PRAVILNIK O ZATITI OD POARA

Mostar, juni 2013. godine

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

Na osnovu lana 24. Zakona o zatiti od poara i vatrogastvu Federacije Bosne i Hercegovine
("Slubene novine Federacije BiH", broj:65/09), lana 46. stav 1. alineja 2. Zakona o
visokom obrazovanju ("Slubene novine Hercegovako-neretvanskog kantona" , broj: 4/12)
i lana 48. Statuta Univerziteta "Demal Bijedi" u Mostaru, Upravni odbor Univeziteta
"Demal Bijedi" u Mostaru na sjednici odranoj dana 26. 6 .2013. godine, donio je

PRAVILNIK O ZATITI OD POARA

I OPTE ODREDBE
lan 1.
Radi sprjeavanja izbijanja poara, otklanjanja opasnosti od poara, spaavanja zaposlenika i
imovine ugroenih poarom, ovim Pravilnikom, u skladu sa zakonskim i tehnikim
propisima, ureuje se nain ostvarivanja prava i obaveza, i utvruju druga pitanja na
organizovanju, sprovoenju i unapreenju zatite od poara na Univerzitetu "Demal
Bijedi" u Mostaru u (u daljem tekstu: Univerzitet).
lan 2.
Ovim Pravilnikom posebno se utvruju:

mjere zatite od poara koje se moraju sprovesti na Univerzitetu, uz bliu razradu

obaveza svakog pojedinog zaposlenika u pogledu kontrole i sprovoenja propisa iz
oblasti zatite od poara i radnih uputstava;

organizacija zatite od poara, djelokrug rada i ovlatenje efa tehnike slube;

nain vrenja unutranje kontrole sprovoenja zatite od poara, te dunosti,

odgovornost i ovlatenja zaposlenika koji tu kontrolu neposredno vre;

postupak i nain upoznavanja zaposlenika prilikom stupanja na rad ili rasporeivanja

na drugo mjesto, kao i nain obuavanja radnika u rukovanju sredstvima i opremom za
gaenje poara;

prostorije, prostori i mjesta na kojima se ne smije proizvoditi, koristiti ili prenositi

otvorena vatra;

vrste i koliina opreme, te sredstava za gaenje poara, raspored opreme i sredstava,

kao i vrijeme povremenog ispitivanja njihove ispravnosti;

zadaci i odgovornosti rukovodeih zaposlenika u vezi sa sprovoenjem zatite od

poara;

odgovornost zaposlenika zbog nepridravanja propisanih mjera zatite od poara;

dunosti i ponaanja zaposlenika u sluaju izbijanja poara;

nain saradnje efa tehnike slube sa ostalim slubama Univerziteta, civilnom

zatitom, inspektorima i ovlatenim strunim organizacijama iz oblasti zatite od
poara.

Stranica 2 od 17

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

lan 3.
Zatita od poara organizuje se i sprovodi na svim mjestima u svim objektima i prostorijama
gdje postoji opasnost od izbijanja i irenja poara na Univerzitetu.
Zatita od poara obuhvata skup mjera i radnji koje se utvruju i preduzimaju u cilju
sprjeavanja izbijanja i irenja poara, otkrivanja, lokalizacije i gaenja poara, te spasavanja
ljudi i materijalnih dobara ugroenih poarom.
lan 4.
Mjere zatite od poara, propisane ovim Pravilnikom i Planom zatite od poara, zakonskim i
tehnikim propisima, i mjere koje su nareene od strane nadlenih organa, duni su da
sprovode svi zaposlenici Univerziteta i druga lica, koja se po bilo kom osnovu nalaze ili
zadravaju u objektima, prostorijama i krugu Univerziteta.
lan 5.
Univerzitet je duan obezbijediti da uporedo sa planovima razvoja Univerziteta, planira i
unapreuje zatitu od poara, te da organi upravljanja, najmanje jednom godinje, razmatraju
stanje zatite od poara.
lan 6.
Za organizovanje i unapreenje zatite od poara na Univerzitetu, za njegovo uspjeno
funkcionisanje i za kontrolu utvrenih, propisanih i naloenih mjera zatite od poara,
odgovorni su svako u svom djelokrugu rada:

Upravni odbor;

rukovodioci organizacionih jedinica;

ef tehnike slube;

zaposlenici na radnim mjestima sa posebnim ovlatenjima i odgovornostima;

uvari portiri;

domari na odgovarajuim radnim mjestima.

II MJERE ZATITE OD POARA NA UNIVERZITETU I

UPUTSTVA S OBAVEZAMA SVIH ZAPOSLENIKA U
POGLEDU KONTROLE I SPROVOENJA PROPISA IZ
OBLASTI ZATITE OD POARA
1. Plan zatite od poara
lan 7.
Univerzitet je duan izraditi i donijeti Plan zatite od poara.
Plan zatite od poara donosi Upravni odbor Univerziteta.
Plan zatite od poara obuhvataju mjere i aktivnosti koje se poduzimaju u cilju
organizovanja preventivne zatite, kao i obaveze i zadatke organa i lica u vezi
gaenja poara i spaavanja ljudi i materijalnih dobara.

Stranica 3 od 17

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

lan 8.
Planom zatite od poara ureuje se naroito:

procjena ugroenosti od poara;

organizacija zatite od poara;

nain upotrebe vatrogasnih jedinica;

sistem obavjetavanja i dojave poara;

postupak u sluaju poara;

tehnika opremljenost i sredstva za gaenje poara;

nain snabdijevanja vodom za gaenje poara;

putevi, prolazi i prilazi;

sadejstvo sa drugim vatrogasnim jedinicama;

sanaciono-preventivne mjere za uspjeno funkcionisanje, unapreenje i kontrolu

sprovoenja mjera zatite od poara; i

druge mjere predviene zakonom i prateim dokumentima.

lan 9.
Plan zatite od poara mora se redovno aurirati i usaglaavati sa nastalim promjenama na
Univerzitetu, a naroito u pogledu rekonstrukcije objekata i laboratorija, proirenja djelatnosti
Univerziteta u oblasti nauno-istraivakog rada i izmjene zakonskih i tehnikih propisa.
lan 10.
Pored Plana zatite od poara, a u skladu sa zakonskim i drugim propisima, kao i prema
odredbama ovog Pravilnika i Plana zatite od poara, Univerzitet izrauje i donosi i Program
mjera i aktivnosti zatite od poara.
lan 11.
Univerzitet je duan organizovati stalno voenje, sreivanje i uvanje odgovarajue
dokumentacije iz oblasti zatite od poara (planovi, pravilnici, elaborati, programi, uputstva,
izvjetaji, informacije, zapisnici, odluke, rjeenja, razne evidencije itd.).

2. Opte mjere
lan 12.
U cilju sprjeavanja nastanka poara i njegovog irenja, kao i u cilju efikasnijeg gaenja
nastalog poara, svi zaposlenici Univerziteta su duni provoditi, svako u svom djelokrugu
rada, slijedee opte mjere:

svaki zaposlenik je duan svoje poslove i radne zadatke obavljati prema tehnikim i
drugim uputstvima, izbjegavajui svaku improvizaciju i neprovjerene postupke koji
mogu dovesti do poara i druge nezgode;

obavezno je svakodnevno ienje radnog prostora, uklanjanja raznih otpadaka i

smea izvan Univerziteta;

svim uoenim kvarovima na opremi, ureajima i instalacijama, treba odmah

obavijestiti neposrednog rukovodioca;

Stranica 4 od 17

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

zabranjeno je nestrunim licima vriti bilo kakve intervencije i popravke maina,

ureaja i instalacija;

sigurnosni i alarmni ureaji koji upozoravaju i obavjetavaju o izbijanju poara moraju

uvijek biti ispravni i u funkciji;

zabranjeno je zatvarati otvore za prirodno provjetravanje i prekidati rad ventilacionih

ureaja;

posude sa zapaljivim tenostima i boce tehnikih gasova, smiju se drati i uskladititi

samo u odgovarajuim skladitima, odnosno namjenskim ormarima i to u dnevno
potrebnim koliinama;

svi kljuevi od objekata i prostorija, glavnih razvoda el. energije, moraju biti oznaeni
sa natpisom na metalnoj ploici, a njih je obavezno drati u odgovarajuem i zvanino
odreenom mjestu, koje je u neposrednoj blizini deurnih lica ili lica obezbjeenja;

uskladitenje zapaljivih materijala moe se vriti samo u namjenskim skladitima, u

kojima su predviene sve potrebne mjere od izbijanja i irenja poara, a udaljenost od
tavanice, izlaza, hidranata, elektrorazvoda i vatrogasnih aparata, ne smije biti manja od
8 m, a od zidova 0,5 m;

zabranjeno je u krugu Univerziteta vriti spaljivanje otpadaka i loenje otvorene vatre;

zelene povrine u krugu Univerziteta i Instituta, moraju se redovno odravati, tj. kositi
trava tako da visina trave i rastinja nije vea od 20 cm; pokoenu travu treba odmah
odstranjivati i odlagati na odreeno mjesto;

lan 13.
Svi objekti Univerziteta mogu se zagrijavati putem sistema centralnog grijanja, pomou
odgovarajuih termoakumulacionih elektrinih radijatora ili putem klima ureaja.
Svaki zaposlenik u svojoj radnoj prostoriji, poslije zavrenog rada i prije naputanja objekta i
prostorije, duan je iskljuiti sve elektrine aparate.

3. Graevinske mjere
lan 14.
Rekonstrukcija, adaptacija i dogradnja postojeih objekata, mora se vriti na osnovu
odgovarajue tehnike dokumentacije, koja mora sadravati i mjere zatite od poara, a to se
utvruje pregledom tehnike dokumentacije od strane ovlatene strune organizacije.
lan 15.
Zabranjeno je mijenjati projektovanu namjenu objekata i prostorija bez odobrenja nadlenog
organa i poduzimanja mjera zatite od poara.
U neposrednoj blizini objekata za skladitenje i dranje zapaljivih materija, mora se postaviti
predvieni broj aparata za poetno gaenje poara.
lan 16.
Poarni putevi moraju neprekidno biti slobodni i prohodni cijelom svojom irinom. Svi
prilazni putevi do objekata, kao i unutranje komunikacije u objektima (hodnici, stepenita,
vrata itd.) moraju uvijek biti slobodni i prohodni cijelom svojom irinom.

Stranica 5 od 17

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

lan 17.
U svim objektima moraju se obezbijediti odgovarajui prilazi do izlaznih vrata, hidranata,
vatrogasnih aparata i glavnih razvodnih baterija elektrine energije.
lan 18.
Zabranjeno je parkiranje vozila na poarnim putevima oko objekata, kao i na prostorima
Univerziteta koja nisu predviena za to, a za te svrhe treba koristiti odgovarajue ureena
parkiralita koja ne smetaju prilazu objektima. Poslovni partneri i lica koja koriste usluge
pojedinih prostora Univerziteta mogu koristiti parking prostore namjenjene za tu svrhu.

4. Elektro-mjere
lan 19.
U objektima i radnim prostorijama Univerziteta dozvoljena je upotreba samo onih elektrinih
ureaja i instalacija, koje po svojim tehnikim karakteristikama odgovaraju tehnikim
propisima i pogonskim zahtjevima.
Elektrini ureaji i instalacije moraju biti tako izvedeni i zatieni da uslijed djelovanja
pogonskih uslova (vlaga, praina, zapaljive pare i gasovi, mehanika oteenja, toplotni i
hemijski uticaji itd.), ne bude ugroena sigurnost ljudi, objekata i predmeta rada.
lan 20.
Prema tehnikim propisima i uputstvima, te propisanim rokovima, obavezno je vriti kontrolu
ispravnosti i odgovarajua mjerenja elektrinih ureaja i instalacija, te preduzimati mjere na
otklanjanju uoenih nedostataka.
Popravke i druge radove na elektrinim instalacijama, mogu vriti samo struno osposobljena
lica, koja, prije bilo kakve intervencije, moraju instalacije dovesti u besnaponsko stanje.
lan 21.
Poslije zavrenog rada, tamo gdje je to uputstvima predvieno, mora se iskljuiti struja na
glavnoj sklopki dotinog objekta ili prostorije, a pod naponom moe ostati samo nona i
sigurnosna rasvjeta, odnosno neophodni potroai.
lan 22.
Razvodne baterije i ormari moraju imati prekida na glavnom dovodu elektrine energije. Sva
oprema u razvodnim baterijama i ormarima, mora biti oznaena prema jednopolnoj emi koja
se mora nalaziti u ovim razvodima.
Osigurai u razvodima ne smiju se krpiti nego se mijenjaju samo novim osiguraima iste
nazivne snage, a bimetali moraju biti podeeni na normalnu struju motora.
lan 23.
U prostorijama ugroenim od poara i eksplozije, instalacije se moraju izvoditi sa ureajima
koji nee prouzrokovati poar ili eksploziju, S ureaji (prekidai, sklopke i sl. koji su
ugraeni u zatitne oklope ili drugu vrstu zatite za sprjeavanje pojave iskre u okolnom
prostoru pri ukljuivanju/iskljuivanju ureaja).
U prostorima u kojima se pojavljuje vlaga i voda, nulovanje sprovoditi sa posebnim zatitnim
vodom.
lan 24.
U objektima, odnosno prostorijama izgraenim od zapaljivih materijala, zatitu napona dodira
izvesti strujnim zatitnim sklopkama (ZS) jer one kontroliu zatitu sa aspekta poara.

Stranica 6 od 17

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

lan 25.
Zgrade Univerziteta, kao i svi ostali objekti, moraju biti obezbjeeni sa odgovarajuim
klasinim gromobranskim instalacijama u skladu sa odredbama tehnikih propisa sa
gromobranima.
Obavezna je periodina kontrola ispravnosti gromobranskih instalacija i uzemljenja, te
otklanjanje uoenih nedostataka u skladu sa tehnikim propisima. Za gromobranske
instalacije mora se voditi i uvati odgovarajua tehnika dokumentacija i evidencija.
lan 26.
U sluaju potrebe za koritenjem tehnikih gasova i posuda sa zapaljivim tenostima,
obavezno se, pored drugih propisanih mjera, primjenjuju i slijedee mjere zatite od poara,
kao i radna uputstva:

sa svim materijama mogu rukovati i raditi samo oni zaposlenici koji su za to struno
osposobljeni (posebnim kursom) i slubeno odreeni da to rade;

elektrine instalacije u prostorima u kojima se dre zapaljive materije moraju biti u

"S" izvedbi;

svakodnevna kontrola ispravnosti boca i drugih posuda sa zapaljivima materijama je

obavezna, te po potrebi neophodno je poduzeti mjere da se saniraju eventualne
neispravnosti;

za dranje veih koliina ovih materija obavezno se mora izgraditi odgovarajue

namjensko skladite, efikasno provjetravano i sa svim elementima protupoarne
zatite;

kod rada sa zapaljivim materijama, kao i pristupu na mjesta skladitenja i dranja

zapaljivih materija, zabranjeno je puenje i koritenje otvorene vatre i ara, zabranjeno
je koritenje alata koji iskri, zabranjen je pristup nezaposlenim osobama, zabranjeno je
ostavljanje i skladitenje materijala koji ne pripadaju tom prostoru, a svojim
prisustvom bi poveale opasnost od izbijanja poara;

eventualno rasutu zapaljivu tenost ili drugi zapaljivi materijal, mora se odmah
pokupiti u posebne posude i zatititi od dodira sa izvorima paljenja;

masne krpe ili drugi materijal natopljen sa zapaljivom tenosti, mora se odloiti u
posebne kontejnere zatiene od izvora paljenja;

neispravne plinske boce, koje proputaju plin, ne smiju se koristiti, ni unositi u

objekte, odnosno treba ih vratiti dobavljau; isto tako treba utvrditi da li je boca
ispitana na probni tlak i je li istekao rok ispitivanja;

posude i boce sa navedenim materijama ne smiju se drati u blizini grijuih tijela i ne

smiju biti izloene direktnom dejstvu sunevih zraka;

zabranjeno je bilo kakvo pretakanje plina iz boca u zatvorenom prostoru;

uz ove materije zabranjeno je drati bilo kakve druge gorive materije.

5. Rad sa zapaljivim tenostima i tehnikim gasovima openito

lan 27.
Zapaljivim tenostima i tehnikim gasovima mogu da rukuju samo punoljetni zaposlenici koji
imaju odgovarajuu psihofiziku podobnost i koji su za to posebno struno osposobljeni
(poseban kurs i uvjerenje o poloenom ispitu).

Stranica 7 od 17

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

lan 28.
Pri rukovanju zapaljivim tenostima i tehnikim gasovima, zaposlenici su duni da rade sa
posebnom panjom i da primjenjuju propisane mjere zatite od poara.
Pri rukovanju zapaljivim tenostima i tehnikim gasovima naroito je zabranjeno: puiti,
raditi sa otvorenim plamenom i upotrebljavati alat koji varnii, te rasipati zapaljive tenosti.
lan 29.
Skladitenje zapaljivih tenosti i tehnikih gasova smije se vriti samo u skladitima koja
moraju odgovarati tehnikim propisima za ovu vrstu materijala, uz obavezu provjetravanja,
kako bi se izbjeglo stvaranje zapaljivih smjea sa vazduhom.

6. Obaveze i prava zaposlenika u pogledu kontrole i sprovoenja propisa iz

oblasti zatite od poara i radnih uputstava
lan 30.
Svaki zaposlenik Univerziteta ima slijedee obaveze, prava i odgovornosti iz oblasti zatite od
poara:

obavezanje da svoje poslove i radne zadatke obavlja struno i savjesno kako bi se

izbjegla svaka opasnost za nastanak i irenje poara, i svaka havarija i nezgoda;

obavezan je da se pridrava svih uputstava, pravila, propisa i mjera zatite od poara;

duan je i ima pravo da prije rasporeivanja na poslove i radne zadatke bude upoznat
sa svim poarnim opasnostima, mjerama zatite od poara, praktinoj upotrebi opreme
i sredstava za gaenje poara, materijalnom i drugom odgovornou zbog
nepridravanja propisanih mjera zatite od poara;

duan je da usavrava svoja znanja iz oblasti zatite od poara, te ima pravo da

predlae mjere za poboljanje i unapreenje sistema zatite od poara kroz sistem
obavezne obuke;

obavezan je da upozorava svoje radne kolege na propuste iz domena zatite od poara,

te da o tim propustima izvjetava neposrednog rukovodioca;

duan je da neposrednom rukovodiocu odmah prijavi svaki uoeni kvar ili sumnjivu
pojavu u procesu rada koja moe imati za posljedicu pojavu poara i njegovo irenje;

obavezan je da vizuelno svakodnevno kontrolie ispravnost opreme, aparata i

sredstava za gaenje poara, te da svaki uoeni kvar ili nedostatak, odmah prijavi
neposrednom rukovodiocu;

duan je odmah pristupiti gaenju uoenog poara sa svim raspoloivim sredstvima;

duan je da prije poetka rada provjeri ispravnost sredstava rada, te da po zavretku

rada, a prije naputanja radne prostorije, poduzme sve propisane mjere da se sprijei
nekontrolisano izbijanje poara;

duan je raditi due od radnog vremena u sluajevima kada je neophodno sprijeiti

izbijanje poara i drugih havarija;

ima pravo da odbije raditi odreene poslove, ako ocijeni da prijeti neposredna
opasnost za njegovo zdravlje i ivot od poara i eksplozije;

ima pravo zahtijevati da se u sklopu odvijanja procesa rada na vidno mjesto istaknu
odgovarajua uputstva za siguran rad i upozorenja na opasnost od poara i eksplozije;

Stranica 8 od 17

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

III ORGANIZACIJA ZATITE OD POARA, DJELOKRUG

RADA I OVLATENJE EFA TEHNIKE SLUBE
lan 31.
Pravilnikom o unutranjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta Univerziteta "Demal
Bijedi" u Mostaru utvruje se da je za obavljanje poslova zatite od poara i zatite na radu
nadlean ef tehnike slube.
ef tehnike slube je odgovorno lice za obavljanje poslova i sprovoenje mjera
zatite od poara.
Djelokrug rada, prava, dunosti i odgovornosti efa tehnike slube su:

poznavanje organizacije rada Univerziteta, procesa rada i svih moguih opasnosti od

poara i eksplozije, te mjere za otklanjanje tih opasnosti;

poznavanje, praenje i primjena u praksi zakonskih i tehnikih propisa iz oblasti

zatite od poara;

poznavanje i primjena optih i drugih akata Univerziteta;

analiza poarne opasnosti u svim objektima Univerziteta, te predlaganje i neposredno

poduzimanje mjera za njihovo otklanjanje;

po potrebi vrenje pregleda svih objekata, prostorija, prostora, ureaja i instalacija sa

ciljem uoavanja izvora poarnih opasnosti kontrole, sprovoenja mjera zatite od
poara, te voenje evidencije o tome;

organizuje i sprovodi obuavanje i upoznavanje zaposlenika sa opasnostima i mjerama

zatite od poara i praktinoj upotrebi aparata, ureaja i sredstava za gaenje poara;

naroito se stara o posebnom obrazovanju zaposlenika koji rukuju sa zapaljivim

tenostima i tehnikim plinovima;

izrauje i uestvuje u izradi i realizaciji pravilnika i plana zatite od poara, programa

obuavanja zaposlenika, raznih elaborata, uputstava i drugih materijala iz oblasti
zatite od poara;

uestvuje u izradi raznih materijala za rektora i organe upravljanja (odluke, zakljuci,

naredbe, informacije, itd.), te vodi, sreuje i uva odgovarajuu dokumentaciju iz
oblasti zatite od poara;

najmanje jednom godinje, a po potrebi i ee, podnosi izvjetaj Upravnom odboru;

brine se o bezbjednosti potrebnih sredstava i opreme za gaenje poara, kontrolie

ispravnost svih vrsta opreme, instalacija, aparata i sredstava za gaenje poara, te
poduzima mjere za odravanje njihove stalne ispravnosti i funkcionalnosti;

uestvuje u izradi bliih uputstava za siguran rad po osnovu zatite od poara u

pojedinim prostorijama (laboratorijama, arhivarnici, tavanskim prostorijama);

predlae rektoru i drugim rukovodnim radnicima, obustavu rada u pojedinim

prostorijama, ako prijeti neposredna opasnost za izbijanje poara i ugroavanje ivota i
zdravlja zaposlenika;

predlae pokretanje postupka protiv pojedinih zaposlenika zbog nepridravanja mjera

zatite od poara;

sarauje sa inspekcijskim organima iz oblasti zatite od poara i organizuje

sprovoenje mjera koji su ovi organi naloili svojim rjeenjima;

Stranica 9 od 17

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

sarauje sa strunim organizacijama iz oblasti zatite od poara u cilju unapreenja

zatite od poara; te radi druge poslove koji su po prirodi u njegovoj nadlenosti, a u
vezi sa zatitom od poara.

lan 32.
Djelokrug rada, prava, dunosti i obaveze uvara portira, po osnovu zatite od poara su da:

redovno vri pregled objekata i dvorita oko objekta, otkriva i uoava mogue izvore
poarnih opasnosti, po mogunosti otklanja iste, te o tome izvjetava neposrednog
rukovodioca, odnosno efa tehnike slube;

u sluaju poara, odmah vri dojavu poara vatrogasnoj jedinici i sm gasi nastali
poar svim raspoloivim sredstvima;

u akciji gaenja poara vri fiziko obezbjeenje zone poara;

kontrolie promet motornih vozila i fizikih lica na kapiji ili drugim mjestima ulaza u
prostore Univerziteta, a u pogledu unoenja lako zapaljivih i vatroopasnih materija, te
drugih dogaaja i radnji u vezi sa zatitom od poara;

odgovoran je za uvanje kljueva od objekata, odjeljenja, prostorija.

III UNUTRANJA KONTROLA SPROVOENJA MJERA

ZATITE OD POARA
lan 33.
Unutranju kontrolu sprovoenja mjera zatite od poara, openito, vre svi odgovorni organi
i zaposlenici iz lana 6. ovog Pravilnika, svako u svom djelokrugu rada, kako je to regulisano
ovim Pravilnikom.
Neposrednu unutranju kontrolu sprovoenja mjera zatite od poara vri svako u svom
djelokrugu rada:

Upravni odbor,

rukovodioci organizacionih jedinica,

zaposlenici na radnim mjestima sa posebnim ovlatenjima i odgovornostima,

ef tehnike slube,

uvari portiri, i

domari na odgovarajuim radnim mjestima.

lan 34.
Prilikom vrenja unutranje kontrole sprovoenja mjera zatite od poara, obavezno se, na
licu mjesta, o naenom stanju sastavlja slubena pisana zabiljeka ili odgovarajui zapisnik.

Stranica 10 od 17

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

IV POSTUPAK I NAIN UPOZNAVANJA ZAPOSLENIKA SA

OPASNOSTIMA OD POARA VEZANIM ZA RADNO
MJESTO, I OBUKA ZAPOSLENIKA U RUKOVANJU
SREDSTVIMA I OPREMOM ZA GAENJE POARA
lan 35.
Univerzitet je duan obezbjediti da svaki zaposlenik bude upoznat sa opasnostima od poara
vezano za radno mjesto na koje je rasporeen, kao i opremom, ureajima i sredstvima za
gaenje poara, praktinom upotrebom aparata i drugih ureaja za gaenje poara, kao i sa
materijalnom i drugom odgovornou uslijed nepridravanja propisanih mjera zatite od
poara.
lan 36.
Upoznavanje i obuka zaposlenika iz lana 37. vri se po grupama zaposlenika srodnih struka,
i to:

organizovanjem odgovarajuih kurseva, seminara i predavanja po posebnom

programu obuke;

izradom strunih uputstava za siguran rad za pojedine poslove i poslove iz oblasti

nauno-istraivakog rada;

isticanjem na vidnom mjestu odgovarajuih uputstava, natpisa, plakata i upozorenja.

lan 37.
Univerzitet je duan da organizuje i izvri provjeru svakog zaposlenika pojedinano u
rukovanju sa aparatima za gaenje poara.
lan 38.
O obuci zaposlenika i provjeri znanja zaposlenika obavezno se vodi odgovarajua evidencija
od strane Univerziteta.
Svi zaposlenici su duni pristupiti obuci i provjeri znanja, a u suprotnom ine povredu radnih
obaveza i dunosti.
lan 39.
Pri radu sa zapaljivim tenostima, zaposlenici koji rukuju zapaljivim tenostima i tehnikim
gasovima, moraju biti posebno struno obueni i osposobljeni za sigurno obavljanje tih
poslova.
Ova obuka i provjera znanja zaposlenika vri se putem posebno organizovanih kurseva.
Obuka iz prethodnog stava obavezno se povjerava ovlatenoj strunoj organizaciji.

V PROSTORIJE, PROSTORI I MJESTA NA KOJIMA SE NE

SMIJE PROIZVODITI, KORISTITI ILI PRENOSITI
OTVORENA VATRA
lan 40.
Na Univerzitetu nije dozvoljeno proizvoditi, koristiti i prenositi otvorenu vatru i uarene
predmete, kao ni puiti u slijedeim prostorijama i mjestima:

Stranica 11 od 17

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

u strunim skladitima i mjestima gdje se dre boce tehnikih gasova;

u laboratorijama u kojima se izvode praktine vjebe;

pri rukovanju, radu i manipulisanju sa zapaljivim tenostima i tehnikim gasovima;

u tavanskim prostorijama i arhivarnici;

u svim prostorijama i prostorima Univerzitetske biblioteke.

Na ovim mjestima moraju vidno biti istaknuti lako uoljivi natpisi, zabrane i
upozorenja na opasnosti od poara i eksplozije.

VI VRSTA, KOLIINA I RASPORED OPREME I SREDSTAVA

ZA GAENJE POARA I ROKOVI PROVJERE NJIHOVE
ISPRAVNOSTI
lan 41.
Svi objekti, prostorije, vanjska skladita i platoi Univerziteta, moraju biti obezbjeeni
potrebnim sredstvima za gaenje poara i dovoljnim brojem odgovarajuih ureaja i opreme
za gaenje poara.
lan 42.
Koliina i vrsta opreme i sredstava za gaenje poara, te njihov raspored u objektima,
prostorijama i prostorima Univerziteta utvruje se Planom zatite od poara.
lan 43.
Sva predviena i instalirana oprema, kao i sredstva za gaenje poara, mora se uvijek nalaziti
u ispravnom i funkcionalnom stanju, smjetena i rasporeena na predviena mjesta, propisno
oznaena i obezbijeena od oteenja, nenamjenske upotrebe i smrzavanja u zimskom
periodu.
lan 44.
Kontrola ispravnosti i funkcionalnosti opreme i sredstava za gaenje poara, vri se jednom u
est mjeseci, a prema uputstvima proizvoaa, vaeim standardima i tehnikim propisima,
koji su oznaeni na opremi.
lan 45.
Kontroli ispravnosti i funkcionalnosti podlijee sva oprema koja je u funkciji zatite od
poara, kao to su runi vatrogasni aparati i vanjska i unutranja hidrantska mrea, te
pripadajua oprema.
lan 46.
Kada se vatrogasni aparati nose na kontrolu ispravnosti van zgrade, mora se voditi rauna da
se objekti ni u jednom momentu ne ostave bez minimalno potrebne opreme, kao i to da se
kontrola aparata obavi u roku od 24 sata.
lan 47.
Oko svih ureaja i opreme za gaenje poara moraju se uvijek osigurati prilazni putevi i
slobodan prostor oko njih, a u zimskom periodu hidranti moraju biti obezbijeeni od
smrzavanja vode u njima.

Stranica 12 od 17

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

Opremu i sredstva za gaenje poara zabranjeno je koristiti u nenamjenske svrhe, u suprotnom

ini se povreda radnih obaveza i dunosti.

VII ZADACI I ODGOVORNOSTI RUKOVODNIH

ZAPOSLENIKA U VEZI SA SPROVOENJEM ZATITE OD
POARA
lan 48.
Zaposlenici na radnim mjestima sa posebnim ovlatenjima i odgovornostima, zaposlenici sa
posebnim ovlatenjima i odgovornostima: rektor, dekani, direktori, generalni sekretar i efovi
organizacionih jedinica, ef tehnike slube svako u svom okrugu rada, imaju slijedee
zadatke, obaveze, prava i odgovornosti iz oblasti zatite od poara:

kroz organizovanje i rukovoenje procesom rada u svojoj nadlenosti (OJ)

obezbjeuju primjenu propisanih mjera zatite od poara u cilju sigurnosti
zaposlenika, studenata i imovine od poara, eksplozije i drugih havarija;

duni su poduzeti sve neophodne mjere za otklanjanje neposrednih opasnosti od

poara i eksplozije, bilo da su ih sami uoili, ili da su na njih upozoreni od drugih
zaposlenika;

organizuju gaenje poara u svojoj organizacionoj jedinici do dolaska vatrogasne

jedinice na mjesto poara;

predlau obustavljanje rada ili nastave u prostorijama gdje prijeti neposredna opasnost
od poara i eksplozije, a sami su duni poduzeti sve mjere da do te opasnosti ne doe.

VIII ODGOVORNOSTI ZAPOSLENIKA UNIVERZITETA

ZBOG NEPRIDRAVANJA PROPISANIH MJERA ZATITE
OD POARA
lan 49.
Svaki zaposlenik Univerziteta koji ne potuje odredbe ovog Pravilnika i njegovih prateih
uputstava, odredbe zakonskih i tehnikih propisa iz oblasti zatite od poara, te ne sprovodi
propisane mjere zatite od poara, ini teu povredu radnih obaveza i dunosti, za koju se
moe izrei odgovarajua disciplinska mjera, shodno odgovarajuem optem aktu.
lan 50.
Ako zaposlenik (odnosno, student) u vrenju poslova i radnih zadataka, (odnosno, nastave i
vjebi) prouzrokuje materijalnu tetu svojom krivicom, a u vezi sa nepridravanjem
propisanih mjera zatite od poara, duan ju je nadoknaditi, kako je to regulisano u
odgovarajuem optem aktu.
lan 51.
Kao tea povreda radne obaveze iz oblasti zatite od poara smatra se, naroito:

izazivanje poara, namjerno ili iz nehata;

upotreba otvorene vatre ili puenje na zabranjenim mjestima, a naroito kod koritenja
zapaljivih tenosti i gasova;

Stranica 13 od 17

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

zloupotreba ili nenamjenska upotreba vatrogasnih aparata, sprava i opreme za gaenje

poara, kao i njihovo namjerno oteenje;

izbjegavanje, ometanje ili odbijanje uea u akcijama gaenja poara i spaavanja lica
i imovine ugroene poarom;

neprijavljivanje poara ili nepoduzimanje mjera za gaenje poara i spaavanja lica i

imovine ugroene poarom;

neiskljuivanje pogonske energije po zavretku rada;

ostavljanje neoienog radnog mjesta po isteku radnog vremena, to moe imati tee
posljedice za nastanak i irenje poara;

zatvaranje ventilacionih otvora i neovlateno iskljuenje sistema ventilacije;

neovlateno blokiranje rada sigurnosnih i alarmnih ureaja;

zakravanje vanjskih i unutranjih poarnih i komunikacionih puteva, te prilaza do

objekata, vatrogasnih sprava i opreme i baterije elektrine energije;

dranje lako zapaljivih tenosti i boca tehnikih gasova u radnim prostorijama u

koliinama veim od dozvoljenih;

upotreba i dranje lako zapaljivih tenosti i boca tehnikih gasova na zabranjenim

mjestima;

neobavljanje periodinih pregleda ispravnosti i funkcionalnosti sprava, opreme,

aparata, ureaja i instalacija, koji su u funkciji zatite od poara;

izbjegavanje sprovoenja propisane kontrole i mjera zatite od poara;

neobezbjeenje objekata i radnih

drugomopremom za gaenje poara;

nepristupanje obuci i provjeri znanja iz oblasti zatite od poara.

prostorija

sa

vatrogasnim

aparatima

IX DUNOSTI I PONAANJE ZAPOSLENIKA U SLUAJU

IZBIJANJA POARA
lan 52.
Svaki zaposlenik ili student koji primijeti poar, duan je odmah, bez panike, pristupiti
njegovom gaenju i lokalizovanju, ukoliko to moe uiniti bez opasnosti za sebe ili druge
zaposlenike (studente).
Ako prisutni zaposlenici nisu u stanju sami ugasiti poar, duni su izvriti dojavu poara
deurnom portiru-uvaru, odnosno neposrednom rukovodiocu ili profesionalnoj vatrogasnoj
jedinici grada, a prema Planu zatite od poara
Univerziteta.
lan 53.
Dojava poara vri se telefonom, odnosno na drugi najbri mogui nain.
Kod dojave poara treba saoptiti: mjesto gdje je izbio poar, ta gori, u kom obimu i da li
prijeti neposredna opasnost za ivot ljudi i drugih objekata.

Stranica 14 od 17

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

lan 54.
Do dolaska pozvane vatrogasne jedinice na mjesto poara, prisutni zaposlenici na elu sa
neposrednim rukovodiocem, duni su organizovati gaenje nastalog poara, a posebno trebaju
uiniti slijedee:

organizovati spasavanje, eventualno, ugroenih zaposlenika i studenata;

obezbjediti iskljuenje struje u dotinom objektu;

organizovati evakuaciju iz ugroene zone lako zapaljivih, eksplozivnih, otrovnih i

vatroopasnih materija od izuzetne vrijednosti, vrijednosnih papira, novca, tehnike i
druge dokumentacije, te motornih vozila i opreme;

zatvoriti odgovarajua vrata, prozore, ventilacione i druge otvore da se sprijei irenje

poara;

obezbijediti na licu mjesta prisustvo odgovarajuih strunih zaposlenika (voza,

domar, itd.) koji mogu biti od koristi u akciji gaenja poara;

poduzeti druge mjere zavisno od date situacije.

lan 55.
U sluaju poara van redovnog radnog vremena, deurno osoblje u svim organizacionim
jedinicama Univerziteta je duno pristupiti gaenju nastalog poara i odmah izvriti dojavu
profesionalnoj vatrogasnoj jedinici grada.
Takoer, treba na odgovarajui i najbri mogui nain, uzbuniti i deurne zaposlenike
susjednih organizacija, te odgovorne rukovodioce Univerziteta.
lan 56.
Svi zaposlenici duni su da se na poziv dekana, direktora ili lica koje on ovlasti, aktivno
ukljue u akciju gaenja poara i spasavanja imovine i lica, te u toj akciji uestvovati sve dok
traje.
lan 57.
Kada na mjesto poara stigne pozvana vatrogasna jedinica, komandir vatrogasne jedinice
preuzima rukovoenje akcijom gaenja poara, dok su svi zaposlenici i deurno osoblje duni
da se stave na raspolaganje rukovodiocu gaenja.
lan 58.
Ostali elementi akcije gaenja poara i spaavanja imovine i lica, reguliu se Planom zatite
od poara.
lan 59.
Sva lica koja uestvuju u akciji gaenja poara i spaavanja ljudi i imovine ugroene poarom
i drugim elementarnim nepogodama, osigurana su po posebnim propisima o zdravstvenom i
invalidskom osiguranju.
lan 60.
Svaki zaposlenik Univerziteta mora poznavati signale internog i javnog uzbunjivanja u
sluaju poara i druge opasnosti.
Tablica i natpis sa signalima za uzbunjivanje mora biti vidno istaknuta u holu Univerziteta, na
svim mjestima na kojima se vri rad i gdje realno postoje poveane opasnosti od izbijanja i
irenja poara, kao i na mjestima na kojima uvijek borave zaposlenici na obezbjeenju,
odnosno domari (portirnica, radno mjesto deurnog na prijemu gostiju i drugih lica).

Stranica 15 od 17

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

X SARADNJA EFA TEHNIKE SLUBE SA DRUGIM

SLUBAMA I STRUNIM ORGANIZACIJAMA I ORGANIMA
lan 61.
U cilju to efikasnijeg i koordiniranog provoenja mjera zatite od poara i unapreenja
zatite od poara, ef tehnike slube duan je saraivati sa svim slubama Univerziteta.
lan 62.
ef tehnike slube duan je, takoer, saraivati sa svim ovlatenim preduzeima i drugim
pravnim licima iz oblasti zatite od poara, a naroito sa:

nadlenim inspekcijskim i drugim organima Opine, Kantona, Federacije i Drave;

vatrogasnim jedinicama na teritoriji grada;

strunim organizacijama koje se bave zatitom od poara.

Saradnja sa ovlatenim organizacijama i pravnim licima, ostvarivat e se kroz line kontakte i
konsultacije, prisustvovanje strunim seminarima, savjetovanjima i izlobama, traenje
strunih savjeta i objanjenja, planiranje izvoenja praktinih i vatrogasnih vjebi u krugu
Univerziteta, obavljanje strunih pregleda objekata i tehnike dokumentacije, izradu plana,
programa i drugih projekata zatite od poara, itd.

XI PRIJELAZNE I ZAVRNE ODREDBE

lan 63.
Za sva prava, dunosti i odgovornosti zaposlenika iz oblasti zatite od poara, koji nisu
regulisani ovim Pravilnikom, vae odredbe zakona iz oblasti zatite od poara.
lan 64.
Izmjene i dopune ovog Pravilnika vre se na nain i po postupku kao i za njegovo donoenje.
lan 65.
Za tumaenje odredaba ovog Pravilnika nadlean je Upravni odbor Univerziteta.
lan 66.
Ovaj Pravilnik stupa na snagu danom donoenja.

Predsjednik Upravnog odbora

Univerziteta "Demal Bijedi" u Mostaru
Broj: 101-1-635/13
doc. dr. Raid Hadovi

Stranica 16 od 17

Univerzitet "Demal Bijedi" u Mostaru

Pravilnik o zatiti od poara

SADRAJ
I OPTE ODREDBE ................................................................................................................. 2
II MJERE ZATITE OD POARA NA UNIVERZITETU I UPUTSTVA S OBAVEZAMA
SVIH ZAPOSLENIKA U POGLEDU KONTROLE I SPROVOENJA PROPISA IZ
OBLASTI ZATITE OD POARA .......................................................................................... 3
1. Plan zatite od poara ......................................................................................................... 3
2. Opte mjere ........................................................................................................................ 4
3. Graevinske mjere.............................................................................................................. 5
4. Elektro-mjere ...................................................................................................................... 6
5. Rad sa zapaljivim tenostima i tehnikim gasovima openito ........................................ 7
6. Obaveze i prava zaposlenika u pogledu kontrole i sprovoenja propisa iz oblasti zatite
od poara i radnih uputstava................................................................................................... 8
III ORGANIZACIJA ZATITE OD POARA, DJELOKRUG RADA I OVLATENJE
EFA TEHNIKE SLUBE ..................................................................................................... 9
III UNUTRANJA KONTROLA SPROVOENJA MJERA ZATITE OD POARA ....... 10
IV POSTUPAK I NAIN UPOZNAVANJA ZAPOSLENIKA SA OPASNOSTIMA OD
POARA VEZANIM ZA RADNO MJESTO, I OBUKA ZAPOSLENIKA U RUKOVANJU
SREDSTVIMA I OPREMOM ZA GAENJE POARA ....................................................... 11
V PROSTORIJE, PROSTORI I MJESTA NA KOJIMA SE NE SMIJE PROIZVODITI,
KORISTITI ILI PRENOSITI OTVORENA VATRA ............................................................. 11
VI VRSTA, KOLIINA I RASPORED OPREME I SREDSTAVA ZA GAENJE POARA
I ROKOVI PROVJERE NJIHOVE ISPRAVNOSTI .............................................................. 12
VII ZADACI I ODGOVORNOSTI RUKOVODNIH ZAPOSLENIKA U VEZI SA
SPROVOENJEM ZATITE OD POARA ......................................................................... 13
VIII ODGOVORNOSTI ZAPOSLENIKA UNIVERZITETA ZBOG NEPRIDRAVANJA
PROPISANIH MJERA ZATITE OD POARA ................................................................... 13
IX DUNOSTI I PONAANJE ZAPOSLENIKA U SLUAJU IZBIJANJA POARA ...... 14
X SARADNJA EFA TEHNIKE SLUBE SA DRUGIM SLUBAMA I STRUNIM
ORGANIZACIJAMA I ORGANIMA ..................................................................................... 16
XI PRIJELAZNE I ZAVRNE ODREDBE ............................................................................ 16

Stranica 17 od 17