Opta bezbednost u hemijskoj laboratoriji

Hemijska laboratorija moe biti mesto za istraivanja iuenje. Meutim, rad u laboratoriji po samoj
prirodi, moe da bude opasno mesto ukoliko nisu preduzete zdravorazumske mere. Iako je uinjeno
mnogo trudada se eliminie korienje eksplozivnih, visoko toksinih i kancerogenih materija iz
istraivanja koja e se obavljati, postoji izvesna neizbena opasnost koja je povezana sa upotrebom
razliitih hemikalija i stakla. Od Vas se oekuje da nauite da radite i da se pridravate sledeih optih
smernicabezbednosti kako bi osiguralibezbedno okruenje u laboratoriji za sebe i osobe koje mogu da
rade u blizini. Dodatne mere predostronosti e biti date za ispitivanjau kojima postoji potencijalna
opasnost. Zaposleni koji ne slede sva pravila bezbednosti, mogu da budu udaljeni iz laboratorije ili da
budu kanjeni.

Odea
1. Zatitne naoaremoraju da se nose sve vremedok ste u laboratoriji. Ovo pravilo mora da se
pridrava bilo da radite na istraivanju ili da zapisujete rezultate u belenicu. Morate da nosite
zatitne naoare koje su predviene za prostor sa hemikalijama.
2. Kontaktna soiva nisu dozvoljena. ak ikada se nose ispod zatitnih naoara, razna isparenja
mogu da se nagomilaju pod soivom i da izazovu ozbiljne povrede ili slepilo.
3. Cipele sa zatvorenim mestom za prste i duge pantalone moraju da se nose u laboratoriji. Sandale i
orc nisu dozvoljeni.
4. Duga kosa mora da bude uvezana pozadi, kada se radi sa otvorenim plamenom.

Ponaanje
4. Jelo, pie i puenje su strogo zabranjeni u laboratoriji.
5. Neovlaena istraivanja nisu dozvoljena. Ako ste radoznali da pokuate postupak koji nije
pokriven sa radnom procedurom, konsultujte se sa rukovodiocem laboratorije.
6. Nikada nita ne okuajte. Nikada direktno izvor mirisa bilo kog isparenja ili gasa; umesto pomou
skupljenih aka, prinoenje malih uzoraka do nosa. Ne udisati ova isparenjave uzeti dovoljno
samo da se detektuje miris ukoliko on postoji.
7. Kapute, raneveitd., ne treba ostavljati na radnim povrinama i stolicama u laboratoriji. Za to
postoji posebno mesto za odlaganje izvan mesta za istraivanje. Vodite rauna da hemikalije iz
laboratorije ne unite line stvari.
8. Uvek operite ruke pre nego to napustite laboratoriju.
9. Saznajte gde se nalazi oprema za bezbednost i pruanje prve pomoi. Ovo ukljuuje sredstva za
gaenje poara, prekrivae vatre, i stanice za ispiranje oiju.
10. Odmah obavestite rukovodioca u sluaju nezgode.

Pravilno rukovanje hemikalijama i opremom

11. Sagledajtesve hemikalijekoje mogu da budu opasne osim ako nije na neki drugi nain naloeno.
Bezbednosni list materijamora da bude dostupan u laboratoriji za sve hemikalije koje se
upotrebljavaju. To e vas obavestiti o svim opasnostima i merama predostronosti kojih treba da
budete svesni.
12. Morate da znate koju hemikaliju koristite. Paljivo proitajte etiketudvaputapre preuzimanja bilo
ega iz flae. Hemikalije u laboratoriji su iznaene etiketama oznakama za opasne materije.
Nauite kako da protumaite ove oznake.
13. Viak reagenasa nikada ne vraajteu boce za zalihe. Ako ste uzeli previe, odloite viak.
14. Mnogi uobiajeni reagensi, na primer, alkohol i aceton, su veoma zapaljivi. Nikada ih ne
koristite u blizini otvorenog plamena.
15. Uvek sipajte kiselinu u vodu. Ako sipate vodu u kiselinu, toplota reakcijee izazvati da se voda
pretvori u paru, ponekad nasilno, a kiselina e se rasprsnuti.
16. Ako hemikalije dou u kontakt sa koom ili oima, odmah isperitesa dosta vode i obratite se
vaem rukovodiocu.
17. Nikada ne okreite epruvetu ili bilo koju posudu koju ste ugrejali prema sebi ili blinjem do vas
moe da ima erupciju kao gejzir.
18. Odloite pravilno hemikalije. Posude za otpad moraju biti obezbeene, a njihovu upotrebu e vam
objasniti va rukovodioc. Osim ako nije reeno drugaije, pretpostavljamo da se samo voda moe
staviti u laboratorijsku sudoperu.
19. Odmah oistite sva slomljena stakla i odloite pravilno polomljeno staklo.
20. Obratite se skladitu za ienje prolivene ive.
21. Nikada ne ostavljate gorionik bez nadzora. Iskljuite ga kada god naputate vae radno mesto.
Budite sigurni da ste iskljuili gas na stalku na radnoj povrini kada naputate laboratoriju.
22. uvajte se vrelog stakla, izgleda ba kao i hladno

Vodi za upravljanje bezbednou

Bezbednost zahteva svest o svom okruenju. Budite oprezni na nebezbedne usloveili radnje u
laboratoriji. Obratite panju na njih i napravite popravke.

Imajte plan evakuacije i budite upaznati sa njim. Drite prolaze istim. Upotrebite izlaze.

nauite da tumaite informacije iz bezbednosnog lista u vezi sa opasnou sa zdravljem,

zapaljivou, reagovanjem, skladitenjem i odlaganjem. Proverite za GVI, granicu trenutne
opasnosti po zdravlje, taku paljenjai sredstvo za gaenje poara.

Nauite kako da koristite laboratorijsku bezbednosnu opremu i taan poloaj bezbednosnog tua,
stanice za ispiranje oiju, pribor za disanje, haubu za dim, protivpoarni alarm, aparate za gaenje
poara, i ienje prolivenog materijala.

Budite svesni izvora paljenja, otvorenog plamena, toplotne i elektrine opreme.

MERE PREDOSTRONOSTI U LABORATORIJI

Laboratorijskaodea.
Nosite obuu koja u potpunosti prekriva stopala. Sandalei klompe nisu odgovarajue. Cipele pruaju
veliku poetnu zatitu u sluaju pada posude, prosipanja hemikalijai neviene opasnosti na podu.
Koristite staru odeu, koja nije previe labava, posebno na rukavima. Laboratorijski mantili ili kecelje
moraju se nositi preko odee. Kope ilizatvarai (drikeri) su bolji od dugmadi za bre uklanjanje u sluaju
neeljenih dogaaja. Priveite dugu kosu unazad, tako da ne upadne u plamen ili hemikalije.
Izbegavajte ortceve i mini sukne u laboratoriji. Izloena koa tela daje dodatnu opasnost od iritacije i
opekotina od korozivnih hemikalija i gasova.
Kecelje
Plastine ili Gumenetite od korozivnih i iritirajuih hemikalija.
Laboratorijski mantili
Pamukdobra zatita od leteih estica, otrih ili grubih ivica(obino tretiranih sa vatrom)
Vunatiti od prskanja rastopljenog, malog prosipanja kiseline i malih plamena.
Sintetika vlaknatite od IC i UV zraenja,samo od malih opekotinai mogu da budu upropaeni od
jakih rastvaraa.
Zatitne naoare.
Nosite zatitne naoare sve vreme u laboratoriji. Naoare moraju da se nose u svakoj taci laboratorije i
treba da se nose preko dioptrijskih naoara. Kontaktna soiva ne treba nositi tokom boravka u laboratoriji.
Moraju da budu dostupne naoare projektovane za noenje kontaktnih soiva.
Samostalan rad u laboratoriji (usamljen)
Sav rad mora da se obavlja pod nadzorom odgovornog lica u laboratoriji. Odgovorno lice mora da bude
svesno tane prirode svih radova koji se obavljaju u laboratoriji.
Neodobrena ispitivanja.
Do only the experiment which has been assigned by the laboratory instructor. Never do any unauthorized
experiment in place of the one assigned by the instructor. Do not change the designated procedure without
the advice of the instructor.orarijskog i
Read up experiment procedure.
Znajte tacno ta ete uraditi. Povremeno nekompletna upustva ili nerazumevanje upustva izazivaju
akcident. Kada god ste u nedoumici , pitajte svog nadredjenog.
Razmiljajte o onome to radite i zato radite ,sve vreme.
Ne poinjite experiment ,kao nni samu experimentalnu postavku aparata,pre negoto je provereno i
odobrano od strane laboratorijskog instrktora unless otherwise instructed.
Hrana
Nemojte jesti, piti ili puiti u laboratoriji.
Iz bezbednosnih razloga, pretpostavite da sve hemikalije mogu biti otrovne, samo po sebi ili zbog
njihovih primesa. Takoe, izbegavajte direktan kontakt sa organskim hemikalijama. Mnoge se direktno
apsorbiju kroz kou.
istoa
Odravajte laboratorijsku radnu povinu istu sve vreme.
Ako se rastvor, vrsta ili tena hemikalija prolije na laboratorijsku radnu povrinu ili na pod laboratorije,
odmah oistiti izlivanje. Svaka hemikalija prolivena na kou ili vau odeu, trebalo bi oistiti
momentalno i temeljno.Obavestite laboratorijskog instruktora o izlivanju.
Kada naputate laboratoriju , oistite radnu povrinu temeljno. Vodite rauna da va radni prostor bude
ist bez prolivenih hemikalija ili komadia papira. Operite ruke sa deterdentom ili sapunom i vodom.
Odlaganje otpada
Odloite otpad viak materijala na propisan nain.
Koriene ibice, papir,polomljeno staklo, ili porcelanska roba trebalo bi da bude odloena u
odgovarajuim kutijama ali ne u sudoperi.Ako imate bilo kakvo pitanje vezano za odlaganje otpada,
pitajte svog laboratorijskog instruktora za propisanu i pravilnu proceduru .
Laboratorijski digestori (kapela)
Koristite laboratorijsku kapelu kada neophodno.
Koristite kada vam je predoeno od strane laboratoriskog instruktora, ili kada je predpostavljeno u samoj

experimentalnoj proceduri. Digestori otklanjaju otrovna isparenja i iritirajue mirise iz laboratorije.

Uklajanje ovih materijala je kljuno za zatitu zdravlja and bezbednost osoba koje rade u laboratoriji
Gorionici
Koristite gorionike samo kada je neophodno.Pravino ugasiti savaki plamen koji se ne koristiSvaki
otvoreni moe zapaliti reagense koje vaoj blizini. Mnoge organske materije su jako zapaljive i ove
tenosti bi trebalo zagrevati samo na ringlama (ploama) ili heating mantles.
Reagovanje
Nikada ne gledaj direktno u otvorenu posudu ili test epruvetu ako sadri reaktivnu meavinu.
Vrui predmeti
Izbegavajte dodir savruim predmetima. Kada zagrevate hemikaliju u posudi, stega koja dri posudu i
gorionik e takoe postati vru. Postavite predmet na delu azbestnu povrine ili na ?gazu, tako d directly
ne dodiruje direktno radnu povrinu. Predmeti od stakla zahtevaju dosta vreme da se ohlade, tako da
dozvolite dovoljno vremena da se ohlade, pre nego to ih dodirnete.
Staklene ipke
Budite izuzetno oprezni prilikom umetanja zatvaraa (stopera) u staklo . Budite veoma prezni prilikom
umetanja staklene cevi, staklene ipke, termometra, levaka, or thistle tubes u gumene zatvarae ili plutane
epove . Zatitite svoje ruke drei staklo i zatvara with sa krpom/pekirom ili nekoliko slojeva pairnog
ubrusa. Uvek podmazujte staklenu povrinu sa vodom ili glicerinom.
Predmeti od stakla
Koristite opremu , samo onu koja je u dobrom stanju.Neispravna oprema je vaan izvor nesrea. Neke
neispravnosti na koje treba obratiti panju su:
chipped tips on burets, pipets, and funnels.
chipped or broken rims on beakers, flasks, funnels, graduated cylinders and test tubes.
cracks in beakers, flasks, graduated cylinders, test tubes and crucibles.
star-shaped breaks in the bottom of test tubes or near the bottom edges of beakers and flasks.
ozbiljne ogrebotine na dnu beakers, boca, ili epruveta.
otre ivice na staklenoj cevi ili na staklenoj ipci.
Ovi nedostaci mogu biti popravljeni glass blower ili da budu zamnjeni.
Takoe, obratiti panju na
nefleksibilnost gumenih epova - (zamena)
separacija u ivinom stubu termometra - (zamena)
non-working parts of screw clamps, buret clamps or rings. - (oistiti korozije, podmazati ili zameniti)
zamenite sve starei istroene elektrine kablove.

RUKAVICE
Rukavice bi se morale birati na osnovu materijala kojim e se rukovati kao i na osnovu opasnosti koje su ukljuene.
Proizvoai rukavica i Material Safety Data Sheets (MSDSs)( propisi o bezbednosti prateih proizvoda) su dobri
izvori informacija vezano za specifinu selekciju rukavica.
PVC titiod blage korozije i irritants.
Latex prua blau zatitu od irritants i ogranienu zatitu od infektivnih agenasa.
Prirodna guma titi od blage korozije materijala i elektrinog oka.
Neopren za rad sa rastvaraima, uljima,blaga korozija materijala.
Pamuk apsorbuje znojenje, ini objekte istim, poseduje ograniene vatrootporne osobine.
Rukavice za visoke temperature koriste se sa rukovanje malim burning objects. One su dobra zamena za azbetne
rukavice.
(Rukavice koje sadre azbest se ne mogu kupiti niti koristiti u laboratoriji, budui da je poznato da je azbest
kancerogen.)
Pri radu sa ekstremno korozivnim materijalima, nosite debele rukavice . Budite vrlo oprezni u proveri rukavica za
rupe, rupice, and tears. Paljivo skidajte rukavice. Odlepite rukavice van ruke, sa poetkom u zglobu i dalje ka
prstima. Drite radnu povrinu rukavica van kontakta sa koom prilikom skidanja. Kontaminirane rukavice za
jednokratnu upotrebu treba baciti u odreeni kontejner (na pr. Kontejneri za odlaganje radioktivnog ili biohazardos
otpada).
Perite ruke to je pre mogue nakon uklanjanja rukavica.

RUKOVANJE SA TENIM HEMIKALIJAMA.

Uzimte odgovarajuu posudu na polici reagenasa. Izbegavajte merenje koliine jakih kiselina i alkalnih rastvora
with your graduated cylinder drei u nivou visine oiju. Pridravajte svoj graduated cylinder na radnoj povrini.
Dodajte opasne materije malo s vremena na vreme, vrei proveru nakon svakog dodavanja.
Reagent in dropper bottle.
If the general supply bottle is equipped with a dropper, use it, but be sure that the dropper never touches your
container or the contents in it. Never put it down on the bench top, but return it immediately the right reagent bottle.
Reagent in a stopper bottle.
If the general supply bottle is equipped with a stopper, the stopper should either be held during the transfer or
placed on its flat top. Do not lay the stopper on its side on the bench top. Pour chemicals from the general supply
bottle into your container. Be sure that the proper stopper is returned to the supply bottle; do not interchange
stoppers.
Meanje.
Ako tena hemikalija treba da bude pomeana sa vodom, uvek dodajte koncentratovu hemikaliju vodi , nego vodu
hemikaliji. Ovaj novi nain razblaivanja u svakom trenutku, izbegavaju se mnogi akcedenti. Obino dodavanja bi
trebalo odraditi polako, koristei male koliine. Veoma je vano dodati kiselinu vodi zbog toplote koja se stvara.
Pipetiranje.
Tenosti se izvlae iz pipete blagim vakumom koji se stvara pri vrhu, koristei malu gumenu usisnu bulb ali
Nikada usta.Koristite pipette fillers.
Zagrevanje.
Tenosti u posudama i aama mogu se zagrejati by placing them on a ring or tripod stand on wire gauze with the
container preferably supported by a clamp. Liquid should never be heated in a graduated cylinder or in other
columetric glassware.
Odlaganje.
Check with your laboratory instructor before disposing of any chemicals down the drain. If the liquid chemical can
be disposed of in the sink, dispose of it by rinsing it down the sink with large quantities of water. Avoid
unnecessary splashing during this process by pouring the chemical directly down the drain while the water is running
vigorously.

HANDLING SOLID CHEMICALS.

Take an appropriate container to the reagent shelf where the general supply is kept. Solids are somewhat more
difficult to transfer than are liquids, so a wide-mouthed container such as a beaker is preferable.
During the transfer, hold the stopper or lay it on the bench without contaminating the stopper. Solid chemicals are
most easily poured by tipping the general supply bottle and slowly rotating it back and forth. Mere tipping of the
bottle alone often causes large chunks to come out very suddenly which leads to spills. If you use your own spatula,
be sure that it is absolutely clean. Return the proper stopper to the general supply bottle; do not interchange
stoppers.
Mixing.
If the solid is to be mixed with a liquid, add the solid to the liquid. Additions should be made in small quantities
except in special circumstances.
Disposal.
If the laboratory instructor directs you to dispose of any solid chemicals in the sink, flush it down the drain with
copious amounts of running water. All other solids should be disposed of in special containers provided for this
purpose.

CHEMICAL SPILLS IN THE LABORATORY

In all cases, immediately alert your neighbours and laboratory instructor of the spill.
Locate spill cleanup materials. Laboratories should be equipped with spill cleanup kits.
Wear the appropriate personal protective equipment (e.g., gloves, goggles) when cleaning up spills.
Non volatile and non flammable materials
If the material is not particularly volatile, nor toxic, and poses no fire hazard the liquid can be cleaned up by using
an absorbent material which neutralizes them, for example, sodium bicarbonate solution or powder for acids, or
sodium thiosulfate solution for bromine. Rubber or plastic gloves should be worn while using absorbent materials.
A dustpan and brush should be used to remove the absorbent material. Then, the contaminated area should be
cleaned with detergent and water and the area mopped dry.

Volatile, flammable and toxic spill materials

Alert everyone in the laboratory to extinguish flames, disconnect spark-producing equipment, shut down all
experiments, and evacuate the laboratory. The laboratory instructor and safety personnel will handle the clean up.
Acid Spills
Apply neutralizer (or sodium bicarbonate) to perimeter of spill. Mix thoroughly until fizzing and evolution of gas
ceases. NOTE: It may be necessary to add water to the mixture to complete the reaction. Neutralizer has a tendency
to absorb acid before fully neutralizing it. Check mixture with pH indicator paper to assure that the acid has been
neutralized.
Transfer the mixture to a plastic bag, tie shut, fill out a waste label, and place in the fume hood. Notify supervisor.
Caustic Spills
Apply neutralizer to perimeter of spill. Mix thoroughly until fizzing and evolution of gas ceases. Check mixture
with pH indicator paper to assure that the material has been completely neutralized.
Transfer the mixture to a plastic bag, tie shut, fill out a waste label, and place in the fume hood. Notify supervisor.
Solvent Spills
Apply activated charcoal to the perimeter of the spill. Mix thoroughly until material is dry and no evidence of
liquid solvent remains.
Transfer absorbed solvent to a plastic bag (if compatible), tie shut, fill out and attach a waste label, and place in the
fume hood. Notify supervisor.
Mercury Spills
Using a mercury vacuum, vacuum all areas where mercury was spilled with particular attention to corners, cracks,
depressions and creases in flooring or table tops.
To clean up small spills with a mercury spill kit, dampen the mercury sponge with water, then wipe the
contaminated area. Do this procedure slowly to allow for complete absorption of all free mercury. A silvery surface
will form on the sponge.
Place the contaminated sponge in its plastic bag, tie shut, fill out and attach a waste label, and place in the fume
hood.

CHEMICAL SPILLS ON A PERSON.

Over the body
Within seconds, quickly remove all contaminated clothing while person is under safety shower. Flood the affected
body area with cold water for at least fifteen minutes. If pain continues or resumes, flood with more water. Wash
off chemicals with a mild detergent solution. Do not apply any materials such as neutralizing agents or salves, to
the area. Obtain medial assistance immediately.
On small area of body
Immediately flush area thoroughly with cold water. Wash with a mild detergent solution. If there is no visible burn,
wash out the area with warm water and soap.
In the eyes
You will need to assist the person who has chemicals spattered in the eyes. Immediately drench the eyes at the
nearest emergency eyewash station. Force the eye or eyes open to get water into them. The speed of your response
to this emergency is extremely important. Notify the laboratory instructor of the accident immediately.

SWALLOWING CHEMICALS.
The laboratory instructor should determine what specific substance is ingested.
The individual should be forced to drink copious amounts of water while en route to medical assistance. The Health
Center or Hospital should be notified while the individual is in transit as to what chemicals are involved.

BURNS.
For burns by hot objects, flames or chemical, flush the affected area with cold water for several minutes. Notify the
laboratory instructor of the burn and he will arrange transportation to the infirmary if necessary.

FIRE.
Give assistance to people first. If the person clothes are on fire, guide him/her without running to the fire blanked
station or to the safety shower and drench him. Do not hesitate because of such insignificant things as shrinking
sweater, ruined hairstyles, or soggy discomfort. While the victims are being cared for, other available people should
try to shut off or reduce the fuel supply to the fire. Get a fire extinguisher and direct its spray toward the base of the
fire. If the fire is too big to extinguish, have the laboratory instructor call the fire department and sound the fire
alarm.When the fire is out, be sure all extinguishers used are tagged as empty and are replaced.

INJURY OR ILLNESS.
Render assistance if necessary. For minor cuts, wash them thoroughly, apply a good antiseptic, and a band-aid. For major cuts,
severe bleeding or serious illness, send someone for help and administer first aid. Only a physician is trained to treat serious
injury or illness. Notify the instructor immediately.

Gloves may become contaminated during research procedures

Wearing gloves into public areas may lead to cross-contamination

As a routine safety precaution, gloves should be Removed prior to entering any

unrestricted area such as corridors, elevators, restrooms, public dining areas, and
offices. Please be considerate and protect both the safety and peace of mind of
others.

Transporting Specimens

When research samples are transported from one location to another, secondary
containers should be used, eliminating the need for gloves.