht s trn I ( a, b ) ( f '' ( x ) > 0 ) , ta lun c
f ( x i ) f ( yi )
=i 1 =i 1
f ( x ) f ( y)
= f ' ( c1 ) > f ' ( y ) , c1 ( y, x ) .
xy
+ Nu x < y th
f ( y) f ( x )
= f ' ( c 2 ) < f ' ( y ) , c 2 ( x, y ) .
yx
Khi f ( x i ) f ( yi ) ( x i yi ) f ' ( yi ) , x i , yi I ( a, b ) , i = 1; n . V
78
f ( x i ) f ( yi ) ( x i yi )f ' ( yi )
=i 1 =i 1
Do
i
=i 1 =i 1
= yi , i =1; n .
( x1 , x 2 , , x n ) ( y1 , y 2 , , y n )
th
n
f ( x i ) + f ( yi x i ) f ( yi ) + n (f0 )
=i 1 =i 1
=i 1
Chng minh. Ta c
x1 y1
0 y1 x1
x + x y + y
2
1
2
1
0 ( y1 x1 ) + ( y 2 x 2 )
x + x + + x y + y + + y
0 ( y1 x1 ) + ( y 2 x 2 ) + + ( y n 1 x n 1 )
1
2
n 1
1
2
n 1
0 = ( y x ) + ( y x ) + + ( y x )
1
1
2
2
n
n
x1 + x 2 + + x n = y1 + y 2 + + y n
t t i = yi x i , i = 1; n . Gi
( x1 , x 2 , , x n )
( k , k , , k )
*
1
( t1 , t 2 , , t n )
*
2
*
2n
l b gm 2n s nhn c t cc b
bng cch sp xp cc s x1 , x 2 , , x n , t1 , t 2 , , t n
( k , k ,, k ) ( y , y ,, y , 0,, 0 )
*
1
*
2
*
2n
Hin nhin
k1* + k *2 + + k *p x1 + x 2 + + x p y1 + y 2 + + y p , p =
1; n
79
k1* + k *2 + + k *n + q x1 + x 2 + + x n y1 + y 2 + + y n + 0
+
+0, q =
1; t
q s
v
k1* + k *2 + + k *n + q k1* + k *2 + + k *n + q + k *n + q +1 + + k *2n =
=y1 + y 2 + + y n + 0
+
+0, q =t + 1; n 1
q s
T nh l Karamata, ta suy ra
f ( k*i ) f ( yi ) + nf ( 0 )
2n
=i 1 =i 1
n
f ( x i ) + f ( yi x i ) f ( yi ) + n (f0 )
=i 1 =i 1
=i 1
f ( x ) = cos x trn , . Ta c f ''=
( x ) cos x 0 ,
2 2
x , . Vy, hm s f ( x ) li trn , .
2 2
2 2
Li gii. Xt hm s
Do
A B C nn ta c:
2
4
2 A
+ = C = A + B , , ( A, B, C )
4
2 4 4
2 4
2 + 4 + 4 = A + B+ C
p dng nh l 1, ta c
Hay
80
4
x + y + z =
Chng minh rng:
4 + ( x 2 ) + 4 + ( y 1) + 4 + ( z 1) + 2 2 + 2 5 6
2
4 + x 2 + 4 + y2 + 4 + z2
Li gii.
Nhn xt.
ng thc xy ra nu v ch nu x= 2, y= z= 1 . T iu kin bi ton, d dng ta c
2 x
2 + 1 4 z = x + y
2 + 1 + 1 = x + y + z
Khi , xt hm s f ( x=
)
Do f ''(x)
=
(4 + x )
2
4 + x2
4 + x 2 trn [ 2, 2] .
> 0 , x [ 2, 2] nn hm s f ( x ) li trn [ 2, 2] . Khi
, p dng nh l 1, ta thu c
f ( 2 ) + f (1) + f (1) + f ( x 2 ) + f ( y 1) + f ( z 1) f ( x ) + f ( y ) + f ( z ) + 3f ( 0 )
Hay
2 2 + 2 5 + 4 + ( x 2 ) + 4 + ( y 1) + 4 + ( z 1)
2
4 + x 2 + 4 + y2 + 4 + z2 + 6
Kt lun: Bt ng thc c chng minh.
Chng ti chng minh c nh l sau y:
nh l 2. Nu hm s f ( x ) li trn I ( a, b ) v x, y ,z I ( a, b ) th
x+y+z
f ( x ) + f ( y) + f (z) + f
2 2x + y 2y + x 2y + z 2z + y 2x + z 2z + x
f
+f
+f
+f
+f
f
3 3 3 3 3 3 3
Chng minh. t
81
x+y+z
2x + y
2y + x
=
, a1 =
, a2
3
3
3
2x + z
2z + x
2y + z
2z + y
=
b1
=
, b2 =
, c1 =
, c2
3
3
3
3
=
d
( x, x, x, y ,y ,y ,d, d, d, z, z, z ) ( a1 , a1 , a 2 , a 2 , b1 , b1 , c1 , c1 , b 2 , b 2 , c2 , c2 )
(1.3)
Tht vy,
2 ( x y)
4 ( x y)
xy
0, 2x
=
0,3x 2a1=
a2
0
2a1
3
3
3
xz
3x + y 2a1 2a 2 =x y 0,3x + 2y 2a1 2a 2 b1 =
0
3
3y x 2z ( 2y x z ) + ( y z )
3x + 3y 2a1 2a=
=
0
2 2b1
3
3
2( y z)
0
3x + 3y + d 2a1 2a 2 2b=
1 c1
3
x + y 2z
3x + 3y + 2d 2a1 2a 2 2b1=
2c1
0
3
x + 2y 3z
3 +x3y + 3d 2a1 2a 2 2b1 2c
=
0
1 b2
3
2( y z)
3x + 3y + 3d + z 2a1 2a 2 2b1 2c1 =
2b 2
0
3
( y z) 0
3x + 3y + 3d + 2z 2a1 2a 2 2b1 2c1 2b 2 =
c2
3
a1
x=
V
3x + 3y + 3d + 3z 2a1 2a 2 2b1 2c1 2b 2 2c 2 =
0
Suy ra (1.3) ng. Theo nh l Karamata, ta c bt ng thc ng.
Trng hp 2: 2y x + z . Tng t, ta c x x x d d d y y y z z z
v a1 a1 b1 b1 a 2 a 2 b 2 b 2 c1 c1 c 2 c 2 . D dng, ta c
( x, x, x, d, d, d, y ,y ,y ,z, z, z ) ( a1 , a1 , b1 , b1 , a 2 , a 2 , b 2 , b 2 , c1 , c1 , c2 , c2 )
Theo nh l Karamata, ta c bt ng thc ng.
nh l c chng minh. ng thc xy ra khi v ch khi x= y= z .
Chng ta c mt ng dng ca nh l 2 trong bi ton sau y:
82
1
3
(a + b + c)
27
2
3
3
3
3
3
3
( 2a + b ) + ( 2b + a ) + ( 2b + c ) + ( 2c + b ) + ( 2a + c ) + ( 2c + a )
81
2 2a + b 2b + a 2b + c 2c + b 2a + c 2c + a
f
+f
+f
+f
+f
+f
3 3 3 3 3 3 3
Khng mt tnh tng qut, ta gi s a b c . T , ta d dng p dng nh l 2, ta
suy ra bt ng thc ng.
Nhn xt.
Chng ta c cch gii khc cho bi ton ny da vo bt ng thc Muirhead v bt
ng thc Schur 0.
Tht vy, bt ng thc cn chng minh tng ng vi:
1
2
3
3
3
2
3
3
3
2
28 ( a + b + c ) + 3 a b + 6abc
18 ( a + b + c ) + 18 a b
27
sym
sym
3.27
16 ( a 3 + b3 + c3 ) + 6abc 9 a 2 b
sym
7 a 3 a 2 b + 2 a 3 + b3 + c3 + 3ab c a 2 b 0
sym
sym
sym
83