CADANGAN PROGRAM

LATIHAN MKM 2016

BIDANG KEBERHASILAN
PEMBORONGAN DAN
PERUNCITAN

KANDUNGAN
BIL.

PERKARA

1.
2.
3.

PENGENALAN
SENARIO SEMASA GERAKAN KOPERASI
CADANGAN PROGRAM
3.1 Konsep Pembangunan Program
3.2 Jenis Program
3.3 Ringkasan Cadangan Program Latihan Tahun 2016

4.

SILIBUS PROGRAM
1. Persediaan Koperasi Menceburi Perniagaan Pemborongan dan
Peruncitan
2. Peluang Perniagaan Pasar Mini
3. Persediaan Perniagaan Stesen Minyak Luar Bandar
4. Persediaan Menceburi Perniagaan Sistem Francais
5. Rantaian Bekalan Peruncitan
6. Peluang Perniagaan Melalui Pemborongan di China
7. Perkhidmatan Pelanggan Dalam Pasar Mini
8. Pengurusan Stok Pasar Mini
9. Pengurusan Rekod dan Fail Pasar Mini
10. Pengurusan Susun Atur dan Peragaan Barangan
11. Pengurusan Pemasaran Pasar Mini
12. Perakaunan Perniagaan Pasar Mini
13. Penyediaan Kertas Kerja Tabung Modal Pusingan (TMP) Pasar
Mini
14. Pengurusan Pusat Pengedaran Produk
15. Lawatan Industri Produk Makanan (Rantaian Nilai)
16. Penyediaan Kertas Kerja Tabung Modal Pusingan (TMP) Stesen
Minyak
17. Lawatan Industri Pemborongan ke China
18. Sistem Kawalan Dalaman Pasar Mini
19. Pembangunan Pasar Mini Online
20. Sistem Point of Sales (P.O.S )
21. Kajian Impak - Pengurusan Stok Pasar Mini
22. Kajian Impak - Pengurusan Pemasaran Pasar Mini
23. Kajian Impak - Perakaunan Perniagaan Pasar Mini
24. Kajian Impak - Pembangunan Pasar Mini secara Online
25. Bengkel Susulan - Pengurusan Stok Pasar Mini
26. Bengkel Susulan - Pengurusan Pemasaran Pasar Mini
27. Bengkel Susulan - Perakaunan Perniagaan Pasar Mini
28. Bengkel Susulan - Pembangunan Pasar Mini secara Online

MUKA SURAT
1
2
3
3
4
6

8
11
14
17
20
23
27
31
34
37
40
44
47
50
54
57
61
64
67
71
74
77
80
83
86
89
92
95

1. PENGENALAN
Sektor pemborongan dan peruncitan merupakan salah satu bidang ekonomi utama negara
(NKEA). Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan (KPDNKK)
menyasarkan peningkatan dalam sektor pemborongan dan peruncitan daripada 14.5 peratus
keseluruhan Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) pada 2012 kepada 15.1 peratus KDNK
pada tahun 2015. Walau bagaimana pun, kutipan hasil jualan bagi sektor pemborongan dan
peruncitan pada 2014 telah meningkat kepada RM 951.2 bilion daripada RM881.0 bilion pada
tahun sebelumnya yang menyebabkan sumbangan sektor ini kepada KDNK meningkat kepada
6.0 peratus.

Sektor pemborongan dan peruncitan ini turut di jadikan sebagai salah satu daripada enam (6)
bidang keberhasilan dalam Dasar Koperasi Negara (DKN 2011-2020). Ia dijangka akan
menyumbang dalam memberikan pulangan kepada perolehan sektor koperasi sebanyak RM50
bilion pada tahun 2020. Pelaksanaan Cukai Barang dan Perkhidmatan (GST) pada 1 April 2015
dijangka hanya akan memberi kesan inflasi yang sementara berpandukan aktiviti jualan dan
belian di dalam ekonomi yang masih rancak dengan kehadiran pelancong yang lebih tinggi dan
permintaan berterusan daripada pasaran tempatan.

Kerajaan Malaysia telah mengiktiraf sektor pemborongan dan peruncitan sebagai salah satu
Bidang Ekonomi Utama Negara (NKEA) yang mempunyai rantaian untuk merealisasikan hasrat
negara ke arah transisi sebagai negara maju dengan pendapatan per kapita yang tinggi.
Laporan daripada Pelan Transformasi Ekonomi turut memberikan unjuran positif bahawa sektor
ini akan meningkatkan Pendapatan Negara Kasar (PNK) sebanyak RM108 bilion dan
mewujudkan sebanyak 370,000 pekerjaan baru pada tahun 2020. Kesemua Projek Penggerak
Ekonomi (EPP) seperti pemodenan 100 kedai runcit koperasi (program Transformasi Kedai
Runcit atau TUKAR) pemberian lesen pemborongan kepada 100 koperasi, pewujudan dua
pasar raya dan dua pusat pengedaran di dalam NKEA bertujuan meningkatkan penglibatan dan
sumbangan gerakan koperasi dalam pemborongan dan peruncitan di samping membantu
kerajaan menstabilkan harga barangan keperluan dan bekalan khusus di kawasan pekan kecil
dan pedalaman.
Dari perspektif mikro, koperasi di Malaysia mampu berperanan secara dominan dalam sesuatu
industri seperti negara Finland dan Sepanyol, di mana sektor koperasi (industri kepenggunaan)
1

telah mengedar lebih 90 peratus daripada jumlah edaran barangan keperluan dan peruncitan di
negara berkenaan. Sehubungan itu, sektor koperasi di Malaysia juga mampu menyamakan
kedudukan dengan entiti korporat yang lain, serta menjadi dominan dalam industri atau sektor
pilihan seperti Pemborongan dan Peruncitan.
Penekanan terhadap konsep pakatan strategik (rantaian bekalan atau rantaian nilai) sesama
koperasi atau di antara koperasi dengan sektor swasta dapat mengukuhkan kedudukan
koperasi di dalam aktiviti pemborongan dan peruncitan. Kerjasama di antara koperasi secara
rantaian bekalan atau rantaian nilai boleh dicapai dalam bentuk perkongsian modal, bahan
sumber, kepakaran, perluasan jaringan dan pasaran. Hasil dapatan daripada beberapa kajian
telah menunjukkan sinergi daripada pakatan strategik mampu memberi kelebihan kepada
koperasi seperti kos transaksi lebih rendah, pemantapan kemahiran, pengukuhan rantaian
aktiviti ekonomi, sumber lebih efisien dan kedudukan kompetitif lebih baik kepada kedua-dua
pihak.
Peningkatan bilangan jawatan dalam pasaran pekerjaan yang makin meluas, perubahan
persekitaran yang dinamik, harapan golongan berkepentingan yang semakin tinggi telah
menyebabkan sektor koperasi memerlukan pemimpin dan tenaga kerja yang berpengetahuan.
Kewajipan untuk mendapatkan sumber modal insan yang berkualiti telah meningkatkan
relevansi Maktab Koperasi Malaysia (MKM) selaku satu-satunya institusi latihan dan pendidikan
koperasi untuk menawarkan lebih banyak modul atau kursus yang memberi tumpuan kepada
bidang pemborongan dan peruncitan merangkumi jualan dan pemasaran, pengurusan logistik,
pengurusan operasi peruncitan dan rantaian nilai dalam pemborongan dan peruncitan.

2. SENARIO SEMASA GERAKAN KOPERASI

Mengikut Perangkaan yang dikeluarkan oleh SKM, sehingga 31 Disember 2014, terdapat 865
buah koperasi di seluruh Malaysia telah menceburi perniagaan pemborongan dan peruncitan.
Perolehan yang diperoleh daripada koperasi adalah sebanyak RM 351.5 juta. Sumbangan
sektor koperasi dalam bidang pemborongan dan peruncitan di Malaysia hanyalah 0.04 peratus.
Ini menunjukkan sumbangan koperasi dalam sektor pemborongan dan peruncitan masih terlalu
kecil jika dibandingkan dengan sumbangan keseluruhan sektor ini sebanyak RM 951 bilion di
Malaysia.

Jadual 1:

Prestasi Koperasi dalam Perniagaan Pemborongan dan Peruncitan

Sehingga 31 Disember 2014
JENIS

JUMLAH KOPERASI

JUMLAH PEROLEHAN (RM)

449
19
19
15
43
183
46

154,784,258.00
1,770,231.00
27,403,215.00
6,003,040.00
34,198,294.00
3,156,489.92
82,325,411.00

91

41,954,967.00

865

351,595,905.90

TUKAR
Kedai Coop1M
Pasaraya
Sistributon Centre
Sub DC
Produk Coop 1M
Stesen Minyak SMART
Lesen Borong Barang
Kawalan
JUMLAH

Sumber: Suruhanjaya Koperasi Malaysia, 2014

Jadual 1 menunjukkan statistik prestasi koperasi dalam sektor ini secara keseluruhan.
Penglibatan dan perolehan koperasi dalam sektor pemborongan dan peruncitan yang sangat
kecil menunjukkan masih terdapat ruang dan peluang untuk koperasi terlibat dalam bidang
keberhasilan

ini.

Oleh

itu,

Maktab

Koperasi

Malaysia

(MKM)

mengambil

inisiatif

memperkenalkan kursus dalam bidang keberhasilan ini untuk koperasi meneroka peluang dan
potensi yang boleh diambil bagi mempelbagaikan lagi aktiviti koperasi.

3. CADANGAN PROGRAM
3.1

Konsep Pembangunan Program

Konsep Pembangunan Program adalah seperti berikut;Untuk;
i)

Memberi pendedahan kepada koperasi tentang perniagaan pemborongan dan

peruncitan
ii)
Mengenal pasti jenis perniagaan pemborongan dan peruncitan yang diceburi
iii)
Mengaplikasikan ilmu yang diperoleh dalam perniagaan pemborongan dan
peruncitan
dalam koperasi
iv)
Mengukuhkan aktiviti pemborongan dan peruncitan yang diceburi oleh koperasi

3.2

Jenis Program
3

Program yang ditawarkan pada tahun 2016 ini menjurus kepada lima bidang keberhasilan yang
ditekankan dalam Dasar Koperasi Negara. Lima bidang tersebut iaitu i) Perkhidmatan
Kewangan dan kredit, ii) Pemborongan Dan Peruncitan, iii) Pelancongan, Penjagaan Diri Dan
Kesihatan, iv) Pertanian Dan Industri Asas Tani, v) Perladangan dan vi) Hartanah.
Bagi program di bawah bidang keberhasilan Pemborongan dan Peruncitan, sebanyak 68 buah
program telah disusun di mana sebanyak 48 program akan dijalankan di MKM Ibu Pejabat
manakala sebanyak 20 program akan dijalankan oleh MKM Cawangan Sarawak.
Jadual 2 : Program Latihan MKM 2016 bagi Bidang Keberhasilan Pemborongan Dan
Peruncitan
BIL

1.

PROGRAM

Kursus di MKM PJ

BILANGAN
PROGRAM/KURSUS

KEKERAPAN

Asas

11

Pertengahan

11

19

Lanjutan

Pertengahan

20

PERINGKAT

2.

Kursus di MKM Caw.

Sarawak

3.

Kajian Impak

4.

Bengkel Susulan

5.

Bicara Profesional

6.

Seminar

JUMLAH

68

7.
8.
9.
10.
11.

Potensi Perniagaan Homestay (Asas)

Pengurusan Perniagaan Homestay (Lanjutan)
Persediaan Koperasi Sebagai Usahawan Pelancongan
Persediaan Koperasi Sebagai Usahawan Penjagaan Diri
Persediaan Koperasi Sebagai Usahawan Hotel Bajet/ Motel (Zon
Utara)

Kursus Lanjutan
1. Sistem Kawalan Dalaman Pasar
Mini
2. Pembangunan Pasar Mini Online
3. Sistem Point of Sales (P.O.S )

Kursus Pertengahan
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.

Perkhidmatan Pelanggan Dalam Pasar Mini

Pengurusan Stok Pasar Mini
Pengurusan Rekod dan Fail Pasar Mini
Pengurusan Susun Atur dan Peragaan Barangan
Pengurusan Pemasaran Pasar Mini
Perakaunan Perniagaan Pasar Mini
Penyediaan Kertas Kerja Tabung Modal Pusingan (TMP) Pasar Mini
Pengurusan Pusat Pengedaran Produk
Lawatan Industri Produk Makanan (Rantaian Nilai)
Penyediaan Kertas Kerja Tabung Modal Pusingan (TMP) Stesen Minyak
Lawatan Industri Pemborongan ke China

Kursus Asas
1. Persediaan Menceburi Perniagaan Pemborongan dan Peruncitan
2. Peluang Perniagaan Pasar Mini
3. Persediaan Perniagaan Stesen Minyak Luar Bandar
4. Persediaan Menceburi Perniagaan Sistem Francais
5. Rantaian Bekalan Peruncitan
6. Peluang Perniagaan Melalui Pemborongan di China

Rajah 1: Pembahagian Program 2016 mengikut Peringkat

Rajah 1: Pembahagian Program Latihan MKM 2016 mengikut Peringkat

3.3

Ringkasan Cadangan Program Latihan MKM 2016 bagi Bidang Keberhasilan

Pemborongan Dan Peruncitan
Jadual 3 : Ringkasan Cadangan Program Latihan MKM 2016 bagi Bidang
Keberhasilan Pemborongan Dan Peruncitan

KATEGORI/
BIDANG
Peruncitan
& Pemborongan

PERINGKAT

TAJUK KURSUS

KEKERAPAN

TEMPOH
(HARI)

1.

Persediaan Menceburi Perniagaan

Pemborongan dan Peruncitan

2.

Peluang Perniagaan Pasar Mini

BIL.

3.
Kursus Asas
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Kursus
Pertengahan

12.
13.
14.
15.
16.
17.

Kursus
Lanjutan

18.

Persediaan Perniagaan Stesen

Minyak Luar Bandar
Persediaan Menceburi Perniagaan
Sistem Francais
Rantaian Bekalan Peruncitan
Peluang Perniagaan Melalui
Pemborongan di China
Perkhidmatan Pelanggan Dalam
Pasar Mini
Pengurusan Stok Pasar Mini
Pengurusan Rekod dan Fail Pasar
Mini
Pengurusan Susun Atur dan
Peragaan Barangan
Pengurusan Pemasaran Pasar Mini
Perakaunan Perniagaan Pasar
Mini
Penyediaan Kertas Kerja Tabung
Modal Pusingan (TMP) Pasar Mini
Pengurusan Pusat Pengedaran
Produk
Lawatan Industri Produk Makanan
(Rantaian Nilai)
Penyediaan Kertas Kerja Tabung
Modal Pusingan (TMP) Stesen
Minyak
Lawatan Industri Pemborongan ke
China
Sistem Kawalan Dalaman Pasar
Mini

KATEGORI/
BIDANG

PERINGKAT

BIL.

20.

Sistem Point of Sales (P.O.S )

23.
24.
25.
26.
27.
28.

SEMINAR

BICARA PROFESIONAL

JUMLAH KESELURUHAN KURSUS

TEMPOH
(HARI)

Pembangunan Pasar Mini Online

22.

BENGKEL SUSULAN

KEKERAPAN

19.

21.

KAJIAN IMPAK

TAJUK KURSUS

Kajian Impak - Pengurusan Stok

Pasar Mini
Kajian Impak - Pengurusan
Pemasaran Pasar Mini
Kajian Impak - Perakaunan
Perniagaan Pasar Mini
Kajian Impak - Pembangunan
Pasar Mini secara Online
Bengkel Susulan - Pengurusan
Stok Pasar Mini
Bengkel Susulan - Pengurusan
Pemasaran Pasar Mini
Bengkel Susulan - Perakaunan
Perniagaan Pasar Mini
Bengkel Susulan - Pembangunan
Pasar Mini secara Online

29.

Tajuk : PEMBORONGAN

30.

Tajuk :
I. Peluang Perniagaan Stesen
Minyak (Full Fledge)
II. Pemasaran Bersepadu
Dalam Peruncitan dan
Pemborongan
III. TUKAR : Isu dan Cabaran

1/2

48

Ringkasan di atas menunjukkan cadangan program latihan MKM 2016 dalam bidang
keberhasilan pemborongan dan peruncitan bagi tahun 2016. Walau bagaimanapun, terdapat
beberapa kursus yang boleh diikuti oleh koperasi dari segi aspek pentadbiran dan pengurusan
koperasi, pengurusan perniagaan, pengurusan kewangan dan teknologi maklumat di
zon/cawangan MKM.