B TI CHNH

****

CNG HO X HI CH NGHA VIT NAM

c lp - T do - Hnh phc
*******

S: 21/2006/TT-BTC

H Ni, ngy 20 thng 3 nm 2006

THNG T
HNG DN K TON THC HIN BN (04) CHUN MC K TON BAN HNH THEO QUYT NH
S 100/2005/Q-BTC NGY 28 THNG 12 NM 2005 CA B TRNG B TI CHNH
Cn c Quyt nh s 100/2005/Q-BTC ngy 28/12/2005 ca B trng B Ti chnh v vic ban hnh v
cng b bn (04) chun mc k ton Vit Nam (t 5);
B Ti chnh hng dn k ton thc hin ba (03) chun mc k ton (t 5) p dng cho cc doanh nghip
thuc cc ngnh, cc thnh phn kinh t trong c nc. Chun mc k ton s 19 Hp ng bo him s
hng dn sau.
I/ HNG DN K TON CHUN MC
HP NHT KINH DOANH
A- QUY NH CHUNG
1/ Cc hnh thc hp nht kinh doanh
- Hp nht kinh doanh cng hnh thnh nn mt hoc nhiu hot ng kinh doanh c th c thc hin
di nhiu hnh thc khc nhau, nh:
+ Mt doanh nghip mua c phn ca mt doanh nghip khc;
+ Mt doanh nghip mua tt c ti sn thun ca mt doanh nghip khc;
+ Mt doanh nghip gnh chu cc khon n ca mt doanh nghip khc;
+ Mt doanh nghip mua mt s ti sn thun ca mt doanh nghip khc.
- Vic thanh ton gi tr mua, bn trong qu trnh hp nht kinh doanh c th c thc hin bng hnh thc
pht hnh cng c vn, thanh ton bng tin, cc khon tng ng tin, chuyn giao ti sn khc hoc kt
hp cc hnh thc trn. Cc giao dch ny c th din ra gia cc c ng ca cc doanh nghip tham gia
hp nht hoc gia mt doanh nghip v cc c ng ca doanh nghip khc. Hp nht kinh doanh c th
bao gm vic hnh thnh mt doanh nghip mi kim sot cc doanh nghip tham gia hp nht, kim sot
cc ti sn thun c chuyn giao hoc ti c cu mt hoc nhiu doanh nghip tham gia hp nht.
- Hp nht kinh doanh c th s dn n quan h cng ty m - cng ty con, trong bn mua s l cng ty
m v bn b mua s l cng ty con. Hp nht kinh doanh c th khng dn n quan h cng ty m - cng ty
con, nh hp nht kinh doanh lin quan n vic mua ti sn thun, bao gm c li th thng mi (nu c)
ca mt doanh nghip khc m khng phi l vic mua c phn doanh nghip .
2/ Phng php k ton hp nht kinh doanh
Mi trng hp hp nht kinh doanh u phi hch ton theo phng php mua.
Phng php mua gm 3 bc:
Bc 1: Xc nh bn mua;
Bc 2: Xc nh gi ph hp nht kinh doanh;
Bc 3: Ti ngy mua, bn mua phi phn b gi ph hp nht kinh doanh cho ti sn mua, n phi tr v
nhng khon n tim tng phi gnh chu.
Bc 1: Xc nh bn mua
Mi trng hp hp nht kinh doanh u phi xc nh c bn mua. Bn mua l mt doanh nghip tham
gia hp nht s nm quyn kim sot cc doanh nghip hoc cc hot ng kinh doanh tham gia hp nht
khc. Vic xc nh bn mua phi thc hin theo quy nh t on 17 n on 23 ca Chun mc k ton
s 11 - Hp nht kinh doanh.
Bc 2: Xc nh gi ph hp nht kinh doanh
Bn mua s xc nh gi ph hp nht kinh doanh bao gm: Gi tr hp l ti ngy din ra trao i ca cc ti
sn em trao i, cc khon n phi tr pht sinh hoc tha nhn v cc cng c vn do bn mua pht
hnh i ly quyn kim sot bn b mua, cng (+) cc chi ph lin quan trc tip n vic hp nht kinh
doanh.
Bn mua xc nh gi ph hp nht kinh doanh theo quy nh t on 24 n on 35 ca Chun mc k
ton s 11 - Hp nht kinh doanh, trong cn ch cc ni dung sau:

1- Bn mua c th trao i cc ti sn sau trong hp nht kinh doanh: Tin, tri phiu, c phiu hoc cc ti
sn ang dng trong hot ng kinh doanh ca bn mua. Tr trng hp thanh ton bng tin, cn mi
khon thanh ton bng ti sn khc thng pht sinh cc khon chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s
ca cc ti sn ny.
- Nu thanh ton bng tri phiu (T l li trn tri phiu c th khc vi t l li trn th trng), khon ph
tri hoc chit khu (nu c) phi c tnh vo gi tr ca tri phiu v ghi tng hoc gim gi tr khon u
t.
- Nu thanh ton bng c phiu (Mnh gi c phiu thng khc vi gi tr th trng):
+ Nu c phiu c nim yt trn th trng th gi cng b ti ngy trao i ca c phiu nim yt
l gi tr hp l ca c phiu ;
+ Nu c bng chng v cch tnh ton khc cho thy gi cng b ti ngy trao i l khng ng tin cy
hoc nu khng c gi cng b cho c phiu do bn mua pht hnh, th gi tr hp l ca c phiu
c th c tnh trn c s phn li ch trong gi tr hp l ca bn mua hoc phn li ch trong gi tr hp l
ca bn b mua m bn mua t c min l c s no c bng chng r rng hn.
- Nu thanh ton bng ti sn ang dng trong hot ng kinh doanh ca bn mua, k c l ti sn phi khu
hao, chng khon u t hoc cc ti sn u t khc (Nh bt ng sn u t) u phi tnh theo gi tr
hp l.
2- Nu vic thanh ton tt c hoc mt phn gi ph ca vic hp nht kinh doanh c hon li, th gi tr
hp l ca phn hon li phi c xc nh v gi tr hin ti ti ngy trao i. Khi gi ph hp nht
kinh doanh phi cng (+) thm phn ph tri hoc tr (-) i phn chit khu s pht sinh khi thanh ton.
3- Cc chi ph lin quan trc tip n vic hp nht kinh doanh nh chi ph tr cho kim ton vin, t vn
php l, thm nh vin v gi v cc nh t vn khc v thc hin hp nht kinh doanh c tnh vo gi
ph hp nht kinh doanh.
4- Khng c tnh vo gi ph hp nht kinh doanh:
- Cc khon l hoc chi ph khc s pht sinh trong tng lai do hp nht kinh doanh khng c coi l
khon n pht sinh hoc c bn mua tha nhn i ly quyn kim sot i vi bn b mua;
- Chi ph qun l chung v cc chi ph khc khng lin quan trc tip n vic hp nht kinh doanh;
- Chi ph tho thun v pht hnh cc khon n ti chnh;
- Chi ph pht hnh cng c vn.
Bc 3: Ti ngy mua, bn mua phi phn b gi ph hp nht kinh doanh cho ti sn mua, n
phi tr v nhng khon n tim tng phi gnh chu.
Ti sn mua, n phi tr c th xc nh c v nhng khon n tim tng phi gnh chu trong hp
nht kinh doanh u ghi nhn theo gi tr hp l. Vic xc nh gi tr hp l ca tng loi ti sn, n phi tr,
n tim tng theo hng dn trong on A16 ca Ph lc A Chun mc k ton s 11 - Hp nht kinh doanh.
1- Trng hp hp nht kinh doanh khng dn n quan h cng ty m - cng ty con (V d bn mua mua
ton b ti sn thun ca bn b mua hoc bn mua mua ton b c phiu ca bn b mua v bn b mua mt
i sau hp nht).
Trng hp hp nht kinh doanh khng dn n quan h cng ty m - cng ty con th bn mua ch lp bo
co ti chnh ti ngy mua, c th cho tng hnh thc nh sau:
1.1- Nu sau khi hp nht, ch cn doanh nghip mua tn ti, doanh nghip b mua mt i th ton b ti sn,
n phi tr ca doanh nghip b mua chuyn cho doanh nghip mua v doanh nghip b mua gii th (V d:
Cng ty A mua ton b ti sn thun ca Cng ty B, sau hp nht cng ty B gii th, ch cn Cng ty A vi c
cu mi). Hoc sau khi hp nht kinh doanh, mt s ti sn thun ca doanh nghip b mua chuyn cho
doanh nghip mua cng hnh thnh nn mt hoc nhiu hot ng kinh doanh ca doanh nghip mua. Khi
bn mua s ghi nhn ti sn, n phi tr c th xc nh c mua v n tim tng theo gi tr hp l
ti ngy mua trn bo co ti chnh ring ca mnh. Khon chnh lch gia gi ph hp nht kinh doanh ln
hn phn s hu ca bn mua trong gi tr hp l thun ca ti sn, n phi tr c th xc nh c v cc
khon n tim tng ghi nhn c gi l li th thng mi. Khon li th thng mi ny c phn b
dn vo chi ph sn xut, kinh doanh ca doanh nghip mua (Cng ty A) trong thi gian ti a khng qu 10
nm.
Trng hp pht sinh bt li thng mi do gi ph hp nht kinh doanh nh hn phn s hu ca bn mua
trong gi tr hp l thun ca ti sn, n phi tr c th xc nh c v cc khon n tim tng ghi
nhn. Khi bn mua phi xem xt li vic xc nh gi tr hp l ca ti sn, n phi tr c th xc nh, n
tim tng v vic xc nh gi ph hp nht kinh doanh. Nu sau khi xem xt, iu chnh m vn cn chnh
lch th ghi nhn ngay vo li hoc l tt c cc khon chnh lch vn cn sau khi nh gi li.
1.2- Nu sau khi hp nht, cc doanh nghip tham gia hp nht khng cn tn ti, m lp nn mt doanh
nghip mi. Ton b ti sn, n phi tr ca cc doanh nghip tham gia hp nht chuyn cho doanh nghip

mi (V d: Cng ty A v Cng ty B hp nht vi nhau thnh lp ra Cng ty C. Sau hp nht Cng ty A v

Cng ty B u gii th. Cng ty C c tn gi mi. Cc hot ng ca cng ty C l s kt hp cc hot ng
ca Cng ty A v Cng ty B trc y). Trng hp ny mt trong cc n v tham gia hp nht tn ti trc
khi hp nht (V d cng ty A) s c xc nh l bn mua. Ti ngy mua bn mua s ghi nhn ti sn, n
phi tr c th xc nh c, n tim tng v li th thng mi (nu c) trn bo co ti chnh ring ca
mnh nh trng hp (1.1).
2- Trng hp hp nht kinh doanh dn n quan h cng ty m - cng ty con, trong bn mua l cng ty
m, bn b mua l cng ty con (V d bn mua mua ton b c phiu ca bn b mua v sau hp nht 2 bn
vn tn ti v hot ng ring bit):
- Nu sau khi hp nht, c 2 doanh nghip cng hot ng ring bit, nhng c mi lin quan v kim sot
th khi s hnh thnh quan h m - con. Cng ty nm c quyn kim sot cng ty cn li l cng ty m
(bn mua), v cng ty b kim sot l cng ty con (bn b mua). Khi cng ty m s hch ton phn s hu
ca mnh trong cng ty con nh mt khon u t vo cng ty con trn bo co ti chnh ring ca cng ty
m v ghi nhn ti sn mua, n phi tr c th xc nh v n tim tng phi gnh chu trong bo co ti
chnh hp nht theo gi tr hp l. Khon chnh lch gia gi ph hp nht kinh doanh v phn s hu ca
bn mua trong gi tr hp l thun ca ti sn, n phi tr c th xc nh c v cc khon n tim tng
c gi l li th thng mi v phn nh tng t nh trng hp (1.1) nhng trn bo co ti chnh hp
nht ca Tp on ch khng phn nh trn bo co ti chnh ring ca bn mua.
- Trng hp hp nht kinh doanh dn n quan h cng ty m - cng ty con th bn mua l cng ty m
khng phi lp bo co ti chnh ring v bo co ti chnh hp nht ti ngy mua m phi l BCTC ring v
BCTC hp nht ti thi im sm nht theo quy nh hin hnh.
B- PHNG PHP K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU PHT SINH TRONG QU TRNH
HP NHT KINH DOANH CA DOANH NGHIP C XC NH L BN MUA
1/ Trng hp hp nht kinh doanh dn n quan h cng ty m - cng ty con
1.1- K ton gi ph hp nht kinh doanh bn mua
Ti ngy mua, bn mua s xc nh v phn nh gi ph hp nht kinh doanh bao gm: Gi tr hp l ti ngy
din ra trao i ca cc ti sn em trao i, cc khon n phi tr pht sinh hoc tha nhn v cc
cng c vn do bn mua pht hnh i ly quyn kim sot bn b mua, cng (+) cc chi ph lin quan trc
tip n vic hp nht kinh doanh. ng thi bn mua l cng ty m s ghi nhn phn s hu ca mnh
trong cng ty con nh mt khon u t vo cng ty con.
- Nu vic mua, bn khi hp nht kinh doanh c bn mua thanh ton bng tin, hoc cc khon tng
ng tin, ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con
C cc TK 111, 112, 121...
- Nu vic mua, bn khi hp nht kinh doanh c thc hin bng vic bn mua pht hnh c phiu, nu gi
pht hnh (Theo gi tr hp l) ca c phiu ti ngy din ra trao i ln hn mnh gi c phiu, ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con (Theo gi tr hp l)
C TK 4111 - Vn u t ca ch s hu (Theo mnh gi)
C TK 4112 - Thng d vn c phn (S chnh lch gia gi tr hp l ln hn mnh gi c phiu).
- Nu gi pht hnh (theo gi tr hp l) ca c phiu ti ngy din ra trao i nh hn mnh gi c phiu, ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con (Theo gi tr hp l)
N TK 4112 - Thng d vn c phn (S chnh lch gia gi tr hp l nh hn mnh gi c phiu)
C TK 4111 - Vn u t ca ch s hu (theo mnh gi).
- Chi ph pht hnh c phiu thc t pht sinh, ghi:
N TK 4112- Thng d vn c phn
C cc TK 111, 112.
- Nu vic mua, bn khi hp nht kinh doanh c bn mua thanh ton bng cch trao i cc ti sn ca
mnh vi bn b mua:
+ Trng hp trao i bng TSC, khi a TSC em trao i, k ton ghi gim TSC:
N TK 811 Chi ph khc (Gi tr cn li ca TSC hu hnh a i trao i)
N TK 214 Hao mn TSC (Gi tr hao mn)
C TK 211 TSC hu hnh (Nguyn gi).

ng thi ghi tng thu nhp khc v tng khon u t vo cng ty con do trao i TSC:
N TK 221 - u t vo cng ty con (Tng gi thanh ton)
C TK 711 Thu nhp khc (Gi tr hp l ca TSC a i trao i)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (TK 33311) (nu c).
+ Trng hp trao i bng sn phm, hng ho, khi xut kho sn phm, hng ho a i trao i, ghi:
N TK 632 Gi vn hng bn
C cc TK 155, 156...
ng thi phn nh doanh thu bn hng v ghi tng khon u t vo cng ty con:
N TK 221- u t vo cng ty con
C TK 511 Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33311) (nu c).
- Nu vic mua, bn khi hp nht kinh doanh c bn mua thanh ton bng vic pht hnh tri phiu:
+ Trng hp thanh ton bng tri phiu theo mnh gi, ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con (Theo gi tr hp l)
C TK 343 Tri phiu pht hnh (3431 - Mnh gi tri phiu).
+ Trng hp thanh ton bng tri phiu c ph tri, ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con (Theo gi tr hp l)
C TK 3431 - Mnh gi tri phiu (Theo mnh gi tri phiu)
C TK 3433- Ph tri tri phiu (Phn ph tri).
+ Trng hp thanh ton bng tri phiu c chit khu, ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con (Theo gi tr hp l)
N TK 3432 - Chit khu tri phiu (Phn chit khu)
C TK 3431 - Mnh gi tri phiu (Theo mnh gi tri phiu).
- Cc chi ph lin quan trc tip n vic hp nht kinh doanh nh chi ph t vn php l, thm nh gi..., k
ton bn mua ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con
C cc TK 111, 112, 331 ...
1.2- K ton cc khon iu chnh gi ph hp nht kinh doanh tu thuc vo cc s kin trong tng
lai
Tho thun hp nht kinh doanh c th cho php iu chnh gi ph hp nht kinh doanh khi xy ra mt hoc
nhiu s kin trong tng lai. V d, khon iu chnh ny c th ph thuc vo vic duy tr hay t c mt
mc li nhun nht nh trong tng lai hay ph thuc vo gi th trng ca cc cng c ti chnh
pht hnh v ang c duy tr. C th:
(1)- Thng thng, c th c tnh c mt cch ng tin cy gi tr cn iu chnh ngay ti thi im ghi
nhn ban u giao dch hp nht kinh doanh mc d c th cn tn ti mt vi s kin khng chc chn. Sau
nu khng xy ra s kin trong tng lai hoc cn phi xem xt li gi tr c tnh, th gi ph hp nht
kinh doanh cng phi c iu chnh theo.
(2)- Khi tho thun hp nht kinh doanh cho php iu chnh gi ph hp nht, khon iu chnh khng
c tnh vo gi ph hp nht kinh doanh ti thi im ghi nhn ban u nu khon iu chnh khng c
kh nng chc chn xy ra hoc khng th tnh c mt cch ng tin cy. Nu sau , khon iu chnh
ny tr nn c kh nng chc chn xy ra v gi tr iu chnh c th tnh c mt cch ng tin cy th
khon xem xt b sung s c coi l khon iu chnh vo gi ph hp nht kinh doanh.
- Tu thuc vo cc s kin trong tng lai theo tho thun hp nht kinh doanh, nu phi iu chnh tng
gi ph hp nht kinh doanh do bn mua phi tr thm tin hoc c phiu cho bn b mua, k ton bn mua
ghi:
N TK 4112 - Thng d vn c phn (Nu pht hnh thm c phiu ghi theo s chnh lch gia mnh gi
ln hn gi tr hp l ca c phiu)
N TK 221 - u t vo cng ty con (Phn gi ph hp nht kinh doanh tng thm) (ghi theo gi tr hp l ca
c phiu)

C TK 4111 - Vn u t ca ch s hu (Nu pht hnh thm c phiu ghi theo mnh gi)
C TK 4112 - Thng d vn c phn (Nu pht hnh thm c phiu ghi theo s chnh lch gia mnh gi
nh hn gi tr hp l ca c phiu)
C TK 111, 112... (Nu tr thm bng tin).
- Nu tr thm cho bn b mua bng sn phm, hng ho, k ton bn mua ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con (Phn gi ph hp nht kinh doanh tng thm)
C TK 511 Doanh thu bn hng v cung cp dch v (Theo gi bn cha c thu GTGT)
C TK 333 - Thu v cc khon phi np nh nc (33311).
ng thi, phn nh tr gi vn sn phm, hng ho xut kho giao cho bn b mua, ghi:
N TK 632 Gi vn hng bn
C cc TK 155, 156.
- Nu tr thm cho bn b mua bng TSC, k ton bn mua ghi:
N TK 221 - u t vo cng ty con (Phn gi ph hp nht kinh doanh tng thm)
C TK 711 Thu nhp khc
C TK 333 - Thu v cc khon phi np nh nc (33311).
ng thi phi ghi gim TSC:
N TK 811 Chi ph khc (Gi tr cn li)
N TK 214 Hao mn TSC (Gi tr hao mn)
C TK 211- TSC hu hnh (Nguyn gi).
- Trng hp c iu chnh gim gi ph hp nht kinh doanh do bn mua c thu thm tin hoc ti sn
ca bn b mua, k ton bn mua ghi:
N cc TK 111, 112, 152, 155, 156, 211...
C TK 221 - u t vo cng ty con.
(3) Trng hp bn mua c yu cu tr thm cho bn b mua mt khon bi thng do vic gim gi tr
ca cc ti sn em trao i, cc khon n pht sinh hoc tha nhn v cc cng c vn do bn mua
pht hnh i ly quyn kim sot bn b mua (V d: Khi bn mua m bo v gi th trng ca cng c
vn hoc cng c n pht hnh nh mt phn ca gi ph hp nht kinh doanh v c yu cu pht
hnh b sung cng c vn hoc cng c n khi phc gi tr xc nh ban u). Trng hp ny,
khng c ghi tng gi ph hp nht kinh doanh. Nu l cc cng c vn th gi tr hp l ca khon tr
thm s c gim tr tng ng vo gi tr ghi nhn ban u cho cng c khi pht hnh. Nu l cng
c n th gi tr hp l ca khon tr thm s c ghi gim khon ph tri hoc ghi tng khon chit khu
khi pht hnh ban u.
Tu thuc vo cc s kin trong tng lai theo tho thun hp nht kinh doanh, k ton bn mua hch ton
theo tng trng hp sau:
- Nu bn mua phi pht hnh b sung c phiu khi phc gi tr c phiu xc nh ban u cho bn b
mua do b gim gi, ghi:
N TK 4112 - Thng d vn c phn
C TK 4111 Vn u t ca ch s hu..
- Nu bn mua phi pht hnh b sung tri phiu khi phc gi tr tri phiu xc nh ban u cho bn
b mua do b gim gi, ghi:
+ Nu tri phiu pht hnh b sung c ghi gim khon ph tri tri phiu, ghi:
N TK 3433 - Ph tri tri phiu
C TK 3431 - Mnh gi tri phiu.
+ Nu tri phiu pht hnh b sung c ghi tng khon chit khu tri phiu, ghi:
N TK 3432 - Chit khu tri phiu
C TK 3431 - Mnh gi tri phiu.
+ Nu s tin tr thm cho bn b mua c ghi gim tr vo khon ph tri tri phiu hoc ghi tng vo
khon chit khu tri phiu tng ng vi s tri phiu pht hnh b gim gi, ghi:
N TK 3432 - Chit khu tri phiu (Nu c ghi tng chit khu tri phiu)

N TK 3433 - Ph tri tri phiu (Nu c ghi gim ph tri tri phiu)
C cc TK 111, 112...
2/ Trng hp hp nht kinh doanh khng dn n quan h cng ty m - cng ty con
2.1- Nguyn tc chung
- Ti ngy mua, bn mua s xc nh v phn nh gi ph hp nht kinh doanh tng t nh trng hp hp
nht kinh doanh dn n quan h cng ty m - cng ty con. ng thi doanh nghip mua phi ghi nhn cc
ti sn mua, cc khon n phi tr v n tim tng phi gnh chu theo gi tr hp l ti ngy mua trn bo
co ti chnh ring ca mnh k c nhng ti sn, n phi tr v n tim tng (nu c) m bn b mua cha
ghi nhn trc . Khon chnh lch gia gi ph hp nht kinh doanh ln hn phn s hu ca bn mua
trong gi tr hp l thun ca ti sn, n phi tr c th xc nh c v cc khon n tim tng c gi l
li th thng mi. Khon li th thng mi ny c phn nh l ti sn trn bo co ti chnh ring ca
doanh nghip mua phn b dn vo chi ph sn xut, kinh doanh trong thi gian ti a khng qu 10 nm.
- Trng hp gi ph hp nht kinh doanh nh hn phn s hu ca bn mua trong gi tr hp l thun ca
ti sn, n phi tr c th xc nh c v cc khon n tim tng c ghi nhn, khi bn mua phi xem
xt li vic xc nh gi tr hp l ca ti sn, n phi tr c th xc nh, n tim tng (nu c) v vic xc
nh gi ph hp nht kinh doanh. Nu sau khi xem xt, iu chnh m vn cn chnh lch th ghi nhn ngay
vo li hoc l tt c cc khon chnh lch vn cn sau khi nh gi li.
2.2- Phng php k ton
- Ti ngy mua nu pht sinh li th thng mi, k ton bn mua hch ton theo tng trng hp sau:
+ Nu vic mua, bn khi hp nht kinh doanh c bn mua thanh ton bng tin, hoc cc khon tng
ng tin, ghi:
N cc TK 131, 138, 152, 153, 155, 156, 211, 213, 217 (theo gi tr hp l ca
cc ti sn mua)
N TK 242 Chi ph tr trc di hn (Chi tit li th thng mi)
C cc TK 311, 331, 341, 342 (Theo gi tr hp l ca cc khon n phi tr v n tim tng phi gnh
chu)
C cc TK 111, 112, 121 (S tin hoc cc khon tng ng tin bn mua thanh ton).
+ Nu vic mua, bn khi hp nht kinh doanh c thc hin bng vic bn mua pht hnh c phiu, ghi:
N cc TK 131, 138, 152, 153, 155, 156, 211, 213, 217 (Theo gi tr hp l ca cc ti sn mua)
N TK 242 Chi ph tr trc di hn (Chi tit li th thng mi)
N TK 4112 - Thng d vn c phn (S chnh lch gia gi tr hp l nh hn mnh gi c phiu) (Nu gi
pht hnh c phiu theo gi tr hp l nh hn mnh gi c phiu)
C TK 4111 - Vn u t ca ch s hu (Theo mnh gi)
C cc TK 311, 315, 331, 341, 342 (Theo gi tr hp l ca cc khon n phi tr v n tim tng phi
gnh chu)
C TK 4112 - Thng d vn c phn (S chnh lch gia gi tr hp l ln hn mnh gi c phiu) (Nu gi
pht hnh c phiu theo gi tr hp l ln hn mnh gi).
Chi ph pht hnh c phiu thc t pht sinh, ghi:
N TK 4112 - Thng d vn c phn
C cc TK 111, 112
- nh k, bn mua phn b li th thng mi vo chi ph hot ng sn xut, kinh doanh, ghi:
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Chi tit li th thng mi)
- Ti ngy mua, nu pht sinh bt li thng mi, k ton bn mua hch ton theo tng trng hp sau:
+ Nu vic mua, bn khi hp nht kinh doanh c bn mua thanh ton bng tin, hoc cc khon tng
ng tin, ghi:
N cc TK 152, 153, 155, 156, 211, 212, 213... (Theo gi tr hp l ca cc ti sn mua)
N TK 811 Chi ph khc (Ghi s l - nu c, sau khi xem xt li gi tr ca ti sn, n phi tr c th xc
nh c, n tim tng v gi ph hp nht kinh doanh khi c bt li thng mi)

C cc TK 311, 315, 331, 341, 342... (Theo gi tr hp l ca cc khon n phi tr v n tim tng phi gnh
chu)
C cc TK 111, 112, 121,... (S tin hoc cc khon tng ng tin bn mua thanh ton)
C TK 711 Thu nhp khc (Ghi s li - nu c, sau khi xem xt li gi tr ca ti sn, n phi tr c th xc
inh c, n tim tng v gi ph hp nht kinh doanh khi c bt li thng mi).
+ Nu vic mua, bn khi hp nht kinh doanh c thc hin bng vic bn mua pht hnh c phiu, ghi:
N cc TK 111, 112, hoc
N cc TK 131, 138, 152, 153, 155, 156, 211, 212, 213, 217(Theo gi tr hp l ca cc ti sn mua)
N TK 4112 - Thng d vn c phn (S chnh lch gia gi tr hp l nh hn mnh gi c phiu) (Nu gi
pht hnh c phiu theo gi tr hp l nh hn mnh gi)
N TK 811 Chi ph khc (Ghi s l - nu c, sau khi xem xt li gi tr ca ti sn, n phi tr c th xc
nh c, n tim tng v gi ph hp nht kinh doanh khi c bt li thng mi)
C cc TK 311, 331, 341, 342... (Ghi theo gi tr hp l ca cc khon n phi tr v n tim tng phi gnh
chu)
C TK 4111 - Vn u t ca ch s hu (Theo mnh gi c phiu bn mua pht hnh thanh ton)
C TK 4112 - Thng d vn c phn (S chnh lch gia gi tr hp l ln hn mnh gi c phiu) (Nu gi
pht hnh c phiu theo gi tr hp l ln hn mnh gi)
C TK 711 Thu nhp khc (Ghi s li - nu c, sau khi xem xt li gi tr ca ti sn, n phi tr c th xc
nh c, n tim tng v gi ph hp nht kinh doanh khi c bt li thng mi).
Chi ph pht hnh c phiu thc t pht sinh, ghi:
N TK 4112 - Thng d vn c phn
C cc TK 111, 112.
- Vic mua, bn khi hp nht kinh doanh, bn mua c th thanh ton bng vic a cc ti sn ca mnh
trao i vi bn b mua. K ton cc nghip v ny c hch ton tng t nh trnh by im 1 mc
B Phn I.
V d 1: Hp nht kinh doanh lin quan n mua ton b ti sn thun, c pht sinh li th thng
mi v khng dn n quan h cng ty m - cng ty con:
Ngy 01/01/X1 Cng ty P mua tt c ti sn v n phi tr ca Cng ty S bng cch pht hnh cho Cng ty S
10.000 c phiu mnh gi 10.000 /c phiu. Gi tr th trng ca c phiu pht hnh ny l 60.000 /1 c
phiu. Cc chi ph pht sinh v thu nh gi v kim ton lin quan n vic mua ti sn v n phi tr ca
Cng ty S m Cng ty P phi chi bng tin mt l 40.000.000 . Chi ph pht hnh c phiu ca Cng ty P chi
bng tin mt l 25.000.000 . Sau khi mua, ch c Cng ty P tn ti, cn Cng ty S gii th.
Trng hp ny gi ph hp nht kinh doanh c xc nh nh sau:
- Gi tr th trng ca 10.000 c phiu Cng ty P
pht hnh:

60.000 x 10.000 = 600.000.000

- Chi ph lin quan trc tip n vic hp nht kinh

doanh:

40.000.000

Cng gi ph hp nht kinh doanh:

640.000.000

Gi tr c phiu pht hnh ca Cng ty P c xc nh bng gi tr hp l ca chng tr (-) i chi ph pht

hnh c phiu:
- Gi tr th trng ca 10.000 c phiu Cng ty P
pht hnh:

600.000.000

- Chi ph pht hnh c phiu:

(25.000.000 )

Gi tr c phiu pht hnh:

575.000.000

Ngay sau khi xc nh c gi ph hp nht kinh doanh (640 triu), gi ph ny phi c phn b cho ti
sn, n phi tr c th xc nh c v n tim tng (nu c). Mi ti sn v n phi tr mua c nh
gi theo gi tr hp l ti ngy mua. Khon chnh lch gia gi ph hp nht kinh doanh ln hn phn s hu
ca bn mua trong gi tr hp l thun ca cc ti sn, n phi tr c th xc nh c v n tim tng
mua c gi l li th thng mi. Khon ny c phn b dn vo chi ph sn xut, kinh doanh v phn
nh vo Bo co kt qu hot ng kinh doanh ca bn mua trong thi gian ti a khng qu 10 nm.
Gi s ti ngy 31/12/X0, Bng Cn i k ton ca Cng ty S nh sau:

n v tnh: ng
Khon mc

Gi tr ghi s

Gi tr hp l

TI SN
- Tin

20.000.000

20.000.000

- Phi thu ca khch hng

25.000.000

25.000.000

- Hng tn kho

65.000.000

75.000.000

- TSC v hnh (Quyn s dng t)

40.000.000

70.000.000

400.000.000

350.000.000

(150.000.000)

- TSC hu hnh
(Nh ca, my mc thit b)
- Gi tr hao mn lu k
- Bng pht minh sng ch

(*) 80.000.000

Tng Ti sn

400.000.000

620.000.000

100.000.000

110.000.000

100.000.000

50.000.000

150.000.000

400.000.000

510.000.000

N PHI TR
- N ngn hn
VN CH S HU
- Vn u t ca ch s hu
(mnh gi 10.000 /CP)
- Thng d vn c phn
- Li nhun cha phn phi
Tng Ngun vn
Gi tr hp l ca ti sn thun

Ghi ch: (*) Gi tr bng pht minh sng ch bn b mua cha c ghi nhn l TSC v hnh, nhng khi
mua, bn mua xc nh tho mn tiu chun theo quy nh ca chun mc k ton s 04- Ti sn c nh v
hnh nn s ghi nhn l ti sn c nh v hnh.
Trng hp ny, vo ngy mua (01/01/X0) Cng ty P s phi ghi s k ton ca mnh gi tr ca tng ti sn,
tng khon n phi tr mua v gi tr ca c phiu a i trao i, nh sau:
N TK 111, 112

20.000.000

(Theo gi tr hp l)

N TK 131

25.000.000

N TK 152

75.000.000

N TK 2131 (Quyn s dng t)

70.000.000

N TK 2133 (Bng pht minh sng ch)

80.000.000

N TK 211 (TSC hu hnh)

350.000.000

N TK 242 (Chi tit li th thng mi)

130.000.000

(= 640.000.000 - 510.000.000 )
C TK 311

110.000.000

C TK 4111

100.000.000

C TK 4112

475.000.000

C TK 111

65.000.000

V d 2: Hp nht kinh doanh lin quan n mua ton b ti sn thun, c pht sinh bt li thng
mi v khng dn n quan h cng ty m- cng ty con:
Ngy 01/01/X1 Cng ty P mua tt c ti sn v n phi tr ca Cng ty S bng cch pht hnh cho Cng ty S
10.000 c phiu mnh gi 10.000 /c phiu. Gi tr th trng ca c phiu pht hnh ny l 42.000 /1 c
phiu. Cc chi ph pht sinh v thu nh gi v kim ton lin quan n vic mua ti sn v n phi tr ca
Cng ty S m Cng ty P phi chi bng tin mt l 40.000.000 . Chi ph pht hnh c phiu ca Cng ty P
chi bng tin mt l 25.000.000 . Sau khi mua, ch c Cng ty P tn ti, cn Cng ty S gii th.
Trng hp ny gi ph hp nht kinh doanh c xc nh nh sau:

- Gi tr th trng ca 10.000 c phiu Cng ty P

pht hnh:

42.000 x 10.000 = 420.000.000

- Chi ph lin quan trc tip n vic hp nht kinh

doanh.:

40.000.000

Cng gi ph hp nht kinh doanh

460.000.000

Gi tr c phiu pht hnh ca Cng ty P c xc nh bng gi tr hp l ca chng tr (-) i chi ph pht

hnh c phiu:
- Gi tr th trng ca 10.000 c phiu Cng ty P
pht hnh:

420.000.000

- Chi ph pht hnh c phiu:

(25.000.000 )

Gi tr c phiu pht hnh

395.000.000

Gi ph hp nht kinh doanh khi mua ti sn thun ca Cng ty S l 460.000.000 ; Tng gi tr hp l ca ti

sn thun ca Cng ty S vn l 510.000.000 (Bng Cn i k ton ca Cng ty S ti ngy 31/12/X0 tng
t V d 1). Khon chnh lch 510.000.000 - 460.000.000 = 50.000.000 x l nh sau:
Cng ty P xem xt li gi tr hp l ca cc ti sn, n phi tr ca cng ty S v thc hin mt s iu chnh
nh sau:
- Gi tr hp l ca quyn s dng t l 63.000.000 (trc y l 70.000.000 ) (gim i 7.000.000 );
- Gi tr hp l ca nh ca, my mc thit b l 315.000.000 (trc y l 350.000.000 ) (gim i
35.000.000 ).
- Gi tr hp l ca cc ti sn v n phi tr khc khng thay i.
Nh vy tng gi tr hp l ca ti sn thun ca Cng ty S sau khi xem xt, nh gi li gim i l
42.000.000 (7.000.000 + 35.000.000), s chnh lch 50.000.000 - 42.000.000 = 8.000.000 c hch
ton ngay vo li trong k (TK 711).
Trng hp ny, vo ngy mua (01/01/X0) Cng ty P s phi ghi s k ton ca mnh gi tr ca tng ti sn,
tng khon n phi tr mua v gi tr ca c phiu a i trao i, nh sau:
N TK 111, 112

20.000.000

(Theo gi tr hp l)

N TK 131

25.000.000

N TK 152

75.000.000

N TK 2131 (Quyn s dng t)

63.000.000

N TK 2133 (Bng pht minh sng ch)

80.000.000

315.000.000

N TK 211 (TSC hu hnh)

C TK 311

110.000.000

C TK 4111

100.000.000

C TK 4112

295.000.000

C TK 111

65.000.000

C TK 711

(468.000.000 - 460.000.000)

8.000.000

C- NGUYN TC LP V TRNH BY BO CO TI CHNH HP NHT TRONG TRNG HP HP

NHT KINH DOANH DN N QUAN H CNG TY M - CNG TY CON
1- Bn mua l cng ty m khng phi lp BCTC hp nht ti ngy mua m phi lp BCTC hp nht ti thi
im sm nht theo quy nh hin hnh.
2- Bn mua l cng ty m khi lp v trnh by BCTC hp nht phi tun th nguyn tc lp v trnh by BCTC
hp nht quy nh trong Chun mc k ton s 25 Bo co ti chnh hp nht v k ton khon u t vo
cng ty con v Thng t hng dn thc hin Chun mc k ton s 25. phc v vic lp BCTC hp
nht, bn mua l cng ty m phi thc hin cc quy nh sau:
2.1- Ti ngy mua, bn mua (cng ty m) phi tnh ton, xc nh v ghi nhn cc bt ton iu chnh ch yu
sau trong s k ton hp nht:
a) Ghi nhn s chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s ca cc ti sn v cc khon n phi tr c th
xc nh c ca bn b mua (cng ty con) ti ngy mua:

 phn nh trn BCTC hp nht ton b ti sn mua, n phi tr c th xc nh c ti ngy mua theo
gi tr hp l, cng ty mphi xc nh v ghi nhn s chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s ca cc
ti sn, cc khon n phi tr c th xc nh c ca cng ty con ti ngy mua.
Bt ton iu chnh nh sau:
Tng cc khon mc Ti sn (Chi tit s chnh lch gia gi tr hp l ln hn gi tr ghi s ca tng loi ti
sn mua)
Gim cc khon mc N phi tr (Chi tit s chnh lch gia gi tr hp l nh hn gi tr ghi s ca tng
khon n phi tr mua)
Gim cc khon mc Ti sn (Chi tit s chnh lch gia gi tr hp l nh hn gi tr ghi s ca tng loi ti
sn mua)
Tng cc khon mc N phi tr (Chi tit s chnh lch gia gi tr hp l ln hn gi tr ghi s ca tng
khon n phi tr mua)
Tng (hoc gim) khon mc Chnh lch nh gi li ti sn (S chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi
s ca cc ti sn v cc khon n phi tr c th xc nh c mua ca cng ty con ti ngy mua)
b) Ghi nhn gi tr ghi s khon u t ca cng ty m (l bn mua) trong cng ty con (l bn b mua) v
phn vn ca cng ty m trong vn ch s hu ca cng ty con ti ngy mua loi tr khi hp nht. ng
thi xc nh li th thng mi pht sinh khi hp nht kinh doanh (nu c) ghi nhn trn BCKT hp
nht. Li th thng mi l s chnh lch gia gi ph hp nht kinh doanh so vi phn s hu ca bn mua
trong gi tr hp l thun ca ti sn, n phi tr c th xc nh c v cc khon n tim tng (nu c),
bt ton iu chnh nh sau:
Gim khon mc - Vn u t ca ch s hu
Gim khon mc - Chnh lch nh gi li ti sn
Gim khon mc - Qu d phng ti chnh
Gim khon mc - Qu u t pht trin
Gim khon mc - Li nhun cha phn phi
Tng khon mc - Li th thng mi
...
Gim khon mc - u t vo cng ty con.
c) Xc nh li ch ca c ng thiu s trong gi tr ti sn thun ca cng ty con hp nht ghi nhn trn
Bng CKT hp nht. Li ch ca c ng thiu s trong ti sn thun ca cng ty con b hp nht ti ngy
mua c xc nh l mt phn ca gi tr ti sn thun tnh theo gi tr hp l ca cng ty con c xc nh
tng ng cho cc phn li ch khng phi do cng ty m s hu do kt qu hp nht kinh doanh mang li.
Bt ton iu chnh nh sau:
Gim khon mc - Vn u t ca ch s hu
Gim khon mc - Chnh lch nh gi li ti sn
Gim khon mc - Qu d phng ti chnh
Gim khon mc - Qu u t pht trin
Gim khon mc - Li nhun cha phn phi
...
Tng khon mc - Li ch ca c ng thiu s.
Cc bt ton trn ch phc v cho mc ch lp BCTC hp nht m khng phn nh trn s k ton v BCTC
ring ca cng ty m v BCTC ca cng ty con.
2.2- phc v cho mc ch lp BCTC hp nht, Bn mua phi theo di, thu thp v lu gi y cc
thng tin, ti liu v s bin ng tnh hnh ti chnh v tnh hnh kinh doanh ca cng ty con t thi im hp
nht kinh doanh (ngy mua) n ngy lp BCTC hp nht.
2.3- Khi lp BCTC hp nht, cc bt ton iu chnh bn mua xc nh ti ngy mua phi iu chnh cho ph
hp vi s bin ng tnh hnh ti chnh v tnh hnh kinh doanh ca cng ty m v cng ty con t ngy hp
nht kinh doanh n ngy lp BCTC hp nht theo quy nh ca Chun mc k ton s 25 Bo co ti chnh
hp nht v k ton khon u t vo cng ty con v Thng t hng dn thc hin Chun mc k ton s
25.
2.4- Kt qu hot ng kinh doanh ca cng ty con phi c a vo BCTC hp nht k t ngy mua.

10

V d 3: Mua ton b c phiu, khng pht sinh li th thng mi

Ngy 01/01/X1 Cng ty P mua ton b c phiu ang lu hnh ca Cng ty S vi gi 300.000.000 tr bng
tin. Vo ngy mua, gi tr hp l ca ti sn v n phi tr ca Cng ty S bng vi gi tr ghi s ca chng.
S liu ca Bng Cn i k ton ca Cng ty P v Cng ty S ti ngy 31/12/X0 nh sau:
n v tnh: ng
Khon mc

Bng CKT Cng ty P

Bng CKT Cng ty S

TI SN
- Tin

350.000.000

50.000.000

75.000.000

50.000.000

- Hng tn kho

100.000.000

60.000.000

- TSC v hnh (Quyn s dng t)

175.000.000

40.000.000

- TSC hu hnh

800.000.000

600.000.000

(400.000.000)

(300.000.000)

1.100.000.000

500.000.000

N PHI TR

300.000.000

200.000.000

- Phi tr ngi bn

100.000.000

100.000.000

- Vay di hn

200.000.000

100.000.000

VN CH S HU

800.000.000

300.000.000

- Vn u t ca ch s hu

500.000.000

200.000.000

300.000.000

100.000.000

1.100.000.000

500.000.000

- Phi thu ca khch hng

(Nh ca, my mc thit b)

- Gi tr hao mn lu k
Tng Ti sn

(mnh gi 10.000 /CP)

- Li nhun cha phn phi
Tng Ngun vn

* Khi cng ty P mua ton b c phiu ca Cng ty S vo ngy 01/01/X1 v tr thnh cng ty m, ghi (trn s
k ton ring ca cng ty P):
N TK 221 - u t vo cng ty con

300.000.000 (chi tit Cng ty S)

C TK 111, 112

300.000.000

Sau khi mua Cng ty S, Bng Cn i k ton ring ca Cng ty P v Bng Cn i k ton ca Cng ty S
nh sau:
n v tnh: ng
Khon mc

Bng CKT Cng ty P

(sau khi mua CP Cng ty S)

Bng CKT
Cng ty S

TI SN
- Tin

50.000.000

50.000.000

- Phi thu ca khch hng

75.000.000

50.000.000

- Hng tn kho

100.000.000

60.000.000

- TSC v hnh (Quyn s dng t)

175.000.000

40.000.000

- TSC hu hnh (Nh ca, my mc thit b)

800.000.000

600.000.000

(400.000.000)

(300.000.000)

- Gi tr hao mn lu k
- u t vo cng ty con

300.000.000

Tng Ti sn

1.100.000.000

500.000.000

N PHI TR

300.000.000

200.000.000

- Phi tr ngi bn

100.000.000

100.000.000

- Vay di hn

200.000.000

100.000.000

VN CH S HU

800.000.000

300.000.000

11

- Vn u t ca ch s hu (mnh gi 10.000
/CP)

500.000.000

200.000.000

- Li nhun cha phn phi

300.000.000

100.000.000

1.100.000.000

500.000.000

Tng Ngun vn

* phc v cho vic lp bo co ti chnh hp nht, ti ngy mua (01/01/X1) Cng ty P lp bt ton iu
chnh (trn s k ton hp nht) loi tr gi tr ghi s khon u t vo cng ty con ca cng ty m vi phn
vn ca cng ty m trong vn ch s hu ca cng ty con ti ngy mua, nh sau:
Bt ton iu chnh:
Gim khon mc - Vn u t ca ch s hu (ca cng ty con S)

200.000.000

Gim khon mc - Li nhun cha phn phi (ca cng ty con S)

100.000.000

Gim khon mc - u t vo cng ty con (ca cng ty m P)

300.000.000

V d 4: Mua ton b c phiu, c pht sinh li th thng mi

Ngy 01/01/X1 Cng ty P mua ton b c phiu ang lu hnh ca Cng ty S vi gi 400.000.000 tr bng
tin. Ti ngy 31/12/X0, gi tr ghi s v gi tr hp l ca cc ti sn, n phi tr ca Cng ty S nh sau:
n v tnh: ng
Khon mc

Bng CKT

Bng CKT

(Gi tr ghi s)

(Gi tr hp l)

Chnh lch

TI SN
- Tin

50.000.000

50.000.000

- Phi thu ca khch hng

50.000.000

50.000.000

- Hng tn kho

60.000.000

75.000.000

15.000.000

- TSC v hnh

40.000.000

100.000.000

60.000.000

600.000.000

590.000.000

(10.000.000)

(300.000.000)

(300.000.000)

500.000.000

565.000.000

65.000.000

N PHI TR

200.000.000

235.000.000

(35.000.000)

- Phi tr ngi bn

100.000.000

100.000.000

- Vay di hn (Tri phiu pht hnh)

100.000.000

135.000.000

VN CH S HU

300.000.000

- Vn u t ca ch s hu (mnh
gi 10.000 /CF)

200.000.000

- Li nhun cha phn phi

100.000.000

(Quyn s dng t)
- TSC hu hnh
(Nh ca, my mc thit b)
- Gi tr hao mn lu k
Tng Ti sn

Tng Ngun vn
Gi tr ti sn thun

500.000.000
300.000.000

(35.000.000)

(35.000.000)
330.000.000

30.000.000

Nh vy Cng ty P mua cao hn gi tr ghi s ca ti sn thun ca Cng ty S l 100.000.000 (400.000.000

- 300.000.000) v cao hn gi tr hp l ca ti sn thun ca cng ty S l 70.000.000 (400.000.000 330.000.000).
* Khi cng ty P khi mua ton b c phiu ca Cng ty S vo ngy 01/01/X1 v tr thnh cng ty m, ghi (trn
s k ton ring ca cng ty P):
N TK 221 - u t vo cng ty con

400.000.000 (chi tit cng ty S)

C cc TK 111, 112

400.000.000

* phc v cho vic lp bo co ti chnh hp nht, ti ngy mua (01/01/X1) Cng ty P lp cc bt ton
iu chnh nh sau (trn s k ton hp nht):

12

a) Ghi nhn s chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s ca cc ti sn v cc khon n phi tr c th

xc nh c ca cng ty S ti ngy mua (01/01/X1):
Tng khon mc - Hng tn kho (= 75.000.000 - 60.000.000)

15.000.000

Tng khon mc - TSC v hnh (quyn s dng t)

60.000.000

(= 100.000.000 - 40.000.000)
Gim khon mc - TSC hu hnh (= 590.000.000 - 600.000.000)

10.000.000

Tng khon mc - Vay di hn (= 135.000.000 - 100.000.000)

35.000.000

Tng khon mc - Chnh lch nh gi li ti sn (S chnh lch

30.000.000

gia gi tr hp l v gi tr ghi s ca cc ti sn v cc khon n phi tr c th xc nh c mua ca

cng ty con ti ngy mua)
b) Loi tr gi tr ghi s khon u t vo cng ty con ca cng ty m vi phn vn ca cng ty m trong vn
ch s hu ca cng ty con ti ngy mua, ng thi ghi nhn li th thng mi pht sinh:
Gim khon mc - Vn u t ca ch s hu (ca cng ty con S)

200.000.000

Gim khon mc - Li nhun cha phn phi (ca cng ty con S)

100.000.000

Tng khon mc - Chnh lch nh gi li ti sn

30.000.000

Tng khon mc - Li th thng mi

70.000.000

Gim khon mc - u t vo cng ty con (ca cng ty m P)

400.000.000

V d 5: Mua t hn 100% c phiu, c pht sinh li th thng mi

Ngy 01/01/X1 Cng ty P mua 80% c phiu ang lu hnh ca Cng ty S vi gi 320.000.000 tr bng
tin gi ngn hng. Ti ngy 31/12/X0, gi tr ghi s v gi tr hp l ca cc ti sn, n phi tr trn Bng
CKT ca Cng ty S nh sau:
n v tnh: ng
Khon mc

Gi tr ghi s

Gi tr hp l

Chnh lch

TI SN
- Tin

50.000.000

50.000.000

- Phi thu ca khch hng

50.000.000

50.000.000

- Hng tn kho

60.000.000

75.000.000

15.000.000

- TSC v hnh

40.000.000

100.000.000

60.000.000

600.000.000

590.000.000

(10.000.000)

(300.000.000)

(300.000.000)

500.000.000

565.000.000

65.000.000

N PHI TR

200.000.000

235.000.000

(35.000.000)

- Phi tr ngi bn

100.000.000

100.000.000

- Vay di hn (Tri phiu pht hnh)

100.000.000

135.000.000

(35.000.000)

VN CH S HU

300.000.000

- Vn u t ca ch s hu (mnh
gi 10.000 /CP)

200.000.000

- Li nhun cha phn phi

100.000.000

Tng Ngun vn

500.000.000
330.000.000

30.000.000

(Quyn s dng t)
- TSC hu hnh
(Nh ca, my mc thit b)
- Gi tr hao mn lu k
Tng Ti sn

Gi tr ti sn thun

300.000.000

- Gi ph hp nht kinh doanh:

320.000.000

13

- Phn s hu ca Cng ty P trong gi tr ti sn thun ca

cng ty S: 80% x 330.000.000

264.000.000

- Li th thng mi

56.000.000

- Li ch ca c ng thiu s: 20% x 330.000.000 =

66.000.000

* Cng ty P khi mua c phiu ca Cng ty S vo ngy 01/01/X1 ghi (Trn s k ton ring ca cng ty P):
N TK 221 - u t vo cng ty con

320.000.000 (chi tit Cng ty S)

C TK 112

320.000.000

* phc v cho vic lp bo co ti chnh hp nht, ti ngy mua (01/01/X1) Cng ty P lp cc bt ton
iu chnh nh sau (Trn s k ton hp nht):
a) Ghi nhn s chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s ca cc ti sn v cc khon n phi tr c th
xc nh c ca cng ty S ti ngy mua (01/01/X1):
Tng khon mc - Hng tn kho (= 75.000.000 - 60.000.000)

15.000.000

Tng khon mc - TSC v hnh (quyn s dng t)

60.000.000

(= 100.000.000 - 40.000.000)
Gim khon mc - TSC hu hnh (= 590.000.000 - 600.000.000)

10.000.000

Tng khon mc - Vay di hn (= 135.000.000 - 100.000.000)

35.000.000

Tng khon mc - Chnh lch nh gi li ti sn (S chnh lch gia gi tr hp l v gi tr ghi s ca cc

ti sn v cc khon n phi tr c th xc nh c mua ca cng ty con ti ngy mua)
30.000.000
b) Loi tr gi tr ghi s khon u t vo cng ty con ca cng ty m vi phn vn ca cng ty m trong vn
ch s hu ca cng ty con ti ngy mua, ng thi ghi nhn li th thng mi pht sinh:
Gim khon mc - Vn u t ca ch s hu (ca cng ty con S) (80%) 160.000.000
Gim khon mc - Li nhun cha phn phi (ca cng ty con S) (80%)

80.000.000

Gim khon mc - Chnh lch nh gi li ti sn

24.000.000

Tng khon mc - Li th thng mi

56.000.000

Gim khon mc - u t vo cng ty con (ca cng ty m P)

320.000.000

c) Xc nh li ch ca c ng thiu s trong gi tr ti sn thun ca cng ty con hp nht ti ngy mua:

Gim khon mc - Vn u t ca ch s hu (ca cng ty con S) (20%) 40.000.000
Gim khon mc - Li nhun cha phn phi (ca cng ty con S) (20%)

20.000.000

Gim khon mc - Chnh lch nh gi li ti sn

6.000.000

Tng khon mc - Li ch ca c ng thiu s.

66.000.000

Gi s Cng ty P phi lp Bng CKT hp nht ngay sau khi mua Cng ty S. Bng Cn i k ton
hp nht nh sau:
n v tnh: ng
Khon mc

Bng CKT
Cng ty P

Bng CKT
Cng ty S

Bt ton iu chnh
Tng

Gim

Bng CKT
hp nht

TI SN
- Tin

10.000.000

50.000.000

60.000.000

- Phi thu ca khch hng

75.000.000

50.000.000

125.000.000

- Hng tn kho

100.000.000

60.000.000

(a) 15.000.000

175.000.000

- TSC v hnh

175.000.000

40.000.000

(a) 60.000.000

275.000.000

800.000.000

600.000.000

(Quyn s dng t)
- TSC hu hnh
(Nh ca, my mc thit
b)

14

(a) 10.000.000

1.390.000.000

- Gi tr hao mn lu k
- u t vo cng ty con

(400.000.000)

(300.000.000)

(700.000.000)

320.000.000

(b) 320.000.000

- Li th thng mi
Tng Ti sn

(b) 56.000.000

56.000.000

1.080.000.000

500.000.000

1.381.000.000

N PHI TR

280.000.000

200.000.000

515.000.000

- Phi tr ngi bn

100.000.000

100.000.000

200.000.000

- Vay di hn (Tri phiu

pht hnh)

180.000.000

100.000.000

VN CH S HU

800.000.000

300.000.000

300.000.000

800.000.000

- Vn u t ca ch s
hu (mnh gi 10.000
/CP)

500.000.000

200.000.000

(b) 160.000.000

500.000.000

- Li nhun cha phn

phi

300.000.000

(a) 35.000.000

(c) 40.000.000
100.000.000

(b) 80.000.000

300.000.000

(c) 20.000.000

- Chnh lch nh gi li
ti sn

(a) 30.000.000

LI CH CA C NG
THIU S

(c) 66.000.000

Tng Ngun vn

315.000.000

(b) 24.000.000

(c) 6.000.000

1.080.000.000

500.000.000

66.000.000
1.381.000.000

II. HNG DN K TON CHUN MC

CC KHON D PHNG, TI SN V N TIM TNG
A. QUY NH CHUNG
1. Mt khon d phng: L khon n khng chc chn v gi tr v thi gian.
Doanh nghip c ghi nhn i vi cc khon d phng nu c cc iu kin theo quy nh ti on 11
Chun mc k ton s 18 Cc khon d phng, ti sn v n tim tng.
2. N tim tng:
2.1. N tim tng l:
a. Ngha v n c kh nng pht sinh t cc s kin qua v s tn ti ca ngha v n ny s ch c
xc nhn bi kh nng hay xy ra hoc khng hay xy ra ca mt hoc nhiu s kin khng chc chn trong
tng lai hon ton khng nm trong phm vi kim sot ca doanh nghip; hoc
b. Ngha v n hin ti pht sinh t cc s kin qua nhng cha c ghi nhn v:
Khng th chc chn c s gim st v li ch kinh t do vic phi thanh ton ngha v n; hoc
Gi tr ca ngha v n khng c xc nh mt cch ng tin cy.
2.2. Doanh nghip khng c ghi nhn mt khon n tim tng.
Cc khon n tim tng c th xy ra khng theo d tnh ban u, do chng phi c c tnh thng
xuyn xc nh xem liu s gim st v li ch kinh t c xy ra hay khng. Nu s gim st v cc li ch
kinh t trong tng lai c th xy ra m lin quan n mt khon mc trc y l mt khon mc n tim
tng, th phi ghi nhn mt khon d phng vo cc bo co ti chnh ca nin m kh nng thay i
c th xy ra (Ngoi tr mt s trng hp khng a ra c cch c tnh ng tin cy).
3. Ti sn tim tng:
3.1. Ti sn tim tng l ti sn c kh nng pht sinh t cc s kin xy ra v s tn ti ca ti sn ny
ch c xc nhn bi kh nng hay xy ra hoc khng hay xy ra ca mt hoc nhiu s kin khng chc
chn trong tng lai hon ton khng nm trong phm vi kim sot ca doanh nghip.
3.2. Doanh nghip khng c ghi nhn mt ti sn tim tng.
Doanh nghip khng c ghi nhn cc ti sn tim tng trong cc bo co ti chnh, bi v iu ny c th
dn n vic ghi nhn khon thu thp m c th khng bao gi thu c.
4. Cc khon d phng phi tr thng bao gm:
- D phng phi tr bo hnh sn phm;

15

- D phng phi tr ti c cu doanh nghip;

- D phng phi tr i vi hp ng c ri ro ln m trong nhng chi ph bt buc phi tr cho cc ngha
v lin quan n hp ng vt qu nhng li ch kinh t d tnh thu c t hp ng ;
- D phng phi tr khc.
5. Khi lp d phng phi tr, doanh nghip c ghi nhn vo chi ph qun l doanh nghip, ring i vi
khon d phng phi tr v chi ph sa cha, bo hnh sn phm c ghi nhn vo chi ph bn hng, i
vi khon d phng phi tr v chi ph bo hnh cng trnh xy lp c ghi nhn vo chi ph sn xut, kinh
doanh chung.
B. QUY NH C TH
hch ton k ton cc khon d phng, k ton s dng TK 352 D phng phi tr.
Ti khon 352 D phng phi tr dng phn nh tnh hnh trch lp v s dng cc khon d phng phi
tr ti doanh nghip.
1. Hch ton Ti khon 352 D phng phi tr cn tn trng mt s quy nh sau:
1.1. Mt khon d phng phi tr ch c ghi nhn khi ng thi tho mn ba iu kin sau:
a. Doanh nghip c ngha v n hin ti (Ngha v php l hoc ngha v lin i) do kt qu t mt s kin
xy ra;
b. C th xy ra s gim st v nhng li ch kinh t dn n vic yu cu phi thanh ton ngha v n; v
c. Gi tr ca ngha v n c mt c tnh ng tin cy.
1.2. Gi tr c ghi nhn ca mt khon d phng phi l gi tr c c tnh hp l nht v khon tin s
phi chi thanh ton ngha v n hin ti ti ngy kt thc k k ton.
1.3. Khon d phng phi tr c lp mi nm mt ln vo cui nin k ton. Trng hp n v phi
lp bo co ti chnh gia nin (c bit l cc cng ty c phn nim yt trn th trng chng khon) th
c iu chnh d phng phi tr vo cui k k ton gia nin nu c s bin ng ln. Nu s d
phng phi tr phi lp k k ton ny ln hn s d phng phi tr lp k k ton trc cha s
dng ht th s chnh lch d phng phi tr cn lp thm c hch ton vo chi ph sn xut, kinh doanh
trong k k ton . Trng hp s d phng phi tr phi lp k k ton ny nh hn s d phng phi
tr lp k k ton trc cha s dng ht th s chnh lch nh hn c hon nhp ghi gim chi ph
sn xut, kinh doanh ca k k ton .
i vi d phng phi tr v bo hnh cng trnh xy lp c lp cho tng cng trnh xy lp v c lp
vo cui k k ton gia nin hoc cui k k ton nm. Trng hp s d phng phi tr v bo hnh
cng trnh xy lp lp ln hn chi ph thc t pht sinh th s chnh lch c hon nhp ghi tng thu
nhp khc (ghi C TK 711 Thu nhp khc).
1.4. Ch nhng khon chi ph lin quan n khon d phng phi tr lp ban u mi c b p bng
khon d phng phi tr .
1.5. Khng c ghi nhn khon d phng phi tr cho cc khon l hot ng trong tng lai, tr khi chng
lin quan n mt hp ng c ri ro ln v tho mn iu kin ghi nhn l mt khon d phng phi tr.
1.6. Nu doanh nghip c hp ng c ri ro ln, th gi tr ca ngha v n hin ti theo hp ng phi c
xc nh v ghi nhn nh mt khon d phng. Trong trng hp ny phi lp d phng ring bit cho tng
hp ng c ri ro ln.
1.7. Mt khon d phng cho cc khon chi ph ti c cu doanh nghip ch c ghi nhn khi c cc iu
kin ghi nhn i vi cc khon d phng theo quy nh ti on 11 Chun mc k ton s 18 Cc khon d
phng, ti sn v n tim tng.
1.8. Khi tin hnh ti c cu doanh nghip th ngha v lin i ch pht sinh khi doanh nghip:
a. C k hoch chnh thc c th xc nh r vic ti c cu doanh nghip, trong phi c t nht 5 ni
dung sau:
- Ton b hoc mt phn ca vic kinh doanh c lin quan;
- Cc v tr quan trng b nh hng;
- V tr, nhim v v s lng nhn vin c tnh s c nhn bi thng khi h buc phi thi vic;
- Cc khon chi ph s phi chi tr; v
- Khi k hoch c thc hin.
b. a ra c mt d tnh chc chn v nhng ch th b nh hng v tin hnh qu trnh ti c cu bng
vic bt u thc hin k hoch hoc thng bo nhng vn quan trng n nhng ch th b nh
hng ca vic ti c cu.

16

1.9. Mt khon d phng cho vic ti c cu ch c d tnh cho nhng chi ph trc tip pht sinh t hot
ng ti c cu, l nhng chi ph tho mn c hai iu kin:
a. Cn phi c cho hot ng ti c cu; v
b. Khng lin quan n cc hot ng thng xuyn ca doanh nghip.
1.10. Mt khon d phng cho vic ti c cu khng bao gm cc chi ph nh:
a. o to li hoc thuyn chuyn nhn vin hin c;
b. Tip th;
c. u t vo nhng h thng mi v cc mng li phn phi.
2. Kt cu v ni dung phn nh ca TK 352 D phng phi tr:
Bn N:
- Ghi gim d phng phi tr khi pht sinh khon chi ph lin quan n khon d phng c lp ban u;
- Ghi gim (hon nhp) d phng phi tr khi doanh nghip chc chn khng cn phi chu s gim st v
kinh t do khng phi chi tr cho ngha v n;
- Ghi gim d phng phi tr v s chnh lch gia s d phng phi tr cn lp k k ton ny nh hn
s d phng phi tr lp k k ton trc cha s dng ht.
Bn C: Phn nh s d phng phi tr tnh vo chi ph.
S d bn C: Phn nh s d phng phi tr hin c cui k.
3. Phng php hch ton k ton mt s hot ng kinh t ch yu:
3.1. Khi doanh nghip xc nh chc chn mt khon d phng cho cc khon chi ph ti c cu doanh
nghip v tho mn cc iu kin ghi nhn i vi cc khon d phng, khi trch lp d phng cho cc khon
chi ph ti c cu doanh nghip, ghi:
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6426)
C TK 352 - D phng phi tr.
3.2. Nu doanh nghip c hp ng c ri ro ln m trong nhng chi ph bt buc phi tr cho cc ngha
v lin quan n hp ng vt qu nhng li ch kinh t d tnh thu c t hp ng . Cc chi ph bt
buc phi tr theo cc iu khon ca hp ng nh khon bi thng hoc n b do vic khng thc hin
c hp ng, khi xc nh chc chn mt khon d phng phi tr cn lp cho mt hp ng c ri ro ln,
ghi:
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6426)
C TK 352 - D phng phi tr.
3.3. Trng hp doanh nghip bn hng cho khch hng c km theo giy bo hnh sa cha cho cc
khon hng hc do li sn xut c pht hin trong thi gian bo hnh sn phm, hng ho, doanh nghip
phi xc nh cho tng mc chi ph sa cha cho ton b ngha v bo hnh. Khi xc nh s d phng phi
tr cn lp v chi ph sa cha, bo hnh sn phm, hng ho, ghi:
N TK 641 - Chi ph bn hng
C TK 352 - D phng phi tr.
Khi xc nh s d phng phi tr cn lp v chi ph bo hnh cng trnh xy lp, ghi:
N TK 627 - Chi ph sn xut chung
C TK 352 - D phng phi tr.
3.4. Khi xc nh s d phng phi tr khc cn lp tnh vo chi ph qun l doanh nghip, ghi:
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6426)
C TK 352 - D phng phi tr.
3.5. Khi pht sinh cc khon chi ph lin quan n khon d phng phi tr lp ban u:
(1) Khi pht sinh cc khon chi ph bng tin lin quan n thanh ton cc ngha v n c lp d phng
phi tr, ghi:
N TK 352 - D phng phi tr
C cc TK 111, 112, 331,...

17

(2) Khi pht sinh cc khon chi ph v bo hnh sn phm, hng ho, cng trnh xy lp lin quan n khon
d phng phi tr lp ban u (nh: Chi ph nguyn vt liu, chi ph nhn cng, chi ph khu hao ti sn
c nh, chi ph dch v mua ngoi,...), ghi:
(3) Trng hp khng c b phn c lp v bo hnh sn phm, hng ho, cng trnh xy lp:
+ Khi pht sinh cc khon chi ph lin quan n vic bo hnh sn phm, hng ho, cng trnh xy lp, ghi:
N cc TK 621, 622, 623, 627
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c) C cc TK 152, 153, 214, 331, 334, 338,...
+ Cui k, k ton kt chuyn chi ph, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang C cc TK 621, 622, 623, 627.
+ Khi sa cha, bo hnh sn phm, hng ho, cng trnh xy lp hon thnh bn giao cho khch hng, ghi:
N TK 352 - D phng phi tr
N TK 641 - Chi ph bn hng (Phn d phng phi tr v bo hnh sn phm, hng ho cn thiu) C TK
154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
(4) Trng hp c b phn c lp v bo hnh sn phm, hng ho, cng trnh xy lp:
+ S tin phi tr cho n v cp di, n v ni b v chi ph bo hnh sn phm, hng ho, cng trnh xy
lp hon thnh bn giao cho khch hng, ghi:
N TK 352 - D phng phi tr
N TK 641 - Chi ph bn hng (Phn d phng phi tr v bo hnh sn phm, hng ho cn thiu) C TK
336 - Phi tr ni b.
+ Khi tr tin cho n v cp di, n v ni b v cc chi ph bo hnh sn phm, hng ho, cng trnh xy
lp, ghi:
N TK 336 - Phi tr ni b
C cc TK 111, 112.
3.6. Cui k k ton nm hoc cui k k ton gia nin (Sau y gi tt l k k ton), doanh nghip phi
tnh, xc nh s d phng phi tr cn lp:
(1) Trng hp s d phng phi tr cn lp k k ton ny ln hn s d phng phi tr lp k k
ton trc nhng cha s dng ht th s chnh lch ln hn c ghi nhn vo chi ph trong k, ghi:
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6426)
N TK 641 - Chi ph bn hng (i vi d phng phi tr v bo hnh sn phm, hng ho)
C TK 352 - D phng phi tr.
(2) Trng hp s d phng phi tr cn lp k k ton ny nh hn s d phng phi tr lp k k
ton trc nhng cha s dng ht th s chnh lch nh hn phi hon nhp ghi gim chi ph trong k, ghi:
N TK 352 - D phng phi tr
C TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6426)C TK 641 - Chi ph bn hng (i vi d phng phi tr v
bo hnh sn phm, hng ho).
(3) Cui k k ton gia nin hoc cui k k ton nm, khi xc nh s d phng phi tr v bo hnh
cng trnh xy lp phi lp cho tng cng trnh, ghi:
N TK 627 - Chi ph sn xut chung

C TK 352 - D phng phi tr.

3.7. Ht thi hn bo hnh cng trnh xy, lp, nu cng trnh khng phi bo hnh, hoc s d phng phi
tr v bo hnh cng trnh xy lp ln hn chi ph thc t pht sinh th s chnh lch phi hon nhp, ghi:
N TK 352 - D phng phi tr C TK 711 - Thu nhp khc.
3.8. Trong mt s trng hp doanh nghip c th tm kim mt bn th 3 thanh ton mt phn hay ton
b chi ph cho khon d phng (V d, thng qua cc hp ng bo him, cc khon bi thng hoc cc
giy bo hnh ca nh cung cp). Bn th 3 c th hon tr li nhng g m doanh nghip thanh ton. Khi
doanh nghip nhn c khon bi hon ca mt bn th 3 thanh ton mt phn hay ton b chi ph cho
khon d phng, k ton ghi:
N cc TK 111, 112,...C TK 711- Thu nhp khc.
3.9. Doanh nghip khng c ghi nhn cc ti sn tim tng trong cc bo co ti chnh v nu ghi nhn s
dn n tnh trng cc khon thu nhp ghi nhn nhng c th khng bao gi thu c (V d, mt khon
bi thng doanh nghip ang tin hnh cc th tc php l khi kt qu cha chc chn). Tuy nhin, khi vic

18

thu c nhng khon ny gn nh chc chn th ti sn lin quan n n khng cn l ti sn tim tng (v
doanh nghip gn nh chc chn thu c cc li ch kinh t) th ti sn v thu nhp lin quan phi c ghi
nhn trong bo co ti chnh, khi k ton ghi:
N cc TK 111, 112, 138 C TK 711 - Thu nhp khc.
3.10. Khi thc hin Chun mc k ton s 18 Cc khon d phng, ti sn v n tim tng m trn TK 335
Chi ph phi tr c S d C Chi tit s d trch trc v chi ph bo hnh sn phm, hng ho, cng trnh
xy lp th n v k ton phi chuyn s d C t TK 335 (Chi tit s d C v trch trc chi ph bo hnh
sn phm, hng ho, cng trnh xy lp) sang TK 352 D phng phi tr.
C. TRNH BY BO CO TI CHNH
1. i vi mi loi d phng, doanh nghip phi trnh by trong bn thuyt minh bo co ti chnh:
a. S d u k v cui k;
b. S d phng tng do cc khon d phng trch lp b sung trong k, k c vic tng cc khon d phng
hin c;
c. S d phng gim trong k do pht sinh cc khon chi ph lin quan n khon d phng c lp ban
u;
d. S d phng gim do cc khon d phng khng s dng n c ghi gim trong k.
2. Doanh nghip phi trnh by trn Bn thuyt minh bo co ti chnh cc thng tin khng so snh theo quy
nh t on 80 n on 87 ca Chun mc k ton s 18 Cc khon d phng, ti sn v n tim tng.
III- HNG DN K TON CHUN MC
LI TRN C PHIU
* nh chnh vo on 14 Chun mc k ton s 30 Li trn c phiu (Ban hnh theo Quyt nh s
100/2005/Q-BTC ngy 28/12/2005 ca B trng B Ti chnh): b cm t v l khon gim tr vo li
nhun cha phn phi ca doanh nghip.
I. Quy nh chung
1. Phm vi p dng
Phn ny ca Thng t quy nh v hng dn phng php tnh li c bn trn c phiu v trnh by ch
tiu ny trn bo co ti chnh. Trng hp doanh nghip phi lp c bo co ti chnh ring v bo co ti
chnh hp nht th ch phi trnh by thng tin v li trn c phiu theo quy nh ca chun mc k ton ny
trn bo co ti chnh hp nht. Trng hp doanh nghip khng phi lp bo co ti chnh hp nht th ch
trnh by thng tin v Li c bn trn c phiu trn bo co kt qu hot ng kinh doanh v Bn thuyt minh
bo co ti chnh ring ca mnh.
Vic tnh li suy gim trn c phiu v trnh by ch tiu ny trn bo co ti chnh v cc ni dung khc quy
nh trong Chun mc k ton s 30 Li trn c phiu s c hng dn chi tit sau khi Lut chng khon v
cc vn bn hng dn Lut chng khon c cc quy nh v cng c ti chnh.
2. Phng php tnh li c bn trn c phiu
Cng ty phi tnh v trnh by trn bo co ti chnh li c bn trn c phiu theo cc khon li nhun hoc l
phn b cho c ng s hu c phiu ph thng ca cng ty. Li c bn trn c phiu c tnh bng cch
chia li nhun hoc l phn b cho c ng s hu c phiu ph thng ca cng ty cho s lng bnh qun
gia quyn ca s c phiu ph thng ang lu hnh trong k.
Li c bn
trn c phiu

Li nhun hoc l phn b cho c ng s hu c phiu ph thng

S bnh qun gia quyn ca c phiu ang lu hnh trong k

Li nhun hoc l phn b cho c ng s hu c phiu ph thng ca cng ty l cc khon li nhun hoc
l sau thu thu nhp doanh nghip trong k sau khi c iu chnh bi c tc ca c phiu u i, nhng
khon chnh lch pht sinh do thanh ton c phiu u i v nhng tc ng tng t ca c phiu u i
c phn loi vo ngun vn ch s hu.
S lng c phiu ph thng c s dng tnh li c bn trn c phiu l s bnh qun gia quyn ca c
phiu ph thng ang lu hnh trong k. S bnh qun gia quyn c phiu ph thng ang lu hnh trong k
hin ti v tt c cc k trnh by phi c iu chnh cho cc s kin (Tr vic chuyn i c phiu ph
thng tim nng) to ra s thay i v s lng c phiu ph thng m khng dn n thay i v ngun
vn.
3. Trnh by li c bn trn c phiu trn bo co ti chnh
3.1. Cc cng ty c phn l cng ty m phi trnh by bo co ti chnh hp nht th ch phi trnh by ch tiu
Li c bn trn c phiu trn bo co ti chnh hp nht m khng phi trnh by trn bo co ti chnh ring.
Trong trng hp ny li nhun hoc l phn b cho c ng s hu c phiu ph thng ca cng ty m l

19

li nhun hoc l trn c s thng tin hp nht theo quy nh ca Chun mc k ton s 25 Bo co ti
chnh hp nht v k ton khon u t vo cng ty con.
3.2. i vi cng ty c phn l cng ty c lp khng phi lp bo co ti chnh hp nht th ch trnh by ch
tiu Li c bn trn c phiu trn bo co ti chnh ring. Trng hp ny li nhun hoc l phn b cho c
ng s hu c phiu ph thng ca cng ty l li nhun hoc l ca ring cng ty c phn ny.
II. Quy nh c th
1. Xc nh li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng
Vic tnh li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng c thc hin bng cch ly ch tiu li
nhun hoc l sau thu thu nhp doanh nghip trong k tr (-) cc khon iu chnh gim v cng (+)
thm cc khon iu chnh tng li nhun hoc l sau thu thu nhp doanh nghip. Trng hp cng
ty trnh by li c bn trn c phiu trn bo co ti chnh hp nht th li nhun hoc l sau thu thu
nhp doanh nghip trong k l li nhun hoc l sau thu thu nhp doanh nghip c tnh trn c
s thng tin hp nht. Trng hp cng ty trnh by trn bo co ti chnh ring th li nhun hoc l
sau thu thu nhp doanh nghip trong k l li nhun hoc l sau thu ca ring cng ty.K ton cn
c vo s k ton chi tit theo di c phiu u i, xc nh cc ch tiu nh sau:
1.1 Cc khon iu chnh gim li nhun hoc l sau thu thu nhp doanh nghip, bao gm:
a. C tc ca c phiu u i: C tc ca c phiu u i bao gm: C tc ca c phiu u i khng ly k
c thng bo trong k bo co v c tc ca c phiu u i lu k pht sinh trong k bo co. C tc ca
c phiu u i c tnh nh sau:
C tc ca c
phiu u i

T l c tc ca c
phiu u i

Mnh gi c phiu
u i

- C phiu u i khng lu k l loi c phiu m nu trong mt k k ton nm no cng ty b l hoc 1

l do khc m cng ty khng thng bo tr c tc cho ngi nm gi c phiu u i th s c tc ny s
khng c chuyn sang cc k sau chi tr. Khi tnh li nhun hoc l sau thu phn b cho c phiu ph
thng phi ly ch tiu li nhun (l) trong k tr i s c tc ca c phiu u i khng lu k c thng
bo trong k.
V d: Cng ty c phn Trng Sn c s c phiu u i khng lu k tr gi 100.000.000 , c tc u i
15%/nm. Li nhun (hoc l) phn b cho c ng s hu c phiu ph thng trong cc nm 2002 n
2005, nh sau:
n v: 1.000.000
Ch tiu
Li nhun (l) sau thu TNDN
C tc u i khng lu k
Li nhun (hoc l) phn b cho
c phiu ph thng

Nm 2002

Nm 2003

Nm 2004

Nm 2005

(50)

10

90

200

15

15

(50)

10

75

185

Theo v d trn th trong nm 2002 v 2003 li nhun (hoc l) phn b cho c phiu ph thng cng bng li
nhun hoc l sau thu thu nhp doanh nghip do cng ty khng thng bo c tc ca c phiu u i.
Trong nm 2004, 2005 cng ty thng bo c tc u i l 15.000.000 ng, do vy gi tr ny phi c iu
chnh gim vo li nhun hoc l sau thu thu nhp doanh nghip. Nu khng tnh n cc yu t khc, li
nhun hoc l phn b cho c ng s hu c phiu ph thng l:
Nm 2004: 90.000.000 - 15.000.000 = 75.000.000
Nm 2005: 200.000.000 - 15.000.000 = 185.000.000
- C phiu u i lu k l loi c phiu c bo m thanh ton c tc, k c trong mt s k k ton nm
cng ty khng thng bo thanh ton hoc ch thng bo thanh ton c mt phn th s c tc cha thanh
ton c cng dn v cng ty phi tr s c tc ny trc khi tr c tc ca c phiu ph thng. Khi tnh li
nhun hoc l sau thu phn b cho c phiu ph thng phi ly ch tiu li nhun (l) sau thu thu nhp
doanh nghip trong k tr i s c tc u i pht sinh trong k. Gi tr ny khng bao gm s c tc u i
lu k lin quan n cc k trc.
V d: Cng ty c phn Trng Sn c s c phiu u i ly k tr gi 100.000.000 , c tc u i
15%/nm. Li nhun (hoc l) phn b cho c ng s hu c phiu ph thng trong cc nm 2002 n
2005, nh sau:
n v:1.000.000
Ch tiu
Li nhun (l) sau thu TNDN

Nm 2002

Nm 2003

(50)

10

20

Nm 2004
90

Nm 2005
200

C tc u i lu k pht sinh
trong k

15

15

15

15

C tc u i lu k

15

30

45

60

(65)

(5)

75

185

Li nhun (hoc l) phn b

cho c phiu ph thng

Theo v d trn th trong cc nm c tc u i lu k pht sinh l 15.000.000 ng. C phiu u i lu k

trong cc nm tng dn, tuy nhin ch iu chnh gim vo li nhun hoc l sau thu thu nhp doanh nghip
trong k l gi tr c tc u i lu k pht sinh trong k. Nu khng tnh n cc yu t khc th li nhun
hoc l phn b cho c ng s hu c phiu ph thng l:
Nm 2002: - 50.000.000 - 15.000.000 = - 65.000.000
Nm 2003:

10.000.000 - 15.000.000 =

- 5.000.000

Nm 2004:

90.000.000 - 15.000.000 =

75.000.000

Nm 2005:

200.000.000 - 15.000.000 = 185.000.000

b. Khon chnh lch ln hn gia gi tr hp l ca khon thanh ton cho ngi s hu vi gi tr ghi s ca
c phiu u i khi cng ty c phn mua li c phiu u i ca ngi s hu.
Khi cng ty c phn mua li c phiu u i, khon chnh lch gia gi tr hp l ca khon thanh ton cho
ngi s hu ln hn gi tr ghi s ca c phiu u i c tr (-) khi li nhun (hoc l) phn b cho c
ng s hu c phiu ph thng ca cng ty tnh li c bn trn c phiu.
V d: Trong nm 2005 Cng ty c phn Trng Sn mua li s c phiu u i c mnh gi 50.000.000
vi gi 80.000.000 . Li nhun sau thu thu nhp doanh nghip trong k ca cng ty l 200.000.000 .
Theo v d ny khon chnh lch gia gi tr hp l ca khon thanh ton cho ngi s hu ln hn gi tr
ghi s ca c phiu u i = 80.000.000 50.000.000 = 30.000.000 . Khon chnh lch ny c ghi
nhn gim vo ngun vn ch s hu, nn khng nh hng n kt qu hot ng kinh doanh trong k. V
vy n phi c iu chnh gim khi tnh li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng. Nu khng tnh
n cc yu t khc, li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng trong k c tnh nh sau:
Li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng trong k l 200.000.000 30.000.000 = 170.000.000
.
c. Khon chnh lch ln hn gia gi tr hp l ca c phiu ph thng hoc cc khon thanh ton khc thc
hin theo iu kin chuyn i c li ti thi im thanh ton vi gi tr hp l ca c phiu ph thng c
pht hnh theo iu kin chuyn i gc.
Khon chnh lch ln hn gia gi tr hp l ca c phiu ph thng hoc cc khon thanh ton khc thc
hin theo iu kin chuyn i c li c tr khi li nhun (hoc l) phn b cho c ng s hu c phiu
ph thng ca cng ty tnh li c bn trn c phiu.
V d: Trong nm 2005 Cng ty c phn Trng Sn mua li s c phiu u i trc thi hn. thc hin
c iu ny cng ty phi tr cho ngi nm gi thm mt khon tin ngoi cam kt ban u l 20.000.000
. Li nhun sau thu thu nhp doanh nghip trong k ca cng ty l 200.000.000 .
Theo v d ny khon tin tr thm c ghi nhn gim tr vo ngun vn ch s hu v khng nh hng
n kt qu kinh doanh trong k. V vy n phi c iu chnh gim khi tnh li nhun hoc l phn b cho
c phiu ph thng. Nu khng tnh n cc yu t khc, li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng
trong k c tnh nh sau:
Li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng trong k = 200.000.000 20.000.000 = 180.000.000 .
1.2. Cc khon iu chnh tng li nhun hoc l sau thu:
Khon chnh lch gia gi tr ghi s ca c phiu u i ln hn gi tr hp l ca khon thanh ton cho
ngi s hu khi cng ty c phn mua li c phiu u i ca ngi s hu cng vo li nhun (hoc l)
phn b cho c ng s hu c phiu ph thng ca cng ty tnh li c bn trn c phiu.
V d: Trong nm 2005 Cng ty c phn Trng Sn mua li s c phiu u i c mnh gi 50.000.000
vi gi 40.000.000 . Li nhun sau thu trong k ca cng ty l 200.000.000 .
Theo v d ny khon chnh lch gia gi tr ghi s ca c phiu u i ln hn gi tr hp l ca khon
thanh ton cho ngi s hu = 50.000.000 40.000.000 = 10.000.000 . Khon chnh lch ny c ghi
nhn tng vo ngun vn ch s hu, v vy khng nh hng n kt qu hot ng kinh doanh trong k.
V vy n phi c iu chnh tng khi tnh li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng. Nu khng
tnh n cc yu t khc, li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng trong k c tnh nh sau:
Li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng trong k = 200.000.000 + 10.000.000 = 210.000.000 .
1.3. Bng tnh li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng

21

Sau khi tnh ton c cc ch tiu cn iu chnh, k ton lp bng tnh li nhun hoc l phn b cho c
phiu ph thng, nh sau:
Cng ty C phn Trng Sn
BNG TNH LI NHUN HOC L PHN B CHO C PHIU PH THNG
n v tnh: ....
Ch tiu

Gi tr

1. Li nhun hoc l sau thu thu nhp doanh nghip

2. S iu chnh gim
- C tc ca c phiu u i
+ C tc u i khng lu k
Ln 1:
Ln 2:
...
+ C tc u i khng lu k
Ln 1:
Ln 2:
...
- Khon chnh lch ln hn gia gi tr hp l ca khon thanh ton
cho ngi s hu vi gi tr ghi s ca c phiu u i
Ln 1:
Ln 2:
...
- Khon chnh lch ln hn gia gi tr hp l ca c phiu ph
thng hoc cc khon thanh ton khc thc hin theo iu kin
chuyn i c li
Ln 1:
Ln 2:
- ...
Tng s iu chnh gim
3. S iu chnh tng
- Khon chnh lch ln hn gia gi tr ghi s ca c phiu u i
vi gi tr hp l ca khon thanh ton cho ngi s hu
Ln 1:
Ln 2:
- ...
Tng s iu chnh tng
4. Li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng
Li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng = Li nhun hoc l sau thu TNDN - Tng s iu chnh
gim + Tng s iu chnh tng
V d: Vi trng hp ca Cng ty c phn Trng Sn, gi thit l cc trng hp nu ti cc v d trn
u xy ra, li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng c xc nh theo bng sau:
Cng ty C phn Trng Sn
BNG TNH LI NHUN HOC L PHN B CHO C PHIU PH THNG
n v: ng

22

Ch tiu

Gi tr

1. Li nhun hoc l sau thu thu nhp doanh nghip

200.000.000

2. S iu chnh gim
- C tc ca c phiu u i
+ C tc u i khng lu k

15.000.000

+ C tc u i khng lu k

15.000.000

- Khon chnh lch ln hn gia gi tr hp l ca khon thanh

ton cho ngi s hu vi gi tr ghi s ca c phiu u i

30.000.000

- Khon chnh lch ln hn gia gi tr hp l ca c phiu ph

thng hoc cc khon thanh ton khc thc hin theo iu kin
chuyn i c li

20.000.000

Tng s iu chnh gim

80.000.000

3. S iu chnh tng
- Khon chnh lch ln hn gia gi tr ghi s ca c phiu u i
vi gi tr hp l ca khon thanh ton cho ngi s hu

10.000.000

Tng s iu chnh tng

10.000.000

4. Li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng

130.000.000

Li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng = 200.000.000 80.000.000 + 10.000.000 =

130.000.000 .
2. Xc nh s lng c phiu tnh li c bn trn c phiu
2.1. Trng hp pht hnh hoc mua li c phiu:
S lng c phiu ph thng c s dng tnh li c bn trn c phiu l s bnh qun gia quyn ca c
phiu ang lu hnh trong k, c tnh bng s lng c phiu ph thng lu hnh u k c cng (+)
vi s c phiu ph thng c pht hnh thm nhn vi s lng ngy m c phiu c lu hnh trong k
chia cho tng s ngy trong k v tr i (-) s c phiu ph thng c mua li nhn vi s lng ngy m
c phiu c mua li trong k chia cho tng s ngy trong k.

S lng
c phiu
bnh qun
lu hnh
trong k

Sc
phiu
u k

S lng c
phiu pht
hnh thm
trong k

S ngy
lu hnh
trong k

S lng c
phiu mua li
trong k

S ngy c
mua li trong
k

Tng s ngy trong k

Tng s ngy trong k

V d: Trong nm 2005 Cng ty c phn Trng Sn c s lng c phiu ph thng thay i nh sau: (
n gin s ngy trong k c tnh theo s thng trong k)
Ngy

Giao dch

S lng
c phiu

Mnh gi c
phiu

Gi tr

S c phiu bnh qun

(1.000)

(1.000)
1/1

u k

1.000

10

10.000

1.000 x 12/12 = 1.000

31/3

Pht hnh

600

10

6.000

600 x 9/12 = 450

30/8

Mua
c
phiu qu

(150)

10

(1.500)

(150) x 4/12 = (50)

Tng cng

1.450

14.500

1.400

Theo s liu ca v d trn:

- 1.000 c phiu pht hnh t u k s c s bnh qun l 1.000 x 12/12 = 1.000 CP
- 600 c phiu pht hnh t ngy 31/03 s c s bnh qun l 600 x 9/12 = 450 CP
- 150 c phiu mua li t ngy 30/08 s c s bnh qun l (150) x 4/12 = (50) CP

23

S lng bnh qun gia quyn s c phiu ph thng lu hnh trong k c tnh l 1.000 + 450 50 =
1.400 c phiu. Trong khi s c phiu lu hnh cui k l 1.450 c phiu.
2.2. Trng hp gp, chia tch, thng c phiu
a. Khi tch c phiu ang lu hnh s lng c phiu ph thng tng ln tng ng vi t l tch c phiu.
Trong trng hp ny khng c s thay i tng ng v ngun vn. tnh s lng c phiu bnh qun
lu hnh trong k, cng ty gi nh vic tch c phiu xy ra ngay t u k bo co.
V d: Tip tc v d v cng ty c phn Trng Sn, nu ngy 30/10/2005 Cng ty c phn Trng Sn
quyt nh chia tch s c phiu ang lu hnh vi tiu thc 1 c phiu ang lu hnh thnh 2 c phiu mi
th sau khi tch cng ty c phn s c 1.450 x 2 = 2.900 c phiu lu hnh vi mnh gi l 5.000 /1c phiu.
Khi tnh s lng c phiu tnh li trn c phiu, cng ty phi gi nh vic tch c phiu c thc hin
t ngy 01/01/2005, theo cng ty tnh s lng c phiu bnh qun gia quyn theo bng sau:
Ngy

Giao dch

S lng
c phiu

Mnh gi c
phiu

Gi tr

S c phiu bnh qun

(1.000)

(1.000)
1/1

u k

2.000

10.000

2.000 x 12/12 = 2.000

31/3

Pht hnh

1.200

6.000

1.200 x 9/12 = 900

30/8

Mua
c
phiu qu

(300)

(1.500)

(300) x 4/12 = (100)

Tng cng

2.900

14.500

2.800

Theo s liu ca v d trn:

- S lng c phiu sau khi tch tng ln 2 ln = 1.450 x 2 = 2.900 c phiu.
- Mnh gi mi c phiu gim 2 ln = 10.000 : 2 = 5.000 .
- Tng mnh gi c phiu = 14.500.000 , khng i sau khi tch.
- S c phiu bnh qun gia quyn tng ln 2 ln = 1.400 x 2 = 2.800 c phiu.
b. Khi gp c phiu s lng c phiu ph thng gim tng ng vi t l gp c phiu. Trong trng hp
ny khng c s thay i tng ng v ngun vn. tnh s lng c phiu bnh qun lu hnh trong k,
cng ty gi nh vic gp c phiu xy ra ngay t u k bo co.
V d: Tip tc v d v cng ty c phn Trng Sn, nu ngy 30/10/2005 Cng ty c phn Trng Sn
khng tch c phiu m quyt nh gp s c phiu ang lu hnh vi tiu thc 2 c phiu ang lu hnh
thnh 1 c phiu mi th sau khi tch cng ty c phn s c 1.450 : 2 = 725 c phiu lu hnh vi mnh gi
l 20.000 /1c phiu.
Khi tnh s lng c phiu tnh li trn c phiu, cng ty phi gi nh vic gp c phiu c thc hin
t ngy 01/01/2005, theo cng ty tnh s lng c phiu bnh qun gia quyn theo bng sau:
Ngy

Giao
dch

S lng
c phiu

Mnh gi c
phiu

Gi tr

S c phiu

(1.000)

bnh qun

(1.000)
1/1

u k

500

20

10.000

500 x 12/12 = 500

31/3

Pht hnh

300

20

6.000

300 x 9/12 = 225

30/8

Mua
c
phiu qu

(75)

20

(1.500)

(75) x 4/12 = (25)

Tng cng

725

14.500

700

Theo s liu ca v d trn:

- S lng c phiu sau khi tch gim i 2 ln = 1.450 : 2 = 725 c phiu.
- Mnh gi mi c phiu tng 2 ln = 10.000 x 2 = 20.000 .
- Tng mnh gi c phiu = 14.500.000 , khng i sau khi gp.
- S c phiu bnh qun gia quyn gim i 2 ln = 1.400 : 2 = 700 c phiu.
c. Khi pht hnh c phiu thng, s lng c phiu ph thng s tng tng ng vi tng s c phiu c
thng cho mt c phiu ang lu hnh. Trng hp ny khng c s thay i tng ng v ngun vn do

24

cng ty c phn pht hnh c phiu ph thng cho c ng ang nm gi t li nhun cha phn phi m
khng thu v bt c mt khon tin no.
V d: Tip tc v d v cng ty c phn Trng Sn, nu cui nm 2005 Cng ty c phn Trng Sn quyt
nh pht hnh c phiu thng t li nhun cha phn phi vi tiu thc 1 c phiu ang lu hnh c
thng thm 1 c phiu mi th sau khi tch cng ty c phn s c 1.450 + 1.450 = 2.900 c phiu lu hnh
vi mnh gi l 10.000 /1c phiu.
Khi tnh s lng c phiu tnh Li c bn trn c phiu, cng ty phi gi nh vic pht hnh c phiu
thng c thc hin t ngy 01/01/2005, theo cng ty tnh s lng c phiu bnh qun gia quyn theo
bng sau:
Ngy

Giao dch

S lng
c phiu

Mnh gi c
phiu

Gi tr

S c phiu bnh qun

(1.000)

(1.000)
1/1

u k

2.000

10

20.000

2.000 x 12/12 = 2.000

31/3

Pht hnh

1.200

10

12.000

1.200 x 9/12 = 900

30/8

Mua c
phiu qu

(300)

10

(3.000)

(300) x 4/12 = (100)

Tng cng

2.900

29.000

2.800

Theo s liu ca v d trn:

- S lng c phiu sau khi pht hnh c phiu thng tng thm 1.450 c phiu = 1.450 + 1.450 = 2.900 c
phiu.
- Mnh gi mi c phiu khng i l 10.000 .
- Tng mnh gi c phiu tng thm 14.500.000 . Tuy nhin s li nhun cha phn phi cng gim i
14.500.000 , do vy tng ngun vn ch s hu ca cng ty vn khng thay i.
- S c phiu bnh qun gia quyn tng thm 1.400 c phiu = 1.400 + 1.400 = 2.800 c phiu.
3. Tnh li c bn trn c phiu
Li c bn trn c phiu c tnh bng cch chia li nhun hoc l phn b cho c ng s hu c
phiu ph thng ca cng ty trong k cho s lng bnh qun gia quyn ca s c phiu ph thng
ang lu hnh trong k. Li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng = Li nhun hoc l sau thu
TNDN - Tng s iu chnh gim + Tng s iu chnh tng.
Li c bn
trn c phiu

Li nhun hoc l phn b cho c phiu ph thng (= Li nhun hoc l sau

thu TNDN - Tng s iu chnh gim + Tng s iu chnh tng)
=

S bnh qun gia quyn ca c phiu ang lu hnh trong k

V d: Vi v d ca Cng ty c phn Trng Sn, li trn c phiu c bn c tnh trong cc trng hp

nh sau:
- Trng hp cng ty pht hnh v mua li c phiu:
Li trn c phiu = 130.000.000/1.400 = 92.800 /c phiu
- Trng hp cng ty pht hnh, mua li c phiu v tch c phiu:
Li trn c phiu = 130.000.000/2.800 = 46.400 /c phiu
- Trng hp cng ty pht hnh, mua li c phiu v gp c phiu:
Li trn c phiu = 130.000.000/700 = 185.600 /c phiu
- Trng hp cng ty pht hnh, mua li c phiu v pht hnh c phiu thng:
Li trn c phiu = 130.000.000/2.800 = 46.400 /c phiu
3. iu chnh hi t
Cng ty iu chnh hi t Li c bn trn c phiu cho tt c cc k bo co nu s lng c phiu ph thng
ang lu hnh tng ln do vn ho, pht hnh c phiu thng, tch c phiu hoc gim i do gp c phiu.
Nu nhng thay i xy ra sau ngy kt thc k k ton nm nhng trc ngy pht hnh bo co ti
chnh, s liu c tnh trn mi c phiu ca k bo co hin ti v mi k bo co trc trn bo co ti
chnh c tnh da trn s lng c phiu mi.

25

Cng ty phi trnh by kt qu tnh trn mi c phiu phn nh s thay i v s lng c phiu. Ngoi ra,
Li c bn trn c phiu cn c iu chnh do tc ng ca cc sai st v iu chnh pht sinh t vic thay
i chnh sch k ton theo nguyn tc hi t v tc ng ca vic hp nht kinh doanh.
4. Trnh by trn bo co ti chnh
Cng ty c phn trnh by b sung trn bo co kt qu hot ng kinh doanh ch tiu li nhun hoc l phn
b cho c phiu ph thng, s c phiu bnh qun lu hnh trong k v ch tiu Li c bn trn c phiu t li
nhun (hoc l) sau thu thu nhp doanh nghip phn b cho c ng s hu c phiu ph thng ca cng
ty m cho tt c cc k bo co. Cng ty c phn trnh by Li c bn trn c phiu k c trong trng hp
gi tr ny l mt s m (L trn c phiu).
Trn bo co kt qu hot ng kinh doanh, cng ty c phn trnh by b sung cc ch tiu v Li c bn trn
c phiu, nh sau:
Nu trnh by trn bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht:
- Li nhun hoc l phn b cho c ng s hu c phiu ph thng c tnh trn c s thng tin hp nht.
- S c phiu bnh qun lu hnh trong k ca Cng ty m;
- Li c bn trn c phiu trnh by trn c s thng tin hp nht.
Nu trnh by trn bo co kt qu hot ng kinh doanh ring:
- Li nhun hoc l phn b cho c ng s hu c phiu ph thng ca cng ty c phn c lp.
- S c phiu bnh qun lu hnh trong k ca Cng ty c phn c lp.
- Li c bn trn c phiu ca cng ty c phn c lp.
5. Trnh by trn Bn thuyt minh bo co ti chnh
thuyt minh cho cc ch tiu trnh by trn Bo co kt qu hot ng kinh doanh, trong Bn thuyt minh
bo co ti chnh, cng ty c phn trnh by b sung cc thng tin sau:
- Li c bn trn c phiu

Nm nay

Nm trc

+ Li nhun k ton sau thu thu nhp doanh nghip

...

...

+ Cc khon iu chnh tng hoc gim li nhun k ton xc nh

li nhun hoc l phn b cho c ng s hu c phiu ph thng:

...

...

...

...

Cc khon iu chnh tng

Cc khon iu chnh gim
+ Li nhun hoc l phn b cho c ng s hu c phiu ph thng
+ C phiu ph thng ang lu hnh bnh qun trong k
+ Li c bn trn c phiu
Phng php ghi chp:
+ Li nhun k ton sau thu TNDN: Theo s liu trong bo co kt qu hot ng kinh doanh.
+ Cc khon iu chnh tng hoc gim li nhun k ton xc nh li nhun hoc l phn b cho c ng
s hu c phiu ph thng:
Cc khon iu chnh tng: Ly s liu ca Ct 2 iu chnh tng Dng Tng cng trong Bng k s liu
iu chnh.
Cc khon iu chnh gim: Ly s liu ca Ct 1 iu chnh gim Dng Tng cng trong Bng k s liu
iu chnh.
+ Li nhun hoc l phn b cho c ng s hu c phiu ph thng = Li nhun k ton sau thu TNDN +
Cc khon iu chnh tng - Cc khon iu chnh gim.
+ C phiu ph thng ang lu hnh bnh qun trong k.
+ Li c bn trn c phiu.
- Cc thng tin khc:
+ S bnh qun gia quyn c phiu ph thng s dng tnh li c bn trn c phiu, so snh gia cc s
bnh qun gia quyn;
+ Bo co chi tit nh hng ca tng loi cng c ti chnh c tc ng ti Li c bn trn c phiu.
IV- T CHC THC HIN

26

1- Thng t ny c hiu lc sau 15 ngy, k t ngy ng cng bo. Cc qui nh trc y tri vi Thng t
ny u bi b. Nhng phn k ton khc c lin quan nhng khng hng dn trong Thng t ny th thc
hin theo ch k ton hin hnh.
2- Cc Tng cng ty, cng ty c ch k ton c th c B Ti chnh chp thun, phi cn c vo 04
chun mc k ton (t 5) ban hnh theo Quyt nh s 100/2005/Q-BTC ngy 28/12/2005 v Thng t
ny hng dn, b sung ph hp.
3- Cc B, Ngnh, U ban Nhn dn, S Ti chnh, Cc Thu cc Tnh, Thnh ph trc thuc Trung ng c
trch nhim trin khai hng dn cc doanh nghip thc hin Thng t ny. Trong qu trnh thc hin nu c
vng mc ngh phn nh v B Ti chnh nghin cu gii quyt.
KT. B TRNG
TH TRNG

Ni nhn:
- Th tng, cc Ph Th tng Chnh ph;
- Vn phng TW ng;
- Vn phng Quc hi
- Vn phng Ch tch nc;
- Vn phng Chnh ph;
- Cc B, c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph;
- To n NDTC
- Vin Kim st NDTC;
- UBND tnh, thnh ph trc thuc TW;
- C quan TW ca cc on th;
- Cc Kim tra vn bn - B T php
- S Ti chnh, Cc Thu cc tnh, thnh ph trc thuc TW;
- Cc TCT 91;
- Cng bo;
- V Php ch - B Ti chnh;
- Cc n v thuc B Ti chnh;
- Lu: VT, V CKT.

L Th Bng Tm

27