Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 107

I HC THI NGUYN

TRNG I HC KINH T V QUN TR KINH DOANH

NGUYN VN TNH

GII PHP THC HIN


BO HIM Y T TON DN
TI TH X T SN TNH BC NINH
Chuyn ngnh: Qun l kinh t
M s: 60.34.04.10

LUN VN THC S KINH T

Ngi hng dn khoa hc: TS. Bi nh Ho

THI NGUYN - 2013

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

LI CAM OAN

Ti xin cam oan: Lun vn tt nghip ny l cng trnh nghin cu


thc s ca c nhn. Cc s liu, m hnh, bng, biu, th v nhng kt qu
trong lun vn l trung thc, cc gii php a ra xut pht t thc tin
nghin cu v kinh nghim, cha tng c cng b di bt c hnh thc
no trc khi cng trnh, bo v v cng nhn bi Hi ng nh gi lun
vn tt nghip Thc s kinh t Trng i hc Kinh t & Qun tr kinh
doanh - i hc Thi Nguyn.
Mt ln na, ti xin khng nh v s trung thc ca li cam kt trn.
Bc Ninh, ngy 25 thng 08 nm 2013.
NGI CAM OAN

Nguyn Vn Tnh

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ii

LI CM N

Trong qu trnh thc hin ti ti lun nhn c s quan tm


gip ca Ban gim hiu, cc thy gio, c gio Phng Qun l o to
sau i hc - Trng i hc Kinh t v Qun tr kinh doanh - i hc
Thi Nguyn; Ban Gim c, cn b Bo him x hi tnh Bc Ninh, Bo
him x hi th x T Sn, Bnh vin a khoa tnh, Bnh vin a khoa th
x T Sn, v nhiu c quan n v khc... c bit l s hng dn tn
tnh ca Tin s Bi nh Ha.
Ti xin chn thnh cm s gip ca cc thy gio, c gio, cc
qu c quan, cng cc bn ng nghip. S gip ny c v v gip
ti nhn thc, lm sng t thm c l lun v thc tin v lnh vc lun
vn nghin cu.
Ti xin by t s cm n su sc i vi s gip qu bu ./.

TC GI

Nguyn Vn Tnh

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

iii

MC LC
LI CAM OAN .............................................................................................. i
LI CM N ................................................................................................... ii
MC LC ........................................................................................................ iii
DANH MC CC K HIU, CH VIT TT ............................................ vi
DANH MC CC BNG BIU ................................................................... vii
DANH MC CC HNH, TH .............................................................. viii
M U ........................................................................................................... 1
1. Tnh cp thit ca ti ................................................................................ 1
2. Mc tiu nghin cu ca ti ..................................................................... 3
3. i tng v phm vi nghin cu ................................................................. 3
4. Nhng ng gp mi ca lun vn ............................................................... 4
5. Kt cu ca lun vn ..................................................................................... 4
CHNG 1: C S L LUN V THC TIN V BO HIM Y T .... 5
1.1. Nhng vn l lun c bn v BHYT ..................................................... 5
, bn ch

.............................................. 5

1.1.2. Nhng nguyn tc, tnh cht c bn v mc tiu ca BHYT ................ 12


1.2. Cc quy nh c bn v BHYT ............................................................... 13
1.2.1. i tng tham gia BHYT .................................................................... 13
1.2.2. Mc ng BHYT .................................................................................... 18
1.2.3. Quyn li v ngha v ........................................................................... 20
1.3. Ni dung thc hin BHYT ton dn ........................................................ 21
1.3.1. Khi nim BHYT ton dn .................................................................... 21
1.3.2. Cc hnh thc thc hin BHYT ............................................................. 21
1.4. Cc nhn t nh hng n thc hin BHYT ton dn ........................... 22
1.4.1. Cng tc thng tin tuyn truyn ............................................................ 22
1.4.2. Vai tr ca h thng chnh tr ............................................................... 23
1.4.3. Cc tc nhn nh hng khc .............................................................. 24
1.5. Kinh nghim thc hin BHYT mt s nc trn th gii v trong nc ... 28
1.5.1. Kinh nghim mt s nc trn th gii.............................................. 28
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

iv

1.5.2. Kinh nghim thc hin BHYT ti Vit Nam .............................................. 32


1.5.3. Bi hc kinh nghim cho Vit Nam ni chung v th x T Sn tnh Bc
Ninh ni ring.................................................................................................. 35
CHNG 2: PHNG PHP NGHIN CU ........................................... 36
2.1. Cc cu hi t ra ti cn gii quyt.................................................... 36
u.......................................................................... 37
2.2.1. Chn im nghin cu .......................................................................... 37
2.2.2. Phng php thu thp thng tin, s liu ............................................... 37
2.2.3. Phng php tng hp x l thng tin ................................................ 40
2.2.4. Phng php phn tch s liu ............................................................ 40
2.3. H thng cc ch tiu nghin cu ............................................................. 42
2.3.1. Cc ch tiu phn nh iu kin kinh t - x hi th x T Sn ............ 42
2.3.2. Cc ch tiu phn nh thc trng thc hin chnh sch BHYT trn a
bn th x T Sn ............................................................................................ 42
2.3.3. Cc ch tiu phn nh nguyn nhn, nh hng n thc hin chnh
sch BHYT trn a bn th x T Sn ........................................................... 42
CHNG 3: THC TRNG CNG TC BO HIM Y T TI TH X
T SN TNH BC NINH ........................................................................... 43
3.1. Khi qut v tnh hnh kinh t - x hi ca th x T Sn ....................... 43
3.1.1. c im v t nhin v dn s ............................................................ 43
3.1.2. c im v vn ha - x hi ................................................................ 43
3.1.3. Tnh hnh pht trin kinh t ca th x T Sn nhng nm qua ........... 44
3.1.4. nh hng ca iu kin t nhin, kinh t - x hi n thc hin BHYT
ton dn ........................................................................................................... 44
3.2. T chc h thng BHXH th x T Sn .................................................. 45
3.2.1. Khi qut s hnh thnh v pht trin .................................................. 45
3.2.2. Chc nng ca BHXH th x T Sn .................................................... 45
3.2.3. Nhim v v quyn hn ca BHXH th x T Sn ................................ 46
3.2.4. B my t chc ca BHXH th x T Sn ............................................. 48

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

3.3. Thc trng trin khai BHYT ton dn ti th x T Sn tnh Bc Ninh


giai on 2008 - 2012 ...................................................................................... 50
3.3.1. Cng tc truyn thng v BHYT trn a bn th x T Sn ................ 50
3.3.2. Cng tc thu BHYT th x T Sn ...................................................... 52
3.3.3. Thc trng cng tc khm cha bnh BHYT ........................................ 63
3.3.4. Thc trng v cng tc qun l v s dng qu ................................... 64
3.3.5. nh gi cng tc thanh, kim tra trong hot ng BHYT .................. 65
3.3.6. Kt qu iu tra ti cc n v nghin cu ........................................... 66
3.4. nh gi chung v cng tc Bo him y t ti th x T Sn.................. 77
3.4.1. Nhng mt t c .............................................................................. 77
3.4.2. Nhng mt hn ch ............................................................................... 77
3.4.3. Kt lun v kt qu nghin cu ............................................................. 78
CHNG 4: GII PHP NHM THC HIN BHYT TON DN TI
TH X T SN TNH BC NINH ............................................................. 79
4.1. Quan im, mc tiu chnh sch BHYT .................................................. 79
4.1.1. Quan im ............................................................................................. 79
4.1.2. Mc tiu ................................................................................................. 79
4.2. D bo v pht trin kinh t - x hi tnh Bc Ninh n nm 2020 ........ 80
4.3. Mc tiu v phng hng ca BHXH tnh Bc Ninh ........................... 81
4.4. Gii php nhm thc hin BHYT ton dn TX T Sn, Bc Ninh ..... 82
4.4.1. Tng cng vai tr lnh o, ch o ca cc cp u ng, chnh quyn ... 82
................................. 83
4.4.3

........................................ 89

4.5. Kin ngh .................................................................................................. 89


.................................................................................. 89
4.5.2. Kin ngh vi Bo him x hi Vit Nam .............................................. 91
c Ninh ................................................................ 91
KT LUN ..................................................................................................... 93
DANH MC TI LIU THAM KHO ........................................................ 95
PH LC ............................................................................................................
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

vi

DANH MC CC K HIU, CH VIT TT


Ch vit tt

Ch vit y

ASXH

An sinh x hi

BHXH

Bo him x hi

BHYT

Bo him y t

CSSK

Chm sc sc kho

DN

Doanh nghip

HND

Hi ng nhn dn

HSSV

Hc sinh sinh vin

KCB

Khm, cha bnh

NL

Ngi lao ng

NSNN

Ngn sch Nh nc

SDL

S dng lao ng

TXTS

Th x T Sn

UBND

U Ban nhn dn

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

vii

DANH MC CC BNG BIU

Bng

Tn bng

Trang

Bng 3.1: S ngi, s tin thu BHYT ca TXTS nm 2008-2012 ............... 56


Bng 3.2: Kt qu s ngi tham gia BHYT theo i tng ......................... 59
Bng 3.3: Kt qu s tin thu BHYT theo i tng 2008 - 2012 ................. 61
Bng 3.4: Kt qu kim tra cc n v tham gia BHYT 2008-2012 .............. 66
Bng 3.5: Tng hp kt qu iu tra nhm NL & ch SDL (n = 188) ..... 68
Bng 3.6: Tng hp kt qu iu tra nhm Ngi c NSNN h tr mc
ng BHYT (n = 187) ..................................................................................... 70
Bng 3.7 : Tng hp kt qu iu tra nhm Ngi t nguyn tham gia BHYT
(n = 198) .......................................................................................................... 72
Bng 3.8: Kt qu s ngi tham gia BHYT ti cc n v iu tra 2008
2012 ................................................................................................................. 74

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

viii

DANH MC CC HNH, TH

Hnh

Tn hnh, th

Trang

S 3.1: B my t chc ca BHXH th x T Sn ........................................... 49


S 3.2: Quy trnh qun l tin thu BHYT ........................................................... 55
th 3.3: S ngi tham gia BHYT nm 2008-2012 ......................................... 57
th 3.4: S ngi tham gia BHYT 03 nhm iu tra ....................................... 74

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

M U
1. Tnh cp thit ca ti
Trong nhng nm qua, ng v Nh nc ta rt quan tm n chnh
sch Bo him y t (BHYT) v xc nh y l mt trong nhng chnh sch
x hi c bn v l tr ct ca an sinh x hi (ASXH). BHYT to ra ngun
ti chnh cng quan trng cho cng tc khm cha bnh (KCB), ci thin tip
cn dch v y t, gp phn quan trng thc hin mc tiu cng bng trong
chm sc sc kho (CSSK) nhn dn v m bo ASXH.
Quan im ch o ca ng xc nh: Sc khe l vn qu nht ca
mi con ngi v ton x hi. Bo v, chm sc v nng cao sc khe nhn
dn l hot ng nhn o, trc tip bo m ngun nhn lc cho s nghip
xy dng v bo v t quc, l mt trong nhng chnh sch u tin hng u
ca nh nc. u t cho lnh vc ny l u t cho pht trin, th hin bn
cht tt p ca ch
Pht trin BHYT ton dn, nhm tng bc t ti cng bng trong
chm sc sc khe, th hin s chia s gia ngi khe vi ngi m, ngi
giu vi ngi ngho, ngi trong tui lao ng vi tr em, ngi gi;
cng bng trong i ng i vi cn b y t (B Chnh tr, 2005) [6].
Trong chin lc pht trin kinh t - x hi 2011 - 2020 Ngh quyt i
hi i biu ton quc ln th XI ch r: i mi v hon thin ng b cc
chnh sch bo him y t, khm, cha bnh v vin ph ph hp; c l trnh
thc hin bo him y t ton dn(ng cng sn Vit Nam, 2011,Vn kin
i hi i biu ton quc ln th XI, tr. 127 - 129) [13].
Hin php nc cng ho x hi ch ngha Vit Nam nm 1992 ghi:
Kt hp pht trin y t nh nc vi y t t nhn; thc hin Bo him y t,
to iu kin mi ngi dn c chm lo sc kho.
Lut BHYT c Quc hi kho XII, k hp th 4 thng qua ngy
14/11/2008 v c hiu lc t 1/7/2009 quy nh trch nhim tham gia
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

BHYT ca cc nhm i tng theo l trnh. Theo , n 01/01/2014 l thi


im c xem l tt c cc cng dn Vit Nam u c trch nhim tham gia
BHYT. y l nh hng quan trng thc hin mc tiu bo him y t
ton dn, tng bc t ti cng bng trong CSSK, thc hin s chia s gia
ngi kho vi ngi m, ngi giu vi ngi ngho, ngi trong tui
lao ng vi tr em v ngi cao tui.
Sau hn 20 nm thc hin chnh sch, php lut v BHYT v hn 3
nm Lut BHYT c hiu lc, BHYT bao ph 68% dn s c nc, trong
nhiu i tng c nh nc h tr ton b mc ng BHYT nh:
Ngi ngho v cc i tng chnh sch x hi v mt s i tng c
Nh nc h tr mt phn mc ng BHYT nh: Hc sinh, sinh vin
(HSSV); ngi thuc h gia nh cn ngho... v.v.
Bc Ninh l mt tnh nm pha ng bc cch th H Ni khong
30 km, l mt tnh ang c s chuyn dch mnh c cu kinh t theo hng
cng nghip ha, hin i ha. Vic hnh thnh cc khu cng nghip (KCN),
cm cng nghip, cc lng ngh thu ht lc lng lao ng ln, n ht
nm 2012 ton tnh c 67% dn s tham gia BHYT thp hn mc bnh qun
chung ca ton quc.
Th x T Sn (TXTS) l mt trong 8 n v hnh chnh ca tnh Bc
Ninh, v tr nm cch trung tm tnh khong 15km, gip th H Ni. n
ht nm 2012 c t l 64,5% dn s c th BHYT thp hn mc bnh qun
chung ca ton tnh iu cho thy thch thc tin ti BHYT ton dn l
rt ln. Kinh nghim thc hin BHYT trong thi gian qua cho thy, mc d
ng, nh nc ban hnh nhiu vn bn hng dn, cc nh hng chnh
sch ti chnh, chnh sch y t c xc nh nht qun v r rng, cng tc
tuyn truyn c y mnh v tng cng, nhng kt qu tch cc v rt
quan trng ca chnh sch BHYT c khng nh, nhng t l tng thm
mi nm ca a phng cn thp.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

Xut pht t thc t trn, ti chn ti nghin cu Gii php thc


hin Bo him y t ton dn ti th x T Sn tnh Bc Ninh. y l ti
mang tnh cp thit, c ngha v mt khoa hc v thc tin. Nhng yu t
lin quan n vic thc hin BHYT ton dn l: iu kin kinh t - x hi, s
hon thin v tnh ng b ca cc vn bn quy phm php lut, cch thc t
chc thc hin, s p ng nhu cu chm sc sc kho nhn dn ca h thng
khm cha bnh, nhn thc ca cc c quan, t chc, c nhn v quyn li,
vai tr v trch nhim thc thi lut BHYT. khc phc nhng tn ti,
nhng hn ch ca cc vn trn y i hi phi c gii php ng b v
c th, cch thc trin khai mnh m, ph hp vi tng thi im, iu kin
kinh t - x hi vi s tham gia ca c h thng chnh tr mi m bo thc
hin mc tiu BHYT ton dn.
2. Mc tiu nghin cu ca ti
Nghin cu thc trng tnh hnh thc hin chnh sch BHYT trn a bn
th x T Sn tnh Bc Ninh thi gian qua; xut cc gii php v kin ngh
nhm y nhanh qu trnh tin ti BHYT ton dn trn a bn nghin cu.
- H thng ho c s l lun v thc tin v BHYT.
-

, nh gi thc trng tnh hnh thc hin BHYT


BHYT trn a bn th x T Sn

tnh Bc Ninh thi gian qua.


- xut cc gii php v kin ngh nhm y nhanh l trnh tin ti
BHYT ton dn trn a bn th x T Sn tnh Bc Ninh trong thi gian ti.
3. i tng v phm vi nghin cu
3.1. i tng nghin cu
- i tng nghin cu ca lun vn l cc nhm i tng tham gia
v cha tham gia BHYT trn a bn th x T Sn tnh Bc Ninh.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

- ti tp trung nghin cu cc vn lin quan n vic tham gia


BHYT ca cc i tng.

: ti tp trung nghin cu nhm i tng tham gia

BHYT theo lut BHYT.


- V khng gian, thi gian: ti thc hin trn a bn th x T Sn
tnh Bc Ninh; s liu nghin cu, phn tch trong 5 nm (2008-2012).
4. Nhng ng gp mi ca lun vn
- Gp phn h thng ho v phn tch nhng vn l lun v thc tin
v BHYT, nht l vn chnh sch v t chc thc hin BHYT.
- Kt qu nghin cu ch ra nhng mt tch cc, nhng hn ch cn phi
hon thin trong vic t chc thc hin cho ngi tham gia BHYT.
- xut nhng gii php v nhng kin ngh c th c vn dng
vo thc t thc hin tt cng tc BHYT. ng thi gip cc cp u ng,
chnh quyn, cc ngnh chc nng lm cn c trong vic hoch nh chnh
sch y nhanh l trnh tin ti BHYT ton dn.
5. Kt cu ca lun vn
Ngoi phn m u, kt lun v danh mc ti liu tham kho, lun vn
gm 4 chng:
Chng 1: C s l lun v thc tin v Bo him y t
Chng 2: Phng php nghin cu
Chng 3: Thc trng cng tc BHYT ti th x T Sn tnh Bc Ninh
Chng 4: Gii php thc hin BHYT ton dn ti th x T Sn tnh
Bc Ninh

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

CHNG 1
C S L LUN V THC TIN V BO HIM Y T
1.1. Nhng vn l lun c bn v BHYT
BHYT
1.1.1.1. S lc s ra i v pht trin ca BHYT
Ngay sau khi ha bnh c lp li min Bc (1954) vic chm sc y
t cho nhn dn c Nh nc quan tm, ch trng. Nh nc trin
khai xy dng h thng bnh vin, bnh x v trung tm y t t Trung ng
n a phng chm sc y t cho nhn dn v cn b, cng nhn vin
chc nh nc theo phng thc khm cha bnh min ph.
Thc hin ch trng i mi trn lnh vc y t theo tinh thn Ngh
quyt i hi VI ca ng, ngy 24/4/1989 Hi ng B trng (nay l
Chnh ph) ban hnh Quyt nh s 45/HBT cho php cc c s KCB thu
mt phn vin ph. Ni dung ca Ngh quyt nu r: nhng ni c iu
kin, c th p dng th ch bo him sc khe hoc k hp ng khm
cha bnh vi cc t chc y t trong quc doanh v ngoi quc doanh, lp cc
qu bo tr y t a phng hoc y t c s gip ngi bnh khng c kh
nng tr mt phn vin ph. l nhng chuyn i quan trng u tin ca
qu trnh i mi, gii php ph hp i hi ca thc tin cng tc chm sc
v bo v sc khe nhn dn. c nhng kinh nghim t thc tin, B Y t
t chc th im BHYT, t tng kt c rt kinh nghim t chc BHYT
ph hp vi hon cnh v iu kin nc ta.
T cui nm 1989 n thng 6 nm 1991, mt s a phng, bnh vin
t chc th im BHYT nh: Bo him sc khe ti Hi Phng, xy dng
qu KCB BHYT Vnh Ph, BHYT t nguyn huyn M Cy - Bn Tre,
BHYT t nguyn Qung Tr, Qu KCB ti bnh vin ng st, Qu bo
tr y t ti bnh vin Bu in. c 3 tnh, thnh ph t chc th im
BHYT ton tnh l: Hi Phng, Qung Tr, Vnh Ph; c 4 tnh c c quan
BHYT cp tnh: Hi Phng, Qung Tr, Ph Yn, Bn Tre v c 24 qun,
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

huyn ca 14 tnh, thnh ph trong c nc thc hin th im BHYT khng


k cc hnh thc bo him cha bnh do mt s bnh vin t chc. Khi t
chc mt s a bn khc nhau vi cc quy m, hnh thc khc nhau khng
nh BHYT l mt xu th tt yu v l hng i ng tng cng cht
lng phc v sc khe nhn dn c bn v lu di.
Mun BHYT pht trin c phi c c s php l v c mt h thng
t chc BHYT sc t chc thc hin chnh sch mi ny. Qua thc hin
th im v tnh hnh chung v cng tc KCB trn c nc, y ban Y t v X
hi ca Quc hi cho rng trong thi gian ny nn ban hnh Php lnh
BHYT, ch nn ban hnh Ngh nh quy nh vic thc hin ch BHYT
va thc hin, va rt kinh nghim.
Hin php nc cng ha x hi ch ngha Vit Nam nm 1992 quy
nh: Nh nc u t, pht trin v thng nht qun l s nghip bo v sc
khe nhn dn, huy ng v t chc mi lc lng x hi xy dng v pht
trin nn y hc Vit Nam theo hng d phng; kt hp pht trin y t nh
nc vi y t nhn dn; thc hin bo him y t, to iu kin mi ngi
dn c chm sc sc khe.
Thc hin hin php, vic KCB cho nhn dn c kim nghim qua
thc t bng cc hnh thc th im. Ngy 15/8/1992 Hi ng B trng
ban hnh Ngh nh s: 299/HBT km theo iu l Bo him y t khai sinh
ra chnh sch BHYT Vit Nam. Sau 5 nm t chc thc hin iu l BHYT
theo ni dung ca Ngh nh 299/HBT, chnh sch BHYT bc l mt s
kh khn:
- V mt t chc: Trung ng BHYT Vit Nam trc thuc B Y
t, a phng c quan BHYT trc thuc a phng nn mi hot
ng do U ban nhn dn (UBND) tnh v S Y t ch o do vy vic
thc hin chnh sch BHYT ti cc a phng khng thng nht nh
hng n quyn li ca ngi tham gia BHYT;
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

- V qun l qu v s dng qu khm cha bnh BHYT: Vic quy


nh qu ca a phng no a phng t qun nn vic s dng qu
BHYT cng khng thng nht, ngoi vic s dng vo chi ph KCB cn s
dng vo nhiu mc ch khc nhau. V qu BHYT khng tp trung nn vic
iu tit gia cc a phng khng thc hin c dn n mt s a
phng b vt qu (m qu) BHYT lm nh hng n chnh sch BHYT.
Cng vi l mt s bt cp khc nh: Cc c s KCB cha lm quen
vi c ch th trng trong KCB; Ngi c th BHYT i KCB khng c
bao cp nh trc na m phi np mt phn vin ph, c s so snh gia
bnh nhn c th BHYT v bnh nhn np vin ph, c s KCB bt u c s
phn bit i s trong KCB, v thc hin BHYT t nguyn trong giai on
ny cha c vn bn quy phm php lut.
khc phc nhng kh khn, bt cp trn, ngy 13/8/1998 Chnh ph
ban hnh Ngh nh s 58/N-CP km theo iu l BHYT mi, theo c s
thay i cn bn sau:
- V mt t chc: H thng BHYT c t chc theo ngnh dc BHYT
Vit Nam trc thuc B Y t, BHYT cc tnh, thnh ph trc thuc BHYT
Vit Nam, cc chi nhnh BHYT qun, huyn trc thuc BHYT tnh.
- V qun l v s dng qu KCB BHYT: Qu BHYT c qun l tp
trung thng nht trong ton quc do BHYT Vit Nam iu tit.
K t nm 2002 h thng BHYT sp nhp vo h thng Bo him x
hi (BHXH) v gi chung l BHXH. Sau 6 nm thc hin Ngh nh s
58/N-CP chng ta t c nhng kt qu bc u quan trng, s ngi
tham gia BHYT ngy cng tng, nm sau cao hn nm trc, nhiu bnh
nhn nng c BHYT chi tr t vi chc triu n hng trm triu ng.
Thc t cho thy BHYT gp phn nng cao cht lng KCB ti cc c s y t
nht l cc tnh, huyn ngho. iu khng nh tnh ng n ca chnh
sch chm sc sc khe nhn dn ca ng v Nh nc trong thi k i
mi ca t nc.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

Ngy 16/5/2005 Chnh ph ban hnh Ngh nh s 63/2005/N-CP


km theo iu l BHYT mi thay th Ngh nh s 58/1998/N-CP. Nh
vy, sau 15 nm thc hin Ngh nh s 299/HBT ngy 15/8/1992 km theo
iu l BHYT, vi 2 ln sa i b sung bng Ngh nh s 58/N-CP ngy
13/8/1998 v Ngh nh s 63/N-CP ngy 16/5/2005. Kinh nghim trong
thi gian thc hin chnh sch BHYT chng ta thy r hn chnh sch BHYT
c mi quan h ht sc phc tp, lin quan ti mi ngi v c cng ng. Do
, cn c Lut v BHYT iu chnh nhng mi quan h x hi quan trng
ny. Pht trin nng cao cht lng BHYT; xy dng v thc hin l trnh
tin ti BHYT ton dn; pht trin mnh cc loi hnh BHYT t nguyn,
BHYT cng ng. M rng din cc c s y t cng lp v ngoi cng lp
khm, cha bnh theo BHYT. Hn ch v gim dn hnh thc thanh ton vin
ph trc tip t ngi bnh. i mi phng thc thanh ton vin ph qua qu
BHYT. (ng cng sn Vit Nam, 2006) [12].
Xut pht t nhng vn trn, ngy 14/11/2008 ti k hp th 4 Quc
hi kha XII thng qua Lut BHYT, Lut c hiu lc thi hnh t ngy
01/7/2009 iu chnh cc mi quan h lin quan ti cc ch th tham gia
BHYT gm 10 chng, 52 iu quy nh quyn v ngha v ca cc bn tham
gia, trch nhim ca Nh nc, cc c quan qun l i vi chnh sch x hi
quan trng ny, theo ngy 01/7 hng nm c ly lm ngy BHYT.
BHYT
Bo him y t: loi bo him do nh nc t chc, qun l nhm huy
ng s ng gp ca c nhn, tp th v cng ng x hi chm lo sc
khe, khm bnh v cha bnh cho nhn dn. (T in Bch khoa Vit Nam
I, 1995, tr.151) [16].
Mt khc BHYT l mt trong 9 ni dung ca BHXH c quy nh ti
Cng c 102 ngy 28/6/1952 ca t chc lao ng quc t. V vy, ni n
BHYT chng ta hiu l BHXH v y t hay l BHYT theo lut php. Lut
BHYT nhm bo v nhng ri ro v bnh tt cho nhng ngi tham gia
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

BHXH v y t. BHYT s m bo chi tr ton b hoc tng phn nhng chi


ph khm, cha bnh gip cho ngi bnh vt qua cn hon nn v bnh tt,
sm phc hi sc khe cng nh n nh cuc sng gia nh.
cc nc pht trin ngi ta nh ngha: BHYT l mt t chc cng
ng on kt tng tr ln nhau, n c nhim v gn gi sc khe, khi
phc li sc khe hoc ci thin tnh trng sc khe ca ngi tham gia Bo
him y t.
Trn th gii c nhiu khi nim khc nhau v BHYT, nhng mc ch
chung ca BHYT u ging nhau l huy ng ngun ti chnh chi tr chi ph
khm cha bnh cho ngi tham gia BHYT khi b m au, bnh tt, ni dung cc
khi nim bao hm nh sau: BHYT l s ng gp theo chu k u n ca cc
thnh vin to nn mt qu chung cng nhau chia s nhng ri ro thng qua
hnh thc thanh ton chi tr chi ph khm cha bnh bng qu bo him.
Bo him y t l hnh thc bo him c p dng trong lnh vc chm
sc sc khe, khng v mc ch li nhun, do nh nc t chc thc hin v
cc i tng c trch nhim tham gia theo quy nh ca Lut BHYT (Quc
hi, 2008) [14].
1.1.1.3. Bn cht ca BHYT
Bo him y t l mt trong nhng chnh sch an sinh x hi, mang tnh
nhn vn, nhn o su sc, th hin s tng thn tng i, chia s ri ro
gia ngi khe mnh vi ngi m au, gia ngi tr vi ngi gi, gia
ngi c thu nhp cao vi ngi c thu nhp thp. Chnh sch BHYT do nh
nc quy nh, t chc thc hin v bo h, hnh thnh nn qu ti chnh tp
trung thanh ton chi ph khm, cha bnh cho ngi tham gia BHYT. Bo
him y t l mt loi hnh dch v cng, hot ng phi li nhun ly hiu qu
x hi lm mc ch. BHYT hot ng theo nguyn tc chia s ri ro ca mt
ngi cho nhiu ngi cng gnh chu, tc l ly s ng b s t, ng thi
l qu trnh phn phi thu nhp gia nhng ngi cng tham gia BHYT theo
hng c li cho ngi gp ri ro do m au bnh tt.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

10

1.1.1.4. Vai tr ca BHYT


a) i vi ngi lao ng (NL)
- Th nht, BHYT c vai tr n nh v ti chnh trong trng hp ri
ro b m au, bnh tt ngi tham gia BHYT khng phi chu gnh nng ti
chnh ca chi ph KCB v do duy tr mc sng n nh cho bn thn v gia
nh. Trong chm sc sc khe c bnh ng, cng bng v c tip cn
vi cc dch v k thut cao;
- Th hai, thng qua vic ng ph BHYT, ngi tham gia BHYT
chuyn giao nhng hu qu ri ro v ti chnh sang c quan bo him;
- Th ba, trong qu trnh hot ng, bn cnh vic bo m ti chnh
cho ngi tham gia bo him khi ri ro cc t chc bo him cng lun ch
n vic tng cng p dng cc bin php bo v quyn li ca ngi tham
gia BHYT, gp phn nng cao sc khe con ngi, lm gim bt ri ro c th
xy ra;
- Th t, ngi tham gia BHYT an tm v mt tinh thn, gii ta c
ni s hi, lo lng v nhng tn tht xy ra i vi mnh;
- Th nm, BHYT tc ng n np suy ngh ca cc c nhn, gia nh,
ch s dng lao ng, gp phn hnh thnh thc, thi quen v vic dnh
mt phn thu nhp cho cuc sng tng lai an ton hn.
b) i vi x hi
- Th nht, tng cng mi quan h gia Nh nc, ngi s dng lao
ng (SDL) v NL l mi quan h rng buc, cht ch, chia s trch
nhim, chia s ri ro ch c c trong quan h ca BHXH, BHYT. Tuy
nhin, mi quan h ny th hin trn gc khc nhau. Ngi lao ng tham
gia BHYT vi vai tr bo v quyn li cho chnh mnh ng thi phi c
trch nhim i vi cng ng v x hi. Ngi SDL tham gia BHYT l
trch nhim v cng chia s ri ro cho NL nhng ng thi cng bo v, n
nh cuc sng cho cc thnh vin trong x hi. Mi quan h ny th hin tnh
nhn vn, nhn o su sc ca BHYT;
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

11

- Th hai, BHYT th hin ch ngha nhn o cao p, BHYT to cho


nhng ngi khng may gp ri ro c thm nhng iu kin, nhng lc y
cn thit khc phc nhng bin c x hi, ho nhp vo cng ng, kch
thch tnh tch cc ca x hi trong mi con ngi gip h hng ti nhng
chun mc ca chn - thin - m nh c th chng li t tng n nh
ai nh y rng. BHYT l yu t to nn s ho ng mi ngi, khng phn
bit giu ngho, tr gi, tn gio, chng tc, ng thi gip mi ngi hng
ti mt x hi nhn i, cuc sng cng bng, bnh yn;
- Th ba, BHYT th hin truyn thng on kt, gip ln nhau tng
thn tng i ca cng ng, y l nhn t quan trng ca cng ng, gip
nhng ngi ri ro m au, bnh tt, to iu kin cho mt x hi pht
trin lnh mnh v bn vng;
- Th t, BHYT gp phn thc hin bnh ng x hi: trn gic x
hi, BHYT l mt chun mc nh gi iu kin sng cho mi thnh vin
trong x hi; trn gic kinh t, BHYT l mt cng c phn phi li thu
nhp gia cc thnh vin trong cng ng. Nh s iu tit ny ngi tham
gia BHYT c thc hin bnh ng, cng bng trong chm sc sc khe.
c) i vi nn kinh t.
- Th nht, Qu BHYT gp phn cng c chnh sch an sinh x hi ca
mi quc gia. i vi mi c nhn, khi tham gia BHYT l th hin ngha v
v trch nhim ca mi cng dn trong thc hin chnh sch php lut v
BHYT, xem vic tham gia BHYT l mt cch thc d phng ri ro v ti
chnh khi m au bnh tt c tnh n nh v m bo, gim gnh nng chi
tiu t tin ti c nhn, trnh ri vo by ngho i do chi ph y t. Hnh
thnh mt np suy ngh mi, mt thi quen mi v mt cch ng x vn
minh, c vn ha, c trch nhim vi bn thn, gia nh v cng ng v kha
cnh chm sc sc khe;
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

12

- Th hai, i vi cc t chc, n v, doanh nghip (DN) khi buc


phi nghim tc thc hin vic tham gia BHYT cho ngi lao ng theo quy
nh s gp phn m bo quyn li ca ngi lao ng, khc phc c mt
trong nhng nguyn nhn pht sinh nh cng, ln cng, nh hng n hiu
qu sn xut, thit hi v vt cht v tc ng bt li n mi trng u t.
Khi chuyn sang c ch th trng, th s rng buc v chnh sch i vi cc
quc gia l bt kh khng;
- Th ba, qu BHYT do cc bn tham gia ng gp c tch t tp trung
rt ln, phn qu nhn ri c em u t cho nn kinh t to ra s tng trng,
pht trin kinh t - x hi ca t nc thng qua nhiu hnh thc khc nhau;
- Th t, BHYT va to ng lc cho cc thnh phn kinh t pht trin
nhng mt khc to ra s bnh ng, cng bng trong chm sc sc khe gia
cc tng lp dn c hng ti mt x hi tt p.
1.1.2. Nhng nguyn tc, tnh cht c bn v mc tiu ca BHYT
1.1.2.1. Nhng nguyn tc c bn ca BHYT
Theo quy nh ti iu 3 Lut bo him y t, BHYT c thc hin
theo 5 nguyn tc sau:
1/ Bo m chia s ri ro gia nhng ngi tham gia BHYT;
2/ Mc ng BHYT c xc nh theo t l phn trm ca tin lng,
tin cng, tin lng hu, tin tr cp hoc trn mc lng ti thiu chung
theo quy nh ca nh nc;
3/ Mc hng BHYT theo mc bnh tt, nhm i tng trong
phm vi quyn li ca ngi tham gia BHYT;
4/ Chi ph khm, cha bnh BHYT do qu BHYT v b phn ngi
tham gia BHYT cng chi tr (c nhiu mc hng BHYT khc nhau c
quy nh cho tng loi i tng tham gia BHYT khc nhau);
5/ Qu BHYT c qun l tp trung, thng nht, cng khai, minh
bch, bo m cn i thu, chi v c nh nc bo h.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

13

1.1.2.2. Nhng tnh cht c bn ca BHYT


- BHYT c tnh tt yu khch quan trong i sng x hi do nhu cu ca
con ngi m hot ng bo him ra i, kinh t cng pht trin, i sng cng
cao th nhu cu bo him cng ln ngy nay hot ng bo him xm nhp
vo mi lnh vc i sng, kinh t, x hi c bit cc quc gia pht trin;
- BHYT va c tnh kinh t, va c tnh x hi v tnh dch v. Cc tnh
cht ny an xen, b tr v thc y ln nhau.
1.1.2.3. Mc tiu ca BHYT
- Huy ng ngun ti chnh t s ng gp ca ngi lao ng, ch s
dng lao ng, ca nhn dn, cng vi ngun h tr ca Nh nc hnh
thnh qu BHYT tp trung. Qu BHYT thc hin vic thanh ton chi ph
KCB theo quy nh ca nh nc cho nhng ngi tham gia BHYT nu
khng may b m au phi KCB ti cc c s y t;
- Gim bt gnh nng v ti chnh cho ngi tham gia BHYT khi m
au, c bit trong trng hp bnh nng, phi s dng cc dch v k thut
cao, cc loi thuc c tr c chi ph ln v t tin;
- Gp phn thc hin cng bng trong chm sc sc khe v ti phn
phi thu nhp. Vi s lng nhiu ngi ng gp, mi ngi tham gia
BHYT s c hng li ti a nu khng may ri ro, cho d mc ng gp
ca mi c nhn rt nh b. Vic thu ph ca cc i tng thuc cc thnh
phn khc nhau trong x hi theo cc mc khc nhau, da vo thu nhp v
kh nng c th ng gp, to nn s h tr b tr gia ngi giu v ngi
ngho, ngi c thu nhp cao vi ngi c thu nhp thp, ngi c ri ro cao
v ngi t nguy c ri ro.
1.2. Cc quy nh c bn v BHYT
1.2.1. i tng tham gia BHYT
1.2.1.1. Khi nim i tng
Theo lut BHYT v cc vn bn quy phm php lut hng dn thc
hin Lut BHYT quy nh i tng c trch nhim tham gia BHYT v l
trnh tin ti BHYT ton dn. Vi mi nhm i tng, mc ng v trch
nhim ng BHYT, cng nh s h tr ca nh nc c quy nh c th.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

14

Cn c iu 12 Lut BHYT ang quy nh c 25 i tng v c xp


thnh 5 nhm theo trch nhim ng gm:
1/ Ngi lao ng gm:
a) Ngi lao ng, k c lao ng l ngi nc ngoi, lm vic ti cc
c quan, n v, t chc, doanh nghip sau:
- Doanh nhip thnh lp, hot ng theo Lut doanh nghip, Lut u t;
- Hp tc x, lin hip tc x thnh lp v hot ng theo Lut hp tc x;
- C quan nh nc, n v s nghip, lc lng v trang, t chc
chnh tr, t chc chnh tr - x hi, t chc x hi - ngh nghip v t chc x
hi khc;
- C quan, t chc nc ngoi hoc t chc quc t ti Vit Nam (tr
trng hp iu c quc t m nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam l
thnh vin tham gia c quy nh khc);
- Cc t chc khc c s dng lao ng c thnh lp v hot ng
theo quy nh ca php lut.
b) Cn b, cng chc theo quy nh ca php lut v cn b, cng chc.
c) Ngi hot ng khng chuyn trch x, phng, th trn theo quy
nh ca php lut v cn b, cng chc.
d) Ngi hot ng khng chuyn trch x, phng, th trn theo quy
nh ca php lut v cn b, cng chc.
2/ Ngi hng lng hu, tr cp BHXH c c quan BHXH ng
ton b.
3/ Ngi thuc i tng c ngn sch nh nc ng ton b mc
ng BHYT.
4/ Ngi thuc i tng ngn sch h tr mt phn mc ng BHYT.
5/ Ngi t nguyn tham gia BHYT, thuc nhm i tng phi t
ng ton b mc ng BHYT.
1.2.1.2. C s, phng thc thc hin
a) C s thc hin:
Ngi c trch nhim tham gia BHYT da trn cn c ng BHYT l
tin lng, tin cng, tin tr cp c th nh sau:
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

15

- i vi ngi lao ng thuc i tng thc hin ch tin lng


do Nh nc quy nh th cn c ng BHYT l tin lng thng theo
ngch bc, cp qun hm v cc khon ph cp chc v, ph cp thm nin
vt khung, ph cp thm nin ngh (nu c);
- i vi ngi lao ng hng tin lng, tin cng theo quy nh ca
ngi s dng lao ng th cn c ng BHYT l tin lng, tin cng
thng c ghi trong hp ng lao ng;
- i vi ngi hng lng hu, tr cp mt sc lao ng, tr cp tht
nghip hng thng th cn c ng BHYT l tin lng hu, tr cp mt
sc lao ng, tr cp tht nghip hng thng;
- i vi cc i tng khc th cn c ng BHYT l mc lng
ti thiu. (Quc hi, 2008) [14].
b) Phng thc thc hin:
Theo quy nh ti khon 1,2,3,4,5 iu 15 Lut BHYT v iu 5,6
Ngh nh s 62/2009/N-CP ngy 27/7/2009 ca Chnh ph, phng thc
ng BHYT nh sau:
1/ Hng thng, ngi s dng lao ng ng BHYT cho ngi lao ng
v trch tin ng BHYT t tin lng, tin cng ca ngi lao ng np
cng mt lc vo qu BHYT.
2/ i vi cc doanh nghip nng nghip, lm nghip, ng nghip,
dim nghip khng tr lng theo thng th 3 hoc 6 thng mt ln, ngi s
dng lao ng ng BHYT cho ngi lao ng v trch tin ng BHYT t
tin lng, tin cng ca ngi lao ng np cng mt lc vo qu BHYT.
3/ Hng thng, t chc BHXH ng BHYT vo qu BHYT cho cc i
tng: Ngi hng lng hu, tr cp mt sc lao ng hng thng; ngi
hng tr cp BHXH hng thng do b tai nn lao ng, bnh ngh nghip;
ngi thi hng tr cp mt sc lao ng ang hng tr cp hng thng t
ngn sch nh nc (NSNN); cn b x, phng, th trn ngh vic ang
hng tr cp BHXH hng thng v ngi ang hng tr cp tht nghip.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

16

4/ Hng nm, c quan, t chc qun l i tng ng BHYT vo qu


BHYT cho cc i tng: Cn b x, phng, th trn ngh vic ang
hng tr cp t NSNN hng thng; ngi c cng vi cch mng; cu chin
binh theo quy nh ca php lut v cu chin binh; ngi trc tip tham gia
khng chin chng m cu nc theo quy nh ca chnh ph; thanh nin
xung phong thi k khng chin chng Php theo Quyt nh s
170/2008/Q-TTg ngy 18/12/2008 ca Th tng Chnh ph; i biu Quc
hi, i biu Hi ng nhn dn cc cp ng nhim; ngi thuc din
hng tr cp bo tr x hi hng thng theo quy nh ca php lut; ngi
thuc h gia nh ngho; ngi dn tc thiu s ang sinh sng ti vng c
iu kin kinh t - x hi kh khn, c bit kh khn; tr em di 6 tui;
ngi hin b phn c th theo quy nh ca php lut v hin, ly, ghp
m, b phn c th ngi v hin ly xc.
5/ Hng nm, c quan, t chc qun l i tng ng BHYT vo qu
BHYT cho thn nhn ca cc i tng: Ngi c cng vi cch mng theo
quy nh ca php lnh u i ngi c cng cch mng; cc i tng theo
quy nh ca php lut v s quan qun i nhn dn, ngha v qun s, Cng
an nhn dn v c yu (S quan, qun nhn chuyn nghip thuc Qun i
nhn dn ang ti ng; h s quan, binh s ang phc v trong Qun i nhn
dn; s quan nghip v v s quan, h s quan chuyn mn, k thut ang
cng tc trong lc lng Cng an nhn dn; h s quan, chin s Cng an
nhn dn phc v c thi hn; s quan, qun nhn chuyn nghip ang lm
cng tc c yu ti Ban c yu Chnh ph v ngi ang lm cng tc c yu
hng lng theo bng lng cp bc qun hm s quan Qun i nhn dn
v bng lng qun nhn chuyn nghip thuc Qun i nhn dn nhng
khng phi l qun nhn, Cng an nhn dn).
6/ Hng thng, c quan, t chc, n v cp hc bng cho i tng
ngi nc ngoi ang hc tp ti Vit Nam ng BHYT vo qu BHYT.
7/ nh k 6 thng mt ln, hoc mt ln cho c nm i tng ng
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

17

BHYT vo qu BHYT bao gm: Ngi thuc h gia nh cn ngho; ngi


thuc h gia nh lm nng nghip, ng nghip v dim nghip; x vin hp
tc x, h kinh doanh c th.
8/ nh k 6 thng mt ln hoc mt ln cho c nm, t chc qun l
hc sinh, sinh vin, thu tin ng BHYT ca i tng np vo qu
BHYT.
9/ Hng thng, ngi lao ng ng BHYT cho thn nhn ca ngi
lao ng m ngi lao ng c trch nhim nui dng v sng cng h gia
nh thng qua ngi s dng lao ng np vo qu BHYT.
10/ Hng thng, t chc BHXH ng BHYT cho cng nhn cao su
ang hng tr cp hng thng theo Quyt nh s 206/CP ngy 30/5/1979
ca Hi ng chnh ph (nay l Chnh ph); ngi lao ng c hng ch
m au theo quy nh ca php lut v BHXH do mc bnh thuc danh
mc bnh cn cha tr di ngy do B Y t ban hnh, vo qu BHYT.
11/ Hng thng, UBND x, phng, th trn ng BHYT cho ngi
hot ng khng chuyn trch x, phng, th trn theo quy nh ca php
lut v cn b, cng chc v trch t tin ph cp hng thng ca h np
cng mt lc vo qu BHYT.
12/ nh k 6 thng mt ln, cn c danh sch i tng, tng s tin
ng BHYT ca i tng c NSNN h tr mc ng do t chc BHXH
bo co v mc NSNN h tr theo quy nh, c quan ti chnh chuyn kinh
ph vo qu BHYT theo phn cp ca lut NSNN.
1.2.1.3. Cc ch th lin quan n tham gia BHYT
a) C quan qun l nh nc v BHYT: (Theo iu 5 Lut BHYT) c
quan qun l nh nc v BHYT c quy nh nh sau:
- Chnh ph thng nht qun l nh nc v BHYT.
- B Y t chu trch nhim trc Chnh ph thc hin qun l nh nc
v BHYT.
- B, c quan ngang b trong phm vi nhim v, quyn hn ca mnh
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

18

phi hp vi B Y t thc hin qun l nh nc v BHYT.


- UBND cc cp trong phm vi nhim v, quyn hn ca mnh thc
hin qun l nh nc v BHYT ti a phng.
Hin nay Chnh ph giao cho c quan BHXH Vit Nam l c quan trc
thuc Chnh ph, c chc nng t chc thc hin chnh sch BHYT.
b) i tng tham gia BHYT: L nhng ngi tham gia BHXH bt
buc; nhng ngi thuc lc lng v trang; ngi tham gia BHXH t
nguyn; ngi hng tr cp BHXH, tr cp BHXH hng thng; tr em di
6 tui; HSSV v cc i tng khc theo quy nh ca Chnh ph.
c) Ngi s dng lao ng: bao gm c quan qun l nh nc, n v
s nghip cng lp, n v v trang nhn dn, t chc chnh tr - x hi, t
chc chnh tr x hi ngh nghip, t chc x hi, t chc x hi - ngh
nghip, doanh nghip, hp tc x, h kinh doanh c th v t chc khc; t
chc nc ngoi, t chc quc t hot ng trn lnh th Vit Nam c trch
nhim ng BHYT (Quc hi, 2008) [14].
1.2.2. Mc ng BHYT
1.2.2.1. Khi nim mc ng BHYT
Mc ng BHYT c hiu l mc ph m ngi tham gia (Nh nc,
ch s dng lao ng, ngi lao ng) phi tr (ng, np) cho c quan
BHYT c hng quyn li BHYT. Theo quy nh hin hnh mc ng
BHYT c tnh theo t l phn trm (%) ca mc tin lng, tin cng ca
ngi lao ng hoc cn c vo mc lng ti thiu do nh nc ban hnh,
cc i tng khc nhau th quy nh t l (%) np BHYT cng khc nhau.
1.2.2.2. Cn c, phng thc thc hin
a) Cn c ng BHYT:
ng BHYT ch yu cn c vo tin lng, tin cng, tin tr cp
v mc lng ti thiu do nh nc quy nh tng giai on c th:
- Nhm NL v ch SDL: Mc ng 4,5% tin lng tin cng trong
(NL ng 1,5%, ch SDL ng 3%)
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

19

- Nhm ngi c c quan BHXH ng ton b: Mc ng bng


4,5% tin lng, tin tr cp.
- Nhm c NSNN ng ton b: Mc ng bng 4,5% lng ti thiu.
- Nhm c NSNN h tr mt phn mc ng: i vi h cn ngho
mc ng bng 4,5% lng ti thiu c NSNN h tr 70% mc ng; HSSV
c mc ng bng 3% lng ti thiu c NSNN h tr 30% mc ng.
- Nhm ngi tham gia BHYT t nguyn: C mc ng bng 4,5%
lng ti thiu do ngi tham gia ng.
b) phng thc ng BHYT: C th phn loi ra 03 loi phng thc
- Thu trc tip t ch s dng lao ng: Ch SDL s thu BHYT t
NL sau hng thng chuyn s tin ng BHYT ca c NL v ngi
SDL cho c quan BHXH. y l phng thc ph bin nht, c p dng
vi cc c quan, t chc, doanh nghip, v c quan qun l i tng.
- Thu ca ngi tham gia v c quan qun l i tng: c p dng
nhng i tng c NSNN h tr mc ng, phn h tr do c quan ti
chnh, hoc c quan qun l i tng chi tr.
- Thu trc tip qua i l: c p dng cho i tng tham gia BHYT t
nguyn, ng mt ln/nm vo qu BHYT.
1.2.2.3. Cc ch th lin quan n ng BHYT
- C quan t chc thc hin chnh sch Bo him y t; Bo him x hi
Vit nam l c quan thuc Chnh ph c t chc theo ngnh dc Trung
ng - cc tnh, thnh ph, ngnh (gi l BHXH tnh) di na l BHXH cc
qun, huyn, thnh ph, th x (gi chung l BHXH huyn) c giao t chc
v thc hin chnh sch BHYT.
- T chc i din ngi lao ng v ngi s dng lao ng c trch
nhim ng BHYT bao gm: Cc c quan nh nc, n v s nghip cng
lp, n v v trang nhn dn, t chc chnh tr, t chc chnh tr - x hi, t
chc chnh tr x hi - ngh nghip, t chc x hi, doanh nghip, hp tc x,
h kinh doanh c th v cc t chc khc; t chc nc ngoi, t chc quc t
hot ng trn lnh th Vit Nam.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

20

- Ngi tham gia BHYT gm: Nhng ngi lao ng c trch nhim
tham gia BHYT; ngi c c quan BHXH ng ton b; ngi c ngn
sch ng ton b hoc h tr mt phn mc ng v ngi t nguyn tham
gia BHYT.
1.2.3. Quyn li v ngha v
1.2.3.1. Quyn li
Theo quy nh ti iu 36 Lut BHYT, quyn ca ngi tham gia
BHYT nh sau:
- c cp th BHYT khi ng BHYT.
- La chn c s KCB BHYT ban u.
- c khm bnh, cha bnh.
- c t chc BHYT thanh ton chi ph KCB theo ch BHYT.
- Yu cu t chc BHYT, c s KCB BHYT v c quan lin quan gii
thch, cung cp thng tin v ch BHYT.
- Khiu ni, t co hnh vi vi phm php lut v BHYT.
1.2.3.2. Ngha v
Theo quy nh ti iu 37 Lut BHYT, ngha v ca ngi tham gia
BHYT nh sau:
- ng BHYT y , ng thi hn.
- S dng th BHYT ng mc ch, khng cho ngi khc mn
th BHYT.
- Thc hin cc quy nh v th tc KCB BHYT khi n KCB.
- Chp hnh cc quy nh v hng dn ca t chc BHYT, c s khm
cha bnh khi n KCB.
- Thanh ton chi ph KCB cho c s KCB ngoi phn chi ph do qu
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

21

BHYT chi tr.


1.3. Ni dung thc hin BHYT ton dn
1.3.1. Khi nim BHYT ton dn
- Theo Lut Bo him y t: Bo him y t ton dn l vic cc i tng
quy nh trong Lut BHYT gm 25 nhm i tng u tham gia BHYT.
Lut quy nh t ngy 01/01/2014 l thi im cc i tng c trch nhim
tham gia BHYT, c gi l l trnh BHYT ton dn.
- Theo n thc hin l trnh tin ti BHYT ton dn giai on 2012 2015 v 2020 do B Y t ch tr: Vn bao ph BHYT ton dn phi c
tip cn y trn ba phng din v chm sc sc khe ton dn ca T
chc y t th gii gm:
+ Phng din th nht: L bao ph v dn s, tc l t l dn s tham
gia BHYT
+ Phng din th hai: L Bao ph gi quyn li v BHYT, tc l
phm vi dch v y t c m bo
+ Phng din th ba: L bao ph v chi ph hay mc c bo
him gim mc chi tr t tin ti ca ngi bnh.
1.3.2. Cc hnh thc thc hin BHYT
1.3.2.1. Hnh thc BHYT bt buc
Hnh thc BHYT bt buc l hnh thc Lut quy nh bt buc phi
ng BHYT i vi ngi lao ng, ngi s dng lao ng, ngi do ngn
sch Nh nc ng, do c quan BHXH ng hay do c quan, t chc, qun
l i tng ng.
1.3.2.2. Hnh thc BHYT t nguyn
Hnh thc BHYT t nguyn l hnh thc m mi ngi dn u c th
t nguyn tham gia BHYT t nguyn trn nguyn tc v quy nh ca c
quan BHYT.
1.3.2.3. Kt hp hnh thc t nguyn vi s h tr ca nh nc
y l hnh thc thc hin c p dng i vi mt s nhm i
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

22

tng yu th trong x hi do thu nhp thp hoc khng c thu nhp nh


nhm i tng h gia nh cn ngho, HSSV. Nhm huy ng s ng
gp, to s cng bng trong CSSK v thc hin l trnh tin ti BHYT ton
dn th nh nc h tr mt phn mc ng BHYT.
1.4. Cc nhn t nh hng n thc hin BHYT ton dn
1.4.1. Cng tc thng tin tuyn truyn
1.4.1.1. iu kin kinh t x hi
iu kin kinh t - x hi c tc ng mnh m n chnh sch BHYT,
s tc ng thun hay nghch vi chnh sch ty theo s iu tit v m ca
nh nc trong tng giai on c th, iu th hin:
- i vi giai on kinh t ca nc ta thi k tng trng cao, tc
tng trng trung bnh giai on 2001-2010 l 7,25% trong giai on
2001-2005 l 7,51%; giai on 2006-2010 l 7% i sng nhn dn khng
ngng c nng cao, c cu lao ng thay i s xy ra cc tnh trng (Cc
thng k Bc Ninh, 2011) [11].
+ Mc ng tng ln theo mc lng ti thiu th mt s nhm yu th
nh: H cn ngho, nng dn c thu nhp thp mc d c nh nc h tr
mc ng nhng vn gp nhiu kh khn khi tham gia BHYT.
+ S ngi lm vic trong cc doanh nghip ngoi quc doanh, lao
ng phi chnh quy s khng ngng tng, lao ng trong khu vc nng
nghip, nng thn s gim dn. Trong khi vic k khai mc ng ca NL
do ch SDL ng nn qun l i tng ny tng i kh khn.
- Giai on t 2010 n nay, bi cnh suy thoi kinh t ton cu c tc
ng nht nh n kinh t ca t nc, sn xut kinh doanh nh tr, i
sng ca nhn dn kh khn dn n:
+ Cc ch SDL tm mi cch ct gim chi ph hot ng bng nhiu
cch nh gim bt lao ng, gim thu nhp ng ngha gim mc ng
khng loi tr i ph cc doanh nghip s trn ng, n ng BHYT dn
n vic bao ph cho nhm i tng lao ng trong cc doanh nghip ngoi
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

23

quc doanh gp nhiu kh khn.


+ Thu nhp ca nhng h cn ngho, h lm nng, lm, ng nghip
khng n nh vn gp nhiu kh khn, trong khi mc ng tng ln theo
lng ti thiu do vy kh nng tham gia BHYT ca i tng ny b hn
ch. Mt khc, mt b phn trong s h cn cha c thc tham gia BHYT,
cho rng cha m au th cha cn tham gia BHYT.
1.4.1.2. Cng tc thng tin tuyn truyn
, NL, nhn dn
trong ton x hi, thc hin l trnh tin ti BHYT ton dn nhng thc t thi
gian qua cc cp y ng, chnh quyn cha thy r trch nhim tuyn truyn
v chnh sch BHYT, coi y l trch nhim ca ring ngnh BHXH nn cng
tc tuyn truyn, ph bin php lut v BHYT mt s a phng cha c
quan tm, u t ng mc. i ng cn b lm cng tc tuyn truyn v
BHYT va khng v s lng, va cha p ng c yu cu v cht
lng v thiu tnh chuyn nghip. Nhim v tuyn truyn v chnh sch
BHYT phn cng cha r c quan no l u mi. Cng tc truyn thng,
tuyn truyn thc hin khng thng xuyn v phng thc cha ph hp,
cha c chiu su dn ti vic tip cn vi thng tin v chnh sch BHYT cn
rt t, ngay c nhng vng kinh t pht trin nh th x T Sn Kt qu cho
thy c ti 74,2% ngi dn c hi cho rng thng tin v chnh sch BHYT
lm cha tt, 78,8% nh gi hnh thc tuyn truyn cn yu km, cha ph
hp t lm cho ngi dn cha hiu ht v chnh sch BHYT.
1.4.2. Vai tr ca h thng chnh tr
y l mt khu c bit quan trng, theo h thng chnh tr va
ng vai tr nh hng, va ng vai tr t chc thc hin cc chnh sch
pht trin kinh t - x hi, trong c chnh sch BHYT. Gn y B Chnh
tr ban hnh Ngh quyt s 21- NQ/TW ngy 22/11/2012 v tng cng s
lnh o ca ng i vi cng tc BHXH, BHYT giai on 2012 2020,
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

24

mt s a phng c th ha bng cc Ch th, Ngh quyt, K hoch thc


hin Lut Bo y t th chng ta vn cn thiu nhng ch o c th v mnh
m ca cc cp chnh quyn, cc Hi, on th trong cng tc BHYT.
Vic trin khai cc quy nh ca php lut v BHYT cn s quyt tm
chnh tr, s thng nht v quan im v ng b v cch thc trong lnh o,
ch o v t chc thc hin ca cc bn lin quan. iu ny thc s cn c tc
ng n vic x l nhng pht sinh, vng mc trong thc hin lut BHYT.
Thc t cho thy trong thi gian qua ch mt s t a phng c Ngh
quyt ca Tnh y, Hi ng nhn dn v thc hin BHYT. Cp y, chnh
quyn mt s a phng, n v cha c nhn thc y v vai tr, trch
nhim trong vic ch o thc hin chnh sch, php lut v BHYT ti a
phng, n v. Cha coi y l mt nhim v chnh tr quan trng cn phi
tp trung ch o, v vy nhiu ni cn c biu hin khon trng vic t
chc thc hin chnh sch php lut v BHYT cho ngnh BHXH, cha xc
nh t l bao ph BHYT nh l mt ch tiu v pht trin kinh t - x hi.
1.4.3. Cc tc nhn nh hng khc
1.4.3.1. Tun th php lut v BHYT v cng tc phi hp thc hin
Thc tin qu trnh trin khai chnh sch php lut v BHYT trong
nhng nm qua, k c sau khi lut BHYT c hiu lc, cho thy mt s nhm
i tng c trch nhim tham gia BHYT nhng khng thc hin nghim tc
cc quy nh ca lut. ng thi, trong t chc thc thi lut BHYT, vic thiu
ng b v phng php cng nh s phi hp dn n hn ch trong m
rng i tng tham gia i vi mt s nhm c th. C th l:
Mt l, i vi ngi lao ng trong cc doanh nghip: Cc DN ch
yu l doanh nghip ngoi quc doanh xy ra cc hin tng trn ng, n
hoc ng khng y BHYT cho ngi lao ng, nguyn nhn chnh l do
nhn thc ca ch s dng lao ng v chnh sch BHYT cha y , trch
nhim thc thi php lut cha nghim. Ngi lao ng cn thiu thng tin v
quyn li BHYT hoc hiu bit v chnh sch BHYT hn ch nn khng dm
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

25

u tranh i quyn li hoc khng mun tham gia BHYT v s nh hng ti


thu nhp; t chc cng on nhiu ni cha thc hin tt chc nng bo v
quyn li chnh ng cho ngi lao ng theo quy nh ca Lut BHYT.
Hai l, i vi hc sinh, sinh vin: S phi hp gia ngnh Gio dc
v ngnh BHXH trong cng tc ch o, tuyn truyn, hng dn thc hin
chnh sch, php lut BHYT i vi HSSV cha cht ch v hiu qu cha
cao, nht l khi cc trng chuyn nghip, cao ng, i hc. Hot ng ca
y t trng hc cn hn ch, c trng cn khng c y t trng hc, hot
ng ch yu l kim nhim. Bn cnh , HSSV cng ang tham gia nhiu
loi hnh bo him thng mi khc nn nh hng n vic tham gia BHYT.
Ba l, i vi tr em di 6 tui: Cng tc lp danh sch, bn giao danh
sch tr di 6 tui gia UBND cp x, phng, c quan Lao ng Thng
binh v X hi v c quan BHXH cn chm; Cha thng nht quy trnh cp
th BHYT ti a phng, nhiu trng hp th BHYT c c quan
BHXH pht hnh, chuyn cho a phng nhng li khng n c tay cc
i tng do thiu mt quy trnh y trong cp pht th BHYT.
Tnh trng tr em di 6 tui i KCB khng c th BHYT, s dng
giy khai sinh, giy chng sinh cn kh ph bin gy kh khn trong vic
qun l s dng th BHYT, thanh quyt ton chi ph khm cha bnh BHYT.
Bn l, i vi ngi t nguyn tham gia BHYT: S ngi t nguyn
tham gia BHYT cn thp, a s ngi tham gia BHYT l nhng ngi mc
bnh mn tnh, bnh c chi ph iu tr cao. Vn ny c lin quan n vic
t chc, tuyn truyn vn ng cho ngi dn hiu r chnh sch BHYT, tch
cc tham gia BHYT.
- Ti mt s ni chnh quyn cc cp cha quan tm ng mc trong
vn ng hay t chc phi hp vi c quan BHXH trong tuyn truyn vn
ng, ngi dn thiu thng tin c tham gia BHYT, vic t chc cc
i l thu BHYT cha thun li, iu kin ngi dn tip cn, tm hiu
chnh sch v nhng qui nh tham gia BHYT ti cc a phng cn hn ch,
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

26

cht lng dch v, thi phc v ca nhiu c s KCB BHYT cha tht
tt, lm gim lng tin ca ngi tham gia BHYT.
1.4.3.2. Chnh sch i vi ngi cn ngho cha thc y vic tham gia BHYT
iu kin kinh t ca nhm i tng cn ngho thc s khng c khc
bit nhiu so vi nhm i tng ngho nhng cc chnh sch u i cho
nhm i tng cn ngho ny li hn ch hn nhiu so vi i tng ngho.
Mc h tr ng BHYT (70%) c th khng m bo ngi cn ngho c kh
nng tham gia BHYT. Tuy nhin, thc t cng cho thy c c a phng h
tr n 80-90% nhng s i tng tham gia vn t thp. iu ny c th
cn lin quan n nhn thc v li ch ca vic tham gia BHYT cha y ,
cng vi cch thc t chc khm cha bnh BHYT cha thun li cho ngi
tham gia.
Mt yu t na phi xem xt n l mc cng chi tr cao ti 20%
nh quy nh hin nay v khng c trn gii hn mc cng chi tr trong 1
nm cng c xem l mt ro cn hn ch s tip cn ca ngi cn ngho
i vi cc dch v y t, c bit l cc dch v k thut cao, chi ph ln.
1.4.3.3. Kh nng p ng v tip cn dch v y t
Cht lng khm, cha bnh nhn chung cn cha p ng nhu cu
KCB ca nhn dn nht l tuyn y t c s, iu kin v c s vt cht,
trang thit b ngho nn, lc hu, nng lc cn b cn hn ch v chuyn mn
trn a bn cn 2 trm y t cha c Bc s. H thng y t c s thc cht mi
p ng c mt phn v chm sc sc khe ban u ch cha p ng
iu kin khm cha bnh BHYT, nn vic chuyn i ng k ban u v y
t tuyn c s chm. Vic phn tuyn k thut chuyn mn trong khm cha
bnh cha ph hp vi m hnh bnh tt dn n ngi bnh phi chuyn
tuyn hoc t vt tuyn.
Th tc khm cha bnh BHYT cn phin h, cht lng khm cha
bnh cn hn ch, quyn li cn b gii hn, quy trnh chuyn tuyn cn
phin h hoc th BHYT ch c gi tr ti cc c s y t c k hp ng KCB
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

27

BHYT lm gim i phn no ngha v gi tr khi tham gia BHYT. Thm


vo , tnh trng qu ti ti cc bnh vin, nht l cc c s tuyn tnh,
tuyn trung ng phn no nh hng n cht lng dch v. y cng l
nguyn nhn chnh lm cho ngi dn khng mun tham gia BHYT, vi
nhiu ngi, BHYT ch thc s c gi tr khi b mc bnh nng hoc phi vo
iu tr ni tr.
1.4.3.4. Quyn li bo him y t
Quyn li v BHYT bao gm danh mc thuc, danh mc k thut, vt
t y t tiu hao v vt t thay th khng c cp nht thng xuyn nn
ngi bnh cha c th hng y . Cng tc KCB v thanh ton chi ph
cn nhiu vng mc.Vic la chn danh mc, c bit l danh mc vt t s
dng trong khm, cha bnh khng thng nht ca cc c s y t cng lm
nh hng n quyn li ca ngi bnh. Trong khi , bnh nhn vn ang
phi tr thm tin cho cc loi dch v mc d c quy nh trong
phm vi quyn li c hng khi tham gia BHYT.
Nhng quy nh trong thanh ton chi ph khm cha bnh BHYT cn
bt cp, to ra ro cn trong tip cn dch v y t ca ngi c th BHYT,
chng hn vic p dng trn thanh ton ti mt s c s y t cha ng vi
quy nh dn n ngi bnh phi tr thm tin. Tng t nh vy, cch thc
qun l, s dng qu nh sut cng nh hng n vic chuyn tuyn ca
ngi bnh.
Quy nh cng chi tr khng c gii hn (theo cc mc 5% hoc 20%
ty theo nhm i tng v phn chi ph m ngi bnh phi thanh ton i
vi cc dch v k thut cao, chi ph ln nu vt mc 40 thng lng ti
thiu) c tc ng ng k n ngi bnh, nht l nhng ngi ngho,
ngi mc cc bnh mn tnh (chy thn nhn to, ung th, s dng thuc
chng thi ghp, bnh ni tit).
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

28

1.5. Kinh nghim thc hin BHYT mt s nc trn th gii v trong nc


1.5.1. Kinh nghim mt s nc trn th gii
1.5.1.1. Kinh nghim thc hin BHYT ca Cng ho lin bang c
Cng ho lin bang c l quc gia c thnh cng nht nh trong lnh
vc BHYT. c c hai loi hnh BHYT gm BHYT cng v t nhn ang
tn ti v pht trin.
- BHYT cng l hnh thc bo him mang tnh cht ngha v bt buc,
hot ng theo nguyn tc tng tr cng ng: Ngi giu h tr ngi
ngho, ngi khng c con hoc t con h tr cho ngi c con, nhiu con.
- BHYT t nhn l Bo him thng mi, bo him cn c vo mc
ri ro c nhn.
a) V t chc, c ch hot ng: Qu BHYT c phn loi theo tiu
ch ngh nghip x hi. Cc qu BHYT c t chc theo hnh thc cc c
quan t qun theo lut cng. Lut BHYT c quy nh, nu qu BHYT c
kt d, nm sau qu ph gim mc ng, ngc li nu trong nm bi chi,
tc thu khng chi th nm sau cc qu c quyn tng mc ph cho ph
hp cn i thu chi. Ngoi ra, Lut BHYT cng cho php qu BHYT c
lp qu d phng, vi mc d phng quy nh khng c vt qu phm vi
chi trong mt thng v ti thiu phi m bo chi trong mt tun.Tin tm
thi nhn ri ca qu BHYT ch c php gi ngn hng, mua tri phiu v
tuyt i khng c u t vo cc lnh vc khc.
b) i tng v mc ng BHYT: Ch yu l nhng ngi lm cng
n lng v thn nhn ca h; u tin l nhng ngi lm cng n lng vi
thu nhp nht nh (nm 2005 c ngng quy nh l 3.900 Euro/ thng),
ngi c thu nhp trn 3.900 Euro/thng c la chn tham gia hoc khng
tham gia, thn nhn ca h c ng min ph BHYT. Ngi v hu l i
tng thc hin BHYT cng theo lut nh, nhng i tng khc tham gia
BHYT theo hnh thc t nguyn.
V mc ng: Lut BHYT quy nh t l ng gp gia ch SDL v
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

29

NL, khng quy nh c th mc ng BHYT, do vy mc ng ca cc qu


BHYT c s chnh lch khc nhau, dao ng t 10,2% n 15,7% tng tin
lng. Ngi v hu ng ph BHYT t tin lng hu ca mnh 50% mc
ph, Nh nc ng 50% mc ph cn li cho h; ngi tham gia BHYT t
nguyn c mc ng ti thiu bng ngng quy nh (v d nm 2005 l
3.900 Euro/thng nhn vi t l mc thu do qu BHYT quy nh. nhng
ngi lm cng n lng v d: nh thm phn vi thu nhp vt ngng quy
nh khng c ngha v tham gia BHYT cng c nh nc i th 50% chi
ph khm cha bnh, c la chn tham gia loi hnh bo him b sung ca
BHYT t nhn c khm cha bnh theo nhu cu v kh nng ca mmh.
c) Quyn li v phng thc thanh ton: ngi tham gia BHYT cng
c hng cc ch dng sc, phng bnh v chun on bnh sm.
c s chm sc ca bc s trong trng hp thai sn, sinh con Ngi c
th BHYT i khm cha bnh phi tun th quy nh v phn tuyn chuyn
mn k thut ca ngnh y t mi c hng quyn li BHYT.
http://mttytcc.blogspot.com/2012/02/bao-hiem-y-te.html [24].
1.5.1.2. Kinh nghim ca Hn Quc
Hn Quc l mt quc gia nm khu vc ng Bc ca chu , vi
dn s khong 48 triu dn, thu nhp quc ni tnh theo u ngi (GDP/u
ngi) ca nm 2003 l 12.634 US$, nu tnh theo sc mua ca ngi dn l
17.971 US$. Hin nay Hn Quc ang phi i mt vi s gi ha dn s, d
on chim 22% dn s vo nm 2020 v s chim n 63% dn s vo nm
2050, chi ph cho y t/ GDP chim 6,0%.
T thng 12/1963 Lut BHYT c hiu lc v bt u c thc thi ti
Hn Quc, n thng 12/1976 Lut BHYT c sa i hon ton, sau khi
Lut BHYT c sa i v p dng nm 1976, i tng tham gia BHYT
c m rng nhanh chng. Nu nh nm 1977 ch trin khai n cc cng
ty, hng ln c t 500 cng nhn tr ln, n nm 1988 m rng n cc
cng ty nh v bc u th im n nhng ngi lao ng t do. u tin
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

30

th im BHYT cho nhng ngi lao ng t do khu vc nng thn, sau


n nm 1989 trin khai n tt c ngi lao ng khu vc thnh th. Qu
trnh m rng i tng tham gia BHYT cng b tc ng bi cc yu t v
chnh tr v kinh t. Nm 1963, qun i Hn Quc nn nm chnh quyn,
Lut BHYT nhanh chng c xy dng v a vo thc thi ngay trong
nm, nm 1987 l nm m rng BHYT n ngi lao ng t do th cng l
lc Hn Quc bu c Tng thng mi.
V kha cnh kinh t, nm 1977 l nm u tin thc hin Lut BHYT
sa i cng l thi im m kinh t Hn Quc pht trin nhanh chng thng
qua chnh sch xut khu cng nghip, lc ny cc phc li x hi l phn
thng d ca pht trin kinh t. T nm 1986 1988 l thi gian m rng
BHYT n ngi lao ng t do, ti thi im ny Hn Quc bng n v
kinh t, tng trng hng nm t n 12%. Bn cnh , cc vn v cng
bng ny sinh. Trc khi trin khai BHYT ton dn, khong cch gia chi
ph chm sc y t theo quy nh cho ngi c BHYT vi nhng ngi khng
c BHYT (gi tr th trng) tng cao.
Trc khi c ci cch nm 2000 ti Hn Quc c trn 350 qu
BHYT da theo cng vic hoc khu vc sinh sng v vy ngi tham gia
BHYT khng c quyn la chn qu BHYT m theo s ch nh, nhng
cc quyn li bt buc cho ngi c th l nh nhau cc qu c cc loi qu
BHYT nh sau: Qu BHYT cho cng nhn cng nghip, chim 36% dn s
da trn cng vic; Qu BHYT cho ngi lao ng t do chim 50,1% dn s
da trn cc khu vc bao gm c nhng ngi lm trong cc hng, cng ty
nh (di 5 lao ng), cui cng l cc qu BHYT cho ngi lm vic trong
khu vc cng v gio vin chim 10,4% dn s.
a) C cu t chc ca c quan BHYT ti Hn Quc
Bt u t nm 2000, BHYT Hn Quc c ci cch, tp on
BHYT quc gia Hn Quc (NHIC) c thnh lp trn c s st nhp cc qu
BHYT. NHIC l c quan cng, c lp vi B Y t v phc li (MOHW). C
S ha bi Trung tm Hc liu
http://www.lrc-tnu.edu.vn/

31

quan gim nh BHYT (HIRA) c hnh thnh sau khi st nhp cc qu nm


2000, c nhim v xem xt cc yu cu thanh ton, cc chi ph BHYT v
nh gi s thch hp trong chm sc y t. Ngi dn tham gia BHYT theo
hnh thc c nhn v BHYT cho ton dn.
b) Mc ng (ph BHYT)
ng gp ca cc cng nhn cng nghip tng ng vi thu nhp,
khong 4,5% nm 2005 (trong ch s dng lao ng ng gp 50%, ngi
lao ng ng 50%). Trong khi , ng gp ca ngi lao ng t do da
trn ti sn v thu nhp ca tng c nhn (hoc c thu nhp), Chnh ph tr
cp mt phn n ngi lao ng t do tham gia d dng m rng i
tng tham gia. Do chnh ph tr cp theo u ngi m khng quan tm n
thu nhp ca tng c nhn nn ny sinh cc vn v cng bng trong vic
tr cp ca Chnh ph v khng phi ngi lao ng t do no cng c thu
nhp ging nhau, t c nhng quan im ngh cn nhc li mc ch tr
cp cho nhng ngi lao ng t do ca Chnh ph.
c) V quyn li
V u tin chnh sch m rng ngi tham gia BHYT nn mc ph thp
v quyn li khng c m rng (t l tin ti m ngi c th phi t tr
cho cc dch v y t cao). Bn cnh cn c mng li an ton, min tr
cho mt s trng hp trn thanh ton cho bnh nhn ngoi tr. Lc ny c
quan BHYT Hn Quc ang phi la chn gia 2 hng hoc m rng quyn
li BHYT cho mt s lng ngi dn nht nh vi mc ph cao hoc duy tr
mc ph thp nhiu ngi tham gia, quyn li khng c m rng nhng
thng nht quyn li cho tt c mi ngi.
Chng trnh tr gip y t cho ngi ngho:
Thc hin chnh sch tr gip y t cho ngi ngho, ti chnh c cp
t thu thu hng nm ca Chnh ph v do c quan BHYT quc gia Hn
Quc qun l c s chia s ng gp gia chnh quyn Trung ng v a
phng theo t l (80:20) khng k Seoul. Ngi c hng li khng
S ha bi Trung tm Hc liu
http://www.lrc-tnu.edu.vn/

32

phi ng tin. Chng trnh ny BHYT cho khong 3 4% dn s v khng


p dng ng chi tr hoc nu ng chi tr th c s min gim. Qu tr gip
y t nhm ngn nga s bn cng ha ca mt s gia nh do b m au.
Chnh sch ci cch ti chnh chm sc y t:
Vic st nhp cc qu BHYT thnh c quan chi tr duy nht nm 2000
c thc hin trong bi cnh: Khng cng bng trong gnh nng kinh t, s
ng gp khc nhau thng qua nhiu qu BHYT mc d gi quyn li l nh
nhau (ngi tham gia khng c quyn la chn qu tham gia).
S khng n nh kinh nin v ti chnh ca cc qu BHYT nng
thn, m nguyn nhn l do gim dn s, sc khe km; t l ngi gi tng
cao v cui cng l do gim quy m kinh t (qu BHYT c quy m nh) dn
n hu qu l chi ph cho qun l cao v hn ch kh nng ha trn ri ro.
(http://baohiem.net/) [19].
1.5.2. Kinh nghim thc hin BHYT ti Vit Nam
1.5.2.1. Kinh nghim thc hin BHYT ti thnh ph Hi Phng
Hi Phng cn c gi l Thnh ph hoa phng , l mt thnh ph
cng ln nht pha Bc, v l thnh ph trc thuc Trung ng. Tnh n
thng 12/2011, dn s l 1.907.705 ngi, trong dn c thnh th l chim
46,1% v dn c nng thn chim 53,9%. y l ni c v tr quan trng v
kinh t bin, du lch, cng ngh thng tin v an ninh quc phng ca vng
Bc B v c nc vi b bin di trn 125km, c o Ct B l khu d tr
sinh quyn th gii.
Hi Phng cn c bit n l im sng v th im thc hin BHYT
u tin trong c nc trc khi Ngh nh s 299 ra i khai sinh ra BHYT
Vit Nam. T cui nm 1989 Hi Phng c giao th im trin khai BHYT
cng vi mt s a phng khc, lc u Hi Phng thc hin ti huyn
Thy Nguyn vi 30% s dn mua Bo him sc khe t nguyn, mi x,
phng l mt i l thu v chi nhnh huyn c thnh lp. Tri qua trn 20
nm thc hin n nay Hi Phng c hn 1,2 triu ngi tham gia BHYT
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

33

chim 65% dn s, qua nghin cu BHXH Hi Phng thc hin chnh sch
BHYT c mt s im ni bt sau:
- V chnh sch BHYT: M rng i tng tham gia BHYT l mt
trong nhng a phng u tin trong c nc xy dng n thc hin th
im BHYT t nguyn v xut vi chnh quyn a phng dng ngun
ngn sch h tr nng dn tham gia BHYT; i vi hc sinh, sinh vin
phi hp tt vi S Gio dc v o to vn ng 98% s hc sinh tham gia
BHYT v thc hin BHYT cho ngi ngho trn 55%.
- V tuyn truyn: BHXH Hi Phng tham mu cho cp y ng,
chnh quyn, on th thnh ph thng xuyn quan tm, lnh o v ch o
t chc cc hot ng thanh tra, gim st cc s, ban ngnh lin quan, cc c
quan bo, i phi hp tuyn truyn.
- V t chc thc hin: BHXH Hi Phng y mnh ci cch th tc
hnh chnh v cch thc thc hin nh: L a phng u tin ca c nc
thc hin vic phn cp cho BHXH qun, huyn in v cp th BHYT cho tt c
cc i tng tham gia BHYT (trc y do cp tnh thc hin) gim c chi
ph, thi gian, th tc cho ngi tham gia. Hn na hin nay c nc mi t
c 20% c s KCB ban u thc hin thanh ton chi ph KCB theo nh
sut, ring Hi phng nm 2010 trin khai 96%, nm 2011 t c
100% qua t nm 2010 cn i c qu KCB m trc nm 2009
qu bi chi 150 t ng to c s ch ng cho cc c s KCB, quyn li
ca ngi tham gia BHYT c m bo (http://bhxhhaiphong.vn) [20].
1.5.2.2. Kinh nghim thc hin BHYT ti tnh Hi Dng
Hi Dng l mt tnh thuc vng kinh t trng im Bc B, nm cch
Th H Ni 57km v pha ng, cch thnh ph Hi Phng 45km v pha
ty, c dn s 1.530.893 ngi (2009), c tnh l l thnh ph Hi Dng
(thnh ph loi 2), mt th x v 10 huyn.
Hi Dng khng ch c bit n vi cc sn phm c sn ni ting
nh; bnh u xanh, vi thium cn c bit n l im thu ht nhiu
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

34

nh u t vi cc khu cng nghip v giao thng thun li. Nhng nm gn


y tnh Hi Dng ang c s chuyn dch c cu kinh t nhanh chng.
Bn cnh , cc chnh sch an sinh x hi cng c quan tm v m
bo, s ngi tham gia BHXH, BHYT ngy cng tng. n ht thng 12 nm
2012 s ngi tham gia BHYT l 1.087.379 ngi, t 61,35% dn s (cng
k nm 2011 l 59,1%) trong : Ngi lao ng 223.870 ngi; i tng
chnh sch 238.548 ngi; ngi ngho 238.548 ngi; tr em di 6 tui
184.026 ngi; hc sinh, sinh vin 265.117 ngi; i tng tham gia BHYT
t nguyn 62.290 ngi trong s 100% ngi ngho v tr em di 6 tui
c cp th BHYT (UBND tnh Hi Dng, 2012) [18].
Qua nghin cu BHXH tnh Hi Dng thc hin chnh sch BHYT c
mt s im ni bt sau:
- V chnh sch BHYT: tham mu cho UBND tnh thc hin chnh
sch h tr cho cc i tng tr em di 6 tui, ngi ngho, h cn ngho,
hc sinh, sinh vin tham gia BHYT. n ht nm 2012 cp th BHYT cho
100% ngi ngho v tr em di 6 tui; 273.472 hc sinh, sinh vin (chim
99,26%); 13.815 ngi h cn ngho (chim 13,75% h cn ngho); t l
ngi dn tham gia BHYT t nguyn cn t, mi c 71.674 ngi dn t
nguyn tham gia BHYT.
- V tuyn truyn: BHXH Hi Dng tham mu cho cp y ng,
chnh quyn, on th thng xuyn quan tm, lnh o v ch o t chc
cc hot ng, chng trnh phi hp gia BHXH tnh vi cc s, ban ngnh
lin quan, cc c quan bo, i phi hp tuyn truyn, tp hun cho cc
n v, ch s dng lao ng thc hin chnh sch BHYT.
- V t chc thc hin: BHXH tnh Hi Dng y mnh ci cch th
tc hnh chnh thc hin cng khai ha cc th tc hnh chnh theo c ch
mt ca, thc hin phn cp trn 50% ni dung cng vic cho cp huyn qua
gim chi ph, thi gian v to iu kin cho ngi tham gia BHYT. Phi
hp cht ch vi ngnh y t thc hin thanh ton chi ph KCB theo nh sut
ti 100% cc c s KCB tuyn huyn t nm 2009, t quyn li ca ngi
c th BHYT tng bc c m bo v qun l qu BHYT c kt d.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

35

1.5.3. Bi hc kinh nghim cho Vit Nam ni chung v th x T Sn tnh


Bc Ninh ni ring
Qua nghin cu kinh nghim thc hin BHYT ca cc quc gia c nn
kinh t pht trin nh: Cng ha lin bang c, Hn Quc v hai a
phng l thnh ph Hi Phng, tnh Hi Dng, c th rt ra mt s kinh
nghim sau:
Th nht: Xy dng chnh sch BHYT phi da vo kh nng, iu
kin kinh t - x hi ca mi quc gia, vai tr ca cc ngun kinh t.
Th hai: Hot ng BHYT phi thc hin theo nguyn tc s ng tc
l phi thc hin ton dn, mun vy cn y mnh cc hnh thc tuyn
truyn mi thnh vin trong x hi hiu c nguyn l ca BHYT l s
chia s ri ro v tnh tng tr ln nhau trong x hi mi ngi cng ng
gp theo kh nng nht nh (tr nhm khng c kh nng ng gp) th kh
nng chia s ri ro cng ln , cng m bo an ton cho qu.
Th ba: Nh nc (Chnh ph) ng vai tr quan trng ch yu trong
qun l hot ng chnh sch BHYT thng qua vic xy dng chnh sch,
php lut, quy nh mc thu, quy nh quyn li, quy nh gi thuc v gi
cc dch v y t, quy nh mc h tr v nhm i tng hng s h tr mt
phn hoc ton b mc ng. Bn cnh ra cc quy nh kim sot v c
ch phi hp thc hin ca cc c quan, t chc.
Th t: Nng cao nng lc t chc v qun l ca c quan c giao
thc hin ch BHYT l h thng BHXH nh: p dng cng ngh tin
tin trong t chc thc hin thu chi v qun l qu BHYT; ci cch th tc
hnh chnh, cch thc thc hin vv
Th nm: i mi cn bn cht lng cc dch v y t c cung cp
cho ngi th hng BHYT v cc th tc thanh quyt ton ch BHYT.
Trong giai on hin nay qu BHYT ang phi i mt vi thch thc trong
vic khng ch cc chi ph trong KCB do nhiu nguyn nhn nh: S gia tng
ca cc c s KCB ngoi nh nc trong cung ng cc dch v y t; S gia
tng v lng ph trong s dng cc thit b y t k thut cao (lng ph 2 ln
gia cc c s KCB) v vy cn phi tng cng vai tr ca cc bnh vin
cng, cn phi t chc li h thng cung ng dch v y t v ci cch h thng
chi tr nh cung cp dch v y t theo phng thc ph hp.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

36

CHNG 2
PHNG PHP NGHIN CU
2.1. Cc cu hi t ra ti cn gii quyt
Thng qua vic h thng ha c s l lun v bo him y t tin
hnh phn tch thc trng cng tc thc hin chnh sch BHYT trn a bn
th x T Sn. Ch ra nhng thun li, kh khn v nhng bt cp cn tn ti
trong thc hin chnh sch BHYT, t a ra cc gii php thc hin BHYT
tin ti BHYT ton dn.
- Vic t chc thc hin chnh sch BHYT trn a bn th x T Sn c
nhng bt cp g?
Cu hi ny nhm tm ra nhng im cn bt cp, tn ti trong thc
hin chnh sch BHYT tin ti BHYT ton dn trn a bn th x T Sn.
Trn c s ra cc gii php khc phc nhm thc hin tt, rt ngn l
trnh tin ti BHYT ton dn trn a bn th x.
- Nhng thun li, kh khn trong vic t chc thc hin chnh sch
BHYT ti th x T Sn ?
Cu hi ny nhm tm ra nhng thun li, kh khn trong vic thc
hin chnh sch BHYT trn a bn th x T Sn. Trn c s ra nhng
gii php, bin php tn dng nhng thun li, khc phc nhng hn ch,
kh khn thc hin tt chnh sch BHYT trn a bn.
- Nhng nhn t no nh hng n qu trnh thc hin chnh sch
BHYT trong l trnh tin ti BHYT ton dn trn a bn th x T Sn?
Cu hi ny nhm tm ra nhng nhn t nh hng trong qu trnh t
chc, qun l, trin khai thc hin chnh sch BHYT trn a bn. Trn c s
ra nhng gii php pht huy nhng yu t tch cc, hn ch nhng tc
ng ca cc nhn t khng tch cc trong thc hin chnh sch BHYT.
- Cn c nhng gii php g t chc thc hin chnh sch BHYT l
trnh tin ti BHYT ton dn trn a bn th x T Sn c hiu qu hn?
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

37

Trn c s nghin cu thc trng, tm ra nhng im cn bt cp,


nhng thun li, kh khn trong vic t chc thc hin BHYT trn a bn th
x T Sn. T ra cc gii php thc hin chnh sch BHYT ngy
cng tt hn, hiu qu hn.
2.2. Ph
2.2.1. Chn im nghin cu
Th x T Sn, tuy khng phi l tnh l ca tnh Bc Ninh nhng trong
cc n v hnh chnh cp huyn th th x T Sn l mt n v c dn s
ng 148.304 ngi, mt dn s 2.418 ngi/ km2, kinh t pht trin vi
nhp tng trng cao, giao thng thun li, nm cch th H Ni 15km
v pha ng bc. Th x T Sn c cc Khu cng nghip Tin Sn, Khu cng
nghip VISIP, cc cm cng nghip lng ngh nh: Chu kh, Ph Kh,
ng K, Hng Mc V vy, thu ht lc lng lao ng rt ln lm vic
trong cc KCN, cm cng nghip v lng ngh. T thu nhp v i sng
ca nhn dn trn a bn th x kh cao, nhng t l bao ph BHYT so vi
dn s chim t l khng cao. Xut pht t nhng c im trn, ti chn th
x T Sn l a im tin hnh nghin cu c tnh cht i din in hnh
cho tng th nghin cu qu trnh thc hin BHYT tin ti BHYT ton dn.
2.2.2. Phng php thu thp thng tin, s liu
2.2.2.1. Phng php thu thp s liu th cp
Cc s liu th cp c s dng trong lun vn bao gm s liu thng
k v iu kin t nhin, iu kin kinh t - x hi ca th x T Sn; s liu
bo co kt qu thc hin cng tc BHYT ca BHXH th x T Sn, BHXH
tnh Bc Ninh trong cc nm t 2008 2012. Chng ti cng tham kho thm
mt s thng tin lin quan trong cc cng trnh nghin cu v thc hin chnh
sch BHYT c cng b lm r thm kt qu nghin cu ca lun vn.
Ngoi ra chng ti cn s dng thng tin c thu thp v khai thc t
cc bo co khoa hc, sch, bo, tp ch, cc Website c lin quan n ti
nghin cu trong phm vi c nc.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

38

2.2.2.2. Phng php thu thp s liu s cp


S liu s cp c thu thp thng qua iu tra kho st bng phiu
iu tra trc tip n cc nhm i tng tham gia BHYT khc nhau:
- Nhm ngi lao ng v ch SDL c trch nhim tham gia BHYT:
nhm ny tin hnh iu tra 3 n v (01 doanh nghip Trung ng; 01
doanh nghip a phng; 01 n v hnh chnh s nghip);
- Nhm ngi c ngn sch nh nc ng h tr mt phn mc
ng BHYT: Tin hnh iu tra HSSV 2 trng hc (01 trng chuyn
nghip, 01 trng trung hc ph thng);
- Nhm ngi t nguyn tham gia BHYT: Tin hnh iu tra nhn dn
2 n v hnh chnh (01 x, 01 phng).
* Phng php thu thp s liu chn mu iu tra:
Trong thc t c nhiu cch thit k mu v chn mu iu tra, trong
phm vi lun vn ny m bo dung lng mu iu tra, kt qu iu tra
c tin cy cao vi s lng mu tng i ln ti s dng cng thc sau
ca Yamane Taro (1967 - 1986):

N
n=

1 + N (e)2

Trong :
- n: S lng mu cn xc nh cho nghin cu iu tra
- N: S lng tng th
- e: Sai s tiu chun
Vic chn n v iu tra cn c vo mc tiu nghin cu ca ti,
trn c s phn loi v chn ra nhng a im c tnh cht in hnh cho
tng th nghin cu a ra c nhng s liu mang tnh cht tng quan
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

39

nht, khng b sai lch thng k nhiu, theo quy nh ca Lut BHYT th hin
nay c 25 i tng tham gia BHYT, c chia thnh 5 nhm, trong khun
kh cho php ti iu tra mt s n v tiu biu 3 nhm cn kh nng khai
thc, vn ng tham gia BHYT. C th:
- Nhm NL v ch SDL ng BHYT
+ Nh my quy ch T Sn l mt doanh nghip Trung ng c
thnh lp lu nm, ng ti trung tm th x, n v s dng nhiu lao ng
+ Tp on HANAKA 01 doanh nghip t nhn c thnh lp v i
vo hot ng nm 1994, vi ngnh ngh sn xut cc thit b in, n v s
dng nhiu lao ng.
+ Bnh vin a khoa th x T Sn l n v s nghip c thu thuc
ngnh y t.
- Nhm ngi c NSNN h tr mt phn mc ng BHYT
+ Trng cao ng Thu Sn;
+ Trng trung hc ph thng L Thi T.
- Nhm ngi t nguyn tham gia BHYT
+ iu tra nhn dn n v hnh chnh Phng nh Bng
+ iu tra nhn dn n v hnh chnh x Ph Kh.
Do chn nhiu nhm i tng iu tra khc nhau, mi nhm li chn
cc n v khc nhau nn vic thit k mu phiu iu tra khc nhau, ph hp
vi nhm i tng v i tng c th. Sau khi phiu iu tra thit k xong,
tin hnh iu tra th, nhm iu chnh, b sung cc cu hi trong phiu iu
tra cho ph hp, sau hon thin mu phiu iu tra, tin hnh iu tra ton
b theo lng mu chn.
* Ni dung thng tin thu thp t cc b phiu iu tra
- Hiu bit ca cc i tng v chnh sch BHYT, ngun tip cn
thng tin
- nh gi nhn xt ca cc i tng v m hnh t chc thc hin
chnh sch hin nay c thun li kh khn g?
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

40

- Nhng quy nh no nh hng n chnh sch BHYT hin nay c


nhng im no cn phi xem xt thay i cho ph hp nh: Mc ng (mc
ph), mc h tr ca nh nc, quyn li ca ngi tham gia BHYT, cc iu
kin m bo quyn li ca ngi c th BHYT thng qua khm cha bnh.
kin ca cc i tng iu tra c ngha rt ln trong vic nh gi
thc trng cng tc thc hin chnh sch BHYT trn a bn th x T Sn
* Phng php thu thp
Vic thu thp s liu c thc hin bng cch pht phiu iu tra trc
tip, vi nhng cu hi c son tho trc trong bng hi cho tng nhm
i tng.
Ngoi ra, lun vn cn s dng mt s phng php khc nh: Phng
php chuyn kho, phng php chuyn gia thng qua vic tham vn cc
kin ca cc chuyn gia, lnh o trong lnh vc BHYT, lao ng, vic lm;
Lnh o Vin nghin cu khoa hc BHXH Vit Nam; lnh o UBND tnh,
S Lao ng - Thng binh v X hi, S Y t, BHXH tnh, BHXH huyn;
ch SDL, cn b i l cc x, phng.
2.2.3. Phng php tng hp x l thng tin
Ti liu sau khi thu thp kim tra nu pht hin sai st, thiu chnh xc
trong ghi chp, tng hp, chnh sa thng tin cn thiu sau sng lc v tnh
ton cho ph hp vi mc tiu v mc ch nghin cu
Sau khi c lm sch thng tin v cc s liu thu thp c s c
tc gi cp nht v tnh ton tng hp thng qua h thng cc bng, biu,
th v ti s dng cng c Microsoft Excel 2003 v mt s chng trnh
ng dng khc tnh ton.
2.2.4. Phng php phn tch s liu
Phng php ch yu c s dng trong phn tch s liu ca lun vn
l cc phng php thng k, phng php phn tch so snh, phng php s
tng i, phng php s tuyt i
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

41

- Phng php phn t thng k: Da vo phng php ny, ton b s


liu thu thp c s c phn t theo nhm i tng khc nhau.
- Phng php thng k m t: l phng php m t ton b s vt v
hin tng trn c s s liu tnh ton. Phng php ny thc hin thng
qua vic s dng s bnh qun, s ti a v s ti thiu.
- Phng php thng k so snh: Dng so snh s tuyt i v so
snh s tng i nh gi so snh s n v, i tng, s ngi tham gia
BHYT theo thi gian. Vic so snh c tin hnh theo phng php ng
nht v thi gian hoc i tng so snh sau tm ra quy lut chung ca
hin tng nghin cu.
- Phng php th : y l phng php dng hnh v, ng nt
hnh hc m t c tnh quy c cc s liu thng k. Bng thng k ch
dng cc con s v cung cp nhng thng tin chi tit, cn biu v
th thng k s dng con s kt hp vi hnh v, ng nt v mu sc
tm tt v trnh by cc c trng ch yu ca hin tng nghin cu,
phn nh mt cch khi qut cc c im v c cu, mi lin h, quan h
so snh, xu hng bin ng... ca hin tng nghin cu.
Do dng hnh v, ng nt v mu sc biu hin mc ca hin
tng, cho nn th thng k rt sinh ng, c sc hp dn mnh m, gip
ngi xem nhn thc c nhng c im c bn ca hin tng mt cch
d dng, nhanh chng, lm cho nhng ngi d t hiu bit v thng k vn
c th nhn ra c ni dung ch yu ca vn c trnh by trn th.
- Phng php chuyn gia: Phng php ny s dng thng qua
vic tham vn cc kin ca cc chuyn gia u ngnh v lnh vc
chuyn mn v qun l t a ra nhng nhn xt nh gi chung v
chnh sch BHYT.
- Phng php d bo: Cn c vo thu thp v x l s liu thc hin
BHYT giai on nm 2008 2012 v cc ch trng, chnh sch hin hnh
s d bo xu hng thc hin BHYT ton dn trong thi gian ti.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

42

2.3. H thng cc ch tiu nghin cu


nghin cu v phn tch tnh hnh thc hin chnh sch BHYT tin
ti BHYT ton dn trn a bn th x T Sn, lun vn s dng h thng ch
tiu sau:
2.3.1. Cc ch tiu phn nh iu kin kinh t - x hi th x T Sn
- Cc ch tiu phn nh v iu kin v tr, t ai, dn s ca th x T
Sn t nm 2008- 2012.
- Cc ch tiu phn nh v tnh hnh sn xut kinh doanh, c cu kinh t
ca th x T Sn t nm 2008- 2012.
2.3.2. Cc ch tiu phn nh thc trng thc hin chnh sch BHYT trn
a bn th x T Sn
- Cc ch tiu phn nh v cc nhm i tng tham gia BHYT
- Cc ch tiu phn nh v i tng cha tham gia BHYT
2.3.3. Cc ch tiu phn nh nguyn nhn, nh hng n thc hin chnh
sch BHYT trn a bn th x T Sn
- Nhng thun li, kh khn trong thc hin chnh sch BHYT
- Cng tc truyn thng, tuyn truyn chnh sch BHYT
- Phi hp cng tc gia cc ngnh, c quan trong thc hin chnh
sch BHYT
- Cng tc t chc thc hin chnh sch BHYT ca c quan BHXH
- Cc quy nh thc hin chnh sch BHYT: Mc ng, mc hng,
mc h tr ca nh nc, cng tc chi tr thng qua khm, cha bnh BHYT.

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

43

CHNG 3
THC TRNG CNG TC BO HIM Y T
TI TH X T SN TNH BC NINH
3.1. Khi qut v tnh hnh kinh t - x hi ca th x T Sn
3.1.1. c im v t nhin v dn s
Th x T Sn tnh Bc Ninh c Th tng Chnh ph k Quyt
nh thnh lp ngy 24/9/2008 trn c s ton b din tch t nhin v dn
s ca huyn T Sn c. T Sn, pha bc tip gip vi huyn Yn Phong
(Bc Ninh), pha ng bc v ng tip gip vi huyn Tin Du (Bc
Ninh), pha nam tip gip vi huyn Gia Lm (H Ni), pha ty gip vi
huyn ng Anh (H Ni). Th x T Sn nm gia H Ni v thnh ph
Bc Ninh.
Trc khi thnh lp th x T Sn c 11 n v hnh chnh gm 10 x
v mt th trn. n nay, th x T Sn c 12 n v hnh chnh gm 07
phng (Chu Kh, nh Bng, ng Ngn, ng Nguyn, ng K, Tn
Hng, Trang H); cc x gm (Hng Mc, Ph Kh, Tam Sn, Ph Chn,
Tng Giang). T Sn c din tch l 61,33 km2, vi dn s n 31/12/2011
l 148.304 ngi, mt dn s l 2.418 ngi/km2 gp 2 ln mt dn s
bnh qun vng ng bng sng Hng, gp 1,8 ln mt dn s ca Hi
Phng, gp 1,2 ln mt dn s ca H Ni mi v l mt trong nhng th
x c mt ng dn ca Vit Nam.
3.1.2. c im v vn ha - x hi
- V vn ha: T Sn l min qu m bn sc ca ngi Vit lu i
c mnh danh vng qu Kinh Bc qu hng ca l hi v sinh hot vn
ho, mi lng qu u c nh, cha v l hi khc nhau c cc l hi ni ting
nh Hi pho, hi vt, chi g, chi chim...v.v. y l qu hng ca 8 v vua
nh L (nh Bng) v qu hng ca cc chin s cnh mng ni ting nh
Nguyn Vn C (Ph Kh), Ng Gia T T Sn (Tam Sn).
- V Kinh t: C th ni th x T Sn l mt trong nhng n v hnh
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

44

chnh cp huyn c kinh t pht trin, th x T Sn c nhiu khu cng nghip


nh (KCN Tin Sn, VISIP, HANAKA); nhiu cm cng nghip lng ngh
nh (cm cng nghip Chu Kh, Ph Kh, ng K, Hng Mc); nhiu
lng ngh truyn thng pht trin vi cc sn phm ni ting nh st, thp
(a Hi), cc sn phm g m gh (ng K, Ph Kh, Hng Mc) thu
ht nhiu nh u t, to nhiu vic lm cho nhiu ngi lao ng, gp phn
chuyn dch c cu lao ng, n nh thu nhp.
3.1.3. Tnh hnh pht trin kinh t ca th x T Sn nhng nm qua
Trong nhng nm qua tnh hnh kinh t ni chung ang thi k suy
thoi ht sc kh khn, tc pht trin chm li. Nhng ring th x T Sn
trong 3 nm gn y tc tng trng kinh t vn gi c mc tng i
n nh. Nm 2011 tc tng trng 15,2%, c cu kinh t chuyn dch theo
hng tch cc: Cng nghip xy dng 71,5%; thng mi dch v 25%;
nng nghip 3,5%. Tng gi tr sn xut cng nghip tiu th cng nghip
t 5,590 t ng; gi tr sn xut nng nghip t 169,7 t ng; tng mc
lu chuyn hng ha bn l v dch v t 5.206 t ng; thu ngn sch t
726,7 t ng; cc lnh vc gio dc o to, vn ha thng tin, gii quyt
vic lm gim ngho, m bo an sinh x hi c nhiu tin b t kt qu
kh, i sng ca nhn dn c nng ln.
3.1.4. nh hng ca iu kin t nhin, kinh t - x hi n thc hin
BHYT ton dn
3.1.4.1. Nhng thun li
Vi iu kin t nhin, kinh t - x hi ca tnh Bc Ninh ni chung v
th x T Sn ni ring nhn chung tnh hnh kinh t c s tng trng cao, s
thu ngn sch ngy cng ln. Bn cnh cc khu cng nghip, cm cng
nghip tp trung, lng ngh truyn thng ngy cng c m rng v pht trin
nhanh. Mt s DN ln, s dng nhiu lao ng tip tc c m rng v u
t vo cc khu cng nghip, cm cng nghip, lng ngh to vic lm cho hng
ngn ngi lao ng. Ngi dn T Sn t xa ni ting khng ch bit lm
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

45

ngh nng lu i m cn kh tho bun bn, giao tip, lm nhiu ngnh dch
v gp phn n nh, nng cao i sng nhn dn. y l iu kin rt thun
li m rng, h tr i tng tham gia BHYT.
3.1.4.2. Kh khn
Th x T Sn cng gp mt s iu kin khng thun li t chnh
nhng li th ca mnh nh: iu kin kinh t pht trin, nhiu lng ngh
pht trin, t i sng nhn dn c thu nhp cao hn, nhng trnh dn
tr li hn ch, cng vi v tr a l thun li cch trung tm th H Ni
khng xa, c nhiu c s KCB cc dch v v y t pht trin, cht
lng KCB v dch v tt p ng c yu cu ca mt b phn nhn dn
c iu kin chi tr. Bn cnh c nhng bt cp trong chnh sch BHYT
cha theo kp vi kinh t th trng nh: Th tc cn nhiu trong tham gia
BHYT v trong KCB, cht lng KCB cn thp nhng iu gy kh
khn, nh hng khng nh n cng tc tuyn truyn thay i nhn thc
trong nhn dn thc hin m rng i tng tham gia BHYT, tin ti
BHYT ton dn.
3.2. T chc h thng BHXH th x T Sn
3.2.1. Khi qut s hnh thnh v pht trin
Nm 1999 huyn Tin Sn (c) c tch ra lm 2 huyn (huyn T
Sn v Tin Du) theo , BHXH huyn T Sn c thnh lp vi 8 cn b,
cng chc, vin chc. Nm 2008 th x T Sn c thnh lp v BHXH th
x T Sn c thnh lp theo Quyt nh s 4857/Q-BHXH, ngy
21/10/2009 ca Tng Gim c Bo him x hi Vit nam, trn c s BHXH
huyn T Sn, n nay BHXH th x c 16 cn b cng chc.
3.2.2. Chc nng ca BHXH th x T Sn
Theo Quyt nh s 4857/Q-BHXH, ngy 21/10/2009 ca Tng Gim
c Bo him x hi Vit nam v vic quy nh chc nng, nhim v, quyn
hn v c cu t chc ca Bo him x hi a phng th BHXH th x T
Sn c v tr, chc nng sau:
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

46

BHXH th x T Sn l n v trc thuc BHXH tnh Bc Ninh c tr


s t ti th x T Sn, c chc nng gip Gim c BHXH tnh t chc
thc hin ch , chnh sch BHXH, BHYT; qun l thu, chi BHXH, BHYT
trn a bn theo phn cp qun l ca BHXH Vit Nam v theo quy nh ca
php lut.
BHXH th x T Sn chu s qun l trc tip, ton din ca BHXH
tnh Bc Ninh, chu s qun l hnh chnh Nh nc trn a bn ca UBND
th x T Sn. BHXH th x T Sn c t cch php nhn, c con du, ti
khon v tr s ring.
3.2.3. Nhim v v quyn hn ca BHXH th x T Sn
Theo Quyt nh s 4857/Q-BHXH, ngy 21/10/2009 ca Tng Gim
c Bo him x hi Vit Nam th BHXH th x T Sn c nhim v v
quyn hn sau:
- Xy dng, trnh Gim c BHXH tnh Bc Ninh k hoch pht trin
BHXH th x T Sn di hn, ngn hn v chng trnh cng tc nm; t
chc thc hin k hoch, chng trnh sau khi c ph duyt;
- T chc thc hin cng tc thng tin, tuyn truyn, ph bin cc ch
, chnh sch, php lut v BHXH, BHYT; t chc khai thc ng k, qun
l cc i tng tham gia v hng ch BHXH, BHYT theo phn cp;
- T chc cp s BHXH, th BHYT cho nhng ngi tham gia theo
phn cp;
- T chc thu cc khon ng BHXH, BHYT i vi cc t chc v c
nhn theo phn cp;
- T chc chi tr cc ch BHXH, BHYT do phn cp; t chi vic
ng hoc chi tr ch BHXH, BHYT khng ng quy nh;
- Hng dn v t chc tip nhn h s, gii quyt cc ch BHXH,
BHYT theo phn cp;
- Qun l v s dng cc ngun kinh ph v ti sn theo phn cp;
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

47

- T chc k hp ng vi cc c s khm, cha bnh c iu kin,


tiu chun chuyn mn, k thut theo phn cp; gim st thc hin hp ng
v gim st vic cung cp dch v khm, cha bnh, bo v quyn li ngi
c th BHYT v chng lm dng qu BHYT;
- T chc k hp ng vi t chc, c nhn lm i l do UBND x,
phng, th trn gii thiu v bo lnh thc hin cc ch , chnh sch
BHXH, BHYT x, phng, th trn theo ch o hng dn ca BHXH tnh
Bc Ninh;
- Kim tra, gii quyt cc kin ngh, khiu ni, t co v vic thc hin
ch , chnh sch BHXH, BHYT i vi cc t chc c nhn tham gia bo
him, c s KCB theo ch o hng dn ca BHXH tnh Bc Ninh; t chc
b phn tip nhn v tr kt qu gii quyt cc ch BHXH, BHYT theo c
ch mt ca ti c quan BHXH th x T Sn;
- T chc qun l, lu tr h s cc i tng tham gia v hng cc
ch BHXH, BHYT theo quy nh;
- T chc chng trnh hng dn nghip v BHXH, BHYT cho cc t
chc, c nhn tham gia bo him;
- T chc thc hin chng trnh, k hoch ci cch hnh chnh theo
quy nh ca php lut;
- Ch tr, phi hp vi cc c quan nh nc, cc t chc kinh t - x
hi th x T Sn, vi cc t chc c nhn tham gia BHXH, BHYT gii
quyt cc vn lin quan n vic thc hin cc ch BHXH, BHYT theo
quy nh ca php lut;
- xut, kin ngh vi cc c quan nh nc c thm quyn thanh tra,
kim tra cc t chc, c nhn trong vic thc hin BHXH, BHYT;
- Cung cp y , kp thi cc thng tin v vic ng, quyn hng cc
ch bo him, th tc thc hin BHXH, BHYT khi t chc, c nhn tham gia
bo him hoc t chc cng on yu cu. Cung cp y , kp thi ti liu,
thng tin lin quan theo yu cu ca cc c quan nh nc c thm quyn;
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

48

- Qun l v s dng cng chc, vin chc, ti chnh, ti sn ca BHXH


th x T Sn.
- Thc hin ch thng tin, thng k, bo co theo quy nh.
3.2.4. B my t chc ca BHXH th x T Sn
3.2.4.1. C cu t chc b my qun l
Bo him x hi th x T Sn do Gim c qun l v iu hnh theo
ch th trng. Gim c chu trch hin iu hnh ton din v qun l
mi hot ng ca BHXH th x T Sn. Gim c chu trch nhim trc
php lut, trc Gim c BHXH tnh v nhng nhim v c giao.
Gip vic cho Gim c BHXH th x T Sn tnh c 02 Ph gim c.
Cc ph Gim c c Gim c phn cng ch o mt s lnh vc cng
tc. Ph Gim c thay mt v chu trch nhim trc Gim c v trc
php lut cc cng vic thuc phm vi cng vic c phn cng .
Cc b phn trc thuc BHXH th x T Sn c chc nng gip Gim
c BHXH th x T Sn t chc qun l qu BHXH, qu BHYT v thc
hin cc ch , chnh sch BHXH, BHYT theo tng lnh vc chuyn mn,
nghip v ca b phn. Chu s qun l v iu hnh ca Gim c hoc Ph
Gim c BHXH th x theo lnh vc ph trch v s ch o chuyn mn
nghip v ca cc phng trc thuc BHXH tnh.
3.2.4.2. Cng tc t chc
n 31/12/2012, BHXH th x T Sn hin c 16 cn b cng chc,
trong : c 12 ngi c trnh i hc, 03 ngi c trnh trung cp, 01
ngi trnh s cp, tui i t 30 n 50 tui chim 90%. y l tui
nng ng, nhanh nhy, chn chn trong x l cng vic. Cc cn b BHXH th
x T Sn u c qua o to bi bn, hu ht cc cn b u c th s
dng my vi tnh, y l iu kin tt p dng cng ngh thng tin.
Tr s BHXH th x T Sn ng ti s 36 phng Trn Cng Hng, th
x T Sn, tnh Bc Ninh, tng din tch t trn 2.300 m2, vi din tch cng
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

49

s trn 300 m2. Nhn chung c s vt cht, trang thit lm vic c quan tm
u t, c bn m bo iu kin cho cn b, vin chc hon thnh nhim
v c giao.
BHXH th x T Sn 01 Gim c, 02 ph Gim c v cc b phn
chuyn mn nghip v theo s sau:

Gim c

Ph Gim c

B phn
thu

B phn
gim nh
BHYT

Ph Gim c

B phn
ch
BHXH

B phn
1 ca

B phn
cp s,
th

Ghi ch:

B phn
CNTT

B phn
kim tra

B phn
K ton

B phn
Bo v,
tp v

: Quan h ch o
: Quan h phi hp

S 3.1: B my t chc ca BHXH th x T Sn


S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

50

3.3. Thc trng trin khai BHYT ton dn ti th x T Sn tnh Bc


Ninh giai on 2008 - 2012
3.3.1. Cng tc truyn thng v BHYT trn a bn th x T Sn
Vic tuyn truyn, nng cao nhn thc cho cn b, ng vin, ch s
dng lao ng, ngi lao ng v nhn dn v quan im, ch trng, chnh
sch ca ng, Nh nc i vi chnh sch BHYT thuyt phc, ng
vin mi ngi nu cao thc, trch nhim t nguyn, t gic tham gia
BHYT c ngha ht sc quan trng gp phn lm tng nhn thc ca x hi
v chnh sch BHYT. Nhng nm qua, cng tc tuyn truyn lun c xc
nh l mt trong nhng nhim v trng tm ca ngnh BHXH, ngoi nhng
chng trnh truyn thng ca BHXH Vit Nam, ca BHXH tnh th BHXH
th x T Sn thc hin cng tc ny bng cc hnh thc:
- Ban hnh cc vn bn ch o, hng dn v cng tc thu np BHYT.
Ngoi ra cn phn cng cn b trc tip lm cng tc thu, d hp v trc tip
hng dn ti n v, thng qua cc hi ngh hoc trc tip xung c s nh
hp hi ph huynh hc sinh, hp thn, hp hi nng dn, ph n
- Xy dng cc chng trnh phi hp tuyn truyn vi cc ban, ngnh
c lin quan nh: Phng Gio dc o to hng dn, tuyn truyn
HSSV; Phng Lao ng TBXH trin khai v lp danh sch ngi ngho, h
cn ngho, tr em di 6 tui; Vi cc x, phng, th trn trin khai i
tng BHYT t nguynv.v.
- Thng qua cc phng tin thng tin i chng:
+ Phi hp vi i truyn thanh th x, v cc x, phng th trn tuyn
truyn v ch , chnh sch BHYT, pht sng v a tin 1h/ngy vo bui
sng v bui ti.
+ Cc hnh thc khc nh pan, in t ri, t chc cuc thi vit tm hiu
v BHYT chng em vi BHYT hc sinh, t chc cuc thi tm hiu v chnh
sch BHYT c pht ng trong cng on vin chc ton tnh v th x T
Sn l mt trong cc n v tham gia nhiu tit mc t gii cao
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

51

Tm li: Cng tc tuyn truyn cc chnh sch v BHYT trong thi gian
qua ti a bn c tng cng bng nhiu hnh thc nhng mi ch tp
trung c vo cc nhm i tng c tnh cht bt buc, nhm c t chc
ng ngi cha c nhiu cch thc t ph trong i tng t nguyn l
phn ln cc h nng dn, h kinh doanh c th v nhng ngi lm ngh lao
ng t do.
Thc t cng tc ny cn mt s tn ti, bt cp nh:
- Cha c s vo cuc mnh m ca c h thng chnh tr, c nhng cp
y, chnh quyn, cc ban, ngnh cn ng ngoi cuc, cha thy r trch
nhim tuyn truyn v chnh sch BHYT. Thm ch coi y l trch nhim
ca ring ngnh BHXH nn cng tc tuyn truyn, ph bin php lut v
BHYT mt s nhm i tng ti mt s x, phng cha c thc hin,
hoc thc hin cha tt.
- i ng cn b lm cng tc tuyn truyn v BHYT va thiu v s
lng, va cha p ng c yu cu v cht lng v thiu chuyn nghip.
- Nhim v tuyn truyn v chnh sch BHYT phn cng cha r c
quan no l u mi do vy hiu qu ca cng tc ny cn tng i hn ch.
Cng tc truyn thng, tuyn truyn thc hin khng thng xuyn v
phng thc cha ph hp, cha c chiu su dn ti vic tip cn vi thng
tin v chnh sch BHYT cn rt t.
- Vic phn b kinh ph cho cng tc tuyn truyn hin nay cha c
quy nh r rng, nu ch dng kinh ph do ngnh BHXH th mc c chi
theo quy nh cn thp so vi yu cu. V vy cn c s u t tha ng cho
cng tc ny v y l chnh sch quc gia, c lin quan n nhiu ngnh,
nhiu lnh vc mi c th lm tt cng tc ny. Tng bc lm thay i nhn
thc ca nhn dn, mi ngi t gic tham gia BHYT tin ti BHYT ton
dn theo mc tiu nh.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

52

3.3.2. Cng tc thu BHYT th x T Sn


3.3.2.1. C s php l cho hot ng thu v qun l thu BHYT
a) Giai on trc khi c Lut BHYT (trc 01/7/2009)
Trong giai on ny, chnh sch BHYT thc hin theo cc Ngh nh s
299,58,63 ca Chnh ph c ban hnh km theo iu l BHYT quy nh r
i tng tham gia BHYT bt buc v i tng tham gia BHYT t nguyn.
- i tng tham gia BHYT bt buc gm: Ngi lao ng Vit Nam
lm vic theo hp ng lao ng c thi hn t 3 thng tr ln v khng xc
nh thi hn trong cc doanh nghip, c quan, n v s nghip, n v lc
lng v trang; Cn b, cng chc, vin chc; ngi ang hng ch hu
tr; ngi c cng vi cch mng; ngi tham gia khng chin v con ca
h b nhim cht c ha hc; i biu hi ng nhn dn ng nhim
khng thuc bin ch; cn b x, phng, th trn ngh vic, cn b x gi
yu ang hng tr cp; thn nhn s quan Qun i; S quan nghip v
trong lc lng Cng an nhn dn; Cc i tng c hng tr cp hng
thng; ngi cao tui t 90 tui tr ln v ngi cao tui theo quy nh ti
Ngh nh 30/2002/ N-CP ca Chnh ph; cc i tng c KCB theo
quy nh ti Quyt nh s 139/2002/Q-TTg (v KCB cho ngi ngho);
cu chin binh thi k chng Php, chng M; lu hc sinh nc ngoi ang
hc tp Vit Nam; ngi lao ng lm vic theo hp ng lao ng c thi
hn di 3 thng, khi ht hn hp ng lao ng m kt giao hp ng lao
ng mi i vi doanh nghip, t chc c nhn .(iu 3 Ngh nh s
63/2005/N-CP)
- i tng tham gia BHYT t nguyn: p dng cho mi i tng c
nhu cu t nguyn tham gia BHYT, c trin khai theo a gii hnh chnh
hoc theo nhm i tng t nguyn tham gia.
Nh vy trong giai on ny Chnh ph 3 ln thay i ngh nh ban
hnh km theo iu l BHYT v ban hnh cc vn bn hng dn thc hin
BHYT t nguyn m rng i tng tham gia BHYT.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

53

b) Giai on t khi Lut BHYT c hiu lc (sau 01/7/ 2009)


Trong giai on ny cc i tng thc hin chnh sch BHYT theo
quy nh ca Lut th i tng tham gia BHYT gm c 25 i tng c
chia thnh 5 nhm c th theo trch nhim ng nh sau:
- Nhm 1: Ngi lao ng c trch nhim tham gia
- Nhm 2: Ngi hng lng hu, tr cp BHXH c c quan
BHXH ng ton b.
- Nhm 3: Ngi thuc i tng c ngn sch nh nc ng ton
b mc ng BHYT.
- Nhm 4: Ngi c NSNN h tr mt phn mc ng BHYT.
- Nhm 5: Ngi t nguyn tham gia BHYT, thuc nhm i tng
phi t ng ton b mc ng BHYT.
Lut BHYT cng quy nh cc i tng thc hin theo l trnh BHYT
cc giai on khc nhau
T 01/1/2010 th cc i tng thc hin BHYT theo Lut gm: Hc
sinh, sinh vin; Ngi lao ng hng ch m au theo quy nh ca Php
lut v BHXH do mc bnh thuc danh mc bnh cn cha tr di ngy do B
Y t ban hnh; Ngi hot ng khng chuyn trch x, phng, th trn
theo quy nh ca php lut v cn b cng chc.
T 01/1/2012 cc i tng thc hin BHYT theo Lut gm: Ngi
thuc h gia nh lm nng nghip, lm nghip, ng nghip v dim nghip.
T 01/1/2014 cc i tng thc hin BHYT theo Lut gm: Thn
nhn ngi lao ng gm (b m , b m nui, ngi nui dng hp
php, v, chng, con , con nui); X vin hp tc x, h kinh doanh c
th v cc i tng khc c trch nhim tham gia.
Hin nay, vn bn hin hnh v thu BHYT lm cn c thu BHYT c
quy nh c th ti Lut BHYT, Ngh nh s: 62/2009/N-CP ngy
27/7/2009; Thng t s: 09/TTLT-BYT-BTC ngy 14/8/2009; Thng t s:
10/TT-BYT ngy 14/8/2009; Thng t s: 11/TT-BYT ngy 14/8/2009;
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

54

Quyt nh ca Th tng Chnh ph s: 979/Q-TTg ngy 26/6/2012;


Quyt nh s: 902/Q-BHXH ngy 26/6/2007 ca Tng gim c BHXH
Vit Nam v quy nh qun l thu BHXH, BHYT, qun l s BHXH, th
BHYT v nhiu vn bn quy phm php lut khc, ngoi ra ty theo tng a
phng c nhng quy nh, chnh sch h tr ring bit.
3.3.2.2. Mc ng BHYT
thc hin l trnh BHYT ton dn, th ty tng i tng v giai
on c th mc ng c quy nh khc nhau. Theo quy nh hin hnh
xc nh mc ng ca cc i tng giai on t 2012 n 2014 c xc
nh nh sau:
- Nhm i tng NL v ch SDL c trch nhim ng, c mc
ng bng 4,5% (NL ng 1,5%) mc tin lng, tin cng.
- Cc nhm i tng khc do ngi tham gia ng (t nguyn); NSNN
ng hoc h tr nh: Ngi ngho, cn ngho, ngi c cng vvc mc
ng bng 4,5% mc lng ti thiu hin hnh.
- Nhm HSSV c mc ng bng 3% mc lng ti thiu hin hnh.
3.3.2.3. Thu v qun l tin thu
c cn c xy dng k hoch nm sau, Bo him x hi tnh yu cu
BHXH cp huyn cn c tnh hnh thc hin nm trc v kh nng m rng
i tng tham gia BHYT lp k hoch thu BHYT, sau tng hp lp d
ton thu BHYT hng nm bo co BHXH Vit Nam, BHXH Vit Nam cn c
d ton thu ca cc tnh v kh nng m rng i tng, cc chnh sch, ch tiu
do Chnh ph giao v tin hnh phn b d ton thu BHYT cho BHXH cc
tnh, thnh ph v BHXH cc ngnh trc thuc, tng t nh vy BHXH tnh
phn b v giao k hoch thc hin cho BHXH cc huyn.
thc hin cng tc thu, qun l qu BHYT, BHXH tnh Bc Ninh
thc hin phn cp qun l thu BHYT, xy dng v qun l c s d liu lin
quan n thu, chi BHYT trn a bn tnh; Xy dng k hoch v hng dn,
kim tra tnh hnh thc hin cng tc thu theo phn cp qun l v quyt ton
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

55

s tin thu BHYT i vi BHXH huyn theo nh k qu, 6 thng, nm v lp


bin bn thm nh s liu thu BHYT. BHXH huyn tin hnh t chc, hng
dn thc hin thu BHYT i vi ngi SDL v NL theo phn cp qun l.
a) Phn cp thu
- BHXH tnh thc hin thu cc n v SDL Trung ng ng ti tnh
v mt s i tng nh: Ngi c cng vi cch mng, cu chin binh, thn
nhn s quan, Cng an, Qun i cc i tng do BHXH ng BHYT,
ngi ngho v mt s i tng c nh nc h tr thun li trong
vic thanh quyt ton kinh ph vi cc s, ngnh lin quan.
- BHXH huyn thc hin thu cc n v SDL, ngi tham gia BHYT
ng tr s chnh a bn huyn no th ng k tham gia ng BHYT ti
a huyn
Hng thng, chm nht vo ngy cui cng ca thng, ngi SDL
ng BHXH trn qu tin lng, tin cng ca nhng NL tham gia BHYT
ng thi trch t tin lng, tin cng thng ca tng NL theo mc quy
nh ng cng vo ti khon chuyn thu ca c quan BHXH m ti Ngn
hng hoc Kho bc Nh nc.
b) Qun l tin thu
BHXH huyn
Chng t thu np ca cc n v, t chc m s
theo di chi tit, s tng hp, bo co nh k

BHXH tnh
Chng t thu np ca n v,chng t chuyn tin
ca BHXH huyn, s theo di chi tit, s tng hp,
bo co nh k, kim tra, i chiu, thm nh

BHXH Vit Nam


Tng kt, kim tra bo co; kim tra thm nh,
duyt quyt ton

S 3.2: Quy trnh qun l tin thu BHYT


S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

56

- BHXH tnh v BHXH huyn khng c s dng tin thu BHYT vo


bt c mc ch g (trng hp c bit phi c Tng Gim c BHXH
Vit Nam chp thun bng vn bn).
- Hng qu, BHXH tnh (Phng K hoch-Ti chnh) v BHXH huyn
c trch nhim quyt ton s tin thu BHYT, xc nh s tin chnh lch
tha, thiu; ng thi gi thng bo quyt ton cho phng Thu hoc b phn
Thu thc hin thu kp thi s tin ngi s dng lao ng cha np vo
thng u ca qu sau.
- BHXH Vit Nam thm nh s thu BHYT theo 6 thng hoc hng
nm i vi BHXH tnh.
3.3.2.4. Kt qu thu BHYT
Vi cch thc thc hin nh trn, BHXH th x T Sn t c kt
qu thu BHYT trong 5 nm (2008-2012) nh sau:
a) Kt qu s ngi, s tin thu BHYT
Bng 3.1: S ngi, s tin thu BHYT ca TXTS nm 2008-2012
So
vi
nm
trc
(%)

Nm
2009

So
vi
nm
trc
(%)

Nm
2010

So
vi
nm
trc
(%)

Nm
2011

So
vi
nm
trc
(%)

Nm
2012

So
vi
nm
trc
(%)

T
T

Ch tiu

Nm
2008

S
ngi
(ngi)

28.459,0

153,2 57.566,0

202,3 58.978,0

102,5 69.710,0

118,2

82.860,0

118,9

S tin thu
(triu ng)

8.091,7

162,1 18.436,0

227,8 25.848,7

140,2 34.149,8

132,1

52.883,8

154,9

Ngun: Bo co tng kt BHXH th x T Sn nm 2008-2012


Qua bng s liu trn cho thy t nm 2008 n nm 2012 s ngi
tham gia Bo him y t tng hng nm (bnh qun mi nm tng 10.880 ngi
vi s tin tng gn 9 t ng). Nu nm 2008 s ngi tham gia Bo him y
t l 28.459 ngi, n nm 2012 s ngi tham gia l 82.860 ngi, tng
291,1%. Tng t nu nm 2008 s tin thu Bo him y t l 8.091,7 triu
ng, n nm 2012 s tin thu BHYT l 52.883,8 triu ng, tng 653,5%.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

57

Tuy nhin t l s ngi tng v t l s tin thu tng khng ng thun nhau,
chng ta c th thy r iu qua th di y:

90.000,0
80.000,0
70.000,0
60.000,0
50.000,0
S ngi (ngi)

40.000,0

S tin thu (triu ng)

30.000,0
20.000,0
10.000,0
0,0
Nm
2008

Nm
2009

Nm
2010

Nm
2011

Nm
2012

th 3.3: S ngi tham gia BHYT nm 2008-2012


Nhn xt:
- S ngi tham gia BHYT tng do tc ng ca nhiu nguyn nhn,
trong c cc nguyn nhn chnh sau:
+ Do Chnh ph iu chnh chnh sch BHYT bng vic quy nh mt
s i tng phi tham gia BHYT bt buc c nh nc mua th BHYT
ton b nh: i tng tr em di 6 tui trc nm 2009 c KCB min
ph, t nm 2009 chuyn sang KCB bng th BHYT; i tng ngi ngho,
thn nhn s quan, cu chin binh tham gia khng chin chng php, chng
m, ngi cao tui vv hoc c NSNN h tr mt phn mc ph (hc
sinh, sinh vin, ngi thuc h cn ngho vv nm 2008 khng c ngi
tham gia th n nn 2012 c 24.799 ngi tham gia)
+ Do vic tuyn truyn chnh sch BHYT mi i tng nhn thc
c li ch v trch nhim ca vic tham gia BHYT, t tch cc tham gia.
S ha bi Trung tm Hc liu
http://www.lrc-tnu.edu.vn/

58

+ Do chnh sch gi vin ph thay i nh vic iu chnh gi vin ph


theo Thng t lin tch s 04/TTLT/BYT-BTC gi vin ph c iu chnh
t Trung ng ti cc a phng, ti Bc Ninh c p dng t ngy
10/6/2012, mc gi cc dch v k thut trong KCB tng bnh qun 84%.
+ Do s thay i trong t chc thc hin cng tc thu BHYT t ngnh
BHXH nh gim bt cc th tc hnh chnh, cng khai cc th tc, ch
hoc trong cng tc thu i vi BHYT t nguyn trc y c quan BHXH
ch thc hin thu thng i l x, phng t 1 n 2 ln/nm, nay thc hin
thu mi thng mt ln vo cui thng.
- S tin thu BHYT tng do tc ng ca cc nguyn nhn c bn sau:
+ S ngi tham gia BHYT tng, t l ngi tham gia tng cc nhm
khc nhau, v c mc ng khc nhau c th nh: Nhm NL v ngi
SDL nm 2008 c 4.868 ngi tham gia thu 2.672,2 triu ng, mc thu
bnh qun 549 ngn ng/ngi/nm. Th n nm 2012 c 21.152 ngi
tham gia BHYT (tng hn 4,3 ln) thu 20.282,8 triu ng (tng 7,6 ln), mc
thu bnh qun 959 ngn ng/ngi/nm. So snh vi nhm c NSNN h
tr mt phn mc ng th nm 2008 khng c ngi tham gia th n nn
2012 c 4.799 ngi tham gia thu 9.373,1 triu ng, mc ng bnh qun rt
thp 378 ngn ng/ngi/nm, thp hn mc bnh qun ca i tng NL
v ngi SDL hn 2,5 ln.
+ Do nh nc iu chnh mc lng ti thiu, do mc thu nhp
tng t tin lng, tin cng tng (t thng 5/2010 mc lng ti thiu
730 ngn ng, t thng 5/2011 mc lng ti thiu 830 ngn ng, t
thng 5/2012 mc lng ti thiu 1.050 ngn ng v t 7/2013 mc
lng ti thiu 1.150 ngn ng) v mt nguyn nhn nh hng ng k
na phi k n l vic iu chnh mc ng (VD: nh trc y mt s
i tng c mc ng bng 3%, th n nay phi ng l 4,5% tin
lng tin cng hoc tin lng ti thiu, ch duy nht i tng HSSV
mc ng bng 3% lng ti thiu.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

59

b) Kt qu s ngi tham gia BHYT theo i tng


Bng 3.2: Kt qu s ngi tham gia BHYT theo i tng
n v: ngi
Nm
Nhm i tng

2008

2009

2010

2011

2012

1. NL v SDL c trch
nhim ng BHYT

4.868

5.955

6.545

10.428

21.152

2. C quan BHXH ng
BHYT ton b

3.680

3.797

3.949

4.107

4.228

3. Ngn sch Nh nc ng
BHYT ton b

6.954

21.343

21.546

25.043

27.686

23.351

23.229

25.132

24.799

5. Ngi t nguyn tham gia


BHYT

12.957

3.120

3.709

5.000

4.995

Tng

28.459

57.566

58.978

69.710

82.860

4. Ngn sch Nh nc h
tr mt phn mc ng

Ngun: Bo co tng kt BHXH th x T Sn nm 2008-2012


Qua bng s liu trn cho thy s ngi tham gia BHYT hng nm u
tng, tng nhm i tng tng c s khc bit r rng c th:
- Nhm 1 NL v ch s dng L c trch nhim ng: Hai nm 2008
khi cha c Lut BHYT v nm 2009 Lut BHYT mi c hiu lc th s
ngi tham gia tng mc thp, cn t nm 2010, 2011 n 2012 s ngi
hng nm tng r rt. iu th hin thc chp hnh php lut v BHYT
ca NL v cc ch SDL tt hn v c s chuyn dch c cu vic lm
c bit khi doanh nghip.
- Nhm 2 do c quan BHXH ng gm: Cc i tng hu tr v
hng tr cp BHXH, nhm i tng ny c tng nhng mc t.
- Nhm 3 c NSNN h tr 100%: Nhm ny gm nhng i tng
cn b x hng tr cp NSNN; ngi c cng vi cch mng; cu chin
binh; ngi tham gia khng chin; i biu quc hi, hi ng nhn dn; bo
tr x hi, ngi cao tui; ngi ngho, thn nhn s quan Qun i, Cng
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

60

an, C yu; tr em di 6 tui. Nhm ny th ph thuc vo iu kin kinh t


ca t nc trong tng giai on, Chnh ph quyt nh m rng thm cc
i tng khc vo nhm ny v kt qu trn cho thy trong cc nm qua s
ngi tham gia BHYT tng mnh nh: i tng bo tr x hi, ngi cao
tui nm 2008 ch c 388 ngi c cp th BHYT th nm 2012 c
2.722 ngi c cp th BHYT v tr em di 6 tui t nm 2008 tr v
trc thc hin vic KCB min ph, t 2009 c thc hin vic KCB bng
th BHYT, nhng nhng nm u do c s phi hp cha tt gia cc c
quan chc nng do vy dn n mt s tr em khng c cp th, cp khng
kp thi, thm tr c ni th BHYT cp khng n tay i tng. Cc nm
2009, 2010, 2011 s tr em c cp th l 14.510; 14.555; 15.270 v nm
2012 tng ln 18.152 tr em c cp th BHYT.
- Nhm 4 c NSNN h tr mt phn: y l nhm trong nhng nm
qua c nhiu bin ng vi cc l do sau:
+ Th nht: i tng hc sinh, sinh vin 2008 thuc nhm t nguyn
tham gia BHYT v nm 2008 ch c 9.896 em tham gia, bt u t nm 2010
c quy nh tham gia bt buc v c NSNN h tr 30% mc ng, n
nm 2012 c 24.652 em tham gia BHYT/28.000 s hc sinh, sinh vin
hin c trn a bn (t t l 88%).
+ Th hai: Nh nc nng mc h tr nh: Hc sinh, sinh vin mc h
tr 30%, mc ng; H cn ngho ban u mc h tr 50% mc ng, sau
nng ln mc 70% mc ng.
- Nhm 5: Nhm t nguyn tham gia BHYT v t ng BHYT: y l
nhm cn li ngoi cc nhm trn, nhm ny ch yu l h kinh doanh c th,
nng dn v nhng NL t do. Thc t cho thy trong cc nm va qua s
ngi t nguyn tham gia rt t, t l tng mc rt thp nm 2008, 2009,
20010 l 3.061 ngi, 3.120 ngi v 3.709 ngi v n nm 2012 l 4.995
ngi. Kt qu, sau khi kim tra cng tc KCB ton tnh cho thy tn sut KCB
ca i tng ny rt cao, chi ph KCB ln. Nm 2012 thu bnh qun 567 ngn
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

61

ng/ngi/nm, chi bnh qun 1.639 ngn ng/ngi/nm, m qu 1.072


ngn ng/ngi/nm. iu ng ngha vi vic i tng tham gia c s
la chn ngc, hu ht l ngi gi, ngi c bnh thm ch l bnh nng mi
tham gia BHYT nn khng m bo tnh cng ng. Do vy, thc hin
BHYT ton dn trong cc nm tip theo cn y mnh tuyn truyn, m rng
khai thc (ht nm 2012 trn a bn th x T Sn hin cn 35,5% dn s
tng ng vi 65.000 ngi cha c th BHYT) nhm i tng ny cn c
chnh sch tuyn truyn, c c ch chnh sch thc hin ng b, ph hp nh:
Quy nh quyn li, mc ph ph hp v nn c chnh sch h tr ca nh nc
c bit l ngn sch a phng, cn s phi hp, vo cuc ca c h thng
chnh tr, chnh quyn cc cp, ngnh BHXH cn i mi trong t chc thc
hin mi y nhanh c thc hin BHYT ton dn
c) Kt qu s tin thu BHYT theo nhm i tng
Ngnh BHXH lun xc nh nhim v hng u l bo ton v tng
trng qu, ng thi bo m quyn li cho ngi c th BHYT v t mc
tiu m rng i tng tham gia, thc hin l trnh tin ti BHYT ton dn.
Bng 3.3: Kt qu s tin thu BHYT theo i tng 2008 - 2012
n v tnh: triu ng
Nm
Nhm i tng
1. Nhm NL v SDL c
trch nhim ng BHYT
2. C quan BHXH ng
BHYT ton b
3. Ngn sch Nh nc
ng BHYT ton b
4. Ngn sch Nh nc h
tr mt phn mc ng
5. Ngi t nguyn tham
gia BHYT
Tng

2008

2009

2010

2011

2.672,1

3.318,5

6.174,0

9.057,9

20.282,8

2.184,9

2.364,8

4.157,7

4.913,9

5.904,4

955,8

6.440,7

8.027,6

10.602,6

14.294,1

5.457,8

6.096,8

7.452,8

9.373,1

854,0

1.392,6

2.122,6

3.029,5

18.436 25.848,7

34.149,8

52.883,8

1.729,7
8.091,7

2012

Ngun: Bo co tng kt BHXH tnh Bc Ninh t nm 2008-2012


S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

62

Qua bng s liu trn cho thy s tin thu vo qu BHYT ngy mt ln
nm sau cao hn nm trc do nhiu nguyn nhn khc nhau:
- Do tng s ngi tham gia BHYT;
- Do Nh nc iu chnh mc lng ti thiu t 730.000 ln 830.000
ln 1.050.000 v 1.150.000 ng;
- Do iu chnh mc ng BHYT ca nhiu i tng t 3% ln 4,5%.
Trong tng th s tin thu vo qu BHYT cho thy s tin thu t i
tng nhm l NL v ch SDL ng chim t l 38,3% tng thu, nhng
s ngi ch chim 29,7% (nm 2012); i tng do c quan BHXH ng
phn ln l nhng ngi hu tr, MSL nhng li c mc ng bnh qun
thuc nhm cao nht, (nm 2012) bnh qun 1.396.500 ng/ngi/nm; s
thu bnh qun thp nht l nhm i tng do NSNN h tr mt phn mc
ng gm: i tng h cn ngho v HSSV, bnh qun 378 ngn
ng/ngi/nm. Xt tng quan gia s ngi tham gia BHYT tng v s
thu tng ca cc nhm i tng c s chnh lch rt ln do quy nh mc
thu np ca tng nhm i tng khc nhau tuy nhin v mt quyn li li t
c s khc bit.
Tm li: Cng tc thu BHYT nhng nm qua trn a bn th x cho
thy n v hon thnh nhim v ca ngnh giao cho. Tuy nhin khi
nghin cu cho thy vic thu ng, thu cha c thc hin vn cn hin
tng cc ch s dng lao ng trn ng, chm ng (mt phn do quy nh
li sut chm np thp, ch ti x l vi phm cn nh...) Cc c quan nh
nc cha c s phi hp cht ch trong vic trin khai chnh sch dn n
vic lp danh sch v cp th BHYT ca mt s i tng b chm, st hoc
khng n tay i tng nh h ngho, tr em. Vic trin khai thu nhm h
gia nh cn ngho mc d c ngn sch nh nc h tr ti 70% mc ph
song vn t t l qu thp (12,5%) v vic trin khai BHYT t nguyn cho
nhn dn kt qu cn thp cha vn ng c ng o tng lp nhn dn
tham gia m ch yu ngi tham gia l nhng ngi c nguy c KCB cao,
lm trng bnh.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

63

3.3.3. Thc trng cng tc khm cha bnh BHYT


3.3.3.1. V c s mng li y t th x T Sn
Hin nay ti a bn v c s y t gm c: Mt bnh vin a khoa th x
(bnh vin loi 3) vi 100 ging bnh, 99 cn b trong bc s 47 ngi;
Mt phng khm t nhn; 12 trm y t x, phng, cc trm y t hu ht
c bc s xong trnh chuyn mn v trang thit b y t cn lc hu.
Nhng nm qua thc hin ch trng ca B y t v KCB BHYT, vi
mc ch gim ti cho tuyn trn, Nhng ngi c th BHYT c ng k
KCB ban u tuyn c s. BHXH th x T Sn thc hin vic k hp
ng vi Bnh vin a khoa th x, phng khm a khoa t nhn v cc trm
y t x, hin c 70% s x thc hin KCB cho ngi c th BHYT.
3.3.3.2. Nng cao cht lng KCB BHYT
Vic trin khai chnh sch BHYT phi thc hin tng bc v ng b
vi vic cng c, nng cao cht lng KCB BHYT, ci cch th tc hnh
chnh, nng cao tinh thn, thi , o c ngh nghip bo m cht
lng phc v v s hi lng ca ngi bnh c th BHYT. Thi gian qua
ngnh BHXH cng vi ngnh y t tng bc thc hin vic nng cao cht
lng KCB BHYT mt s mt sau:
- Ngnh BHXH b tr mt cn b c nghip v v y t thng trc
ti bnh vin a khoa kp thi hng dn, gii quyt nhng vng mc v
thc hin vic gim nh BHYT v thanh quyt ton chi ph khm cha bnh
vi c s KCB.
- Thc hin vic khon qu, thanh ton theo nh sut to iu kin
t ch cho cc c s KCB.
- Ci cch th tc hnh chnh trong thanh ton, trong KCB BHYT, to
iu kin cho ngi ngho (thiu cc th tc hnh chnh nh giy t ty thn,
hoc sai h tn, nm sinh..) v tr em di 6 tui khi i KCB (c s dng
giy khai sinh, giy chng sinh) vn c hng y quyn li.
- Tng cng cng tc kim tra, gim st gia hai ngnh, ngnh y t
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

64

xy dng tiu chun y c, tiu chun cht lng bnh vin lm c s cho
vic nh gi kim tra.
Tm li: Cng tc KCB BHYT trong thi gian qua ngnh BHXH v
ngnh y t c nhiu phi hp, ci cch tng bc nng cao cht lng m
bo quyn li ca ngi c th BHYT. Song trong thc t cng tc KCB cn
nhiu bt cp nhn chung cha p ng c yu cu KCB ca nhn dn nh
iu kin c s vt cht cha m bo, nng lc chuyn mn cn yu, y c
yu km ca mt b phn cn b trong ngnh y t, th tc hnh chnh cn
phin h trong KCB v thanh ton, vic phn tuyn k thut chuyn mn
trong KCB cha ph hp dn n ngi bnh phi chuyn tuyn hoc t vt
tuyn, thm vo l tnh trng qu ti ti cc bnh vin tuyn tnh, tuyn
Trung ng phn no lm nh hng n cht lng dch v. y cng l
nguyn nhn lm cho ngi dn khng mun tham gia BHYT, vi nhiu
ngi BHYT ch c gi tr khi mc bnh nng phi iu tr tn km.
3.3.4. Thc trng v cng tc qun l v s dng qu
3.3.4.1. Qun l qu BHYT:
Theo quy nh ca Lut BHYT qu BHYT c qun l tp trung,
thng nht, cng khai, minh bch v c s phn cp trong h thng BHYT. V
vy ton b s tin thu BHYT do BHXH th x T Sn thu c chuyn vo
ti khon chuyn thu do BHXH tnh m v BHXH tnh thc hin vic chuyn
tip v BHXH Vit Nam. BHXH tnh cn c vo s tin thu thc hin vic
tnh qu khm cha bnh theo quy nh bng 90% s thu v qu BHYT c
thc hin qun l tp trung ton ngnh khng hch ton ring cho cc a
phng cp huyn.
3.3.4.2. S dng qu BHYT
Theo quy nh qu BHYT c s dng cho cc mc ch sau:
- Thanh ton chi ph khm bnh, cha bnh BHYT;
- Chi ph qun l b my t chc BHYT theo nh mc chi hnh chnh
ca c quan nh nc;
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

65

- u t bo ton v tng trng qu BHYT theo nguyn tc an


ton, hiu qu.
- Lp qu d phng khm cha bnh BHYT.
Nhng trong phm vi ca ti nghin cu, chng ta ch xem xt n
vic s dng qu cho mc ch khm cha bnh. Thc t cho thy qu BHYT
gp phn khng nh trong vic CSSK, gip cho cc c s KCB ci thin
ng k c ngun thu (theo bo co ca S Y t Bc Ninh nm 2012) s
tin thu t KCB BHYT chim 63,5% tng s tin thu vin ph. Trong cc nm
2008 BHXH tnh thu qu BHYT 93 t ng chi ht 112 t ng, m qu 28
t ng; nm 2009 thu 121 t ng, chi ht 173 t, m qu 54 t ng,
nguyn nhn ca vic bi chi c nhiu nguyn nhn nh: Mc thu BHYT
thp; quyn li ca ngi tham gia c m rng; s lm dng qu BHYT t
ngi c th, t c s KCB; v mt nguyn nhn na l quy nh khng cht
ch trong vic pht hnh th BHYT cho i tng tham gia BHYT t nguyn,
dn n ch nhng ngi c nguy c c bnh, bnh mn tnh, bnh nng, c
chi ph KCB ln mi tham gia BHYT. Cc nm 2010 n 2011 do vic iu
chnh chnh sch BHYT nh tng mc ng, quy nh cng chi tr mt s i
tng v quy nh cht ch hn trong cp th BHYT t nguyn t khc
phc c tnh trng bi chi qy BHYT. Nhng n gia nm 2012 do vic
iu chnh chnh sch gi vin ph tng t Trung ng ti tt c cc c s
KCB trong c nc, c dch v k thut trong KCB tng 100% (bnh qun
chung tnh Bc Ninh tng thm 84%) th nguy c bi chi qu li tim n v
cn c s can thip chnh sch ca chnh ph.
3.3.5. nh gi cng tc thanh, kim tra trong hot ng BHYT
Trong cc nm qua thc hin cng tc thanh, kim tra v BHYT mi
ch thc hin c mt s ni dung nh:
- Ngnh BHXH phi hp vi thanh tra s Lao ng, Lin on lao ng
tnh kim tra mi nm c t 15 n 20 n v c du hiu vi phm Lut lao
ng khng tham gia BHYT, n BHYT ko di.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

66

- Ngnh BHXH phi hp vi thanh tra s Y t tin hnh mi nm kim


tra 5 n 7 c s khm cha bnh v cng tc KCB BHYT.
Ngoi cc chng trnh phi hp trn, c quan BHXH tnh c phng
kim tra, mi nm c giao nhim v phi hp vi BHXH cc huyn thc
hin vic kim tra cc n v tham gia BHYT. Ti BHXH huyn cn b c
giao nhim v cng tc c trch nhim, kim tra, i chiu, hng dn cc t
chc, c nhn tham gia v th hng cc ch BHYT.
Bng 3.4: Kt qu kim tra cc n v tham gia BHYT 2008-2012
Nm
Ch tiu
1. S n v kim tra (n v)
2. S lao ng cha tham gia
BHXH (ngi)
3. S tin truy thu (triu ng)

2008

2009

2010

2011

2012

12

15

19

32

121

225

312

414

7,8

18,9

41

57,5

63,2

Ngun: Bo co tng kt BHXH tnh Bc Ninh t nm 2008-2012


Thng qua thanh, kim tra cc hot ng BHYT cho thy cng tc trn
cn nhiu hn ch, c th:
- Cha c s phn nh r trch nhim cng tc thanh, kim tra thc
hin chnh sch BHYT ca c quan nh nc cc cp;
- Mt s quy nh cn thiu, khng ph hp (VD: quy nh li chm
np BHYT c tnh theo li sut ngn hng), cc ch ti x pht nhng vi
phm v chnh sch BHYT cha mnh t dn n nhn lut;
- B phn kim tra ca c quan BHXH khng c quyn x pht do vy
thiu ch ng.
3.3.6. Kt qu iu tra ti cc n v nghin cu
3.3.6.1. Thng tin chung v i tng ti n v nghin cu
phc v cho vic nghin cu, ti tin hnh thc hin iu tra
bng vic pht bng hi s ngi n v thuc 3 trong 5 nhm i tng, c
th: iu tra nhm NL c trch nhim tham gia BHYT; nhm ngi c
NSNN h tr mt mc ng v nhm ngi t nguyn tham gia BHYT.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

67

Khng tin hnh iu tra 2 nhm i tng ngi c c quan BHXH v


NSNN ng ton b, mi n v u tin hnh iu tra mt s ni dung lin
quan n cng tc thc hin BHYT.
- Nhm ngi lao ng c trch nhim tham gia BHYT:
nhm ny bao gm nhng ngi lm vic theo hp ng khng xc
nh thi hn, hp ng c thi hn t 3 thng tr ln ti cc c quan, n
v, t chc, doanh nghip; Cn b cng chc; Ngi hot ng khng chuyn
trch x, phng. Theo quy nh nhm ny c mc ng BHYT bng 4,5%
tin lng, tin cng (NL ng 1,5%, ch SDL ng 3%) thng thng
cc c quan hng lng t ngun NSNN, cc c quan hnh chnh s nghip,
s nghip c thu do ngun kinh ph tr lng v cc khon trch np theo
lng n nh, nn s tham gia BHYT y cho NL: Cn cc DN do phi
t hch ton, nn gim ti thiu chi ph do vy kh nng t l vi phm
php lut v BHYT nhiu hn, nn tin hnh iu tra thc t 3 n v s dng
lao ng 01 doanh nghip Trung ng; 01 doanh nghip a phng; 01 n
v hnh chnh s nghip.
- Nhm ngi c NSNN ng h tr mt phn mc ng:
nhm ny hin nay c 2 i tng chnh: L h cn ngho danh sch
c UBND x, phng lp theo chun ngho giai on 2011-2015 quy nh:
H cn ngho nng thn c mc thu nhp bnh qun t 401.000 ng n
520.000 ng/ngi/thng; thnh th c thu nhp t 501.000 ng n 650.000
ng/ngi/thng, h cn ngho c mc ng bng 4,5% lng ti thiu c
NSNN h tr 70% mc ng v hc sinh, sinh vin c mc ng bng 3%
lng ti thiu, c NSNN h tr 30% mc ng BHYT. Tin hnh iu tra s
hc sinh ca 2 trng hc v y l nhm c s ngi ln trong b phn dn c
- Nhm ngi t nguyn tham gia BHYT:
Nhm ny ch yu l nng dn, th th cng, ngi lao ng t do.
Hin nay trn a bn cn khong 35,5% dn s cha c th BHYT th s
ngi ch yu thuc nhm i tng ny, theo quy nh ngi tham gia
BHYT t nguyn c mc ng BHYT bng 4,5% mc lng ti thiu v
ngi tham gia phi ng ton b mc ph, tin hnh iu tra nhn dn 2 n
v hnh chnh (01 x, 01 phng).
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

68

3.3.6.2. Kt qu iu tra ti cc n v nghin cu


tin hnh nh gi thc trng trin khai cng tc BHYT ton dn tc
gi trin khai nh gi theo phng php chn mu, c th:
- Nhm ngi lao ng v SDL: (gm 03 n v nghin cu l Nh
my quy ch T Sn; Tp on HANAKA; Bnh vin a khoa th x T Sn)
+ n v Nh my quy ch T Sn vi N= 234 ngi (s ngi thuc
n v); vi sai s tiu chun 10%, theo cng thc Yamane(1967-1986) ta c
lng mu cn xc nh iu tra n = 70;
+ n v tp on Hanaka vi N = 213 tng t ta xc nh c lng
mu n = 68;
+ n v Bnh vin a khoa th x T Sn vi N = 99 tng t ta xc
nh c lng mu iu tra n = 50
Tng s mu cn iu tra cho nhm ny n = 188 qua thc t iu tra v
tng hp tnh ton ta c bng kt qu di y:
Bng 3.5: Tng hp kt qu iu tra nhm NL & ch SDL (n = 188)
Mc

Rt tt

Yu

Trung bnh

STT
Tiu ch

SL(ng)

SL(ng)

SL(ng)

Thng tin c nhn

1.1

Tnh hnh sc kho

70

37,2

98

52,1

20

10,6

1.2

Trnh hc vn

15

8,0

95

50,5

78

41,5

nh gi v Cng tc tuyn truyn

2.1

Thng tin v chnh sch

30

16,0

94

50,0

64

34,0

2.2

Hnh thc tuyn truyn

25

13,3

91

48,4

72

38,3

iu kin kinh t

75

39,9

69

36,7

44

23,4

nh gi v cng tc KCB

4.1

Th tc KCB BHYT

30

16,0

83

44,1

75

39,9

4.2

Cht lng

35

18,6

99

52,7

54

28,7

nh gi v t chc thu BHYT

5.1

Th tc tham gia BHYT

36

19,1

115

61,2

37

19,7

5.2

Mc ng

27

14,4

119

63,3

42

22,3

5.3

Thi gian thc hin

52

27,7

122

64,9

14

7,4

Ngun: Tng hp t phiu iu tra nh gi ca tc gi


S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

69

Nhn xt:
nh gi v cng tc thng tin tuyn truyn s ngi cho rng thng tin
tuyn truyn v chnh sch BHYT mc tt l 30 ngi (16%); mc
trung bnh l 94 ngi (50%); mc cha tt l 64 ngi (34%). iu
chng t rng lng thng tin cn thit ngi lao ng tip cn cn t hoc
cha y ;
V hnh thc tuyn truyn ng ch nht l 38,3% s ngi cho rng
hnh thc tuyn truyn cn yu, iu th hin nhiu gc nh hnh
thc cha phong ph, a dng, qua hai tiu ch trn cho thy cng tc tuyn
truyn mc d c trin khai vi cc hnh thc khc nhau nh: Ban hnh
vn bn hng dn, t ri, tranh c ng v tuyn truyn thng qua cc tin
bi trn phng tin thng tin i chng; tuy nhin theo kt qu iu tra s
ngi cho rng cng tc ny lm tt cn chim t l thp. iu khng nh
lm thay i nhn thc ca NL v ch SDL cng tc ny cn phi c
thc hin thng xuyn lin tc vi nhiu hnh thc khc nhau vi mong thay
i hiu qu trong nhn thc v chnh sch BHYT;
iu kin kinh t: Qua kt qu iu tra cho thy trong 188 mu iu tra
th s ngi c mc thu nhp cao l 75 ngi (39,9%); s ngi c mc thu
nhp trung bnh c th thu xp cc khon chi tiu hp l tham gia BHYT l
69 ngi (36,7%); ch c 44 ngi (23,4%) c mc thu nhp thp cho rng
kh khn trong vic tham gia BHYT. C th ni v iu kin kinh t y l
nhm i tng c thu nhp n nh, ch c s t l kh khn cn c Nh
nc v cc t chc quan tm h tr v mc ph khi tham gia BHYT;
nh gi v cng tc KCB: S ngi cho rng cc th tc hnh chnh
trong thanh ton v KCB cn rm r, phc tp l 75 ngi (39,9%) dn n
ngi dn thiu tin tng v chnh sch v khng mun tham gia BHYT; V
cht lng cng tc KCB s ngi khng hi lng vi cht lng ca cng
tc KCB l 54 ngi (28,7%) cho rng cng tc trn cn yu nh: tinh thn
thi ca i ng y, bc s, cht lng chuyn mn tuyn c s (x,
huyn) cha t yu cu, trong phc v ngi c th BHYT cn phn bit i
S ha bi Trung tm Hc liu
http://www.lrc-tnu.edu.vn/

70

x cng vi tnh trng qu ti hin nay tuyn tnh v tuyn trung ng lm


cho ngi dn cha tht s mn m vi vic i KCB bng th BHYT;
nh gi v t chc thu BHYT: y l i tng c mc ng bng
4,5% tin lng, tin cng theo quy nh hin hnh (NL ng 1,5%, ch
SDL ng 3%) nn khng nhiu kin cho mc ng hin ti l cao, s
ngi khng hi lng l 37 ngi (19,7%). V thi gian v th tc tham gia v
y l nhm thc hin vic ng np theo t chc, c quan n v nn hu ht
u cho rng thi gian v th tc thun li.
- Nhm ngi c NSNN h tr: (gm 02 n v nghin cu l trng
Cao ng Thu Sn v trng PTTH L Thi T T Sn)
+ n v trng Cao ng Thu Sn vi N = 1086 tng t ta xc nh
c lng mu n = 92;
+ n v trng PTTH L Thi T T Sn vi N = 1950 tng t ta
xc nh c lng mu iu tra n = 95;
Tng s mu cn iu tra cho nhm ny n = 187 qua thc t iu tra v
tng hp tnh ton ta c bng kt qu di y:
Bng 3.6: Tng hp kt qu iu tra nhm Ngi c NSNN h tr
mc ng BHYT (n = 187)
Mc

Rt tt

Yu

Trung bnh

STT
Tiu ch
1

Tnh hnh sc kho

nh gi v Cng tc tuyn
truyn

SL(ng)

SL(ng)

SL(ng)

90

48,1

62

33,2

35

18,7

2.1

Thng tin v chnh sch

43

23,0

20

10,7

124

66,3

2.2

Hnh thc tuyn truyn

18

9,6

74

39,6

95

50,8

2,7

121

64,7

61

32,6

13

7,0

42

22,5

132

70,6

4,8

30

16,0

148

79,1

36

19,3

84

44,9

67

35,8

3,7

108

57,8

72

38,5

99

52,9

28

15,0

60

32,1

iu kin kinh t

nh gi v cng tc KCB

4.1

Th tc KCB BHYT

4.2

Cht lng

nh gi v t chc thu
BHYT

5.1

Th tc tham gia BHYT

5.2

Mc ng

5.3

Thi gian thc hin

Ngun: Tng hp t phiu iu tra nh gi ca tc gi


S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

71

Nhn xt:
nh gi v cng tc thng tin tuyn truyn: S em cho rng thng tin
v chnh sch cha tt l 124 em (66,3%), v hnh thc tuyn truyn cha tt
l 95 em (50,8%) vi nhm i tng ny th cc em c bit thng tin bng
nhiu hnh thc: Hng dn ca ngnh BHXH, t ri, cc phng tin i
chng, ph huynh hc sinh v c bit s nh hng ca thy, c trong nh
trng c vai tr quyt nh;
iu kin kinh t: Hu ht cc em u sng ph thuc gia nh khng
c thu nhp, nn vic tham gia BHYT rt cn c s h tr ca Nh nc v
cc t chc vi mc h tr hp l, Nu cc em thnh ph gia nh c iu
kin th vic tham gia BHYT s thun li hn so vi cc em nng thn c
iu kin kh khn. Kt qu iu tra s em cho rng kh khn trong vic tham
gia BHYT chim 32,6%;
Cng tc KCB: Cht lng KCB, i vi HSSV y l la tui c sc
kho tt t phi n cc c s KCB v khi n thng c ph huynh i cng
nn cc em khng nhiu kinh nghim so snh, nh gi nhng mc cho
rng cht lng KCB tt vn mc thp chim 4,8 % so vi tng s;
T chc thc hin thu BHYT: Th tc tham gia v y l nhm tham
gia c t chc nn th tc tham gia BHYT c nh gi l thun li. V thi
gian thc hin tt cng tc BHYT v to iu kin cho cc em tham gia
BHYT th u nm hc, u kho hc cc em phi ng rt nhiu khon chi
ph (hc ph, l ph xy dng trng lp, sch, ti liu ....v.v.) nhng vic thu
np li c thc hin ngay t u nm, hoc cho c kho hc dn n kh
khn trong vic tham gia, s em cho rng cn gp kh khn v thi gian thu
np BHYT l 60 em (chim 32,1%);
V mc ng nhm ny c Nh nc u tin quy nh c mc ng
thp bng 3% mc lng ti thiu hin hnh v c NSNN h tr 30% mc
ng, nhng vn cn 38,5% s em cho rng mc ng cn cao.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

72

- Nhm ngi t nguyn tham gia BHYT: (gm 02 n v nghin cu l


x Ph Kh v phng nh Bng - th x T Sn)
+ n v x Ph Kh vi N = 9.477 tng t ta xc nh c lng
mu n = 99;
+ n v phng nh Bng vi N = 18.066 tng t ta xc nh c
lng mu iu tra n = 99;
Tng s mu cn iu tra cho nhm ny n = 198 qua thc t iu tra v
tng hp tnh ton ta c bng kt qu di y:
Bng 3.7 : Tng hp kt qu iu tra nhm Ngi t nguyn tham gia
BHYT (n = 198)
STT
1

Mc
Tiu ch

SL(ng)

Yu

Trung bnh
%

SL(ng)

SL(ng)

Thng tin c nhn

1.1

Tnh hnh sc kho

1.2

Trnh hc vn

Rt tt

35

17,7

89

44,9

74

37,4

0,0

1,0

196

99,0

nh gi v Cng tc tuyn truyn

2.1

Thng tin v chnh sch

4,0

63

31,8

127

64,1

2.2

Hnh thc tuyn truyn

1,5

79

39,9

116

58,6

51

25,8

80

40,4

67

33,8

iu kin kinh t

nh gi v cng tc KCB

4.1

Th tc KCB BHYT

1,5

81

40,9

114

57,6

4.2

Cht lng

2,5

70

35,4

123

62,1

nh gi v t chc thu BHYT

5.1

Th tc tham gia BHYT

26

13,1

46

23,2

126

63,6

5.2

Mc ng

28

14,1

100

50,5

70

35,4

5.3

Thi gian thc hin

55

27,8

78

39,4

65

32,8

Ngun: Tng hp t phiu iu tra nh gi ca tc gi


Nhn xt:
Thng tin v chnh sch BHYT: Hu ht ngi dn cho rng cng tc
tuyn truyn v chnh sch BHYT lm cha tt chim 64,1% trn tng s.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

73

iu cho thy ngi dn cha nm c chnh sch BHYT. V hnh thc


tuyn truyn nhiu ngi cho rng hnh thc tuyn truyn cha phong ph,
ph hp vi ngi dn v ngi dn t c iu kin sinh hot theo t chc,
hn na gi lao ng ca ngi dn li trng vi gi lm vic ca c quan
tuyn truyn, v vy thc hin tuyn truyn bng vn bn t tc dng, phng
tin tuyn truyn ph hp nht l trc tip ph bin chnh sch ti thn xm,
t dn c th cn b phi lm ngoi gi; thng tin bng i bo, ti vi phi chn
gi pht sng mun thc hin c phi c kinh ph v c s can thip ca
chnh ph a vo chng trnh truyn thng quc gia, s ngi nh gi
cng tc ny cn yu chim 58,6% trn tng s;
V iu kin kinh t: y l a phng rt c iu kin nn ch c
33,8% cho rng khng c iu kin tham gia BHYT, nhng nu bit khai
thc v kt hp tt cc chnh sch th vic tham gia BHYT ca i tng trn
s t t l cao hn. Vn l khu trin khai, t chc thc hin chnh sch,
cht lng dch v cng tc KCB, ngi dn thy c ngha ca vic
tham gia BHYT;
nh gi v cng tc KCB: y l a phng gn th H Ni, ni
c nhiu c s KCB vi cc dch v y t k thut cao tt cng vi iu kin
kinh t pht trin th nhiu ngi cn nh kin cho rng th tc KCB kh
khn, rm r l (57,6%) v cht lng KCB bng th BHYT l cha tt
chim 62,1%;
nh gi v t chc thu BHYT: Nhm i tng ny ch yu l nhng
ngi lm nng dn, th th cng...v.v. Do vic tuyn truyn cha tt nn h
khng nm c chnh sch v cc th tc. S ngi cho rng th tc tham
gia BHYT rt kh khn chim 63,6%.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

74

3.3.6.3. Kt qu s ngi tham gia BHYT ti cc n v nghin cu


Bng 3.8: Kt qu s ngi tham gia BHYT ti cc n v
iu tra 2008 2012
n v: ngi
Nm
2008

n v

Nhm

Nhm NL v ch SDL c trch


nhim tham gia BHYT

Nm
2010

Nm
2011

Nm
2012

510

528

511

461

474

1 Nh my Quy ch T Sn

295

269

240

236

234

2 Tp on HANAKA

152

187

194

137

141

63

72

77

88

99

1.547

1.709

2.479

2.615

2.961

304

341

654

710

1.039

1.243

1.368

1.825

1.905

1.922

137

235

482

948

1.227

1 Nhn dn x Ph Kh

39

57

143

267

315

2 Nhn dn phng nh Bng

98

178

339

681

912

3 Bnh vin a khoa T Sn


Nhm NSNN h tr

II

1 Hc Sinh trng C Thy sn


2
III

Nm
2009

Hc sinh trng THPT L Thi T


Nhm t nguyn tham gia BHYT

Ngun: Tng hp Bo co BHXH th x T Sn 2008-2012


Qua bng s liu trn cho thy, t l tng, gim ngi tham gia BHYT
tng nhm i tng ti cc n v nghin cu c s khc nhau rt r rt
chng ta c th thy r iu qua vic tng hp theo nhm v phn nh
bng th di y:
3.000

I Nhm NL
v ch SDL
tham gia
BHYT

2.500
2.000

II Nhm
NSNN h tr

1.500
1.000

III Nhm TN
tham gia
BHYT

500
0

Nm
2008

Nm
2009

Nm
2010

Nm
2011

Nm
2012

th 3.4: S ngi tham gia BHYT 03 nhm iu tra


S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

75

- Nhm NL v ch SDL c trch nhim tham gia BHYT:


+ Nh my Quy ch T Sn l n v doanh nghip nh nc (doanh
nghip Trung ng) c thnh lp t nm 1963, chuyn sn xut cc chi tit
lp xit, sn phm c kh nh bulong, ai c, vt, Ren cc trc ng c v mt
s sn phm phc v cho cc ngnh ch to my, ng st, cu, ng tu,
ng dy v trm vvhin ti nh my c 234 cn b, k s v cng nhn.
Theo phn cp thu ca BHXH tnh Bc Ninh n v ny ng, np BHYT ti
BHXH tnh, BHXH th x khng thc hin thu n v ny. T nm 2008 n
2012 s lao ng gim 61 ngi, gn 21% cho thy, xu hng s lao ng
trong n v ngy mt gim do quy m sn xut c thu hp do hot ng
km hiu qu, cng ngh sn xut lc hu chm i mi, mt s k s v th
c tay ngh mun b vic hoc xin ngh ch trc tui lm vic khc.
Hin n v tham gia BHYT cho 100% ngi lao ng nhng do kh khn
n v chm ng BHXH, BHYT trn 6 thng.
+ Tp on HANAKA l mt danh nghip c phn, Tp on
HANAKA: L mt doanh nghip a phng c thnh lp nm 1994 t
mt cng ty TNHH, vi ngnh ngh chnh l chuyn sn xut my bin p,
dy cp in t, t bng in, bao b kim loi cc loi. T nm 2008 n nm
2010 s lao ng tng 42 ngi, 27,6% do cc nguyn nhn nh: Doanh
nghip ang thi k pht trin, u t m rng sn xut (c cu lao ng
trong x hi c s chuyn dch), nhng t nm 2010 tr li y do kh khn
chung ca suy thoi kinh t n v li c s iu chnh quy m sn xut, s
lao ng gim 53 ngi bng 27,6% so vi nm 2012. Tuy nhin khi iu tra
thc t ti n v cho thy doanh nghip cn 72 lao ng c hp ng lao
ng t 3 thng tr ln c ti tuyn cha tham gia BHYT v 47 lao ng k
khai ng BHYT khng ng thu nhp c th hin trn bng lng, vic
np tin BHYT thng xuyn c s n ng t 3 n 5 thng (ngun trch
bin bn kim tra lin ngnh thng 8 nm 2012). iu cho thy vic chp
hnh php lut v BHYT ca doanh nghip cha nghim tc.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

76

+ Bnh vin a khoa T Sn l n v s nghip c thu hot ng trong


lnh vc y t, ngnh ngh chnh l hot ng khm v cha bnh, n v hng
nm c s lao ng tng nhng vic trch np BHYT c thc hin u n
v nghim tc, hin n v c 99 cn b th c 99 ngi tham gia BHYT t
t l 100%.
- Nhm ngi tham gia c NSNN h tr mt phn mc ng:
+ Trng trung hc ph thng L Thi T: y l trng c cht lng
v ng hc sinh nht trong khi ph thng trung hc ca th x T sn, nm
hc 2012 2013 trng c 1922/1950 hc sinh tham gia BHYT t 98,5%.
+ Trng cao ng Thy Sn: (trng chuyn nghip) trng c
thnh lp t nm 1962 vi quy m o to 10 ngnh hc, nn hc 2012
2013 trng c 1.086 HSSV, tin hnh iu tra cho thy kt qu thc hin
BHYT hc sinh trc nm 2010 khi i tng ny trong nhm t nguyn
khng c nh nc h tr th t l tham gia bnh qun mc 30%, nhng
k t nm 2010 c quy nh thuc nhm bt buc v c NSNN h tr
30% mc ng th t l hc sinh tham gia BHYT tng ng k n ht nm
2012 c 1039/1086 tham gia BHYT t 95,6%.
- Nhm ngi t nguyn tham gia BHYT
+ X Ph Kh: C dn s 9.477 ngi (s liu n 31/12/2012), c
sinh sng ti 4 thn, dn s ch yu lm ngh nng nghip v ngh th cng
m ngh, ti thi im tin hnh iu tra ton x mi c 3.957 ngi c th
BHYT chim 41,7%, cn 58,3% dn s cha c th BHYT, cn li 5.520
ngi cha c BHYT. Nhng i tng ny mi nm qua s ngi tham gia
BHYT t nguyn tng bnh qun 55 ngi, t l tham gia mc qu thp so
vi mc tiu thc hin BHYT ton dn n nm 2015 c 75% dn s c
BHYT (7.100 ngi) thc hin n cc nm cn li cn vn ng tng thm
3.143 ngi tham gia BHYT.
- Phng nh Bng: C dn s 18.066 ngi (s liu n 31/12/2012),
c sinh sng ti 5 thn, dn s ch yu lm ngh bun bn, lao ng t do
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

77

v sn xut nng nghip.Ti thi im tin hnh iu tra ton x c 7.324


ngi c th BHYT chim 40,5%, cn 59,5% dn s cha c th BHYT tc
l cn 10.742 ngi cha tham gia BHYT. Vi mc tiu thc hin BHYT
ton dn n nm 2015 c 75% dn s c BHYT tng ng vi 13.550
ngi) thc hin n cc nm cn li cn vn ng tng thm 2808 ngi
tham gia BHYT.
Khi thc hin vic iu tra, x l cc thng tin thng qua vic pht
bng hi cho cc i tng ngu nhin ti n v nghin cu, kt qu cc
thng tin thu c c ngha rt ln. Gip cho thy c nhng im mnh
v hn ch trong cng tc BHYT, gip cho vic xut cc gii php trong
thc hin thc hin BHYT ton dn.
3.4. nh gi chung v cng tc Bo him y t ti th x T Sn
3.4.1. Nhng mt t c
Sau hn 20 nm thc thi chnh sch v hn 3 nm Lut BHYT thc
hin khng nh tnh ng n, ph hp ca chnh sch BHYT. Ti th x
T Sn Cng tc BHYT t c nhng thnh tu ng k l:
- Cng tc qun l Nh nc v BHYT ngy cng c tng cng,
cng tc tuyn truyn v BHYT lm thay i nhn thc ca ngi dn;
- S ngi tham gia nm sau cao hn nm trc, n nay trn a bn
th x T Sn c 64,5% dn s c th BHYT;
- Chnh sch BHYT dn c hon thin;
- Quyn li ca ngi tham gia c m rng v bo m.
3.4.2. Nhng mt hn ch
Trong t chc thc hin BHYT, mt s vn sau y c xem nh l
nhng hn ch, tn ti lin quan n vic tin ti BHYT ton dn, l:
- Cha c s vo cuc ca c h thng chnh tr, cng tc tuyn truyn
c tng cng nhng cha lm chuyn bin nhn thc ca nhn dn;
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

78

- S phi hp trong ch o, hng dn cng tc t chc KCB BHYT,


qun l cung ng dch v, cng tc chuyn mn trong KCB gia B Y t v
BHXH Vit Nam cn cha ng b, thng nht cha cao;
- S phi hp gia cc S, Ban, ngnh ca a phng cha cht ch
trong vic trin khai thc hin chnh sch BHYT;
- Hn ch v mng li y t, c s vt cht, chuyn mn, nhn lc ca
ngnh y t thc hin nhim v khm, cha bnh cho nhn dn v ngi c th
BHYT cha t yu cu;
- Ngnh BHXH cng cn xem xt li cng tc t chc thc hin mt
s mt cng tc nh: Cn nhiu mu biu, thi gian t chc thu i tng
t nguyn cha hp l, cha c chnh sch nui dng v o to m rng
i l thu. Cng tc gim nh cht lng KCB cha p ng yu cu nn t
l hi lng ca ngi c th BHYT cn thp.
3.4.3. Kt lun v kt qu nghin cu
Qua thc t nghin cu cho thy kt qu nghin cu phn nh ng
thc trng v thc hin BHYT ton dn, c th ni ro cn ln nht l v
c ch chnh sch cn nhiu bt cp thiu ng b khng kh thi vi iu kin
nc ta nh: Phc tp trong qun l i tng; Vn la chn ngc; Tnh
hiu qu trong qun l v s dng qu BHYT...v.v.
Kt qu nghin cu cng ch ra nhng tn ti bt cp mang tnh c th
ca a phng. Qua tng hp iu tra, ti cc nhm i tng ring bit vi
tin cy cao cho thy kt qu cn nhiu bt cp t kin ca ngi tham
gia BHYT nh: Thng tin tuyn truyn, Th tc KCB BHYT, cht lng dch
v, th tc tham gia BHYT, mc ng, thi gian thc hin.
Cn c vo nhng kt qu nghin cu thc t trn, ti xut mt
s gii php v kin ngh c trnh by chng 4.

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

79

CHNG 4
GII PHP NHM THC HIN BHYT TON DN
TI TH X T SN TNH BC NINH
4.1. Quan im, mc tiu chnh sch BHYT
4.1.1. Quan im
Mt l, BHXH v BHYT l hai chnh sch x hi quan trng, l tr ct
chnh ca h thng an sinh x hi, gp phn thc hin tin b cng bng x
hi, bo m n nh chnh tr - x hi v pht trin kinh t - x hi.
Hai l, m rng v hon thin ch , chnh sch BHXH,BHYT c
bc i, l trnh ph hp vi pht trin kinh t - x hi ca t nc, Pht
trin h thng BHXH, BHYT ng b vi pht trin cc dch v x hi, p
ng ngy cng tt hn nhu cu ca nhn dn ; to iu kin thun li cho mi
ngi tham gia v th hng cc ch BHXH,BHYT.
Ba l, BHXH, BHYT phi tun theo nguyn tc c ng c hng,
quyn li tng ng vi ngha v, c s chia s gia cc thnh vin, m bo
cng bng v bn vng ca h thng BHXH,BHYT.
Bn l, thc hin tt cc ch , chnh sch BHXH, BHYT l trch
nhim ca cc cp u ng, chnh quyn, on th, t chc x hi, doanh
nghip v ca mi ngi dn.
4.1.2. Mc tiu
4.1.2.1. Mc tiu chung
M rng phm vi bao ph ca bo him y t v t l dn s tham gia
bo him y t, v phm vi dch v y t c th hng v gim t l chi tr t
tin ti ca ngi s dng dch v y t; bo m quyn li ca ngi tham gia
bo him y t; tin ti bo him y t ton dn, gp phn to ngun ti chnh
n nh cho cng tc chm sc sc khe nhn dn theo hng cng bng,
hiu qu, cht lng v pht trin bn vng.
4.1.2.2. Mc tiu c th

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

80

- Tng t l dn s tham gia bo him y t: Tip tc duy tr cc nhm


i tng tham gia bo him y t t t l 100%; m rng cc nhm i
tng n nm 2015 t t l trn 70% dn s tham gia bo him y t, n
nm 2020 c trn 80% dn s tham gia bo him y t.
- Nng cao cht lng khm cha bnh bo him y t, bo m quyn
li ca ngi tham gia bo him y t theo quy nh ca php lut, p ng
nhu cu khm cha bnh ca ngi tham gia bo him y t.
- Tng bc i mi c ch ti chnh theo hng u t trc tip cho
ngi th hng dch v y t thng qua hnh thc h tr tham gia bo him y
t, bo m cn i thu - chi qu bo him y t, phn u gim t l chi tiu y
t trc tip t tin ti ca h gia nh xung di 40% vo nm 2020.
Trn c s mc tiu, cc tnh, thnh ph trc thuc trung ng xc nh
ch tiu c th tng nm, t chc thc hin t t l dn s tham gia bo
him y t trn 70% vo nm 2015 v trn 80% vo nm 2020. i vi cc
tnh, thnh ph t v vt ch tiu ny ngay t nm 2012 th tip tc duy
tr v m rng t l bao ph bo him y t ty thuc vo iu kin thc t ca
a phng.
4.2. D bo v pht trin kinh t - x hi tnh Bc Ninh n nm 2020
Vn kin i hi i biu ng b tnh Bc Ninh ln th th XVIII
xc nh phng hng, mc tiu tng qut n nm 2015 v nh hng n
nm 2020 l: Pht trin kinh t nhanh v bn vng trn c s tip tc chuyn
dch c cu kinh t, pht trin cc khu cng nghip - th hin i vi cng
nghip cng ngh cao, cng ngh sch; tng cng u t vng sn xut nng
nghip hng ho, gi tr kinh t cao, c gii ho nng nghip, xy dng nng
thn mi; pht trin xy dng kt cu h tng ng b, hin i; nng cao
cht lng, hiu qu, sc cnh tranh v ch ng hi nhp quc t; pht trin
ton din cc lnh vc y t, gio dc, chm sc sc kho, vn ho- x hi,
nng cao cht lng ngun nhn lc, gii quyt c bn tnh trng nhim mi
trng, thc hin tt chnh sch an sinh x hi, nng cao i sng ca nhn
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

81

dn, gi vng an ninh chnh tr, trt t an ton x hi, cng c quc phng,
qun s a phng, thc hin c hiu qu cng tc ci cch hnh chnh v
ci cch t php. Nng cao nng lc, hiu qu hot ng ca cc c quan nh
nc; Phn u a Bc Ninh c bn tr thnh tnh cng nghip vo nm
2015, quy hoch v xy dng tnh Bc Ninh tr thnh thnh ph trc thuc
Trung ng vo nm 2020. Cc ch tiu ch yu:
* V pht trin kinh t: Tc tng trng GDP bnh qun hng nm
t 13-14%. Nm 2015, t trng nng, lm nghip v thu sn 6,1%, cng
nghip v xy dng 69,6%, dch v 24,3%.GDP bnh qun u ngi nm
2015 t 3.500 USD (gi thc t). Gi tr sn xut cng nghip nm 2015 t
65.000 n 70.000 t ng; Gi tr sn xut nng, lm, thu sn 2.819 t
ng; Dch v 11.299 t ng (gi c nh 1994). Gi tr kim ngch xut khu
tng bnh qun hng nm 26,2%, n nm 2015 tng kim ngch xut khu t
4 t USD. Nhp khu tng bnh qun hng nm 24,9%, n nm 2015 t 3,5
t USD. Tng vn u t x hi t 40-50%/ GDP. Thu ngn sch trn a
bn nm 2015 t trn 8.500 t ng, tng bnh qun 13,6%/nm.
* V pht trin x hi: Nng cao cht lng ngun lao ng, gii quyt
vic lm; gim t l tht nghip thnh th cn 3,2% v t l thi gian s dng
lao ng nng thn trn 70% vo nm 2015. Nm 2015, nng t l lao ng
qua o to ngh 60%. Gii quyt vic lm bnh qun hng nm t 26-27
nghn lao ng, trong 50% lao ng n; n nm 2015 lao ng trong khu
vc nng nghip cn khong 30%.
- n 2015, dn s ton tnh d bo: 1,1 triu ngi, vi khong 635
nghn lao ng; phn u 2015 t l lao ng qua o to t 60%, mi nm
gii quyt vic lm cho 26 - 27 nghn lao ng, xut khu lao ng 2.500-3.000
lao ng/nm, gim t l tht nghip khu vc thnh th cn 3,2% nm 2015...
4.3. Mc tiu v phng hng ca BHXH tnh Bc Ninh
Thc hin tt cc chnh sch, ch BHXH, BHYT; tng nhanh din
bao ph i tng tham gia BHXH, BHYT nht l BHXH, BHYT t nguyn;
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

82

phn u thc hin BHXH cho mi ngi lao ng v BHYT ton dn; s
dng qu BHXH, qu BHYT m bo an ton, hiu qu. Gp phn xy dng
ngnh BHXH chuyn nghip, hin i p ng yu cu cng nghip ho, hin
i ho v hi nhp quc t.
Mc tiu c th: n nm 2020 Phn u c trn 80% dn s tham gia
bo him y t.
4.4. Gii php nhm thc hin BHYT ton dn TX T Sn, Bc Ninh

4.4.1. Tng cng vai tr lnh o, ch o ca cc cp u ng, chnh quyn


Thc hin l trnh bao ph BHYT ton dn trong chnh sch bo m
an sinh x hi l mt trong nhng nhim v chin lc trong pht trin kinh
t - x hi ca t nc. Tham gia BHYT l quyn li v trch nhim ca mi
cng dn, ng thi l trch nhim ca Nh nc v ton x hi. Cc cp y
ng, chnh quyn, cc c quan, t chc, cc on th phi xc nh r nhim
v v ch o quyt lit trong thc hin php lut v BHYT.
Cc c quan tham mu ca ng xy dng v ban hnh Ngh quyt,
Ch th v cng tc BHYT gn vi mc tiu bao ph BHYT ton dn; ng
thi tng cng cng tc kim tra, nh gi v n c cp y ng trin
khai thc hin cc Ngh quyt, Ch th ca ng v BHYT.
Hng nm, Hi ng nhn dn (HND) cc cp cn xy dng Ngh
quyt v thc hin chnh sch bo him y t ti a phng, a ch tiu thc
hin BHYT thnh ch tiu bt buc v kinh t - x hi ca a phng.
UBND th x phi a mc tiu, k hoch thc hin l trnh bo him y
t ton dn vo cc chng trnh pht trin kinh t - x hi ca a phng,
thc hin nghim tc tiu ch pht trin BHYT trong chng trnh pht trin
nng thn mi; ch o cc phng, ban, UBND cp x trong phm vi nhim
v quyn hn ca mnh thc hin nghim tc, y cc quy nh ca Lut
bo him y t.
Cc on th, cc t chc x hi theo chc nng, nhim v tuyn
truyn, vn ng cc hi vin tham gia BHYT, ng thi tng cng huy
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

83

ng cc ngun lc ca x hi, ca mi c nhn h tr cng ng tham gia


bo him y t.
Tng cng s lnh o ca cc cp y ng, chnh quyn thng qua
vic a chng trnh, k hoch cng tc BHYT vo ngh quyt, chng trnh
cng tc hng qu, nm a phng. ng thi, ch o cc c quan, ngnh
chc nng a phng phi hp vi c quan BHXH thc hin cc chnh
sch BHYT. C th, c quan BHXH tham mu vi Th y, UBND th x nh
hng cc hot ng ca BHXH, c th ho s ch o bng vn bn t
chc thc hin, qun l cht ch i tng tham gia v th hng BHYT, x
l cc vi phm chnh sch BHYT.
4.4
4.4.2.1. Tng cng cng tc tuyn truyn v chnh sch BHYT

.K
t

thng tin v chnh sch BHYT

iu tra

cho

, NL v nhn dn
,d

hin tt cc ni dung sau:


+ i mi ni dung v tng cng cng tc thng tin, tuyn truyn, vn
ng, gio dc vi nhiu hnh thc nng cao nhn thc ca cp u ng,
chnh quyn, cc c quan, t chc, on th v mi ngi dn v ngha, tm
quan trng ca BHYT v ngha v ca mi ngi dn trong tham gia BHYT
v thc hin chnh sch BHYT.
+ y mnh cng tc thng tin, tuyn truyn, vn ng rng ri trong
nhn dn v chnh sch BHYT, lm chuyn bin v nng cao hiu bit v
chnh sch, php lut v BHYT trn cc phng din.
+ Cng tc truyn thng, tuyn truyn cn c tin hnh vi tt c cc
nhm i tng, bao gm c cc cp chnh quyn, on th, trng hc, cc
chi b, ng vin... v thc hin thng xuyn, lin tc vi nhiu hnh thc
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

84

ph hp, bo m cc i tng ca truyn thng tip cn y vi thng


tin v chnh sch BHYT v cch thc tham gia.
+ C quan BHXH c trch nhim b tr cn b, kinh ph tuyn truyn
hp l nhm thc hin cng tc tuyn truyn.

Hi p; tham gia cc

, i thoi

BHYT; t cc
,

x, phng. Ch

trng tuyn truyn cc nhm nhiu ngi cha tham gia BHYT l h cn
ngho, HSSV, nng dn v nhng ngi lao ng t do vi nhiu hnh thc
khc nhau.
4.4.2.2. M rng khai thc i tng tham gia, tng t l bao ph BHYT
, quyn li ca i tng
tham gia, cht lng ca cng

ph hp vi cc nhm i tng khc nhau m rng i tng tham gia,


tng t l bao ph BHYT.
i vi cc nhm i tng t t l bao ph trn 90% th tip tc
duy tr t l bao ph v cc gii php nng cao cht lng khm cha bnh,
tng cng tip cn cc dch v y t ng thi tip tc thc hin cc gii php
tuyn truyn chnh sch, php lut v BHYT.
i vi mt s nhm i tng c t l tham gia BHYT thp, cng vi
gii php chung nh tng cng cng tc tuyn truyn chnh sch, php lut
v BHYT chnh, vn ng tham gia, tng cng tnh hp dn ca BHYT, t
chc cc i l BHYT bo m ngi c nhu cu c tip cn vi thng tin
S ha bi Trung tm Hc liu
http://www.lrc-tnu.edu.vn/

85

v BHYT v thun li cho vic tham gia BHYT vi nhng gii php c th
ph hp vi tng nhm i tng nh sau:
a) Nhm ngi lao ng trong cc c quan, n v, t chc
- Thanh tra, kim tra tnh hnh thc hin chnh sch, php lut v BHYT
cc c quan, n v, doanh nghip, x l nghim cc n v vi phm hoc
c hnh vi gian ln, trn ng BHYT.
- Xy dng c ch thu ng BHYT v thi gian (chu k ng), hnh
thc thu ph hp, trnh BHXH tnh ph duyt.
- Nghin cu, xut c ch s dng qu khm cha bnh BHYT,
cng c c s y t trong cc c quan, doanh nghip, p ng nhu cu chm
sc sc khe cho ngi lao ng ti ni lm vic.
b) Ngi thuc h gia nh cn ngho
- Phi hp vi phng Lao ng TBXH th x hng dn UBND x,
phng r sot, lp danh sch i tng, vn ng, t chc tham gia BHYT
theo h gia nh mt cch khoa hc.
- Khuyn khch cc a phng, t chc ng gp h tr kinh ph
mua th BHYT, ngoi phn h tr theo quy nh.
c) Hc sinh, sinh vin
- Xc nh trch nhim ca nh trng trong phi hp thc hin php
lut v BHYT, quyn li v KCB v cng tc CSSK hc ng.
- Xy dng k hoch pht trin BHYT i vi hc sinh, sinh vin ca
nh trng, a tiu ch v t l tham gia BHYT l mt trong cc tiu ch v
gio dc th cht nh gi thi ua trong cc nh trng.
d) H gia nh nng, lm, ng, nghip
- Tuyn truyn chnh sch, php lut v BHYT ngi dn hiu v
mc ng, th tc, quyn v trch nhim khi tham gia BHYT, trch nhim
ca UBND cc cp v c quan lin quan trong t chc, hng dn vn ng
tham gia BHYT.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

86

- Xy dng, trnh cp c thm quyn chnh sch h tr, ban hnh tiu
ch quy nh h gia nh nng, lm, ng, dim nghip c mc sng trung
bnh, di trung bnh hng nm.
- Tham gia BHYT theo hnh thc h gia nh, p dng vi tt c cc
thnh vin thuc h gia nh v thc hin gim mc ng theo quy nh ca
Lut BHYT, Xy dng c ch phi hp v k hoch c th v ch tiu hng
nm v vn ng cc h gia nh tham gia BHYT.
) Nhm t nguyn tham gia BHYT
- Tuyn truyn chnh sch, php lut v BHYT, quyn v trch nhim
tham gia BHYT, mc ng v trch nhim ng BHYT, quyn li v khm
cha bnh, cc hnh thc x pht vi phm hnh chnh trong lnh vc BHYT;
vn ng tham gia BHYT, hng dn ng k tham gia BHYT.
- Hng dn cch thc ng k tham gia bo him y t v c ch phi
hp gia cc c quan, t chc lin quan trong t chc thc hin.
- Nghin cu xut c c ch h tr v gim mc ng BHYT cho
NL khu vc phi chnh thc v c ch tham gia theo hnh thc h gia nh.
e) Nhm tr em di 6 tui
- Tuyn truyn chnh sch, php lut v BHYT, quyn c cp th
BHYT v quyn li v KCB ca tr em di 6 tui, hng dn cha m, ngi
gim h ng k ni KCB ban u cho tr di 6 tui.
- Hng dn lp danh sch, bn giao danh sch tr di 6 tui gia
UBND cp x, phng, th trn vi c quan Lao ng - Thng binh v X
hi v c quan BHXH.
- Thc hin i mi trong vic cp th BHYT di hn cho i tng
ny (cp th hn s dng cho n khi 6 tui)
4.4
cho ngi tham gia BHYT
a) Ch ng phi hp vi cc ban, ngnh v cc on th a phng tham
mu cho, HND, UBND trin khai cc bin php ch yu:
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

87

- Kho st, nm r s lao ng ang lm vic ti cc c quan, t chc,


doanh nghip v lao ng trn a bn tuyn truyn vn ng tham gia BHYT
nhm m bo an sinh x hi;
- Tng cng thanh tra, kim tra vic thc hin ngha v ng BHYT
ti cc n v SDL yu cu cc n v SDL tham gia y BHYT cho
ngi lao ng;
- X l nghim i vi cc hnh vi trn ng, n ng BHYT v vi
phm php lut v BHYT;
- Nng cao hiu qu hot ng ca t thu n v y mnh cng tc khi
kin, thi hnh bn n ca To n i vi cc n v n BHYT;
b) Phn cng cn b theo di, bm st cc n v s dng lao ng
n

.
c) Nghin cu i mi phng thc thu np BHYT ph hp, to thun
li cho c nhn, c quan, t chc, doanh nghip tham gia BHYT.

c hin tt cng tc chi m


bo s cng bng hp l, thi phc v
.
4.4
, qun l chng vic trn ng v lm
dng qu BHYT t nhiu pha nh: Trn ng thng qua hnh thc khng

, hng BHYT c th:


- Phi hp vi cc phng Y t, Lao ng TBXH, lin on lao ng
kim tra vic chp hnh vic thc hin tham gia BHYT cc c quan, t
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

88

chc, n v, doanh nghip.


- Kim tra cc c s KCB, k c trm y t x, phng v y t trng
hc v CSSK hc ng v cng tc KCB cho ngi c th BHYT.
BHYT

4.4

n nh, thng nh

, iu hnh.

mi

mt v l lun chnh tr, chuyn mn nghip v, cng ngh tin hc...ch trng
o to cn b chuyn i tc phong lm vic hnh chnh sang tc phong lm
vic phc v, chuyn nghip. Rn k nng giao tip, ng x mi cn b
gii, trc ht phi l mt tuyn truyn vin gii.
- Tip tc ci cch th tc hnh chnh thng qua vic thc hin c hiu
qu c ch mt ca lin thng; cng khai ho cc th tc hnh chnh; duy tr
thc hin lm vic sng th by hng tun; y mnh ng dng cng ngh
thng tin trong nghip v qun l.
4.4.2.6 Phi hp vi cc c s KCB nng cao cht lng v p ng nhu cu
khm cha bnh BHYT
Vic nng cao cht lng KCB y l khu c bit quan trng
ngi dn thy c ngha ca vic tham gia BHYT. Chnh v vy BHXH
th x cn phi hp vi cc c s KCB thc hin tt mt s gii php sau:
- Phn cng cn b c chuyn mn thng trc ti cc c s KCB ln
hng dn, gii quyt kp thi nhng vng mc lin quan n quyn li
ca ngi c th BHYT.
- Cng phi hp vi c s KCB ci cch th tc hnh chnh trong KCB,
trong thanh ton chi ph KCB to iu kin thun li cho ngi c th BHYT
khi n khm v iu tr.
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

89

- Tng cng cc bin php gim nh trnh lm dng qu BHYT,


yu cu cc c s KCB khng ngng nng cao tinh thn thi , o c ngh
nghip o bo cht lng KCB phc v tt nhu cu ngi c th BHYT.
4.4.3
khen,

xng ng

nhn rng trn a bn. ngh cc cp u ng, chnh quyn, cc ngnh,


on th

, c quan, t chc, x, ph
trnh tnh trng c nhn, n v vi

phm chnh sch, php lut v BHYT nhng vn c tn vinh.


4.5. Kin ngh
4.5.1.1. Pht huy y vai tr ca h thng chnh tr
y l mt khu c bit quan trng, theo h thng chnh tr va
ng vai tr nh hng, va ng vai tr t chc thc hin cc chnh sch
pht trin kinh t - x hi, trong c chnh sch BHYT. Cho n nay, Ban
B th Trung ng ng ban hnh Ch th s 38/CT-TW ngy 07/9/2009 v
y mnh thc hin BHYT trong tnh hnh mi; B Chnh tr ban hnh Ngh
quyt s 21-NQ/TW ngy 22/11/2012 v tng cng s lnh o ca ng
i vi cng tc bo him x hi, bo him y t giai on 2012 2020; Th
tng Chnh ph k Quyt nh s 538/Q-TTg, ngy 29/3/2013 Quyt
nh ph duyt n thc hin l trnh tin ti BHYT ton dn giai on
2012-2015 v 2020; Lut BHYT c ban hnh ngy 14/11/2008.
Mt s a phng c th ho bng cc Ch th, Ngh quyt, K
hoch thc hin Lut BHYT. Nhng vn cn c tnh trng cp u, chnh
quyn mt s a phng, n v cha c nhn thc y v vai tr, trch
nhim trong vic ch o thc hin chnh sch, php lut v BHYT. Cha coi
y l mt nhim v chnh tr quan trng cn phi tp trung ch o, v vy
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

90

nhiu ni cn c biu hin khon trng vic t chc thc hin chnh sch
php lut v BHYT cho ngnh Y t v c quan BHXH a phng, cha xc
nh t l bao ph BHYT nh l mt ch tiu v pht trin kinh t - x hi.
4.5.1.2. Xy dng v hon thin chnh sch bo him y t
- Nghin cu, sa i, b sung Lut BHYT trnh Quc hi nm 2014.
- Nghin cu, sa i b sung cc vn bn quy phm php lut v
BHYT v cc vn bn quy phm php lut khc c lin quan, bo m tnh
ng b trong thc hin chnh sch BHYT nh:
+ Cc chnh sch quy nh mc thu BHYT, quyn li ca ngi tham
gia BHYT, cc chnh sch nhm nng cao cht lng trong KCB
+ Cc chnh sch nhm thc y vic tham gia BHYT nh quy nh
nhm i tng phi thc hin BHYT bt buc, mc v t l h tr ca nh
nc cho tng nhm i tng.
+ Ban hnh cc ch ti mnh v x l nghim cc trng hp vi
phm php lut v BHYT v hin nay cc ch ti cn cha mnh, hoc lc
hu, cng tc x l cha nhim tc.
4.5.1.3. y mnh cng tc truyn thng, tuyn truyn
- Nhim v tuyn truyn v chnh sch BHYT c phn cng cho
nhiu B, ngnh khc nhau nhng cha r c quan no l u mi do vy
hiu qu ca cng tc ny cn tng i hn ch.
- Cc a phng cha thy r trch nhim tuyn truyn v chnh sch
BHYT. UBND cc cp coi y l trch nhim ring ngnh BHXH nn cng
tc tuyn truyn, ph bin php lut v BHYT mt s a phng cha
c quan tm ng mc. i ng cn b lm cng tc tuyn truyn v
BHYT va khng v s lng va cha p ng c yu cu v cht
lng v thiu tnh chuyn nghip.
- Vic phn b kinh ph cho cng tc tuyn truyn hin nay cha
c quy nh r rng v cn thp so vi yu cu. UBND cc tnh, thnh
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

91

ph thc hin chc nng qun l nh nc v BHYT ti a phng nhng


vic b tr kinh ph cho cng tc tuyn truyn chnh sch BHYT ti a
phng cn gp nhiu kh khn.
- Cha pht huy c vai tr, trch nhim ca Mt trn t quc v cc
on th qun chng trong cng tc tuyn truyn vn ng on vin, hi
vin tham gia BHYT.
4.5.2. Kin ngh vi Bo him x hi Vit Nam
- Xy dng, ban hnh cc quy nh chun trong qun l chuyn mn
nghip v ph hp vi tng giai on c th, nht l cc chnh sch lin quan
n cng tc KCB v cng tc thu m rng i tng tham gia BHYT .
- Tng cng ci cch hnh chnh; cng khai cc th tc hnh chnh;
ch o r sot, gim bt h thng mu biu, th tc hnh chnh cn rm r
chng cho; y mnh ng dng cng ngh thng tin trong chuyn mn
nghip v v qun l.
- Xy dng m hnh t chc hp l v hin nay mt s b phn phng cp
tnh c chc nng, nhim v cn chng cho; xy dng chnh sch cn b hp l
bng vic xy dng nh mc bin ch cn b theo s thu, chi BHYT; c chnh
sch thu ht nhn ti, tuyn dng, bi dng, khen thng, bt v s dng
cn b hp l.
- Ch ng phi hp vi cc B, ngnh trong ch o thc hin chnh
sch; tham mu sa i, b sung v hon thin chnh sch BHYT.
BHXH

Ninh

- Tng cng tham mu cho Tnh u, UBND, HND tnh ban hnh cc
vn bn ch o trong thc hin chnh sch BHYT; xy dng cc chng
trnh, n h tr cho cc nhm i tng c th, lu nhng i tng yu
S ha bi Trung tm Hc liu
http://www.lrc-tnu.edu.vn/

92

th trong x hi khi tham gia BHYT nh: H cn ngho, hc sinh sinh vin,
nng dn vv
, Ban, Ngnh ca a

phng trong vic tuyn truyn, trin khai thc hin chnh sch BHYT c
bit l phi hp vi s Y t trong t chc KCB.
- Phi hp vi Ta n nhn dn a phng trong vic khi kin cc
hmh vi vi phm php lut v BHYT.
- B tr sp xp cn b hp l, hin nay s lng cn b lm cng tc
gim nh BHYT cn thiu v s lng v yu v cht lng nn vic m
bo quyn li cho ngi c th BHYT khi i KCB cn hn ch; cng tc
gim nh cht lng KCB cha p ng yu cu nn t l hi lng ca ngi
c th BHYT cn thp.
Thc hin Ngh quyt s 21- NQ/TW ngy 22/11/2012 ca B Chnh tr
v tng cng s lnh o ca ng i vi cng tc bo
-

Ban ch o thc hin BHYT, ng ch Ph Ch tch UBND tnh lm trng


ban, mt s ngnh lin quan lm thnh vin.

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

93

KT LUN
Sau 16 nm tnh Bc Ninh c ti lp, tnh hnh chnh tr, kinh t x
hi n nh, c s tng trng cao: M

p ng nhu cu KCB
ca nhn dn,

, cng bng trong chm sc sc kho.


ni chung, BHXH th x

T Sn ni ring
i tng tham gia
BHYT, s n v, s ngi t
nhng nm gn y,

mnh trong

khc phc c tnh trng bi chi qu KCB ca cc nm trc y. Tuy


nhin, bn cnh nhng kt qu t c trong cng tc BHYT th vn cn
nhiu bt cp, k h tn ti trong thc hin BHYT nh:

ng, trn ng BHYT vn din ra; th tc tham gia BHYT cn rm r, cht


lng cng tc KCB cha t yu cu gy nh hng khng nh n quyn
li ca ngi tham gia BHYT, lm gim lng tin ca nhn dn vo chnh sch
ca ng v Nh nc. M

.
Lun vn Gii php thc hin BHYT ton dn ti th x T Sn tnh
Bc Ninh nghin cu, h
, nh gi thc trng tnh hnh BHYT; ch ra nhng kt
qu t c cng nh nhng hn ch, nguyn nhn, nhn t nh hng n
S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

94

cng tc BHYT trong l trnh tin ti BHYT ton dn. Lun vn a ra cc


gii php v kin ngh nhm hon thin chnh sch BHYT trn a bn th x
T Sn tnh Bc Ninh nh: Tng cng vai tr lnh o, ch o ca cc cp
u ng, chnh quyn; nhm gii php lin quan n t chc thc hin nh:
Tng cng cng tc tuyn truyn chnh sch BHYT, m rng khai thc i
tng, tng t l bao ph BHYT; t chc thc hin cng tc thu BHYT v
gii quyt kp thi cc ch cho ngi tham gia BHYT; nng cao nng lc
qun l ca cn b ca ngnh BHXH; tng cng cng tc thanh, kim tra v
BHYT; cng tc thi ua khen thng; xy dng c ch phi hp gia cc c
quan chc nng, s phi hp gia cc ngnh lin quan vi ngnh BHXH
trong trin khai v thc hin chnh sch BHYT. c bit l s phi hp vi
ngnh Y t trong ch o v t chc thc hin nng cao cht lng trong cng
tc khm cha bnh BHYT.
Vi ng li ng n ca ng, Php lut ca Nh nc v bn cht
nhn vn, nhn o ca chnh sch BHYT, vi s quan tm lnh o, ch o
ca BHXH Vit Nam Tnh u, HND, UBND tnh, Th y, HND, UBND
th x T Sn. Nu nhng gii php trn c quan tm ng mc v trin
khai thc hin ng b, ti tin tng rng trong thi gian ti t l ngi c
th BHYT s tng cao, mc tiu tin ti BHYT ton dn trn a bn th x
T Sn sm hon thnh, chnh sch BHYT thc s l nim tin v ch da
vng chc cho nhn dn, gp phn thc y pht trin kinh t - x hi ca tnh
Bc Ninh./.

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

95

DANH MC TI LIU THAM KHO


I TING VIT
1. Bo him x hi (2010), 15 nm thc hin chnh sch BHXH, BHYT gp
phn m bo ASXH.
2. Bo him x hi tnh Vit Nam, Bo co tng kt cc nm (t 2008-2012)
thc hin cng tc Bo him x hi.
3.

(2007),

4. Bo him x hi tnh Bc Ninh, Bo co tng kt cc nm (t 2008-2012)


thc hin cng tc Bo him x hi; Bo co tng kt 5 nm thc hin
Lut BHXH (2007-2011).
5. Bo him x hi th x T Sn, Bo co tng kt cc nm (t 2008-2012)
thc hin cng tc Bo him x hi.
6. B Chnh tr (2005), Ngh Quyt 46-NQ/TW ngy 23 thng 02 nm 2005
V cng tc bo v, chm sc v nng cao sc kho nhn dn trong tnh
hnh mi.
7. B Chnh tr (2012), Ngh Quyt 21-NQ/TW ngy 22 thng 11 nm 2012
V tng cng s lnh o ca ng i vi cng tc BHXH, BHYT giai
on 2012 2020.
8. B Y t (2012), n thc hin l trnh tin ti thc hin BHYT ton dn
giai on 2012 2015 v 2020, H Ni.
9. Chnh ph (2009), Ngh nh s 62/2009/N-CP ngy 27/07/2009 Quy
nh chi tit v hng dn thi hnh mt s iu ca Lut Bo him y t.
10. Chnh ph (2013), Quyt nh s 538/Q-TTg ngy 29 thng 03 nm
2013 ca Th tng Chnh ph V vic ph duyt n thc hin l
trnh tin ti BHYT ton dn giai on 2012 2015 v 2020.

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

96

11. Cc thng k tnh Bc Ninh, Nin gim thng k Bc Ninh cc nm


2007-2011, Nh xut bn Thng k, H Ni.
12. ng cng sn Vit Nam (2006), Vn kin i hi i biu ton quc ln
th X.
13. ng cng sn Vit Nam (2011), Vn kin i hi i biu ton quc ln
th XI.
14. Quc hi nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam (2008), Lut s
25/2008/QH12 V Bo him y t.
15. H Vn Sn (2004), Gio trnh L thuyt Thng k, Nh xut bn Thng
k, H Ni.
16. T in Bch khoa Vit Nam I (1995), Nh xut bn t in bch khoa
17. UBND tnh Bc Ninh (2011), K hoch pht trin kinh t x hi 5 nm
2011-2015.
18. UBND tnh Hi Dng (2009-2012), Bo co v thc hin BHYT giai
on 2009-2012, Hi Dng.
II CC TRANG WEB
19. http://baohiem.net
20. http://bhxhhaiphong.vn
21. http://www.bacninh.gov.vn
22. http://www.baohiemxahoi.gov.vn
23. http://www.chinhphu.vn.
24. http://mttytcc.blogspot.com/2012/02/bao-hiem-y-te.html

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

PH LC

PHIU IU TRA

M s phiu

V chnh sch BHYT


Nhm kho st v tnh hnh thc hin BHYT ton dn ca th x T
Sn - tnh Bc Ninh.
Xin ng/b vui lng tr li nhng cu hi di y bng cch tch du
vo trng tng ng.
Nhng kin ng gp ca ng/b s gp phn tm ra nhng gii php
hu hiu nhm thc hin tt hn na chnh sch BHYT, ci thin tip cn
dch v y t, gp phn quan trng thc hin mc tiu cng bng trong chm
sc sc kho nhn dn v m bo an sinh x hi.
1. Thng tin c nhn v ngi c phng vn
1.1. Tnh hnh sc kho
- Rt tt

- Trung bnh

- Yu

1.2

:
- Sau i hc

- H, cao ng, trung hc

- PTTH & khc

2. nh gi v cng tc tuyn truyn BHYT


2.1. Thng tin v chnh sch
- Rt tt

- Trung bnh

- Yu

2.2. Hnh thc tuyn truyn


- Rt tt

- Trung bnh

- Yu

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

3. iu kin kinh t
- Cao

- Trung bnh

- Thp

4. nh gi v cng tc KCB
4.1. Th tc KCB BHYT
- Rt tt

- Trung bnh

- Yu

4.2. Cht lng


- Rt tt

- Trung bnh

- Yu

5. nh gi v t chc thu BHYT


5.1. Th tc KCB BHYT
- Rt tt

- Trung bnh

- Yu

5.2. Mc ng
- Cao so vi thu nhp

- Hp l

- Thp

5.3. Thi gian thc hin


- Rt tt

- Trung bnh

- Yu

Xin trn trng cm n ng / b tham gia tr li phng vn.

S ha bi Trung tm Hc liu

http://www.lrc-tnu.edu.vn/

You might also like