Giải Pháp Hoàn Thiện Mối Liên Kết Sản Xuất Và Tiêu Thụ Chè Nguyên Liệu Tại Công Ty Tnhh Chè Sông Lô- Tuyên Quang

B GIO DC V O TO
TRNG I HC NNG NGHIP H NI
TRN NGC ANH
GII PHP HON THIN MI LIN KT

SN XUT V TIU TH CH NGUYN LIU TI
CNG TY TNHH CH SNG L TUYN QUANG
LUN VN THC S KINH T
Chuyn ngnh: KINH T NNG NGHIP

M s
: 61.30.11
Ngi hng dn khoa hc: TS. NGUYN MAI CHI
H NI 2014
1. M U
1.1 Tnh cp thit ca ti
Ton cu ho kinh t l kt qu s pht trin ca lc lng sn xut.
Sn xut hng ho ngy cng pht trin, s cnh tranh trong kinh t th trng
cng gay gt th nhng ngi lao ng ring l, cc h c th, cc doanh
nghip va v nh nc ta c yu cu phi lin kt, hp tc vi nhau, nu
khng th kh c th tn ti v pht trin.
Ngh quyt i hi ng ln th IX v nh hng pht trin nng
nghip v kinh t nng thn khng nh gii php gn nng nghip vi
cng nghip ch bin; gn sn xut vi th trng tiu th; hnh thnh s lin
kt nng nghip cng nghip dch v ngay trn a bn nng thn. Nhn
rng m hnh hp tc, lin kt cng nghip v nng nghip, doanh nghip
Nh nc v kinh t h nng dn. Bn cnh , nh nc khuyn khch
doanh nghip thuc mi thnh phn kinh t k hp ng lin kt kinh t vi
nng dn bng nhiu hnh thc nhm h tr vn, chuyn giao k thut, tiu
th sn phm do nng h lm ra vi gi c hp l, gp phn pht trin kinh t
- x hi. i vi doanh nghip Nh nc, ngoi nhim v u t, sn xut
kinh doanh c hiu qu, cn phi c trch nhim h tr cc thnh phn kinh
t khc cng pht trin.
Theo PGS.TS Dng Vn Chn, Ph Vin trng Vin la ng bng
sng Cu Long by t quan im: Vic tiu th sn phm lm ra rt quan
trng, v sau mt v ma, nng dn u t rt nhiu v lao ng, vt t to
ra sn phm nng nghip. Nhng sn phm nng nghip phi c bn ra
th trng trong v ngoi nc thu hi vn ti sn xut. Quan trng nht
trong sn xut nng nghip l phi tiu th c sn phm lm ra ca nng
dn, th nng dn mi an tm sn xut. lm c iu phi thc hin
tt ch trng ca Chnh ph v lin kt 4 nh. Ni l 4 nh nhng chnh
nht vn l 2 nh l nh doanh nghip v nh nng phi th hin s lin kt
qua hp ng cht ch.
Theo , nh doanh nghip v nh nng phi thc hin cht ch v

nghim chnh cc iu khon trong hp ng k, cn 2 nh l Nh nc
v nh khoa hc vn phi tham gia, nhng di hnh thc gin tip. Nh
nc th qun l thc hin, theo di hp ng k kt, nh khoa hc c trch
nhim nghin cu to ra ging mi, tin b khoa hc k thut. i vi nh
doanh nghip phi c cn b k thut v c mng li khoa hc k thut
truyn b li nhng tin b k thut nghin cu c cho nng dn. Cn
nng dn khng phi lm n theo kiu c th, m phi tp trung li thnh
HTX mnh v chu trch nhim nhng thiu st m cc thnh vin ca HTX,
t, nhm gy ra. Sau khi k kt, d gi c cao hn vn phi tun th hp
ng th mi bn vng v lu di.
Tuy nhin, c mt thc t lu nay vn thng xy ra l vic "bt
tay" gia ngi sn xut vi cc doanh nghip cha thc s mang li hiu
qu, bi bn no cng u lo thit hn cho mnh trc tin, ch cha to
thnh mi lin kt bn vng. n c nh ngnh ch, t khi Nh nc cho
php mi ngi c t do sn xut, kinh doanh ch, vn cnh tranh trong
ngnh cng quyt lit, dn n s n r ca cc doanh nghip vi 635 n
v v hng nghn c s ch bin th cng, trong khi vng nguyn liu ch p
ng 28-33% cng sut ca cc c s ch bin. Chnh iu ny dn ti hin
tng tranh ginh khch bng cch h gi thnh, tranh mua, tranh bn nguyn
liu, thm ch cn gim gi, ko theo gim cht lng ch.
Cng ty ch Sng L l mt trong ba cng ty sn xut, kinh doanh, tiu
th ch ln nht tnh Tuyn Quang. Cng ty Ch Sng L, tin thn l Nh
my Ch Tuyn Quang, c thnh lp t nm 1982, Cng ty ch Sng L
hin c 03 x nghip thnh vin v 02 nh my ch bin ch vi tng cng
sut 80 tn ch ti/ngy. Gim c Cng ty ch Sng L cho bit: Cng ty
xut khu trc tip c 800 tn sang 10 nc trn th gii (chim 61%
tng sn lng ch tiu th), gi bn tng 25% so vi th trng trong nc.
Thi gian va qua, mt s sn phm ch ca Cng ty t Huy chng
Vng nh sn phm ch Long, Bt Tin v ch dy ti lc nn cht lng
ca sn phm ch bc u c th tm yn tm.
Trong qu trnh pht trin, thc hin ch trng chnh sch ca ng

v Nh nc, cng ty ch Sng L cng vi cc nng h k kt, thc hin
hp ng lin kt nhm nng cao cht lng ch nguyn liu cng nh m
bo cung cp ch cho nhu cu ch bin ca cng ty v h tr kinh t h
pht trin. Hin nay vng nguyn liu ca Cng ty ch Sng L hin c gn
1.530 ha, trong din tch ch do Cng ty qun l c trn 640 ha, din tch
cn li l ca nhn dn qun l v sn xut. Sau mt thi gian thc hin, tuy
t c rt nhiu thnh qu kh quan, nhng vn cn tranh chp hp
ng xy ra lin quan n li ch, trch nhim, ngha v, quyn hn v s
phi hp gia cc ch th trong qu trnh lin kt cn thiu cht ch.
Cu hi t ra khi nghin cu l:
- Mi lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu ca Cng ty
ch Sng L ang din ra nh th no?
- Cc h trng ch thu c nhng li ch g khi tham gia lin kt vi
cng ty?
- Ti sao c h trng ch khng tham gia vo mi lin kt ?
- u l vn cn hon thin trong lin kt ca h sn xut ch
nguyn liu vi cng ty?
tr li nhng cu hi trn, chng ti tin hnh nghin cu ti:
Gii php Hon thi n lin kt sn xut v tiu th ch nguyn liu ti
Cng ty TNHH ch Sng L Tuyn Quang.
1.2 Mc tiu nghin cu
1.2.1 Mc tiu chung
Trn c s nghin cu mi lin kt trong sn xut v tiu th ch
nguyn liu ca cng ty ch Sng L Tuyn Quang, t ra mt s gii
php ch yu nhm pht trin mi lin kt trong sn xut v tiu th ch
nguyn liu ca cng ty.
1.2.2 Mc tiu c th
- Gp phn h thng ho c s l lun v thc tin v mi lin kt
trong sn xut v tiu th ch nguyn liu.
- nh gi thc trng mi lin kt trong sn xut v tiu th ch
nguyn liu ca cng ty ch Sng L Tuyn Quang.
- xut mt s gii php ch yu nhm tng cng mi lin kt
trong sn xut v tiu th ch nguyn liu ca cng ty t kt qu cao
trong thi gian ti.
1.3 i tng v phm vi nghin cu
1.3.1 i tng nghin cu
- Nghin cu mi lin kt gia cng ty ch Sng L Tuyn Quang vi
ngi sn xut, ngi cung ng, ngi thu mua, cc doanh nghip khc, nh
khoa hc, Nh nc trong qu trnh sn xut v tiu th ch nguyn liu nhng
ch yu tp trung vo nghin cu mi lin kt gia cng ty vi ngi trng ch.
1.3.2 Phm vi nghin cu
* Ni dung nghin cu:
- Nghin cu c s khoa hc v mi lin kt, lin kt kinh t.
- Nghin cu mi lin kt kinh t trong sn xut v tiu th ch nguyn
liu ca cng ty ch Sng L Tuyn Quang.
- nh gi thc trng mi lin kt kinh t trong sn xut v tiu th ch
nguyn liu ca cng ty ch Sng L Tuyn Quang v nhng yu t tc ng
n mi lin kt .
- Nhng gii php ch yu tng cng mi lin kt kinh t trong sn
xut v tiu th ch nguyn liu ca cng ty t kt qu cao.
* Khng gian nghin cu:
Vng ch nguyn liu ca cng ty ch Sng L tnh Tuyn Quang.
* Thi gian nghin cu:
- S liu th cp ch yu thu thp t nm 2007 n 2009
- S liu s cp ch yu thu thp trong nm 2009
- Thi gian nghin cu t ngy 15/5/2009 n 08/2010.
2. C S L LUN V THC TIN V MI LIN KT

TRONG SN XUT V TIU TH CH NGUYN LIU
2.1 C s l lun v lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu
2.1.1 Mt s khi nim v lin kt, lin kt kinh t, lin kt trong sn xut
v tiu th ch nguyn liu
- Khi nim lin kt
Khi nim lin kt xut pht t ting Anh integration m trong h
thng thut ng kinh t c ngha l s hp nht, s phi hp hay sp nhp
ca nhiu b phn thnh mt chnh th. Trc y khi nim ny c bit
n vi tn gi l nht th ho v gn y mi gi l lin kt.
- Khi nim lin kt kinh t
Theo t in Thut ng kinh t hc ca Vin nghin cu v ph bin
tri thc bch khoa th Lin kt kinh t l hnh thc hp tc phi hp hot
ng do cc n v kinh t t nguyn tin hnh nhm thc y sn xut kinh
doanh pht trin theo hng c li nht trong khun kh php lut ca nh
nc. Mc tiu ca lin kt kinh t l to ra s n nh ca cc hot ng
kinh t thng qua cc quy ch hot ng tin hnh phn cng sn xut,
khai thc tt cc tim nng ca cc n v tham gia lin kt to ra th
trng tiu th chung, bo v li ch cho nhau
Theo David. W. Pearce (1999), Lin kt kinh t ch cc tnh hung
khi m cc khu vc khc nhau ca mt nn kinh t thng l khu vc cng
nghip v nng nghip hot ng phi hp vi nhau mt cch c hiu qu v
ph thuc ln nhau, l mt yu t ca qu trnh pht trin. iu kin ny
thng i km vi s tng trng bn vng.
Theo Trn Vn Hiu (2005), Lin kt kinh t l qu trnh xm nhp,
phi hp vi nhau trong sn xut kinh doanh ca cc ch th kinh t di cc
hnh thc t nguyn nhm thc y sn xut kinh doanh theo hng c li nht
trong khun kh lut php, thng qua hp ng kinh t khai thc tt cc
tim nng ca cc ch th tham gia lin kt. Lin kt kinh t c th tin hnh
theo chiu dc hoc chiu ngang, trong ni b ngnh hoc gia cc ngnh,
trong mt quc gia hay nhiu quc gia, trn phm vi khu vc v quc t.
Theo quyt nh s 38/1989/Q HBT ngy 4 thng 4 nm 1989
ca Hi ng b trng v lin kt kinh t trong sn xut lu thng v dch
v v cc vn bn ca nh nc ta, lin kt kinh t c hiu l nhng hnh
thc phi hp hot ng do cc n v kinh t tin hnh cng nhau bn
bc v ra cc ch trng, bin php c lin quan n cng vic sn xut
kinh doanh ca mnh nhm thc y sn xut theo hng c li nht.
Tc gi Phm Th Minh Nguyt (2006) cho rng: Lin kt kinh t
chnh l nhng phng thc hot ng ca cc hnh thc hp tc kinh t, lin
kt kinh t pht trin ngy cng phong ph, a dng theo s pht trin ca
hp tc kinh t; Tt c cc mi quan h kinh t c hnh thnh gia hai hay
nhiu i tc vi nhau da trn nhng hp ng k kt vi nhng tho
thun nht nh c gi l lin kt kinh t.
Mt s tc gi cn pht trin quan im lin kt kinh t thnh cc phng
thc khc nhau bao gm lin kt theo chiu ngang v lin kt theo chiu dc.
Lin kt theo chiu dc l lin kt c thc hin theo trt t cc khu
ca qu trnh sn xut kinh doanh (theo dng vn ng ca sn phm). Kiu
lin kt theo chiu dc ton din nht bao gm cc giai on t sn xut,
ch bin nguyn liu n phn phi thnh phm. Trong mi lin kt ny,
thng thng mi tc nhn tham gia va c vai tr l khch hng ca tc
nhn trc ng thi l ngi cung cp sn phm cho tc nhn tip theo
ca qu trnh sn xut kinh doanh. Kt qu ca lin kt dc l hnh thnh nn
chui gi tr ca mt ngnh hng v c th lm gim ng k chi ph vn
chuyn, chi ph cho khu trung gian.
Lin kt theo chiu ngang l hnh thc lin kt m trong mi t chc
hay c nhn tham gia l mt n v hot ng c lp nhng c quan h vi
nhau thng qua mt b my kim sot chung. Trong lin kt ny, mi thnh
vin tham gia c sn phm hoc dch v cnh tranh nhau nhng h lin kt li
nng cao kh nng cnh tranh cho tng thnh vin nh pht huy tnh li ch
kinh t nh quy m ca t chc lin kt. Kt qu ca lin kt theo chiu ngang
l hnh thnh nn nhng t chc lin kt nh hp tc x, lin minh, hip hi
v cng c th dn n c quyn trong mt th trng nht nh. Vi hnh
thc lin kt ny, ngnh nng nghip c th hn ch c s p cp p gi
nng sn ca cc c s ch bin nh s lm ch th trng nng sn.
- Khi nim v lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu
T nhng khi nim v ni dung v lin kt, lin kt kinh t ta c
th a ra khi nim v lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu:
lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu l biu hin s hp tc,
n phn nh mi quan h v hp tc v phn cng lao ng trong cc qu
trnh sn xut v tiu th ch nguyn liu trong cc n v kinh t, cc
thnh phn kinh t. Lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu l
hp tc, phi hp gia cc ch th kinh t trn c s t nguyn nhm thc
y sn xut kinh doanh theo hng c li nht. Lin kt kinh t trong sn
xut v tiu th ch nguyn liu c th din ra v thu ht s tham gia ca
tt c cc ch th kinh t c nhu cu thuc mi thnh phn kinh t v
khng b gii hn bi phm vi a l.
Lin kt kinh t trong sn xut, tiu th ch l hnh thc kt hp cc n
v sn xut kinh doanh ch li vi nhau, da trn c s t nguyn lin kt li
vi nhau trong mt khu hoc nhiu khu ca qu trnh sn xut kinh doanh
ch cc n v cng n nh v pht trin lu di. l s lin kt gia h
nng dn sn xut ch nguyn liu vi cc doanh nghip ch bin. Cc h
nng dn m nhim sn xut ch bp ti cung cp cho cc doanh nghip.
Cc doanh nghip vi tim lc kinh t ca mnh thc hin u t vn, vt t,
chuyn giao khoa cng ngh cho h nng dn... Lin kt kinh t trong sn
xut, tiu th ch l s lin kt gia h nng dn, cc doanh nghip sn xut
kinh doanh ch vi cc t chc tn dng trong u t vn, vi cc nh khoa
Trng i hc Nng nghip H Ni Lun vn thc s kinh t nng nghip ............. 9
hc trong nghin cu ng dng cc tin b khoa hc k thut, vi Nh nc

trong thc hin cc mc tiu pht trin kinh t, x hi ca t nc.
2.1.2 Vai tr v c im ca lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu

2.1.2.1 Vai tr ca lin kt
a/ Vai tr ca lin kt
Lin kt l mt hnh thc em li li ch chc chn cho cc bn lin
quan. Khc vi mi lin kt lng lo gia nng dn v cc doanh nghip ch
bin, tiu th sn phm, lin kt kinh t thng qua hp ng loi b cc tng
lp mua bn trung gian nn trc tip bo v c ngi sn xut, nht l
ngi ngho khi bn sn phm. Lin kt kinh t gia cc doanh nghip ch
bin v h nng dn cho php xo b c quyn i vi doanh nghip trong
vic p cp, p gi khi mua sn phm ca ngi nng dn. Mt khc, thc
hin lin kt thng qua hp ng to iu kin cho cc doanh nghip ch bin
c ngun cung cp n nh phn u gim gi thnh, tng cht lng sn
phm, nng cao c nng lc cnh tranh i vi sn phm ca mnh trn th
trng trong nc v quc t.
- Lin kt kinh t gip cc tc nhn khc phc nhng bt li v quy m
Trong hot ng sn xut kinh doanh, mi n v sn xut kinh doanh
(h, hp tc x, doanh nghip) u thc hin mt chui cc hot ng t cung
cp, dch v u vo v u ra; mi cung on li c nhng u vo khc
nhau, quy trnh cng ngh khc nhau v mang tnh c th; hn na sn
xut mt loi sn phm u ra no li yu cu nhng chng loi vt t,
nguyn liu u vo khc nhau m bn thn n v sn xut (h, hp tc x,
doanh nghip) khng t sn xut ra tt c, m l kt qu ca qu trnh phn
cng lao ng, lin kt hp tc ca hai hay nhiu bn nhm pht huy li th so
snh, gim chi ph sn xut v ch ng, n nh sn xut kinh doanh.
Trong mt chui cc hot ng sn xut kinh doanh mi h, c s u
c mt hoc mt s lnh vc hot ng ch o, mang tnh c th, chuyn
bit. Bn cnh nhng hot ng chnh, cn mt lot cc hot ng ph, m bn
thn c s khng th thc hin c nhng n li khng th thiu i vi c

chui dy chuyn sn xut chnh. V d, trong sn xut ch ngi ta s dng
cc vt t nng nghip chnh l ging, phn bn, thuc bo v thc vt, cc
vt t ny nm nhiu vng min khc nhau do nhiu ch th khc nhau ang
qun l. Sau , ngi ta vn chuyn n cc ni trng ch. Ti y, ngi sn
xut s s dng cc vt t nng nghip ny sn xut ra sn phm ch
nguyn liu. Cc sn phm ny l kt qu hot ng ca nhiu lnh vc, nhiu
ch th khc nhau m mi h, doanh nghip kh c th m nhn ht, hn na
nu c lm c th nh hng n gi thnh sn phm. Chnh v vy, cc lin
kt gip cc h, doanh nghip khc phc nhng hn ch v quy m v lnh vc
hot ng theo hng hiu qu hn. Hnh thc kinh doanh ny xut hin t
lu v hin ang rt thnh hnh nhiu nc trn th gii.
- Lin kt kinh t gip cc tc nhn phn ng nhanh vi nhng thay i
ca th trng
Nh trn ni, lin kt kinh t gip cc tc nhn trong lin kt khc
phc nhng hn ch v quy m, th mt kha cnh khc lin kt kinh t cn
gip cho phn ng nhanh vi nhng thay i ca th trng.
+/ Nhu cu ca th trng l lun thay i, iu buc cc nh sn xut
va phi lun thay i mu m ca cc sn phm hin c, va phi tm cch a
dng ho sn phm. c c nhng thay i ph hp vi nhu cu ca th trng
th cn phi c thng tin v c kh nng trin khai nhanh cc phng n sn
xut mi. Chnh s lin kt kinh t s gip cho ngi sn xut t c iu .
+/ Lin kt kinh t gip cho tiu th sn phm c nhanh hn, th
hin thng qua s lin kt ca h thng cc nh thng mi vi cc nh sn
xut, thng qua hnh thc i l bn hng. Hnh thc lin kt ny, cc ca
hng kinh doanh s nhn lm i l bn bun hay bn l sn phm cho ngi
sn xut. V nh , sn phm s c a vo th thng mt cch nhanh
chng hn v kp thi hn.
+/ Lin kt kinh t cn gip cho cc ch th tip cn nhanh chng vi

cc cng ngh v k thut mi, nh s phi hp vi cc nh nghin cu cc
trng i hc hay c s nghin cu trong v ngoi nc.
Ngc li, s thay i ca th trng cng thc y lin kt kinh t.
Trong thc t, khi nhng thay i ca th trng vt ra ngoi kh nng p
ng ca mt h, mt c s hay mt doanh nghip, th buc cc h phi tm
cch lin kt vi cc i tc khc tm kim s h tr v vn v cng ngh,
k c vic tin hnh t gia cng sn xut bn ngoi nhng ph kin phc v
cho sn phm chnh ca mnh.
- Lin kt kinh t gip gim thiu ri ro trong kinh doanh
Pht trin sn xut l mt qu trnh vn ng khng ngng, tch t tp
trung ri li chia tch, sp nhp p ng nhu cu pht trin ca x hi v
ph hp vi kh nng ni ti ca doanh nghip nhm mc ch tm kim li
nhun cao nht, m li gim thiu c ri ro. Qu trnh din ra thc cht l
thng qua cc hot ng lin kt kinh t.
ng trc mt c hi sn xut ln, nhiu khi vt qu kh nng sn
xut ca doanh nghip. Nu doanh nghip b s mt c hi lm n, nhng nu
doanh nghip n c mt mnh trin khi thc hin d n dn n hiu qu
thp, thm ch thua l. trnh c hin tng ny, nhiu doanh nghip
bit phn tn ri ro bng cch mi gi cc doanh nghip khc cng tham gia
thc hin d n, mi doanh nghip m nhn mt phn cng vic, tu theo
nng lc ca tng doanh nghip. Nh vy, mi doanh nghip tham gia d n
ch phi chu mt phn ri ro nu c.
mt kha cnh khc, hai doanh nghip, trc y l i th ca nhau,
cnh tranh nhau trn cng mt loi sn phm, trong cng mt th trng n
nay, gim thiu ri ro cnh tranh h lin kt li cng tho hip phn chia
th trng, k c vic sp nhp to nn c quyn.
Nh vy Nh nc cn khuyn khch cc c s sn xut u t m rng
sn xut kinh doanh, hp tc sn xut kinh doanh nhm t hiu qu kinh
doanh cao v phc v nhu cu a dng ca x hi nhng mt khc, Nh nc
cng cn c gii php chnh sch qun l v m nhm hn ch c quyn dn

n lng on th trng v lng on nn kinh t, nh hng nghim trng
n sn xut i sng ca dn c.
b/ Vai tr ca lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu
Trng ch l mt ngh truyn thng lu i ca ngi nng dn nc
ta. Vit Nam c coi l mt trong hai ci ni ca nn sn xut v xut khu
ch ln trn th gii. Tuy nhin, trong thi gian qua Vit Nam vn cha thot
khi tnh trng sn xut manh mn, nh l, phn tn, t cung, t cp, V
vy gi tr ch xut khu t thp. Nhng nm gn y, khi nn kinh t nc
ta ang ngy cng hi nhp su v rng vo nn kinh t th gii, im nh
du quan trng trong qu trnh hi nhp ca nc ta l vic chng ta gia nhp
t chc thng mi th gii WTO. Hi nhp mang li cho ngnh nng nghip
ni chung v ngnh ch ni ring ca nc ta nhiu c hi nhng cng khng
t thch thc. i mt vi nhiu thch thc nh ch c khong 10% ch Vit
Nam uc xut ti nhng quc gia c p t nhng hn ch vi nhng loi
thc phm, hng nng sn khng m bo sc kho. Tuy nhin vic lm
dng thuc bo v thc vt trong sn xut ch tr thnh vn nn ca ngnh
cng nghip ch Vit Nam. Theo b Salwa Dogheim, chuyn gia v tiu
chun cht lng ch ca c quan pht trin Php (AFD) thng k ti mt
nh xut khu ch ca Vit Nam t u nm 2009 n nay, trong 38 mu ch
c kim nghim, c 27 mu khng t tiu chun v d lng thuc
bo v thc vt, kim loi nng,
Chnh v th, ngnh ch Vit Nam ang hng ti: tip tc u t m
rng, pht trin vo chiu su cc vng trng ch c, nhm tng nng sut
v hiu qu. Hnh thnh mt s vng sn xut nguyn liu tp trung mi
nhng vng c kh nng.
Hn na, t nm 2002 Nh nc c quyt nh v khuyn khch cc
doanh nghip thuc cc thnh phn kinh t k hp ng tiu th nng sn
hng ho vi ngi sn xut nhm gn sn xut vi ch bin v tiu th nng

sn hng ho pht trin sn xut n nh v bn vng.
Mt nhn t khc thc y s lin kt trong sn xut, ch bin v tiu
th ch l do c im ca ngnh ch cng ang gp kh nhiu ri ro v th
trng gy ra nhiu thit hi ln. gim thiu thit hi do nhng ri ro
gy ra th mi mt h trng ch, mt a phng khng th gii quyt c
m cn c nhng n lc lin kt ca nhiu bn tham gia, lin kt s hn ch
ri ro v nhm chia s nhng ri ro gia cc tc nhn.
Xut php t nhng l do trn th vic hnh thnh cc hnh thc lin
kt trong sn xut, ch bin v tiu th ch l ht sc cn thit. Lin kt trong
sn xut, ch bin v tiu th ch s em li li ch cho cc tc nhn, c th:
Vi h trng ch s c cung cp u vo v tiu th u ra n nh
vi gi c hp l, c h tr v vn, k thut v c cung cp th trng
m khng phi tr ph nn c th yn tm sn xut ra sn phm c cht lng
cao vi gi thnh h. Thng qua lin kt, cc h trng ch c iu kin tip
cn vi tin b k thut.
Vi cc tc nhn cung cp u vo, tiu th u ra c th ch ng
c k hoch sn xut nh c th trng tiu th v ngun cung cp u vo
n nh. Cc doanh nghip s gim c kh nhiu chi ph cho nhng khu
trung gian trong thu mua hoc phn phi. Thng qua lin kt, cc doanh
nghip th hin c vai tr u tu dn dt kinh t h trong qu trnh pht
trin. Ngoi ra, hnh nh thng hiu v phm vi nh hng ca doanh
nghip cng c nng ln trong khu vc lin kt.
i vi ton x hi, lin kt kinh t trong sn xut, ch bin v tiu th
ch s thc y s pht trin ca kinh t tp th, nng ct l cc hp tc x
thc hin chc nng dch v u vo v u ra cho x vin v i din cho
cc x vin trong cc quan h kinh t vi cc t chc, c nhn bn ngoi.
Lin kt kinh t gip cng c lin minh cng nng, y nhanh qu

trnh chuyn mn ho sn xut v gip hnh thnh nn mt cng ng nng
dn chuyn nghip.
Lin kt kinh t to iu kin pht huy li th ca tng tc nhn
trong ngnh hng ch sn xut ra sn phm c cht lng cao v c s
lng p ng nhu cu th trng.
Thng qua lin kt, c bit l lin kt dc gip hnh thnh chui gi tr
ngnh hng m , li ch x hi c phn phi hi ho hn cho cc tc nhn
tham gia nht l nhng h trng ch vn khong c nhiu li th trong giao dch.
Nh vy lin kt kinh t l mt xu th tt yu trong qu trnh hi nhp
v pht trin ca ngnh hng ch, xut pht t nhu cu tn ti v pht trin
ca mi tc nhn tham gia nng cao kh nng cnh tranh v p ng c
i hi ngy cng kht khe ca th trng trong bi cnh hi nhp.
2.1.2.2 c im ca mi lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu ca
doanh nghip
Lin kt kinh t l mt phm tr khch quan phn nh nhng quan h
xut pht t nhng li ch kinh t khc nhau ca nhng ch th kinh t cng
nh qu trnh vn ng v pht trin theo t nhin ca lc lng sn xut,
xut pht t trnh v phm vi ca phn cng lao ng x hi v chuyn
mn ho sn xut kinh doanh.
Lin kt kinh t trong sn xut v tiu th ch nguyn liu l nhng quan
h kinh t t ti trnh gn b cht ch, n nh, thng xuyn, lu di thng
qua nhng tho thun, hp ng t trc gia cc doanh nghip, h nng dn
sn xut ch,.
Lin kt kinh t trong sn xut v tiu th ch nguyn liu l mt
qu trnh lm xch li gn nhau v ngy cng c kt vi nhau, trn tinh thn
t nguyn gia cc bn tham gia lin kt (doanh nghip, h nng dn,).
Qu trnh ny vn ng, pht trin qua nhng nc thang t quan h hp tc,
lin doanh n lin hp, lin minh, hp nht li.
Lin kt kinh t trong sn xut v tiu th ch nguyn liu l nhng hnh

thc hoc biu hin ca s hnh ng gia ch th lin kt (doanh nghip, h
nng dn) thng qua nhng tho thun, nhng giao ko, hp ng, hip nh,
iu l,nhm thc hin nhng mc tiu nht nh trong sn xut v tiu th
ch nguyn liu, nng cao hiu qu sn xut v kinh doanh ch doanh nghip
v h nng dn.
* Ch th tham gia lin kt
Trong sn xut nng nghip, cy ch l mt loi cy trng c tnh hng
ho cao. Khi sn xut nng nghip hng ho pht trin, nhu cu dch v m
bo cho qu trnh sn xut ngy cng tng v s lng v cht lng. Tham
gia vo qu trnh sn xut, ch bin v tiu th ch c cc doanh nghip, hp
tc x, cc h nng dn. Cc n v sn xut kinh doanh ch khi tham gia lin
kt kinh t to thnh mt h thng c t chc v c cc mi quan h hp
tc, lin kt kh y .
Cc doanh nghip sn xut, ch bin v tiu th ch l cc nng trng,
cc cng ty c phn, cng ty trch nhim hu hn, doanh nghip t nhn c
phn lm hai loi: doanh nghip sn xut ch nguyn liu v ch bin, doanh
nghip ch bin. Cc doanh nghip c u t cho sn xut ch nguyn liu
hp tc vi cc h nng dn trong cc khu ca qu trnh sn xut ch bin ch
nh: u t vt t ng trc, hng dn quy trnh trng v chm sc ch, k
thut thm canh ch, mua ch bp ti m bo nguyn liu cho ch
bin. Tuy nhin vi s bng n ca vic thnh lp cc doanh nghip ch bin
trong nhng nm gn y gy ra s tranh mua, bn nguyn liu. T l t
ch nguyn liu ca cc nh my ch bin cn rt nh, a phn ph thuc th
trng ch bp ti do cc h nng dn sn xut.
Cc hp tc x sn xut v ch bin ch phn b ri rc khp cc vng
trng ch trn c nc. y l cc hp tc chuyn ch c thnh lp nhm
thc hin cc dch v k thut v tiu th sn phm cho cc x vin.
Cc h nng dn, y l ch th quan trng ca cc ngnh sn xut
ch, th qu trnh sn xut vn mang nng tnh t cung, t cp. Cc mi lin
kt kinh t, quan h hp tc gia cc h nng dn vi cc thnh phn kinh t

khc din ra nh l, mang nng tnh t pht. Cng ngh ch bin th cng,
lc hu, nng sut thp. Cht lng sn phm cha ng u, tiu th ch yu
di dng sn phm th, cha to dng c thng hiu v pht huy li th
ca a phng.
Cc t chc tn dng, ngn hng thng qua cc t chc on th hoc trc
tip hp tc vi cc h nng dn trong cung ng vn. Cc t chc chnh quyn
thng qua S Nng nghip v pht trin nng thn, Trung tm Khuyn nng tr
gip cc h sn xut ch bng cc hot ng chuyn giao khoa hc k thut, h
tr xc tin thng mi, tr gi cy trng, vay vn u i u t cho cy ch.
2.1.3 Nhng nguyn tc c bn ca lin kt
cc ch th tham gia lin kt kinh t t c mc tiu pht trin
bn vng, cc lin kt kinh t phi m bo mt s nguyn tc c bn sau:
Mt l, lin kt kinh t m bo cho qu trnh sn xut kinh doanh ca
cc ch th tham gia khng ngng pht trin v t hiu qu ngy cng cao.
y va l nguyn tc nhng cng l mc tiu xuyn sut ca mi lin kt
kinh t. D c tin hnh di hnh thc v mc no th cc quan h kinh
t cng phi p ng c yu cu pht trin bn vng ca cc bn tham gia.
Hai l, lin kt kinh t phi c hnh thnh trn tinh thn t nguyn
tham gia ca cc bn. Cc lin kt ch thnh cng v hiu qu khi c xy
dng trn c s t nguyn ca cc bn tham gia gii quyt nhng kh
khn hoc tm kim li ch cao hn thng qua lin kt. Ch khi t nguyn
tham gia, cc ch th lin kt mi pht huy ht nng lc ni ti ca mnh xy
dng nn mi quan h hiu qu, bn cht, v li ch chung ng thi em ht
kh nng cng chu trch nhim v nhng tht bi hay ri ro trong lin kt.
Mi lin kt kinh t c thit lp mang tnh hnh thc hay l kt qu ca
nhng quyt nh mang tnh ch quan, p t s khng th tn ti v khng
th em li li ch cho cc bn tham gia.
Ba l, cc bn tham gia c dn ch, bnh ng trong cc quyt nh

ca lin kt. Do cc ngun lc ca lin kt c hnh thnh da trn s ng
gp ca cc ch th tham gia, mt khc cc lin kt c lin quan cht ch n
li ch ca cc ch th tham gia nn hot ng qun l, iu hnh, gim st
v phn phi li ch trong lin kt phi c m bo dn ch v bnh ng.
Dn ch v bnh ng trong lin kt khng c ngha l co bng quyn li v
trch nhim m phi da trn c s ng gp ca mi bn. c s bnh
ng v dn ch, cc quyt nh lin kt phi m bo tnh cng khai, minh
bch v c thc hin thng qua mt c ch iu phi chung c thng
nht gia cc bn ngay t u.
Bn l, kt hp hi ho li ch kinh t gia cc bn tham gia. Trong lin
kt th li ch kinh t l ng lc thc y, l cht keo gn kt lu di cc bn
tham gia. Vic chia s hi ho li ch c tm quan trng c bit quyt nh
n s bn vng ca cc lin kt nn i hi phi tm ra mt c ch gii quyt
thch hp. C ch cn tp trung vo cc yu cu c bn v cp thit nht,
trong tng mi lin kt, tng mt hng m c hnh thc v phng php gii
quyt li ch khc nhau. Ngoi ra c ch cn m bo cho cc bn tham gia
c bnh ng vi nhau c v quyn li cng nh trch nhim.
Nm l, cc mi lin kt phi c php l ho. Trong c ch th
trng hin nay, nhiu quan h kinh t c pht trin da trn c s tin cy
ln nhau ca cc bn tham gia. Lin kt gia h thng xuyn v bn cht v
cc bn u t c li ch ca mnh khi tham gia. Tuy nhin, vi mc tiu
hng n mt nn sn xut hin i th mi quan h kinh t cn phi c
th ch ho bng lut php di hnh thc hp ng kinh t, iu l, hip c
ca t chc lin kt. Khi cc mi lin kt c php l ho, mt mt
nng cao v th cho cc bn tham gia, ng thi cng l c s quan trng
rng buc trch nhim ca h cng nh to iu kin thun li cho vic gii
quyt khi c tranh chp pht sinh.
Trong cc nguyn tc ca lin kt kinh t trn th ba nguyn tc u

tin l quan trng nht v nht thit phi m bo. Cc nguyn tc ca lin
kt kinh t c mi quan h cht ch vi nhau nn khi vn dng vo thc tin
cn phi c coi trng v kt hp hi ho, u; bt c nguyn tc no nu b
vi phm u c th lm cho lin kt khng t hiu qu mong mun.
2.1.4 Phng thc v hnh thc lin kt
2.1.4.1 Phng thc lin kt
Lin kt theo chiu dc (Lin kt gia cc tc nhn trong cng mt
ngnh hng m trong mi tc nhn m nhn mt b phn hoc mt s
cng on no ) l lin kt c thc hin theo trt t cc khu ca qu
trnh sn xut kinh doanh (theo dng vn ng ca sn phm). Kiu lin kt
theo chiu dc ton din nht bao gm cc giai on t sn xut, ch bin
nguyn liu n phn phi thnh phm. Trong mi lin kt ny, thng thng
mi tc nhn tham gia va c vai tr l khch hng ca tc nhn k trc ,
ng thi bn sn phm cho tc nhn k tip ca chui hng. Kt qu ca lin
kt dc l hnh thnh nn chui gi tr ca mt ngnh hng v c th lm
gim ng k chi ph vn chuyn, chi ph cho khu trung gian.
Lin kt theo chiu ngang (lin kt din ra gia cc tc nhn hot ng
trong cng mt ngnh) l hnh thc lin kt gia cc ch th nhm mc ch lm
ch th trng sn phm. Hnh thc ny c t chc di nhiu dng, c th
thng qua cc hi ngh nghip hoc hip hi, v d nh Hip hi Ma ng,
Cc c s lin kt vi nhau l nhng c s c lp nhng c quan h vi nhau
v thng qua mt b my kim sot chung. Vi hnh thc lin kt ny c th
hn ch c s p gi ca cc c s ch bin nh s lm ch th trng.
Nh vy lin kt kinh t c th din ra trong mi ngnh sn xut kinh
doanh, thu ht s tham gia ca tt c cc ch th kinh t c nhu cu ca mi
thnh phn kinh t v khng b gii hn bi phm vi a l, mi loi hnh lin
kt c nhng c im ring cng nh c nhng u im ring ca n.
2.1.4.2. Hnh thc lin kt kinh t

T nhng quan im v lin kt, cc hnh thc v mc tiu ca lin kt
kinh t cho thy cc lin kt trong qu trnh sn xut kinh doanh gia cc tc
nhn rt a dng v gm c lin kt dc v lin kt ngnh, an xen ln nhau.
C ch lin kt cng rt a dng, th hin s pht trin ca cung cch sn xut
t sn xut n l, manh mn sang dng hng ho v mc phc tp ca
vic cung cp tip cn th trng, cung cp ngun lc v cng tc t chc qun
l sn xut kinh doanh v nh gi mc lin kt, mc quan h cht
ch gia cc tc nhn khi tham gia lin kt sn xut v tiu th sn phm.
Hnh thc lin kt kinh t
- Lin kt theo chiu dc
- Lin kt theo chiu ngang
C s
A
Khu lin kt
- Vn, c s vt cht
- Tiu th
- K thut, ging, vt t
- C ch chnh sch, h tr,
C s
B
C ch lin kt
- Hp ng kinh t
- Hp ng ming
- Mua bn t do
S 2.1 Cc hnh thc, cc khu v c ch lin kt gia cc tc nhn
S tho thun hay cam kt gia cc tc nhn trong qu trnh sn xut v
tiu th sn phm th hin s hp tc gip nhau v li ch chung cho c hai
bn, da trn nguyn tc t nguyn bnh ng v s pht trin ca c hai bn.
Cc cam kt, tho thun phi c cc iu kin u i, cc u i ny
phi c xy dng thng qua bn bc, thng nht v li ch ca c hai bn
v da trn cc quan h cung cu th trng.
Cc tho thun, cam kt phi th hin trch nhim ca mi bn khi

thc hin cam kt v cc hnh thc pht nu mt bn khng thc hin ng,
theo tho thun, cam kt. Cc mi lin kt ny th hin thng qua cc hnh
thc lin kt sau:
* Hip hi vi lin kt tiu th sn phm
Trong qu trnh pht trin v hi nhp kinh t quc t, mi quan h
gia cc h, c s v doanh nghip sn xut kinh doanh l s an xen gia
hp tc v cnh tranh. Cc n v ny mt mt lin kt vi nhau cng pht
trin, nhng mt khc cng cnh tranh ln nhau nhm to ra nhng u th
c chim th trng v thu nhiu li nhun.
iu chnh cc mi quan h nhm bo v li ch gia cc tc nhn trc
cc i tc khc, mt s tc nhn lin kt vi nhau hnh thnh cc hip hi.
Hip hi l mt loi hnh lin kt, hp tc mang tnh cng ng h tr
pht trin v bo v quyn li hp php cho cc c s, ng thi l cu ni gia
cc c quan chnh quyn vi c s. Hip hi vi nhng li th trong t chc lin
kt, hp tc v s kt ni cc hot ng s gim c chi ph, tit kim ngun
lc, to nng lc ni sinh mi trn nhiu phng din: v thi gian, khong
cch, chi ph, tc v tnh n nh cho cc giao dch trn th trng, Qua ,
quy m v khng gian kinh t ca cc doanh nghip c m rng v c nhiu
c hi tip cn vi cc ngun lc v th trng. Trn th gii, ting ni ca hip
hi c sc mnh v quyn lc rt ln m ngay c Chnh ph cng khng th lm
thay i. S pht trin hip hi l yu cu tt yu ca mt nn kinh t th trng
hin i trong th ch pht trin kinh t - x hi hin nay.
Thnh vin ca cc Hip hi c th l cc doanh nghip (enterprise,
company,) v mt s t chc kinh t - k thut khc cng chung li ch,
hp tc bo v quyn li chung v pht trin nh hp tc x, trang tri, c s
nghin cu v dch v khoa hc cng ngh, ngn hng,). Hn na, hip hi
l mt t chc m s tham gia ca cc thnh vin khng mang tnh p t, bt
buc m hon ton mang tnh t nguyn. Bi v, t chc ny tho mn mt s
nhu cu, li ch no ca cc thnh vin. Trong s cc nhu cu, li ch

nhiu khi khng phi ch n thun v mt kinh t m cn cc nhu cu khc,
rt a dng v phong ph.
Thng qua cc hot ng ca mnh, hip hi thit lp mi lin h vi
cc hip hi khu vc v th gii to ra mt khun kh hp tc c hiu qu
trong iu kin cnh tranh v hi nhp. i din cho cng ng doanh nghip
trn cc din n quc t, u tranh cho quyn li chnh ng ca cc doanh
nghip trong cng mt ngnh hng, chng p t cc iu kin tiu chun qu
cao ca cc nc pht trin v mi trng v trch nhim x hi vo cc
quan h thng mi, tham gia kin vo vic xy dng mt l trnh hi nhp
ph hp vi sc vn ln ca cc doanh nghip v nn kinh t.
Tuy c lin h mt thit vi chnh quyn, nhng hip hi bo v quyn
li chnh ng cho doanh nghip, tng nhm doanh nghip gp phn xy
dng mi trng kinh doanh lnh mnh v gii quyt kp thi nhng mu
thun ny sinh, to nn lng tin ca nhn dn, ca gii doanh nghip i vi
mi trng kinh doanh. Vic u tranh chng cc biu hin hnh s ho cc
quan h kinh t, dn s, chng hin tng thc thi php lut, chnh sch mt
cch tu tin trong cc lnh vc thu, hi quan, t ai, em li kt qu
tch cc, bo v c li ch ca doanh nghip.
Hip hi, vi i ng cn b, chuyn gia v cng tc vin c kh nng,
y mnh t vn, hng dn cho doanh nghip khai thc cc c hi kinh
doanh, thit lp cc quan h bn hng, nng cao nng lc qun l, gii quyt
cc tranh chp pht sinh. Ngoi ra, hip hi cn c th h tr doanh nghip
trong vic qung b, gii thiu doanh nghip v sn phm ti khch hng
thng qua trang web, qua bo ch, bn tin v qua cc hot ng nghip v
hng ngy. T chc o to cn b cho doanh nghip, gp phn xy dng i
ng doanh nhn; t chc chp mi gii thiu bn hng v cc hot ng xc
tin khc. Chp mi gii thiu bn hng. H tr cc doanh nghip trong vic
phng trnh v gii quyt c hiu qu cc tranh chp pht sinh trong kinh
doanh, t vn v h tr cc doanh nghip trong vic thc hin bo h s hu

thng hiu, kiu dng cng nghip v sng ch ca mnh.
Nghin cu ca Richard v Ben Ross (2000), ch ra rng s ng gp
ca hip hi vo cc hot ng kinh t c th di hnh thc a ra hot ng
h tr v b sung cho th trng. Hot ng h tr th trng xem l ph hp
nht trong giai on hnh thnh v cng c nn kinh t t bn mi ni.
Thng qua cc hot ng h tr, cc hip hi c th tng cng chc
nng chung ca th trng vi vic thc y cung cp hng ho cng thit
yu ang c mt trong mt s doanh nghip v cn thit cho s vn hnh ca
nn kinh t. C hai loi hng ho - quyn s hu ti sn v hnh chnh cng c Nh nc cung cp, v vy nhng ng gp ca hip hi s mang tnh
gin tip theo yu cu ca Nh nc. Loi hng ho th ba, c s h tng, c
th c cung cp thng qua cc hot ng trc tip ca hip hi cng nh
p lc gin tip ca cc c quan nh nc.
Cc hot ng h tr th trng c nhiu hip hi doanh nghip thc
hin nhm khc phc mt s khim khuyt ca th trng nh tng cng cc
hot ng phi hp gia cc doanh nghip qua dung ho cc mi quan h
trong sn xut v ra quyt nh u t.
* Hp ng bng vn bn: Theo Eaton and Shepherd (2001), hp ng
l s tho thun gia nng dn v cc c s ch bin hoc tiu th nng sn
v vic tiu th sn phm trong tng lai v thng vi mc gi t trc.
Lin kt theo hp ng l quan h mua bn chnh thc c thit lp gia cc
tc nhn trong vic mua nguyn liu hoc bn sn phm.
- Theo Michael Boland (2002) lin kt dng hp ng l hnh thc mt
cng ty mua hng ho t mt nh sn xut vi mt mc gi xc nh trc
khi mua. Mi quan h hp ng gia nh sn xut v nh ch bin ch s iu
chnh ca nhng vn bn tho thun c nhn mang tnh php l, nhng giao
dch ny c th l gi mua bn, th trng, cht lng v s lng nguyn vt
liu u vo, cc dch v k thut, cung cp ti chnh, c tho thun
trc khi bn. Lin kt hp ng to ra s linh hot trong vic chia s ri ro

v quyn kim sot gia cc ch th tham gia hp ng.
Hp ng c k kt gia cc doanh nghip, t chc, ngn hng, tn
dng, trung tm khoa hc k thut, v h theo cc hnh thc:
+/ ng trc vn, vt t, h tr k thut, cng ngh v mua li nng
sn hng ho.
+/ Bn vt t mua li sn phm.
+/ Trc tip tiu th sn phm, thu mn t vn k thut, mua vt t,
thit b, nguyn liu u vo, vay vn,
+/ Lin kt sn xut bng vic gp vn c phn, lin doanh lin kt vi
cc doanh nghip hoc cho doanh nghip thu t, din tch mt nc, sau
h c sn xut trn din tch hoc cho thu v bn li sn phm cho
doanh nghip to s gn kt bn vng gia h v doanh nghip.
* Hp ng bng ming (tho thun ming): l cc tho thun khng
c th hin bng vn bn gia cc tc nhn cam kt cng nhau thc hin
mt s hot ng, cng vic no . Hp ng ming cng c hai bn
thng nht v s lng, cht lng, gi c, thi hn v a im. C s ca
hp ng l nim tin, tn nhim, trch nhim cam kt thc hin gia cc
tc nhn c quan h thn thit (h hng, anh em rut, bn b,) hoc gia
cc tc nhn c qu trnh hp tc, lin kt sn xut kinh doanh vi nhau
m trong sut thi gian hp tc lun th hin ngun lc ti chnh, kh nng t
chc v trch nhim, gi ch tn vi cc i tc. Tuy nhin, hp ng ming
thng ch l cc tho thun trn nguyn tc v s lng, gi c, iu kin
giao nhn hng. Hp ng ming cng c th hoc khng c u t ng
trc v tin vn, vt t, cng nh cc h tr gim st k thut. So vi hp
ng vn bn th hp ng ming lng lo v c tnh cht php l thp hn.
* Mua bn trn th trng t do
Mua bn trn th trng t do l hnh thc giao dch trc tip gia
ngi mua v ngi bn. Ngi mua thy c s lng, cht lng hng
ho mnh cn, cn ngi bn sau khi tho thun c gi c s bn v thu

c tin mt p ng yu cu sn xut v i sng. Vic mua bn c thc
hin trn th trng theo quan h cung cu. Bt k bn mua hoc bn bn
hng ho no, nu tho thun c vi nhau th hot ng giao dch c
din ra. Th trng c vai tr l ngi nh gi.
c im ca hnh thc giao dch ny, mi tc nhn c lp v t do
trao i hng ho ca mnh vi cc tc nhn khc; gi c c nh ot ti
mi thi im giao dch. Th trng t do phn nh quan h cung cu ca th
trng, do trong mt s trng hp thng mi th trng t do khng
cho hiu qu khi n gy ra cc kh khn trong iu hnh hot ng ca th
trng v gia cc tc nhn. Mt v d n gin, khi th trng khng hong
thiu nguyn liu, gi c tng ln c th gy nh tr sn xut ca x nghip.
Trong trng hp ny, hiu qu ca th trng t do b nghi ng v cc mi
lin kt ch ng c th gip gii quyt cc hn ch ca th trng t do.
Mc d cc tc nhn trao i vi nhau trn th trng t do, khng phi
khng c cc mi quan h rng buc ln nhau gia cc tc nhn trong mt
ngnh hng v gia cc ngnh hng. Ngc li, quan h lin kt c th tn ti
v din ra khi hot ng sn xut ca mt tc nhn ph thuc vo hot ng
sn xut ca mt tc nhn khc. Ni cch khc, mt tc nhn c vai tr kim
sot th trng v mi k hoch sn xut, mt hng kinh doanh ca tc nhn
u n k hoch, chin lc sn xut ca cc tc nhn khc.
Nhng nhu cu v s khc bit sn phm t cp sn xut t p
lc ln cc mi quan h th trng t do v c th dn ti hnh thc lin kt
dng hp ng gia cc giai on ch cht trong h thng th trng hoc
hnh thc hp nht dc (Barry, 1992).
Tm li, ni dung lin kt kinh t l s th hin c th mi quan h
phn cng v hp tc lao ng gia hai ch th tham gia mt lin kt kinh t.
N quy nh nhng hot ng, trch nhim chc nng, vic lm c th v
kinh t - k thut m mi bn phi thc hin cng nhau hp tc, to ra
thnh qu lao ng chung ca lin kt kinh t. Ni dung lin kt kinh t bao

gm: lin kt hp tc trong tiu th nng sn phm, chuyn giao tin b k
thut cho nng dn, huy ng vn phc v nhim v sn xut kinh doanh.
2.1.5 Ni dung ch yu ca lin kt
* Lin kt trong chuyn giao khoa hc k thut
y l mt hnh thc lin kt thng c tin hnh gia nh khoa hc
vi ngi nng dn, gia nh khoa hc (trng i hc, vin nghin cu,
chuyn gia,) vi cc cn b k thut ca doanh nghip, gia cn b k
thut ca doanh nghip vi nng dn. Theo hnh thc lin kt ny, thng qua
nh khoa hc, cn b k thut s chuyn giao k thut tin b cho ngi
nng dn. Khi c chuyn giao khoa hc k thut ngi nng dn tip
nhn n v a vo sn xut nhm to ra nhng sn phm nng nghip c
cht lng tt hn. Thng qua lin kt ngi ta k hp ng hoc tha
thun vi h nng dn thng qua a phng vi cc hnh thc trc tip hoc
gin tip chuyn giao tin b k thut. Khi lin kt theo hnh thc ny
ngi nng dn s nhn cc tin b k thut mi p dng vo sn xut, i
li ngi nng dn s phi tr chi ph, hoc khng phi tr cho n v, t
chc chuyn giao tin b k thut .
Trong khi chuyn giao tin b k thut s pht sinh nhiu vn t
khoa hc t kh nng tip cn tin b k thut, mng li cng tc vin cp
c s, ngun vn xy dng m hnh v nhn rng trong sn xut to
ngun hng ha nng sn trong qu trnh hi nhp. V th cn c phng
hng, cch thc tip cn ngi dn lin kt nhm mang li hiu qu.
Thng qua rt nhiu chng trnh, d n ca cc B ngnh t Trung
ng n a phng, c nhng chuyn giao tin b k thut cng ngh
cho nhiu vng ng bo dn tc thiu s trong tnh nh chng trnh in
nng lng mt tri, chng trnh p dng tin b k thut trong sn xut
nng lm nghip, chng trnh tp hun, o to ngun nhn lc nng
thn, Qua nhng kt qu t c cho thy ngi dn tng bc c

nhng nhn thc nht nh v vic p dng tin b k thut nht l trong sn
xut nng lm nghip. Tuy vy, mc l cha cao. Chnh v th nhu cu v
cng tc chuyn giao khoa hc v cng ngh cn c tng cng v pht
trin thm nhiu vn t vic t chc xy dng m hnh trnh din, t chc
tham quan tp hun theo phng php ly nng dn dy nng dn ( chnh
l xy dng c mt mng li cng tc vin cp c s c trnh chuyn
mn v thc trch nhim bc u c th l s cp hay trung cp, hoc l
nng dn sn xut gii, nng dn in hnh).
Vic chuyn giao tin b k thut v cng ngh l rt cn thit trong
giai on hin nay, nht l i vi ng bo cc dn tc thiu s. y l iu
kin tt cc nng dn c iu kin tip cn v tuyn truyn, vn ng, p
dng cc tin b k thut vo sn xut v i sng nhm tng bc thay i
mt s l li tp qun canh tc c, lc hu v hiu qu thp.
* Lin kt cung ng vt t, dch v u vo cho qu trnh sn xut
tiu th
y l hnh thc lin kt thng c tin hnh gia cc ca hng, i
l, cng ty, doanh nghip, vi ngi nng dn. Ngi nng dn c t liu
sn xut (t ai, sc lao ng,) h cn cc nguyn liu u vo l ging,
phn bn, thc n, Khi thc hin mi lin kt ny, cc ca hng, i l,
cng ty, s ng ra k hp ng hoc tha thun trc tip vi ngi nng
dn hoc thng qua chnh quyn a phng. Qua hnh thc ny cc nh cung
cp u vo s cung cp cc u vo ngi nng dn c vt t u vo v
h sn xut. Nh vy, thng qua mi lin kt ny, cc nh cung cp vt t s
bn c sn phm mnh sn xut ra v thu li li nhun cho c s, t chc,
n v mnh. ng thi ngi nng dn li c u vo sn xut vi cam
kt m bo s lng, cht lng, vt t u vo. Khi lin kt ny c
thc hin u mang li li ch cho cc bn tham gia. T ngi nng dn s
ch ng v cc ngun u vo v s yn tm sn xut hn. Mi lin kt ny

c cc dng ch yu sau:
- ng trc vt t, vn, h tr k thut, cng ngh, mua bn li nng
sn: trong lin kt ny thng din ra gia cc ch th trc tip sn xut, kinh
doanh l cc h, doanh nghip vi cc i tng h hay doanh nghip hoc
vi cc trung tm, vin nghin cu ca cc trng i hc, cao ng, nh
chuyn giao tin b cho doanh nghip, h sn xut kinh doanh. Hay l lin
kt gia doanh nghip cho b con nng dn ng trc vt t sn xut, t
ch ng ngun nguyn liu v bn thnh phm cho doanh nghip. Lin
kt ny phn ln c th hin qua hp ng kinh t, mt phn l s tha
thun ngm nh gia cc bn tham gia nhm m bo li ch hi ha gia
cc bn tham gia lin kt.
- Bn vt t, mua li sn phm: ph bin nht l lin kt gia doanh
nghip bn chu vt t cho b con sn xut v cui v mua li sn phm.
Thc hin tt lin kt ny s mang li nhiu li ch m doanh nghip y
ch ng ngun nguyn liu sn xut v c mt th trng tiu th sn phm
n nh. Cn nng dn c vn, vt t sn xut v yn tm khi c u ra
cho sn phm. V d, lin kt gia nh my ng Lam Sn, u t ging,
phn bn, t vn k thut sn xut cho b con trng ma, cui v thu mua ma
nguyn liu t cc h nng dn, y l m hnh lin kt hiu qu.
- Lin kt trong khu cung ng dch v u vo cho sn xut nng
nghip. y l hnh thc lin kt thng c tin hnh gia cc tc nhn l
t chc (hp tc x dch v), c nhn cung cp dch v nng nghip vi ngi
nng dn. Khi sn xut nng nghip theo hng cng nghip ha, ngoi
nhng t liu sn xut ch yu (t ai, sc lao ng,) h nng dn cn
cn cc dch v phc v cho khu sn xut khc nh: khu lm t, khu
chm sc, thy li.
Khi thc hin mi lin kt ny, cc t chc, c nhn cung ng dch v

s ng ra k kt cc hp ng hoc tha thun lin kt vi ngi dn
cung ng cc dch v u vo. Qua hnh thc ny cc nh cung ng u vo
s cung cp cc dch v u vo ngi nng dn thc hin tt khu sn
xut. Nh vy, thng qua mi lin kt ny, cc nh cung cp dch v s cung
cp dch v cho ngi nng dn v thu li thu nhp cho c s, t chc, n v
mnh. ng thi ngi nng dn li c dch v u vo sn xut vi cam
kt t nh cung ng mang li nh m bo cht lng, ng thi v sn xut
trong cc dch v u vo. Khi lin kt ny c thc hin u mang li li
ch cho cc bn tham gia. T thc y sn xut nng nghip theo hng
cng nghip ha, nht l trong thi i hin nay.
*Lin kt trong tiu th sn phm
Tiu th nng sn lun l ni lo ca ngi nng dn mi khi vo chnh
v. Mi nm c vo lc chnh v thu hoch, c ma nng dn cha kp
mng p n ni lo tiu th sn phm nng nghip. Chnh v th, nhu cu
lin kt trong khu tiu th sn phm l mt nhu cu thit yu nhm mc ch
bao tiu sn phm sn xut ra ca ngi nng dn.
Trong mi lin kt ny ngi sn xut thng lin kt vi cc doanh
nghip, c s tiu th sn phm, H s trc tip hoc gin tip (thng qua
cc t chc chnh quyn) k kt hp ng hoc tha thun ming vi cc cam
kt v s lng, cht lng, cung cp cc sn phm m mnh sn xut ra
cho cc nh thu mua. Cn nhim v ca mi n v, t chc thu mua s phi
bao tiu ht s lng nh cam kt vi ngi dn. Mi bn lin kt u
mang li li ch cho nhau. Theo th li ch m ngi nng dn c hng
l c bao tiu sn phm m mnh lm ra vi gi c n nh, gim thiu ri
ro khi c ma mt gi. Gn vi n th nh sn xut cng s c ngun
nguyn liu u vo n nh cho vic sn xut kinh doanh ca mnh. Trong
ni dung lin kt ny, c bn l vy nhng ngoi ra n cn pht sinh nhiu
vn . V d nh trong vic tiu th th gn vo trc trong khu sn xut

th t chc n v tiu th c th ng trc mt phn chi ph u vo m
bo nh sn xut s cung ng u vo cho mnh. Hay h s chuyn giao tin
b k thut cho ngi nng dn, Ni chung, km theo mi ni dung lin
kt th s km theo n nhng li ch chi ph m mi bn nhn c v b ra.
2.1.6 Cc nhn t nh hng n lin kt trong sn xut v tiu th sn
phm nng nghip
2.1.6.1 T pha h nng dn
Mt s nhng yu t tm l v t tng c vn n xu v bm r vo
mi ngi nng dn Vit Nam: l tm l s ri ro, sn xut manh mn,
nh l, ch yu l hnh thc t cung t cp, t u t v ph thuc nhiu vo
t nhin, lun b m nh bi nhng ci nhn thin cn lun coi trng ci li
trc mt m khng quan tm n uy tn lu di. Chnh v vy, gy ra
nhiu kh khn trong pht trin sn xut nng nghip hng ho. Ngy nay,
hnh thc k kt cc hp ng thay cho hnh thc tho thun bng ming
nh trc y ang c s dng ph bin. Khng ch i vi cc hot
ng ca nh nc m c cc doanh nghip cng p dng rt nhiu nhm
mc ch trnh v hn ch tnh trng bi tn ca cc bn tham gia. Tuy vy,
tnh trng ny vn xy ra do ngi nng dn cha hiu c lut hp ng
v li ch lu di m cc hp ng tiu th, ng trc nng sn mang li.
Nn nhiu doanh nghip tuy k kt cc hp ng tiu th t u v
nhng khi c thu hoch th b con li bn ra ngoi nn doanh nghip li
khng c nguyn liu ng thi nhiu chi ph u t lin quan u t cho
sn xut khng thu li nn nhiu cnh d khc d ci. ng thi nhiu
h cn khng chu thanh ton cho cc doanh nghip khi doanh nghip
ng trc nguyn liu do vy nhiu doanh nghip ri vo tnh trng vn u
t qu hn m khng thu hi ni. Do , gy nn nhiu mu thun gia
cc h nng dn v doanh nghip. S bi tn ca nhiu h nng dn khin
cho nhiu doanh nghip khng dm k kt cc hp ng lin kt trc vi

cc h nng dn. Gy kh khn cho nhiu h nng dn thc hin ng hp
ng v pht trin nng nghip ni chung trong vic u t cho pht trin
sn xut v th trng tiu th sn phm.
Ngy nay, Nh nc c nhiu chnh sch khuyn khch pht trin
kinh t nng nghip. Trong , Nh nc cng rt ch trng n vic c
cc cn b khuyn nng n tn cc h nng dn chuyn giao cc tin b
khoa hc k thut nhng do nhiu nguyn nhn t chnh pha cc h nng
dn nh: trnh hiu bit v tip thu, kh nng u t thp, quen vi tp
qun sn xut nh l cho nn thng rt t cc h nng dn c th tip thu v
s dng n trong sn xut. Chnh v vy, m mi lin kt trong pht trin kinh
t nng nghip khng thc s bn cht v pht huy c hiu qu. Do ,
trong xu hng pht trin kinh t thi hi nhp ngi nng dn phi thay i
cch ngh, cch lm theo kp vi nhng i mi mi lin kt trong
sn xut v tiu th sn phm nng nghip thc s mang li ngha to ln
trong pht trin kinh t ni chung v pht trin kinh t nng nghip ni ring,
gp phn xo i gim ngho v ci thin i sng.
2.1.6.2 T pha doanh nghip
Doanh nghip vn lun theo ui mc tiu l ti a ho li nhun cho
nn nhiu lc doanh nghip p gi cc h nng dn khi vo chnh v. Do ,
gy nn nhiu sc p cho cc h nng dn. Nhiu doanh nghip khng hot
ng lin tc v n nh gy nn kh khn trong vic tiu th sn phm ca
cc h nng dn. ng thi do vic k hp ng vi cc h nng dn trc
v cho h nng dn tm ng trc cc nguyn liu u vo cho nn doanh
nghip thng k mua sn phm ca h nng dn vi gi thp hn nhiu so
vi gi thc t ngoi th trng, khi gi th trng thay i th gi k hp
ng thay i khng kp thi, thng thay i chm. Tuy nhiu hp ng sn
xut c k kt nhng cc doanh nghip khng theo st qu trnh sn
xut ca cc h nng dn cho nn nhiu sn phm khng t yu cu v cht
lng gy kh khn cho qu trnh tiu th, nhiu doanh nghip quy nh qu
kht khe v mu m v cht lng sn phm nn nhiu lc sn phm ca h
nng dn khng phm cht phi bn vi gi thp hn rt nhiu so vi gi
thc t trn th trng.
S phi hp gia doanh nghip v cc nh khoa hc, gia nh nc v
doanh nghip cha thc s cht ch pht huy ht sc mnh tim n trong lin
kt kinh t. Do vy gip cc doanh nghip vo cuc khng ch hot ng
kinh t m cn tham gia thc y x hi pht trin th lun cn c s lin kt
cht ch t pha cc h nng dn, nh khoa hc v nh nc.
Bn cnh , gi c th trng bin ng lc tng, lc gim nh hng
rt ln n s lin kt gia cc doanh nghip v h nng dn khi cha k hp
ng mua bn t trc hoc k hp ng t trc. Khi gi bn ln cao m
doanh nghip khng mua sn phm vi gi cao hn lc tho thun th h
nng dn s bn sn phm ra ngoi cho cc t thng cc doanh nghip khc
lm cho nguyn liu ca doanh nghip k hp ng vi nng dn b thiu.
Hoc khi gi bn sn phm nng nghip trn th trng h thp th doanh
nghip p nng dn bn vi gi thp tng li nhun cho doanh nghip lm
cho ngi nng dn b thit thi v h khng tin vo s lin kt vi doanh
nghip na. Yu t ny nh hng rt ln n li ch v quyn li ca doanh
nghip cng nh ca c ngi nng dn lm cho hiu qu sn xut kinh
doanh ca doanh nghip v h nng dn u c th b nh hng.
Ngun vn ca doanh nghip dnh cho nghin cu, u t, pht trin
th trng, u t cung ng nguyn vt liu cho cc h nng dn sn xut
tham gia lin kt cn hn ch nn vic u t cho ngi nng dn cn gp
nhiu kh khn, hn ch, lm cho mi lin kt vi ngi nng dn cn hn
ch v lng lo.
2.1.6.3 T pha nh khoa hc
Cc nh khoa hc, nh nghin cu l nhng ngi hiu v trc tip
tip nhn, nghin cu cc tin b k thut tin tin mang li hiu qu cao
trong pht trin kinh t. Tuy nhin, s vo cuc ca cc nh khoa hc trong

pht trin kinh t nng nghip cn nhiu hn ch. Vai tr ca cc nh khoa
hc rt quan trng trong mi lin kt. H chnh l nhng ngi trc tip
chuyn giao cc tin b k thut, cng ngh cho cc h nng dn nng
cao nng sut, cht lng, gim chi ph sn xut, tng gi bn v tng sc
cnh tranh ca hng ho. Nhng cc nh khoa hc vn cha thc s nhit
tnh tham gia v pht huy vai tr ln lao ca mnh trong qu trnh lin kt.
Trong qu trnh pht trin kinh t thi k hi nhp th ngi nng dn rt
cn c s gip nhit tnh t pha cc nh khoa hc trong vic nh hng
cng nh phng php trin khai ng dng khoa hc k thut vo sn xut.
Nhng mu thun xy ra trong lin kt gia doanh nghip v ngi nng
dn v cc vn cht lng, mu m, chng loi sn phm. Tuy nhin vai
tr, quyn li vt cht ca cc nh khoa hc, cc c quan nghin cu cha
thc s cha r rng.
2.1.6.4 T pha Nh nc
Nh nc c vai tr quan trng trong vic ng ra lm trng ti trong
vic gii quyt cc tranh chp trong cc hp ng sn xut, tiu th. ng
thi cc cp chnh quyn a phng c vai tr trung gian, l cu ni gia cc
doanh nghip, cc h nng dn v cc nh khoa hc vi cc ch trng, chnh
sch ca nh nc. Tuy vy, nhng ch trng a ra th ng nhng nhng
hot ng trin khai vn rt tc. Thc t hin nay cho thy chnh quyn cc cp
vn cha thc s vo cuc m vn cc chnh sch th ni.
Trong cc hp ng lin kt kinh t th cha xc nh r trch nhim, rng
buc, li ch gia cc bn tham gia lin kt nn dn n tnh trng km hiu qu
trong lin kt. ng thi cc chnh sch kinh t cha thc s i st vi thc t
pht trin sn xut, tiu th ti cc h nng dn m cn dng chung chung
cha c th nn rt kh khn cho cc h nng dn trong vic vn dng vo
sn xut cng nh tham gia lin kt.
Bn yu t trn nh hng trc tip n hiu qu ca hot ng

lin kt trong sn xut v tiu th sn phm nng nghip. Do , mun c
c s lin kt bn cht v mang li kt qu tt p th cn gii quyt tt
cc vn trn.
2.2 C s thc tin v mi lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu
2.2.1 Tnh hnh lin kt v tiu th ch nguyn liu ca mt s nc trn
th gii
Lin kt trong sn xut v tiu th nng sn phm gia cc tc nhn c
th din ra trong nhiu ngnh hng nng nghip. Thc t ca cc nc trn
th gii cho thy y l m hnh em li li ch cho cc bn tham gia, c
bit l h nng dn v m hnh ny nhanh chng lan rng cc nc ang
pht trin in hnh nh l Trung Quc, Kenya...
a/ Trung Quc
Sn lng ch ca Trung Quc chim 25% sn lng ch ca th
gii. Ti Trung Quc, lin kt trong sn xut v tiu th nng sn phm pht
trin rt nhanh chng trong thi gian gn y. iu ny khuyn khch cc
thnh phn cng, thng nghip tham gia nhiu hn nhm thc y sn xut
nng nghip pht trin, to lin kt cht ch gia sn xut - ch bin v tiu
th nng sn. Trung Quc gi l Kinh doanh sn nghip ho nng nghip.
y l phng thc kinh doanh nng nghip kiu mi, trong nh nc
phi hp vi cc x nghip v cc nh khoa hc trong cc khu tc nghip
trc sn xut, trong sn xut v sau sn xut ca hng triu h nng dn,
nhm hng vo th trng nng cao hiu qu kinh t sn xut thc hin
nht th ho sn xut - ch bin - tiu th, a sn xut nng nghip pht
trin theo hng quy m ho, chuyn mn ho v thm canh ho.
C 4 hnh thc chnh ca sn nghip ho:
Th nht, hnh thc doanh nghip ch bin gia cng l ch th: tc l

doanh nghip tm kim th trng trong v ngoi nc ri thng qua hnh
thc k hp ng, kh c, c phn... ri lin h vi nhn dn v vng sn
xut nguyn liu. Trong doanh nghip cung cp cc dch v, thu mua nng
sn nh hng sn xut cho nng dn. Nng dn m bo nguyn liu n
nh cho doanh nghip sn xut. Nh nc to iu kin cho doanh nghip v
nng dn vay vn, bo v li ch ca doanh nghip v nng dn trc cc
thay i ca th trng nhm cho doanh nghip yn tm u t, ngi dn
yn tm sn xut.
Th hai, hnh thc hp tc x nng nghip l ch th: Cc t chc hp tc
nng dn ng ra lin h vi cc doanh nghip gia cng ch bin, cc n v kinh
doanh nng sn, mt khc tin hnh t chc nng dn sn xut h ng vai tr nh
chic cu ni lin kt ngi dn v doanh nghip ch bin, tiu th vi nng dn.
Th ba, hnh thc hip hi nng dn chuyn nghip: y l hnh thc
chia s thng tin, h tr nhau v tin vn, k thut sn xut, tiu th... Gia
cc h gia nh trn c s t nguyn cng c li.
Th t, hnh thc mt xch ca th trng bn bun: hnh thc ny
ht nhn trung tm l cc ch bun bn, cc cng ty thng mi nng sn.
Tc l cc ch cng ty ny tc ng hng dn nng dn sn xut cc mt
hng ring bit, t hnh thnh cc khu chuyn canh cung cp u vo cho
kinh doanh ca mnh.
b/ Kenya
Kenya l nc sn xut ch ng th t trn th gii vo nm 2006.
y, ch l ngun i ngoi t m Kenya kim c. Vo nm 2002, ch
chim khong 20% GDP nng nghip ca Kenya. Sn xut ch ca Kenya
c m rng vi tc nhanh. Nm 1963, Kenya sn xut c 18 tn
v n nm 2000 sn xut c 260.000 tn v t c 350.000 tn vo
nm 2005. C c nng sut v sn lng cao nh vy l do nh nc
Kenya to mt bng cho cc doanh nghip sn xut v ng gi sn phm,

tng din tch trng ch cho nng dn, quy hoch dn in i tha, nh
hng chuyn dch ph hp, gii thiu cho nng dn cc m hnh sn xut
mi hiu qu cao...Cng vi nhng chnh sch khuyn khch gip doanh
nghip yn tm u t, nng dn yn tm sn xut...V d: Chnh sch khi
doanh nghip ng vn do nng dn mt ma cha tr c n, chnh sch
khu tr thu VAT, u vo cho sn phm, chnh sch lin kt sn xut bao
tiu vi nng dn.
doanh nghip gn b lu di vi nng dn nh nc to iu kin
cho doanh nghip p dng c ch li vi nng dn (vic ny c th thc hin
trc khi nh thu thu nhp), ng thi cho php doanh nghip thnh lp
qu h tr ri ro do thin tai v rt gi. Doanh nghip ngoi vic s dng
thnh tu khoa hc v cng ngh chung ca x hi, h cn mua cc nghin
cu khoa hc ca cc t chc v c nhn trong nc v nc ngoi, nhm t
hiu qu cao trong sn xut v kinh doanh ca mnh.
2.2.2 Tnh hnh thc hin lin kt trong ngnh ch Vit Nam
2.2.2.1 Tnh hnh sn xut ch Vit Nam
Vit Nam bt u sn xut ch hn 3000 nm trc y. Sau khi chim
ng ng Dng, thc dn Php a cy ch vo t cui th k 19.
Nc ta c nhiu iu kin thun li pht trin ch v ngnh ch tr
thnh ngnh hng tiu th trong nc v xut khu quan trng. Trong qu
trnh pht trin, tuy khng trnh khi nhng thng trm ca th trng do s
ci cch kinh t ca Vit Nam ni ring v ca mt s nc trn th gii ni
chung, nhng cho n nay ngnh ch ca Vit Nam vn tn ti v vng bc
trn con ng pht trin.
Hin c nc ta c 35 tnh thnh trng ch vi tng din tch 131.500ha,
phn nhiu cc tnh trung du min ni pha Bc, Bc Trung b v Ty
Nguyn. Hng nm, Vit Nam xut khu ch t trn di 100 triu USD.
n nay Vit Nam xut khu ch sang 107 nc, ng th 7 v sn
lng, ng th 6 v khi lng xut khu. Mc d vy, sn phm ch Vit
Nam cha c thng hiu trn th gii.
(Ngun: www.agro.gov.vn)
Hnh 2.1
Din tch v sn lng ch Vit Nam giai on 1995 2007
Vit Nam ch bin c khong 15 loi ch khc nhau, tuy nhin

xut khu phn ln vn l ch en (gn 60%), cn li l ch xanh v mt s t
cc loi ch khc. Mt s cc loi ch ca Vit Nam c a chung trn th
trng th gii l ch Long, ch en, ch li. Tuy nhin, hin gi ch xut
khu ca Vit Nam vn mc thp so vi sn phm cng loi ca cc nc
trn th gii. n gi xut ch ca Vit Nam ch bng 55 - 70% so vi gi
xut ca nhiu nc tu theo mt hng ch.
Nguyn nhn khin cho gi ch xut khu ca Vit Nam thp l: th
trng ch xut khu ca Vit Nam cha tht s n nh, do cht lng ch
khng cao v c bn di dng nguyn liu l chnh. Vic xy dng
thng hiu cho ch cng cha c quan tm. Ch mi gn y, ch ca
Vit Nam mi c cc nh nhp khu bit n vi biu tng ch ba l - tn

giao dch ca Vinatea.
Bng 2.1
Nm
Lng xut khu v kim ngch xut khu ch Vit Nam

giai on 2002 2007
Lng xut khu
S lng tn) Tc tng (%)
Kim ngch xut khu

Gi tr (nghn USD)
Tc tng (%)
2000
55.66
69.61
2001
68.22
22,56
78.41
12,64
2002
74.81
9,67
82.52
5,25
2003
60.0
-19,80
60.0
-27,29
2004
98.22
63,70
93.0
55,00
2005
87.92
-10,49
96.93
4,23
2006
102.8
16,92
108.0
11,42
2007
112.0
8,95
130.0
20,37
(Ngun: www.agro.gov.vn)
Tnh hnh xut khu ch ca Vit Nam c nhiu bin ng. Nm 2003 l
nm khng hong nht ca ngnh ch Vit Nam. Lng xut khu ch t
60.000 tn, gim so vi nm 2002 n tn gn 20%. Cng vi kim ngch
xut khu cng gim mnh (gim n hn 27%). Nhng n nm 2004 cng l
nm ngnh ch c khi phc li mt cch nhanh chng. Lng xut khu
t n 98.220 tn, kim ngch xut khu tng ln 55% so vi nm 2000.
2.2.2.2 Ch trng chnh sch ca ng v Nh nc v pht trin mi lin
kt trong sn xut v tiu th sn phm nng nghip
Trong nhng nm qua, ng v Nh nc ta c ch trng, chnh
sch thc y s lin kt gia c s ch bin vi ngi sn xut nguyn
liu nng nghip nh: Ngh quyt 06 NQ/TW ngy 10/11/1998 ca B
Chnh Tr khi bn v pht trin kinh t trang tri ch r: ch trng lin kt
gia doanh nghip Nh nc v thnh phn kinh t khc. y mnh chuyn
dch c cu kinh t, gn vi cng nghip ch bin ngnh ngh, gn sn xut
vi tiu th hnh thnh lin kt cng nghip, nng nghip, dch v v th
trng nng thn xy dng nng thn mi. Nh nc cn c chnh
sch khuyn khch pht trin hnh thc kinh t trang tri gia nh cng nh
cc hnh thc kinh t khc ca h gia nh. c bit khuyn khch cc h
nng dn, cc trang tri gia nh v cc thnh phn kinh t khc lin kt vi
nhau, hnh thnh cc t chc, cc hnh thc kinh t hp tc m rng quy
m sn xut, thu ht v h tr cc h gia nh cn kh khn.
Ngh quyt 09/2002/NQ CP ca Chnh ph cng khuyn khch cc
doanh nghip kinh doanh v ch bin, thng mi thuc cc thnh phn kinh
t m rng din tch k hp ng tiu th nng sn vi hp tc x hoc k
trc tip vi nng dn, gn kt cho c sn xut vi ch bin v tiu th sn
phm trong nc v xut khu.
Ti vn kin i hi i biu ton quc ln th IX ca ng khi bn v
chnh sch pht trin nng nghip, nng thn cng nhn mnh: cn nhn
rng m hnh hp tc gia cng nghip v nng nghip, doanh nghip, Nh
nc vi h nng dn. Doanh nghip nh nc v h nng dn phi lin
kt vi nhau thnh hip hi bo v li ch ca mnh v h nng dn, khng
xy ra tnh trng cnh tranh khng lnh mnh (tranh mua, tranh bn) gia
cc doanh nghip nh nc, . C th ho tinh thn Ngh quyt i hi ln
th IX ca ng, hi ngh ln th 5 Ban Chp hnh TW ng (Kho IX),
trong ch trng v pht trin kinh t tp th cng nhn mnh: thc hin
rng ri vic k kt hp ng trc tip gia doanh nghip ch bin v tiu th
sn phm nng lm ng nghip vi nng dn qua hp tc x. Cc doanh
nghip cung ng vt t, phn bn, thc n chn nui, hng dn cc quy
trnh k thut v thu mua sn phm cho hp tc x theo hp ng di hn i
vi sn phm c khi lng ln. Nh nc c ch u i doanh nghip
ny, khuyn khch nng dn v hp tc x nguyn liu mua c phn, tr
thnh nhng c ng ca cc doanh nghip ch bin nng lm sn v thc
hin lin kt gia cc khu sn xut, ch bin, tiu th gia cc thnh phn
kinh t, to iu kin nng dn v cc hp tc x tham gia c phn ngay t
u vi cc doanh nghip thuc mi thnh phn kinh t vi nng dn. Doanh
nghip h tr vn, chuyn giao k thut, tiu th sn phm do nng dn lm

ra vi gi c hp l.
Ngy 24 thng 6 nm 2002, Th tng Chnh ph k Quyt nh s
80/2002/Q - TTg khuyn khch tiu th nng sn hng ho thng qua hp
ng gia doanh nghip vi nng dn. Theo quyt nh ny, Nh nc
khuyn khch cc doanh nghip thuc cc thnh phn kinh t k kt hp ng
tiu th nng sn hng ho vi ngi sn xut nhm gn sn xut vi ch
bin v tiu th nng sn hng ho vi ngi sn xut nhm gn sn xut vi
ch bin v tiu th nng sn hng ho pht trin sn xut n nh v bn
vng. Cc doanh nghip k kt hp ng tiu th nng sn vi ngi sn
xut s c Nh nc h tr v t ai, u t, tn dng, chuyn giao tin b
k thut v cng ngh, th trng v xc tin thng mi.
Quyt nh s 80/2002/Q TTg ca Chnh ph l kt qu ca qu
trnh tng kt thc tin sn xut v tiu th nng sn hng ho ca cc doanh
nghip v a phng din ra t nhng nm trc.
2.2.2.3 Tnh hnh thc hin lin kt trong ngnh ch Vit Nam
* Cng ty ch Mc Chu
Cng ty ch Mc Chu tin thn l nng trng Mc Chu. Cng ty
ch Mc Chu ngi sn xut ch bao gm 3 i tng ch yu. l, cng
nhn vin ang lm vic cho cng ty; cc h nng dn trong vng; cc trang
tri sn xut ch. Mi lin kt gia h vi cng ty da trn c ch khon sn
xut v kt qu hot ng kinh doanh ca cng ty. Vi iu kin l t nguyn
nhn vn ch; bt buc phi trng v chm sc theo quy hoch v quy trnh
ca cng ty a ra, khng t thay i thit k vn ch, cng khng c
t thay i cy trng; c kinh nghim trng; cam kt bn ton b sn phm
ch bp ti v cht lng theo yu cu ca doanh nghip; gi c c tho
thun t u nm.
C ch lin kt chnh l chia s li ch; t nguyn v bt buc. Cng ty
cung ng trc phn bn ti thiu t 20 25% gi tr sn xut ch bp ti,
ngoi ra dng hnh thc thng khuyn khch v chia s li ch. T

nguyn v bt buc, t nguyn tham gia nhn khon, ng thi t nguyn
cam kt v chia s li ch, t nguyn cam kt thc hin cc quy nh bt buc
do ch s hu t a ra.
ng lc chi phi lin kt gia ngi nhn khon vi doanh nghip l
li ch vt cht thu c t hai pha. Ngoi ra vi cc h nhn khon th nhn
khon cn l vic lm, v t vic lm thng xuyn dn n thu nhp thng
xuyn v i sng n nh.
* Cng ty TNHH HaiYih l cng ty 100% vn nc ngoi ca i Loan
Qua hn 5 nm hot ng cng ty ngy cng trng thnh v mi mt,
thng hiu ch Haiyih - Cu t khng ch nc ngoi bit n m ngay c
trong nc v a phng rt gn gi v quen thuc. Nhng thnh tch ca
cng ty trong cc nm qua khng tch ri s ng hnh, hp tc ca 226 h
sn xut trn a bn, cng ty trin khai m rng vng nguyn liu ch bp
ti qua hp ng u t v bao tiu sn phm theo Quyt nh 80/2002/TTg
ngy 24/06/2002 ca Th tng Chnh ph v chnh sch khuyn khch tiu
th hng ho nng sn thng qua hp ng c 140 ha. u t th nghim
cho 9 h ngi ng bo dn tc ti x Sa, huyn Lc Dng khong 5ha;
hin nay ch pht trin tt v ha hn mt vng th nhng ph hp vi cc
ging ch cnh i Loan.
Ban gim c cng ty cng rt quan tm n i sng ca cc h dn tham
gia hp ng vi cng ty, ng thi to mi iu kin thun li cc h sn xut
vi nng sut v cht lng cao nht. Xy dng chnh sch u t hp l nh
cng ty u t cy ging, trong nh nc h tr 50% kinh ph tin cy ging,
50% cn li cng ty ng trc v s tr dn trong khong 3 nm khi thu mua ch
bp ti, chu k thu hi ch i Loan t khong 50 55 ngy mt t. Cng ty
ng trc phn v c, thuc bo v thc vt v s thu hi khi mua ch bp ti,
ring phn hu c vi sinh hng nm t chc bn lt 2 ln, cng ty s dng phn
d v phn covc th s phn b tr dn trong 3 t thu hi. Nh vy ngi dn c
qu t sn xut ch phi u t cng chm sc, lm c, xt thuc, ti v ton b

quy trnh c cn b ca cng ty theo di, hng dn v chu trch nhim trc
mi h. Bn cnh , cng ty ch ng gip ngi dn hi ch nhm m bo thu
hi ng lt, ng ngy, ng k thut, chi ph thu hi 32.000 ng/ngi/ngy,
bnh qun mi ngi hi khong 12kg ch bp ti; n gi thu hi l 2.660
ng/kg, nhng cng ty ch tr tin thu hi vi ngi dn l 2.000 ng/kg. n
gi thu mua ch bp ti Long l 35.000 ng, cc loi ch khc l 16.000
ng/kg v nng sut bnh qun t t 12 n 15 tn/ha/nm.
* Yn Bi, cng ty c phn ch Lin Sn vn tr vng v pht trin
tr thnh hin tng trong gii sn xut, kinh doanh ch Yn Bi.
Vn ln bng s nhy bn, bc vo nm 2007 mc d trong nhng
thng u nm c nhiu yu t bt li cho Cng ty nh: thi tit khc nghit,
hn hn, nng nng ko di, su bnh pht sinh khng thun li cho sinh
trng v pht trin ca cy ch. Cng ty lun cho rng Doanh nghip cn c
s lin kt cht ch vi nh nng, nhanh nhy nm bt tm u ra cho cng ty,
u t cng ngh tt s c gi bn tt, chnh l b quyt ca s thnh cng.
Lin kt cht ch vi vng nguyn liu. C th khng nh s thit lp mi lin
kt cht ch gia ng b Cng ty vi ng b th trn Nng trng Lin Sn
v chnh quyn, nhn dn cc x v vng ln cn trong t chc thu mua
nguyn liu ch tuyt Shan cng l mt trong nhng yu t quan trng lm nn
thnh cng. Chnh v vy, trong iu kin cnh tranh gay gt, nhng vng
nguyn liu ca Cng ty vn t b nh hng. Cng ty xy dng phng n
lin kt vi cc x, th trn trong vng nguyn liu, k hp ng bao tiu sn
phm vi 638 h lm ch trong v ngoi a bn theo quyt nh 80/CP ca
Chnh ph, trong c 201 h nhn khon vn ch Ngh nh 01/CP ca
Chnh ph. ng thi, cung ng vt t, phn bn, thuc tr su, hng dn k
thut thm canh, thu hi cho nng dn nhm m bo cht lng sn phm
theo yu cu ca khch hng v cn u t h tr cho cc h c phn hu c
bn cho ch, xy dng b cha nc trn i c nc cho chm sc v
phng tr su bnh. Doanh nghip cn lin kt vi th trn Nng trng Lin

Sn v x Sn Lng chuyn i c cu ging ch, trng, ci to din tch ch
ging c v trng mi 116ha ch Bt Tin v Phc Vn Tin trong vng 3 nm
(t 2004 2006) theo chng trnh h tr ca tnh v huyn.
Qua y ta thy, t khi c quyt nh 80 ca Chnh ph hu ht cc hnh
thc lin kt pht trin ch u cho hiu qu kinh t cao. c bit l trong
khu ch ng v nguyn liu ca cc n v. Trong tng lai cc hnh thc
lin kt trong sn xut, ch bin v tiu th ch s cn pht trin rt mnh.
Ch l mt trong nhng mt hng nng sn c sn lng v kim ngch
xut khu ln. V vy nhm pht trin vng nguyn liu ch bn vng, nhiu
m hnh lin kt c xy dng v a vo sn xut.
* M hnh dy chuyn sn xut ch xut khu ti Vnh Tng, Vnh Phc
Thng 11/2009, Trung tm Khuyn cng v t vn pht trin cng
nghip (x Yn Lp, Vnh Tng) phi hp vi Cng ty Trch nhim hu
hn Thng mi xut khu Phng Nam t chc hi ngh gii thiu m
hnh dy chuyn sn xut ch xut khu.
Tng mc u t ca m hnh l 8.818 triu ng, bao gm xy dng
xng sn xut, nh kho, mua sm thit b my mc v vn lu ng. Trong
Trung tm khuyn cng h tr 110 triu ng cn li l vn ca cng ty
Trch nhim hu hn Thng mi xut khu Phng Nam. Dy chuyn sn
xut ch xut khu ca Cng ty Phng Nam l dy truyn khp kn vi cc
loi my mc thit b cng ngh hin i nh: My sng vi, sng rung, sng
rt, sng tch cng, Ht u s, Qut phn cp, My tch phn loi, My TC
senvec cng sut thit k 1000 tn/ nm. Sn phm l cc loi ch xanh v
ch en gm cc chng loi: ch OP, ch FBOP, ch P, ch PS, ch BPS
ch yu l xut sang cc nc Trung ng v mt s nc chu u.
Hiu qu ca dy chuyn sn xut ch xut khu l tng nng sut, sn
phm c cht lng cao, gi thnh thp, nng cao tnh cnh tranh ca sn
phm ch cng loi, tit kim thi gian, nhn cng, a dng ha cc loi sn
phm; em li hiu qu kinh t cao cho n v sn xut, gp phn gii quyt

vic lm cho 50 lao ng.
* M hnh sn xut ch tnh Thi Nguyn
Cy ch c xc nh l cy hng ha mi nhn trong nn sn xut
nng nghip ca tnh Thi Nguyn. i vi huyn i t - Cy ch cng
chnh l cy mi nhn trong sn xut nng nghip v vic xy dng m hnh
sn xut thm canh ch gn vi c s ch bin t hiu qu kinh t cao l mt
trong nhng mc tiu ln t ra i vi a phng ny.
Thuc vng ni trung du, huyn i T c nn kinh t nng nghip l
chnh, trong cy ch l cy c din tch th 2 sau cy la v l cy s 1
trn vng t i ni ny. pht trin kinh t ca huyn theo hng Cng
nghip ha - Hin i ha nng nghip nng thn, th c th ni cy la ch
m bo an ton lng thc, cn pht trin sn xut ch l hng i va khai
thc c tim nng t ai ca huyn min ni trung du, va gii quyt vic
lm v tng thu nhp cho nng dn. Bn canh vic pht trin ch thnh cc
vng nguyn liu tp trung a cng ngh ch bin vo s gp phn cng
nghip ha nng nghip v nng thn, chuyn dch c cu kinh t ca huyn
theo hng gim t trng nng nghip, tng t trng cng nghip v dch v.
Tuy nhin, theo thng k ca huyn, n thng 10/2009, i T c
5000ha ch, trong din tch ch kinh doanh chim gn 4600ha nhng nng
sut thp,cht lng ch khng n nh. Vic trin khai d n: Xy dng m
hnh sn xut thm canh ch gn vi c s ch bin t hiu qu kinh t cao
chnh l c s v l n by quan trng huyn i T pht huy tim nng,
li th, a ngnh sn xut ch thnh ngnh sn xut mi nhn ca huyn,
gp phn xa i gim ngho, tin ln lm giu cho nng nghip nng thn
vng ni ca huyn.
D n Xy dng m hnh sn xut thm canh ch gn vi c s ch
bin t hiu qu kinh t cao ti huyn i T thuc chng trnh Xy dng
m hnh ng dng v chuyn giao khoa hc cng ngh phc v pht trin
kinh t x hi nng thn min ni giai on t nay n nm 2010 do B

Khoa hc & Cng ngh lm ch qun chng trnh; UBND tnh l ch qun
d n v Cng ty C Phn Xut nhp khu Thi Nguyn l n v ch tr, c
tng kinh ph thc hin l 4 t 350 triu ng. Mc tiu ca D n l Xy
dng vng ch nguyn liu c nng sut cao, cht lng tt, to ra cc loi
sn phm c cht lng, c mu m, kiu dng cng nghip cho ring mnh,
gn kt vng nguyn liu vi ch bin, tiu th sn phm. Bn a phng
ca huyn i T nm trong D n l La Bng; Hong Nng; Ph Thnh v
Ph Cng. Quy m ca D n l p dng cc tin b k thut xy dng m
hnh thm canh 100ha ch trung du c nng sut t 7 tn/ha ln 9 tn/ha sau
D n; xy dng m hnh 50ha trng thm canh v trng ci to thay th t
vn ch trung du gi ci bng ging ch LDP1 v h thng ti bng vi
cm tay, t nng sut 3,5 tn/ha ch 3 tui; 10 tn/ha ch 8 tui; Xy dng
m hnh vn nhn ging ch quy m 10 vn bu/nm va hun luyn,
o to ngi sn xut k thut nhn ging ch, ng thi hnh thnh m
hnh dy chuyn thit b ng b ch bin ch xanh c cng sut 1 tn/ngy
v p dng k thut ci tin trong cng ngh ch bin ch xanh nng cao cht
lng, p ng nhu cu th trng.
C th ni y l D n gn kt gia 4 nh: Nh nc, Nh khoa hc,
nh Doanh nghip v nh Nng trong lnh vc nng nghip nng thn, nhm
nng cao gi tr hng ha nng sn, thu nhp i sng ca ngi dn. Do vy
i hi cao hn na vai tr cng nh kh nng ca Cng ty i vi D n.
D n Xy dng m hnh sn xut thm canh ch gn vi c s ch bin t
hiu qu kinh t cao ti huyn i T trin khai thc hin c 3 nm.
y chnh l c s quan trng i T thc hin thnh cng mc tiu trng
thm canh ging ch mi thm 500ha; tng nng sut sn lng ch t
33.300 tn ln 37.500 tn/nm vo nm 2010.
2.3 Mt s cng trnh nghin cu c lin quan n ti

- Lin kt kinh t thng qua hp ng gia ngi sn xut ma
nguyn liu v cng ty ma ng Ho Bnh ca Ng Th Thu (2004),
ch ra nhng vn lin kt thng qua hp ng gia ngi sn xut nguyn
liu v cng ty ma ng Ho Bnh. Tc gi chng minh c s lin kt
gia nhng ngi sn xut ma nguyn liu v cng ty ma ng Ho Bnh
l ph hp v ng n trong lnh vc sn xut ma ng. Khng nh s
ng gp tch cc ca n i vi s pht trin ca ngnh ma ng ca Ho
Bnh ni chung, cng ty ma ng v nhng h nng dn sn xut ma
nguyn liu ni ring. Tuy nhin tc gi cha ch ra c c th v kt qu
lin kt t c ca nhng h lin kt vi cng ty ma ng Ho Bnh.
- Nghin cu cc m hnh lin kt gia sn xut vi ch bin, tiu th
sn phm ch trn a bn huyn Thanh Ba - tnh Ph Th ca tc gi Quyn
Mnh Cng (2006). Tc gi a ra 2 m hnh lin kt l lin kt thng qua
hp ng kinh t v lin kt theo hnh thc truyn thng gia cc cng ty ch
bin vi cc h nng dn sn xut ch bp ti. Tc gi khng nh vic lin
kt trong sn xut ch Thanh Ba mang li thu nhp hn so vi khng lin kt
cho c ngi sn xut ch bp ti v cc cng ty ch bin. Tuy nhin tc gi
cha ch r c c ch v cc iu khon lin kt trong hp ng i vi 2
hnh thc lin kt thng qua hp ng. Hn na, tc gi cha a ra c kt
qu thc hin hp ng ca nhng h nng dn trng ch i vi cc cng ty.
- Nghin cu mi lin kt sn xut tiu th rau an ton trn a bn
thnh ph H Ni ca tc gi L Vn Lng (2008) cho rng: lin kt trong
sn xut tiu th rau an ton l cn thit lm tng gi tr, gim ri ro cho cc
tc nhn tham gia. Phn ln cc mi lin kt gia cc tc nhn l t do v hp
ng ming, phn ng cc tc nhn khc ngoi hp tc x thu gom rau an ton
cho rng hp ng bng vn bn phc tp v khng cn thit trong sn xut rau
an ton. Tc gi cng ch ra vic phn chia li ch gia cc tc nhn cha cho s
hi ho, ngi sn xut lun nhn c li ch thp nht. Mi hnh thc lin kt
c mc ph hp v mang tnh cht php l khc nhau, yu cu nhng iu

kin khc nhau nhng u mang li hiu qu thit thc thc y sn xut v tiu
th rau an ton. Tuy nhin tc gi qu cp n knh tiu th v rau an ton
cha tp trung su phn tch v cc hnh thc lin kt.
- Lin kt kinh t gia cc h nng dn vi cc doanh nghip nh
nc ca tc gi Trn Vn Hiu (2005). Tc gi ch ra rng lin kt gia
cc h nng dn v cc doanh nghip nh nc chnh l to lp sc mnh
tc ng, h tr, gip cho kinh t h nng dn chuyn sang sn xut hng
ho theo hng th trng. Nhng tc gi cha a ra c li ch thc s
ca cc bn khi tham gia lin kt.
Tm li: cc nghin cu trc y cha tp trung i su phn tch hiu
qu ca mi lin kt hoc cha a ra v phn tch c li ch ca cc tc
nhn khi tham gia vo mi lin kt c bit l li ch ca ngi nng dn khi
tham gia lin kt, li ch ca doanh nghip, li ch ca ngi trung gian, hoc
ch i su phn tch li ch mt m hnh lin kt, hn na cc ti trn ch
yu tp trung vo phn tch mi lin kt trong sn xut cy trng 1 v, nn
cha cp n mi lin kt v sn xut v tiu th ch ca doanh nghip
trn a bn tnh Tuyn Quang.
3. C IM A BN NGHIN CU V
PHNG PHP NGHIN CU
3.1 c im cng ty v vng nguyn liu ca cng ty ch Sng L
Tuyn Quang
3.1.1 Thng tin chung v Cng ty ch Sng L
Tn cng ty: Cng ty ch Sng L
Tn giao dch: Song Lo Tea Company
Tr s chnh ti: X Kim Ph, huyn Yn Sn, tnh Tuyn Quang.
in thoi: 027. 3872 335
Fax: (84-27) 3872 517
E-mail: sloteaco-tq@hn.vnn.vn
Logo: Song Lo Tea Company (Cng ty ch Sng L)
Quyt ng thnh lp: S 868/Q UB ngy 15 thng 10 nm 1997

C quan k quyt nh thnh lp: y Ban Nhn dn tnh Tuyn Quang.
Giy php ng k kinh doanh: S 111999 ngy 27 thng 6 nm 1998
C quan cp: S K hoch v u t tnh Tuyn Quang.
M s thu ca doanh nghip: 5000128834
Vn u t: 5.528.000.000 ng
S ti khon tin Vit Nam: 4211010002

Ti ngn hng: Nng nghip v pht trin nng thn tnh Tuyn Quang
S ti khon tin ngoi t: 422101370002
Ti ngn hng: u t v pht trin tnh Tuyn Quang
Lnh vc sn xut kinh doanh: cn c vo giy chng nhn ng k
kinh doanh s 111999 ngy 27 thng 6 nm 1998 do S K hoch v u t
tnh Tuyn Quang cp th cng ty hin ang hot ng cc ngnh, ngh kinh
doanh sau:
- Qun l, sn xut, kinh doanh, xut khu cc sn phm ch.
- T chc sn xut v cung ng vt t k thut phc v sn xut ch.
- Sn xut vt liu xy dng.
- Thi cng cc cng trnh xy dng phc v i sng.
3.1.2 Khi qut v qu trnh hnh thnh v pht trin ca Cng ty
Cng ty Ch Sng L, tin thn l Nh my Ch Tuyn Quang, c
thnh lp t nm 1982, n nay tr thnh mt doanh nghip c uy tn trn
th trng trong nc v quc t. lm c iu , tp th cn b cng
nhn vin Cng ty n lc khng ngng, vt qua mi kh khn th thch
bng lng quyt tm v tr sng to.
T nhng nm u vi thit b k thut th s, sn lng ch hn ch,
cht lng ch cha cao, th n nay cc sn phm ca Cng ty Ch Sng L
c mt uy tn trn th trng v chim c nim tin ca ngi tiu dng.
c bit nm 2008 Cng ty c B Cng Thng la chn v cng nhn
l mt trong nhng doanh nghip xut khu c uy tn. T nm 2001, a
dng ho sn phm v lm cho sn phm c sc cnh tranh trn th trng,
Cng ty u t dy chuyn ch bin ch xanh cc loi, cng sut 30 tn
nguyn liu/ngy, nng tng cng sut ch bin c ch xanh v ch en ca
Nh my n nay t trn 60 tn/ngy. Bn cnh , Cng ty tin hnh ci
tin, thay th mt s thit b gp phn nng cao cht lng sn phm ch en
xut khu. C th, u t hc ho t nhin thay my ho; u t mt s

my sng phn loi nng cao nng sut sng cng nh cht lng sn
phm; ci tin mt s my ct, b ch
Khng ch dng li khu u t v dy chuyn cng ngh, u nm
2005 Cng ty Ch Sng L a vo p dng quy trnh qun l cht lng
theo tiu chun quc t ISO 9001 2000 v quy trnh qun l an ton thc
phm theo tiu chun HACCP trong cng nghip ch bin ch. Cui nm
2005, sn phm ca Cng ty c t chc Intertek (M) cp chng nhn
t tiu chun. S u t ng hng v c trng tm gip cho cc sn
phm ca Cng ty c cht lng n nh, m bo an ton thc phm v gi
c uy tn vi khch hng. Sn phm lm ra n u tiu th ht n , c
bit sn phm ca cng ty c xut khu sang cc th trng nh: Nga,
Pakistan, Srilanka, c, Anhv c ngi tiu dng yu thch nh gi
cao. Do xc nh c cht lng ch l khu then cht t khng nh
thng hiu ch Sng L trn th trng trong nc v quc t, Cng ty t
chc trin khai ng lot cc gii php nh: pht trin cy ch, tn dng vng
nguyn liu ca dn, ng thi c cn b k thut ph trch tng vng
nguyn liu, hng dn b con cch trng chm sc v thu hoch ch ng
quy trnh k thut. Bn cnh , Cng ty lun tr trng i mi cng ngh
ch bin, pht trin dch v phc v, ng dng tin b khoa hc k thut
trong qun l... tt c ch nhm mt mc ch duy nht l nng cao cht lng
v uy tn thng hiu ch Sng L.
C th ni, vi tt c n lc v quyt tm ca tp th cn b cng nhn
vin, Cng ty Ch Sng L ang ngy cng c nhiu bc pht trin ng k,
khng nh mt thng hiu ch trn vng t Tuyn Quang giu truyn
thng cch mng.
3.1.3 Tnh hnh t chc b my qun l ca Cng ty ch Sng L
H thng t chc qun l ca cng ty c thc hin theo s 3.1:
Xng
SX phn
Ngi lao ng
B phn
nghip
v
B phn
dch v
B phn
dch v
X nghip dch v
i sng
H nng dn
Phng t chc,
vn phng
B phn
nghip
v
X nghip cung ng
vt t
Phng lin
doanh
S b my t chc lnh o ca cng ty ch Sng L Tuyn Quang
Ngnh
phc v
i sn xut
nguyn liu
ti chnh
Phng k ton
Ph gim c ph trch
Cng nghip
S 3.1
Ngnh
HTP
Qun c nh my
ch Sng L
Xng Tn Phong
Ngnh
BTP
Phng k thut
Phng k
hoch
Ph gim c ph trch
Nng nghip
Gim c cng ty
Xng
SX bia
Ban gim c Cng ty gm c 3 ngi (1 gim c, 2 ph gim c

ph trch nng nghip v ph trch cng nghip), c 5 phng ban nghip v,
1 nh my sn xut ch, 1 xng ch bin ch en bn thnh phm, 12 i
sn xut v 2 x nghip trc thuc.
Vi hnh thc t chc b my qun l ny, s phi hp chc nng gia
cc phng ban, di chuyn nhn s, ti nguyn trong Cng ty l rt tt. Ban
gim c nhn thng tin v iu hnh trc tip cc n v sn xut, cc phng
ban gip vic xut tham mu cho gim c v trc tip ch o v mt
nghip v cho cc n v. Da vo cch t chc, qun l sn xut nh trn,
cng tc ch o khng b chng cho, tip nhn v x l thng tin nhanh,
p ng c yu cu qun l t chc sn xut.
3.1.4 iu kin sn xut kinh doanh
3.1.4.1 Tnh hnh c s vt cht k thut ca cng ty
hot ng sn xut kinh doanh ca cng ty c thc hin ng quy
trnh v m bo hiu qu th c s vt cht l yu t v cng quan trng. Gi tr
c s vt cht ca cng ty n cui nm 2009 c th hin qua bng 3.1.
Bng 3.1
TT
Gi tr ti sn c nh ca cng ty nm 2009
Phn loi TSC
Nguyn gi
(triu ng)
Gi tr cn li sau khu hao

Gi tr
C cu
(triu ng)
(%)
Nh ca, vt liu kin trc
9.734
6.230
56,22
My mc, thit b
4.783
1.749
15,78
Phng tin vn ti
1.240
580
5,23
Thit b dng c qun l
289
93
0,84
Gi tr vn ch
6.498
2.430
21,93
Tng
22.544
11.082
100
(Ngun: Tng hp t s liu phng k ton ti chnh)

Tng gi tr TSC nm 2009 ca cng ty sau khi tr khu hao cn

khong 11 t ng. Trong gi tr v nh ca, vt kin trc v gi tr
vn ch chim t l ln nht. Gi tr ny n nm 2009 chim ti
khong 78%. iu ny ph hp vi c im sn xut kinh doanh ca
cng ty ch Sng L v cng ty sn xut v ch bin ch, ly nguyn liu
sn xut l ch bp ti; din tch ch bp ti c trng trn din tch
t rng, do cng ty qun l. Hn na, vn ch ny c trng t nhng
nm u thnh lp cng ty.
Phn ln cc trang thit b, my mc hin ang s dng ti cng ty
c thi gian s dng kh lu, c mua v v a vo s dng t
nhng nm u thnh lp cng ty. V vy, nhiu loi my mc, thit b
lc hu so vi cc doanh nghip khc. iu ny nh hng ln n
cht lng v tnh cnh tranh ca sn phm do cng ty sn xut. Do vy,
trong thi gian ti i hi cng ty u t thm hoc thay th nhng trang
thit b qu c v lc hu nhm nng cao cht lng, tnh cnh tranh
ca sn phm do cng ty sn xut.
3.1.4.2 Tnh hnh lao ng ca cng ty
Nh chng ta bit, lao ng l mt trong ba yu t c bn ca mt
qu trnh sn xut. Cng ty ch Sng L c ngun lao ng di do, nhng
bn cnh s lao ng ca cng ty khng n nh, c s bin ng qua cc
nm c v s lng v c cu lao ng.
Lc lng lao ng ca cng ty rt di do c v cht lng v s
lng. V c cu lao ng gia cc ngnh qua cc nm t c s bin ng, m
ch l s thay i t trng ca tng ngnh theo chiu hng tch cc. Tng
dn t trng lao ng cng nghip, lao ng dch v, gim dn t trng lao
ng nng nghip. Cc lao ng dch v ch yu kinh doanh vt liu xy
dng, xy dng c bn v kinh doanh phn bn.
584
18
218
206
12
64
40
924
48
115
217
544
- Lao ng trc tip
- Lao ng gin tip
2. Ngnh cng nghip
- Lao ng trc tip
- Lao ng gin tip
3. Ngnh dch v sn xut
4. Lao ng gin tip ti cc phng
II. Phn theo trnh
i hc tr ln
Cao ng, trung cp
Th bc cao
Lao ng ph thng
481
242
117
52
892
40
64
12
202
214
18
556
574
892
2008
111,52
101,74
108,33
96,54
100,00
100,00
100,00
98,06
98,17
100,00
95,21
95,35
96,54
08/07
95,04
109,40
111,54
93,50
92,50
114,06
83,33
98,02
97,20
88,89
89,93
89,90
93,50
09/08
So snh (%)
102,95
105,50
109,92
95,01
96,18
106,80
91,29
98,04
97,68
94,28
92,53
92,58
95,01
BQ
VT: ngi
88,42
86,90
87,66
418
230
128
58
834
37
73
10
198
208
16
500
516
834
2009
602
1. Ngnh nng nghip
2007
924
Ch tiu
Tnh hnh s dng lao ng ca cng ty ch Sng L qua cc nm
I. Phn theo ngnh
Bng 3.2
Phn theo trnh chuyn mn k thut: T trng lao ng c trnh

cao ngy cng tng, t trng lao ng ph thng gim xung. S lao ng c
trnh i hc v trn i hc l 58 ngi (chim khong 7%), trnh cao
ng trung cp l 128 ngi (chim khong 15%), th bc cao l 230 ngi
(chim khong 28%). S lao ng ph thng ca cng ty cao l do cng ty s
dng lao ng theo thi v, coi cc h nng dn k hp ng nhn t ca
cng ty l cng nhn ng bo him cho h.
3.1.5 Vng nguyn liu ch ca cng ty ch Sng L
Ch bp ti l nguyn liu u vo cho ngnh cng nghip ch bin,
sn xut cc loi ch thnh phm. Vic trng ch to ra mt ngun thu
nhp kh ln cho cc h nng dn vng trung du, min ni. Cc cng ty
ch bin, sn xut ch th phi m bo c mt vng nguyn liu n nh bn
vng c v din tch, sn lng v cht lng ch bp ti. Nu vng nguyn
liu khng n nh s nh hng rt nhiu n sn xut kinh doanh ca cng
ty nh thiu nguyn liu, gi thu mua nguyn liu qu cao, cht lng nguyn
liu khng ng u, n nh,
Cng ty ch Sng L c mt vng nguyn liu rng ln, tri di trn
trn mt vng t rng ln ca huyn Yn Sn v thnh ph Tuyn Quang.
Vng nguyn liu ca cng ty ch Sng L, Tuyn Quang ch yu tp trung
cc x nh: x Lng Vng, i Cn, An Tng, Thi Long, An Khang
thuc th x Tuyn Quang; v cc x Thng Qun, i Bnh, Th trn Tn
Bnh, An Kh, Hong Khai huyn Yn Sn.
Trn din tch t trng ch do cng ty s hu, cng ty giao khon
cho cc h nng dn c nguyn vng nhn t sn xut ca cng ty, hnh
thnh nn cc i sn xut ca cng ty. Hin nay, cng ty c 12 i sn xut
trn din tch t trng ch ca cng ty trn a bn cc x. Mt khc, x
nghip cung ng vt t ca cng ty cng nhn khon t trng ch bn
cho cng ty.
Bn cnh y, cng ty cng k hp ng vi cc h nng dn c t

vi hnh thc cng ty h tr phn bn, thuc BVTV cho h, h nng dn sn
xut ch v bn li ton b khi lng sn phm ch bp ti thu hi c
cho cng ty. Hnh thc ny cung cp mt khi lng nguyn liu ng k,
gip cho vic sn xut ch ca cng ty n nh v hiu qu.
Mt khc, m bo nguyn liu sn xut, cng ty cn tin hnh mua
ch bp ti t cc h thu gom, mua trc tip t cc h nng dn. Vic mua
li ch bp ti t cc ngun ny thng khng n nh, cht lng khng
cao v vic mua bn ch l tha thun ming, mua bn t do, khi lng ch
thu mua khng n nh,
Tm li, cng ty ch Sng L c mt vng nguyn liu tng i
n nh khi m cng ty giao khon din tch t trng ch ca mnh cho
cc h nng dn, tin hnh k hp ng vi cc h nng dn trong vic tiu
th ch bp ti cho h. Tuy nhin, vic cung cp nguyn liu t ngun ny
vn cha cho sn xut ca cng ty ch ca cng ty, cng ty thiu nguyn
liu trong qu trnh sn xut. m bo cho sn xut cng ty tin hnh
thu mua ch bp ti trc tip t cc h nng dn v cc h thu gom tng
thm ngun nguyn liu, m bo k hoch sn xut kinh doanh ca h.
3.2 Phng php nghin cu
3.2.1 Phng php thu thp thng tin
* S liu th cp (thng tin sn c)
- Cc bo co ca cc phng ban ca cng ty ch Sng L Tuyn
Quang
- Cc cng trnh nghin cu v tnh hnh sn xut, tiu th ch trn a
bn nghin cu, cc nghin cu v mi lin kt trong v ngoi nc lin quan
n vn v nghin cu.
- Sch bo, tp ch
- Nin gim thng k
- Internet
* S liu s cp (Thng tin mi)
- Trn c s vn nghin cu, c im a bn nghin cu v chn
mu nghin cu, chng ti tin hnh thit lp phiu iu tra v phng vn cc
h nng dn, cn b cng ty ch Sng L, cn b chnh quyn cc x l x
An Tng, x i Cn, x Lng Vng v cc h thu gom ch ti ba x ca
vng ch trng im.
- thu thp thng tin ca cc h nng dn sn xut ch, ti mi x
ngu nhin 30 h nng dn trong c 10 h nng dn trng ch trn t ca
cng ty, 10 h nng dn c k hp ng vi cng ty, 10 h nng c lp.
Bng 3.3
Kt cu mu iu tra
Cc mu
An Tng
Lng Vng i Cn
H nng dn trng ch trn t

ca cng ty
10
10
10
H nng dn k hp ng vi
cng ty
10
10
10
H nng dn c lp
10
10
10
H thu gom
i vi cc h thu gom ch, chng ti iu tra chn mu ngu nhin 5

h ti x l im nghin cu.
Ngoi ra chng ti cn tin hnh phng vn su cn b ca cng ty
nh gim c, cn b phng kinh doanh (3 ngi), x nghip cung ng vt t
(1 ngi), cc i trng i sn xut (5 i trng),... tin hnh thu thp
cc thng tin cn thit c lin quan n vn nghin cu.
3.2.2 Phng php x l s liu

Sau khi thu thp c cc thng tin cn thit chng ti s dng phn
mm Microsoft Excel x l s liu.
3.2.3 Phng php phn tch
- Phng php phn tch thng k
Phn t thng k: phn t cc loi h sn xut ch trong cc hnh thc
lin kt khc nhau vi cng ty ch Sng L phc v cho ti.
Thng k m t: nghin cu cc hin tng kinh t, x hi bng vic
m t s pht trin ca a phng, h nng dn, ca cng ty thng qua cc
s liu thu thp c.
Thng k so snh: thng qua cc ch tiu s tuyt i, s tng i, s
bnh qun so snh hiu qu sn xut ca cc h tham gia lin kt v khng
tham gia lin kt, gia h k hp ng vi cng ty vi cc h sn xut trn
t ca cng ty.
- Phng php phn tch SWOT
Phng php phn tch SWOT l vic phn tch cc im mnh
(Strenghts), im yu (Weaknesses), c hi (Oppotunities), thch thc
(Threats) trong cc mi lin kt vi h nng dn, h thu gom ca cng ty.
Chng ti s dng SWOT nh gi mi lin kt trong sn xut ch
nguyn liu ca cng ty ch Sng L v u im, nhc im v nh gi
nhng c hi v thch thc, t lm c s cho xut cc gii php
nhm tng cng mi lin kt gia h trng ch nguyn liu v cng ty.
3.2.4 H thng ch tiu nghin cu
* Nhm ch tiu phn nh mi lin kt
- C bao nhiu h trng ch lin kt vi cng ty
- Cng ty lin kt vi bao nhiu doanh nghip khc trong qu trnh sn
xut v tiu th ch nguyn liu.
- Cng ty lin kt vi bao nhiu ngi thu gom, ngi cung ng u

vo trong qu trnh sn xut v tiu th ch nguyn liu.
* Nhm ch tiu phn nh kt qu ca lin kt
+ Tng gi tr sn xut (GO): l gi tr tnh bng tin ca ton b gi tr
sn phm thu c trong qu trnh sn xut.
n
GO = Gi x PI
Gi: l sn phm th i
i=0
Pi: gi ca sn phm th i
+ Chi ph trung gian (IC): l ton b chi ph vt cht thng xuyn v
dch v c s dng cho qu trnh sn xut (tr i khu hao ti sn c nh).
n
IC = i
Ci x Pi
Ci l vn u t vo cy th i
=0
Pi l gi u t th i
+ Gi tr gia tng (VA): l mt b phn ca gi tr sn xut sau khi
khu tr i chi ph trung gian.
VA = GO IC
+ Tng chi ph vt cht (TCv): l ton b cc khon chi ph bng tin
ca chi ph trung gian cng thm vo khon chi ph khu hao ti sn c nh
v khon tin thu.
+ Thu nhp hn hp (MI): y chnh l thu nhp thun tu ca ngi
sn xut trong mt chu k sn xut.
MI = GO TCv
* Nhm ch tiu phn nh hiu qu kinh t
- Hiu qu s dng chi ph trung gian (GO/IC).
- Gi tr gia tng trn 1 ng chi ph trung gian (VA/IC)
- Thu nhp hn hp trn 1 ng chi ph trung gian (MI/IC)
- Li ch, chi ph ca qu trnh lin kt
4. THC TRNG V GII PHP THC HIN

MI LIN KT TRONG SN XUT V TIU TH CH
NGUYN LIU CA CNG TY CH SNG L
4.1 Tnh hnh sn xut ch bp ti ca cng ty ch Sng L Tuyn Quang
4.1.1 Tnh hnh sn xut ch bp ti ca Cng ty
Nhim v ch yu ca Cng ty ch Sng L Tuyn Quang l trng v
ch bin ch. Vi u th v v tr a l, tim nng t ai, kh hu, thi tit
thch hp vi c tnh sinh l ca cy ch, kt hp vi vic ch ng a cc
tin b khoa hc k thut vo cc khu ca qu trnh trng, chm sc, vn
ch, thu hi ch. Trong nhng nm qua, sn xut ch ca cng ty pht trin
tng i mnh c v chiu su v chiu rng.
Bng 4.1
Tnh hnh sn xut ch bp ti ca cng ty ch Sng L
Ch tiu
So snh (%)
Nm
VT
2007
2008
2009
I. Tng din tch ch
ha
615,68
615,14
538,61
1. Din tch ch trng mi
ha
10
2. Din tch ch trng li
ha
0,54
10,0
3. Din tch chm sc, ci to
ha
61,32
4. Din tch ch cho sn phm
ha
II. Nng sut ch
t/ha
III. Sn lng ch
tn
08/07
09/08
BQ
99,9
87,6
93,5
10,0
1.851,9
100,0
430,3
61,32
50,33
100,0
82,1
90,6
543,82
543,82
488,28
100,0
89,8
94,8
68,04
74,47
81,92
109,5
110,0
109,7
3.700,2
4.049,8
4.000
109,4
98,8
104,0
Din tch ch trong vng my nm tr li y c xu hng gim dn

din tch ch gi ci, cho nng sut thp, chuyn dn sang trng cc loi
cy c gi tr cao hn nh cy n qu, cy lm nghip hay xy dng c s
vt cht phc v sn xut nh xy dng nh kho, khu tp kt, thu gom ch
cc i sn xut, b Nh nc thu hi xy dng cc cng trnh cng

cng (ng giao thng, khu du lch),... Qua nghin cu, din tch ch t
nm 2007 2009 gim khong 7%, tng ng vi din tch khong 77 ha.
Din tch ch gim mnh nht l t nm 2008 2009, do cng ty din tch
t trng ch ca cng ty b nh nc thu hi xy dng cc cng trnh
cng cng.
Mc d, cc h din tch t trng ch gim xung nhng din tch
ch cn li ca h c h u t, thm canh lm cho nng sut ch
ngy cng tng. Qua nghin cu, nng sut ch tng khong 9,7%/nm
trong giai on t 2007 2009. Nng sut nm 2007 l khong 68 t/ha,
th n nm 2009 nng sut t khong 82 t/ha, tng khong 14 t/ha. C
c nng sut cao nh vy l do cng ty mi cn b k thut t Vin
Khoa hc k thut nng lm nghip min ni pha Bc v tp hun k
thut cho cc h nng dn cch bn phn, phun thuc, chm sc, thu hi
ch theo k thut mi.
Cc h nng dn gim dn din tch ch km hiu qu, nng sut
thp sang trng cc loi cy trng khc c gi tr cao hn, nh p dng k
thut mi vo sn xut lm cho sn lng ch tng ln. Qua bng 4.1, ta
thy sn lng ch tng t 3700 tn nm 2007 ln khong 4000 tn nm
2009, trung bnh tng khong 4%/nm.
Trong tng din tch ch th din tch ch trng li v ch trng mi
c xu hng tng ln, din tch ch chm sc ci to c xu hng gim
xung. Din tch ch trng mi ch yu l ging ch cht lng cao, cho
nng sut cao nh ging ch LDP1, LDP2, ch Bt Tin,... din tch ch
Trung du gi ci, cho nng sut thp c cc h cht b trng cc
ging ch mi, cc cy trng khc c gi tr kinh t cao hn hoc s dng
t chn nui v y cng l xu hng chung ca cc h nng dn trn
a
bn
huyn
Yn
Sn.
4.1.2 Tnh hnh thu mua ch bp ti ca cng ty ch sng L

Bng 4.2
Tnh hnh thu mua ch bp ti ca cng ty ch Sng L

VT: tn
Ch tiu
2007
2008
So snh (%)
2009
08/07
I. Sn xut trn t ca cng ty
09/08
BQ
3.391,2 4.574,0 4.166,9 134,9
91,1
110,8
T cc i sn xut
3.161,3 4.217,4 3.873,1 133,4
91,8
110,7
X nghip cung ng vt t
229,8
82,4
113,1
3.178,9 3.200,8 3.320,1 100,7
103,7
102,2
II. Mua ngoi
356,6
293,8
155,2
Nh my
2.185,7 2.036,2 1.678,0 93,2
82,4
87,6
Tn phong
704,8
949,0
895,0
134,7
94,3
112,7
Khc
288,4
215,6
747,1
74,8
346,5
160,9
96,3
106,8
Tng
6.570,1 7.774,8 7.487,0 118,3
Qua bng 4.2, ta thy cng ty vn phi mua bn ngoi mt khi lng
ln ch bp ti, nhng t l ch bp ti mua ngoi ngy cng gim v
chim t l thp hn so vi mua ca cc h nng dn nhn t ca cng ty.
Qua 3 nm, khi lng ch bp ti thu mua trn t ca cng ty tng ln t
3391 tn nm 2007 ln khong 4167 tn nm 2009, tng ng tng khong
11%/nm; khi lng ch bp ti thu mua ngoi tng trung bnh khong
2,2%/nm, t dn n tng sn lng ch thu mua ca cng ty tng
khong 6,8%/nm hay tng t 6570 tn nm 2007 ln 7487 tn nm 2009.
Tnh hnh thu mua ch bp ti ca cng ty c th hin qua bng 4.2.
Tnh hnh thu mua ch trn t ca cng ty th ch yu cng ty mua
ca cc h nng dn nhn t ti cc i sn xut, mt phn rt nh th cng
ty mua ca x nghip cung ng vt t ca cng ty. Khi lng ch bp ti
thu mua nm 2009 thp hn so vi nm 2008 l do mt din tch t trng

ch kh ln ca h c cng ty ng cho h chuyn i t cy ch gi
ci, cho nng sut thp, cht lng ch thp sang trng cc loi cy trng
khc c gi tr hn nh cy n qu, mng Bt , cy lm nghip,...
Khi lng ch thu mua ngoi cng tng nhng tng chm hn so vi
khi lng thu mua ch trn t ca cng ty. Khi lng ch bp ti thu
mua ti nh my gim rt nhanh (khong 13%/nm tng ng vi gim t
2186 tn nm 2007 xung cn 1678 tn nm 2009); khi lng ch bp ti
thu mua ti xng Tn Phong v mua ti cc a im khc tng ln rt
nhanh, c it l ti cc a im khc (tng khong 61%/nm). Nguyn
nhn ca hin tng trn l do trong vi nm tr li y, s pht trin ca cc
c s ch bin ch trn a bn huyn cnh tranh vi cng ty, h n tn
i ch ca h nng dn thu mua, ngi dn khng phi mang ch i bn
na, nn s lng h nng dn v khi lng ch bp ti h nng dn mang
n tn nh my ca cng ty bn gim xung, khi lng thu mua ti nh
my ch yu l thu mua ca cc h thu gom, cc h nng dn k hp ng
vi cng ty,... Khi lng thu mua t cc a im khc tng ln nhanh l do
cng ty c cc cn b thu gom i thu mua, h n tn i ch ca h nng
dn thu mua cnh tranh li cc c s ch bin khc. Hnh thc ny bc
u cho thy s pht trin nhanh chng khi m khi lng thu mua qua
hnh thc ny tng ln rt nhanh (t hn 288 tn nm 2007 ln n 747 tn
nm 2009, v c bit tng nhanh l t nm 2008 n nm 2009).
T nm 1998 n nay, hot ng sn xut kinh doanh ch ca cng
ty n nh v bn vng, cng ty tin hnh lin kt vi cc h nng dn
thng qua vic lm hp ng vi nhng h nng dn nhn t ca cng ty,
k hp ng vi nng dn trng ni m cng ty c cc i sn xut, v mt
s x xung quanh xng Tn Phong, cng ty k hp ng vi mt s ngi
thu gom, ngoi ra m bo nguyn liu, cng ty tin hnh thu mua t
do ch bp ti trc tip vi nng dn hoc mua li t ngi thu gom trn
a bn huyn. Thng qua cc hnh thc lin kt l: lin kt t do, lin kt

thng qua trung gian (ngi thu gom), lin kt thng qua hp ng sn xut,
lng ch nguyn liu ca cng ty bc u m bo phc v ch bin,
sn xut ch ca cng ty.
Sn lng ch bp ti thu mua c ca cng ty ngy cng tng, t
trng sn lng thu mua ti cc a im thu mua cng c xu hng thay i.
khi lng thu mua ch bp ti t do ca cng ty gim mnh t trn 930 tn
nm 2007 xung cn khong 370 tn nm 2009, tng ng vi gim khong
37%/nm; khi lng thu mua ch bp ti ca cng ty qua hnh thc k hp
ng tng nhanh nht (tng t trn 533 tn nm 2007 ln trn 1140 tn nm
2009), trung bnh t nm 2007 n 2009 tng trung bnh khong 46%/nm;
khi lng thu mua ch bp ti t cc h nng dn nhn t v h thu gom
c tc tng chm hn khong 10%/nm v 3%/nm. Tng khi lng thu
mua ch bp ti ca cng ty t nm 2007 n nm 2009 tng t 6570 tn
ln 7487 tn, tng ng tng khong 7%/nm.
Mc d, khi lng ch bp ti thu mua t cc h nng dn k hp
ng vi cng ty c tc tng trng rt nhanh nhng t trng khi lng
thu mua t ngun ny ca cng ty vn cn kh thp (khong 8% nm 2007 v
tng ln khong 15% nm 2009). Khi lng thu mua t do gim ng k
nhng t trng ca n cng rt thp (khong 14% nm 2007 gim xung cn
khong 5% nm 2009). Khi lng thu mua ch bp ti t cc h nng dn
nhn t ca cng ty vn chim phn ln tng khi lng thu mua ch bp
ti ca cng ty (chim khong 56% tng khi lng ch thu mua). T trng
ch bp ti thu mua ca cc h thu gom gim xung t 26% nm 2007
xung cn khong 24% nm 2009.
Xu hng thay i trn l do cng ty c k hoch xy dng v pht trin bn
vng vng nguyn liu v gim t l thu mua ch bp ti qua cc hnh thc t do
v hp ng ming, tng dn t l thu mua ch qua hnh thc hp ng ch
ng trong vic thu mua nguyn liu, c k hoch sn xut n nh.
Bng 4.3
Ch tiu
1. Mua t do
2. Mua t h
nng dn k
hp ng
3. Mua t h
nng dn
nhn t
Tnh hnh thu mua ch ti cc a im thu mua ca cng ty

Nm 2007
Nm 2008
Nm 2009
So snh (%)
SL
CC
SL
CC
SL
CC
(tn)
(%)
(tn)
(%)
(tn)
(%)
936,2
14,25
792,4
10,19
372,4
4,97
532,9
8,11
805,6
10,36 1.143,2 15,27 151,2 141,9 146,5
3.391,2 51,62
4.574
58,83 4.166,9 55,66 134,9
08/07 09/08
BQ
84,6
63,1
47,0
91,1
110,8
4. Mua t h
thu gom
1.709,8 26,02 1.602,8 20,62 1.804,5 24,10
93,7
112,6 102,7
Tng
6.570,1
118,3
96,3
100
7.774,8
100
7.487,0
100
106,7
Tuy nhin, ch ng cho sn xut, cng ty cn m rng din tch

vng nguyn liu ca mnh. Ch trng tp hun k thut, p dng k thut
tin b vo chm sc, thu hi ch bp ti cho cc h nng dn k hp
ng vi mnh tng nng sut. Trong nm 2009, khi lng ch bp ti
thu mua tng ln nhng vn cha p ng cng sut ca nh my, cc
my mc ca cng ty vn cha chy ht cng sut. Cng ty cn c chnh sch
khuyn khch h nng dn k hp ng vi mnh, c chnh sch thu mua hp
l tng dn khi lng thu mua, m bo nguyn liu sn xut trong
tng lai.
4.2 Thc trng cc mi lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn
liu ca cng ty ch Sng L
4.2.1 Lin kt ca cng ty ch Sng L vi h nng dn trng ch
Hin ti lin kt gia cng ty ch Sng L vi h trng ch tn ti 3
hnh thc lin kt l: lin kt cung cp t, u vo cho h; cng ty k hp
ng vi nng dn (cng ty cung cp ging, phn bn, k thut, thuc

BVTV, cn h cung cp ch bp ti cho cng ty); v hp ng ming, mua
bn t do (cc h trng ch t u t sn xut ch, thu hi ch v c th bn
cho cng ty hoc bn li cho ngi thu gom, bn cho cng ty khc m khng
c s rng buc vi cng ty).
4.2.1.1 Hnh thc lin kt: hp ng ming, mua bn t do
* Qu trnh hnh thnh lin kt t do
Lin kt t do l hnh thc mua bn gia cng ty v cc h nng dn
trng ch, cc h thu mua nh mang n a im thu mua bn cho cng
ty hoc ngi thu gom ca cng ty xung tn h tha thun mua bn vi
h trng ch. Sn lng thu mua ch nguyn liu qua hnh thc ny chim t
trng khng cao nhng n vn cung cp mt khi lng ch kh ln trong
tnh hnh cng ty vn thiu nguyn liu nh hin nay, v vn c p dng
nhiu cung cp nguyn liu cho cng ty. Hnh thc lin kt ny rt n
gin v linh hot, cc bc trong hnh thc lin kt t do:
Bc 1: Ngi thu gom ca cng ty xung tng h trng ch.
Bc 2: Thng bo gi xung quanh v tha thun vi h trng ch.
Bc 3: Tin hnh la chn nguyn liu, phn loi ch, cn, mua.
Cn c vo loi ch thu hoch ca cc h nng dn v cc h thu gom
nh mang ch n bn cho cng ty, ch bp ti sau khi thu hoch c cng
ty chia lm 5 loi khc nhau v mi loi khc nhau, cng ty c mt mc gi
thu mua khc nhau.
Bng 4.4
STT
Cn c phn loi ch bp ti ca cng ty ch sng L

Phm cp ch ti
Cn c phn loi
T 0% n 10% l gi bnh t
Trn 45% l gi bnh t
(Ngun: Tiu chun 1053 86 TCVN v tiu chun 2843 79 TCVN)

Cc hnh thc thu hi khc nhau, bp nguyn liu c di ngn khc

nhau, v lm cho non gi ca bp cng khc nhau. Tuy nhin, mc non
gi ca bp cn c quyt nh bi t l l gi bnh t ca bp. V vy,
trong phn loi phm cp ch bp ti c quy nh mc non gi v tiu
chun phm cp bp ch nguyn liu c th hin qua bng 4.4.
xc nh % l gi bnh t ca bp ngi ta s dng phng php
bm b v cn trng lng. Hi ch theo tng loi phm cp c nh hng
khc nhau n s sinh trng v pht trin ca cy ch. Phm cp ch khc
nhau a vo ch bin s cho cht lng ch thnh phm khc nhau. i
vi tng phm cp ch th cng ty c gi thu mua khc nhau, ch c cng
phm cp nhng ging ch khc nhau th cng c gi thu mua khc nhau,
tng thi im cng ty s c thng bo gi n cc h nng dn thng qua
ngi thu gom ca cng ty.
* i tng tham gia lin kt
i vi hnh thc ny i tng tham gia lin kt l:
- H nng dn trng ch, hi ch v ch bp m bo cht lng, mang
n bn v ngi thu gom ca cng ty tha thun c.
- Cc h thu gom ch nh l mang ti im thu mua.
Qu trnh din ra c th hin bng s :
Cng ty ch
Sng L
Tr tin
Chp nhn bn
H nng dn
trng ch
Thng bo gi
S 4.1 Cc hot ng trong lin kt t do
a im thu mua ca cng ty thng l nhng ni tp trung c
ngi dn nh: ch, trung tm ca lng, hoc cng ty cho xe vo tn nh
ca nhng h gn ng giao thng, xe t c th vo c thun tin

trong vic chuyn ch ca cng ty v ca h nng dn. Nu ti nhng ni
xe ca cng ty khng vo c tn h th a im thu mua ca cng ty
thng c nh, khng thay i nhiu. Ti cc i sn xut th a im thu
mua chnh l ni thu mua ch ca cc h nng dn nhn t, ti cc x
khng c i sn xut th ngi thu gom ca cng ty thng n tn h
tha thun gi mua bn, khi h ng bn th cng ty s cho xe xung tn
ni vn chuyn, nu xe khng vo c th h cng vi ngi ca cng
ty s vn chuyn ra xe.
Thi gian thu mua ty thuc vo mc ca v, nhng thng ti cc
x c i sn xut th cng ty lun c ngi ti a im thu mua, cn ti cc
x khng c i sn xut th ngi thu gom ca cng ty ngy no cng i
xung tng h ti khu vc mnh c giao thu mua.
Tr tin sau khi nhn hng l phng thc thu mua thanh ton chnh
ca hnh thc ny. Trong qu trnh ny cng ty s thng bo gi cho h qua
ngi thu gom v ngi trc ti cc i sn xut ca cng ty. Vic thng bo
gi cho h h nng dn yn tm bn cho cng ty v h so snh gi thu
mua ca cng ty vi gi thu mua ca cc c s sn xut, ngi thu gom khc
h t la chon bn ch bp ti cho ai.
Khi h nng dn mang ch ra cc a im thu mua ca cng ty, th h
phn loi ch ra thnh tng loi, ra y cn b ca cng ty s kim tra li;
cn khi thu mua tn i ch ca h, vic phn loi s hn ch hn rt nhiu,
a s cc h thng bn x vi cht lng ch thuc loi no nhiu s do h
nng dn v ngi thu gom tha thun i n quyt nh. Vic sp xp
nguyn liu ln xe cng phi m bo trnh dp nt.
* Kt qu t c
Bng 4.5
Khi lng thu mua ch bp ti t cc h nng dn t do

ca cng ty qua cc nm
VT: tn
Ch tiu
So snh (%)
2007
2008
2009
Ch loi A
21,4
24,2
25,4
113,08
104,96
108,95
Ch loi B
89,2
69,3
67,2
77,69
96,97
86,80
Ch loi C
224,2
201,1
78,2
89,70
38,89
59,06
Ch loi D
356,2
278,2
96,2
78,10
34,58
51,97
Ch loi E
245,2
219,6
105,4
89,56
48,00
65,56
Tng
936,2
792,4
372,4
84,64
47,00
63,07
08/07
09/08
BQ
Qua nghin cu, khi lng thu mua ch bp ti qua hnh thc
ny ang c xu hng gim dn qua cc nm. T trng tng ging ch
trong c cu khi lng thu mua qua hnh thc ny cng c xu hng
thay i r rt. T trng ch loi A, loi B c xu hng tng ln, t trng
c cu ch loi A thu mua qua hnh thc ny tng ln t 2,3% nm 2007
ln 6,8% nm 2009; t trng ch loi B tng t 9,5% nm 2007 ln 18%
nm 2009. T trng loi ch loi C, D v ch khng loi u c xu hng
gim xung. Nguyn nhn l do cc h nng bn qua hnh thc ny
thng l h nng dn c din tch ch t, h c iu kin phn loi ch
c gi thu mua cao hn vi loi ch A, B v cc h nng dn ch
trng vo vic chm sc, thu hi ch ch t cht lng cao.
Biu 4.1 C cu tng loi ch thu mua t h nng dn t do

Gi thu mua ch bp ti ca cng ty qua hnh thc ny theo gi th
trng, cng ty khng quy nh c mc gi chung. Trong qu trnh ny,
cng ty ch c trch nhim kim tra, phn loi ch a ra cc mc gi ph
hp vi tng loi. Tuy nhin, cng ty vn a ra mt khong gi thu mua cho
cc cn b thu gom ca cng ty. Cn b thu mua ca cng ty da trn khong
gi m cng ty a ra tha thun vi ngi trng ch, nu gi tha thun
nm trong khong gi m cng ty a ra th c th mua c. Trong trng
hp h trng ch i gi qu cao m khng tha thun c th cng ty cng
khng mua v mua v cng khng c li. Gi thu mua bnh qun ch bp ti
ca cng ty ch Sng L theo hnh thc t do c th hin bng 4.6.
Bng 4.6
Gi thu mua bnh qun qua cc nm theo hnh thc t do

VT: ng/kg
Ch tiu
Nm 2007
Nm 2008
Nm 2009
Ch loi A
3.900
3.550
Ch loi B
3.700
Ch loi C
So snh (%)
08/07
09/08
BQ
3.950
90,54
105,97
97,95
3.300
3.460
89,71
106,89
97,92
3.350
2.900
3.250
93,22
110,91
101,68
Ch loi D
2.950
2.750
2.900
87,27
112,50
99,09
Ch loi E
2.750
2.300
2.650
76,47
117,95
94,97

Khi lng thu mua ch bp ti qua hnh thc ny trong my nm tr

li y c xu hng gim mnh, mt phn l do cng ty c mt vng
nguyn liu kh ln, thu mua qua hnh thc ny chi ph thu mua cao s y
gi thnh cc loi ch thnh phm cao. Bn cnh , mt phn l do gi thu
mua ca cng ty khng cnh tranh c vi gi thu mua ca cc c s ch
bin ch trn a bn huyn, cc cng ty ch v ngi thu gom khc. Mc d
thiu nguyn liu, nhng vi vic c nhiu ngi mua s y gi thu mua t
do tng ln nhanh chng, cng ty chp nhn thiu nguyn liu sn xut ch
khng mua ch vi gi qu cao, vic ny s y gi thnh sn xut ch thnh
phm ln cao, kh cnh tranh vi cc cng ty khc.
th 4.1 Gi thu mua ch bp ti ca cng ty vi cc h nng dn c lp

Gi thu mua ch bp ti nm 2007 rt cao v cao hn so vi gi mua
ch bp ti nm 2008 v 2009 l do nm 2007 cc t thng thu mua ch
bp ti bn cho Trung Quc chun b cho th vn hi Olympic Bc Kinh
nm 2008, hoc cc thng li Trung Quc sang bn Vit Nam mua tr v
Trung Quc. H thu mua ch Vit Nam vi gi cao hn gi thu mua ca
cc doanh nghip trong nc, cht lng ch thu mua khng quan trng, h
thu mua tt c cc loi ch v sn xut ch bin ch vng. Thi gian ny
cc doanh nghip ch bin ch Vit Nam gp rt nhiu kh khn, gi mua
nguyn liu cng tng cao nhng vn khng mua c nguyn liu sn
xut. Cc doanh nghip gi y l nn ch vng.
* Hn ch ca lin kt t do
Cng ty khng c ngun cung cp u vo n nh v chc chn nu s
dng hnh thc lin kt ny lu di. Cc h nng dn lc ny c th bn ch
bp ti cho cng ty nhng c th bn cho ngi khc. Ngi nng dn lun
tm cch ti a ha li ch ca mnh, ai tr gi cao hn gi ca cng ty a ra
th h bn cho ngi y. Trong th trng lun xy ra hin tng tranh mua,
tranh bn. Vi cc cng ty khc nh: cng ty ch M Lm, cng ty ch Tn
Tro, xng ch bin ch Hong Long v nhiu xng ch bin ch t nhn,
nu h thiu nguyn liu sn xut th h sn sng thu mua vi gi cao hn gi
th trng m bo c s lng hng ha m h cn, d dn n thiu ht
nguyn liu trong sn xut, nh hng n k hoch sn xut ca cng ty.
Bn cnh , do khng th bit trc c lng mua trong ngy l
bao nhiu, nu cng ty ch c hnh thc ny d b th ng trong sn xut,
khng c c k hoch sn xut trong di hn.
4.2.1.2 Hnh thc lin kt: cng ty k hp ng vi h nng dn
* Qu trnh hnh thnh
Hnh thc lin kt th 2 ca cng ty vi h nng dn l hnh thc cng
ty k hp ng bng vn bn trc tip vi h nng dn. Cc hot ng trong
lin kt c th hin qu s 4.2:
Ch bp ti
Cng ty ch
Sng L
Hp ng vn bn
H nng dn
Tin, phn bn, thuc BVTV,

hng dn k thut,..
S 4.2 Cc hot ng trong mi lin kt cng ty k hp ng
vi h nng dn
Cc bc k hp ng ca cng ty vi nng dn
Bc 1: Cn b k thut ca cng ty cng vi i trng i sn xut,
xung t chc tp hun k thut, hng dn cch trng ch theo quy trnh
cht lng ca cng ty, kho st tnh hnh trng ch ca cc h nng dn.
Bc 2: H c nguyn vng c thu mua ch bp ti, m bo c
lng ch bp ti cung cp, cng ty c ngi xung m phn v k hp
ng trc tip vi ngi nng dn.
Bc 3: Cng ty ch Sng L k hp ng vi ngi nng dn.
- Thi gian k hp ng
Hp ng gia cng ty vi cc h nng dn c k theo tng nm.
Nguyn nhn, ch l cy cho thu hoch nhiu nm nhng gi thu mua ch
bp ti thay i theo tng v thu hi, tng nm, cht lng ch tng nm
l khc nhau. Do vy, hp ng c k theo tng nm trnh mu thun
trong hp ng v trnh thit hi cho cng ty v h nng dn v gim thiu
chi ph qun l hp ng.
- Cc h nng dn c t trng ch, cn s h tr ca cng ty sn
xut nh: vn sn xut, phn bn, thuc BVTV, hng dn k thut, ...
- Cc h nng dn trng ch, c nguyn vng bn ch bp ti cho
cng ty c u ra m bo. Thng khi k hp ng cng ty tin hnh k
hp ng trc tip vi nng dn nhng phi c nhiu ngi k hp ng vi
cng ty cng khu vc hoc khi c t nng dn k hp ng th cng ty u
tin nhng h nng dn khu vc c cc i sn xut ca cng ty thun
tin cho vic thu gom v vn chuyn. Gi c thu mua ch c n nh
trc v tha thun trong hp ng.
Cc h nng dn sau khi hi ch th vn chuyn ra khu vc rng ri,
ng giao thng thun li cng ty cho cn b xung cn, v xe xung tr
v. im tp kt thu gom ch bp c cng ty tha thun trc vi cn

b chnh quyn v cng ty xy dng thnh im thu gom tng thn xm.
* Trch nhim ca cc tc nhn tham gia lin kt
- Trch nhim ca cng ty ch Sng L
Cng ty c trch nhim thu mua ht s lng ch bp ti vi gi
c tha thun sn nhng da trn gi quy nh trong hp ng v tha
thun thay i gi khi gi th trng tng ln 10%.
Cng ty phi c cn b k thut v kim tra vn ch cho h nng dn,
hng dn v cng tc chm sc, thu hoch.
Phi thanh ton kp thi tin ch cho h nng dn.
Cho h nng dn vay vt t theo quy trnh chm sc ch kinh doanh
chm sc vn ch. S tin vt t ny c thu dn khi h nng dn bn ch
cho cng ty.
- Trch nhim ca cc h nng dn lin kt
H nng dn trng ch lin kt vi cng ty c trch nhim bn cho
cng ty s lng ch bp m h c giao khon v sn xut ra.
Chm sc bo qun vn ch theo ng quy trnh k thut.
Nu bn khng khi lng ch c giao khon th h phi bi
thng theo quy nh ca hp ng. Trong hp ng ch r sn lng ch
ca h cung cp cho cng ty, nu thiu so vi k hoch th h s b pht 20%
gi tr thiu, nu vt mc k hoch s c thng 10% gi tr vt k
hoch. Khi h hon thnh mc sn lng k hoch cung cp cho cng ty
th h trng ch c th bn khi lng ch bp ti cn li cho cc c s ch
bin ch khc.
* Cc khon ng trc cho h nng dn ca cng ty ch Sng L
Cc khon ng trc cho h nng dn c cng ty chuyn trc tip
xung h nng dn. Tt c cc khon ny u khng tnh li v c khu tr
khi h bn ch bp ti cho cng ty. Trong iu khon ca hp ng, h
nng dn c th bn ch bp ti cho cc c s sn xut, cc doanh nghip,

cc i tng thu mua khc khi hon thnh ngha v (khi bn s lng ch
bp ti khu tr ht chi ph m cng ty ng trc cho cng ty).
- Tn dng: khi h nng dn k hp ng vi cng ty, nu h nng
dn c nhu cu vay vn u t, kin thit, xy dng v trng mi vn
ch c cng ty cho vay vn v k hp ng l bn ht sn phm ch bp
thu hi c cho cng ty n khi tr ht lng tin vay ca cng ty.
- Tin thuc tr su bnh: Nu h trng ch c yu cu cng ty s cung
cp thuc bo v thc vt phc v chm sc cy ch. Thuc tr su bnh
cho ch, cng ty ch cung cp loi thuc vi sinh khng cung cp cc loi
thuc ha hc. H nng dn c nhu cu t ln vi i trng i sn xut
khu vc y, hoc cn b ca cng ty ph trch khu vc.
- Tin phn bn: cc h nng dn yu cu cng ty cung cp phn bn
chm sc cy ch. Cng ty s xem xt da trn din tch trng ch ca h
nng dn cp pht phn bn cho h. Nu h nng dn nm cc i sn
xut ca cng ty s c cng ty vn chuyn xung tn ni, nu c yu cu
nh l th h n tn ni cung ng phn bn ca cng ty lm th tc ly
phn bn v t vn chuyn v.
Tt c cc khon h tr cho cc h nng dn u khng c tnh li
v cc h nng dn thanh ton cc khon n vi cng ty bng khi lng ch
bp ti. Tuy nhin, i vi khon vay tn dng u t kin thit li vn
ch, ch khng phi tr li sut vay vn trong vng 5 nm. Nu trong vng 5
nm k t khi vay vn m h nng dn khng tr ht n (tr bng khi lng
ch bp ti quy ra tin) th s phi tr li sut cho cng ty theo li sut hin
hnh ca ngn hng.
* Cc chnh sch h tr sau u t ca cng ty ch Sng L
Trong qu trnh chm sc cy ch, ty tng thi im cng ty cho cn
b k thut xung tn ni hng dn k thut v phng php chm sc.
T chc hi tho u b gii quyt cc thc mc ca ngi dn, kim tra
vn ch thng xuyn khi pht hin su bnh, ch o phun thuc ng liu

lng, ng loi thuc v ng k thut.
Ngoi ra, cng ty thng xuyn gii thiu cc k thut chm sc, thu
hi, n ta vn ch theo quy trnh, k thut mi. Khi c h nng dn no
tin hnh u t, kin thit v trng mi vn ch th cng ty cho cn b k
thut xung tn ni hng dn k thut sao cho h nng dn tn t chi ph
v t hiu qu cao.
Cc khon u t v h tr rt cn thit i vi ngi nng dn, to
ng lc khuyn khch ngi dn k hp ng vi cng ty, to c lng tin
ca h nng dn vi cng ty, ng thi to ra s lin kt cht ch gia h
nng dn vi cng ty ch Sng L, m bo nguyn liu cho cng ty.
* Phng thc thu mua ca cng ty ch Sng L i vi h nng
trng ch nguyn liu
Sau khi nhn cc khon h tr, u t ca cng ty, khi cc h nng dn
thu hi ch bp ti phi tr n cho cng ty bng cch bn ch bp ti cho
cng ty. Thng qua cc cn b ph trch khu vc ca cng ty cc h nng
dn mang ch bp ti n im thu mua ca cng ty, ti y s c t cn,
phn loi ch bp ti ca cng ty phn loi tng loi ch v tin hnh cn.
Hoc khi cc h nng dn hi ch th thng bo cho cn b ph trch khu
vc. Do k hp ng vi cng ty nn cc h nng dn phi bn hng cho
cng ty n khi tr ht cc khon n m cng ty ng trc cho h, sau h
mi c quyn bn ch bp ti cho cc t thng, cc c s sn xut, ch
bin, cng ty khc.
* Gi thu mua ch bp ti ca cng ty ch Sng L
Gi thu mua ch bp ti ca cng ty ty thuc vo tng thi im.
Trong hp ng ghi r gi c thu mua ch tng thi im v c chia thnh
2 giai on: thng gi ch cao nht vo thng 6 n thng 9 (giai on 1) v
gi thp vo khong 10 n thng 5 nm sau (giai on 2), v thng c s khc

bit gia tng thi im trong nm v cht lng ch bp ti. Cng ty s cn
c vo tnh hnh thc t quyt nh gi sn thu mua. Khi c s bin ng ca
th trng, gi ch bp ti tng ln 10% th cng ty tng gi cho h nng dn,
khi gi tr trng gim th cng ty vn thu mua vi gi k trong hp ng.
Bng 4.7
Gi k hp ng thu mua ch bp ti ca cng ty qua cc nm

VT: ng/kg
2007
Ch tiu
2008
2009
Giai
Giai
Giai
Giai
Giai
Giai
on 1
on 2
on 1
on 2
on 1
on 2
Ch loi A
3.900
3.250
3.400
2.850
3.750
2.850
Ch loi B
3.650
2.900
3.050
2.550
3.350
2.460
Ch loi C
3.300
2.650
2.700
2.300
2.950
2.100
Ch loi D
3.000
2.350
2.550
1.900
2.700
1.850
Ch loi E
2.600
1.950
2.150
1.750
2.450
1.550
(Ngun: Tng hp t s phng k ton ti chnh)
C th thy rng mc gi qua 3 nm cng khng c s bin ng nhiu

khi k hp ng. Do bin ng ca th trng v s lng hp ng k kt
tiu th sn phm ca cng ty mi nm mt tng nn gi thu mua ch bp
ti ca cng ty mi nm u tng. Mt khc, vic tng gi cng h tr
cho cc h nng dn do gi u vo sn xut tng ln. Gi c thu mua ch
bp ti 2 giai on khc nhau l do ch thu hi ng thi v, cht lng
ch thu hi tt, t l tiu tn ch bp ti cho 1kg ch thnh phm tt v cho
ch thnh phm cht lng cao.
Bng 4.8
Gi thu mua ch bp ti trung bnh qua cc nm
Ch tiu
2007
2008
2009
Ch loi A
3.700
3.350
Ch loi B
3.400
Ch loi C
So snh (%)
08/07
09/08
BQ
3.550
90,54
105,97
97,95
3.050
3.260
89,71
106,89
97,92
2.950
2.750
3.050
93,22
110,91
101,68
Ch loi D
2.750
2.400
2700
87,27
112,50
99,09
Ch loi E
2.550
1.950
2.300
76,47
117,95
94,97
Trong qu trnh thu mua, nu gi th trng tng ln 10% so vi gi k

hp ng th cng ty tho lun cng vi h nng dn tng gi. Nghin cu
gi thu mua ca cng ty ch Sng L nm 2009 cho thy gi c thu mua ch
loi A l c s bin ng nht (gi c thu mua ch loi A thay i t u v
n cui v t 200 ng n 1350 ng). Gi c ch loi A thay i mnh
nht l ch loi A i hi k thut thu hi, cht lng ch bp ti cao nht,
u v v cui v th ch loi A c phm cht km nn gi thu mua thp, vo
gia v cht lng ch bp ti n nh, to cht lng tt sn xut ch
cht lng cao, iu kin xut khu. Gi thu mua tng loi ch bp ti
qua cc thng c th hin qua bng 4.8.
Gi thu mua ch bp ti nm 2007 cao hn so vi nm 2008 v nm
2009 l do: nm 2007 c nhiu thng nhn Trung Quc sang Vit Nam thu
mua ch bp ti v ch bin ch vng phc v th vn hi Olympic nm
2008. H thu gom khng ch l ch kh m c bp ch ti, ch ho v dng
c ch bin th ca Vit Nam mang v ch bin. Ch cng khng cn phn
loi phm cp (bp thng di 10-12 cm, 5-7 l, thu hi bng dng c dao,
lim, phi nng ngoi ng,...). Tnh trng thu mua ny dn n tnh trng
y gi ch nguyn liu ln cao, c lc gi ch thu mua ca cng ty ln
trn 5000 ng/kg ch bp ti. Sau , B Nng nghip v Pht trin nng
thn c Cng vn chn chnh tnh trng t nhn thu mua nguyn liu v sn
xut ch vng khng ng tiu chun v nm 2008, 2009 th vn hi
Olympic din ra xong, gi ch bp ti c gim xung.
Bng 4.9
Gi thu mua ch bp ti cc loi theo thng nm 2009

VT: ng/kg
Ch tiu
Ch loi A
Ch loi B
Ch loi C
Ch loi D
Ch loi E
Thng 3
2.500
2.200
1.950
1.700
1.550
Thng 4
2.700
2.350
2.000
1.850
1.600
Thng 5
2.950
2.600
2.350
2.050
1.800
Thng 6
3.650
3.400
3.150
2.750
2.400
Thng 7
3.650
3.350
3.100
2.800
2.500
Thng 8
3.800
3.400
3.150
2.800
2.550
Thng 9
3.850
3.500
3.200
2.850
2.500
Thng 10
3.000
2.700
2.550
2.300
2.000
Thng 11
3.250
2.950
2.600
2.350
2.100
Thng 12
3.000
2.750
2.500
2.100
1.850
Gi thu mua ch bp ti ca cng ty cao nht t thng 6 n thng 9,

y l thi im cy ch cho phm cp v cht lng cao nht, khi lng
ch bp ti c 1kg ch thnh phm l t nht, nhng gi bn ch thnh
phm lc ny li thp hn so vi cc thi im khc v thi gian ny l chnh
v ch, cy ch cho nng sut cao nht. Gi ch thu mua ch vo thng 10
n thng 12 v thng 3, 4 l thp hn v y l cui v v u v ca cy
ch, cht lng ch bp ti thp hn, tiu tn ch bp ti trn 1 kg ch
thnh phm cao. Tuy gi thu mua ch vo thi im ny thp, nhng gi bn
ch thnh phm vo thi im ny thng cao hn thi im trc. Nguyn
nhn ca hin tng trn chnh l tnh thi v trong sn xut nng nghip, gi
thng cao khi u v v cui v; gi thp khi vo chnh v. Mt khc, cc
cng ty ua nhau thu mua ch bp ti v ch bin m bo sn lng ch

thnh phm k hp ng nn y gi thu mua ch bp ti ln cao.
th 4.2 Gi thu mua ch bp ti ca cng ty qua cc thng nm 2009

Phng thc thanh ton tin hng ca cng ty cho cc h nng dn
c thanh ton 1 ln cho h nng dn sau khi tr i cc khon chi ph,
u t ca cng ty cho h. Thng sau khi thu mua ch ca h nng dn
khong 1 2 tun cng ty thanh ton cho h nng nhn. Nhng qua nghin
cu th phi sau 1 thng n 2 thng th cng ty thanh ton tin hng cho h
nng dn. Vic thanh ton chm tr ca cng ty gy nh hng ti i
sng cng nh tm l chn nn ca cc h trng ch, cha thu ht c nhiu
h nng dn k hp ng vi cng ty.
* Kt qu t c
Vi cch thc tin hnh nh trn, trong nhng nm gn y v s
lng, din tch cng nh sn lng ch bp ti thu mua ca h nng dn
qua hnh thc lin kt ny ca cng ty ch Sng L t c mt s kt
qu nht nh.
- V s lng hp ng k kt qua cc nm gn y c th hin qua
biu 4.2
Nm
Biu 4.2 S h k hp ng vi cng ty qua 3 nm

Qua iu tra, ta thy s h k hp ng vi cng ty t nm 2007 n
nm 2009 tng gn gp i (t 25 h nm 2007 ln 47 h nm 2009). S
h k hp ng ny ch yu tp trung x Lng Vng vi 35 h, 12 h
cn li tp trung cc x c cc i sn xut nh x An Tng, i Cn ...
C c thnh tch nh trn l do Cng ty c chnh sch khuyn khch, u
i, h tr v tuyn truyn li ch khi h lin kt vi cng ty, cc h nng dn
dn thy c vai tr ca lin kt khi cc h c cung cp phn bn,
thuc bo v thc vt tr trm v khng phi tr li.
ha
Nm
Biu 4.3 Din tch ch thng qua k hp ng vi h nng dn ca cng

ty ch Sng L
V din tch ch thng qua k hp ng vi h nng dn c th hin

qua biu 4.3. Qua 3 nm t nm 2007 n nm 2009 din tch t trng
ch cng ty k c vi h nng dn tng 1,98 ln (tng t 64,5 ha nm 2007
ln 127,8 ha nm 2009). Trung bnh mt h k hp ng vi cng ty c din
tch t trng ch khong 2,7ha. Din tch t ny l kh ln so vi cc h
trn a bn huyn. Do din tch ln, h cn phi u t kh ln c th
chm sc v thu hi ch, nn h chn phng n k hp ng vi cng ty
c ng trc phn bn, thuc bo v thc vt chm sc ch. Xu
hng k hp ng vi cc cng ty ch c ng trc phn bn, thuc
bo v thc vt, vt t chm sc cy ch ang dn tr nn ph bin i vi
cc h c din tch ch ln trn a bn huyn Yn Sn. y s l hnh thc
hp tc i bn cng c li, cng nhau pht trin v gip cho cc cng ty ch,
c bit l cng ty ch Sng L c mt vng nguyn liu n nh v bn
vng trong tng lai.
Nm
Biu 4.4 Sn lng ch thu mua thng qua k hp ng vi h nng dn

ca cng ty ch Sng L qua 3 nm
Khi cc h trng ch k hp ng vi cng ty, cng ty s ng trc
phn bn, thuc bo v thc vt, nu cn c th c cn b k thut v hng
dn h chm sc v thu hi ch. H khng phi b tin mt ca gia nh ra
mua phn bn, thuc tr su m c cng ty ng trc, h tr v k thut
khi cn nn nng sut ch tng ng k. Nng sut ch nm 2007 ca h

t khong 8,25 tn/ha nhng n nm 2009 nng sut tng ln khong
8,95 tn/ha. iu ny lm cho khi lng thu mua ch bp ti t cc h
nng dn k hp ng ca cng ty tng ln ng k. Nm 2007, khi
lng ch bp ti mua qua hnh thc ny ca cng ty mi ch t khong
530 tn ch bp ti nhng n nm 2009 th khi lng ch bp ti thu
mua t khong 1140 tn, tng gp khong 2,15 ln. Khi lng ch bp
ti thu mua t cc h nng dn k hp ng tng ln nhanh chng gp
phn cung cp ngun nguyn liu u vo ng k cho cng ty, gp phn n
nh sn xut ch ca cng ty.
C cu phm cp ch bp ti thu mua t cc h nng dn k hp
ng cng nh hng n sn xut, ch bin ch thnh phm ca cng ty.
Vic hi ch theo tng phm cp s c chi ph khc nhau. Thc hin thu hi
ch theo phm cp A l tn nhiu cng lao ng nht, sau n hi ch theo
phm cp B, C, D v ch khng loi. Tuy gi ch thu mua loi A l cao nht,
nhng vic u t nhiu cng lao ng s nh hng ln n vic thu hi ch
ca cc h nng dn, c bit l nhng h c din tch ln v t lao ng, do
vy ch loi A c c cu rt nh trong khi lng ch thu mua t h nng
dn ca cng ty.
Qua nghin cu, c cu cc loi ch thu mua ca cng ty t cc h
nng dn ang dn c s thay i. T trng ch khng loi gim xung, t
trng ch bp ti loi B, C, D tng ln nhanh chng; t trng ch loi A
cng c xu hng tng ln nhng tc tng kh chm. C c iu ny l
do cc h dn ch n vic thu hi ch, v k thut thu hi ch s nh
hng rt ln n gi thu mua ch ca cng ty, t nh hng trc tip n
thu nhp ca h.
Bng 4.10
Khi lng v c cu ch bp ti thu mua ca cc h nng
dn k hp ng vi cng ty qua 3 nm
VT: tn
Ch tiu
Tng
2007
2008
2009
So snh (%)
08/07
09/08
BQ
532,9
805,6
1143,2
151.17
141.91
146.47
Ch loi A
23,4
42,1
56,3
179.91
133.73
155.11
Ch loi B
98,2
167,3
245,2
170.37
146.56
158.02
Ch loi C
145,3
219,4
289,2
151.00
131.81
141.08
Ch loi D
87,4
254,2
354,2
290.85
139.34
201.31
Ch loi E
178,6
122,6
198,3
68.65
161.75
105.37
Hnh thc lin kt h nng dn k hp ng vi cng ty c s pht

trin kh mnh t nm 2007 n nay. iu ny cho thy chnh sch u i,
h tr, khuyn khch h nng dn tham gia lin kt, gp phn pht trin vng
nguyn liu ca cng ty i ng hng v c nhng thnh tu nht nh.
Tuy nhin, vic pht trin hnh thc ny cha xng vi tim nng, s pht
trin cha tht s mnh m, nhiu h k hp ng nhng li ph v hp
ng lin kt, vic thanh ton tin cho cc h nng dn cn chm,... Chnh t
nhng iu ny lm cho hnh thc lin kt h nng dn k hp ng vi
cng ty cn nhiu hn ch v cng ty cn c hng khc phc kp thi c
th to ra mt vng nguyn liu n nh v bn vng cho cng ty.
4.2.1.3 Hnh thc lin kt: cng ty cung cp t v u vo cho h nng dn
* Qu trnh hnh thnh
Hnh thc lin kt ny da trn nn tng l cc i sn xut ca cng
ty. Din tch t sn xut trc y ca cng ty qun l, thu lao ng sn
xut nhng hiu qu sn xut khng cao. T nm 1998, cng ty thay i
hnh thc qun l: ngi nng dn mong mun c t sn xut, lm n xin
c cng ty cp t, v lm hp ng vi cng ty, hnh thnh cc i sn
xut; cng ty cung cp phn bn, thuc BVTV, hng dn k thut cho cc
h nng dn; nhng h nng dn mong mun c ng bo him v sau

hng lng th np tin cho cng ty v cng ty coi h l cng nhn ca
cng ty v ng bo him cho h; tt c sn lng ch bp ti m h sn
xut ra u phi bn cho cng ty. Hot ng ca hnh thc lin kt ny c
th hin rt cht ch trong hp ng kinh t gia h nng dn vi cng ty.
Ch bp ti
Cng ty ch
Sng L
Hp ng vn bn
H nng dn
Tin, t, phn bn, ging, thuc BVTV,

hng dn k thut,..
S 4.3 Hot ng lin kt: cng ty cung cp t v u vo cho h
- Cc h nng dn c nguyn vng c trng ch bp ti, c kinh
nghim trong sn xut ch, c m rng t trng ch, t nguyn lm n
v k hp ng vi cng ty nhn t ca cng ty trng ch.
Sau khi cng ty nhn c n ca h nng dn nhn t trng ch,
cng ty s kho st tnh hnh ca h nng dn xem c iu kin u t,
chm sc,... Nu h nng dn m bo c cc iu kin m cng ty t ra
th cng ty s giao t cho h nng dn v k hp ng vi h. Din tch t
m cng ty giao cho h nng dn da trn vic kho st tnh hnh kinh t, lao
ng v n xin nhn t trng ch ca h.
Cng ty giao t cho h vi thi gian l khng qu 30 nm. Trong
vng nhng nm u cng ty s tnh khu hao vn ch da trn gi tr khu
hao cn li ca vn, gi tr tr s ty thuc vo din tch t m h nhn t
cng ty v gi tr khu hao cn li ca vn ch. Sau khi h nhn t, h sn
xut ch khng thy hiu qu th h c th tr li t cho cng ty m khng b
mt rng buc no. Nu sn lng ch ca h cung cp cho cng ty thiu so
vi k hoch th h s b pht 20% gi tr thiu (v d h thiu 1kg ch bp
ti, gi thu mua ch bp ti ca cng ty l 3000 ng/kg th h s b pht

600 ng/kg); nu vt mc k hoch s c thng 10% gi tr vt k
hoch (v d h bn cho cng ty vt k hoch l 1kg, gi thu mua ch bp
ti ca cng ty l 3000 ng/kg th h s c thng l 300 ng/kg); khi
h hon thnh mc sn lng k hoch cung cp cho cng ty th h trng
ch c th bn khi lng ch bp ti vt k hoch cho cc c s ch
bin ch, doanh nghip hay ngi thu gom khc.
Ngoi ra, cn c mt s i tng khc cng tham gia trong mi lin kt
ny: i trng i sn xut, cng ty da trn din tch t ca mnh cc vng
hnh thnh cc i sn xut v c mt ngi ca cng ty, lm cng n lng
c nh ca cng ty, xung gim st, ch o hng dn trc tip cc h nng
dn i sn xut ca mnh. Khi cc h nng dn cn s tr gip t cng ty
nh: cn phn bn bn cho ch, cn thuc BVTV phun cho ch, ... th i
trng l ngi trc tip em xung cho h nng dn. Bn cnh , mi mt
i sn xut cn c mt ngi thu gom do cng ty ch nh. Ngi thu gom ny
thng l ngi nng dn trng ch, c cng ty tin tng giao cho vic thu
gom ch t cc h trng ch thuc i sn xut ca mnh cho cng ty.
Cc khon ng trc cho h nng dn v chnh sch h tr ca cng ty
ch Sng L vi h nng dn nhn t ca cng ty cng ging nh i vi h
nng dn k hp ng lin kt vi cng ty. Nhng c mt quyn li khc m
h nng dn c hng l h c th c ng bo him v gi hng
lng nu h c nhu cu.
* Phng thc thu mua
Cc h nng dn trng ch s thu hi ch v giao li cho ngi thu
gom c cng ty ch nh ti i sn xut ca mnh. Ngi nng dn sau khi
thu hi ch bp ti th mang ch ra trm thu mua ca cng ty ti i sn
xut ca mnh. Ti y, ngi thu gom ca cng ty v i trng i sn xut
s tin hnh cn ch v cho vo kho bo qun. Sau khi thu gom ch ca cc
h nng dn, ngi thu gom hoc i trng i sn xut bo cho cng ty
cng ty cho xe xung vn chuyn v nh my. Ngi thu gom ny hng
lng da trn sn lng thu gom c ca i sn xut, s tin tr cho
ngi thu gom tnh trn 1 tn ch bp ti thu c thay i theo tng nm.
Nm 2009, cng ty tr cho h thu gom l 270 nghn ng/tn ch bp ti.
Gi k hp ng thu mua ch bp ti ca h nng dn cng c tnh
theo tng giai on ca tng nm v cng c thng bo t u nm cho
cc h nhn t ca cng ty cng vi bng k hoch cho tng h trong nm
. Qua nghin cu, gi k hp ng v gi thu mua ch bp ti ca cc h
nng dn nhn t ca cng ty cng bng vi gi k hp ng v gi thu mua
ca cc h nng dn k hp ng lin kt vi cng ty.
* Kt qu t c
Bng 4.11
Din tch t trng ch cng ty giao cho cc h cc i sn xut

VT: ha
Ch tiu
2007
2008
So snh (%)
2009
07/08
Tng din tch ch
09/08
BQ
615,7
615,1
538,6
99,91
87,56
93,53
i 1
46,2
46,2
40,5
100,0
87,7
93,6
i 2
50,5
50,5
38,2
100,0
75,6
87,0
i 4
4,1
4,1
3,8
100,0
92,7
96,3
i 5
75,7
75,7
70,4
100,0
93,0
96,4
i 6
52,7
52,7
50,7
100,0
96,2
98,1
i 7
87,5
87,5
71,4
100,0
81,6
90,3
i 8
74,2
74,2
62,6
100,0
84,4
91,9
i 9
15,2
15,2
13,7
100,0
90,1
94,9
i 10
69,2
69,2
66,3
100,0
95,8
97,9
i 11
36,9
36,9
32,7
100,0
88,6
94,1
i 15
39,5
39,5
33,2
100,0
84,1
91,7
i 16
27,2
27,2
25,1
100,0
92,3
96,1
36,8
36,2
30,0
98,4
82,9
90,3

Qua nghin cu, tng din tch ch h nng dn nhn t ca cng ty

t nm 2007 n nm 2009 gim trung bnh khong 6,5%/nm, hay gim t
gn 616 ha nm 2007 xung cn gn 539 ha nm 2009 (gim khong 77 ha).
Din tch t trng ch ti cc i sn xut u c gim, trong gim mnh
nht l i 2 (gim khong 13%/nm), sau n i 7 v x nghip cung
ng vt t (u gim khong 10%/nm),...
T nm 2007 n nm 2008, tt c cc i sn xut u khng c s
thay i v din tch t sn xut, ch c x nghip cung ng vt t xin cng
ty chuyn i hn 4ha t trng ch gi ci sang trng cc cy trng khc c
gi tr hn nh trng cy mng bt , xy dng nh my, nh kho cha phn
bn. T nm 2008 n nm 2009 din tch ch tt c cc i sn xut u
gim mnh. Nguyn nhn ca hin tng trn l do: nm 2009 Nh nc,
UBND tnh quyt nh thu hi din tch t ca cng ty lm mi, ci to
nng cp cc tuyn ng trn a bn tnh nh Quc l 2, tuyn ng t Th
x Tuyn Quang i Sui Khong,... xy dng cc cng trnh cng cng khi
mt s x v th x Tuyn Quang (An Tng, i Cn, An Tng).
Din tch (ha)
2007
2008
2009
Nm
Biu 4.5 Din tch trung bnh 1 h trng ch nhn t ca

cng ty ch Sng L
Din tch trng ch cc i sn xut gim xung do b thu hi lm

ng giao thng, xy dng cc cng trnh cng cng lm cho din tch
ch trung bnh trn h gim xung. Din tch t trng ch trung bnh 1 h
nhn t ca cng ty c th hin qua biu 4.5.
Qua biu 4.5, ta thy, din tch t trung bnh 1 h nng dn nhn
t ca cng ty gim t 0,8198 ha/h nm 2007 xung cn 0,7172 ha/h nm
2009. Din tch t trung bnh trn h gim xung l do din tch t trng
ch ca cng ty b thu hi xy dng cc cng trnh cng cng, trong khi
s h nng dn k hp ng vi cng ty khng gim. Bn cnh , cc h
nng dn nhn t ca cng ty trc nm 2005 v c iu chnh hp ng
theo Ngh nh s 135/2005/N-CP ngy 08 thng 11 nm 2005 ca Chnh
ph v vic giao khon t nng nghip, t rng sn xut v t c mt
nc nui trng thy sn trong cc nng trng quc doanh, lm trng quc
doanh c n b khi din tch t mnh ang s dng b nh nc thu hi.
Do vy, khi din tch t trng ch ca h gim nhng h c n b mt
khon tin t mnh t b thu hi u t vo sn xut.
Khi lng ch bp ti thu mua t cc i sn xut c s pht
trin kh nhanh. Khi lng ch thu mua t cc h nng dn nhn t ca
cng ty t nm 2007 n nm 2009 tng trung bnh khong 11%/nm, hay
tng ng tng t 3391,2 tn nm 2007 ln 4166,9 tn nm 2009. Khi lng
ch bp ti thu mua t cc i sn xut tng l do nng sut ch bp ti
ca cc h tng nhanh. Cc i sn xut c nng sut tng khc nhau, dn
n khi lng ch cung cp cho cng ty cng khc nhau. Khi lng ch
bp ti cung cp cho cng ty ca i 4 c tc tng trng cao nht (t
nm 2007 2009 c tc tng trung bnh khong 72%/nm), sau n i
15 (khong 24%/nm), i 10, ... i 9 khi lng ch bp ti cung cp cho
cng ty gim khong 10%/nm. Nguyn nhn ca hin tng trn l cc h
i 4, i 15, i 10 u t nhiu, p dng k thut vo sn xut v cy
ch i ny ang trong thi k cho nng sut cao nht. i 9, cy ch i
sn xut bc sang thi k gi ci v cc h nng dn cha ch ng

mc vo vic u t, chm sc vn ch.
Bng 4.12
Sn lng ch thu mua cc i sn xut qua 3 nm

VT: tn
Ch tiu
2007
2008
So snh (%)
2009
08/07
Tng sn lng
09/08
BQ
3.391,2
4.574,0
4.166,9
134,9
91,1
110,8
i 1
280,4
373,7
325,5
133,3
87,1
107,7
i 2
318,0
429,8
387,8
135,2
90,2
110,4
i 4
11,5
33,2
34,0
289,6
102,5
172,3
i 5
407,5
497,2
500,3
122,0
100,6
110,8
i 6
317,8
317,2
328,1
99,8
103,4
101,6
i 7
420,9
638,0
544,2
151,6
85,3
113,7
i 8
287,5
489,9
373,0
170,4
76,1
113,9
i 9
74,4
91,2
59,6
122,5
65,3
89,5
i 10
370,5
488,6
497,2
131,9
101,8
115,8
i 11
268,3
296,6
296,4
110,6
99,9
105,1
i 15
226,7
342,5
346,9
151,1
101,3
123,7
i 16
178,0
219,5
180,0
123,3
82,0
100,6
229,8
356,6
293,8
155,2
82,4
113,1
Nm 2009, khi lng thu mua ch t cc i sn xut ca cng ty

u gim, tr i 4, i 6, i 10, i 15 c tc tng nh. Khi lng ch
thu mua nm 2009 gim so vi nm 2008 l do, nm 2009 din tch t trng
ch b thu hi khong 77ha, d nng sut ch tng nhng cng khng th
b p li din tch trng ch b thu hi.
Thc hin Ngh nh 135/2005/N CP nm 2005 ca Chnh Ph

cng ty thc hin giao khon t trng ch ca cng ty cho cc h nng
dn c nguyn vng nhn t sn xut cng vi chnh sch khuyn khch,
u i cho cc h nhn t, c bit l chnh sch coi nng dn nhn t nh
cng nhn ca cng ty (h nng dn c ng bo him y t v bo him x
hi) khuyn khch nng dn nhn t n nh lu di, to ra vng nguyn
liu n nh, bn vng v cung cp mt khi lng ln nguyn liu u vo
cho sn xut ch ca cng ty.
4.2.2 Lin kt gia cng ty vi ngi thu gom
* Qu trnh hnh thnh
Lin kt gin tip thng qua h thu gom l hnh thc ng vai tr quan
trng trong vic m bo ngun nguyn liu cho cng ty. Lin kt ny linh
hot hn nhng cng lng lo hn lin kt thng qua hp ng, lin kt ny
cng cht ch hn lin kt t do. Qua nghin cu, ta c s th hin qu
trnh lin kt nh sau:
Ch bp ti
Cng ty ch
Sng L
Ch bp ti
H thu gom
Tin vn, k thut
H ming
H nng dn
trng ch
Tin, k thut
S 4.4 Cc hot ng ca lin kt thng qua h thu gom

Cc bc hnh thnh lin kt:
T pha cng ty:
Bc 1: Cng ty tm v lin h vi cc h thu gom ch nguyn liu
hoc h thu gom ch ng tm n cng ty.
Bc 2: Nhp hng ca h thu gom v th t 1 3 ln.

Bc 3: Sau khi thy h m bo c cht lng v s lng ngun hng
th cng ty s ly hng ca h thu gom thng xuyn bng hp ng ming.
Cc h thu gom thng l ngi dn ti a bn nn quen thuc vi cc
h trng ch nguyn liu, cc h ny c mi quan h ngi cng lng, ngi
cng mt dng h, cng dn tc nn thng lin kt vi nhau thng qua hp
ng ming. nng cao s lng ch bp ti thu mua c h thng cn
ti i ch, vi nhng h khng quen to c mi hng sau mt thi gian
quen bit th li k hp ng ming vi h trng ch .
* Tc nhn tham gia mi lin kt ny
Cng ty c quy nh i tng l cc h thu gom phi t c nhng
tiu chun:
Cc h thu gom phi t c sn lng thu mua 500 kg ch bp ti
tr ln. C kinh nghim nhiu nm trong thu mua ch nguyn liu, c h
nng dn tin tng.
H thu gom phi l nhng h c uy tn trong vng c kh nng thu
mua c s lng ch nguyn liu ln m bo c cht lng ngun
hng v cung cp c thng xuyn ch nguyn liu cho cng ty.
H thu gom khng phn bit cc h sn xut bn ch nguyn liu cho
mnh. Cc h bn ch bp ti cho h thu gom c th l cc h khng lin
kt vi ai hoc cc h c lin kt vi cng ty nhm em bn sn phm ra
ngoi khi b cng ty tr n.
* Phng thc thu mua, gi thu mua v phng thc thanh ton
ca cng ty ch Sng L vi h thu gom
Cng ty cho xe xung h thu gom mua v ch ch bp ti v cng
ty. Nu mt x c t hai h thu gom tr ln, hoc h thu gom cng x vi
cc i sn xut ca cng ty th cc h ny tp trung ch bp ti ti mt ni
giao thng thun tin, hoc a im thu mua ca cng ty thun tin cho
vic vn chuyn ch bp ti. i vi nhng ln thu mua u tin cng ty s
cn v kim tra cht lng ch bp ti ti ch, khi c mi quen bit lu

di th cng ty s khng c khu ny. Gi thu mua ch nguyn liu ca cng
ty vi h nng dn bng vi gi thu mua cng ty thu mua ca h nng dn k
hp ng v h nng dn nhn t ca cng ty. Khi cn ca h thu gom 10
ln th cng ty s thanh ton 1 ln bng tin mt.
Cc h nng dn s mang ch bp ti n tn h thu gom bn hoc
cc h c quen bit v c ngun hng ln th h thu gom s thu mua ti
i ch. Gi thu mua ca cc h thu gom vi h nng dn thng bng hoc
thp hn gi ca cng ty thu mua ca cng ty.
C hai hnh thc cn ch nguyn liu ca h l bn vo cho h thu
gom vi mt gi c nh khng phn loi ch; hnh thc cn ch th 2 l h
nng dn phn loi ch ra thnh tng loi v bn cho h thu gom vi mc gi
tng ng vi tng loi ch. Hnh thc bn vo ph bin nhiu hn do tit
kim c thi gian, khu chn lc ch ca ngi sn xut. Sau khi mua v
th h thu gom phn loi li ch m bo yu cu t pha cng ty. Nhng
h c nhiu lao ng th s s dng lao ng gia nh cho cng vic ny, nu
h thiu lao ng th h thng gi anh em, h hng v thu lao ng thc
hin vic phn loi ch.
* Quyn li, ngha v ca mi bn khi tham gia lin kt
Vi cng ty ch Sng L c trch nhim thu mua ng s lng ch
bp ti thng bo vi h thu gom, thanh ton tin ng thi hn cho cc
h thu gom.
V pha h thu gom: c trch nhim phi cung cp y s lng v
cht lng, m bo yu cu k thut tng loi ch bn cho cng ty, thanh
ton tin ngay cho h nng dn sau khi bn ch bp ti cho h thu gom.
V pha h nng dn khi tham gia lin kt bng hp ng ming phi
m bo c quy trnh chm sc, thu hi ch bp ti v c thanh ton
ngay sau khi bn ch cho h thu gom.
Nu trong qu trnh lin kt bng hp ng ming cng ty mun thu

mua ch nguyn liu m bo cht lng c th cung cp phn bn, thuc bo
v thc vt, hng dn k thut chm sc, thu hi ch cho h thu gom h
chuyn cho h nng dn trng ch, v ph bin k thut n h nng dn hoc
cng ty t chc lp tp hun k thut chm sc thu hi ch cho nng dn ti
nh h thu gom, hi trng UBND x, nh vn ha thn, hoc mt s a im
do h thu gom t chc v thng bo cc h nng dn khc n hc.
* Kt qu t c
Bng 4.13
Tnh hnh thu mua ch bp ti t cc h thu gom ca cng ty
qua cc nm
VT: tn
Ch tiu
2007
2008
2009
Ch loi A
42,2
34,2
Ch loi B
78,3
Ch loi C
So snh (%)
08/07
09/08
BQ
44,3
81,04
129,53
102,46
67,2
75,2
85,82
111,90
98,00
367,2
389,8
526,4
106,15
135,04
119,73
Ch loi D
425,2
410,9
769,2
96,64
187,20
134,50
Ch loi E
796,9
700,7
389,4
87,93
55,57
69,90
Tng
1709,8
1602,8
1804,5
93,74
112,58
102,73
Qua iu tra, ta thy t trng ch thu mua t cc h thu gom l ch cht

lng thp. T l ch loi A, B rt thp, t l ch loi C, D v ch khng loi
l rt cao (chim trn 90% tng s ch thu mua t h thu gom). Khi lng
thu mua t cc h thu gom ang c xu hng tng dn ln, cht lng ch
thu mua cng ang dn gim t l ch khng loi, tng dn t l ch loi C, D
ln. y cng l xu hng tt yu trong giai on hin nay khi yu cu k
thut, yu cu cht lng ch ngy cng tng, cng ty ngy cng c nhng
chnh sch u i i vi ngi thu gom. Khi lng ch bp ti v c cu
tng loi ch cng ty thu mua t h thu gom c th hin qua bng 4.13.
T l ch loi A, B cng ty thu mua l rt thp l do h thu gom bn

ch cho nhiu cng ty, doanh nghip khc, cng ty no tr gi cao hn cho
tng loi ch, c yu cu cht lng ch thp, thanh ton nhanh gn th h
bn cho cng ty y. c bit nh ch loi A, B gi thu mua ca cng ty ch
Sng L thp hn so vi gi thu mua ca cc cng ty khc. Mt khc, do
cng ty ch Sng L thanh ton i lc cn chm tr cho ngi thu gom, gy
mt uy tn nn ngi thu gom thng bn nhng sn phm cht lng cao
cho cc doanh nghip khc, cn li nhng sn phm khng bn c, hoc
bn chm th h bn cho cng ty. iu ny nh hng ln n cht lng
ch thnh phm ca cng ty, nh hng n thng hiu ca cng ty.
Cc h thu gom thng thu mua ca rt nhiu cc h nng dn v bn
cho nhiu cng ty, doanh nghip khc nhau. Cht lng ngun hng cng c
s khc bit gia cc h nng dn. Chnh v vy, cc doanh nghip no c
quan h tt, gi thu mua hp l th h s bn n nh v lu di cho doanh
nghip . Chnh v vy, nng cao t l ch loi A, B cng ty cn c chnh
sch u i cc h thu gom hn na, to ra quan h lm n lu di, bn vng,
to ch tn (thanh ton tin kp thi, ng hn cho h), lm hp ng thu mua
vi h thu gom, quy nh sn lng cung cp, t l tng loi ch, h thu
gom c th cung cp ngun hng di do v cht lng cho cng ty.
Cc h thu gom, l trung gian gia ngi nng dn v doanh nghip
ch bin, sn xut ch, h khng tham gia vo qu trnh lm gia tng gi tr
ca sn phm ch. Do , cc h thu gom ch yu n chnh lch gia gi
mua ca h nng dn vi cng ty. Qua nghin cu, cng ty tha thun vi
ngi thu gom v gi mua chnh lch (thp hn) khng qu 300 ng/kg
vi gi cng ty mua ca cc h nng dn k hp ng v h nng dn nhn
t ca cng ty. Cc h thu gom thng n chnh lch 250/kg. Tuy nhin,
vic n chnh lch gi thu mua ca h nng dn vi cng ty l nh th
nhng h thu gom vn c rt nhiu cc th thut, c th em li thu nhp
cao nht cho mnh.
4.3 Phn tch li ch ca cc tc nhn khi tham gia lin kt

4.3.1 i vi h nng dn
Cc nhm h nng dn khc nhau, u t vo sn xut ch khc nhau.
Mc d cy ch c yu cu k thut kh cao, mc bn phn, su bnh hi ch
trn cc i ch l nh nhau, nhng cc h c iu kin kinh t khc nhau th
u t cho sn xut ch l khc nhau.
Bng 4.14
Chi ph sn xut ch bp ti ca h nng dn trn 1ha

VT: 1000
Ch tiu
1. Chi ph trung gian
H t do
H k hp ng
H nhn t
9.240
10.040
9.390
- Phn m
2.760
1.350
1.350
- Phn NPK
1.400
1.360
1.360
- Phn kali
1.600
1.950
1.950
1.250
1.250
- Thuc tr su
680
780
780
- Vt t khc
300
500
700
2.500
2.850
2.000
2.600
2.600
3.000
11.840
12.640
12.390
- Phn chung
- Thu lao ng
2. Khu hao vn ch
Tng chi ph
Ngun: Tng hp s liu iu tra, 2010
Qua nghin cu, chi ph sn xut ch ca h khng lin kt vi cng ty

c chi ph t nht (trung bnh khong 11,8 triu ng/ha); chi ph sn xut
trung bnh 1ha ch ca nhm h k hp ng vi cng ty l cao nht (trung
bnh bnh khong 12,6 triu ng/ha); chi ph sn xut trung bnh cho 1ha ch
ca nhm h nhn t khong 12,4 triu ng. Cc h nng dn k hp ng
v h nhn t ca cng ty c cng ty ng trc phn bn, thuc BVTV v
p dng quy trnh bn phn, chm sc ca cng ty nn c mc u t l nh
nhau. Gi thu mua cc loi phn bn ca h khng lin kt cao hn so vi gi
cng ty bn cho cc h k hp ng vi cng ty.
Biu 4.6 C cu chi ph sn xut ch ca cc nhm h

Mt khc, cc h nng dn khng k hp ng vi cng ty s phi u
t mt khon tin ln mua phn bn, thuc tr su bnh, v c bit h
khng s dng phn chung vo trong sn xut ch. Vic u t cho cy ch
khng ng tiu chun k thut sn xut ch s nh hng n cht lng
ch bp ti v nng sut ch. H khng s dng phn chung vo trong sn
xut s gim ph ca t, s dng phn ha hc nhiu s lm tng pH ca
t nh hng rt ln n cy ch.
Biu 4.7 C cu chi ph trung gian ca cc nhm h

Cc h nng dn khng lin kt vi cng ty ch Sng L, u t sn

sut ng theo quy trnh k thut ca cy ch, khng c cn b k thut
ca cng ty hng dn, tp hun k thut chm sc, thu hi ch, s dng
phn ha hc nhiu,... nh hng n nng sut cy ch. Qua nghin cu,
nng sut ch bp ti ca h nng dn khng lin kt vi cng ty l thp
nht (khong 8,3 tn/ha); sau n nng sut ch ca h k hp ng vi
cng ty (khong 8,5 tn/ha); nng sut ch ca h nng dn nhn t ca
cng ty l cao nht (khong 8,8 tn/ha). Gi bn ch bp ti ca nhng h
nng dn nhn t v k hp ng vi cng ty l cao hn so vi gi bn ca
nhng h t do (khong 100 /kg). Nguyn nhn ca hin tng ny l do,
cc h nng dn t do bn ch theo gi th trng, cn cc h lin kt vi
cng ty gi bn c k hp ng, khi gi th trng tng ln 10% th
c xem xt nng gi, gi th trng xung thp th vn c gi nguyn
gi k hp ng, mt khc cc h nng dn t do c th t thng p gi. Kt
qu v hiu qu kinh t trong sn xut ch tnh trn 1ha ca cc nhm h
c th hin qua biu 4.10 v biu 4.11.
Biu 4.8 Kt qu sn xut ch ca h lin kt v h khng lin kt

Gi tr sn xut, gi tr gia tng, thu nhp hn hp ca nhm h lin kt
u cao hn so vi nhm h t do: gi tr sn xut, gi tr gia tng, thu nhp
hn hp ca nhm h nng dn nhn t ca cng ty l cao nht, sau n

nhm h k hp ng vi cng ty, thp nht l nhm h t do. Tuy vy, chi
ph trung gian ca nhm h nhm h t do l thp nht (khong 9,2 triu
ng), tip n nhm h nhn t ca cng ty (khong 9,4 triu ng),
nhm h k hp ng vi cng ty l cao nht. Nguyn nhn l do: cc h
nng dn t do khng bn phn chung trong qu trnh sn xut ch gim
c mt khon chi ph ng k, nhm h k hp ng vi cng ty phi thu
nhiu lao ng trong qu trnh sn xut,...
Biu 4.9 Hiu qu sn xut ch ca nhm h lin kt v khng lin kt

Xt v hiu qu sn xut, ta thy hiu qu sn xut ca nhm h nhn
t ca cng ty l cao nht, sau n nhm h t do, thp nht l nhm h
k hp ng vi cng ty. Nguyn nhn l do: GO, VA, MI ca nhm h lin
kt vi cng ty cao hn nhm h t do nhng ch ph trung gian (IC) ca
nhm h nng dn k hp ng cao hn kh nhiu so vi 2 nhm h kia, IC
ca nhm h nhn t so vi nhm h nng dn khng c s chnh lch
nhiu. Do vy, cc ch tiu th hin hiu qu nh GO/IC; VA/IC; MI/IC ca
nhm h nhn t ca cng ty l cao nht, sau n nhm h t do v cui
cng l nhm h k hp ng c cc ch tiu th hin hiu qu thp nht.

Hiu qu sn xut ch ca nhm h lin kt v nhm h khng lin kt vi
cng ty ch Sng L c th hin qua biu 4.11.
Hiu qu kinh t trong sn xut v li ch m h nhn c l mc tiu
quan trng nht ca ngi sn xut. Vic quyt nh c tham gia lin kt vi
cng ty hay khng da ch yu vo li ch m h nhn c khi tham gia lin
kt, ci c v mt khi tham gia lin kt. T , h nh gi xem lin kt v
khng lin kt c li v hi g trong iu kin sn xut ca h, nu h cm
thy ci no tt hn cho h th h s la chn. Li ch khi tham gia lin kt
vi cng ty ch Sng L ca h c th hin qu bng 4.17.
Bng 4.15
So snh li ch v chi ph ca cc nhm h trong sn xut ch1

VT
H khng
lin kt
H k
hp ng
H nhn t
ca cng ty
1000
11.840
12.640
12.390
kg
8.320
8.460
8.780
Gi thnh 1kg ch bp ti
1000/kg
1,42
1,49
1,41
Gi bn 1kg ch bp ti
1000/kg
2,55
2,65
2,65
Thu nhp hn hp/1kg ch bp ti 1000/kg
1,13
1,16
1,24
Ch tiu
Tng chi ph
Khi lng thu hi
(Ngun:Tng hp s liu iu tra, 2010)
Gi thu mua ch tng loi ca h t do cao hn h lin kt. Bi v,

tng thi im gi thu mua t cc h nng dn c lp linh hot hn, thay i
theo gi th trng, trong khi gi thu mua ch t cc h nng dn lin kt
c iu chnh chm hn. Nhng ch loi A, B ca nhm h c lp t hn,
ch loi E cao hn (cc h nng dn c lp thng khng phn loi) nn gi
mua trung bnh thp hn.
Qua s liu iu tra, ta thy mc d cc h lin kt vi cng ty c chi ph
sn xut trung bnh cao hn nhm h khng lin kt, nhng nng sut ch/ha
ch cao hn, gi bn cao hn. Gi thnh sn xut 1kg ch bp ti ca nhm h
1
Tnh trn 1ha trng ch
k hp ng vi cng ty l cao nht (1,49 nghn ng/kg); sau n nhm h

khng lin kt (1,42 nghn ng/kg); nhm h nhn t ca cng ty l thp nht
(1,41 nghn ng/kg).
Sau khi tr i cc chi ph sn xut, thu nhp hn hp trn 1kg ch bp
ti ca nhm h nhn t l cao nht (1,24 nghn ng/kg); nhm h khng
lin kt l thp nht (1,13 nghn ng/kg); nhm h k hp ng vi cng ty c
thu nhp hn hp/kg ch bp ti l 1,16 nghn ng/kg. Qua y, ta thy lin
kt vi cng ty th cc h trng ch nhn c nhiu li ch nh c nng sut
cy ch cao hn, gi bn ch bp ti cao hn,... Tuy nhin vic u t cho 1ha
ch ca nhm h lin kt li cao hn so vi nhm h khng lin kt, do vy ty
thuc vo iu kin ca h, s la chn cn nhc ca h la chn c lin kt
hay khng. Bn cnh , h lin kt cn nhn c mt s li ch khc nh:
Bng 4.16
Phn tch li ch trong sn xut ch ca nhm h lin kt v
nhm h khng lin kt

TT Ch tiu
H lin kt
H khng lin
kt
Hnh thc tha thun, quan h
Hp ng bng vn T do
bn
n nh u ra
Rt tt
Tng i tt
H tr phn bn, thuc BVTV
Khng c
Gi bn
Tp hun k thut t cng ty
Gi k trong hp ng Theo gi th trng

v c th iu chnh (n (bp bnh)
nh)
C
Khng c
Yn tm sn xut
Cao
Trung bnh
Gp ri ro
c chia s
Khng c
Cc khon chi ph u vo phc C th tr trm

v sn xut
Thng tr nhanh
Linh hot trong mua bn
Thp
Cao
10
Tnh rng buc trong mua bn
Rt cao
Thp

Trn y l nhng li ch ca h khi tham gia lin kt vi cng ty,

nhng lin kt ca h nng dn vi cng ty ch Sng L cha thc s pht
trin mnh nh k vng. S h t nguyn k hp ng vi cng ty, din tch
k hp ng vn cn rt thp, s h nhn t khi cng khng my ho hng
vi vic sn xut ch. H nhn t trng ch khi c hi u mun tr t
cho cng ty, rt t h mun tip tc nhn t sn xut, nhng cc h u
khng tr t cho cng ty v tip tc sn xut l v khi nhn t ca cng ty
h c th tham gia ng bo him y t v bo him x hi, v gi h c th
nhn lng (h np tin cho cng ty, cng ty coi lao ng ca h l cng
nhn ca cng ty, ng bo him cho lao ng ca h).
Bng 4.17 L do h khng mun tham gia lin kt vi cng ty
VT: %
L do
T l
1. L do khng tham gia lin kt

- Nhn thc v lin kt trong sn xut
5,9
- iu kin khng cho php
11,8
- Khng mun rng buc khi lin kt: trch nhim, sn phm, gi
58,8
- Khng mun tham gia lin kt v khng thy li ch
23,5
2. L do h khng mun tham gia lin kt na

- S rng buc trong hp ng v gi, khi lng giao khon
62,5
- Gi k hp ng khng iu chnh nhanh theo gi th trng
43,8
- Thanh ton chm tr
90,6
Qua s liu iu tra, ta thy h khng tham gia lin kt vi cng ty ch

yu l khng mun rng buc vi cng ty v gi bn, khi lng sn phm
phi cung cp cho cng ty v c trch nhim vi sn phm ch ca mnh
(chim 58,8% trong s 17 h tr li). Cc h lin kt vi cng ty th khng
mun lin kt vi cng ty na l do vic thanh ton chm tr ca cng ty, s
rng buc, giao khon khi lng sn phm ca cng ty, gi c iu chnh
theo gi th trng khi gi th trng c bin ng. Trong c trn 90%
trong s 32 h tr li, khng mun lin kt vi cng ty na l do vic thanh

ton trm ch tin hng cho h nng dn. L do h khng tham gia lin kt v
khng mun tham gia lin kt vi cng ty c th hin qua bng 4.19.
4.3.2 i vi cng ty ch Sng L
Vic tin hnh cc hnh thc lin kt trong vic thu mua ch bp ti
nh hin nay ca cng ty phn no gp phn cung cp nguyn liu cho sn
xut, ch bin ch ca cng ty. Vic mua ch bp ti t cc ngun khc
nhau, gp phn cung cp nguyn liu cho cng ty, khi khng th tin hnh
mua t i tng ny th vn cn c i tng khc cung cp nguyn liu
cho cng ty. T l ch bp ti mua t cc ngun ca cng ty ch Sng L
c th hin qua s 4.5.
H nng dn
t do
4,97%
H nng dn
k hp ng
15,27%
H nng dn
nhn t
55,66%
H thu gom
24,10%
Cng ty ch
Sng L
S 4.5 T l thu mua ch bp ti qua cc hnh thc lin kt ca

cng ty ch Sng L nm 2009
Qua s 4.5, ta thy ngun cung cp nguyn liu ch yu cho cng ty
l t cc h nng dn nhn t ca cng ty (chim khong 56% tng khi
lng nguyn liu thu mua ca cng ty); ngun cung cp nguyn liu ln th
2 cho cng ty l t cc h thu gom (khong 24%); sau n h nng dn k
hp ng vi cng ty (khong 15%), thp nht l ngun mua t do t cc h
nng dn (chim khong 5%). y l t l kh l tng, n gp phn n nh
ngun nguyn liu cung cp cho cng ty. Ngun nguyn liu cung cp n
nh cho cng ty chim khong 70% (thng qua k hp ng bng vn bn
vi cng ty). Trong thi gian ti, nu cng ty tng c t l thu mua nguyn
liu thng qua hp ng bng vn bn (k hp ng vi h thu gom hoc k

thm hp ng vi h nng dn) s gp phn xy dng c mt vng
nguyn liu n nh, bn vng v lu di cho cng ty, t cng ty c th
xy dng k hoch sn xut mt cch n nh v gim thiu c tnh trng
thiu nguyn liu sn xut nh hin nay.
Khi tin hnh thu mua ch bp ti ca h nng dn, cng ty tin hnh
ch bin, sn xut ch thnh phm. Da vo nguyn liu thu mua, khi lng
tng loi ch k hp ng m cng ty tin hnh sn xut cc loi ch khc
nhau nh ch xanh, ch en, ch hng,... i vi tng loi ch c cc cng
ngh sn xut khc nhau, gi thnh sn xut v gi bn tng loi ch cng
khc nhau, li nhun tng loi ch em li cng khc nhau.
Bng 4.18
Chi ph sn xut v gi thnh sn xut ch xanh ca cng ty

n v tnh: 1000
Ch tiu
2007
2008
2009
I. Tng chi ph sn xut
14.030.457,3
15.621.997,5
17.886.894,1
A. Chi ph bin i
12.914.159,0
14.871.369,5
16.989.486,2
1. Nguyn liu
9.329.422,6
10.315.014,7
10.993.238,8
2. Nhn cng
1.812.880,5
1.706.843,9
2.062.385,7
3. Nng lng
1.512.765,2
1.277.899
1.800.400
4. Sa cha ln
82.120,8
85.086,7
90.813,7
5. Chi ph tiu th
128.440
837.900
861.000
6. Chi ph khc
48.529,9
648.625,2
1.181.648
1.116.298,3
750.628
897.407,9
- Chi ph chung
118.440,6
129.145,9
196.837,3
- Chi ph qun l
748.312,3
380.454
434.203,1
- Khu hao TSC
249.545,4
241.028,1
266.367,5
II. Khi lng sn xut (kg)
650.000
700.000
700.000
III. Gi thnh (/kg)
21.585,3
22.317,1
25.552,7
21.800
23.500
27.300
214,7
1.182,9
1.747,3
B. Chi ph c nh
IV. Gi bn (/kg)
Chnh lch gi bn v gi thnh (/kg)

Qua bng trn, ta thy gi thnh sn xut ch xanh ca cng ty qua 3

nm c xu hng tng ln. Ch ph sn xut ch xanh qua cc nm tng ln
ch yu l do chi ph mua nguyn liu sn xut tng, chi ph cho nhn cng,
nng lng tng ln. Chi ph sn xut tng ln nhng gi bn ch thnh phm
cng tng ln v c tc tng nhanh hn, chnh t iu ny lm cho
chnh lch gi bn v gi thnh tng nhanh. Nm 2007, chnh lch gia gi
bn v gi thnh ch xanh l hn 200 ng/kg, nhng n nm 2008 tng
ln gn 1200 ng/kg, nm 2009 chnh lch ny l khong 1750 ng/kg.
Chnh lch gia gi bn v gi thnh sn xut lm tng li nhun ca cng
ty. Bn cnh , khi lng ch thnh phm cng tng ln, th hin sn xut
v ch bin ch ca cng ty ngnh cng pht trin, trong c ngnh ch
bin, sn xut ch xanh.
Bng 4.19
Chi ph sn xut v gi bn ch en ca cng ty qua cc nm
Ch tiu
VT
Nm 2007
Nm 2008
Nm 2009
I. Tng chi ph
1000
16.158.480,1
15.792.164,1
19.143.350,6
1. Chi ph bin i
1000
15.297.447,1
14.956.169,7
18.097.535,8
2. Chi ph c nh
1000
861.033,0
835.994,4
1.045.814,8
II. Khi lng sn xut
kg
818.000
850.000
890.000
III. Gi thnh sn xut
/kg
19.753,6
18.579,0
21.509,4
IV. Gi bn
/kg
19.800
19.500
22.600
V. Chnh lch
/kg
46,4
921,0
1.090,6
Ngnh sn xut ch en ca cng ty cng c s pht trin mnh m.

Khi lng sn xut ch en ca cng ty tng t 818 tn nm 2007 ln 890
tn nm 2009. Khi lng ch thnh phm tng cao l do trong nhng nm
gn y khi lng ch bp ti cng ty thu mua c ngy cng tng,
ngun nguyn liu phc v cho sn xut, ch bin cc ch thnh phm ngy
cng tng. Ngnh sn xut ch en ca cng ty c s pht trin kh nhanh
nhng khng phi l ngnh em li li nhun cao. Qua nghin cu, chnh
lch gi bn v gi thnh sn xut ch en ca cng ty ch Sng L ch
khong 46 ng/kg nm 2007, tng ln 921 ng/kg nm 2008 v tng ln
khong 1100 ng/kg nm 2009. Tuy s chnh lch gia gi bn v gi thnh
sn xut ch en khng cao nh ch xanh nhng mc chnh lch ngy cng
cao, th hin rng cht lng ch en thnh phm ca cng ty ngy cng cao,
cng c gi trn th trng.
Bng 4.20
Chi ph sn xut v gi bn ch hng ca cng ty qua cc nm
Ch tiu
VT
2007
2008
2009
I. Tng chi ph
1000
282.320
561.800
783.170
1. Chi ph bin i
1000
263.863,7
546.077
768.350
2. Chi ph c nh
1000
18.456,3
15.723
14.820
II. Khi lng sn xut
kg
5.000
10.000
10.000
III. Gi thnh
/kg
56.464
56.18
78.317
IV. Gi bn
/kg
60.700
60.200
82.100
V. Chnh lch
/kg
4.236
4.020
3.783
Ch hng ang l mt mt hng em li li nhun rt cao khi m gi

bn cao hn gi thnh sn xut rt nhiu. Qua nghin cu, chnh lch gi bn
v gi thnh sn xut ch hng nm 2007 l trn 4200 ng/kg, sau gim
xung cn khong 4000 ng/kg nm 2008 v khong 3800 ng/kg nm
2009. Chnh lch gia gi bn v gi thnh sn phm gim xung l do gi
mua nguyn liu phc v cho qu trnh sn xut tng ln, c bit l cc loi
hng liu; cng vi l s cnh tranh ca cc c s sn xut, ch bin ch,
cc cng ty doanh nghip ch khc. Ngnh sn xut, ch bin ch hng

v ang c s pht trin nhanh chng, nhng t trng ca n trong tng s
sn phm ch ca cng ty cn rt thp, mc tiu dng sn phm ny th
trng ni a cng nh quc t cha cao.
Vic thu mua ch nguyn liu t cc ngun khc nhau, cc i tng
khc nhau; cng ty sn xut ch bin thnh cc loi ch khc nhau; cc i
tng khc nhau c cch u t chm sc khc nhau, s c nhng li ch
khc nhau. Li ch ca tng i tng trong tng khu ca sn xut ch bin
ch c th hin qua s 4.6.
H nng dn
t do
H nng dn
k hp ng
H nng dn
nhn t
1.160
1.130
1.240
H thu gom
250
Cng ty ch
Sng L
1.747,3
Ch xanh
1.090,6
Ch en
3.783
Ch hng
S 4.6 Li ch ca tng tc nhn khi tham gia lin kt trong sn xut

v tiu th ch ca cng ty ch Sng L
Qua s 4.6, ta thy cc tc nhn tham gia sn xut u c li nhun v
li ch ca mnh. H nng dn nhn t ca cng ty c li trn 1kg ch bp ti
bn cho cng ty l cao nht (1240 ng/kg), sau n h nng dn k hp
ng (1160 ng/kg), h nng dn t do (1130 ng/kg), thp nht l h thu

gom (250 ng/kg). H thu gom l tc nhn c li t nht, nhng h li khng
tham gia vo qu trnh sn xut, h ch l nhng trung gian gia nhng h nng
dn sn xut khc vi cng ty, mt khc h li c nhng th thut n chnh lch
cao hn gia gi mua ca h nng dn vi gi bn cho cng ty.
Trong qu trnh thu mua ch bp ti t cc tc nhn v ch bin ra
cc loi ch thnh phm cng ty cng c li ch v lm tng gi tr ca sn
phm. Vi cng mt loi nguyn liu l ch bp ti, cng ty v p dng cc
cng ngh sn xut khc nhau ch bin ra cc loi ch khc nhau nh ch
en, ch xanh, ch hng,... Vi tng cng ngh, tng loi ch khc nhau th chi
ph, gi thnh sn phm v gi bn cng khc nhau. Vi cng ngh ch bin ch
en, cng ty c chnh lch gia gi bn v gi thnh sn xut khong 1100
ng/kg; ch xanh c chnh lch khong 1750 ng/kg; ch hng chnh lch
gia gi bn v gi thnh sn xut khong 3800 ng/kg. Nh vy, vi cng
ngh ch bin, sn xut ch hng cng ty s c li nhun cao nht, khi m gi
bn cao hn gi thnh rt nhiu.
Trong mi lin kt ca cng ty ch Sng L vi cc tc nhn c s
phn chia li ch kh cng bng. Cc tc nhn tham gia mi lin kt u c
nhng li ch chung ca mnh, bn cnh n cn to ra nhng li ch cho cc
tc nhn khc trong mi lin kt nh mi lin kt gip cho cng ty c ngun
nguyn liu n nh, cc h nng dn sn xut ra l tiu th c ngay khng
phi lo u ra cho sn phm,... Bn cnh , vn cn mt s tc nhn v li ch
ring ca mnh hay v hon cnh c nhng hot ng gy kh khn n cc
tc nhn khc, nh hng n li ch tc nhn khc nh: h ph v hp ng
bn sn phm ra ngoi khng bn s lng nh trong hp ng cho cng ty,
cng ty thanh ton chm tr tin hng cho h, h thu gom dng mnh khe, th
thut tng li ch cho mnh,...
4.4 Cc yu t nh hng n mi lin kt trong sn xut v tiu th ch

nguyn liu
4.4.1 Phn tch im mnh, im yu, c hi v thch thc (SWOT) cc
hnh thc lin kt
4.4.1.1 Lin kt trc tip
Lin kt trc tip m bo cho cng ty mt lng ch bp ti nht
nh, nhng khng n nh v lu di. i vi h nng dn, lin kt trc tip
khin h b p gi khi gi th trng thay i. im mnh, im yu, c hi
v thch thc ca hnh thc lin kt ny c th hin qua bng 4.23.
Bng 4.21
Ma trn SWOT ca lin kt trc tip
S (Mt mnh)
W (Mt yu)
- Th tc n gin, gn - Quan h tin hng cht ch;

nh, nhanh chng;
SWOT
- Cng ty v h nng dn
- Hai bn ch ng khng lin h cht ch;

trong vic mua, bn;
- Ph thuc nhiu vo may
- Gi c linh hot theo ri.

th trng.
O (C hi)
SO
WO
Th trng nhiu - Cng ty c chnh sch - Ch ng lng tin vn

ngi bn v nhiu thu ht ngi bn;
ngi mua.
ln, m bo tin mt khi
- t im thu mua gn i mua hng ca h nng dn;

i ch, u lng;
- To ra lng ngi bn quen
- C ngi xung tn thuc bng vic tr chuyn

i ch lin h vi quan tm n tm l v s thch
h nng dn.
ca tng h nng dn.
T (Thch thc)
ST
WT
- Cnh tranh khng - Mua ng gi trn th - Nh nc cn c nhng

lnh mnh;
trng, nm bt c chnh sch ph hp, trnh ph
- Gi c bin ng thng tin v gi thu gi th trng;

mua ca cc ngi thu - C c ch gi trn, gi sn
tht thng.
gom v cng ty khc;
ph hp.
- Nm bt c thng
tin, d bo da on
gi c ca th trng
trong tng li mt
cch chnh xc nht;
- K c hp ng
bng vn bn vi h
nng dn.
Xut pht t thc t, hnh thc lin kt ny c mt mnh l th tc mua

bn ht sc n gin, gn nh v nhanh chng. Cng ty c ngi xung tn
h nng dn tha thun gi bn, mua, nu h chp nhn bn cho cng ty
th cng ty tr tin v cho xe xung tr v; hoc h nng dn mang ch bp
ti ra cc im thu mua ca cng ty, cng ty tr gi, nu cc h chp nhn
bn cng ty tr tin. Hnh thc ny khin cho i bn u rt ch ng
trong mua bn, h nng dn chp nhn gi, cng ty chp nhn hng. Trn th
trng c rt nhiu ngi bn, y l c hi cng ty c th mua c
nhiu hng ha.
Tuy nhin, mt yu ca hnh thc ny l quan h tin hng cht ch,
cng ty phi ch ng c lng tin mt ca mnh mua hng. H nng
dn v cng ty khng c mi quan h cht ch, h thch bn cho cng ty hm
nay, nhng hm sau h c th bn cho ngi thu gom, cho cng ty khc.
Hnh thc ny cng ph thuc rt nhiu vo yu t may ri, cng ty khng

th xc nh c khi lng mua ch bp ti c th mua c trong ngy
l bao nhiu nn khng th lp k hoch sn xut. Trn th trng cnh tranh
mua bn l khng th trnh khi, nhng c th thu mua c lng hng
ha ln th c nhiu cng ty, nhiu c h thu gom sn sng tng gi thu mua
thu ht h nng dn bn sn phm cho h. Chnh v vy, cc cp chnh
quyn, cn can thip ra chnh sch gi trn, gi sn hp l, a ra c
quy nh x pht vic ph gi v p gi. c mt ngun nguyn liu ln,
bn vng cung cp nguyn liu cho cng ty th cn phi gim bt khi
lng hng ha qua hnh thc lin kt ny.
4.4.1.2 Lin kt gin tip thng qua h thu gom
Vai tr ca thng li l iu khng th ph nhn, nn hnh thc lin
kt thng qua h thu gom rt cn c ch v ra nhng gii php nhm
pht huy mt mnh v hn ch nhng mt yu trn nhng c hi v thch
thc c sn.
i vi cng ty ch Sng L, hnh thc ny em li cho cng ty
mt lng u vo tng i cao so vi hnh thc lin kt trc tip. Tuy
nhin, cng ty nn c nhng chnh sch nh: chnh sch gi, h tr tin
in thoi, ph i li khuyn khch h thu gom t ch ng lin h v
bn 100% sn phm thu mua c cho cng ty. Khuyn khch h thu
gom mua xe chuyn ch bng vic cho vay tin tr chm to c mi
rng buc chc chn vi h thu gom. Cng ty nn xy dng phng n k
hp ng lu di i vi h thu gom thng qua vn bn, ng thi c
chnh sch quan tm hn na ti h nng dn lin kt bn ch bp ti
cho h thu gom, trnh cho ngi trng ch b p gi.
Bng 4.22
Phn tch SWOT ca hnh thc lin kt gin tip thng qua h
thu gom
S (Mt mnh)
W (Mt yu)
- Th tc n gin, gn nh, - Lin kt lng lo, ph
SWOT
nhanh chng;
thuc vo thc ngi
- Cc bn xc nh trc li tham gia;

ch ca lin kt.
O (C hi)
- Th trng c
- Thng tin mt chiu.
SO
WO
- Cng ty c chnh sch - Lin kt cht ch hn
nhiu ngi bn, khuyn khch, to ra nhiu bng k hp ng vn bn

nhiu ngi mua.
c hi cho ngi thu gom thay cho hp ng ming;

ch ng lin h vi cng ty. - Thng tin gi c n
ngi nng dn ngi
trng ch khng b h thu
gom p gi.
T (Thch thc)
-
Cnh
ST
WT
tranh - Xc nh gi thu mua hp - Chnh sch h tr ngi
khng lnh mnh;
l;
thu gom, hiu r vai tr
- Gi c bin ng - C ch gi hp l, thay i quan trng ca h;

tht thng.
theo gi th trng;
- ra gi trn, gi sn
- Thng tin v gi thu mua ca hp l.

cng ty khc iu chnh gi
cho hp l;
- D bo v d on chnh
xc bin ng gi ca th
trng t a ra c c
ch gi hp l.
4.4.1.3 Hnh thc lin kt: h nng dn nhn t v k hp ng

Hnh thc lin kt thng qua hp ng bng vn bn l hnh thc mang
li li ch cao nht cho cng ty ch Sng L. Vi hnh thc ny, cng ty khng
mt nhiu chi ph qun l, c c lng nguyn liu u vo n nh v s
lng v cht lng ng theo yu cu sn xut ra. Cng ty pht huy
c ti a sc mnh ca hnh thc lin kt ny. Bng chng trong nhng nm
gn y, ngun nguyn liu cung cp cho cng ty t hnh thc ny l rt ln.
Bng 4.23
Phn tch SWOT vi hnh thc lin kt nng dn nhn t v
k hp ng vi cng ty
S (Mt mnh)
W (Mt yu)
- Quan h cht ch gia - C ch gi khng linh

cc bn, c php lut hot, thanh ton tin cho h
SWOT
tha nhn;
nng dn chm;
- Chi ph qun l thp;
- Nng dn cha thc
- Chia s ri ro cho cc trong vic thc hin hp

bn;
ng;
- Xc nh trc li ch - Cc i trng i sn
xut l ngi ca cng ty
khi tham gia lin kt.
nn khng ng trn lp
trng ca h nng dn;
- Hp ng khng cht ch.
O (C hi)
- Th trng c
SO
WO
- Xc nh ng nht - Thanh ton ng thi
nhiu ngi bn, nng sut k hp ng; to gian;

nhiu ngi mua;
ng lc khuyn khch - C ch gi linh hot ph
- c nh nc vt hp ng;
hp vi gi th trng;
quan tm, gip . - Tn dng s quan tm - Nh nc c chnh sch

ca Nh nc, m rng h tr v bo v quyn li
dn vng nguyn liu ca h trng ch, trnh cho

thng qua k hp ng h khng b p gi.
vi cng ty.
T (Thch thc)
-
Cnh
ST
tranh - C ch ti v gi v quy - Nng cao thc v hp
khng lnh mnh;
nh x pht khi mua ph ng cho ngi nng dn;
- Gi c hng ha gi;
bin
ng
thng;
WT
- Tha thun gi c thu mua
tht - u t cho vng nguyn vi h nng dn, c hip

liu c hiu qu, h tr hi bo v ngi sn xut;
- Gi u vo tng cho b con nng dn mt - Nng cao hiu qu lm

cao.
phn u vo;
vic ca i trng cc i
- Ln phng n chia s sn xut;

ri ro cho cc bn c hiu - C mu hp ng chung,
qu;
cht ch trong cc iu
- C ch thng pht khon, quy nh x pht cc
vi cn b ph trch vng bn khi khng thc hin
nguyn liu.
ng cc cam kt trong hp
ng.
4.4.2 Mt s yu t nh hng n mi lin kt trong sn xut v tiu th

ch ca cng ty ch sng L
4.4.2.1 C s cung cp phn bn v thuc bo v thc vt
* C s cung cp phn bn
c th cung cp phn bn cho cc h nng dn nhn t v k hp
ng vi cng ty, cng ty ch Sng L u t c s vt cht, my mc,
nh xng, nh kho xy dng nn x nghip cung ng vt t, va mua
phn bn ca cc cng ty phn bn, c s bun bn phn bn khc v sn
xut phn va cung ng cho cc h sn xut ch, va bn em li li

nhun cho cng ty.
Cng ty tin hnh k hp ng mua phn bn trc tip vi cc cng
ty phn bn hng u Vit Nam nh: phn ln, phn NPK th cng ty mua
trc tip t cng ty c phn Supe pht pht v Ha cht Lm Thao, cng ty
phn ln nung chy Vn in; phn m th ch yu cng ty mua phn m
H Bc, m Ure nhp khu v phn kali v mt s loi phn khc th cng ty
mua li ca cng ty C phn Ging - Vt t nng lm nghip tnh Tuyn
Quang. Bn cnh , mt s nguyn liu khc phc v cho qu trnh sn xut
phn bn ca x nghip cung ng vt t nh than bn c cng ty thu mua
t cc h nng dn, cc c s khai thc than bn nhng ao, h c ngi
dn no vt, ci to v ch bin thnh loi phn ring ca cng ty dng
bn cho cy ch.
Bng 4.24
Tnh hnh mua phn bn ca cng ty ch Sng L qua 3 nm

VT: tn
Ch tiu
2007
2008
2009
So snh (%)
08/07
09/08
BQ
Phn m
110
115
100
104,55
86,96
95,35
Phn NPK
280
290
270
103,57
93,10
98,20
Phn Kali
100
105
90
105,00
85,71
94,87
Tng
490
510
460
104,08
90,20
96,89
Nm 2009, khi lng tt c cc phn bn cng ty mua gim so vi nm

2008. Khi lng phn kali c tc gim nhanh nht (gim khong 14% so vi
nm 2008); sau n phn m (gim khong 13% so vi nm 2008); khi
lng phn NPK cng ty mua nm 2009 gim khong 7% so vi nm 2008. Tnh
trung bnh qua 3 nm, khi lng phn bn cng ty mua gim khong 3%/nm,
hay gim t 490 tn nm 2007 xung cn 460 tn nm 2009. Tnh hnh mua phn
bn ca cng ty t nm 2007 2009 c th hin qua bng 4.14.
Biu 4.10 C cu tng loi phn bn cng ty ch sng L mua nm 2009

Khc vi nhng cy lu nm khc nh cam, qut, c ph,... (sn phm
l qu v ht), sn phm ca cy ch l bp v l non, bp ch l b phn non
nht, cha nhiu nc v cht dinh dng nht. Do vy sn xut ch c
nng sut bp cao, phm cht tt phi cung cp y v kp thi cc yu t
dinh dng. Nhng cht dinh dng y khng ch da vo s cung cp ca
t m cn da vo ngun b sung khng ngng hng nm trong qu trnh
sn xut. Ch cn nhiu nht l m, sau n kali, ln v nhiu yu t dinh
dng khc.
Phn m v kali th c cung cp trc tip qua phn m v phn
kali, ngoi ra n cn c cung cp mt lng kh ln thng qua hm lng
Nit v Kali c trong phn NPK. Phn NPK l mt loi phn tng hp, c
cha nhiu cht dinh dng nh m, ln, kali v mt s nguyn t vi lng
v trung lng khc.
Chnh v vy, m trong qu trnh sn xut ch phn NPK c s dng
nhiu nht hay khi lng phn NPK c bn nhiu nht. Qua nghin cu, t
trng phn NPK chim t l cao nht trong tng s khi lng phn m cng ty
mua (chim khong 59% tng s khi lng phn cng ty mua); sau n
phn m (chim khong 22%), cui cng l phn kali (chim khong 20%). C
cu tng loi phn cng ty mua nm 2009 c th hin qua biu 4.6.
* C s cung cp thuc BVTV
Do c im sinh trng, ch l cy trng lu nm, nn ngun su
bnh hi lun tn ti v tch lu trn vn ch rt ln. Bn cnh , cy ch
l loi cy cho sn phm l l non v bp, hm lng nc trong sn phm
rt cao do vy cy ch b rt nhiu loi su bnh tn cng nh: ry xanh, b
cnh t, nhn nu, b xt mui, su cun l, su cun bp, bnh phng l
ch, bnh m nu, bnh m xm, bnh m trng, si cnh ch, v rt
nhiu loi su bnh khc. Vic phng tr su bnh s nh hng rt ln n
nng sut, cht lng ca bp ch. Chnh v vy, cn phi c bin php pht
hin v phng tr su bnh kp thi.
tr su bnh hi ch Yn Sn, Tuyn Quang, cch duy nht l
cc h nng dn s dng thuc bo v thc vt. Lng thuc bo v thc
vt s dng trong sn xut ch l rt ln, v vic s dng thuc bo v
thc vt phi kp thi v ng loi thuc. Chnh t yu cu t thc t,
cng ty ch Sng L cn phi ch ng v lng thuc v chng loi
thuc c th cung cp kp thi cho h nng dn nhn t v k hp
ng vi cng ty khi c su, bnh hi cy ch.
c mt ngun thuc bo v thc vt ln v a dng v chng
loi, cng ty giao cho x nghip cung ng vt t ca cng ty k hp
ng vi Cng ty C phn Ging Vt t nng lm tnh Tuyn Quang.
Cng ty C phn Ging Vt t nng lm tnh Tuyn Quang c trch
nhim cung cp y s lng v chng loi phn, thuc bo v thc vt
m cng ty ch Sng L yu cu. Cng ty ch Sng L c trch nhim
thanh ton tin thuc y cho cng ty C phn Ging Vt t nng lm

tnh Tuyn Quang trong vng 1 tun k t khi nhn thuc. X nghip cung
ng vt t c trch nhim bo qun thuc v cung cp cho cc i trng
i sn xut giao cho cc h nng dn. Cc i trng i sn xut c
nhim v l: khi cc h nng dn c yu cu c nhn thuc bo v thc
vt phun cho cy ch th i trng v bo li cho cng ty, sau khi lm
th tc nhn thuc t cng ty, i trng s mang v giao li cho h nng
dn. Vic giao nhn thuc gia x nghip cung ng vt t cho i trng
c ghi chp r rng; gia i trng vi cc h nng dn cng c ghi
chp r rng. Khi bn ch s tin thuc tr su bnh s c tr li theo
nh s sch ghi chp, nu c sai st th s xem s sch ca tng bn, sai
i tng no th i tng y phi chu trch nhim.
Triu ng
Nm
Biu 4.11 Tnh hnh mua thuc BVTV ca cng ty ch Sng L

Nm 2008, s tin cng ty phi tr cho hot ng mua thuc bo v
thc vt cao hn hn so vi nm 2007 (hn 100 triu ng) v nm 2009 (cao
hn 60 triu ng). Nguyn nhn ca hin tng ny l do: thi tit nm
2008 phc tp, ma nng tht thng to iu kin cho su bnh pht trin
mnh, lm pht tng cao, gi c tt c cc loi hng ha tng cao trong c
gi ca thuc BVTV; bn cnh nm 2009 din tch t ch ca h nng

dn k hp ng tng nhng din tch t ca cng ty b thu hi cao hn, dn
n vic s dng thuc bo v thc vt thp hn.
m bo vic cung ng phn bn, thuc tr su bnh kp thi cho
cc h nng dn cng ty tin hnh k hp ng vi cc cng ty cung cp
phn bn, thuc BVTV c th ch ng trong vic cung cp cho cc h
nng dn khi h yu cu. Vic k kt hp ng ny m bo v s
lng, cht lng cc loi phn, thuc c th p ng kp thi cho cc h
nng dn khi h yu cu. Ngoi ra, vic k kt hp ng, mua trc tip t cc
cng ty sn xut, cc cng ty phn phi vi s lng ln th cng ty ch Sng
L s c hng nhng chnh sch u i nht nh v gi c, phn trm
chit khu, chnh sch chm sc khch hng,...
4.4.2.2 C s cung cp tn dng
Vn l mt trong nhng yu t quan trng trong qu trnh sn xut
kinh doanh ca cng ty, n c vai tr mua u vo khc, u t m rng
quy m sn xut. Vn lu ng c vai tr rt ln trong qu trnh sn xut ca
doanh nghip nh thanh ton tin mua phn bn, thuc BVTV, tr tin
lng cho lao ng, cho cc h nng dn vay vn,... c mt ngun vn
ln, m bo v ch ng trong qu trnh sn xut kinh doanh ca mnh, cng
ty ch Sng L tin hnh vay vn t cc ngn hng nh: ngn hng u t
v pht trin tnh Tuyn Quang, Ngn hng Nng nghip v Pht trin nng
thn tnh Tuyn Quang, Ngn hng Cng thng tnh Tuyn Quang, Ngn
hng pht trin tnh Tuyn Quang,... c ngun vn lu ng mua phn
bn, thuc BVTV u t, ng trc cho cc h nng dn, thanh ton tin mua
ch bp ti hay ng trc, cho cc h nng dn vay vn sn xut. Bn cnh
, cng ty cn m ti khon Vit Nam ng ti Ngn hng Nng nghip v
Pht trin nng thn tnh Tuyn Quang v ti khon ngoi t ti Ngn hng
u t v pht trin tnh Tuyn Quang tin cho qu trnh giao dch vi cc
i tc, cc doanh nghip lm n vi cng ty.
y cng l mt mi lin kt rt quan trng ca cng ty. Hot ng
ny s gip cho cng ty ch ng c lng vn sn xut, lng tin mt
nht nh thanh ton cc khon chi nh tr tin lng cho cn b, cng
nhn ca cng ty, tin mua ch ca nng dn,... Nhng vic thc hin lin kt
vi ngn hng ca cng ty cha thc s tt. Lng vn vay t cc ngn hng
ca cng ty cha ln, do ngn hng vn cha thc s coi cng ty l mt
i tc lm n uy tn v hiu qu. Cng ty vn thng xuyn thiu vn
quay vng sn xut, nu sn phm lm ra cha tiu th c ngay, hoc tiu
th m cha thu hi c vn th qu trnh sn xut ca cng ty s gp nhiu
kh khn. Qua nghin cu, trong vng my nm tr li y cng ty lun
trong qu trnh thiu vn, nht l trong giai on t thng 6 n thng 9, thi
k chnh v thu hi cy ch. Thi gian ny khi lng phn bn, thuc bo
v thc vt cung cp cho cc h l rt ln, sn phm ch bp ti thu mua
cng rt ln, trong khi ch thnh phm sn xut ra cha tiu th c ngay,
tnh trng ng vn din ra lin tc. Chnh v iu ny nh hng rt ln
n vic thanh ton tin cho cc h nng dn, thanh ton tin cho cc c s
cung cp phn bn, thuc BVTV, vic thanh ton chm tr cho cc h nng
dn gy tm l chn nn cho cc h trng ch. Cc h thng bn khi
lng ch bp ti c giao khon, khi lng tha h bn ra ngoi hoc
bn trm ra ngoi cho t thng, cc c s ch bin, doanh nghip khc,
thu c tin ngay.
Tuy nhin, vic vay vn v m ti khon ti cc ngn hng ca cng ty
ch Sng L ch mang tnh cht n thun ch cha mang nhiu kha cnh
lin kt. Cc ngn hng, ch coi cng ty ch Sng L nh l cc khch hng
khc, cc doanh nghip khc tin hnh vay vn v m ti khon ti ngn
hng ca mnh, cng ty cha thc s to ra uy tn vi cc ngn hng. Trong
thi gian ti, cng ty phi c chnh sch c th huy ng vn sn xut mt
cch c hiu qu, v tng bc tin hnh lin kt vi ngn hng, ngn
hng coi cng ty l mt i tc lm n uy tn v c hiu qu.
4.4.2.3 Cng ty vi cc nh khoa hc
Sn xut c k thut gip h nng dn nng cao c nng sut, cht
lng sn phm ch bp ti ca mnh. Hn na cn gip hn ch nhng ri
ro, mt mt trong qu trnh sn xut, khi c dch bnh xy ra (cy ch l cy
trng chu rt nhiu tc ng t cc loi su bnh). Nhiu khi ch v trng hay
chm bn khng ng k thut m ngi nng dn phi chu mt trng. Khi
sn xut ch bp ti ca h chu ri ro th ngun nguyn liu cung cp cho
sn xut ch ca cng ty cng chu nh hng rt ln. Ch bp ti cho nng
sut cao, cht lng tt s to ra mt ngun nguyn liu u vo di do, cht
lng ch thnh phm c nng ln, ch nguyn liu cht lng km, nng
sut thp s nh hng n sn lng v cht lng ch thnh phm, t
nh hng n hiu qu sn xut ch ca cng ty.
Hin nay, trn a bn tnh Tuyn Quang ni chung v ti cng ty ch
Sng L ni ring ang c gng cng c li thng hiu ch ca mnh, to uy
tn cho ngi tiu dng trong nc v quc t v sn phm ch c cht lng.
thc hin c iu th trong qu trnh sn xut phi m bo tun th
nhng yu cu k thut t ra. Tuy nhin, vic la chn cc t chc, c nhn,
c quan no v t chc, tp hun k thut chm sc, thu hi, ch bin ch cho
ngi nng dn v cn b ca cng ty cn gp nhiu kh khn.
Cng ty hin nay c mi quan h kh thn thit vi Vin khoa hc
k thut Nng lm nghip min ni pha Bc v Trng i hc Nng lm
Thi Nguyn. Hng nm, cng ty thng c cn b k thut ca cng ty v 2
c quan ny hc hi, tip thu nhng k thut mi v chm sc, thu hi,
ch bin ch. Bn cnh , hng nm cng ty cng mi cc cn b k thut t
2 c quan ny v tp hun k thut cho b con nng dn v cc k thut nh
k thut bn phn, k thut phng tr su bnh, k thut thu hi, k thut
n, ta cy ch, gii p nhng thc mc v k thut ca h nng dn,...
Bng 4.25
nh gi cht lng tp hun k thut

VT: %
STT
1
Ch tiu
T l kin
S ph hp ni dung tp hun
- Rt ph hp
28,6
- Ph hp
57,1
- Khng ph hp
14,3
c tham gia yu cu ni dung tp hun
17,5
C kh nng p dng vo sn xut
25
(Ngun: Tng hp s liu iu tra, 2010)
Ni dung ca cc bui tp hun ch yu l do cc cn b k thut chun

b trc, tuy nhin vn c 17,5% h c yu cu ni dung khi tham gia lp
tp hun. Theo nh gi ca cc h, c 25% h tham gia tp hun k thut thy
c kh nng p dng ni dung tp hun vo sn xut. Ni dung tp hun ca
cc cn b k thut phn no p ng c nhu cu v ph hp vi yu cu
ca h, 28,6% s h khi c hi cho rng ni dung tp hun rt ph hp;
57,1% s h cho rng ni dung tp hun ph hp v 14,3% s h cho rng ni
dung tp hun khng ph hp. Sau khi c tp hun k thut, cc h nng
dn p dng vo trong qu trnh sn xut, iu ny lm cho nng sut cy
ch trong vng my nm tr li y tng ng k. nh gi cht lng tp
hun k thut ca cc h nng dn c th hin qua bng 4.15.
Mc d ni dung tp hun k thut do cc cn b k thut chun b
trc nhng nhng yu cu v ni dung tp hun, nhu cu c tp hun ca
cc h nng dn c phn nh qua i trng, i trng phn nh ln
cng ty, sau cng ty cho ngi lin h vi Vin Khoa hc k thut nng
lm nghip min ni pha Bc v Trng i hc Nng lm Thi Nguyn,
xem c quan no c th c cn b v tp hun. Tuy nhin, trong qu trnh
mi cc nh khoa hc v tp hun k thut cn gp mt s kh khn nh:

khong cch t cng ty n cc c quan trn l kh xa, i li kh khn; trnh
cn b n tp hun cha cao; trnh ca ngi nng dn cn thp, tin
cng tr cho cn b tp hun nhiu lc cha ph hp,... Chnh t nhng kh
khn trn nh hng nhiu n mi lin kt gia cng ty vi Vin Khoa
hc k thut nng lm nghip min ni pha Bc, Trng i hc Nng lm
Thi Nguyn.
4.4.2.4 Chnh quyn a phng
mi lin kt gia cng ty v h nng dn trng ch thc s bn
vng v hiu qu, cng vi s n lc ca cng ty, h nng dn th nh chnh
quyn a phng c vai tr ht sc quan trng. Nu cc c quan ny ch
ng vo cuc mt cch tch cc thc hin cc bin php nh: ra chnh
sch h tr cho sn xut, quy hoch, nh hng chuyn dch c cu cy
trng vt nui ph hp, l ngi trung gian lin kt, l trng ti gii quyt
cc mu thun din ra trong qu trnh lin kt gia h nng dn vi cng
ty,... th mi lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu ca cng ty
ch Sng L mi pht huy c hiu qu v em li li ch cho ngi nng
dn, cng ty cng nh cho x hi.
Qua nghin cu, chnh quyn a phng khng c vai tr g trong mi
lin kt sn xut v tiu th ch nguyn liu ca cng ty ch Sng L. Cng ty
mt mnh ng ln k kt hp ng vi h nng dn, h tr nng dn trong
qu trnh sn xut,... Cng ty v h nng dn khng nhn c mt s tr gip
no t pha chnh quyn a phng trong qu trnh thc hin lin kt. Khi xy
ra mu thun th cng ty v h t gii quyt ch khng nh chnh quyn can
thip. Chnh t iu ny, nhiu h nng dn ph v hp ng, bn ch bp
ti cho t thng trn n ca cng ty, ph v hp ng; cng ty th thanh
ton tin hng chm tr cho cc h nng dn,... m khng c c quan, t chc
no ng ln ha gii, gii quyt cc mu thun trn.
Trong tng lai, cng ty cn c hng mi chnh quyn a phng

tham gia vo mi lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu ca mnh
c th pht huy ti a vai tr ca chnh quyn nh l cu ni, ngi trung
gian, trng ti trong cc hot ng lin kt ca mnh, khi xy ra mu thun
trong qu trnh lin kt th c ngi ng ra ha gii, gii quyt cc mu
thun, tranh chp. T , thc hin tt lin kt 4 nh trong sn xut v tiu
th ch nguyn liu.
4.4.2.5 Cng ty ch Sng L vi cc cng ty, doanh nghip sn xut ch khc
Trong bi cnh hin nay cc doanh nghip trong nc cn kh nh b,
trnh tnh trng b lp v, b thua thit trong cnh tranh ton cu th ch cn
mt con ng duy nht l lin kt, cc doanh nghip lin kt vi nhau
cng nhau pht trin. Lin kt trong lm n gip nh kinh doanh tng li th
cnh tranh ch: gim chi ph v ti a ho li nhun, m bo tng trng
bn vng, khng b e da, tng v th cnh tranh v nng cao nng lc qun
l t chc con ngi. Ni cch khc, lin kt trong kinh doanh l qu trnh
lm tng gi tr doanh nghip, trn c s cng chia s c hi v ri ro gia
cc bn. Ngoi ra, cc doanh nghip c cng hot ng sn xut kinh doanh
c th lin kt vi nhau c th mua bn, trao i sn phm, nguyn liu
sn xut khi thiu.
Vic lin kt gia cc doanh nghip sn xut, ch bin ch c th to ra
sc mnh chung cho ngnh ch, to dng thng hiu ch Vit Nam ni
chung v thng hiu ch cho tng doanh nghip ni ring. Cng ty ch Sng
L l mt thnh vin ca Hip hi ch Vit Nam cng vi rt nhiu cng ty
thnh vin khc nh cng ty ch M Lm, cng ty ch Tn Tro, Tng cng
ty ch Vit Nam, cng ty TNHH Th h mi, Cng ty ch Sng L c
nhiu li th trong vic lin kt, trao i kinh nghim trong sn xut kinh
doanh vi cc doanh nghip ch bin v sn xut ch khc.
Cng ty ch Sng L nm trn a bn x Kim Ph, huyn Yn Sn,

tnh Tuyn Quang rt gn vi cng ty ch M Lm, cng ty ch Tn Tro.
Trong qu trnh sn xut, nu cng ty thiu nguyn liu c th lin h vi 2
cng ty trn mua li nguyn liu ca h sn xut, hoc khi cc cng ty
trn thiu nguyn liu c th mua li ch nguyn liu ca cng ty. Vic trao
i, lin kt ny em li li ch cho c 2 bn, to ra mi quan h cht ch
gia cc doanh nghip.
Trong khu tiu th sn phm, cng ty k hp ng tiu th sn
phm vi cng ty TNHH Th h mi, c tr s ti H Ni v nh my Vnh
Phc. Cc sn phm ch ca cng ty phn ln (chim khong 70% tng khi
lng ch bn c ca cng ty) bn li cho cng ty TNHH Th H Mi,
cng ty ny gia cng li, ng gi bao b thnh cc loi ch xut khu ra
cc nc nh Pakistan, Nga, n , Trung Quc,
Sn phm ch ca cng ty ch Sng L khng c u chung th
trng trong nc, ngi tiu dng trong nc thch s dng ch Thi
Nguyn. Sn phm ch ca cng ty ch yu c bn li cho cng ty TNHH
Th H Mi xut khu ra nc ngoi, phn nh khi lng sn phm cn
li (khong 30%) cng ty ch bin, ng gi thnh cc loi ch thnh
phm nh ch sen, ch Bt Tin, ch xanh, dng tiu th trn a bn
tnh v cc tnh ln cn. Cng ty m vn phng gii thiu sn phm ca
cng ty ti Th x Tuyn Quang, gii thiu v bn cc sn phm ch ca
mnh. Cng tc gii thiu sn phm ch cn c thc hin di nhiu hnh
thc nh qung co trn truyn hnh tnh, bo, i tnh nh, tham gia hi
ch hng tiu dng tnh, huyn c t chc hng nm, y mnh tiu
th trong nc.
Mi lin kt gia cng ty ch Sng L vi cc cng ty sn xut v ch
bin ch khc c nhng thnh tu nht nh, gp phn n nh sn xut v
tiu th sn phm ca cng ty. Khi cng ty thiu nguyn liu c th mua li
t cc doanh nghip khc m bo khi lng thnh phm k hp
ng, sn phm sn xut ra tiu th c ngay do k hp ng tiu th vi

cng ty ch khc. Tuy nhin, vic lin kt ny vn cn nhiu hn ch nh:
tnh trng p gi nguyn liu khi cng ty thiu nguyn liu, p gi mua ch
thnh phm khi vo thi v, nguyn liu mua li ca cng ty thng cht
lng thp, khng ng u, khi lng nguyn liu mua vo khng n nh
do cng ty i tc cng thiu nguyn liu,
4.4.2.6 T pha h trng ch
* Do kinh t h nng dn trng ch cn nhiu kh khn
Cng ty thng thanh ton chm cho ngi nng dn, trong khi kh
nng chi tr ca cc c s ch bin t nhn, ngi thu gom hoc cng ty khc
thng nhanh hn, linh hot hn. S kh khn v kinh t ca gia nh nn
nhiu h gia nh bn ra ngoi ly tin ngay. iu ny nh hng n kh
nng cung cp cho cng ty theo sn lng hp ng v nhiu h khng mun
tham gia lin kt.
Ngoi ra, cc h nng dn k hp ng lin kt vi cng ty, nhn
t ca cng ty cn tin ngay, nhng khi bn cng ty thng tr tin chm v
li tr i cc khon chi ph ng trc nn mt s h thng bn ra ngoi
cho t thng ly tin ngay. Chnh v vy, c nhng h khng p ng
c sn lng nh tha thun v nh giao khon, k hoch ca cng ty
ra, hoc cc h ch bn cho cng ty s lng cng ty ra trnh b
pht, sn lng vt k hoch h thng bn ra ngoi ly tin ngay mc
d gi thu mua ca t thng thng thp hn gi thu mua ca cng ty.
Thc t c mt s h trng ch i 8 v i 16, v kh nng chi tr
ca h khng c nn c tnh chy n. H bn hon ton sn phm ch
bp ti thu hi ca mnh cho c s t nhn, h khng bn cho cng ty na.
* Do nhn thc ca ngi nng dn

i vi h trng ch, mc d cng ty cho h bit nhng thun li trong
lin kt sn xut v tiu th sn phm ch bp ti nhng nhn thc ca h
trng ch v lin kt, hp ng, trch nhim trong lin kt cn nhiu hn ch,
h ch nhn thy ci li trc mt m khng ngh ti li ch lu di. M ct
li l ngi dn s s rng buc v php lut khi h k hp ng vi cng ty.
Mt khc, mt s h khi k hp ng vi cng ty, nhn t ca
cng ty nhng khi c t thng vo hi mua vi gi cao hn th h vn bn.
Mc d cng ty to iu kin ng trc cho h phn bn, thuc bo v
thc vt vi gi thp hn hoc bng vi gi th trng nhng c tr sau,
vy m nhiu h nng dn vn bn ch cho cc c s ch bin, t nhn khi h
vo hi mua. Mc d khi t thng mua ca cc h nng dn th gi thu mua
bao gi cng thp hn hoc bng vi gi thu mua ca cng ty. Chnh nhng
iu ny nh hng mi lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu
ca cng ty ch Sng L.
Mt thc t kh khn nh hng n mi lin kt gia h nng dn vi
cng ty l do c im ca ngnh ch, ch bp ti sau khi thu hi nu khng
bo qun tt, c bit l thi tit vo nhng ngy h nng nng th ch rt d
b ho, nh hng n cht lng ch v khi lng ch khi cn. Khi cn cho
cng ty, th cng ty thng c cng on kim tra cht lng ch bp ti, v
vy thng xy ra mu thun trong thu mua gia cng ty v h trng ch, t
dn n tnh trng h khng mun bn ch cho cng ty.
4.4.2.7 Mu thun pht sinh trong lin kt
Mu thun gia nhu cu mua ca cng ty vi kh nng bn cho cng ty
cho cng ty ca h thu gom v kh nng vt k hoch ca cc h nng dn.
Trong khi nhu cu ca cng ty l rt ln, song cc h thu gom thng khng
bn ht ch bp ti cho cng ty m thng bn cho nhiu cng ty khc, cc
h nng dn thng bn cho cng ty sn lng c giao khon, sn

lng k hp ng, cn khi lng vt k hoch th h thng bn cho cc
c s sn xut, t thng v cng ty khc thu c tin ngay. Cc h thu
gom v h nng dn lm nh vy do c nhiu quyn la chn bn hn v cc
h thu gom thng bn sn lng ln ch cng ty no tr gi cao hn.
Mu thun gia mong mun ca h nng dn v kh nng p ng ca
cng ty. H nng dn trng ch khi k hp ng th khi cn phn bn, thuc
bo v thc vt th i trng i sn xut, ngi ph trch khu vc sn xut
phi c trch nhim mang xung cho h, nhng i khi thi gian t khi h
yu cu n khi h nhn c i khi khng c nh yu cu ca h. Bn
cnh , h thng yu cu c nhn tin ngay sau khi bn ch bp ti cho
cng ty, nhng vic thanh ton tin cho h nng dn ca cng ty thng
chm, nn h khng mun bn sn phm cho cng ty.
4.4.2.8 Hnh lang php l
Chnh sch h tr cho cng ty khi cng ty tham gia vo hot ng lin
kt hu nh l khng c. Cng ty thng t mnh ng ln, da vo ngun
vn ca cng ty u t, ng trc cho h trng ch v phn bn, thuc bo
v thc vt, vn sn xut, Trong iu kin kinh t nh hin nay v tim lc
sn xut ca cng ty cn c chnh sch cho cng ty vay vn u i, huy ng
vn, ngoi ra, chnh quyn a phng cn tuyn truyn, vn ng ngi
dn h thy vai tr ca lin kt v tham gia vo cc hot ng lin kt.
Cc quy nh v x pht khi vi phm hp ng c ban hnh v
km theo quyt nh s 80/2002/Q TTg ca th tng chnh ph cha
c ng b. iu ny lm cho cc bn tham gia c th ph v hp ng
khi khng c th trng tiu th hoc gi th trng cao hn, hoc h nng
dn c th bn sn phm ca mnh cho cc c s ch bin, t thng, cng ty
khc ly tin ngay. Trong hp ng c quy nh x pht cc h khng
cung cp khi lng ch bp ti cho cng ty, vic x l cha hp l v
hiu qu. Bn cnh , vic x l cng ty khi cng ty thanh ton khng ng
hn cho cc h nng dn th cha c ai x l v h nng dn khng bit ku
ai v khng c ai ng ra bo v quyn li cho mnh.
4.4.2.9 Mt s yu t t pha cng ty ch Sng L
* Ch ti v gi
V pha cng ty ch Sng L, ch ti v gi i vi hnh thc k hp
ng vi h nng dn v h nhn t ca cng ty cha n nh v cha hp l.
Khi th trng tng gi ln 10% th cng ty mi bn bc tng gi v vic
bn bc v gi th h nng dn khng c bit v c tham gia, trong qu
trnh bn bc v vic hnh thnh gi mi trong hp ng th th trng thit
lp c mc gi mi. Hnh thc lin kt ny cng ty lun ch ng vic tng
gi, cn h nng dn thng b ng v vic gi thu mua ca cng ty.
* C ch thanh ton
C ch thanh ton ca cng ty ch Sng L cn chm so vi hp ng
k. Trong hp ng c ghi l h nng dn c th vay vn v ng trc tin 30%
nhng thc t khi h yu cu th cng ty lun kht n. i vi h thu gom, cng
ty mn vn lu. Tnh trng thanh ton chm dn n vic mt uy tn ca
cng ty trong lin kt. Nht l i vi vic lin kt thng qua ngi thu gom.
* Ch ti x pht khi ph v hp ng
i vi hnh thc lin kt k hp ng v h nhn t ca cng ty, ch
ti m doanh nghip a ra x pht c hiu lc khng cao, mi dng li
vic pht tin v n b. Mt khc, cng ty cha c ch ti x pht i vi
nhng h thu gom. Nguyn nhn l do i vi nhng h thu gom th k hp
ng ming nn kh qun l. Cng ty mi ch quan tm n vic sai phm
hp ng ca h nng dn cn khi cng ty vi phm hp ng th lm ng, coi
nh mnh cha tng vi phm hp ng.
* Mt s yu t t pha h thu gom

H thu gom l cu ni gia cng ty ch Sng L v h nng dn. Trong
khi cng ty khng c nhn lc i thu mua trn a bn vng nguyn liu
ca cng ty th h thu gom c th m nhn c chuyn ny. Tuy nhin, nu
ph thuc vo hnh thc lin kt ny cng ty d gp phi tnh trng p gi cng
ty khi nguyn liu khan him v p gi nng dn khi nng dn c ma, iu
ny do tnh cht t thng ca h thu gom hay thng li.
Mt khc, i vi h thu gom khi i thu mua ti a im thng tin v
th trng khng ti c th nhng h sn sng h gi thu mua, h khng
ngh ti li ch ca ngi nng dn. Chnh v th, cng ty khng th bit c
nguyn liu do h thu gom mua nhiu ni. Trong lin kt ny mi thng tin
v lin kt u b h thu gom bng bt, nng dn khng bit cng ty, cng ty
khng bit n nng dn.
4.5 Mt s gii php ch yu nhm tng cng mi lin kt trong sn
xut v tiu th ch nguyn liu ca cng ty ch Sng L
4.5.1 i vi cng ty ch Sng L
Cng ty ch Sng L l cng ty sn xut v ch bin ch c uy tn trn
th trng quc t cng nh th trng ni a. Tuy nhin trong vi nm tr
li y, di s cnh tranh khc lit ca th trng, cng ty thng xuyn
xy ra tnh trng thiu nguyn liu. c mt vng nguyn liu n nh, bn
vng v ln trong tng lai m bo cho sn xut ch th cng ty ch
Sng L cn c mt s gii php sau:
4.5.1.1 B sung mt s im cn thiu trong hp ng
Hp ng kinh t l cn c php l m bo quyn, ngha v, li ch
ca cc bn tham gia, v l c s c quan php lut xt x khi c tranh
chp. V vy, gim thiu nhng vi phm th hp ng phi cht ch, c
tnh n nh v bn vng. V vy, trong hp ng k gia cng ty vi cc h

nng dn cn phi b sung mt s im sau:
- iu chnh gi thu mua ch bp ti khi c s thay i gi trn th
trng khi gi th trng bin ng 10% mt cch nhanh nht v phi hi ha
gia li ch ca cng ty vi cc h nng dn.
- Nu cng ty v h vi phm v 2 bn khng gii quyt c th cng
ty hoc h c th kin bn kia ra ta n dn s gii quyt, kinh ph do bn
thua kin tr.
- Cn c ngi ng ra lm trng ti, ha gii, gii quyt cc mu
thun, bo v quyn li v m bo cc bn thc hin ng hp ng (cn
phi a chnh quyn a phng vo trong mi lin kt vi vai tr l cu ni
gia doanh nghip v h nng dn, l trng ti v ng ra gii quyt tranh
chp khi c mu thun gia cc bn).
- Cn c chnh sch khuyn khch cc h vt sn lng k trong hp
ng cng ty c th thu mua c lng nguyn liu ln hn na. Nh
nng mc vt khi lng giao khon t 10% gi tr nh hin nay ln 15%
gi tr khi lng vt khi lng giao khon.
4.5.1.2 Hon thin phng thc thanh ton tin cho cc h trng ch
Hin ti cng ty cn thanh ton chm tin cho h nng dn. Trong khi
k hp ng vi h nng dn c ghi cng ty s thanh ton tin hng sau 1
tun k t khi cn, mua sn phm ca h nhng thng phi sau 1 thng, c
khi 2 thng cng ty mi thanh ton cho h. Vic chm thanh ton lm mt
lng tin ca h vo cng ty, uy tn ca cng ty gim xung. Chnh v vy,
trong thi gian ti cng ty cn ch ng ngun vn hn nhm thanh ton kp
thi cho ngi dn nht l trong cc dp l tt. Khong 90% s h chn nn,
khng mun tham gia lin kt vi cng ty na l do vic thanh ton ca cng
ty thng xuyn chm tr. Nu gii quyt c vn ny s khuyn khch
cc h nng dn tham gia lin kt vi cng ty. Mt khc, phng thc thanh
ton cn tm ra nhng bin php sao cho cc h nng dn trng ch nhn

c tin mt cch nhanh nht.
4.5.1.3 Thay i hnh thc lin kt vi h thu gom
Hin ti, cng ty lin kt vi cc h thu gom bng hp ng ming.
Tuy hnh thc ny to cho cng ty mt ngun u vo tng i n nh v
gi c, cht lng v khi lng ch bp ti nhng khi th trng bin ng
gi bt ng, ngun hng khan him th cng ty d gp phi nhng phn ng
n trnh ca ngi thu gom hoc i p gi ca thng li hoc bn cho cng
ty khc. Chnh v vy, vic k hp ng bng vn bn vi nhng h thu gom
ny th cng ty s chc chn c ngun nguyn liu u vo ca mnh hn,
gim c chi ph giao dch v chi ph qun l.
4.5.1.4 T chc ta m vi ngi thu gom v h nng dn trng ch
Cng ty ch Sng L cn t chc cc bui ta m gia cc i tng
tham gia lin kt vi cng ty gm: cng ty, ngi thu gom, i din h trng
ch. Trong c s tham gia ca cc ngnh c lin quan nhm gii quyt cc
vn c th ny sinh trong qu trnh thc hin lin kt bng hp ng vn
bn v hp ng ming. Ti bui ta m ny h nng dn c th nu ln
nhng kh khn vng mc, bn khon ca mnh v ging ch, v gi c, v
cc chnh sch h tr ca cng ty,... V pha cng ty ch gii p cc thc
mc , gii thch r rng cc chnh sch ca cng ty. Qua cc i tng
ca bui ta m c th hiu r nhau hn lin kt gia cng ty v h nng
dn ngy cng bn cht.
4.5.1.5 Xy dng phng n chia s ri ro gia cc bn tham gia lin kt
Khi xy ra ri ro nh thin tai t bin, dch bnh gy mt ma, gi c
tng t bin v cc nguyn nhn bt kh khng th cc thnh vin tham gia
lin kt (cng ty, h thu gom, h nng dn) phi tham gia kim tra bn bc
tho lun tm ra mt c ch thch hp gii quyt tha ng li ch cc bn
khng bn no cm thy thit thi. V c bn s tn trng k kt k c
v gi c l nguyn tc quan trng m bo s hp tc lu di trong c ch th

trng. S tho lun cng khai dn ch bnh ng gia cc bn l iu kin
khng th thiu c trong lin kt kinh t. Cng ty ch Sng L cn trin
khai vn ny trong tng lai c th chia s ri ro cho cc bn.
4.5.1.6 Xy dng phng n huy ng vn
Trong qu trnh sn xut, kinh doanh ca mnh, cng ty lun cn c
mt lng vn di do c k hoch sn xut di hn. Lng vn sn xut,
kinh doanh thiu nn xy ra tnh trng thanh ton chm tr cho cc h
nng dn, gy mt uy tn ca cng ty vi h nng dn trong qu trnh lin kt.
Cng ty c th c cc phng n sn xut kinh doanh c th, hp l
c th vay vn t cc ngn hng, to dng nim tin v xy dng hnh nh tt
p ca mnh trong mt cc ngn hng trn a bn tnh (ngn hng u t
v pht trin, ngn hng Nng nghip v pht trin nng thn, ngn hng
cng thng, ngn hng Pht trin,...), t to mi lin kt cht ch vi cc
ngn hng, cc ngn hng coi cng ty l mt i tc lm n lu di, hiu
qu, mt i tc chin lc lm n ca cc ngn hng.
Cng ty cn phi huy ng c khong 20 t tin vn lu ng tr
tin hng cho cc h nng dn, nht l lc thi v, ngi dn c tin ti
u t sn xut, ngi dn chn nn trc tnh hnh thanh ton chm tr
ca cng ty.
Ngoi ra, c th huy ng vn sn xut kinh doanh, cng ty c th
c cc hnh thc huy ng vn t cc ngun khc nh: tin hnh c phn ha,
vay vn t cc cng ty i tc,... u nm 2010 va qua, cng ty tin hnh
c phn ha, chuyn i thnh cng ty C phn ch Sng L v huy ng
c mt lng vn kh ln t cc c ng ca cng ty, p ng nhu cu sn
xut kinh doanh ca cng ty trong tng lai, c bit l thanh ton tin cho
cc h nng dn.
4.5.2 i vi cc h nng dn trng ch

Nng cao trnh p dng khoa hc k thut ca h nng dn. Hng
dn ngi dn tham gia trng ch, chm sc, thu hi ch ng k thut. Bn
cnh h cng cn c trang b nhng kin thc c bn v hch ton kinh
t nhn thy c tc dng ca lin kt vi cng ty, t c thm ng
lc tham gia lin kt.
Nng cao s hiu bit v nng cao thc ca cc h trng ch v lin
kt. H nng dn cn nhn thy c vic lin kt vi cng ty ch Sng L.
T , thc hn trong vic thc hin k hp ng. nng cao thc ca
cc h nng dn trong lin kt cn lm tt cng tc tuyn truyn v li ch v
tc dng ca lin kt.
Cc h nng dn cn c thc thc hin ng theo hp ng lin kt
k vi cng ty. Khng t bn sn phm ra bn ngoi khi cha bn
khi lng giao khon cho cng ty, khng t bn sn phm ra bn ngoi
trn n ca cng ty, khng t ph v hp ng. Cc h nng dn cn hiu
r vai tr, li ch lu di ca lin kt, khng v li ch trc mt (bn sn
phm ra ngoi ly tin ngay, trn n ca cng ty) m ph v hp ng lin
kt vi cng ty ch Sng L.
4.5.3 i vi h thu gom
Cn nhn nhn v nng cao vai tr ca h thu gom. H thu gom c t
chc gn nh, thu mua tn i ch, chp nhn li hoc ly cng lm li, li
gn gi, thng thuc tp qun sn xut sinh hot, tnh cch ca h nng dn.
Bi vy, trn thc t nhiu doanh nghip k hp ng tiu th trc tip
vi h nng dn u khng th thu mua c m phi thng qua thng li.
Cc doanh nghip ch bin thch tn dng lc lng t nhn, tn dng tin
ca h thu gom thu mua cho mnh c hiu qu hn l t t chc mng li
thu mua.
Vai tr ca h thu gom trong thu mua ch bp ti l khng th ph

nhn v b qua c. Chnh v th, cn xy dng nhng phng n thu ht,
t chc li c cu ca h thu gom hoc h thu gom c th ng gp c phn
ca mnh vo cng ty thng qua vic mua li c phn ca cng ty.
Mt khc, cn nng cao thc ca h thu gom, khng v li ch ca
mnh m p gi cc h nng dn, p gi doanh nghip, s dng cc mnh
khe trong kinh doanh chuc li cho bn thn, gy thit hi cho doanh
nghip v h nng dn.
4.5.4 i vi hnh lang php l
ti nhng iu kin thun li cho lin kt gia cc doanh nghip
ch bin nng sn; cc cng ty sn xut, ch bin ch ni chung v cng ty
ch Sng L ni ring thc hin tt mi lin kt trong sn xut v tiu th
ch, hnh lang php l cn phi c:
Hon thin v ban hnh cc vn bn php quy c th ha Quyt
nh 80/2002/Q TTg ngy 24/06/2002 ca Th tng Chnh ph v chnh
sch tiu th hng ha thng qua hp ng, ng thi t chc cc lp tp
hun nghip v ti cc n v c s doanh nghip.
Ban hnh quy ch hp ng theo mu hng dn h nng dn v
cng ty hiu r c li ch, trch nhim ca tng bn trong hp ng sn
xut v tiu th hng ha. Quy nh chung i vi h thu gom c hng
quyn li v c trch nhim nh th no trong mi lin kt gia cng ty ch
Sng L v cc h nng dn trng ch.
Bn cnh ch ti x pht vi phm hp ng tht c th, r rng i vi
tng i tng tham gia lin kt bng hp ng vn bn to hnh lang
php l cho cc doanh nghip.
cng ty ch Sng L tch cc thc hin lin kt vi nng h th Nh
nc cn c cc chnh sch v t ai, li sut, u t m rng v nng cao
h thng kt cu h tng nng thn, ng thi c quy nh v vic cung cp
thng tin, cung cu, gi c u vo, u ra cho ngi nng dn v cc doanh

nghip kp thi nm bt c th trng thay i sn xut, iu chnh
gi mua bn cho ph hp.
Thnh lp hip hi bo v quyn li cho cc h nng dn tham gia lin
kt. Trnh cho nng dn b p gi v qun l c ngi dn khi tham gia
lin kt vi cng ty.
Bn cnh , chnh quyn a phng phi tham gia v pht huy vai
tr ca mnh trong mi lin kt. Chnh quyn phi l cu ni gia doanh
nghip v h nng dn, l trng ti phn chia, gii quyt cc mu thun xy
ra, to ra mi trng thun li cho h nng dn v doanh nghip k hp ng
lin kt trong sn xut v tiu th ch bp ti.
5. KT LUN
5.1 Kt lun
Lin kt kinh t trong sn xut v kinh doanh l mt xu th tt yu ca
x hi pht trin. Vit Nam, vn lin kt kinh t c t ra t rt
lu. Trong nn kinh t hng ha, lin kt kinh t trong qu trnh sn xut kinh
doanh ca doanh nghip cng phi c t ln hng u, c lm r v c
cc bc i c th ph hp vi s pht trin ca x hi.
1. Trong qu trnh nghin cu mi lin kt trong sn xut v tiu th ch
nguyn liu ca cng ty ch Sng L Tuyn Quang, chng ti khi qut
c mt s vn l lun v thc tin v lin kt, lin kt trong sn xut v
tiu th ch nguyn liu nh: v mt l thuyt ti nu ln c khi nim
v lin kt, khi nim v lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu; vai
tr v c im ca mi lin kt; nhng nguyn tc c bn ca lin kt;
phng thc v hnh thc lin kt; ni dung ch yu ca lin kt; cc yu t
nh hng n mi lin kt trong sn xut v tiu th sn phm nng nghip.
Lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu c th din ra v thu ht s
tham gia ca tt c cc ch th kinh t c nhu cu thuc mi thnh phn kinh t
v khng b gii hn bi phm vi a l. V mt thc tin, ti hc hi
kinh nghim v mi lin kt trong sn xut v tiu th ch t mt s nc trn
th gii nh Trung Quc, Kenya; Vit Nam th hc hi m hnh lin kt
ca mt s doanh nghip khc nh cng ty ch Mc Chu, Cng ty TNHH
HaiYih, Cng ty ch Lin Sn Yn Bi, m hnh sn xut ch xut khu ti
Vnh Tng - Vnh Phc, m hnh sn xut ch tnh Thi Nguyn v mt s
ti lin quan. Tuy nhin, cc nghin cu trc y cha tp trung i su
phn tch hiu qu ca mi lin kt c bit l li ch ca cc tc nhn khi tham
gia vo mi lin kt. ti i su vo phn tch li ch ca ngi nng dn,
li ch ca cng ty, li ch ca ngi thu gom khi tham gia vo lin kt.
2. Khi thc hin mi lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu

ca cng ty ch Sng L Tuyn Quang t c mt s kt qu sau:
- Cc mi lin kt trong sn xut kinh doanh, tiu th sn phm ch
ca cng ty ch Sng L rt a dng t lin kt vi h nng dn, h thu gom,
cc c s cung cp phn bn, thuc BVTV n cc nh khoa hc Vin khoa
hc k thut nng lm nghip min ni pha Bc, Trng i hc nng lm
Thi Nguyn, n cc nh tn dng trn a bn tnh Tuyn Quang nh ngn
hng Nng nghip v Pht trin nng thn, ngn hng u t v pht trin,...
Trong cng ty ch trng nht n vic lin kt vi cc h nng dn v y
l ngun cung cp nguyn liu u vo quan trng trong qu trnh sn xut
kinh doanh ca cng ty.
- Cc h nng dn khi tham gia lin kt vi cng ty c hng
nhng li ch nht nh nh gi bn n nh c ghi trong hp ng, u
ra n nh, gi bn cao hn gi cc h nng dn t do, c tp hun k
thut,... Khi thu mua ch bp ti ca cc h v sn xut, cng ty c
nhng cng ngh sn xut khc nhau sn xut ra nhng loi ch khc
nhau nh ch xanh, ch en, ch hng. Khi lng ch en thnh phm l
cao nht, sau n ch xanh v ch hng. Gi bn chnh lch gia gi
bn vi gi thnh sn xut ca ch hng l cao nht, sau n ch xanh,
thp nht l ch en.
- Khi cng ty k hp ng vi cc h nng dn v vic cung ng ch
bp ti cho cng ty, cng ty c mt vng nguyn liu tng i n nh,
khi lng nguyn liu cung cp kh cao khi m khi lng sn phm thu
mua t cc h nng dn c k hp ng vi cng ty chim khong 70% tng
khi lng ch bp ti thu mua ca cng ty. Tuy nhin, qu trnh lin kt
vi cc h nng dn vn cn xy ra mt s bt cp, kh khn nh: cng ty
thanh ton tin hng chm tr cho h nng dn; h nng dn tham gia lin kt
cn thp, din tch v sn lng ch qua k hp ng cha cao; cc h nng

dn vn cn bn sn phm ra ngoi trn n.
- Khi tham gia lin kt li ch ca cc tc nhn t c nh sau: tnh
trn 1 kg ch bp ti h nng dn c lp li c 1130 ng/kg; h nng
dn k hp ng li c 1160 ng/kg; h nng dn nhn t li c 1240
ng/kg; h thu gom li 250 ng/kg. Khi thu mua ch bp ti cng ty tin
hnh sn xut, ch bin thnh ch thnh phm, khi ch bin ch xanh cng ty
li c khong 1750 ng/kg; ch bin ch en li khong 1100 ng/kg;
ch hng li c khong 3800 ng/kg. Bn cnh , cc h nng dn khi
tham gia lin kt cn c hng mt s li ch khc nh c tp hun k
thut, c cng ty ng trc tin phn bn, tin thuc BVTV,...
- Cc tc nhn khc nh: c s cung ng phn bn, thuc BVTV th
cng ty k hp ng vi cc cng ty trc tip sn xut, mua t cng C
phn Ging Vt t nng lm nghip tnh Tuyn Quang c mt ngun
hng n nh, cht lng v c hng nhiu u i.
- Trong tiu th sn phm ch thnh phm th cng ty k hp ng
v bn li sn phm ch ca mnh cho cng ty TNHH Th H Mi cng ty
ng gi v xut khu ra nc ngoi. Lng sn phm tiu th qua hnh thc
ny t khong 70% tng khi lng ch thnh phm sn xut ra. Khi lng
ch cn li c cng ty bn trc tip cho ngi tiu dng, cc c s kinh
doanh tiu th trong nc.
- Vai tr ca nh tn dng, nh khoa hc, chnh quyn a phng cha
thc s tt: cc nh tn dng cha coi cng ty l i tc lm n lu di, cha
lin kt vi cng ty; cc nh khoa hc cch xa cng ty nn vic i li, hc
hi, mi tham gia tp hun k thut chm sc, thu hi ch cn gp nhiu kh
khn; Chnh quyn a phng cha c vai tr v tc ng n mi lin kt
trong sn xut v tiu th ch ca cng ty, cha li ko c chnh quyn a
phng tham gia vo mi lin kt vi vai tr l trng ti, l trung gian, l cu

ni gia cng ty v cc h nng dn.
3. Tuy nhin, trong qu trnh thc hin mi lin kt vn cn mt s hn
ch nh: s h tham gia lin kt cn t, cha thu ht c nhiu h trng ch
tham gia vo mi lin kt; nhiu h nng dn k hp ng nhng li bn
sn phm ra ngoi trn n; cc h khi k hp ng vi cng ty th chn
nn mun ph v hp ng,... Nguyn nhn ca nhng tn ti trn l vic
thanh ton tin ch ca cng ty cho cc h nng dn cn chm; nhn thc ca
h nng dn v li ch ca lin kt cn nhiu hn ch, cc h nng dn khng
mun b rng buc v gi bn, khi lng bn khi k hp ng vi cng ty,
gi k hp ng khng c iu chnh nhanh theo gi th trng,...
4. nng cao hiu qu mi lin kt trong sn xut v tiu th ch
nguyn liu ca cng ty ch Sng L th: cng ty b sung mt s iu cn
thiu trong hp ng, thanh ton tin mua ch bp ti ng thi hn cho cc
h nng dn, k hp ng vi cc h thu gom, ta m vi cc h nng dn
v h thu gom gii quyt cc mu thun ny sinh trong qu trnh lin kt,
khi xy ra cc tnh hung bt kh khng th cc tc nhn tho lun a ra
cch gii quyt tha ng, thc hin tt vic huy ng vn ch ng trong
qu trnh sn xut; i vi h nng dn cn y mnh p dng khoa hc k
thut vo sn xut, nng cao thc v lin kt, thc hin ng theo hp ng.
Khi thc lin c lin kt th cng ty s c c mt vng nguyn
liu rng ln, n nh, t cng ty s c k hoch sn xut di hn,
nguyn liu sn xut ch thnh phm cung cp cho cc i tc lm n
khc. Cc h nng dn khi tham gia lin kt th h s khng phi lo u ra
cho sn phm, ch bp ti sau khi thu hi s c cng ty thu mua vi ngay
vi gi thu mua n nh, to iu kin thun li cho cc h pht trin kinh t,
lm giu t cy ch. Khi cng ty k hp ng lin kt vi h nng dn (bao
tiu sn phm cho h nng dn) s bo v quyn li ca cc h nng dn, cc
h nng dn sn xut ra khng lo sn phm ca mnh khng bn c, khng

xy ra tnh trng cnh tranh khng lnh mnh gia cc doanh nghip vi
nhau, cng ty s c iu kin m rng sn xut do c vng nguyn liu n
nh, cht lng ch nguyn liu m bo, nng cao hiu qu sn xut.
5.2 Kin ngh
c c mi lin kt bn cht gia cng ty vi nh nng v cc nh
khc th khng ch c s n lc ca cng ty, ngi dn m cn cn phi c s
h tr t pha nh nc. iu ny v cng quan trng khng ch i vi cng
ty ch Sng L ni ring m cn i vi c cc doanh nghip nng nghip
ni chung. Chng ti xin a ra mt s kin ngh nhm pht trin bn vng
mi lin kt nh sau:
* i vi Nh nc
Cn hon thin v ban hnh cc vn bn php quy c th ha Quyt
nh 80/2002/Q TTg ca Th tng Chnh ph.
C s h tr kp thi ca Nh nc thng qua cc chnh sch nh
chnh sch t ai, li sut, u t m rng nng cp h thng giao thng, kt
cu h tng, c bit l khu vc min ni.
Cc c quan Nh nc chuyn trch m bo cng tc xc tin thng
mi, d bo th trng v gi hng ha nng dn v doanh nghip nm bt
c thng tin kp thi ch ng sn xut, iu chnh gi c.
* i vi chnh quyn a phng
Tham gia vo mi lin kt ca cng ty nh mt trng ti, l cu ni
gia cng ty v h nng dn.
Tng cng cng tc tuyn truyn, vn ng v gip nng dn thy r
vai tr v li ch ca lin kt, h t ng tham gia vo lin kt vi cng ty.
* i vi cng ty
Cn ch ng ngun vn kinh doanh, thanh ton kp thi tin mua ch
bp ti cho cc h nng dn h khng chn nn, bn ch ra ngoi cho cc
h thu gom v cc c s ch bin khc.
Cn phi bn bc vi cc h nng dn iu chnh gi k hp ng
thu mua ch bp ti kp thi khi gi th trng bin ng 10%, trnh thit
thi cho cc h nng dn k hp ng.
Tnh ton hp l khi lng giao khon cho cc h nng dn k hp
ng v nhn t ca cng ty, khng pht cc h bn khng khi lng
ch giao khon trong cc trng hp bt kh khng nh khi c dch bnh,
thin tai,... gy mt ma.
C chnh sch hp l, u i, thu ht v khuyn khch cc h nng dn
k hp ng v nhn t vt khi lng giao khon.
* i vi h nng dn
Cn nhn thc r hn nhng li ch kinh t lu di khi tham gia lin
kt vi cng ty ch Sng L. T , c trch nhim hn trong lin kt, nht l
lin kt thng qua hp ng.
Cn tch cc tham gia hc hi, trao i thm kinh nghim chm sc v
thu hi ch bp ti. Thng xuyn v tch cc tham gia cc bui tp hun
k thut m cng ty t chc nng cao kin thc v chm sc, thu hi ch.
TI LIU THAM KHO

1. Trn Kim Anh (2009), "Nghin cu mt s m hnh lin kt trong sn
xut v tiu th rau an ton ti a bn x ng D, huyn Gia Lm",
Lun vn thc s kinh t, Trng i hc Nng nghip H Ni.
2. Nguyn Th Ngc nh (2009). Nghin cu cc hnh thc lin kt trong
sn xut, ch bin v tiu th ch ti huyn Anh Sn - Ngh An". Lun
vn Thc s kinh t. Trng i hc Nng nghip H Ni.
3. Nguyn Th Bc (2003). "Thc trng v gii php pht trin sn xut ch
bp ti ti cng ty ch Sng L Tuyn Quang. Lun vn Thc s
kinh t. Trng i hc Nng nghip H Ni.
4. B Nng nghip v Pht trin nng thn, trung tm thng tin (ICARD).
Bo co tng quan ngnh hng ch (7/2005).
5. Hi ng B trng, Ngh quyt s 38/HBT ngy 10/4/1989 v, "lin
kt kinh t trong sn xut v lu thng, dch v"
6.
Trn Vn Hiu (2002). Lin kt kinh t gia doanh nghip nh nc v

h nng dn - mt s vn l lun v thc tin", Tp ch Nng nghip
v pht trin nng thn, thng 10/2002.
7. Trn Vn Hiu (2005), "Lin kt kinh t gia cc h nng dn vi cc

doanh nghip Nh nc (qua kho st m hnh nng trng sng Hu,
Cng ty M Kng v Cng ty ma ng Cn Th)", Lun n tin s kinh
t, B Gio dc v o to Hc vin chnh tr quc gia H Ch Minh.
8. Nguyn Th Bch Hng (2008), "Li ch ca mi lin kt tiu th sn
phm thng qua hp ng", Ni san kinh t s thng 3 nm 2008, Vin
kinh t Thnh ph H Ch Minh.
9. Trn Quang Huy (2010). Nhng gii php tng cng mi quan h hp
tc trong sn xut v tiu th ch vng ch trng im tnh Thi
Nguyn". Lun n tin s kinh t. Trng i hc Nng nghip H Ni.
10. L Th Thu Hng (2009), "Vai tr ca lin kt "ba nh" n m hnh

trng tre mng Bt ti huyn Trn Yn, tnh Yn Bi", Lun vn tt
nghip i hc, Trng i hc Nng nghip H Ni.
11. V Trng Khi (2003), "Lin kt 4 nh, ng lc ca pht trin nng
nghip hng ha", tp ch Nng nghip v Pht trin nng thn s thng
1 nm 2003.
12. V Trng Khi (2009), Lin kt "bn nh": ch trng ng vn tc,
Thi bo kinh t Si Gn ngy 16/06/2009.
13. L Vn Lng (2008). Nghin cu mi lin kt sn xut tiu th rau
an ton trn a bn H Ni". Lun vn thc s kinh t. Trng i hc
Nng nghip H Ni.
14. Phm Th Minh Nguyt (2006), "Gio trnh kinh t hp tc trong nng
nghip", Nh xut bn Nng nghip, H Ni.
15. Phng k ton ti chnh, Bo co tnh hnh sn xut kinh doanh ca
cng ty ch Sng L qua cc nm 2007, 2008, 2009
16. L Hng Phc (2009). Nghin cu cc mi lin kt ch yu trong nui,
ch bin v tiu th tm huyn Yn Hng, tnh Qung Ninh". Lun vn
thc s kinh t. Trng i hc Nng nghip H Ni.
17. Dng B Phng (1995), "Lin kt kinh t gia sn xut v thng mi
trong qu trnh chuyn sang nn kinh t th trng", Nh xut bn khoa
hc x hi, H Ni.
18. L Th Thy (2006), "Nghin cu cc hnh thc t chc sn xut v hp
tc trong chn nui ln tht ti tnh Bc Giang", Lun vn tt nghip i
hc, chuyn ngnh kinh t nng nghip, Trng i hc Nng nghip H
Ni.
19. http://www.bacninh.gov.vn/Story/NongNghiepKhuyenNong/TinTucNN
KN/2006/11/7097.html
20. http://www.vnexpress.net/GL/Kinh-doanh/2004/01/3B9CE97E/
21. http://vietnamnet.vn/kinhte/toancanh/2004/01/43840/
22. http://vietbao.vn/Khoa-hoc/TPHCM-lien-ket-4-nha-tao-dong-luc-phattrien/20377895/189/
23. http://www.sggp.org.vn/phongsudieutra/2006/4/44936/
24. http://www.nld.com.vn/231643P0C1002/lien-ket-4-nha-van-con-longleo.htm
25. http://www.vinhphuc.gov.vn/hoindan/hoindan/tthd/11054nha.html
26. http://www.kinhte24h.com/?a=TW&tw=NEWS&news=VIE&home_id=
96&view_id=23519
27. http://www.agro.gov.vn/news/newsdetail.asp?targetID=6110
28. http://www.rauhoaquavietnam.vn/default.aspx?tabID=5&ID=24&LangI
D=1&NewsID=1149
29. http://www.agro.gov.vn/news/newsdetail.asp?targetID=6110
30. http://www.vietnamforumcsr.net/default.aspx?portalid=1&tabid=361&ite
mid=3647
31. http://www.agro.gov.vn/news/newsDetail.asp?targetID=3396
32. http://www.tapchicongsan.org.vn/print_preview.asp?Object=14350349&
news_ID=251243053
33. http://www.tinthuongmai.vn/Trangchu/VN/tabid/66/CatID/107/ContentI
D/36478/Default.aspx

Giải Pháp Hoàn Thiện Mối Liên Kết Sản Xuất Và Tiêu Thụ Chè Nguyên Liệu Tại Công Ty Tnhh Chè Sông Lô- Tuyên Quang

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Giải Pháp Hoàn Thiện Mối Liên Kết Sản Xuất Và Tiêu Thụ Chè Nguyên Liệu Tại Công Ty Tnhh Chè Sông Lô- Tuyên Quang

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Giải Pháp Hoàn Thiện Mối Liên Kết Sản Xuất Và Tiêu Thụ Chè Nguyên Liệu Tại Công Ty Tnhh Chè Sông Lô- Tuyên Quang

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

B GIO DC V O TO

TRNG I HC NNG NGHIP H NI

TRN NGC ANH

GII PHP HON THIN MI LIN KT

LUN VN THC S KINH T

Chuyn ngnh: KINH T NNG NGHIP

Ngi hng dn khoa hc: TS. NGUYN MAI CHI

Theo , nh doanh nghip v nh nng phi thc hin cht ch v

Trong qu trnh pht trin, thc hin ch trng chnh sch ca ng

- Thi gian nghin cu t ngy 15/5/2009 n 08/2010.

2. C S L LUN V THC TIN V MI LIN KT

hc trong nghin cu ng dng cc tin b khoa hc k thut, vi Nh nc

2.1.2 Vai tr v c im ca lin kt trong sn xut v tiu th ch nguyn liu

thn c s khng th thc hin c nhng n li khng th thiu i vi c

Trng i hc Nng nghip H Ni Lun vn thc s kinh t nng nghip ............. 11

+/ Lin kt kinh t cn gip cho cc ch th tip cn nhanh chng vi

cng cn c gii php chnh sch qun l v m nhm hn ch c quyn dn

hng ho vi ngi sn xut nhm gn sn xut vi ch bin v tiu th nng

Trng i hc Nng nghip H Ni Lun vn thc s kinh t nng nghip ............. 14

Lin kt kinh t gip cng c lin minh cng nng, y nhanh qu

Lin kt kinh t trong sn xut v tiu th ch nguyn liu l nhng hnh

kt kinh t, quan h hp tc gia cc h nng dn vi cc thnh phn kinh t

Trng i hc Nng nghip H Ni Lun vn thc s kinh t nng nghip ............. 17

Ba l, cc bn tham gia c dn ch, bnh ng trong cc quyt nh

Trng i hc Nng nghip H Ni Lun vn thc s kinh t nng nghip ............. 18

Trong cc nguyn tc ca lin kt kinh t trn th ba nguyn tc u

2.1.4.2. Hnh thc lin kt kinh t

Trng i hc Nng nghip H Ni Lun vn thc s kinh t nng nghip ............. 20

Cc tho thun, cam kt phi th hin trch nhim ca mi bn khi

nhu cu, li ch no ca cc thnh vin. Trong s cc nhu cu, li ch

doanh, t vn v h tr cc doanh nghip trong vic thc hin bo h s hu

trc khi bn. Lin kt hp ng to ra s linh hot trong vic chia s ri ro

ho mnh cn, cn ngi bn sau khi tho thun c gi c s bn v thu

thnh qu lao ng chung ca lin kt kinh t. Ni dung lin kt kinh t bao

thn, Qua nhng kt qu t c cho thy ngi dn tng bc c

ch ng v cc ngun u vo v s yn tm sn xut hn. Mi lin kt ny

Trng i hc Nng nghip H Ni Lun vn thc s kinh t nng nghip ............. 28

Khi thc hin mi lin kt ny, cc t chc, c nhn cung ng dch v

vn . V d nh trong vic tiu th th gn vo trc trong khu sn xut

cho nhiu doanh nghip khng dm k kt cc hp ng lin kt trc vi

trong pht trin kinh t. Tuy nhin, s vo cuc ca cc nh khoa hc trong

Bn yu t trn nh hng trc tip n hiu qu ca hot ng

Trng i hc Nng nghip H Ni Lun vn thc s kinh t nng nghip ............. 34

Th nht, hnh thc doanh nghip ch bin gia cng l ch th: tc l

Kenya to mt bng cho cc doanh nghip sn xut v ng gi sn phm,

Din tch v sn lng ch Vit Nam giai on 1995 2007

Vit Nam ch bin c khong 15 loi ch khc nhau, tuy nhin

Vit Nam mi c cc nh nhp khu bit n vi biu tng ch ba l - tn

Trng i hc Nng nghip H Ni Lun vn thc s kinh t nng nghip ............. 38

Lng xut khu v kim ngch xut khu ch Vit Nam

Kim ngch xut khu

nghip h tr vn, chuyn giao k thut, tiu th sn phm do nng dn lm

ngoi ra dng hnh thc thng khuyn khch v chia s li ch. T

qu t sn xut ch phi u t cng chm sc, lm c, xt thuc, ti v ton b

phng tr su bnh. Doanh nghip cn lin kt vi th trn Nng trng Lin

phm; em li hiu qu kinh t cao cho n v sn xut, gp phn gii quyt

kinh t x hi nng thn min ni giai on t nay n nm 2010 do B

Trng i hc Nng nghip H Ni Lun vn thc s kinh t nng nghip ............. 46

2.3 Mt s cng trnh nghin cu c lin quan n ti