Professional Documents
Culture Documents
Giao An Day Them Toan 9 Chuan
Giao An Day Them Toan 9 Chuan
A nu A 0
-A nu A<0
A2 A
B./ Bi tp p dng
Dng 1 : Tm cn bc hai, cn bc hai s hc
* Phng php :
- Vit s cho di dng bnh phng ca mt s
- Tm cn bc hai s hc ca s cho
- Xc nh cn bc hai ca s cho
Bi 1 : Tm cn bc hai ca cc s sau : 121 ; 144 ; 324 ;
1
; 3 2 2
64
LG
+ Ta c CBHSH ca 121 l : 121 112 11 nn CBH ca 121 l 11 v -11
+ CBHSH ca 144 l : 144 122 12 nn CBH ca 121 l 12 v -12
+ CBHSH ca 324 l : 324 182 18 nn CBH ca 324 l 18 v -18
1
+ CBHSH ca
l :
64
2
1
1
1
1
1
1
nn CBH ca
l v
64
8
8
64
8
8
+ Ta c : 3 2 2 2 2 2 1 2 1 2 1(vi 2 1 0) nn CBH ca 3 2 2 l
2
v 2 1
Dng 2 : So snh cc cn bc hai s hc
* Phng php :
2 1
3 2
3 8 5 3 5 8
8 3
* Cch 2: gi s
3 5 8 3 8 5
3 8
52 3 2 24 8 25
2 24 14 24 7 24 49
2 3
2 11 3 5
11 5
2
1
x
3
5
b) x 2 2
c)
1 x
2x 3
LG
cc cn thc trn c ngha th
a)
2
1
2
1
3
x 0 x x
3
5
3
5
10
b) Ta c: x 2 2 0, x x 2 2 xc nh vi mi x
1 x 0
1 x 0
1 x
0
hoc
2x 3
2x 3 0
2x 3 0
x 1
1 x 0
3
+ Vi
3 x
2
2x 3 0
x 2
c)
x 1
1 x 0
+ Vi
3 x 1
2x 3 0
x 2
3
Vy cn thc xc nh nu x hoc x 1
2
5
3x 5 0
3x 5 0 x
3 x4
d) 2
x40 x 4
x 4 0
A xc nh A 0
d ) 3x 5
2
x4
a) A 4 2 3 4 2 3
b) B 6 2 5 6 2 5
a) Cch 1 : A
Cch 2 :
b) B
c) C 9 x 2 2 x ( x 0)
d) D x 4 16 8 x x 2 ( x 4)
LG
3 1
3 1
3 1 3 1 2 3
A2 4 2 3 4 2 3 2 (4 2 3).(4 2 3) 8 2 16 12 8 2.2 12
A2 3
5 1
5 1
5 1 5 1 2 5
c) C 3x 2 x 3x 2 x 3x 2 x 5 x (vi x 0)
2
d) D x 4 16 8 x x 2 x 4 (4 x) 2 x 4 4 x x 4 x 4 2( x 4) (vi x 4)
Dng 5 : Tm Min, Max
Bi 5 : Tm Min
a) y x 2 2 x 5
x2 x
1
4 6
b) y
LG
a) Ta c : x 2 x 5 ( x 1) 4 4 x 2 x 5 4 2
vy Miny = 2. du = xy ra khi v ch khi x 1 = 0 => x = 1
2
x2 x
35 35
x2 x
35
35
x 1
b) Ta c :
4 6
36 36
4 6
36
6
2 6
x 1
x 1
1
35
vy Miny =
. Du = xy ra khi v ch khi 0 x
2 6
2 6
3
6
**************************************************
Ngy dy: ..
VN DNG CC H THC V CNH V NG CAO
TRONG TAM GIC VUNG
A./ Kin thc c bn
Cho tam gic ABC vung ti A, ng cao AH sao cho ta c :
AH h, BC a, AB c, AC b, BH c ' , CH b ' khi :
1) b 2 a.b' ;
c 2 a.c '
2) h 2 b' .c '
3) b.c a.h
1
1 1
4) 2 2 2
h
b c
2
5) a b 2 c 2 ( Pitago)
b
c
c'
b'
C
H
a
B./ Bi tp p dng
Bi 1 : Tm x, y trong cc hnh v sau
a)
+ ta c :
BC AB 2 AC 2 ( Pitago)
BC 42 62 52 7, 21
+ p dng nh l 1 :
AB 2 BC.BH 42 52.x x 2, 22
y
C
b)
12
y
C
H
18
c)
* Cch 1 :
AH2 = BH.CH = 4.9 = 36 => AH = 6
Theo Pitago cho cc tam gic vung AHB;
AHC ta c:
x BH 2 AH 2 42 62 52
4
9
H
y CH 2 AH 2 62 92 117
C
* Cch 2: p dng nh l 1 ta c:
AB 2 BC.BH ( BH CH ).BH (4 9).4 52
AB 52 x 52
AC 2 BC.CH ( BH CH ).CH (4 9).9 117
AC 117 y 117
d)
p dng nh l 2, ta c:
AH 2 BH .CH x 2 3.7 21 x 21
p dng nh l 1. ta c :
AC 2 BC.CH ( BH CH ).CH
y
x
y 2 (3 7).7 70 y 70
7
C
e)
( y x 2 CH 2 21 49 70)
Theo Pitago, ta c :
BC AB 2 AC 2 y 132 17 2 458
p dng nh l 3, ta c :
13
AB. AC BC. AH
17
13.17 458.x x
B
221
10,33
458
H
y
g)
p dng nh l 2, ta c :
AH 2 BH .CH 52 4.x x
y
5
y AH 2 CH 2 52 6, 252 8
52
6, 25
4
80
100
c : CD AD CA 202
3
3
A
20
15
B
80
3
Theo nh l 1: AD AC. AE AE
AC
68
17
2
60
Theo nh l 1, ta c:
CD 2 AC.CE CE
E
32
CD 2 602 900
AC
68
17
Theo nh l 2, ta c:
D
DE AE.EC ...
480
17
AD 2
544
...
DE
15
256
256
644
FB AB AF 60
1
1
LG
D
(cng ph vi D
)
a) Ta c: D
1
3
2
xt ADE v CDG ta c :
1
D
AD DC ( gt )
A C 900
DE DG DEG cn ti D
1
1
b) v DE = DG
2
DE
DG 2
1
1
1
1
ta c :
2
2
2
DE
DF
DG
DF 2
(nh l 4)
2
2
CD
DG
DF 2
1
V
khng i khi E chuyn ng trn AB,
CD 2
1
1
1
1
suy ra tng
khng i
2
2
2
DE
DF
DG
DF 2
A2 A
a
a
=
.
b
b
a
, trong s a
b
a
a
=
.)
b
b
c) Quy tc chia hai CBH : Mun chia CBH ca s a khng m cho s b dng, ta c th
chia s a cho s b ri khai phng kt qu ( a 0, b 0 :
a
a
=
)
b
b
A
A
=
B
B
d) Ch : Nu A, B l biu thc : A 0, B 0 :
B./ Bi tp p dng :
Dng 1 : Tnh
Bi 1 : Thc hin php tnh
2
24 1
49 81 1
7 9 1
a ) 1 .5 .0, 01
. .
. .
25 16
25 16 100
5 4 10
7 9 1
63
. .
5 4 10 200
10 10
102
10
2
c) 2,5.16,9
1
9
64
4
441
10
10
10
10
10
1
3
8
2
2
35 35 10 7 10
10
2
10
10
10
10
10
10
b) B
c) C
2 3 7
2 3 7
6 14
2
2
2 3 28
2 32 7
2( 3 7)
3 5 4 3 3 5 4 3
3 5 3 5
4 3 4 3
4 3 4 3
12 3 3 4 5 15 12 3 3 4 5 15 24 2 15
16 3
13
Bi 3 : Rt gn cc biu thc
2
a) 9 x 5 x 5 3 x 5 3 x 5
b) x 2 . x 2 x 0 x . x 2 x 2 x x x 2
2
c)
d)
108 x 3
12 x
x 0
13 x 4 y 6
208 x 6 y 6
108 x 3
9 x 2 3 x 3x
12 x
13 x 4 y 6
1
1
1
1
x 0; y 0
6 6
2
208 x y
16 x
4 x 4 x 4 x
b) 9 17 . 9 17 8
VT (9 17).(9 17) 81 17 64 8 VP
c)
2 1 9 8
VT 2 2 2 1 3 2 2
VT VP
VP 3 2 .2 3 2 2
2
d)
4 3
49 48
VT 4 2 12 3 7 2 22.3 7 4 3
VT VP
VP 7 42.3 7 4 3
e) 2 2 2 3 3 1 2 2
6 6 9
VT 4 2 6 6 1 4 2 8 6 6 9 VP
g ) 8 2 15 8 2 15 2 3
VT
5 2.
5 2. 5. 3 3 5 3
3 5 3 5 3 2 3 VP
2
5. 3 3
5 3
5 3
1 2
dk : x 0
2 x 5.2. 2 x 7.3. 2 x 28 13 2 x 28 2 x
28
784
392
2x
x
tm
13
169
169
1
9 x 45 4 2
3
1
2 4( x 5) x 5 9( x 5) 4 dk : x 5 0 x 5
3
1
2 x 5 x 5 .3 x 5 4 2 x 5 4 x 5 2 x 5 4 x 9 tm
3
2
x
3x 2 0
3
2
3x 2
x 1 0
x 1 x
3x 2
3
c)
3
(3) k :
3x 2 0
x 1
2
x 1
x
x 1
3
x 1 0
x 1
3x 2
11
9 ... 6 x 11 x
Ta c (3)
tha mn
x 1
6
4
5x 4 0
4
x
5x 4
d)
2 (4) k :
5 x
5
x2
x20
x 2
b) 4 x 20 x 5
LG
* Cch 1 :
+ v a 0; b 0 a ; b xc nh
+ ta c :
a b
0 a 2 ab b 0 a b 2 ab
ab
ab
2
a b
a b 4ab a b 2 ab
2
ab
ab
2
*******************************************************
Ngy dy: ..
T S LNG GIC CA GC NHN
A. Kin thc c bn
1. nh ngha : Cho ABC (00 900 ) ta nh ngha cc t s gia cc cnh AB, BC,
CA ca tam gic ABC vung ti A nh sau :
AC
;
BC
AC
tg
;
AB
sin
AB
BC
AB
cot g
AC
cos
Huyn
i
+ cot g tg ; tg .cot g 1
gc kia. Tc : nu 900 th ta c :
300
cos sin
cot g tg
450
600
2
2
2
2
3
2
1
2
T s lng gic
Sin
1
2
Cos
3
2
tg
1
3
Cotg
1
3
* Nhn xt :
- Da vo bng trn ta thy :
sin 1 sin 2 ; tg1 tg 2
.
cos 1 cos 2 ; cot g1 cot g 2
0
0
vi 0 1; 2 90 v 1 2
Tc l :
+ gc ln hn th c sin ln hn, nhng li c cosin nh hn
+ gc ln hn th c tg ln hn, nhng li c cotg nh hn
Hay ta c th pht biu : 00 900 th :
+ sin v tg ng bin vi gc
+ cosin v cotg nghch bin vi gc
4. Cc h thc c bn
sin
;
cos
cos
2 cotg ;
sin
tg
tg.cot g 1;
sin 2 cos 2 1
B. Bi tp p dng
Bi 1 : Cho bit sin = 0,6. Tnh cos, tg v cotg
+ ta c: sin 2 cos 2 1 cos 1 sin 2 1 0, 62 0,8
sin
0, 6
+ tg cos 0,8 4 ;
Bi 2:
1. Chng minh rng:
a ) tg 2 1
cotg
cos 0,8 4
sin 0, 6 3
1
1
; b) cotg 2 1
; c) cos 4 sin 4 2 cos 2 1
2
2
cos
sin
LG
1. a) ta c:
sin
sin 2
sin 2
2
tg 2
tg
1
cos
cos 2
cos 2
sin 2 cos 2
1
tg 2 1
2
cos
cos 2
cos 2
cos 2 sin 2
1
2
VP
b) VT cot g 1 2 1
2
sin
sin
sin 2
tg
c)
2. Ta c:
tg 2 nn a 22 1
1
tg 2 cotg ;
2
1
1
1
cos 2 cos
;
2
cos
5
5
1
1
5
4
2 5
1
b 1
sin 2 sin
2
2
sin
sin 4
5
5
2
1
9
3
cos 2
cos ;
2
cos
25
5
2
3
4
+ mt khc: sin cos 1 sin 1 co s 1
5
5
Bi 4: Dng gc trong cc trng hp sau:
1
2
a ) sin ;
b) cos ;
c) tg 3;
2
3
2
d ) cot g 4
LG
a)* Cch dng
- dng gc xOy = 900 . Ly on thng lm
n v
- trn Oy ly im B sao cho OB = 1
- v cung trn tm B, bn knh bng 2, cung
ny ct Ox ti A
- ni A vi B BAO cn dng
* Chng minh:
- ta c: sin sin BAO
OB 1
pcm
AB 2
B
2
tg tg OBA
y
B
OA 2
pcm
AB 3
c) * Cch dng
- dng gc xOy = 900 . Ly on thng lm
n v
- trn Ox ly im A sao cho OA = 3
- trn Oy ly im B sao cho OB = 1
OBA cn dng
* Chng minh: - tht vy, ta c:
OA 3
3 pcm
OB 1
1
O
d) * Cch dng
- dng gc xOy = 900 . Ly on thng lm
n v
- trn Ox ly im A sao cho OA = 4
- trn Oy ly im B sao cho OB = 1
OAB cn dng
* Chng minh: - tht vy, ta c:
cotg cotg OAB
B
1
OA 4
4 pcm
OB 1
5
13
5
cot gA tgC
12
sin A cos C
13
cos A sin C
C
B
12
*********************************************************
Ngy dy: .
BIN I N GIN BIU THC CHA CN THC BC HAI
A. Kin thc c bn
1. a tha s ra ngoi du cn
A B ( A 0; B 0)
A2 B A B
A B ( A 0; B 0)
2. a tha s vo trong du cn
A 0; B 0 : A B A2 B
A 0; B 0 : A B A2 B
A
A B
B
B
b) A 0; A B 2 :
C A mB
C
A B2
AB
A.B
B
C
C
A B
c) A, B 0; A B :
Am B
A B
* Ch :
- cc cn bc hai ng dng l cc cn bc hai c cng biu thc di du cn
- biu thc lin hp: 2 biu thc cha cn thc c gi l lin hp vi nhau nu tch ca
chng khng cha cn thc
- quy tc trc cn thc mu: mun trc cn thc mu ca 1 biu thc ta nhn t v
mu ca biu thc vi biu thc lin hp ca mu
B. Bi tp p dng
Dng 1: a nhn t ra ngoi, vo trong du cn
Bi 1: a nhn t ra ngoi du cn
a ) 125 x x 0
5x
.5 x 5 x 5 x
b) 80 y 4
4y
2 2
c) 5 1 2
.5 4 y 2 5
1 2 . 5
d ) 27 2 5
2 1
g)
3 10
5 1 3
3 10
5 1 3
2 5 0
2 10 3
2 10 3
2
2
10 9
10 3 10 3 . 10 3
5 2 .3. 3
2
2 0
2 5 . 3.32
e)
3 1
2
30
do 75 45 75 45 5 3 3 5
5 3 5 .3 75
2
b) 4 3 v 3 5
ta c:
4 3 42.3 48
do 48 45 48 45 4 3 3 5
3 5 32.5 45
c) 7 2 v 72
ta c: 7 2 7 2.2 98 do 98 72 98 72 7 2 72
d) 5 7 v 4 8
ta c:
10 3
5 7 52.7 175
4 8 4 .8 128
2
Bi 3: a nhn t vo trong du cn v rt gn
2a
a 2
a2
a) 2 a
2a a 2
2 a 0
x
0 x 5
25 x 2
x 5 x
x 5 x
5 x . 5 x
x 5 0
5 x
3a
0 a b
b a2
c) a b
2a a 2
a2
b) x 5
3a a b
b a
2
3a b a
3a b a
b a . b a
a b 0
b a
27
48 2 75
3
4
2 5
7
... 2.
3
3 .
3 ...
3
4
9 5 16
2
3
5 4
6
c) 2
9
49
25
3 1
1 5 1
7 1
7 2
... 2. .
7.
.
...
.
8
2
18
2 2
3
6
2 3 2
2
d ) 5 20 3 12 15
1
4 27
5
10 5 6 3 3 5 12 3
5 4 . 5 4
9 13 5 18 3 3 13 5 17 3
2 3
e) 7 4 3 28 10 3
1
5 4.3 3
5
5 3
2 3 5 3 7
x xy y
b)
c)
x y
x y . x xy y
x y
a ab
b ab
x 0; y 0
xy
a; b 0
yy x .
x y
xy x xy y xy x 2 xy y
b
a
a b
b
x 0; y 0
xy
xy .
x y .
xy
x y
a
b
x y .
x y x y
x y
d ) A x 2 2 x 2 x 2 2 x 2 x 2
x 2 2 x 2 .
x2 2
2 2
x 2 .
x 2 2 x 2 .
x2 2
2 x2
x 2 .
2 2
x2 2
x2 2
- nu x 2 2 x 2 2 x 4
A x2 2 x2 2 2 x2
- nu x 2 2 x 2 2 x 4
A x2 2 x2 2 2 2
12. 3 3
12. 3 3
12
2. 3 3
93
3 3
3 3 . 3 3
8.
b)
52
c)
14
10 3
5 2
52 .
14.
5 2
10 3
10 3 .
8.
5 2
5 4
10 3
2 . 2
2 . 2
8.
14.
5 2
10 3
10 3
2.
10 3
d)
192 539
337
8 3 7 11
8 3 7 11 . 8 3 7 11
e)
3 5 2
3 5 2 2
2 5 3 2
2 5 3
30 9
2
5 3 2
5 3
10 4 10 12 18 5 10
20 18
2
5
4 11
1
6
7 5
2
3 7
7 2
5. 4 11
3 7
6.
7 2
4 11 . 4 11 3 7 . 3 7 7 2 . 7 2
5. 4 11 3 7 6. 7 2
7 5 5. 4 11 3
16 11
7 5
2
7
6.
7 2
97
74
2
5
2
3
3 7 7 5
4 11
2 7 2 4 11 4 7 2 7 4 4 11 3 7
2
7 5
2
4
3
2
3 1
6
5 2
5 2
32
b)
5 2
5
52
3 . 52
2.
32
5 2 18.
54
34
5 2 12.
3 2 3 1
6
26 5 8 2 13 3 59
3 1
6
5 2 5 2 . 5 2 3 2 . 3 2
2 3 . 5 2 2. 3 2
3 1 4 5 2
3.
5 2 .
5 2 2.
32
3 1
6
8 5 8 2 18 5 36 12 3 24 3 1
6
***********************************************************
Ngy dy: ..
RT GN BIU THC CHA CN THC BC HAI.
N TP I S - CHNG I
A. Kin thc c bn
rt gn biu thc c cha cn thc bc hai, ta cn vn dng thch hp cc php
bin i bit
B. Bi tp p dng
Bi 1: Tnh
a) 3 2 2 6 4 2
5 3 29 12 5
b)
5 62 5
2 2
2 1
5 3
5 1
2 1 2 2 2 2 1
5 3
5 3 2 5 3
5 5 1 1
c) 6 2 5 29 12 5 6 2 5 2 5 3 9 3
d ) 2 5 13 48 2 5 13 4 3 2 5
2 42 3 2
3 1
3 1
2 5 2 3 1
2 3 1 1 3
1
1
1
2
1
17
10
48 4 2
2
3
2 4 3 ...
2
3
3
8
2
3
4
4
3
1
1
4,5 12,5 0,5 200 242 6 1 24,5
2
8
c)
1
9
25 1
9
49
2
102.2 112.2 6
2
2
2 2
8
2
1
3
5
3
7
2
2
2 5 2 11 2 6.
2
2
2
2
2
4
2
3 7
1 3 5
5 11 6.
4 2
2 2 2
13
2
2
3
2
3
2
6 2
4
. 3
12
3
2
3
2
2
3
6
6 2 6 . 6 2 3
3
2
d )
1
6. 2 3 3
6
2 a 2 b 2 a 2 b ba
a b
a)
Bin i v tri ta c:
a b
a b
2b
a b
a b
2 a 2 b 2 a 2 b ba 2 a b
2 a b
VT
a b
2
a b
4 b
a b
a b
a b
a b
a b
4b
a 2 ab b a 2 ab b 4b
a b
2b
a b
a b .
a b
4 ab 4b
a b
2 b
VP
a b
2 3 6
216
1
3
3
2
8 2
6
b)
Bin i v tri ta c:
2 3 6
216
1 6 2 1 6 6 1
VT
.
.
3
3 6
82
6 2 2 1
1
3
1
3
2 6
.
6.
VP
2
2
6
6
2
a b
4 ab
a b
a b b a
ab
a) Tm iu kin A c ngha
b) Chng t rng gi tr ca biu thc A khng ph thuc vo a
LG
a) k: a > 0; b > 0; a khc b
b) ta c:
a b
4 ab
a b
a 2 ab b
a b
ab
a b b a a 2 ab b 4 ab
ab
a b
a b
a b
a b
2 xx
a b
ab
a b a b a b 2 b
x 1
:
Bi 5: Cho biu thc B
x 1
x x 1
x x 1
a) Tm k xc nh
b) Rt gn biu thc B
a b
LG
a) k: x 0; x 1
b) Ta c:
2 xx
1
x 1
x x 1
x
x
1
x
2 x x x x 1 x x 1
.
x 1
x 1 x x 1
2 xx
x 1 x x 1
1
x 1
:
x 1 x x 1
x 1 1
1
.
x 1 x 1 x 1
x 3 x
x 3
9 x
x 2
x 9
2 x 3 x x x 6
a) Tm k C c ngha
b) Rt gn C
c) Tm x C = 4
LG
a) k: x 0; x 4; x 9
b) Ta c:
x 3 x
x 3
x 2
9 x
C 1
:
x 9 2 x 3 x x x 6
x x 3 3 x
x 2
9 x
:
x 2
x 3
x 3
x 3
x 2
x 3
2
2
3 x 3 x x 2 9 x
9
2
9 x
x
x
x
:
1
:
x 3
x 3
x 2
x 3
x 2
x 3
x 2
3
.
x 3
x 2
x 3
3
x 2
3
3
11
121
4 x 2 x x
4
4
16
x 2
x
x 9 3 x 1 1
3 x 9 x x 3 x x
c) C = 4
a) Tm k
c) Tm x sao cho D < -1
b) Rt gn
LG
a) k: x > 0; x khc 9
b) Ta c:
3 x
x 9 3 x 1
:
9 x
x
3
x
1
x
x9
3 x
x
3
x
3
3 x 1
x
x 3
1
x
x 3 x x 9 3 x 1 x 3
2 x 2
3 x 9
:
:
3 x 3 x
x x 3
3 x 3 x
x x 3
3
x 3
3 x 3 x 2
c) D 1
x 3
x 2
3 x
2 x 4
3 x
1 3 x 2 x 4 x 4 x 16
2 x 4
x 40
********************************************************
Ngy dy: ..
H THC V CNH V GC TRONG TAM GIC VUNG
A. Kin thc c bn
1. Cc h thc
* nh l: Trong 1 tam gic vung, mi cnh gc
C
vung bng:
- Cnh huyn nhn Sin gc i hoc Cosin gc k
a
b
- Cnh gc vung kia nhn Tang gc i hoc Cotg
gc k
(trong tam gic ABC vung ti A, BC = a; AB = c;
B
AC = b, ta c:
A
c
b a.sin B a.cos C
c a.sin C a.cos B
b c.tgB c.cot gC
c b.tgC b.cot gB
4
v BC = 10. Tnh AB; AC
3
4
3
- tgB B 53007'
10
BC
BH CH 2 8
A
12
17
17
- mt khc: sin A2
B
C
16
CH 8
A2 A1 28004' A 2A2 560 08'
AC 17
Bi 3: Cho tam gic ABC c AB = 11, ABC 380 ; ACB 300 . Gi N l chn ng
vung gc k t A n BC. Tnh AN; AC
- xt tam gic ANB vung ti N, theo h thc v cnh v
A
gc trong tam gic vung ta c:
AN AB.sin B 11.sin 380 6, 77
11
300
380
N
AN AC.sin C AC
AN
6, 77
13,54
sin C sin 300
Bi 4: Cho tam gic ABC vung ti A, ng cao AH. Bit BH = 9; HC = 16. Tnh gc B,
gc C?
- xt tam gic ABC vung ti A, theo h thc v cnh
A
v ng cao trong tam gic vung , ta c:
AH 2 BH .CH 9.16 144 AH 12
16
1 2
1
AB
2
AB 2 BH 2.12 24
AH AB 2 BH 2 242 122 20,8
600
B
12
18
AH 20,8
C 490 06'
HC
18
A 1800 B C 70054'
tgC
HC
18
27,5
cos C cos 490 06'
BC BH 2 CH 2 32 42 5
BH 3
sin C
C 370
BC 5
Bi 7: Gii cc tam gic vung sau, tam gic ABC vung ti A bit:
a) a = 18; b = 8
B
0
b) b = 20; C 38
3
4
c) tgB ; c 4
a) a = 18; b= 8
AC 8
B 230 23' C 900 230 23' 63037 '
BC 18
AB BC.sin C 18.sin 63037 ' 16,1
b) b = 20; C 380
sin B
C 380 B 520 ;
AC
20
25, 4
sin B sin 520
BC
3
4
c) tgB ; c 4
3
AC ABtgB 4. 3;
BC AB 2 AC 2 32 42 5
4
c 4
sin C 0,8 C 53008' B 36052'
a 5
*********************************************************
Ngy dy:
N TP HNH HC CHNG I
A. Kin thc c bn
1. Cc h thc v cnh v ng cao trong tam gic vung
Cho tam gic ABC vung ti A, ng cao AH sao cho ta c :
AH h, BC a, AB c, AC b, BH c ' , CH b ' khi :
1) b 2 a.b' ;
c 2 a.c'
2) h 2 b ' .c '
3) b.c a.h
1
1 1
4) 2 2 2
h
b c
2
5) a b 2 c 2 ( Pitago)
b
c
c'
b'
C
H
a
AC
sin
;
BC
AC
tg
;
AB
AB
cos
BC
AB
cot g
AC
Huyn
i
- Nu 900 th ta c :
- Cho 00 900 . Khi
+ 0 < sin, cos < 1
+ sin 2 cos 2 1
sin
cos
cos sin
cot g tg
b a.sin B a.cos C
c a.sin C a.cos B
b c.tgB c.cot gC
c b.tgC b.cot gB
B. Bi tp p dng
Bi 1 : Chng minh rng : vi l gc nhn tng ng trong tam gic ABC, A 900 th:
a ) cos 4 sin 4 2 cos 2 1
b) sin sin .cos 2 sin 3
c) tg 2 sin 2 .tg 2 sin 2
d ) cos 2 tg 2 .cos 2 1
sin .sin
LG
b) VT sin . 1 cos 2
sin 3 VP
sin 2
c) VT tg .(1 sin ) tg .cos
.cos 2 sin 2 VP
2
cos
2
sin 2
cos 2 sin 2
2
d ) VT cos 2 . 1 tg 2 cos 2 . 1
cos
.
1 VP
cos 2
cos 2
2
2
2
BC AB AC do theo
B
H
21
AC 28
0,8 B 530
BC 35
AB 21
sin C
0, 6 C 37 0
BC 35
sin B
35
28
12
420
B
- ta c:
13
20
0, 65 B 330
AB 20
C 900 B 570
Bi 4: Cho tam gic ABC c B 600 cc hnh chiu vung gc ca AB, AC ln BC theo
th t bng 12; 18. Tnh cc cnh, cc gc v ng cao ca tam gic ABC
LG
+ ta c: BC = BH + CH = 12 + 18 = 30
+ xt tam gic AHB vung ti H
A
- ta c : AH BH .tgB 12.tg 600 12 3
- mt khc :
1 2
BH
12
24
cos B cos 600
A1 900 B 900 600 300
BH AB.cos B AB
600
B
12
18
C 490
HC
18
0
0
+ xt ABC, tc: A 180 B C 71
tgC
***********************************************************
Ngy dy: ..
HM S BC NHT. TH CA HM S y ax b a 0
A. Kin thc c bn
1. nh ngha hm s bc nht
- Hm s bc nht l hm s c cho bi cng thc y ax b a 0 , trong a, b l cc
s cho trc
2. Tnh cht ca hm s bc nht : Hm s bc nht y ax b a 0 xc nh vi mi x
thuc R v c tnh cht sau :
a) ng bin trn R, khi a > 0
b) Nghch bin trn R, khi a < 0
3. th ca hm s y ax
- th ca hm s y ax l 1 ng thng i qua gc ta O
- Cch v
+ Cho x 0 y a A 0; a
+ ng thng i qua gc ta O v A(0 ; a) l th hm s y = ax
4. th ca hm s y ax b a 0
- th ca hm s y ax b a 0 l 1 ng thng
+ Ct trc tung ti im c tung bng b
+ Song song vi ng thng y = ax nu b khc 0; trng vi ng thng y = ax nu b = 0
- Ch : th ca hm s y ax b a 0 cn c gi l ng thng y ax b a 0
b c gi l tung gc ca ng thng
* Cch v : 2 bc
- Bc 1 : Tm giao ca th vi 2 trc ta
+ Giao ca th vi trc tung : cho x 0 y b A 0; b
+ Giao ca th vi trc honh : cho y 0 x
b
b
B
;0
a
a
- Bc 2 : V ng thng i qua 2 im A ; B ta c th hm s y ax b a 0
B. Bi tp p dng
Bi 1 : Cho hm s y f x
1
x 3 . Tnh f(0) ; f(1) ; f(-1) ; f(2) ; f(-2) ; f(8)
2
LG
- Lp bng gi tr tng ng ca x v f(x)
x
f x
1
x3
2
-2
-1
-4
7
2
5
2
-1
Bi 2: Biu din cc im sau trn mt phng ta ? A(-3; 2), B(1; 4), C(-5; 0), D(0; 3),
E(-1; -4)
LG
y
B
4
D 3
A
2
1
C
-5
-1
O
-3
-2
-4
Bi 3: Tm m hm s sau l hm s bc nht?
a ) y m 4 x 2009
c) y
m2
x4
m2
a ) ...... m 4 0 m 4
3
b) ...... 2m 3 0 m
2
m 2 0 m 2
m2
c) ......
0
m2
m2 0 m 2
b) 2m 3 x 2m 1
d ) y 3 m .x 5 3 m
LG
d ) ...... 3 m 0 3 m 0 m 3
2
a) hm s cho l hm s bc nht m 5m 6 0 m 2 m 3 0
m20
m3 0
2
b) hm s ng bin m 5m 6 0 m 2 m 3 0
m20
m 3 0
m2
m3
m2
m3
m3
m2
*) hm s ngh.bin
m 2 5m 6 0 m 2 m 3 0
m20
m3 0
m20
m 3 0
m2
m3
m2
m3
2m3
ko tm
c) v th hm s i qua A(1 ; 4) nn :
4 m 2 5m 6 .1 2 m 2 5m 4 0 m 1 m 4 0
m 1 0 m 1
m4 0 m 4
Bi 6 : V tam gic ABO trn mt phng ta Oxy. Bit O(0 ; 0) , A(2 ; 3), B(5 ; 3)
a) Tnh din tch tam gic ABO
b) Tnh chu vi tam gic ABO
LG
y
S ABO
1
2
1
9
.3.3
2
2
5E
OA OD 2 AD 2 32 22 13
OB OD 2 BD 2 32 52 34
Chu vi: CABO AB AO BO 3 13 34
Bi 7: Cho hm s y = (m-1).x + m
a) Xc nh m th hm s ct trc tung ti im c tung bng 2
b) Xc nh m th hm s ct trc honh ti im c honh bng -3
c) V th ca 2 hm s ng vi gi tr ca m va tm c cu a) v b) trn cng mt
phng ta Oxy
LG
a) hm s y = (m-1).x + m c tung gc b = m
- v th hm s ct trc tung ti im c tung bng 2, nn m = 2
- hm s c dng : y = x + 2
b) v th hm s ct trc honh ti im c honh bng -3, nn tung ca im ny
bng 0, ta c : 0 m 1 3 m 2m 3 m
1
2
- hm s c dng : y x
3
2
c)
x
y=x+2
0
2
-2
0
3
2
1
3
x
2
2
3
2
-3
0
8
f x =
3
2
x+
3
2
-15
-10
-5
gx = x+2
10
15
-2
-4
-6
-8
Bi 8 : Cho cc hm s : y = x + 4 ; y = -2x + 4
a) V 2 th hm s trn cng mt phng ta
b) 2 ng thng y = x + 4 ; y = -2x + 4 ct nhau ti C v ct trc honh theo th t ti A
v B. Tnh chu vi v din tch ca tam gic ABC
LG
a) V 2 th hm s trn cng mt phng ta
* Bng cc gi tr ca x v y l :
+) hm s y = x + 4
x
0
-4
y=x+4
4
0
+) hm s y = -2x + 4
x
0
2
y = -2x + 4
4
0
8
f x = x+4
g x = -2x+4
A
-20
-15
-10
-5
-4
10
-2
-4
-6
1
2
1
2
*****************************************************
Ngy dy: .
S XC NH NG TRN. TNH CHT I XNG CA NG TRN
A. Kin thc c bn
1. nh ngha ca ng trn: ng trn tm O, bn knh R, k hiu: (O; R) l tp hp
cc im cch O mt khong bng R
2. V tr tng i ca 1 im i vi ng trn: Cho (O; R) v 1 im M trong cng 1
mt phng
- im M nm trn (O) OM = R
- im M nm bn trong (O) OM < R
- im M nm bn ngoi (O) OM > R
3. S xc nh ng trn
- nh l: Qua 3 im khng thng hng ta v c 1 v ch 1 ng trn
- Ch :
+ tm ca ng trn i qua 3 im khng thng hng l giao im ca cc ng trung
trc ca tam gic ABC. ng trn i qua 3 im khng thng hng A, B, C c gi l
ng trn ngoi tip tam gic ABC ay tam gic ABC ni tip ng trn
+ khng v c ng trn no i qua 3 im thng hng
+ chng minh nhiu im cng nm trn 1 ng trn, ta chng minh cc im y cng
cch u 1 im c nh. im c nh y l tm ca ng trn, khng cch u y l
bn knh ca ng trn
B. Bi tp p dng
Bi 1: Cho tam gic ABC vung ti A. Trn AB, AC ln lt ly cc im D, E. Goik M,
N, P, Q ln lt l trung im ca DE, EB, BC, CD. CMR: 4 im M, N, P, Q cng thuc
1 ng trn
LG
A
D
M
E
N
(*)
MD ME
MQ l ng trung bnh ca CDE, suy ra MQ // CE => MQ // AC
QD QC
(2)
MQ / / AC
0
+ Ta c : MN / / AB MQ MN M 90
m AC AB
(**)
B
B
E
D
K
a) Theo bi 2, tam gic BCD v tam gic BCE c cnh BC l ng knh => tam gic
BCD vung ti D (=> CD vung gc vi AB) v tam gic BCE vung ti E (=> BE vung
gc vi AC)
b) Xt tam gic ABC, ta c :
BE AC
CD AB
K l trc tm ca tam gic ABC => AK vung gc vi BC
m BE CD K
a) gi M l trung im ca AB
1
2
1
xt tam gic AEB, E 900 MA ME MB AB
2
(1)
(2)
1
2
c) + v AD BC BH CH BC .12 6 cm
+ xt tam gic AHC vung ti H, ta c: AC 2 AH 2 CH 2 AH 102 62 8 cm
+ xt tam gic ACD vung ti C, p dng h thc v cnh v ng cao trong tam gic
vung ta c: AC 2 AD. AH AD
R
1
1
AD .12,5 6, 25cm
2
2
AC 2 102
*******************************************************
Ngy dy:
H S GC CA NG THNG.
NG THNG SONG SONG, NG THNG CT NHAU
A. Kin thc cn bn
1. Gc to bi ng thng y = ax + b (a khc 0) v trc Ox
- Gc to bi ng thng y = ax + b (a khc 0) v trc Ox l gc to bi tia Ax v tia
AT, trong A l giao im ca ng thng y = ax + b vi trc Ox; T l im thuc
ng thng y = ax + b v c tung dng
8
T
2
A
-15
-10
-5
10
15
-15
-10
-5
y=ax+b
10
15
y=ax
y=ax
-2
-2
-4
-4
-6
-6
-8
-8
y=ax+b
Trng hp a > 0
Trng hp a < 0
0
0
- vi a > 0 0 90 , a cng ln th cng ln
- vi a < 0 900 1800 , a cng ln th cng ln
2. y = ax + b (a khc 0) th a c gi l h s gc ca ng thng
'
'
'
'
3. Vi 2 ng thng d : y ax b v d : y a x b a; a 0 , ta c:
d d a a
d d a.a 1
'
'
'
2
3
2
3
7
3
3
3
9
ptt c dng : y
x
2
2
2
Bi 2 : Cho hs bc nht : y = ax 4
fx = -2x+3
P
g x =
2
3
5
-15
-10
1
2
A
H
-5
6 3
5 2
10
-2
-4
-6
=> hs c dng : y x
1
2
c) tm ta giao im ca y = -2x + 3 v y x
- gi A l giao im ca 2 t trn => ta im A tha mn c 3 t trn
1
2
- honh im A l nghim ca pt : 2 x 3 x x
1 6
2 5
- tung ca im A l : y .
3
5
6
5
15
1
2
1 6
9
. .3 (vdt)
2 5
5
BTVN:
Bi 4 : Cho hm s : y
m 1
xm2
m 1
(1)
m 1 0
m 1
0
m 1
m 1
m 1 0
b) hs (1) ng bin
m 1 0
m 1
m
m 1
m 1
0
m 1 0
m 1
m 1
m 1
m 1 0
Bi 5:
a) V t cc hs sau trn cng mt phng ta :
y = 2x
(1); y = 0,5x
(2); y = - x + 6
(3)
b) Gi cc giao im ca cc t c pt (3) vi 2 t c pt (1) v (2) theo th t l A v B.
Tm ta ca 2 im A v B
c) Tnh cc gc ca tam gic OAB
LG
a) v t
8
A
4
D
F
-15
-10
-5
-2
-4
-6
10
15
b) Tm ta im A v B
- honh im A tha mn pt: 2x = -x + 6 => x = 2
Thay x = 2 vo (1) ta c y = 4 => A(2; 4)
- honh im B tha mn pt : 0,5x = -x + 6 => x = 4
Thay x = 4 vo (2) ta c y = 2 => B(4 ; 2)
c) ta c :
OA 22 42 20
OA OB OAB cn ti O
OB 2 4 20
4
2 AOx 630 26' ;
2
2 1
BOx
26034'
4 2
0
0
'
180 36 52 71034'
A B
2
tan BOx
**************************************************
Ngy dy:
V TR TNG I CA NG THNG V NG TRN.
A. Kin thc c bn
1. V tr tng i ca ng thng v ng trn.
1
1
AB .24 12cm
2
2
9
HI
16
AO 2 IO.OH IH OH .OH 16 9 .9 225 AO 15cm
2
a) - theo tc ca 2 tt ct nhau, ta c:
O
1 AOH ; MA MH
O
1
2
2
O
1 BOH
O
; NB NH
3
4
2
- ta c:
y
N
(1)
O
1 AOH BOH
MON
O
.1800 900
2
3
2
2
b) do MN = MH + NH (2)
=> t (1) v (2) : MN = MA + NB
c) Xt tam gic MON vung ti O, theo h
thc v cnh v g cao trong tam gic vung,
ta c :
2 3 4
B
OH 2 MH .NH AM .BN
2
AM .BN R
m OH R
BTVN.
Bi 5: Cho tr (O; R) v 1 im A nm cch O 1 khong bng 2R. T A v cc tt AB, AC
vi tr (B, C l cc tip im). g thg vung gc vi OB ti O ct AC ti N, g thg vung
gc vi OC ti O ct AB ti M
a) CMR: AMON l hnh thoi
b) thg MN l tt ca tr (O)
c) Tnh din tch hnh thoi AMON
LG
a) + v AB, AC l 2 tt ca tr (O)
B
AB OB; AC OC
+ m ON OB; OM OC
1
2
+ mt khc : HO AH OA .2 R R
1
2
N
C
(4)
OB R 1
A1 300
OA 2 R 2
3
3
3
2
1
1 2R 3
2R 3
.MN . AO .
.2 R
(vdt)
2
2
3
3
+ do : SY AMON
********************************************************
Ngy dy: .
N TP I S + HNH HC
I. I S
b)
8 2 2 3 2
2
8 2 2 23 2
2
3 2
2
1 2
3 2 3 2
28 14 2
2 3
7 7
1
.
1
c)
2 3
2
2 1 2
1 2 1 2
1 7 . 1 7 7 1 . 7 1 7
3 1 7
2 1 7 . 1 7 2
5 3
10 2 3 2 2 5 3 10 2 3 4 5 6 10 2 5 2.2. 5 4 10 2
10 2
5 2 10 2 5 4 6 2 5 5 2 5 1
5 1
5 1
x2
x 1
x 1
x x 1 x x 1 x 1
LG
a) k: x 0; x 1 . Ta c:
x2
x 1
x 1
B 1:
x 1 x x 1 x x 1
x 1
x 1
x2
x 1
1
1:
x 1
x 1 x x 1 x x 1
1:
1:
x2
x 1 x
x 1 x
x 1 x x 1
1: x 2 x 1 x x 1
x 1 x x 1
x . x 1
x
x
1:
1:
x 1
x 1 x x 1 x x 1
x 1 .
x x
x 1
b) xt hiu:
x x 1
x x 1 x x 2 x 1
B 1
1
x
x
x
B 1 0 B 1
12 7 1 6
10 2 3 2 29 12 5 10 2 3 2 20 2.2 5.3 9 10 2 3 2
d)
2 2 4 2 2 2 3 2 2 1
7 7 1
3 21
1
.
3
1 7
x 1
x
x 1
x
5 2
2. x 2 x 1
x x 1 x x 1
x 1
a) RG bth P
b) Tm x P < 0
c) Tm x nguyn P nguyn
LG
a) k: 0 < x #1. Ta c:
x x 1 x x 1
x
x x
x 1
PZ
x 1 x x 1
2.
x 1
c) Ta c: P
x 1
x 1
0 x 1 0 vi
x 1
b) P 0
x 1
x 1
x 1
x 1 2. x 1
x 1
:
2 x.
x
x 2. x 1
x 1
x 1
x
x 1 x x 1
2. x 2 x 1
x 1
x 1
x 1
x 1
x 1 0 x 1 x 1 0 x 1
x 1 2
2
1
x 1
x 1
2
Z 2M x 1 x 1 (2), m (2) = 1; 2
x 1
) x 1 1 x 2 x 4 tm
) x 1 1 x 0 x 0 tm
) x 1 2 x 3 x 9 tm
) x 1 2 x 1 loai
Bi 4: Cho bth: P
3
3
:
x 1
x
x 1
x 2
x 2
x 1
a) k?
b) RG bth P
c) Tm x nguyn P nguyn
LG
a) k: x 0; x 1; x 4
b) Ta c:
P
x 2
x x 1
x 2 x 1
x 2 x 1 x 2
3
.
3
x
x x 1
3 x 3
x 1
x 1
x 1
c) Tm x nguyn P nguyn
x 2
x 1
x 1 x 4
x 2
x 1
x 2
x
2
Z x U (2) 1; 2
x
) x 1 x 1 loai
) x 2 x 4 loai
) x 1 loai
) x 2 loai
2 12 18 128 6 2 2. 3
M 6 2 2. 3
2 12
4 2
6 2 2. 3
M 6 2 2. 3 2 3 4 6 2 2. 3
3 1
M 6 2 2. 2 3 6 2. 4 2 3 6 2.
M 62 3 2 42 3
3 1
2 12 18 8 2
2 2 3 4 2
6 2 2. 3 3 1
3 1
6 2.
3 1
3 1
Bi 6:
a) Vi gtr no ca m th hsbn: y 4m 3 x 5 ng bin
b) Vi gtr no ca m th hsbn: y 2m 5 x 14 nghch bin
LG
3
4
5
b) hsnb 2m 5 0 m
2
a) hsb 4m 3 0 m
'
b b
m 3 2 m 2m 5
m 4
m 1 3
m 4
Bi 8 : Cho 2 hsbn : y m 3 x 1
th 2 hs trn l 2 g thg
a) Song song ;
b) Ct nhau ;
c) Trng nhau
v y 1 2m x 5
LG
Xt (1), ta c : a = m + 3 ; b = -1
2 . Vi gtr no ca m th
Xt (2), ta c : a = 1 2m ; b = 5
a a '
a) (1) // (2)
'
b b
m 3 1 2m
2
3m 2 m
3
1 5
2
3
m 3 1 2m m
3 khng tn ti m tha mn
c) (1) trng (2)
'
1 5
b b
1 5
2
Bi 9 : V th 2 hs sau trn cng 1 h trc ta : y x 2 (1); y 2 x 2 2 . Gi A ; B
3
a a '
2
3
fx = 2x+2
4
g x =
2
3
x+2
A
-15
-10
-5
-3
B -1
10
15
-2
-4
-6
1
1
AB.CO .2.2 2 (vdt)
2
2
x 2 ab
1 a 1 b
2
a 2b 2 2ab 1 a 2 1 b 2 1 a 2 1 b 2
2a 2b 2 2ab 1 a 2 1 b 2 a 2 b 2 1
y 2 a 1 b2 b 1 a 2
a 2 1 b 2 2ab 1 a 2 1 b 2 b 2 1 a 2
2a 2b 2 2ab 1 a 2 1 b 2 a 2 b 2
Do : y 2 x 2 1 y x 2 1
II. HNH HC : (n tp v tnh cht ca 2 tt ct nhau)
(1)
1
2
- tam gic MON c O = 900, OI l trung tuyn OI IM IN MN => tam gic IMO
cn ti I => IMO = IOM
(2)
- t (1) v (2) => MOI = AMO = IMO => MO l phn gic ca AMN
c) CMR: MN l tt ca tr knh AB
- k OH vung gc vi MN
(3)
- xt tam gic MAO v tam gic MHO, ta c:
A H 900
MN : chung
MAO MHO CH GN => OA = OH = R (cnh tng ng)
AMO HMO
a) ta c: OM = ON (= bn knh)
AM = AN (tnh cht 2 tt ct nhau)
=> AO l trung trc ca on thng MN
=> OA MN
b) gi H l giao im ca MN v AO
- v OA MN =>MH = NH
- xt tam gic MNC, ta c:
ON OC
HO l g trung bnh ca tam
MH NH
2, 4cm
OA
5
MN 2.MH 2.2, 4 4,8cm
Bi 3: Cho tam gic ABC, A = 900, g cao AH, v tr (A; AH), k cc tt BD, CE vi tr
MA.MO MH .OA MH
l trung tuyn AM BC
(1)
M
1 2
A
3
4
I
O
M
Q
E
O
1 MOB
O
1 MOC
O
; O
1
3
2
4
2
2
1
O
1 MOB
O
MOC
.900 450
1
2
2
2
0
DOE
45
M
1 AMB 300
M
1
2
2
+ m MA l tt nn MAO
900 => tam gic MAO vung ti A
300 AO 1 MO MO 2. AO 2.5 10 cm
+ xt tam gic MAO vung ti A c M
1
2
1
AC nn tam gic ABC l tam gic vung ti B
2
(2)
+ T (1) v (2) BC / / MO , do t gic BMOC l hnh thang
**********************************************************
b )
hpt v nghim
y
x
2
x4
x 2 y 6 0
e)
y5
5x 3 y 5 0
3 x 2 y 5 x 11
a)
2 x y 3 y 19
2x y 6
x4
3 x 5 y 22 y 2
d)
109
2
x
7
y
106
i)
12 x 11 y 3 y 45
53
1
1
x3
x y20
m
4
) 3
y4
5 x y 11
x y 1
x2
3x 2 y 8 y 1
h)
x 6 y 17 x 5
l)
5 x y 23 y 2
3x 2 y 2
c)
5x 4 y 1
2 x 3 y 8
g)
5 x 2 y 1
x 5
13
y
2
x 1
y 2
13x 15 y 48
x9
k)
2 x y 29
y 11
1
1
x 10
x y 0
6
n) 5
y 12
5 x 4 y 2
5x y 5
a)
3 1
2 3 x 3 5 y 21
x 2
2 3 x 5 y 2 6 15
b )
y 3
3 x y 3 2 3
x 3
y 5
x 2 y 5 5
c)
e)
x 2 5
5 x y 5 2 5 y 5
5 2 x y 3 5
x 2 y 6 2 5
x 2y 7
x 7
d )
2 x 7 y 2 7 7
y 7
x0
y 3 5
4 2 x y 3 3 x 2 y 3 48
f )
3 3 x 4 y 3 4 4 x 2 y 9 48
5 x 2 y 45
x7
25 x 20 y 75 y 5
4x 9 y 8
x
g)
8
x
3
y
5
5
y
3
x
2
y
y 1
6 x y 8 2 x 3 y
2 2 x 1 1,5 3 y 2 6 x
h)
11,5 4 3 x 2 y 5 x
29
10
21
y
10
2 x 3 y 0,5
3 x 0,5 2 y 5
2mx 1 n y m n 1
a) hpt
m 1 x m n y 3
2
9
1
3
2 x m 1 y m 2n 1
c nghim (-3; 2); p s: m 1; n 1
nx 1 m y 3
b) hpt
3mx n 1 y 93
c) hpt
nx 4my 3
m 2 x 5ny 25
d) hpt
2mx n 2 y 5
8
a 13
b)
b 1
13
c)
56
3 ;
b 120
a
5
a
7
d)
b 5
****************************************************************
ng ni tm (A thuc OO )
O'
A
O
O'
d1
d2
d1
'
'2
'
1
1
S OBO' OB.O ' B .4.3 6 cm 2
2
2
1
1
S OBD CB.DB .8.6 24 cm 2
2
2
2, 4 cm
ta c: OB.O ' B HB.OO ' BH
OO '
5
BH OO ' v BH
D
12
1
E
1
3
1
2
1
1
O'
2B
B
1O
O
(1)
1
1
1
1
2
' C
E
(gc ngoi ca tam gic), m C1 = E1 (tam gic cn)
+ li c : O
1
1
1
' 2C
'
C
1O
O
(2)
1
1
1
1
2
' 1 .1800 900
C
1 O
O
+ t (1) v (2) B
(theo tnh cht hnh thang)
1
1
1
1
2
2
BMC
900 hay DME
900
b) + tam gic ABD nt tr (O) c AB l knh => tam gic ABD vung ti D
=> ADB = 900 => ADM = 900
+ tam gic ACE nt tr (O) c AC l knh => tam gic ACE vung ti E
=> AEC = 900 => AEM = 900
+ t gic ADME c : ADM = DME = AEM = 900 => t gic ADME l hnh ch
nht
c) + gi I l giao im ca AM v DE => tam gic IAD cn ti I => A2 = D3 (3)
+ do tam gic OAD cn ti O nn suy ra: A1 = D2
(4)
0
+ t (3) v (4) => A1 + A2 = D2 + D3 = 90 (tnh cht tt ti D) => MA vung gc
vi AB ti A => MA l tt ca tr (O) v cng l tt ca tr (O)
Bi 3: Cho tr (O) v tr (O) tip xc ngoi ti A, BC l tt chung ngoi ca c 2 tr (B, C
l cc tip im). tt chung trong ca 2 tr ti A ct BC ti M
a) CMR: A, , C thuc tr (M) ng knh BC
b) ng thng OO c v tr ntn i vi tr (M; BC/2)
c) Xc nh tm ca tr i qua O, M, O
d) CMR: BC l tt ca tr i qua O, M, O
LG
a) theo tnh cht 2 tt ct nhau, ta c:
MA MB MC
1
BC tam gic ABC vung ti
2
O
A
O'
1
1
'
BMO
AMO AMB; CMO
AMO ' AMC
2
2
1
1
AMO AMO ' AMB AMC .1800 900
2
2
BM MC
OI IO
'
c) ta c :
1
OD OA OB AB ADB vung D AD BD
1
'
'
'
O C O K O B BC CKB vung K CK BD
O'
1
E
=> AD // CK
(1)
+ m ADCE l hnh thoi nn AD // CE
(2)
+ t (1) v (2) => C, K, E thng hng (theo Tin clit)
d) + v KH l trung tuyn ca tam gic DKE vung ti K => HD = HK = HE => tam gic
HKE cn ti H => K1 = E1
(*)
+ m E1 = B1 (cng ph vi BDE)
(**)
+ t (*) v (**) => K1 = B1
(3)
Ngy dy: ..
GII H PHNG TRNH BNG PHNG PHP CNG I S
A. Kin thc c bn
1. Quy tc cng i s: gm 2 bc
- Cng hay tr tng v 2 pt ca hpt cho c pt mi
- Dng pt mi y thay th cho 1 trong 2 pt ca h (gi nguyn pt kia)
2. Tm tt cch gii h phng trnh bng phng php cng i s
- Gii theo quy tc: Nhn bng, i i, cng, chia
Thay vo tnh nt n kia l thnh
- Ngha l:
+ nhn cho h s ca 1 n trong hai phng trnh bng nhau
+ i du c 2 v ca 1 pt: h s ca 1 n i nhau
+ cng v vi v ca 2 pt trong h, rt gn v tm 1 n
+ thay vo tnh nt n cn li
B. Bi tp p dng
Bi 1: Gii cc h phng trnh sau bng phng php cng i s
1
x 19
5x 2 y 1
3x 5 y 3
a)
x 1
2 x 3 y 2
b )
y0
3 x 2 y 3
12
19
2
y
3
d )
x y 1
y4
3x y 8
x3
c)
7 x 2 y 23 y 1
a)
9
3
3 2x 3y
y
2
2
29
x 8
5 x 2 y 3 y 1
c)
2
x
3
x
5
y
12
y 33
40
1
x
e)
4
5 y x 5 3x 2 y
y 1
6 x y 8 2 x 3 y
x 5
3 5 x 4 y 15 2 7
b )
7
y
3 x 2 y 3
2
4 x 5 y 1 2 x 3
d )
h v nghim
B
3
7
x
5
2
y
3
x
3
1
2 2 x 1 3 y 2 6 x x
2
2
g )
3
23 4 3 x 2 y 5 x
y
2
a)
y 3
y 2
x 5
y3
5x
b )
7 x 5 x 6 y
2
2
2 y 6 y 4x
2
x0
y4
x 1 y 2 2 x y
3
4
5
Bi 5: Tm m nghim ca h phng trnh:
cng l nghim ca
x
3
y
2y x
4
3
x 1 y 2 2 x y
4 x 9 y 10 x 11
3
4
5
- ta c:
15 x 28 y 3 y 6
x 3 y 3 2y x
4
3
- thay x = 11; y = 6 vo phng trnh ta c: 3m.11 5.6 2m 1 31m 31 m 1
3 x 2 y 13 y 1
24
5
10 x 7 y 74 y 2
LG
- gi s th nht l x, s th hai l y x, y N
5 x 4 y 18040 x 2004
3 x 2 y 2002 y 2005
- theo bi ra, ta c :
- theo bi ra, ta c:
ba ab 36
a4
ab 48
b8
- theo bi ra, ta c:
ab ba 18
10a b 64 a 6
ab 64
a b 2
b4
4a 5b
- theo bi ra, ta c:
ab 25 ba
ab 25 ba
ab 6 a b
25
a 4 loai
5
a b
b 5
4
b 2 9b 20 0
a 5 thoa man
b 4
- vy s cn tm l : 54
Dng 2: Ton lm chung, lm ring
- Ta coi ton b cng vic l 1 n v, nu gi thi gian lm xong cng vic l x th trong
mt n v thi gian lm c
1
cng vic .
x
* Ghi nh : Khi lp pt dng ton lm chung, lm ring khng c cng ct thi gian, nng
sut v th i gian ca cng 1 dng l 2 s nghch o ca nhau.
Bi 1: Hai vi nc chy cng vo 1 b khng c nc th trong 6 gi y b. Nu vi th
nht chy trong 2 gi, vi th 2 chy trong 3 gi th c
2
b. Hi mi vi chy bao lu
5
th s y b?
LG
* lp bng
TGHTCV
V1
x
V2
y
C 2 V
6
Nng sut 1h
Nng sut 2h
1
x
2
x
Nng sut 3h
1
y
1
6
3
y
2
5
1 1 1
x y6
x 10
* ta c hpt:
y 15
23 2
x y 5
Bi 2: Hai t cng lm chung cng vic trong 12 gi th xong, nhng hai t cng lm
trong 4 gi th t (I) c iu i lm vic khc , t (II) lm nt trong 10 gi th xong cng
vic. Hi mi t lm ring th trong bao lu xong vic.
* lp bng
T 1
T 2
C 2 t
TGHTCV
x
y
12
Nng sut 1h
1/x
1/y
1/12
Nng sut 4h
4/12 = 1/3
Nng sut 10h
10/y
1 1 1
x y 12
x 60
* ta c hpt:
y 15
1 10 1
3 y
* ta c hpt:
y 12
144 8
x x y 9
3
b. Nu vi th nht
10
4
chy trong 3 gi, vi th hai chy trong 2 gi th c hai vi chy c b. Tnh thi gian
5
mi vi chy mt mnh y b .
* lp bng
Vi 1
Vi 2
C 2 vi
TGHTCV
Nng sut 1h
Nng sut 2h
Nng sut 3h
x
1/x
y
1/y
2/y
3/10
4/5
3/x
1 1 3
x y 10
x5
* ta c hpt:
y 10
32 4
x y 5
BC
40
40y
* Ta c h phng trnh:
60 x 40 y 270
y9
XM
Gnhau
XD
XM
XD
* Lp bng:
Xe p
Xe my
t (i ngc chiu)
x
y
3
3
S (i ngc
chiu)
3x
3y
t (i cng
chiu)
1
1
S (i cng
chiu)
x
y
x 16
3 x 3 y 180 x y 60
y 44
x y 28
x y 28
* Ta c h phng trnh:
2
Ta c h phng trnh:
1
x
2
2
12
x y
- ta c hpt
4
x y
12
5
x y 2
gii h ta c x = 10 ; y = 2 (tmk)
8
4
x y 3
84
x y
112
x y
44
5
x y
1
1
t x y a; x y b
110
9
x y
y 10
x 3 y 5 xy 195
Ta c hpt
Bi 2: 1 tha rung HCN, nu tng chiu di thm 2m v tng chiu rng thm 3m th
din tch tng thm 100m2. Nu cng gim c chiu di v chiu rng i 2m th din tch
gim i 68m2. Tnh din tch ca tha rung ?
Gi chiu di HCN l x
Gi chiu rng HCN l y
x 2 y 3 xy 100
Ta c hpt
x 2 y 2 xy 68
x 22
y 14
Ngy dy: ..
CC GC VI NG TRN
A. Kin thc c bn
1. Gc tm. S o cung
a) nh ngha gc tm: Gc c nh trng vi tm ca trn gl gc tm
b) S o cung:
- S o ca cung nh bng s o ca gc tm chn cung
- S o ca cung ln bng hiu gia 360 0 v s o ca cung nh (c chung 2 mt vi cung
ln)
- S o ca na tr bng 1800
C
D
MAC : MDB ( g .g )
MA MC
MA.MB MC.MD
MD MB
MAD : MCB ( g .g )
MA MD
MA.MB MC.MD
MC MB
=s DB
a) AEB BTC
b) CD l tia phn gic ca gc BCT?
LG
E
1
2
1
1 1800 600 600
a) Ta c: AEB AB CD
2
1
1
CD
DB
BTC
BAC
BDC
AB AC
2
2
1
1800 600 600 600 600
2
Do : AEB BTC
1
300 (gc to bi tia tip tuyn v dy
b) Ta c: C1 CD
2
cung)
1 DB
300 (gc ni tip)
C
2
2
Bi 3: Cho tam gic ABC ni tip trn (O), tia phn gic ca gc A ct BC D v ct
trn M.
a) CMR: OM vung gc vi BC
b) Phn gic ca gc ngoi ti nh A ca tam gic ABC ct (O) N. CMR ba im M, O,
N thng hng.
3
2
1
1
D2 H
BM
CM
BM CM
a) Ta c: A1 A
2
BM CM
OM l trung trc ca BC OM BC
OB OC
1
Ax 1 .1800 900
BAC
C
b) Ta c: MAN
2
2
m MAN
l gc ni tip v MAN
900 MN l ng knh. Do M, O, N thng hng
c) Do MAN
900 DAK
900 DAK vung ti A
do
IAD
D
1
IAD D2
D D
2
1
(1)
OMA
OMA
OAM
D
IAO
D
T (1) v (2) IAD
(3)
2
2
OMA
900 (4)
Do tam gic MHD vung ti H (theo a) D
2
1
2
2
H
1
D
IHD cn ti I => IH = ID
H
(1)
2
2
B
900
E
1
D
900 E
D
IED
Mt khc: D
cn ti I => ID = IE
1
2
1
1
m B
2
(2)
M
I
a) + ta c: BCE
ACE (gt)
BCE
CBA
ACE MCA
hay BCE
CBA
MCE
(1)
+ mt khc: BCE
(tnh cht gc ngoi ca tam gic)
CBA
CEM
(2)
BDE
ADE B
+ (1); (2) MDA
(3)
1
CIM
sd CM
2
1
DIM
sd DM
2
gc nt
gc nt
sd DM
m CM DM sd CM
Bi 6: Cho tam gic ABC nhn ni tip trn (O), ng cao AH ct trn D. K ng
knh AE. CMR:
a) BC song song vi DE
b) T gic BCED l hnh thang cn
LG
A
O
H
B
C
D
a) Ta c: BC vung gc vi AD (gt)
(1)
0
1
2
1
; 1; 2
2
y 5 x
-20
-5
2
5
2
5
4
-5
-20
b)
+ Vi y = 0 ta c: 5 x 2 0 x 2 0 x 0
+ Vi y = -7,5 ta c: 5 x 2 7,5 x 2 1,5 x 1,5
+ Vi y = -0,05 ta c: 5 x 2 0, 05 x 2 0, 01 x 0,1
+ Vi y = -7,5 ta c: 5 x 2 50 x 2 10 pt v nghim
+ Vi y = -7,5 ta c: 5 x 2 120 x 2 24 x 2 6
2
2
Bi 2: Cho hm s y m m x . Tm gi tr ca m :
a) Hm s ng bin vi mi x > 0
b) Hm s nghch bin vi mi x > 0
LG
2
Ta c: a m m m. m 1
m 0
m 1 0
a) Hm s ng bin vi mi x > 0 a 0 m. m 1 0
m 0
m 1 0
m0
m 1 0
m
0
m 1
m0
m 1
m0
m 1 0
mi
m
0
m 1
m0
m 1
m 1
m0
>
0 m 1
0 m 1
khng m
Bi 3: Cho hm s y ax 2 . Xc nh h s a trong cc trng hp sau:
4
3
3
4
Bi 4: Cho hm s y ax 2
a) Xc nh h s a, bit rng th hm s i qua im A(2; 2)
b) V th hm s vi gi tr ca a va tm c
LG
a) V th hs i qua im A nn ta im A tha mn hs, ta c: 2 a.22 a
1
2
1
2
b) Vi a = ta c hm s sau: y x 2
14
12
10
fx =
1
2
x2
-15
-10
-5
10
15
-2
1
2
Bi 6: Cho 2 hm s y x 2 v y = 2x 2
a) V th 2 hm s trn trn cng 1 mt phng ta
b) Tm ta giao im ca 2 th
LG
a) V th
14
12
10
fx =
1
2
x2
g x = 2x-2
6
-15
-10
-5
10
15
-2
1
b) pt honh giao im ca 2 th: x 2 2 x 2 x1 x2 2
2
5
2
5
2
. Khi hs c dng: y x 2
b) v th 2 hs trn cng mt phng ta
10
hx =
5
2
x2
4
qx = -3x+4
-10
-5
10
15
20
-2
-4
-6
5 2
4
x 3 x 4 x1 ; x2 2
2
5
4
4
8
4 8
+ Vi x1 y1 3. 4 ta im A( ; )
5
5
5
5 5
+ Vi x1 2 y1 3. 2 4 10 ta im B(-2; 10)
Bi 8: Cho hm s y ax 2
c) Tm ta giao im ca 2 th.
LG
a) tung ca im A l: y = -2.1 + 3 = 1, do ta ca im A l A(1; 1)
v th hs y ax 2 i qua im A nn ta im A tha mn hs, ta c: 1 a.12 a 1 .
Khi hs c dng: y x 2
b) v th 2 hs trn cng mt phng ta
14
12
10
gx = -2x+3
fx = x2
2
-15
-10
-5
10
15
-2
qx = 2x+1
-15
-10
-5
10
15
-2
-4
h x = -x2
-6
-8
-10
a) V (P) v (d)
b) Tm ta giao im ca (P) v (d)
c) Tm hm s (d1): y = ax + b bit rng th ca n song song vi (d) v ct (P) ti im
M c honh bng 2
LG
a) v th
14
12
10
rx = x2
2
s x = -x+2
-15
-10
-5
10
15
-2
+ Vi x1 2 y1 2 4 ta im A(-2; 4)
c) v d1 // d nn a = -1, do d1 c dng: y = -x + b
+ tung ca im M l: y = 22 = 4. Ta im M(2; 4)
+ mt khc d1 i qua M nn ta c: 4 = -2 + b => b = 6
Vy pt d1: y = -x + 6
2
*************************************************************
Ngy dy: ..
PHNG TRNH BC HAI MT N
A. Kin thc c bn
2
1. nh ngha: pt bc hai mt n l pt c dng: ax bx c 0 a 0
n; a, b, c l cc s cho trc.
2. Cch gii
(1), trong x l
x0
x0
c
b) Khuyt b (b = 0): pt (1) tr thnh: ax 2 c 0 ax 2 c x 2
(2)
a
c
- nu 0 th pt (2) v nghim, suy ra pt (1) cung v nghim
a
c
c
- nu 0 x
a
a
2
c) y : ax bx c 0 a 0
2
b 2 4ac
0
+ nu
th pt c nghim
b
x1 x2
2a
+ nu 0 th pt v nghim
x1
' b'2 ac
b ' '
b ' '
x1
; x2
a
a
'
kp: + nu 0 th pt c nghim
b '
x1 x2
a
'
+ nu 0 th pt v nghim
kp:
' 0
x1.x2 0
' 0
x x 0
1
2
' 0
x x 0
1
2
' 0
x1.x2 0
b
x1 x2
a
2
- nh l: Nu x1; x2 l 2 nghim ca pt ax bx c 0 a 0 th
c
x .x
1 2 a
c
a
2
+ nu pt ax bx c 0 a 0 c a b c 0 th pt c 2 nghim l: x1 1; x2
c
a
uv S
th suy ra u, v l nghim ca pt: x 2 Sx P 0 (iu kin tn ti u, v l
u.v P
+ nu
S 2 4P 0 )
B. Bi tp p dng
Bi 1: Gii cc phng trnh sau:
a) 5 x 2 6 x 0
c) 8 x 2 5 x 0
e) 2 x 2 42 0
6
x1 0; x2
5
5
x1 0; x2
8
b) 2 x 2 1 0
d ) 2 x 2 3x 0
x
1
21; x2 21
2
2
; x2
2
2
3
x1 0; x2
2
x1
a) 3x 2 4 x 1 0
c) x 2 6 x 55 0
1
x1 1; x2
3
b) x 2 10 x 39 0
x1 11; x2 5
d ) 3 x 2 x 70 0
x1 3; x2 13
14
x1 5; x2
3
1
x1 2; x2
2
e) 2 x 2 5 x 2 0
2
b) 4 x 1 2 x x 6 1 0 14 x 20 x 0 x1 0; x2
7
11
2
c) 3x 1 x 2 20 3 x 5 x 22 0 x1 2; x2
3
15
2
d) x 4 4 x 3 3 0 4 x 19 x 15 0 x1 1; x2
4
Bi 4: Chng t rng vi mi m cc phng trnh sau lun lun c 2 nghim phn bit.
2
a) x 2 1 m x m 0
2
1
3
Ta c: ... m m 1 m 0, m , do enta dng vi mi m nn pt c 2
2
4
'
m1
; m2
2
2
3
2
2
2
2
2
; m2
0
4m 12m 1 0
m1
2
2
2
x2 2x m 0
1 ;
2 . Vi gi tr no ca m
Bi 6: Cho 2 pt sau: x mx 2 0
'
2
- k pt (1) c nghim l: 1 m 8 0
m 2 2
(*)
0 mx0 2 2 x0 m 0 m 2 x0 m 2 x0
khc 2 do m 2 2 )
- thay x0 = 1 vo (1) hoc (2) ta c: 12 m 2 0 m 3
Vy m = -3 th 2 pt trn c 1 nghim chung
Bi 7: Tm m 2 pt sau c nghim chung?
x2 m 4 x m 5 0
x2 m 2 x m 1 0
1
2
m2
1 (v m
m2
m 2 2 2
2
- k pt (1) c nghim l: 1 m 4m 4 0
m 2 2 2
- k pt (2) c nghim l: 2 m 2 0, m
(*)
(**)
m 2 2 2
m 2 2 2
(***)
x02 m 4 x0 m 5 x02 m 2 x0 m 1 0 m 4 m 2 x0 4 x0 2
- thay x0 = 2 vo (1) ta c: 4 (m 4).2 m 5 0 m 1 (tha mn (***))
1
2
- k pt (1) c nghim l: 1 m 2 8 0, m
- k pt (2) c nghim l: 2 1 8m 0 m
(*)
1
8
(**)
1
(***)
8
0 m 2 x02 m 1 x0 3 0
1
8
2 m 2
m 1 5 m
3
m 1 5 m
2m 4
phn bit: x01 2 m 2 m 2 ; x02 2 m 2 2 m 2 2 m 2 1
3
x01
thay
vo
(1)
ta
m2
2
3
2
3
2.
1 0 18 3m m 2 m 2 0 m 2 m 7 0 (phng
m.
m2
m 2
nghim v c m 27 0 )
- thay x02 1 vo (1) ta c: 2.12 m.1 1 0 m 1 (tha mn (***))
2
Ta c: m 2 10m 25 m 5 0 m 5 5 m (v m ), nn pt c 2 nghim
c:
trnh v
(*)
li c: x12 x22 10 x1 x2 2 x1 x2 10
(**)
2
thay (*) vo (**) ta c: 4 2 m 1 10 m 2 (tha mn iu kin)
2
5
9
Pt c 2 nghim 0 25 12m m
25
12
(*)
5
x1 x2
(1)
25
3
vi m
gi s pt c 2 nghim l x1 ; x2. theo Vi-t ta c:
12
x .x m
2
1 2 3
5
5
5
5
1
li c: x12 x22 x1 x2 x1 x2 x1 x2 x1 x2
(3)
9
9
3
9
3
5
x1 x2 3 x1 1
(**)
3
4
c) gi s x1 = 2.x2, kt hp (*) ta c:
4m
4m
x1 3
x1 3
x1 2 x2
x1 2 x2
2m
2m
x1 x2 2m 3 x2 2m
x2
2
3
3
x1.x2 2m 1 x1 .x2 2m 1
2
4m 2 m
8m 18m 9 0
3 . 3 2m 1
3
2
gii pt 8m 2 18m 9 0 m1 ; m2
3
4
***************************************************
Ngy dy: .
CC GC VI NG TRN T GIC NI TIP
A. Kin thc c bn: T gic ni tip
1. nh ngha: T gic c 4 nh nm trn trn gl t gic ni tip
1
O
2
1
D
a) ta c: BAC
900 (gt)
BDC
900 (gc nt chn na trn)
Suy ra t gic BADC nt trn ng knh BC
(cng chn cung ME)
b) ta c: C1 D
1
(cng chn cung AB)
v t gic BADC nt C1 D
2
F
1
2
H
M1 2
2
a) ta c: BEC
900 (gc nt chn na trn) CE AB
BFC
900 (gc nt chn na trn) BF AC
CE AB
K
(cng chn cung HE)
E
1800 t gic BKHE nt B
c) xt t gic BKHE c K
1
1
suy ra B
(1)
1
1
2
2
900
E
BM HM ME BME cn ti M
BM HM
2K
EKF
2K
t gic EMKF nt
t (1) v (2) EMF
1
2
Bi 3: Cho trn (O), im A nm bn ngoi trn. Qua A k 2 tip tuyn AB, AC vi
trn (B, C l cc tip im). M l mt im trn dy BC, thng qua M vung gc vi
OM ct tia AB v AC ln lt ti D v E. CMR:
a) Cc t gic: BDOM; ECOM nt
b) M l trung im ca DE
D
1
B
1M
O
1
C
a) xt t gic BDOM, ta c:
DMO
900 (gt)
DBO
900 (tnh cht tip tuyn)
1
E
OME
900 (gt)
OCE
900 (tnh cht tip tuyn)
Suy ra OME
OCE
1800 do t gic ECOM nt
D
(cng chn cung MO)
b) v t gic BDOM nt nn B
(1)
1
1
(cng chn cung MO)
t gic ECOM nt nn C1 E
(2)
1
C
(v tam gic OBC cn ti O)
m B
1
1
E
, do tam gic ODE cn ti O, li c OM DE (gt), do
t (1), (2) v (3) suy ra D
1
1
OM l ng cao ng thi l ng trung tuyn ng vi cnh DE => MD = ME. pcm
Bi 4: Cho trn (O) v (O) ct nhau ti A v B (O v O thuc 2 na mt phng b AB).
Qua B k ct tuyn vung gc vi AB ct trn (O) C, ct trn (O ) D, tia CA ct (O)
I, tia DA ct (O) K.
a) CMR: t gic CKID nt
b) Gi M l giao im ca CK v DI. Chng minh 3 im M, A, B thng hng
M
K
I
A
O'
O
C
Ta c: CKA
900 (gc nt chn na trn (O))
DIA
900 (gc nt chn na trn (O ))
Do : CKA
DIA
t gic CKID nt ng trn ng knh CD
CI MD
b) xt tam gic MCD, ta c: DK MC
CI DK
m AB CD
(2)
t (1) v (2) suy ra 3 im M, A, B thng hng. pcm
Bi 5: Cho trn (O) ng knh AB, M l 1 im trn trn; C l 1 im nm gia A v
B. qua M k thng vung gc vi CM, thng ny ct cc tip tuyn ca (O) k t A v B
ln lt ti E v F. CMR:
a) Cc t gic: AEMC, BCMF nt
b) Tam gic ECF vung ti C
E
1
M
1
2
A
1
C
2
B
B'
I
O
C'
'C BC
'C 900 t gic BCBC nt
a) xt t gic BCBC c BB
b) ta c: ACB ADB (cng chn cung AB)
(1)
t (1) v (2) BC
1800 , suy ra t gic BDIC nt
c) ta c: ABD 900 (gc nt chn na trn) C ' BD 900
do t gic BDIC nt C ' BD C ' ID 1800 C ' ID 900 AO B 'C '
Bi 7: Cho hnh vung ABCD. Gi M, N l 2 im ln lt trn 2 cnh BC v CD sao cho
MAN
450 . AM v AN ct ng cho BD ti P v Q. Gi H l giao im ca MQ v NP.
CMR:
a) T gic ABMQ nt
b) Tam gic AQM vung cn
c) AH vung gc vi MN
A
1
450
B
2
P
M
H
Q
1
2
D
B
450 t gic ABMQ nt
1
2
2
2
b) v t gic ABMQ nt ABM AQM 1800 900 AQM 1800 AQM 900 MQ AN
A 450
****************************************************************
Ngy dy:..
PHNG TRNH QUY V PHNG TRNH BC HAI
A. Kin thc c bn:
1. Phng trnh trng phng.
4
2
- dng tng qut: ax bx c 0 a 0
2
- cch gii: dng phng php t n ph, t x t t 0 . Khi ta c pt: at 2 bt c 0
(y l pt bc hai mt n)
2. Phng trnh cha n mu: Cc bc gii
- Tm k xc nh ca pt
- Quy ng mu thc c 2 v ca pt, ri kh mu
- Gii pt va nhn c
- Kt lun: so snh nghim tm c vi k xc nh ca pt
3. Phng trnh tch.
- dng tng qut: A x .B x ... 0
A x 0
B x 0
B. Bi tp p dng:
Bi 1: Gii phng trnh.
a) x 4 5 x 2 6 0
b) 4 x 4 3 x 2 1 0
c) x 4 29 x 2 100 0
d ) x 4 13 x 2 36 0
1
3
1
2
2 x 1 x 1 4
c)
30
13
7 18 x
2
3
2
x 1 x x 1 x 1
a ) x 2 3 x 1 x 2 3x 2 2
2x 1
x 2 8x2 3
18 x 6 3 x 1 9 x 2 1
d)
7
x 4 3 x 2 38
2
x 1 2x 2
x 1
b) x x 2 6 x 2 x 1
2
d ) 2 x 2 3 10 x 3 15 x 0
c) x 5 x 2 x 7 x 7 12 x 23
2
b)
e) x 3 5 x 2 x 5 0
Bi 4: Tm m pt n x sau c 4 nghim: x 4 6 x 2 m 0
(1)
2
2
t x t t 0 . Khi pt (1) tr thnh: t 6t m 0
(2)
pt (1) c 4 nghim th pt (2) phi c 2 nghim phn bit dng
' 9 m 0
t1 t2 6 0 0 m 9
t .t m 0
1 2
Bi 5: Tm m pt c 2 nghim: x 2 m 1 x m 3 0
(1)
2
2
t x t t 0 . Khi pt (1) tr thnh: t 2 m 1 t m 3 0
(2)
pt (1) c 2 nghim th pt (2) phi c 1 nghim dng (hay c 2 nghim tri du)
4
1 m 2 m 3 0
m 3 0
t1.t2 0
'
m 3m 4 0
m3 0
3
7
m 0 m m 3
2
4
m3
m3
am0
m0
m0
m 3 m 0
3
3
6
m
m0
2 m 3
2
2
0 m3
t1 t2
0 3 m 0
m
t1.t2 1 0
'
***************************************************************
Ngy dy:
GII BI TON BNG CCH LP PHNG TRNH H PHNG TRNH
A. Kin thc c bn:
- cc bc gii bi ton bng cch lp pt (hpt): 3 bc
B. Bi tp p dng:
Bi 1: Tm 2 s bit tng ca chng bng 17 v tng cc bnh phng ca chng l 157.
Gi s th nht l x (x < 17)
S th hai l: 17 x
2
Theo bi ra ta c pt: x 2 17 x 157 ... 2 x 2 34 x 132 0 x1 11; x2 6
Vy 2 s cn tm l: 11 v 6
Bi 2: Hai t nh c trong thng u bt c 590 tn c, thng sau t 1 vt mc 10%,
t 2 vt mc 15%, do cui thng c hai t bt c 660 tn c. Tnh xem trong thng
u mi t bt c bao nhiu tn c.
* Cch 1: lp pt
Thng u
Thng sau
x
x 10%.x
T 1
590 x
T 2
590 x 15%. 590 x
Ta c hpt:
10 x y 9 x y
2
...
x9
xy 91
y 1
2
TGHTCV
1
1
1
1h chy c
x
1
x2
2
Ta c pt: x 2 x 4,5 x ... x 9 x 3
Nghim tha mn l x = 3
x 4,5
Bi 5: 1 cng nhn phi hon thnh 50 sn phm trong 1 thi gian quy nh. Do ci tin k
thut nn mi gi tng nng sut thm 5 sn phm v th ngi y hon thnh k hoaahj
sm hn thi gian quy nh l 1h40ph. Tnh s sn phm mi gi ngi phi lm theo
d nh.
S sn phm mi gi lm
TGHTCV
x
50
D nh
x
50
x5
x5
Thc t
. Ta c pt:
50 50
5
..... x 2 5 x 150 0
x x5 3
x1 10; x2 15
Nghim tha mn l x = 10
Bi 6: 1 chic thuyn khi hnh t bn sng A. sau 2h40ph mt ca n chy t A ui theo
v gp thuyn cch bn A 10km. Hi vn tc ca thuyn, bit rng vn tc ca n hn vn
tc ca thuyn l 12km/h.
S
V
T
10
x 12
Ca n
10
Thuyn
10
x 12
10
x
.. ta c pt:
10
10
8
30 x 12 30 x 8 x x 12 .... 8 x 2 96 x 360 0
x x 12 3
x1 3; x2 15
Gi tr tha mn l x = 3
Bi 7: khong cch gia 2 bn sng A v B l 30km. 1 ca n i t A n B, ngh 40ph B,
ri li tr v A. thi gian k t lc i n lc tr v A l 6h. Tnh vn tc ca ca n khi
nc yn lng, bit vn tc dng nc l 3km/h.
V
S
T
x
Nc yn lng
30
x3
xui
30
Ngc
x 3
30
x3
30
x3
Ta c phng trnh:
30 2 30
30
30 16
3
6
8 x 2 90 x 72 0 x1 12; x2
x 3 3 x 3
x 3 x 3 3
4
xy 360
xy 360
Ta c hpt: x 1 y 1 400
x y 39
x, y l nghim ca pt bc hai:
xui
x3
30
Ngc
x 3
28
2x
30
x3
28
x3
.. Ta c pt:
119
30
28
x5
Thc t
.. Ta c pt:
75 80
1 x 2 10 x 375 0 x1 15; x2 25
x x5
24
(h)
x4
16
(h)
x4
8
Thi gian b na i t A n C: 2 (h)
4
Ta c pt:
24
16
2 2 x 2 40 x 0 x1 0; x2 20
x4 x4
BI TP V NH:
Bi 1. Hai thnh ph A v B cch nhau 50km. Mt ngi i xe p t A n B. Sau
1gi 30pht mt xe my cng i t A v n B trc ngi i xe p 1 gi .Tnh vn tc
ca mi ngi bit vn tc ca ngi i xe my bng 2,5 ln vn tc ngi i xe p .
* Lp bng
Qung ng
Vn tc
Thi gian
Xe p
50
Xe my
50
2,5x
50
50
50
x
50
2,5.x
Tng
* Ta c phng trnh:
x + 10
100/x + 10
100 100
1
x
x 10 2
840
(h)
x
420
(h)
x
........... x1 40; x2 42
+ Theo bi ra ta c phng trnh sau:
x
x
2 x2
36
36
5 x 15; x 0, 6
x 3 x 3
Bi 5. Lc 7 gi mt t i t A n B. Lc 7gi 30 pht mt xe my i t B n A vi
vn tc km vn tc ca t l 24km/h. t n B c 1 gi 20 pht th xe my mi
n A. Tnh vn tc ca mi xe , bit qung ng AB di 120km.
* lp bng
V
S
T
t
x
120
120/x
Xe my
x-24
120
120/x-24
- thi gian xe my i nhiu hn t l:
- ta c pt:
4 1 5
( h)
3 2 6
120 120 5
x 2 24 x 3456 0 x 72; x 48
x 24
x
6
2
* Ta c h phtrnh: 810 3 900 6 x 34 x 1080 0 x1 20; x2 54 , sau tm y
x
y
* Ta c phtrnh:
20 20
1 x 2 49 x 180 0 x 45; x 4
x 9 x
Bi 3. Mt i cng nhn d nh hon thnh cng vic vi 500 ngy cng th. Hy tnh
s ngi ca i, bit rng nu b sung thm 5 cng nhn th s ngy hon thnh cng
vic gim 5 ngy .
* Lp bng
Tng s ngy cng
S cng nhn
TGHTCV
Lc u
500
x
500/x
Sau khi b sung
500
x+5
500/ x + 5
* Ta c phtrnh:
500 500
5 x 2 5 x 500 0 x 25; x 20
x
x5
***************************************************************
Ngy dy: .
N TP HNH HC
Bi 1: T 1 im M ngoi (O), v 2 tip tuyn MA, MB vi trn. Trn cung nh AB
ly 1 im C. V CD vung gc vi AB, CE vung gc vi MA, CF vung gc vi MB.
Gi I l giao im ca AC v DE, K l giao im ca BC v DF. CMR:
a) T gic AECD nt; t gic BFCD nt
b) CD2 = CE.CF
c) T gic ICKD nt
d) IK vung gc vi CD
A
2
1
I
1
2
1
2
K 1C
1 22
F
B
D
1
1
E D
CDE : CFD g .g
(4)
CD CE
CD 2 CE.CF
CF CD
D
ACB B
A
1800 (tng cc gc ca
IDK
ICK
D
c) Xt t gic ICKD, ta c: ICK
1
2
1
2
2
A
1
2
O
2
B
1
C
E
(cng b vi E
)
a) ta c: B
1
1
2
suy ra: E
(1)
1
1
mt khc: E 2 C1 B 2 (cng chn cung AB)
(2)
B
2 nh B, E cng nhn xung cnh DF di 2 gc bng nhau,
t (1) v (2) suy ra E
1
2
suy ra t gic BFDE nt
(cng chn cung BF), m E2 = B2 = C1 = B1, suy ra
b) do t gic BFDE nt E 2 D
1
D1 = B1 (2 gc v tr so le trong) => FD // BC
Bi 3: Cho hnh vung ABCD, im M thuc cnh AD. V trn (O) ng knh MB, ct
AC ti E (khc A). Gi l giao im ca ME v DC. CMR:
a) Tam gic BEM vung cn
b) EM = ED
B
2
1
O
1
2
1
C
2
K
a) v t gic ABEM nt => BAM + BEM = 1800 => 900 + BEM = 1800
=> BEM = 900
(1)
M
900
K
1
1
D
900
D
1
K1 D1 EDK cn ti E => ED = EK
(5)
D
EDM cn do EM ED
M
1
2
1j
2
1 C
1
2
1
2
A1 B
AD BD
2
BD 2 AD.CD
ABD : BCD g .g
: chung
BD CD
D
1
b) ta c:
1 sd AC sd BC
E
1
D 1 sd AB sd BC
m AB AC sd AB sd AC
1
2
I
N
D
1
2
1
2
1
2
m IN BD; IM AC nn OM BD; ON AC