UNIVERZITET U BIHAU

BIOTEHNIKI FAKULTET

HUSNIJA KOVAEVI

1. UVOD
1.1. Osnovni ciljevi sinteze
Totalna sinteza kompleksnog spoja podrazumjeva
upotrebu svih dostupnih sintetskih metoda u
podruju organske hemije, tj. podruju reakcija
(supstitucije, eliminacije, dogradnje, adicije,
ciklizacije, itd.) kao i metode karakterizacije ( T.t,
TLC, IR, HPLC, UV-VIS, LC-MS, itd.).
Sinteza
predstavlja niz reakcija kojima se
raspoloivo jedinjenje, kao polazni materijal,
prevodi u molekul eljene strukture. Proces
sinteze
podrazumjeva
sinhronizovanu
instrumentalnu provjeru i potvrdu svake faze
sinteze jednog spoja.

Za uspjenu sintezu neophodno je i dobro

poznavanje
stereohemijskih
odnosa
i
stereohemijskih utjecaja u pojedinim fazama sinteze
i krajnjem molekulu koji se eli sintetizovati.
Takoer, potrebno je dobro poznavati mehanizme
reakcija u cilju sagledavanja utjecaja strukturnih
faktora na reaktivnost molekula.
Sinteza nekog organskog jedinjenja moe se izvoditi
na vie naina. Uvijek postoji vie prilaza sintezi
nekog sloenog molekula i zato u mnogim
sintetikim nastojanjima postoji dovoljno prostora i
mogunosti za kreativan pristup. Koji sintetiki put je
najbolji i koja je sinteza idealna, ne moe se dati
taan odgovor.

Najbolje je planirati vie razliitih sintetikih puteva

za eljeno jedinjenje, uporediti ih i odabrati
najpogodniji plan za laboratorijsku realizaciju.
Idealna sinteza nekog jedinjenja bila bi ona koja
obuhvata prevoenje najraspoloivijeg i najjeftinijeg
polaznog materijala u eljeni molekul u najmanjem
moguem
broju
faza
sa
najpristupanijim
reagensima i najviem moguem ukupnom prinosu.
Izbor sintetikog puta zavisi od konkretne situacije,
jer esto odline sinteze mogu biti naputene iz
praktinih razloga. Ako se neki intermedijer u
sintezi teko preiava ili teko rastvara, tako da
su neke od reakcija u sintetikom postupku veoma
osjetljive na neistoe, zahtjevaju specifine
katalizatore ili neobine eksperimentalne uslove,
onda se obino trae pogodnija i sigurnija sintetika
rjeenja iako su manje atraktivna i sa niim

CILJEVI
RADA

Znaajan faktor pri proizvodnji lijekova jeste da

postoji pogodna sirovina koja zadovoljava sve faktore

za dobijanje odgovarajueg farmaceutskog oblika
lijeka. Pri proizvodnji nekog lijeka vano je imati
odreenu tvar visoke istoe.

Da bi uopte odredili sadraj potrebno je znati fiziko

-hemijske karakteristike tvari i imati odreenu metodu

pomou koje e se obaviti eksperimentalni rad, tj.
kvalitativna i kvantitativna analiza tvari (lijeka).

Acetilsalicilna kiselina ili aspirin je spoj koji se moe

sintetizirati i u manjim laboratorijama. Na osnovu toga

sinteza aspirina je sastavni dio vjebi iz predmeta
organske hemije.

Uzimajui u obzir vanost aspirina u medicini i ire, cilj rada

se sastojao u tome:
da se vidi kakva je razlika u istoi sintetiziranog aspirina u
laboratoriji u odnosu na sintezu u farmaceutskoj industriji, ali
stim da se mijenjaju parametri u sintezi tj, odnos salicilne
kiseline i anhidrida ocetne kiseline.
takoer, cilj ovog rada bi bio uporediti osobine sirovog
aspirina, te aspirina prekristalisanog u jednom, a nakon toga
u drugom otapalu.
utvrditi utjecaj parametara na samu sintezu aspirina putem
TLC analize.
istraiti uslove kristalizacije kao i prekristalizacije, te nainiti
izbor najpogodnijeg otapala.
nainiti identifikaciju sintetizirane acetilsalicilne kiseline
mjerenjem take topljenja metodom termalna mikroskopija
(Hot-stage microscopy)
identifikaciju
sintetizirane
acetilsalicilne
kiseline
odreivanjem take topljenja metodom kapilara

Acetilsalicilna kiselina - aspirin

Lijekovi koji sadre derivate salicilne kiseline, a

strukturno su slini aspirinu, koriste se u medicini

od antikih vremena. Ekstrakti vrbine kore koji su
bogati salicilatima su poznati po specifinim
efektima na povienu temperaturu, bol i upalu, jo
od sredine stoljea.
Aspirin ili acetilsalicilna kiselina je salicilatni lijek

koji se esto koristi kao analgetik, antipiretik i

antiupalni lijek. Takoer, ima svojstvo antiplateleta,
odnosno sprjeava nastanak tromboze. Ponekad se
korisiti u manjim dozama za sprjeavanje infarkta
srca kod osoba koje imaju rizik od nastajanja
trombova.

Aspirin takoer ima svojstvo da onemoguava

koagulaciju krvi, jer inhibira tromboksan prostaglandine,
koji u normalnim uslovima veu molekule trombocita
radi pravljenja ugruka na otvorenom ili oteenom
krvnom sudu ili povrijeenom tkivu. Iz tih razloga se
aspirin dugorono koristi u manjim dozama za
prevenciju infarkta miokarda, modanog udara ili
stvaranja krvnih ugruaka kod osoba koje su izloene
tom riziku.
Utvreno je da se manje doze aspirina mogu dati
neposredno nakon sranog udara da bi se smanjio rizik
od narednog udara ili smrti sranog miia. Osnovni
neeljeni efekat aspirina su ulceracija probavnih organa,
krvarenje u stomaku naroito pri visokim dozama. Kod
djece i adolescenata, aspirin se vie ne koristi kod

Sinteza
aspirina
Sinteza
aspirina
je
klasificirana
kao
reakcija
esterifikacije. U toj reakciji, salicilnoj kiselini kao
reaktantu se dodaje acetatni anhidrat, derivat acetatne
kiseline, to uz prisustvo katalizatora 85%-ne fosfatne
kiseline (H3PO4) (ponekad se koristi i sumporna kiselina,
H2SO4), daje acetilsalicilnu kiselinu, i kao nusproizvod,
acetatnu kiselinu (siretnu kiselinu).
Pri samoj reakciji acetatni anhidrat se vee na fenolnu
grupu salicilne kiseline (OH-) pretvarajui je u acetilgrupu
R-OH R-OCOCH3
Ovaj nain sinteze aspirina se uglavnom koristi u
obrazovnim laboratorijama u srednjim i viim kolama.

Hemikalij
Za laboratorijsku pripremu sinteze
e
acetilsalicilne kiseline koritene su;
salicilna kiselina
anhidrid siretne kiseline
petroleter
etanol 96%
metanol 99%

.
Sinteza acetilsalicilne kiseline (aspirin)
Metod
U okruglu tikvicu od 50 ml stavi se salicilna kiselina i
anhidrid octene kiseline.
e Smjesi se doda konc. H SO i grije
2

15 min. na vodenom kupatilu na 50-60 C pod povratnim

hladilom.
Nakon hlaenja smjesa se ulije u hladnu vodu i ostavi da
kristalizira. Kristali se filtriraju kroz Bchnerov lijevak i isperu
s malo vode. Dobiveni aspirin se prekristalizira iz vrelog
etanola. Dodavanjem hladne vode izdvajaju se bijeli kristali.
istoa dobivenog aspirina provjerava se tako da se na
nekoliko miligrama aspirina otopljenog u metanolu doda
otopina ferihlorida. Ista reakcija sa salicilnom kiselinom daje
intenzivno ljubiasto obojenje koje mora izostati u
eksperimentu s istim aspirinom.

U cilju identifikacije sintetiziranog aspirina

primjenjuju se instrumentalne metode poput:
Hromatografija na tankom sloju (TLC)
Termalna mikroskopija (HSM)
Odreivanje take topljenja metodom

kapilara
Diferencijalna skenirajua kalorimetrija
(DSC)

Tankoslojna
hromatografija
Stacionarna faza: ploa HPTLC F 254 MERC,

silikagel G, 20x20, debljina 0,25

Mobilna faza : benzen-etanol (8:2)
Postupak: Na plou se nanese po 2L probe, i
hromatogram se razvija u mobilnoj fazi do
visine fronta 2/3 ploe. Ploa se izvadi i sui
na zraku u toku 15 minuta, i ispita na UV
svijetlu na talasnoj duini od 254 nm.

Termalna
mikroskopija
(
Hot-stage
Termalna mikroskopija (HSM) je metoda koja omoguava
vizuelnu microscopy)
karakterizaciju svih vrsta termalnih prelaznih

ispitivanih spojeva. Ova tehnika omoguava uoavanje:

Promjene kristaline forme
Kristaline strukture i brzine rasta kristala
Boje, oblika veliine i broja kristala
Termalna ponaanja su ispitivana na OLYMPUS BX 51
termalnom mikroskopu sa polarizovanom svjetlou.
Uzorak se postavlja na nosa i zagrijava brzinom 10
C/min u temperaturnom opsegu od 40 C do 150 C.
Na odgovarajuim vidljivim terminalnim prelazima naine
se snimci (1 slika/3 sekunde), ija interpretacija ima
elemente subjektivnosti u odnosu na egzaktnije
tumaenje rezultata analizom take topljenja metodom
kapilara.

Odreivanje take
topljenja metodom
kapilare
Temperatura
topljenja,
odreena

metodom
zatopljene kapilare je ona temperatura na kojoj i
posljednja estica kompaktnog sloja vrste tvari u
zatopljenoj kapilari pree u teno stanje.
Postupak: U zatopljenu kapilaru se unosi fino
spraena tvar da se dobije kompaktan sloj visine
4-6 mm. Kapilara se stavlja u aparat Bchi
melting point B-545 za mjerenje take topljenja.
Na aparatu se podesi brzina zagrijavanja od 2
C/min u temperaturnom intervalu od 40 C do
145 C.
Kad je topljenje zavreno aparat biljei take
topljenja

Odreivanje take
topljenja - Diferencijalna

skenirajua kalorimetrija
Diferencijalna skenirajua kalorimetrija (DSC) se kao
(Differential
scanning
kvalitativna termalna tehnika esto primjenjuje za
ispitivanje polimorfnih svojstava farmaceutski aktivnih
calorimetry)
spojeva.

Sutina DSC analize se bazira na uoavanju VRSTO-TENIH

termalnih faznih promjena uzoraka koje se ispoljavaju u
formi
endotermih
(taljenje)
i
egzotermih
pikova
(rekristalizacija). Znai, pomou DSC krivulja se moe
istovremeno odrediti taka topljenja i toplinu topljenja
ispitivanog uzorka.
Visina pika na DSC krivoj odreuje toplinu topljenja gdje isti
uzorci obino ispoljavaju otar pik, dok prisustvo neistoa
daje irok pik sa nejasnim poetkom i tupim maksimumom.

Skeniranje

je izvreno zagrijavanjem uzorka

jednu
minutu
na
50C,
a
potom
u
temperaturnom
podruju
od
50C-220C.
Uvoenjem suhog nitrogena obezbjeuje se
inertna sfera tokom skeniranja.

DSC analizom su praene potencijalne promjene

polimorfnog
stanja
sintetiziranih
uzoraka.
Izvrena je komparacija dobivenih rezultata sa
termogramom USP grade standarda a dobiveni
termogrami dati su u prilogu.

3. REZULTATI
3.1. Sinteza acetilsalicilne kiseline
(aspirina) raena u laboratoriju
Biotehnikog fakulteta u Bihau:

U predhodno steriliziranu tikvicu odvae se

96 g salicilne kiseline a za tim se doda 240 ml

anhidrida octane kiseline. Smjesi se doda 5-6
kapi koncentrovane H2SO4. Tikvica se spoji na
povratno hladilo i stavi u vodeno kupatilo. Sve
to se grije 15 minuta na temperaturi 50-60 C,
prilikom ega se otopina izbistrila.
Nakon hlaenja smjese pod vodenim mlazom,
u smjesu se ulije u 30 ml hladne vode i ostavi
da kristalizira. Kristale aspirina se filtriraju na
Bchnerov lijevak kroz filter papir na kojem je
ostao talog sirovog aspirina. Dobivena koliina
sirovog aspirina je iznosila 100 g.

Prekristalizacija je ispitivana s sljedeim

otapalima:
Etanol
Metanol
Eter
Petroleter
Identifikacija sirovog aspirina ispitivana je u
laboratoriju Bosnalijeka d.d. Sarajevo na
slijedeim metodama idetifikacije; tankoslojna
hromatografija (TK), tekuinska hromatogafija
visoke djelitvornosti (HPLC), na kojim se vidjelo
da sinteza aspirina ispitivane u laboratoriju
Biotehnikog fakulteta u Bihau nije uspjela.

Razlozi neuspjeha mogu biti sljedei:

Neadekvatno uvanje i skladitenja
hemikalija
Nepravilni rukovanje hemikalijama
Upotreba neodgovarajue aparature za
sintezu
Nepravilno izvoenje procesa sinteze
Iz svega gore navedenog moemo
zakljuiti da i najjednostavnija sinteza kao
to
je
sinteza
aspirina
zahtijeva
adekvatne uslove za rad kao i
svu
neophudnu opremu za izvoenja sinteze.

Sinteza acetilsalicilne
kiseline raene u
U troglavu tikvicu izvae se 10 g salicilne kiseline te doda 25
Bosnalijeku
u
Sarajevu:
ml anhidrida octane kiseline. Stavi se 2-3 kapi
koncentrovane H2SO4 kao katalizator. U tikvicu se takoer
stavi magnet. U otvor na tikvici se stavi termometar, da bi
mogli pratiti temparaturu. Sve se to montira na povratno
hladilo.
Sadraj u tikvici se zagrijava 15 minuta na temparaturi 50-

60C uz konstantno mjeanje. Po zavretku se skine tikvica,

koja se prvo hladi pod mlazom hladne vode, te hlaenje
nastavi u posudi s ledom dok se nisu izdvojili kristali
acetilsalicilne kiseline. Nakon izdvajanja kristala, sadraj se
filtrira kroz Bchnerov lijevak pod vakumom. Dobivene
kristale se sui u vakum sunici na temperaturu 105 C do
konstantne mase. Dobivena koliina sirovog aspirina je
iznosila 15 g.

Prekristelizacuja sirovog
aspirina
Prekristalizacija je ispitivana sa sljedeim
otapalima:
Etanol
Metanol
Petroleter

Prekristalizacija podrazumijeva sljedee korake:

U tikvicu s okruglim dnom stavi se 5 g sirovog aspirina
i 15 ml etanola. Postavi se tikvica na povratno hladilo i
grije na vodenoj kupelji do vrenja otopine. Meutim,
supstanica sa etanolom se otopila, dok supstanice sa
metanolom i petroleterom se ne otapa, pa se dodaje
metanol, odnosno petroleter kroz hladilo uz
neprestano zagrijavanje
Kada su se sve supstanice otopile, izvadi se tikvica iz

kupatla i skine hladilo. Otopine se brzo filtriraju preko

naboranog filter papira u Erlenmayerovu tikvicu.

Tikvicu s filtratom se pokrije satnim staklom i ostavi da

se ohladi i iskristalie aspirin. Nakon hlaenja odsisa se

Bchnerovom lijevku, a zatim stave kristali u laicu od
filter papira i sui na vazduhu, a nakon toga sui u
vakum sunici 24 sata.

Preiena acetilsalicilna
kiselina

Identifikacija dobivenih spojeva

metodom tankoslojne
hromatografije (TLC)
Identifikacija sirovog aspirina prekristaliziranog
u etanolu, metanolu, petroleteru, sintetiziranog
u farmaceutskoj industriji Bosnalijek.
Pri identifikkaciji acetilsalicilne kiseline koriteni
su benzen i etanol, ali u razliitim omjerima;
Benzen-etanol (8:2)
Benzen-etanol (9:1)
Benzen-etanol (7:3)

Ploa HPTLC F 254 MERC s uzorcima

Na
plou tankoslojne hromatografije (TK) su
naneeni sljedee uzorci:
Prva taka je aspirin-standard,druga taka je aspirinmetanol, trea taka je aspirin-etanol, etvrta taka
je salicilna kiselina

Na prethodnoj slici smo vidjeli odvajanje mrlja

aspirin- standard, aspirin-metanol i aspirin-etanol
u odnosu na salicilnu kiselinu. Takoer mrlje
aspirina prekristalisanog u etanolu i metanolu se
nalaze u istom poloaju kao mrlja aspirin
standard na osnovu ega moemo pretpostaviti
da je aspirin prekristalisan u etanolu i metanolu
isti spoj. Takoer vidimo da je mobilna faza
benzen-etanol u omjeru (8:2) pogodna za
idetifikaciju spoja acetilsalicilne kiseline metodom
tankoslojne hromatografije.

UZORCI:
Standard aspirin
Aspirin- metanolom
Aspirin-etanol
Aspirin petroleter
Salicilna kiselina
Ploa HPTLC F 254 MERC s uzorcima
Na ovoj slici vidimo da se mrlje nalaze na istom poloaju to znai da
nije dolo do odvajanja, odnosno da mobilna faza benzen-etanol u
omjeru (9:1) nije pogodna za identifikaciju aspirina metodom
tankoslojne hromatografije.

UZORCI:
Standard aspirin
Aspirin- metanolom
Aspirin-etanol
Aspirin petroleter
Salicilna kiselina
Ploa HPTLC F 254 MERC s uzorcima
Na ovoj slici vidimo da se mrlje nalaze u razliitim
poloajima, na osnovu toga moemo zakljuiti da mobilna
faza benzen-etanol u omjeru (7:3) nije pogodna za
identifikaciju
aspirina
metodom
tankoslojne
hromatografije.

Odreivanje take topljenja metodom Hot stage microscopy (HTM)

Acetilsalicilna kiselina-radni standard

Taka topljenja
ispitivane metodom
HTM, 30,2 0C poetak
zagrijavanja

Taka topljenja
ispitivane metodom
HTM, 140,4 0C
poetak topljenja
kristala

Taka
topljenja
ispitivane
metodom
0
HTM,
141,4
C
topljenje

Taka topljenja
ispitivane metodom
HTM, 141,9 0C kraj
topljenja

Za taku topljenja uzima se 141,9C i ona se odreuje vizuelno i

zavisi od analitiara koji je odreuje. Taka topljenja spoja u interval
0,5-1C je dokaz da se radi o izrazito istom spoju.

Acetilsalicilna kiselina uzorak A u etanolu

Taka topljenja
ispitivane metodom
HTM, 29,3 0C poetak
zagrijavanja

Taka topljenja
ispitivane metodom
HTM, 139,9 0C
poetak topljenja

Taka topljenja
Taka topljenja
ispitivane metodom
ispitivane metodom
HTM, 142,3 0C
HTM, 142,9 0C kraj
topljenje
topljenja
Uzorak prekristalisan u etanolu se otapa u intervalu od 0,5-1C, na
osnovu ega se vidi da acetilsalicilna kiselina prekristalisana u
etanolu pokazuje izrazitu istou, te da je etanol odgovarajue
otapalo za prekristalizaciju acetilsalicilne kiseline.

Acetilsalicilna kiselina uzorak B u metanolu

Taka topljenja
ispitivane metodom
HTM, 40,7 0C poetak
zagrijavanja

Taka topljenja
ispitivane metodom
HTM, 129,8 0C
topljenje sitnijih
estica

Taka topljenja
ispitivane metodom
HTM, 138,8 0C
topljenje

Taka topljenja
ispitivane metodom
HTM, 141,3 0C kraj
topljenja

Uzorak prekristalisan u metanolu se takoer otapa u intervalu od 0,51C, na osnovu ega se vidi da acetilsalicilna kiselina prekristalisana
u metanolu pokazuje izrazitu istou, te da se metanol moe koristiti
kao otapalo za prekistalizaciju acetisalicilne kiseline.

Acetilsalicilna kiselina uzorak C u petroloeteru

Taka topljenja
ispitivane metodom
HTM, 40,6 0C poetak
zagrijavanja

Taka topljenja
ispitivane metodom
HTM, 86,5 0C topljenje
sitnijih kristala

Taka topljenja ispitivane

Taka topljenja
metodom HTM, 97,3 0C
ispitivane metodom
topljenje preostalih krupnijih
HTM, 99,8 0C kraj
estica
topljenja
Uzorak prekristalisan u petroletru otapa se na temperaturi od 99,8 00C, pri
emu vidimo da u uzoraku prekristalisanom u petroleteru zaostaju
neistoe, te da nije pogodno otapalo za preiavanje acetilsalicilne
kiseline.
HTM karakterizacija slui za komparaciju rezultata karakterizacije
aspirina
sa takom topljenja odreenom na aparatu za taku
Topljenja(mettler Toledo) i u Tileovom aparatu. HSM metoda
karaktarizacije ne prikazuje otar prelaz iz vrstog u teno stanje.

3.5. Diferencijalna skenirajua kalorimetrija

Odreivanje take topljenja DSC Purity metodom

Raunato na molekulsku masu 180,2 (prema BP-u)

Tabela 1. Taka topljenja

kalorimetrije za radni standard

Taka topljenja = 138,40C

istoa = 99,77%

diferenijalne

skenirajue

Termogram radnog standarda acetilsalicilne

kiseline.

Uzorak aspirin prekristalisan u etanolu

Termogram (taki topljenja)

acetilsalicilne kiseline prekristalisane
u etanolu

Tabela 2. Taka topljenja diferencijalno

skenirajue kalorimetrije za aspirin
prekristalian u etanolu

Taka topljenja =
139,01C
istoa = 99,79%

Uzorak aspirina prekistalisani u

petroleter
Laboratorijska
sinteza
Tabela 3. Taka
topljenja diferencijano
skenirajue kalorimetrije za aspirin
prekristalisa u petroleteru

Taka topljenja =
125,04C

Uzorak Petroleter
Run 1- Bez termalnog signala

Termogram (taki topljenja)

acetilsalicilne kiseline prekristalisan u
petroleteru
Taka topljenja =
83,27C

3.6. Odreivanje take topljenja po mealting

pointu
BCHI aparat za odreivanje take topljenja metodom
kapilare
Datum; 03.07.2009.
Vrijeme; 17:29
Naziv; Acetilsalicilna kiselina
Identifikacija; 0000
Poetna taka zagrijavanja; 130 00C
Gradijent; 1,0 00C/min.
Maximalna taka zagrijavanja; 145 00C
Man. :
uzorak 1: uzorak 2: uzorak 3:
1: Acetilsalicilna kiselina prekristalisana u
petroleteru 00C
2: Acetisalicilna kiselina prekristalisana u
etanolu 00C
3: Acetisalicilna kiselina, radni standard 00C

Auto:
134,8
Termodinamika dopuna:
Poetna taka
Srednaj vrijednost:
Standardna Devalvacija

133,9 00C
1,0 00C
40%
134,4 00C
0,64 00C

Uzorak 1;Acetilsalicilna kiselina prekristalisana u petroleteru

Uzorak 2; Acetisalicilna kiselina prekristalisana u etanolu
Uzorak 3; Acetisalicilna kiselina, radni standard

Taka topljenja standarda acetilsalicilne kiseline analizirana po

mealting pointu na aparatu Bchi je 133,9 00C, a taka topljenja
acetilsalicilne kiseline prekristalisane u etanolu je 134,4 00C.
Taka topljenja je u intervalu od 0,5-1 00C, pri emu vidimo da je
acetilsalicilna kiselina prekistalisana u etanolu je izrazito ist spoj, te
da je etanol odgovarajue otapalo za preiavanje sirovog aspirina.
Acetisalicilna kiselina prekristalisana u petroleteru nije se otopila na
zadanoj temparaturi od 130-145 00C.
Ponovljenim zagrijavanjem na temparaturi od 155-165 00C,
acetilsalicilna kiselina otapa se na temperaturi od 158,2 00C, pri emu
vidimo da se acetisalicina kiselina prekristalisana u petroletru nije
dovoljno otopila, te petroleter nije pogodno otapalo za
prekristalizaciju.

5. ZAKLJUCI
Acetilsalicilna

kiselina, sa aspekta efikasnosti i

sigurnost prestavlja lijek koji su koristili generacije, u
protekli 100 i vie godina. Acetilsalicilna kiselina ima
viestruko dejstvo u lijeenju kao i u prevenciji
razliiti oboljenja.
Zbog znaaja actilsalicilne kiseline velika panja je
posveena dobijanju i istoi. Iako je sinteza aspirina
naizgled laka, dobijanje acetilsaliclne kiseline u
istom stanju po farmaceutskim standardima i obliku
pogodnom za tabletiranje zaokupljala je i dalje
zaokupljuja panju istraivaa i proizvoaa.
Pitanje stabilnosti acetilsalicilne kiseline i vrstih
formulacija u kojima se koristi je takoer od znaaja.
Iz sprovedeni analiza moemo vidjeti da sinteza
aspirina kao jedna od jednostavnijih sinteza zahtijeva
adekvatne uslove za rad, opremljen laboratorij, kao i
osoblje kvalificirano za izvoenje sinteze.

U ovm radu su koriteni razliiti uslovi sinteze,

pogodna otapala za prekristalizaciju kao i razliite
metode identifikacije te je zakljueno da:
Najpognija otapala za preiavanje sirovog aspirina su

etanol i metanol, dok

petroleter nije, jer kod
prekristalizacije pomou petroletera zaostaju neistie.
Optimalan odnos salicilne kiseline i anhidrida siretne
kiseline za najvei prinos aspirina jeste 10 g salicilne
kiseline te 25 ml anhidrida octane kiseline, tj. odnos
1:2,5 u korist anhidrida.

Kao najpogodnija metoda za odreivanje take topljenja

acetilsalicilne kiseline je metoda po mealtig pointu, jer

vidimo otar prelaz iz vrstog u teno stanje.
Dobivena taka topljenja standarda acetilsalicilne kiseline
raene po mealting pointu na aparatu Bchi je 133.9 0C,
a taka topljenja acetilsalicilne kiseline prekristalisane u
etanolu je 134,4 0C. Taka topljenja je u intervalu od 0,5-1
0C,
pri emu vidimo da je acetilsalicilna kiselina
prekistalisana u etanolu izrazito ist spoj, te da je etanol
odgovarajue otapalo za preiavanje sirovog aspirina.
Acetilsalicilna kiselina prekristalisana u petroleteru nije se
otopila na zadanoj temperaturi od 130-145 0C. Ponovljenim
zagrijavanjem na temperaturi od 155-165 0C, otapa se na
temperaturi 158.2 0C, pri emu vidimo da acetisalicina
kiselina prekristalisana u petroletru se nije dovoljno
otopila,
te
petroleter
nije
pogodno
otapalo
za
prekristalizaciju.

Taka topljenja po HTM je 141,9C i ona se odreuje

vizuelno i zavisi od analitiara koji je odreuje. Taka

topljenja spoja u interval 0,5-1C pokazuje izrazitu
istou. Uzorak prekristalisan u etanolu se otapa u
intervalu od 0,5-1C, na osnovu ega vidimo da
acetilsalicilna kiselina prekristalisana u etanolu
pokazuje izrazitu istou, te da je etanol odgovarajue
otapalo za prekristalizaciju acetilsalicilne kiseline.
Uzorak prekristalisan u metanolu se otapa u intervalu
od 0,5-1C, na osnovu ega vidimo da acetilsalicilna
kiselina prekristalisana u metanolu pokazuje izrazitu
istou, te da se metanol moe koristiti kao otapalo za
prekistalizaciju acetisalicilne kiseline.