Professional Documents
Culture Documents
Nghiên Cứu Đặc Điểm Sinh Học Loài Cỏ Xoan Halophila Ovalis (R. Br.) Hook.f. Trong Đầm Nuôi Thủy Sản Huyện Cát Hải (Hải Phòng) Và Khả Năng Nảy Mầm Của Hạt Trong Phòng Thí Nghiệm
Nghiên Cứu Đặc Điểm Sinh Học Loài Cỏ Xoan Halophila Ovalis (R. Br.) Hook.f. Trong Đầm Nuôi Thủy Sản Huyện Cát Hải (Hải Phòng) Và Khả Năng Nảy Mầm Của Hạt Trong Phòng Thí Nghiệm
I HC THI NGUYN
CAO VN LNG
H NI, NM 2013
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
LI CM N
hon thnh chng trnh cao hc, ti nhn c s hng dn v
gp nhit tnh ca qu thy c thuc Vin Sinh thi v Ti nguyn Sinh vt
(thuc Vin Hn Lm Khoa hc v Cng ngh Vit Nam) v trng i hc
Thi Nguyn.
Ti xin gi li bit n su sc n Tin s m c Tin dnh rt
nhiu thi gian v tm huyt hng dn khoa hc v gip ti hon thnh lun
vn tt nghip.
ng thi, ti xin cm n qu anh, ch ng nghip v ban lnh o
Vin Ti nguyn v Mi trng bin (thuc Vin Hn Lm Khoa hc v
Cng ngh Vit Nam) ni ti cng tc, to iu kin thi gian v c s vt
cht hon thnh nhng ni dung nghin cu.
Xin gi li cm n n ti c s: Nghin cu kh nng trng bng
ht loi c Xoan (Halophila ovalis (R. Br.) Hooker, 1858) phng th
nghim; ti: Nghin cu hin trng mi trng, bin ng ngun li, a
dng sinh hc h sinh thi vng triu ven bin min Bc Vit Nam (t Qung
Bnh tr ra), xut m hnh khai thc, nui trng, bo tn v qun l bn
vng v d n: iu tra cc loi thc vt thy sinh bin c kh nng hp
th CO2 gim hiu ng nh knh, chng bin i kh hu to iu kin
cng tc v ti tr kinh ph cho ti kho st c d liu vit lun vn.
Mc d ti c nhiu c gng hon thin lun vn bng tt c s nhit
tnh v nng lc ca mnh, tuy nhin khng th trnh khi nhng thiu st, rt
mong nhn c nhng ng gp qu bu ca qu thy c v cc bn.
H Ni, thng 12 nm 2013
Hc vin
LI CAM KT
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
MC LC
trang
Trang ph ba
Li cm n
Li cam kt
Mc lc
Danh mc cc bng
Danh mc cc hnh
M U
13
16
18
18
1.5.1. Cht y
18
1.5.2. mui
20
1.5.3. Nhit
20
1.5.4. c
20
1.5.5. nh sng
21
21
23
23
24
25
25
25
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
25
26
27
27
2.4.2.2. m ht c bin
27
28
29
29
2.4.2.6. X l s liu
29
30
30
3.1.1. Thn
30
3.1.2. R
30
3.1.3. L, phin l
31
3.1.4. Vy l
31
3.1.5. Hoa
32
3.1.6. Qu v ht
32
33
33
3.2.1.1. Nhit nc
34
34
34
3.2.1.4. Nn y
35
36
36
37
42
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
43
3.3.1 Kt qu thu ht
43
43
43
3.3.2. Kt qu m ht
44
45
45
3.3.3.2. T l sng
46
KT LUN V NGH
47
49
50
PH LC
57
M U
C bin (Seagrass) l nhm thc vt bc cao (ngnh Anthophyta, lp
Monocotyledons, b Helobiae), sng trong mi trng nc mn v l. H
sinh thi c bin (Seagrass ecosystem) l mt trong nhng h sinh thi
in hnh ca vng bin nhit i (cng vi san h v rng ngp mn), c
nng sut s cp cao, kh nng n nh nn y, tng hp cc cht hu c
t v c, tham gia vo chui thc n, chu trnh dinh dng v l ni sng
S ha bi Trung tm Hc liu - HTN
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
cho nhiu loi sinh vt c gi tr kinh t cao. Ngoi ra, trn cc thm c
bin, con ngi thu c nhiu li ch trc tip v gin tip khc na [6].
Cho n nay, ti cc vng ven bin Vit Nam pht hin c khong
14 loi c bin, trong c loi c Xoan - Halophila ovalis (R. Br) Hook. f.
(thuc chi Halophila, h Hydrocharitaceae). V hnh thi, loi c Xoan tng
i ging rong bin (cc loi thuc chi Caulerpa) nhng thc cht li hon
ton khc ch c bin l thc vt bc cao c thn, r, l, hoa v qu [8], [9],
[11].
Chi Halophila l mt trong s t cc chi c lin quan ti ngun gc xut
hin sm nht ca c bin trong qu trnh tin ha [19]. Halophila c kh
nng tn ti nhng vng lun b tc ng, nh sng yu v c cao.
Halophila c vng phn b rng v gi vai tr tin phong trong kh nng
m rng nhng vng bin su hn vi cc loi khc [62]. Vit Nam, chi
Halophila c 4 loi, phn b tng i rng v c Xoan Halophila ovalis l
mt loi c bin nhit i phn b cc vng triu v c vng nc su [19],
[38], [62] c sinh khi thp so vi cc loi khc [17], nhng li c chu k sinh
trng nhanh hn cc loi cc bi kch thc nh b ca chng [22], [62].
Chu nhiu tc ng (ni c nhiu hot ng ca con ngi (nh thi, khai
hoang ln bin, xy dng, v.v) v cc tc ng bt li t thin nhin (nh
sng, dng chy, ph sa, v.v) nn din tch phn b ngy cng b thu hp. Ti
mt s vng trc kia c c Xoan th n nay hu nh khng cn na [9].
cc vng ven bin ng Nam , cc nghin cu cho thy cc thm c
bin ang dn bin mt. Indonesia khong 30 - 40% cc thm c bin b
mt trong khong 50 nm qua, trong ring Java b mt khong 60% [58].
Philippin cc thm c bin b mt khong 30 50%, cn Thi Lan, con s
ny khong 20 30%. Vit Nam cng khng nm ngoi tnh trng trn vi
50% tng din tch c bin bin mt trn khp cc vng ven bin c nc
[6].
S ha bi Trung tm Hc liu - HTN
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
cc loi c bin thng c hoa thuc 10 chi c bin khc nhau l: Thalassia,
Thalassodendron, Syringodium, Halodule, Halophila, Enhalus, Zostera,
Amphibolis, Posidonia v Cymodocea. Cc th nghim ny c nui ngoi
tri v c trong b sinh cnh (nh sng n in), nhm mc ch xem xt kh
nng pht trin thn ngm, thn ng, cc s bin i v hnh thi v kh
nng ra hoa, qu. Cc loi c ny c trng t c quan sinh sn sinh dng
(thn ng, thn ngm) thu hi trong cc thm c ngoi t nhin. Yu t cht
y rt quan trng. Cc th nghim dng nhiu loi cht y khc nhau.
Th nghim c kt qu tt nht i vi cht y l ct mn c ngun gc
vi lc a ca bang Texas, cch vnh Mexico khong 300 km. S dng nc
bin nhn to c mn 35 v nh sng nhn to c duy tr mc 8.000
40.000 lux. Nhit c iu chnh ging nh iu kin ni ly ging (18
- 300C).
Orth v Moore (1983) kim tra s ny mm ca ht thng qua s
lng cy con thu c trong nm. Ti cng Thi Bnh Dng, s lng ht
ny mm cao nht trong thi im t thng 4 n thng 7, trong khi vng
bin i Ty Dng c hai giai on ht ny mm. Giai on th nht ht
ny mm vo cui thu, giai on hai c khong 66% ht ny mm t thng 12
n thng 3 nm sau. Cc cy con rt d b tn thng, t l sng l rt thp
(xp x 2%) v c bin c t l sng dng c chai trong sut vng i ca n.
Ngha l c khong 10% cy trng thnh ra hoa, 10% s hoa trn s hnh
thnh qu, 1% - 10% s qu y c ht hnh thnh v 1% - 10% s ht trn s
ny mm, 1% - 10% ht ny mm pht trin thnh cy con, cui cng ch c
10% s cy con trn pht trin trng thnh v ra hoa [49].
Cc yu t v hnh dng ngoi v cc c im sinh thi, sinh l ca
tng loi quyt nh phng php trng chng. C 5 mc tiu chnh c t
ra cho vic nghin cu di trng v trng phc hi thm c bin l:
- ph ca cc thm thc vt bin
S ha bi Trung tm Hc liu - HTN
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
Dng nn
Loi c bin c
trng
Bn bt nh
Zostera japonica
Bn st bt
Halophila ovalis
Ct B (Hi Phng)
Ruppia maritime,
Halophila beccarii
Halodule pinifolia
Hn Nm (Qung Bnh)
Bn
Bn
Bt ln
a im
m Bun (Qung
Ninh)
Halodule pinifolia
Bn ct
Bn ct
Enhalus acoroides
Ha),
Ph Quc (Kin Giang)
San h ct
Ct san h
Cymodocea
Cn o (B Ra
serrtulata,
Vng Tu)
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
Thalassia
hemprichii
Ct
Syringodium
isoetifolium
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
Planteae
Ngnh
Anthophyta
Lp
Monocotyledons
Hydrocharitales
H
Hydrocharitaceae
Chi
Loi
Halophila
Halophila ovalis (R. Br.) Hooker, 1858
Hnh 2.1. Hnh thi c Halophila ovalis (R. Br.) Hooker, 1858
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
- Sd l s ht/1 m2
- sd l s ht trn 1 khung nh lng (0,04 m2)
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
Hnh 2.3: Cch o kch thc chi c (a): b l, (b): chiu di l; (c)
chiu rng l; (d) chiu di t thn
Mu c Xoan sau khi thu, c ra sch trong phng th nghim v o
kch thc l, kch thc thn lng, m mt chi,... Mu c tch thnh
phn trn nn y (chi l v chi hoa) v phn ngm (thn, r) sau c
sy kh bng t sy (hng: MEMMERT, k kiu: ULE 400), 64oC trong 24
gi. Xc nh trng lng bng cn in t sai s 0,1g (hng: EXCELL, k
kiu: KP)
2.4.2.2. m ht c bin
Ht c m trn a Petri, ng knh 10cm, y l bn-ct (ly ngay
ti im thu ht) v nc bin (ly ti ni thu ht), pha long (bng nc thu
ti ca sng v nc t) cho cc mui l 0 (bng nc ct), 5, 10,
15, 20, 25 v 30 xc nh gii hn ny mm theo mui. S
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
Chiu di l
c
(mm)
13,9
ng knh
thn
(mm)
1,3
Chiu di l
lng
(mm)
26,7
1,3
17
1,1
12 13
27,1
Nghin cu ny
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
35
35000
30
30000
25
25000
20
20000
15
15000
10
10000
5000
0
T2
T4
T6
T8
3.7).
Nhit ( C)
Nng mui (S)
Cng nh sng (Lux)
T10
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
0,034
0,502
Bn bt nh
CH2
0,301
1,094
Ct trung
CH3
0,141
1,157
Ct nh
CH4
0,038
0,411
Bn bt nh
CH5
0,241
0,712
Ct nh
CH6
0,045
0,308
Bn bt trung
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
Ma kh
4/2011 2/2012 3/2013
88,6
Trung bnh
ph (%)
Trung bnh
87
Csh (chi/m2)
4923
672
Trung bnh
Ww (g ti/m2)
386,1
17,5
Trung bnh
(skt/skd)*
1,05
72,8
83,3
81,6
80
97
88
4406 5327
780
750
4885 402
343,6 354,1
13,9
13,4
361,3 7,8
1,36
1,29
Ma ma
7/2011 5/2012 8/2013
104,0
84,9
121,1
103,3
65
63
55
61
2452 2200 2259
141
98
137
2303 69
257,7 294,1 255,1
31,1
20,8
22,6
269,0 15,2
0,72
0,4
0,47
Trung bnh
1,23
0,53
478
504
395
FL
56 5
11 2
0
12
11
15
Trung bnh
459 16
22 4
Vi: (*) T l sinh khi trn mt t v sinh khi di mt t; (S L) din tch
phin l; (Csh ) mt chi; (Ww) tng sinh khi ti; (FL) Mt hoa
R rng, cc gi tr ph, mt chi v tng sinh lng rt cao vo
ma kh khi cng nh sng chiu ti nn y cao v lng ma thp gip
cho mui n nh ngng thch hp i vi c Xoan, nhng li rt thp
vo ma ma khi lng ma v nh sng chiu ti y gim.
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
140
120
100
80
ph (%)
60
40
20
0
2011
2012
2013
2011
Ma kh
2012
2013
Ma m-a
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
1,6
1,4
1,2
1
0,8
0,6
0,4
0,2
0
2011
2012
2013
Ma kh
2011
2012
2013
Ma m-a
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
16 chi
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
600
500
400
300
200
100
0
2011
2012
2013
2011
2012
Ma kh
2013
Ma m-a
Trm
D1
D2
D3
D4
D5
D6
S ht/0,04 m2
74
54
87
70
41
49
S ht/m2
1850
1350
2175
1750
1025
1225
Trung bnh
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
Thng s
Trm
D1
D2
D3
D4
D5
D6
S ht/0,04 m2
49
19
55
23
20
54
S ht/m2
1225
475
1375
575
500
1350
Trung bnh
T bng 3.4 v bng 3.5 c th thy rng, phng php thu ht trc tip
cho hiu qu hn. Tng s ht ging thu c sau hai phng php l 595
ht.
S lng ht c Xoan tng ng vi kt lun ca kt qu
Hammerstrom v Kenworthy (2003) [28] m t s lng ht thu c bi
c Halophila decipiens vnh Mexico t 130 n 3.400 ht m2. Nhng thp
hn rt nhiu so vi nghin cu McMillan v Soong 1989 Panama vi
13.500 ht m2 [47]. Hay 70.000 ht/m2 c ghi nhn t quan st thc a
ca Kuo v cng s, (1993) [34] loi Halophila tricostata, v cng loi
Halophila decipiens l 176.880 ht/m2. Nhng iu nu trn ngoi yu t v
kh hu v sinh thi vng min m cn ph thuc rt ln vo k thut, phng
php thu ht p dng.
3.3.2. Kt qu m ht
Sau 4 n 5 ngy, ht nt v. cc mui 5, 10, 15, 20,
25, sau 9 n 10 ngy r mm bt u ln lt xut hin (theo mn tng
dn). mui 30, sau 12 ngy r mm mi xut hin. Sau khi xut hin
l mm, tt c cc l u hng ln pha trn (tnh hng sng). Sau 20 ngy
th nghim, t l ny mm ca ht c bin c s sai khc rt ln, dao ng
trong khong 0% ( mui 0,) ti 80% ( mui 15) v trung bnh t
41,9% (hnh 3.13).
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
T l ny mm
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
80,00%
63,30%
56,60%
46,60%
30%
16,60%
0%
10
15
20
25
30
mui
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
12 ngy
L th
nghim
T l sng cc mc nc
(%)
10 cm
20 cm
30 cm
L 1
46
60
65
L 2
77
69
54
L 3
79
71
50
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
15 ngy
20 ngy
Trung bnh*
67
67
56
L 1
10
L 2
L 3
Trung bnh*
L 1
L 2
L 3
Trung bnh*
T l c lm trn s
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
TN CNG TRNH
Cao Vn Lng, 2011. Hin trng thm c bin m ph Tam Giang
Ve and Dam Duc Tien, 2012. Status and threats on seagrass beds
using GIS in Vietnam. Proc.SPIE B525, Remote Sensing of the
Marine Environment II, pp.852512.
Cao Vn Lng, m c Tin, V Mnh Hng, 2013. Nghin cu
kh nng trng bng ht loi c Xoan (Halophila ovalis (R. Br)
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
7. Tien N.V., Thung D. C., Thanh L.T., 1998. Composition and distribution
of seagrass in Quang Ninh, Viet Nam. Resources and Marine Environment
5, tr.36-42.
8. Nguyn Vn Tin, ng Ngc Thanh v Nguyn Hu i, 2002. C bin
Vit Nam; Thnh phn loi, phn b, sinh thi sinh hc. Nh xut bn
Khoa hc v K thut, H Ni. 164tr.
9. Nguyn Vn Tin (Ch bin), 2004. Tin ti qun l h sinh thi c bin
Vit Nam (Approaches to management of seagrass ecosystem in Vietnam).
Nh xut bn Khoa hc v K thut; 132tr.
10.Nguyn Vn Tin, Chu Th Cng, T Th Lan Hng, 2006. nh gi
ngun li c bin vng ven bin Trung b, Ty Nam b v xut cc gii
php s dng bn vng ngun li. Bo co tng kt ti lu gi ti Vin
Ti nguyn v Mi trng Bin, 182tr.
11.Nguyn Vn Tin v T Th Lan Hng, 2008. Phng php nghin cu
C bin (Seagrass research methods). Hi Phng, 103tr.
12. Bewley, JD, M Black. 1994. Seeds: Physiology of Development and Germination. Plenum Press, New York,
pp.303-311.
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
2003.
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
(with
special
reference
to
the
African
continental
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
51.Pangallo R.A. and Bell S.S., 1988. Dynamic of the above-ground and
below-ground structure of the seagrass Halodule wrightii. Mar. Eco. Pro.
Ser. 43, pp.297-301.
52.Petersen C. G.J. and Boysen-Jensen P., 1911. Valuation of the Sea, I:
Animal life of the Sea Bottom. Its Food and Quatity. Rerport of the Danish
Biological Station, 20, pp.1- 81.
53.Phillips R.C. and Meez E.G., 1988. Seagrasses. Publications of the
Smithsonan Institution. No 34. Washington D.C., 105 pages
54.Phillips C, C. P. McRoy, 1990. Seagrass Research Methods. Monographs
on oceanographic methodology 9. UNESCO, prined in France. 210 p.
55.Rollon R.N. and Fortes M.D., 1991. Structural affinities of seagrass
communities in the Philippines. Living resources in the coastal areas,
pp.333-346.
56.Setchell, W. A., 1924. Ruppia and its environmental factor. Proc. natn.
Acad. Sci., 10, pp.286-288
S ha bi Trung tm Hc liu - HTN
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
Zieman J.C., Bridges K.W. and McRoy C.P., 1978. Seagrass literature
Survey. In Dredged material Research Program, Technical Report, D 78
4, 213 pages.
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
PH LC
MT S HNH NH THC A V PHNG TH NGHIM
Thu mu
S ha bi Trung tm Hc liu - HTN
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
ng gi mu
Thu mu ht ging
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
B tr th nghim
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
Ma ma
Sau ma ma
ang phc hi
Ma kh
Din bin theo thi gian (ma) ca c Xoan trong m nui thy sn
http://www.lrc-tnu.edu.vn/
http://www.lrc-tnu.edu.vn/